Product approval proces Op zoek naar een nieuw evenwicht tussen risico's, rendement en het belang van de klant.
januari 2013
Product approval- en review procedure 1 Inleiding • Inleiding • Wettelijk kader • De ontwikkeling • Het reviewproces • Onderwerpen in reviewproces • Bijlage
Om zorgvuldige financiële dienstverlening te waarborgen is het van belang dat productaanbieders het belang van de klant centraal stellen. In het kader van het thema Klantbelang Centraal heeft de AFM met de ‘KNVB-criteria’ (Kostenefficiëntie, Nut, Veiligheid en Begrijpelijkheid) al richting gegeven aan de manier waarop zij producten toetst. Aanbieders moeten er voor zorgen dat zij dit voor lange termijn geborgd hebben in hun organisatie. Naast het belang dat de AFM hecht aan de KNVB-criteria heeft zij voor 2013 als een van de belangrijkste toezichtthema’s benoemd 'Productaanbieders die het klantbelang centraal stellen'. De markt moet daarbij op zoek naar een nieuw evenwicht tussen risico's, rendement en het belang van de klant. In dit kader speelt de product approval procedure (hierna “PAP”) en product review procedure (hierna “PRP”) een belangrijke rol. Daarom zijn per 1 januari 2013 de eisen aan deze procedures verankerd in de regelgeving. De kennis en ervaring van de markt en het toezicht in de afgelopen jaren is terug te zien in de eisen die vanaf 1 januari 2013 via artikel 32 Bgfo aan financiële ondernemingen gesteld worden. Maar de AFM heeft in aanloop naar het artikel in de Bgfo niet stil gezeten en heeft in de uitvoering van haar toezicht bij verschillende aanbieders de PAP beoordeeld. Onderstaand wordt beschreven hoe het PAP en PRP ingericht en uitgevoerd kan worden gelet op de normen uit de voornoemde regelgeving, de invulling die de AFM hier tijdens haar reviews aan geeft en enkele ‘lessons learned’ die wij in de praktijk hebben gesignaleerd.
2 Het wettelijk kader In 2012 heeft de AFM reeds een pre-toetsing gedaan bij een aantal instellingen om vast te stellen hoe in de markt met de PAP en PRP omgegaan wordt. Per 1 januari 2013 is het daadwerkelijke toezicht op productontwikkeling door de AFM van start gegaan. Hiertoe is in het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo) artikel 32 gewijzigd. Aanbieders van producten worden geacht over adequate procedures en maatregelen te beschikken die waarborgen dat de financiële producten op een evenwichtige wijze rekening houden met de belangen van de consument, cliënt of de begunstigde van het financieel product. Aanvullend wordt van instellingen verwacht dat zij de hiervoor bedoelde procedures en maatregelen periodiek ook toepast op producten die worden aangeboden of in de markt verkrijgbaar zijn. In de bijlage treft u de tekst van het gewijzigde artikel Bgfo artikel 32.
Product approval- en review procedure
2/11
3
De ontwikkeling
Hoewel pas per 1 januari 2013 een wetsartikel aan de PAP en PRP wordt gewijd, wordt dit proces al sinds enkele jaren door de toezichthouders in het toezicht meegenomen. De meeste productaanbieders hebben dan ook al enkele jaren dit proces ingericht en hebben inmiddels al de nodige ervaring met deze procedure opgedaan. • Inleiding • Wettelijk kader • De ontwikkeling • Het reviewproces • Onderwerpen in reviewproces • Bijlage
Als startpunt voor de inrichting van de PAP wordt vaak verwezen naar het AFM rapport 'Voortdurende Zorgplicht' uit 2005. Daarna is het nut en de noodzaak ook benoemd door de commissie De Wit (2012) en de commissie Scheltema (2010). Deze commissies benoemen expliciet dat de financiële sector voor de ontwikkeling van nieuwe producten een PAP zou moeten omarmen. De AFM onderstreept dit standpunt. Volgens de AFM “komen in het productontwikkelingsprocedure de intentie en competentie van financiële ondernemingen om daadwerkelijk in het belang van klanten te handelen sterk tot uitdrukking". In het kader van het thema Klantbelang Centraal heeft de AFM met de ‘KNVB-criteria’ al concreet richting gegeven aan de manier waarop zij producten toetst. Willen producten daadwerkelijk het belang van de klant centraal stellen, dan moeten ze voldoen aan de uitgangspunten van Kostenefficiëntie, Nut, Veiligheid en Begrijpelijkheid. Deze uitgangspunten gelden ook voor de distributie van producten. Om te toetsen of een product voldoet aan deze eisen, heeft de AFM voor elk criterium een kernvraag geformuleerd.
