Prijs 11,90 (Inclusief 2 jaar update-service) P.P. van Leusden Copyright Versie 3.5 september ISBN P

Prijs € 11,90 (Inclusief 2 jaar update-service)

P.P. van Leusden Copyright © 2008-2010 Versie 3.5 september 2010 - ISBN 978-90-79545-07-0 1 P.P,

De overstap maken

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave Voorwoord Colofon Hoe werkt dit eboek? Waar gaat dit eboek over?

6 7 8 9

Deel 1: Doen we het of doen we het niet?

Je overweegt om over te stappen van een PC naar een Mac, maar je hebt nog veel vragen? Waarom zou je dat eigenlijk doen? Wat zijn de voordelen? En zijn er ook nadelen? We zetten alle “voors” en “tegens” voor je op een rijtje. 1. Nieuwsgierig naar “die andere wereld”...

10

2. Op zoek naar antwoorden - Welke Mac is geschikt voor mij? - Kan een Mac hetzelfde doen als een PC? - Kan een Mac meer doen als een PC? - Is een Mac duurder dan een PC? - Blijft je randapparatuur werken? - Heb je voldoende aansluitmogelijkheden?

15 15 18 21 22 24 25

- Veiligheid en stabiliteit - Milieu, ergonomie en comfort - Bezoek aan de Applewinkel

26 28 31

3. Wordt het nou een Mac of niet ? - Doen we het of doen we het niet? - OS X 10.6 Snow leopard versus Windows 7 - Conclusie

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

32 32 33 36

2

overstap maken DeDe overstap maken

Inhoudsopgave Inhoudsopgave

Deel 2: De overstap maken.....en aan de slag met OS X Leopard

We gaan de overstap maken. Stap voor stap word je wegwijs gemaakt op de nieuwe Mac. Hoe bereid je die overstap voor? Hoe werkt OS X Snow Leopard en waar werkt het anders dan Windows? Het wordt uitgelegd met behulp handige visuele Wegwijzers. 4. De voorbereiding - Tijd voor opruimen en een backup - Waar haal ik de informatie vandaan - En als de Mac dan eindelijk arriveert... 5. Aan de slag 5.1 Wegwijzer voor de iMac - Computer aan- en uitzetten - Het beeldscherm instellen - Werken met muis en toetsenbord 5.2 Wegwijzer voor het toetsenbord - De fijne kneepjes van het toetsenbord 5.3 Wegwijzer voor een Macbook - Waarom een Macbook - Mobiel kunnen zijn… - Toetsenbord en Touchpad… - Bijzonderheden van de aansluitingen

37 37 38 43 44 47 48 49 50 52 53 60 61 63 64 67

5.4 Wegwijzer voor het Bureaublad - De menubalk - Werken met vensters - Gebruik van het bureaublad - Wie-mag-wat in jouw account 5.5 Wegwijzer voor Finder - Werken met “Finder” versus “Verkenner” - De zoekfunctie (Spotlight) - Weergavemogelijkheden van Finder - Ordenen en verplaatsen 5.6 Wegwijzer voor het Dock - Dock versus Windows taakbalk - Functies van het Dock - Instellen van het Dock 5.7 Navigatie OS X vergeleken met Windows 5.8 Werken met de Superdrive 5.9 Wegwijzer OS X Systeemvoorkeuren

69 70 74 80 88 89 90 91 93 96 105 105 106 111 117 118 122

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11.90.

3

DeDe overstap overstap maken maken


Deel 3: De Mac inrichten en werken met programma’s

In het vorige hoofdstuk hebben we geleerd met OS X Snow Leopard te werken en we kunnen nu de Mac gaan inrichten. Hoe installeer je het nieuwe besturingssysteem, hoe zet je Windows op de Mac met behulp van Boot Camp, hoe installeer je programma’s op de Mac en hoe breng je bestanden over van de Windows PC naar de nieuwe Mac? Het komt allemaal aan de orde in deel 3 van dit eboek. Ook gaan we kijken naar de programma’s op de Mac en waar de verschillen zitten met de programma’s op een Windows PC. We besluiten het hoofdstuk af met een groot aantal tips voor gratis of commerciële programma’s, die handig zijn om op de Mac te installeren. 6. Het installeren - Het installeren van - Het installeren van - Het installeren van - Het installeren van

OS X Leopard Windows met Boot Camp randapparatuur programma’s

129 129 132 136 137

7. Overbrengen van bestanden naar de Mac - Methodes voor overbrengen van bestanden - Toegang tot Windowsschijven en andersom

139 139 141

8. Werken met programma’s op de Mac - Werken met iLife - Werken met iTunes en iPod - Werken met Internet en email - Werken met MsOffice - Werken met Front Row versus Media Center

142 142 148 150 152 153

9.

155 155 161

Tips voor handige programma’s - Tips voor goede gratis programma’s - Mijn eervolle vermeldingen (niet gratis)


4

DeDe overstap overstap maken maken


Deel 4: De Balans opmaken

In dit hoofdstuk komen een aantal belangrijke extra mogelijkheden van de Mac aan bod. We laten je zien hoe gemakkelijk het is om met Windows te werken vanuit OS X Snow Leopard door gebruik van een virtuele omgeving. Ook wordt stilgestaan bij de werkelijke problemen die een PC gebruiker kan tegenkomen als hij of zij de overstap van PC naar Mac waagt. Ten slotte vragen we ons af of de overwegingen om over te stappen, die zijn genoemd in hoofdstuk 3, ook echt kloppen in de praktijk. Het korte antwoord is: Ja! Het uitgebreide antwoord, met argumenten, vind je in hoofdstuk 13. 10. De extra mogelijkheden van de Mac - Nauwelijks tijd kwijt aan onderhoud - Geen omkijken naar backups: Time Machine - Samenhang door MobileMe - Werken met iSync - Nog een serie handige gebruikerstips

166 166 168 170 177 178

11. De echte problemen van de overstap? - Office-bestanden niet allemaal bruikbaar - Office 2008 ondersteunt geen VBA-Macro’s - Importeren email uit windows kan lastig zijn - Trialversies niet altijd beschikbaar

183 183 183 184 184

12. Windows in een virtuele omgeving

185

13. De balans opmaken - naschrift

195 197

Bijlagen: I. II. III. IV. V. VI.

VII.

198 Voor- en nadelen van een eboek 198 Wegwijzer: Toetsenbord en interpunctie 199 200 Wegwijzer: Toetsenbord en functietoetsen Wegwijzer: Toetsenbord en toetscombinaties 201 Wegwijzer: Programmaoverzicht 203 205 Licentievoorwaarden Creative Commons Ook verschenen in deze serie 210


5

De overstap maken

Voorwoord

Voorwoord Na zo’n 25 jaar te hebben gewerkt met PC’s met MsDOS en Windows ben ik enkele jaren geleden overgestapt van een PC naar een Mac. Ik wilde natuurlijk eerst weten wat de vooren nadelen zouden zijn. Het bleek niet eenvoudig om daar antwoorden op te krijgen. De meeste boeken en websites hadden meer het karakter van een producthandleiding, maar gingen niet in op de verschillen tussen werken met Windows en werken met OS X van Apple en de problemen die je bij een overstap kunt tegenkomen. Dat is de reden dat dit eboek is geschreven. Ik werk nu al jaren met veel plezier op de Mac. Maar daarnaast gebruik ik Windows in mijn werkomgeving. Ik “switch1” dus - als het ware - elke dag tussen beide besturingssystemen. De uitwisselbaarheid tussen OS X Snow Leopard en Windows is belangrijk voor menigeen en dat komt daarom ook uitgebreid aan de orde in dit eboek. Het eboek bevat allerlei tips om de goede dingen van de Apple-omgeving wel te gebruiken, maar de goede dingen van Windows ook in de Apple-omgeving te kunnen behouden. Zo kun je profiteren van “the best of both worlds”.

De 1e versie van dit eboek verscheen in januari 2008. We zijn inmiddels toe aan versie 3.5. Daarin wordt uitgegaan van het nieuwste besturingssysteem van Apple: OS X 10.6 Snow Leopard. Het wordt vergeleken met Windows XP en Vista, en Windows 7 wat in oktober 2009 door Microsoft op de markt is gebracht. Er zijn nog veel gebruikers van Windows XP of Windows Vista. Ze hebben dus de keus uit 2 overstap-mogelijkheden. Uiteraard zullen we ook de vooren nadelen van Windows 7 in dit boek bespreken. Hoewel de informatie over het OS X besturingssysteem vrij uitgebreid is, is er nog veel meer over te vertellen. Er zijn zelfs schrijvers die boeken van bijna 1000 bladzijden dik over het Apple-besturingssysteem weten te produceren. Dan hebben ze vermoedelijk nóg niet alle mogelijkheden gehad. In dit boek kiezen we voor uitleg van de dagelijkse gebruiksfuncties. Na lezing van dit eboek zul je je helemaal thuis voelen op je nieuwe Mac. Het was voor mij een genoegen om dit eboek te maken. Ik wens ieder veel leesplezier. P.P. van Leusden (september 2010)

1

En PC-gebruiker die overstapt naar een Mac wordt in de Apple-community wel aangeduid als “switcher”.


6

De overstap maken

Colofon

Colofon Copyright © 2008-2010 - P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. Versie 1.0 – maart 2008 Versie 2.0 – augustus 2008 – versie 2.5 maart 2009 Versie 3.0 – oktober 2009 – versie 3.5 september 2010 ISBN/EAN: 978-90-795-07-0. Credits Coverfoto: G.Gaffney, Canada. Op dit werk is een Creative Commons Licentie van toepassing. De volledige tekst van de licentie is opgenomen achterin dit boek (blz 205). Als u dit boek wilt gebruiken, dient u zich als gebruiker te registreren op www.macwegwijzer.nl. De gebruiksvergoeding voor dit eboek is € 11,90.

Na betaling van de vergoeding heeft u het gebruiksrecht, zoals in de Licentie beschreven (zie pagina 205 en verder). Zodra u zich heeft geregistreerd ontvangt u de betalingsgegevens. Na betaling heeft u recht op een volledige en wachtwoordvrije versie en een update-service tot 2 jaar na registratie.

Bronvermeldingen

:

De inhoud van dit eboek is volledig onafhankelijk van de in dit boek genoemde commerciële bedrijven, tot stand gekomen E-cover ontwerp door P.P. van Leusden Met dank aan Apple voor de afbeelding op de pagina’s 10,11,12, 16,17,20,25,27,29,30,45,47,60,61,63,en 68. Met dank aan Microsoft voor de afbeeldingen op de pagina’s 10 en 11. Alle overige afbeeldingen zijn op de eigen computer gemaakt. Diverse afbeeldingen vallen onder het copyright van de betreffende bedrijven. ™ Trademarks : In het eboek worden veel aanduidingen gebruikt, die zijn registreerd als Trademark. In plaats van overal het ™-symbool in de tekst te moeten gebruiken, wat voor de lezers erg hinderlijk is, volgt hieronder een zo volledig mogelijke opsomming daarvan.

Van Apple: Apple, Aperture, Airtunes, Airport, Airport express, Airport extreme, Boot Camp, Applecare, Exposé, Filevault, finder, firewire, garageband, iMac, iPod, iPhone, iPad, iLife, iDVD, iMovie, iPhoto, iCal, iSight, iWork, iWeb, Keynote, Leopard, Logic, Mac, MacBook (pro), MacBook Air, Macintosh, MobileMe, Numbers, Pages, Photobooth, Quicktime, Safari, Spotlight, Superdrive, Think Different, Tiger, Timecapsule, .Mac, .Mac.com. Microsoft: Access, Bitlocker, Entourage, Excel, Internet Explorer, Outlook, MS-DOS, MSN, Microsoft, One care, Powerpoint, Windows, Vista, Windows XP, Windows live, Word. Overige trademarks: Adobe, Acrobat, Acrobat reader, Amazon, Bento, Dreamweaver, Filemaker, Lightroom, Nero, Parallels, Photoshop, Photoshop Elements, Roxio, VMfusion, Toast, Tune-up.

Over de verwijzingen

:

Dit eboek bevat diverse verwijzingen naar internetsites. De inhoud van het internet is voortdurend in beweging. Hoewel de verwijzingen met grote zorg zijn samengesteld, is er geen garantie dat alle verwijzingen in dit eboek ook actueel zullen blijven. Dit wordt met enige regelmaat gecontroleerd. Op de servicepagina van onze website worden indien nodig updates op de verwijzigen geplaatst (tab aanvullingen). De servicepagina vindt u hier.

Over de schrijver : P.P. van Leusden heeft zowel qua opleiding als qua werkervaring deels een ICT-achtergrond. Hij is op dit moment werkzaam in het onderwijs. Dankwoord

:

Hartelijk dank voor de inbreng en stimulans van Paul en Kyra, de correcties en goede ideëen van Ton, Maarten, Dick, Klaas, Vincent en Louis, en de haarscherpe kritiek van Sylvie, waardoor het boek een stuk beter is geworden.


7

De overstap maken

Hoe werkt dit ebook?

Hoe werkt dit eboek : Dit eboek is gemaakt met Adobe Acrobat en kan het beste worden gelezen met het programma Acrobat reader. Dit is gratis te downloaden van de website van Adobe (klik op de link).

•

Je kunt door dit eboek scrollen met de scrollbalk aan de rechterzijde van het Acrobat readerscherm.

•

Het boek bevat diverse navigatiepagina’s, zogenaamde Wegwijzers, waardoor je heel makkelijk naar de uitleg kan springen, die je zoekt. Via de PDF-inhoudsopgave ga je terug naar de Wegwijzer.

•

Er staan allerlei Tekstverwijzingen in het eboek. Vul in de navigatiebalk van Acrobat reader het paginanummer in en druk op enter, waardoor je direct naar desbetreffende pagina gaat of gebruik de interne linken in de tekst zelf. Deze zijn onderstreept in de tekst

•

Via de internetlinken kan je direct pagina’s op het internet openen. Zodra je de browser sluit kom je weer terug in het eboek.

Een eboek kenmerkt zich door goede navigatie, waardoor je heel gemakkelijk je weg vindt. In ons eboek werkt het zo: •

De inhoudsopgave aan het begin van het eboek zelf bevat directe linken naar de hoofdstukken. Als je op zo’n link komt, verandert het handje en krijgt dit een wijsvinger. Als je dan op je linkermuisknop klikt, spring je direct naar het betreffende hoofdstuk.

Een

•

Klik in de linker navigatiekolom op het bladwijzerteken en je kunt ook gebruik maken van een aparte PDFinhoudsopgave.

papieren boek bevat een register, waar je op trefwoorden kunt zoeken in de tekst. In dit eboek is een register overbodig. Als je Acrobat reader gebruikt om dit boek te lezen, is bovenin de werkbalk een zoekfunctie aanwezig. Je typt het woord in waar je naar zoekt en drukt op de zoekpijltjes er naast. Acrobat reader zoekt alle plekken op, waar het zoekwoord in het eboek voorkomt. Dit eboek, of delen ervan, kan je op hoge kwaliteit uitprinten.


8

De overstap maken

Waar gaat dit ebook over?

Waar gaat dit boek over? Wat zijn de vooren nadelen van het overstappen?

Hoe werkt OS X Snow Leopard?

Veel mensen raken in Apple-computers geïnteresseerd omdat ze er mooi uitzien. Anderen zijn veiligheids- en stabiliteitsproblemen van Windows zat en hebben gehoord dat je met een Apple veel minder problemen zou hebben. En dan wordt er ook nog beweerd dat je met het besturingssysteem OS X Snow Leopard meer gebruikersgemak in huis haalt dan met Windows. Maar overstappen lijkt een ingrijpende stap en roept allerlei vragen op. Kan je nog wel alles doen, wat je met Windows deed? Kan je al je bestanden nog gebruiken? Zijn er ook nadelen? Loop je niet tegen allerlei beperkingen op?

We leren je hoe je kunt werken met je eigen voorkeuren, het toetsenbord, de muis/multi-touchpad en de superdrive. Je leert omgaan met het bureaublad, vensters, schijven, mappen en documenten. Met het Dock houd je alle belangrijke programma’s en bestanden binnen handbereik. Met Finder en Spotlight kun je alles overzichtelijk ordenen en terugzoeken. We laten zien hoe je een account instelt, bestanden deelt met anderen, verbinding maakt met internet en zelfs hoe je op de Mac via Boot Camp of een virtuele omgeving kan werken met Windows.

Dit eboek geeft de antwoorden.

Dit eboek is een handleiding voor Apple’s nieuwste besturingssysteem OS X Snow Leopard.

Welke verschillen zijn er tussen OS X en Windows?

Handige tips voor programma’s en informatie

OS X Snow Leopard werkt wat anders dan Windows, al zijn er ook veel overeenkomsten. Als je de eerste stappen op je Mac doet, is het handig om iets van die verschillen te weten. Het eboek legt stap voor stap uit, hoe je begint, waar de belangrijkste verschillen zitten en waar je op moet letten als je aan de slag gaat met je nieuwe Mac.

De boekhandels hebben de planken vol staan met boeken over Windows. Maar zoek je iets over computers van Apple moet je een beetje meer moeite doen, al wordt het steeds beter. Op internet is veel informatie te vinden. We laten zien waar je die informatie vandaan kunt halen. Ook bevat het eboek veel tips over handige programma’s. Sommige zijn gratis. Anderen moet je kopen, maar ze zijn meestal niet duur.

Dit eboek is een handleiding voor de overstap van de PC naar een Mac.

Dit eboek wijst je de weg.


9

De overstap maken

Hoofdstuk 1- Nieuwsgierig naar “die andere wereld”

1. Nieuwsgierig naar “die andere wereld” Een trouwe Windowsgebruiker weet waarschijnlijk wel van het bestaan van een andere wereld. In die andere wereld gebruiken mensen PC’s, die ze helemaal geen PC’s noemen, maar Mac’s. Ze zeggen dat die veiliger en stabieler zijn dan PC’s. Ook zouden die Mac’s gebruikersvriendelijker werken, dan PC’s. Bovendien zien de computers in die andere wereld er ook nog eens heel mooi uit. De mensen uit die andere wereld lijken PC-gebruikers eigenlijk een beetje zielig te vinden. Die arme lieden weten namelijk niets van de zegeningen van die andere wereld, die ze dagelijks mislopen. Die andere wereld heet “Apple”. Dit boek gaat over de overstap naar die andere wereld van Apple. Voordat ik zelf besloot om over te stappen, startte ik een klein onderzoekje. Die overstap lijkt vrij kostbaar en ik wilde weten of dat het wel waard was? Is het systeem van Apple echt zo goed? Het eerste serieuze probleem waar ik tegenaan liep, leek het gebrek aan “objectieve informatie”. Apple heeft weliswaar een mooie site, waarop het bedrijf ons probeert te overtuigen van de kwaliteit van hun producten. Maar ik wilde – los van die producent - iets “objectiefs” te weten komen over de Mac. Er zullen best tijdschriften en boeken zijn, dacht ik, die me daarbij kunnen helpen.

Dat viel een beetje tegen. Ik vond toen slechts één Nederlandstalig tijdschrift (tegenwoordig zijn het er twee). Maar informatie over voordelen en nadelen ten opzichte van Windows vond ik nauwelijks en dat zul je nog steeds niet gemakkelijk vinden. De meeste boeken hebben het karakter van een uitgebreide produkthandleiding. Er was weinig concrete informatie voorhanden over de verschillen tussen een PC en een Mac. Daar schiet je als zoekende aspirant-gebruiker van een Mac weinig mee op. Het gevolg was, dat ik op internet allerlei stukjes informatie bij elkaar moest sprokkelen om een beetje overzicht te krijgen van de mogelijkheden en risico’s van een eventuele overstap van een Windows PC naar een Mac. “Dat moest anders kunnen”, dacht ik, en ik ben vervolgens gaan werken aan dit eboek. Als je ook een overstap naar een Mac overweegt, hoop ik dat dit eboek je zal helpen bij het maken van een goede keuze.

Is het gras groener aan de andere kant van de heuvel? Ik ben al ruim 25 jaar intensief gebruiker van PC’s met besturingssystemen van Microsoft. Ik heb in die jaren altijd de moeite genomen me elke keer weer goed te verdiepen in de werking van de diverse varianten van MsDos en Windows.


10

De overstap maken “Problemen” waren dan meestal wel op te lossen of je leerde er gewoon mee te leven.

Hoofdstuk 1- Nieuwsgierig naar “die andere wereld” Niemand kon mij vertellen hoe ik die problemen kon oplossen. Ik voelde er weinig voor om terug te keren naar Windows XP. Het alternatief zou zijn om een nieuwe PC aan te schaffen, waar alles wel stabiel op zou functioneren. Ondertussen bracht Apple een nieuwe generatie iMac’s op de markt. Ik zag ze staan in een Apple-store. In mijn beleving was dit een machine met een oogstrelende vormgeving en een heel goed scherm.

De wereld van Windows maakte heel veel mogelijk, terwijl ik (wellicht onterecht) het gevoel had, dat gebruikers in de wereld van Apple zichzelf beperkten in hun mogelijkheden. Ook dacht ik dat het werken met een Windows PC goedkoper was. De voordelen van de PC leken dus voldoende op te wegen tegen de nadelen. Maar de laatste jaren is er toch iets veranderd.

In oktober 2007 kwam Apple ook nog eens met een nieuw besturingssysteem OS X 10.5 Leopard. Ik bekeek een promotiefilmpje en daarmee begon mijn beeldvorming verder te wankelen. Dit besturingsysteem leek een paar heel handige gebruiksmogelijkheden in huis te hebben, die ik zelfs in Windows Vista nog miste.

In november 2007 maakte ik de overgang van Windows XP naar Windows Vista. De verwachtingen rond Vista waren hoog gespannen. Hier was 6 jaar aan gewerkt. Maar Vista maakte zijn belofte niet waar. Gebruikers liepen hier tegen vele problemen op en het regende klachten over de stabiliteit. Ook ik heb daar veel last van ondervonden. Na ruim driekwart jaar had ik op één van mijn PC’s nog regelmatig last van bevriezende schermen en onduidelijke foutmeldingen, ondanks dat de PC volledig uit onderdelen bestond die “VistaCertified“ heetten te zijn.

Al gauw nam ik eens een kijkje op de website van Apple…….

Twee werelden op één PC…. … “Leopard is 's werelds meest geavanceerde besturings-systeem. Het is zelfs zo geavanceerd, dat je er Windows mee kunt gebruiken als je een pc-programma nodig hebt. “

Dit stond destijds ergens op de Apple-website te lezen.


11

De overstap maken Want met het hulpprogramma Boot Camp kun je gewoon Windows XP, Vista of Windows 7 op je Mac installeren. Zo kun je de Windows-programma’s gewoon achter de hand houden. Alles zou dus gewoon kunnen werken, zoals ik dat ook onder Windows gewend was, zo beloofde Apple ons.

Hoofdstuk 1- Nieuwsgierig naar “die andere wereld” Ik moest zonder problemen bestanden uit de Windowsomgeving kunnen bewerken en uitwisselen met de Appleomgeving. Mijn conclusie was dat dit kennelijk mogelijk was, waardoor je dus - zonder risico op uitwisselingsproblemen – zo’n mooie Mac kon kopen. De belangstelling was nu echt gewekt. Ik heb de vele argumenten voor en tegen het maken van een overstap goed op een rijtje gezet. En uiteindelijk heb ik de stap gewaagd en heb een iMac gekocht. Na twee jaar werken met Mac’s is mijn conclusie dat het Apple-systeem zijn beloftes wel heeft waargemaakt en ik dus geen spijt heb gehad van mijn keuze.

Voor mij was dat een heel belangrijk argument, want mijn werkomgeving wordt gedomineerd door Windowsprogramma’s (en dat zal voor veel lezers van dit boek ongetwijfeld ook zo zijn).


12

De overstap maken


Drie jaar later….

Windows 7

Maar de situatie is inmiddels anders dan in 2007 en iemand die nu een overstap van PC naar Mac overweegt heeft het misschien nog wel moeilijker dan drie jaar geleden.

Begin 2009 kwam Microsoft met de eerste bèta-versie van Windows 7 en dat zag er al veel belovend uit. Miljoenen gebruikers hebben de gelegenheid gehad om de diverse bètaversies uit te proberen. Deze ontwikkel-versie van Windows 7 kreeg al meer waardering, dan definitieve versie van Vista ooit heeft mogen ontvangen. Windows 7 lostte de belofte in. Microsoft was er eindelijk in geslaagd is om een stabiel systeem af te leveren, waarin de gebruiksvriendelijkheid duidelijk was verbeterd.

Apple heeft een paar zeer succesvolle jaren achter de rug en vestigt het ene na het andere verkooprecord. Ze slepen keer op keer prijzen in de wacht voor hun innovatieve producten. OS X 10.5 Leopard werd in vele reviews hoog gewaardeerd. Het marktaandeel groeide geleidelijk naar 10%.

OS X Snow leopard Maar Apple heeft intussen ook niet stilgezeten. Nog voordat Microsoft zijn nieuwe Windows 7 in de schappen kon leggen, kwam Apple in augustus 2009 al met de opvolger van OS X Leopard: OS X 10.6 Snow Leopard.

Microsoft heeft in dezelfde tijd gevoelige klappen opgelopen. Vista bracht niet het succes, waarop men had gehoopt. Integendeel: De voor Microsoft belangrijke zakelijke markt heeft Vista in belangrijke mate links laten liggen. In het afgelopen boekjaar heeft Microsoft een forse omzetdaling moeten incasseren. Het was van groot belang dat er snel een opvolger van Vista zou komen, die het vertrouwen zou kunnen herstellen.

Het is een besturingssysteem wat qua uiterlijk weinig afwijkt van zijn voorganger, maar deze versie is “onder de motorkap” volgestopt met nieuwe technologie.


13

De overstap maken


Een groot deel van de systeemprogramma’s is herschreven. Het resultaat was een compacter, sneller en nog stabieler systeem.

Maar hebben PC-gebruikers met de komst van Windows 7 nu nog wel een goede reden om over te stappen op een Apple computer?

Bij nadere bestudering blijken wel degelijk een aantal uiterlijke verbeteringen in het systeem te zijn aangebracht.

We zullen in dit boek de verbetering in OS X Snow Leopard en die van Windows 7 op een rijtje zetten en met elkaar vergelijken. Zo kan je voor jezelf bepalen of de komst van Windows 7 en OS X Snow Leopard de balans op een andere manier laten doorslaan, dan 2,5 jaar geleden, toen dit boek voor het eerst werd uitgebracht.

Je denkt als gebruiker van OS X dat het net zo werkt als Leopard. Maar er zijn een paar logische en prettige uitbreidingen op Leopard aangebracht, waardoor onder andere het Dock, Finder, Exposé en Quicktime nog beter functioneren dan voorheen. OS X Leopard werd door het Amerikaanse PC Magazine in 2008 “veruit het beste besturingssysteem dat ooit is gemaakt” genoemd.

Windows 7 is voor Microsoft zeker een succes, maar het heeft de sterke groei van de Apple verkopen niet kunnen stoppen. De Mac’s gaan nog altijd als warme broodjes over de toonbank. Het marktaandeel van Apple blijft langzaam groeien.

“Leopard is far from perfect, but it's better than any alternative, and it's getting harder and harder to find good reasons to use anything else” pcmag - feb 2008 Nog voordat Microsoft hierop een antwoord kan uitbrengen in de vorm van Windows 7, kwam er al een perfectionering van dat systeem op de markt.


14

De overstap maken

Hoofdstuk 2. Op zoek naar antwoorden....

2. Op zoek naar antwoorden….. In dit hoofdstuk gaan we op zoek naar een paar uiterst praktische antwoorden. Vergelijk het eens met een auto. Voor mij is dat gewoon een ding wat me van A naar B moet brengen. Ik gebruik hem vooral voor woonwerkverkeer. De auto moet vooral betrouwbaar zijn. Niets is zo irritant als halverwege je reis naar de kant te moeten, omdat er iets mis gaat, wat jij niet snapt en niet zelf kan herstellen. Het wordt helemaal vervelend als je bij elke onderhoudsbeurt torenhoge rekeningen onder je neus geduwd krijgt. Betrouwbare werking is dus een basis-voorwaarde. Maar een definitieve keuze maak ik toch op basis van milieuvriendelijkheid, vormgeving, ergonomie en comfort.

Welke Mac is geschikt ?

Kiezen tussen vast of mobiel? Mensen om mij heen, die werken met computers van Apple, werken met Macbooks of een Macbook pro. Mooi, licht, klein, handig, gemakkelijk overal mee naar toe te nemen, lange batterijduur, prima draadloze verbinding, uitstekende schermkwaliteit .... dat zijn zo ongeveer de argumenten om mij aan te raden om ook maar zo’n ding te kopen. We besteden verderop in dit boek in een apart hoofdstuk nog uitgebreid aandacht aan de Macbook (pro).

Voor mijn computer is dat niet anders. Hij moet alle taken betrouwbaar uitvoeren, waarbij ik die computer bij nodig heb. Ik gebruik de computer veel en niet alleen voor mijn werk. De computer heeft – net als bij zoveel andere gezinnen - een centrale plek in ons huishouden veroverd en wordt ook intensief ingezet ter ondersteuning van onze hobby’s. Omdat je er veel mee werkt, is ergonomie en comfort erg belangrijk. Ook wil je geen stroomslurper of een grote luchtblazende kast in je woonkamer. De Mac leek daarom een aantrekkelijk alternatief voor een Windows PC. Laten we maar eens gaan kijken of dat zo is.

En hoewel die argumenten allemaal kloppen, koos ik toch eerst voor een desktop computer. Want….


15

De overstap maken … ik had al een goede laptop. Ik had bovendien behoefte aan een groot scherm met een zwaardere videokaart in verband met grafische werkzaamheden. Hoewel de Macbook pro’s uitstekende gebruiksspecificaties hebben, krijg je met een desktop toch wat meer computer voor minder geld. Wil jij liever een Macbook (pro) dan heeft Apple een webpagina waar de je verschillen overzichtelijk gepresenteerd krijgt. Wil je een mobiele computer dan is de keuze sinds kort nog verder uitgebreid, want Apple levert sinds jullie in Nederland ook een mobiele touch-screen-computer: De iPad.

Hoofdstuk 2. Op zoek naar antwoorden.... Dit wordt een directe concurrent voor netbooks en eReaders. Apple heeft voor deze nieuwe computer speciale versies van de officeprogramma’s Pages, Numbers en Keynote gemaakt. Voor het lezen van boeken is het programma iBooks beschikbaar, maar er zijn ook ander reader-programma’s voor de iPad te krijgen, zoals het programma voor Amazons Kindle en TXTR, waarmee boeken van Nederlandse eBoekstores als Bol.com kunnen worden gelezen. De iPad zal een zeer serieuze speler worden naast de laptop. MacWegwijzer zal hier binnenkort een speciaal boek over uitbrengen. Als je wel een desktopcomputer wil, heb je de keuze tussen diverse varianten van de Mac mini, de iMac of de Mac Pro. De Mac Pro is geen machine waar ik warm voor kan lopen (ik kan het van de prijs wel warm krijgen, maar dat is een ander verhaal). Voor zwaar professioneel gebruik is het ongetwijfeld een prachtige machine met erg veel mogelijkheden. Maar voor particulier gebruik is zo’n krachtpatser meestal niet nodig en erg duur. Dan blijft dus over de keuze tussen een Mac mini en een iMac. De Mac mini is een indrukwekkend klein aluminium kastje (een vierkantje van nog geen 20x20 cm en 3 cm hoog) en het maakt een modulaire opbouw van je Macsysteem mogelijk. De adviesprijs van de basisuitvoering is recent door Apple fors opgetrokken en ligt tegenwoordig rond de 800 euro.


16

De overstap maken Heb je al een los scherm, toetsenbord en muis, maar even niet meer geld, dan kun je op deze manier wel met een Applesysteem beginnen. Het minikastje heeft in de standaard uitvoering: Een relatief kleine harde schijf, 2 gig geheugen en een vergelijkbare processor ten opzichte van de instap-modellen van de overige Mac’s. Je kunt hem uitbreiden met een grotere schijf of SSD (maximaal 500 gigabyte) en meer werkgeheugen (maximaal 8 gigabyte). Dan levert dit kleine kastje toch wel prestaties van formaat. Koppel er vervolgens een 24” LED cinema displayscherm aan en je breidt je systeem ook nog eens uit met een iSightcamera, 2.1 geluid en extra USB-poorten. Koop er een fraai Apple toetsenbord met muis of trackpad bij en je heb een desktop-pc, waar je echt mee thuis kunt komen. Maar inmiddels is de adviesprijs van je minisysteem dan al opgelopen tot een forse omvang van ruim 1700 euro. En met die boodschap zou ik dan weer niet thuis kunnen komen. Zeker als je bedenkt, dat je voor minder geld een 27” iMac in huis haalt met een snellere processor, zwaardere videokaart, een 4x zo grote harde schijf en 2x zoveel werkgeheugen. En voor zo’n slordige € 500,- minder koop je tegenwoordig bovendien de goedkoopste iMac. En die heeft dan wel een 21,5” scherm, maar verder een betere uitrusting dan de Mini. Mijn voorkeur ging destijds uit naar de iMac. Dat zou nu niet anders zijn. Maar misschien heb je andere overwegingen en kies je toch voor de Mini.

Hoofdstuk 2. Op zoek naar antwoorden....

iMac’s in soorten en maten Ik zal met de maten beginnen. Je hebt een grote iMac en een hele grote iMac.

De eerste heeft een fraai 21,5”-scherm en de hele grote heeft maar liefst een 27”-scherm. De kwaliteit is gelijk. Ik vond bij aanschaf het 21,5”-scherm fraai genoeg. Het scherm is voorzien van een glasplaat. Het geeft een scherp en helder beeld met sprankelende kleuren. Nadeel kan zijn dat het scherm nogal spiegelt, dus je moet uitkijken hoe je de iMac plaatst ten opzichte van ramen of andere heldere lichtbronnen.


17

De overstap maken Beide iMac’s kun je dan nog in verschillende basisconfiguraties krijgen. Het belangrijkste verschil zit in de processorsnelheid, de omvang van de meegeleverde harde schijf, de omvang van het meegeleverde geheugen en de kwaliteit van de videokaart. Vooral de laatste drie onderdelen waren voor mij belangrijk. Voor mijn gebruiksdoel was de kleine iMac voldoende, maar dan wel met veel geheugen, een goede videokaart en een wat ruime harde schijf. Maar er zijn toch eerst nog een paar praktische vragen te beantwoorden. Kan een iMac hetzelfde voor je doen dan een PC? Deze vraag was de belangrijkste vraag van allemaal. Misschien is de Apple-computer wel heel mooi en is OS X Snow Leopard wel erg handig, maar kan je met een computer van Apple ook echt alle taken uitvoeren, die voor jouw belangrijk zijn? Als dat niet zo is, heb je er nog niks aan. In de wereld van Windows is het aanbod aan software overweldigend. Er lijken geen beperkingen. Hoe zit dat bij Apple’s OS X?

Hoofdstuk 2. Op zoek naar antwoorden.... Windows Vista, Windows XP en Windows 7 kunnen kennelijk zonder problemen op iMac’s draaien. Als dat waar is, zijn de gebruiksbeperkingen er dus niet meer. Je kunt immers altijd uitwijken naar Windows als dat nodig is. Maar dat is smokkelen. Daarvoor stap je niet over naar de “veilige en stabiele” Apple-omgeving. Dus de vraag blijft belangrijk: kan je in de Apple-omgeving alles blijven doen of loop je tegen beperkingen aan? Je kunt op de website van Apple een goed beeld krijgen van de mogelijkheden van het nieuwe OS X Snow Leopard. Er zijn uitgebreide (Engelstalige) instructiefilmpjes te zien en er is veel over te lezen. Ook zijn een aantal Apple-programma’s voor Windows geschikt gemaakt: Quicktime, iTunes en de webbrowser Safari kun je gratis installeren en in Windows uitproberen. In de bijlage is een programma Wegwijzer opgenomen, waar je kunt zien welke windowsprogramma’s ook beschikbaar zijn voor het besturingssysteem van Apple. In het overzicht vind je ook programma’s, die als volwaardige vervanger kunnen dienen van populaire programma’s onder Windows, voor het geval het zelfde programma niet voor OS X beschikbaar is. Verder maakt een klein onderzoekje naar je eigen computergebruik een hoop duidelijk.....


18

De overstap maken

Hoofdstuk 3 – Wordt het nou een Mac of niet ?

Hoe gebruik je je computer? Het computergebruik op onze PC is op een rijtje gezet. Daarbij heb ik gekeken of in de Appleomgeving alle benodigde functies terugkomen. We komen tot het volgende gebruikersprofiel: (aangepast aan het huidige programma-aanbod) Taak

PC

iMac

Besturingssysteem Veiligheid Onderhoud Branden Internet E-mail Chatten Bankieren Tekstverwerken Rekenblad Presentatie Publishing Websites maken Foto’s bewerken (1) Foto’s bewerken (2) Muziek (1) Muziek (2)

Windows Vista Anti-virus Tune-up Nero Explorer/Firefox Webmail MSN Internet Word Excel Powerpoint Publisher Dreamweaver Lightroom PS elements MS-mediaplayer Cool-edit pro

OS X Snow Leopard - (niet nodig) - (niet nodig) iTunes/iDvd Safari/Firefox Webmail MSN (oudere versie) Internet Word 2 Excel 2 Powerpoint 2 Word/Pages iWeb Lightroom PS elements 2 iTunes Audacity

2

Dit gebruikersprofiel zal vrij algemeen toepasbaar zijn. Maar gebruik je je PC ook voor andere taken, dan moet je natuurlijk goed nagaan of hier op een Mac mogelijkheden voor zijn. Nogmaals: In de bijlagen is een algemene programma Wegwijzer opgenomen, die je hierbij kan helpen. Ik ben er van uitgegaan dat voor veiligheid en onderhoud geen extra aanschaffingen nodig zouden zijn en er voor een Anti-virusprogramma en Tune-up geen vervangende programma’s hoefden te worden gekocht. Voor bestanden van Publisher zijn er op dit moment nog geen directe alternatieven op een Mac. Maar Word voor Mac heeft een aantal sjablonen, die dezelfde functionaliteit bieden als Publisher. Ik ging er van uit dat ik dit programma daarom waarschijnlijk niet zou gaan missen. (en voor de uitzonderingen wijk ik zonodig wel uit naar de Windows-omgeving) Voor mijn muziekhobby werd Cool Edit pro gebruikt om muziek op te nemen van analoge bronnen (LP’s en banden). Die taken zijn wat op de achtergrond geraakt en het was maar zeer de vraag of die functie nog nodig zou zijn. Voor de Mac is het gratis open source programma Audacity beschikbaar, waar ik alle bewerkingen kan doen, die ik nodig heb. Voor het maken van websites is Dreamweaver erg veelzijdig, maar de inschatting was dat iWeb wellicht voldoende mogelijkheden zou bieden voor ons privé-gebruik.

Nieuwe aanschaf noodzakelijk


19

De overstap maken


Zijn al mijn bestanden bruikbaar op een Mac? Je kunt al je PC-bestanden opslaan op een Mac, maar daarmee is nog niet gezegd dat programma’s voor de Mac ook met die bestanden kunnen werken. Zo kan ik bestanden van Publisher opslaan op de harde schijf van de Mac, maar op de vorige pagina constateerden we al dat er nog geen programma op de Apple beschikbaar is, wat iets met deze bestanden kan doen.

Veruit de meeste bestanden zijn volgens de documentatie echter wel bruikbaar. Voor geluid en film hanteert Microsoft eigen bestandsformaten, waar Mac-programma’s kennelijk niet blij mee zijn, zoals wma (geluid) en wmv (filmpjes). Zelf gebruik ik helemaal geen wma-bestanden. Maar heb je ze wel, kun je altijd converteren naar MP3 of AAC, waar de Mac wel mee kan werken.

Het wmv-formaat wordt op internet nogal eens gebruikt om filmpjes in websites te tonen. Voor de internetbrowsers voor de Mac zijn er plugins, waardoor ook dit geen probleem is.

Software vervangen is nodig... Als je alles op een rijtje zet, is de conclusie dat de meeste taken uit het gebruikersprofiel, zonder extra investeringen, op een Mac kunnen worden uitgevoerd of voor een Mac gratis beschikbaar zouden zijn. Een uitzondering was MS Office. Voor de Mac is wel een goedkope Officesuite beschikbaar (iWork). Bestanden van Word en Excel kunnen daarin wel worden gebruikt, maar de opmaakfuncties zijn niet volledig uitwisselbaar (al wordt dat wel steeds beter). Voor mij betekende dit dat ik een nieuw exemplaar moest kopen van MsOffice, die geschikt was voor de Mac (Uitwisselbaarheid met MS Office voor Windows is immers voor mij een harde voorwaarde). En jammer genoeg gold dat ook voor Photoshop Elements van Adobe. (We hadden wel een oude versie voor de Mac, maar die functioneerde niet onder het nieuwe OS X). Voor de rest werd het eerst uitproberen, of de standaard mogelijkheden van OS X Leopard en iLife voldoende mogelijkheden boden. Zou dat niet zo zijn, dan waren er genoeg andere programma’s beschikbaar, was toen mijn conclusie (maar die andere programma’s kosten wel extra geld).


20

De overstap maken


Een Low-budget overstapstrategie.

Kan je Mac meer doen, dan een pc ?

Laten we eerlijk zijn: Voor die eerste aanschaf voor je Mac moet je al een aardig bedrag neertellen. Je kunt ook beginnen met een low-budget-aanpak: je gaat nog niks vervangen.

Je hebt dus kennelijk weinig beperkingen ten opzichte het gebruik van je Windows PC. Maar laten we de vraag ook eens omdraaien: krijg je ook een uitbreiding van mogelijkheden ten opzichte van Windows?

Je brengt Windows in stelling, die je installeert met behulp van het gratis meegeleverde hulpprogramma Boot Camp. Voor zover je Windows-programma’s nog nodig hebt, kan je die voorlopig onder XP, Vista of Windows 7 draaien.

Je gaat vervolgens eerst maar eens kijken, wat OS X Snow Leopard en de iLife-programma’s voor je zouden kunnen betekenen. Eventueel kun je ook werken met gratis open source programma’s zoals OpenOffice. De uitwisseling met MS Office schijnt inmiddels behoorlijk betrouwbaar te zijn. Extra aanschaf kan altijd nog en is dan ook goed overwogen. Gewoon de “kat-uit-de-boom-kijken” dus....

In OS X Snow Leopard valt meteen op dat de zoekfuncties (Finder, Cover Flow, Quick look en Spotlight) verder zijn uitgewerkt, dan in Windows. In Windows 7 zijn een aantal verbeteringen aangebracht in verkenner, waardoor het beheer flexibeler en overzichtelijker is geworden dan in Vista. Dat is een goede stap vooruit, maar er blijft duidelijk een verschil met OS X Snow Leopard. OS X is grafisch erg mooi uitgewerkt en biedt een duidelijke structuur, gekoppeld aan uiterst flexibele zoek en raadpleegfuncties. Je vind daardoor vlot je weg in het systeem. Je gebruikt deze functies altijd, zodra je met je computer aan de slag gaat, dus dat zou een belangrijk voordeel kunnen zijn. Een andere handige functie is Time Machine.

Als alles gaat werken, zoals Apple ons dat voorschotelt, zou dit toch ook moeten draaien als een zonnetje.


21

De overstap maken Dit is een programma, wat zorgt voor automatische backup’s, waar je op basis van een tijdlijn bestanden kan terugzoeken en desnoods – na een crash - je hele PC mee kan herstellen. Je kunt dit programma gebruiken met een externe harde schijf of een speciale Apple Timecapsule kopen. Dat is een Apple -router met een ingebouwde netwerkschijf, waar Time machine zijn backups automatisch op kan wegschrijven. Ik worstelde in Windows altijd met het maken van tijdige backups. Het was een hoop gedoe, kostte veel tijd en het schoot er daarom te vaak bij in. Het backupsysteem is in Windows 7 eenvoudiger in gebruik dan bij de voorgangers, maar de opzet is toch niet wezenlijk veranderd. Apple’s Time Machine lijkt daarentegen het bekende “ei-vancolumbus”. Het emailprogramma Mail leek ook vol te zitten met handige foefjes, zoals datum, adres- en vluchtnummer detectie. Hoewel ik zelf eigenlijk alleen nog maar met Webmail werk, nam ik me voor me er zeker in te gaan verdiepen. Apple levert ook iLife mee met de Mac. iTunes, iPhoto, iMovie en iDvd hebben hun evenknietjes ook in Windows Vista (Mediaplayer, Photogallerie, Moviemaker en DvDmaker). Daar lijken de verschillen niet zo groot. Voor iWeb (voor webdesign) en Garageband (muziek en podcasts maken) zul je in Windows geen vergelijkbare programma’s vinden. Of je die extra programma’s dan ook zult gebruiken, is natuurlijk voor ieder persoonlijk anders.

