Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstSparen

Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstSparen

• Productkenmerken en informatie Rabo ToekomstSparen • Algemene voorwaarden Rabo ToekomstSparen 2012 • Algemene Bankvoorwaarden

Productkenmerken en informatie Rabo ToekomstSparen Leeswijzer: In dit document leest u meer over: • Hoofdstuk 1 Wat is een lijfrente? • Hoofdstuk 2 Wat is Rabo ToekomstSparen? • Hoofdstuk 3 Fiscale regels • Hoofdstuk 4 De kenmerken van Rabo ToekomstSparen • Hoofdstuk 5 Wijzigingen tijdens de looptijd • Hoofdstuk 6 Risico’s en kosten van Rabo ToekomstSparen • Hoofdstuk 7 De Rabobank als financiële dienstverlener

Hoofdstuk 1 Wat is een lijfrente? Een lijfrente is een reeks uitkeringen als aanvulling op uw inkomen. U ontvangt de uitkeringen gedurende een bepaalde periode. Bijvoorbeeld een maandelijkse uitkering om uw inkomen aan te vullen nadat u met pensioen bent gegaan. Een lijfrente bestaat uit twee fases. De opbouwfase waarin u geld inlegt en de afbouwfase waarin u periodieke uitkeringen ontvangt. Als u een pensioentekort heeft, kunt u de inleg aftrekken van uw belastbaar inkomen in box 1. Hierdoor betaalt u minder inkomstenbelasting. Tijdens de opbouwfase is het tegoed geblokkeerd en mag u het niet opnemen. Het geblokkeerde tegoed gebruikt u voor de aankoop van periodieke uitkeringen, de afbouwfase. Dat kan bij ons, maar u kunt ook voor een andere aanbieder kiezen. Wij gaan ervan uit dat u tijdens het opbouwen van het tegoed en het ontvangen van de periodieke uitkeringen in Nederland woont.

Hoofdstuk 2 Wat is Rabo ToekomstSparen? De rekening Rabo ToekomstSparen is voor de opbouwfase van een lijfrente. U spaart tegen een vaste rente per inleg of tegen een variabele rente. Wilt u beleggen? Dan opent u naast een spaarrekening Rabo ToekomstSparen met variabele rente ook een rekening Rabo ToekomstBeleggen. Dit is een geblokkeerde effectenrekening. Meer informatie over Rabo ToekomstBeleggen leest u in de brochure ‘productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen’. Vraag ernaar bij uw lokale bank of ga naar www.rabobank.nl/toekomstbeleggen. Om een spaarrekening te openen moet u minimaal achttien jaar oud zijn en in Nederland wonen. Als u de spaarrekening opent, maakt u een aantal keuzes die wij in de overeenkomst vastleggen. U maakt onder andere de volgende keuzes: • De einddatum van de spaarrekening. • Een vaste rente per inleg of een variabele rente over het tegoed. De einddatum is uiterlijk 31 december van het vijfde jaar volgend op het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. Tot de einddatum van de spaarrekening kunt u bedragen inleggen. U bepaalt zelf of en wanneer u inlegt. Op de einddatum van de opbouwfase start de afbouwfase, tenzij u de opbouwfase kunt en wilt verlengen. U leest hierover meer bij ’Welke mogelijkheden heeft u op de afgesproken einddatum’. Voor wie is Rabo ToekomstSparen een geschikt product? Rabo ToekomstSparen is een geblokkeerde spaarrekening voor klanten die willen sparen voor een inkomensaanvulling na pensioen. Inleg is alleen mogelijk als er aftrekruimte is. Daarnaast kunt u een bestaand lijfrentekapitaal inleggen. Het tegoed op een rekening Rabo ToekomstSparen is geblokkeerd. U mag het tegoed alleen gebruiken voor inkomensaanvulling. Dat betekent dat u gedurende de looptijd niet zonder fiscale gevolgen over het tegoed kunt beschikken voor andere doeleinden. Wilt u het tegoed tussentijds kunnen gebruiken voor andere doeleinden? Dan is Rabo ToekomstSparen geen geschikt product voor u.

Hoofdstuk 3 Fiscale regels Wat zijn de fiscale regels? Het bedrag dat u in Rabo ToekomstSparen inlegt, is fiscaal aftrekbaar van uw inkomen in box 1, als u een aantoonbaar pensioentekort heeft. Het bedrag dat u in een jaar af kunt trekken van uw inkomen wordt de ‘jaarruimte’ genoemd. Aan de jaarruimte is een maximum verbonden. U kunt uw jaarruimte eenvoudig zelf berekenen met de jaarruimtecalculator op www.rabobank.nl/jaarruimte. Het tegoed op de spaarrekening is geen bezitting in box 3. U hoeft hierover dus geen 1,2% vermogensrendementsheffing te betalen.

Uiterlijk in het vijfde kalenderjaar na het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt, moet de afbouwfase starten. U moet dan periodieke uitkeringen aankopen. Over de periodieke uitkeringen betaalt u inkomstenbelasting en premies. Er is dus sprake van uitstel van belastingbetaling. Tegen de tijd dat u de periodieke uitkeringen ontvangt, werkt u waarschijnlijk niet of minder. Wellicht valt u dan in een gunstiger belastingtarief. Uw AOW-gerechtigde leeftijd De AOW-gerechtigde leeftijd wordt jaarlijks geleidelijk verhoogd naar 66 jaar in 2018 en in 2021 naar 67 jaar. Geboren op of na Uw AOW-gerechtigde leeftijd U gaat AOW ontvangen in 1 januari 1948 65 en 1 maand 2013 1 december 1948 65 en 2 maanden 2014 1 november 1949 65 en 3 maanden 2015 1 oktober 1950 65 en 6 maanden 2016 1 juli 1951 65 en 9 maanden 2017 1 april 1952 66 2018 1 januari 1953 66 en 4 maanden 2019 1 september 1953 66 en 8 maanden 2020 1 mei 1954 67* 2021 Bent u geboren op of na 1 mei 1954, dan is uw AOW-gerechtigde leeftijd 67 * jaar. *Op basis van de huidige weten regelgeving wordt na 2021 deze leeftijd opnieuw aangepast aan de dan geldende levensverwachting. Het niet voldoen aan de fiscale regels heeft gevolgen. Hieronder leest u wat de fiscale gevolgen zijn, als u het tegoed ineens opneemt of een verboden handeling doet. Het tegoed ineens opnemen U moet het tegoed gebruiken voor periodieke inkomensaanvulling. Bij ineens opnemen van uw tegoed is sprake van ‘afkoop’. Voor de fiscale gevolgen is van belang hoe hoog de zogenoemde afkoopwaarde is. Heeft u een rekening Rabo ToekomstSparen met een variabele rente? Dan is de afkoopwaarde het tegoed op uw spaarrekening verminderd met de kosten voor afwikkeling van de afkoop. Is het tegoed hoger dan het wettelijk maximum van € 4.281,- (2015) voor afkoop van een kleine lijfrente? Dan bedragen deze kosten € 150,-. Anders bedragen ze € 50,-. Het wettelijk maximum geldt per bank of verzekeraar waar u uw lijfrentetegoed aanhoudt. Heeft u een rekening Rabo ToekomstSparen met een vaste rente per inleg? Dan is de afkoopwaarde: • het tegoed op uw rekening • vermeerderd dan wel verminderd met de marktrentevergoeding • verminderd met de kosten voor de berekening van de marktrentevergoeding • verminderd met kosten voor het afwikkelen van de afkoop. Is het tegoed na vermeerdering/vermindering met de marktrentevergoeding en na vermindering met de kosten voor de berekening van de marktrentevergoeding hoger dan het wettelijk maximum? Dan bedragen de kosten voor het afwikkelen van de afkoop € 150,-. Anders bedragen ze € 50,-. Het wettelijk maximum geldt per bank of verzekeraar waar u uw lijfrentetegoed aanhoudt. Is de afkoopwaarde meer dan het wettelijk maximum? Dan moet u over de afkoopwaarde inkomstenbelasting betalen. Dit kan oplopen tot 52%. Daarnaast moet u een boete aan de belastingdienst betalen. Dit is de revisierente, die doorgaans 20% van de afkoopwaarde bedraagt. Is de afkoopwaarde gelijk aan of lager dan het wettelijk maximum? Ook dan moet u over de afkoopwaarde inkomstenbelasting betalen. U hoeft echter geen revisierente te betalen. U mag (een deel van) het tegoed opnemen als u langdurig arbeidsongeschikt bent en nog niet de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt. Ook in dat geval betaalt u over de afkoopwaarde inkomstenbelasting, maar hoeft u geen revisierente te betalen. Zie voor de overige relevante kosten het schema ‘Overzicht kosten Rabo ToekomstSparen’. Voor meer informatie, over wanneer sprake is van langdurige arbeidsongeschiktheid en over de eventuele inkomenstoets, verwijzen wij u naar uw Rabobank. Wilt u ondanks de fiscale gevolgen toch uw rekening afkopen? Dan verloopt dit als volgt: Wij stellen een afkoopformulier op. U moet dit formulier voor akkoord tekenen. Daarna gaan wij de afkoop verwerken. Hiervoor brengen wij kosten in mindering op het tegoed. Daarnaast houden wij altijd 52% loonheffing in op de afkoopwaarde, ongeacht uw persoonlijke situatie. De loonheffing dragen wij af aan de belastingdienst. Deze loonheffing is een voorheffing. Het is dus mogelijk dat u via uw aangifte nog geld terug krijgt.

Verboden handelingen Bepaalde handelingen met een rekening Rabo ToekomstSparen zijn fiscaal niet toegestaan. Dit worden ‘verboden handelingen’ genoemd. De belangrijkste is het laten verstrijken van de wettelijke termijn: het na de einddatum niet op tijd aankopen van een reeks periodieke uitkeringen of een nieuwe einddatum afspreken. Of het na overlijden niet op tijd aankopen van een reeks periodieke uitkeringen. Bij een verboden handeling moet u over de afkoopwaarde inkomstenbelasting betalen. Dit kan oplopen tot 52%. Daarnaast moet u een boete aan de belastingdienst betalen. Dit is de revisierente, die doorgaans 20% van de afkoopwaarde bedraagt. Het tegoed blijft op de rekening staan, totdat u verzoekt het bedrag ineens uit te keren. Rabobank is aansprakelijk voor de belasting en de revisierente. Als u verzoekt het bedrag uit te keren, reserveren wij 72% van de afkoopwaarde. Wij keren in eerste instantie het tegoed, verminderd met de kosten en deze 72% uit. Als u bewijs aanlevert van betaling van de belasting en de revisierente, die betrekking heeft op de verboden handeling, betalen wij het gereserveerde bedrag aan u uit. Informatie aan de belastingdienst De Rabobank is verplicht bepaalde gegevens over de spaarrekening door te geven aan de belastingdienst. Zo moet de bank iedere inleg melden die voor u aftrekbaar is, maar ook verboden handelingen.

Hoofdstuk 4 De kenmerken van Rabo ToekomstSparen Welke bedragen kunt u op de spaarrekening inleggen? U mag een nieuwe inleg doen, zolang u voldoende fiscale aftrekruimte heeft. Daarnaast mag u ook het tegoed van bestaande lijfrentespaarrekeningen of lijfrenteverzekeringen inleggen. Bent u zelfstandig ondernemer? Dan kunt u uw oudedagsreserve en/of stakingswinst op deze spaarrekening inleggen. U kunt incidenteel of periodiek een bedrag inleggen. • Incidentele inleg Alleen de eerste inleg moet minimaal € 1.000,- zijn. • Periodiek inleggen Wilt u periodiek een bedrag inleggen? Dan kunt u per maand, per kwartaal, per half jaar of per jaar inleggen. De minimale inleg per maand is € 25,-, per kwartaal € 75,-, per half jaar € 150,- en per jaar € 300,-. Daarnaast mag u altijd extra bedragen inleggen. Doe dit alleen als u voldoende aftrekruimte heeft. De hoogte van uw periodieke inleg kunt u altijd en zonder kosten wijzigen. Het nieuwe inlegbedrag mag niet lager zijn dan het minimale inlegbedrag per periode. • Inleg afkomstig van een andere lijfrentespaarrekening of lijfrenteverzekering Heeft u een lijfrentespaarrekening bij een andere bank? Of een lijfrenteverzekering bij een verzekeraar? En is de waarde € 1.000,- of hoger? Dan kunt u de waarde inleggen op de spaarrekening. U regelt dit met een ingevuld en ondertekend overdrachtsformulier. Hierin staat dat u het tegoed wilt overdragen naar de Rabobank. Wij helpen bij de afwikkeling met uw bank of verzekeraar. Het is mogelijk dat de andere bank of verzekeraar kosten in rekening brengt.

Let op: een tegoed op de rekening Rabo ToekomstSparen valt onder de regels van de Wet Inkomstenbelasting 2001. Heeft u een lijfrentekapitaal opgebouwd bij een verzekeraar dat onder het fiscale regime van vóór 1992 valt? Dan verliest u bij inleg op Rabo ToekomstSparen bepaalde ruimere bestedingsmogelijkheden. Dit kan nadelig zijn, maar dat hoeft niet. Het is verstandig dit met uw adviseur te bespreken, voordat u een tegoed laat overboeken.