Kostenefficiëntie
Biedt het product waar voor zijn geld?
Nut
Geeft het product invulling aan een gefundeerde behoefte van een doelgroep?
Veilig
Doet het product wat het belooft in verschillende omstandigheden en is de uitkomst dan acceptabel voor de doelgroep?
Begrijpelijk
Kan de doelgroep de werking van het product goed beoordelen op basis van de informatie die hij van de aanbieder ontvangt?
Nu lijkt een PAP zich te richten op de initiële ontwikkeling van een product of dienst. Maar de AFM onderkent dat door veranderende marktomstandigheden en maatschappelijke ontwikkelingen het belang van de klant morgen ook iets anders kan betekenen dan vandaag. Omstandigheden veranderen en normen wijzigen. De AFM verwacht dan ook al enige tijd van aanbieders dat zij hun producten blijven toetsen gedurende de levensduur van die producten. Dit wordt ook wel aangeduid als het PRP. Ook lijkt het of de PAP en PRP uitsluitend tot doel hebben het klantbelang te dienen. Niets is echter minder waar. De EBA, de Europese Bank Autoriteit, stelt dat in de PAP procedure ook beoordeeld moet worden hoe de introductie van een product zich verhoudt tot de liquiditeit en solvabiliteit van de instelling. Kortom, naast de beoordeling van gedragsaspecten dienen in het PAP ook prudentiële aspecten te worden beoordeeld.
Product approval- en review procedure
3/11
4
De verschillende aspecten van de PAP en PRP
Hieronder zullen wij kort ingaan op de verschillende aspecten die van belang zijn bij de PAP en PRP. Eerst gaan wij in op het proces van de PAP/PRP en vervolgens op de onderwerpen die in een PAP/PRP review aan de orde dienen te komen. • Inleiding
4.1
Het reviewproces van de PAP/PRP
• Wettelijk kader
4.1.1
Algemeen
• De ontwikkeling • Het reviewproces • Onderwerpen in reviewproces • Bijlage
De Bgfo stelt dat de aanbieder dient te beschikken over adequate procedures en maatregelen die waarborgen dat de financiële producten op een evenwichtige wijze rekening houden met de belangen van de consument, cliënt of de begunstigde van het financieel product. Bij de meeste aanbieders wordt eenzelfde proces gehanteerd voor de PAP en voor de PRP. Uitgangspunt hierbij is dat een review op een bestaand of nieuw product wordt uitgevoerd en dat de uitkomsten worden vastgelegd in een notitie die wordt voorgelegd aan een vergadering.
4.1.2
Reproduceerbaarheid
Van belang hierbij is te realiseren dat een PAP/PRP zodanig moet worden vastgelegd dat later in de tijd gereproduceerd kan worden hoe tot het uiteindelijke product is gekomen of waarom het product juist niet in de markt is gezet. Dit betekent bijvoorbeeld ook dat de overwegingen en discussies helder worden vastgelegd, zodat duidelijk is wat in het klantbelang is en wat niet. Indien aanpassingen worden voorgesteld wordt beschreven wat de consequenties zijn voor de klant.
