Productbeleid Opleiding ‘CLP voor experten’ Algemene introductie CLP wetgeving Dr S.Walraedt- essenscia
26 mei 2015
Inhoud • • • • • •
Waarom GHS Omzetting van GHS in EU wetgeving Overzicht wijzigingen en timing Aandachtpunten bij omschakeling naar CLP Impact andere wetgeving Infobronnen
Waarom GHS
Harmonisatie was noodzakelijk
LD50 (oraal rat) = 257 mg/kg
Harmonisatie op vlak van • Criteria om stoffen mengsel in te delen • Communicatie van deze gevaren
Jurisdictie / Systeem
Gevarenindeling / Communicatie
Transport
Liquid: Slightly toxic Solids: not classified
EU
Harmful St.Andrew’s cross
US
Toxic
Canada
Toxic
Australia
Harmful
India
Non-toxic
Japan
Toxic
Malaysia
Harmful
Thailand
Harmful
New Zealand
Hazardous
China
Not dangerous
Korea
Toxic
GHS
Signal word: “Danger” Pictogram: Skull & crossbones
Waarom harmonisatie nodig is…
5
Wereldwijde harmonisering • Verenigde Naties • Wereldwijd geharmoniseerd systeem voor de indeling, etikettering en communicatie van chemische stoffen, het Globally Harmonized System • Gestart in 1992 Top van Rio • 2003 Eerste versie • Tweejaarlijkse herziening
• VN-GHS is niet bindend • UN Wereldtop Duurzame Ontwikkeling (Johannesburg, 2002) “Encourage countries to implement the new globally harmonized system for the classification and labelling of chemicals as soon as possible with a view to having the system fully operational by 2008.”
Principes van GHS
Scope: alle gevaarlijke chemicaliën
Gebaseerd op gevaren – intrinsieke eigenschappen • Fysicochemische gevaren • Gezondheidsgevaren • Milieugevaren
• Direct effecten • Oplosmiddel inademen : hoofdpijn en duizelig • Asbestvezels inademen : merk je niets van • Lange termijn effecten • Jarenlang oplosmiddel inademen : schade aan het zenuwstelsel • Asbestvezels inademen : kankerverwekkend
Principes van GHS •Beschikbare
data moet gebruikt worden voor indeling van stoffen
en mengsels •
Bedoeld voor o.a. consumenten, arbeiders, transporteurs en hulpverleners
•
“ building block ” - aanpak
•Classificatie
als basis voor communicatie van gevaren en downstream implicaties
Etikettering
Voorschriften veiligheidsinformatiebladen
GHS • Op website van Unece : http://www.unece.org/trans/danger/publi/ghs/ghs_welcome_e.html
• Gebaseerd op 4 belangrijkste systemen voor C&L • • • • •
VS Canada EU stoffen en preparatenrichtlijn UN recommendations of transport of dangerous goods Voor milieugevaar: EU belangrijkste inspiratiebron
Inhoud • • • • • •
Waarom GHS Omzetting van GHS in EU wetgeving Overzicht wijzigingen en timing Aandachtpunten bij omschakeling naar CLP Impact andere wetgeving Infobronnen
CLP = GHS in Europa Verordening nr. 1272/2008 over de indeling, etikettering en verpakking van chemische stoffen en mengsels Regulation on Classification, Labelling and Packaging Vervanging van Stoffenrichtlijn 67/548/EG (DSD) Preparatenrichtlijn 1999/45/EG (DPD)
Rechtstreeks van toepassing, geen omzetting naar nationale wetgeving Maar nog impact op vele andere richtlijnen
CLP, de Europese GHS, van kracht sinds 20 januari 2009 !