• V oortzetten opbouw voor overbruggingslijfrente Een overbruggingslijfrente is een periodieke uitkering om de periode tussen het stoppen met werken en de ingang van het pensioen te overbruggen. Deze uitkering eindigt in het jaar dat u 65 jaar wordt, het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt of in het jaar waarin u met pensioen gaat. Heeft u een lijfrenteverzekering waarvoor u in de toekomst een overbruggingslijfrente mag aankopen of heeft u een zogenoemde ‘pre-Brede Herwaarderingslijfrente’? Dan kunt u de opbouwfase voortzetten op een rekening Rabo ToekomstSparen. De periodieke uitkering van een overbruggingslijfrente kan alleen via een verzekeraar.

Op de einddatum van de spaarrekening geldt het volgende: • Heeft u na 31 december 2005 geen premie meer betaald voor de lijfrenteverzekering en voor de rekening Rabo ToekomstSparen waarop het lijfrentekapitaal is ingelegd? Dan mag u op de einddatum voor het hele tegoed op de rekening Rabo ToekomstSparen een overbruggingslijfrente aankopen bij een verzekeraar. Dit kan niet bij Rabobank. • Heeft u na 31 december 2005 nog wel premie betaald voor de lijfrenteverzekering of voor de rekening Rabo ToekomstSparen waarop het lijfrentekapitaal is ingelegd? Dan mag u alleen voor de waarde op 31 december 2005 een overbruggingslijfrente aankopen bij een verzekeraar. Voor het overige deel van het tegoed koopt u een andere reeks uitkeringen aan.

Kiest u ervoor om op de rekening Rabo ToekomstSparen een bestaande lijfrenteverzekering zoals hiervoor beschreven in te leggen? Dan kunt u op die rekening Rabo ToekomstSparen alleen nog andere lijfrenteverzekeringen inleggen die aan dezelfde voorwaarden voldoen. Dat betekent onder meer dat een lijfrenteverzekering, waarvoor na 31 december 2005 geen premie meer is betaald, niet op dezelfde rekening Rabo ToekomstSparen kan worden ingelegd als een lijfrenteverzekering waarvoor na 31 december 2005 nog wel premie is betaald. Laat u hierover eventueel adviseren door uw adviseur. Wilt u een nieuwe, aftrekbare inleg doen? Dan openen we een aparte rekening Rabo ToekomstSparen voor u. U betaalt per rekening Rabo ToekomstSparen afsluitkosten.

Hoe kunt u op de spaarrekening inleggen? U kunt een nieuwe aftrekbare inleg doen, door het bedrag over te (laten) boeken naar de spaarrekening. Heeft u een betaalrekening en internetbankieren bij de Rabobank? Dan kunt u zelf inleggen via Rabo Internetbankieren of via een overboekingsformulier. Heeft u een betaalrekening bij een andere bank? Dan kunt u ook een bedrag overboeken van de rekening bij een andere bank naar de spaarrekening. Daarnaast is het ook mogelijk dat wij de inleg innen. Met uw toestemming kunnen wij de inleg automatisch innen van de door u opgegeven Rabobank betaal- of spaarrekening. Er zijn geen kosten verbonden aan het doen van nieuwe, aftrekbare inleg. Aan het overboeken van een bestaand lijfrentekapitaal naar een rekening Rabo ToekomstSparen kunnen kosten verbonden zijn. Vraag hiernaar voordat u opdracht geeft voor een overboeking. Nieuwe aftrekbare inleg op de spaarrekening moet afkomstig zijn van een rekening op naam van de rekeninghouder van de rekening Rabo ToekomstSparen en mag dus niet vanuit een B.V. werkgever plaatsvinden. Daarmee wordt voorkomen dat verkeerde gegevens naar de belastingdienst worden gestuurd. Wij controleren dit niet; u bent zelf verantwoordelijk voor een juiste uitvoering. Eventuele nadelige (fiscale) gevolgen van een boeking door de BV komen voor uw rekening. De rente op Rabo ToekomstSparen U heeft de keuze uit een spaarrekening met variabele rente of een spaarrekening met een vaste rente over iedere inleg. De actuele rentetarieven vindt u op www.rabobank.nl/spaarrente of kunt u bij ons opvragen. Variabele rente Variabele rente betekent dat wij de rente altijd kunnen wijzigen. Wij bepalen hoe hoog de rente is. Als de rente verandert, heeft dit altijd invloed op de te bereiken eindwaarde op de afgesproken einddatum. Het rentebedrag schrijven wij jaarlijks in januari bij op uw spaarrekening. Vaste rente over iedere inleg Over elke inleg en elk rentebedrag vergoeden wij een eigen vaste rente. De rente over iedere inleg en elk rentebedrag is vast vanaf de inlegdatum tot aan de einddatum. Dat betekent dat wij de rente tot de einddatum niet kunnen wijzigen. De tijd tussen de inlegdatum en de einddatum bepaalt mede het rentepercentage, net als de marktrente op het moment dat een bedrag ingelegd wordt. Op uw rekeningafschrift en in Rabo Internetbankieren staat bij elke inleg en elke bijschrijving van een rentebedrag vermeld welke vaste rente wij vergoeden. Voorbeeld vaste rente per inleg Stel u legt op 25 juli 2016 een bedrag in van € 2.000,-. De afgesproken einddatum is 1 december 2040. Dit betekent dat wij vanaf 25 juli 2016 over € 2.000,- een vaste rente vergoeden die hoort bij een spaarperiode van 24 tot 25 jaar. Vervolgens legt u op 15 december 2016 een bedrag in van € 500,-. Dit betekent dat wij vanaf 15 december 2016 over € 500,een vaste rente vergoeden die hoort bij een spaarperiode van 23 tot 24 jaar. Middelrente over het hele tegoed De middelrente is het gemiddelde van de afzonderlijke rentepercentages over elke inleg en/of rentebedrag tot aan de einddatum. Hierbij nemen we ieder afzonderlijk rentepercentage mee naar verhouding van de grootte van elke inleg en/of elk rentebedrag. Als u een spaarrekening met een vaste rente per inleg heeft, ontvang u de middelrente over het totale tegoed op uw spaarrekening. Na elke inleg en elke bijschrijving van een rentebedrag stellen wij de middelrente opnieuw vast. Voorbeeld middelrente (alle rentepercentages zijn fictief) Stel u doet op 1 januari 2016 een eerste inleg van € 1.000,-. De rente is 2,5% tot aan de afgesproken einddatum 1 december 2040. De middelrente bedraagt 2,5%, omdat er nog maar één inleg op uw spaarrekening staat. Op 15 december 2016 doet u een tweede inleg van € 1.500,-. De rente voor de tweede inleg is 2,4%. De middelrente berekenen we als volgt: (1.000x2,5%) + (1.500x2,4%) x 100% = 2,44% (1.000 + 1.500)

Het rentebedrag schrijven wij jaarlijks in januari op uw spaarrekening bij. De jaarlijkse rentebijschrijving heeft ook een eigen vaste rente. Wij stellen deze eigen vaste rente vast per 1 januari. Is de einddatum bereikt? Dan vergoeden wij vanaf de einddatum een door ons te bepalen variabele rente. De rente die u tot de einddatum heeft opgebouwd schrijven wij in januari van het daaropvolgende jaar op de spaarrekening bij. Is de einddatum bereikt en wordt de spaarrekening opgeheven? Dan berekenen wij de rente die tot de einddatum is opgebouwd. Wij schrijven deze rente op de spaarrekening bij en boeken dit vervolgens samen met het tegoed over. Hoe kunt u zien hoeveel u gespaard heeft? U kunt via Rabo Internetbankieren en Rabo Mobielbankieren het tegoed en de af- en bijboekingen zien. Ook kunt u deze horen via de Rabofoon. Als u wilt kunt u ook een papieren rekeningafschrift ontvangen. Dit kunt u ons dan laten weten. Als er een opname of storting is geweest sinds het laatste rekeningafschrift stuurt de bank u één keer per maand een rekeningafschrift. Kunt u het tegoed opnemen vóór de einddatum? Het tegoed opnemen vóór de einddatum heeft fiscale gevolgen. Lees hierover meer bij ‘Wat zijn de fiscale regels?’ Het is toegestaan het tegoed vóór de einddatum te gebruiken voor de aankoop van periodieke uitkeringen of om de opbouw bij een (andere) bank of verzekeraar voort te zetten. U mag ook (een deel van) het tegoed opnemen als u langdurig arbeidsongeschikt bent en u nog niet de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt. U betaalt hiervoor wel kosten en eventueel een marktrentevergoeding. In het schema bij ‘Overzicht kosten Rabo ToekomstSparen’ staan de kosten vermeld. Het tegoed wordt dan door ons rechtstreeks naar de (nieuwe) aanbieder overgemaakt of overgeboekt naar een rekening Rabo ToekomstUitkering. Zelf geld opnemen, bijvoorbeeld via Rabo Internetbankieren, is niet mogelijk. Marktrentevergoeding Heeft u een spaarrekening met een vaste rente per inleg? Dan berekenen wij een marktrentevergoeding als (een deel van) het tegoed voor de einddatum wordt opgenomen. Bijvoorbeeld als: • U het tegoed overboekt naar een andere rekening of verzekering. Bijvoorbeeld omdat u de afbouwfase direct in wilt laten gaan vanwege het overlijden van uw fiscaal partner. • U met ons afspreekt dat u in plaats van een vaste rente per inleg een variabele rente ontvangt over het tegoed op de spaarrekening. • U (de helft van) het tegoed toedeelt aan uw ex-partner bij echtscheiding. • U het tegoed laat overboeken naar uw eigen rekening (= afkoop). Wanneer betaalt of ontvangt u een marktrentevergoeding? U betaalt aan ons een marktrentevergoeding als de actuele rente op het moment van overboeken hoger is dan de middelrente. Is de actuele rente lager dan de middelrente? Dan betalen wij deze marktrentevergoeding aan u. U vindt de actuele rentetarieven op www.rabobank.nl/spaarrente of u kunt deze bij ons opvragen. Wordt het tegoed opgenomen in verband met uw overlijden? Dan wordt geen berekening van de marktrentevergoeding gemaakt. Uw nabestaanden ontvangen het tegoed en de opbouwde rente voor de aankoop van een nabestaandenlijfrente. Als de actuele rente hoger is dan middelrente is dit gunstig voor de nabestaanden; ze hoeven dan geen marktrentevergoeding aan de bank te betalen. Als de actuele rente lager is dan de middelrente is dit niet gunstig. De nabestaanden ontvangen dan geen marktrentevergoeding van de bank. Wat kost de berekening van de marktrentevergoeding? Voor de berekening van de marktrentevergoeding brengen wij € 50,- in rekening. Naast de kosten voor deze berekening, moet u in bepaalde gevallen nog andere kosten betalen voor het administratief verwerken van wijzigingen. Een overzicht van de kosten, die gedurende de looptijd in rekening gebracht worden, kunt u vinden onder ‘Overzicht kosten Rabo ToekomstSparen’ Hoe berekenen wij de marktrentevergoeding? Met behulp van twee voorbeelden leggen wij u uit hoe wij de marktrentevergoeding berekenen. In het eerste voorbeeld is de actuele rente hoger dan de middelrente. En in het tweede voorbeeld is de actuele rente lager dan de middelrente. Stel u heeft een rekening Rabo ToekomstSparen met een vaste rente per inleg. De afgesproken einddatum is 1 april 2026. Het tegoed op uw spaarrekening is € 10.000,-. De middelrente is 3,50%. Op 1 april 2016 wilt u een spaarrekening Rabo ToekomstSparen met variabele rente. We berekenen de marktrentevergoeding als volgt:

Stap 1. Vaststellen berekeningsrente De berekeningsrente is het verschil tussen de middelrente en de actuele rente. Stap 2. Marktrentevergoeding per jaar De berekeningsrente vermenigvuldigen we met het over te boeken bedrag. Stap 3. Resterende looptijd De berekening van de marktrentevergoeding maken wij voor ieder resterend jaar en eventueel een resterend deel van een jaar tot aan de einddatum. Het aantal jaren ronden wij af naar boven. Stap 4. Contante waarde marktrentevergoeding De marktrentevergoeding wordt niet jaarlijks in de toekomst betaald, maar ineens. Daarom berekenen wij van iedere jaarlijkse marktrentevergoeding de contante waarde. De contante waarde is de actuele waarde van een toekomstig bedrag. Bij het contant maken gebruiken wij de actuele rente als rentevoet. Stap 5. De totale marktrentevergoeding De totale marktrentevergoeding is de optelsom van de (contant gemaakte) marktrente-vergoeding(en) per jaar. Stap 6. Verrekenen marktrentevergoeding en kosten Nadat we de marktrentevergoeding hebben berekend, verrekenen we de marktrentevergoeding en € 50,- aan kosten voor het maken van de berekening met het tegoed van € 10.000,- .

Voorbeeld 2 (actuele rente 1,50%)

Voorbeeld 1 (actuele rente 3,70%) 3,50% -/- 3,70% = -/- 0,20%

3,50% -/- 1,50% = 2,00%

-/- 0,20% x € 10.000,- = -/- € 20,-

2,00% x € 10.000,- = € 200,-

10 jaar

10 jaar

De jaarlijkse marktrente vergoeding van -/- € 20,- wordt voor ieder jaar contant gemaakt tegen de actuele rente van 3,70%.

