Project. Referentie. Staat

Project

ReApp

Referentie

0097

Staat

Aanmelding

Projectverantwoordelijke Sandra Penders E-mail : Telefoon :

[email protected] 011-397575

Project 'ReApp' Projectnaam: ReApp - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 18:01:32

- Goedkeuring PV 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 18:01:57

Startdatum: 01/01/2016 - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 19/01/2015 16:33:25


op 19/01/2015 16:33:45

Einddatum: 31/12/2018 - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 19/01/2015 16:33:25


op 19/01/2015 16:33:45

Geef een beschrijving van de probleemstelling of opportuniteit waar het project zich op richt en verantwoord deze probleemstelling of opportuniteit voor het programmagebied.: Bij iedere partner betrokken bij dit project is de vaststelling gedaan dat een zeer groot (zoniet het grootste) potentieel aan CO2 uitstoot te wijten is aan de woningbouw (25% van de CO2 uitstoot via verwarming en elektriciteit) In de private woningbouwsector situeren zich dan ook grote potenties voor energiebesparing. Kenmerken van deze woonsector zijn: Vlaanderen - 80% van de bestaande woningen zijn ouder dan 20 jaar. - Ruim 74% van het Vlaamse woningbestand is in handen van eigenaars bewoners. - 18% van de Vlaamse woonmarkt zijn privaat verhuurde woningen Nederland

Gegenereerd op 30 January 2015 12:06

Pagina 1 van 48

- 56% van de Nederlandse woningen bestaat uit koopwoning (totaal 7 miljoen woningen) - het overgrote deel van de resterende 44% van de woning is in handen van woningcorporaties - Ruim 80% van de bestaande woningen zijn ouder dan 20 jaar. Voor bestaande woningen is geen bindende wetgeving voorhanden. Er bestaat wel een Europese doelstelling van 2% renovatie-activiteiten per jaar. Voor de particuliere woningbouwsector in de regio’s van dit project, komt dit neer op de volgende aantallen tegen 2050: Zuid-West-Vlaanderen 100.000 woningrenovaties, provincie Limburg: 200.000 woningrenovaties en provincie Zeeland ruim 70.000 woningrenovaties. Het ontbreekt veel woningeigenaren aan beide zijden van de grens aan interesse, kennis, financiële armkracht en positieve ervaringen. Woningeigenaren die wel grote stappen willen nemen, stuiten vaak op onvoldoende kennis bij bedrijven, onvoldoende samenwerking tussen deze bedrijven, gebrek aan kwaliteitsboring, garanties en financiering van de energiemaatregelen. Renovatiebegeleiding kan hier een belangrijke rol in de ontzorging van de woningeigenaar spelen en ervoor zorgen dat zij niet afhaken of hun ambitieniveau verlagen. Een gecoördineerde aanpak met alle betrokken partijen uit de bouwsector, staat nog in zijn kinderschoenen. Wil er een renovatiegolf op gang gebracht worden met een bepaald ambitieniveau, is het nodig dat informatie wordt gedeeld in een opvolgingstraject waar de verschillende bestaande acties worden ingebed. Een goede samenwerking met en opleiding van de bouwsector doorheen het hele proces van toeleiding tot uitvoering zijn essentieel. De bouwsector kan duurzaam groeien door in te zetten op energetische renovaties van woningen en op deze wijze toekomstperspectief geboden worden. Dit vormt een potentiële groeimarkt voor regionale bedrijven. BEN-woningen verbruiken weinig energie voor verwarming, ventilatie, koeling en warm water. De energie die nog nodig is, wordt uit groene energiebronnen gehaald. Vooral bij kleine aannemers ontbreekt het vaak aan kennis over de uitvoering van BEN-woningen. Zij hebben nood aan ervaring en ondersteuning die zij kunnen verwerven in bouwteams. Naast een heel aantal overeenkomsten bestaan er op een aantal punten ook wezenlijke verschillen tussen de woningmarkt in beide landen, onder andere in bouwwijze en afzetmarkt. Door middel van dit project worden kansen geboden voor producenten in de bouwsector en aannemers in grensoverschrijdend perspectief, zij maken kennis met renovatiemarkten Nederland-België. Dit vormt een potentiële uitbreiding van hun bereik en kan resulteren in een grotere afzetmarkt. Bovendien leert de bouwsector een andere aanpak kennen over de grens heen. De grote opportuniteit van dit project is dat het momentum nu uitstekend is. De betrokken overheden hebben allen ambities uitgesproken. Alle 44 Limburgse gemeente en 13 gemeenten in Zuid-WestVlaanderen ondertekenden de burgemeestersconvenant. De gemeente Middelburg ambieert tegen 2050 energieneutraal te zijn. Verschillende partners binnen het project zijn reeds betrokken bij demonstratieprojecten in energetische renovatie van woningen, samenwerking werd ingezet en eerste kennis wordt opgedaan. Het is nu zaak verder te bouwen op deze aanzetten om de vertaalslag naar de grote schaal te maken. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 23:49:52


op 29/01/2015 23:50:17

Specifieer de projectdoelstelling.: De doelstelling van het project is het opzetten van een of meerdere businessmodellen voor een integrale aanpak van energetische renovatie van particuliere woningen tot BEN-niveau.


Pagina 2 van 48

Hiertoe is het noodzaak om stappen te zetten in mobilisatie, renovatiebegeleiding en datamanagement. Mobilisatie: Opzetten van samenwerkingsverbanden met verschillende professionele actoren in de renovatiesector. Deze worden ingezet om middels een gemeenschappelijk aanbod van onafhankelijke renovatie-audits woningeigenaren te bereiken op een cruciaal moment. Renovatiebegeleiding: Ontzorgen van de bouwheer, het creëren van een single point of contact en het aanbieden van een onafhankelijke coördinatie van werken. Hiertoe beogen we technische ontzorging door het uniformiseren van het renovatie-advies en de opvolging. Hiertoe wordt een App ontwikkeld met als doel: • Het renovatiescenario inzichtelijk maken voor de bewoner. • Uniform gebruik door de renovatiebegeleider. • Centraliseren van gegevens ten behoeve van een dataset die dienst kan doen voor onderzoek, opvolging en koppeling aan vervolgtrajecten. Datamanagement: Ontwikkelen van een datamanagementsysteem dat de renovatiebegeleiding en opvolging door verschillende partners mogelijk maakt en faciliteert.

De bovenstaande innovatieve stappen worden toegepast en samen met bestaande kennis van de verschillende actoren uitgerold in drie verschillende demonstratieprojecten met een grote potentiele hefboom. Per demonstratieproject wordt een businessplan op maat van het project opgesteld die de integrale aanpak beschrijft en concretiseert. Ieder van de drie businessplannen bevat minimaal de volgende onderdelen: - Geïntegreerde samenwerking: Samenwerking tussen verschillende partijen binnen het renovatietraject zowel voor de mobilisatie als de uitvoering. - Financieringsvormen: Analyse van verschillende financieringsvormen als derde partijfinanciering, samenaankopen, crowdfunding, huren/ leasen van technieken. Ook de financiering van de integrale aanpak, het renovatietraject op zich wordt in het licht van een triple helix (bouwsector, overheid en kennisinstellingen) uitgewerkt. - Nazorg doorheen het renovatietraject: Uitwerken van renovatiebegeleiding als vervolgtraject op bestaande energie/renovatie-adviezen en hiermee het rendement verhogen en de potenties voor renovatie verzilveren. Deze businessmodellen worden opgesteld op basis van demonstratieprojecten in: 1. Regio Zuid-West-Vlaanderen. Hierbij ligt de focus op de doelgroep van de energiescan (moeilijk te bereiken doelgroep). De doelstelling voor dit project is om 100 energie-adviezen per jaar uit te voeren; die leiden tot 60 effectieve renovaties per jaar in 8 deelnemende steden en gemeenten. 2. Belgisch Limburg waarbij de focus ligt op de klassieke Vlaamse vrijstaande woning. De doelstelling voor dit project is om 100 energie-adviezen per jaar uit te voeren; die leiden tot 40 effectieve renovaties per jaar. 3. De gemeente Middelburg, gefocust op 3 wijken rijtjeswoningen, allemaal uit de jaren ’70. De


Pagina 3 van 48

doelstelling voor dit project is om 100 energie-adviezen per jaar uit te voeren; die leiden tot 15 effectieve renovaties per jaar per project.

Voor de lange termijn is de doelstelling een permanente mobilisatiestructuur op te zetten. Deze vertrekt vanuit een integraal advies aan woningeigenaren en een opvolgingstraject met aandacht voor de eigenheid van de regio en de doelgroep. Dit resulteert in de uitrol van BEN-renovaties op grote schaal aan beide zijden van de grens. De deelnemende partners en hun uitgebreid netwerk staan garant voor de verdere verspreiding van de kennis en de promotie van de methodiek. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 23:58:44


op 29/01/2015 23:59:09

Geef aan waarom grensoverschrijdende samenwerking nodig is voor dit project en welke toegevoegde waarde de grensoverschrijdende samenwerking heeft voor dit project.: Nederland heeft enerzijds ervaring in bepaalde onderdelen en instrumenten rond energiezuinige renovatie van woningen, waar Vlaanderen nog belangrijke stappen te zetten heeft: • In Nederland is de bouwsector reeds zeer bewust van de nood aan ketensamenwerking en van de uitdagingen op vlak van ‘nul-op-de-meter’ woningen. Er bestaan methodieken voor het optimaliseren van samenwerking in de bouwsector. Coalities tussen de bouwsector en de overheid moeten deze samenwerking in Vlaanderen ook naar een niveau hoger tillen. • Nederland heeft veel ervaring met een totaalaanpak en korte doorlooptijden. In Vlaanderen wordt de renovatiemarkt gedomineerd door aannemers die elk voor hun eigen onderdeel de woning aanpakken. Dit levert een moeilijke afstemming en een lange doorlooptijd op. Het uitwisselen van deze aanpak kan ook Vlaanderen stappen vooruit doen zetten. • Nederland wordt gekenmerkt door een relatief groot aandeel in de grootschalige huurmarkt van woningcoöperaties. Renovaties van woningen op grote schaal worden hoofdzakelijk door deze coöperaties doorgevoerd. Hier blijkt een business-model voor te bestaan dat het voor de professionele verhuurder interessant maakt om energiezuinig te verhuren. In Vlaanderen is de verhuurmarkt de moeilijkst te bereiken doelgroep. Toch kan Vlaanderen stappen vooruit zetten door het model van Nederland nader te bekijken. • Nederland heeft heel wat ervaring in mobilisatie, grootschalige communicatiecampagnes die op veel bijklank kunnen rekenen. In Vlaanderen gebeurt dit ook, maar nog te vaak fragmentair, waardoor het bereik ontoereikend is. Ook hier kan Vlaanderen leren van de communicatiestrategieën in Nederland. Anderzijds heeft Vlaanderen ervaring in bepaalde onderdelen en instrumenten rond energiezuinige renovatie van woningen, waar Nederland nog belangrijke stappen te zetten heeft. • In Vlaanderen zijn momenteel verschillende IWT-proeftuinen in uitvoering, gesubsidieerd door de Vlaamse overheid die lopen van 1 september 2014 tot 1 september 2017. Dubolimburg en Leiedal, beiden partners in dit project zijn elk trekker in één van deze proeftuinen. Binnen deze proeftuinen worden verschillende modellen en tools ontwikkeld waar Nederland mee aan de slag kan. Echter, daar waar deze proeftuinprojecten zich voornamelijk focussen op technische innovatie en ondersteuning, richt het project ReApp zich juist op trajectversterking. • Er bestaat een overkoepelend platform op Vlaams niveau voor alle proeftuinprojecten. Een goede doorstroom van de opgedane kennis is dus verzekerd. • Vlaanderen heeft reeds ruime ervaring met geïntegreerde energie-adviezen op maat aan huis. De kennis over de aanpak, maar ook de verder bij te sturen elementen, zijn van belang zodat Nederland dit model kan overnemen en fine-tunen.