Stoffenrichtlijn 67/548/EEG Preparatenrichtlijn 1999/45/EG
CLP (1272/2008) Van kracht 20 januari 2009 definitief voor: •Stoffen 1/12/2010 •Mengsels 1/06/2015
Evaluatie bestaande stoffen RL 793/93/EG
REACH (1907/2006) Vanaf 1 juni 2007
Op markt brengen en gebruik RL 76/769/EEG
REACH (1907/2006) bijlage XVII Vanaf 1 juni 2009
veiligheidsinformatieblad RL 91/155 – 93/112 - 2001/58
REACH (1907/2006) vanaf 1 juni 2007 REACH annex II (453/2010) Vanaf 1/12/2010
Uitzonderingen CLP is niet van toepassing op
radioactieve stoffen en mengsels niet-geïsoleerde tussenproducten stoffen en mengsels onder douanetoezicht afvalstoffen geneesmiddelen en diergeneesmiddelen cosmetica medische hulpmiddelen (bv kunstgewrichten) levensmiddelen (inclusief additieven en aromastoffen) diervoeders (inclusief toevoegmiddelen in vee- en diervoeders) stoffen en mengsels voor wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling stoffen en mengsels door het Rijk vrijgesteld in het belang van defensie vervoer gevaarlijke stoffen
Vergelijking GHS en CLP GHS (VN)
CLP (EU )
Binding?
no
yes, EU regulation
Classification
yes
yes GHS + EUH
Labelling
yes
yes
SDS
yes
no, REACH
Packaging
no
yes
Notification poison centres
no
yes
Notification C&L
no
yes
Inhoud CLP • • • • •
Titel I Algemene aspecten Titel II Gevarenindeling Titel III Voorlichting over de gevaren via het etiket Titel IV Verpakking Titel V Harmonisatie van de indeling en etikettering van stoffen en de inventaris van indelingen en etiketteringen • Titel VI Bevoegde instanties en handhaving • Titel VII Gemeenschappelijke en slotbepalingen
Inhoud CLP Bijlage I : voorschriften voor de indeling en etikettering van gevaarlijke stoffen en mengsels • Deel 1: inleiding op de indeling en etikettering voor stoffen en mengsels • Deel 2: klassen en criteria voor fysische gevaren • Deel 3: klassen en criteria voor gezondheidsgevaren • Deel 4: klassen en criteria voor milieugevaren • Deel 5: aanvullende gevarenklassen voor de EU: gevaren voor aantasting van de ozonlaag
CLP- a living regulation • Adoption to the biannual revision of GHS • 2de ATP (regulation 286/2010) • Adoption to 3th revision of GHS • 4e ATP (regulation 487/2013) • Adoption to 4th revision GHS
• Overzicht en geconsolideerde versie • http://echa.europa.eu/web/guest/regulations/clp/legislation
Aanpassingen aan de revisies van GHS • • • •
Nieuwe classificaties Nieuwe test methodes Veranderingen aan de H zinnen Veranderingen aan de P zinnen
Impact op eigen classificaties, etikettering, SDS, software….
Inhoud CLP Bijlage II : speciale regels etikettering & verpakking • Deel 1: aanvullende etiketteringsvoorschriften uit bijlage VI van Richtlijn 67/548/EEG die nog niet onder het GHS vallen. • Deel 2: bevat speciale voorschriften voor de etikettering van bepaalde stoffen of mengsels, die grotendeels afkomstig zijn uit bijlage V bij Richtlijn 1999/45/EG. • Deel 3 • •
kinderveilige sluitingen tastbare gevarenaanduidingen
• Deel 4 speciaal etiketteringsvoorschrift voor gewasbeschermingsmiddelen. • Deel 5 lijst ‘hazardous’ stoffen & mengsels onder art 31(3)
Inhoud CLP • Bijlage III: H-zinnen Lijst van gevarenaanduidingen (overeenkomstig bijlage III van Richtlijn 67/548/EEG). • “EUH-aanduidingen”: aanvullende gevarenaanduidingen uit het
huidige EU-systeem
• Bijlage IV: P-zinnen Criteria & Lijst van voorzorgsmaatregelen (overeenkomstig bijlage IV uit Richtlijn 67/548/EEG) • Bijlage V Overzicht GHS-gevarenpictogrammen (overeenkomstig bijlage II uit Richtlijn 67/548/EEG)
Inhoud CLP Bijlage VI : geharmoniseerde indelingen • •
•