Hoofdstuk 3 – Wordt het nou een Mac of niet ? Daarvan moet je jezelf afvragen of dat echt meerwaarde heeft. Voor mij leek iWeb wel een pluspunt, maar ik betwijfelde of ik iets aan Garageband zou hebben. Is een Mac duurder dan een PC ? Ik was gewend mijn eigen PC’s in elkaar te zetten. Dat leek grote voordelen te hebben. Je hoefde niet in één keer grote uitgaven te doen. Je kunt desnoods onderdelen van je PC stukje-bij-beetje vervangen.

Geleidelijk aan gaan programma’s in Windows echter meer vragen van je PC. Het ding wordt steeds trager. En op een dag kom je tot de conclusie dat het weer eens tijd wordt om wat te upgraden. Ik had het gevoel dat dit moment steeds sneller kwam. Windows Vista was een loodzwaar programma geworden en vroeg erg veel van de hardware. Ik heb eens bij elkaar opgeteld, hoeveel geld ik jaarlijks uitgaf aan mijn PC’s voor vervanging/vernieuwingen om bij te blijven. Daar schrik je van. Gelukkig breekt Windows 7 met de trend. Deze versie is veel compacter dan zijn voorganger en vraagt niet meer van je machine dan bijvoorbeeld windows XP. Microsoft beloofde dat de hardware, die onder Vista goed werkt ook onder Windows 7 probleemloos zal functioneren.


22

De overstap maken Dat is goed nieuws voor PC-gebruikers, die niet meteen een nieuwe PC hoeven te kopen of dure aanpassingen moeten inbouwen om weer met de nieuwste programmatuur te kunnen werken (Maar PC-bouwers waren minder blij. Ze vreesden dat de PC-verkopen verder zouden inzakken. En dan snap je meteen hoe het tot nu toe heeft gewerkt, nietwaar? Dat is overigens niet gebeurd, de PC-verkopen laten weer groei zien). Maar nu terug naar de vraag of een Mac duurder is dan een PC. Daarover kunt je heel verschillende meningen lezen. PCverkopers zullen je wijzen op de verschillen in aanschafprijs en de hardwarespecificaties. Ze zullen je proberen de conclusie te laten trekken dat een Apple-computer dus te duur is, want er zijn PC’s te koop met dezelfde specificaties voor honderden euro’s minder. Gemakshalve wordt vergeten dat Apple een merk is wat alleen PC’s verkoopt in het zogenaamde premium-segment. Dat is het dure topje van de markt, waarin alleen producten van topkwaliteit worden aangeboden. Apple concureert hier met de topmodellen van Dell, HP en Sony. Als je dan een prijsvergelijkingen maakt, blijkt een iMac in aanschaf niet of nauwelijks duurder dan een vergelijkbare Dell of Sony Vaio. Een rekensommetje maakt duidelijk dat een Mac zelfs niet duurder hoeft te zijn dan een PC uit het middensegment. De eerste aanschaf is weliswaar een fors bedrag, maar als ik er een aantal jaren mee zou kunnen doen, ben ik per saldo niet meer geld kwijt.

Hoofdstuk 3 – Wordt het nou een Mac of niet ? Dat komt omdat de afschrijvingkosten op een Mac minder hoog zijn dan op een gemiddelde PC. (waarbij ik de ervaring heb dat de verkoopwaarde van PC’s over het algemeen heel snel daalt). Maar de aanschafprijs van de hardware is uiteraard niet de enige afweging. Het gaat er ook om hoe lang je Mac bruikbaar blijft (zonder voortdurend te moeten upgraden) en hoe duur de software is.

Is de software duurder? Je leest nogal eens de bewering dat een nadeel van een Apple-computers zou zijn, dat de software duur is (of in elk geval (veel) duurder zou zijn dan voor Windows). Ook hier is een klein vergelijkend onderzoekje verhelderend. De prijsstelling van een upgrade van de veel gebruikte Windows versie Home Premium is nogal ondoorzichtig (het hangt van je vorige versie af), maar ligt tussen de 80 en 130 euro. De upgrade naar Snow Leopard gaat voor 30 euro over de toonbank (aug 2010). Maar eigenlijk mag je OS X Snow Leopard niet vergelijken met die Windows versie. Er zitten faciliteiten in Snow Leopard, die je alleen terugvindt in de Windows Ultimate of Enterprise-versies. Dan komt de vergelijking heel anders te liggen, want dan is Windows op basis van de prijzen van augustus 2009 rond 200 euro duurder. Daarbij krijg je met een nieuwe Mac ook nog de programma’s van iLife’09 meegeleverd, die je niet in Windows allemaal niet krijgt. Apple biedt bovendien combinatiepakketten en familie-pakketten aan (waarmee je de software op maximaal 5 PC’s mag installeren), waarmee aanzienlijke


23

De overstap maken kortingen worden gegeven. In Amerika volgt Microsoft dezelfde koers, maar wij Europeanen krijgen wonderlijk genoeg niet de beschikking over de goedkopere windowspakketten en moeten de volle mep betalen. Erg belangrijk voor een overstapper lijkt me, dat in de Home premium-versie van Windows 7 de XP-ondersteuning en de automatische backupmogelijkheden ontbreken. Die zijn in de (duurdere) professional-versie wel aanwezig is. Daardoor kun je met de werking van wat oudere Windowsprogramma’s problemen krijgen in de Home premium-versie. Verder zullen netwerkvoorzieningen in Windows Home Premium een stuk beperkter zijn en zal de bitlocker-mogelijkheid in Home Premium ontbreken, maar daar valt als huis-tuin-en-keuken-gebruiker van Windows nog wel overheen te stappen. Een vergelijking met overige veel gebruikte programma’s van bedrijven als Microsoft (MS Office), Adobe (Photoshop, Dreamweaver, Acrobat), ROXIO (Mediacreator/Toast) laten zien dat er niet of nauwelijks prijsverschillen zijn. Natuurlijk worden er ook prijzige softwarepakketten geleverd, zoals logic studio voor geluidsbewerking waar je bijna € 500,voor betaald. Dat is duur. Vergelijk het met Cubase studio voor Windows... maar daar hangt weer een adviesprijskaartje van rond de € 600,- aan. Mac-software duurder? Nee.

Hoofdstuk 3 – Wordt het nou een Mac of niet ? Blijft al je randapparatuur werken ? We hebben natuurlijk niet alleen een PC op ons bureau staan. Je hebt vermoedelijk ook geluidsboxen, een printer, een scanner, een router, een externe harde schijf, een digitale camera, een MP3 speler, een kaartlezer enz. Sommige apparaten werken alleen goed met een speciale driver. Het is dus belangrijk om goed na te gaan of jouw randapparaten kunnen samenwerken met een Apple computer. Het zou heel vervelend zijn, als je er achteraf achter komt, dat jouw printer of kaartlezer niet werkt op een Mac. Dan moet je de bankrekening weer extra gaan plunderen. Op dat soort verrassingen zit niemand te wachten. Je kunt op de websites van de diverse fabrikanten nagaan of je eigen randapparatuur geschikt is voor de Mac. Net als in Windows worden overigens veel randapparaten al meteen herkend omdat Apple zich houdt aan standaarden in de industrie. Maar mocht het niet automatisch gaan, stellen veel fabrikanten speciale drivers voor de Macintosh beschikbaar. Voor Snow Leopard heeft Apple een uitgebreid overzicht gemaakt van printers en scanners, waar het besturingsysteem zelf al drivers voor heeft. Dat overzicht vind je hier. In ons geval leverde dat in elk geval geen problemen op: alles wat we al hadden was ook bruikbaar met een iMac.


24

De overstap maken Heb je voldoende aansluitingsmogelijkheden? De iMac heeft aan de achterzijde een aantal poorten, waarop je randapparatuur kunt aansluiten. Links zie je een audio-outaansluiting en een audio-in-aansluiting. Dan zitten er vier USB-poorten naast elkaar. Rechts van de USB poorten zit een firewire 800-poort, een ethernet-aansluiting en een minivideo-aansluiting.

Hoofdstuk 3 – Wordt het nou een Mac of niet ? Neem je de draadloze versies van beide (meerprijs), dan heb je vier USB-poorten beschikbaar aan de achterzijde, maar geen USB-poorten op het toetsenbord. Bovendien mist dit draadloze toetsenbord een numeriek pad. (er is overigens ook een bedraad toetsenbord zonder numeriek toetsen beschikbaar). Kijk bij de bestelling dus goed uit welk toetsenbord je wilt hebben. Wij werken met een printer, een scanner, meerdere externe schijven, een kaartlezer, een iPod-dock en diverse USB-sticks. Het aantal poorten van zo’n iMac was voor ons dus onvoldoende.

Op een bedraad toetsenbord zitten nog twee USB aansluitingen, dus heb je er zes, zegt Apple op zijn website. Maar als je de bedraadde toetsenbord/muis-combinatie gebruikt, zul je er maar vier overhouden. Eén is er namelijk nodig om het toetsenbord aan te sluiten op de achterzijde van de iMac. De Mighty Mouse wordt vervolgens op één van de USBpoorten van het toetsenbord aangesloten. Dan heb je aan de achterzijde nog maar drie USB-poorten vrij en aan je toetsenbord nog één. Dat is toch een beetje krap.

Je kunt er dan voor kiezen om een USB-hub rechtstreeks aan de Mac te hangen. Een alternatief is om je router te vervangen door een supersnelle Apple Airport extreme of Time Capsule (dat is een Airport extreme, maar met een ingebouwde netwerkschijf) en daar een USB-hub aan te hangen. De Airport extreme is een heel klein kastje, dat naast ethernet-aansluitingen ook een USB-aansluiting heeft voor printers en externe schijven. Voordeel van deze oplossing is dat je nog minder dradenwirwar aan je PC hebt hangen en meer vrijheid hebt, om de plek te kiezen waar je randapparatuur kan staan. Zeker met een MacBook (Pro) is dit een handige oplossing. Zorg er in elk geval wel voor dat je voldoende USB-poorten beschikbaar hebt.


25

De overstap maken


Conclusie omtrent gebruiksmogelijkheden We hebben niks kunnen vinden, wat voor ons beperkingen zou gaan opleveren. Op terrein van zoeken, vinden en reservekopiën maken van bestanden, leek het besturingsysteem van Apple meer te bieden dan de huidige Windowsversies. Gebruik je heel andere programma’s, dan kan je in de Appleomgeving wellicht tegen problemen aanlopen. Fanatieke gamers zullen het uiterste uit een machine willen halen en vernieuwingen in die wereld volgen elkaar snel op. Apple heeft weliswaar de videoprestaties in de laatste versies aanzienlijk verbeterd. Maar voor echte gamers zou de iMac al gauw gedateerd zijn, vrees ik. En als je het leuk vindt om constant aan je PC te sleutelen en de laatste foefjes in te kunnen bouwen, moet je beslist geen iMac nemen (je kunt wat aan je geheugen doen, maar verder valt weinig aan te sleutelen). Veiligheid en stabiliteit Hoe is het met de - zo geroemde - veiligheid en stabiliteit van het Apple platform. In de reclame slaat Apple zich op dat punt nog altijd op de borst. Als je werkt aan een Windows PC wordt je dagelijks bedreigd door enorme virus-ellende en kwaadaardige inbraakpogingen. Maar achter een Mac zou men zich redelijk veilig kunnen wanen,… althans dat wordt beweerd.

Toch duiken ook regelmatig verhalen op rondom veiligheidslekken en virusbedreigingen van de Mac. Er zijn inmiddels diverse (gratis en commerciële) anti-virusprogramma’s voor de Mac verkrijgbaar.

De dreiging is wellicht onvergelijkbaar kleiner dan in Windows, maar hij is er kennelijk wel. De meningen op de Apple community-websites zijn behoorlijk verdeeld over de vraag of je nu wel of geen maatregelen moet treffen door aanschaf van antivirus programma’s. Aangeraden wordt in elk geval om een goede webbased email-provider te nemen (Gmail, Yahoo, Hotmail of Apple) waarmee filters allerlei gevaren afvangen, die via mail kunnen binnenkomen. Als je Firefox als internetbrowser gebruikt, kun je bovendien de plugin “No-script” installeren. Hiermee blokkeer je de meeste problemen die mogelijk via internet op de Mac kunnen binnenkomen (of via internet je Mac kunnen verlaten). Op dit moment zou dat nog voldoende moeten zijn.


26

De overstap maken


Stabiliteit Je zou er vanuit moeten kunnen gaan dat het met de stabiliteit helemaal goed zit. We praten over een zeer goed geprogrammeerd UNIX-besturingssysteem. Dat draait op hardware, waar Apple volledig controle over heeft. Daar kan toch niks fout mee gaan ?... Toch ?... Nou, kennelijk wel dus. Als je op de site van Apple op zoek gaat, of op welk ander forum over Apple computers dan ook, zul je leren dat ook Apple computers wel eens nukken kunnen hebben. Apple heeft een fraaie supportpagina, waar je voor hard- en software allerlei probleemoplossingen kan vinden. Apple heeft ook discussieforums. Hier melden gebruikers problemen en discussiëren met elkaar over oplossingen. (Het is overigens wel zeer toe te juichen dat een leverancier zich zo open opstelt). Natuurlijk heb ik vooraf een kijkje genomen op de diverse forums. Dat was wel even schrikken. Gebruikers schreven topic’s vol over (soms ernstige) problemen met hun iMac’s, Mini’s, MacBooks en de gebruikte software. Dat was in de begintijd van OS X Leopard. De kinderziektes zijn er inmiddels wel uit en je ziet dus niet meer zoveel van deze alarmerende verhalen. Gelukkig zijn er ook veel tevreden gebruikers. Iemand op een forum wees er terecht op, dat een forum natuurlijk vooral wordt gebruikt door mensen met problemen en daar via het forum een oplossing voor zoeken.

Zo krijg je een behoorlijk vertekend beeld. De gebruikers die zorgeloos van hun Mac’s genieten, laten vaak niets van zich horen. Maar mijn conclusie is wel dat je niet moet verwachten dat Apple computers en programma’s altijd feilloos zullen werken. Het besturingssysteem van Apple OS X Snow Leopard is inmiddels zeer stabiel. Er ontstonden bij mij niettemin een paar barstjes in het imago van absolute veiligheid en stabiliteit, dat Apple zo duidelijk probeert te promoten. “Met beide benen op de grond staan en alert blijven”, was de lering die ik daaruit heb getrokken.

(En een aanvullend AppleCare garantiepakket aanschaffen, ….maar ja, ik ben nu eenmaal een zekerheidszoeker op dat vlak)


27

De overstap maken


Milieu Als je een nieuwe Mac aanschaft, schijnt deze milieuverantwoord te kunnen worden gesloopt. Dat is een hele geruststelling. Ik hoop niet dat een gebruiker die neiging te vroeg gaat krijgen. Maar zonder gekheid, het is natuurlijk belangrijk dat een fabrikant veel aandacht schenkt aan dit soort aspecten. De computerbranch is zeer omvangrijk en nog altijd groeiende en zorgt voor een behoorlijke milieubelasting. Apple heeft op dit gebied de laatste jaren een inhaalslag gemaakt ten opzichte van belangrijke (PC-)concurrenten. Op de Apple-website zijn inmiddels een aantal pagina’s opgenomen, waarin het milieubeleid van het bedrijf uit de doeken wordt gedaan. Sinds 2008 zijn veel milieu-onvriendelijke stoffen uit de apparaten van Apple verbannen. Bij elke produktbeschrijving wordt dit nu ook gemeld. Ook heeft Apple recent een nieuwe vorm van milieurapportage op de website opgenomen, waarin het de CO2-belasting in kaart brengt van haar produkten van produktie t/m recycling. Milieu-organisatie bezien dit met belangstelling en het is te hopen afspraken met andere producenten kunnen worden gemaakt, om dit in de hele branche toe te passen. Greenpeace meldde het afgelopen jaar rechtstreeks aan MacWegwijzer dat als Apple op deze voet doorgaat zij op weg zijn om de milieutopper van de sector te worden. En zo hoort het ook!

In het dagelijks gebruik speelt vooral het stroomverbruik een belangrijke rol. Mijn Windows PC vroeg heel wat van het stroomnet (samen met het beeldscherm toch een kleine 400W vermogen). Volgens een onderzoek van de consumentenbond zou de Mac dit terugbrengen naar 60W3. De komst van OS X Snow Leopard zou nog eens voor een energiewinst van 10% hebben gezorgd (ik heb het allemaal niet nagemeten). Van het verschil kunnen we de complete benedenverdieping gratis verlichten. Dat tikt toch lekker door….(daadwerkelijk energieverbruik is natuurlijk afhankelijk van de aard en de intensiteit van het computergebruik). Een MacMini zonder activiteit neemt zelfs maar 10W en Apple claimt met de Mini de meest energiezuinige desktop te leveren. Ook in de groene ranglijst van electronica fabrikanten van Greenpeace scoort Apple positief op het geringe energieverbruik van Appleapparaten. Ergonomie en comfort Over ergonomie en comfort kunnen de meningen nogal verschillen. Daar kan je veel over lezen, maar veel beter is om het in de praktijk te proberen. Ergens bij jou in de buurt is vast wel een “Apple premium reseller” (ofwel een Apple winkel – zie blz 31). 3

test augustus 2008


28

De overstap maken


Het zijn vaak strak en ruim ingerichte winkels, waar het productenaanbod van Apple fraai is uitgestald. De computers staan op een groot werkbladen naast elkaar en je krijgt als klant voldoende gelegenheid om de computer uit te proberen en je vragen te stellen.

Maar handen en vingers zijn wellicht iets minder blij. Bij het toetsenbord en muis lijken designoverwegingen het gewonnen te hebben van aspecten van ergonomie en comfort.

Over het ontwerp van de iMac kan ik kort zijn: Oogstrelend! En een belangrijk voordeel is dat je de kabelwirwar van je PC helemaal kwijt bent..... iMac

PC

Het scherm is ook prima. Ondanks dat het 21,5” scherm niet zoveel groter is als de 19” LCD-monitor van mijn Windows PC op het werk, oogt het scherm wel veel groter. Dat komt ongetwijfeld omdat in een hogere schermresolutie kan worden gewerkt. In OS X Snow Leopard is het kleurengamma verbeterd. Men hanteert nu gamma 2.2 wat voor Windows overigens al een paar jaar de norm is. Het maakt de kleuren op de Apple-schermen nog sprankelender. Het scherm is in elk geval een genot voor de ogen.

Er is sinds februari 2009 ook een bedraad toetsenbord verkrijgbaar zonder numeriek pad. Dit toetsenbord is qua indeling gelijk aan het draadloze toetsenbord en de Macbook toetsenborden. Bij het toetsenbord is de plaatsing van de toetsen niet altijd even prettig. Functietoetsen aan de bovenrand zijn erg klein en zitten heel dicht op de andere toetsen. Misschien is het een kwestie van wennen. De aanslag is heel licht en voelt wel erg prettig aan. Het toetsenbord kreeg het voordeel van de twijfel.


29

De overstap maken


Maar dat gold niet voor de Apple Mouse. Dat beestje is door mij op voorhand afgekeurd.

Tot slot kan je sinds kort ook nog kiezen voor een Magic Trackpad.

Ik heb vrij grote handen met lange vingers. Dit strak vorm gegeven gladde stukje plastic is wel heel licht en vraagt dus weinig inspanning van de vingers (dat is een plus), maar bezorgt me door de vormgeving toch vrij snel kramp (dat is een forse min).

Het is een strak vormgegeven trackpad van aluminium en glas. En het werkt net als het trackpad van een Macbook (pro). De mogelijkheden van multi-touch-technologie zijn hier helemaal uitgenut. Het werkt erg prettig.

Apple levert tegenwoordig ook de fraai vormgegeven Magic Mouse.

De meningen over de Apple mouse en de Magic mouse verschillen. Sommigen kunnen er kennelijk goed mee uit de voeten. De Magic Mouse wordt over het algemeen positiever beoordeeld dan zijn voorganger. Mocht je niet tevreden zijn over de meegeleverde muis, dan zijn er gelukkig genoeg andere merken, die ergonomisch goed gevomde muizen leveren, die goed samenwerken met de Mac.

Die werkt met multi-touch-technologie en werkt prettiger dan de oude Apple Mouse. Maar als je hier langer mee werkt, zul je ook hier tot de conclusie komen dat ergonomie het heeft afgelegd tegenover de designbeslissingen (en dat design mag er zeker zijn).

Maar overweeg ook die nieuwe Trackpad eens. Het was een aangename kennismaking en dit apparaatje staat tegenwoordig ook op het bureau van MacWegwijzer. Ik had toch al niet zoveel met muizen…. Dit is een prettig alternatief gebleken.


30

De overstap maken Bezoek aan de Apple-winkel In een Applewinkel heb ik wat kunnen spelen met een iMac. De bediening OS X Snow Leopard week op het eerste gezicht wel wat af van Windows, maar toch vlogen mijn ogen automatisch naar de goede plekken op het scherm en vond ik snel wat ik zocht. Het geheel maakte een overzichtelijke indruk en werkte vlot. Reviews in de pers: Sinds het verschijnen van OS X Leopard is deze versie van het besturingssysteem van Apple door verschillende tijdschriften kritisch bekeken.

Het Amerikaanse PC magazine oordeelde in februari 2008 dat OS X Leopard voor de meeste consumenten veruit het beste besturingssysteem is dat ooit is gemaakt. Ook ons eigen Computer!totaal testte het besturingssysteem in het nummer van januari 2008, waar het een eindcijfer 9 haalt. De Nederlandse Consumentenbond typeert in maart 2008 OS X als een robuust, stabiel en veilig besturingssysteem. De Bond ziet OS X als een geduchte concurrent voor Windows Vista. De upgrade naar Snow Leopard is voor de gebruikservaring niet zo spectaculair, maar wel erg nuttig en spotgoedkoop. Een “nobrainer” volgens MacWorld in september 2009. Dat zijn toch zeer geruststellende constateringen voor mensen die overwegen om over te stappen naar een Mac. De vraag of het systeem bruikbaar is voor de taken, die in jouw situatie moeten worden gedaan, blijft daarmee uiteraard nog onbeantwoord.

Hoofdstuk 3 – Wordt het nou een Mac of niet ? Het winkelpersoneel nam alle tijd om op mijn vragen in te gaan. We hebben onder andere uitgebreid stilgestaan bij de uitwisselbaarheid met het Windows platform. Op vragen of de iMac volledig overweg kon met harde schijven, die in Windows zijn geformatteerd, kwamen geen duidelijke antwoorden. Het enige wat de verkoper met zekerheid kon zeggen is dat OS X Leopard schijven met het formaat “FAT32” zou kunnen lezen … …en dat bestanden gemakkelijk overgezet konden worden naar de iMac. Hij schakelde in het gesprek snel over naar de mogelijkheid dat je natuurlijk ook Windows kon draaien op de iMac, waardoor Windowsschijven altijd wel te benaderen waren. Ook kwam hij met de suggestie Windows onder het programma Parallels Desktop4 of VMware Fusion (in een virtuele omgeving) te laten werken, waardoor je nog gemakkelijker zou kunnen uitwisselen tussen de ene en de andere omgeving. Mogelijkheden genoeg dus en ik ging met een goed gevoel de winkel uit. Maar die kwestie van het gebruik van de harde schijven bleef me wel bezig houden. 5

4 5

In hoofdstuk 12 is uitleg over deze programma’s opgenomen Zie hoofdstuk 7 – Toegang tot windowsschijven en andersom.


31

De overstap maken


3. Wordt het nou een Mac of niet ? De voorlopige conclusies van de zoektocht zetten we op een rijtje en beantwoorden daarna de vraag: “doen we het of doen we het niet?” •

•

Een Apple-Mac geeft op de meeste punten dezelfde gebruiksmogelijkheden als een PC. Dit kan overigens voor iedereen anders liggen. Stel dus je eigen gebruikersprofiel op (zie voorbeeld) en beoordeel of voor jou de juiste programma’s op de Mac beschikbaar zijn. Er kan zonodig worden teruggevallen op Windows. Het besturingssysteem OS X Snow Leopard en de meegeleverde programma’s leveren handige extra’s ten opzichte van Windows. Vooral de zoekmogelijkheden, Finder en het backupsysteem Time Machine leken erg handig.

•

De veiligheid is wellicht nog altijd beter dan het huidige Windows, maar niet onfeilbaar. (…Toch in de toekomst maar een virusscanner aanschaffen?)

•

De goede werking en stabiliteit is in theorie beter te garanderen dan op een Windows-PC. Op de internetforums kun je zien, dat je ook wel eens met een Applecomputer problemen kunt hebben. Met Windows 7 heeft Microsoft overigens een veel stabieler systeem afgeleverd, dan met de voorganger Vista.

•

Het besturingssysteem Leopard kreeg in de pers zeer lovende kritieken (dat zegt niet alles, maar helpt wel).

•

De check op bruikbaarheid van onze randapparatuur was positief (Ga dat altijd na, want anders sta je misschien voor onaangename verrassingen).

•

Een Mac is energiezuinig, kan milieubewust worden afgebroken. Er wordt veel aandacht besteed aan het vermijden van milieuschadelijke stoffen in de Mac’s.

•

De Mac’s zijn fraai vormgegeven en hebben een goed scherm, maar over ergonomie van toetsenbord en muis kun je van mening verschillen. Er zijn goede alternatieven van andere fabrikanten beschikbaar.

•

Wil je volledig overstappen naar het OS X besturingssysteem, zul je wellicht software moeten vervangen. Dat kost extra geld. Maar door Windows naast OS X te installeren, is ook een “low-budget-start” mogelijk.

Bij de geroemde voordelen van de Mac zijn wel wat kritische kanttekeningen te plaatsen. Maar echte nadelen ten opzichte van de Windows PC zijn we niet tegengekomen. Per saldo bleef het positieve beeld van de Mac overeind en hij is dus besteld. (Dat positieve beeld is er na 2 jaar praktijkervaring nog steeds!)


32

De overstap maken Windows 7 versus OS X Snow Leopard? “Goed is de vijand van beter”

Op de vorige pagina trokken we de conclusie dat we een Mac wilden aanschaffen. Dat besluit werd bijna 3 jaar geleden genomen. Maar zou de komst van Windows 7 nu niet tot een andere conclusie leiden? Ik heb mezelf ook die vraag gesteld en in deze paragraaf probeer ik daar het antwoord op te geven.

Net als miljoenen andere aardbewoners heb ik in de eerste helft van 2009 verschillende testversies van Windows 7 uitgeprobeerd. In de pers is enthousiast geschreven over de komst van Windows 7. Het systeem komt erg stabiel over en ziet er best mooi uit (maar ja, daar kan je heel verschillend over denken). Het valt je in elk geval wat minder vaak lastig met allerlei waarschuwingen en hinderlijke vragen. Het zit wel veel logischer en overzichtelijker in elkaar dan Windows Vista en werkt vlotter dan Vista. Dat klinkt allemaal heel goed, lijkt me. Ergens las ik een typering dat Windows 7 het besturingssysteem is, wat Windows Vista eigenlijk had moeten zijn. Anders gezegd: Als in 2007 dit besturingssyteem was

CC-Licentie uitgebracht in plaats van Vista, had Microsoft een kwalitatief goede opvolger voor Windows XP neergezet. Allerlei jubel-mededelingen dat het besturingssysteem veel beter en stabieler is dan Vista moeten we echter wel met een korreltje zout nemen. Het lijken soms meer uitingen van opluchting dat de nadelen van Vista in het nieuwe systeem in elk geval niet meer terugkomen. Maar of het allemaal wel zo vernieuwend is? Neem bijvoorbeeld de opmerking dat Windows 7 veel minder ruimte vraagt dan Vista. Dat klopt wel. Maar het vraagt wel meer ruimte dan XP. Bovendien laat Microsoft dan een paar programma’s weg om die omvang te bereiken. Programma’s als mail, MSN, Moviemaker en Photogallery moet je nu namelijk apart downloaden van internet. Windows 7 is sneller dan Vista. Dat is heel mooi, en op terrein van videoprestaties is het ook iets sneller dan XP. Maar ik heb testen gelezen, waaruit blijkt dat XP sneller met harde schijven zou omgaan. Per saldo is Windows 7 wel iets sneller, maar de verschillen zijn niet echt groot te noemen. Windows 7 gebruikt veel minder geheugenruimte dan Vista, maar wel meer geheugen dan XP. Windows 7 functioneert stabiel. Hoera! Windows XP doet dat ook en dat was nou juist de reden, waarom veel XPgebruikers Vista links lieten liggen. Dat Windows 7 ook stabiel is, zou eigenlijk normaal moeten zijn.


33

De overstap maken En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Van dit soort schijnverbeteringen raak je niet echt onder de indruk. Maar oké, per saldo is Windows 7 dus wel iets vlotter en veiliger dan XP en slimmer geprogrammeerd dan Vista. Maar het belangrijkste daarbij is de vraag of Windows 7 echt meer gebruiksgemak biedt dan XP en Vista. En dat doet het wel. Maar is het nieuwe systeem dan echt zo goed, dat er geen reden meer is voor Windowsgebruikers om belangstellend naar Apple-computers te kijken? Dat valt sterk te betwijfelen. In hoofdstuk 5 zullen we de werking van OS X Snow Leopard uitleggen. Daarbij wordt OS X vergeleken met Windows Vista én Windows 7. We zullen in dit hoofdstuk meerdere keren kunnen constateren dat de werking van Windows 7 echt beter is dan Vista. Daar is geen twijfel over.

CC-Licentie Maar met dezelfde voorbeelden kunnen we meteen duidelijk maken dat daarmee de voorsprong van Apple’s OS X nog niet weg is. We laten in een volgend hoofstuk bijvoorbeeld zien dat het bureaublad-ontwerp van Windows 7 in de basis nog altijd hetzelfde is als dat van Windows 95. En dat levert beperkingen op in het gebruik, ten opzichte van het bureaublad van OS X Leopard. In Windows verkenner wordt nu gewerkt met de mogelijkheid van sterk vergrootte iconen en kleine previews in de taakbalk. Daardoor wordt documentherkenning vergemakkelijkt.

En het is ook zo dat in Windows 7 nu een paar mogelijkheden zijn opgenomen, die in OS X al aanwezig waren, maar waar Microsoft nu ook een variant van in Windows 7 heeft verwerkt. Dat is dus progressie.

Maar deze werkwijze legt het nog altijd volledig af tegen de fraaie mogelijkheden van Cover Flow en Quicklook en dynamische iconen in Apple’s OS X Snow leopard. Hiermee kunnen sterk vergrootte previews worden bekeken van documenten, film en foto’s. Er kan zelfs in documenten worden gebladerd en filmpjes worden afgedraaid, zonder hiervoor maar een extra programma hiervoor te openen. Windows verkenner kan hier (nog) niet aan tippen.

Een belangrijk voorbeelden daarvan zijn - de verbetering van de Windows taakbalk, die je nu als een soort Dock zou kunnen gebruiken. - de overzichtelijkheid van verkenner, wat stukken prettiger werkt dan in Vista.

In Snow Leopard zijn deze mogelijkheden nog verder verbeterd, waardoor Apple het gebruiksgemak alleen maar nog verder heeft vergroot. Windows is op dat onderdeel dus wel vooruit gegaan, maar de voorsprong van OS X Snow Leopard op dit onderdeel is wellicht nog verder vergroot.


34

De overstap maken

De wereld na Windows 7: Overstappen of niet? Hoe je het ook wendt of keert: door de komst van Windows 7 zullen minder mensen uit louter frustratie de overstap gaan overwegen naar een ander besturingssysteem. In het begin van dit hoofdstuk heb ik duidelijk gemaakt, dat problemen met Vista een van de beweegredenen voor mij is geweest om de aanschaf van een iMac door te zetten. Ik heb mezelf de vraag gesteld of ik nu in 2010 ook Applecomputers in huis zou hebben, als in het jaar 2007 Windows 7 zou zijn verschenen in plaats van Windows Vista. Het eerlijke antwoord zou wel eens “nee” kunnen zijn. Immers, ik wilde gewoon een computer die de taken uitvoert die ik nodig vind en die betrouwbaar en prettig werkt. Vista voldeed duidelijk niet aan die eis en Windows 7 doet dat wel. Als ik in het voorjaar van 2007 Windows 7 had kunnen aanschaffen, had ik dus niet de prikkel gehad om me verder in de wereld van de Apple-computers te verdiepen. Windows 7 zou in mijn beleving gewoon “goed” zijn geweest. Verhalen dat OS X Leopard “beter” zou zijn had ik vermoedelijk met beleefde belangstelling en een kritische blik op mijn portemonee naast me neergelegd. Tegelijkertijd weet ik nu dat ik in dat geval echt iets gemist zou hebben en ik raad iedereen dus af om dat zo te doen.

CC-Licentie Want ik ben inmiddels een uiterst tevreden gebruiker van OS X (Snow) Leopard en peins er niet over om terug te gaan naar een Windowsomgeving. Microsoft hoopte natuurlijk wel dat veel huidige Windowsgebruikers op dezelfde manier zouden reageren als ik en opgelucht zullen overstappen op een betrouwbare Windowsopvolger van XP of Vista. Het bedrijf heeft er in elk geval alles aan gedaan om een positief imago rondom Windows 7 te creëren en wilde ons doen geloven dat we met Windows 7 in het Walhalla zullen belanden. In de vorige versie van dit boek stelde ik de vraag of het dat positieve imago van Windows 7 uiteindelijk veel mensen er van zal weerhouden om een overstap van een PC naar een Mac te doen. Op grond van de verkoopcijfers van het afgelopen jaar kunnen we die vraag nu stellig beantwoorden. Nee, het weerhoudt mensen niet om de overstap te maken. Voor de afweging om over te stappen zijn andere afwegingen kennelijk belangrijker. Microsoft en Apple hebben elkaar de afgelopen jaren met allerlei reclame-campagnes om de oren geslagen. Micrsoft wilde klanten doen geloven dat ze met een Apple een veel te hoog geprijsde computer aanschafte en misschien wel $ 500 teveel betaalde, alleen voor een Apple-logo. Maar de akties van Microsoft hebben ogenschijnlijk geen enkel effect op de verkoopsuccessen van Apple gehad.


35

De overstap maken Tijdens het hoogtepunt van de economische crisis kromp de PC-markt sterk, maar wist Apple toch een bescheiden omzetgroei te realiseren in het marktsegment van de duurdere computers (wat een marktsegment is, wat bij uitstek als crisisgevoelig wordt beschouwd). Met name Macbooks en Macbook pro’s werden beter verkocht dan ooit. Dit in tegenstelling tot Microsoft die in 2008 voor het eerst in haar bestaan een omzetdaling moest incasseren van maar liefst 17%. Na de crisis zet de groei van Apple sterk door. Inmiddels is ook het bedrijfsresultaat van Microsoft hersteld door de komst van Windows 7. Maar de positieve verkooptrend van Apple is onaangetast. Apple heeft in de afgelopen jaren een ijzersterk imago opgebouwd, waarbij het merk wordt geassocieerd met stijlvolle vormgeving, innovatie, exclusiviteit, kwaliteit en vooral gebruiksgemak. Apple-producten winnen jaarlijks een smak designprijzen en ontvangen veel positieve reviews, waarmee dit imago alleen maar verder wordt versterkt. Als je kijkt naar de perspublicaties lijkt dit bedrijf helemaal geen reclamebureau’s nodig te hebben. In Amerika wordt de klanttevredenheid van PC-gebruikers regelmatig door grote onderzoeksbureau’s onder de loep genomen. Jaar op jaar blijken de klanten van Apple veruit het meest tevreden over hun computer. De afstand tussen Apple en de eerstvolgende (Windows-pc)concurrent is nog altijd erg groot.

CC-Licentie Apple lijkt op knappe wijze een eigen markt te creëren met een eigen aantrekkingskracht en dynamiek, die maar in geringe mate wordt beïnvloed door de concurrentie. Conclusie Voor de lezers van dit boekje worden de negatieve argumenten om over te stappen (ik werk niet prettig met Vista dus….) minder belangrijk, want Windows 7 is een goed functionerend produkt. In dit boek is geprobeerd om niet met vooringenomen standpunten te vergelijken. Maar de conclusie is uiteindelijk wel dat de argumenten voor een overstap van een WindowsPC naar een Apple-computer met OS X Snow Leopard nog altijd erg sterk zijn. Mijn persoonlijke mening is dat OS X Snow Leopard – ook na het verschijnen van Windows 7 - het betere besturingsysteem is en - in combinatie met een Mac - uiterst plezierig werkt. Maar daar kan iedereen natuurlijk anders over oordelen. We proberen in “De overstap maken..” de argumenten vóór en tegen zo’n overstap zakelijk op een rijtje te zetten, zodat je als lezer uiteindelijk zelf een goed oordeel kunt vormen. Voor mensen die vanuit dat uitgangspunt een keuze maken voor de overstap van PC naar Mac is dit boek een handige wegwijzer om een afweging voor de aanschaf van een Mac te maken (of niet) en vertrouwd te raken met OS X Snow Leopard en de wereld van Apple.


36

De overstap maken

Hoofdstuk 4 – De voorbereidingen

4. De voorbereidingen Tijd voor opruimen en een backup. “Levertijd” was een begrip, wat ik niet in verband bracht met PC’s. Ik bouwde mijn PC’s zelf en was gewend dat de computerwinkel-om-de-hoek ter plekke kon leveren, wat ik nodig had.

Ik ben heel slecht in weggooien, dus ik heb eerst maar eens een volledige backup1 gemaakt van dat oerwoud. Je weet tenslotte maar nooit of je het nog eens nodig heb, nietwaar…? (….Eh ja, ik ben ook blij met mijn zolder….).

“Over ongeveer drie à vier weken meneer”, zei de Appleverkoper, toen ik vroeg wanneer ik mijn iMac kon komen afhalen. ”Wij mailen of bellen u zodra hij binnen is”. Tja, da’s even wennen…..

Daarna heb ik een nieuwe mappenstructuur gemaakt en de bestanden uitgekozen, die voor nu en later mogelijk nog enige waarde zouden kunnen hebben. Dat leverde een opgeruimd en overzichtelijk geheel op. Voor de internet-favorieten (bladwijzers) heb ik dezelfde aanpak gevolgd.

Het voordeel was dat ik me goed kon voorbereiden op de overstap. Ik weet niet hoe jouw harde schijf eruit ziet, maar na jarenlang werken op de PC was bij mij een omvangrijk “historisch archief” ontstaan (vergelijkbaar met mijn zolderverdieping na 15 jaar wonen op eenzelfde adres). Op de harde schijf bevond zich een oerwoud van mappen, waarvan slechts een deel nog bruikbare inhoud bevatte. Ook was in de loop der jaren een wildgroei onder mijn “favorieten” map ontstaan in Internet Explorer. Veel internet-links werkten vermoedelijk niet eens meer. De komst van de Mac was dus een mooie gelegenheid om eens flink schoon schip te maken.

Ook alle Mac-drivers voor mijn randapparatuur heb ik gedownload en een aantal gratis programma’s, zodat ik die direct zou kunnen installeren als de Mac zou arriveren. Alles stond klaar in een aparte installatiemap op mijn externe harde schijf. En nu maar afwachten…..

……vier weken kunnen best lang zijn …. geduldig blijven.... vooral geduldig blijven .... 1

Eis nr 1 bij overstap naar de iMac : maak een backup van alle bestanden! -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

37

De overstap maken


Waar haal ik informatie vandaan ? In afwachting van de aflevering van mijn Mac, had ik tijd genoeg om me verder in te lezen in de mogelijkheden van mijn nieuwe aankoop.

En er zijn veel artikelen beschikbaar waaruit je kan leren hoe alles werkt. Je kan er lezen hoe je bekende problemen kan voorkomen of oplossen. De informatie lijkt wel zeer compleet.

Vanwege het gebrek aan boeken in de boekhandel, werd dat vooral een zoektocht op internet. Door die zoektocht ben ik gaan beseffen, dat daar zoveel informatie is te vinden, dat boeken over de Apple computers en Apple software haast overbodig zijn. De wereld van Apple is vooral een virtuele wereld (en dat wordt alleen maar beter). Wat kun je allemaal vinden in die “virtuele wereld”? En als je liever van papier leest, welke boeken zijn er te krijgen?

Voor lezers van dit eboek is één onderdeel van bijzonder belang. Ergens op de supportpagina kun je kiezen voor het onderdeel “Het omschakelen ABC”.

Een overzicht:

Apple Op de website van Apple (www.apple.com/nl ) is een schat aan informatie te vinden over de werking van de hard- en software.

Bezoek de supportpagina maar eens. Van alle apparaten en programma’s zijn handleidingen te downloaden en uitgebreide tutorials (Engeltalige instructiefilmpjes) te bekijken.

Je komt dan bij een reeks artikelen, die je als PC gebruiker op weg helpen als je de eerste stappen gaat doen op een Mac (inmiddels is dit helemaal in het Nederlands beschikbaar). Het OS X Snow Leopard en Windows lijken wel erg op elkaar, maar werken niet precies hetzelfde. Je moet wat andere gewoontes aanleren om soepel je weg te kunnen vinden op een Apple-computer. In deze artikelenreeks op de Apple website vind je praktische vergelijkingen tussen Windows en het Apple OS X. De meest gangbare handelingen worden ook in de volgende hoofdstukken van dit eboek overigens ook beschreven.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

38

De overstap maken Of het beter werkt dan Windows, is een kwestie van persoonlijke voorkeur, maar hier en daar kan ik het toch niet nalaten om hierover beargumenteerde meningen te geven. Misschien heb je er iets aan…. Apple biedt via een forum haar gebruikers de mogelijkheid om vragen, ideeën en meningen uit te wisselen. Dit forum wordt intensief bezocht en bevat vaak interessante onderwerpen. Klik op de supportpagina op “Gemeenschappen” en je komt bij het forum. .


Boeken Apple-computers staan steeds meer in de belangstelling als alternatief voor de Windows PC. Bijkomend voordeel daarvan is dat er nu ook wat meer keus is gekomen in Nederlandstalige boeken over de mogelijkheden van de Mac’s. Het aantal is nog altijd onvergelijkbaar klein met het ruime aanbod van Engelstalig leesvoer, maar er is nu tenminste een stevig begin. We noemen enkele titels die u meer informatie geven, dan u in dit boekje al kunt vinden: Yvin Hei en Pieter van Groenewoud leveren al jaren fraaie boeken af voor de Mac. Elk boek bevat ruim 200 pagina’s. Ze zijn over het algemeen goed verkrijgbaar in de boekhandel. Zo hebben ze ook een boekje met de simpele titel

Mocht je bepaalde informatie niet op de Website van Apple vinden, dan kan je altijd nog op dit forum kijken of iemand jouw vraag al eerder heeft gesteld en welke antwoorden daarop gegeven zijn (alvorens de vraag zelf te stellen). Het forum wordt wereldwijd gebruikt en de voertaal is (dus) Engels.

“Mac, Mac OS X Snow Leopard” – prijs € 19,95 (uitgegeven bij Pearson education) Deze uitgeverij biedt in overigens in dezelfde serie meer Macboeken aan. Zo is er in deze serie ook een uitgave van Jeroen Hortings met de titel “Van PC naar Mac”. Jeroen heeft een bepaald eboek eerst goed gelezen en toen dit reuze originele boekwerkje gemaakt (voelt u ‘em)


39

De overstap maken Als u iets meer de diepte in wilt, zijn er op dit moment ook dikke referentieboeken te koop over Snow Leopard bij de concurrerende uitgeverij Easy Computing. Zo schrijft Harry Heijkoop met een paar coauteurs maar liefst 606 pagina’s vol onder de titel “Mac OS X Snow Leopard in de praktijk”. Volgens de omschrijving van een grote internetboekhandel heeft u dan het “ultieme refentieboek” voor Snow leopard te pakken. Daar betaalt u dan ook wel bijna € 40,00 voor. Maar Pearson Education weet daar nog wel overheen te gaan en trakteert u op maar liefst 622 bladzijden tekst. De titel is vreemd genoeg “Snel op weg met OS X Snow Leopard” (dat zou kunnen, maar ik weet niet hoe snel u leest) van de Amerikaanse schrijfster Maria Langer. Die heeft al zo’n 70 titels op haar naam staan. Voor zoveel indrukwekkende kennis betaalt u bijna € 45,00. In de categorie stukken goedkoper is er het boekje “Aan de slag met de Mac“ van Rina Jans, zich ook wel MacMiep noemend. Een heel praktisch boekje, wat rechtstreeks op haar website kan worden besteld (www.macmiep.nl)


Tijdschriften Voor zover ik weet, kennen we op dit moment (augustus 2010) twee Nederlandstalige tijdschriften voor de Mac. Het ene tijdschrift bestaat al een aantal jaren en heet MacFan. Het verschijnt 6x per jaar. (http://www.macfan.nl/)

Sinds oktober 2008 is er een 2e tijdschrift bijgekomen: iCreatemagazine. Dit tijdschrift verscheen al jaren op de Engeltalige markt. De uitgever vond het Mac-aandeel in het Nederlandse taalgebied nu kennelijk interessant genoeg om hier te starten. iCreatemagazine is inmiddels toe aan zijn 20e nummer. http://www.icreatemagazine.nl De twee tijdschriften hebben een heel verschillend karakter en vormen dus een mooie aanvulling op elkaar. iCreatemagazine verschijnt ongeveer 10 x per jaar. In de grotere boekhandels en tijdschriftenwinkels vind je ook wel eens Engelstalige tijdschriften, maar die kunnen behoorlijk prijzig zijn.