Pagina 4 van 48

• Vlaanderen heeft een groot aandeel private eigenaars en daarmee ervaring in het mobiliseren van deze private eigenaars. De toegepaste strategieën dienen in Vlaanderen verder uitgebouwd te worden en kunnen inspirerend zijn voor een aanpak van de private eigendomswoningen in Nederland. Het is niet alleen de bestaande expertise waarin de partners complementair zijn. Elke partner wil ook binnen dit project wat betreft complementaire en samenhangende elementen stappen vooruit zetten. De ontwikkeling van een datamanagementsysteem dat de samenwerking tussen verschillende actoren efficiënter kan maken, is een prioriteit in Zuid-West-Vlaanderen. Dit systeem zal echter in overleg met de andere partners opgemaakt worden zodat die ook onmiddellijk inzetbaar kan zijn voor hen. Hetzelfde geldt voor alle onderdelen in dit project zoals de ontwikkeling van de App. Tenslotte zijn ook de demonstratieprojecten per partner dermate complementair dat elke partner (en actoren buiten het partnerschap) na dit project de aanpak voor andere doelgroepen of type woningen, kan uitrollen. Het koppelen van de drie demonstratieprojecten en een gezamenlijke evaluatie, is een meerwaarde. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 23:50:50


op 29/01/2015 23:51:15

Projectfocus Aan welke programma prioriteit - specifieke doelstelling draagt het project bij?: 2B) Het bevorderen van energie-efficiëntie en het gebruik van hernieuwbare energie in openbare infrastructuur en woningbouwsector, door demonstratie van toepassingsmogelijkheden van innovatieve maatregelen en technieken. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 20/01/2015 11:25:26


op 20/01/2015 11:25:47

Beschrijf de bijdrage van het project aan de gekozen specifieke doelstelling van het programma.: De doelstelling van dit project is het opzetten van een of meerdere businessmodellen voor een integrale aanpak van energetische renovatie van particuliere woningen tot BEN-niveau. Het opzetten van een businessmodel dat de uitrol van energetische renovaties op grote schaal mogelijk maakt, kan grote impact hebben op energie-verbruik en CO2 uitstoot: • 26% van de CO2 uitstoot is afkomstig van woningen • Met energetische renovatie kan tot 35% van het energieverbruik van woningen bespaard worden • Met een integrale begeleiding, komt ook het gedrag en kleine tips aan bod die voor een bijkomende en blijvende energiebesparing zorgen.


Pagina 5 van 48

In het project worden tools ontwikkeld in functie van efficiëntiewinsten, opschaling en opvolging van energieefficiëntiewinsten in de woningbouwsector. De innovatie is enerzijds gelegen in de tools, maar anderzijds in het opzetten van vernieuwende en integrale samenwerkingsverbanden binnen demonstratieprojecten. Een opschaling van energie-efficiënte renovatie is pas mogelijk als alle actoren integraler gaan samenwerken van communicatie en mobilisatie tot de uitvoering op het terrein. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 30/01/2015 00:00:10


op 30/01/2015 00:00:35

Partners Partner Dubolimburg

Inhoudelijke contactpersoon Naam

Sandra Penders

Department Telefoon

011-397575

E-mail

[email protected]

Adres: Centrum-Zuid 1111, 3530 Houthalen-Helchteren, België Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?: Dubolimburg: - Is coördinator van het project WERFGOED (1 sept 2014- 31 augustus 2018) dat in het kader de IWT proeftuin woningrenovatie werd opgestart. In WERFGOED zijn adviesverstrekkende


Pagina 6 van 48

organisaties, kennisinstellingen, architecten, ingenieurs en enkele bouwonderneming verenigd om via clustering van woningtypes collectieve renovatie op gang te brengen. - Ondersteunt alle (44) Limburgse gemeenten bij de ondertekening van de Convenant of Mayors en de opmaak van hun klimaatactieplan. - Begeleidt de Limburgse gemeenten bij de uitvoering van hun klimaatactieplannen, onder meer door een structuur van thematische pilootwerkgroepen op te zetten met onder meer een werkgroep collectieve renovatie. Deze werkgroep bevat reeds een 16-tal gemeenten, waarvan 10 gemeenten al gestart zijn met de introductie in hun gemeente. - Heeft 10 jaar ervaring met adviesverstrekking aan particulieren met (ver)bouwplannen. Binnen het aanbod voor particulieren, het “Eerste Hulp bij Duurzaam Bouwen” kunnen particulieren rekenen op advies aan huis in geval van doorgedreven renovatieplannen of planadvies in het kader van nieuwbouw. De vraag voor het adviesaanbod op maat bij renovatie blijft stijgen. . Het ontbreekt echter aan middelen om dit uit te breiden tot een renovatiescenario op maat en te koppelen aan de noodzakelijke begeleiding en opvolging te koppelen om - Geeft samen met Provincie Limburg het Rollend Fonds concreet vorm. Dit Fonds bevat SALK middelen die vanuit de provincie Limburg ter beschikking worden gesteld om energetische renovaties in de particuliere woningbouw te stimuleren. - Heeft de traditie om samen te werken met een breed netwerk partners in campagnes en evenementen met betrekking tot Rationeel Energiegebruik, Duurzaam Bouwen en Hernieuwbare energie - Werkt al 10 jaar nauw samen met gemeenten voor alles wat betreft acties, campagnes en advies over duurzaam bouwen en energiebesparing.in - Adviseert en begeleidt gemeenten bij de realisatie van gemeentelijke bouwprojecten - Is partner in het ESCOLIMBURG2020 project, waarmee de renovatie van het gemeentelijk patrimonium via een ESCO aanbod gestimuleerd wordt. - Werkt samen met de Confederatie van Immobiliën Beroepen (CIB) voor wiens leden (makelaars, immokantoren, immoadviseurs) we opleidingen en excursies aanbieden. We creëren een winwin-situatie: enerzijds leidt het CIB kandidaat-verbouwers naar Dubolimburg op een cruciaal moment in het bouwproces (net na de aankoop) en anderzijds kunnen zij zo in hun aanbod een objectieve en onafhankelijke advies aanbieden via Dubolimburg. - Bouwde een breed netwerk uit van aannemers, HVAC installateurs, elektriciens en architecten door de organisatie van verschillende campagnes zoals Elke dag ZONdag, Limburg isoleert en Warm Limburg. De bedrijven uit de bouwsector werden in deze campagne aangesproken en gestimuleerd om voorloper te zijn en een code van goede praktijk te respecteren. - Dubolimburg heeft een vormings- en co-creatie aanbod (inspiratiesessies rond innovatie in de bouw) voor bedrijven in de bouwsector. Dit omvat onder meer excursies en specifieke infosessies voor onder meer architecten (vb. Architect Breakfast Sessions). - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 20:11:57


op 29/01/2015 20:12:22

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?: De CO2–uitstoot van het bestaande woningbestand vormt een groot aandeel - zo niet: hét


Pagina 7 van 48

grootste - van de totale gemeentelijke en provinciale CO2–uitstoot. Energetische renovatie van woningen blijkt dan ook één van de grote uitdagingen en daarmee ook één van de speerpunten binnen de werking van Dubolimburg. Dubolimburg startte begin 2014 met een vernieuwd aanbod voor particulieren waarbij ook renovatie- advies aan huis wordt verstrekt onder de noemer “De Huisdokter”. Hieruit bleek de grote behoefte van particuliere eigenaren aan een bredere ondersteuning bij totaalrenovaties van particuliere woningen. Ook tijdens een DO-tank Duurzaam Bouwen werd dit bevestigd . Tijdens een DO-tank worden partners uit het netwerk verenigd om samen te werken aan de doelstellingen rond duurzaam bouwen in het kader van de klimaatambitie. Ontzorging zien we als een belangrijke schakel om energetische renovaties te versnellen. Het betreft hier enerzijds de technische ontzorging van de complexe materie die een (BEN) renovatie omvat. Dit wordt al deels opgevangen door het huisdokteradvies maar mist momenteel een opvolgingstraject. De opmaak van een renovatiescenario op maat en de ondersteuning bij het uitvoeringsproces zijn onder meer ontbrekende elementen die we binnen dit project op punt willen zetten en willen inbedden in samenwerking met de verschillende actoren van de verbouwsector. De financiële ontzorging anderzijds willen we in dit project aanpakken aan de hand van businessmodellen voor mobilisatie en alternatieve financiering en de uitvoering van pilootprojecten.

Om meer particulieren beter te ondersteunen en te overtuigen om doorgedreven te renoveren wordt er binnen het project ReApp een integraal aanbod opgezet. Op basis van een structureel mobilisatieaanbod , renovatiebegeleiding en een procesopvolgingssysteem zullen we particulieren effectiever en efficiënter kunnen benaderen en begeleiden in samenwerking met onze partners en de bouwsector. De ervaring uit de pilootprojecten en de voorbeeldfunctie van deze projecten zullen een hefboomwerking tot effect hebben tot voorbij de einddatum van dit project.

- Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 20:11:57


op 29/01/2015 20:12:22

Is uw organisatie publiek of privaat?: Privaat

Partner Intercommunale Leiedal


Pagina 8 van 48


Nele Vandaele

Department Telefoon

032 56 24 16 16

E-mail

[email protected]

Adres: President Kennedypark 10, 8500 Kortrijk, België Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?: LEIEDAL is de interlokale vereniging voor streekontwikkeling in Zuid-West-Vlaanderen. Het is een kernopdracht van Leiedal om 13 steden en gemeenten te ondersteunen bij het uitbouwen en uitvoeren van o.a. een lokaal woonbeleid, een duurzame energie- en klimaatbeleid, e-gov, datamanagement en Europese projecten. Leiedal bouwt (beleids)expertise binnen deze domeinen op en stelt deze ter beschikking van de lokale besturen, als een vorm van intergemeentelijke gepoolde know-how (volgens het in-house principe). Complementair hiermee zet Leiedal in op de “regionale aanpak”, zoals in ‘Warmer Wonen’. Het regionaal programma ‘Warmer Wonen’ heeft als doel de woningdrenovatiedynamiek in Zuid-WestVlaanderen te versnellen. Dit op het vlak van energierenovaties, met aandacht voor welzijnscomponenten. De belangrijkste doelen zijn: hogere woningkwaliteit, lagere energiekosten, minder energie-armoede, meer lokale tewerkstelling in bouwsector. Leiedal is trekker van het Warmer Wonen-programma, en bouwt bruggen tussen lokale besturen, regionale woon-, welzijns- en energie-actoren, de bouwsector en kennisinstellingen (universiteiten, hogescholen). Leiedal treedt op als partner in dit project namens het breder netwerk van ‘Warmer Wonen’ waarbij volgende actoren en organisaties betrokken zijn: Kerngroep Warmer Wonen: Intercommunale Leiedal, energiesnoeiers Zuid-WestVlaanderen (BND Kortrijk vzw), Sociaal Verhuurkantoor De Poort vzw, Centrum Algemeen Welzijnswerk Zuid-West-Vlaanderen, samenlevingsopbouw West-Vlaanderen, intergemeentelijke samenwerking wonen Menen-Wervik-Mesen, intergemeentelijke samenwerking Woonwijs, provincie West-Vlaanderen, agentschap Wonen Vlaanderen Stuurgroep Warmer Wonen: 13 lokale besturen, politiek bevoegden voor wonen, welzijn,


Pagina 9 van 48

energie kennisinstellingen: Universiteit Gent (Ugent), Hogeschool West-Vlaanderen (Howest), Vito (Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek) private bouwsector: Bostoen, Renson, Saint-Gobain Isover, Recticel, … , Confederatie Bouw West-Vlaanderen, Bouwunie West-Vlaanderen andere: Bond Beter Leefmilieu, Gezinsbond, Sociale huisvestingsmaatschappijen, huurdersbond, eigenaarsbond, sociale kredietmaatschappij Elk Zijn Huis, … Leiedal wil vanuit het creëren van synergieën en kruisbestuivingen tussen verschillende sectoren, en via concrete samenwerkingsprojecten, de regionale woningrenovatiedynamiek een boost geven: • HORIZON 2020 call EE05 van de Europese Commissie: REFURB (start 04/2015): REgional process innovations For Unique Renovation Building packages opening markets to zero energy renovations. • Vlaams Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT) proeftuinproject RENBEN (1 sept 2014 – 1 sept 2017) Daarnaast heeft Leiedal een ruime expertise in het participeren en coördineren van Interregprojecten rond energie, zorg, e-gov, governance… ( vb. “North Sea Sustainable Energy Planning”, “Low Carbon Regions in the North Sea”, “Vital Rural Areas”, “Opening Up”, “iAge”, “Smart Cities”, “Creative Cities Challenge”, “Value+”, “DANS”), net als partners binnen Warmer Wonen (vb. “Inspirer”). - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 26/01/2015 15:53:26


op 26/01/2015 15:53:50

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?: LEIEDAL is de interlokale vereniging voor streekontwikkeling in Zuid-West-Vlaanderen die deze streek dynamisch en duurzaam wil helpen uitbouwen tot een aantrekkelijke streek om te ondernemen, te werken, te wonen en te beleven. Via beleidsvoorbereidend onderzoek ondersteunt Leiedal het uitwerken van de gemeentelijke beleidsambities en beleidsvisies (vb. de 13 lokale besturen ondertekenden het Europese Burgemeestersconvenant voor CO2-reductie, maakten een Duurzame-Energie-Actieplan op, maar ook een Woonregieboek, Woonplannen, Memorandum Wonen…). Leiedal wil de gemeenten ook faciliteren om deze beleidsvisies te vertalen naar acties op het terrein. Hiervoor bouwen we actief een partnerschap uit in de regio en zetten we onze eigen expertises in. Op vlak van energiebesparing en woningrenovatie zetten we reeds stappen samen met andere actoren op vlak van pilootprojecten en op vlak van het ontwikkelen van ‘deelfacetten’, puzzelstukjes die nodig zijn in het totaal verhaal. De ambitie is om de pilootprojecten en deelfacetten op te schalen naar “reguliere”, standaard praktijken (“roll-out”). Hiervoor is nood aan


Pagina 10 van 48

meer onderling vertrouwen en samenwerking tussen de particuliere huishoudens, de private sector (financiële sector en bouwector) en lokale besturen om tot een structurele samenwerking en een grotere schaal te kunnen komen door bestaande drempels weg te nemen. Hiervoor moeten nog een aantal stappen gezet worden en moeten vooral de bestaande puzzelstukken (in de regio Zuid-west-Vlaanderen en daarbuiten) gelinkt worden. Met dit project willen we renovatiebegeleiding structureler inbedden bij lokale besturen, een hogere betrokkenheid van de bouwsector, door digitale tools te ontwikkelen voor een vlottere samenwerking. Op basis van deze nieuwe tools en het pilootproject waarin deze toegepast worden, kunnen we de stroomversnelling in gang zetten. Dit kan ook een impuls vormen voor de bouwsector in onze regio, die zich steeds meer dient te heroriënteren op duurzame renovatie ten aanzien van nieuwbouw. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 26/01/2015 15:53:23


op 26/01/2015 15:53:47

Partner N.V. Economische Impuls Zeeland


Carola Helmendach

Department Telefoon

0031 644 144 355

E-mail

[email protected]

Adres:


Pagina 11 van 48

Buitenruststraat 225, 4337 ER Middelburg, Nederland Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?: Economische Impuls Zeeland vervult als provinciale ontwikkelingsmaatschappij binnen Zeeland een netwerkfunctie binnen het KMO-veld. Impuls kent het gros van de Zeeuwse bedrijven, weet welke kennis, ervaring en interesse er bij die zijn om deel te nemen aan vernieuwende initiatieven. De organisatie begeleidt en ontwikkelt samen met regionale bedrijven innovatieve projecten en weet op die manier precies welke spelers er zijn en wat hun competenties zijn. Voor dit project heeft Impuls reeds contacten gelegd met bedrijven uit de bouwsector, die interesse hebben in dit initiatief. Het gaat hierbij om bedrijven uit de gehele bouwketen: een installateur, een aannemer, een bouwbegeleider, een softwarebedrijf die energiemetingen doet, een specialist in energiebesparing en toeleveranciers in biobased bouwmaterialen. Met deze partijen is al een solide basis aanwezig voor een te formeren bouwteam, vooropgesteld dat de bedrijven er in slagen om een gezamenlijk doel te formuleren en daarin samen te werken. Wanneer deze partijen participeren in dit initiatief, is er kennis aanwezig over welke ingrepen het meest effectief zijn voor energiebesparing, welk materiaalgebruik gewenst is, hoe duurzame energie kan worden opgewekt en op welke manier de bewoner zijn energiegebruik kan monitoren en tot een minimum kan beperken. Een van de partijen (DSP uit Middelburg) heeft software ontwikkeld, waarmee op afstand apparatuur kan worden uitgeschakeld, en het energieverbruik per apparaat nauwkeurig in beeld kan worden gebracht). Bij Impuls zelf is kennis aanwezig over het gebruik van nieuwe biobased bouwmaterialen, hoe deze toepasbaar is en welke bedrijven daar leverancier van zijn. Andere partijen waarmee in dit project wordt samengewerkt zijn: Bouwadviesteam Zeeland, Dubourgraaf, Aannemersbedrijf Fraanje en installatiebedrijf Climanova. Deze bedrijven vormen een eerste basis, maar de intentie is om dit verder uit te breiden en zo mogelijk met meerdere bouwteams te gaan werken, zodat zoveel mogelijk ondernemingen kunnen deelnemen en kennis kunnen uitwisselen, zodat het aanbod richting de consument steeds beter wordt.


op 22/01/2015 09:39:23


op 22/01/2015 09:39:45

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?: Impuls Zeeland helpt bedrijven om nieuwe bedrijvigheid te ontwikkelen. Zeker in de bouwsector, waar al enige jaren malaise heerst door de economische crisis, is er een grote behoefte aan marktontwikkeling. Toch slaagt deze sector er niet in om op grote schaal particulieren ervan te overtuigen dat er veel winst is te behalen door de woning te verbeteren. Impuls verwacht dat door haar netwerkfunctie, zij bedrijven bij elkaar kan brengen, die niet van nature met elkaar samenwerken om zo gezamenlijk een vernieuwende aanpak te ontwikkelen om de particuliere markt op te gaan. Op het gebied van energiebesparing liggen er volgens Impuls grote mogelijkheden, mits de ketenpartners in de bouw de handen ineen slaan en een gezamenlijk aanbod formuleren voor de particuliere markt.


Pagina 12 van 48


op 22/01/2015 09:39:26


op 22/01/2015 09:39:48

Partner Zeeuwse Milieufederatie (ZMF)


Melissa Ernst

Department Telefoon

0113 230075

E-mail

[email protected]

Adres: Ravelijn de Groene Jager 5, 4461 DJ Goes, Nederland Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?: De ZMf (www.zmf.nl) is een particuliere natuur- en milieuorganisatie die zich inzet voor een duurzame, gezonde Zeeuwse toekomst samen met haar achterban (25 aangesloten lidorganisaties en individuele leden). Speerpunt is een klimaatneutraal Zeeland in 2050. Middels diverse initiatieven en projecten richting (nieuw)bouw en bedrijven rondom energiebesparing en duurzame energie maken we werk van CO2 reductie. M.b.t. energiebesparing in de bestaande bouw kan de ZMf bogen op kennis en ervaring opgedaan in onder meer het project Hier Opgewekt en in het Zeeuwse Servicepunt HIER opgewekt (voorloper


Pagina 13 van 48

van het Zeeuwse Energieservicepunt). In dit project is expertise opgebouwd m.b.t. onderwerpen als bijvoorbeeld zonneparken, energiebesparing in de koop en huursector, organiseren van een gezamenlijk inkoop (bijv zonnepanelen), opzetten van een energie coöperatie, verdienmodellen e.d. Wij vormen een landelijk dekkend netwerk.middels samenwerking met energie-steunpunten van andere provincies. Als energiesteunpunten zijn we bovendien partner in het project Kleur je gemeente groen, een landelijk initiatief m.b.t. energiebesparing in de bestaande woningbouw. Op Zeeuws niveau werken we op dit thema samen met de Zeeuwse gemeenten en met vertegenwoordigers van de aanbodzijde, de Kamer van Koophandel en Impuls Zeeland. In dit project werkt de ZMf samen met energiecoöperatie Zeeuwind (www.zeeuwind.nl) en het Zeeuwse Klimaatfonds (www.zeeuwsklimaatfonds.nl). Samen vormen wij het Energieservicepunt Zeeland, waarin we de Zeeuwse (burger) initiatieven op het gebied van lokale duurzame energie en energiebesparing te ondersteunen, te verbinden en te positioneren. De afgelopen jaren heeft het Energieservicepunt een goede relatie opgebouwd met vele ‘burgerinitiatieven’ als energie coöperaties, dorps- en wijkraden, duurzame dorpen en (sport)verenigingen en faciliteren we hen waar mogelijk. Met deze positie kunnen we een sleutelrol vervullen. Een rol die bijvoorbeeld gemeenten minder makkelijk kunnen spelen, omdat zij een instituut zijn waar ‘doe het zelvers’ vaak minder snel aankloppen. ZMf treedt in dit project op als partner, Zeeuwind en het Zeeuws Klimaatfonds zijn sub partners. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 20/01/2015 14:14:28


op 20/01/2015 14:14:48

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?: Vanwege onze onafhankelijke positie, ervaring, competenties en netwerk kunnen en willen wij in Zeeland een belangrijke rol spelen om (groepen) burgers te mobiliseren en de vraag met betrekking tot energiebesparing/ duurzame energie in de bestaande bouw in kaart te brengen en te stimuleren. De opgedane kennis m.b.t. communicatie/ mobilisatie willen we graag delen en uitwisselen met onze partners. Daarnaast willen we middels twee pilots: “klimaatneutraal dorp ’s Heer Hendrikskinderen (bottum-up initiatief van burgers)’ en ‘renoveren met biobased materialen’ in Zeeland met ambitie aan de slag en de opgedane ervaring delen met onze partners. Met name m.b.t. gebruik van biobased materialen verwachten wij veel te kunnen leren van onze Vlaamse partners.. Voor de Vlaamse partners is het daarentegen interessant om te zien op welke wijze burgerinitiatieven als in 's Heer Hendrikskinderen een belangrijke rol kunnen spelen voor een succesvolle implementatie van energiebesparing in de particuliere woningbouw.