Deel 1: Inleiding op de lijst van geharmoniseerde etikettering en indeling Deel 2: Voorschriften voor samenstelling/format dossiers voor stoffen die worden voorgesteld voor opname in de geharmoniseerde lijst. Deel 3: lijst van stoffen met geharmoniseerde indelingen voor meest zorgwekkende stoffen: kankerverwekkendheid, mutageniteit in geslachtscellen of voortplantingstoxiciteit van categorie 1A of 1B en met sensibilisatie van de luchtwegen
• Tabel 3.1 (CLP) van deze bijlage bevat de vermeldingen in bijlage I bij Richtlijn 67/548/EEG, zo nodig aangepast aan de indelingscriteria van het GHS. • Tabel 3.2 (DSD) bevat de vermeldingen die ongewijzigd uit bijlage I bij Richtlijn 67/548/EEG zijn overgenomen. • ! Wijzigingen in SCL voor R50/53
Geharmoniseerde classificaties en labelling (CLH)
Beslissing op EC niveau over de indeling en classificatie van een stof Indienen bijlage XV dossier
Door lidstaat Door aanvraag vanuit industrie, tegen betaling
Opgelijst in bijlage VI van CLP
Proces bijlage VI Registry of intentions
Opmaak Annex XV dossier door MS Goedkeuring dossier en publieke consultatie Opinion RAC Goedkeuring commissie en publicatie in OJ
• Door MS met timing voor indiening dossier • http://echa.europa.eu/web/guest/registry-currentclassification-and-labelling-intentions
•Overweeg contact met lidstaat • Input geven? • http://echa.europa.eu/web/guest/harmonised-classificationand-labelling-consultation
• http://echa.europa.eu/web/guest/opinions-of-the-committeefor-risk-assessment-on-proposals-for-harmonisedclassification-and-labelling
• Wordt gebundeld in ATP, 1 à 2 per jaar
23
CLP - a living regulation • Extension of Annex VI list of harmonised classifications • 1ste ATP to CLP : inclusion of 30st en31st ATP to DSD Consolidated version: http://ecb.jrc.ec.europa.eu/classification-labelling/clp/ • 3e ATP • First new harmonised classifications added • http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:179:0003:0010:NL:PDF
• 5e ATP • http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2013:261:0005:0022:EN:PDF
• 6e ATP • http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX:32014R0605 • Uitbreiding bijlage VI én H en P zinnen in Kroatisch
Voor welke stoffen? • Enkel voor stoffen of groepen van stoffen • Groep 1 : • Voor CMR cat 1A,1B of 2 • Voor respiratory sensitisers cat 1 • Waar harmonisatie binnen EU nodig geacht wordt • Door MS of industrie in te dienen • Opgelet :Voor andere eigenschappen nog steeds zelfclassering!
Voor welke stoffen? • Groep 2: • Voor gewasbeschermingsmiddelen en biociden • Enkel door lidstaten in te dienen • Voor alle eindpunten
Invloed van REACH op CLH • REACH creëert nieuwe data, kan leiden tot andere indeling dan in bijlage VI • Nieuwe data en indeling opnemen in registratiedossier • Aanvraag wijzigingen bijlage VI kan enkel door lidstaat • Ondertussen – Bestaande bijlage VI indeling blijft bindend voor de etikettering – Meer informatie over nieuwe data opnemen in het VIB
Indien nieuwe informatie : aanvraag aanpassen CLH aan MS verplicht
Bijlage VI Translatie van bijlage I van DSD Opgelet : * = slechts minimum indeling Indien strenger indeling : deze al toepassen Update via ATP 1ste ATP = 30ste en 31ste ATP van DSD, verplicht toe te passen sinds 1/12/2010! 2de ATP = aanpassing door GHS, ook effecten op bijlage VI! Geconsolideerde versie tem 1ste ATP : http://esis.jrc.ec.europa.eu/index.php?PGM=cla
Specific concentration limit (SCL) Specifieke concentratiegrenzen en algemene concentratiegrenzen zijn aan een stof toegewezen drempels waarop of waarboven de aanwezigheid van de betrokken stof als geïdentificeerde verontreiniging, additief of afzonderlijk bestanddeel in een andere stof of in een mengsel ertoe leidt dat de stof of het mengsel als gevaarlijk wordt ingedeeld.
