Programma NGP

LV2007.47.1.3 blz 1/24 Rapport bestuur St. Ned. Geref. Predikantenopleiding - bijlage 3

Programma NGP Nederlands Gereformeerde Predikantenopleiding

2006-2007

juni 2006

NGP Programma 2006-2007

juni 2006

1


Programma van de NGP in 2006-2007 Het onderwijsprogramma van het NGK opleidingsinstituut sluit aan bij de bestaande BaMa structuur. Binnen het Bachelor-deel van de opleiding ligt het accent op verwerving van kennis en vaardigheden. Brandpunten hierbij zijn de aandachtsvelden bijbel en filosofie. Binnen het Master-deel van de opleiding ligt het accent op verdieping en operationalisering van opgedane kennis en vaardigheden. Brandpunten hierbij zijn de aandachtsvelden geloofsleer en identiteit, c.q. leer en functioneren van de kerk, gerelateerd aan de identiteit en context van de NGK. Het NGP studieprogramma moet gelezen worden in relatie met het studieprogramma van de TUA. Kenmerkend in het NGP-programma is dat er niet altijd een strikte boedelscheiding is van bijbelvakken, geloofsleer en kerkelijke identiteit. Wel is met het oog op toetsing een zekere onderscheiding aangebracht. Seizoen 2006-2007 De volgende studievakken staan voor het studiejaar 2006-2007 gepland: 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.9.4

Verkondiging Integratiecyclus (thema’s) Bijbelkennis Filosofie Oriënterende stage Ba-cluster hermeneutiek Kerkgeschiedenis 20e eeuw Praktische theologie IV: Persoonlijk functioneren 3.10 Eindstage 3.11 Mentoraat

Ba-1 Ba-1 Ba-1 Ba-1 Ba-2 Ba-3 Ba-4

t/m Ma-4 t/m Ma-4 en Ba-2 en Ba-2 en Ba-5 en Ba-6

Ba-1 t/m Ma-3 Ma-4 Ba-1 t/m Ma-4

Verplichting 3.1, 3.2 en 3.11 zijn verplicht voor alle NGP-studenten. 3.10 wordt gevolgd door alle studenten die zich voorbereiden op het predikantschap. De overige vakken zijn verplicht voor NGP studenten die vanaf september 2005 zijn gaan studeren, waarbij 3.9.4 openstaat voor ouderejaars. Voorts gaat de NGP-werkbegeleiding van start voor beginnende predikanten. 2007-2008 en later Van de overige vakken, die in een volgend studiejaar starten, is een beschrijving te vinden in de Studiegids NGP. Het betreft: Vak periode 3.8.1 Ma-cluster collegecyclus identiteit NGK Ma-1 t/m Ma-4 3.8.2 Geloofsleer en identiteit (relatie Heilige Schrift – kerkelijk belijden) Ma-1 3.8.3 Bijbelonderzoek en identiteit Ma-2 3.8.4 Kerkelijk samenleven en identiteit Ma-3 3.9.1 Praktische theologie I Ba-5, Ma-1 3.9.2 Praktische theologie II Pastoraal gesprek Ma-1 3.9.3 Praktische theologie III Catechetiek en groepswerk Ba-5


juni 2006

omvang 2,9 ects

docent drs. J.C. Schaeffer

1,5 1,5 1,5 1,7 0,6 1,7

drs. J.C. Schaeffer drs. J.C. Schaeffer drs. J.C. Schaeffer drs. G. Bronsveld drs. G. Bronsveld M.A. de Jong, P. van Veen

ects ects ects ects ects ects

2


Verkondiging NGP-studiegids: Docent: Omvang: Periode: Colleges:

Toetsing:

3.1 dr. A. van der Dussen, dr. J. Dekker, drs. J.C. Schaeffer 16 ects over vijf jaar Ba-1 t/m Ma-4 4 preekbesprekingen per semester (alle studenten NGP) 2 Ba-preekcolleges per semester (alle NGP studenten vanaf 2005, facultatief voor ouderejaar) uitvoering en beoordeling van taken met toenemende moeilijkheidsgraad

Doelstelling gehele leerperiode

De student is in staat tot een Schriftuurlijk gefundeerde verkondiging in het kader van een verantwoorde liturgie. Daarvoor gelden over vijf studiejaren de volgende leerdoelen: y Het ontwikkelen en zich eigen maken van een gereformeerde visie op de prediking y Het zelfstandig vertalen en exegetiseren van de grondtekst van de Schrift y Het verantwoord toepassen van de exegese bij de preekvoorbereiding y Het verantwoord verkondigen van Christus zowel vanuit het Oude als van het Nieuwe Testament y Het doordenken van de betekenis van vertrouwde bijbelse begrippen en het op hedendaagse wijze vertolken hiervan y Het terugvragen vanuit het kerkelijk belijden naar de Schrift y Het zich rekenschap geven van de relatie van de verkondiging met thema’s uit de geloofsleer y Het zorgvuldig formuleren van een doelstelling voor een preek met oog voor de cognitieve, affectieve en attitudinale aspecten hiervan y Het kunnen kiezen van een preektekst naar aanleiding van bijzondere situaties en gelegenheden y Het in de preekvoorbereiding mede rekening houden met de aanwezigheid van zoekers en nieuwkomers in het geloof y Het ontdekken en ontwikkelen van eigen communicatieve mogelijkheden y Het verkrijgen van inzicht in de mogelijkheden en beperkingen van preekondersteunende media y Het samenstellen van een verantwoorde liturgie y Het vormgeven van de gebeden in de eredienst Zie NGP-studiegids 3.1.1 t/m 3.1.10 voor de doelstelling per semester.

Inhoud

Preekbesprekingen volgens een jaarlijks op te stellen rooster.

Eindtermen

Zie NGP-studiegids 3.1.1 t/m 3.1.10 voor de eindtermen per semester

Werkvormen per semester

a. b. c. d. e. f.

g. h. i.