op 20/01/2015 14:14:31


op 20/01/2015 14:14:51


Pagina 14 van 48

Partner Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen vzw


Benjamin Clarysse

Department Telefoon

0032 2 230 53 89

E-mail

[email protected]

Adres: Tweekerkenstraat 47, 1000 Brussel, België Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?: Bond Beter Leefmilieu (BBL) heeft een sterke expertise in energiebeleid, duurzaam bouwen, lokaal klimaatbeleid en Europese projecten. BBL is de organisator van Ecobouwers Opendeur, waar meer dan 300 duurzame (ver) bouwers hun ervaringen doorgeven aan zo’n 5600 kandidaat (ver)bouwers. Het evenement wordt in heel België georganiseerd in samenwerking met de Waalse partner écoconso en de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Via Ecobouwers.be met het erg populaire bouwforum bereikt en informeert BBL meer dan 1 miljoen bezoekers per jaar. BBL is coördinator van het IEE project NZB2021 – Nearly Zero Energy Buildings Open Doors Days (april 2012 – maart 2015) waarbij het concept van Ecobouwers Opendeur uitgerold wordt naar 9 andere Europese landen. BBL is partner in het IWT proeftuinproject RENBEN. Het consortium wil via een geïntegreerde aanpak tools ontwerpen om rijwoningen via een geïntegreerde aanpak betaalbaar BEN (Bijna Energie Neutraal) te renoveren en deze tool testen en bijsturen in 30 exemplarische renovaties. De rol van BBL is het onderzoeken van het eventuele reboundeffect. BBL ondersteunde de steunpunten duurzaam bouwen in opdracht van DAR Vlaanderen.


Pagina 15 van 48

BBL schreef een geactualiseerde missie en visie voor een doorstart van de steunpunten na 2014 en tekende een plan van aanpak uit voor toekomstige werking van de steunpunten. BBL ondersteunt de Limburgse gemeenten bij de opmaak en uitvoering van hun lokale klimaatactieplannen in het kader van de Covenant of Mayors BBL biedt participatietrajecten aan voor lokale besturen in het kader van hun lokaal klimaatbeleid: Aalst, Kampenhout, Kruibeke, Asse, BBL organiseerde de Renovatiefaculteit in de provincies Oost- en West-Vlaanderen. Met “de Renovatiefaculteit” willen we komen tot een bundel van voorstellen van prioritaire maatregelen, strategische beleidsopties en pilootprojecten met als doel CO2-reductie om zo de klimaatverandering zoals beschreven in het klimaateffectschetsboek tegen te gaan. In samenwerking met de Steunpunten Duurzaam wonen en bouwen en met behulp van hun expertise kwamen we tot concrete voorstellen waarmee de gemeentebesturen aan de slag kunnen gaan en die hen kunnen inspireren op gebied van renovatie. Met het LNE project gemeenschappelijk Eco-wonen wil BBL 5 pilootprojecten rond cohousing begeleiden. Deze best practices moeten andere Vlaamse gemeenten er toe aanzetten om gemeenschappelijk wonen ook te ondersteunen. BBL was en is betrokken bij verschillende Europese IEE projecten rond energie, klimaatbeleid of duurzaam bouwen: Energy Neighbourhoods, TopTen Act, Ecogator, Come2COM - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 22/01/2015 09:39:42


op 22/01/2015 09:40:03

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?: BBL wil bereiken dat er meer gebouwen worden gerenoveerd en dat ze grondiger worden gerenoveerd (waarbij het totale energiegebruik met 80% wordt gereduceerd). We willen dat er versneld veel meer gebouwen energiezuinig worden gerenoveerd en dat meer renovaties ook grondiger gebeuren. Willen we in Europa tegen 2050 minstens 80% CO2 besparen, dan moeten de gebouwen volgens de Europese Commissie tegen dan 88 tot 91% minder CO2 uitstoten. Om dit mogelijk te maken moet het gebouwenpark tegen 2050 minstens 80% minder energie gebruiken. Daarom streven we naar een energiebesparing op gebouwniveau tot de passiefhuisstandaard indien dit technisch mogelijk is, of tot een energiebesparing van minstens 75% ten opzichte van het energiegebruik vóór de renovatie tegen 2050. Daarbij moet een grondige afweging gebeuren tussen sloop- en hernieuwbouw (waarbij rekening wordt gebouwen met ligging van de woning, materiaalgebruik, mogelijkheden van energiebesparing, …) of een verregaande energierenovatie van het bestaande gebouw. We willen dat nieuwbouw gebouwen energiezuiniger zijn dan de BEN norm. Nieuwbouw gebouwen moeten minstens volgens de passiefhuisstandaard of gelijkwaardig gebouwd worden. We willen het elektriciteitsverbruik per woning gevoelig terugdringen, gemiddeld naar gemiddeld


Pagina 16 van 48

2000 kWh/woning. We richten ons op activiteiten die de drempels weg werken die verregaand energiezuinig (ver) bouwen in de weg staan. Concreet zoekt BBL naar oplossingen om energiezuinig bouwen in de heersende bouwcultuur te laten opgaan door in te zetten op: Het verhogen van en verspreiden kennis over energiezuinig bouwen bij professionelen, lokale besturen en bouwheren om de kwaliteit van (ver)bouwen te garanderen via • voorlopers in de kijker zetten • samenwerking met voorloper bedrijven en provinciale steunpunten • voorlopersprojecten • train the trainer • train de gemeentebesturen. Het verhogen van het bewustzijn rond het eigen energieverbruik via • benadrukken de sense of urgency bij burgers • creatieve sensibilisering i.s.m. provincies, intercommunales en netbeheerders. • organiseren van meetcampagnes - energiejacht verder upgraden. Ontzorgen • het organiseren van een begeleidingstraject incl. groepsaankopen van isolatiediensten • renovatie als een pakket in plaats van onderdelen Met dit project willen we mee instaan voor de communicatie en sensibilisatie naar het brede publiek rond energiezuinig renoveren. Naast de klassieke media-kanalen en sociale media, zetten we ook sterk in op peer-to-peer ervaringsuitwisseling tussen verbouwers onderling. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 22/01/2015 09:39:44


op 22/01/2015 09:40:05

Partner Howest


Pagina 17 van 48


Pieter Vandewalle

Department

Toegepaste Architectuur, onderzoekscluster ooTA

Telefoon

0032 474 75 83 61

E-mail

[email protected]

Adres: Rijselstraat 5, 8200 Brugge, België Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?: De onderzoekscluster ooTA (onderzoek & ontwikkeling in de Toegepaste Architectuur) is een organisme gelieerd aan de opleidingen Bachelor in de Toegepaste Architectuur en het Postgraduaat Renovatie & Monumentenzorg aan HOWEST. Deze onderzoekscel speelt in op de vragen en noden vanuit het werkveld. Ze kan onafhankelijk antwoorden aanbieden, kan fungeren als liasonoffice of kan projecten organiseren waarbij een optimale wisselwerking en kruisbestuiving werkveld-onderwijs wordt nagestreefd. Naast dienstverlening bestaat de taak van ooTA voornamelijk uit onderzoek & ontwikkeling. In dit kader wordt onze expertise maximaal ingezet en uitgediept: art of modeling, Slim bouwen, duurzame herbestemmingen en toegepast onderzoek in architectuur: • • • • •

complexe vraagstukken rond BIM & BEM (building information/energy modeling) duurzaamheidsevaluatie van gebouwen duurzame herbestemmingen van waardevol patrimonium nieuwe vormen van samenhuizen economische aspecten van de bouw

REFERENTIES: *PWO-project: Help, mijn huis is geklasseerd! ([email protected]) *PWO-project: Upcycling a building ([email protected]) *Interreg-project Iva Tandem: Cleantech – Duurzaam Bouwen ([email protected]) *Tempusproject: Sustainable Campus Kazachstan ([email protected]) *LED duurzaam bouen en renoveren ([email protected])


Pagina 18 van 48


op 26/01/2015 09:57:10


op 26/01/2015 09:57:34

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?: Vanuit onze ervaring met duurzaam bouwen en onze nauwe samenwerking met het werkveld weten wij dat de transitie naar een CO2-neutrale wereld staat of valt met concreet toepasbare kennis. Theoretische naslagwerken hebben geen betekenis als ze niet voortvloeien in concrete maatregelen en toepassingen. En daar ligt vandaag de uitdaging. Er is een accuut gebrek aan tools waarbij energetische gegevens gekoppeld zijn aan financiële elementen, aanbevelingen naar bouwtechnische implicaties en duurzame materialen. En dit op een eenvoudige, éénduidige en visuele manier. Onze opleidingen leveren elk jaar een hondertal New Young Professioanles af in het werkveld. Zij zijn de motor tot een snelle en efficiënte transitie naar een CO2-neutrale wereld. Door hen op te leiden met de juiste tool en met de juiste attitude versterken we deze overgang. Wij zien het dan ook als onze plicht om een initiatief als dit te ondersteunen en mee te werken aan de beste methode om de CO2-neutrale doelstellinge te behalen in het werkveld. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 26/01/2015 09:59:49


op 26/01/2015 10:00:13

Partner Gemeente Middelburg


Jan Minderhoud

Department

Dienst Ruimte, afdeling ruimtelijk beleid

Telefoon

031118675244

E-mail

[email protected]


Pagina 19 van 48

Adres: Kanaalweg 3, LA 4330 Middelburg, Nederland Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?: Middelburg participeert in het landelijke programma Meer Met Minder. Dit traject kent ook een Zeeuwse uitwerking. Huiseigenaren worden gestimuleerd maatregelen aan de woning te treffen. Dit programma geeft huiseigenaren informatie over welke maatregelen te treffen, welke installateurs in de regio kunnen helpen, welke subsidieregelingen aangesproken kunnen worden. Het programma heeft tot doel de huiseigenaren te ‘ontzorgen’. In de praktijk zijn tot nu toe de resultaten beperkt. In totaal hebben tot nu toe slechts circa 200 woningeigenaren de stap te hebben gezet en daadwerkelijk maatregelen te hebben getroffen. Daarnaast zet Middelburg zich in om te komen tot een Energieraad Walcheren. Een inventariserende studie over ervaringen met Energieraden elders in het land is gemaakt. Middelburg is ook betrokken bij verschillende Interreg projecten. De afgelopen jaren is ervaring opgebouwd met het opstarten en managen van EU-projecten. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 27/01/2015 15:26:15


op 27/01/2015 15:26:40

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?: De gemeente Middelburg heeft als klimaatambitie om in 2050 energieneutraal te zijn. Om dit te bereiken is een projectplan: op weg naar een energieneutraal Middelburg in 2050 opgesteld. Er lopen veel initiatieven, maar tot op heden is nog te weinig bereikt bovendien is het bestaande tempo om deze doelstelling te halen ontoereikend. De markt voor vergaande energiebesparingsconcepten ontwikkelt zich snel. Om echt te mobiliseren moeten de verschillende versnipperde initiatieven binnen Zeeland gebundeld worden. En initiatieven, kennis en deskundigheid moeten op elkaar worden afgestemd zodat een efficiënt samenhangend traject ontstaat ( triple Helix) dat op grote schaal kan worden toegepast - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 27/01/2015 15:26:13


op 27/01/2015 15:26:38

Partner VZW Confederatie Bouw West-Vlaanderen


Pagina 20 van 48


Gerd Decoene

Department Telefoon

0032 56 26 81 41

E-mail

[email protected]

