Joop Hofman
Joop Hofman
Programma Introductie burgerbegroting wereldwijd en Nederland en Cuijk -wat is het, voorbeelden, resultaten, methode, in Nederland, schaduwkanten
Bewonersbudget modellen Bewonersbudgetten Budgetten (deels) inzetbaar op basis van bewonersprioriteiten, bewonersinitiatieven Vouchers krachtwijken, buurtbonnen, leefbaarheidsbudget, wijkbudget
Bewonersaankoop Diensten aanbesteden via organisaties van bewoners Smederijen van Hoogeveen, Zorgcooperatie Hoogloon Experiment Gemeente Emmen
Burgerbegroting Inrichten van de begroting op basis van prioriteiten bewoners Porto Allegre, Berlijn-Lichtenberg Antwerpen, Breda, Oldebroek
Burgerbegroting een besluitvormend proces waarin burgers delibereren en onderhandelen over het aanwenden en verdelen van publieke geldbronnen van de lokale overheid en/of maatschappelijke partijen.
1. toewijzing en omvang budgetten bediscussieren t is dealen met het probleem van gelimiteerde bronnen 1. bevoegd bestuur moet er zich mee verbinden 2. proces van aantal volgordelijke handelingen om te komen tot budgetbeïnvloeding 3. sprake zijn van openbare, publieke deliberatie, 4. openbare maatschappelijke verantwoording tav resultaten
Karakteristieken: •directe burgerparticipatie bij overheidsbesluitvorming, •transformatie van inwoners naar actieve burgers •transparantie in de organisatie en de financiën van de overheid, •merkbare verbetering in de kwaliteit van de dienstverlening en infrastructuur
Zuid Amerika Afrika: West-Europa:
transparantie en eerlijker verdeling diensten. empowerment en gemeenschapsontwikkeling instrument voor modernisering van de overheid en het practisch vormgeven aan het vernieuwen van de lokale democratie
Burgers richten zelf de begroting in (Porto Alegre) Burgers beoordelen bestaande begrotingsopmaak, stellen bij (Christchurch) Burgers kunnen binnen een gelimiteerd bedrag autonoom keuzes maken (Deventer).
3x 5
Invloed burgers
Partijen Gericht op individuele burgers, netwerken van burgers en een 0rganisatie-vorm van burgers
3x5
Onderwerp burgergesprekken
Deliberatie gericht op…
Definitie Budgetvoorstel
Begroting uitvoeringsklaar maken
Beslissen tav Bevoegdheden zijn begroting en zorgen gedelegeerd naar dat het uitvoerbaar burgers. Zij beslissen is
Begrotingsindeling
Diensten kwalificeren, begrotingsprioriteit en stellen
Burgers bepalen de indeling van budgetten in de begroting. Overheid neemt beslissingen over middels een budgetkadervoorstel
Een mix van belangengroepen, voorhoede, en professionele groepen en individuele burgers
Begrotingsonderwerpen
Meningen delen, meningsvorming en oplossingscompete nties benutten
Overheid overlegt met partijen en burgers om te komen tot oplossingen. Overheid maakt eigen beslissingen
Consulteren
Met belangengroepen en semi-professionele partijen en soms is er een open platform voor individuele burgers aan toegevoegd
De begrotingkeuzes
Meningspeiling begrotingskeuzes
Overheid legt voorstellen voor. Vraagt partijen naar inzichten en opvattingen maar maakt eigen beslissingen
Informeren
De bevolking in brede zin
Kennisopname van de begroting
Informatie overdracht
Overheid
XL
Burgerregie
L
Burgerprioritering Gericht op de individuele burgers en informele netwerken van burgers
M
Uitwisseling
S
XS
“Verticale samenleving heeft Jacques Wallage: plaatst gemaakt voor De horizontale, individualistische horizontale wereld waarin we leven komt netwerksamenleving” niet overeen met ons verticale politieke bestuur. “Reflectie op huidige organisatie- en Dat accent is verschoven van een partijendemocratie naar een besluitvormings-structuren publieksdemocratie en dat vergt voor politici een andere houding én competenties
De boodschap van vicevoorzitter Donner is somber, hoewel de rijksadviseur dat zelf niet zo wilde noemen. 'Het is geen kwestie van tijdelijke crisis en dan terug naar hoe het was.' Nederland verandert en samenleving en overheid moeten zich daarop instellen en daaraan aanpassen, waarschuwt de Raad van State.