4.1.3
Betrokken disciplines
Bij de beoordeling van een product of dienst moeten meerdere disciplines uit de organisatie betrokken worden die het product of dienst goedkeuren. In elk geval zouden betrokken moeten zijn fiscale /juridische zaken, compliance, risk management, marketing, finance en operations. Bij de meeste aanbieders zullen juridische (fiscale) zaken, compliance en risk management een zwaarwegende opinie afgeven.
4.1.4
Verantwoordelijkheid review
De operationeel verantwoordelijke voor het uitvoeren van een PAP/PRP review is meestal de product- of formulemanager. Dit is van belang omdat deze discipline meestal de meeste kennis heeft van het functioneren van een bepaald product. Deze rollen liggen daarnaast in de 'eerste lijn', de meest geëigende plek omdat hier de KNVB eindverantwoordelijkheid ligt. De eerste lijn is vervolgens verantwoordelijk voor het tijdig opstarten van het PAP/PRP proces en het tijdig en adequaat betrekken van de verschillende disciplines.
4.1.5
Wijze opstellen PAP/PRP review
In de markt worden verschillende formats gehanteerd voor het uitvoeren van een review. Het Bgfo stelt hieraan geen vormvereisten. Wat wel opvallend is zijn de verschillen in het PAP/PRP proces. Zo zijn er aanbieders die per KNVB onderwerp goedkeuren waardoor een review meerdere malen moet worden voorgelegd aan een vergadering. Dit proces is weliswaar grondig maar ook tijdrovend. Een efficiëntere werkwijze is om alle KNVB onderwerpen integraal te adresseren en af te stemmen met de relevante disciplines.
4.1.6
Besluitvorming
De uitkomsten van het PAP/PRP proces worden veelal in de vorm van een notitie voorgelegd aan een of een commissie of stuurgroep (de vergadering). De notitie bevat in dat geval een voorstel, bijvoorbeeld een voorstel tot goedkeuring, alsmede de opinies Product approval- en review procedure
4/11
van relevante experteenheden. De vergadering zal op basis van de notitie en opinies een besluit dienen te nemen. Bij deze besluitvorming dienen de opinies van juridische zaken, compliance en risk management nadrukkelijk te worden meegewogen. Het is van groot belang, in het kader van een evenwichtige besluitvorming dat geen restricties of druk wordt uitgevoerd op de inhoud of toonzetting van de opinies van de experteenheden. De vergadering is verantwoordelijk om hierop toe te zien. • Inleiding • Wettelijk kader • De ontwikkeling • Het reviewproces • Onderwerpen in reviewproces • Bijlage
4.1.7
Opvolging acties
AFM heeft aangegeven een reproduceerbaar reviewproces te verwachten waarbij discussies die worden gevoerd tijdens de beoordelingsprocedure moeten worden vastgelegd en acties die worden uitgezet in een nieuwe beoordeling weer aan de orde komen. Ook de documentatie die is gebruikt in het beoordelingsprocedure moet goed worden vastgelegd. Vervolgstappen worden omgezet in een actielijst en komen terug in de volgende review. Ook moet een overzicht van documenten en informatie aanwezig zijn waaruit blijkt wat aan de aan de productreview ten grondslag heeft gelegen. De opvolging van de acties is een aandachtspunt. Vaak is het de tweede lijn, de afdeling risk management, die de follow up bewaakt. Echter, verbeterpunten die naar aanleiding van de review moeten worden doorgevoerd kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op meerdere producten of een aanpassing van de ICT betreffen. Hierdoor kunnen verbeterpunten een langere doorlooptijd kennen of bestaat de neiging om verbeterpunten te verzamelen. Het is zaak dat de verbeterpunten zoals vastgesteld door de vergadering wel zichtbaar leiden tot een tijdige aanpassing omdat anders kan worden beargumenteerd dat de werking van het PAP/PRP proces niet adequaat is.