Adres: Kortrijksestraat 389A, 8500 Kortrijk, België Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?: Als Confederatie Bouw West-Vlaanderen verenigen wij 2.000 bouwbedrijven, allen actief in de sectoren bouw, milieu of energie. Onze dienstverlening steunt op vier pijlers: vertegenwoordiging, dienstverlening op maat, informatieverstrekking met opleiding en netwerking en imagoversterking. Ons team van adviseurs en medewerkers heeft competenties en ervaring op diverse domeinen (juridisch, sociaal, technisch, fiscaal, organisatorisch, etc.). Aannemers kunnen bij ons terecht voor concreet advies en begeleiding. Dit is ook het geval inzake energievragen, financiële organisatie, samenwerking, … Voor de aannemers hebben wij al tal van modeldocumenten (o.a. modelovereenkomsten) uitgewerkt die onmiddellijk gebruikt kunnen worden. Daarnaast hebben wij goede contacten met diverse externe organisaties, bedrijven en deskundigen waarop we regelmatig beroep doen voor een verdere uitwerking of toelichting van een advies, opleiding of infosessie. Jaarlijks organiseren wij in West-Vlaanderen meer dan 400 opleidingen en een 40-tal infosessies en netwerkactiviteiten. De opleidingen en infosessies worden steeds toegespitst op de bouwprofessionelen en zijn toegankelijk voor aannemers, architecten, energiedeskundigen, leerkrachten, fabrikanten, bedienden, arbeiders, … Het opleidingsaanbod is zeer variabel maar altijd praktijkgericht, o.a. opleidingen inzake toepassing van de nieuwe energie-eisen en -mogelijkheden. Opleiden en sensibiliseren van bouwprofessionelen is één van de pijlers van de Confederatie Bouw.


Pagina 21 van 48


op 26/01/2015 09:59:01


op 26/01/2015 09:59:25

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?: Er is dringend nood aan renovatie van bestaande woningen. Dit biedt uiteraard een groot potentieel voor de bouwsector. Evenwel vinden wij het belangrijk dat de renovatiewerken op een correcte manier worden uitgevoerd, met kennis van zaken en met aandacht voor zowel de uitvoeringstechnieken als de gevolgen voor de bouwheer. We zijn ervan overtuigd dat door meer samenwerking tussen aannemers, architecten en fabrikanten concrete ‘bouwteams’ kunnen gevormd worden, wat tot vlotte en goede renovatieprojecten kan leiden. Als Confederatie Bouw willen wij ons inzetten om dergelijke samenwerking tussen bouwpartners in vorm te gieten en te begeleiden. Door het uitwerken van concrete modeldocumenten, digitale tools en opleidingen kunnen we de aannemers aanzetten tot de uitvoering van efficiënte renovatieprojecten. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 26/01/2015 09:58:56


op 26/01/2015 09:59:20

Partner BND Kortrijk vzw


Valerie Vanhoutte

Department Telefoon

056/ 282776

E-mail

[email protected]


Pagina 22 van 48

Adres: Damastweversstraat 1, 8500 Kortrijk, België Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?: -De energiesnoeiers Zuid-West-Vlaanderen voeren zo’n 1100 energiescans uit per jaar. -De energiesnoeiers hebben ervaring met de doelgroep. De energiescans worden uitgevoerd bij 10 doelgroepen: bewoners in OCMW-begeleiding, woningen sociaal verhuurkantoor, bewoners met budgetmeter, … -De energiesnoeiers begeleiden reeds eigenaars die het dak van hun huurwoning willen isoleren. Dit met de sociale dakisolatiepremie. -De energiesnoeiers isoleren zelf ook daken en kennen dus ook de kant van aannemer. -De energiesnoeiers hebben zelf een datasysteem opgezet om betere rapporten aan de klant te geven. -De energiesnoeiers zijn een actieve partner in het regionaal programma Warmer Wonen, samenwerkingsverband met een ruim partnerschap dat de energiezuinige renovatie van woningen wil versnellen met specifieke aandacht voor kwetsbare doelgroepen. Andere partners zijn: *Kerngroep Warmer Wonen: Intercommunale Leiedal, energiesnoeiers Zuid-West-Vlaanderen (BND Kortrijk vzw), De Poort vzw, Centrum Algemeen Welzijnswerk Zuid-West-Vlaanderen, samenlevingsopbouw WestVlaanderen, intergemeentelijke samenwerking wonen Menen-Wervik-Mesen, intergemeentelijke samenwerking Woonwijs, provincie West-Vlaanderen, agentschap Wonen Vlaanderen *Stuurgroep Warmer Wonen: 13 lokale besturen, politiek bevoegden voor wonen, welzijn, energie *kennisinstellingen: UGent, Howest *private bouwsector: Bostoen, Renson, Saint-Gobain Isover, Recticel, … , Confederatie Bouw WestVlaanderen, Bouwunie West-Vlaanderen *andere: Vito, Bond Beter Leefmilieu, Gezinsbond, Sociale huisvestingsmaatschappijen, huurdersbond, eigenaarsbond, sociale kredietmaatschappij Elk Zijn Huis, …


op 26/01/2015 15:52:32


op 26/01/2015 15:52:56

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?: Dit project zal voor een enorme meerwaarde zorgen. De verschillende werkpakketten die zullen uitgevoerd en getest worden zijn een plus voor de dagelijkse werking van de energiesnoeiers. Dit project kan ervoor zorgen dat de 1100 energiescans die we jaarlijks uitvoeren en waar we de mensen trachten te stimuleren om over te gaan tot renovaties ook effectief zullen renoveren. We zijn vooral gemotiveerd omdat we niet alleen staan, reeds 8 van de 13 lokale besturen in onze regio hebben cofinanciering voorzien en willen actief meewerken. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'


op 26/01/2015 15:52:30

Pagina 23 van 48


op 26/01/2015 15:52:54

Partner Vzw Confederatie Bouw Limburg


Mieke Simons

Department Telefoon

0032 11/30.10.30

E-mail

[email protected]

Adres: Prins Bisschopssingel 34a, 3500 Hasselt, België Wat zijn de relevante competenties en ervaringen van de organisatie voor het project?: De Confederatie Bouw Limburg werd opgericht in 1919 als werkgeversorganisatie voor de bouwsector in de provincie Limburg en telt vandaag 1.000 leden-bouwbedrijven. De Confederatie Bouw Limburg heeft als doel de belangen van de werkgevers in de bouwsector te behartigen. Tevens heeft zij als taak het lobbywerk bij de overheid, voorlichting inzake nieuwe reglementeringen, dienstverlening en verstrekking van opleidingen, evenals de promotie van de bouwsector in het algemeen. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 26/01/2015 15:52:21


op 26/01/2015 15:52:45


Pagina 24 van 48

Wat is de motivatie van de organisatie om deel te nemen aan het project?: Confederatie Bouw Limburg treedt op als partner bij dit project namens het netwerk van bedrijven uit de sector waarbij tal van deelactiviteiten van de sector betrokken worden. Deze range strekt zich uit van algemeen aannemers, wegenbouw, klassieke afwerkingsbedrijven tot de installatiesector. Tevens wensen wij de resultaten die bekomen worden uit dit project te verspreiden onder onze leden en de ganse sector. De vraag naar energiezuinige woningen en de nood aan betaalbare huisvesting stimuleren de bouw sector om in multidisciplinaire bouwteams nieuwe renovatietechnieken te ontwikkelen die tegemoetkomen aan de messcherpe prijzen en de strakke uitvoeringstermijnen. Op het vlak van energiebesparing en woningrenovatie zetten we binnen de sector reeds enorme stappen. Samen met andere actoren zetten we eveneens reeds in op het vlak van pilootprojecten. We hebben echter nood aan het bouwen aan vertrouwen bij de totale keten van aannemers, opdrachtgever en uiteindelijke gebruiker. Om ketensamenwerking verder te promoten moeten er echter nog een aantal stappen gezet worden Onze sector wenst verder in te zetten op een duurzame bouwsector en dit zowel op duurzame nieuwbouw en heroriëntering inzake duurzame renovatie. Onze organisatie is tevens de stuwende partner bij het transformatieproces inzake de bouwsector in Limburg met tal van werkgroepen die lerende netwerken vormen. In al deze werkgroepen zijn de lokale kennisinstellingen prominent aanwezig (Universiteit Hasselt, PXL en het Innovatiecentrum Limburg. De lerende netwerken behandelen de volgende thema’s: • • • • • • • •

Lean management Ketensamenwerking BIM (Building Information Modelling) Werf van de toekomst met 3D lasertechnieken Sociaal innoveren HVAC uitdagingen 2020 Universal design Lifecycle cost

De Confederatie Bouw wenst dus finaal een integraal deel uit te maken bij de opmaak van de verschillende businessmodellen en een hulp te zijn bij de geïntegreerde samenwerking. Door de expertise, die in de loop der jaren en door toedoen van de kennis die bekomen werd uit de verschillende lerende netwerken, te delen met de andere projectpartners en de beoogde doelgroep hopen wij een toegevoegde waarde te creëren in het project. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 26/01/2015 15:52:19


op 26/01/2015 15:52:43


Pagina 25 van 48

Werkpakketten Werkpakket 1 Titel: Projectmanagement - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 13/01/2015 14:07:10


op 13/01/2015 14:07:28

Omschrijving: Beschrijf hoe het management op strategisch en operationeel niveau zal worden uitgevoerd in het project, specifiek:structuur en verantwoordelijkheden voor het dagdagelijkse management en coördinatieinhoudelijke en financiële rapporteringrisico- en kwaliteitsmanagement - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 13/01/2015 14:07:10


op 13/01/2015 14:07:28

Indicatief budget werkpakket: €206.000,00 - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 28/01/2015 16:05:46


op 28/01/2015 16:06:12

Betrokken partners: Dubolimburg, Intercommunale Leiedal, Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen vzw, Howest, Gemeente Middelburg, BND Kortrijk vzw, Vzw Confederatie Bouw Limburg, N.V. Economische Impuls Zeeland, Zeeuwse Milieufederatie (ZMF), VZW Confederatie Bouw West-Vlaanderen