40

De overstap maken Voorbeelden van Engelstalige tijdschriften zijn o.a. • Macworld (http://www.macworld.co.uk/) • MacFormat ( http://www.macformat.co.uk/ ) • Macuser (http://www.macuser.co.uk/) • Mac Tech ( http://www.mactech.com/ ) .... en dan zijn er ongetwijfeld nog wel een paar.

Forums/communities We schreven al dat Apple een uitgebreide Engelstalige forumpagina heeft. Voor diegenen die in het Nederlands met andere Apple-gebruikers willen communiceren, zijn er diverse forums te vinden, die zich geheel of gedeeltelijk richten op gebruikers van Apple. www.onemorething.nl claimt de grootste Apple gemeenschap van de Benelux te zijn.

One more thing is een verwijzing naar toespraken van Steve Jobs, de CEO van Apple, wiens presentaties (Keynotes) op de Macworld expo’s beroemd zijn geworden en waarin hij ogenschijnlijk terloops de meest spectaculaire producten bij het publiek wist aan te kondigen, met de inleidende zin,.”.... oh yeah...one more thing.....” en dan kwam het .......

Hoofdstuk 4 – De voorbereidingen www.macfreak.org heeft een zeer actief forum en beweert de best bezochte site op dit vlak te hebben. gathering.tweakers.net heeft het forum “Apple talk”, waar ook redelijk wat verkeer is waar te nemen. www.mac4dummies.nl is een relatief nieuw forum, waar beginners met al hun vragen terecht kunnen. www.klokhuis.nl is een Apple-gebruikersgroep. Ze hebben een ook eigen forum. Goed werkende forums zijn verslavend. Het kan heel er leuk zijn, maar helaas wordt je als startend forumlid niet door ieder even fijnzinnig behandeld. Laat je daardoor niet afschrikken. Er zijn genoeg welwillende forumleden die je willen helpen. Als het onderwerp je interesseert, is er altijd wel wat te beleven en voor je het weet is de klok uren verder. Veel plezier ! Voor meer Nederlandstalige internetsites voor de Mac kun je terecht op de MacWeb-pagina van MacWegwijzer.nl. En wil je een handige startpagina vol met Nederlandse Macsites. Probeer dan eens onze Symbaloo-pagina MacDesktop.

(Opmerking: In januari 2009 heeft Apple voor de laatste keer een keynotepresentatie houden op de MacWorld expo). -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

41

De overstap maken


Overige informatie Voor online informatie is http://apple.startpagina.nl/ ook een goed startpunt. Vanaf deze pagina kun je o.a. verder naar de kleindochterpagina’s en internetsites over Apple-hardware, Apple-TV, Apple-macosx, Apple software, Apple-dealers, Apple-games, Apple-iPod, Apple iPhone en Apple iPad. Tevens zijn er allerlei leerzame webpagina’s, waar je iets kunt lezen over de werking van de Apple computers. Een mooie website is www.macswitch.nl en een andere is www.macnoob.nl waarbij de makers zich vooral richten op de Windowsgebruiker, die net overstapt naar de Mac (en in goed Nederlands wordt je dan als “switcher” aangeduid in de “Apple-community”). Je kunt ook een kijkje nemen op www.macmiep.nl , waar je een soort gratis online cursus over het gebruik van OS X vindt. Het gaat wel om een oudere OSX versie 10.4 Tiger, maar er zijn ook een paar instructiefilmpjes voor OSX Leopard. (wat heel erg lijkt op Snow Leopard. Die filmpjes zullen dus meestal wel bruikbaar zal zijn).

MacMiep geeft de cursus over Apple OS X 10.6 Snow Leopard uit in boekvorm, waar je dan wel voor moet betalen. Met haar compacte boekjes richt MacMiep zich op beginners en switchers. In de zomer van 2008 verscheen haar 2e boekje over iPhoto, wat inmiddels is geupgrade naar iPhoto09 en in het najaar 2008 het 3e boekje over iMovie en iDVD (nog in de versie van iLife08). En voor de mensen, die echt alles willen weten over de Macintosh-computer en zijn historie is er de website www.macwiki.nl. Hier wordt al onze gezamenlijke kennis gebundeld op een wikipediawebsite (in het Nederlands natuurlijk). Op ons eigen iLinks op macwegwijzer.nl vind je alle genoemde internetlinken en staan er nog veel meer. Het zijn allemaal verwijzingen naar Nederlandstalige informatieve websites over het werken met een Mac. iLinks wordt regelmatig aangevuld.


42

De overstap maken


En als de Mac dan eindelijk arriveert…. Ik kende de verhalen natuurlijk wel: “Je pakt je Mac uit, sluit je toetsenbord en muis aan, steekt de stekker in het stopcontact en….het werkt….en ook meteen contact met internet enzo…”

Het toetsenbord en de muis werden aangesloten. De stekker ging vervolgens in het stopcontact ... (het is dan even zoeken naar de “aan-/uitknop”, maar die zit aan de achterzijde) en...het werkte….en ook meteen contact met internet enzo….

Dat hoeft overigens geen unieke ervaring van een eigenaar van een Mac te zijn. Ieder die wel eens een goed voorgeïnstalleerde Windows PC of Windows notebook heeft gekocht, heeft deze ervaring zeker ook al eens gehad.

Tot zover klopte het verhaal dus....

Het duurde uiteindelijk 4 weken voordat het bericht kwam dat ik mijn iMac kon ophalen.

Je koopt deze iMac ook voor de fraaie vormgeving en daarin stelt hij niet teleur. Hij ziet er echt heel fraai uit. Mijn bezoekers zoeken tevergeefs naar de PC-kast en zijn aangenaam verrast als je vertelt, dat die kast er helemaal niet is. Het apparaat maakt dus al indruk voordat hij aan is. Het tweede dat erg opvalt is de oorverdovende stilte op je werktafel. Je hoort deze iMac echt nauwelijks. Het is een zeer opvallend verschil met mijn oude (toch niet echt luidruchtige) Windows-PC, die echter wel twee (zacht zoemende) ventilatoren nodig had om de processor en de kast voldoende te koelen.

zelfs de doos is mooi.....

Drie pagina’s verder staat de iMac in volle glorie op ons eerste Wegwijzer-Navigatiescherm.

De doos werd uitgepakt en de iMac werd op de werktafel in de woonkamer gezet. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

43

De overstap maken

Hoofdstuk 5 – Aan de slag

5. Aan de slag…. Voordat je aan de slag kunt met de Mac stelt de setup assistent je een aantal vragen. De antwoorden worden gebruikt om je computer in te stellen, een internetverbinding te maken en je Mac te registreren bij Apple.

Tijdens het instellen van de account, zal de Mac een fotootje maken en je vragen om deze als accountplaatje te gebruiken. Dus wel eerst even je haar kammen, voordat je gaat beginnen!

De schermen zijn duidelijk en het wijst zich eigenlijk allemaal vanzelf. Weet je het antwoord niet op een vraag, dan sla je die gewoon over zonder iets in te vullen. Later kun je de instelling alsnog ingeven via een functie van systeemvoorkeuren. (blz.122. en verder). Op sommige vragen moet je wel antwoord geven, anders kan je computer niet goed ingesteld worden. De setupassistent laat je dat meteen weten.

Je kunt later via Systeemvoorkeuren meerdere accounts aanmaken.

Wie wel eens Windows heeft geïnstalleerd, weet dat je vooraf een lijstje gebruikers kunt invullen. Windows maakt dan per naam een aparte groep mappen aan, waar iedere gebruiker zijn documenten in kan opslaan en individuele gebruikersinstellingen worden weggeschreven. Dit heet een account. De setupassistent van OS X Leopard zal je ook een paar vragen stellen, waarmee je een Account aanmaakt. Denk even goed na over de (korte) naam die je account moet krijgen. Deze naam gebruikt de Mac als naam voor je thuismap (homedirectory).

Om een aantal vragen van de setupassistent te kunnen beantwoorden, moet je verbonden zijn met internet. Het is dus handig om je ethernetkabel aan te sluiten voor je begint. Heb je een draadloos WIFI-systeem, hoef je niets extra’s te doen. Waarschijnlijk heb je al een modem/router geïnstalleerd voor je vorige computer. Heb je een router, of een modem met routerfunctie, (waar veel ADSL-modems mee zijn uitgerust) dan wordt automatisch een IP-adres aan de Mac toegekend door een zogenaamde DHCP-server (het IP-adres is een nummer, waaraan de router de computer herkent en daardoor boodschappen naar de juiste computer in het netwerk kan sturen) De Mac is automatisch ingesteld op het ontvangen van zo’n (dynamisch) IP-adres. In dat geval zal je vrijwel meteen contact hebben met internet.


44

De overstap maken Zijn er meerdere netwerken beschikbaar (bijvoorbeeld bij een draadloos netwerk), zul je hooguit moeten aangeven van welk netwerk je gebruik wilt gaan maken en wellicht moet je het wachtwoord invullen. Maak je rechtstreeks verbinding via een modem (die dus geen DHCP-server heeft) zul je je gegevens van je internet-provider bij de hand moeten houden. De setupassistent zal je dan de instellingen vragen en probeert vervolgens contact te maken met internet. Op blz. 47 kom je de eerste Wegwijzer van dit eboek tegen. Het is een Wegwijzer over de iMac zelf.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Rondom de afbeelding van iMac staan de namen van de functies genoemd. Een aantal aanduidingen zijn heel klein. Hier is geen nadere uitleg voor, want deze spreken voor zich. Andere aanduidingen zijn in een groter lettertype. Als je met de aanwijspijl van je muis op de naam van zo’n functie klikt, spring je rechtstreeks naar de tekst in het eboek, waar je uitleg over die functie kan lezen. Heb je de uitleg gelezen en wil je weer terug naar de Wegwijzer, gebruik dan de PDFinhoudsopgave. De Wegwijzers staan daarin duidelijk herkenbaar aangegeven. In een enkel geval klik je op een functienaam en spring je niet naar een tekst, maar naar een andere Wegwijzer, die over dat onderdeel gaat. In dit voorbeeld staat de onder de iMac het toetsenbord. Er is een aparte Wegwijzer over het toetsenbord. Dus als je onder de afbeelding klikt op toetsenbord krijg je de Wegwijzer voor het Toetsenbord in beeld. Vandaar kun je naar de uitleg over het toetsenbord of onderdelen daarvan. Als je voor het eerst met een Mac gaat werken is het beter om de hoofdstukken eerst achter elkaar te lezen en daarmee de logische volgorde van het eboek te volgen.

Als de iMac voor je neus staat, wat zie je dan? En wat zie je niet, maar is er wel? -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

45

De overstap maken Een Wegwijzer wordt vooral handig in het gebruik als je veel dingen al weet, maar snel een bepaald onderdeel wilt terugzoeken. In dit eboek zijn elf Wegwijzers opgenomen. Er zijn zeven visuele Wegwijzers: de iMac, het toetsenbord, het Macbook, het Bureaublad, Dock, Finder en Systeem-voorkeuren. Achterin het boek vind je nog vier lijst-Wegwijzers over Interpunctie, Functie-toetsen, Toetscombinaties en Programma’s.

Belangrijk om in je achterhoofd te houden In 1997 starte Apple™ een fraaie reclamecampagne onder de titel “Think different”. (klik op de link om het filmpje te bekijken)

Als je overstapt van Windows naar OS X is “anders denken” een uitgangspunt, dat je altijd in het achterhoofd moet houden. Zodra je aan de slag gaat met je nieuwe Mac stuit je uiteraard op verschillen. Als iets anders werkt, moet je daar even aan wennen. Als je lang met Windows hebt gewerkt, hoef je over veel handelingen in Windows niet meer na te denken. Met een nieuw systeem moet je dat opeens wel.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Dat vinden sommige mensen vervelend. Het gaat hier en daar anders, maar daar zit uiteraard wel een bepaalde logica achter. In een aantal gevallen werkt het uiteindelijk prettig(er). Neem daarom rustig de tijd om te kijken hoe dingen werken op de Apple. Er wordt in dit boek veel aandacht besteed aan de werking van het toetsenbord, het bureaublad, Finder en het Dock. Die bepalen met elkaar de gebruiks- en toegangsmogelijkheden tot het systeem. Enige voorkennis kan hier meteen onnodige ergernissen voorkomen. Als je dit hoofdstuk goed doorneemt, weet je waar het gebruik van de Mac afwijkt van de Windows logica. Als je door dit hoofdstuk heen bent, zul je je meer thuis voelen in het gebruik van de Mac. Je zult merken dat je Apple-computer eenvoudig in het gebruik is. Je systeem is heel overzichtelijk en daardoor heel toegankelijk. Maar je hersenen moeten er wel aan wennen en wat andere dingen leren. Het zal misschien wel enkele weken duren, voordat je weer automatisch alles kunt vinden, zoals je dat bij Windows al gewend was. Gun jezelf die tijd. Raak niet geïrriteerd, lees dit eboek goed door en “Think different” (en soms ook liever niet, maar dat komt verderop). Kom je er niet uit en kun je het antwoord ook niet in dit eboek vinden, gebruik dan de OS X helpfunctie. (Menubalk  Help), de Apple supportpagina’s of de vele Apple-forums.


46

De overstap maken


5.1 Wegwijzer voor de iMac Het beeldscherm

Ingebouwde microfoon

Ingebouwde iSightcamera

Optische superdrive

Kaartlezer SD

Aansluitpoorten (achterzijde) Aan/uit-knop (Achterzijde)

Linker geluidsbox

Rechter geluidsbox

Muis Toetsenbord -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

47

De overstap maken


De computer aan- en uitzetten De aan- en uitknop op je iMac zit aan de achterkant. Die achterkant is zilver en het knopje ook, dus het is de eerste keer misschien even zoeken. Hij zit wel op een logische en gemakkelijk te bereiken plekje, als je voor je computer zit. Het opstarten gaat snel. In circa 30 seconden kijk je naar het bureaublad van je Mac en kun je aan de slag. Ter vergelijking: Windows Vista had hier (ook na installatie van SP2) ruim 1 minuut voor nodig, dus de iMac start met OS X Snow Leopard ongeveer 2x zo snel op als Windows Vista. Maar Window 7 heeft een inhaalslag gemaakt. De opstartsnelheid van OS X Snow Leopard en Windows 7 zijn vrijwel gelijk.

Het systeem zal je dan vragen om de iMac uit te zetten en opnieuw te starten. Dit heet een Panicstop. In dat geval kun je niet meer via het Apple-menu afsluiten, maar gebruik je de aan- en uitknop op de achterzijde. Deze laatste zinnen waren wellicht overbodige bladvulling, want ik ken deze mogelijkheid alleen uit de handleidingen (ik heb in 3 jaar nog nooit een panicstop mogen meemaken).

In “sluimerstand” zie je niet dat de iMac aan is.

Je zet de Mac weer uit door het Apple-menu open te klikken, wat altijd zichtbaar is in de linkerbovenhoek van het bureaublad. In het menu wat openvouwt, zie je onder andere drie keuzes staan: “sluimer”, “herstart” en “zet uit...”. (de overige functies van het Apple-menu worden verderop in dit eboek uitgelegd).

Als je de iMac in sluimerstand zet, schakelt hij van alles uit, zodat hij nauwelijks energie verbruikt. Een tikje op je spatiebalk is genoeg om je Mac weer wakker te krijgen. Je kunt dan meteen weer aan de slag. (Met de introductie van Vista heeft Windows ook een dergelijke voorziening gekregen) Je kunt echter nergens aan zien of de iMac in sluimerstand staat of echt uit is. Op de vorige versie zat nog een controlelampje boven het scherm. Maar met de komst van alu-versies van de iMac (vanaf 2007) is dit lampje verdwenen.

Je hebt de knop op de achterzijde dus niet nodig om de Mac uit te zetten, tenzij je computer vastloopt. Als er iets gebeurt op de computer, waarmee OS X helemaal niet mee overweg kan, sluit het systeem zichzelf uit veiligheidsoverwegingen af.

Als je de stroom er om een bepaalde reden af moet halen, controleer dus wel even of je iMac echt uit is. OS X is zeer stabiel, maar vindt het helemaal niet leuk, als de stroom er opeens wordt afgehaald.


48

De overstap maken Er is dan geen gelegenheid om belangrijke programma’s en bestanden af te sluiten en veilig te stellen. Dat kan leiden tot beschadiging van bestanden en in het ergste geval krijg je problemen om je computer opnieuw te starten. Ga hier dus zorgvuldig mee om. Het beeldscherm instellen. We hebben al eerder geconstateerd dat het beeldscherm van een iMac in twee varianten verkrijgbaar is: 21,5” en 27”. De schermkwaliteit is uitstekend.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag In het eerste tabblad kun je de beeldschermresolutie instellen, ofwel daarmee bepaal je hoe groot de of hoe klein tekst en afbeeldingen zich op het scherm presenteren. De grootste resolutie voor de 21,5” iMac is 1920x1080 beeldpunten. Het scherm is zo scherp en helder dat deze hoge resolutie toch heel prettig aandoet. Mocht je letters of iconen te klein vinden, kun je deze groter instellen, terwijl je de schermresolutie op 1920x1080 kan laten staan. Je leert dit in het hoofdstuk over het bureaublad.

We gaan even kijken hoe je het beeldscherm kunt instellen. Daarvoor klik je met je linkermuisknop op het Appeltje in de linkerbovenhoek op de menubalk van je scherm. Er ontvouwt een menu en je kiest Systeemvoorkeuren. Er opent een tabblad met iconen. Het 2e rijtje gaat over hardwareinstellingen en met het tweede icoon kun je het beeldscherm instellen.

Je klikt op dit icoon en er opent een dialoogscherm met twee tabbladen. Het eerste tabblad gaat over de beeldschermen zelf en het tweede tabblad over kleurinstellingen.

Je kunt in dit scherm met een schuifbalk ook de helderheid instellen.


49

De overstap maken Als je het vakje Toon beeldschermsymbool in menubalk aanvinkt, verschijnt rechts in je menubalk een schermpje, waarmee je deze instellingen in het vervolg rechtstreeks kunt benaderen. Het kleurtabblad is voor kleur-kalibratie, wat we niet verder uitdiepen in dit eboek. Werken met muis en toetsenbord Via de muis/trackpad en het toetsenbord “praat” je met je computer. Het is dus erg belangrijk om die taal goed onder knie te krijgen. Hoe meer je weet van de werking van de muis/trackpad en het toetsenbord, des te makkelijker werk je met het besturingssysteem.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Vroeger had een muis van een Mac geen rechter muisknop. Maar dat is na 2005 veranderd. Toen kregen ook de muizen van Apple de mogelijkheid om de rechter muisknop te gebruiken. Maar dat moet je wel eerst even instellen. Je opent opnieuw Appletjesmenu  Systeemvoorkeuren. Het blad vol iconen wordt weer zichtbaar. Op de tweede rij zie je de categorie Hardware en helemaal rechts op dit rijtje klik je op het icoon Muis.

Er zijn een aantal verschillen met een Windowsmuis of een Windowstoetsenbord. Van het toetsenbord is een aparte Wegwijzer beschikbaar. In dit hoofdstuk leer je de belangrijkste verschillen, waardoor je geen problemen krijgt bij de eerste stappen in het werken met OS X Leopard.

De muis Een muis in Windows weet dat hij hard moet werken. De linker en rechter muisknop zijn automatisch actief. De Apple Mouse van de iMac hoopt kennelijk nog op een iets rustiger bestaan. Standaard lijkt alleen de linker muisknop actief.

Kies voor Muis

Er opent nu een scherm, met een afbeelding van de Apple Mouse waarin je functies van 4 knoppen kunt veranderen en de snelheid van de muis naar eigen wens kunt instellen.


50

De overstap maken


Je ziet dat de muis wel twee knoppen heeft, maar die staan allebei ingesteld als Primaire knop. Ze doen dus allebei hetzelfde werk. Stel de rechtermuisknop via het blauwe keuzemenu in als Secundaire knop en nu werkt de rechtermuisknop, zoals Windowsgebruikers dat al heel lang gewend zijn.

Ook in dit scherm kun je secundair klikken instellen op de rechterzijde van de muis. Een flimpje toont je alle mogelijkheden van de Magic Mouse. Gebruik je een Magic Mouse, dan zal het configuratiescherm van de muis er geheel anders uit zien, maar het principe voor het instellen van de knoppen is hetzelfde.

In hoofdstuk 10 komen we nog terug op de andere instellingsmogelijkheden van Apple’s Apple Mouse en de Magic Mouse.


51

De overstap maken


5.2 Wegwijzer voor het toetsenbord

Functietoetsen

Control

Option Command

Mediatoetsen

Spatiebalk

Uitwerptoets FN-toets

Overige toetsen

Toetsen programmeren

Numerieke toetsen


52

De overstap maken


De fijne kneepjes van het toetsenbord Een iMac wordt tegenwoordig standaard geleverd met een draadloos toetsenbord. Dat heeft precies dezelfde indeling en functionaliteit als het toetsenbord van de Macbook (pro), wat wordt besproken op blz 64. Het toetsenbord met numeriek pad is de meest uitgebreide versie, maar die is alleen met bedrading te krijgen. Let dus bij bestelling van je Mac goed op welk toetsenbord wordt meegeleverd! Het bedrade alu-toetsenbord van de iMac ziet er mooi uit...

Het toetsenbord kent vele handige gebruiksmogelijkheden, die je alleen vindt op de luxe mediatoetsenborden voor een Windows PC. Tot zover het goede nieuws. Maar er zitten misschien ook wat nadelen aan voor mensen, die voor het eerst met een Mac gaan werken. De layout en de werking van toetsen en de toetscombinaties zijn namelijk soms wat anders dan je in Windows gewend bent. Die andere layout kan een nadeel zijn in het geval dat het Apple toetsenbord je niet bevalt. Je kunt wel andere toetsenborden krijgen die je aan je iMac kan hangen. De toetsenbordlayout van die borden is vaak ook geschikt voor PC’s. Dat heeft tot gevolg dat niet alle toetsen zullen werken of dat toetsen zich anders gedragen, dan je verwacht.

En de toetsaanslag blijkt – na een beetje wennen – bijzonder prettig. Er zitten twee usb poorten aan de zijkanten van het toetsenbord, wat erg praktisch is. Op het draadloze toetsenbord zitten die USB-poorten niet. Maar je hebt daarentegen ook geen poorten nodig om je toetsenbord en muis aan te sluiten, dus per saldo houd je net zoveel USBpoorten vrij met een bedraad of met een draadloos bord.

Op die verschillen gaan we nu niet verder in, want dat kan per toetsenbord weer verschillend zijn. Het is onbegonnen werk om dat allemaal in kaart te brengen. In dit eboek komen alleen de belangrijkste verschillen tussen een Appletoetsenbord en een standaard Windowstoetsenbord aan de orde.


53

De overstap maken


Wat zit er niet op? Op het uitgebreide Apple-toetsenbord missen enkele knoppen, die wel op de Windows-toetsenborden zitten. Om te beginnen heb je geen Numlocktoets. Op die plek van het toetsenbord zit nu een clear-toets ( ⌧ ).

Zoek je de inserttoets? Niet gevonden? Houdt maar op met zoeken, want die is er ook niet. Op die plek zit de fn-toets. De functie daarvan komt verderop nog uitgebreid aan de orde. En waar is de printscreen-toets dan? Juist, ...die is er dus ook niet. In Windows is heel eenvoudig een screenprint te maken met de printscreen-toets op het toetsenbord. Je kunt dat verfijnen met de toetscombinatie Alt+Printscreen, waarmee alleen het actieve venster wordt vastgelegd.

De numerieke toetsen op een Apple-toetsenbord zijn namelijk gewoon de numerieke toetsen. Op een Windows-toetsenbord vind je links boven in het numerieke pad die Numlocktoets, waarmee je numerieke toetsen ook als navigatietoetsen kan gebruiken. Dat werkt op een Apple-toetsenbord niet zo. Je hebt aparte navigatietoetsen op het toetsenbord zitten. Het is dus niet logisch om die ook nog eens op je numerieke toetsenbord te hebben. Je hebt dus die Numlocktoets op een Apple-toetsenbord niet nodig. De cleartoets wist numerieke ingaven in het programma “rekenmachine”. In Excel gedraagt de toets zich als een extra backspace-toets.

Gelukkig kan dat op een Apple-computer ook, ondanks dat je daar geen aparte knop voor op het toetsenbord hebt. Een volledige schermprint kun je maken met de toetscombinatie SHIFT+CMD+3 (print van het volledige scherm) Maar OS X Snow Leopard gaat nog een stapje verder dan Windows. Met SHIFT+CMD + 4 kun je namelijk een vrije selectie van je beeldscherm vastleggen. Bij gebruik van deze toetscombinatie verschijnt er een selectieteken op het scherm. De gebruiker zet met de muis het teken op de plek waar de schermselectie moet beginnen. Terwijl je de linkermuisknop ingedrukt houdt, sleep je het selectieteken naar de andere hoek van je schermselectie. Zodra je de muisknop loslaat, wordt een screenprint gemaakt van het geselecteerde gebied.


54

De overstap maken In Windows 7 kun je dit nu ook doen, maar je moet er wel een programmaatje “Snipping tool” voor openen. Daarmee beïnvloed je de weergave desktop. (Snipping tool verschijnt bijvoorbeeld in de taakbalk en op de taakbalk worden menu’s en previews gesloten). In de meeste gevallen is dit overigens niet erg.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Dat doe je door na SHIFT+CMD + 4 op de Spatiebalk te drukken. Er verschijnt dan een fototoestel in beeld. Je gaat op het onderdeel staan, waar je een screenprint van wilt. Dat wordt lichtblauw. Je klikt op je linkermuisknop en OS X Leopard plaatst een plaatje ervan op je bureaublad. Dat is dan weer een functie die in Windows ontbreekt. Bovendien kan je in OS X Snow Leopard ook een video maken van je beeldscherm. Dat doe je met behulp van Quicktime X en is erg handig om bijvoorbeeld softwareinstructiefilms te maken.

Zodra het programma “Snipping tool” in Windows 7 is geopend, wordt je beeldscherm vaag weergegeven en kun je – net als in OS X Snow Leopard – met behulp van een selectieteken aangeven wat je wilt selecteren. Het geselecteerde deel van het scherm komt weer scherp naar de voorgrond, zodat je goed kunt zien wat je selecteerd. OS X zet het bestand op je bureaublad en je moet het apart een naam geven. In Windows zorgt Snipping tool ervoor dat het bestand meteen kan worden voorzien van een naam en dat er is erg handig.

De aanpak van OS X Snow Leopard is eenduidig (het gaat via allemaal via systeemtoetsen, terwijl windows het deels via systeemtoetsen en deels via een programmaatje “Snipping tool” heeft opgelost) OS X is qua mogelijkheden uitgebreider dan de oplossing in Windows (de camerashot en videocapture ontbreken in Windows) en het werkt heel handig.

Daarnaast kun je als extraatje in OS X Snow leopard ook vensters of onderdelen aanwijzen.


55

De overstap maken

Wat zit er extra op een Apple-toetsenbord? Een Apple-toetsenbord heeft wel weer een paar handige en soms noodzakelijke extra’s.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Het Windowstoetsenbord Control

Windowstoets

Control

Option/alt

Alt

De uitwerptoets Je krijgt vrij snel met deze toets te maken, want zodra je een schijf in je superdrive stopt, moet je die er ook weer uit kunnen krijgen. Eén van de mogelijkheden is het gebruik van deze uitwerptoets, die bovenin het toetsenbord, rechts van de F12 toets te vinden is. Als je een CD- of DVD-schijf in de superdrive hebt zitten en je drukt op deze toets, dan zal de Mac de schijf uitwerpen.

Control-, Option- en Commandtoetsen Deze toetsen zitten aan beide kanten naast de spatiebalk. Hieronder worden deze toetsen vergeleken met de toetsen, die op dezelfde plek van een Windowstoetsenbord zitten. De controltoets zit op beide toetsenbordsoorten op dezelfde plek. De optiontoets van Apple ( ⎇ ) is te vergelijken met de Alttoets en als je Windows op je iMac installeert, zal deze zich ook zo gedragen. De Commandtoets (⌘) is vergelijkbaar met de Windowstoets. Doorgewinterde Applegebruikers noemen de commandtoets ook wel de appeltjestoets.

Command(appeltje)

Het Appletoetsenbord

Er staat weliswaar geen appeltje op de toets, maar dat was op vorige versies van de Apple toetsenborden wel het geval. Tussen je alfanumerieke en numerieke deel van het toetsenbord staan deze zes toetsen: Function

Home

Del

End

Page-up

Page-down


56

De overstap maken Hoewel ze er uiterlijk wat anders uitzien dan op de meeste Windows-toetsenborden, hebben 5 van de 6 toetsen dezelfde werking als op een Windows-toetsenbord. Uitzondering is de fn-toets. Die zit op de plek, waar je bij een Windowstoetsenbord de “insertknop” zou verwachten. Die insertknop is er gewoon niet, ook niet op een andere plek. De fn-toets in combinatie met functietoetsen, maakt een aantal functies van de hardware en OS X direct toegankelijk. Het werkt volgens hetzelfde principe als fn-knoppen op laptops met Windows. Op de functietoetsen zie je de functiesymbolen. De volgende functies kun je met de fn-toets aanroepen: fn+f1/f2 fn+f3 fn+f4 fn+f7/f8/f9 fn+ f10/f11/f12

= = = =

Scherm lichter of donkerder instellen Exposé activeren (overzicht vensters) Dashboard activeren Nummers op CD/DVD vorige, afspelen/ Pauzeren of volgende = Geluid aan/uit, zachter of harder zetten.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Je kunt deze handzame overzichten uitprinten en naast je computer leggen, zodat je ze geleidelijk aan uit je hoofd kunt leren (en je kunt zo nu en dan nog even spieken).

Gebruik van toetscombinaties Een aantal toetscombinaties op het Apple-toetsenbord zijn anders dan in Windows. Misschien vind je het een kwestie van wennen en wellicht wil je helemaal niet wennen. Het belangrijkste verschil is misschien de interpunctie, want daar werk je veel mee. Een gebruiker van Windows is op dit vlak gewend aan visueel logische toetscombinaties. Als je bijvoorbeeld een letter met een trema moet typen, dan doe je dat door het intoetsen van shift+dubbele aanhalingstekens, gevolgd door de betreffende letter, waar de puntjes op moeten komen. Hetzelfde doe je met andere accenten, die je op het toetsenbord ziet. Het is de logica die tientallen jaren geleden al op typemachines te vinden was.

Bepaalde functies als Exposé en Dashboard worden verderop in dit eboek uitgelegd. Achterin dit boek zijn twee Wegwijzers opgenomen over de werking van functietoetsen en toetscombinaties.

Je hoeft dan niks te onthouden van sneltoetscombinaties. Gewoon kijken, logisch nadenken en doen.


57

De overstap maken De Windows(typemachine)logica heeft overigens ook wel weer zijn onlogische kanten. Wil je bijvoorbeeld geen letter met een trema, maar gewoon aanhalingstekens, moet je eerst een extra spatie toevoegen. Doe je dat niet, dan wordt er automatisch een trema geplaatst op de eerstvolgende letter. Dat overkomt mij nogal eens en dat is uiterst irritant.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag in de keuze Taal en tekst (bovenste rij) op het tabblad Invoerbronnen moet je “Toon invoermenu in menubalk” aanvinken. Er verschijnt dan een vlaggetje in de rechterbovenhoek van het scherm op de balk. Klik erop en het menu verschijnt, wat hiernaast wordt getoond.

Dat zal een gebruiker van de Apple methode niet overkomen. Op een Apple toetsenbord zijn “aanhalingstekens” gewoon “aanhalingstekens”. Daar hoef je niet over na te denken.

ls je op Toon lettertekenpalet en/of Toon toetsenbordweergave klikt, verschijnen er visuele hulpjes in beeld.

Maar “elk voordeel heb z’n nadeel”. Want om een trema op een Apple-toetsenbord te krijgen, moet je weer onlogische toets-combinaties uit je hoofd gaan leren. Een letter met een trema is bijvoorbeeld Alt-U gevolgd door de betreffende letter. Het doet een beetje denken aan het vroegere ASCII-systeem (wat ik liever wil vergeten), waar je met de alttoets en een cijfercombinatie op je toetsenbord alle (aparte) tekens en symbolen op het scherm kon krijgen. Het is wellicht een kwestie van trainen en wennen, maar ik vond het zelf niet zo handig (inmiddels ben ik er wel aan gewend). Wil je jezelf de benadering van Apple wel snel eigen maken, vind je in bijlage II een Wegwijzer over de interpunctie. Die kun je printen en naast je toetsenbord leggen, totdat je het uit het hoofd weet. Je kunt overigens ook wel visuele hulpjes aanroepen door bij systeemvoorkeuren (in het Appeltjesmenu – links boven in het scherm)

Lettertekenpalet


58

De overstap maken Via het lettertekenpalet kun je allerlei bijzondere symbolen en schriftekens invoegen in je tekst. Als je een symbool of schrifteken selecteert in de het bovenste vak, zie je in de vakken eronder nog allerlei varianten, waaruit je kunt kiezen. Als je de toetsenbordweergave in het menu kiest, verschijnt er een klein toetsenbordje op je bureaublad (die overigens ook heel groot op het scherm kan worden gezet). Als je bijvoorbeeld op option/alttoets van deze afbeelding klikt, laat het toetsenbord zien welke toetscombinaties je kunt gebruiken om bepaalde tekens of interpunctie via het toetsenbord op te roepen. Dat is best leuk, maar een Windowsgebruiker zal deze hulpmiddeltje mogelijk als een lapmiddel ervaren voor iets, wat gemakkelijker kan worden opgelost. Wil je niet wennen aan de toetscombinaties van Apple, dan kies je in de lijst van toetsenbord-weergaves “U.S.International - PC”. Je vinkt dan deze layout aan en de Nederlandse Lay-out vink je uit en het toetsenbord werkt weer zoals je dat ook onder Windows gewend was.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag In het hoofdstuk “Nog een paar handige tips” (blz178) leer je hoe je Toetscombinaties zelf kunt instellen. Lees in de volgende hoofdstukken eerst meer over de werking van het besturingssysteem. Daarna kun je zelf bepalen of je functies via programma’s, muis of toetsenbord wilt bedienen. ****** Voordat we verder gaan met de uitleg van OS X Snow Leopard gaan we eerst nog even kijken naar het Macbook (pro). Dit heeft een ander toetsenbord en geen muis maar een touchpad. Het is niet alleen prettig om ook daar ook de fijne kneepjes van te kennen als je een Macbookgebruiker bent. Als je een andere Mac gebruikt en het draadloze toetsenbord en de Magic Trackpad gebruikt, dan heb je met dezelfde werkwijze te maken. Op de volgende pagina vind je de Wegwijzer voor het Macbook. We bespreken de verschillen met de iMac stap voor stap.

Nee, in dit geval liever niet..... -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

59

De overstap maken


Wegwijzer 5.3 Het Macbook liinker geluidsbox

Ingebouwde microfoon

Het Beeldscherm Het Touchpad

Het toetsenbord Ingebouwde iSightcamera Rechter geluidsbox

Aansluitpoorten

Optische superdrive

Magsafe

Ethernet

USB 2.0

Minidisplaypoort

Audioaansluitingen Kensingtonslot


60

De overstap maken


Waarom een Macbook ? In hoofdstuk 2 is een afweging gemaakt om eerst een iMac te kopen. Maar veel mensen kiezen tegenwoordig voor een mobiele computer. In 2008 werden voor het eerst meer notebookcomputers verkocht dan vaste desktopcomuters. Het is een ontwikkeling die al heel lang aan de gang is. Een paar jaar geleden was een laptop wel handig, maar de prestaties bleven vaak nog fors achter op desktopcomputers. Dat kwam onder andere omdat de producenten moesten zorgen voor een redelijk batterijduur in de notebooks. Dat betekende dat je in een notebook geen energieslurpende onderdelen kon inbouwen. Dat leverde vaak een notebook op, wat gewoon aanzienlijk minder in huis had dan een desktopcomputer. Maar dat is nu anders. De computerindustrie is steeds beter in staat om topprestaties te combineren met energiezuinigheid. Gevolg: Er is meer gelijkwaardigheid tussen notebooks en desktopcomputers ontstaan. Steeds meer mensen kiezen nu voor een notebook als vervanger voor hun desktopsysteem. Het voordeel dat daarmee je computer klein en vooral mobiel is, is voor veel mensen nu het doorslaggevende argument geworden. En daar hebben ze zelfs een (soms veel) hogere prijs voor over.

Bij Apple is deze ontwikkeling al langere tijd aan de gang. Je kunt tegenwoordig een Macbook pro kopen, die vrijwel dezelfde prestaties op de mat legt als een iMac.

Je werkt dan wel met een kleiner scherm. Een Macbook heeft een 13,3” breedbeeldscherm. Bij een Macbook pro kun je kiezen tussen een 15,4” en een 17” breedbeeldscherm. Ook is de harde schijf vaak nog iets kleiner en/of een iets trager dan van een iMac. Maar verder zijn processor-snelheid, geheugen, videokaart en randvoorzieningen op eenzelfde niveau. Je moet voor de Apple notebooks wel dieper in de geldbuidel tasten om dat gelijke prestatieniveau ook te krijgen, maar dat verschil heb je bij andere merken ook. De verkoop van de Macbook (pro) groeit sterk bij Apple, maar het laatste jaar is er opmerkelijk genoeg ook bij de iMac weer een sterke groei te constateren (waarschijnlijk mede als gevolg van de fraaie breedbeeldschermen, die sinds oktober 2009 worden aangeboden) .


61

De overstap maken


Waarom kies je voor een Macbook (pro) Apple verkoopt zijn notebooks in het duurdere segment van de markt. De producten zijn in prijs vergelijkbaar met de topmodellen van bijvoorbeeld Dell, HP of Sony. Toch kiezen steeds meer mensen voor een Macbook(pro). De schrijver dezes heeft twee jaar geleden ook zijn windowslaptop aan de kant gezet en is toen overgestapt naar een Macbook Pro. Wat maakt een Macbook dan zo aantrekkelijk? Eén antwoord kan zijn: het besturingssysteem OS X Snow Leopard. De vooren nadelen van het besturingssysteem (ten opzichte van Windows) komen in de volgende hoofdstukken ruimschoots aan bod. In dit hoofstuk kijken we naar de eigenschappen en mogelijkheden van het apparaat zelf. Ook op dat vlak blijkt de Macbook bijzonder.

De vormgeving en behuizing Apple profileert zich als een bedrijf wat vernieuwende produkten maakt met een fraaie vormgeving. Macbook (pro’s) hebben een fraaie strak en slank vormgegeven behuizing.

De goedkoopste uitvoering is de Macbook die alleen nog verkrijgbaar is in wit kunststof. De Macbook pro’s zijn allemaal voorzien van een mat afgewerkte aluminium behuizing. Het oogt elegant en zeer degelijk. Sterker nog, het is een bijzonder degelijk gebouwd apparaat. Apple heeft in 2008 een speciaal productieproces in gang gezet voor deze alu-behuizingen, waarin de buitenkant uit één stuk wordt gemaakt, wat een hele lichte, maar zeer solidebuitenkant oplevert. Een “Unibody” noemt Apple dat. Alle macbook pro’s zijn hier nu mee uitgerust. Sinds oktober 2008 worden de schermen van de Macbook pro’s met dezelfde zwarte omranding afgewerkt als de iMacs en is ook het toetsenbord in zwart uitgevoerd. Sommige vinden dit een verfraaiing ten opzichte van de vorige serie en anderen zijn het daar niet mee eens en vinden dat de Macbooks nu teveel op laptops van andere merken zijn gaan lijken. Smaken verschillen zullen we maar zeggen.


62

De overstap maken


Wat is de waarde van design? De volgende uitspraak schijnt van Apple’s hoogste baas, Steve Jobs, afkomstig te zijn:

“Design is not just what it looks like and feels like. Design is how it works”. Fraaie vormgeving is een belangrijk visitekaartje van Apple. Maar de ware kracht van de Macbooks ligt in “how it works”. Je hebt met een Macbook niet alleen een elegante en degelijke behuizing, fraai beeldscherm en een zeer prettig toetsenbord. Maar over allerlei praktische details van dit notebook is ook goed nagedacht. Daardoor merk je al gauw dat het werken met een Macbook (pro) toch iets anders is, dan het werken met een willekeurig ander notebook. Omdat Apple hard- en software in één pakket aanbied krijg je een mooie balans tussen wat de hardware kan en wat de software nodig heeft. Bij Apple hoeft de hardware dus niet hijgend achter de alsmaar zwaarder wordende software-eisen aan te lopen.

Als ik deze tekst teruglees, lijkt het wel alsof ik reclameteksten aan het schrijven ben. Dat is niet mijn bedoeling. Het is gewoon de weergave van mijn dagelijkse positieve ervaringen in het werken met de Macbooks, ten opzichte van notebooks van andere merken met andere besturingssystemen (waar ik in mijn werk ook mee te maken heb). Er zijn veel overeenkomsten tussen een Macbook en een iMac. Daar gaan we het in dit hoofdstuk niet over hebben. Het instellen van een beeldscherm, de netwerkomgeving, de omgang met de superdrive, de webcam en een aantal basisfuncties van het toetsenbord zijn hetzelfde als bij de iMac en kun je teruglezen in de diverse andere hoofdstukken (gebruik de linken). We zullen vooral de bijzondere details van de Macbook (pro’s) hier bespreken en de verschillen in het praktisch gebruik ten opzichte van de iMac. Mobiel kunnen zijn.... Het argument om een Macbook (pro) te kiezen is de mogelijkheid om je computer overal mee naar toe te kunnen nemen. De batterijduur is dan erg belangrijk en daarmee zit het wel snor. Met elk Macbook kun je zo’n slordige 8 tot 10 uur los van het lichtnet werken, afhankelijk van de instellingen en het soort gebruik.


63

De overstap maken Uiteraard haal je die tijden alleen als je het energieschema op de zuinigste stand zet.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Bovenin de menubalk is nu permanent een airporticoon aanwezig. Daaraan kun je zien of je verbinding hebt en hoe sterk die is.

Je kunt dit allemaal instellen onder het Applemenu  Systeemvoorkeuren  Hardware  Energiestand

Met dit icoon kun je een menu openklappen, waarmee je naar een ander netwerk kunt overstappen. 2 Beveiliging en signaalsterkte worden naast de netwerknaam weergegeven.

Macbook(pro) in een netwerk De Macbooks zijn allemaal voorzien van een airportnetwerkkaart volgens de supersnelle 802.11n standaard, maar kunnen ook overweg met de oudere 802.11 b/g-verbindingen. Je kunt in het Applemenu  Systeemvoorkeuren  Netwerk je verbindingen instellen.

Standaard staan de netwerkverbindingen op automatisch en zal Airport zoeken naar alle beschikbare netwerken in de directe omgeving.

Toetsenbord, Touchpad en de kunst van het weglaten We hebben al geconstateerd, dat de macbook (pro’s) beschikken over uiterst prettige toetsenborden en we hebben het dan over de vorm van toetsen en de aanslag. We gaan nu eens kijken naar de functionaliteit daarvan. Vrijwel elk notebook levert in op de omvang van toetsenbord ten opzichte van een desktop. Daar is een Macbook (pro) uiteraard geen uitzondering op. We hebben al eerder geconstateerd dat de indeling van het toetsenbord van een Macbook is gelijk aan het draadloze toetsenbord van een iMac.

In de systeemvoorkeuren vink je onderin het 1e venster een vakje aan “Toon Airportstatus in de menubalk” . 2

In MacWegwijzer deel 3 “Verbinding...., alles over je Mac in een Netwerk” 2 worden alle mogelijkheden uitgelegd (zie www.macwegwijzer.nl ). -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

64

De overstap maken De FN-toets zit er wel op, maar is op deze toetsenbordindeling naar een andere plek verhuisd. Je vindt de FN knop links onderaan het toetsenbord.

Welke functies zijn er dan op een toetsenbord van een Apple Macbook of een draadloos toetsenbord van een iMac weggelaten?3 1. 2. 3. 4. 5.

7 programmeerbare functietoetsen (f13 t/m f19) Het numerieke pad Page-up en page-downtoets Home & end toets De deletetoets

Het weglaten van extra functietoetsen en het numeriek pad is op een notebook vrij gebruikelijk.