4.1.8
Periodiciteit product reviews
Een gebruikelijke cyclus die wordt aangehouden is om iedere 2 jaar een product te reviewen. In de praktijk leidt dit echter vaak tot knelpunten qua capaciteit. Overwogen dient daarom te worden om op basis van het risicoprofiel dat op basis van de KNVB criteria kan worden opgesteld te komen tot een reviewcyclus die past bij het risicoprofiel van een bepaald product. Daarbij wordt opgemerkt dat de productmanager verantwoordelijk dient te worden gemaakt om op basis van signalen, in overleg met de experteenheden, doorlopend het risicoprofiel van het betreffende product te monitoren en zo nodig over te gaan tot een PRP.
4.1.9
Formele en organisatorische aspecten van de PAP en de besluitvorming
De organisatie en haar omgeving veranderen. Daarom zullen de procedure die de aanbieder heeft ingericht om nieuwe en bestaande producten te beoordelen en te reviewen regelmatig geëvalueerd moeten worden. De AFM acht het daarom van belang dat een analyse gemaakt wordt of het product (nog) past binnen de visie, strategie en jaarplan van de organisatie.
4.1.10
Proportionaliteit
Bij de uitvoering van het reviewproces dient nadrukkelijk rekening te worden gehouden met de mate van complexiteit en impact van het financiële product. Deze zijn bepalend voor de juistheid van de doelgroep en het vaststellen van de relevante scenario's. Dit uitgangspunt wordt vaak overgeslagen. Indien aanbieders wel uitgaan van proportionaliteit maken zij vaak een onderscheid tussen een basis review/notitie en een uitgebreide review/notitie.
Product approval- en review procedure
5/11
4.1.11 Tot slot: uitgangspunten AFM t.a.v. reviewproces Bovenstaande opmerkingen liggen in lijn met de uitgangspunten die de AFM heeft gecommuniceerd ten aanzien van het reviewproces zoals beschreven in artikel 32 Bgfo, te weten: Bij het reviewproces zijn in ieder geval de afdelingen productmanagement, juridische zaken, compliance, risk, marketing, finance en operations betrokken. De productreview wordt door middel van aftekening goedgekeurd. Er is een dialoog/discussie terug te vinden over wat in het klantbelang is en wat niet. Er zijn duidelijke vervolgstappen geformuleerd en deze zijn omgezet in een actielijst. Er is gespecificeerd welke consequenties de aanpassingen zullen hebben voor bestaande en nieuwe klanten. Het reviewniveau en de diepgang is logisch gekozen. Indien meerdere producten tegelijkertijd worden gereviewd worden geen belangrijke specifieke kenmerken overgeslagen De klant is indien mogelijk actief betrokken bij het reviewproces. De productreview is onderdeel van een cyclus. Er wordt dus ook gekeken of de adviezen van de vorige productreview zijn uitgevoerd. Er wordt beschreven wanneer de volgende productreview zal moeten plaatsvinden. Er is een overzicht van documenten en informatie opgenomen die aan de productreview ten grondslag liggen
• • Inleiding • Wettelijk kader • De ontwikkeling • Het reviewproces • Onderwerpen in reviewproces • Bijlage
• • • • •
• • • •
4.2
Onderwerpen van de PAP/PRP review
4.2.1
Bepalen Doelgroep
Het hanteren van het begrip ‘doelgroep’ is een wettelijke eisen en daarnaast essentieel bij het centraal stellen van het klantbelang. De risico’s van een product kunnen alleen goed ingeschat worden als de doelgroep duidelijk bepaald is. Deze duidelijke afbakening van de doelgroep is een randvoorwaarde om eventuele 'misselling' te kunnen voorkomen of om deze te kunnen signaleren. Met name voor de inrichting van execution only processen, bijvoorbeeld voor complexe producten, is dit een punt waar de AFM kritisch naar kijkt. De afbakening van de doelgroep dient zeer specifiek te zijn omschreven. Duidelijk moet zijn wat de karakteristieken zin waaraan de doelgroep kan worden herkend. Daarbij is tevens van belang vast te stellen wat niet tot de doelgroep behoort en hoe voorkomen wordt dat deze groep alsnog het product of de dienst kan afnemen. De doelstelling van de doelgroep of behoefte van de doelgroep zal door middel van gedegen onderzoek getoetst moet worden. Hierbij kunnen klantpanels of andere methodieken worden ingezet. Daarbij zal ook moeten worden getoetst of het product of dienst voorziet in de behoefte van de doelgroep. Elementen die hierbij in ieder geval in de review notitie dienen te worden vastgelegd zijn: •
• •
Aan wie mag het niet verkocht worden en hoe wordt bewaakt dat dit ook niet gebeurd? Dus, als er een niet-doelgroep is, dan moet ook zijn ingericht dat het niet aan de niet-doelgroep wordt geadviseerd en verkocht; Vastgesteld moet worden dat de beoogde distributiekanalen geschikt zijn voor de beschreven doelgroep; In geval van meerdere doelgroepen moeten de risico’s van een product op doelgroep niveau geanalyseerd worden en het resultaat hiervan in de notitie opgenomen.