De jaarlijkse marktrente vergoeding van € 200,- wordt voor ieder jaar contant gemaakt tegen de actuele rente 1,50%.

De uitkomst hiervan is € 1.844,44 De uitkomst hiervan is -/- € 164,67 U betaalt een marktrente Wij betalen u een marktrente vergoeding van € 164,67 aan ons vergoeding van € 1.844,44

€ 10.000,- -/- € 164,67 -/- € 50,- € 10.000,- + € 1.844,44 -/- € = € 9.785,33 50,- = € 11.794,44

Welke mogelijkheden heeft u op de afgesproken einddatum? Op de einddatum heeft u de volgende mogelijkheden: • U gebruikt het tegoed voor vaste en gelijkmatige uitkeringen; dit is het starten van de afbouwfase. Dit kan bij de Rabobank met een rekening Rabo ToekomstUitkering. U kunt het tegoed ook over laten boeken naar een andere bank of verzekeraar om daar de afbouwfase te starten. • U spreekt een nieuwe einddatum met ons af. De nieuwe einddatum is uiterlijk 31 december van het vijfde jaar na het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. U kunt er ook voor kiezen de opbouwfase voort te zetten bij een andere bank of verzekeraar. Een combinatie van bovenstaande mogelijkheden is ook toegestaan. De mogelijkheden worden hierna verder toegelicht: • Aankoop lijfrente bij de Rabobank U opent eenvoudig een rekening Rabo ToekomstUitkering. Uit die rekening ontvangt u vaste en gelijkmatige uitkeringen. Wij maken kosten voor de advisering, verkoop en onderhoud van een rekening Rabo ToekomstUitkering. Voor een adviesgesprek betaalt u kosten. Daarnaast brengen wij afsluitkosten in rekening als u een nieuwe overeenkomst Rabo ToekomstUitkering ondertekent. Meer informatie hierover leest u verderop. Voor de looptijd van de periodieke uitkeringen geldt het volgende: • Is het jaarlijks te ontvangen bedrag lager dan een vastgesteld maximum (€ 21.142,- voor 2015)? En starten de periodieke uitkeringen in het kalenderjaar dat u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt of later? Dan is de looptijd minimaal 5 jaar. Er geldt overgangsrecht als de opbouwfase (via een lijfrentespaarrekening of lijfrenteverzekering) gestart is vóór 31 december 2013: ° Heeft u in de opbouwfase niet ingelegd ná 31 december 2013? Dan mag u in het jaar waarin u 65 jaar wordt voor het hele tegoed een tijdelijke oudedagslijfrente aankopen. Dus voor het tegoed per 31 december 2013 en de vanaf 31 december 2013 opgebouwde rente. ° Heeft u in de opbouwfase nog ingelegd ná 31 december 2013? Dan mag u in het jaar waarin u 65 jaar wordt alleen voor de waarde op 31 december 2013 deze periodieke uitkeringen aankopen. Het overige deel van het tegoed kunt u gebruiken om vanaf uw AOW-gerechtigde leeftijd een tijdelijke oudedagslijfrente aan te kopen. Het overige deel van het tegoed bestaat uit de inleg die u na 31 december 2013 doet en de renteopbouw na 31 december 2013. • In alle andere gevallen is de looptijd van de periodieke uitkeringen minimaal 20 jaar. Gaan de periodieke uitkeringen eerder in dan het kalenderjaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt? Dan wordt het aantal jaren dat u op dat moment jonger bent dan de AOW-gerechtigde leeftijd opgeteld bij de 20 jaar.

Lees meer over uw AOW-gerechtigde leeftijd in de tabel bij ‘Wat zijn de fiscale regels? ‘. Voor de rekening Rabo ToekomstUitkering is uitgebreide productinformatie beschikbaar. Hier kunt u meer lezen over onder andere de minimale looptijden van de periodieke uitkeringen, de belastingen en premies die wij moeten inhouden en de fiscale regels. Vraag ernaar bij uw lokale bank of ga naar www.rabobank.nl/toekomstuitkering. • Aankoop lijfrente bij een andere bank of verzekeraar U kunt verzoeken het tegoed over te boeken naar een andere bank of verzekeraar. • Aankoop overbruggingslijfrente bij verzekeraar Heeft u in het verleden een lijfrenteverzekering afgesloten? En mag u hiervoor een overbruggingslijfrente aankopen? Dan kunt u op einddatum het tegoed geheel of gedeeltelijk gebruiken voor de aankoop van een overbruggingslijfrente. De uitkeringen moeten uiterlijk eindigen in het jaar dat u 65 jaar wordt, het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt of in het jaar waarin u met pensioen gaat. U kunt alleen bij een verzekeraar een overbruggingslijfrente aankopen. De Rabobank biedt geen overbruggingslijfrente aan. Lees hierover meer bij ‘Welke bedragen kunt u op de spaarrekening inleggen?’ • Nieuwe einddatum afspreken Wilt u op de einddatum nog geen periodieke uitkeringen aankopen? Dan kunt u zonder kosten een nieuwe einddatum met ons afspreken. De nieuwe einddatum is uiterlijk 31 december van het vijfde jaar na het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. Voor het totale tegoed wordt op de datum van verlenging een nieuwe renteafspraak gemaakt tot de nieuwe einddatum. U kunt er ook voor kiezen de opbouwfase bij een andere bank of verzekeraar voort te zetten. Daarnaast kunt u ook een gedeelte van het tegoed gebruiken om periodieke uitkeringen aan te kopen. En voor het overige tegoed kunt u een nieuwe einddatum afspreken. Let op: Als de einddatum is bereikt, moet u op tijd periodieke uitkeringen aankopen of een nieuwe einddatum afspreken. U heeft hiervoor tot 31 december van het jaar volgend op het jaar van de einddatum de tijd. Doet u dit niet op tijd? Dan moeten wij dit melden aan de belastingdienst. Fiscaal gezien is dan sprake van een verboden handeling. Dan is het alleen toegestaan een nieuwe einddatum af te spreken of periodieke uitkeringen aan te kopen als u toestemming heeft van de belastingdienst. Lees meer over verboden handelingen bij ‘Wat zijn de fiscale regels?’

Hoofdstuk 5 Wijzigen tijdens de looptijd Welke afspraken kunt u wijzigen? Bij het openen van de spaarrekening hebben wij afspraken met u gemaakt. Misschien wilt u tijdens de looptijd afspraken wijzigen. Een wijziging kan financiële of fiscale gevolgen hebben. Inleg wijzigen U mag de inleg verhogen of verlagen. Dat kost u niets. Heeft u voldoende aftrekruimte? Dan kunt u de inleg verhogen. Wilt u de inleg verlagen? Dan kunt u de inleg verlagen tot de minimale inleg per periode. Dit heeft gevolgen voor het bereiken van de verwachte eindwaarde. U bereikt de gewenste eindwaarde mogelijk niet meer. Het tegoed op de einddatum kan onvoldoende zijn om uw inkomen aan te vullen tot het gewenste niveau. (Tijdelijk) stoppen met inleggen U kunt (tijdelijk) stoppen met inleggen. De spaarrekening blijft doorlopen tot de afgesproken einddatum. U kunt op ieder moment weer beginnen met inleggen. Als u (tijdelijk) stopt met inleggen, bereikt u de gewenste eindwaarde mogelijk niet. Het tegoed op de einddatum kan onvoldoende zijn om uw inkomen aan te vullen tot het gewenste niveau. Heeft u minder dan € 1.000,- op uw spaarrekening staan? Dan brengen wij € 150,- in rekening als u stopt met inleggen. Renteafspraak wijzigen Heeft u Rabo ToekomstSparen met een vaste rente per inleg? Dan kunt u (een deel van) het tegoed overboeken naar een bestaande of nieuwe rekening Rabo ToekomstSparen met variabele rente. Dan berekenen wij een marktrentevergoeding als (een deel van) het tegoed voor de einddatum wordt overgeboekt. Andersom is ook mogelijk. Dus van een spaarrekening met variabele rente naar een spaarrekening met een vaste rente per inleg. In dit geval berekenen we geen marktrentevergoeding. Wat gebeurt er als… Tijdens de looptijd van de spaarrekening kunnen verschillende omstandigheden van invloed zijn op uw persoonlijke (financiële) situatie en op uw rekening Rabo ToekomstSparen. Hieronder leggen wij uit wat er met de spaarrekening gebeurt als u bijvoorbeeld gaat scheiden of naar het buitenland verhuist. Een overzicht van de kosten staat bij ‘Overzicht kosten Rabo ToekomstSparen’

Wat gebeurt er als uw persoonlijke situatie wijzigt? Verandert uw situatie of wijzigen uw wensen? Laat ons dat dan weten. Dan kunnen we samen uw situatie bekijken. Wat gebeurt er als u gaat scheiden? Gaat u scheiden? Of wordt uw geregistreerd partnerschap beëindigd? Dan is het mogelijk (de helft van) het tegoed op uw rekening Rabo ToekomstSparen aan uw ex-partner toe te delen. Voor uw ex-partner openen we een nieuwe rekening Rabo ToekomstSparen. Het gewenste bedrag boeken we over naar de nieuwe spaarrekening. Uw ex-echtgenoot/ex-partner kan er ook voor kiezen het tegoed elders onder te brengen. Voor de afhandeling en het openen van een nieuwe rekening brengen wij kosten in rekening. Zie verderop onder ‘overzicht kosten Rabo ToekomstSparen’. Wat gebeurt er als u naar het buitenland verhuist? Verhuist u naar het buitenland? Dan legt de belastingdienst een conserverende aanslag op. De hoogte van de conserverende aanslag is afhankelijk van het land waar u naar verhuist. U hoeft deze aanslag nog niet te betalen. De belastingdienst geeft uitstel van betaling gedurende tien jaar. U moet dan wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Als in die tien jaar geen afkoop of een ‘verboden handeling’ plaatsvindt, vervalt de aanslag op verzoek definitief na deze tien jaar. Vindt wel een afkoop of een ‘verboden handeling’ plaats? Dan vervalt het uitstel van betaling direct en moet u de conserverende aanslag alsnog betalen. Als u in het buitenland woont, kunt u bij ons in principe geen rekening Rabo ToekomstUitkering openen. Wellicht is het tegoed afkopen op de einddatum de enige mogelijkheid. Neem daarom ruim voordat u naar het buitenland gaat verhuizen contact op met uw adviseur voor meer informatie over de mogelijkheden en de kosten. Wat gebeurt er als u komt te overlijden? Als u overlijdt, eindigt de opbouwfase. Na uw overlijden moeten wij zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis worden gesteld van uw overlijden. Diegene(n) die op basis van het erfrecht gerechtigd is (zijn), moet(en) met het tegoed een nabestaandenlijfrente aankopen. Vervolgens informeren wij uw nabestaanden over de stukken die wij nodig hebben. Na de ontvangst van de benodigde informatie en/of stukken en hun gezamenlijke opdracht, kan een overboeking plaatsvinden. De nabestaandenlijfrente moet uiterlijk op 31 december in het tweede jaar volgend op het jaar van overlijden zijn aangekocht. Gebeurt dit niet op tijd? Dan is sprake van een ‘verboden handeling’ met fiscale gevolgen. Lees hierover meer bij ‘Wat zijn de fiscale regels?’ De minimale looptijd van de nabestaandenlijfrente hangt af van de relatie tussen u en uw erfgena(a)m(en). Daarnaast speelt de leeftijd van de erfgena(a)m(en) een rol. Het wettelijk erfrecht, al dan niet in combinatie met uw testament, bepaalt wie een nabestaandenlijfrente moeten aankopen. Wilt u dat na uw overlijden alleen een bepaalde persoon of bepaalde personen een nabestaandenlijfrente kunnen aankopen? En volgt dit niet uit het wettelijk erfrecht en/of uw bestaande testament? Dan kunt u dit alleen door middel van een (aanvulling op uw) testament regelen. Een rekening Rabo ToekomstSparen behoort tot de nalatenschap, net als andere spaarrekeningen. Dit in tegenstelling tot een lijfrenteverzekering. Verschillend is wel, ten opzichte van een normale spaarrekening, dat het tegoed niet ‘vrij’ toebedeeld mag worden. Normaal gesproken kunnen uw erfgenamen na uw overlijden bij de verdeling bijvoorbeeld afspreken dat één erfgenaam de auto krijgt en de ander het tegoed op de spaarrekening. Bij een rekening Rabo ToekomstSparen is dat –op basis van de huidige fiscale weten regelgeving– echter meestal niet het geval. Zouden er na uw overlijden bijvoorbeeld twee ‘gelijkwaardige’ erfgenamen zijn? Dan moeten zij het tegoed in gelijke delen splitsen, dus ieder de helft. Doen zij dit niet? Dan kan er sprake zijn van afkoop met fiscale gevolgen. Wat de situatie is bij uw overlijden, hangt af van de situatie op dat moment. Dat kan vooraf niet bepaald worden. Als er drie (gelijkwaardige) erfgenamen zijn, dan moet het tegoed (op basis van de huidige weten regelgeving) meestal in drie gelijke delen gesplitst worden. Als echter sprake is van een ouderlijke boedelverdeling of een wettelijke verdeling, dan kan daaruit volgen dat het tegoed volledig naar de echtgeno(o)t(e)/geregistreerd partner overgeboekt wordt. Dit is fiscaal ook toegestaan. Wil een erfgenaam of legataris zijn/haar tegoed ineens ontvangen? Dan is sprake van afkoop met fiscale gevolgen. Lees hierover meer bij ‘Wat zijn de fiscale regels?’ Woont een erfgenaam of legataris niet in Nederland? Dan kan hij/zij in principe geen rekening Rabo ToekomstUitkering openen. Het tegoed moet dan waarschijnlijk worden afgekocht. Heeft u één of meerdere erfgenamen in het buitenland wonen? Neem dan contact op met ons voor meer informatie. Is één van de erfgenamen en/of legatarissen geen natuurlijk persoon, omdat u bijvoorbeeld een stichting of een goed doel heeft aangewezen als erfgenaam? Dan voldoet (een deel van) de rekening niet langer aan de fiscale voorwaarden. Dit wordt gezien als een ‘verboden handeling’ van de overleden rekeninghouder. Het goede doel kan haar gerechtigdheid tot het tegoed opgeven ten gunste van de andere erfgenamen. Dan is geen sprake van een verboden handeling. Lees meer over de gevolgen van een verboden handeling bij ‘Wat zijn de fiscale regels?’. Wilt u de lijfrente bij de Rabobank aankopen in de vorm van een rekening Rabo ToekomstUitkering? Wij maken kosten voor de advisering, verkoop en onderhoud van een rekening Rabo ToekomstUitkering. Voor een adviesgesprek betaalt u kosten.