Burgerbegroting, wat levert het op….
Vitalisering lokale democratie
Meer en betere dienstverlening en infrastructuur Duizenden burgers actief
Burgerbegroting, wat levert het op…. Vitalisering lokale democratie Meer en betere dienstverlening en infrastructuur Duizenden burgers actief
Burgerbegroting, wat levert het op…. Vitalisering lokale democratie Meer en betere dienstverlening en infrastructuur Duizenden burgers actief Nieuwe netwerken en partnerships rond practische publieke vraagstukken Actief burgerschap(svorming) Transparantie in keuzes en uitbesteding ‘Eerlijker’ verdeling schaarste Modernisering participatieve overheid Politieke motieven: - macht aan achtergestelden - actief burgerschap - overheidsdiensten concurrerend op de markt zetten
Burgerbegroting, wat levert het op…. Vitalisering lokale democratie Meer en betere dienstverlening en infrastructuur Duizenden burgers actief Betere dienstverlening en infrastructuur Vergroten van de oplossingscompetenties Scherpere financiële discipline Sneller beroep op en aansluiten op sociaal kapitaal en kapitaal van bedrijven en organisaties
Burgerbegroting, wat levert het op…. Vitalisering lokale democratie Meer en betere dienstverlening en infrastructuur Duizenden burgers actief Discussie in de stad verschuift van voorhoede naar de niet-elite Uitvoering door de samenleving/burgers middels eigen aanbesteding Lokale sociale netwerkvorming
Actief
Ambities inwoners
Buurtbegroting Bezuinigingsdialoog
(wijk/dorp/domein)
Gemeente ambities
Co-Creatie
Passief
Open Aanbod
Actief Co-Creatie
Gemeente ambities
Budgetmonitoring (Open Data)
Kasboekje Begrotingswijzer
Thuisbasis
Passief
Buurtbegroting Bezuinigingsdialoog
Open Aanbod
Passief
Open Aanbod
Ambities inwoners
Buurtbegroting Amsterdam
(wijk/dorp/domein)
Gemeente ambities
Burgerbegroting
(wijk/dorp/domein)
Co-Creatie
Buurtbegroting Bezuinigingsdialoog
Ambities inwoners
Actief
Actief
Ambities inwoners
Buurtbegroting Bezuinigingsdialoog
(wijk/dorp/domein)
Gemeente ambities
Co-Creatie
Kasboekje Begrotingswijzer
Passief
Open Aanbod
Actief Co-Creatie
Actief
(wijk/dorp/domein)
Gemeente ambities
Burgerbegroting
Ambities inwoners
Co-Creatie
Buurtbegroting Bezuinigingsdialoog
Budgetmonitoring (Open Data)
Kasboekje Begrotingswijzer
Thuisbasis
Passief
Ambities inwoners
Buurtbegroting Bezuinigingsdialoog
(wijk/dorp/domein)
Gemeente ambities
Open Aanbod
Kasboekje Begrotingswijzer
Passief
Open Aanbod
Actief
Kasboekje Begrotingswijzer
Budgetmonitoring (Open Data)
Thuisbasis
Passief
Open Aanbod
Ambities inwoners
Buurtbegroting Bezuinigingsdialoog
(wijk/dorp/domein)
Gemeente ambities
Co-Creatie
Actief Co-Creatie
Actief
Buurtbegroting Bezuinigingsdialoog
Gemeente ambities
Budgetmonitoring (Open Data)
Kasboekje Begrotingswijzer
Thuisbasis
Passief
Kasboekje Begrotingswijzer
Budgetmonitoring (Open Data)
Thuisbasis
Maatschappelijke Ondersteuning: “Het benutten van de capaciteiten en de kracht van burgers en van hun sociale netwerk om samenredzaamheid en samenwerkzaamheid in de leefomgeving te bevorderen, daartoe gefaciliteerd door effectief samenwerkende burgers en professionals” (HAN SOCIAAL, 2011)
Passief
Open Aanbod
Ambities inwoners
Buurtbegroting Bezuinigingsdialoog
(wijk/dorp/domein)
Gemeente ambities
Open Aanbod