Product approval- en review procedure
6/11
•
• • • Inleiding • Wettelijk kader • De ontwikkeling
Maatregelen moeten bepaald worden om in geval van een ‘niet-doelgroep’ te bepalen hoe kan worden voorkomen dat aan de ‘niet-doelgroep’ wordt verkocht en/of hoe vastgesteld kan worden dat dit niet is gebeurd. In het reviewproces moet expliciet de vraag beantwoord worden of de doelgroep nog steeds juist is beschreven Waar mogelijk zal het product kunnen worden vergeleken met vergelijkbare producten van andere aanbieders.
Ook bij de (periodieke) review van een bestaand product zal het voorgaande opnieuw moeten worden beoordeeld en moet worden geanalyseerd of de doelgroep nog steeds voldoet en of het product niet alsnog aan cliënten buiten de doelgroep is verkocht.
• Het reviewproces
Bovenstaande opmerkingen liggen in lijn met de uitgangspunten die de AFM heeft gecommuniceerd ten aanzien van het bepalen van de doelgroep zoals beschreven in artikel 32 Bgfo lid 2a, te weten:
• Onderwerpen in reviewproces
• •
• Bijlage
• • •
Per product is een specifiek afgebakende doelgroep beschreven. Geanalyseerd is of de doelgroep nog voldoet of de doelgroep zou moeten worden verfijnd of juist uitgebreid. Geanalyseerd is of het product is verkocht aan klanten die buiten de doelgroep vallen. De risico's van het product in relatie tot de bepaalde doelgroep zijn beschreven en opnieuw geanalyseerd Bepaald is voor wie het product niet bedoeld is.
4.2.2
Vaststellen Klantbehoefte
Het vaststellen van de klantbehoefte is vaak een onderbelicht onderwerp bij aanbieders. Voor het inventariseren van de klantbehoefte geldt dat hierbij bijvoorbeeld gebruik kan worden gemaakt van klantpanels of andere methodieken zoals bijvoorbeeld een 'user experience center' waar inmiddels meerdere aanbieders over beschikken. Om invulling te kunnen geven aan dit onderwerp dient een aanbieder het begrip klantbehoefte te definiëren en te standaardiseren. Daarnaast dient de aanbieder nagedacht te hebben over hoe zij het (nog) bestaan van klantbehoefte kan vaststellen (bijv. wanneer is een algemene enquête voldoende en wanneer is een uitgebreide analyse op productkenmerkenniveau nodig). De AFM heeft de volgende uitgangspunten gecommuniceerd ten aanzien van het bepalen van de klantbehoefte zoals beschreven in artikel 32 Bgfo lid 2a: • • •
•
De specifieke behoefte van iedere doelgroep is bepaald. Getoetst os of het product nog in de beoogde behoefte van de specifieke doelgroep voorziet Een vergelijking is gemaakt met andere productsoorten of varianten die in dezelfde behoefte voorzien. In de vergelijking is een doorrekening of scenario analyse meegenomen Door middel van klantpanels of andere methodieken is bepaald of het product daadwerkelijk de behoefte vervult, die de klant verwacht of dat er mogelijk een voorzienbare teleurstelling inzit.