SCL • In bijlage VI vastgelegd of • Door registrant, importeur of DU bepaald op basis van testgegevens • Te vermelden in rubriek 3 van het VIB • Altijd nakijken of SCL waarde vermeld • Prioriteit : SCL > GCL, ongeacht of SCL hoger of lager dan GCL waarde
Specific concentration limit (SCL)
007- ammonia 215- 1336 Skin 647-6 -21-6 Corr. 001- ….% 01-2 1B
H3 14
GH H31 S05 4
H4 Aquat 00 ic Acute 1
GH H40 S09 0
Dgr
STOT SE 3; B H335: C ≥ 5%
Ipv richtwaarde 20%
Noten bij bijlage VI • Bijkomende bepalingen waarmee rekening moet gehouden worden • Bv Noot K • De stof hoeft niet als kankerverwekkend of mutageen te worden ingedeeld als kan worden aangetoond dat zij minder dan 0,1 % (g/g) buta-1,3-dieen (EINECS-nr. 203450-8) bevat. Als de stof niet als kankerverwekkend of mutageen wordt ingedeeld, gelden hiervoor minimaal de voorzorgsmaatregelen (P102-)P210-P403 (tabel 3.1) of de S-zinnen (2-)9-16 (tabel 3.2). Deze noot is alleen van toepassing op bepaalde complexe aardoliederivaten
Noten bij Bijlage VI • Altijd in rekening brengen bij classificatie !
601- cyclopropane 01600-6
200- 75- Flam H22 847- 19-4 . 0 8 Gas 1 Pres s. Gas
GHS H22 02 0 GHS 04 Dgr
U
CLP 00/
Conclusies • Hou rekening met EiF van ATP’s • Indien nieuwe data => update CLH enkel via MS • Indien bijlage VI minimum indeling dan strenger indelen indien hiervoor data. • Nieuwe bijlage VI entries niet voor alle eindpunten! • Opgelet bij export buiten EU, bijlage VI is enkel EU!
Inhoud CLP • Bijlage VII: omzettingstabel • voor de huidige criteria beoordeelde stoffen en mengsels • Niet voor alle gevarencategorieën eenduidig verband tussen beide indelingen! • bieden leveranciers de mogelijkheid aan hun nieuwe verplichtingen te voldoen zonder alle stoffen en mengsels die zij zelf ingedeeld hebben nog eens te hoeven indelen. • indien geen gebruik van de tabel, dan moet de leverancier de stof of het mengsel aan de hand van de criteria in de delen 2 tot en met 5 van bijlage I opnieuw beoordelen.
37
CLP – het proces Aanmelding antigifcentrum
Gegevens verzamelen
Aftoetsen met criteria
Indelen
Etiketteren Verpakken
Notificatie C&L
Algemene indelingsprincipes Voor stoffen
Voor mengsels
• Gebruik de beschikbare data
DATA
ANNEX VI
Conversietabel
DATA
• Controleer op Annex VI tabel 3.1 of er een geharmoniseerde indeling bestaat
• Gebruik de conversietabel (annex VII) voor elke stof die niet op annex VI staat en waarvoor geen data beschikbaar is
Componen ten
Conversietabel
• Gebruik de beschikbare data van het mengsel • Gebruik de data van vergelijkbare mengsels
• Gebruik de informatie van de stoffen in het mengsel om het mengsel in te delen
• U mag de converstietabel (annex VII) gebruiken op de DPD indeling van het mengsel tot 1 juni 2015
Beschikbare data : kwaliteit? • Geschikt • Bruikbaar voor de gevaarsindeling
• Toepasselijk • • • •
geteste stof representatief voor de stof in kwestie? juiste organisme? juiste dosis/concentratie? kritische parameters die het eindpunt beïnvloeden in acht genomen?