Daarnaast brengen wij afsluitkosten in rekening als u een nieuwe overeenkomst Rabo ToekomstUitkering ondertekent. Meer informatie hierover leest u verderop. Wat gebeurt er als uw fiscaal partner overlijdt? Heeft u een rekening Rabo ToekomstSparen en overlijdt uw fiscaal partner? Dan mag u de afbouwfase direct in laten gaan, door een lijfrente aan te kopen. De aankoop van de lijfrente moet u dan binnen 6 maanden na het overlijden van uw fiscaal partner afronden. Heeft u een rekening Rabo ToekomstSparen met een vaste rente per inleg? Met de aankoop van de lijfrente neemt u het tegoed op voor de afgesproken einddatum. U betaalt dan kosten voor de berekening van marktrentevergoeding en u betaalt of ontvangt marktrentevergoeding. In het schema bij ‘Overzicht kosten Rabo ToekomstSparen’ staan de kosten vermeld. U mag de spaarrekening ook door laten lopen tot de afgesproken einddatum. Wilt u een lijfrente aankopen? Dan moet u aantonen dat degene die overleden is, uw fiscale partner was. Dit kan via een kopie van uw gezamenlijke belastingaangifte. Wilt u de lijfrente bij de Rabobank aankopen in de vorm van een rekening Rabo ToekomstUitkering? Wij maken kosten voor de advisering, verkoop en onderhoud van een rekening Rabo ToekomstUitkering. Voor een adviesgesprek betaalt u kosten. Daarnaast brengen wij afsluitkosten in rekening als u een nieuwe overeenkomst Rabo ToekomstUitkering ondertekent. Meer informatie hierover leest u verderop. Wat gebeurt er als u langdurig arbeidsongeschikt raakt? U mag (een deel van) het tegoed opnemen als u langdurig arbeidsongeschikt bent en nog niet de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt. Over de afkoopwaarde betaalt u inkomstenbelasting, maar u hoeft geen revisierente te betalen. Zie voor de kosten de tabel ‘Overzicht kosten Rabo ToekomstSparen’. Voor meer informatie over wanneer sprake is van langdurige arbeidsongeschiktheid en over de eventuele inkomenstoets, verwijzen wij u naar uw Rabobank..

Hoofdstuk 6 Risico’s en kosten Rabo ToekomstSparen Wat zijn de risico’s van Rabo ToekomstSparen? Risico wijziging fiscale wetgeving Het product Rabo ToekomstSparen voldoet aan de fiscale wetgeving. Echter als de fiscale wetgeving in de toekomst verandert, kan Rabo ToekomstSparen een ander resultaat opleveren dan beoogd. De Rabobank is hiervoor niet aansprakelijk. Inflatierisico Over het tegoed op de spaarrekening ontvangt u rente. Met sparen heeft u de zekerheid dat uw inleg in stand blijft. Door inflatie (geldontwaarding) wordt geld minder waard (u kunt voor hetzelfde bedrag steeds minder kopen). De rente kan onvoldoende zijn om de inflatie goed te maken. Risico rentewijzigingen Heeft u het product Rabo ToekomstSparen met een vaste rente per inleg? Dan heeft u zekerheid over de te bereiken eindwaarde van iedere afzonderlijke inleg. Als de marktrente stijgt, profiteren eerder ingelegde bedragen daar niet van. Wilt u het tegoed opnemen voor de afgesproken einddatum? Of wilt u het tegoed overboeken naar een andere rekening? Dan betaalt u kosten voor de berekening van marktrentevergoeding en mogelijk moet u marktrentevergoeding betalen. De marktrentevergoeding die u aan ons moet betalen, kan hoger zijn dan de rente die wij tot dan toe aan u vergoed hebben. Heeft u het product Rabo ToekomstSparen met variabele rente? Dan kan de hoogte van de rente steeds veranderen. Als de rente lager of hoger wordt, heeft dit direct invloed op de hoogte van de te bereiken eindwaarde op de afgesproken einddatum. Renterisico start afbouwfase Op de einddatum van uw rekening Rabo ToekomstSparen gebruikt u het tegoed voor vaste en gelijkmatige uitkeringen; dit is het starten van de afbouwfase. Dit kan bij de Rabobank met een rekening Rabo ToekomstUitkering. Wij vergoeden over het tegoed van deze rekening een vaste rente. Dit vaste rentepercentage spreken we met u af op het moment dat u de rekening Rabo ToekomstUitkering afsluit. Dit betekent dat u tijdens de opbouwfase (op de rekening Rabo ToekomstSparen) geen zekerheid heeft over het rentetarief voor de afbouwfase, en dus ook geen zekerheid over de hoogte van de periodieke uitkeringen. Als de rente laag is op het moment dat u de afbouwfase start, zal de hoogte van de periodieke uitkeringen wellicht lager zijn dan verwacht. Als de rente hoog is, zullen de periodieke uitkeringen mogelijk ook hoger zijn. Door de afhankelijkheid van de rentestand op het moment dat de uitkeringen starten, kan het opgebouwde kapitaal op de rekening Rabo ToekomstSparen onvoldoende zijn om de gewenste inkomensaanvulling te realiseren. Voor Rabo ToekomstSparen is een financiële bijsluiter opgesteld. U kunt deze vinden op www.rabobank.nl/toekomstsparen of gratis bij ons opvragen.

Dienstverlening Rabobank en de kosten van Rabo ToekomstSparen U kunt een rekening Rabo ToekomstSparen op twee manieren afsluiten: 1 Met advies van een adviseur van de Rabobank. In een oriëntatiegesprek brengen we uw wensen en behoeften op het gebied van advies in beeld en bekijken we welke vorm van advies in uw situatie passend is. Oriënteren bij de Rabobank is kosteloos. Na het oriëntatiegesprek geven wij u ook graag advies. Maar u bent nergens aan gebonden. Kiest u er voor om een advies te vragen van de Rabobank? Dan zijn daar kosten aan verbonden. Tijdens het oriëntatiegesprek hoort u van ons welke kosten verbonden zijn aan de verschillende vormen van advies. U vindt deze informatie ook op onze website. Tijdens het adviesgesprek krijgt u van ons een dienstverleningsovereenkomst. In deze dienstverleningsovereenkomst staan de kosten van ons advies en de eventuele afsluitkosten. Wilt u naar aanleiding van ons advies een rekening Rabo ToekomstSparen afsluiten? Dan betaalt u per rekening Rabo ToekomstSparen afsluitkosten. Meer informatie over advies bij de Rabobank en de advies- en afsluitkosten leest u in de brochure ‘Advies over vermogen, levens- en inkomensverzekeringen’. Vraag de brochure aan uw adviseur of kijk op www.rabobank.nl/ advieskosten_banksparen. Sluit u de rekening Rabo ToekomstSparen af na een advies Inkomen voor Later of na een Financiële Planning? En wilt u tijdens de looptijd van de rekening een aanvullend advies over het afgesloten product? Dan brengen wij hiervoor geen kosten in rekening. Sluit u de rekening Rabo ToekomstSparen af na een compact advies? En wilt u tijdens de looptijd alsnog een advies Inkomen voor Later ontvangen? Dan brengen wij hiervoor advieskosten in rekening. 2 Zonder advies van een adviseur van de Rabobank. Heeft u een betaalrekening van de Rabobank en internetbankiert u? En heeft u geen behoefte aan advies? Dan kunt u het product ook afsluiten zonder een advies van ons. U doorloopt op www.rabobank.nl/toekomstsparen eerst een toets die u inzicht geeft in uw kennis en ervaring met het product. Vervolgens bepaalt u of het product geschikt voor u is en stelt u het zelf samen. Voor het afsluiten zonder advies betaalt u geen advieskosten, maar wel afsluitkosten. De hoogte van deze kosten staan in de overeenkomst Rabo ToekomstSparen. Als u ervoor kiest om de rekening te openen zonder advies, dan ontvangt u van ons ook geen advies tijdens de looptijd van de rekening. Wilt u toch advies, dan moet u alsnog advieskosten betalen. Ongeacht de wijze van afsluiten geldt het volgende: • De Rabobank maakt kosten tijdens de looptijd van het product. U kunt dan denken aan de kosten voor het uitvoeren van overboekingen en het tonen van informatie in Rabo Internetbankieren. Deze kosten zijn verwerkt in het rentepercentage. • Waar nodig informeren wij u over wijzigingen in de rekening Rabo ToekomstSparen of in de fiscale regels die daarvoor gelden. • Naast de inleg zijn kosten verschuldigd als u bepaalde handelingen met het tegoed op de rekening verricht. De hoogte van de kosten die u ons moet betalen per handeling kunt u vinden in het onderstaande schema. Naast voorgenoemde kosten houdt de bank € 0,- in op de inleg of op het opgebouwde tegoed. Wij kunnen deze kosten wijzigen. Als u een handeling wilt verrichten waar ook een andere bank of verzekeraar bij betrokken is, kan deze ook kosten in rekening brengen.

Hoofdstuk 7 De Rabobank als financiële dienstverlener Iedere lokale Rabobank is aanbieder van betaal- en spaarrekeningen, kredieten en hypothecaire financieringen. Ook bemiddelen wij in verzekeringen en kredieten. Wij zijn ingeschreven in de registers van de Autoriteit Financiële Markten en van De Nederlandsche Bank, allebei gevestigd te Amsterdam. Zij houden toezicht op ons. Informatie over onze inschrijving in deze registers kunt u vinden op de websites www.afm.nl/registers en www.dnb.nl. Kruislingse garantieregeling Samen met andere lokale Rabobanken en onderdelen van de Rabobank Groep hebben wij een kruislingse garantieregeling. Informatie hierover vindt u in ons jaarverslag. Dit kunt u vinden op www.rabobank.com. Recht om de overeenkomst terug te draaien Heeft u de overeenkomst met ons gesloten via internet, de telefoon of per post? En bent u voor het sluiten hiervan niet bij ons op kantoor geweest? Dan mag u de overeenkomst binnen veertien dagen na het sluiten ervan terugdraaien. U moet dit schriftelijk doen. De taal die van toepassing is De overeenkomst, de voorwaarden en andere informatie zijn in het Nederlands. Het recht dat van toepassing is Op de overeenkomst is alleen het Nederlands recht van toepassing. Als u een conflict voorlegt aan de rechter moet dat een Nederlandse rechter zijn.

Heeft u een klacht? Wij hebben een klachtenprocedure. Uw eigen Rabobank is het eerste aanspreekpunt voor uw klacht. Bent u niet tevreden over de afhandeling van uw klacht? Stuur dan een brief naar: Klachtenservice Rabobank Nederland Antwoordnummer 750 3500 ZJ Utrecht Wilt u meer informatie over de klachtenprocedure en de voorwaarden? Kijk dan op onze website onder Klantenservice. Bent u niet tevreden over de afhandeling van uw klacht door Rabobank Nederland? Dan kunt u uw klacht voorleggen aan: Ombudsman Financiële Dienstverlening Postbus 93257 2509 AG Den Haag Informatie over de klachtbehandeling door het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening vindt u op www.kifid.nl. Disclaimer Het bovenstaande heeft een informatief karakter en hieraan kunnen geen rechten worden ontleend. Deze informatie is onder voorbehoud van wijzigingen door ons verstrekt. Fiscale weten regelgeving en de uitleg daarvan kunnen wijzigen en van invloed zijn op de fiscale behandeling van het product. Ook uw persoonlijke omstandigheden en het gebruik van het product kunnen van invloed zijn op de fiscale behandeling van het product. Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor deze fiscale behandeling.