3

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Maar een Windows-notebook biedt vaak de mogelijkheid om een numeriek pad met gebruik van de fn-toets toch tijdelijk te creëren onder alfanumerieke toetsen. Die mogelijkheid heeft de Macbook(pro) niet. Persoonlijk vond ik deze mogelijkheid op een Windows-notebook helemaal niet handig en heb hem in al die jaren nog nooit gebruikt. Ik mis dit dus helemaal niet op de Macbook. Wil je toch gebruik maken van een numeriek pad, dan zijn er aparte numerieke toetsenbordjes in de handel, die je op een usbpoort van je Macbook kunt aansluiten. Je koopt zo’n numeriek toetsenbord al voor een bedrag tussen de 10 en 20 euro. Het weglaten van toetsen Page-up, Page-down, End en Home is ook geen probleem, want de functies kun je oproepen met diverse toetscombinaties: Page-up Page-down End Home

= = = =

De combinatie fn + Pijltje omhoog. De combinatie fn + Pijltje omlaag. CMD-toets+ Pijltje naar rechts. CMD-toets + Pijltje naar links.

Op de Macbook zie je rechts bovenin wel een deleteknop, maar die gedraagt zich standaard als een backspaceknop (hij wist dus tekens van achter naar voren).

En dus ook op een draadloostoetsenbord van een iMac -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

65

De overstap maken Als je hem als deleteknop wilt gebruiken (tekens wissen, die achter de cursor staan) moet je hem gebruiken in combinatie met de FN-toets. Dus de fn+Delete-toets wist tekens achter de cursor.

De Macbook pro’s beschikken allemaal over automatische toetsenbord-verlichting. Als het licht teveel afneemt, worden de toetsen van onderen verlicht, wat het toetsenbord goed leesbaar houdt in wat minder gunstige lichtomstandigheden. Dit zogenaamde “backlight” is een heel prettig en functioneel extraatje. Voor de overige functies van het toetsenbord wordt verwezen naar hoofdstuk 5.2

Het multi-touchpad Het touchpad op een Macbook(pro) is een uiterst handig en vernuftig bedacht stukje techniek. Op de huidige generatie Macbooks bestaat dat uit een vrij groot glasplaatje. De vorige generatie had er nog een knop onder, maar die is bij de nieuwe alu-modellen vervallen.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Met het multitouchpad kun je de werking van een muis vervangen, maar nog veel meer. Muisklikken doe je met een vinger (lin-kermuisknop), twee vin-gers (rechtermuisknop) en de cursor beweeg je natuurlijk door met je vinger over de touchpad te vegen. Die funktionaliteit heeft elk notebook.

Maar de rest van de functies van het multitouch-pad zijn bijzonder. Je kunt alle kanten op scrollen, die je maar wilt. Je kunt afbeeldingen vergroten en verkleinen door twee vingers op het touchpad uit elkaar of naar elkaar toe te laten bewegen. Je kunt afbeeldingen kantelen, door een draaibeweging met twee vinger te maken. Je kunt door foto’s en documenten bladeren door over het touchpad te vegen. Je kunt ook bladeren door documenten of webpagina’s door met 3 vingers van links naar rechts te vegen of andersom. Door met vier vingers te vegen kun je wisselen tussen programma’s en exposé gebruiken.


66

De overstap maken Alle mogelijkheden worden in een flimpje getoont in de systeemvoorkeuren (Applemenu  Systeemvoorkeuren  Hardware  Touchpad4) Klasse !

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Bijzonderheden van de aansluitmogelijkheden Macbook Ethernet-aansluiting6 UBS 2.0 Firewire 400 Firewire 8008 Mini-DVI9 Line-in10 Line-out SD-cardreader Expresscard/34 sleuf

Batterij-onderhoud Je kunt met een Macbook(pro) lang werken zonder stroom. Met een Macbook heeft een maximale batterijduur van 10 uur en een Macbook pro kan ongeveer 8 tot 10 uur uur zonder snoer. Om de conditie en prestaties van je batterij zo optimaal mogelijk te houden wordt door Apple aangeraden om je Macbook regelmatig op de batterij te gebruiken en minimaal 1x per maand helemaal leeg te trekken en na een uurtje of 5 weer op te laden. Op hun website geeft Apple uitgebreide informatie over de batterijen en het onderhoud daarop.

wit 1 2 1 1 1 1

Pro 13,3” & 15,4” 1 2 1 1 1 1 1

Air 7

1

1 1 1

Pro 17” 1 3 1 1 1 1 1 1

Je zult bovenstaande aansluitingen op de huidige5 MacbookSerie vinden. Het overzicht maakt wel duidelijk dat Apple niet scheutig is met het aantal aansluitingen. Het elegante platte design van de macbooks heeft ook zijn prijs: er past gewoon niet meer in. Windows-notebooks zijn vaak nog uitgerust met meer usbaansluitingen en kaartsleuven. Ook geheugenkaartlezers zijn bij de duurdere windows-notebooks bijna standaard aanwezig Maar ja, dan krijg je wel een lomper en zwaarder apparaat. 5

Modellen augustus 2010 10/100/1000BASE-T (Gigabit) USB ethernet-adapter 8 Verloopsnoer naar firewire 400 verkrijgbaar 9 Nieuwe Applestandaard, waarvoor DVI- en VGA-adapters apart verkrijgbaar zijn. 10 Line-in en line-out zijn gecombineerde analoog/digitale aansluitingen, behalve bij de macbook air. 6 7

4

Deze mogelijkheid wordt door OS X uiteraard alleen getoond op een Macbook


67

De overstap maken


De Expresscardsleuf is technisch de opvolger van de PCMCIAstandaard, die je voorheen in een aantal Windows-notebooks aantrof. Moderne windows-notebooks worden nu ook uitgerust met de Expresscardsleuf. Bij Apple hebben Alleen de Macbook pro’s deze Expresscardsleuf.

De kans op kapot trekken van de kabel is daarmee een stuk kleiner. Dit is weer een voorbeeld van een goed doordacht ontworpen onderdeel.

Expresscardsleuf

Via dit soort sleuven kun je extra aansluitingen en functies aan je notebook toevoegen, zoals extra Firewire-, Usb en Ethernetaansluitingen Wil je een geheugenkaartlezer op je macbook, dan kun je die via een dergelijke sleuf aan je Macbook pro toevoegen.

Aan het lichtnet met Magsafe De aansluiting van de lichtnetadapter is bijzonder. Deze zogenaamde Magsafe wordt door een magnetische koppeling aan een voedingsaansluiting van de Macbook gekoppeld. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

68

De overstap maken


5.4 Wegwijzer voor het Bureaublad Applemenu

De Finder

De menubalk

Schijven op het bureaublad Bureaublad

Dock -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

69

De overstap maken


De menubalk De linkerkant van je menubalk ziet er zo uit :

De rechterkant van de menubalk ziet er standaard zo uit:

Apple menu

Time Machine

Programma menu’s

Airport

Bluetooth

Je kunt dit deel van de menubalk in twee stukken opdelen. Links van de streep staat een appeltje. Dit is het Applemenu en dat blijft altijd zichtbaar. Op de volgende pagina wordt de werking van het Applemenu uitgelegd. Rechts van de streep staat het menu van het programma, wat op dat moment actief is. Het aantal menu’s en de indeling daarvan kan wisselen per programma. Maar het hoofdmenu van een programma staat altijd rechts naast het appeltje en is altijd te herkennen aan de programmanaam. In dit voorbeeld is er geen toepassingsprogramma geopend. Dan staan de menu’s van Finder in de menubalk. Naast het appeltje is dus nu het hoofdmenu van Finder zichtbaar.

Datum en tijd

Geluid

Spotlight

Actieve account

Het is vergelijkbaar met het systeemvak, dat je in Windows rechts onderin de taakbalk hebt staan. Windows en andere programma’s kwakken heel veel in dat systeemvak en Windows vouwt het vervolgens op, omdat niet alles meer op de taakbalk past. Op de Mac blijven de functies beperkt en hoeven niet te worden ingevouwen. Ze zijn altijd beschikbaar, ongeacht het programma, waarin je je bevindt. Time Machine is de backupfunctie van OS X Snow Leopard. Het Icoon verschijnt in je werkbalk als je Time Machine hebt geactiveerd. De werking van Time Machine komt aan de orde op blz. 168.


70

De overstap maken


Airport is de naam van het wireless-systeem van de Mac. Hoe meer boogjes zwart zijn in de werkbalk, des te beter is de verbinding met het netwerk. Als je op het geluidsymbool klikt, wordt er een schijfbalk zichtbaar, die je met je muis de blauwe knop op en neer kunt slepen en het geluid harder of zachter zet.

Het Apple-menu In het scherm van een Apple computer is in de werkbalk van het bureaublad in de linkerbovenhoek altijd een appeltje zichtbaar. Als je met je linkermuisknop op dit appeltje klikt, opent zich het volgende menu:

Door te klikken op de datum en tijd, opent zich een rolmenu. Hierin kun je de weergave van de klok wisselen tussen digitale en analoge weergave Als je kiest voor Voorkeurenpaneel “datum en tijd”, kun je de systeem-datum en tijd, de tijdzone en weergavevoorkeuren instellen. Ook kun je de presentatie nog gedetailleerder instellen als je dat zou willen. De laatste keuze is Spotlight, de razendsnelle zoekfunctie van OS X. Ook Spotlight komt uitgebreid aan de orde in een van de volgende hoofdstukken, waarin de werking van Finder helemaal wordt uitgelegd. Welk programma je ook open hebt staan, het appeltje blijft altijd zichtbaar. Je kunt dit menu dus altijd openen.


71

De overstap maken


We hebben al eerder gezien dat je vanuit dit menu de computer in sluimerstand kunt zetten, kunt herstarten of uitzetten. Met een tikje op de spatiebalk haal je de Mac uit zijn slaap en kun je meteen verder met je werk.

Het is te vergelijken met de functie systeeminformatie in Windows.

We lopen nu alle menukeuzes even door, zodat je weet wat je aan dit Apple-menu hebt.

Menukeuze: Over deze Mac Als je op deze menukeuze klikt, krijg je de basisinformatie van je iMac in beeld: Door op zo’n driehoekje te klikken kun je een lijst met onderwerpen uit- of invouwen

Door de onderwerpen in de linkerkolom aan te klikken, krijg je per onderwerp allerlei detailinformatie van de Apple Mac te zien.

Menukeuze : Software update ... Deze is te vergelijken met de Windows-updatefunctie, die je op je Windows-PC ook hebt. Als je deze menukeuze aanklikt, wordt contact gezocht met de website van Apple en wordt nagegaan of er updates beschikbaar zijn. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 72

Als je vervolgens klikt op de knop “meer info” krijg je een overzicht van de systeeminformatie van je hele computer in beeld.

Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

De overstap maken


Menukeuze : OS X Software ...

Menukeuze: Recente onderdelen ➤

Als je deze keuze aanklikt, ga je direct naar de website van Apple, waar een grote hoeveelheid software beschikbaar is. Dat zijn zowel programma’s van Apple zelf als ook van andere leveranciers.

Hier vind je een lijstje van alle programma’s en documenten, die je het laatst hebt gebruikt. Windows kent dezelfde functie onder de naam “Onlangs geopend”.

Menukeuze : Systeemvoorkeuren .... Hier kun je je voorkeuren aangeven voor persoonlijk gebruik, hardware, netwerken en systeem. De mogelijkheden worden in het volgend hoofdstuk uitgebreid besproken. Wil je meteen verder lezen over systeemvoorkeuren, klik dan hier.

Menukeuze : Dock ➤ Vanuit het Dock is je hele computer overzichtelijk te benaderen. Het pijltje betekent dat er een lijst of een menu achter deze keuze kan worden geopend.

Menukeuze: Forceer stop... Als een programma vastloopt, kun je via deze functie het programma stoppen, wat het probleem heeft veroorzaakt. In Windows kun je hetzelfde doen via het systeembeheervenster (via de bekende toetscombinatie Control-Alt-Delete).

Menukeuze: Log (gebruiker) uit... In OS X kunnen gebruikers kunnen persoonlijke voorkeuren voor de Mac onafhankelijk van elkaar instellen. Hiermee ga je naar een inlogvenster, waar alle gebruikeraccounts staan.

De werking van het Dock wordt verderop in dit hoofdstuk uitgebreid beschreven. Wil je meteen doorlezen over het Dock, klik dan hier. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

73

De overstap maken


Werken met vensters Bij alles wat we verder doen, krijgen we met vensters te maken, dus is het belangrijk om eerst te kijken hoe dat werkt. Het lijkt erg op de werkwijze van Windows, maar er zijn ook duidelijk verschillen. We nemen het werken met iTunes als voorbeeld. Dat programma is er ook voor Windows. Als je in Windows het programma iTunes opent, dan wordt dit programma gestart in een venster. Dit is bij de Mac ook zo. Maar dan gaan de wegen al snel uiteen. In Windows zie je rechts op de bovenste balk van het programma twee vakjes en een kruisje.

In OS X zie je links in het scherm drie rondjes, die veranderen in rood, geel en groen, zodra het venster actief wordt gemaakt.

Het lijkt op een stoplicht, wat op zijn kant ligt. De rondjes zitten echter niet in de bovenste balk, zoals bij Windows. In de bovenste balk zie je het hoofdmenu van het actieve programma iTunes verschijnen met het appeltje ernaast in de linkerhoek. De eerste logische gedachte is: de symbooltjes zien er wel anders uit, maar ze zullen wel dezelfde functie hebben als in Windows. Nee dus.....

Als je klikt op het kruisje, sluit het programma. Als je klikt op het middelste vak, kun je schakelen tussen een schermvullende presentatie van het programma en presentatie in een deelvenster. Wanneer je klikt op het linker vakje, minimaliseert het venster. Het programma blijft wel actief, maar het venster wordt gesloten. Je ziet alleen het opgevouwen programmablokje nog in de Windowstaakbalk onderin het bureaublad.

Druk op het rode rondje en de werkmap waarin het document stond wordt gesloten, maar....het programma iTunes zelf blijft actief! Dat kun je zien omdat de menubalk van iTunes bovenin beeld blijft staan.


74

De overstap maken Hoe sluit je dan wel af? Rechts van het appeltje staat het hoofdmenu van iTunes. Als je dat menu opent, staat er onderaan Einde iTunes. Als daarop klikt sluit het programma. Je opent iTunes weer. Druk nu op het middelste gele rondje en het werkvenster van iTunes verdwijnt - inclusief de knoppenbalk - op een sierlijke wijze naar het Dock, waar een nieuw icoon zichtbaar is. Als je op dat icoon klikt komt je venster met knoppenbalk met dezelfde sierlijke beweging weer terug. Maar ook hier geldt hetzelfde: Het werkvenster is wel op het Dock geplaatst, maar in de menubalk bovenin je scherm is iTunes nog steeds het actieve programma. Je kunt een venster overigens ook naar het Dock verwijzen door gewoon dubbel te klikken op de werkbalk van een venster. Wel handig, want dan hoef je met je muis niet precies te mikken op zo’n klein geel rondje. Dubbelklikken op zo’n grote grijze balk werkt ook perfect. Open nu weer het iTunesmenu van de menubalk. Kies verberg iTunes en het programma verdwijnt nu ook uit de menubalk. In de menubalk staat nu weer dat Finder het actieve programma is. En je denkt misschien dat je iTunes hebt afgesloten, maar dat is niet zo. Het is toch nog actief. Dat kun je zien, doordat in het Dock een wit driehoekje zichtbaar blijft onder het icoon van iTunes. Als je muziek speelt in iTunes en je gebruikt deze functie “verberg”, blijft de muziek gewoon spelen, want het programma is nog altijd actief op de achtergrond.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Deze functie lijkt nog het meest op minimaliseren, wat je met een programma in Windows kan doen. “Het laatste groene rondje is dan maximaliseren” denk je dan en je klikt erop en verwacht als Windowsgebruiker dat het programma zich beeldvullend zal presenteren. Dan blijkt je het weer mis te hebben. Want ook hier verandert wel de documentmap van grootte, maar die vult (meestal) niet het beeld. Maximaliseren bij OS X betekent dat het werkvenster de omvang aanneemt, die nodig is om het document volledig in beeld te brengen. Is het document klein, dan is ook het werkvenster klein. Ben je niet tevreden over de automatisch ingestelde grootte van het werkvenster, dan kun je die wel handmatig zo groot en zo klein maken als je wilt.

Aan elk werkvenster zit rechts onderaan een driehoekje met drie streepjes, zoals hierboven wordt getoond. Ga er met je muiscursor op staan, houdt de linkermuisknop ingedrukt en ga aan dit driehoekje slepen. Je kunt het werkvenster groter of kleiner maken en instellen zoals je dat zelf prettig vindt.


75

De overstap maken


Werken met mappen uit meerdere programma’s We hebben net gezien dat in OS X de positie van Menu’s en werkmappen los van elkaar staan. En dat geldt in een aantal programma’s ook voor de werkbalken, die helemaal los kunnen functioneren van de menubalk bovenin het venster en los van de actieve werkvensters.

Je hoeft bij OS X gelukkig niet elke keer na te denken hoe je die indeling op je scherm wilt hebben. Stel je hebt een bepaald document, dat je veel gebruikt. Je opent het document en stelt de grootte van je werkvenster in en zet de werkbalken op de gewenste plek. Als je het document nu opslaat, worden die instellingen ook opgeslagen en zal dit document in het vervolg ook met deze instellingen weer opstarten. Zo krijg je bij elk document altijd een - op je eigen voorkeuren afgestemde - presentatie. Begin je echter met een nieuw document, dan moet je die zoektocht opnieuw doen.

Menubalk, werkbalk en werkvenster zijn los van elkaar instelbaar

Leuk, maar wat heb je daar nou precies aan ? Ik ben de voordelen van dit systeem erg gaan waarderen, op het moment dat ik ging werken met meer programma’s naast elkaar en informatie tussen de programma’s moest worden uitgewisseld. Tijdens het uitwisselen heb je meerdere werkvensters open staan.

Microsoft Word is hier geopend in Windows (Vista) en presenteert zich als samenhangend geheel.

Dan kom je er snel achter dat deze werkwijze heel slim en effectief omgaat met de ruimte op je bureaublad, waardoor uitwisseling van gegevens tussen programma’s onderling een stuk makkelijker verloopt.


76

De overstap maken In de volgende afbeelding zie je een Word-document en een Excel-document volledig naast elkaar op het scherm staan.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag In Windows zijn de menu- en knoppenbalken verbonden aan het werkvenster van het document. Dat betekent dat de knoppenbalken en menu’s twee keer in beeld staan, waardoor er veel meer ruimte in een venster nodig is. Van de documenten zelf zie je dus veel minder. In Windows werk je daarom al gauw met vensterschuifbalken en moet je scrollen om alle functies en alle plekken in het document te kunnen bereiken. De één zal het Apple systeem ervaren als prettig en flexibel. Vooral mensen, die met vormgeving bezig zijn en daarvoor verschillende programma’s gebruiken, waarbij de resultaten worden gecombineerd in één document, zullen hier veel profijt van hebben.

Het Word-document links is actief. De werkmap van Excel is ook volledig zichtbaar. Maar om de werkmappen heen verschijnen alle menu’s, knoppenbalken en opmaakpalets van het actieve programma Word.

Een gebruiker, die vrijwel nooit mappen uit verschillende programma’s tegelijk open heeft (en dus de voordelen hiervan minder ervaart) zal wellicht denken “een beetje omslachtig gedoe, geef mij maar de eenvoud en samenhang van Windows”.

Zodra je de werkmap van Excel actief maakt blijft het werkvenster van het Worddocument op zijn beurt wel volledig in beeld, maar verschijnen alle knoppenbalken, menu’s en opmaakpalets van Excel om de werkmappen heen.

Beide systemen hebben hun voor en nadelen. Afhankelijk van je gewoonten, zul je Apple meer waarderen, of juist niet. ..... Ja, het is in elk geval anders.


77

De overstap maken


Overzicht op je openstaande vensters We kennen allemaal de situatie dat verschillende programma’s en werkmappen open staan. In Windows kunt je schakelen via Alt-Tab tussen de verschillende programma’s. OS X Snow Leopard heeft dezelfde functie onder Command-tab . In Windows kun je op de taakbalk zien welke programma’s openstaan en welke bestanden je binnen die programma’s gebruikt. ……. In OS X kun je in het Dock zien welke programma’s zijn geactiveerd, maar niet welke bestanden openstaan. Beide programma’s kennen echter mooie visuele presentaties:

Flip 3D windows 7

Windows Vista en Windows 7 kennen de functie FLIP-3D, onderdeel van de Aero-vormgeving waarmee je door alle openstaande schermen kunt bladeren.

FLIP-3D toont de openstaande vensters in een cascade-vorm op het scherm. Met de muis kun je het gewenste venster activeren, dat vervolgens naar de voorgrond komt. In Apple’s OS X kun je gebruik maken van de mogelijkheden van Exposé. Exposé heeft dezelfde functie als Flip-3D van Windows Vista. Voor degenen die dit belangrijk vinden: historisch gezien heeft Microsoft zijn FLIP-3D afgekeken van Apple, die Exposé al in eerdere versies had. Exposé is erg handig als je wilt zien welke vensters openstaan en wilt schakelen tussen de verschillende programma’s.

Hierboven zie je OS X Snow Leopard Exposé, waarin Finder, Mail, Safari, iWeb en iPhoto tegelijk openstaan. Door Exposé te activeren worden de openstaande vensters klein en geordend op het bureaublad gezet. Onder elk venster staat de naam van het venster genoemd.


78

De overstap maken


Door met de muis op een van de venster te staan en dan op de muisknop te klikken, wordt dit venster op de voorgrond gezet. Je kunt Exposé op verschillende manieren activeren. Op het toetsenbord kan dat via de functietoetsen F9 of de toetscombinatie fn+F3. En op je Macbook kun je dit zelfs simpelweg oproepen door met 4 vingers van links naar rechts over je Touchpad te vegen.


79

De overstap maken Gebruik van het bureaublad

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Daar zitten prachtige platen tussen.

De mogelijkheden om het OS X bureaublad te gebruiken en in te richten verschillen weinig van het gebruik in Windows. Je kunt de achtergrond van je bureaublad aanpassen. Op het bureau-blad van je Mac kun je ook documenten, mappen en snel-koppelingen plaatsen. Alles wat op je bureaublad staat kun je sorteren en rangschikken. De meeste functies zijn beschikbaar onder je rechtermuisknop. Klik daarop en het volgende contextmenu opent zich:

Middenin dit menu zie je Wijzig bureaubladachtergrond…. Als je dit kiest, opent zich een nieuw venster, waarin verschillende computermappen direct toegankelijk zijn om een bureaublad-achtergrond te kiezen. Apple biedt standaard een groot aantal fraaie foto’s om als achtergrond te gebruiken. Daarvoor kun je kiezen uit verschillende categoriën.

Maar als je eigen foto’s als achtergrond wilt gebruiken kan dat ook. Een fraai extraatje bij de instelling van een bureaublad in OS X Snow Leopard is de samenwerking met iPhoto. Als je een fotoverzameling in iPhoto hebt ondergebracht, worden je fotomappen automatisch getoond bij het kiezen van een bureaubladachtergrond.


80

De overstap maken In Windows kan je ook je eigen achtergrond kiezen. Je moet dan elke keer gaan “bladeren” in je fotomappen. Dat kan bij OS X overigens ook wel. Je ziet onder de mappenlijst een plusje en een minnetje staan (is omcirkeld). Als je hierop klikt, opent een venster van Finder en kun je door je mappen en documenten bladeren en een afbeelding uitzoeken en toevoegen. Bij Windows 7 is hier weer een goede stap vooruit gemaakt en kan je nu net als in OS X je hele verzameling afbeeldingen overzichtelijk in een scherm gepresenteerd krijgen, om daar een bureaublad achtergrond uit te kiezen.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag instellen wanneer dat moet gebeuren en in welke volgorde. Hiervoor vink je het vakje Wijzig afbeelding aan en kiest een frequentie voor de wisseling (van 5 seconden tot 1 keer per dag). Als laatste mogelijkheid kun je hier ook kiezen om de menubalk boven in beeld Doorzichtig te laten zijn. Kies je hiervoor, dan neemt de menubalk vanzelf de kleur aan van de gekozen achtergrond (hetzelfde effect heeft de Aeroomgeving in Windows Vista en Windows 7). Zet je het vinkje van deze mogelijkheid uit, dan is de menubalk bovenin standaard grijs, ongeacht de kleur van de bureaubladachtergrond. Het scherm kent twee tabbladen. We hebben nu naar het tabblad Bureaublad gekeken. De tweede mogelijkheid is het tabblad Schermbeveiliging. Ook dit tabblad kent talloze variaties, waarin Apple een aantal standaardpatronen aanbiedt.

Keuzepagina bureaubladachtergrond Windows 7

Ook is er nog een mogelijkheid om de afbeeldingen op je bureaublad automatisch te wisselen. Daarbij kun je zelf

Ook hier kun je eigen afbeeldingen gebruiken als basis voor je schermbeveiliging. En ook hier kun je de tijd instellen. Er is zelfs een testknop om je alles wat je ingesteld hebt vooraf te kunnen bekijken. We hebben een mooie achtergrond gekozen en nu gaan we kijken, wat er allemaal op de voorgrond mogelijk is.


81

De overstap maken


Klik op het bureaublad -> Rechtermuisknop. Kies in het menu Nieuwe map en er opent zich een nieuwe map op het bureaublad, die je een naam kunt geven. In die map kun je documenten opbergen. In Windows werkt het net zo. Je kunt documenten in een map zetten door het document er naar toe te slepen met de muis of door het document te kopiëren, de map te openen en het document erin te plakken. Ke junt dit ook doen met behulp van het menu onder de rechter muisknop. In het voorbeeldplaatje hebben we met de rechtmuisknop geklikt op het bestand met de naam “Afbeelding”. In het menu kies je Kopieer “afbeelding”

Open nu een map en klik in de map op de rechtermuisknop en in het contextmenu staat nu de mogelijkheid Plak onderdeel. Het bestand wordt nu in de map gezet. De oplettende Windowsgebruiker zal hebben gezien dat er geen mogelijkheid in dit menu staat van knippen en plakken. Dat klopt. OS X heeft deze mogelijkheid uit veiligheidsoverwegingen niet. Een bestand wat geknipt wordt, is op dat moment alleen in het geheugen aanwezig (het klembord). Als er iets misgaat waardoor de computer vastloopt, zou je daardoor een bestand kunnen kwijtraken. Door alleen

kopiëren en plakken te gebruiken, blijft het oorspronkelijke

bestand bestaan en pas als het veilig op de nieuwe plek staat, ga je het oude bestand zelf verwijderen.

Verlies van het bestand op het klembord is inderdaad een theoretisch risico. Maar wel zo theoretisch dat ik me niet kan herinneren in Windows de laatste 15 jaar ooit op die manier een bestand te hebben verloren. De meeste windowsgebruikers zullen hun knipfunctie als een gemis beschouwen. In OS X 10.5 kon je een plugin op internet aan dit menu toevoegen en dan kon je toch knippen en plakken. Maar het menu-onderdeel, waar deze plugin aan vast werd gekoppeld, is in Snow Leopard weggelaten. Wel blijkt in het menu Wijzig een optie menukeuze Knip aanwezig, maar die lijkt nog niet te functioneren. Misschien zal de knip-functie in een toekomstige update worden geactiveerd. Dat zou terecht zijn, want de stabiliteit van OS X is inmiddels zo “rock-solid” dat het theoretisch risico vrijwel nihil is. In Windows zul je de shift- en controltoets veel gebruiken om bestanden te selecteren. Met shift+muisklik(links) kun je lijsten van bestanden selecteren in Windows. Dat werkt met OS X Leopard precies zo.


82

De overstap maken Uitzondering daarop is echter de werking op het bureaublad. Daar kun je met shift+muisklik(links) alleen bestanden stukvoor-stuk selecteren. Dit zal wel om veiligheidsredenen zijn gedaan. Door een lijstselectie zou je per ongeluk ook schijven op je bureaublad kunnen mee selecteren. En als je de hele serie wilt verplaatsen of wissen, dan zouden op de Mac wellicht de meest vreemde dingen kunnen gebeuren. In Windows is het wel mogelijk om een lijstselectie van meerdere bestanden tegelijk op je bureaublad maken. En zo ben ik dan nogal eens mijn prullenbak-icoontje kwijt geraakt, omdat ik die per ongeluk – samen met een aantal bestanden – heb gewist. (En zie dat icoontje dan maar weer eens terug te krijgen.) Het selecteren van meerdere losse bestanden gaat in windows met de combinatie Control+muisklik(links). Op een Appletoetsenbord gaat dat door Command+muisklik (links). Control+muisklik (links) is in OS X Snow Leopard namelijk

gereserveerd voor iets anders. In het verleden hadden Applemuizen geen rechtermuisknop, maar Apple OS kende wel context menu’s. En die kun je oproepen met de combinatie Controle+ muisklik (links). Dit heeft dus het zelfde effect als klikken op de rechtermuisknop. Met de menukeuze Open open je het bestand in het bijbehorende programma.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Met de functie Open met ➤ kun je zelf het programma kiezen, waarmee het bestand moet worden geopend. Ook dit is bekend voor Windowsgebruikers. De menukeuze Verplaats naar prullemand spreekt ook voor zich. De prullenmand vind je als icoon op het Dock (rechts). Net als in Windows kun je bestanden weer uit de prullenmand halen, tenzij je de prullenmand hebt leeggemaakt en daarmee het bestand definitief hebt weggegooid.

Snelkoppelingen en de “omgekeerde logica” van aliassen Als je een snelkoppeling wilt plaatsen, druk je bij Windows op de rechter muisknop en kies je voor de functie “maak snelkoppeling”. Je kunt vervolgens zoeken (“bladeren”) naar het programma of het document, waar de snelkoppeling naar moet verwijzen. Bij een Mac werkt het precies andersom. Je gaat naar het document of programma en klikt op de rechter muisknop en kiest de functie Maak alias aan.


83

De overstap maken


In dezelfde map verschijnt nu de snelkoppeling met dezelfde naam als het originele bestand met “alias” er aan toegevoegd. Je kunt dit aliasbestand slepen naar een andere map, naar het bureaublad of naar het Dock. Je kunt vervolgens de naam aanpassen door met de rechter muisknop op de “ alias-icoon” te drukken en in het menu Toon info te kiezen.

In het venster dat nu verschijnt geef je in het veld “ Naam en extensie” de naam aan, die je wilt. Je kunt ook het alias-icoon selecteren en op entertoets drukken. Er verschijnt een kader om de naam, die nu ook kan worden aangepast. In beide gevallen doe je evenveel handelingen. Het is niet beter of slechter. De redenering is alleen omgekeerd. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

84

De overstap maken

Schijven op het bureaublad : toegang tot het systeem Je houdt op een Mac gemakkelijk overzicht over het systeem. Elke actieve locatie van het systeem wordt weergegeven op het bureaublad. Hiernaast zie je een uitgebreid voorbeeld: Als de Mac voor het eerst wordt opgestart, zie je rechts boven op het bureaublad het icoon van de Macintosh HD, je interne harde schijf. Als je deze schijf in stukjes hebt opgedeeld (partities), zal ook elke partitie met een harde schijf-icoon zichtbaar zijn. (in het voorbeeld is dat de schijf “Untitled”). Andere schijven worden ook getoond, maar alleen als ze actief zijn. In het voorbeeld zie je “Time Machine-reservekopiëen” en “Mediaschijf”. Beide zijn externe harde schijven. Ze worden getoond als ze aangekoppeld zijn en aanstaan. Heb je ze uitgezet, zie je ze dus niet op het bureaublad, ook al is de kabel aangesloten. Zo werkt het ook met de Superdrive. Die zit wel in de Mac, maar hij wordt pas getoond als je een CD of DVD in je Superdrive stopt. Dan wordt hij actief en verschijnt een schijficoon. (in het voorbeeld “Audio-cd”onderaan). Tot slot worden ook schijven in het netwerk getoond. Maar hier moet je actief verbinding mee zoeken. In het voorbeeld hiernaast is verbinding met een laptop op het interne netwerk. De openbare map (“Public”) staat op het bureaublad. Met één muisklik heb ik daarmee toegang tot de bestanden op de laptop. Ook is er verbinding met een schijf op het internet (iDisk = blauwe bol met de naam pvanleusden).

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Op deze wijze heb je direct toegang tot alle locaties op de computer vanaf je bureaublad. Bovenaan staat de Macintosh HardDisk (HD). “Untitled” is de partitie, waar Vista op is geinstalleerd. De externe HD voor TimeMachine is actief. Daaronder is opnieuw een externe HD voor mediabestanden actief. Mijn iDisk 11(schijfruimte op internet) is direct toegankelijk. Mijn Vista notebook staat aan en de iMac ziet de openbare map. Ondertussen zit ik naar een audioCD te luisteren.

11

Zie hoofdstuk 10 – Samenhang door MobileMe


85

De overstap maken


Een opgeruimd bureaublad We hebben nu gezien hoe je het bureaublad kunt gebruiken, maar het kan al snel een rommeltje worden. We gaan weer even terug naar contextmenu, wat opent als je op het bureaublad op je rechtermuisknop klikt. Er staan twee keuzes in het menu die helpen bij het ordenen van alles wat op je bureaublad staat.

van bestanden en mappen. In Windows kun je ook op dit soort eigenschappen ordenen.

Als je kiest voor Ruim op, worden alle mappen, bestanden en schijven keurig op een raster gerangschikt.

Maar alles wordt willekeurig op het dichtstbijzijnde rasterpunt gezet. Dat is al wel overzichtelijker, maar alles kan nog steeds helemaal door elkaar staan. Wil je er meer logische ordening in aanbrengen, kun je ervoor kiezen om bestanden, mappen en schijven zelf naar een plek van jouw keuze te brengen en daar weer te ordenen met Ruim op. Maar er is ook de mogelijkheid om te ordenen op zes criteria, zoals hierna wordt getoond. De eerste vijf zijn eigenschappen

Nu alles geordend is, gaan we nog even wat fijne kneepjes bekijken. Die zitten verborgen onder de menukeuze Toon weergaveopties. (zie ook Finder blz 78) Als je hierop klikt opent een nieuw venster, wat op de volgende pagina wordt weergegeven. Je kunt via schuiven de grootte van iconen instellen. Met de tweede schuif kun je het uitlijnraster veranderen, waardoor iconen op het bureaublad dichter bij elkaar of juist verder uit elkaar komen te staan.


86

De overstap maken Ook kun je de tekstgrootte onder de iconen veranderen.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Van een documentmap wordt getoond hoeveel bestanden de map bevat. Van een fotobestand zie je de grootte in pixels, bij een muziekbestand wordt de tijdsduur aangegeven enz. Als je de tekst niet onder de iconen wilt hebben, kun je die ook rechts van de iconen plaatsen. Vink daarvoor Positie label -> rechts aan. Hiernaast is een rangschikking op het bureaublad te zien, waarbij beide functies zijn toegepast. Je krijgt dan een soort lijstpresentatie. Tot slot kun je via het menu Rangschik op de rangschikking op het bureaublad automatisch laten verlopen.

Maar er kan nog meer. Als je Toon info onderdeel aanvinkt krijg je vaak extra informatie te zien (niet bij elk bestand). Zo wordt bij een harde schijf aangegeven hoeveel informatie er al op staat en hoeveel ruimte je nog hebt (zie afbeelding).

Meerdere bureaubladen inrichten Met Spaces kan een gebruiker meerdere bureaubladen tegelijk inrichten (minimaal 4 en maximaal 16). Je kunt elk bureaublad een andere functie geven en daardoor heel overzichtelijke werkomgevingen maken. Het idee is niet nieuw. Ik kan me herinneren dat deze functie in een van de eerdere Windows-versies ook al aanwezig was, maar in Windows XP en Windows Vista is deze mogelijkheid er in elk geval niet meer.


87

De overstap maken Je stelt de Spaces in via het Apple-menu -> systeeme categorie persoonlijk vind je de

voorkeuren. Onder de 1 keuze Exposé en Spaces.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Je zou de Windowsomgeving dan binnen een apart bureaublad (een “Space”) kunnen draaien, waar je met slechts een muisklik naar toe kan schakelen. Wie-mag-wat in jouw account....? Tot slot hebben we het nog even over de bevoegdheden. Degene die via de setupassistent het systeem als eerste heeft ingericht, wordt automatisch gezien als beheerder van de computer en heeft alle denkbare gebruiksrechten. Je kunt verder een standaardaccount instellen (al of niet met ouderlijk toezicht) en ook kun je een gastaccount aanmaken(zie blz 96)

Je kiest voor het tabblad Spaces en vinkt het vakje Activeer Spaces aan. Je kunt rechts een vakje aanvinken Toon spaces in menubalk. Hierdoor verschijnt rechts in de menubalk een icoontje, waardoor je Spaces met één muisklik kunt openen. Standaard werkt Spaces met 4 bureaubladen. In het venster kun je het aantal uitbreiden of verminderen door kolommen en rijen toe te voegen met de omcirkelde + en - knoppen. Ook kun je in dit venster programma’s standaard toewijzen aan een Space. Gebruik van Spaces kan onder andere gemakkelijk zijn als je Windows binnen de Apple-omgeving wilt draaien met programma’s als “Parallels” of “VM Fusion”.

Als je op een schijf, een map of document klikt met je rechtermuisknop kun je in het contextmenu kiezen voor Toon info. Het menuscherm wat opent heeft onderaan een onderdeel Delen en Bevoegdheden. Als je beheerder bent, kun je het slotje (rechts onderin) eraf halen en de bevoegdheden voor dit betreffende onderdeel voor alle gebruikers instellen. Via het plusknopje kun je gebruikers toevoegen. Je kunt dit doen op het niveau van documenten, mappen of zelfs volledige partities.


88

De overstap maken


5.5 Wegwijzer voor Finder Bladeren door je mappen (vorige/volgende)

Weergave

Snelle weergave

Taak

Knoppenbalk

werkbalk

Zoekveld

Presentatie

Locatiecategoriën

Uitwerpbutton

Uitklappen/ invouwen

FinderVenster

Navigatiekolom

Scrollbalken

Sorteerbalk

Cover Flow schuifbalk Padbalk

Statusbalk

Vergroten/verkleinen


89

De overstap maken Werken met de “Finder” versus de “Verkenner” Een goede navigatie is misschien wel het meest bepalend voor het gebruiksgemak van een besturingssysteem. Daarvoor zijn speciale programma’s, waarmee je de indeling van de computerschijven in beeld kunt brengen. Het programma zorgt ervoor dat je mappen en bestanden snel kunt opzoeken, opslaan, ordenen of verwijderen. In Windows hebben we hiervoor de verkenner. En in OS X Snow Leopard heet dit programma Finder.

Toegang In Windows kun je de Verkenner altijd oproepen door met je rechtermuisknop op de Windowsknop links onderin het scherm te klikken. Er opent dan een menu, waarin je de Verkenner kunt aanklikken. In twee muisklikken is de Verkenner dus open. In Windows 7 is Verkenner standaard in de taakbalk aanwezig. Één muisklik en de verkenner is open. In OS X Leopard staan de menu’s van Finder altijd op de werkbalk bovenin het scherm, als er geen ander programma is geopend.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Is er een ander programma actief, kun je Finder altijd nog met slechts één muisklik openen vanaf het Dock. Directer kan je het niet wensen, lijkt me.

De menu’s op de werkbalk In het hoofdmenu van Finder staan keuzes die je zult tegenkomen in het hoofdmenu van elk programma: -

Over (programmanaam) Voorkeuren Voorzieningen Verberg (programma-naam) Verberg andere

Onder de menukeuze Over Finder vindt je minimaal het versienummer, waarmee je werkt. Soms gebruiken programma’s dit ook als toegang om nog iets meer technische informatie te tonen. In programma’s voor Windows vind je deze informatie meestal in het helpmenu. Onder Voorkeuren kun je bepalen hoe het programma zich moet gedragen. Soms zijn deze voorkeuren zeer uitgebreid, zoals bij Word, waar de voorkeuren verdeeld zijn over maar liefst 15 tabbladen (versie 2008 voor Mac). Soms zijn de voorkeurinstelling heel beperkt en is er maar één tabblad.


90

De overstap maken De voorkeuren van Finder zijn verspreid over 4 tabbladen: Algemeen, Labels, Navigatiekolom en Geavanceerd. Ze komen alle vier aan de orde bij de betreffende onderdelen. In sommige programma’s vind je de menukeuze Voorzieningen, waarmee je handelingen kunt doen, die eigenlijk bij andere programma’s horen, zonder dat je het actieve programma hoeft te verlaten. Een voorbeeld is een mail versturen of een plaatje bekijken in het hulpprogramma “Voorvertoning”, terwijl je werkt in Word. In OS X Snow Leopard kun je zelf je voorkeuren voor deze functie instellen. In elk programma vind je de functie Verberg. Als in je dit geval op Verberg Finder klikt, worden de Finderschermen ingeklapt en verdwijnen naar een icoon op het Dock. Een muisklik op dit icoon en de schermen staan weer op je bureaublad. Kies je Verberg andere, blijft het actieve programma staan en worden andere programmavensters ingeklapt en op het Dock geplaatst. In de menu’s van Finder staan een groot aantal functies, die je ook via muisklikken en toetsenbord op het scherm van Finder kunt regelen. Het kan ook via contextmenu’s, die je met je rechtermuisknop kunt openen. De meeste functies komen in de komende pagina’s aan de orde. Aan het eind van dit hoofdstuk zullen we de resterende functies bespreken.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag De zoekfunctie De zoekfunctie heet bij OS X Leopard Spotlight en deze indexeert alle toegankelijke plekken van de computer. Hij zoekt zelfs op andere computers in het netwerk. Deze zoekfunctie is altijd beschikbaar via een vergrootglas-icoon in de rechter bovenhoek van het beeldscherm. Ook in de knoppenbalk van Finder is een zoekveld opgenomen. In Windows is vanaf de Vista-versie eindelijk ook een zoekfunctie opgenomen. Hiervoor waren al een tijdje wat aanvullende programma’s beschikbaar, maar nu is het eindelijk onderdeel van het besturingssysteem zelf. De volledige computer wordt geïndexeerd, waardoor zoekresultaten heel snel worden getoond. De zoekfunctie is in Windows echter geen standaard onderdeel van de taakbalk. Je moet Verkenner openen om de zoekfunctie te gebruiken (extra handelingen).

Instellingen voor de zoekfunctie In het Applemenu kun je onder systeemvoorkeuren de zoekinstellingen voor Spotlight veranderen. Je kunt daarin bepaalde soorten documenten uitsluiten en de volgorde van de weergave veranderen. Onder de tab “privacy” kun je aangeven dat Spotlight bepaalde plekken van je computer niet mag doorzoeken. Je kunt in Snow Leopard ook bepalen dat


91

De overstap maken alleen binnen gekozen mappen wordt gezocht (die jij zelf bepaald) en niet het hele computernetwerk wordt afgezocht).

Hoofdstuk 5 – Aan de slag De merknaam blijkt voor te komen in een Excelbestand en een Wordbestand, die beide onder de categorie documenten worden getoond.

De zoekresultaten van Spotlight zijn aanzienlijk beter, dan bij de zoekfunctie van Windows. Spotlight zoekt automatisch op deelwoorden van een bestandsnaam en op inhoud van een bestand, terwijl de zoekfunctie van Verkenner standaard op exacte inhoud zoekt. Je kunt vervolgens wel geavanceerd zoeken en dan nog wat nadere specificaties geven. Spotlight sorteert de zoekresultaten op relevantie en volgens de criteria, die in de systeemvoorkeuren zijn opgegeven. De zoekfunctie van Windows geeft de resultaten in de volgorde waarin de resultaten zijn gevonden. Achteraf kun je de volgorde selectie veranderen. Over het geheel genomen is Spotlight echt effectiever in het gebruik, dan de zoekfunctie van Windows. Hiernaast zie je een voorbeeld: We bezitten een kleine auto van een bekend Japans merk. Ik geef de merknaam in en Spotlight presenteert alle documenten, die op ons systeem te vinden zijn, waarin deze merknaam voorkomt.

We blijken nogal wat PDF-bestanden te hebben over de Yaris.

En het Japanse merk blijkt een aantal reclameberichten te hebben gestuurd via Mail. Klik op de keuze Toon alles en de documenten worden geopend in een venster van Finder.


92

De overstap maken


Weergavemogelijkheden van Finder Als je Finder opent, kun je kiezen tussen vier verschillende weergaven: Symbolen, Kolommen, Lijsten of Stroomweergave (in het Engels: Cover flow).

Symbolen

Lijsten

Kolom

het bestand. Is het een filmpje of een muziekbestand, dan kun je het afspelen. Is het een PDF of tekstbestand dan kun je er doorbladeren zonder het programma te openen.