• Betrouwbaar • kwaliteit van een testrapport / publicatie • Uitgevoerd volgens • standaardmethoden: Verordening (EU) 440/2008 • andere gevalideerde testmethoden: e.g. OECD, ISO, US-EPA, NEN
40
Betrouwbaarheid van data • Potentiële problemen betrouwbaarheid • • • •
Oude testmethoden Gebrek aan stofidentificatie (zuiverheid, fysische kenmerken) Gebruik van ruwe technieken die sindsdien verfijnd zijn Bepaalde informatie over het eindpunt, die nu als belangrijk wordt geacht, werd niet gemeten of gerapporteerd • Ondermaatse rapportering en kwaliteitsgarantie • vb. temperatuur, leeftijd/aantal proefdieren, analysemethode + statistiek, afwijking van de standaardmethode (+ argumentatie),GLP (Good Laboratory Practice)
41
Hoe kwaliteit van data beoordelen? • Gebaseerd op REACH guidance on data sharing • KLIMISCH: rangschikken van studies obv betrouwbaarheid (reliability) • Score 1 = reliable without restrictions: “studies or data... generated according to generally valid and/or internationally accepted testing guidelines (preferably performed according to GLP) or in which the test parameters documented are based on a specific (national) testing guideline or in which all parameters described are closely related/comparable to a guideline method.” • Score 2 = reliable with restrictions: “studies or data... (mostly not performed according to GLP), in which the test parameters documented do not totally comply with the specific testing guideline, but are sufficient to accept the data or in which investigations are described which cannot be subsumed under a testing guideline, but which are nevertheless well documented and scientifically acceptable.” 42
Vervolg Klimisch scores • Score 3 = not reliable: “studies or data... in which there were interferences between the measuring system and the test substance or in which organisms/test systems were used which are not relevant in relation to the exposure (e.g., non physiological pathways of application) or which were carried out or generated according to a method which is not acceptable, the documentation of which is not sufficient for assessment and which is not convincing for an expert judgment.”
• Score 4 = not assignable: “studies or data... which do not give sufficient experimental details and which are only listed in short abstracts or secondary literature (books, reviews, etc.).”
43 opleiding REACH en CLP
Bridging principles • Bridging principles of extrapolatieprincipes • Voor beoordeling van (eco)toxiciteit
1. Verdunnen 2. Productiepartijen 3. Concentratie van zeer gevaarlijke mengsels 4. Interpolatie binnen een toxiciteitscategorie 5. In wezen gelijke mengsels 6. Herziening van de indeling indien de samenstelling van een ingedeeld mengsel is gewijzigd
44 opleiding REACH en CLP
Toegestane afwijkingen
45 opleiding REACH en CLP
Algemene principes CLP indelingen • • • •
Gebruik van beschikbare data Voor tox en ecotox geen testen enkele voor CLP Dierenproeven vermijden of minimaliseren Alternatieve indelingsmethodes • In vitro testen • Niet-test methodes • Structurele gelijkheid • Functionele gelijkheid (functionele groepen) • Isomeren • Werkingsmechanisme
46
Niet-testmethoden • • • •
(Quantitative) Structure Activity Relationship ((Q)SAR) Read across (geteste stof niet geteste stof) Groeperen van gelijkaardige stoffen Bewijskracht (weight of evidence)
• Niet voor alle eindpunten mogelijk • Vooral ter ondersteuning van andere testdata • Goede onderbouwing nodig
47
CLP elementen • CLP = omzetting GHS in EU maar ook • • • • • •
Verpakkingsvoorschriften C&L inventaris EU specifieke H-statements Aanpassingen aan REACH Meldingen antigifcentrum Nationale helpdesks
C&L inventaris : Voor welke stoffen? • In de handel gebracht én • Stof die volgens REACH moet worden geregistreerd of • Stof als gevaarlijk ingedeeld en ongeacht de tonnages of • Stof komt voor in een mengsel in een concentratie die groter is dan de concentratiegrenzen vermeld in de DPD (1999/45/EG) of in de CLP verordening zelf, waardoor het mengsel als gevaarlijk wordt ingedeeld. • Ook voor biocides en pesticides! • Ook voor geharmoniseerde indelingen! • Ook stof met bedoelde vrijstelling uit voorwerpen
C&L inventaris : Wanneer? • Vanaf 1/12/2010 binnen de maand na het op de markt brengen • Dwz voor alles wat op 1/12/2010 op de markt is, tegen 3/1/2011 ten laatste, mag ook voor 1/12/2010 • Daarna, binnen de maand
C&L inventaris : Door wie? • Door producent van de stof of importeur van de stof of het mengsel • Mogelijkheid notificaties te combineren via groepsaanmelding – Groep : bv binnen een multinational voor de verschillende legale entiteiten • Opgelet : CLP kent het begrip OR niet! OR kan dus geen (groeps)melding doen (tenzij hij zelf importeert). OR kan enkel C&L volgens CLP indienen als deel van het registratiedossier.