Pagina 26 van 48

- Activiteit 1.1 Titel activiteit: Organisatie van overleg en communicatie tussen verschillende partners - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:14:08


op 29/01/2015 17:14:33

Omschrijving: - De coördinator van het werkpakket (Dubolimburg) staat in voor effectieve communicatie tussen de partners door middel van vergaderingen en door middel van tussentijdse communicatie. Het aantal bijeenkomsten van het consortium wordt beperkt tot 3 vergaderingen per jaar. Deze vergaderingen moeten instaan voor een effectieve samenwerking tussen de aanvragers doorheen het project. Alle beslissingen met substantiële impact op het verdere verloop van het project worden besproken en opgenomen in de vergaderrapporten. Overlegvergaderingen tussen partners binnen een bepaald werkpakket zullen uiteraard frequenter voorkomen als dat nodig blijkt voor het werkpakket. Ad hoc bijeenkomsten kunnen ingepland worden wanneer het verloop van het project dit vereist. - De projectcoördinator verzamelt alle informatie en resultaten en stelt deze ter beschikking aan het consortium om een permanente flow van informatie, ervaring en know-how te bewerkstelligen.


op 29/01/2015 17:14:08


op 29/01/2015 17:14:33

- Activiteit 1.2 Titel activiteit: Coördinatie en supervisie van proces, timing, uitvoering taken, oplevering resultaten, financieel plaatje - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:15:19


op 29/01/2015 17:15:44


Pagina 27 van 48

Omschrijving: - In deze 3 vergaderingen per jaar wordt de projectvoortgang geëvalueerd. De projectcoördinator is verantwoordelijk voor eventuele herzieningen of aanpassingen in het project. - Samen met de partners stelt hij een globale projectplanning op, met afspraken rond timing, resultaten, … Dit wordt als opvolgingsinstrument gehanteerd. Samen met de trekker(s) van ieder werkpakket concretiseert hij de aanpak per werkpakket en volgt dit op. - De projectcoördinator volgt de betalingen aan partners op en onderneemt eventuele stappen als budgetverschuivingen nodig zijn - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:15:19


op 29/01/2015 17:15:44

- Activiteit 1.3 Titel activiteit: Supervisie op rapportage - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:15:49


op 29/01/2015 17:16:14

Omschrijving: - De projectcoördinator is verantwoordelijk voor de voorbereiding en coördinatie van de rapporteringsrapporten. De werkpakketcoördinator levert de nodige informatie tijdig aan de projectcoördinator. Deze brengt alle input samen, vraagt ontbrekende elementen op en coördineert het verslag. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:15:49


op 29/01/2015 17:16:14

Werkpakket 2


Pagina 28 van 48

Titel: Communicatie activiteiten - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 13/01/2015 14:07:10


op 13/01/2015 14:07:28

Omschrijving: Specifieer het doel van de communicatie en informatie activiteiten, vermeld doelgroepen en communicatiekanalen, en beschrijf de tools die gebruikt zullen worden om de resultaten van het project te verspreiden richting de geïdentificeerde doelgroepen. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 13/01/2015 14:07:10


op 13/01/2015 14:07:28


op 28/01/2015 16:09:04


op 28/01/2015 16:09:29

Betrokken partners: Dubolimburg

- Activiteit 2.1 Titel activiteit: PR- en Communicatieverplichtingen - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 13/01/2015 14:07:10


op 13/01/2015 14:07:28

Omschrijving: Invulling geven aan de PR- en communicatieverplichtingen voor begunstigden conform ‘de


Pagina 29 van 48

handleiding voor het indienen en uitvoeren van projecten’. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 13/01/2015 14:07:10


op 13/01/2015 14:07:28

- Activiteit 2.2 Titel activiteit: Coördinatie van de communicatie-initiatieven van de verschillende partners - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:17:06


op 29/01/2015 17:17:31

Omschrijving: - Bij de aanvang van het project stelt de projectcoördinator een communicatieplan op: Welke stappen in het project zijn sleutelmomenten om rond te communiceren? Welke kanalen kunnen ingezet worden? Welke doelgroepen worden met welke initiatieven beoogd? In onderlinge afstemming tussen de partners worden doelgroepen en boodschappen scherp gesteld; mogelijke kanalen voor communicatie kunnen onderling uitgewisseld worden. Zo vormen zowel de particuliere bouwheren als de bouwsector bijzondere doelgroepen doorheen het verloop van het project. - De verschillende projectpartners communiceren zelf over het project, de voortgang en de resultaten naar hun eigen netwerk en leggen steeds de link naar het globale project en het Interreg-programma. De reacties en bevindingen worden teruggekoppeld naar alle partners en de projectcoördinator die dit verwerkt in zijn communicatieplan.


op 29/01/2015 18:07:50


op 29/01/2015 18:08:15

- Activiteit 2.3


Pagina 30 van 48

Titel activiteit: Coördinatie van de (grensoverschrijdende) kennistransfer, tussentijds en na afronding van het project - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:17:45


op 29/01/2015 17:18:10

Omschrijving: - Een publieke website die dient als ideeënverrijkingsplatform wordt gemaakt waar alle informatie doelgroepgericht toegankelijk is voor de verschillende doelgroepen met bijhorende regelmatige nieuwsbrieven. Deze doelgroepen zijn: de bouwheren van de drie verschillende demonstratieprojecten, de bouwsector en het brede publiek. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 30/01/2015 00:04:22


op 30/01/2015 00:04:47

Werkpakket 3 Titel: Businessmodellen voor de mobilisatie van particulieren - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 28/01/2015 15:54:44


op 28/01/2015 15:55:09

Omschrijving: Dit werkpakket vertrekt vanuit volgende centrale vragen: hoe kunnen de diverse partners er samen voor zorgen dat meer burgers beslissen over te gaan tot (al dan niet gefaseerde) Bijna EnergieNeutrale (BEN)renovatie van hun woning? Op welke manier verhogen we hier de kansen op succes? Hoe kunnen we inspelen op sleutelmomenten in een mensenleven? Welke allianties moeten hiervoor aangegaan worden? Welke intermediairen kunnen elkaar versterken? Alle betrokken partijen in het renovatieproces hebben baat bij een gezamenlijke effectieve


Pagina 31 van 48

mobilisatie van particulieren. Binnen dit werkpakket worden samenwerkingsverbanden opgezet tussen intermediairen die betrokken zijn op sleutelmomenten of bij levensgebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld de aankoop en het betrekken van een woning, de noodzakelijke aanpassing van een woning in functie van gezinsuitbreiding of zorgbehoeften, de installatie van een budgetmeter, enzovoort. Opdat deze informatie rond energiezuinig renoveren een mobiliserend effect zou hebben, is het belangrijk dat eigenaars op het juiste moment worden aangesproken. Communicatie en marketing voor energiezuinige maatregelen focusten in het verleden vaak op een economisch en een algemeen verhaal. Aan de hand van terugverdientijden, rendementsvergelijkingen en algemene inzichten werden eigenaars gemotiveerd om investeringen uit te voeren. Willen we streven naar BEN-woningen, dan is deze boodschap niet langer toereikend. De gevraagde investeringen alsmede de vermindering van subsidies en overheidssteun laten immers niet toe dat enkel het financieel voordeel wordt benaderd. Aspecten als comfort, woningwaardering en de mogelijkheden voor biobased renoveren (gebruik van natuurlijke/hernieuwbare bouwmaterialen), worden mee opgenomen in de nieuwe mobilisatiestrategie. Deze zullen verschillen naar gelang de doelgroep en moeten meer direct toepasbaar, op maat van die doelgroep gegeven worden. De mobilisatie en het bijhorend businessmodel in dit werkpakket zullen zich focussen op de algemene meerwaarde die voor de eigenaar/bewoner gecreëerd wordt.


op 29/01/2015 17:19:31


op 29/01/2015 17:19:56


op 28/01/2015 16:15:34


op 28/01/2015 16:15:59

Betrokken partners: Dubolimburg, Intercommunale Leiedal, Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen vzw, Gemeente Middelburg, BND Kortrijk vzw, Zeeuwse Milieufederatie (ZMF)

- Activiteit 3.1 Titel activiteit:


Pagina 32 van 48

Opzetten van samenwerkingsverbanden tussen overheid, hypotheekverstrekkers, immo- en bouwsector in relatie tot de energie-adviezen en gefaseerde BEN-renovatieplannen - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:24:10


op 29/01/2015 17:24:35

Omschrijving: Om het energie-advies doeltreffend in te zetten, is het van belang woningeigenaren op een cruciaal moment te benaderen, bijvoorbeeld bij de aankoop van de woning of bij een betalingsproblematiek rond de energiefactuur. In deze fase beginnen eigenaars immers plannen te maken voor de aanpassing van de woning naar hun behoeften. Op dit moment gebeurt de mobilisatie voor een renovatie-advies voornamelijk door de overheid en organisaties met actiedomein duurzaam bouwen. De mobilisatie vanuit de bouwsector is veeleer productgerichte marketing. - Binnen dit werkpakket worden samenwerkingsverbanden opgezet met hypotheekverstrekkers, immobiliënmakelaars en de bouwsector om deze energie-audits op te nemen in hun aanbod. Deze partijen zijn allemaal betrokken op sleutelmomenten of bij levensgebeurtenissen. Enkele partijen hebben reeds samenwerkingsverbanden met hypotheekverstrekkers om het onafhankelijk renovatie-advies bekend te maken bij hun cliënteel en met succes. Via contacten met de sectororganisaties maar de contacten uit het netwerk van de partners, zullen we deze partijen informeren en samen een gepast aanbod uitwerken. Deze samenwerking heeft verschillende voordelen: • De mogelijkheid tot renovatieadvies en -begeleiding zal via meerdere partijen verspreid worden. Doordat meerdere partijen de renovatiebegeleiding mee bekend maken, worden meer particulieren bereikt (direct of indirect). Tevens zal de algemene bewustwording en kennis van de noodzaak van energierenovaties van zowel de particulieren als de betrokken intermediairen snel toenemen. • De samenwerking maakt het mogelijk de renovatiebegeleiding verder in te bedden. De privésector heeft zo bijvoorbeeld zelf baat bij de effectieve mobilisatiestrategieën als toeleiding voor bijkomend cliënteel, nieuwe leningen en investeringen in de bouwsector. • De klant krijgt in één keer advies op maat over de mogelijkheden die er zijn om de woning te verbeteren, omdat de bouwketen gezamenlijk een aanbod doet voor door te voeren maatregelen, die optimaal op elkaar zijn afgestemd. Door diverse gradaties aan te brengen in de af te nemen pakketten, krijgt de klant advies over wat bijvoorbeeld bij beperkt budget de meest effectieve maatregel voor energiebesparing kan zijn en over financieringsmogelijkheden (van belang voor hypotheekverstrekkers). - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:43:31


op 29/01/2015 17:43:56


Pagina 33 van 48

- Activiteit 3.2 Titel activiteit: Opzetten van mobilisatiestrategieën - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:24:41