Ba-1 t/m Ma-4: het bijwonen van de tweewekelijkse preekcolleges en preekbesprekingen (resp. 2 en 4 per semester) Ba-1,2: het schrijven en inleveren van een verslag van een drietal kerkdiensten, inclusief een samenvatting van de preek Ba-1,2,3,4: het leveren van primaire ‘blinde’ preekkritiek Ba-3: het schrijven van een preekschets bij een zelfgekozen tekst uit het Nieuwe Testament, inclusief vermelding van doelstelling en gebruikte literatuur Ba-4: het schrijven van een preekschets bij een zelfgekozen tekst uit het Oude Testament, inclusief vermelding van doelstelling en gebruikte literatuur Ba-5: het maken en inleveren van een schriftelijke preek over een zelfgekozen tekst, inclusief vermelding van doelstelling en gebruikte literatuur (de geformuleerde doelstelling wordt vooraf met de docent besproken) Ba-5 t/m Ma-4: het afwisselend leveren van exegetische danwel homiletische kritiek (1 kritiekbeurt per semester) Ba-5,6: het verzorgen van een dagopening Ba-6 en Ma-1: het houden van een preek over een opgegeven tekst (OT of NT), inclusief vermelding van doelstelling, liturgie en gebruikte literatuur (de


juni 2006

3

LV2007.47.1.3 blz 4/24 Rapport bestuur St. Ned. Geref. Predikantenopleiding - bijlage 3 geformuleerde doelstelling wordt vooraf met de docent besproken) j. Ba-6: het volgen van een cursus preekpresentatie k. Ma-2: het houden van een leerpreek naar aanleiding van een catechismuszondag, inclusief vermelding van doelstelling, liturgie en gebruikte literatuur l. Ma-3: het houden van een preek over een opgegeven tekst (OT of NT of HC), inclusief vermelding van doelstelling, liturgie en gebruikte literatuur en gebeden m. Ma-4: het houden van een preek over een zelfgekozen tekst naar aanleiding van een opgegeven bijzondere situatie, inclusief vermelding van doelstelling, liturgie en gebruikte literatuur en gebeden Studielast

Collegemiddagen met preekbesprekingen of preekcollege* Ba-1,2 verslag Ba-3,4 preekschets Ba-5,6 dagopening Ba-5 t/m Ma-4 preek Ba-5 t/m Ma-4 kritiekbeurt homiletiek c.q. exegese

0,8 0,2 0,3 0,1 1,0 0,1

ects ects ects ects ects ects

per sem. x10 x2 x2 x2 x6 x6

*) inclusief voorbereiding en literatuur Voorbereidende literatuur homiletiek bij preekcolleges Ba+Ma NGP syllabus Homiletiek: lees- en verwerkingsopdrachten (J.C. Schaeffer) [cat. 2] R. Bos, Wij hebben gehoord dat God met u is, Zoetermeer, 2004 D. Buttrick, Homiletic, Moves and Structures, Philadelphia, 1989 G. Goldsworthy, Preaching the Whole Bible as Christian Scripture, Grand Rapids USA, Cambridge U.K., 2000 S. Greidanus, Preaching Christ from the Old Testament, Grand Rapids USA, Cambridge U.K., 1999 P. Oskamp e.a., Concreet en Beeldend Preken, Bussum, 1999 Thomas Long, The Witness of preaching, Louisville, 1989 R. Zerfass, Grundkurs Predigt, Bd. I, Düsseldorf, 1987 Aanbevolen literatuur homiletiek master-fase R. Bohren, Predigtlehre, München, 1992 G.D.J. Dingemans, Als hoorder onder de hoorders, Kampen, 1995 J. Douma, Veni Creator Spiritus, De meditatie en het preekproces, Kampen, 2000 R. Lischer, The company of the preachers, Grand Rapids/Cambridge U.K., 2002 C. Stark, Proeven van de preek. Een praktisch-theologisch onderzoek naar de preek als Woord van God, Zoetermeer, 2005


juni 2006

4


Integratiecyclus NGP-studiegids: Docenten: Omvang: Periode: Colleges: Toetsing:

3.2 dr. A. van der Dussen, dr. J. Dekker, drs. J.C. Schaeffer, drs. G. Bronsveld, 0,7 ects per semester en jaarlijks weekend 0,5 ects Ba-1 t/m Ma-4 gezamenlijk 3 themamiddagen per semester, NGP weekend in semester 1 jaarlijks vastgesteld door betreffende docenten; beoordeling naar niveau

Doelstelling

-

-

-

Het verwerven van inzicht in de beroepsidentiteit van de predikant, met specifieke aandacht voor zijn/haar ambtelijke bevoegdheid, beroepsmatige bekwaamheid, en persoonlijke geschiktheid Het krijgen van zicht op de eigen roeping Het verkrijgen van inzicht in het belang van de persoonlijke omgang met God voor het ambtswerk in de gemeente Het kennis nemen van diverse vormen van christelijke spiritualiteit, ook van buiten de eigen kerkelijke traditie Het zich eigen maken van een hedendaagse vorm van reformatorische spiritualiteit, waarin waardevolle elementen uit andere tradities zijn verdisconteerd Het inbedden van de theologische studie in de persoonlijke geloofspraktijk Het kunnen integreren van theologische kennis en ambtelijk werk Het kennisnemen van actuele theologische en kerkelijke ontwikkelingen, in het bijzonder die welke relevant zijn voor de Nederlands Gereformeerde kerken Het kennisnemen van belangwekkende theologische publicaties, in het bijzonder die welke relevant zijn voor de Nederlands Gereformeerde kerken

Inhoud

Met integratieactiviteiten worden activiteiten bedoeld waar alle NG-studenten aan deelnemen. Het accent bij deze activiteiten ligt ten dele op spiritualiteit, vorming en toerusting en voor een ander deel op actuele ontwikkelingen in kerk en theologie. Voor het seizoen 2006-2007 staan drie integratiethema’s op het programma die ieder tweemaal aan bod komen om de nodige verdieping te bereiken: y charismatische vernieuwing (o.l.v. dr. A. van der Dussen) y beroepsidentiteit (o.l.v. drs. G. Bronsveld) y integratie van de exegese in het homiletisch proces (o.l.v. dr. J. Dekker en drs. J.C. Schaeffer) Thema van het NGP-weekend 2006: y de dienst der gebeden (drs. J.C. Schaeffer)

Eindtermen

De 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Werkvormen

1. 2. 3.