Overzicht kosten Rabo ToekomstSparen U wilt…

Kosten indien rekening met variabele rente

Kosten indien rekening met een vaste rente per inleg

Een nieuwe rekening Rabo ToekomstSparen openen met advies

Kosten advies en afsluitkosten Rabo ToekomstSparen

Kosten advies en afsluitkosten Rabo ToekomstSparen

Een nieuwe rekening Rabo ToekomstSparen openen zonder advies

Afsluitkosten Rabo ToekomstSparen


Uw inlegbedrag verhogen of verlagen

Geen kosten (€ 0,-)


Uw tegoed op de einddatum overboeken naar een rekening Rabo ToekomstUitkering

Kosten advies en afsluitkosten Rabo ToekomstUitkering


Uw tegoed op de einddatum overboeken naar een andere bank of verzekeraar

Kosten advies en afsluitkosten andere aanbieder


Bij het bereiken van de einddatum een nieuwe einddatum afspreken



Een bestaand lijfrentetegoed met advies van de Rabobank van een andere bank of verzekeraar (laten) overboeken naar uw bestaande rekening Rabo ToekomstSparen

Geen advieskosten (€ 0,-). Afsluitkosten indien het over te boeken kapitaal van een ander fiscaal regime is dan uw bestaande rekening Rabo ToekomstSparen

Geen advieskosten (€ 0,-). Afsluitkosten indien het over te boeken kapitaal van een ander fiscaal regime is dan uw bestaande rekening Rabo ToekomstSparen

Een bestaand lijfrentetegoed zonder advies van de Rabobank van een andere bank of verzekeraar (laten) overboeken naar Rabo ToekomstSparen



(Tijdelijk) stoppen met inleggen en het tegoed is minimaal € 1.000,-



(Tijdelijk) stoppen met inleggen en het tegoed is minder dan € 1.000,-

€ 150,-

€ 150,-

Uw tegoed vóór de einddatum overboeken naar een andere bank of verzekeraar om daar de opbouwfase voort te zetten of de afbouwfase in te laten gaan

€ 150,- + kosten advies en afsluitkosten andere aanbieder

€ 150,- + marktrentevergoeding + € 50,- i.v.m. berekening + kosten advies en afsluitkosten andere aanbieder

Uw tegoed vóór de einddatum overboeken naar Rabo ToekomstUitkering


Marktrentevergoeding + € 50,- i.v.m. berekening + kosten advies en afsluitkosten Rabo ToekomstUitkering

Afkoop: een bedrag opnemen anders dan voor de aankoop van een lijfrente (afbouwfase)

€ 150,-

€ 150,- + marktrentevergoeding + € 50,- i.v.m. berekening

Afkoop ivm langdurig arbeidsongeschiktheid

€ 150,-


Afkoop van een kleine lijfrente: een tegoed van maximaal € 4.281,- (2015) opnemen anders dan voor de aankoop van een lijfrente (afbouwfase)

€ 50,-


Uw rentecontract omzetten van vaste rente per inleg naar variabele rente of andersom


Marktrentevergoeding + € 50,- i.v.m. berekening

(De helft van) het tegoed toedelen aan uw exechtgenoot/ex-partner in verband met echtscheiding/ scheiding van tafel en bed/ beëindiging van de samenleving

€ 50,- + afsluitkosten Rabo ToekomstSparen

€ 50 + afsluitkosten Rabo ToekomstSparen + marktrentevergoeding + €50,- i.v.m. berekening

Aankopen nabestaandenlijfrente(s) bij Rabobank in verband met overlijden rekeninghouder



Aankopen nabestaandenlijfrente(s) bij een andere bank of verzekeraar in verband met overlijden rekeninghouder



Aankopen nabestaandenlijfrente(s) bij Rabobank in verband met overlijden fiscaal partner van de rekeninghouder


Marktrentevergoeding + € 50,- i.v.m. berekening + kosten advies en afsluitkosten Rabo ToekomstUitkering

Aankopen nabestaandenlijfrente(s) bij een andere bank of verzekeraar in verband met overlijden fiscaal partner van de rekeninghouder


Marktrentevergoeding + € 50,- i.v.m. berekening + kosten advies en afsluitkosten andere aanbieder

Kijk voor de actuele advies- en afsluitkosten op www.rabobank.nl/advieskosten_banksparen.

Algemene voorwaarden Rabo ToekomstSparen 2012 1 Uitleg gebruikte woorden Wij gebruiken bepaalde woorden in de overeenkomst en in deze voorwaarden. Hieronder leest u wat wij met een aantal van deze woorden bedoelen. Actuele rente:

de vaste rente die Rabobank Nederland adviseert voor dit soort rekeningen op het moment waarop de marktrentevergoeding berekend wordt. Bij het vaststellen van de te gebruiken actuele rente gaan we uit van een looptijd die net zo lang is als de tijd die ligt tussen het moment waarop de marktrentevergoeding berekend wordt en de einddatum. Deze looptijd drukken we uit in hele jaren en ronden we af naar beneden. Algemene voorwaarden: alle algemene voorwaarden die op de overeenkomst van toepassing zijn. Elektronische dienst: een elektronische dienst die u van ons mag gebruiken voor de spaarrekening. Bijvoorbeeld Rabo Internetbankieren. Gebruiken van de spaarrekening: de bankzaken die met de spaarrekening gedaan mogen worden. Inleg: ieder bedrag dat naar de spaarrekening wordt overgeboekt. Middelrente: het gemiddelde van de afzonderlijke rentepercentages van elke inleg en/of elk rentebedrag tot aan de einddatum. Hierbij nemen we ieder afzonderlijk rentepercentage mee naar verhouding van de grootte van elke inleg en/of elk rentebedrag. Overeenkomst: de overeenkomst die tussen u en ons geldt en waarop deze voorwaarden van toepassing zijn. Rabobank Nederland: Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A., gevestigd te Amsterdam. Spaarrekening: de rekening Rabo ToekomstSparen. Tegoed: het totale bedrag dat op een bepaald moment op de spaarrekening staat. U: de rekeninghouder. Wij: de Rabobank die de spaarrekening voor u aanhoudt.

Bepalingen voor de spaarrekening 2 Doel van de spaarrekening De spaarrekening is een geblokkeerde rekening zoals bedoeld in artikel 3.126a van de Wet IB 2001. 3 Overboeken naar de spaarrekening 1 U kunt een bedrag op de spaarrekening inleggen door dit over te (laten) boeken naar de spaarrekening. 2 U kunt een bedrag overboeken van een rekening bij een andere bank naar de spaarrekening. Dit kan als vanuit die andere bank bedragen kunnen worden overgeboekt naar de spaarrekening. 3 U kunt niet contant storten op de spaarrekening. 4 Legt u periodiek een bedrag in? Dan moet iedere inleg minimaal € 25,- zijn. De totale inleg moet per jaar minimaal € 300,- zijn. Wij kunnen deze minimumbedragen wijzigen. 5 Legt u niet langer periodiek een bedrag in, terwijl dat wel afgesproken was? Dan wordt de overeenkomst ‘inlegvrij’ gemaakt. De overeenkomst blijft dan doorlopen. Is het tegoed minder dan € 1.000,-? Dan kunnen wij u kosten in rekening brengen. Wij kunnen dit minimumtegoed en deze kosten wijzigen. 6 Legt u niet periodiek een bedrag in? Dan moet de eerste inleg minimaal € 1.000,- zijn, tenzij een lagere inleg is afgesproken. Wij kunnen dit minimumbedrag wijzigen. 4 Overboeken van de spaarrekening 1 De spaarrekening is een geblokkeerde rekening. U mag de spaarrekening daarom niet gebruiken, behalve voor: a overboeking naar een effectenrekening Rabo ToekomstBeleggen van u; b overboeking naar een andere geblokkeerde rekening van u, zoals bedoeld in artikel 3.126a van de Wet IB 2001; c overboeking naar een lijfrenteverzekering van u, zoals bedoeld in artikel 3.125 van de Wet IB 2001. 2 Wilt u het tegoed (laten) overboeken naar een andere geblokkeerde rekening of een lijfrenteverzekering? Dan hoeven wij deze overboeking niet uit te voeren als volgens ons onvoldoende is aangetoond dat het gaat om een rekening of verzekering zoals hiervoor vermeld. 3 Wilt u het tegoed overboeken naar een andere geblokkeerde rekening of een lijfrenteverzekering? Dan moet u kosten betalen. Wij bepalen de hoogte hiervan. 4 Wilt u een deel van het tegoed overboeken naar een andere geblokkeerde rekening of lijfrenteverzekering? Dan moet na de overboeking het tegoed nog minimaal € 1.000,- zijn. Wij mogen dit bedrag altijd wijzigen.

5 Variabele rente Als wij dat met u afgesproken hebben, vergoeden wij over het tegoed een variabele rente. Dit betekent dat wij de rente altijd kunnen wijzigen. Wij bepalen hoe hoog die rente is. 6 Vaste rente per inleg en rentebijschrijving 1 Als wij dat met u afgesproken hebben, vergoeden wij over elke inleg en elk rentebedrag een eigen vaste rente per inleg of per rentebedrag. Elke inleg en elk rentebedrag krijgt dus een eigen vaste rente, die wij tot aan de einddatum niet wijzigen. 2 Wij informeren u na elke inleg en na elke bijschrijving van een rentebedrag over de hoogte van de vaste rente die daarbij hoort. Na elke inleg en elke bijschrijving van een rentebedrag stellen wij de middelrente opnieuw vast. Wij informeren u hierover. 3 Wanneer wij een rentebedrag bijschrijven vergoeden wij hierover een eigen vaste rente vanaf 1 januari van het jaar van bijschrijving. Wij stellen deze eigen vaste rente per 1 januari vast. 4 Is de einddatum bereikt? Dan berekenen wij de rente die tot de einddatum is opgebouwd. Na het bereiken van de einddatum vergoeden wij over het tegoed een variabele rente. Voor deze variabele rente geldt artikel 5 van deze voorwaarden. Wij schrijven de tot aan de einddatum opgebouwde rente op de spaarrekening bij in de maand januari volgend op het jaar van bereiken van de einddatum. Vanaf het moment van bijschrijving wordt dit rentebedrag rentedragend. Geeft u eerder een opdracht om het (gehele) tegoed over te boeken? Dan schrijven wij de rente bij het uitvoeren van de overboekingsopdracht bij op de spaarrekening. 7 Berekening en bijschrijving rente 1 Wij schrijven in januari van elk jaar de door ons over het voorafgaande jaar berekende rente op de spaarrekening bij. Over deze rente bouwt u rente op vanaf 1 januari van het jaar van bijschrijving. 2 Als een bedrag op de spaarrekening wordt bijgeschreven, bepalen wij vanaf welke datum u hierover rente ontvangt. Als een bedrag van de spaarrekening wordt afgeschreven, bepalen wij tot welke datum u hierover rente ontvangt. Wij kunnen beide datums wijzigen. 3 Wij bepalen hoe wij de rente berekenen. Wij bepalen ook over welke periode wij de rente berekenen. Voor de berekening van de rente stellen wij een jaar op 360 dagen en een maand op 30 dagen. 4 Wij kunnen het volgende wijzigen: • de datum van bijschrijving van de rente; • de manier van berekenen van de rente; • de periode waarover wij de rente berekenen; • het aantal dagen in een maand en een jaar, waarvan wij uitgaan in de renteberekening; • de periode waarna u de rente ontvangt; • de wijze van administreren. 8 Marktrentevergoeding 1 Is met u een vaste rente per inleg afgesproken? Dan berekenen wij een marktrentevergoeding als: • u het tegoed voor de einddatum overboekt naar een rekening of verzekering zoals bedoeld in artikel 4; • u de vaste rente wijzigt in een variabele rente. Wij berekenen geen marktrentevergoeding als de overboeking of wijziging plaatsvindt na uw overlijden. 2 Is de actuele rente op het moment van overboeken hoger dan de middelrente? Dan moet deze marktrentevergoeding aan ons betaald worden. Is de actuele rente lager dan de middelrente? Dan betalen wij deze marktrentevergoeding aan u. 3 Wij berekenen de marktrentevergoeding als volgt: a De middelrente brengen wij in mindering op de actuele rente. b De uitkomst hiervan vermenigvuldigen wij met het over te boeken bedrag. c Dit is de marktrentevergoeding per jaar. d Deze berekening maken wij voor ieder resterend jaar en eventueel een resterend deel van een jaar tot aan de einddatum. e De marktrentevergoeding wordt niet jaarlijks in de toekomst betaald, maar ineens. Daarom berekenen wij van iedere jaarlijkse marktrentevergoeding de contante waarde. De contante waarde is de actuele waarde van een toekomstig bedrag. Wij bepalen hoe de marktrentevergoeding contant gemaakt wordt. Daarbij houden wij rekening met de resterende tijd in jaren en dagen tot aan de einddatum. Bij het contant maken gebruiken wij de actuele rente als rentevoet. f De totale marktrentevergoeding is de optelsom van de (contant gemaakte) marktrentevergoeding(en) per (deel van een) jaar. g Bij de berekening van de marktrentevergoeding gaan we uit van 30 dagen per maand en 360 per jaar. Wij kunnen de manier waarop wij de marktrentevergoeding berekenen wijzigen. 4 Moet u de markrentevergoeding aan ons betalen? Dan brengen wij deze in mindering op het tegoed of het op te nemen bedrag. Betalen wij de marktrentevergoeding aan u? Dan schrijven wij de marktrentevergoeding bij op de spaarrekening.