op 29/01/2015 17:25:06

Omschrijving: Recente maatschappelijke ontwikkelingen laten zien dat burgerparticipatie een sleutelrol kent in het succesvol vertalen van de ambitie met betrekking tot het doorvoeren van energiebesparende maatregelen in de woning. Enthousiaste buren zijn in potentie een veel krachtigere afzender en motor om bewoners aan te sporen tot energiebesparing dan welke institutie dan ook. Een belangrijk aspect om mensen aan te zetten tot energiebesparing zijn wervende voorbeelden. Aansluiten bij de sociale norm is een krachtig psychologisch mechanisme. Voor de partners in dit project een is belangrijke rol weggelegd om de vraagkant met betrekking tot energiebesparing/ duurzame energie in de bestaande bouw te entameren. Zowel bij de partners in Nederland als in Vlaanderen ligt waardevolle ervaring en expertise bij het mobiliseren van burgers op het terrein van energierenovaties. In Vlaanderen stellen jaarlijks 185 woningeigenaars hun ecowoning open voor meer dan 3700 (ver)bouwers. Groepen eigenaars verenigen zich om gezamenlijk energieverliezen op te sporen en hun verbruik aan te pakken. In Zeeland worden energiegerelateerde burgerinitiatieven en coöperaties opgericht. Het innovatieve karakter van deze initiatieven spreekt uit bijvoorbeeld het succesvolle voorbeeld van het Zeeuwse dorp ‘s Heer-Hendrikskinderen. In dit pilootdorp maken burgers gezamenlijk met veel energie en ambitie werk van energiebesparing en streven zij naar een klimaatneutraal dorp. Lokale burgerinitiatieven zijn zodoende niet alleen de doelgroep, maar fungeren tevens als ambassadeur, aanbieder of wellicht (mede)facilitator als het gaat om energiebesparing in de bestaande bouw. - Vanuit deze gemeenschappelijke ervaringen en in samenwerking met middenveldorganisaties worden er verschillende mobilisatiestrategieën ontwikkeld en ingezet in dit project. Aan de hand van deze ervaringen worden deze strategieën verder geoptimaliseerd. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:24:41


op 29/01/2015 17:25:06

- Activiteit 3.3


Pagina 34 van 48

Titel activiteit: Uitvoeren van minimaal 300 aantal energie-adviezen per jaar en gefaseerde BEN-renovatieplannen verspreid over Middelbrug, provincie Limburg (BE) en regio Zuid-West-Vlaanderen waarin het business model wordt toegepast. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:25:11


op 29/01/2015 17:25:36

Omschrijving: - De ontwikkelde samenwerkingsverbanden en mobilisatiestrategieën worden toegepast binnen 3 pilootprojecten in de gemeente Middelburg, de provincie Limburg (BE) en regio Zuid-West-Vlaanderen. De woningeigenaars worden op sleutelmomenten benaderd met een integraal en actiegericht renovatieadvies (bij aankoop woning, bij premie-aanvraag voor kleine ingreep, bij hoge energiefacturen of bij woonbegeleiding). - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:25:11


op 29/01/2015 17:25:36

- Activiteit 3.4 Titel activiteit: Businessmodel opzetten voor de mobilisatie van particulieren - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:25:42


op 29/01/2015 17:26:07

Omschrijving: - Vanuit de opgezette samenwerkingsverbanden wordt een permanente financieringsstructuur voor de mobilisatie van particulieren ontwikkeld met een win-win effect voor alle betrokken partijen. De resulteert in een businessmodel voor geïntegreerd energie-advies en BEN-renovatieplan in een samenwerking tussen overheid, hypotheekverstrekkers, immobiliënmakelaar en de bouwsector.


Pagina 35 van 48


op 29/01/2015 17:25:42


op 29/01/2015 17:26:07

Werkpakket 4 Titel: Renovatiebegeleiding standaardiseren en verdiepen - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 28/01/2015 15:55:25


op 28/01/2015 15:55:51

Omschrijving: Verschillende projectpartners bieden renovatie-advies aan, doch elk op hun eigen manier. Onder renovatiebegeleiding wordt verstaan: het ontzorgen van de bouwheer, het creëren van een single point of contact, het aanbieden van onafhankelijke coördinatie van werken. Met het oog op faciliteren van het boeken van efficiëntiewinsten bij deze renovatiebegeleiding, wordt in dit werkpakket gefocust op het optimaliseren, het op elkaar afstemmen en het verder inbedden van de renovatiebegeleidingstrajecten in Vlaanderen in Nederland. Binnen dit werkpakket wordt een App ontwikkeld met de doelstelling om het renovatiescenario inzichtelijk te maken voor de bewoner. Deze App is gebaseerd op een Best Practice Model dat wordt opgesteld aan de hand van een analyse van de werkwijze, registratie en rapportering van het renovatie-advies van de verschillende partners. De App heeft een ondersteunende rol bij het renovatie-advies door middel van het concretiseren van het renovatieplan voor de bewoner. De App geeft een inzicht in de bouwtechnische implicaties en aanbevelingen naar een correcte renovatiefasering. Hierbij wordt ook een duidelijke link voorzien naar premies en financieringsmechanismen specifiek voor energiebesparende ingrepen. Een bijkomend voordeel van App is dat deze een dataset oplevert die dienst kan doen voor onderzoek, opvolging en de koppeling aan vervolgtrajecten (bijv. collectieve renovatieprojecten, samenaankopen). Dit leidt tot efficiëntiewinst en intense samenwerking tussen organisaties in België en Nederland. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:26:32


op 29/01/2015 17:26:57


Pagina 36 van 48


op 28/01/2015 16:16:57


op 28/01/2015 16:17:23

Betrokken partners: Dubolimburg, Intercommunale Leiedal, Howest, Gemeente Middelburg, BND Kortrijk vzw, Zeeuwse Milieufederatie (ZMF)

- Activiteit 4.1 Titel activiteit: Opmaak van een Best Practice Model voor renovatiebegeleiding door onderlinge uitwisseling - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:26:59


op 29/01/2015 17:27:24

Omschrijving: - De bestaande werkwijzen van het renovatie-advies van de projectpartners, de registratie en de rapportering van de bezochte woning worden geanalyseerd en gedistilleerd tot een eenvormig Best Practice Model voor verschillende doelgroepen. - Tevens wordt hierbij de link gelegd naar het energielabel (Nederland) en het energieprestatiecertificaat (Vlaanderen) en wordt onderzocht of een rechtstreekse koppeling gemaakt kan worden met verbruiksgegevens (voor Nederland aan de hand van de slimme meter, voor Vlaanderen aan de hand van een monitoringsysteem). - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:26:59


op 29/01/2015 17:27:24

- Activiteit 4.2


Pagina 37 van 48

Titel activiteit: Opmaak van een applicatie (App) die het gefaseerde BEN-renovatieplan communicatief en inzichtelijk maakt - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:27:24


op 29/01/2015 17:27:49

Omschrijving: - Dit Best Practice Model wordt opgenomen in een App die ontwikkeld wordt (Howest) om ter plaatse te gebruiken als verdere onderbouwing/ondersteuning van de bevraging van de woning en de bewoner en dient als basisdata voor het opstellen van een renovatiescenario op maat van de woning. De App heeft tot doelstelling om het renovatiescenario inzichtelijk te maken voor de bewoner. Aan de hand van een schets van de woning en een combinatie van rekenmodellen, technische fiches, aandachtspunten en de visualisatie van eindresultaten en materialen wordt het renovatieplan voor de bewoner geconcretiseerd. Hierbij wordt tevens de toepassing van biobased materialen en hun voordelen geïntegreerd. De App geeft een inzicht in de bouwtechnische implicaties en aanbevelingen naar een correcte renovatiefasering. Hierbij wordt ook een duidelijke link voorzien naar premies en financieringsmechanismen specifiek voor energiebesparende ingrepen. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:27:24


op 29/01/2015 17:27:49

- Activiteit 4.3 Titel activiteit: Toepassen en optimaliseren van de App in de 3 pilootprojecten - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:27:59


op 29/01/2015 17:28:24

Omschrijving:


Pagina 38 van 48

- De App wordt toegepast en getest in de drie pilootprojecten (gemeente Middelburg, provincie Limburg (BE) en regio Zuid-West-Vlaanderen). Op basis van deze ervaringen wordt de App geoptimaliseerd en is deze bruikbaar voor het grote publiek. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:27:59


op 29/01/2015 17:28:24

Werkpakket 5 Titel: Datamanagement - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 28/01/2015 15:56:23


op 28/01/2015 15:56:49

Omschrijving: Efficiënte samenwerking tussen verschillende organisaties is in beide grensregio’s een terugkerend probleem. Om dit probleem te ondervangen en te zorgen dat zij effectief en efficiënt kunnen samenwerken wordt er een systeem voor datamanangement uitgebouwd. Het softwaresysteem dat binnen dit werkpakket ontwikkeld wordt voorziet verschillende specifieke functionaliteiten en moet ook toelaten dat organisaties kunnen nagaan welke scans al uitgevoerd zijn. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:28:57


op 29/01/2015 17:29:22


op 28/01/2015 16:17:25


op 28/01/2015 16:17:50

Betrokken partners:


Pagina 39 van 48

Dubolimburg, Intercommunale Leiedal

- Activiteit 5.1 Titel activiteit: Analyse en screening van bestaande softwaretoepassing aan de hand van vooropgestelde selectiecriteria - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:29:54


op 29/01/2015 17:30:19

Omschrijving: Er bestaan verschillende softwaretoepassingen om processen nodig voor samenwerking tussen verschillende partners te beheren. De verschillende oplossingen werden in 2014 bestudeerd binnen het Europees project Opening Up (project liep tot eind 2014). Op basis van deze analyse blijkt dat aanpassingen en uitbreidingen moeten gebeuren op de huidige bestaande toepassingen. - Binnen dit werkpakket wordt in de diepte een analyse en screening van bestaande softwaretoepassingen gedaan. Er wordt bekeken of het mogelijk is een digitale koppeling te maken tussen de procesopvolgingssoftware en de software van de partners die gebruikt wordt voor het bijhouden van de individuele screeningsdata. Indien bij de projectpartners geen software voorhanden is om de data bij te houden, moeten de gegevens geïntegreerd kunnen worden in de procesopvolgingssoftware. Het open data principe geldt als leidraad voor dit convergentieproces. Het softwaresysteem laat ook toe dat organisaties kunnen nagaan welke scans al uitgevoerd zijn. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:30:24


op 29/01/2015 17:30:49



Pagina 40 van 48

Uitbouw van softwaretoepassing om processen tussen diverse partners op te volgen en te beheren - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:31:21


op 29/01/2015 17:31:46

Omschrijving: Het softwaresysteem dat binnen dit werkpakket ontwikkeld wordt voorziet verschillende functionaliteiten: organisatie en communicatie tussen de verschillende betrokken partijen in het renovatietraject, het opslaan en raadplegen van data, het toevoegen van documenten, het opzoeken van dossiers en het opmaken van rapporten. Verschillende initiatieven, die tot doel hebben woningen te screenen, worden geïntegreerd: • kwaliteitsonderzoeken van woningen (conformiteitsattesten), energiescans, woningonderzoeken vanuit sociale verhuurkantoren, bouwadvies (steunpunt duurzaam bouwen). • renovatiebegeleiding en Vlaamse energielening. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 18:09:26


op 29/01/2015 18:09:51

- Activiteit 5.3 Titel activiteit: Ontwikkelen van manieren om te monitoren en te analyseren in functie van het voeren van een pro-actief beleid - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:36:45


op 29/01/2015 17:37:10

Omschrijving: - Het systeem voor datamanagement wordt zodanig uitgevoerd dat verschillende acties kunnen worden gemonitord en geanalyseerd. Als gevolg hiervan kunnen zij worden ingezet voor het voeren van een proactief beleid. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:36:45