4.

student: heeft zicht op de diverse aspecten van de beroepsidentiteit van de predikant heeft zichzelf beter leren kennen als het gaat om zijn of haar roeping beseft het belang van de persoonlijke omgang met God voor het ambtswerk in de gemeente is op de hoogte van diverse vormen van christelijke spiritualiteit weet persoonlijk gestalte te geven aan een hedendaagse vorm van reformatorische spiritualiteit heeft zich aanzetten eigen gemaakt tot het inbedden van de theologische kennis in de persoonlijke geloofspraktijk en in het ambtelijk werk is op de hoogte van actuele, voor de NGK relevante theologische ontwikkelingen en publicaties deelname aan een jaarlijks weekend aan het begin van het seizoen voorstudie voor themamiddagen bijwonen van en participeren in themamiddagen. Daarvan zijn er drie per semester. Een themamiddag zal variëren wat werkvormen betreft: van groepsgesprekken tot werkcolleges specifieke taken ter voorbereiding van een themamiddag


juni 2006

5

LV2007.47.1.3 blz 6/24

Studielast

Tentameneisen

Rapport bestuur St. Ned. Geref. Predikantenopleiding - bijlage 3 weekend: 0,5 ects (oneven semester) drie themamiddagen incl. voorstudie: 0,5 ects lectoraat: 0,2 ects Per thema op te geven actuele boeken of artikelen, websites e.d.


juni 2006

6


Bijbelkennis I Het vak 3.3 Kennis van de Heilige Schrift is verdeeld over Bijbelkennis I, Bijbelkennis II en Contemplatief bijbellezen. NGP-studiegids: 3.3.1 Docent: F. H. Blokhuis Omvang: 5,0 ects Periode: Ba-1 Colleges: 1x2 uur en 2x1 uur werkcollege + voorbereiding Toetsing: schriftelijk tentamen, verslaglegging groepswerk en evaluatiegesprek Tentamenduur: 60 minuten Tentamendatum: november 2006 Doelstelling

-

Een grondige parate basiskennis verwerven van de inhoud van de Schrift, in het bijzonder van het Oude Testament. Inzicht verwerven in de bijbelse samenhang. Een gezonde studiezin ontwikkelen met betrekking tot de Schrift. Gestimuleerd worden in de liefde voor de Schrift als Woord van God door het oefenen van een cursorische bijbellezing.

Inhoud

Dit vak bestaat voor het grootste deel uit zelfstudie, waarbij de opgegeven literatuur primair als hulpmiddel is bedoeld voor het systematisch lezen en zich eigen maken van de inhoud van het Oude Testament zelf.

Eindtermen

1. De student heeft kennis van de hoofdinhoud van de afzonderlijke bijbelboeken van het OT. 2. De student heeft een grondige parate kennis van de belangrijkste bijbelwoorden. 3. De student is enigszins vertrouwd met het cursorisch lezen van de Schrift.

Werkvormen

a. het bijwonen van en participeren in enkele werkcolleges b. zelfstudie inhoud Heilige Schrift, in het bijzonder de boeken van het Oude Testament c. het in groepsverband oefenen van cursorisch bijbellezen

Studielast

3 werkcolleges + voorbereiding: groepswerk: zelfstudie:

Tentameneisen

Syllabus Inhoud Oude Testament (F.H. Blokhuis) [36 uur] Cursorische lezing van het Oude Testament [90 uur]

Aanbevolen literatuur

Jan Fokkelman en Wim Weren, De Bijbel Literair. Opbouw en gedachtengang van de bijbelse geschriften en hun onderliggende relaties, Zoetermeer 2003. I. Snoek, Leerboek voor de bijbelse geschiedenis, Den Haag 197614. Ernst Aebi, Korte inleiding tot de bijbelboeken, Culemborg 20027.


0,3 ects 0,2 ects 4,5 ects

juni 2006

7


Bijbelkennis II NGP-studiegids: 3.3.2 Docent: F. H. Blokhuis Omvang: 3,0 ects Periode: Ba-2 Colleges: 2x2uur werkcollege + voorbereiding Toetsing: schriftelijk tentamen, verslaglegging groepswerk en evaluatiegesprek Tentamenduur: 60 minuten Tentamendatum: mei 2007 Doelstelling

-

Een grondige parate basiskennis verwerven van de inhoud van de Schrift, in het bijzonder van het Nieuwe Testament. Inzicht verwerven in de bijbelse samenhang. Een gezonde studiezin ontwikkelen met betrekking tot de Schrift. Gestimuleerd worden in de liefde voor de Schrift als Woord van God door het oefenen van een cursorische bijbellezing.

Inhoud

Dit vak bestaat voor het grootste deel uit zelfstudie, waarbij de opgegeven literatuur primair als hulpmiddel is bedoeld voor het systematisch lezen en zich eigen maken van de inhoud van het Nieuwe Testament zelf.

Eindtermen

1. De student heeft kennis van de hoofdinhoud van de afzonderlijke NTbijbelboeken. 2. De student heeft een grondige parate kennis van de belangrijkste bijbelwoorden. 3. De student is vertrouwd met het cursorisch lezen van de Schrift.

Werkvormen

a. bijwonen van en participeren in een werkcolleges b. zelfstudie inhoud Heilige Schrift, in het bijzonder de boeken van het Nieuwe Testament c. in groepsverband oefenen van cursorisch bijbellezen

Studielast

2 werkcolleges + voorbereiding: groepswerk: zelfstudie:

Tentameneisen

Syllabus Inhoud Nieuwe Testament (F.H. Blokhuis) [20 uur] Cursorische lezing van het Nieuwe Testament [50 uur]


Jan Fokkelman en Wim Weren, De Bijbel Literair. Opbouw en gedachtengang van de bijbelse geschriften en hun onderliggende relaties, Zoetermeer 2003. I. Snoek, Leerboek voor de bijbelse geschiedenis, Den Haag 197614. Ernst Aebi, Korte inleiding tot de bijbelboeken, Culemborg 20027.


juni 2006


8


Methodisch en contemplatief bijbellezen NGP-studiegids: Docent: Omvang: Periode: Colleges: Toetsing:

3.3.3 F. H. Blokhuis 0,3 ects per semester (totaal 1,8 ects) Ba-1 t/m Ba-6 gezamenlijk 3x2 uur groepswerk + voorbereiding participatie, verslaglegging groepswerk, jaarlijkse beoordeling groepswerk door de docent (laatste sessie)

Doelstelling

-

Inhoud

Eindtermen

De kennis van de inhoud van de Schrift verdiepen. Inzicht verkrijgen in verschillende methoden van bijbelstudie in kleine groepen. Gestimuleerd worden in de liefde voor de Schrift als Woord van God door het oefenen van een methodische en contemplatieve bijbellezing.