C&L inventaris : wat melden? • Identiteit van melder • Identiteit van de stof (incl structuur, compositie, onzuiverheden, zuiverheidsgraad) • Indeling van CLP + op basis van data? + data gaps? • Specifieke concentratielimieten en M factoren • Elementen voor etikettering
C&L notificatie R&D stoffen • Stoffen en mengsels voor onderzoek en ontwikkeling (R&D) zijn vrijgesteld van de CLP verordening • •
Indien gebruikt onder gecontroleerde omstandigheden én Indien niet op de markt gebracht
• In alle andere gevallen wel onderhevig aan de CLP verordening ongeacht de tonnages •
Indien ze voldoen aan de criteria om ingedeeld te worden als gevaarlijk op basis van de beschikbare informatie, dan wel C&L aanmelden
C&L inventaris • http://echa.europa.eu/web/guest/information-on-chemicals/clinventory-database • Aandachtspunten: • • • • •
Meerdere notificaties per stof Geen onderscheid naar fysische vorm Onzuiverheden niet opgelijst ‘joint entry’ = indeling door SIEF overeengekomen Platform gecreëerd om verschillende indelingen weg te werken waar mogelijk • Bij voorkeur informatie van leverancier te gebruiken voor eigen indeling van mengsel
Inhoud • • • • • •
Waarom GHS Omzetting van GHS in EU wetgeving Overzicht wijzigingen en timing Aandachtpunten bij omschakeling naar CLP Impact andere wetgeving Infobronnen
Wat verandert er? • Criteria en gevarenklassen • Uitbreiding gevarenklassen o.a. door opsplitsing volgens fysische toestand voor de fysische gevaren • Nieuwe indelingscriteria stoffen • Nieuwe rekenregels mengsels
• Wijzigingen etiketteringselementen • Pictogrammen • R&S => H&P
Signaalwoorden • Gevaarsaanduiding wordt „vervangen‟ door signaalwoorden Zeer licht ontvlambaar Licht ontvlambaar Zeer giftig Giftig Bijtend …
Ontvlambaar Irriterend …
Gevaar
Waarschuwing
Terminologie CLP EN
CLP NL
CLP FR
mixture
mengsel
mélange
Hazard statements
gevarenaanduiding
mention de danger
Precautionary statements
veiligheidsaanbeveling
conseil de prudence
hazard class
gevarenklasse
classe de danger
hazard Category
gevarencategorie
catégorie de danger
hazard pictogram
gevarenpictogram
pictogramme de danger
signal word
signaalwoord
mention d'avertissement
danger
gevaar
danger
warning
waarschuwing
attention
CLP pictogrammen
EXPLOSIEF
ONTVLAMBAAR
OXIDEREND
GASSEN ONDER DRUK
GHS01
GHS02
GHS03
GHS04
! CORROSIEF
GIFTIG
GHS05
GHS06
IRRITEREND, SENSIBILISEREND, SCHADELIJK
LANGE TERMIJN GEZONDHEIDSGEVAARLIJK GHS08
GHS07
GEVAARLIJK VOOR HET AQUATISCH MILIEU GHS09
http://www.unece.org/trans/danger/publi/ ghs/pictograms.html
Overgang indeling
20 Jan 2009
1 Dec 2010
1 Juni 2015
Stoffen EU verplicht
CLP optie
CLP verplicht*
67/548
EU verplicht
CLP verplicht
EU verplicht*
* zowel CLP als EU op SDS
Mengsels CLP optie EU verplicht 1999/45
CLP optie
CLP verplicht
EU verplicht EU verplicht
60
Overgang etikettering
20 Jan 2009
1 Dec 2010
1 Dec 2012
1 Juni 2015
1 Juni 2017
Stoffen EU verplicht
EU of CLP (indien CLP class.)
67/548
1 etiket !
Mengsels EU verplicht
CLP verplicht CLP verplicht EU optie*
* Indien al op de markt met EU etiket vóór de deadline EU of CLP (indien CLP classified.) 1 etiket !