5 U moet aan ons kosten betalen voor het berekenen van de marktrentevergoeding. Deze kosten brengen wij in mindering op het tegoed of het op te nemen bedrag. Wij kunnen deze kosten ook op een andere manier bij u in rekening brengen. 9 Gebruik tegoed op einddatum 1 Op de einddatum moet u het tegoed gebruiken voor vaste en gelijkmatige uitkeringen, zoals bedoeld in artikel 3.125 lid 1 en artikel 3.126a lid 4 onderdeel a van de Wet IB 2001. 2 Is de einddatum eerder dan de dag waarop het tegoed gebruikt moet worden voor vaste en gelijkmatige uitkeringen? Dan kunt u een nieuwe einddatum met ons afspreken. 3 Overlijdt u voor de einddatum? Dan moet het tegoed gebruikt worden voor vaste en gelijkmatige uitkeringen zoals bedoeld in artikel 3.125 lid 1 sub b en artikel 3.126a lid 4 onderdeel b van de Wet IB 2001. 4 Vanaf de einddatum vergoeden wij over het tegoed een variabele rente. Voor deze variabele rente geldt artikel 5 van deze voorwaarden. 5 Voor zover nodig blijven de overeenkomst en de algemene voorwaarden gelden totdat de overeenkomst is afgewikkeld.

Algemene bepalingen 10 Hoe u de spaarrekening kunt gebruiken 1 Wij bepalen hoe en met welke middelen u de spaarrekening kunt gebruiken. U moet hierbij de middelen gebruiken die wij u hebben gegeven. Middelen zijn onder andere formulieren, passen, codes, hulpmiddelen, programmatuur en/of andere stukken. U bent hiervoor en voor het gebruik hiervan verantwoordelijk. 2 Mag u de spaarrekening niet meer (alleen) gebruiken? Dan moet u alle middelen meteen aan ons teruggeven. 3 Overboekingsopdrachten hoeven wij niet uit te voeren als het tegoed onvoldoende is. Of als wij een bedrag gereserveerd hebben voor de uitvoering van een andere overboekingsopdracht en het tegoed hierdoor onvoldoende is om de overboekingsopdracht uit te voeren. Wij kunnen daarnaast weigeren om u de spaarrekening te laten gebruiken als wij dat nodig vinden. 4 Wij kunnen aanwijzingen en voorschriften geven. Bijvoorbeeld voor het gebruik van de spaarrekening. U moet deze naleven. 5 Voor (het gebruik van) een elektronische dienst gelden de aanwijzingen en voorschriften die zijn opgenomen in de algemene voorwaarden die op die elektronische dienst van toepassing zijn. 11 Mededelingen en berichten 1 Als u ons iets meedeelt, moet u dat schriftelijk doen, tenzij wij met u daarover andere afspraken hebben gemaakt. 2 Als wij u iets willen meedelen of berichten, kunnen wij dit ook alleen via een elektronische dienst doen. Bijvoorbeeld via Rabo Internetbankieren. We hoeven dit dan niet meer op een andere manier te doen. 12 Wat als er iets verdachts of ongebruikelijks gebeurt? Merkt u dat er iets verdachts of ongebruikelijks gebeurt? Bijvoorbeeld met uw spaarrekening of de middelen die wij aan u hebben gegeven? Of dat er iets verdachts of ongebruikelijks gebeurt bij het gebruik van de spaarrekening? Of u denkt dat dit gaat gebeuren? Dan moet u dit meteen aan ons melden. Ook moet u dan doen wat wij u vragen. 13 Informatie over de spaarrekening 1 Wij geven u informatie over (het verloop van) de spaarrekening. Wij bepalen wanneer en op welke manier. Dit betekent dat wij ook alleen via een elektronische dienst informatie beschikbaar kunnen stellen als u een elektronische dienst kunt gebruiken voor de spaarrekening. 2 U moet informatie meteen na ontvangst controleren. Kunt u voor de spaarrekening een elektronische dienst gebruiken? Dan moet u regelmatig, maar ten minste één keer per twee weken, controleren of er elektronische informatie is. Ziet u dat er elektronische informatie is? Dan moet u deze meteen controleren. 3 Is er iets niet juist in de informatie? Denkt u dat er informatie ontbreekt? Dan moet u ons dat meteen laten weten. 4 Heeft u niet binnen dertien maanden nadat de informatie aan u ter beschikking is gesteld op deze informatie gereageerd? Dan hoeven wij in ieder geval niet meer tot correctie over te gaan. Na die termijn hoeven wij de spaarrekening bijvoorbeeld niet meer te corrigeren als er ten onrechte een bedrag van de spaarrekening is afgeschreven. Na die termijn geldt de inhoud van die informatie als door u goedgekeurd. 5 Fouten mogen wij altijd herstellen.

Slotbepalingen 16 Fusie, splitsing, contractsoverneming of overdracht 1 Fusie en splitsing van de Rabobank Wij kunnen samengaan met een andere rechtspersoon. Dat heet fuseren. Wij kunnen ook in onderdelen worden opgesplitst. Dat heet splitsen. Fuseren of splitsen wij? Dan kunnen onze rechtsopvolgers zelfstandig en ieder voor het geheel:

• alle rechten en bevoegdheden tegenover u uitoefenen; • al onze verplichtingen tegenover u nakomen. 2 Contractsoverneming Wij kunnen de rechtsverhouding met u en de rechten, plichten en nevenrechten die daarbij horen overdragen aan een ander. Dat kan helemaal of voor een deel. Dat heet contractsoverneming. U geeft ons daarvoor nu al toestemming door het sluiten van de overeenkomst. 3 Overdracht Wij kunnen de vorderingen op u, de rechten uit de overeenkomst en de nevenrechten die daarbij horen, aan een ander overdragen, verpanden of hiervoor een zogenaamde financiëlezekerheidsovereenkomst sluiten. Dit kan geheel of gedeeltelijk. 17 Aansprakelijkheid bank voor belastingen 1 Als wij op grond van artikel 44a van de Invorderingswet aangesproken kunnen worden voor inkomstenbelasting, revisierente of een andere belasting die u moet betalen, hoeven wij u de spaarrekening niet te laten gebruiken. Dit geldt zolang wij hiervoor kunnen worden aangesproken. Wij beoordelen of wij hiervoor aangesproken kunnen worden. 2 Moeten wij inkomstenbelasting, revisierente of andere belasting betalen in verband met de spaarrekening? Dan mogen wij het bedrag dat wij moeten betalen in mindering brengen op het tegoed. Kunnen wij het bedrag dat wij moeten betalen niet in mindering brengen op het tegoed? Dan moet u dit bedrag aan ons betalen zodra wij daar om vragen. Wij mogen dit bedrag bovendien vermeerderen met de wettelijke rente. Bent u overleden? Dan kunnen wij uw erfgenamen ieder apart vragen dit gehele bedrag aan ons te betalen. Uw erfgenamen hoeven ons samen niet meer te betalen dan u zou hebben moeten betalen. 18 Aansprakelijkheid 1 Zijn wij aansprakelijk tegenover u? Dan is onze aansprakelijkheid beperkt. Wij zijn dan alleen verplicht om aan u renteverlies te vergoeden tot maximaal tweehonderdvijfentwintig euro (€ 225,-) per geval. Met renteverlies bedoelen wij de rente die u misloopt als gevolg van de gebeurtenis waarvoor wij aansprakelijk zijn. Wij zijn niet aansprakelijk voor andere directe of indirecte schade. 2 Wij zijn niet aansprakelijk als er sprake is van overmacht. Wij zijn ook niet aansprakelijk bij een storing in een elektronische dienst, in het elektriciteitsnet, in communicatieverbindingen of in apparatuur of programmatuur van de bank of van derden. 19 Wetgeving Wordt in deze algemene voorwaarden of in de overeenkomst een wetsartikel genoemd? Dan bedoelen wij daarmee ook weten/of regelgeving die in de plaats komt van dat wetsartikel. 20 Verplichtingen tegenover een belastingautoriteit 1 Naast andere verplichtingen die gelden om ons informatie te geven, moet u ons ook meteen wanneer wij u dat vragen, alle gegevens, correct ingevulde en ondertekende formulieren, kopieën van documenten en andere informatie geven die wij nodig hebben om ervoor te zorgen dat wij onze verplichtingen uit een overeenkomst met of andere verplichtingen tegenover een belastingautoriteit van Nederland of een ander land kunnen nakomen. Ook moet u verder alles doen wat nodig is om ervoor te zorgen dat wij die verplichtingen kunnen nakomen. Als er wijzigingen zijn in de informatie die u ons gegeven hebt, moet u die zo spoedig mogelijk aan ons meedelen. 2 Wij mogen uw gegevens ook verwerken voor zover die verwerking nodig is om onze verplichtingen uit een overeenkomst met of andere verplichtingen tegenover een belastingautoriteit van Nederland of een ander land na te komen. Onder de verwerkingen die wij mogen doen, vallen onder meer het gebruik van gegevens die wij al van u hebben, het verzamelen en opslaan van gegevens over u en het doorgeven van gegevens over u aan de belastingautoriteit van Nederland of van een ander land. 3 Wat als wij op grond van een overeenkomst of om een andere reden van een belastingautoriteit van Nederland of een ander land bronbelasting moeten inhouden op betalingen aan u en deze moeten afdragen aan die belastingautoriteit? Dan komt deze bronbelasting voor uw rekening. Wij mogen het bedrag van de bronbelasting aftrekken van betalingen aan u of afschrijven van uw rekening. Ook mogen wij u deze bronbelasting op een andere wijze in rekening brengen. Dit geldt naast artikel 17 van deze voorwaarden. 21 Niet overdragen of verpanden De rechten uit de overeenkomst kunnen niet worden afgekocht, aan een ander worden overgedragen of als zekerheid dienen. Ook kunt u niet vrijwillig afzien van uw rechten uit de overeenkomst. Wij doen hierbij afstand van enig pandrecht dat wij mochten hebben of krijgen.

22 Wijziging van de algemene voorwaarden 1 Wij kunnen de overeenkomst en de algemene voorwaarden altijd wijzigen, aanvullen of vervangen. Wij informeren u hierover als dat gebeurt. 2 Minimaal dertig dagen voordat de wijziging, aanvulling of vervanging ingaat, krijgt u hiervan een mededeling van ons.

De tekst van deze Algemene voorwaarden Rabo ToekomstSparen 2012 is op 25 oktober 2012 gedeponeerd ter griffie van de rechtbank te Utrecht, onder nummer 191/2012.

Algemene Bankvoorwaarden Deze algemene voorwaarden zijn tot stand gekomen in overleg tussen de Nederlandse Vereniging van Banken en de Consumentenbond in het kader van de Coördinatiegroep Zelfreguleringsoverleg van de Sociaal-Economische Raad en treden in werking per 1 november 2009. Over overige (product)voorwaarden die van toepassing kunnen zijn heeft geen overleg plaatsgevonden. De Consumentenbond behoudt zich het recht tot collectieve actie voor met betrekking tot dergelijke voorwaarden. 1 Werkingsfeer Deze Algemene Bankvoorwaarden gelden voor alle bestaande en toekomstige rechtsverhoudingen tussen de bank en de cliënt, voor zover daarvan niet is afgeweken in overeenkomsten en/of in bijzondere voorwaarden. Algemene voorwaarden die een buitenlandse vestiging van de bank gebruikt voor haar rechtsverhoudingen met de cliënt hebben voor die rechtsverhoudingen, voor zover er onderlinge strijdigheid is, voorrang op deze Algemene Bankvoorwaarden. Als door of namens een cliënt andere algemene voorwaarden van toepassing zijn of worden verklaard, gelden die niet in de rechtsverhouding met de bank, tenzij de bank daarmee schriftelijk heeft ingestemd. 2 Zorgplicht bank en cliënt 1 De bank neemt bij haar dienstverlening de nodige zorgvuldigheid in acht en houdt daarbij naar beste vermogen rekening met de belangen van de cliënt. Geen van de bepalingen van deze Algemene Bankvoorwaarden of van de door de bank gebruikte bijzondere voorwaarden kan aan dit beginsel afbreuk doen. 2 De cliënt neemt jegens de bank de nodige zorgvuldigheid in acht en houdt daarbij naar beste vermogen rekening met de belangen van de bank. De cliënt stelt de bank in staat haar wettelijke en contractuele verplichtingen na te kunnen komen en haar dienstverlening correct te kunnen uitvoeren. De cliënt mag van de diensten en/of producten van de bank geen oneigenlijk of onrechtmatig gebruik (laten) maken, waaronder mede begrepen gebruik dat strijdig is met weten regelgeving, dienstbaar is aan strafbare feiten of schadelijk is voor de bank of haar reputatie of voor de integriteit van het financiële stelsel. 3 Activiteiten en doeleinden De cliënt verschaft de bank, met inachtneming van de geldende privacywetgeving, op haar eerste verzoek informatie over zijn activiteiten en doeleinden en over de redenen van (voorgenomen) afname van diensten en/of producten van de bank. De cliënt deelt desgevraagd aan de bank de herkomst mee van bij de bank gestorte of te storten gelden, ondergebrachte of onder te brengen waardepapieren en van in (open) bewaring gegeven of te geven zaken. 4 Niet-openbare informatie De bank hoeft bij haar dienstverlening geen gebruik te maken van niet-openbare informatie, waaronder koersgevoelige informatie. 5 Inschakeling derden 1 De bank mag bij haar dienstverlening gebruik maken van derden en werkzaamheden (deels) uitbesteden. De bank mag zaken, waardepapieren, effecten of financiële instrumenten van de cliënt, al dan niet op naam van de bank, aan derden in bewaring geven of door derden laten beheren. 2 Als de cliënt de bank een opdracht of volmacht geeft, mag de bank ter uitvoering daarvan ook handelen met zichzelf als wederpartij, en mag zij die opdracht of volmacht ook aan een derde geven. 3 De bank neemt bij de keuze van derden de nodige zorgvuldigheid in acht. Als de cliënt zelf een derde heeft ingeschakeld of aangewezen, zijn de gevolgen van die keuze voor rekening van de cliënt. 6 Risico van verzendingen Als de bank in opdracht van de cliënt gelden of financiële instrumenten, waaronder effecten, aan de cliënt of aan derden zendt, geschiedt de verzending voor risico van de bank. Als de bank in opdracht van de cliënt andere zaken of waardepapieren aan de cliënt of aan derden zendt, geschiedt die verzending voor risico van de cliënt. 7 Cliëntgegevens De cliënt en zijn vertegenwoordigers zijn verplicht aan de bank alle medewerking te verlenen en informatie te verstrekken voor het vaststellen en verifiëren van onder meer hun identiteit, burgerservice nummer, geboortedatum, burgerlijke staat, handelingsbekwaamheid en -bevoegdheid, huwelijks- of partnerschapsgoederenregime, rechtsvorm, woon- en/of (statutaire) vestigingsplaats, - voor zover van toepassing - hun inschrijvingsnummer in het handelsregister en/of andere registers en hun BTW-nummer. Wijzigingen in deze gegevens moeten zo spoedig mogelijk schriftelijk aan de bank worden meegedeeld. De bank mag van documenten, waaruit deze gegevens blijken, kopieën maken, de gegevens registreren en bewaren. Als de cliënt een rechtspersoon of samenwerkingsverband is, zijn de cliënt en zijn vertegenwoordigers tevens verplicht op