Deze doorlopende cursus bestaat enkel uit contemplatieve bijbelstudie in groepsverband en de voorbereiding daarvan aan de hand van een door de docent geschreven instructie. Voor dit vak worden geen colleges gevolgd of tentamens afgelegd, maar bij toerbeurt wel evaluatieverslagen gemaakt. 1. De student is vertrouwd met methoden voor bijbelstudie. 2. De student is vertrouwd met het contemplatief lezen van de Schrift.

Werkvormen

a. kennismaking met methoden voor bijbelstudie b. het in groepsverband oefenen van methodisch en contemplatief bijbellezen c. voorbereiden en leiden van een bijbelstudie

Studielast

6 semesters van 0,3 ects

Tentameneisen

Jos Douma, Jezus ontdekken: 33dagenboek, Kampen 20054. Warren Wiersbe, Elk hoofdstuk apart, door de bijbel van kaft tot kaft, Vaassen 2002


juni 2006

9


Filosofie I NGP-studiegids: 3.4.1 Docent: dr. C.P. Kleingeld Omvang: 2,0 ects Periode: Ba-1 Colleges: 5 collegemiddagen (2,5 uur) Toetsing: Beoordeling essay incl. mondelinge bespreking. Tentamenduur: 60 minuten Tentamendatum: november 2006 Doelstelling

Tijdens colleges en literatuurstudie neemt de student kennis van de grondvragen uit de filosofie. Deze vragen worden benaderd vanuit de Reformatorische Wijsbegeerte en waar mogelijk geïllustreerd aan capita uit de geschiedenis van de wijsbegeerte. De student leert vooronderstellingen in de wetenschap, inclusief de theologie te onderkennen en ontwikkelt een gereformeerde visie op de mogelijkheden en beperkingen van de theologische wetenschap. Hij krijgt zicht op de problemen van een wijsgerige antropologie en verwerft inzicht in de invloed van de filosofie op de theologie en leert dit kritisch beoordelen.

Inhoud

- Systematische wijsbegeerte (ontologie/kosmologie, antropologie, epistemologie) - Delen uit de geschiedenis van de filosofie (Socrates/Plato, Scholastiek, Verlichting; 20e eeuw)

Eindtermen

De student: 1. heeft een basale kennis van de grondvragen uit de filosofie. 2. heeft enig inzicht in de geschiedenis van de filosofie en haar belangrijkste representanten en stromingen 3. is in staat vooronderstellingen van zichzelf en anderen te onderkennen. 4. heeft inzicht in de verhouding tussen filosofie en theologie 5. heeft voldoende weet van de mogelijkheden en beperkingen van de theologische wetenschap 6. heeft enig inzicht in de vragen van de wijsgerige antropologie. 7. is in staat om relevante wetenschappelijke literatuur te verzamelen. 8. is in staat tot zelfstandig bronnenonderzoek op een basaal niveau. 9. is in staat een essay te schrijven over een voor de theologie relevant wijsgerig onderwerp.

Werkvormen

a. bijwonen van de hoor/werkcolleges, actieve deelname aan de discussies en gedachtevorming b. schrijven van een kort essay over een relevant wijsgerig onderwerp c. zelfstudie ter voorbereiding van de colleges en het essay

Studielast

5 collegemiddagenvan 2,5 uur + voorbereiding: 0,3 ects literatuurstudie incl. essay 1,4 ects Collegevoorbereiding betreft 1e oriëntatie van de eindtermenliteratuur en is in studielast inbegrepen.

Tentameneisen

y

y

y

R.v.Woudenberg Gelovend denken - Inleiding tot een christelijke filosofie Amsterdam, Kampen (Buijten en Schipperheijn, Kok), cap 2-4 (1e druk 1992, p 66-113, 124-135, 137-138; 146-151; 2e druk is pas uit; door elkaar te gebruiken) [68 p. cat. 2 => 14 uren] G. Glas “Filosofische antropologie” in R.v.Woudenberg e.a. Kennis en werkelijkheid – Tweede inleiding tot een christelijke filosofie Amsterdam, Kampen (Buijten en Schipperheijn, Kok) 1996, p.86-132 [46 p. cat. 2=>9 uren] K.v.Bekkum “Filosofische hermeneutiek en gereformeerde theologie” in G.v.d.Brink e.a Filosofie en theologie Amsterdam (Buijten en Schipperheijn) 1997, p. 69-81.


juni 2006

10

LV2007.47.1.3 blz 11/24

y

y

Rapport bestuur St. Ned. Geref. Predikantenopleiding - bijlage 3 H.G. Geertsema Achtergronden van en uitweg uit de impasse van de gereformeerde theologie in G.v.d.Brink e.a Filosofie en theologie Amsterdam (Buijten en Schipperheijn) 1997, p. 82-105 3+4: 35 p. cat. 2 => 7 uren] G.v.d.Brink Oriëntatie in de Filosofie. Westerse wijsbegeerte in wisselwerking met geloof en theologie Zoetermeer (Boekencentrum) (2e druk 2000; 1 druk (1994, 1997) is bruikbaar) Gedeelten hieruit nader op te geven. categorie 2: 32-40 pag plus wat impliciet bij Lit 1 en 2 wordt behandeld [13 uren]

Studieliteratuur is opggeven als cat.2, omdat niet alle paragrafen even intensief bestudeerd worden.


juni 2006

11


Filosofie II NGP-studiegids: 3.4.2 Docent: dr. J.P. van Riessen Omvang: 1,5 ects Periode: Ba-2 Colleges: 6 werkcolleges van 2 uur Toetsing: beoordeling van het essay en een mondeling examen Tentamenduur: 60 minuten Tentamendatum: mei 2007 Doelstelling

-

-

-

Kennisnemen van filosofische pogingen om het fenomeen cultuur te verklaren en daarin de levensbeschouwelijke achtergronden in wijsgerige, wetenschappelijke en maatschappelijke opvattingen onderkennen. Kennisnemen van de moderne cultuurkritiek als onderdeel van de cultuurfilosofie en zich bezinnen op de vraag in hoeverre de theologie bij deze kritiek kan aansluiten om zelf een beter zicht te krijgen op de hedendaagse cultuur. Wijsgerig-theologische bezinning op de vraag hoe en waar de theologie met het evangelie nog ingang kan vinden in de hedendaagse cultuur en samenleving.