4.2.3 Testen op productkenmerken De werking van een product moet worden getoetst met scenario’s die verschillende situaties beschrijven waaronder extreme scenario’s. Belangrijk is daarbij steeds de doelstelling van de doelgroep in ogenschouw te blijven houden. De kernvraag die hierbij gesteld kan worden is: Biedt het product onder alle omstandigheden waar voor z’n geld en is het resultaat acceptabel en uitlegbaar aan de klanten?
Product approval- en review procedure
7/11
Opgemerkt wordt dat de werking van het product als geheel als ook op het niveau van de verschillende onderdelen dient te worden getest. Deze tests bestrijken in ieder geval uiteenlopende scenarioanalyses, zodat kan worden vastgesteld dat het product voldoet aan de doelstelling van de doelgroep De AFM heeft de volgende uitgangspunten gecommuniceerd ten aanzien van het bepalen van de klantbehoefte zoals beschreven in artikel 32 Bgfo lid 2b: • Inleiding • Wettelijk kader • De ontwikkeling
• • •
• Het reviewproces
•
• Onderwerpen in reviewproces
•
• Bijlage •
•
Beoordeeld is in hoeverre de inleg genoeg oplevert om het doel van het product te realiseren. Een analyse is gemaakt of de fiscale restricties (gaan) veranderen en hoe dit het product beïnvloedt. Geanalyseerd is of de uitsluitingen, acceptatiecriteria en dekkingsvoorwaarden overeenkomen met de doelgroep en begrijpelijk en eerlijk zijn. Gekeken is naar de verschillende kostencomponenten in het product (beheer-, administratie-, fondskosten etc.) en proces (afsluit-, distributie- en transactiekosten etc.). Beoordeeld is hoe de verschillende productkenmerken als garantie en indexatie werken. Tevens is bepaald in welke mate deze kenmerken voldoen aan de KNVB criteria. Het product wordt op productkenmerken met concurrerende producten van andere aanbieders vergeleken om zodoende te bepalen wat de toegevoegde waarde is van het product. Een analyse is gemaakt van de complexiteit van het product en of een eventuele opeenstapeling van productkenmerken het product niet te ingewikkeld maakt.
4.2.4
Nazorg en beheer
Bij de introductie van een product moet rekening worden gehouden met de behoefte aan nazorg: wanneer zijn klantgesprekken nodig, welke informatie is nodig. Dit is ook een element waar rekening mee moet zijn gehouden voor de goedkeuring van het product. De eventuele nazorgbehoefte van een klant dient dus te zijn bepaald. Indien het mogelijk is gedurende de looptijd van product te wisselen dan moet vastgesteld worden dat het onderliggende proces duidelijk is en dat de eventuele kosten in verhouding staan tot de verrichte handelingen. Nadat een product is geïntroduceerd moet een nazorg- en beheerfase worden ingericht waarin bepaald wordt of de introductie goed is verlopen en of er aanpassingen nodig zijn. Beoordeeld moet worden of het wenselijk is om (voor bepaalde type producten) een terugkoppeling aan de vergadering voor te schrijven naar aanleiding van het slagen van de introductie en eventueel aanpassen naar aanleiding van de eerste bevindingen. Daarnaast brengt een adequate inrichting van de nazorg en het beheer met zich dat een adequate koppeling bestaat tussen klachten en de review van producten. Immers, klachten kunnen een eerste signaal zijn voor het tekortschieten van het product. De aanbieder/verzekeraar dient dus te bepalen hoe het product en proces kan worden verbeterd naar aanleiding van de binnengekomen signalen als klachten, aantal beëindigingen en oversluitingen.