eerste verzoek van de bank inzicht te verschaffen in de eigendoms- en zeggenschapsstructuur van de rechtspersoon of het samenwerkingsverband. 8 Handtekening De cliënt en zijn vertegenwoordigers deponeren op eerste verzoek van de bank een voorbeeld van hun handgeschreven handtekening bij de bank op een wijze en/of in een vorm als door de bank bepaald. Het van een persoon verkregen voorbeeld geldt tegenover de bank als weergave van zijn actuele handgeschreven handtekening, ongeacht de hoedanigheid waarin hij tegenover de bank handelt, totdat de bank van een wijziging in kennis is gesteld. 9 Volmacht en vertegenwoordigingsbevoegdheid 1 De cliënt mag aan een derde volmacht geven om namens hem met de bank te handelen. De gevolmachtigde is niet bevoegd de aan hem verleende volmacht door te geven aan een derde. De cliënt is tegenover de bank aansprakelijk voor het nakomen van verplichtingen, die zijn aangegaan door de gevolmachtigde. De bank kan verlangen dat een volmacht op een bepaalde wijze en/of in een bepaalde vorm en/of volgens een bepaalde procedure wordt gegeven. De bank hoeft niet met een gevolmachtigde te (blijven) handelen. 2 Als de bevoegdheid van een vertegenwoordiger van de cliënt eindigt of zich in verband met die bevoegdheid een wijziging voordoet, is de cliënt verplicht, ongeacht inschrijving in openbare registers of openbaarmaking daarvan, dat einde of die wijziging zo spoedig mogelijk schriftelijk aan de bank mee te delen. De bank mag opdrachten die aan haar zijn gegeven door een vertegenwoordiger voordat of kort nadat de bank die mededeling van het einde of de wijziging heeft ontvangen, rechtsgeldig (blijven) uitvoeren als zij die uitvoering redelijkerwijs niet kan voorkomen. 3 De Algemene Bankvoorwaarden en alle overige tussen de cliënt en de bank toepasselijke bepalingen, regels en beperkingen zijn van overeenkomstige toepassing op de vertegenwoordiger in verband met de uitoefening van zijn vertegenwoordiging. De cliënt is verantwoordelijk voor de naleving daarvan door zijn vertegenwoordiger en zal er voor zorgen dat de cliënt en de vertegenwoordiger elkaar volledig geïnformeerd houden over al hetgeen voor hen als cliënt en vertegenwoordiger van belang is of kan zijn. 10 Persoonsgegevens De bank mag persoonsgegevens van de cliënt en van diens vertegenwoordigers, alsmede gegevens met betrekking tot door de cliënt afgenomen producten en diensten, verwerken met inachtneming van de geldende weten regelgeving en de bank bindende gedragscodes en deze binnen de groep waartoe de bank behoort uitwisselen voor het beheer van de relatie met de cliënt, ter voorkoming en bestrijding van criminaliteit en voor commerciële doeleinden. Persoonsgegevens kunnen ook worden uitgewisseld met derden die de bank inschakelt bij haar bedrijfsvoering of de uitvoering van bankdiensten. Dit kan, onder meer in het kader van het betalingsverkeer, doorgifte meebrengen aan derden in landen die niet hetzelfde beschermingsniveau kennen als Nederland. Persoonsgegevens kunnen zowel tijdens als na de verwerking voorwerp zijn van onderzoek door bevoegde nationale autoriteiten van de landen waar dergelijke gegevens zich vanwege het verwerkingsproces bevinden. 11 (Beeld- en geluid-)opnamen De bank mag binnen de grenzen van de toepasselijke weten regelgeving (beeld- en geluid-)opnamen maken ten behoeve van doeleinden als een goede bedrijfsvoering, bewijslevering, criminaliteitsbestrijding en kwaliteitsbewaking. Als de cliënt nakoming door de bank verlangt van een verplichting tot afgifte van een kopie of transscriptie van een opname, moet hij eerst de relevante specificaties opgeven zoals de relevante datum, tijdstip en locatie. 12 Continuïteit in dienstverlening De bank stelt zich het adequate functioneren van voorzieningen ten behoeve van haar dienstverlening (bijvoorbeeld apparatuur, programmatuur, systemen, infrastructuur, netwerken) ten doel, maar staat er niet voor in dat deze voorzieningen continu actief en storingsvrij zullen zijn. De bank streeft ernaar onderbreking/storing, voor zover dit binnen haar invloedsfeer ligt, binnen redelijke grenzen te vermijden of anders de onderbreking/storing binnen redelijke tijd te verhelpen. 13 Overlijden cliënt 1 De bank moet zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis worden gesteld van het overlijden van de cliënt. Zolang de bank niet op deze wijze in kennis is gesteld van het overlijden van de cliënt, mag zij door of namens hem gegeven opdrachten (blijven) uitvoeren. De bank mag opdrachten die aan haar zijn gegeven voordat of kort nadat de bank in kennis is gesteld van het overlijden van een cliënt rechtsgeldig (blijven) uitvoeren als zij die uitvoering redelijkerwijs niet kan voorkomen. 2 Na het overlijden van de cliënt kan de bank verlangen dat degene(n) die stelt/stellen bevoegd te zijn (rechts) handelingen met betrekking tot de nalatenschap van de cliënt te verrichten ten bewijze daarvan een verklaring van erfrecht, afgegeven door een Nederlandse notaris, en/of andere door de bank acceptabel geoordeelde documenten aan de bank overlegt/overleggen. 3 De bank is niet verplicht opnieuw informatie te verschaffen over handelingen en transacties die zijn verricht voor het moment van het overlijden van de cliënt.

14 Naam en adres van de cliënt 1 De cliënt deelt de bank mee naar welk adres voor hem bestemde documenten en/of informatie kunnen worden gezonden. De cliënt deelt naams- en adreswijzigingen zo spoedig mogelijk schriftelijk aan de bank mee. Als het adres van de cliënt door zijn toedoen niet (meer) bij de bank bekend is, kan de bank onderzoek doen naar het adres van de cliënt zonder daartoe verplicht te zijn. De kosten van een dergelijk onderzoek komen voor rekening van de cliënt. De cliënt die geen bij de bank bekend adres heeft, wordt geacht zijn postadres te hebben gekozen op het adres waar de bank gevestigd is, tenzij anders overeengekomen. 2 Als een product of dienst van de bank door twee of meer personen wordt afgenomen, zendt de bank de documenten en/of informatie naar het adres dat door die personen aan de bank is opgegeven. Als daarover geen overeenstemming (meer) bestaat tussen die personen, mag de bank zelf kiezen naar welk adres van die personen zij de documenten en/of informatie zendt. 15 Nederlandse taal De communicatie tussen de bank en de cliënt geschiedt in het Nederlands, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen. De bank kan verlangen dat de cliënt documenten die luiden in een andere taal dan het Nederlands, ten genoegen van haar op kosten van de cliënt in het Nederlands of in een andere door de bank akkoord bevonden taal laat vertalen door een daartoe naar het oordeel van de bank bekwaam persoon. Een in Nederland in de desbetreffende taal beëdigd vertaler is in ieder geval daartoe bevoegd. 16 Gebruik van communicatiemiddelen De cliënt is verplicht in het verkeer met de bank zorgvuldig en veilig om te gaan met het gebruik van internet, fax, e-mail, post of andere communicatiemiddelen. 17 Gegevens en opdrachten 1 De cliënt draagt er zorg voor dat de bank tijdig beschikt over alle gegevens waarvan de bank aangeeft of waarvan de cliënt redelijkerwijs moet begrijpen dat deze noodzakelijk zijn voor een correcte dienstverlening door de bank. De cliënt draagt er zorg voor dat tot de bank of tot een door de bank aangewezen derde gerichte verklaringen, zoals opdrachten, opgaven en mededelingen aan de bank, duidelijk en volledig zijn en de juiste gegevens bevatten. De cliënt houdt zich daarbij aan door de bank gegeven voorschriften en aanwijzingen. 2 De cliënt maakt bij zijn tot de bank, of tot een door de bank aangewezen derde, gerichte verklaringen gebruik van door de bank voorgeschreven of goedgekeurde gegevensdragers of communicatiemiddelen. De cliënt gebruikt deze met inachtneming van door de bank gegeven voorschriften en aanwijzingen. 3 De bank mag de uitvoering van opdrachten opschorten of weigeren als deze niet op een correcte wijze zijn gegeven. De bank mag in bijzondere omstandigheden weigeren een door of namens de cliënt gegeven opdracht uit te voeren of een gevraagde dienst te verrichten. 18 Bewijskracht en bewaartermijn bankadministratie Tegenover de cliënt strekt een uittreksel uit de administratie van de bank tot volledig bewijs, behoudens door de cliënt geleverd tegenbewijs. De bank hoeft haar administratie niet langer te bewaren dan de wettelijke bewaartermijnen. 19 Controle van door de bank verschafte gegevens en uitgevoerde opdrachten 1 De cliënt moet de door de bank aan hem verzonden of op een andere wijze aan hem ter beschikking gestelde bevestigingen, rekeningafschriften, nota’s of andere opgaven of andere gegevens zo spoedig mogelijk na ontvangst controleren. Als de bank aan de cliënt dergelijke berichten elektronisch ter beschikking stelt, moet de cliënt de gegevens zo spoedig mogelijk controleren nadat zij aan hem ter beschikking zijn gesteld. Als datum van verzending of terbeschikkingstelling geldt de datum van verzending of terbeschikkingstelling zoals die blijkt uit kopieën, verzendlijsten of anderszins uit de administratie van de bank. De cliënt moet zo spoedig mogelijk controleren of de bank door of namens hem gegeven opdrachten juist en volledig heeft uitgevoerd. Als de cliënt geen bericht van de bank ontvangt, terwijl hij weet of zou moeten weten dat hij een bericht van de bank kan verwachten, stelt hij de bank daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis. 2 Als de cliënt een onjuistheid of onvolledigheid constateert, moet hij de bank daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis stellen en alle redelijke maatregelen nemen ter voorkoming van (verdere) schade. Als de bank constateert dat zij een fout of vergissing heeft gemaakt, herstelt zij die zo spoedig mogelijk. De bank stelt de cliënt zo spoedig mogelijk in kennis van de geconstateerde fout of vergissing. 3 De bank is bevoegd een fout of vergissing zonder instemming van de cliënt te herstellen en om een onterechte boeking ongedaan te maken. De bank is bevoegd om de creditering van een rekening van de cliënt ingevolge een door een beschikkingsonbevoegde of handelingsonbekwame persoon gegeven opdracht ongedaan te maken. 4 Als de cliënt een kopie vraagt van al eerder door de bank aan hem verstrekte gegevens, zal de bank die binnen redelijke termijn en tegen vergoeding van door de bank te maken redelijke kosten aan de cliënt verschaffen, tenzij de bank de gegevens niet meer heeft of de bank een redelijke grond heeft om niet aan het verzoek te voldoen.