op 29/01/2015 17:37:10


Pagina 41 van 48

Werkpakket 6 Titel: Demonstratieprojecten en bijbehorende businessmodellen voor gefaseerde BEN-renovatie - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 28/01/2015 15:57:07


op 28/01/2015 15:57:32

Omschrijving: Om gefaseerde BEN renovatie van particuliere woningen op grote schaal, ook na afloop van dit project, mogelijk te maken in zowel de grensregio Vlaanderen, als Nederland is het noodzakelijk dat de voorgaande werkpakketten ook effectief uitgevoerd worden in demonstratieprojecten. Op deze manier zorgen zij ervoor dat de samenwerkingen concreet opgezet worden, de instrumenten uitgetest worden en het vertrouwen groeit bij de verschillende partners. Om dit te bewerkstelligen zullen binnen dit werkpakket demonstratieprojecten worden opgezet waaruit businessmodellen zullen volgen. De locatie van de demonstratieprojecten is anders (België en Nederland), de projecten bestaan uit verschillende woningtypologieën en bevatten verschillende doelgroepen. Dit vergroot de het replicatie- en valorisatiepotentieel van de businessmodellen. Deze businessplannen omvatten de volgende elementen: Partnerschap, positionering Kernactiviteiten in processen Klantsegment, mobilisatie van doelgroepen via unieke waarden Kostenstructuur, financiering - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:37:43


op 29/01/2015 17:38:08

Indicatief budget werkpakket: €1.062.000,00 - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 28/01/2015 16:40:34


op 28/01/2015 16:41:00


Pagina 42 van 48

Betrokken partners: Dubolimburg, Intercommunale Leiedal, Howest, Gemeente Middelburg, BND Kortrijk vzw, Vzw Confederatie Bouw Limburg, N.V. Economische Impuls Zeeland, Zeeuwse Milieufederatie (ZMF), VZW Confederatie Bouw West-Vlaanderen

- Activiteit 6.1 Titel activiteit: Uitvoeren van demonstratieprojecten - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:39:43


op 29/01/2015 17:40:08

Omschrijving: - Om de resultaten en instrumenten van de voorgaande werkpakketten te kunnen toepassen en op deze manier concrete samenwerking op te zetten, worden deze ingezet in concrete demonstratieprojecten. De demonstratieprojecten zijn zodanig gekozen dat zij een diversiteit en complementariteit aan woningen, doelgroep en eigenaars representatief weerspiegelen en een hoog valorisatiepotentieel hebben. De verschillende demonstratieprojecten: • Project 1 focust op 3 groepen woningen met een grote similariteit: gelijkaardige rijwoningen in Middelburg (Zeeland, NL) (uit een reeds gelanceerde oproep bleek een potentieel van 3000 woningen, doel effectieve realisaties: 40 woningen) In dit project worden de toepassingen voor biobased renoveren bestudeerd en waar mogelijk toegepast. • Project 2 bouwt verder op de doelgroep van de gratis energiescan ( beschermde afnemers en sociale tarieven voor aardgas en elektriciteit, betalingsmoeilijkheden voor gas of elektriciteit, huurder die minder dan 450€ per maand huur betalen, sociale huurder, behoeftige doelgroep voor Vlaamse energielening), in Zuid-West-Vlaanderen (BE). Zeven gemeenten hebben reeds budget hiervoor voorzien (screenen van 100 woningen/ jaar, doel effectieve realisaties: 60 woningen) • Project dat een variëteit aan klassieke vrijstaande woningen in Belgisch Limburg bevat (screenen van 100 woningen/ jaar, doel effectieve realisaties: 60 woningen). - Opgeslaan door 'Dubolimburg'


op 29/01/2015 17:39:43

Pagina 43 van 48


op 29/01/2015 17:40:08

- Activiteit 6.2 Titel activiteit: Opmaak van businessmodellen aan de hand van demonstratieprojecten - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:40:27


op 29/01/2015 17:40:52

Omschrijving: Een aantal van de gemeenschappelijke aspecten van het businessmodel zijn in de voorgaande werkpakketten al integraal in kaart gebracht. - Deze worden als gemeenschappelijke onderdeel van de businessmodellen opgenomen. - De overige aspecten van het businessmodel worden op maat van de drie complementaire opschaalbare pilootprojecten (talor-made) – met elk hun eigen specifieke context - onderzocht en in kaart gebracht, zodat verschillende marktsegmenten worden bekeken en de repliceerbaarheid nadien wordt vergroot. Deze overige aspecten van het businessmodel bestaan uit: een financieel luik, een geïntegreerde samenwerking en renovatietrajectbegeleiding. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:40:27


op 29/01/2015 17:40:52



Pagina 44 van 48

Specifieke uitwerking van het financieel luik in de businessmodellen - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:41:01


op 29/01/2015 17:41:26

Omschrijving: Voor de praktische uitvoerbaarheid van (gefaseerde BEN) renovatie is (voldoende) informatie ter beschikking. BEN renovatie (met fasering) wordt echter tot op heden niet op grote schaal toegepast, onder meer omwille van financiële drempels. Afhankelijk van de financiële draagkracht van de doelgroep van de verschillende pilootprojecten wordt bekeken met welke vorm van financiële middelen zij het meest gebaat zijn. Op dit moment bestaan er al verschillende financieringsvormen en –formules. Voorbeelden hiervan zijn derde partij-financiering, ESCO-formules, crowdfunding, burgercoöperaties, samenaankopen, maar ook het huren/ leasen van technieken (bijvoorbeeld CV installaties). Ook hier liggen kansen in het betrekken van de bouwsector, immobiliënsector en kredietverstrekkers - De volgende stappen worden uitgevoerd binnen deze activiteit a. Inventariseren en analyseren van de bestaande initiatieven en alternatieve financieringsvormen b. Businessmodellen uitwerken voor de doelgroepen van de verschillende pilootprojecten c. Mobiliseren van energieleveranciers, financiële instellingen en de bouwsector om deze formules als bijvoorbeeld ESCO aan te bieden. Er zijn al verschillende contacten geweest met professor Ghislain Houben van de faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen aan de UHasselt en met diverse professoren met financiële expertise aan de Roosevelt University in Middelburg om mee invulling te geven aan dit werkpakket. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:41:01


op 29/01/2015 17:41:26

- Activiteit 6.4 Titel activiteit: Specifieke uitwerking van een geïntegreerde samenwerking in de businessmodellen


Pagina 45 van 48


op 29/01/2015 17:41:46


op 29/01/2015 17:42:11

Omschrijving: BEN-renovatie is voor veel particulieren niet haalbaar, mede omdat de markt hier nog niet op georganiseerd is en omdat er geen integraal aanspreekpunt voor renovatie is. Om een renovatiegolf mogelijk te maken is een geïntegreerde samenwerking van de verschillende partijen uit het renovatietraject noodzakelijk. Voor de klant is het op dit moment lastig om een overzicht te krijgen over hoe de woning aanmerkelijk verbeterd kan worden en hoe een aanzienlijke besparing op energiegebruik is te realiseren. Op dit moment moet hij daarvoor verschillende deskundigen raadplegen, die hun eigen expertise naar voren zullen brengen, maar geen totale optimale aanpak voor de woning zullen voorschrijven. Het is belangrijk om partners uit de bouwsector gezamenlijk te laten opereren, waarbij één externe deskundige (de renovatiebegeleider) de woning zal opnemen en een plan van aanpak voor verbetering zal presenteren aan de klant. Daarbij wordt direct rekening gehouden met budget en meest efficiënte energiebesparende maatregelen. Ook kan deze expert een meerjarenplan met kostenraming presenteren. Voor de bouwsector vergt dit een nieuwe werkwijze. Op dit moment werken de bedrijven in de bouwsector puur op hun eigen expertise en zijn ze niet gewend om als bouwteam te opereren. Gezien de grote opgave die er de komende tien jaar is op het gebied van woningverbetering en energiebesparing, is het van groot belang dat de bouwsector zijn aanpak hierop bijstelt en meer gaat samenwerken met andere ketenpartners in de bouw. Er zijn al verschillende contacten geweest met actoren uit de bouwsector die interesse toonden om mee te werken, onder meer met: wienerberger, elektromat, unilin, renson, isover Saint-Gobain, isoprotect, knauf, Ben-Bouw en techniek en ecotiv. - Deze activiteit bestaat daarom uit de volgende onderdelen: a. Opzetten van samenwerking middels bouwteams en ketensamenwerking tussen architecten, aannemers en fabrikanten. b. Modellen van samenwerkingsovereenkomsten uitwerken, zoals uitvoeringsafspraken (zoals luchtdichtheid) c. Opleiden en sensibilisatie van bouwprofessionelen over (gefaseerde) BEN-renovatie d. Specifiek voor de case van de gemeente Middelburg wordt een consortium van bedrijven gevormd, uit de verschillende schakels uit de bouwketen, waarbij enkel KMO-bedrijven zullen deelnemen. Gezamenlijk zullen zij diverse pakketten ontwikkelen, van minimale maatregelen tot een uitgebreide variant van volledig energieneutraal, zodat de consument niet voor alle onderdelen alles zelf hoeft te onderzoeken.


op 29/01/2015 17:41:46


op 29/01/2015 17:42:11


Pagina 46 van 48

- Activiteit 6.5 Titel activiteit: Specifieke uitwerking van de renovatietrajectbegeleiding in de businessmodellen - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 29/01/2015 17:42:16


op 29/01/2015 17:42:41

Omschrijving: Een goede begeleiding van de bouwheren op het vlak van energetisch gedrag blijkt uit onderzoek doorslaggevend te zijn om de effectieve besparingen op de energiefactuur te realiseren. Zeker bij derde partij financiering is dit van belang. Dit vraagt een andere begeleiding afhankelijk van de doelgroep. a. Particulieren worden vóór de ingebruikname van de gerenoveerde woning opgeleid en voorgelicht door de renovatiebegeleider en door middel van de App b. Particulieren kunnen tijdens en na oplevering beroep blijven doen op de renovatiebegeleider. Onderdeel van de trajectbegeleiding is de monitoring en opvolging: c. Voor het monitoren van het energiegebruik wordt de App voorzien van digitale uitlezing en online raadpleging en visualisatie (In Nederland zijn alle woningen uitgerust met een slimme meter).


op 29/01/2015 17:42:16


op 29/01/2015 17:42:41

Budgetten Indicatief projectbudget: €2.650.000,00 Gevraagde EFRO-subsidie:


Pagina 47 van 48

€1.325.000,00 - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 28/01/2015 16:42:09


op 28/01/2015 16:42:35

Projectoproep Gekozen projectoproep: Oproep 1: U kan projecten aanmelden binnen ieder thema van het programma. Meer informatie over deze oproep is beschikbaar op www.grensregio.eu/project-indienen/. De oproep wordt afgesloten op 30 januari 2015 om 12u 's middags. Deze oproep wordt gelanceerd voorafgaand aan de formele goedkeuring van het programma door de Europese Commissie. In het onwaarschijnlijke geval van een te late goedkeuring van het programma kunnen de deadlines voor aanmelding en indiening verschoven worden. - Opgeslaan door 'Dubolimburg'

op 28/01/2015 16:22:14


op 28/01/2015 16:22:40

Start: 24/11/2014 00:00:00 Einde: 30/01/2015 00:00:00


Pagina 48 van 48

Project. Referentie. Staat

Recommend Documents