CLP verplicht
1999/45 EU optie*
61
Overgangstermijn voor mengsels tot 2017 • Mengsels DPD labels, op de markt gebracht voor 1/6/2015 mogen verder doorverkocht worden tot 1/6/2017 • Bijgaande SDS’en mogen nog verwijzingen naar DSD/DPD bevatten • Discussiepunt ‘placing on the market’ • supplying or making available, whether in return for payment or free of charge, to a third party • FAQ 234 :products(mixtures) stored even in a manufacturer's warehouse after 1 June 2015 can benefit from the above mentioned arrangement, where the transfer of ownership of the mixture has taken place before 1 June 2015 although it does still remain in the manufacturer's r warehouse, i.e. no physical hand-over of the mixture. • A more flexible interpretation given by some Member States : making available” an intention to supply. Any product which has been manufactured (“physically exists”), has passed a manufacturer’s quality control system (is “cleared for sale”), is labelled and which is in the manufacturer’s warehouse is made available for a third party: it is traditionally considered as being in the supply chain and therefore placed on the market according to CLP. 62
Inhoud • • • • • •
Waarom GHS Omzetting van GHS in EU wetgeving Overzicht wijzigingen en timing Aandachtpunten bij omschakeling naar CLP Impact andere wetgeving Infobronnen
Verschillende indeling voor eenzelfde stof? • Volg de indeling van 1 van de leveranciers op basis van een inschatting van de beschikbare data • Controleer de achterliggende data/ aanwezigheid van onzuiverheden in het VIB of registratiedossier • Eigen data? -> te communiceren met leverancier • Is er een geharmoniseerde C&L? • Status van de leverancier (oorsprong, betrouwbaarheid, registrant, …) • Indien eigen indeling van de stof afwijkt van alle leveranciers • DU-report in te dienen bij het ECHA (REACH art 38.4) • Niet nodig minder dan 1 ton/jaar (art 38.5) • http://echa.europa.eu/web/guest/support/dossier-submissiontools/reach-it/downstream-user-report 64
Impact meer ingedeelde mengsels? Impact op stockage ruimte? Impact op magazijnindeling? Impact op vergunningen? Milieuvergunning, SEVESO vergunning http://www.sncia.be/seveso/input.aspx
Meer ADR transport?
Omschakelen naar CLP EHS – impact classificaties? IT dept – software impact? Logistics dpt – impact op etikettering, verpakking, organisatie magazijn? R&D dpt – herformuleringen nodig? Technical – goedkeuring bij klanten? Marketing/sales dpt – commerciële impact? Nieuwe brochures? MC – impact vergunningen Finance – budget impact?
Training werknemers • Externe opleidingen • DVD materiaal : http://ecom.coastal.com/HAZ018-DVD-EUR(CoastalUNL)/SE/nl-NL/ProductDetails/Global-training.aspx
• Napo filmpjes :
http://www.napofilm.net/nl/naposfilms/napoepisode?filmid=id_napo_film_12
• Brochure Belgische helpdesk http://www.health.belgium.be/eportal/19065883_NL
• E-learning Borealis : http://borealis.emea.acrobat.com/p60137526/ • Posters : bv BIG, Merck, http://www.prc.cnrsgif.fr/en_telechargement/Memo-clp-nl.pdf
Inhoud • • • • • •
Waarom GHS Omzetting van GHS in EU wetgeving Overzicht wijzigingen en timing Aandachtpunten bij omschakeling naar CLP Impact andere wetgeving Infobronnen
Gevolgen voor andere wetgeving verpakkingen etikettering Bescherming consument/ restricties voor het op de markt te brengen
afval
Intrinsieke gevaar
milieuwetgeving ecolabels EU: > 20 wetgevingen beïnvloed door CLP
Zware ongevallen (Seveso) Beschermimng werknemers
Aanpassen EU wetgeving • Doel: toepassingsgebied bewaren • Vertalen ‘gevaarlijk’ in gevaarsklassen van CLP • Vervangen term ‘preparaat’ door ‘mengsel’ • Aanpassen gevarenklassen aan CLP
• Richtlijnen aangepast door Richtlijn 2008/112/EC • • • • • • • •