20 Goedkeuring opgaven bank Als de cliënt de inhoud van de door of namens de bank aan hem gezonden of ter beschikking gestelde bevestigingen, rekeningafschriften, nota`s, andere opgaven of andere gegevens van de bank aan de cliënt niet schriftelijk heeft betwist binnen dertien maanden nadat die gegevens door of namens de bank aan de cliënt ter beschikking zijn gesteld, geldt de inhoud van die gegevens in elk geval en onverminderd de voor de cliënt uit artikel 19 voortvloeiende verplichtingen als door de cliënt te zijn goedgekeurd. Als in die gegevens rekenfouten voorkomen, herstelt de bank die, ook nadat de termijn van dertien maanden is verstreken. 21 Bewaar- en geheimhoudingsplicht 1 De cliënt moet aan hem ter beschikking gestelde middelen zoals formulieren, informatiedragers, communicatie- en beveiligingsmiddelen, passen, pin- en toegangscodes en wachtwoorden zorgvuldig bewaren en behandelen. De cliënt moet met persoonlijke pin- en toegangscodes en dergelijke zorgvuldig omgaan en deze geheim houden voor andere personen. De cliënt houdt zich aan de door de bank gegeven beveiligingsvoorschriften. 2 Als de cliënt weet of redelijkerwijs kan vermoeden dat door of namens de bank aan hem ter beschikking gestelde middelen in handen van een onbevoegde zijn geraakt of daarmee misbruik is of kan worden gemaakt of dat een onbevoegde zijn pin- en/of toegangscode(s) kent, moet hij daarvan terstond mededeling doen aan de bank. 22 Provisies, rente en kosten 1 De bank brengt voor haar dienstverlening provisies, rente en kosten in rekening. De bank mag de hoogte hiervan wijzigen, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen. Als de hoogte van die provisies, rente en kosten niet vooraf tussen de cliënt en de bank is overeengekomen, zal de bank de bij haar gebruikelijke provisies, rente en kosten in rekening brengen. 2 In haar dienstverlening informeert de bank de cliënt zo veel als redelijkerwijs mogelijk over de hoogte van haar tarieven (provisies, rente, kosten). De bank draagt er zorg voor dat informatie hierover op eenvoudige wijze verkrijgbaar is. 3 De bank mag de door de cliënt aan haar verschuldigde provisies, rente en kosten debiteren ten laste van een rekening van de cliënt bij de bank zonder voorafgaande kennisgeving aan de cliënt. Als door de debitering een ongeoorloofde debetstand op de rekening ontstaat, moet de cliënt die debetstand onmiddellijk aanzuiveren zonder dat daartoe een ingebrekestelling door de bank vereist is. 23 Creditering onder voorbehoud Bij creditering van een ten gunste van de cliënt (te) ontvangen bedrag geldt als voorbehoud dat de bank dit bedrag daadwerkelijk, definitief en onvoorwaardelijk, ontvangt. Als hieraan niet is voldaan, mag de bank de creditering - zonder voorafgaande kennisgeving - door debitering van een gelijk bedrag, met terugwerkende kracht, ongedaan maken. Als het (te) ontvangen bedrag bij creditering is omgezet in een andere valuta dan mag de bank de debitering uitvoeren in die andere valuta tegen de wisselkoers op het moment van uitvoering. In verband met de ongedaanmaking gemaakte kosten komen voor rekening van de cliënt. 24 Pandrecht 1 Door het van toepassing worden van deze Algemene Bankvoorwaarden heeft de cliënt: a zich verbonden de volgende goederen met inbegrip van de daarbij behorende nevenrechten aan de bank te verpanden tot zekerheid van al hetgeen de bank op enig moment, uit welken hoofde ook, van hem te vorderen heeft of verkrijgt: i alle (geld-)vorderingen die de cliënt, uit welken hoofde ook, op de bank heeft of verkrijgt; ii alle zaken, waardepapieren, effecten en andere financiële instrumenten die de bank of een derde voor haar, uit welken hoofde ook, van of voor de cliënt onder zich heeft of verkrijgt; iii alle aandelen in verzameldepots die de bank onder haar beheer heeft of verkrijgt; iv alle goederen die in de plaats van de goederen onder i, ii, of iii (zullen) treden; b voor zover rechtens mogelijk, de sub a bedoelde goederen aan de bank in pand gegeven; c de bank onherroepelijk volmacht gegeven, met het recht van substitutie, om die goederen namens de cliënt, eventueel steeds herhaald, aan zichzelf te verpanden, en alles te doen wat dienstig is voor de verpanding. 2 De cliënt staat er voor in dat hij tot de verpanding bevoegd is en dat de desbetreffende goederen vrij (zullen) zijn van rechten en aanspraken van anderen dan de bank. 3 De bank zal de verpande goederen, als de cliënt daarover wil beschikken, vrijgeven indien de waarde van de daarna resterende verpande goederen voldoende dekking biedt voor al hetgeen zij, uit welken hoofde ook, van de cliënt te vorderen heeft of zal krijgen. De bank mag pas tot uitwinning van het verpande overgaan als zij een opeisbare vordering heeft op de cliënt en de cliënt met de nakoming daarvan in verzuim is. De bank zal niet meer van het verpande uitwinnen dan nodig is voor de voldoening van de schuld van de cliënt. Nadat de bank van haar uitwinningsbevoegdheid gebruik heeft gemaakt, zal zij de cliënt daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis stellen.

25 Verrekening De bank mag altijd hetgeen zij al dan niet opeisbaar of onder voorwaarde van de cliënt te vorderen heeft, verrekenen met al dan niet opeisbare tegenvorderingen van de cliënt op de bank, ongeacht de valuta waarin de vorderingen en tegenvorderingen luiden. Als de vordering van de bank op de cliënt of de tegenvordering van de cliënt op de bank nog niet opeisbaar is, maakt de bank – als de vordering van de bank en de tegenvordering van de cliënt in dezelfde valuta luiden – van haar verrekeningsbevoegdheid geen gebruik tenzij op de tegenvordering beslag wordt gelegd of daarop anderszins verhaal wordt gezocht, daarop een beperkt recht wordt gevestigd, de cliënt zijn tegenvordering onder bijzondere titel overdraagt, de cliënt failliet wordt verklaard of in surseance van betaling geraakt of een andere insolventieregeling of een wettelijke schuldsanering op de cliënt van toepassing wordt. Vorderingen in vreemde valuta worden verrekend tegen de koers van de dag van verrekening. De bank stelt de cliënt zo mogelijk voorafgaand aan de verrekening daarvan in kennis. 26 Zekerheden 1 Door het van toepassing worden van deze Algemene Bankvoorwaarden heeft de cliënt zich jegens de bank verbonden om voor alle bestaande en alle toekomstige vorderingen van de bank op de cliënt, uit welken hoofde ook, op eerste verzoek van de bank, ten genoegen van de bank, (aanvullende) zekerheid te stellen. Deze dient steeds zodanig te zijn, en daartoe zo nodig door de cliënt ten genoegen van de bank te worden vervangen en/of aangevuld, dat de bank gelet op het risicoprofiel van de cliënt, de dekkingswaarde van de zekerheden en eventuele andere voor de bank relevante factoren, doorlopend voldoende zekerheid heeft en zal hebben. De bank zal op verzoek van de cliënt de reden van die zekerheidstelling, of de vervanging of aanvulling daarvan, meedelen. De omvang van de gevraagde zekerheid moet in een redelijke verhouding staan tot de verplichtingen van de cliënt. 2 Pand- en hypotheekrechten van de bank strekken voor het geval een andere bankinstelling als haar rechtsopvolgster onder algemene titel de bankrelatie van de bank met de cliënt, geheel of gedeeltelijk, voortzet mede ten gunste van die andere bankinstelling alsof deze de bank zelf was. 3 De bank kan haar pand- of hypotheekrechten op ieder moment, geheel of gedeeltelijk, door opzegging beëindigen. 4 Vestiging van een (nieuwe) zekerheid ten gunste van de bank strekt niet tot vervanging of vrijgave van (bestaande) zekerheden. 5 Als deze Algemene Bankvoorwaarden tegenover de cliënt worden gebruikt ter wijziging, aanvulling en/of vervanging van eerdere algemene (bank-)voorwaarden, blijven alle uit hoofde van die eerdere algemene (bank-)voorwaarden bestaande zekerheden, rechten op zekerheden en verrekenbevoegdheden, onverkort van kracht naast de overeenkomstige rechten en bevoegdheden uit hoofde van deze Algemene Bankvoorwaarden. 27 Onmiddellijke opeisbaarheid Als de cliënt in verzuim is met de nakoming van enige verplichting jegens de bank, mag de bank haar vorderingen op de cliënt door opzegging onmiddellijk opeisbaar maken, tenzij dit gelet op de geringe betekenis van het verzuim niet gerechtvaardigd is. Een dergelijke opzegging geschiedt schriftelijk met vermelding van de reden. 28 Bijzondere kosten 1 Als de bank wordt betrokken bij een beslag, geschil of procedure tussen de cliënt en een derde, dan zal de cliënt de daaruit voor de bank voortvloeiende kosten (bijvoorbeeld rechtsbijstandskosten) volledig aan haar vergoeden. 2 Alle overige bijzondere kosten van de bank voortvloeiend uit de relatie met de cliënt komen voor rekening van de cliënt voor zover dit redelijk is. 29 Belastingen en heffingen Alle belastingen, heffingen en dergelijke - onder welke naam dan ook en door wie ook geheven - die betrekking hebben op de relatie tussen de cliënt en de bank komen voor rekening van de cliënt, tenzij schriftelijk anders is overeengekomen of een bepaling van dwingend recht anders voorschrijft. 30 Vorm mededelingen Mededelingen aan de bank moeten schriftelijk worden gedaan, tenzij uitdrukkelijk met de bank een andere wijze van communicatie is overeengekomen. 31 Incidenten en calamiteiten Als zich bij (de uitvoering van) een overeenkomst tussen de bank en de cliënt een incident of calamiteit dreigt voor te doen, voordoet of zich heeft voorgedaan, moet de cliënt op verzoek van de bank alles doen of nalaten wat de bank in verband daarmee redelijkerwijs noodzakelijk acht. 32 Partiële nietigheid of vernietigbaarheid Mocht een bepaling in deze Algemene Bankvoorwaarden nietig of vernietigbaar zijn, dan heeft dit niet tot gevolg dat een andere bepaling daarvan (deels) nietig of vernietigbaar is. Als een bepaling in deze Algemene Bankvoorwaarden nietig of vernietigbaar mocht zijn, wordt zij vervangen door een geldige bepaling die het meest de strekking van de nietige of vernietigbare bepaling benadert.

33 Toepasselijk recht Op de relatie tussen de bank en de cliënt is Nederlands recht van toepassing, tenzij dwingend recht anders bepaalt of anders is overeengekomen. 34 Klachten en geschillen 1 Als de cliënt niet tevreden is over de dienstverlening van de bank, moet hij zich eerst wenden tot de bank met inachtneming van de bij de bank daarvoor geldende procedure. 2 Geschillen tussen de cliënt en de bank worden uitsluitend voor gelegd aan de bevoegde Nederlandse rechter, behoudens dwingend recht en het volgende: a De cliënt kan een geschil ook voorleggen aan de bevoegde geschillen- en klachtencommissies. b De bank kan een geschil ook voorleggen aan de voor de cliënt in aanmerking komende buitenlandse rechter. 35 Opzegging van de relatie Zowel de cliënt als de bank kan de relatie tussen hen schriftelijk geheel of gedeeltelijk opzeggen. Als de bank de relatie opzegt, deelt zij desgevraagd de reden van de opzegging aan de cliënt mee. Na opzegging van de relatie worden de tussen de cliënt en de bank bestaande individuele overeenkomsten zo spoedig mogelijk afgewikkeld met inachtneming van de daarvoor geldende termijnen. Tijdens de afwikkeling blijven deze Algemene Bankvoorwaarden en de op de individuele overeenkomsten toepasselijke specifieke voorwaarden van toepassing. 36 Contractsoverneming Door het van toepassing worden van deze Algemene Bankvoorwaarden heeft de cliënt, voor het geval van (gedeeltelijke) overdracht van de onderneming van de bank, er bij voorbaat medewerking aan verleend dat zijn rechtsverhouding met de bank in het kader van die (gedeeltelijke) overdracht (gedeeltelijk) op een derde overgaat. 37 Wijzigingen en aanvullingen van de Algemene Bankvoorwaarden Wijzigingen en aanvullingen van deze Algemene Bankvoorwaarden worden niet van kracht dan nadat met representatieve Nederlandse consumenten- en ondernemersorganisaties overleg is gepleegd over die wijzigingen en aanvullingen en over de wijze waarop die wijzigingen en aanvullingen ter kennis van de cliënt worden gebracht. De wijzigingen en aanvullingen worden gedeponeerd ter griffie van de rechtbank te Amsterdam. De wijzigingen en aanvullingen zullen niet eerder van kracht worden dan zestig dagen na de datum van deponering.

www.rabobank.nl

13572 aug-2015

De tekst van deze Algemene Bankvoorwaarden is op 27 juli 2009 door de Nederlandse Vereniging van Banken gedeponeerd ter griffie van de rechtbank in Amsterdam, onder nummer 61/2009.

Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstSparen

Recommend Documents