Inhoud

Levensfilosofie. Pragmatisme. Existentiefilosofie. Frankfurter Schule.

Eindtermen

1.

2.

3.

De student heeft voldoende kennis genomen van enkele filosofische pogingen het fenomeen cultuur te verklaren en is in staat de levensbeschouwelijke achtergronden daarvan te onderkennen. De student heeft voldoende kennis genomen van de moderne cultuurkritiek en is in staat zich zelfstandig te bezinnen op de vraag in hoeverre de theologie bij deze kritiek kan aansluiten om zelf een beter zicht te krijgen op de hedendaagse cultuur. De student is in staat om met een zelfstandige argumentatie en basaal bronnenonderzoek een wijsgerig-theologisch essay te schrijven over de vraag hoe en waar de theologie met het evangelie nog ingang kan vinden in de hedendaagse cultuur en samenleving.

Werkvormen

a. b. c.

het bijwonen van en participeren in de tweewekelijkse werkcolleges zelfstudie het schrijven van een essay

Studielast

zelfstudie (0,6) + opstel (0,5): 1,1 ects werkcollege: 0,4 ects

Tentameneisen

NGP syllabus: inleiding over cultuurfilosofie [4 uur] Syllabus: de hoofdstukken en 1 en 2 uit Cultuurfilosofie (E. Brugmans ea.; Damon, 2002) [60 p. cat. 2 => 12 uur] Störig, Geschiedenis van de filosofie; enkele capita selecta (levensfilosofie, pragmatisme, existentiefilosofie, Frankfurter Schule) (Spectrum, recente druk) [40 p. cat. 2-3 => 3 uur]

Aanbevolen literatuur o.a.

Ton Lemaire, Over de waarde van kulturen: een inleiding in de kultuurfilosofie, 4e druk, Ambo 1989 E. Brugmans e.a., Cultuurfilosofie (o.a. de hoofdstukken 3 en 4), Damon 2002 H. Noack, Die Philosophie Westeuropas, WB, Darmstadt 1976


juni 2006

12


Oriënterende stage NGP-studiegids: Docent: Omvang: Periode: Toetsing:

3.5 drs. J.C. Schaeffer 1,5 ects Ba-2 beoordeling verslag en evaluatiegesprek

Doelstelling

De student heeft een eerste kennismaking met de diverse taakvelden van het predikantschap.

Eindtermen

1. 2. 3. 4.

De student heeft een goede indruk van de diverse taakvelden van het predikantschap. De student heeft zicht op de diverse facetten van het leven van de gemeente en de opbouw daarvan. De student heeft oog voor de verscheidenheid in de gemeente. De student is in staat om de opgedane ervaring te verbinden met zijn eigen verwachtingspatronen.

Inhoud en werkvormen

a. b. c. d. e. f.

voorbereidingsgeprek ter vaststelling van persoonlijke leerdoelen participeren in de voorbereiding van een kerkdienst (twee dagdelen) meelopen in het pastoraat (drie dagdelen) bijwonen van een kerkenraadsvergadering (een dagdeel) participeren in een missionaire of diakonale activiteit (twee dagdelen) het schrijven van een verslag

Studielast

stage 8 dagdelen: literatuurstudie + verslag (4 uur):

Tentameneisen

Syllabus ‘Gemeenteopbouw’ [cat. 2-3]


juni 2006

1,2 ects 0,3 ects

13


Ba-cluster hermeneutiek NGP- studiegids: Docent: Omvang: Periode:

3.6 dr. J. Dekker, dr. A. van der Dussen 2,4 ects Ba-3 en Ba-5 gezamenlijk

Werkcollege-cyclus hermeneutiek NGP-studiegids

3.6.1

Inhoud

De in het kader van de tweejarige Bachelorcyclus gegeven colleges worden door alle NGK-studenten van twee jaargangen (2e en 3e jaars tijdens Ba-3 en Ba-5) bijgewoond. In het kader van deze cyclus wordt aandacht gegeven aan thema’s en vragen die samenhangen met de inhoud en gestalte van de Schrift en aan de hiermee verbonden hermeneutische thema’s en vragen. De werkcollegecyclus bestaat uit twee onderdelen: de bijbel-theologische benadering de benadering vanuit de systematische theologie. Deze onderdelen komen afwisselend aan bod en zijn gerelateerd aan de parallel lopende cursussen 3.6.2 en 3.6.3.

Eindtermen

De leerdoelen en eindtermen van het (werk)college vallen samen met die van de beide parallel lopende cursussen 3.6.2 en 3.6.3.

Werkvormen

-

Studielast

Werkcolleges Ba-3 Werkcolleges Ba-5


0,9 ects 0,9 ects

juni 2006

14


Hermeneutiek bijbels-theologische benadering NGP-studiegids: 3.6.2 Docent: dr. J. Dekker Periode: Ba-3 en Ba-5 cyclus Colleges: 6 werkcolleges van 2 uur Toetsing: schriftelijk tentamen ‘hermeneutiek’ Tentamenduur: 90 minuten Tentamendatum: november 2006 (onder voorbehoud) Doelstelling

Inzicht verwerven in de relatie(s) tussen het Oude en Nieuwe Testament en vaardigheid te ontwikkelen in het christelijk lezen van het Oude Testament.

Inhoud

Aandacht zal worden gegeven aan de verschillende hermeneutische modellen waarmee kerk en theologie de relatie(s) tussen Oude en Nieuwe Testament hebben geduid en aan de bruikbaarheid hiervan in de praktijk van de exegese.

Eindtermen

De student… 1. heeft inzicht in basale hermeneutische vragen en thema’s 2. heeft kennis van klassieke en moderne hermeneutische methodes en weet dit te benutten in het proces van exegese 3. beseft het belang van een goede hermeneutiek met het oog de Schriftuitleg 4. heeft voldoende inzicht in de relatie(s) tussen het Oude en het Nieuwe Testament 5. heeft enige vaardigheid om het Oude Testament christelijk te lezen, zonder de eigen historische en literaire context van oudtestamentische Schriftwoorden uit het oog te verliezen 6. heeft enig inzicht in de aard en functie van het Schriftberoep in het Nieuwe Testament 7. is in staat om zelfstandig en in groepsverband een goede presentatie voor te bereiden en te verzorgen 8. is in staat relevante wetenschappelijke literatuur te verzamelen en weer te geven.