76/768/EEC (cosmetic products) 88/378/EEC (toy safety) 96/62/EC (ambient air quality) 1999/13/EC (VOC) 2000/53/EC (ELV) 2002/95/EC (WEEE) 2004/42/EC (VOC due to paints & varnishes) 75/324/EC (aerosols)
• Verordening aangepast door Verordening 1336/2008 • Verordening (EG) nr. 648/2004 (detergentia)
Aanpassen EU wetgeving • Richtlijn 98/24/EG van de Raad van 7 april 1998 betreffende de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van werknemers tegen risico's van chemische agentia op het werk • Richtlijn 96/82/EG van de Raad van 9 december 1996 betreffende de beheersing van de gevaren van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken (Seveso II)
CLP in Seveso • Seveso directive adapted to CLP : 2012/18/EU • Member States to transpose and implement the Directive by 1st June 2015 • Classification criteria CLP more severe than DPD, esp for flammable liquids and acute toxicity
SEVESO II cat. 1 (LD 5 T – HD 20 T)
DSD
T+
T
SEVESO III cat. H1 (LD 5 T – HD 20 T)
SEVESO III cat. H2 (LD 50 T – HD 200 T)
oral
1
1
inhal. Vapour
1
inhal. 1 Aerosol inhal. Gas
Xn
2
dermal
3
2
4
3
2
2
1
SEVESO II cat. 2 (LD 50 T – HD 200 T)
3
3
2
4
4
4
3
4
CLP in Seveso regulation Tool om de impact te schatten
http://www.sncia.be/seveso/input.aspx
74
CLP in VLAREM
• 16 mei 2014: VLAREM-trein 2013 en VLAREM III definitief goedgekeurd door de Vlaamse Regering • Major changes to section 17 • Based on CLP pictograms, not CLP classifications • Abandoning the concept of ‘lead property’ , i.e. multiple notifications by substance possible, depending on CLP classifications • …
• 1/6/2015 : intrekking DSD, DPD
Inhoud • • • • • •
Waarom GHS Omzetting van GHS in EU wetgeving Overzicht wijzigingen en timing Aandachtpunten bij omschakeling naar CLP Impact andere wetgeving Infobronnen
Meer info op ECHA website
77
ECHA guidance •
http://echa.europa.eu/web/guest/guidance-documents/guidance-on-clp
78
Nuttige links • • • • •
http://www.unece.org/trans/danger/publi/ghs/ghs_welcome_e.html http://ec.europa.eu/enterprise/reach/ghs/index_en.htm http://ecb.jrc.ec.europa.eu/classification-labelling/ http://www.ghs-helpdesk.nl/ http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/chemicals/documents/classific ation/index_en.htm • http://www.napofilm.net/en/napos-films • http://www.youtube.com/watch?v=PjJiLPeeFsE • http://www.youtube.com/watch?v=BrcrICA5XIs&feature=related
Belgische helpdesk CLP • Federale overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Eurostation II Victor Hortaplein, 40 bus 10 1060 Brussel Contact Center : +32 (0)2 524.97.97 E-mail :
[email protected] • http://www.health.belgium.be/eportal/Environment/Chemi calsubstances/index.htm
Handhaving in België • Wijziging wet productnormen 27/07/2011 • Publicatie Belgisch staatsblad 19/08/2011 • In voege vanaf: 29/08/2011
• toevoegen strafsancties voor CLP • sancties voor overtredingen (gevangenisstraf van acht dagen tot drie jaar en/of met een geldboete van (160 euro) tot (4.000.000 euro)): • CLP: art 4 algemene indelings-, etiketterings-, verpakkingsvoorschriften • sancties voor overtredingen (gevangenisstraf van acht dagen tot één jaar en/of met een geldboete van 52 euro tot 120.000 euro): • CLP: art 37, §§ 3 of 6, 40, § 1, 41, 48, §§ 1 of 2, of 49, § 1
Disclaimer Alle gegevens op dit document worden door essenscia vzw/essenscia vlaanderen met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. Voor deze informatie worden enkel betrouwbare bronnen aangewend. Ondermeer door de snelle evolutie van de behandelde materie blijft de mogelijkheid bestaan dat de gegevens toch niet volledig accuraat zijn, daarom wijst essenscia vzw/essenscia vlaanderen elke aansprakelijkheid voor fouten of onvolkomenheden af.