Stroomweergave

In de keuze Symbolen worden mappen en documenten met iconen in een hoofdmap gepresenteerd. Het is een weergavemogelijkheid, die Windows ook kent onder de naam “Tegels”. Je kunt de iconen in deze weergave rangschikken op de zes verschillende manieren, die we al in het vorige hoofdstuk over het bureaublad al hebben besproken (Naam, aanmaakdatum, bewerkingsdatum, soort, grootte en label – zie blz 86). Nieuw in OS X Snow Leopard is de dynamische weergave van de iconen in Finder. Je selecteerd het icoon van een bestand en met een tik op de spatiebalk krijg je een grote preview van

Hierboven zie je een PDF-bestand wat via een tik op de spatiebalk groot wordt getoond en door te bladeren is.


93

De overstap maken In de vorige versie van OS X was deze Snelle weergave (Quick view) alleen te gebruiken in de stroomweergave (cover flow), maar in de nieuwste versie OS X Snow Leopard is deze functie in alle weergave-standen beschikbaar. Heel erg handig! In OS X kun je documenten of mappen een kleurlabel geven. Windows kent de mogelijkheid van het label niet. Je kunt onderscheid maken tussen 7 verschillende kleuren. Stel je voor dat je documenten wilt kunnen selecteren, die je snel moet afhandelen. Je kunt deze bijvoorbeeld een rood label meegeven. Je doet dat door het betreffende document in Finder op te zoeken en er op te klikken met de rechter muisknop.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag In het contextmenu wat opent, staat onderin de keuze label waar je kunt kiezen uit 7 kleuren. Je klikt op het rode vakje. Als je de volgende keer de betreffende map opent in Finder, knalt het bestand er met een rode balk uit. Op deze manier kun je eigen indelingen maken en zorgen dat Finder op labelkleur sorteert. De 2e mogelijkheid in Finder is de Lijstweergave. Ook deze is bekend voor Windowsgebruikers. In lijstweergave kun je de documenten op meerdere manieren sorteren. Je kunt dit doen door te werken met de sorteerbalken boven de diverse kolommen. Standaard worden naam, bewerkingsdatum, aanmaakdatum, grootte en soort getoont.

In bovenstaande afbeelding is gesorteerd op soort, waarbij onderscheid kan worden gemaakt tussen mappen en documenten. Je ziet in deze weergave ook het document, wat we in het vorige voorbeeld van een rood label hebben voorzien.


94

De overstap maken


In de weergave Kolommen krijg je de mappen en documenten gepresenteerd in hiërarchisch opgebouwde lijsten. Hieronder is - als voorbeeld - de Macintosh HardDisk geopend in de Finder. Je krijgt op deze manier snel een overzichtelijk beeld van systeemmappen, gebruikersmappen, documentmappen, submappen en documenten. Dat is een weergavemogelijkheid die Windows niet heeft.

Systeem

Gebruiker

Mappen

Documenten

opent een contextmenu met toon weergave opties. Voor de werking hiervan lees de beschrijving op blz 102. De verkenner van Windows sorteert mappen boven of onderaan de lijst. Dat is heel overzichtelijk. Dat kan geen enkele weergave in OS X Snow Leopard. En dat is niet handig. Dat is alleen maar te omzeilen met een trucje. De oplossing voor dit probleem is dat je de naam van de map begint met bijvoorbeeld een underscore-teken. Je noem een map dus niet “voorbeeldmap”, maar “_voorbeeldmap. Alle mappen worden dan bovenaan de lijst of kolom gesorteerd. Dit betekent wel dat je je gedrag moet aanpassen aan het systeem, aangezien je het systeem zich op dat punt niet laat aanpassen aan jouw gedrag. Het lijkt me voor Appleprogrammeurs een kleine moeite om de flexibiliteit van Finder op dat punt nog wat te verbeteren. (je moet iets te wensen overhouden nietwaar?) Detailgegevens van een document zie je in deze kolomweergave pas als je het document in de lijst aanklikt.

In de weergave Kolommen worden mappen en documenten op standaard naam gesorteerd. De mappen en documenten staan door elkaar. Dat is niet handig. Maar er is een mogelijkheid om op andere criteria te sorteren. Klik hiervoor met je rechtermuisknop op lege ruimte en er

De kolommen worden in een standaardbreedte getoond, waardoor je lange bestandsnamen niet helemaal kunt lezen. onderaan een kolomscheiding zitten tekentje met twee horizontale streepjes. Je kunt de kolommen breder en smaller maken door met de muiscursor aan deze tekentjes te gaan trekken.


95

De overstap maken


De ultieme weergave van Finder is de Stroomweergave of in het Engels Cover Flow, waarin je op een visueel fraaie wijze door de bestanden kunt bladeren en een goed herkenbare “voorvertoning” van de bestanden ziet langskomen. Cover Flow geeft een mooie presentatie van mappen en bestanden in een weergavescherm met zwarte achtergrond. Onderin dat scherm bevindt zich een scrollbalk. Als je die heen en weer beweegt komen de documenten in vloeiende bewegingen in 3D voorbij. Het is een spectaculair mooi effect.

Snelle weergave is heel makkelijk te bedienen. Er zijn wel 7 manieren, maar ik noem de drie die vermoedelijk het meest gebruikt worden en het meest gemakkelijk zijn. Met de eerste hebben we al kennis gemaakt en dat is een tikje op de spatiebalk. Dat is zo eenvoudig en voor de hand liggend, dat de andere 6 mogelijkheden eigenlijk overbodig zijn. De tweede mogelijkheid is voor gebruikers, die kicken op toetscombinaties: de toetscombinatie command+Y. De derde mogelijkheid is voor muisfanaten. In de knoppenbalk van Finder zit een knop met een oogje erop.

Klik op het oogje en je krijgt hetzelfde effect. Mijn advies is

om je de tik op de spatiebalk aan te leren.

Stroomweergave

Het is overzichtelijker en effectiever dan de systematiek van grote iconen in Windows Vista. Vooral in combinatie met de functie Snelle weergave of in het Engels Quick look.

Ordenen en verplaatsen In het hoofdstuk over het bureaublad hebben we al gezien dat ordenen en verplaatsen van documenten op een Mac vooral gebeurt door met bestanden te slepen. Dat werkt in de kolomweergave best goed. Het vraagt wat meer van je muisvaardigheden dan het knippen in Windows. Als je de muisknop per ongeluk te snel loslaat, verdwijnt je bestand naar een verkeerde plek van de schijf. Met knippen en te plakken (Windows) loop je dat risico niet zo snel.


96

De overstap maken


De navigatiekolom We zetten de drie navigatiekolommen van Vista, Windows 7 en OS X Snow Leopard naast elkaar. Dit zijn de navigatiekolommen zoals die zich presenteren als je Finder of Verkenner voor het eerst opent:

Windows Vista

OS X Snow Leopard

Windows 7

Windows Vista tracteert je op een onoverzichtelijke waaier van mappenchaos, waar de meeste gebruiksmappen vreemd genoeg helemaal onderaan staan en zelfs niet helemaal in het scherm passen. Finder en verkenner van Windows 7 daarentegen presenteren zich prettig overzichtelijk. Als je de navigatie-kolom van Finder en Window 7 vergelijkt, lijken er veel overeenkomsten te zijn. Maar in de werking van beide programma’s zitten grote verschillen. De Flexibiliteit en weergavemogelijkheden van Finder zijn aanzienlijk uitgebreider dan van Windows 7. We zullen in de volgende pagina’s laten zien hoe het werkt. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

97

De overstap maken


De navigatiekolom in OS X Snow Leopard lijkt erg op de navigatiekolom van iTunes. De Navigatiekolom kent vier onderdelen. Bovenaan staan de APPARATEN die actief zijn. Dat kunnen (externe) harde schijven, netwerk-schijven, CD’s DVD’s, USB-sticks, flash-kaarten, een iPod en optische schijven zijn.

Het zijn gewoon snelkoppelingen en je kunt ze er ook heel gemakkelijk weer weghalen. Je sleept het icoon gewoon uit de navigatiekolom. Er ontploft een wolkje en de snelkoppeling verdwijnt in het niets... Deze mogelijkheden kent de Verkenner van Windows niet. In Verkenner van Windows 7 wordt ook wel een fraaie navigatiekolom getoond.

Daaronder staat de categorie GEDEELD. Die verschijnt alleen als je toegang hebt gezocht naar een schijf van iemand anders, die op het netwerk wordt gedeeld (in dit voorbeeld de laptop met de naam VLmobiel). LOCATIES zijn de plaatsen in jouw

eigen account. De

vier

locaties

Bureaublad, (Accountnaam) en

Programma’s, Documenten staan er standaard in.

Maar die is gekoppeld aan de feitelijke mappenstructuur op de harde schijf. Die kun je openen dichtklappen, maar je kunt er geen eigen indeling van maken, zonder daarmee direct de mappenstructuur te veranderen.

Maar je kunt zelf mappen of bestanden toevoegen, waardoor je rechtstreeks toegang krijgt tot veel gebruikte plekken op je computer. Je kunt “Locaties” dus naar je eigen voorkeuren indelen. Dat doe je door mappen naar de navigatiekolom te slepen en onder het lijstje locaties te plakken.

Dit is het eerste belangrijke verschil tussen Verkenner en Finder. En dat is een belangrijk verschil, want het opent presentatie en zoek mogelijkheden in Finder die in Windows niet kunnen en die het computerleven sterk kunnen veraangenamen. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 98 Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

De overstap maken


Een voorbeeld daarvan is de laatste categorie in de navigatiekolom ZOEK NAAR waarin standaard al en aantal zoekcriteria staan. Maar je kunt hier je eigen zoekmappen in maken, waardoor je mappen en documenten automatisch selecteert op grond van je eigen zoekcriterium. Je kunt ze dan binnen Finder met één muisklik terugvinden. Dit heet een Slimme map.

Hoe maak ik een Slimme Map Dit is met een ongekende eenvoud te realiseren. Je opent het venster van Finder en je zet je zoekcriterium in het zoekveld rechts bovenin de knoppenbalk van Finder. Finder brengt alle mappen en bestanden, die aan je zoekwoord voldoen in het één venster bij elkaar. In onderstaand voorbeeld zoeken we op MacWegwijzer.

In het venster van Finder verschijnen alle documenten waar MacWegwijzer in voorkomt. Wil in de toekomst documenten met deze naam erin rechtstreek kunnen benaderen, klik je op de knop Bewaar. Er opent nu een nieuw dialoogvenster, waar je een naam voor je slimme map invult.

Je zet een vinkje in het vakje Voeg toe aan navigatiekolom . Je klikt op de knop Bewaar en er verschijnt een nieuwe zoekmap met de naam MacWegwijzer in de navigatiekolom.

In het vervolg kan ik alle documenten met de zoekterm MacWegwijzer met één muisklik terugvinden door de slimme map MacWegwijzer te openen in de navigatiekolom.


99

De overstap maken Nu is zoeken op één term wel een hele grove methode, waardoor er ook dingen in beeld verschijnen, die je misschien helemaal niet nodig hebt. Druk een paar keer op het plusknopje naast de bewaarknop en bij elke keer dat je druk komt er een balk met extra selectievelden bij. De afbeelding hierna laat zien, wat er dan allemaal mogelijk is. Op deze wijze kun je een heel gedetailleerde zoekactie doen, voordat je de bestanden in een slimme map bewaart.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag De gebruiksmogelijkheden van de navigatiekolom zijn heel slim bedacht, waardoor je de zoekmogelijkheden op je computer helemaal naar je eigen hand te zetten. We zullen in het volgende hoofdstuk ook de werking van het Dock bekijken. Ook daar kun je met behulp van Stapels (stacks) documenten ook snel toegankelijk maken, maar daarmee moet je – anders dan bij de Zoek naar-mogelijkheiden van navigatiekolom van Finder – beter nadenken over de logische opbouw van je mappenstructuur. Beide methodes hebben zo hun voor en nadelen.

In- en uitklappen Als je veel gebruik maakt van de mogelijkheden voor eigen indelingen van Locaties of Slimme mappen, loop je het risico dat de Navigatiekolom erg lang wordt en daarmee onoverzichtelijk.

Gedetailleerde zoekcriteria door gebruik van het plusteken.

Uit de categorie ZOEK NAAR kan je een slimme map weer uit de lijst laten verdwijnen door de map uit de navigatiekolom te slepen. Het ontploffingswolkje verschijnt en je map is weg uit de lijst. Er kan niets met je kostbare bestanden mis kan gaan. Het is namelijk maar een Snelkoppeling (een Alias in appletermen) die je weggooit. Je bestanden zelf zijn veilig.

Voor de categorienamen staat een driehoekje. Dat betekent dat je de lijst kunt inklappen. In de afbeelding hieronder zie je dat de categoriën Locaties en Zoek naar helemaal zijn ingeklapt. Alleen de Categorie Apparaten wordt volledig getoond.


100

De overstap maken

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Daar wordt ook een korte toelichting bijgegeven. Wil je het overzicht eerst zien voor je verder leest, klik dan hier.

Met driehoekjes kun je de lijsten inklappen. In Windows werkt dit precies zo.

Vensters in Finder Op blz. 61 bij de bespreking van het bureaublad hebben we kennis gemaakt met het de keuze Toon weergaveopties Daarmee kon je o.a. de weergavemogelijkheden van iconen, letters, extra informatie en sorteermogelijkheden instellen. In alle weergavemogelijkheden van Finder is ook zo’n functie aanwezig en het werkt precies hetzelfde. Je klikt in een venster van Finder met je rechtermuisknop op vrije ruimte (dus niet klikken op een map of document!). Er opent een contextmenu, waarin je de keuze voor Toon weergaveopties zult zien. In elke weergave - Symbolen, Lijsten, Kolommen of Stroomweergave – zijn de mogelijkheden verschillend. Om dit goed te laten zien, hebben we de tabbladen van alle vier de weergavemogelijkheden naast elkaar geplaatst, zodat je verschillen en overeenkomsten in één opslag kunt zien.

In de tabbladen voor Lijstweergave en Stroomweergave is in OS X Leopard een kolomaanduiding Laatst geopend toegevoegd. Deze is in OS X 10.6.1 nog niet actief. Je kunt voor elk venster een eigen instellingen maken, maar je kunt er ook voor kiezen om de instelling voor alle venster in een van de weergavemogelijkheden van toepassing te verklaren. Onder elk tabblad van de weergave-opties is een knop aanwezig Gebruik als Standaard.

Als je op deze knop klikt, worden de gekozen weergave-opties van toepassing op alles vensters in die weergave. Heb je dus een instelling voor de symboolweergave en kies je Gebruik als Standaard zullen die instelling in alle vensters van symboolweergave worden toegepast. Zo kent elk tabblad als eerste keuzemogelijkheid Open altijd in.... Als je dit bijvoorbeeld in Symboolweergave aanklikt, zal Finder altijd in Symboolweergave starten.


101

De overstap maken

Symboolweergave


Lijstweergave

Het tabblad voor symboolweergave lijkt het meest op het tabblad, wat ook voor het bureaublad wordt gebruikt. Hier kun je per venster of voor alle vensters ook de achtergrond veranderen in een kleur of een afbeelding naar keuze. De instellingsmogelijkheden van Lijstweergave en Stroomweergave zijn hetzelfde. Dat is logisch, want beide maken gebruik van de lijstweergave als basis.

Kolomweergave

Stroomweergave

Het instellijstje van Kolomweergave lijkt heel beknopt, maar schijn bedriegt. Via het menu Rangschik op kan op dezelfde 6 mogelijkheden worden gesorteerd als op het bureaublad. Als je Toon symbolen niet aanvinkt worden geen pictogrammen getoond (scheelt kolomruimte, wat vooral bij kleine 13” schermen van een Macbook belangrijk kan zijn ).


102

De overstap maken


Taken uitvoeren in Finder In de knoppenbalk van Finder vind je de taken-knop. Als je hierop klikt opent een menu wat erg lijkt op de contextmenu’s, waar je al mee hebt kennisgemaakt in de bespreking van het bureaublad

Deze heeft standaard knoppen voor bladeren, weergaveopties, snelle weergave (voor bestanden) en de takenknop. Je kunt de knoppenbalk uitbreiden met een aantal functies. Als je die functies veel gebruikt en direct onder bereik wilt hebben, kan dat erg handig zijn. Door met de rechtermuisknop ergens op de knoppenbalk te klikken, opent het context-menu, wat hieronder wordt getoond.

Verdere bespreking is dus niet nodig. Wil je nog even lezen, wat je met deze functies kunt doen, ga dan naar blz 82

Knoppenbalk aanpassen

Je kunt hier de weergave van de knoppenbalk aanpassen aan je eigen wensen. De onderste menukeuze is Pas knoppenbalk aan... Klik deze keuze aan en er opent een tabblad met alle knoppen, die je in de knoppenbalk kunt gebruiken.

De knoppenbalk is de grijze balk bovenin het Finderscherm. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

103

De overstap maken


Je sleept de knop naar keuze naar een plek op de knoppenbalk.

Je laat de muisknop los op de plek, waar je deze knop wilt hebben. Je kunt een knop weer van de knoppenbalk verwijderen door deze weer terug te slepen naar het tabblad. Wil je terug naar de standaardindeling, dan kun je onderin dit scherm de hele standaardindeling in één keer naar de knoppenbalk slepen. Alle iconen worden dan weer door de standaardindeling vervangen. Je zult deze methode in veel Macprogramma’s tegenkomen. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

104

De overstap maken


5.6 Wegwijzer voor het Dock De programma-set van OS X Snow Leopard

Timemachine Apple Programma’s

Prullemand

Mail Safari iChat Adresboek iTunes iPhoto iMovie iDVD Garageband iWeb iCal Quicktime PhotoBooth

Finder

Zebrapad Systeemvoorkeuren Documenten Downloads

“Dock” versus de “Windowstaakbalk” Als je de Mac opstart zie je het Dock onderin het bureaublad. Het is eigenlijk een virtuele tafel, waarop alle programma’s en documenten liggen uitgestald. Sommige liggen daar helemaal alleen. En andere, zoals documenten en downloads, liggen samen op stapeltjes (stacks). In Windows begin je met een menu, dat links onderin de taakbalk via de Windowsknop (Vista en Windows 7) kan worden geopend.

In XP staat er “Start” op deze knop. Onder de “startknop” zit ook de funktie “afsluiten”, wat erg onlogisch is. In Vista is dat gelukkig verdwenen. De knop is in Vista en Windows 7 alleen voorzien van het Windowssymbool, zonder benaming. Hoewel veelgebruikte hoofdfuncties vrij gemakkelijk bereikbaar zijn, zal je voor allerlei subfuncties van Windows en programma’s nog vrij diep in de menu’s moeten duiken. Daar blijken heel wat functies en programma’s in te zitten. Maar overzichtelijk vind ik het niet.


105

De overstap maken Dat meerderen die mening hebben, blijkt wel uit de aanvullende programma’s, die in de loop der jaren voor Vista zijn gemaakt, waarmee je alle Vistamenu’s volledig kunt uitklappen. Je hebt dan wel alles op het scherm staan, maar het blijft een lapmiddel. Overzichtelijker wordt het er bepaald niet van (maar het mislukte effect van een lapmiddel kun je Microsoft natuurlijk niet verwijten). In Windows 7 is er fors aan de mogelijkheden van de taakbalk gesleuteld. Maar als Windows 7 voor het eerst opstart zal je als XP of Vistagebruiker in eerste instantie niet de indruk hebben dat de taakbalk van Windows 7 nou zo anders is dan die in Vista. Toch is dat wel zo. De nieuwe mogelijkheden komen wat dichter bij de opzet van het Dock in OS X Snow leopard. We zullen eerst de mogelijkheden van het Dock in OS X Snow Leopard bekijken. Daarna beschrijven we de nieuwe mogelijkheden van de taakbalk in Windows 7 en proberen we de vraag te beantwoorden, welk systeem nu beter werkt (zie blz 117). De functies van het Dock Het Dock is een verzameling snelkoppelingen (aliassen in Apple-termen) Vanaf het Dock kun je programma’s met één muisklik openen. Je kunt zelf programma’s verwijderen en toevoegen aan het Dock. Ook kun je stapels maken van documenten, die je veel gebruikt. Een stapel is een map, die

Hoofdstuk 5 – Aan de slag je direct vanaf het Dock kunt openen. Twee stapels zijn al standaard op het Dock. Een daarvan is de Downloadstapel. Alles wat je van internet haalt, wordt automatisch op die stapel gelegd. Je hoeft dus nooit te zoeken waar je downloads zijn gebleven. De andere is de toegang tot de map Documenten. Daar komen we zo nog op terug. Ook Windows Vista en Windows 7 hebben tegenwoordig een downloadmap, maar om die map te bereiken, moet je in Vista wel diep in de mappen van verkenner duiken. In Windows 7 is dat al een stuk beter. Je klikt op het Verkennersymbool in de taakbalk en er opent een verkennerscherm. In elk verkennerscherm verschijnt de downloadmap in de navigatiekolom onder favorieten. Twee muisklikken en je bent er. En bij de Mac hoeft zelfs dat niet. Eén muisklik is voldoende.

Programma’s toevoegen en verwijderen We gaan eens kijken hoe het in OS X Snow Leopard in de praktijk werkt. Op het Dock staan standaard al een aantal programma’s als je OS X Snow Leopard voor het eerst start. Maar het handige van het Dock is dat je het helemaal op jou gebruiksvoorkeuren kunt instellen. Je zult misschien bepaalde programma’s misschien uit het Dock willen verwijderen en andere programma’s juist op het Dock willen opnemen.


106

De overstap maken


Als voorbeeld nemen we de internetbrowser. Safari wordt standaard als browser op het Dock geplaatst. Op de WindowsPC was ik een gebruiker van Firefox en dat wilde ik ook op de Macintosh graag zo houden.

Firefox staat in de map programma’s. Ik wil Firefox tussen het icoon van Finder en Mail in zetten.

Eerst gaan we Safari uit het Dock verwijderen. We zetten het muispijltje op het safari-icoon en klikken op de rechter muisknop. Dan opent zich het volgende contextmenu.

Je klik op de keuze Verwijder uit Dock. Safari ontploft in een wolkje en verdwijnt uit het Dock. Je hebt de snelkoppeling naar het programma nu verwijderd. Je kunt het nog simpeler doen. Je sleept het safari-icoon met je muis uit het Dock naar het bureaublad. En ook dan ontploft het icoontje en is de snelkoppeling uit het Dock verwijderd (Safari zelf is er nog wel, maar staat in de programma. Alleen de snelkoppeling er naar toe is van het Dock gehaald) We gaan er vanuit dat je Firefox hebt gedownload en geïnstalleerd. Firefox staat dus ook in de programmamap. We openen Finder en selecteren Programma’s in de navigatiekolom.

We slepen Firefox uit de Finderlijst naar het Dock. Er wordt ruimte gemaakt tussen de icoon van Finder en de icoon van Mail. Je laat je muisknop los en het Firefox-icoon staat nu in het Dock.

Je hebt nu een snelkoppeling (alias) naar het programma Firefox gemaakt en op het Dock gezet. Vanaf nu kun je Firefox met één simpele muisklik openen vanaf het Dock. Zo simpel is het. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 107 Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

De overstap maken


Actieve programma’s en documenten herkennen.

Stapels maken en gebruiken

Als een programma niet in het scherm staat, maar wel actief is, kun je dit in het Dock zien omdat er een wit bolletje onder het programma-icoon oplicht (of naast het programma-icoon als je het Dock aan de linker of de rechterkant van het scherm hebt geplaatst.

Als je documenten heel snel wilt kunnen benaderen, kun je ze ook op het Dock plaatsen in een aparte map. Het Dock is een virtuele tafel. Documenten, die je in deze map plaatst, komen op een virtuele stapel op de tafel te liggen, ofwel een stack. We gaan een stapel “mijn foto’s” maken en we plaatsen daar veel gebruikte foto’s in. Om die stapel op het Dock te maken, ga je als volgt te werk:

In het bovenstaande voorbeeld is de Finder actief (altijd) en is er een wit bolletje onder de Finder icoon te zien. Dat ontbreekt onder het icoon van Mail. Het Mail-programma is dus niet actief. Als je wilt weten welke document-vensters in een programma actief zijn. Klik je op een icoon met de rechter muisknop.

In de map documenten of afbeeldingen maken we deze map aan en plaatsen de foto’s in deze map. We openen de Finder en zoeken de map “mijn foto’s” op en slepen de map naar het Dock. Zo simpel is het.

In bovenstaand voorbeeld is dit gedaan voor het programma Word. Bovenin het menu wat zich dan opent is te zien, dat er twee documenten open staan in het programma Word. Het document “Snow Leopard installeren” is het actieve document wat te herkennen is aan het vinkje wat er voor staat.

Alle documenten, die je vanaf nu direct aan je stapel op het Dock toevoegt, worden ook aan de oorspronkelijke map “mijn foto’s” toegevoegd. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 108 Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

De overstap maken


Als je de stapel uit het Dock naar het bureaublad sleept, ontploft de stapel in een “wolkje” en verdwijnt de stapel van het Dock. Alle documenten blijven echter gewoon bewaard in de oorspronkelijke map. Je hebt alleen de snelkoppeling er naar toe verwijderd.

Helemaal rechts op het Dock staat de prullenbak. Alles wat je aan documenten en programma’s weggooit, belandt hierin. De werking is vergelijkbaar met Windows.

Het gebruik van stapels werd in de 1e versie van Leopard geïntroduceerd. De mogelijkheden zijn in OS X Snow Leopard verder uitgebreid. Je kunt in een venster van een stapel gewoon scrollen, zoals je dat ook kunt in een venster van Finder. Als je een bestand zoekt, kun je via een Stapel op het Dock ook in submappen zoeken om het bestand te vinden. Je hebt in veel gevallen Finder dus niet eens meer nodig om je documenten te bereiken. Je kunt dit rechtstreeks vanuit het Dock doen.

Je kunt bestanden of programma’s weggooien door ze te selecteren en naar de prullenmand te slepen. Je kunt ook mappen of bestanden selecteren en er met de rechtermuisknop op klikken. In het contextmenu wat opent staat een keuze Verplaats naar prullenmand.

En wil je toch overschakelen naar Finder dan kan dit met een muisklik, want in elk scherm van de stapel vind je dit icoon.

De overige functies in het Dock Op het Dock staat een snelkoppeling naar de website van Apple. Of je dat handig vindt, moet je natuurlijk zelf bepalen. Maar een bladwijzer12 in je werkbalk van je webbrowser is even effectief en scheelt ruimte in je Dock. 12

Zo heet een koppeling in naar een internetsite, wat in Windows Favorieten wordt genoemd

Bestanden weggooien

Er is nog een handige mogelijkheid. Het gebeurt nogal eens dat je niet helemaal meer weet wat de inhoud is van een bestand. Dan moet je het dus openen. Als je dit in het programma Voorvertoning doet en je besluit het bestand weg te gooien hoef je alleen de toetscombinatie Command + Delete te gebruiken. Het programma voorvertoning wordt gesloten en het bestand wordt meteen in de prullenbak gegooid. Reuze handig als je je schijf eens wilt opschonen.

Bestanden terughalen Je kunt de prullenbak openen en bestanden weer uit de prullenbak halen. Je klikt hiervoor één keer met de linkermuisknop op de prullenbak. Je krijgt de keuze om de inhoud te openen (in een venster van Finder).


109

De overstap maken Je kunt bestanden nu weer naar hun plek (of een andere plek) slepen of kopiëren. Als je bestanden selecteert, kun je een menu openen onder de taakknop en in dat menu Zet terug kiezen.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Op het tabblad Geavanceerd staat Leeg prullenmand veilig. In het plaatje staat deze keuze niet aangevinkt. Als je met de rechtermuisknop op de prullenmand klikt, vind je nu in het contextmenu de keuze Leeg prullenmand. De prullenmand wordt op deze manier heel snel leeggemaakt. Maar met deze methode zijn de bestanden met speciale programma’s alsnog terug te halen. Wil je dat niet dan vinkt je het vakje Leeg prullenmand veilig aan. Klik je nu op de prullenmand dat zie je nu deze aanduiding terug:

De bestanden worden op deze manier op hun oorspronkelijke plek teruggezet.

Prullenbak leegmaken Er zijn in OS X Snow Leopard twee manieren om de prullenmand leeg te maken. Die mogelijkheden kun je instellen in de Voorkeuren van Finder, die je kunt vinden in het Findermenu.

en ook staat deze nu in het contextmenu vermeld als je een bestand in de prullenmand aanklikt met je rechter muisknop.

Leeg prullenmand veilig betekent dat bestanden definitief

van de harde schijf worden gewist en daarna niet meer terug te halen zijn. Met deze methode duurt het legen van de prullenmand wel aanzienlijk langer. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

110

De overstap maken Instellen van het Dock Op het Dock is een soort zebrapad zichtbaar. Programma’s staan links van het zebrapad en stapels en de prullenbak zie je aan de rechterkant. Als je daar met de muiscursor op gaat staan, verandert de muiscursor in een streepje, met aan allebei de kanten een pijlpuntje. Als je nu je rechtermuisknop indrukt opent een contextmenu, waarmee je allerlei instellingen van het Dock kunt aanpassen.

Het Dock is standaard op het bureaublad aanwezig. Maar als je niet wilt, dat het Dock ruimte inneem, kun je het automatisch verbergen. Kies dan voor Schakel verbergen in. Windows kent voor de taakbalk dezelfde functie. Het is vooral handig bij kleine schermen, waar je zoveel mogelijk ruimte voor je programmavensters wilt overhouden. Gebruikers van een 13”-scherm op een Macbook (pro) zullen deze functie wellicht waarderen. Het zal je zijn opgevallen dat de iconen op het Dock worden opgeblazen zodra je er met je muiscursor in de buurt komt. Ga je met je muiscursor van links naar rechts over je Dock veroorzaak je een WAVE-effect. Maar ben je hier niet zo’n fan van dan kun je dit effect uitschakelen.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Je kiest Schakel vergroting uit en de iconen blijven op dezelfde grootte als je met de muis iets benadert op het Dock. De menukeuze Positie op scherm wordt gevolgd door een driehoekje en dat betekent dat er meerdere menukeuzes mogelijk zijn. Dat zijn er drie om precies te zijn.Standaard staat het Dock onderaan het scherm. Je kunt hem dus ook aan de linkerof de rechtkant plakken. Je kunt twee minimaliseringseffecten instellen. De standaardinstelling is de Geest-in-de-fles, waarmee vensters op een sierlijke wijze naar het Dock worden afgevoerd. Hou je niet van sierlijke poespas dan kun ook voor Glijdende schaal kiezen, waarmee vensters in hun eigen vorm kleiner worden en strak naar het Dock verdwijnen, zoals dat ook in Windows de standaardmethode is. De laatste keuze in het menu is Dock-voorkeuren en dat opent het scherm van Systeemvoorkeuren. Hier kun je alles doen, wat we hierboven hebben beschreven. Als extra kun je in Systeemvoorkeuren ook nog de grootte van het Dock instellen. Maar ook hier is een trucje voor om dat rechtstreeks te doen met behulp van je muis. Als je met de muiscursor op het zebrapad van het Dock gaat staan, en de muiscursor verandert in een streepje met aan allebei de kanten een pijlpuntje, moet je de muisknop vasthouden.


111

De overstap maken


Als je nu de muiscursor over het zebrapad heen en weer beweegt, kun je de grootte van het Dock aanpassen. Je hebt de systeemvoorkeuren dus eigenlijk niet nodig. Alles is direct instelbaar vanaf het Dock zelf.

Tip voor plaatsing Dock: Ik heb het Dock aan de rechterkant van het scherm gezet. Het scherm kan nu van boven naar beneden volledig benut worden door de programma’s. De programmaschermen hebben vrijwel nooit de rechterkant van het scherm nodig, waardoor het Dock, de schijven en de bestanden op het bureaublad, permanent zichtbaar zijn. Je ziet hiernaast een voorbeeld, waarbij je ziet dat het programma-venster ruimte laat voor het dock en de schijfaanduidingen op het bureaublad. Dit bevalt me goed, probeer het eens ook eens uit. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

112

De overstap maken


En Windows 7 dan? En nu weer even terug naar de taakbalk van Windows 7. Zoals eerder al genoemd, lijkt de taakbalk in eerste instantie erg op die van Windows Vista.

Helemaal links zit de startknop en direct rechts daarvan de iconen voor Internet Explorer, Verkenner en Windows Media Player. En helemaal rechts op de taakbalk zie je het systeemvak met de klok, een netwerkicoon en het icoon van het Configuratiescherm, wat je in Windows 7, rechtstreeks vanaf de taakbalk kunt openen. En daartussen is een lege taakbalk te zien. Het komt allemaal heel vertrouwd over.

Je kunt in de taakbalk actieve programma’s herkennen doordat ze in een blokje worden geplaatst. Bij niet actieve programma’s zweeft het icoontje op de taakbalk. In het onderstaande plaatje, waar zes programmaicoontjes op de taakbalk staat, is dat duidelijk te zien. De twee meest rechtse icoontje staan in een blokje en dat betekent dat deze twee programma’s actief zijn. Als je met de muiscursor op een blokje van een actief programma gaat staan, opent zich een previewschermpje van het document of het dialoog-scherm, wat in het programma geopend is.

In Windows XP en Windows Vista wordt de lege taakbalk met een blokje gevuld zodra je een bestand opent. In dat blokje staat de naam van het bestand en de naam van het programma. Meestal is dat te lang en zie je dus onbegrijpelijke afkortingen in het blokje. Maar open je in Windows 7 een bestand, dan toont het programma wel een blokje in de taakbalk, maar daarin staat het icoon van het programma en geen naam van het document. Als je het programmavenster minimaliseert, blijft het programma-icoontje op de taakbalk staan. Dat is al de eerste verandering.

Je ziet hierboven het voorbeeld van het dialoogscherm van het Apple-installatie-programma, wat bezig is om iTunes te installeren.


113

De overstap maken


Als je met je muiscursor naar de previewafbeelding gaat wordt het hele programmavenster op het bureaublad actief en kun je met het programma werken.

Maar het gaat nog verder. Want je kunt in Windows 7 ook programmaicoontjes vastpinnen op de taakbalk, zodat je programma’s rechtstreeks vanaf de taakbalk kunt openen.

Als er in één programma meerdere documenten of schermen actief zijn, dan lijkt het alsof er meerdere icoonblokjes over elkaar heen liggen. Je ziet dat hieronder bij het meest rechtse icoontje. Dit is het icoon van het Configuratiescherm (Control Panel). En als je er met je muiscursor overheen gaat opent het previewvenster met de afbeeldingen van alle openstaande documenten of schermen. In het onderstaande voorbeeld zie je dat in het programma Configuratiescherm (Control panel) de onderdelen Personalization en User account control settings, tegelijk geopend zijn.

En dan begint de taakbalk opeens een beetje te lijken op het Dock in Apple’s OS X Snow Leopard, althans voor wat betreft de snelle toegankelijkheid van programma’s. Het Dock geeft ook direct toegang tot Downloads en Documentstapels. In Windows blijf je hiervoor afhankelijk van Windows Verkenner (die ook via een icoon op de taakbalk direct te openen is overigens).

Het lijkt een beetje op de werkwijze van het Dock. Het Dock geeft actieve programma’s aan met een wit bolletje op het Dock. Windows zet een vakje om het icoontje heen. Actieve documenten kun je in het Dock zien via een contextmenu. Windows 7 visualiseert dit fraai met een preview. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

114

De overstap maken


Ontwerp en toegankelijkheid Windows 7 en OS X Snow Leopard zijn beide een zogenaamde grafische interfaces. Voor beide systemen wordt de vormgeving heel belangrijk gevonden. Dat bepaalt namelijk in belangrijke mate of gebruikers gemakkelijk hun weg vinden in het systeem. De beeldschermen zijn in de laatste 15 jaren groter en beter geworden. Maar basisontwerp van het Windows bureaublad, wat op die schermen te zien is, is in die 15 jaar nauwelijks veranderd.

En als je al die functies via die ene taakbalk toegankelijk wilt maken, die je 15 jaar geleden hebt bedacht dan gebeurd er dit:

Taakbalk windows 7 schermbreed weergegeven

En dat moet je dan eens vergelijken met de weergave in OS X Snow leopard.

Dock van OS X Snow leopard schermbreed weergegeven

Het linkerplaatje is het bureaublad van Windows 95, met een venster van Verkenner in het midden. Het rechterplaatje is het bureaublad van Windows 7 met het venster van Verkenner. Op zich hoeft daar niks mis mee te zijn. Waarom zou je dat veranderen als het om een dijk van een ontwerp gaat, je er nog steeds alles op een overzichtelijke wijze in kwijt kunt.

De weergaven van het Dock en de Taakbalk zijn beide in dezelfde schermresulutie gemaakt. De taakbalk van Windows is een stuk minder hoog. Voordeel is dat het minder schermruimte inneemt, maar het nadeel is ook duidelijk. Alles wordt een stuk kleiner weergegeven.

In het Aero-thema van Windows 7 overheerst blauw en wit en de icoontjes zijn gemaakt in kleuren die daar niet al te scherp mee contrasteren. Hoe anders is dit in OS X Snow leopard. De iconen op het En daar kun je toch wel wat vraagtekens bij gaan zetten. In Dock knallen er uit. De iconen zijn allemaal zeer gedetailleerd die 15 jaar is de functionaliteit van een besturingssysteem wel uitgewerkt en in combinatie met gekozen contrasterende kleudrastisch veranderd en uitgebreid. ren is alles uitstekend te onderscheiden. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 115 Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

De overstap maken Mac OS X Snow leopard brengt alle functies onder in twee werkbalken. Bovenin is de menubalk constant in beeld, waarop veel systeemfuncties benaderbaar zijn.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag blijkt dat het 15 jaar oude basisontwerp daar gewoon niet meer op ingesteld is. Er ontstaat al gauw overbevolking op je taakbalk, wat afbreuk doet aan de gebruikerservaring.

En onderin het scherm staat het Dock.

Er wordt iets meer ruimte van het bureaublad in beslag genomen. Maar daar staat tegenover dat Apple zijn computers uitrust met schermen die werken in zeer hoge resoluties. Een 21,5” iMac kan werken met 1900 x 1080 beeldpuntjes, wat een haarscherp en heel rustig beeld geeft. Maar op zo’n scherm heb je ook niet gauw ruimtegebrek en is het totaal niet storend dat je met 2 balken in het beeld werkt. Het resultaat is dat de schermen van OS X Snow Leopard rust, duidelijkheid en overzicht uitstralen. Windows 7 heeft een aantal prettige verbeteringen in huis. De weergave van openstaande programma’s, schermen en documenten is daar een duidelijk voorbeed van. Maar als je de mogelijkheden van de taakbalk ten volle gaat benutten en daarin ook programma’s gaat vastpinnen (waardoor je het als een soort Dock gaat gebruiken), -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

116

De overstap maken


5.7 Navigatie OS X Leopard en Windows vergeleken We hebben nu gekeken naar de functies van het Bureaublad, Finder, Spotlight en het Dock. Daarin wordt alle navigatie geregeld. Deze functies zijn sterk bepalend voor het gebruiksgemak van het hele computersysteem.

Het bureaublad met Finder en het Dock

Is Apple’s OS X Snow Leopard nog altijd het beste besturingssysteem wat tot nu toe gemaakt is voor de meeste consumenten (zoals het Amerikaanse PC-magazine in februari 2008 over Leopard concludeerde)? Of begint Microsoft met de introductie van Windows 7 serieus aan de poten te zagen van Apple’s succes. Gebruiksgemak is een persoonlijke ervaring van de gebruiker. Die vraag is dus moeilijk algemeen te beantwoorden.

Duidelijk is wel dat OS X Snow Leopard op diverse vlakken meer functionaliteit kan bieden dan Windows 7. En dat geldt zeker als je OS X Snow Leopard vergelijkt met de meest gebruikte en goedkoopste Windows Home premium-versie. Deze versie kan qua functionaliteit niet tippen aan Snow Leopard. De bureaubladfunctionaliteit is overzichtelijker en uitgebreider dan in Windows door de combinatie van de permanent aanwezige menubalk, het Dock, Finder en Spotlight op een muisklik afstand, en de aanvullende mogelijkheden van Spaces. Daar heeft Windows 7 niets aan kunnen veranderen. De functionaliteit van Finder zelf is uitgebreider dan Windows Verkenner door meer weergaveopties, maar vooral door de flexibel instelbare navigatiekolom, Stroomweergave (Cover Flow), Snelle weergave (Quick look) en dynamische iconen en een geweldig goede zoekfunctie (Spotlight). Ook bij de beoordeling van de werking van het Dock ten opzichte van de taakbalk en menustructuur van Windows, neig ik zelf wel naar een voorkeur voor de benadering van het Dock. De belangrijkste argumenten daarvoor zijn de overzichtelijkheid en de mogelijkheden voor een heel directe benadering van programma’s en bestanden.


117

De overstap maken

5.8 Het werken met de Superdrive. Een iMac, Macbook of Macmini heeft een optische schijfeenheid. Apple was een van de eerste producenten, die de floppydiskdrive afschafte en helemaal over ging op de optische schijven. Tegenwoordig is dit ook de standaard voor de moderne PC. Alle Mac’s beschikken tegenwoordig over een Superdrive, die o.a. overweg kan met CD, CD-R, CD-RW, DVD, DVD-R, DVD+R, DVD-RW en ook double-layer DVD formaten.

Het laden en afspelen van een CD of DVD Als je een CD of DVD in je Superdrive stopt, verschijnt na enige seconden de afbeelding van de schijf op je bureaublad. Dat is het teken dat je Mac de schijf heeft herkend en klaar is voor gebruik. Als het een muziek-CD is, zal iTunes automatisch proberen de CD af te spelen. Afhankelijk van de instellingen, die je bij iTunes hebt ingesteld, zal ook worden gevraagd of je de CD aan de iTunes-bibliotheek wilt toevoegen. We gaan in dit eboek hier niet verder op in. MacWegwijzer deel 2 “Daar zit muziek in” gaat volledig over muziek en werking van iTunes komt hierin uitgebreid aan de orde.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Als je een film-DVD in je Superdrive stopt, start automatisch het programma DVD-speler. Een DVD-film kun je ook afspelen in het mediaprogramma Front Row (zie blz 153). Ook een dataschijf (ongeacht of dat een CD of een DVD is) zal op het bureaublad verschijnen en kan dan door Finder worden benaderd als een gewone schijf.

Verwijderen van een CD of DVD Er zijn verschillende manier om een schijf weer uit de Superdrive te verwijderen. Al eerder hebben we de mogelijkheid besproken om dit te doen via de uitwerptoets op het toetsenbord (rechts naast f12). Als een schijf op het bureaublad wordt getoond en je gaat er met je muiscursor op staan en drukt de linkermuisknop in, verandert de prullenbak in een uitwerppictogram. Als je de schijf hier naar toe sleept, zal de schijf worden uitgeworpen. Ook in de navigatiekolom van Finder staat altijd een uitwerppictogram achter de schijf vermeld. Klik hierop en ook dan wordt de schijf uitgeworpen.

Branden van een CD-R(W) of DVD-R(W) -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

118

De overstap maken Bij het branden van CD/DVD’s zijn veel overeenkomsten tussen Windows en OS X. In de Verkenner van Windows Vista kun je naar een map met bestanden en bevindt zich in de werkbalk van verkenner een icoon branden. Klik je op deze icoon worden de bestanden op de CD gebrand. Windows Vista maakt daarbij onderscheid tussen kopiëren via het live-file-systeem (waarbij de CD vooraf wordt geformatteerd en meerdere sessies mogelijk zijn) en het Mastered systeem (waarbij je alles in een keer op de CD/DVD zet, maar de CD/DVD vervolgens wordt gesloten). Om CD/DVD’s te branden kun je ook in OS X Leopard een map met documenten direct branden vanuit Finder. Je selecteert in Finder de betreffende map en opent in de menubalk het menu Archief. Bijna onderaan in het menu is een keuze brand(mapnaam)

Hoofdstuk 5 – Aan de slag natuurlijk bestanden in een map verzamelen met de bedoeling hier later een schijf van te branden. Maar dan moet je fysieke bestanden in die map zetten (via verplaatsen of kopiëren), die dus extra schijfruimte innemen. OS X Leopard lost dat anders op. Als je een bestand naar een brandmap sleept, wordt alleen een snelkoppeling aangemaakt (een Alias in Apple-termen). Je bestand blijft gewoon op de originele plek staan. Snelkoppelingen nemen nauwelijks ruimte in op je harde schijf. We gaan nu ter illustratie een CD branden. Je stopt een beschrijfbare schijf in de Superdrive. Er verschijnt een dialoogvenster. Hier kiezen we voor Open Finder en klikken op de knop OK.

Als je dat vaak doet is het handig om het brandicoon in de knoppenbalk van de Finder te plaatsen (zie Pas knoppenbalk aan....blz. 89) Dan kun je – net als in Windows Vista – een map aanwijzen en met één muisklik het branden van de CD/DVD starten. OS X kent ook het maken van een speciale brandmap. Dit werkt iets anders dan in Windows. Je kunt in Windows -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

119

De overstap maken De lege DVD-R verschijnt nu op het bureaublad:

Hoofdstuk 5 – Aan de slag In dit scherm kun je de lege DVD ook een naam geven.