Werkvormen

a. b. c.

het bijwonen van en participeren in de in het kader van de Bachelorcyclus gegeven tweewekelijkse hoor- en werkcolleges (6 per semester) het voorbereiden (eventueel in de vorm van een werkgroep) en in collegeverband presenteren van een hermeneutisch onderwerp literatuurstudie ‘hermeneutiek’

Studielast

Werkcolleges BA-cyclus (3.6.1) Literatuurstudie: Mondelinge presentatie:

Tentameneisen

-

-


-


J. Barton, Reading the Old Testament. Method in Biblical Study (Revised and Enlarged), Louisville 1996, hfdst. 6-10, blz. 77-157 [76 p. cat. 3 – 10 uur] P. Enns, ‘Apostolic Hermeneutic in the New Testament’, Westminster Theological Journal 65 (2003), 263-287 (zie ook http://www.wts.edu/publications/articles/ enns-impasse-p.html) [24 p. cat. 3 – 3,5 uur] H. de Jong, Van Oud naar Nieuw. De ontwikkelingsgang van het Oude naar het Nieuwe Testament, Kampen 2002, hfdst. 1, blz. 12-85 [73 p. cat. 3 – 10 uur] G. von Rad, ‘Das Alte Testament ist ein Geschichtsbuch’, in: C. Westermann (red.), Probleme alttestamentlicher Hermeneutik. Aufsätze zum Verstehen des Alten Testaments, München 1963, blz. 11-17 [7 p. cat. 2 - 1,5 uur] C. Westermann, 'Das Alte Testament und Jesus Christus', in: Theologie des Alten Testaments in Grundzügen, Göttingen 19852, blz. 192-205 [14 p. cat. 2 - 3 uur]. G.K. Beale (red.), The Right Doctrine from the Wrong Texts? Essays on the Use of the Old Testament in the New, Grand Rapids 1994


juni 2006

15

LV2007.47.1.3 blz 16/24

-

-

-

Rapport bestuur St. Ned. Geref. Predikantenopleiding - bijlage 3 B.S. Childs, Biblical Theology of the Old and New Testaments. Theological Reflection on the Christian Bible, Minneapolis 1993, hfdst. 2, blz. 55-94 B.S. Childs, The Struggle to Understand Isaiah as Christian Scripture, Grand Rapids 2004. J. Dekker, TSB-lezing: ‘Is Jona ook onder de profeten? De hermeneutiek van het boek Jona’ (2002) J. Dekker, TSB-lezing, ‘Het gebruik van het OT in het NT’ (2005) J.B. Green (ed.), Hearing the New Testament, Strategies for Interpretation, Grand Rapids 1995


juni 2006

16


Hermeneutiek systematisch-theologische benadering Deze cursus wordt in samenhang met de vorige (3.6.2) verzorgd in het seizoen 2007-2008. NGP- studiegids: 3.6.3 Docent: dr. A. van der Dussen Periode: Ba-3 en Ba-5 (cyclus) Colleges: 6 werkcolleges van 2 uur Toetsing: beoordelingen van het opstel en de presentatie; schriftelijk tentamen Tentamenduur: 90 minuten Tentamendatum: november 2007 (onder voorbehoud) Doelstelling

-

Het kennis nemen van de hermeneutische uitgangspunten van de reformatorische traditie Het leren onderkennen van de kloof tussen tekst en hoorders als een hermeneutisch probleem Het leren plaatsen van het vak ‘hermeneutiek’ in de wijsgerige en theologische ontwikkelingen van de laatste tweehonderd jaar Het stellen van relevante hermeneutische vragen bij het lezen en interpreteren van bijbelteksten Het ontdekken van de hermeneutische betekenis van modern-theologische ontwerpen

Eindtermen

De student: 1. heeft oog voor de hermeneutische uitgangspunten van de reformatorische traditie 2. kan ervaringen met de kloof tussen boodschap en hoorders verbinden met de probleemstellingen van de moderne hermeneutiek 3. heeft enig inzicht in de theologische en wijsgerige ontwikkelingen op het gebied van de hermeneutiek 4. kan expliciteren welke hermeneutische vragen rijzen bij het lezen en interpreteren van een bijbelgedeelte 5. is in staat de hermeneutische betekenis van modern-theologische ontwerpen te signaleren.

Werkvormen

a. b. c.

Het bijwonen van en participeren in de in het kader van de Bachelorcyclus gegeven tweewekelijkse hoor- en werkcolleges (6 per semester) Literatuurstudie Het schrijven van een opstel, waarin wordt aangeduid welke hermeneutische vragen rijzen bij het lezen en interpreteren van een bijbelgedeelte

Studielast

literatuurstudie: opstel en mondelinge presentatie:

Tentameneisen

- Capita selecta uit H. de Knijff, Sleutel en slot. Beknopte geschiedenis van de bijbelse hermeneutiek, Kampen 1980 [cat. 1] - Capita selecta uit W. Stoker, B. Vedder, H.M. Vroom (red.), De Schriften verstaan. Wijsgerig-hermeneutische en theologisch-hermeneutische teksten, Zoetermeer 1995 [cat. 1] - Jan Veenhof, Heilige Geest en hermeneutiek, in: ‘Vrij Gereformeerd’, Kapen 2005, 298-310 [cat. 2]


- A. van der Dussen, TSB-lezing over ‘Het belang van de hermeneutiek’, september 2000 - W.J. Kooiman, Verbum vocale en focale visie. Brandpunten in Luthers bijbelbeschouwing, in: M.A. Beek e.a., ‘Spelregels. Een bundel essays over hermeneutische regels en hun toepassing in de theologie’, 93-120. - A.C. Thiselton, New Horizons in Hermeneutics. The Theory and Practice of Transforming Biblical Reading, Grand Rapids 1992. - Kevin J. Vanhoozer, Is there a meaning in this text? The Bible, the reader and the


juni 2006

1,0 ects 0,5 ects

17

LV2007.47.1.3 blz 18/24 Rapport bestuur St. Ned. Geref. Predikantenopleiding - bijlage 3 morality of literary knowledge, Leicester 1998. - R. van Woudenberg, Auteursintentie en tekstinterpretatie, in: Soteria maart 2001, 41-46 - A.W. Zwiep, Op zoek naar een nieuwe hermeneutiek, in: Soteria maart 2002, 2135.


juni 2006

18


Kerkgeschiedenis 20e eeuw NGP-studiegids: 3.7 Docent: drs. J.C. Schaeffer Omvang: 1,8 ects Periode: Ba-4 en Ba-6* Colleges: 6 werkcolleges a 2 uur Toetsing: schriftelijk tentamen ‘Kerkgeschiedenis van de 20e eeuw’ Tentamenduur: 60 minuten Tentamendatum: mei 2008 *) Dit (werk)college van 6 dubbeluren per semester in Ba4 en Ba6 kan ook geheel in Ba4 of in Ba6 worden gegeven Inhoud en doelstelling

Tijdens de werkcolleges ontwikkelt de student een zeker historisch besef en verkrijgt hij inzicht in de factoren die de huidige identiteit van de NGK bepalen. Ook ontwikkelt de student onderscheidings-vermogen in het beoordelen van vragen die de huidige interkerkelijke contacten van de NGK bepalen.