4.2.5
Beëindigen of overstappen
Producten die tekortschieten en afbreuk doen aan belang van de cliënt moeten zo snel mogelijk worden aangepast of beëindigd. De AFM verwacht dus niet alleen dat het product wordt aangepast of gestaakt maar verwacht ook nazorg richting klanten die het product hebben afgenomen. In een ideale situatie zou daarom in de PAP/PRP notitie moeten zijn geanalyseerd hoe de klant het product kan beëindigen, welke kosten hieraan verbonden zijn en hoe het Product approval- en review procedure
8/11
eindbedrag wordt bepaald. Onderdeel van deze analyse kan zijn om verschillende scenario’s te selecteren in het berekenen van de bijvoorbeeld rentedervingskosten.
4.2.6
• Inleiding • Wettelijk kader • De ontwikkeling • Het reviewproces • Onderwerpen in reviewproces • Bijlage
Distributie
De distributie moet zo zijn vormgegeven dat gewaarborgd wordt dat het product niet terecht komt bij een ongeschikte doelgroep. Niet elk product of elke dienst is geschikt voor een bepaald distributiekanaal. De kanalen die beoogd zijn te worden gebruikt voor een product dienen dan ook op risico’s te worden geanalyseerd. Daarbij dient te worden beoordeeld of een kanaal wel geschikt is voor de beoogde doelgroep. Bij de beoordeling zullen ook aspecten als kwaliteit en vaardigheden van de adviseurs moeten worden meegenomen. Daarnaast zijn ook de volgende vragen van belang: • Wie kunnen en mogen het betreffende product adviseren? • Is de beschikbare informatie toereikend? • Wordt er bij het advies gebruikt gemaakt van software of formulieren en is deze adequaat en niet bijvoorbeeld (onjuist) sturend? • Past de manier waarop geadviseerd zal worden bij de doelgroep? • Is de wijze waarop gecommuniceerd wordt begrijpelijk, duidelijk en consistent. • Heeft de communicatie het beoogde effect? • Is het proces om het product te verkrijgen logisch (zowel bij advies als bij execution only) en niet onnodig complex?
4.2.7
Aanvraagproces
Ten aanzien van het aanvraagproces verwacht de AFM dat dit logisch en begrijpelijk is, geen overbodige stappen kent en dat de kosten in verhouding staan tot de werkzaamheden. In het acceptatiebeleid moeten de juiste criteria staan om cliënten uit de beoogde doelgroep te accepteren.
4.2.8
Communicatie naar klant
De productinformatie dient te zijn afgestemd op de klant. Bij iedere PRP zal de productinformatie moeten worden beoordeeld. De communicatie dient te borgen dat bij klanten een juist beeld van de aan het product verbonden risico’s ontstaat. Enkele aandachtspunten die in dit kader zijn geïnventariseerd: • De productinformatie moet correct en niet misleidend zijn. • De productinformatie moet voldoen aan de reclameregels. • Alle communicatiemiddelen, zowel fysiek als online, moet zijn beoordeeld op duidelijkheid en begrijpelijkheid. Het streven hierbij is om voor retailklanten de informatie te schrijven op taalniveau B1. • De communicatie moet consistent en duidelijk zijn (in alle media). • Een is analyse gemaakt of de productspecificaties goed en begrijpelijk worden uitgelegd. • De communicatiebehoefte van de klant is gedurende de looptijd van het product in kaart gebracht en er is bepaald of in deze behoefte wordt voorzien. Tevens is bepaald of de inhoud (jaaroverzichten, doelvermogen, opgebouwd kapitaal) van de communicatie het gewenst effect heeft. Bij het toetsen van de communicatie is het aan te bevelen in voorkomende gevallen gebruik te maken van consumentenpanels bij het beoordelen en bepalen van de duidelijkheid van de productinformatie. Op basis van de communicatie/informatieverstrekking van de aanbieder zouden klant en adviseur de kernelementen, zoals rendement, kosten, risico en restricties van het product moeten kunnen zien en beoordelen. Product approval- en review procedure
9/11
4.2.9
Operationele en ICT-ondersteuning
De aanbieder dient te waarborgen dat de faciliteiten rondom het product toereikend zijn voor medewerkers en klanten om het product op een juiste wijze aan te bieden en geschikt/passend voor de klant te houden. De volgende vragen kunnen in dit kader gesteld worden: • Inleiding • Wettelijk kader • De ontwikkeling • Het reviewproces • Onderwerpen in reviewproces • Bijlage
• Kan het product geadministreerd worden? • Kan het product goed ondersteund worden door systemen? • Wanneer er een korte termijnoplossing geldt: is het tijdelijke proces voldoende duidelijk beschreven en uitvoerbaar voor de medewerkers en zijn er duidelijke afspraken voor de overgang en beoordeling voor de lange termijnoplossing? • Is de klantondersteuning ook voor de langere termijn goed gewaarborgd? • Is er voldoende ondersteuning voor klant en medewerkers om op termijn te toetsen of het product nog geschikt/passend is?