We openen nu de brandmap in Finder, waarin alle bestanden zijn verzameld, die we op de schijf willen branden. Onder LOCATIES is de lege en nog Naamloze DVD verschenen met het brandteken erachter.

Je kunt de brandsnelheid ingeven en aangeven of je de brandmap wilt bewaren en zo ja onder welke naam. Vervolgens kun je het proces nog afbreken (klik Verwijder schijf) of starten (klik Brand)

Een RW-schijf wissen..

Je klikt op het brandteken om het branden naar de DVD-R te starten. Er opent een scherm, waarin OS X vraagt of je het wel zeker weet (verdorie, het lijkt wel Windows).

Om een herschrijfbare CD of DVD te wissen ga je naar programma’s  hulpprogramma’s en opent het schijfhulpprogramma . Je stopt de schijf die je wilt wissen in de Superdrive. De schijf verschijnt in een lijst aan de linkerkant van het programmascherm.


120

De overstap maken

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Zekerheidshalve vraagt OS X of je het wel zeker weet (Ja echt, dit lijkt werkelijk op Windows) en als je op ja klikt, start het programma met wissen van de schijf.

Branden met andere programma’s Net als in Windows kun je ook bijgeleverde programma’s gebruiken om schijven te branden. In Windows kun je dat doen met Windows Mediaplayer of DVDmaker. In OS X kun je gebruik maken van iTunes of iDVD. Omdat iTunes veel wordt gebruikt, kijken we kort even naar de handelingen die je in dit programma moet doen om een schijf te branden. Hiervoor maak je een afspeellijst aan en je klikt vervolgens met je rechtermuisknop op de afspeellijst. In het menu dat nu opent, klik je op Brand afspeellijst op schijf. In de Voorkeuren  Geavanceerd  Branden van iTunes kun je instellen wat voor soort CD je wilt branden: Kies het middelste tabblad Wissen en onderaan het tabblad kun je kiezen tussen versneld of volledig wissen. Volgens klik je op de knop Wis.


121

De overstap maken


5.9 Wegwijzer OS X Systeemvoorkeuren

Categorie Persoonlijk

Categorie Hardware

Categorie Internet en netwerk

Categorie Systeem

Categorie Overig


122

De overstap maken


OS X “Systeemvoorkeuren” versus het Windows “Configuratiescherm” Als je in de werkbalk klikt op het appeltje in de linker bovenhoek van het scherm, verschijnt een menu waarin je voor Systeemvoorkeuren kunt kiezen. Klik deze keuze aan en je krijgt een keurig gerangschikt overzicht in beeld, waarin je allerlei instellingen van je computer kunt aanpassen

De indeling van het configuratiescherm van Windows start namelijk met het Systeem, het Onderhoud, het Netwerk en de Hardware. De persoonlijke voorkeuren van de gebruiker komen pas daarna aan bod.

Het is te vergelijken met het configuratiescherm van Windows, wat je ook in categorieën op het scherm kunt krijgen. Er is wel meteen een opvallend verschil te zien met het configuratiescherm van Windows

(Als je klikt op “Vormgeving aan persoonlijke voorkeur aanpassen” krijg je wel een heel overzichtelijk scherm met alle instelmogelijkheden). Dit is in Windows 7 iets vereenvoudigd, maar niet wezenlijk veranderd.


123

De overstap maken De indeling van OS X Leopard is precies andersom en begint bij de persoonlijke voorkeuren van de gebruiker. Hardware, Netwerk en Systeem komen pas daarna aan bod. Een veelzeggende volgorde.....!? De instelmogelijkheden per categorie worden hierna kort beschreven en vergeleken met de mogelijkheden van Windows Vista. De werking van meerdere functies is in eerdere hoofdstukken al uitgebreid aan de orde geweest.

Categorie “Persoonlijk” Hieronder staan in de systeemvoorkeuren de keuzes in de categorie “persoonlijk” (de volgorde is alfabetisch en dus inhoudelijk willekeurig) :

Bij “Beveiliging” draait het vooral om toegang. Je kunt o.a. een wachtwoord instellen om de schermbeveiliging te ontgrendelen. De functie Filevault (kluisje voor bestanden) zorgt voor versleuteling van bestanden en er zijn wat instellingen voor de firewall te maken. In Windows kan dit ook, maar daar zijn de functies gesplitst over drie verschillende onderdelen.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag De schermbeveiliging stel je in bij “Persoonlijke voorkeuren aanpassen”, versleuteling van bestanden kan met het programma “Bitlocker” en de firewall stel je in in het “Veiligheidscentrum”. Het programma “Bitlocker” wordt overigens alleen bij de duurste versie van Windows Vista geleverd. Om het te gebruiken moet de NTFS-schijf hiervoor geschikt worden gemaakt (aparte partitie). Op de Mac is het een kwestie van een keuze aanvinken en het werkt. Bij “Bureaublad en schermbeveiliging” kun je jouw eigen bureaubladachtergrond instellen en een schermbeveiliger kiezen. Beide functies vind je in Vista bij “Persoonlijke voorkeuren aanpassen”. Onder de keuze “Dock” kun je de grootte, positie, het automatisch verbergen en de animatie-effecten van het Dock instellen. Microsoft heeft met zijn taakbalk voor een andere navigatieopzet gekozen, maar via het openen van de “Eigenschappen van de taakbalk”, zijn de te maken instellingen vergelijkbaar.

“Exposé en Spaces” zijn beide functies, die met werken in meerdere vensters en meerdere bureaubladen te maken hebben. Windows Vista heeft FLIP-3D en geen Spaces. Onder het icoon “Landinstellingen” kun je talen kiezen, met alles wat daarmee samenhangt (notatiewijze van datum, tijd, getallen, valuta, metriek stelsel, toetsenbordindelingen enz. )


124

De overstap maken In OS X Leopard kun je dus talen kiezen. Windows Vista koop je in een bepaalde taalversie, waar je dan aan vast zit (Dit verschil zal voor de meeste gebruikers overigens niets uitmaken).

“Spotlight” is de functie, waarmee je razendsnel het systeem kunt doorzoeken. In systeemvoorkeuren kun je instellen waar en in welke volgorde Spotlight het systeem doorzoekt. Ook is de toetscombinatie in te stellen, waarmee je de zoekfunctie oproept (standaard is dit de toetscombinatie cmd+spatiebalk). De functie heeft ook een tabblad Privacy, waarin je zoeklocaties kunt uitsluiten. Je kunt hiermee natuurlijk voor andere bestanden onzichtbaar maken, maar ook onzinnige zoekselecties inperken. In Windows Vista is een vergelijkbare functie ingebouwd (in XP was deze functie er niet, maar kon je wel diverse hulpprogramma’s downloaden, die hetzelfde voor je deden), maar de effectiviteit van “Spotlight” is groter dan van het Windowsbroertje. Bij “Weergave” kun je instellen hoe actieve en inactieve vensters zich presenteren en gedragen op je scherm. In Windows vind je deze instellingen in de hoofdgroep “Persoonlijke voorkeuren aanpassen/map-opties”.


Categorie “Hardware” De tweede categorie betreft hardware-instellingen.

Dit onderdeel geeft slechts zeven instelbare opties. Als je dieper in het systeem van Windows Vista duikt, lijk je te verdrinken in de weergave- en instellingsmogelijkheden. Dat is overigens voor een deel maar schijn. Windows presenteert dezelfde onderdelen bij meerdere categorieën. Het enige wezenlijke verschil blijkt het apparaatbeheer te zijn, dat een overzicht is van alle ingebouwde onderdelen. Daar worden per onderdeel werking, bronnen, eventuele conflicten, drivers en instelmogelijkheden weergegeven. In subvensters zijn instellingen te wijzigen. Dit verschil met Windows is eigenlijk heel logisch. Apple hoeft alleen rekening te houden met de hardware die ze zelf in hun computers stoppen en algemene standaarden voor randapparatuur. Microsoft moet rekening houden met allerlei hardwaremodules van vele toeleveranciers voor de PC’s. Voor een gebruiker van een iMac of MacBook blijft de technische wereld dan overigens wel erg overzichtelijk


125

De overstap maken


Categorie “Internet en netwerk”

Categorie “Systeem”

Deze categorie begint met het icoon “delen”. Hier zitten alle instellingsmogelijkheden, die het delen van de computer en apparaten regelen voor andere gebruikers of het gebruik van de computer van buitenaf.

In de categorie “Systeem” zitten een aantal mogelijkheden, die in Windows zijn verspreid over meerdere categorieën, maar inhoudelijk weinig van elkaar afwijken.

Daarnaast zie je de internetservice MobileMe. Via dit knopje kun je een (proef-) abonnement nemen op deze internetservice. Dit komt in hoofdstuk 10 uitgebreid aan de orde.

Onder het 1e icoontje zitten alle instellingen van Accounts.

Bij “netwerk” kun je allerlei instellingen regelen ten aanzien van het wireless netwerk, ethernet, de bluetooth-verbindingen en de firewire-aansluitingen. In Windows Vista kun je voor al deze instellingen in het netwerkcentrum terecht. Voor bluetooth is in het Windowsconfiguratiescherm een aparte mogelijkheid om deze functie in te stellen. Onder het icoontje “QuickTime” tenslotte, kun je je registreren voor QuickTime Pro. Dit maakt afspelen en converteren van allerlei audio- en videoformaten mogelijk binnen de Mac programma’s. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90.

126

De overstap maken Voor elke gebruiker kun je een aparte omgeving aanmaken. Anders dan in Windows is dit inderdaad een volledig aparte werkomgeving, waar andere gebruikers niet kunnen komen, tenzij je uitdrukkelijk aangeeft dat je mappen deelt. In Windows XP kun je als beheerder mappen van anderen benaderen, zonder dat deze de mappen hebben gedeeld. Bij Windows Vista is dat al iets beter afgeschermd, maar het blijft nog altijd mogelijk. Bij OS X Leopard is de beveiliging per account aanzienlijk beter geregeld. Niet iedereen heeft dezelfde rechten. Degene die de Mac als eerste heeft ingericht wordt door het systeem als beheerder gezien. Een beheerder mag over de grenzen van zijn eigen account heen programma’s, mappen en documenten beheren. Iemand met een standaardaccount of een standaardaccount met oudertoezicht mag alleen wijzigingen in de eigen account maken en kan sommige systeeminstellingen niet veranderen. Als derde mogelijkheid is er de aanmaak van een gastaccount. De gebruiker van een gastaccount kan geen blijvende veranderingen in de account aanbrengen. Bij systeemvoorkeuren van accounts zijn er drie verschillende instelschermen. Op de vorige pagina wordt het wachtwoordtabblad getoond, waarin je onder andere je wachtwoord kunt wijzigen, naam en MobileMenaam kunt instellen en je accountgegevens kunt koppelen aan je adresboekgegevens.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag In elk scherm staat aan de linkerkant een lijst met actieve accounts. Je kunt een account toevoegen of verwijderen via de plus- en minknop onder aan de lijst. Je moet daarvoor het scherm eerst van het hangslot halen. Pas dan worden de knoppen actief. Je kan dit alleen doen als je beheerdersbevoegdheid hebt. Gebruikers met een account met standaardbevoegdheden of met een gastaccount kunnen deze functies niet benaderen. Er opent zich dan een venster, waarin je de naam, bevoegdheden, wachtwoord en eventueel document-versleuteling (Filevault) kunt inschakelen.

De korte naam wordt gebruikt als aanduiding van je homedirectory van de nieuwe account.


127

De overstap maken Behalve het wachtwoordscherm is er ook een tabblad Inloggen. Hierin kun je zien welke programma’s automatisch worden gestart als je inlogt. Je kunt programma’s verwijderen of toevoegen. Je kunt ook aanvinken welke programma’s automatisch op het Dock moeten worden verborgen (anders opent dit programma direct een scherm bij het opstarten) Voorbeeld: Je wilt wel bij opstarten je chatprogramma automatisch activeren, maar je wilt niet dat het scherm daarvan op je bureaublad verschijnt) Tot slot kun je ook nog een extra optiescherm openen door te klikken op de knop inlogopties die onderaan de accountlijst staat. Ook hiervoor moet je het slotje eerst openen. Dan zie je dit scherm met instellingsmogelijkheden.

Hoofdstuk 5 – Aan de slag Bij het gebruik van Voiceover gaat de Mac tegen je praten. Het zijn Amerikaanse stemmen, die Nederlandse woorden proberen uit te spreken. Dat leidt tot hilarische resultaten. Het is even leuk, maar voor Nederlandse gebruikers minder zinvol. Verder zijn er twee mogelijkheden die zich van Windows onderscheiden, die ik even naar voren wil halen. De eerste bijzondere functie is Time Machine, die al genoemd werd in hoofdstuk 3. Onder deze icoon kan je deze functie inschakelen en instellen. Met de functie “Time Machine” wordt een volledige backup gemaakt van je systeem en worden daarna automatisch alle wijzigingen op je harde schijf bijgehouden en naar de backupschijf weggeschreven. Deze functie wordt uitgebreid besproken in hoofdstuk 10. De tweede functie is “Opstartschijf”. Hiermee bepaal je de volgorde van opstarten van de Mac, als je naast OS X nog een ander besturingssysteem hebt geinstalleerd. Wil je standaard met Windows opstarten of wil je liever meteen beginnen met het OS X Snow Leopard. Het is een kwestie van een vinkje plaatsen.....

Categorie “Overige” Hier komen drivers van derden te staan. Ook Windows kent een zelfde categorie.


128

De overstap maken

Hoofdstuk 6 – Het installeren

6. Het installeren We weten nu al veel over de werking van het besturingsysteem. Het wordt tijd om de Mac in te richten. Het installeren van OS X Snow Leopard

Ook wordt gevraagd waar je Apple’s OS X wilt installeren. (doelvolume selecteren). Je kiest voor de Macintosh HD ( dat is de interne harde schijf van je iMac). En de installatie gaat van start.

Mac worden afgeleverd met OS X 10.6 Snow Leopard erop geinstalleerd. Maar wellicht staat op jouw Mac nog OS X 10.5 Leopard of werk je nog met OS 10.4 Tiger en maak je gebruik van de goedkope upgrade-mogelijkheden. Je moet OS X Snow Leopard dan eerst nog zelf installeren.

Leopard

Snow

Leopard

Het installeren van Snow Leopard is supereenvoudig. De schijf van Snow Leopard stop je in de Mac en er verschijnt een venster waarin je de installatieschijf moet aanklikken. Je krijgt een paar vragen. Je moet uiteraard akkoord gaan met de voorwaarden voor het gebruik van de software.

Er wordt automatisch uitgegaan van de installatievorm “bijwerken”. Bij een installatie van OS X 10.5 Leopard kreeg je de keuze om je Mac OS X bij te werken, of een schone installatie uit te voeren. Het nieuwe besturingssysteem biedt je die mogelijkheid niet meer automatisch aan (maar het kan nog wel). Dat is geen probleem als je net start met een Mac.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 129 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken Het bijwerken naar Snow Leopard levert je in principe net zo’n schone lei op. Wees gerust: dat verloopt ook zonder enig probleem. Een uurtje later start de computer weer keurig op met OS X Snow Leopard. Maar misschien heb je ooit in de toekomst nog de behoefte om weer een helemaal opnieuw te beginnen. Wil je ooit een keer een schone installatie uitvoeren, dan kan dat wel, maar moet je wat extra stappen ondernemen. Dat valt buiten het bestek van dit boek, dus we verwijzen je hiervoor naar de handleiding van OS X Snow Leopard. Op de installatie-DVD van OS X Snow Leopard bevindt zich ook nog een map met “Optionele software”.

Hoofdstuk 6 – Het installeren Hieronder vind je allerlei meegeleverde programma’s als mail, adresboek en iCal (zie afbeelding). Installeer deze programma’s, want een aantal applicaties van derden zal gebruik proberen te maken van deze Apple software. In dat rijtje staat ook het programma Rosetta. Dat is een emulatieprogramma. Het zorgt er voor dat oudere programma’s, die gemaakt zijn voor een eerdere generatie Mac’s (met een powerprocessor) ook op de nieuwe Mac’s (met intelprocessor) kunnen functioneren. Mocht je dit programma niet installeren en je gaat zo’n ouder programma proberen te gebruiken, zal OS X je vragen dit alsnog te doen.

Je kunt dan gewoon de installatieschijf in de Mac stoppen en Rosetta zal alsnog op je Mac worden gezet, waarna je oudere Mac-programma’s toch bruikbaar zijn. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 130 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken


De Mac vindt na de installatie van OS X meestal zonder problemen de draadloze router en zoekt dan automatisch contact met internet. Daar wordt gecheckt of er updates zijn. Dit gaat bij een Windowsinstallatie precies zo, met dit verschil dat Windows je tijdens een installatie zal vragen om “Aanbevolen instellngen” te gebruiken. Als je daarmee akkoord gaat worden updates automatisch geladen en verwerkt bij het afsluiten en opstarten.

Apple brengt regelmatig programma-updates uit. Dat kan om het besturingsysteem zelf gaan, maar ook om firmware, veiligheidssoftware en updates voor de meegeleverde programma’s van iLife of iTunes.

OS X zal je melden dat er updates beschikbaar zijn (op het moment van schrijven van dit boek is dat OS X 10.6.4) en zal via het onderstaande scherm, je vragen of je die wilt downloaden en installeren.

Het downloaden kan enige tijd in beslag nemen. Vooral systeemupdates kunnen omvangrijk zijn. Het installeren hiervan verloopt altijd soepel.

Je kunt er voor kiezen om de installatie later uit te voeren (kies knop Nu niet) of direct te installeren (kies knop Installeer)

Naam

Uitleg inhoud


De overstap maken


Het installeren van Windows met Boot Camp Voordat je met Boot Camp aan de slag gaat, wordt aangeraden om de handleiding heel goed door te lezen. Doe dat dan ook, want beginnende gebruikers kunnen problemen krijgen door (niet gehinderd door enige kennis van zaken) Boot Camp te gaan gebruiken. Als je tijdens de installatie verkeerde keuzes maakt, kun je de boel behoorlijk verzieken. Geef dan niet Apple de schuld. Handleidingen zijn er niet voor niets!

Een oudere Windows XP versie kan niet worden geinstalleerd. En met een upgradeversie kom je ook in de problemen. Tijdens de installatie vraagt de Mac dan namelijk om de schijf van een vorige versie. En dan gaat het fout. Een Mac werpt een schijf uit de dvd-speler namelijk via aansturing van software of via een speciale knop op het Appletoetsenbord. Tijdens de Windowsinstallatie is de software voor het uitwerpen niet beschikbaar. Ook kun je – tijdens het installeren - het knopje op het toetsenbord niet gebruiken, omdat de toetsenborddriver nog niet is geïnstalleerd. Je moet dus met één schijf de installatie kunnen afmaken. Mocht je Windows willen installeren en beschik je niet over een volledige versie van Windows, dan moet je die alsnog aanschaffen. Dat wordt dan een flinke extra kostenpost.

Je kunt alle informatie vinden op : http://www.Apple.com/support/bootcamp/ Op de website van Apple staat uitdrukkelijk dat je moet beschikken over een authentieke versie van Windows (Dat kan zijn XP met minimaal service pack 2, Windows Vista of Windows 7).

Je begint de Windowsinstallatie vanuit het Leopard-besturingssysteem. Onder de hulpprogramma’s van OS X Leopard bevindt zich het programma Boot Camp Assistent. Met dit programma kun je met een paar muisklikken een Windowspartitie aanmaken (een aparte plek op de harde schijf, waar Windows wordt neergezet). De grote van de Windows-partitie kun je eenvoudig aanpassen door tussen de getoonde balken heen en weer te schuiven. We kiezen in ons voorbeeld een omvang van 21 gigabyte voor een Windowspartitie.


De overstap maken

Hoofdstuk 6 – Het installeren Daarna start je via dezelfde Boot Camp-assistent de installatie van Windows.

Je klikt op Partitioneer en de partitie wordt aangemaakt (dat neemt wel wat tijd in beslag, dus ga ondertussen maar even koffie halen of zo). Zodra dit klaar is, zal er een nieuwe schijfpartitie zichbaar zijn op je bureaublad met de naam Boot Camp.

In deze beschrijving werken wij met Windows 7, maar voor XP of Vista werkt het net zo Het programma vraagt je de Windowsschijf in de superdrive te stoppen en gaat dan herstarten. En voor je het weet zit je naar de bekende Windowsinstallatie te kijken. Met een volledige versie vanaf Windows XP SP2 en hoger verloopt deze installatie probleemloos.


De overstap maken

Hoofdstuk 6 – Het installeren Als deze installatie klaar is, zul je in het Control panel van Windows 7 (Configuratiescherm) een categorie Boot Camp aantreffen. Als je deze opent kun je in een van de tabbladen instellen met welke harde schijf je wilt opstarten. Kies je voor Boot Camp dan zal je Mac automatisch opstarten met Windows. Kies je voor Macintosh HD zal je Mac automatisch opstarten met OS X Snow Leopard. Je kunt bij het opstarten van de computer ook kiezen tussen het opstarten met OS X of het opstarten met Windows. Als je opstart, houd je de optionknop op het toetsenbord ingedrukt.

Installatiescherm Windows 7

Nadat Windows is geïnstalleerd, moet je niet meteen afsluiten! Je moet namelijk eerst de installatie DVD van Snow Leopard even laden, terwijl je nog in Windows zit. Windows ziet meteen dat er een installatieprogramma op deze schijf aanwezig is. Je opent dit exe-bestand. Windows opent een Boot Camp installatieprogramma, waarmee een aantal drivers en stuurprogramma’s worden geladen voor je hardware.

Er verschijnen dan twee plaatjes van beide schijfpartities op het scherm. Je kunt nu kiezen tussen de schijf van Windows of de schijf van Macintosh HD (er verschijnt een wit kader om de gekozen schijf). Dat kan je doen door de pijltjestoetsen te gebruiken en als het witte pijltje onder de goede schijf staat, druk je op enter. Je kunt ook met de muis de gewenste harde schijf aanklikken.


De overstap maken

De Mac als een snelle Windows-PC


Windows blijkt op de Mac vlekkeloos en stabiel te werken.

Bovendien leveren deze inmiddels betere video-prestaties, waardoor de prestatieindex voor deze machines hoger zal liggen.

Constatering van PCworld uit een test van oktober 2007: Het snelste Windows notebook is.....een Apple-notebook pro .....

Dit plaatje zal voor menig gebruiker van Windows toch een geruststelling zijn.

Hoe snel is Windows op een Mac? In Vista en Windows 7 zit een prestatie-index. Op mijn Sempron 3400+ PC met 2 gigabite geheugen en een Geforce 7800GS videokaart, draaide Vista als een zonnetje. De prestatie-index stond op 2,0

Al eerder werd aangehaald dat de Mac met OS X Leopard 2x zo snel opstart als Windows Vista. Dat is met de komst van Windows Vista SP2 (zomer 2009) niet noemenswaardig verandert. Maar Windows 7 doet het wel stukken beter. De opstarttijd van Windows 7 is namelijk vrijwel gelijk aan die van OS X Snow Leopard.

Uitwisseling van bestanden met de Boot Camp-partitie Je kunt vanuit de OS X Snow Leopard de bootcamp-partitie als extra harde schijf zien op je bureaublad. Je kunt deze partitie openen, bestanden lezen en naar je Mac kopiëren vanaf deze partitie. Omgekeerd kan het ook. Maar schrijven naar de Boot Camp partitie kan OS X Snow Leopard alleen als deze in FAT32 is geformateerd. Windows 7 zal de partitie formateren in NTFS, dus schrijven kan dan niet. Hier is de index 4,9 vanuit Windows 7 voor een iMac met 2,4 mhz intel-duocore–processor. Dat is tegenwoordig de instapprocessor voor iMac’s, Macmini’s en Macbooks.

Is dat wel belangrijk voor je, dan kun je bijvoorbeeld een programma als Paragon NTFS for Mac kopen en installeren. Met behulp van dit programma kunnen je NTFS-schijven onbeperkt gebruiken vanuit de Mac-omgeving.


De overstap maken


Installeren van randapparatuur In Windows heb je drivers nodig om je randapparatuur te kunnen gebruiken. In Windows zitten er al heel veel standaard ingebouwd, waardoor je al die drivers vaak niet persé apart hoeft te installeren. Dat is bij Apple’s OS X ook zo. Mocht een driver niet standaard in OS X aanwezig zijn, dan kun je kijken bij de fabrikant van het apparaat of je een draver voor OS X kunt downloaden. In mijn geval heb ik alleen voor mijn Epsonscanner een aparte driver moeten downloaden. Als voorbeeld neem ik dus de installatie van mijn Epsondriver. Dat is in dit geval een bestandje dat de extensie “dmg” heeft. Als je dat opent, verschijnt er op de desktop een virtuele schijf, waarin het programma voorlopig is geplaatst. In feite is dit een visuele voorstelling van gegevens die zich tijdelijk in het geheugen van de computer bevinden.

Als je hierop dubbelklikt, opent een scherm en krijg je een venster te zien, waarin het installatiebestand staat. Het blijkt een Vise-installatiebestand te zijn:

Voor Windowsgebruikers is dit een vrij bekende installatievorm en een van de drie installatievormen die je op de Mac kunt tegenkomen (maar voor Mac-gebruikers is dit wel de minst voorkomende). Een andere vorm vind je bij de installatie van fabrieksdriver van een Canonprinter (OS X heeft de canon-drivers meestal standaard aan bord tegenwoordig, dus dan hoeft dat niet), In dat geval tref je in het scherm van de virtuele schijf een installatiebestand aan met een pkg-extensie (zie afbeelding hierboven). Dat is dus de 2e installatiewijze die je op de Mac kunt aantreffen. Als je een installatie uitvoert met een dergelijk bestandje, lijkt het vervolg ook sterk op de installaties die je over het algemeen bij Windows uitvoert. Links in het installatiescherm staan de stappen, die bij de installatie worden doorlopen : Introductie, akkoord gaan met de licentie, je kunt aangeven waar en hoe je het programma wilt plaatsen. Vervolgens vindt de installatie zelf plaats.


De overstap maken De installatie eindigt met het volgende scherm:

Je moet nu de computer herstarten en daarmee is de installatie afgerond. Installeren van programma’s Steeds meer programma’s voor de Mac worden net zo geinstalleerd als de Canon printerdriver, die op de vorige pagina werd beschreven. Maar de meeste installaties op de Mac gaan nog altijd iets eenvoudiger. Als voorbeeld nemen we de installatie van Rapidweaver, een bekende webeditor voor de Mac: De eerste stap is hetzelfde als bij de printer. Je start met het openen van een bestand met de extensie “dmg”:

Hoofdstuk 6 – Het installeren Als je dubbelklikt op dit bestand verschijnt er op je bureaublad weer een virtuele schijf. Als je deze virtuele schijf aanklikt verschijnt er een scherm, waarin het programma-icoon staat.

Het enige wat je hoeft te doen is het programma-icoon naar de programmamap te slepen, wat op je Dock staat. Vervolgens wordt het programma naar je programmamap op de computer gekopieerd en blijft het op je computer bewaard. Bij sommige installatieschermen is in het scherm van de virtuele schijf een map met een A erop zichtbaar. Dat is de A van applicatie. Dan sleept je het programma-icoon simpelweg naar de deze map en ook dan wordt het programma in de programmamap van de computer gekopieerd.

Hierboven zie je daarvan een voorbeeld van het programma Google notifier. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 137 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken


Tip: Let er wel goed op dat je het programma naar de Applicatiemap sleept, want anders wordt het programma niet op je harde schijf gezet. Hij staat namelijk op een virtuele schijf (in het computergeheugen dus) en als je de computer uitschakelt, verdwijnt deze schijf ook (en dus ook het programma). Het programma blijft dus pas bewaard als je het naar de programmamap hebt gekopieerd. Het is een fout, de je in het bgin snel zult maken.


De overstap maken

Hoofdstuk 8 – Werken met programma’s op de Mac

7. Het overbrengen van bestanden naar de Mac De randapparaten zijn aangesloten. Drivers en programma’s zijn geïnstalleerd. De volgende vraag is nu: Hoe breng ik mijn bestanden, foto’s, films en muziek over van mijn Windows-pc naar mijn nieuwe Mac ? Methodes voor het overbrengen van bestanden Op de site van Apple staan een paar methodes beschreven. Je kunt de ethernetpoorten van de Mac en de Windows-PC met elkaar verbinden en zo rechtstreeks contact leggen. In mijn geval was dat niet zo handig, want mijn Windows-PC was via die ethernetpoort al met de internetrouter verbonden.

Als je hierop drukt, wordt de regel toegevoegd aan een schermvak eronder.

De makkelijkste manier bleek gewoon via mijn draadloze verbinding te zijn. In de werkbalk van Finder open je het menu Ga. Een menu wordt geopend en onderin kies je voor de optie Verbind met server Er verschijnt een dialoogscherm, waarin je moet opgeven met welke server je verbinding wilt zoeken. Mijn Windows-Laptop had in de werkgroep de naam “VLmobiel”. Om verbinding te krijgen, typ je smb://VLmobiel 1. Naast het regeltje dat je ingetypt hebt, staat een plus (+)-teken.

1

Smb is een afkorting voor Server Message Block. Het is een communicatieprotocol, waarmee de iMac kan werken met bestanden op andere apparaten in het netwerk. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 139 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken


Je aanroepregel voor de Windows PC blijft nu bewaard, zodat je hem volgende keer weer kunt gebruiken.

De Mac kan alleen de onderdelen van de harde schijven van andere computers zien, die zijn “gedeeld”.

Je drukt op de knop Verbind en de Mac gaat contact zoeken.

Het overbrengen is daarna heel gemakkelijk. Bestanden uit de Windowsmap kun je gewoon naar een plek op je Mac slepen. De bestanden worden dan gekopieerd. Als je over een externe harde schijf beschikt, kun je ook die gebruiken om bestanden over te zetten. Je maakt eerst een kopie van al je bestanden op je externe harde schijf en je koppelt die schijf dan direct aan de Mac en kopieert de bestanden van de externe harde schijf naar de interne harde schijf van je Mac.

Zodra de schijflocatie op de Windows Laptop/PC is gevonden opent zich een 2e dialoogscherm, waarin je jezelf moet aanmelden bij Windows. Op de bovenste regel typ je “VLmobiel” (in jouw geval de naam die jij aan je eigen PC of laptop hebt gegeven) en daaronder het wachtwoord van je draadloze netwerk (als jij je draadloze netwerk tenminste hebt beveiligd, wat altijd aan te raden is). Na het klikken op het knopje OK wordt een map geopend en daarin verschijnen de Windows-schijven in beeld. De verbinding wordt ook met een icoontje op het bureaublad weergegeven, waardoor het makkelijk toegankelijk blijft.

Het lijkt een omweg, maar het kopiëren gaat zo wel een stuk sneller, dan via een draadloze verbinding. Vooral als je erg veel gegevens moet overzetten, is rechtstreeks kopiëren via een externe schijf zeker aan te bevelen.

Voorwaarde is natuurlijk wel dat je in Windows de functie delen hebt ingeschakeld voor de schijven op je PC, want anders kan de Mac de Windows-schijven niet zien. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 140 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken


Toegang tot Windowsschijven ...en andersom. De indeling van harde schijven die onder Windows zijn geformatteerd kom je tegenwoordig meestal in twee vormen tegen: Het al wat oudere FAT32 (uit de tijd van Windows 98) en het zogenaamde NTFS-formaat, dat bij de introductie van Windows XP de standaard schijfindeling van Windows is geworden.

Lezen Apple OS X Snow Leopard kan bestanden op beide schijven lezen. Bij het overzetten van bestanden naar de Mac heb ik bestanden zowel van FAT32-schijven als van NTFS-schijven gekopieerd. De Mac had met NTFS schijven soms wat meer moeite dan met FAT32-schijven. Een deel van mijn fotocollectie heb ik in Windows eerst moeten kopiëren van een NTFS-schijf naar een FAT32 schijf. Diverse fotobestanden die op de NTFS-schijf stonden en naar de Mac waren overgebracht, konden daarna niet worden geopend. Toen ik dezelfde bestanden vervolgens van de FAT32 schijf kopiëerde naar de Mac, kon ik de bestanden wel openen. OS X Leopard wordt dus kennelijk nog niet helemaal gelukkig van NTFS.

Schrijven Schrijven naar een NTFS-schijf is vanuit Leopard niet mogelijk. Schrijven naar een FAT32-schijf gaat vlekkeloos. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat het programma “Bootcamp” een Windowspartitie wil aanmaken in het FAT32-formaat.

Het is eveneens niet verbazingwekkend dat Windows er weer een NTFS-schijf van maakt zodra je Windows op de Boot Camp-partitie installeert. Je kunt bij de installatie alleen maar voor NTFS kiezen, als de partitie groter is dan 32 gigabyte. (let op Vista vereist veel schijfruimte, dus als je Vista veel gebruikt is meer dan 32 gig nodig. Bij installatie van Windows 7 is minder ruimte nodig. Ik heb ook een externe harde schijf met FAT32-indeling aan het systeem hangen, waardoor uitwisseling moeiteloos kan plaatsvinden2. Wanneer je een USB-stick gebruikt, let er dan ook op dat deze het FAT32-formaat gebruikt. In dat geval heb je geen uitwisselingsproblemen. Heb je geen externe harde schijf? Een oplossing zou kunnen zijn dat je voor dit doel een extra FAT32-partitie op je interne harde schijf aanmaakt. Ook dan kun je probleemloos uitwisselen

En andersom... .... er is eigenlijk geen andersom... Harde schijven worden door de Mac geformatteerd in het Mac OS Extended (Journaled) format. Vanuit Windows zijn deze schijven niet te lezen of te beschrijven.3 2

Er is wel software voor de Mac te krijgen die dit wel mogelijk maakt......


De overstap maken


8. Werken met programma’s op de Mac Dit eboek bevat geen gebruikshandleiding voor programma’s. Daar zijn uitstekende andere boeken voor. Doel van dit eboek is om je wegwijs te maken in het besturingssysteem van de Mac en na te gaan of je de computertaken met een Apple computer net zo goed kunt uitvoeren als met een Windows PC, of misschien wel beter zoals ook wordt beweerd. In dit hoofdstuk vind je een paar suggesties. Het gebruikersprofiel dat ik in hoofdstuk 3 heb beschreven gaf een persoonlijke vergelijking. De lezer van dit eboek zoekt misschien andere gebruiksmogelijkheden. Dan zul je zelf kritisch moeten nagaan of je daarvoor goede programmatuur kunt krijgen, die werkt op een Apple computer. In een bijlage is op blz 202. een Wegwijzer opgenomen met een lijst veel gebruikte programma’s in Windows. Je kunt in deze Wegwijzer zien of dit programma ook voor de Mac beschikbaar is. Is dat niet zo wordt een suggestie gedaan voor een Macprogramma met dezelfde capaciteiten. Werken met iLife

iLife wordt meegeleverd met je nieuwe Mac en bevat de programma’s iPhoto, iWeb, iMovie, iDvD en Garageband.

Werken met iPhoto Voor basishandeling in het bewerken van foto’s kan je met iPhoto prima uit de voeten. iPhoto bevat een paar prachtige mogelijkheden voor ordening van foto’s. Je kunt dit doen door ordening rond Events (datum), Faces (gezichtsherkenning van personen die in de foto voorkomen) en Places (koppeling van plaats aan kaarten/satelietfoto’s). Het zijn prachtige nieuwe technologie-toepassingen. Ook de presentatiemogelijkheden zijn sterk uitgebreid (fotoboek en slideshows met thema’s).

Alternatieven Maar heb je meer geavanceerde bewerkingsmogelijkheden nodig dan kun je in de wereld van Apple kiezen uit een scala van programma’s. Uiteraard kun je gewoon werken met Photoshop CS5 van marktleider Adobe. De populaire versie voor de amateurfotograaf – Photoshop Elements 8.0 – is er alleen in het Engels. (augustus 2010). Ook Adobe Lightroom is beschikbaar voor de Mac. Die is er wel in het Nederlands.

3

Er is wel software voor Windows te krijgen, die dit wel mogelijk maakt......


De overstap maken Van Apple zelf is er het programma Aperture (ook NL) – als alternatief (beide in versie 3).

Op de Mac heb ik Adobe Photoshop Lightroom gekoppeld aan het programma Photoshop elements. Adobe PS Lightroom heeft zelf al veel bewerkings-, catalogus- en toepassingsmogelijkheden in huis. PSE gebruik ik zonodig voor het rechtzetten/uitsnijden, werken met lagen, merging, wijzigen van formaten en resolutie en het verder geschikt maken van JPEG-bestanden voor webpublicaties.

Voror rechtzetten, bijsnijden, wijzigen van formaten en resolutie e.d. heeft iPhoto voldoende in huis en is eveneens te koppelen aan Adobe Lightroom.


Tip voor gebruikers van Lightroom of Aperture :

Je gebruikt deze programma’s ook om je foto’s in een fotobibliotheek te ordenen. Het is handig om je fotoverzameling ook in iPhoto te importeren. Daarmee zijn ook al je foto’s in andere OS X programma’s te gebruiken. Maar... zorg er voor dat dan alleen previews worden geïmporteerd. Als je dat niet instelt, worden alle fotobestanden volledig in de iPhoto-bibliotheek gekopieerd en dat betekent dat je foto’s 2x op de harde schijf staan. Dat kost je veel onnodige schijfruimte. Je kunt dit voorkomen door het hoofdmenu van iPhoto te openen en de menu-optie “voorkeuren” te kiezen

Je kiest het tabblad “geavanceerd” en en zet het vinkje “kopieer onderdelen naar iPhoto-bibliotheek “ uit ( in de afbeelding hierboven blauw omlijnd). iPhoto zal nu alleen previews van je foto’s aanmaken, waardoor het bibliotheekbestand relatief klein blijft.


De overstap maken


Werken met iWeb Met Windows wordt geen programma meegeleverd, dat je in staat stelt om websites te maken. Dat betekent dat alles wat iWeb kan leveren, al meerwaarde is ten opzichte van Windows. Maar het moet natuurlijk wel wat voorstellen om een gebruiker er toe te brengen om iWeb ook voor dit doel te gaan gebruiken. In het gebruikersprofiel (zie hoofdstuk 3) ging ik ervan uit dat iWeb voldoende mogelijkheden zou hebben voor het relatief eenvoudige niveau waarop websites voor privégebruik worden gemaakt. Om dit uit te testen heb ik een paar sites nagebouwd, die ik met mijn Windows Webeditorprogramma’s heb gemaakt. Het resultaat met iWeb was zeer bevredigend. Binnen korte tijd had ik een paar leuk ogende sites gemaakt. iWeb werkt met 26 vaste vormgevingssjablonen. Binnen elke sjabloon kun je bovendien kiezen uit 8 paginafuncties: Welkom, Over mij, Foto’s, Mijn albums, Film, Blog, Podcast en een leeg blad. Op de eerste zeven voorbeeldpagina’s zijn dus al een aantal standaardfuncties aanwezig. Als je geen poespas wilt, kun je deze pagina’s als invuloefening gebruiken, opslaan en op het Web publiceren. Wil je meer, dan kan dat ook, want de indelingen zijn naar eigen inzicht (beperkt) te wijzigen en aan te vullen.

Wat niet kan met iWeb is een eigen sjabloon maken. De hoofdnavigatie van je webpagina’s wordt door iWeb automatisch geregeld. Zodra je een nieuwe pagina aanmaakt, wordt meteen een menuknop in alle pagina’s aangemaakt. Heel erg handig, maar...


De overstap maken ...wat weer niet kan is de menuvorm veranderen. Alle menu’s zitten op een vaste plek op de pagina. Wil je een andere indeling? Jammer, maar dat kan niet.... Mensen die zich willen uitleven in het maken van... • • •

eigen stylesheets interactieve sites commerciële sites (beveiliging)

..zullen iWeb links willen laten liggen omdat de mogelijkheden hiervoor ontbreken en ook niet via plugins zijn toe te voegen. In beperkte mate kun je met HTML-code wel zelf wat toevoegen aan de standaard iWebpagina’s , maar dat vraagt specifieke kennis. iWeb voldoet prima voor het maken van sites, die vooral tot doel hebben informatie te presenteren en deze gemakkelijk toegankelijk te maken. Voor ieder die bovengenoemde beperkingen in vrije vormgeving, navigatie, interactiviteit en beveiliging niet hinderlijk vindt, is iWeb een uitstekend stukje gereedschap, dat je veel ingewikkeld werk uit handen neemt en een aantal fraaie presentatiemogelijkheden aanbiedt. Je maakt met iWeb in een handomdraai een gelikt ogende website, waar menigeen jaloers op zou zijn.


Werken met iMovie iMovie en Windows MovieMaker hebben hetzelfde doel en zijn allebei vrij eenvoudig in gebruik. De editfuncties in de nieuwe versie van iMovie’09 zijn echter zeer geavanceerd. Windows Moviemaker kan hier vooralsnog niet aan tippen. Er zitten wel verschillen in het gebruik van formaten. iMovie is daarin kieskeuriger dan de concurrent van Microsoft. Let er dus goed op dat de bestanden van je camera ook door de programmatuur van je Apple computer kunnen worden verwerkt. Op de website van Apple kun je een lijst vinden met camcorders waar iMovie vlekkeloos mee samenwerkt. Het laden van een AVI-bestand of een MPEG-4 bestand lukt prima in iMovie, maar een aantal andere veel voorkomende formaten als mpg- of wmv-bestanden, zul je vergeefs proberen te openen. MovieMaker van Windows is op dit punt een stuk minder kieskeurig: Bijna alle gangbare videoformaten worden door MovieMaker ondersteund. Als je fragmenten hebt bewerkt en wilt omzetten in een film, zal het Windowsprogramma Moviemaker dit doen in het eigen wmv-formaat, terwijl Apple’s iMovie kiest voor het hoogwaardige mpeg4-formaat.


De overstap maken


Werken met iDvD Het maken van een multimedia DVD wordt je met een programma als iDvD wel heel gemakkelijk gemaakt. Je kunt kiezen uit allerlei fraaie thema’s voor inhoudsopgaven, waaraan je geluidsfragmenten, films en foto’s worden gekoppeld. Om inhoud aan de dvd toe te voegen werkt iDVD nauw samen met iTunes, iPhoto en iMovie . De bibliotheken van de drie programma’s zijn rechtstreeks te benaderen.

Je voegt een achtergrondmuziekje toe. Je kunt de teksten van de inhoudsopgave zelf bepalen (net als in iDVD) en er zelfs opmerkingen bij maken. Ben je klaar, dan druk je op de knop “DVD maken” en de techniek doet de rest.

Je kiest het bestand en sleept het naar het iDVD hoofdscherm en iDVD voegt het toe aan de inhoudsopgave.

Wil je buiten de bilbiotheken van iPhoto, iMovie en iTunes iets opnemen in iDVD, moet je de importeerfunctie gebruiken. Dat is dan weer wat minder handig. Microsoft’s DVDmaker is iets eenvoudiger van opzet dan Apple’s iDVD. Zoals gebruikelijk bij Windows is er geen sprake van integratie tussen diverse programma’s. Je moet bestanden daarom zelf rechtstreeks in de mappen “mijn afbeeldingen”, “mijn muziek” of “mijn video’s” van je harde schijf opzoeken (en als je die goed op orde hebt, is daar niks mis mee). Je zoekt er een thema bij om een mooie inhoudsopgave te maken.

Het proces verloopt in logische stappen. Aan het eind van het proces kun je even zien of de opzet goed in elkaar zit. Maar dan wordt het opeens minder logisch. Als je dan foutjes ziet, kun je namelijk niet een fase terug in het programma. Om de fouten te corrigeren, moet je het project opslaan en DVDmaker vervolgens opnieuw opstarten. Dan kan je in je DVDproject weer veranderen en toevoegen. Jammer, Jammer, want wat is er dan zo moeilijk aan het inbrengen van een knopje “terug”, dames en heren programmeurs van Microsoft?


De overstap maken


Het is de enige serieuze aanmerking die ik op het Microsoftprogramma heb, want verder blinkt het uit in eenvoud en logica. Het resultaat is uitstekend en ik vind het persoonlijk prettiger werken dan iDVD.

al gauw zijn toevlucht zal nemen tot de Logic softwarepakketten, die bij Apple verkrijgbaar zijn in de versies Logic express, Logic studio en Logic pro (uiteraard met oplopende prijskaartjes).

... Garageband ...

Een leuk nieuwtje in Garageband is dat je via dit programma ook muziekles kunt nemen. Bekende artiesten leren je instrumenten spelen,…. tegen (geringe) betaling, dat wel. Maar is toch een leuke toevoeging aan dit veelzijdige programma. Hier geldt hetzelfde als bij iWeb: In Windows Vista/Windows 7 is er geen vergelijkbaar programma, dus alles wat Garageband te bieden heeft, is al meerwaarde (als je dat wilt gebruiken).