(wijk/dorp/domein)
Co-Creatie
Ambities inwoners
Burgerbegroting
Actief
Kasboekje Begrotingswijzer
Burgerbegroting
Budgetmonitoring (Open Data)
Thuisbasis
Passief
Open Aanbod
Ambities inwoners
Buurtbegroting Bezuinigingsdialoog
(wijk/dorp/domein)
Gemeente ambities
Co-Creatie
Berlijn Lichtenberg
Antwerpen
Oldebroek
Breda
EVALUATIE PILOT BURGERBEGROTING GEMEENTE Eigenaarschap
• • • •
Eigenaarschap inwoners Kwaliteit oplossi9en Relatie burger – overheid Burgerbegroting instrument
Kwaliteit oplossing
Relatie Burger-gemeente
Burgerbegroting als instrument
EVALUATIE PILOT BURGERBEGROTING DORPEN Eigenaarschap
Kwaliteit oplossing
Relatie Burger-gemeente
Burgerbegroting als instrument
beter gelijk minder beter gelijk minder beter gelijk minder beter gelijk minder
beter gelijk minder beter gelijk minder beter gelijk minder beter gelijk minder
GROEN
WEGEN
Breda
Argentinie
Budgetruimte
deels naar verkiezingen
Voorstellen bewoners: deels direct uitvoeren
Kiezen
Werk in uitvoering
Duitsland
Zwitserland Senegal Oeganda
Budget vrij maken Beleidsdomeinen kiezen Kwaliteitseisen aan proces met burger
Online tools maken Communicatieaanpak en informatie
Werkvormen priotiteitstelling Werkafspraken Prioriteiten omzetten in budgetten Vaststelling door raad
Plannen organiseren en realiseren Volgen en evalueren
Succesfactoren
1. De overheid als inspirator, vaandeldrager en rots in de branding 2. Burgers en bedrijven als meebouwers
3. Budget waarmee geschoven kan worden 4. Alle partijen als partners die samen aan de klus staan 5. Een methode als een permanente krachtmotor zijn
Succesfactoren
1. De overheid als inspirator, vaandeldrager en rots in de branding 2. Burgers en bedrijven als meebouwers
3. Budget waarmee geschoven kan worden 4. Alle partijen als partners die samen aan de klus staan 5. Een methode als een permanente krachtmotor zijn Raad treedt op als bestuur en niet als palet politieke partijen
Burgerbegroting een besluitvormend proces waarin burgers delibereren en onderhandelen over het aanwenden en verdelen van publieke geldbronnen van de lokale overheid en/of maatschappelijke partijen. Schuiven Deliberatie tussen mensen
Keuzes maken Zeggen schap en zelf doen
Aanbeste ding
Burgerbegroting, wat levert het op…. Vitalisering lokale democratie Meer en betere dienstverlening en infrastructuur Duizenden burgers actief
Succesfactoren
huurdersvereniging wordt wooncorporatie afnemers energiebedrijf worden energiecooperatie internetlozen worden glasvezelcooperatie insprekers raad worden een G1000 geldkredietklanten worden eigen bank onverzekerden worden broodfonds platform informele zorg wordt zorgcoöperatie openbaar vervoerreizigers worden eigen vervoersdienst • wijkcomitees worden bewonersbedrijf • • • • • • • •
klant/client wordt producent
aandacht, samen, zorg, vooruitkomen,engagement, helpen, solidariteit
Verticale betrokkenheid
Horizontaal betrokkenheid
Dienstverlening Professionele keuze Transactie Contract Indicerend Afgemeten Afspraak Probleemoplossend ‘Reparatie’ mensen Competenties Eéndimensionaal
Burgerinzet Gemeenschapsdaad Handelen, doen Solidariteit Dialogisch Uitdijend Er zijn Relatie versterkend Ontwikkeling talent Talent en interesse Meervoudig/heelheid
Overheid/ Instanties
Burger
Burger
Burger