4.2.10
Strategie aanbieder
Vanzelfsprekend dienen de producten te passen binnen de visie, strategie en jaarplan van de aanbieder. Deze toets kan als onderdeel worden gezien van de PAP en PRP. Indien een product past binnen het voornoemde kader dan is het eveneens zaak om te beoordelen of de aanbieder in staat is om op basis van management informatie de prestaties van het product te monitoren.
-o0o-
Product approval- en review procedure
10/11
BIJLAGE Artikel 32 • Inleiding • Wettelijk kader • De ontwikkeling • Het reviewproces • Onderwerpen in reviewproces • Bijlage
1. Een financiële onderneming als bedoeld in artikel 4:14 of 4:15 van de wet die financiële producten aanbiedt of, dan wel samenstelt en in de markt verkrijgbaar stelt, beschikt over adequate procedures en maatregelen die waarborgen dat de financiële producten op een evenwichtige wijze rekening houden met de belangen van de consument, cliënt of de begunstigde van het financieel product. 2. De procedures en maatregelen, bedoeld in het eerste lid, worden vastgelegd en waarborgen in ieder geval dat: a. de doelgroep van het financieel product is afgebakend, waarbij is geanalyseerd en omschreven wat de beoogde doelstelling van de doelgroep is; b. tests worden uitgevoerd waarin de werking van het financieel product als geheel en de afzonderlijke onderdelen daarvan in verschillende scenario’s wordt vastgesteld en waaruit blijkt dat het financieel product, gelet op de aard van het product, geen afbreuk doet aan de doelstelling, bedoeld in onderdeel a; c. de productinformatie en, voor zover redelijkerwijs mag worden verwacht, de distributie van het financieel product is afgestemd op de doelgroep, bedoeld in onderdeel a; en d. regelmatig een controle en indien nodig een gepaste bijstelling van de procedures en maatregelen, bedoeld in het eerste lid, plaatsvindt. 3. De financiële onderneming past periodiek, op door haar te bepalen tijdstippen of als daar aanleiding toe is, de procedures en maatregelen, bedoeld in het eerste lid, toe op de financiële producten die door haar worden aangeboden, of zijn samengesteld en in de markt verkrijgbaar worden gesteld. 4. Indien een financieel product afbreuk doet aan de belangen van de consument of cliënt, past de financiële onderneming zo spoedig mogelijk het product aan, of staakt het aanbieden of samenstellen en het in de markt verkrijgbaar stellen van het financieel product. 5. Bij ministeriële regeling kunnen nadere regels worden gesteld met betrekking tot het bepaalde in het eerste lid. 6. Het vierde lid is niet van toepassing op het beheren of uitvoeren van een overeenkomst als bedoeld in de onderdelen a en b in de definitie van aanbieden in artikel 1:1 van de wet. 7. Dit artikel is niet van toepassing op beheerders van een beleggingsinstelling die rechten van deelneming in een beleggingsinstelling aanbieden aan professionele beleggers of beleggingsondernemingen.
Product approval- en review procedure
11/11