Met Garagebands kun je onder andere je eigen opnamen maken. Tja, vergeef me, ik ben geen echte musicus en maak ook (nog) geen podcasts (zeg nooit “nooit”). Ik weet dus niet of ik iets aan dit programma zal hebben. Er zijn op de website van Apple allerlei aanvullingen voor Garageband verkrijgbaar, wat het werken met programma interessanter zal maken. Maar ik neem aan, dat iemand die serieus met het componeren en bewerken van nummers via de computer bezig wil zijn, ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 147 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken


Werken met iTunes en de iPhone/iPod Ik ben dan weliswaar geen musicus, maar wel een grote muziekliefhebber. Ik wil met mijn computer dus een goede muziekbibliotheek kunnen opzetten, muziek van een CD kunnen “rippen”, van internet kunnen downloaden, op een MP3 speler kunnen zetten of op CD branden.

iTunes kan dat allemaal. We beschikken bovendien over iPhones. Deze functioneren ook als iPods en deze mediaspelers zijn niet voor niets wereldwijd zo populair geworden en iTunes werkt hier naadloos mee samen. iTunes is ook beschikbaar voor Windows. Om met iPods te kunnen werken, hadden we iTunes dus ook al op onze Windows PC geïnstalleerd, dus dat is niks nieuws.

Als je een iPod/iPhone/iPad aansluit verschijnt er in de navigatiekolom van iTunes een nieuwe categorie “Apparaten”. Hij toont de het apparaat als een nieuwe schijf, waar je muziekbestanden naar toe kan slepen of waarmee je kunt synchroniseren. Maar een andere MP3-speler ziet het programma iTunes niet. Als je een andere MP3 speler aansluit, wordt deze wel als externe schijf op het bureaublad van je Mac gezet. Ter geruststelling: Je kunt je muziek vanuit de iTunes bibliotheek wel op je andere MP3 speler zetten. Je opent daarvoor zowel iTunes en als de MP3 speler op het bureaublad (dubbelklikken op het MP3-icoon). De inhoud van de MP3 speler wordt dan geopend in Finder. Vervolgens sleep je nummers uit de muzieklijsten van iTunes naar je MP3 speler. De muziekbestanden worden dan gekopieerd naar je MP3 speler. En het wordt nog gemakkelijker als je vooraf even een afspeellijst maakt. Je sleept vervolgens de inhoud van de afspeellijst in zijn geheel naar de MP3-speler en de nummers worden keurig op je MP3-speler gezet. In Windows Vista/Windows 7 kan Windows mediaplayer versie 11 wel overweg een gewone MP3-speler, maar weer niet met een iPod/iPhone/iPad. Dus in Windows heb je het omgekeerde probleem en moet je voor je Apple-apparaten dus wel in beide besturingssystemen iTunes gebruiken.


De overstap maken


Voor de werking van iTunes en iPod zijn gelukking veel Nederlandstalige boeken te vinden. De meest recente Nederlandstalige papieren boeken vind je onder andere deze vier:

Door dit boek tover je je mac om tot je eigen muziekcentrum. Ga hiervoor naar www.macwegwijzer.nl en koop “Daar zit muziek in: Je Mac als muziekcentrum.

TIP : Formatteren van FA T32 voor oudere MP3 spelers

1.

2.

3.

4.

1. “Basisgids werken met iPod en iTunes” (visual steps) (€ 22,95 - maart 2009)

2. “Films en muziek op iPod en iPhone” (Eassy computing) (€ 29,95 – dec 2008) 3. “iPod+iTunes” (Ivin Hey en Pieter van Groenewoud – € 14,95 nov-08). 4. “iPod en iTunes, tips en trucs” van K. Merckx (K Merckx – 160 blz. – € 10,95 sept. 08)

“Daar zit muziek in” is het 180 pagina’s tellende 2e deel van onze MacWegwijzer-serie en daarin vind je alles over de mogelijkheden om je Mac te gebruiken voor muziek.(€ 10,00 prijs tot 1-11-10, incl. 2 jaar updateservice). Natuurlijk komen hierin alle mogelijkheden van iTunes en de verschillende iPods aan bod, maar het boek is veel meer dan dat.

Wat oudere MP3 spelers kunnen nog een FAT16-indeling hebben. Die verschijnt dan wel als schijf op het bureaublad, maar OS X kan op FAT16 niet lezen en schrijven. Gebruik je nog zo’n speler, dan is de oplossing simpel: formatteer onder Windows je MP3speler even opnieuw onder FAT32 en het probleem is opgelost *) . Start Windows, sluit je MP3 speler en ga naar “mijn computer”. In het getoonde scherm staat je MP3-speler als wisselbare schijf. Je klikt met je rechtermuisknop op het icoon van je MP3speler en kiest voor de optie “formatteren”. Het formatteer-menu verschijnt en onderin kun je kiezen tussen FAT (standaard), FAT32 en NTFS. Je kiest voor FAT32 en start het formatteren. Let erop dat je niet “snel formatteren” kiest. Omdat je wisselt van indelingsformaat moet de hele indeling worden veranderd en moet je dus volledig formatteren. (Bij snelformatteren, zou alleen de FAT-tabel worden overschreven (een FAT kun je het beste vergelijken met de inhoudsopgave van een boek), maar de indeling van de MP3speler verandert zelf niet). *) raadpleeg veiligheidshalve wel je handleiding of converteren gevolgen heeft voor de toegang van bestanden op de mp3 speler. Toepassen van deze tip is op eigen risico!


De overstap maken Werken met internet en email

Internet Om contact te kunnen maken met internet beschikt de Mac over een ethernet-aansluiting. Maar je kunt ook gebruik maken van de ingebouwde Wifi voorziening “Airport”. Hiermee maak je draadloos verbinding met je modem/router (op voorwaarde dat je natuurlijk over een Wifi-router beschikt). Een Mac is uitgerust met de nieuwe snelle draadloze technologie, 802.11n, maar kan ook overweg met alle voorgaande standaarden 802.11a, 802.11b en 802.11g. Standaard komt OS X Snow Leopard met de browser Safari.

De browser doet zijn werk goed en kan worden uitgebreid met zogenaamde extensions. Maar als je nog meer mogelijkheden (skins en plugins) wilt, is Firefox van Mozilla een goed alternatief. Firefox is inmiddels uitgegroeid tot een uitstekende internet browser en is een geduchte concurrent van marktleider Microsoft. Het marktaandeel van Firefox in Europa is inmiddels bijna 30% (Gratis te downloaden van www.mozilla.org). Er zijn vele plugins gratis verkrijgbaar, waarmee je aan Firefox allerlei extra functies kunt toevoegen. Tevens zijn er veel zogenaamde “skins” te downloaden. Daarmee kun je Firefox de vorm laten aannemen, die jij het prettigst vindt. Wil je een “Apple Safari Look” dan kan dat,

Hoofdstuk 8 – Werken met programma’s op de Mac maar wil je dat Firefox eruitziet als je oude, vertrouwde Internet Explorer 7, dan kan dat ook. Je kunt je favoriete bladwijzers uit Internet Explorer vrij eenvoudig overbrengen naar een browser op de Mac. Je kunt de favorieten uit IE 7 daavoor exporteren naar een HTMLbestand. En dat bestand is weer te importeren in Safari of Firefox. Daarna zijn alle favoriete bladwijzers uit Explorer weer te gebruiken.

eMail Op het standaard mailprogramma van Apple, dat simpelweg de naam “Mail” draagt, is een fraai produkt, waarmee je emails van een prachtige html-layout kunt voorzien en versturen. En door goede samenwerking met het adresboek en iCal (de kalender en taaklijst van OS X) zitten er allerlei handige foefjes in dit programma verborgen. In juli 2008 is de internetfunctie MobileMe door Apple gelanceerd. Daarmee worden mail, contactpersonen en kalender automatisch bijgewerkt op alle apparaten die Mail, iCal en Adresboek aan boord hebben (zie blz 170 e.v.). Het programma werkt ook onder meer naadloos samen met Gmail van Google (synchronisatie van mailberichten).


De overstap maken


Conversie van bestanden vanuit Windows Als je een MobileMe abonnement neemt, is er geen probleem en kun je de rest van de pagina overslaan. MobileMe sychroniseert Outlook, Outlook express en Live mail automatisch met Apple mail. Maar dat kost je € 79,- (per jaar). Zie blz 170. Ben je gebruiker van Mozilla Thunderbird of Eudora, dan heb je ook geen probleem, want deze programma’s kun je ook op de Mac gebruiken. Het is dan een kwestie van exporteren vanuit de Windowsversie van het programma en weer importeren in de Macversie. En als je vanuit deze programma’s wilt overstappen naar Apple mail-programma dan kan dat ook, want dit programma kan gegevens uit Thunderbird en Eudora ook importeren (zie illustratie uit Mail die hiernaast is weergegeven). Gebruik je Outlook, Outlook express of Livemail, dan wordt de situatie anders. Het adresboek kan wel heel makkelijk vanuit Windows Outlook (express) of livemail worden overgezet. Je exporteert hiervoor je adres-boek als kommagescheiden bestand (extensie *.csv). Dat bestand kan weer in Apple mail worden geïmporteerd. Maar het direct overzetten van bestanden van je bestaande email vanuit deze Windowsprogramma is niet mogelijk. Het is ronduit vreemd dat ook een dergelijke directe uitwisselingsmogelijkheid zelfs ontbreekt tussen de Microsoft programma’s Windows Outlook (express), Windows Livemail en het Microsoft programma voor de Mac Entourage.

Via omwegen lukt het wel. De Windowsversies van Thunderbird of Eudora kunnen de bestanden van Outlook en Outlook-express wel importeren. Apple Mail kan deze bestanden vervolgens weer importeren. Een andere omweg is dat je email vanuit Windows gaat uploaden naar een webmail-account en via een IMAP protocol weer synchroniseert met Mail.

Op internet wordt een methode beschreven met het open source programma dbxconv wat werkt met bestanden van Outlook express.

(http://freenet-homepage.de/ukrebs/english/dbxconv.html)

Op www.macmiep.nl kun je een Nederlandse beschrijving hiervan vinden. Maar je zou toch denken dat het allemaal gemakkelijker moet kunnen. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 151 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken


Werken met MsOffice Op dit moment is MS Office 2008 for Mac beschikbaar. Eind 2010 wordt de opvolger verwacht. Voor Office 2008 is er een Nederlandstalig boekje “Office 2008 voor de Mac” van Steve Schwartz verkrijgbaar bij Pearson uitgeverij Benelux. De versie 2008 is sinds februari 2008 in het Nederlands verkrijgbaar. Het is er in drie varianten (Voor thuisgebruik en studenten, Standaard en Media-edition). In het kader van de doelstelling van dit eboek is het belangrijk om vast te stellen of de uitwisseling met Officebestanden tussen Windows en OS X goed verloopt. Vlekkeloze uitwisseling van bestanden tussen Windows en OS X Leopard was immers een basisvoorwaarde om overstap te kunnen maken.

De nieuwe versie sluit qua “look and feel” veel beter aan bij de omgeving van OS X Snow Leopard. Ook zijn functionaliteiten toegevoegd, die we uit de Windows versie 2007 kennen. De uitwisselbaarheid van de nieuwe bestandsformaten tussen de nieuwe Windows versie 2007 en de Mac-versie is gerealiseerd. Het programma werkt (na een aantal updates) vlotter, oogt strakker en overzichtelijker dan zijn voorganger. De kinderziektes zijn er helemaal uit. Maar er is ook een probleem. Microsoft heeft de ondersteuning voor Visual Basic macro’s weggelaten in deze nieuwe Office versie voor mac. In zakelijke omgevingen worden veel werkbladen in Excel gebouwd met behulp van VBA-macro’s. Als je in office 2008 een Excelbestand met dergelijke macro’s wilt openen, krijg je de volgende waarschuwing in beeld :

Ik werkte aanvankelijk thuis in Windows Vista en in mijn werkomgeving met MsOffice 2003 en op de Mac met MsOffice 2004 voor Mac. Met die combinatie ben ik tot nu toe geen enkel probleem tegengekomen. Het werken met MsOffice op de Mac voldeed volledig aan de verwachtingen. Dat is enigszins veranderd met de komst van de nieuwe MsOffice 2008 voor de Mac. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 152 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken Je kunt het bestand wel openen en ook weer opslaan zonder de macro’s te beschadigen. Maar ze zullen niet werken in Excel voor Mac 2008. Voor de groep mensen, die in hun zakelijke omgeving afhankelijk zijn van de uitwisselbaarheid met de Windows-versies, is een dergelijk bestand dus nauwelijks te gebruiken met die nieuwe versie (En ik behoor ook tot die groep). Voor deze mensen is de nieuwe versie dus twee stappen vooruit en een sprong achteruit. In mijn geval zal ik voorlopig terugvallen op Excel 2004 of een windowsversie om met mijn zakelijke bestanden te kunnen blijven werken. Micorsoft heeft inmiddels aangekondigd dat VBA ondersteuning in de volgende versie voor Mac zal terugkeren. Deze versie komt pas aan het eind van het jaar 2010 beschikbaar. Ook is het belangrijk te vermelden dat MsOffice voor de Mac niet met bestanden van Access kan werken. Mensen, die voor hun werk op het gebruik van Access zijn aangewezen, kunnen ook nog niet terugvallen op een databaseprogramma voor de Mac dat wel met bestanden van Access overweg kan. Er zijn natuurlijk wel goede databaseprogramma’s voor de Mac (zoals Filemaker), maar deze programma’s kunnen dus geen bestanden van Access lezen en bewerken. Ditzelfde geldt voor Project en Visio. Hoewel dit programma’s zijn, die geen integraal onderdeel uitmaken van de Officesuites, worden ze in de zakelijke omgeving nogal eens gebruikt en vermeld ik het toch maar volledigheidshalve.

Hoofdstuk 8 – Werken met programma’s op de Mac Ook hier geldt dat er voor de Mac prima projecten workflowsoftware is te krijgen, maar bestanden uit Project en Visio zijn niet te converteren.

iWork Het alternatieve Officepakket van Apple is iWork (versie 9). Het bevat een tekstverwerker (Pages), een spreadsheetprogramma (Numbers) en een presentatie-programma (Keynote). Alle drie de programma’s kunnen bestanden lezen van Word, Excel en Powerpoint en opslaan in een formaat, wat door Word, Excel en Powerpoint weer kan worden gelezen. Helemaal uitwisselbaar is het echter niet, want er blijven verschillen in functies en layout, waardoor bestanden er toch enigszins anders kunnen uitzien of bepaalde functies niet kunnen worden gebruikt. Wie 100% comptabiliteit nodig heeft, blijft afhankelijk van MsOffice. Voor Word en Excel is Open Office wellicht een (gratis) alternatief. De uitwisselbaarheid schijnt uitstekend te zijn op het moment. Werken met Front Row versus Windows Media Center In de lijst van programma’s op de Mac zie je een programma met een stoeltje staan, dat de naam Front Row (“voorste rij”) draagt. Je kunt Front Row op drie manier starten: - met de afstandsbediening (druk op de knop menu) - Via het Dock / programma’s - Toetscombinatie Command+esc.


De overstap maken


Wat gebeurt er als je Front Row start: Om te beginnen gaat je scherm op zwart.

De mogelijkheid van het afspelen van DVD’s lijkt in Front Row niet aanwezig, maar schijn bedriegt.

Maar daarna verschijnt een menu waarop je films, podcasts, muziek en foto’s kunt selecteren en bekijken. Front Row maakt daarvoor gebruik van de bibliotheken van iMovie, iTunes, en iPhoto. Je kunt in de diverse categorieën kijken in de winkel van iTunes.

Als je Front Row start en een DVD in de Superdrive-speler van de Mac stopt, wordt de DVD in Front Row afgespeeld en voegt Front Row een menu-keuze “DVD” toe.

Bij de menukeuze “films” kun je de nieuwe filmtrailers bekijken. Bij de menukeuze “TV-series” kun je TV-serie-afleveringen kiezen. Front Row werkt samen met de afstandsbediening die je bij je iMac krijgt of kunt aanschaffen bij Apple. Front Row lijkt qua uiterlijk erg op het Windows Media Center. Om hier in Windows XP over te kunnen beschikken, moet je een aparte versie Windows XP MCE aanschaffen. Bij Windows (vanaf Vista) is het Media Center opgenomen in de Home premium- en de Ultimate-versies. De functies van beide programma’s wijken wel wat van elkaar af. Het bekijken van flimtrailers ontbreekt bijvoorbeeld in Windows Media Center, maar vanuit Windows Media Center kan je TV-uitzendingen aansturen en opnemen, wat in Front Row niet mogelijk is. Apple heeft daar wel weer een ander systeem voor beschikbaar (Apple-TV)

Overigens kan je DVD’s ook zonder Front-Row afspelen in het programma “DVD-speler”.

De Mac is namelijk standaard zo ingesteld, dat “DVD-speler” automatisch start als je een DVD in de Superdrive stopt. De functionaliteit in Front Row en DVD-speler is verschillend. In DVD-speler kun je met de linkermuisknop bij een menu, waarmee je nog een aantal extra functies kan gebruiken. In Front Row is deze functie vreemd genoeg uitgeschakeld.


De overstap maken

9.


Tips voor handige programma’s

Een computer moet je taken betrouwbaar uitvoeren en daar heb je programma’s voor nodig. De programma’s die standaard worden meegeleverd bij OS X Snow Leopard bieden al veel mogelijkheden, maar daar gaat het in dit hoofdstuk niet over. Het gaat hier over de aanvullingen, waarmee je de Mac kunt omtoveren tot een efficiënt werkpaard op allerlei terreinen. Sommige programma’s zijn in de vorige hoofdstukken al kort genoemd. In een bijlage is op blz 202.een Wegwijzer opgenomen met een lijst veel gebruikte Windowsprogramma’s. Je kunt in deze Wegwijzer zien of die programma ook voor de Mac beschikbaar zijn. Is dat niet zo, dan wordt een suggestie gedaan voor een Macprogramma met dezelfde capaciteiten.

Audacity Audacity is een open source-programma voor het opnemen en bewerken van muziek. Het is gratis en een uitstekende aanvulling op de muziek-programma’s van het systeem zelf. (Nederlandstalig).

Backupprogramma’s. Met Time machine in je besturingsprogramma, zullen de meesten geen behoefte hebben aan extra backupprogramma’s. Maar mocht je toch willen backuppen op de traditionele wijze, dan is er genoeg voor de Mac te vinden:

Tip voor goede gratis programma’s (alfabetisch)

Adium “Adium” is een chat-programma dat met meerdere Chat-accounts overweg kan, zoals Jabber, Yahoo en AOL. Door even te “googlelen” kun je de download meteen op internet vinden.

CCC

Superduper

Silverkeeper

Backup

Veel gebruikte gratis backupprogramma’s zijn Carbon Copy Cloner, Superduper, Silverkeeper (Lacie) en iBackup. Heb je een abonnement op MobileMe kun je ook Apple’s eigen Backup downloaden.


De overstap maken


Bootxchanger

Dropbox

Heb je even genoeg van dat grijze appeltje bij het opstarten van je Mac. Met bootxchanger kun je je eigen plaatje gebruiken.

Dropbox is een handige internet-opslag service, wat bestanden synchroniseert tussen Mac’s, Windowscomputers, iPhones en iPads.

Candybar

Evernote

Ben je niet helemaal tevreden met het uiterlijk van OS X Leopard. Je wilt andere vormgeving voor je mappen of het Dock? Dan is Candybar iets voor jou. Er is ook een betaalde versie met nog meer mogelijkheden.

Een gratis en zeer veelzijdig notitieblokje, waarmee je alles op een sympele manier kunt vastleggen wat je ziet en vindt en actielijsten kunt maken. Bovendien synchroniseert het programma alles op Windowscomputers, iPhones en iPads.

Check off

Mac’s,

Flip4Mac WMV player

Altijd handig om een werklijstje bij de hand te hebben. Je kunt taken in een submap sorteren en net als in Finder van Labels voorzien. Check off nestelt zich met een icoontje in de werkbalk. Desnoods kun je jezelf bij opstarten even laten informeren over de uit te voeren taken.

Op internet zul je al gauw websites tegenkomen, die filmpjes en geluid in een Windowsformaat afspelen (wmv en wma). Flip4Mac is een plugin, die er voor zorgt dat dit ook in de QuickTime Player kan (Freeware).

Coq

Firefox

Coq is een open source-programma. Het een kleine handige audio speler voor OS X. (Nederlandstalig)

De Webbrowser Safari is onderdeel van OS X Leopard. Voor degenen die hier niet mee tevreden zijn is er een goed alternatief, namelijk het programma “Firefox” van Mozilla.


De overstap maken Behalve dat Firefox op zichzelf al een uitstekende internetbrowser is, is de meerwaarde ten opzichte van Safari, dat je talloze plugins en skins kunt downloaden. Daarmee kun je allerlei functies aan de browser toevoegen. Ook kun je het uiterlijk van de browser helemaal naar je hand zetten. Installeer veiligheidshalve in elk geval de plugin “No-script”. Het voorkomt dat kwaadaardige scripts worden uitgevoerd, terwijl je websites bezoekt (Nederlandstalig).

Fruux Heb je geen MobileMe abonnement, dan helpt dit programmaatje je misschien een stukje op weg. Het synchroniseert je Adresboek, Kalenders, Takenlijstje en Bladwijzers tussen verschillende Macs. Fruux kan in het Nederlands worden gebruikt. Het is nog in een bèta-fase, dus zorg wel voor goede backup van gegevens. Alleen te gebruiken met OS X 10.5.6 e.v.

FTP-programma’s Je hebt meerdere mogelijkheden om gratis Nederlandstalige FTP-programma’s te gebruiken. Cyberduck een eenvoudig en betrouwbaar FTPprogramma, waar je de bestanden vanuit je finder gewoon de map van Cyberduck in sleept. Cyberduck kopieert de bestanden naar je internetserver (Nederlandstalig). Een alternatief is Filezilla van de Mozilla.org, de makers van Firefox. Filezilla zet je locale mappen en je servermappen overzichtelijk naast elkaar.


Google Earth Dit is een programma dat zowel voor Windows als voor OS X gratis verkrijgbaar is en waarmee je onze planeet op een fraaie manier via satellietfoto’s kunt verkennen.

Handbrake Handbrake is een open source-programma voor het “encoden” van DVD’s. Handbrake zet de bestanden om in het MPEG-4/AAC formaat, dat ook op de iPod wordt gebruikt.

Kompozer Kompozer is een open source webeditingprogramma, wat een (gratis) alternatief probeert te zijn voor Dreamweaver. Dat is nogal pretentieus, maar het programma biedt in elk geval heel veel mogelijkheden en is het zeker waard om uit te proberen.

MacTheRipper MacTheRipper is een DVD “ripper”. Het maakt regio-vrije kopieën van je DVD’s. Het programma is bedoeld om je legaal verkregen DVD’s op je computer te kunnen plaatsen (Freeware).


De overstap maken

NeoOffice/ Openoffice NeoOffice en Open office zijn complete Office-suites (tekstverwerking, rekenblad, presentatie- en teken programma's) die ook voor Mac OS X beschikbaar zijn. Er zijn in NeoOffice allerlei Mac-foefjes toegevoegd. Het programma kan bestanden uitwisselen met Microsoft Office (Nederlandstalig).

Perian Met dit zwitsers zakmes voor videokijken kan je Mac alle filmformaten aan.

Peer-to-peer/Bittorrent Uitwisseling van bestanden tussen particuliere computergebruikers is met diverse programma’s mogelijk. In de Windowsomgeving is Limewire populair. Frostwire lijkt hier heel erg op. Cabot is wat simpeler van opzet, maar doet zijn werkt even effectief.

Paintbrush en Pixen voor plaatjes bewerken Zoek je als ex-PC-gebruiker een gratis Macalternatief voor het programma Paint, wat standaard bij Windows wordt geleverd ? Je zou kunnen kiezen voor het programma Paintbrush,

Hoofdstuk 8 – Werken met programma’s op de Mac wat je als een simpele uitvoering van Paint zou kunnen beschouwen. Wil je iets meer ? Kijk dan eens naar het programma Pixen (zoek versie 3.1 voor Leopard!). De mogelijkheden van Pixen zijn weer wat uitgebreider dan Paint. Je kunt er zelfs bewegende animaties mee maken.

Quicksilver en Butler Quicksilver en Butler zijn programma’s, waarmee je programma’s en documenten heel snel kunt openen. Je geeft een zoeknaam op en je start het programma. Fantastisch voor mensen die niks met een toetsenbord of muis te maken willen hebben. Als je maar weet hoe het heet en hupsakee.... starten maar.

SABnzb+ Dit is een uitstekende USENET-reader voor de Mac

Shades Een klein tooltje om het licht van je scherm in te stellen. Het nestelt zich bescheiden in de systeemvoorkeuren.


De overstap maken


Skype Dit populaire programma mag natuurlijk niet in dit lijstje ontbreken. Je kunt mensen in Nederland gratis bellen op Skype en goedkoop gesprekken voeren met vaste en mobiele nummers overal ter wereld.

Thunderbird is het zusje van Mozilla’s Firefox en is een prima emailprogramma.

Songbird

Tinkertool

Nog een hele fraaie media speler, waarbij je met talloze skins en add-ons de hele vormgeving en werking naar je eigen hand kunt zetten. Het programma biedt iPod ondersteuning en kan ook overweg met de iTunes-bibliotheek. Het programma kan overigens op meerdere besturingssystemen draaien (o.a. onder Windows)

OS X geeft je al een grote hoeveelheid mogelijk-heden om je systeem aan te passen aan jouw voorkeuren. Maar er zijn altijd mensen die meer willen en voor die mensen die een Mac hebben is Tinkertool bedacht. Het programma zit vol met extra instellingen voor Finder, Dock, weergave van programma, tekstweergave en Safari.

Spotify

VLC

Programma voor een gratis (of desgewenst betaalde) muziekdienst, die toegang geeft tot oeverloos veel mooie muziek. Een must voor elke muzieklieefhebber.

VLC is een mediaspeler, die bijna alles kan afspelen als het gaat om filmbestanden. Het programma speelt DVD’s, DivX, MPEG4, AVI etc. Waar Quicktime nog wel eens struikelt, kan VLC het vaak nog wel aan.

Thunderbird en Eudora

Ook Eudora is in een gratis versie verkrijgbaar (en ook in een betaalde versie overigens).

Op het gebied van emailprogramma’s heb je een ruime keuze. Bevalt Apple-Mail niet en heb je ook geen Entourage (of het bevalt niet), en interesseert de Apple-service MobileMe je weinig, dan heb je voor de Mac ook nog twee uitstekende gratis alternatieven. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 159 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken


... en waar vind ik nog meer programma’s Dit is natuurlijk mijn persoonlijke selectie en er zijn op internet nog veel meer andere gratis programma’s te vinden van creatieve Mac-enthousiastelingen. Bovenstaande programma’s en nog veel meer kun je vinden op www.freemac.nl www.versiontracker.com en www.macupdate.com


De overstap maken


Mijn eervolle vermeldingen.....(meestal niet gratis)

Parallels Desktop, Vmware Fusion en Virtual box

Adobe PS Lightroom en Apple Aperture

Met “Parallel’s Desktop”, “Vmware Fusion” en “Virtual box” kun je, met behulp van een virtuele omgeving, Windows en programma’s voor Windows gebruiken, zonder dat je OS X hoeft af te sluiten. Deze programma’s zijn een uitkomst, voor mensen die graag met een Mac werken, maar om een bepaalde reden niet om Windows-programma’s heen kunnen.

Ben je een (amateur-)fotograaf en werk je veel met RAWformaten, dan kun je kiezen uit twee prima programma’s die zorgen voor een efficiënte workflow.

Adobe PS Lightroom

Het belang van deze programma’s is toegenomen nadat MsOffice 2008 voor Mac is uitgekomen, waarin Visual Basic Macro’s niet meer worden ondersteund. Daarmee is dit Officeprogramma deels onbruikbaar voor mensen die in hun zakelijke omgeving zijn aangewezen op naadloze uitwisseling van bestanden tussen OS X Leopard en Windows. De werking van dergelijke virtuele programma’s wordt uitgelegd in hoofdstuk 12. Fusion en Parallels zijn commerciele programma’s. Virtual box is een gratis programma van de firma Sun, dat ook Open office uitbrengt.

Apple Aperture

Beide programma’s bieden uitstekende mogelijkheden voor opslag, bewerken en exporteren van foto’s. De bewerkingsmogelijkheden zijn zeer uitgebreid, maar voor een aantal bewerkingen heb je programma’s als iPhoto, Photoshop elements 8.0 of photopshop CS5 nodig. Hiermee wordt prima samengewerkt.

Adobe Photoshop elements PS Element 8.0 is er nu ook voor de Mac. Dit populaire fotobewerkings-programma biedt heel veel voor de serieuze amateurfotograaf,


De overstap maken die niet de uitgebreide functies van het veel duurdere Adobe CS5 nodig heeft. Het is op dit moment alleen in het Engels verkrijgbaar.

Bento Bento 3 is een fraai database-programma van programmamaker Filemaker. Je kunt kleine projecten en persoonlijke databases van allerlei aard kunt bijhouden. Het programma bevat daarvoor al diverse handige slablonen. Het werkt nauw samen met iCal en Adresboek en iPhoto. Gegevens worden desgewenst automatisch uitgewisseld met deze programma’s. Er is ook een iPhone- en een iPadversie, waarmee kan worden uitgewisseld.

Cdpedia, DVDpedia, Bookpedia en Gamespedia Dit zijn programma’s om je verzameling CD’s, DVD’s, Boeken en Games vast te leggen. Een van de manieren om dit efficient te kunnen invoeren is je iSight-camera te gebruiken als streepjescode lezer. Op basis van het ISDNnummer worden dan bijbehorende gegevens op het internet gezocht.

Hoofdstuk 8 – Werken met programma’s op de Mac De integratie met iTunes is heel goed uitgewerkt, waardoor je je iTunes-collectie in je bibliotheek kunt opnemen en vanuit je bibliotheek je favoriete muziekje weer meteen kunt starten. Het programma is Nederlandstalig te gebruiken. Een van de databases die op internet wordt doorzocht is de Nederlandse Bol-site. Deze programma’s zijn te koop op http://www.bruji.com .

Delicious Library De opsomming van programma’s wordt afgesloten met een programma met een bijzonder mooi uiterlijk. En ook hierin kun je je verzameling games, muziek, films en boeken door iSight te gebruiken als streepjescode-lezer. Op internet worden bijbehorende gegevens en afbeeldingen opgehaald. Het programma maakt daarvoor alleen gebruik van de database van de internetwinkel Amazon. Vooral bij je boekenverzameling is dat een probleem, want je Nederlandstalige boeken worden niet herkend. De gegevens van je boeken moet je dan allemaal wel weer handmatig gaan invoeren. Bij games, films en CD’s zijn wel veel gegevens op te halen. En dat doet het programma dan wel weer heel efficient, want heeft het eenmaal een artiest gevonden, worden direct alle gegevens en beschrijvingen van deze artiest binnengehaald, waardoor je je verzameling in heel korte tijd kan opbouwen.


De overstap maken Het programma won in 2007 de Apple Design Award als “Best Mac OS X Leopard Application”.


iWork‘09

Inmiddels is er een nieuwe versie verschenen, waarin de samenwerking met de iTunes database sterk is verbeterd.

Als je een goedkoop alternatief zoekt voor MsOffice voor Mac en de naadloze uitwisseling met MsOffice voor jou niet nodig is4, dan zou ik zeker voor iWork kiezen. iWork bevat de programma’s Pages (tekstverwerking), Numbers (spreadsheet) en Keynote (presentaties).

Diskwarrior

Leap

Ook op een Mac kan er wel eens wat fout gaan. Vertoont je harde schijf kuren. Heb je bestanden per ongeluk gewist? Je hebt een goede kans dat Diskwarrior alles weer kan repareren. Een prima programma voor eerste hulp bij ongelukken.

Finder en spotlight zijn heel goed en waarom zou je iets anders willen. Maar bedenk nog maar een paar extra zoekcriteria en een fraaie vormgeving en je hebt Leap. De makers beweren dat je hierdoor je bestanden nog sneller zult vinden. Fraai is het zeker.

DVDremaster Met dit programma kun je een DVD bewerken, zodat hij past op een gewone beschrijfbare DVD en vervolgens branden.

Hazel Hazel is een handig klein programmaatje, waarmee je je mappen en bestanden automatisch kan laten ordenen volgens de regels, die je zelf opstelt. Nestelt zich in je systeemvoorkeuren en neemt je veel opruimwerk uit handen.

MsOffice 2008 voor Mac MsOffice 2008 voor Mac is de duurste in dit rijtje (tenzij je de versie voor thuisgebruik en studenten mag gebruiken). De uitwisselbaarheid met de Windows-omgeving is bij deze office versie wel beter dan met bestanden van het eerder genoemde iWork.

4

De programma’s van iWork lezen en schrijven bestanden van Word, Excel en Powerpoint bestanden, maar de compatibiliteit is niet 100%.


De overstap maken


Maar zoals we eerder vermeldden zijn bestanden met Visual Basic macro’s niet bruikbaar (de macro’s zullen niet werken). Daarmee is deze versie voor een groep zakelijke gebruikers minder aantrekkelijk geworden. De Officesuite bestaat uit de programma’s Word, Excel, Powerpoint en Entourage (wat te vergelijken is met Outlook in de Windowsversie). Ook wordt het chatprogramma Microsoft Messenger 7 voor Mac meegeleverd (dit is een oudere versie dan voor Windows beschikbaar is). Kijk op de Mactopiawebsite van Microsoft voor meer informatie.

Roxio Toast

Paragon NTFS for Mac Wil je volledige uitwisselbaarheid met NTFSgeformateerde schijven (Windows), dan maakt dit programma dat mogelijk. Na installatie van Paragon kun je vanuit OS X probleemloos lezen en schrijven van en naar NTFS-schijven.

Sound Studio is een programma om muziek op te nemen en te bewerken op je computer Je kunt cassettebanden en vinyl platen digitaliseren. Je kunt met Soundstudio ook “live” opnemen je eigen muziekmix maken met crossfades, werken met een equalizer, digitalen effecten toevoegen. Het programma ondersteunt alle belangrijke bestands-formaten voor muziek.

Rapidweaver

Switch

Dit is een webeditingprogramma van de programmamakers van Realmac software. Het is bedoeld voor mensen die net iets meer willen met hun Website, dan met het programma iWeb mogelijk is. Het bevat evenals iWeb allerlei sjablonen, waarmee je direct aan de slag kunt, maar deze sjablonen zijn flexibeler aan te passen. Ook zijn er allerlei aanvullingen voor Rapidweaver verkrijgbaar, waardoor veel meer mogelijk is op het vlak van interactiviteit.

Een stekende muziekconverter die alle bekende muziekformaten kan omzetten naar een ander formaat.

Wil je een pakket waarin je al het denkbare kunt doen met bewerken en branden van Foto-, video- en muziekbestanden? Dan biedt deze brand-software-suite van Roxio alles wat je hartje zou kunnen begeren. ’t Kost wat, maar dan heb je ook wat.

Soundstudio

Scrivener Scrivener is een heel handig programma voor schrijvers. Het helpt je bij het ordenen van je researchmateriaal, illustraties en het structureren


De overstap maken van je boek, scriptie of verslag. Het eindproduct kun je exporteren om in een tekstverwerking de uiteindelijk opmaak van het boek te verzorgen.

Things Ben je op zoek naar een professionele taakmanager, dan is Things wellicht iets voor jou. Kan ook de planning en voortgang van eenvoudige projecten voor je in beeld houden. Er is een iPhone/iPad app beschikbaar waarmee kan worden gesynchroniseerd.

Hoofdstuk 8 – Werken met programma’s op de Mac Op de website van Apple is ook veel nuttigs te vinden achter de knop “downloads”. Behalve de downloads van Apple zelf, is er ook een hele waslijst opgenomen van downloads van andere partijen. Hier kun je talloze demo’s vinden van programma’s, maar ook diverse freeware- en sharewareprogramma’s. Voor meer informatie zie verder www.apple.nl.

En waar vind je nog meer programma’s... En opnieuw: Het genoemde rijtje is natuurlijk alleen maar het resultaat van mijn bescheiden mening over goede programma’s voor de Mac. Bovendien noem ik vooral de programma’s die in de huiselijke en de hobbysfeer belangrijk kunnen zijn. Misschien heb je voor je werk andere programma’s nodig of heb je andere hobby’s en interesses. Er zijn er nog veel meer goede commerciële programma’s op allerlei gebieden te krijgen. Om een indruk te krijgen neem je maar eens een kijkje op de website van Apple. Onder het knopje “store” zit ook een hele software-afdeling, waarin programma’s van Apple zelf, maar ook veel programma’s van andere software-producenten worden verkocht. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 165 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken

Hoofdstuk 10 – De extra mogelijkheden van de Mac

10. De extra mogelijkheden van de Mac In de vorige hoofdstukken zijn een aantal vooren nadelen beschreven van het werken met de Mac. In dit hoofdstuk zetten we nog een paar extra voordelen van het werken met een Mac op een rijtje. Nauwelijks tijd kwijt aan onderhoud.... Je hoeft je tijd op een Mac nauwelijks meer te verdoen met systeemonderhoud. Windows heeft een aantal gereedschappen voor het onderhoud aan de PC. Het “opruimen van de harde schijf” en “schijfdefragmentatie” zijn er twee voorbeelden van.

Programma voor Windows zijn niet altijd even netjes. Als je een programma installeert en later besluit om het weer te verwijderen, blijven er vaak nog resten achter. Gevolg is dat het ruimtebeslag op je harde schijf geleidelijk groeit.

Ook hakt Windows programma’s en bestanden op de schijf in stukjes, om de harde schijf efficiënt te gebruiken. Maar na vele maanden gebruik slingeren bestanden, die eigenlijk bij elkaar horen, nog steeds her en der op de harde schijf rond. Dat betekent dat Windows steeds meer moeite heeft om alle bestanden op te zoeken, die bij elkaar horen. De PC wordt daardoor geleidelijk trager. Dan wordt het tijd voor “defragmenteren”. Ben je een beetje zuinig op de ruimte op je harde schijf en wil je die vertraging niet, dan doe je er toch verstandig aan om regelmatig “onderhoud” te plegen. En daar zijn dan weer aparte programma’s voor, die een gebruiker dat werk uit handen kunnen nemen. Maar voor dat “gemak” betaal je wel weer extra. Die onderhoudsprogramma’s controleren ook het Windowsregister. Dat is een soort database waarin alle stuurinformatie over Windowsprogramma’s en bestanden wordt opgeslagen. En ook in dat register blijkt nogal eens wat fout te gaan. Je hebt dan last van bestanden, die wel op de schijf staan, maar niet meer in het register voorkomen. Of er is wel een registervermelding, maar de bijbehorende bestanden zijn van de schijf verwijderd. Ook dit soort fouten zorgt voor vertraging in je systeem.


De overstap maken


De onderhoudsprogramma’s van Windows moet je met enige regelmaat gebruiken om er voor te zorgen dat de samenhang op het systeem en de snelheid van je PC in tact blijven. Dat werkt bij een Mac wat handiger. Voor zover er onderhoud nodig is, doet OS X Snow Leopard het meeste werk “op de achtergrond”. Als gebruiker merk je er niks van. Hooguit is het verstandig om na een bepaalde periode “schijfbevoegdheden” te controleren. Het is namelijk wel mogelijk dat de gebruikersbevoegdheden voor een bestand, map of programma beschadigd raken. Dat kan tot gevolg hebben dat een bestand of programma niet kan worden geopend. Ook kan de computer er trager van worden. In de map “programma’s” klik je op de map “hulpprogramma’s”. Daarin kun je het “Schijfhulpprogramma” openen. Daarmee kun je de bevoegdheden controleren en herstellen. Je opent dit hulpprogramma en kiest voor de tab “schijfEHBO”. Om de bevoegdheden te controleren en te herstellen, kun je vervolgens op een knop “Controleer volumebevoegdheden” klikken of op de knop “Herstel volumebevoegdheden” . Als je er een gewoonte van maakt om na een upgrade of installatie van nieuwe software even een controle uit te voeren en loop je weinig risico problemen te krijgen.

Hoe dan ook.... de noodzaak tot onderhoud op een Mac is klein ten opzichte van een Windowssysteem. Voor zover er onderhoud nodig is, voorzien de hulpprogramma’s van het besturingsysteem hierin. Aanschaf van extra programma’s is meestal niet nodig. Wil je alles weten over noodzakelijk onderhoud voor je Mac? In het najaar van 2010 verschijnt een nieuwe MacWegwijzer over onderhoud en veiligheid op je Mac.


De overstap maken


Geen omkijken naar backups: Time Machine Time Machine is een backupprogramma, dat zorgt voor een

zogenaamde incrementele backup. Als je dit programma activeert, wordt eerst een volledige backup van je Macintosh Harddisk maken. Daarna worden – naar keuze - elk uur, elk etmail of elke week automatisch alle wijzigingen op je Mac naar de backupschijf weggeschreven. Op die schijf ontstaat op deze manier een historisch bestand, waarin je kunt terugzoeken. Om deze functie te gebruiken, moet je een externe harde schijf koppelen aan je Mac. De gebruiker hoeft er vervolgens alleen maar aan te denken om deze externe harde schijf aan te zetten. De Mac doet de rest. Apple levert hiervoor ook Time Capsule, een draadloze netwerkschijf.

Wijzig schijf

Uit/aan

Onder de knop Opties kunnen gebieden van het systeem voor de backup worden uitgesloten.

Om Time Machine te activeren open je het Apple-menu in de werkbalk en je kiest Systeemvoorkeuren. In de categorie “systeem” kun je kiezen voor Timemachine (zie afbeelding).

De keuzes zijn vervolgens heel simpel: De gebruiker zet de functie Time Machine aan of uit . En je moet een schijf kiezen, waarop de reservekopie moet worden weggeschreven (knop Wijzig schijf).

Als je op het Dock Time Machine start, opent een futuristisch scherm, waarin je door het heelal lijkt te reizen. Via een tijdlijn aan de rechterkant van het scherm of met de navigatiepijlen kun je vooruit of achteruit in de tijd om eventueel verloren bestanden terug te zoeken. Je selecteert de bestanden die je zoek en klikt op de knop Zet terug rechts onderin het scherm. Je oorspronkelijke bestand wordt dan hersteld (zie afbeelding op de volgende pagina).


De overstap maken

Time Machine

Venster met bestanden

De tijdlijn

Hoofdstuk 10 – De extra mogelijkheden van de Mac Opmerking 2: Het is aan te raden om een externe harde schijf van voldoende omvang te kiezen voor Time Machine. Apple adviseert 1,5 keer de omvang van de schijfruimte van de schijfruimte die je wilt backuppen. Zelf heb ik 2x de omvang genomen: op mijn iMac is 250 gig beschikbaar voor OS X Leopard. Mijn externe harde schijf voor Time Machine heeft dus een omvang van 500 gigabyte en is uitsluitend voor Time Machine in gebruik. Als de schijf vol raakt, zal Time Machine zelf maatregelen nemen om de schijf op te schonen en te zorgen dat het backupproces kan doorgaan.

Time Capsule De navigatiepijlen De knop “zet terug”

Opmerking 1: Om een betrouwbare werking te garanderen, moet een externe schijf via een kabel direct aan de Mac worden gekoppeld. Je kan ook werken met een Timecapsule en verloopt de backup via het draadloze netwerk. Je zou een externe harde schijf ook aan de Airport Extreme moeten kunnen hangen en op deze manier draadloos kunnen backuppen. Maar Apple ondersteunt deze laatste mogelijkheid niet officieel en garandeert dus geen probleemloze backups via deze weg.

Een aanvullend product op het programma Time Machine is het al eerder genoemde Time Capsule. Volgens de specificaties is Time Capsule in feite een Airport extreme-router (801.11n protocol, compatible met 801.11b en g), waar een netwerkschijf is ingebouwd. Je kunt op dit moment kiezen tussen een netwerkschijf van 1 of 2 Terrabyte. Het programma Time Machine en de Time-capsule zullen naadloos samenwerken volgens de producent. De netwerkschijf is te gebruiken als backupschijf voor alle Apple-computers in het thuisnetwerk. Het is niet alleen een backupschijf, maar Timecapsule kan ook als netwerkschijf voor alle Apple-computers uit het thuisnetwerk fungeren, zodat je bestanden vanaf elke Mac in het thuisnetwerk kunnen worden benaderd en weer opgeslagen (dus denk erom: je kunt er niet vanaf Windows Computers mee werken!).