Eindtermen

1. 2. 3. 4.

De student heeft voldoende historisch besef. De student beschikt over een grondige kennis van de geschiedenis van de NGK. De student geeft blijk van inzicht in de factoren die de huidige identiteit van de NGK bepalen. De student heeft enig onderscheidingsvermogen in het beoordelen van vragen die de huidige interkerkelijke contacten van de NGK bepalen.

Werkvormen

a. het bijwonen van en participeren in de twee wekelijkse hoor- en werkcolleges b. literatuurstudie ‘kerkgeschiedenis 20e eeuw’

Studielast

literatuurstudie: (werk)colleges

Tentameneisen

H.C. Endedijk, De Gereformeerde Kerken in Nederland, dl. 2, pag. 87-112, Kampen, 1992 D. Deddens e.a., Vrijmaking – Wederkeer, Vijftig jaar Vrijmaking in beeld gebracht, pag. 25-64, Barneveld, 1994 R. Kuiper e.a., Vuur en Vlam, Aspecten van het vrijgemaakt-gereformeerde leven 1944-1969, pag. 203-244, Amsterdam, z.j.


G. v.d. Brink e.a, Een kerk ging stuk, Amsterdam, 1992 G. Janssen, De feitelijke toedracht, Groningen, 1948 J. Veenhof, Vrij Gereformeerd, pag. 127-157, Kampen, 2005


0,6 etcs 1,2 etcs

juni 2006

19


Praktische theologie IV: Persoonlijk functioneren NGP- studiegids: 3.9.4 Docent: D. Mostert Omvang totaal: 4,0 ects Periode: Ba-1 t/m Ma-3 gezamenlijk Colleges: 25 collegemiddagen gelijkmatig verdeeld over 4,5 jaar Toetsing: deelname aan groepswerk; beoordeling persoonlijk ontwikkelingsplan Evaluatiemoment: bij overgang Ba-Ma; voor de aanvang van de eindstage Doelstelling

-

-

Integreren van psychologie in de persoonlijke ervaring. Het ontwikkelen van een zelfbeeld en contactuele vaardigheden in relatie tot het beroep, wat ontstaat uit een confrontatie tussen het eigen zelfbeeld en het beeld dat anderen hebben van de student. Het (her)vinden van de identiteit die de student heeft in Christus, door het zelfbeeld en de contactuele kwaliteiten te integreren met het beeld dat God voor ogen heeft met de student.

Inhoud

Leren aan en van elkaar is uitgangspunt van deze cursus; dat gebeurt door ervaringsoefeningen, reflectie op eigen gedrag, zelfwaarneming en persoonlijke integratie. Les 1-5: Vertrouwen, veiligheid, feedback, raadsman zijn Les 6-10: Contact maken en grenzen Les 11-15: Groepen en overdracht Les 16-22: Aanvaardend begrijpen, volgen en leiden Les 23-25: Voorbereiding op supervisie; vergaderen met zelfkennis (programmawijzigingen voorbehouden)

Eindtermen

De student: 1. kan formuleren wat het beroep van predikant voor hemzelf inhoudt en dit relateren aan het beroepsprofiel gereformeerd predikant 2. kan een profielbeschrijving van zichzelf geven, en daarin zijn sterke en zwakke punten benoemen 3. is in staat om feedback op zijn eigen persoonlijk functioneren te geven en te ontvangen 4. is in staat grenzen te hanteren in het contact met anderen 5. kent de begrippen confluentie, introjectie, projectie en retroflectie en kan deze begrippen ook toepassen en hanteren in het contact met anderen 6. kent de begrippen overdracht en tegenoverdracht, kan deze begrippen herkennen op zichzelf en hanteren in het contact met anderen en kent zijn eigen patronen hierin 7. onderkent de noodzaak van de balans tussen nabijheid en afstand in het contact met anderen en weet deze ook te hanteren 8. is in staat om te gaan met eigen en andermans emoties 9. kan aangeven welke rol en inbreng hij heeft in verschillende groepen, en hoe hij die kan beïnvloeden 10. is in staat om om te gaan met eigen en andermans emoties 11. kan omgaan met situaties waarin angst en dreiging een rol spelen

Werkvormen

a. b. c. d. e.

Studielast

zelfstudie reflectieverslagen en persoonlijk ontwikkelingsplan groepswerk en voorbereiding groepswerk

gemiddeld vijf dagdelen groepswerk per jaar diepte-interviews predikanten (eerste jaar) groepswerk ondersteunende literatuurstudie opstellen reflectieverslag na elk dagdeel groepswerk bijhouden persoonlijk ontwikkelplan


juni 2006

0,3 etcs 0,5 ects 3,2 ects

20

LV2007.47.1.3 blz 21/24

Verplichte literatuur


Rapport bestuur St. Ned. Geref. Predikantenopleiding - bijlage 3 B.P. de Roeck, Liever leren dan afleren, Haarlem, 1997. B.P. de Roeck, Gras onder mijn voeten, Haarlem, 2001. F. Cuvelier, De stad van Axen, Gids bij menselijke relaties, Kapellen België, 2000. R. Boswijk-Hummel, Liefde in wonderland, Haarlem, 2001. V.J. McIntyre, Schapen in wolfskleren, Driebergen, 2003. M. Bosma, Werkboek empathie: leren begrijpen zonder oordelen, Baarn, 1993. De studenten ontvangen een uitgebreide lijst met praktische psychologische en pastoraal-psychologische literatuur over uiteenlopende onderwerpen.


juni 2006

21


Eindstage NGP-studiegids: Stagedocenten: Omvang: Periode: Toetsing:

3.10 drs. G. Bronsveld 16 ects Ma-4 beoordeling stagebegeleider en stagedocent op grond van rapportage

Doelstelling algemeen

-

-

-

-

-

Het doordenken van pastorale, catechetische en liturgisch-homiletische activiteiten in een breder theologisch verband. Het operationaliseren van specifieke exegetische, dogmatische en ethische kennis en inzichten binnen de verschillende pastorale terreinen. Zelfstandig functioneren op het terrein van het pastoraat en pastorale gesprekken naderhand vanuit pastoraal-theologische gezichtspunten kritisch kunnen evalueren. Zelfstandig uitvoeren van catechisatielessen voor jongeren en/of ouderen binnen een kerkelijke context en achteraf deze lessen vanuit theologische en didactische gezichtspunten kritisch kunnen evalueren. Het voorbereiden en leiden van een kerkdienst en die na afloop vanuit liturgischhomiletische gezichtspunten kritisch kunnen evalueren. Het samenwerken met allen die delen in verantwoordelijkheid en zorg met betrekking tot de gemeente. Oog hebben voor het eigen aandeel in de communicatie met anderen, voor eigen sterke en zwakke kanten en in staat zijn zichzelf en eigen handelen ter discussie te brengen. Zicht hebben op de verschillende verantwoordelijkheden die een predikant heeft en de rollen die daarbij horen (bijv. op catechisatie als leraar, pastor, ordebewaker). Het plannen en op een goede manier over de week verdelen van de verschillende taken en werkzaamheden die binnen een werkweek op de student af komen.

Persoonlijke leerdoelen

Per student worden persoonlijke leerthema’s geformuleerd die vooral gericht zijn op persoonlijke competenties binnen de vijf taakvelden van een predikant (te weten: Verkondiging, Liturgie en spiritualiteit, Onderwijs en toerusting, Pastoraat, Leiding en organisatie).

Inhoud

De eindstage wordt beschreven in een aparte NGP stagehandleiding. Naast de stagebegeleider krijgt de student begeleiding van een supervisor.

Eindtermen

Deze zijn afgeleid van de algemene leerdoelen. Zie de stagehandleiding.

Werkvormen

-

-

Uitvoeren van een aantal stage-activiteiten in een NGK gemeente of (zorg)instelling, passend bij de persoonlijke leerdoelen, onder begeleiding van een plaatselijke predikant. Verslaglegging en reflectie. Tweewekelijks begeleiding door een supervisor. De activiteiten worden ingekaderd in een vijftal gesprekken met stagedocent NGP, supervisor en stagebegeleider (plaatselijke predikant).


juni 2006

22


Mentoraat NGP-studiegids: Docent: Omvang: Periode: Toetsing:

3.11 drs. G. Bronsveld, dr. J. Dekker, dr. A. van der Dussen, drs. J.C. Schaeffer 0,2 ects verdeeld over vier jaar Ba-1 t/m Ma-4 jaarlijks mentorgesprek

Doelstelling

-

Inhoud

De mentor is tevens het persoonlijk NGP-aanspreekpunt voor de student. Indien nodig vindt met instemming van de student uitwisseling plaats tussen de NGP-mentor en de mentor van de instelling waar de student zijn theologie-opleiding volgt.

Eindtermen

De eindtermen zijn nauw verweven met en opgenomen in die van integratieactiviteiten (3.2).

Werkvormen

Jaarlijks mentorgesprek over de gevolgde vakken en de persoonlijke ontwikkeling. De student levert vooraf een kort ontwikkelingsverslag in, waarvoor ook geput kan worden uit de verslagen voor Persoonlijke vorming (3.9.4).

Inzicht in het studieverloop, de persoonlijke en geestelijke ontwikkeling. Een gezonde visie op het ambt en het beroepsperspectief. Evaluatie of de opleiding aan haar doel beantwoordt. Bespreking van het concept-attesten voor regionale vergadering.


juni 2006

23


Uitruil met de theologieopleiding aan de TUA (de voor het NG-programma uitgeruilde vakken vet gedrukt). Studiejaar vak TUA integratie en themaweek alg studieorientatie OT-Hebreeuws NT-Grieks filosofie Methodologie Psychologie inl theologie bijbelse oudheidkunde Bijbelkennis inl exegese exegese OT exegese NT hermeneutiek NT hermeneutiek OT homiletiek Liturgiek canoniek OT-1 canoniek OT-2 canoniek NT historia revelationis NT historia revelationis OT oud christelijk Latijn dogmatiek symboliek diaconiek godsdienstwetenschap godsdienstwijsbegeerte alg. kerkgeschiedenis keuzevak / punten spiritualistiek judaica geschiedenis oud Israel kerkrecht Nederl. kerkgeschiedenis gemeenteopbouw missiologie apologetiek ethiek oriënterende stage catechetiek Pastorale psychologie poimeniek evangelistiek beroepsvaardigheden BA-proef / scriptie / MA-II stage uitgeruild tegen NG-vakken

1

2

3

B1 0,7

B2 0,8

B3 0,7

B4 0,8

1 6 4,5 4

5,5 4 3

6

5,5

B5 0,7

4 B6 0,8

M1 0,7

M2 0,8

5-6 M3 / M4

1,5 1,5 3 4 2,5

1,5 1,5

4,5 1,5 1,5

1,5 1,5 1,5* 1,5

1,5

4,5 3

1,5

4,0 3

1,5 3 2,5

1,5

1,5

4 1,5 5,5 4,5

5,5 5,5

3 1,5 3 3

2,5 2,5

1,5

4,5

4

4,5

4

4

3 4,5 4,5

3 4

2 1,5 4

1,5 1,5 4,5 3 4

1,5

3 3 1,5

1,5 4

4 3

3

5,5

1,5 4,5 3 5,5 3 3 7 8

9

4,5

1,5

13,5

8

4,5 7,5

4,5

4

ects TUA 6 1 23 8,5 7 1,5 3 4,5 4 2,5 4,5 9 7,5 4,5 3 12,5 3 4 1,5 5,5 10 5,5 3 15 5,5 3 3 3 21,5 6,5 3 5,5 4,5 7,5 7 3 4 4 13,5 1,5 4,5 3 5,5

90 16

3 101,5 16

18

78,5

*) totaal 4,5 ects, uitgeruild tegen 1,5 ects NGP


juni 2006

24

Programma NGP

Recommend Documents