De overstap maken


Samenhang door MobileMe In juli 2008 is Apple gestart met een verbeterde internetservice, die de naam MobileMe heeft gekregen. Het was de opvolger van het oude .Mac-abonnement. Het bedrijf drijft op dit moment op vier productlijnen: de Macs, de iPod, de iPhone en de iPad. De iPod is in de afgelopen jaren een wereldwijde kaskraker geworden. Ook de iPhone is voor Apple een mega succes. Met de iPad lijkt het dezelfde kant op te gaan. De iMac en MacMini verkopen buitengewoon goed, maar op het terrein van mobiele computers zijn de verkoopcijfers van Apple spectaculair. Apple is daarmee in het afgelopen jaar in de VS marktleider voor premiumnotebooks geworden. Het Applevolkje is vooral een mobiel volkje. En voor het mobiele volkje is het gemakkelijk dat alles met alles samenwerkt. MobileMe versterkt de samenhang tussen de vier productlijnen. Maar ook de uitwisseling met de wereld van Windows wordt steeds belangrijker. Het is mogelijk gemaakt om Windows probleemloos op de Macs te draaien, de nieuwe software van de Mac en de iPhone is aangepast om de uitwisseling met zakelijke Microsoft netwerken mogelijk te maken (Microsoft Exchange) en MobileMe legt eveneens verbinding met de meest populaire email- en agenda-pakketten van Microsoft.

De op het eerste gezicht wat eigenaardige naam MobileMe is waarschijnlijk zorgvuldig gekozen. Apple bouwt aan een totaaloplossing voor de steeds mobieler wordende consument, die belangrijke persoonlijke informatie overal beschikbaar wil hebben. MobileMe was dus niet zomaar een “updatetje” van het oude .Mac-abonnement. Het lijkt een belangrijke schakel te zijn in de marktstrategie van Apple.

Wat doet MobileMe dan precies? Doel van MobileMe is er voor te zorgen dat je ten alle tijden kunt beschikken over je actuele persoonlijke informatie, ongeacht waar jij je bevindt. Met MobileMe kun je al je mail, adressen, agenda, taken, computerinstellingen en bladwijzers continue en automatisch laten synchroniseren op al je communicatie-apparaten. En dat zijn je Macs, de Ipod touch, de Iphone, de iPad en Windows PC’s. Want ook bekende Windows programma’s als Outlook, Outlook express en Windows Mail kunnen ook door MobileMe worden bijgewerkt. Dat gebeurt door een systeem dat Apple de fraaie naam “Cloud” heeft gegeven. Uit deze wolk regent de informatie continue op ons neer.


De overstap maken


En wat moet jij daarvoor doen? Je hoeft er niks voor te doen, zegt Apple, alles gaat “automatisch, direct en continue”. Nou is dat natuurlijk niet helemaal waar. Thuis of op je werk heb je waarschijnlijk wel permanent verbinding met internet dus dan is het geen probleem. Maar zodra je een paar stappen buiten de deur zet, wordt het natuurlijk een ander verhaal. Met een iPhone heb je verbinding met het providersnetwerk, maar dat vereist een abonnement. Op basis van een 2-jarig abonnement ben je in Nederland voor het gebruik van de iPhone minimaal ongeveer € 400,- per jaar kwijt (inclusief 1e aanschafkosten).

Ga je met je notebook en iPod touch op stap ben je meestal afhankelijk van zogenaamde internet-hotspots. Die zijn er in Nederland tegenwoordig al wel in grote getalen, maar ook die zijn niet allemaal gratis. Kun je niet ergens inloggen, krijg je dus ook geen informatie van de “Cloud”, ook al hangt die wolk - bij wijze van spreken - recht boven je en stuurt ‘ie constant informatie. Maar als je rekening houdt met deze beperkingen en onderweg internettoegang hebt of koopt, is het natuurlijk wel een heel aantrekkelijk concept.

Wat krijg je met een MobileMe-abonnement? •

Cloud

• • •

•

1

20 gigabyte opslagruimte, waardoor je bestanden vanaf elke PC of Mac kunt benaderen (iDisk)1 Je kunt de ruimte ook voor gegevens-backups gebruiken Fraaie webprogrammatuur voor je mailbox, je kalender en je adresboek, inclusief filesharing (grote bestanden). Pushtechnologie voor Mail, Kalender, Adresboek en bladwijzers op Mac’s, iPod touch, iPhone, iPad en PC. Ruimte om je foto-albums en films vanaf je iPhone/iPod Touch,IPad of vanuit iPhoto of iMovie op het internet te zetten (webgallery) Webhosting voor je website, die je vanuit iWeb hebt gemaakt (met je eigen domeinnaam).

Uit te breiden tot 40 of 60 gigabyte tegen meerprijs.


De overstap maken Voor bezitters van meerdere Mac’s zijn de volgende twee mogelijkheden nog van belang: • •

Synchronisatie op Mac’s van een aantal systeem- en Dockvoorkeuren. “Terug naar mijn Mac” , waarmee de gebruiker op afstand contact kan zoeken met een Mac op een andere locatie (mits die aanstaat natuurlijk).

Voor iPhonbezitter zijn er bovendien mogelijkheden toegevoegd om je iPhone terug te vinden, op afstand te wissen of te blokkeren.

Aanmelden voor een (proef-)abonnement.

Hoofdstuk 10 – De extra mogelijkheden van de Mac Rechts is de mogelijkheid om een proefaccount aan te maken. Deze account is 60 dagen geldig en heeft vrijwel volledige functionaliteit. Je kunt in email alleen nog geen alias-mailadressen aanmaken. In de betaalde versie kan dat wel (5 aliassen). Bij aanmelden moet je wel onder andere je betaalgegevens opgeven, want als je de service niet tussentijds opzegt, wordt deze automatisch omgezet in een betaalde service en wordt je creditcard belast met de prijs van een jaarabonnement. Zodra je wilt aanmelden kom je in het inlogscherm, wat er zo uitziet:

In je systeemvoorkeuren klik je de keuze MobileMe aan en dan verschijnt onderstaand scherm.

Na het invullen van je gegevens, krijg je volledige toegang tot MobileMe.


De overstap maken Het proefabonnement van MobileMe geeft je meteen 20 gigabyte ruimte, zodat je volop je gang kunt gaan. Als je inlogt krijg het volgende te zien:

Hoofdstuk 10 – De extra mogelijkheden van de Mac Mail, contactpersonen, iCal, Gallery, iDisk en Find my Phone. De web-programma’s hebben dezelfde “look & feel” als programma’s op je computer. Je kunt gemakkelijk contact maken met je ruimte op de Apple-server “Cloud”. In de menublak van de Finder kies je het menu Ga en je kiest iDisk -> Mijn iDisk. De Mac zoekt contact met de iDisk op internet en deze verschijnt als apart icoon op je bureaublad.

Je komt binnen in je mailbox en ziet links een icoontje van een wolk. Als je daarop klikt verschijnt een balk met 6 icoontje waarmee je verschillende webapplicaties kunt openen, nl

Als je de Finder opent, staat je iDisk nu ook in de navigatiekolom. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 173 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken


Je kunt hem nu openen alsof het een gewone schijf is op je eigen systeem en bestanden van en naar de iDisk slepen. Documenten kun je niet direct verwijderen. Hiervoor moet je inloggen op me.com en in de internet-applicatie het bestand verwijderen.

MobileMe instellen op je Mac, iPhone/iPod Touch/iPad en PC. In de systeemvoorkeuren van Snow Leopard, en de voorkeuren van Mail, iCal en Adresboek kun je instellingen voor het synchroniseren met MobileMe en diverse andere diensten aangeven. Ga hiervoor naar Systeemvoorkeuren  MobileMe  tabblad Synchronisatie. Klik het vakje aan Synchroniseer met MobileMe. Je kunt nu de onderdelen apart aanvinken, die je gesynchroniseerd wilt hebben.

Ook moet je aangeven of je het handmatig, automatisch of met enige tussenpozen (diverse mogelijkheden) wilt (laten) synchroniseren. Voor de iMac kun je automatisch kiezen. Voor je Macbook is het misschien verstandiger om een andere instelling te kiezen, om batterijen te sparen. De pushtechnologie werkt pas als ook alle programma’s via voorkeuren zijn ingesteld op MobileMe. Op je iPhone, iPod touch of iPad moet je instellen dat je van Push gebruik wilt maken om te profiteren van de synchronisatie via MobileMe. Onder instellingen  nieuwe gegevens kun je push in of uitschakelen en kun je ook aangeven of het handmatig of met tussenpozen (diverse mogelijkheden) moet gebeuren.


De overstap maken


Veel synchroniseren vraagt ook hier meer van je batterijen (en handmatig is dus ook een optie!). Heb je meerdere email-accounts dan kun je onder de optie geavanceerd zelfs nog per account instellen wat je wilt. Om met MobileMe te kunnen werken op de PC moet je de nieuwe software van Apple downloaden. Je moet eerst iTunes 9 installeren en daarna kun je het MobileMe control panel downloaden en installeren. Daarmee wordt ook een configuratieprogramma van MobileMe in je Windows configuratiescherm geplaatst. Met dit configuratie-programmaatje kunt de synchronisatie instellen met Outlook en andere microsoft-programma’s. Zodra je het icoontje in het configuratiescherm opent, kun je je aanmelden bij MobileMe. (moet dus een (proef-) account hebben). Na je aanmelding verandert het scherm en krijg je 3 tabbladen te zien. Op de eerste staat een samenvatting van je account-status. Op het tweede tabblad kun je instellen, welke gegevens je wilt synchroniseren en met welk Windowsprogram-ma je dat wilt doen. Ook hier kun je instellen hoe het synchroniseren moet worden gedaan:

Automatisch, handmatig of met tussenpozen. Je kunt met de knop Nu Synchroniseren meteen een handmatige synchronisatie uitvoeren. Met het derde tabblad kun je de instellingen van iDisk veranderen (en ook de omvang van je emailbox op me.com).

MobileMe instellen op internet Als je op me.com bent ingelogd en in een onderdeel van MobileMe op de knop instellingen klikt en Preferences kiest, opent een scherm, waarin je allerlei instellingen van dat onderdeel kunt aanpassen aan jouw wensen. Klik je op je naam dan kun je in het menu kiezen voor het onderdeel Account dan opent een venster waarin in de navigatiebalk de volgende keuzemogelijkheden staan:

Hier kun je allerlei algemene instellingen van MobileMe aanpassen.


De overstap maken


Wat zet Microsoft hier tegenover? “Veel” is het antwoord: Onder de naam Windows Live biedt Microsoft een groot aantal gratis diensten.

•

•

Als gebruiker van een Mac kun je gebruik maken van de volgende mogelijkheden, als je een Live-account opent: •

• •

• •

Een live emailaccount met maar liefst 5 gigabyte ruimte, die ook een agenda, een takenlijst en een adresboek bevat. Live start is een startpagina, waarop je alle livediensten kunt integreren. Live Spaces bied je de mogelijkheden om fotoalbums, en blogs op internet te zetten. Je kunt ook een “event” plannen, je vrienden daarvoor uitnodigen en een discussie met je vrienden starten. Skydrive is een gratis netwerkschijf van 25 gigabyte, die je naar eigen inzicht kunt inrichten en beveiligen Via Live Messenger beschik je over een chatprogramma, waarin je kunt zien of je email hebt (en waarmee je direct kun inloggen in je live emailaccount (voor Mac gebruikers is versie 7 beschikbaar)

Bovendien komt daar in het najaar van 2010 de koppeling naar webversies van Word, Excel, Powerpoint en Onenote bij. Als gebruiker van Windows kun je ook van de volgende gratis diensten gebruik maken:

•

•

Windows-live “mail” kun je installeren en daarmee

kun meerdere accounts vanaf je computer beheren, naast je Live-account ook gMail en Yahoo-accounts. Je kunt Favorieten (bladwijzers) centraal beheren en synchroniseren op meerdere Windowcomputers (Dit biedt MobileMe ook. Macgebruikers kunnen ook gebruikmaken van Firefox-plugins of andere websites, zoals delicious, waarmee je hetzelfde bereikt). Live Family safety is een programma voor oudertoezicht op internetgebruik (alleen bruikbaar op windows XP SP2 en hoger – een Macgebruiker heeft dit niet nodig, omdat dit standaard onderdeel van OS X is) Live essentials is een set programma’s die je kunt downloaden als aanvulling op Windows 7. Naast programma’s die we hierboven al genoemd hebben gaat het om de programma’s Writer, Photo Gallery, Movie Maker, Writer en Toolbar. (Deze functies zijn allemaal standaard onderdeel van OS X Snow Leopard of de iLife-programmaset, die gratis wordt meegeleverd bij een Mac)

In het aanbod van Microsoft missen de Push-technologie, webhosting2, synchroniseren van systeem-instellingen en toegang op afstand vanuit andere Macs, die je bij MobileMe op een Mac wel krijgt. 2

Particulieren krijgen overigens bij hun webprovider meestal ook gratis de mogelijkheid voor webhosting.


De overstap maken


Wel of niet een MobileMe abonnement nemen? Een MobileMe-abonnement kost € 79,- per jaar (sept. 2010). Tegen meerkosten kun je de schijfruimte uitbreiden naar 40 gigabyte of een family-pack afnemen, waarmee maximaal 5 familieleden gebruik kunnen maken van de service en de totale schijfruimte op 60 gigabyte wordt gebracht. (4 familieleden krijgen elk 5 gigabyte toebedeeld) De belangrijkste afweging voor een betaald MobileMeabonnement is of de gebruiksvriendelijkheid van Apple’s internetprogramma’s, push-technologie (automatische synchronisatie van allerlei functies), filesharing, synchronisatie van meerdere Mac’s, iPhone/iPodTouch/iPad, toegang op afstand van andere Mac’s en beveiliging op afstand van je iPhone nodig hebt of handig vindt. De rest is leuk en het is gemakkelijk om het allemaal bij elkaar te hebben, maar zonodig is het ook op andere manieren en/of gratis verkrijgbaar (onder andere via een Live-account). Werken met iSync Heb je een iPhone, dan kan je dit hoofdstukje wel overslaan. Maar voor alle mensen met een gewoon mobieltje van een ander merk is dit hoofdstuk wel lezenswaard. Mogelijk is die telefoon uitgerust met Bluetooth. Dat is heel handig gemakkelijk, want je kunt foto’s en filmpjes maken met die telefoon en dan via Bluetooth naar je computer sturen. Ook je adresgegevens en agenda kunnen worden gesynchroniseerd.

Gelukkig worden steeds meer bluetooth-telefoons geleverd met ondersteuning voor een Mac. De Apple-gebruiker heeft heeft programma iSync, wat standaard wordt meegeleverd bij OS X. En ook voor diverse oudere telefoontypes zijn er plugins voor iSync te te krijgen, waardoor je gegevens bij veel telefoons probleemloos kunt Uitwisselen. Dat woord Uitwisselen is hier bewust met een hoofdletter geschreven, want zoals er is sprake van uitstekende samenwerking tussen het adresboek, iCal, MobileMe-account en het mailprogramma. Hierdoor zijn je gegevens snel overal up-to-date, zonder extra stappen. Synchroniseren is voldoende. Windows Vista en Windows 7 leveren overigens ook goede ondersteuning voor Bluetooth. Maar voor de synchronisatie zelf ben je in Windows volledig afhankelijk van de telefoonproducent. Ook de samenwerking tussen diverse programma’s is niet aanwezig. Dat is bij Apple toch wat beter geregeld. Als je een mobiele telefoon gaat aanschaffen, kijk dan goed of deze ook softwarematig wordt ondersteund door OS X Snow leopard. Apple heeft een webpagina, waarop een lijst staat met alle mobiele telefoons waarvoor plugins voor iSync beschikbaar zijn. Je vindt deze lijst hier.


De overstap maken


Nog een paar handige gebruikstips

De extra informatie in de menubalk

Werken met PDF

In OS X Snow Leopard is een extra foefje ingebouwd, waardoor je met het ingedrukt houden van de Alt/option-toets extra informatie getoont krijgt op de menu’s van de OS X menubalk. We nemen het synchronisatiemenu als voorbeeld:

In de Windowswereld zijn er best goede shareware-programma’s te vinden, waarmee je bestanden kunt omzetten in het PDF-formaat. Maar op de Mac heb je die niet nodig. Het is een aangename verrassing als je op de Mac iets wilt printen en dan blijkt daar een standaardmogelijkheid te zijn om je bestanden om te zetten in PDF. Links onderin het scherm van de printerdriver is een optie “PDF”. En als je op die knop klikt, verschijnt het menu, zoals in de afbeelding hierna werd getoond. !

Menu openen met muis

Menu openen met alt+muis

PDF

Wanneer we het menu openen terwijl de altknop wordt vastgehouden, verschijnt allerlei extra informatie in beeld over de status van het wireless netwerk. Dergelijke extra informatie vind je ook in de bluetooth- en synchronisatiemenu’s. Je kunt bovendien een aantal beveiligingsopties aan het PDFbestand meegeven. Klasse. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 178 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken

Rekenen met Spotlight Als je Spotlight opent (vergrootglas in de rechterbovenhoek van het scherm) en bijvoorbeeld de som 7+2 ingeeft, krijg je het volgende resultaat:

Hoofdstuk 10 – De extra mogelijkheden van de Mac De printerdriver presenteert zich in OS X standaard op deze manier:

Als je vervolgens op “enter” drukt, opent de rekenmachine om meer bewerkingen mogelijk te maken.

Padbalk, statusbalk en knoppenbalk in finder Je kunt de informatie rondom je Finder-venster zelf instellen. In de menubalk kies je weergave. Daarin zie je de keuzes Toon Padbalk, Toon statusbalk en Toon knoppenbalk. Als ze al actief zijn, staat er Verberg Padbalk, Verberg statusbalk etc.

Printerdrivers presenteren zich “anders” Omgaan met een printer op de Mac is niet echt een probleem, tenzij je de weg niet weet. In Windows presenteren de mogelijkheden van printerdrivers zich vaak in overzichtelijke tabs.

Op de derde keuzeregel staat aantal en pagina’s en hieronder zitten alle andere mogelijkheden verborgen. Onder elke menukeuze opent zich een nieuw dialoogscherm waarin je allerlei instellingen kunt maken. In bepaalde programma’s wordt het printerdrivermenu aangepast om de bedoelingen van het programma optimaal te kunnen ondersteunen.


De overstap maken


Programmeren van Toetsen en Toetscombinaties We gaan er vanuit dat je de vorige hoofdstukken hebt gelezen en wat ervaring hebt opgedaan met OS X Snow Leopard en diverse programma’s. Daardoor heb je een indruk gekregen van de mogelijkheden van het systeem. Dat beeld heb je nodig om voor jezelf te kunnen bepalen of je veel gebruikte functies via programma’s, de muis of het toetsenbord wilt bedienen. We gaan kijken hoe je zelf toetsen kunt instellen. In bijlage 2 is een overzicht opgenomen van functies, die standaard onder de f-toetsen zijn opgenomen. Je ziet dat niet alle toetsen van f1 t/m f12 zijn benut. De toetsen f-13 t/m f19 hebben standaard helemaal geen functie toebedeeld gekregen. Onder de overgebleven functietoetsen kun je programma’s naar keuze programmeren. Je kunt dit doen door het Apple-menu te openen en systeem-voorkeuren te kiezen. Kies onder de categorie hardware  Toetsenbord  Toetsencombinaties.

Er opent een scherm met links een keuzevenster voor programma’s en hulpfuncties van OS X Snow Leopard. In het voorbeeld is Exposé en Spaces geselecteerd. Recht is een keuzevenster, waarin je kunt aanvinken welke functies je van Exposé en Spaces onder toetscombinatie wilt kunnen aanroepen. Je vinkt aan wat je wilt en achter de beschrijving zie je de toetscombinatie, waarmee je de gekozen functie kunt oproepen.

Je kunt ook zelf toetscombinaties toevoegen. Je klikt daarvoor op de plusknop en er opent een scherm, waarin je een programma kunt kiezen, een naam kunt geven aan de snelkoppeling en de toetscombinatie kunt aangeven, waarmee je het programma kunt opstarten. Dat kan een Functietoets zijn, maar ook een Toetscombinatie naar keuze (zolang deze maar niet al in gebruik is)


De overstap maken


Je kunt in dit scherm ook toetscombinaties buiten werking stellen, door het vinkje ervoor weg te halen. Je kunt alle toetscombinaties desgewenst terugzetten naar de standaardinstellingen. Daarvoor zit een knop rechts onder het rechter werkvenster.

Instellen van je muis We hebben in hoofdstuk 5 al kennis gemaakt met de systeemvoorkeuren voor de Apple muis. Deze kun je instellen onder Apple-menu  systeemvoorkeuren  toetsenbord en

muis  tabblad muis.

In hoofdstuk 5 hebben we alleen de rechtermuisknop geactiveerd, waardoor we met een rechtermuisklik contextmenu’s kunnen openen. Maar er kan nog veel meer worden ingesteld op de Apple Mouse.

Er kan ook voor de scrollknop en voor een knop aan de linkerzijkant een aparte instelling worden gemaakt. Je kunt bij elke knop een menu openen. In het voorbeeld hebben we het menu van de rechtmuisknop geopend, die is ingesteld als secundaire knop. Voor elke knop ziet het menu er als volgt uit:


De overstap maken

Hoofdstuk 10 – De extra mogelijkheden van de Mac Je ziet dat je hier een aantal functies kunt bedienen, die ook al onder de functietoetsen bereikbaar zijn. (zie bijlage 2).

Als je een Magic Mouse hebt, kom je in een heel ander scherm terecht als je de systeemvoorkeuren opent.

Programmakiezer is direct op te roepen onder de toetscombinatie ⌘+tab. Uitzondering is Spotlight. Maar de vraag is of dat zinvol is, omdat die permanent via de werkbalk kan worden gebruikt. Als je de menukeuze andere aanklikt, opent Finder en kun je een willekeurig ander programma onder de betreffende muisknop laten opstarten. In dit scherm kun je ook scrollen en de klikinterval instellen Heb je een muis van een ander merk, dan verandert dit tabblad en zijn de knoppeninstellingen voor de Apple Mouse niet meer aanwezig. Hiervoor moet je in de systeemvoorkeuren naar de categorie overige waar de driver van je andere muis kan worden geopend. In deze driver kun je eigen instellingen voor knoppen en wieltjes maken.

De instellingen met één vinger hebben ook een instelling, waarmee je met rechts klikken een contextmenu kunt openen. Er is een programma Magicprefs, waarmee je je Magic Mouse nog veel meer taken kunt geven. (even Googelen op “Magicprefs”)


De overstap maken

Hoofdstuk 11 – De echte problemen van de overstap

11. De echte problemen van de overstap Het is niet allemaal goud wat er blinkt in Apple-land. In de vorige hoofdstukken zijn we op een aantal problemen gestuit, die niet of maar gedeeltelijk op te lossen zijn. Het zijn er niet veel (maar je zal er maar net mee te maken hebben...). Voordat we de balans opmaken, zetten we die problemen hier ook nog maar eens kort op een rijtje. MsOffice bestanden niet allemaal bruikbaar Bepaalde versies van de MsOffice-suite voor Windows kennen twee programma’s – Access en Publisher – waarvan de bestanden niet bruikbaar zijn in MsOffice voor Mac. Ook bestanden van Project en Visio zijn niet te gebruiken (Deze programma’s maken overigens geen deel uit van de Officesuite) Er zijn wel goede databaseprogramma’s beschikbaar voor de Mac, zoals Bento en Filemaker, er is ook goede projectmanagement- en workflowsoftware te krijgen, maar die programma’s kunnen de bestanden van Access, Project en Visio niet lezen. In MsOffice voor Mac zijn veel sjablonen beschikbaar, die een deel van de functionaliteit van Publisher overnemen. In de versie MsOffice 2008 voor mac worden deze mogelijkheden verder uitgebreid, zodat we Publisher niet zullen missen.

MsOffice 2008 ondersteunt geen VBA-macro’s Met name voor mensen die bestanden moeten uitwisselen in met een zakelijke (Windows-)omgeving is dit een groot gemis. Veel zakelijke spreadsheets zijn gebouwd met ondersteuning van Visual Basic. Microsoft heeft in 2007 het besluit genomen om Visual Basic niet langer te ondersteunen op de Mac, met als argumenten dat het een verouderde scripttaal is, het ingewikkeld zou zijn om het in te bouwen, het uitbrengen van de nieuwe versie zou volgens mensen van Microsoft wellicht jaren zijn vertraagd. Het gevolg is echter dat dit programma gedeeltelijk onbruikbaar is geworden voor mensen, die in hun zakelijke contacten afhankelijk zijn van 100% uitwisselbaarheid met de Windows-omgeving. Deze groep staat voor de keuze om of MsOffice 2004 te blijven gebruiken of via virtuele software een exemplaar van Windows office 2003 of 2007 (bijvoorbeeld via “Parallel’s Desktop” en “VMware Fusion”) te gebruiken. In het volgende hoofdstuk zullen we laten zien hoe je dat werkt. Ook open source programma’s als NeoOffice of OpenOffice kunnen wel met Excelbestanden met Macro’s werken. Dus ook dat zou wellicht nog een mogelijkheid zijn. Maar Microsoft liet een groep zakelijke gebruikers van office in de kou staan. Ik behoor helaas ook tot die groep en vind deze beslissing van Microsoft ronduit onbegrijpelijk.


De overstap maken Inmiddels heeft Microsoft beloofd om VBA-ondersteuning in de volgende versie van Office voor de Mac te laten terugkeren. De volgende versie (MSOffice 2011) is aangekondigd voor eind 2010. Importeren email vanuit windows kan lastig zijn. Synchroniseren via een betaalde oplossing is mogelijk geworden door de introductie van de MobileMe-service van Apple. Gebruik je onder Windows al emailprogramma’s als Thunderbird of Eudora, dan is overzetten naar de Macomgeving geen echt probleem. Gebruik je echter emailprogramma’s van Microsoft, moet je allerlei omwegen bewandelen om je email overgezet te krijgen naar een Apple emailprogramma (zelfs als dat emailprogramma op de Mac ook door Microsoft wordt gemaakt (Entourage). Er zijn plannen om Outlook in 2010 ook voor de Mac uit te gaan brengen. Misschien dat deze zotte toestand dan tot het verleden gaat behoren. Op internet kun je diverse suggesties vinden om vanuit Outlook, Live mail of Outlook express via een omweg toch de conversie te maken, maar het is allemaal wat omslachtig (zie blz 115). De meeste mogelijkheden werken ook weer niet met de laatste versies van het Windows mailprogramma. De beste tussenoplossing lijkt tot nu toe te zijn om de email naar een Webmailadres te sturen en dan weer op de Mac te importeren of Thunderbird/Eudora als tussenstations te gebruiken.

Hoofdstuk 11 – De echte problemen van de overstap In de nieuwe versie van Office for Mac zal entourage verdwijnen en wordt outlook onderdeel van de office-suite. Hiermee is het probleem vermoedelijk uit de wereld geholpen. Trialversies programma’s soms alleen voor Windows Vaak kun je probeerversies van programma’s downloaden en een beperkte periode uitproberen. Zo kun je eerst kennismaken met het programma voordat je besluit te kopen. Als het een dure aanschaf betreft, is dit een zeer nuttige service. De softwareproducenten richten zich met hun trialversies vaak op de grootste doelgroep. Dat is nog steeds de groep van (vaak Engelstalige) Windowsgebruikers (al groeit het marktaandeel van Apple snel). Dit betekent dat je zo’n uitprobeerversie soms niet in de Macuitvoering kunt downloaden en daarvoor van het besturingsprogramma van Windows afhankelijk bent.

En tot slot: Het Nederlands taalgebied is klein Er zijn veel programma’s voor de Mac en veel van die programma’s zijn ook in het Nederlands vertaald (en er komt gelukkig steeds mee beschikbaar). Maar programmamakers richten zich op de grootste markt. En die markt is veelal Engelstalig. Je zult in de Mac-wereld dus – meer dan in de Windowswereld – zijn aangewezen op Engelstalige software. Een voorbeeld is het populaire Photoshop elements. Het is wel verkrijgbaar voor de Mac, maar dan alleen in het Engels. Het marktaandeel van Apple groeit snel in Nederland, dus dit probleem neemt geleidelijk af.


De overstap maken

Hoofdstuk 12 – Windows in een virtuele omgeving

12. Windows in een virtuele omgeving Met behulp van Boot Camp kun je weliswaar probleemloos Windows XP, Vista of Windows 7 gebruiken op je Mac. Maar dat betekent wel dat je bij het opstarten van je Mac moet kiezen voor Windows en niet gemakkelijk heen en weer kunt schakelen. Ben je bezig in OS X Snow Leopard en heb je even een Windows programma nodig, moet je weer helemaal opnieuw opstarten (bestanden op je Boot Camp partitie kun je vanuit OS X wel gewoon lezen). Met een virtuele machine gaat dat gemakkelijker. Een virtuele machine is een programma waardoor (besturings-) software op een Mac kan functioneren, die daar oorspronkelijk niet voor is gemaakt. Windows is niet voor de Mac geschreven, maar kan rechtstreeks vanuit OS X Snow Leopard gebruikt worden door gebruik van zo’n virtuele machine. “VMware Fusion” en “Desktop Parallels” zijn dergelijke programma’s. Je kunt deze programma’s krijgen vanaf ongeveer € 70,- (prijs augustus 2010). Het bedrijf Sun (bekend van de Javataal en Open office) heeft ook een gratis virtuele machine voor de Mac uitgebracht: “Virtual box”. Ben je voor bepaalde taken afhankelijk van programma’s die alleen onder Windows beschikbaar zijn, dan zijn deze VMprogramma’s een uitkomst. Met name voor zakelijke gebruikers, die MsProject, MsAccess, MsVisio of VBA-macro’s in Excel nodig hebben, zijn dit soort programma’s een erg interessante optie.

Aan de hand van één van deze programma’s, “Desktop Parallels” laten we zien hoe dat werkt. Verwacht hier geen complete handleiding, want dat is onbegonnen werk binnen de doelstelling van dit boek. Op de website van de makers is een volledige handleiding in PDF (Engels) beschikbaar, die meer pagina’s bevat dan deze volledige MacWegwijzer. Klik op de internetverwijzing als je deze handleiding wilt hebben. Zowel van Parallels Desktop als van VMware fusion kun je trial-versies downloaden en Virtual Box van Sun is gratis beschikbaar. In deze MacWegwijzer helpen we je alleen op gang en beoordelen de bruikbaarheid van deze programmatuur.

Installatie Parallels Desktop Als je het parallelsbestand opent verschijnt de virtuele schijf van Parallels op je bureaublad.

Op deze schijf en klik op install en de installatie gaat van start.


De overstap maken


Installatie Windows met Parallels Desktop: Het installeren van Windows in een virtuele omgeving is heel eenvoudig. We kiezen een nieuwe omgeving om Windows in te installeren. (Parallels desktop zal daar automatisch mee beginnen als Boot Camp niet is geinstalleerd). Het volgende scherm opent:

Daarna gaat alles eigenlijk vanzelf. In een scherm van Parallels kun je de windowsinstallatie precies volgen.

Als je Windows XP, Vista of 7 wilt installeren, kun je de standaardkeuze Windows Express (recommended) gebruiken en daarna wordt gevraagd welke Windows-versie het wordt. Vervolgens moet je de productkey van je Windowsschijf invullen, vraagt hij om de DVD en de installatie start.

Als de installatie klaar is, meldt Parallels Desktop dat de Parallels tools moeten worden geïnstalleerd. Dat is een set gereedschappen, waarmee je de werking van de virtuele machine kunt instellen en drivers installeert.

Hier zie je de installatie van Windows Vista.


De overstap maken


Met deze gereedschappen bepaal je ook of de synchronisatie van gebruik van software, het klembord, de videoinstellingen, de werking van de muis enz. Na de installatie moet je Windows nog activeren en dat is het dan. Zo simpel is het.

Paralells 6 maakt optimaal gebruik van je chips-cores en 64bits mogelijkheden. Hiervoor hoef je (in tegenstelling tot versie 5) niets meer in te stellen. De snelheid van het programma neemt hiermee aanzienlijk toe.

Je kunt je virtuele omgeving instellen door deze op te starten en in het menu Virtuele Machine te kiezen voor Configure. Dan verschijnt het volgende venster:

Het geheugen (Memory) kun je opkrikken tot maximaal 8 gig. Dat kan alleen in de nieuwste Mac’s en de Mac pro. Maar als je maximaal 4 gigabyte in je machine hebt zitten, gaat het ook prima. Bij vier gigabyte kun je het geheugen in Parallels gerust instellen op 2 gig en Paralells draait als een zonnetje. Heb je maar 2 gigabyte in je machine, zet dan het geheugen op 1 gigabyte. Dan werkt nog redelijk vlot, tenzij je zware applicaties moet gebruiken.Je hebt dan nog twee keuzes, namelijk de tabs Options en Hardware.

Hierin kun je allerlei voorkeurinstellingen maken. Voor een goede werking van Parallels zijn de instellingen belangrijk voor de CPU, het geheugen en de video-kaart.

Het videogeheugen stel je vervolgens in op het maximum van 256 mb en je virtuele machine werkt optimaal.


De overstap maken Moet je veel zware applicaties draaien geef dan iets meer uit aan geheugen. 4 gigabyte is een garantie dat je dan in elk geval niet met beperking van traagheid te maken krijgt. Dat met Parallels 6 qua performance een grote stap vooruit is gemaakt, blijkt als je een prestatie-index van Windows 7 opvraagt:

De grafische prestaties scoorde in de vorige versie nog een 1 . Dat is aanzienlijk verbetert en maakt nu ook het werken met het fraaie Aero-effect mogelijk. De verbetering van de grafische prestatie-index voor spellen is opmerkelijk te noemen. Een score van 5,8 is zeker niet slecht.

Hoofdstuk 12 – Windows in een virtuele omgeving Het spelen van games in Windows zou dus nu in een VM veel minder problemen moeten geven optie. Maar speel je zware spellen, dan heb je een groot videogeheugen nodig. In dat geval kun je Windows beter in de Boot Camp omgeving installeren. Daarmee maak je maximaal gebruik van de videokaart van je Mac . In het menu Virtual Machine zie je onderaan de menukeuze “configure”

Hiermee kun je allerlei instellingen in je Virtuele omgeving veranderen.


De overstap maken Een belangrijke is het veiligheidsniveau. Via de TAB “Options” kun je het veiligheidsniveau van deze Windows-omgeving instellen.

Hoofdstuk 12 – Windows in een virtuele omgeving Veiliger is om alleen maar een beperkt aantal mappen te delen, dan blijft Windows van de rest van je Mac-schijven af. Denk er ook aan om een in Windows een virusscanner te installeren! Met Parallels 6 krijg je ook Kapersky antivirus meegeleverd, een van de beste Windowsvirusscanners, waar je een jaar lang gratis gebruik van kunt maken (daarna wordt het een betaald abonnement)

Apparaten toevoegen In de editor kun je ook apparaten toevoegen. Dat is belangrijk als je bijvoorbeeld een externe schijf wilt gebruiken of een ander apparaat onder bereik van de virtuele machine wilt brengen. Je moet daarvoor je Windowsomgeving afsluiten. Daarna kies je voor “configure” en het scherm wat links op de pagina wordt getoond, komt weer te voorschijn. Je kiest voor de Tab hardware en via de plus en min-knoppen onderaan de hardwarelijst, kun je apparaten toevoegen. (die zijn wel zichtbaar, maar niet te gebruiken zolang Windows actief is) Ook kun je in dit scherm aangeven wat er uitgewisseld moet worden en wat niet (shared folders, shared applications ). Zet alles aan en je kunt naar hartelust alles met alles laten werken. Maar pas op: Je maakt je Mac daarmee ook kwetsbaar voor bedreigingen van buitenaf.

Om een apparaat toe te voegen klik je op de + knop. Je krijgt een start scherm en klikt door om de procedure voor het toevoegen van het apparaat te starten. Je krijgt dan een keuzemenu, waaruit je het soort apparaat kunt kiezen.


De overstap maken

Hoofdstuk 12 – Windows in een virtuele omgeving Als alles goed is geïnstalleerd zal Windows zich keurig aanpassen aan de omvang van het actieve venster in OS X.

Schermpresentatie Je kunt de virtuele machine op verschillende manieren gebruiken. Je kunt Windows in een apart venster laten draaien. Je stelt dit in door in het Parallels menu te kiezen voor View  Window.

Keuzemenu voor toe te voegen apparaten

Je kiest het soort apparaat wat je wilt toevoegen en klikt op OK. De volgende keer dat je windows opstart is het nieuwe apparaat beschikbaar in de vrituele omgeving. De instellingen zijn benaderbaar via het Parallels menu  Virtual Machine of door middels van het aanklikken van een icoon in de werkbalk van het Virtual machine-venster.

Bovenaan het venster is dan ook een werkbalk beschikbaar, waarin je met knoppen kunt kiezen om de virtuele machine te stoppen, te pauzeren, te configureren enz.

Rechts op de balk zie je drie knoppen voor de andere scherminstellingen van Parallels : - Full screen (Windows neemt gewoon de plaats in van OS X) - Modality (Venster wordt transparant – mits ingeschakeld) - Coherence (Windows en OS X versmelten tot één systeem)


De overstap maken Welke instelling je kiest zal afhangen van de manier waarop je met je virtuele omgeving om wilt gaan. Als je windows volledig gescheiden wilt gebruiken van je OS X omgeving (uit veiligheidsoverwegingen wellicht), dan gebruik je alleen de instellingen Window of Full screen. Je kunt er ook voor kiezen om de Windows en OS X omgeving volledig met elkaar samen te laten werken. Dan is de coherence-modus de meest voor de handliggende keuze.

Hoofdstuk 12 – Windows in een virtuele omgeving Beide systemen blijven dan nog los van elkaar functioneren, maar je kunt wel moeiteloos heen en weer schakelen tussen OS X Snow Leopard en de Windowsomgeving en bestanden van het ene systeem naar het andere brengen. Je gaat een stapje verder als je toestaat dat Windows gebruik mag maken van bepaalde OS X mappen of zelfs alle OS X Mappen. Dat kan in het scherm “Sharing”

Apart, uitwisselen of versmelten? Je kunt vrij nauwkeurig instellen hoever je wilt gaan met de samenwerking tussen de beide besturingssystemen. Als je de configuratie-editor opent, zie je in de linker kolom onder features Security staan.

Wil je je Mac compleet gescheiden houden van je Windowsomgeving, dan vink je hier “Isolate Mac from Windows aan”. Wil je wel op beperkt niveau kunnen uitwisselen is het handig dat je instelt dat beide systemen het klembord kunnen gebruiken en je bestanden tussen beide besturings-systemen kunt uitwisselen via “drag en drop” ofwel slepen in goed Nederlands.

Hier kun je allerlei combinaties kiezen, waarbij je Windows.....


De overstap maken …. Heel beperkt toegang verleent, tot de instelling dat Mac en Windows compleet versmelten en Windowsprogramma’s gewoon in je Dock verschijnen (Coherent, zie hieronder). Je kunt ook aanvinken dat je vanuit OS X je windowsschijf kunt benaderen. Werk je veel met programma’s en bestanden in Windows dan kan dit heel handig zijn. De virtuele schijf nestelt zich nu als een nieuwe harde schijf in Finder. Je kunt ook zorgen dat spotlight de virtuele disk in de zoekacties meeneemt.

Hoofdstuk 12 – Windows in een virtuele omgeving Je neemt ook alle dagelijkse onhebbelijkheden van Windows op de koop toe. Telkens nieuwe veiligheidsupdates, nieuwe antivirusdefinities, rare waarschuwingen dat je anti-spyware niet op orde is, de onbegrijpelijke foutmeldingen.....(al is dit in Windows 7 wel wat verbeterd) Dus gebruik windows als het echt nodig is en als het handig is om beide systeem zoveel mogelijk integraal te laten werken, dan is dat prima. Maar als je het niet nodig hebt, vermijd dit soort combinaties dan maar, want het is veel veiliger om de zaken gescheiden te houden. Maar let wel op: je legt je bestanden op het veilige OS X besturingssysteem wel open voor allerlei Windowsellende in de vorm van virussen, trojaanse paarden enz.

En vanuit windows kan het ook andersom zo werken. Met de instelling Coherent lijkt het zelfs alsof Windows volledig bij het systeem hoort. De programma’s en bestanden van beide besturingssystemen zijn volledig door elkaar te gebruiken. En alles presenteert zich in één scherm. “The best of both worlds” in ultimieme vorm, zou je zeggen...... Maar pas op! Waarom ben je ook al weer overgestapt? Juist...

Als je Windows gebruikt op de Mac zorg dan altijd voor goede virusbescherming. Zodra je toestaat dat Windowsprogramma’s toegang krijgen op de Macschijven of andersom moet je dat helemaal goed geregeld hebben.

Installatie met gebruik van de Boot Camp HD Als je Windows al hebt geïnstalleerd via Boot Camp, kun je gebruik maken van de Boot Camp drive. We verwijzen hiervoor naar de uitgebreide handleiding die je van de parallelssite kunt downloaden.


De overstap maken


Voordelen van het werken via Boot Camp. Het theoretisch voordeel van het werken via Boot Camp ten opzichte van het werken in een virtuele machine is, dat je de mogelijkheid hebt om Windows rechtstreeks op te kunnen starten en te gebruiken los van OS X Snow Leopard. Windows maakt in de Boot Camp-omgeving volledig gebruik van het geheugen en videohardware, wat de snelheid ten goede komt en 3D-gebruik optimaal mogelijk maakt (Je beschikt over een goede omgeving voor games) Voor een Windows installatie via Boot Camp heb je een partitie nodig op je harde schijf. Windows neemt dus permanent ruimte in (in ons voorbeeld stelden we dit in op 21 Gig). Bij een rechtstreekse installatie in een virtuele machine neemt Windows maar 6 Gig in beslag.

Nadelen van het werken via Boot Camp. Bij gebruik van Boot Camp zijn bepaalde functies van Parallels Desktop niet beschikbaar. Bij een virtuele machine waar Windows rechtstreeks in is geïnstalleerd, kun je de functies Snapshot en Undo disk gebruiken. Met een Snapshot leg je de status van je virtuele machine vast. Gaat er iets mis, kun je terug naar die oorspronkelijke status. Het is te vergelijken met een herstelpunt in Windows. Undo disk werkt andersom.

Handelingen in de virtuele machine kunnen worden teruggedraaid. Beide functies kunnen niet tegelijk worden gebruikt. Het is het één of het ander. Het voordeel van deze functies kan zijn, dat je veilig kunt experimenteren. Gaat er iets mis, kun je dat in theorie vrij gemakkelijk weer corrigeren. Gaat er in de Boot Camp installatie iets fout met Windows, dan gaat er iets fout op een fysieke schijf en is corrigeren een stuk lastiger. Dan moet je op de herstelmogelijkheden van Windows zelf gaan terugvallen. Bij mij ging er op een bepaald moment iets fout met de activering en kon ik Windows op de Boot Camp schijf zelfs helemaal niet meer benaderen, dus viel er ook weinig te herstellen. Ik moest een nieuwe installatie uitvoeren. Als je Windows op de Boot Camp-partitie hebt staan, is er sprake van een fysieke installatie van Windows en moet je daar net zo mee omgaan als bij een normale installatie op een PC. Dat betekent dat afsluiten van Windows ook zal leiden tot afsluiten van je Mac. Wil je weer aan de slag, dan moet je je Mac weer helemaal opstarten. Wil je Parallels Desktop afsluiten, terwijl Windows nog actief is, wordt Windows eerst afgesloten voordat je Parallels Desktop er mee stopt. maar dat gaat wel stukken sneller.


De overstap maken Ook het openen van Windows in een VM-omgeving gaat vrij snel. Je kunt de virtuele machine zelfs Pauzeren (Suspend), waarna het opnieuw activeren van Windows nog sneller gaat.

Mijn advies: Als je een virtuele machine gaat gebruiken, en de 3D-functies zijn niet belangrijk, installeer Windows dan niet via de Boot Camp schijf, maar rechtstreeks in een virtuele machine. Je kunt hele bomen opzetten welke Virtuele Machine-software beter is. Na het verschijnen van Parallels 5 lijken de verschillen technisch heel klein. Tests wijzen uit dat Paralells in de meeste gevallen een fractie sneller is. Beide kennen een schare tevreden gebruikers. Oordeel dus zelf en kijk welk programma je het prettigst vindt werken. Bovenstaande beschrijving geeft je een indruk van de enorme mogelijkheden.

Hoofdstuk 12 – Windows in een virtuele omgeving Je krijgt dan wel te maken met 2x eenzelfde productkey op één machine. Dat zul je even moeten uitleggen bij de mensen van Microsoft als je Windows wilt activeren in je 2e virtuele machine.

Andere besturingssystemen We hebben het hier telkens over Windows XP/Vista/7, maar Parallels Desktop en VMware fusion kunnen met veel meer besturingssystemen overweg. De mogelijkheden zijn overweldigend groot.

Alle versies van Windows vanaf 3.11 t/m Windows 7 kunnen worden gebruikt. Ook het antieke MsDos 6.22 behoort dus nog tot de mogelijkheden. Dat is ook wel logisch, want windows 3.11 was nog niet een op zichzelf werkend besturingssysteem. Het werd bovenop MsDos 6.22 geïnstalleerd, zoals de ouderen onder ons zich wellicht nog Zowel Fusion als Parallels zijn in een probeerversie te zullen herinneren. Ook kun je allerlei Linux-varianten op downloaden. Let goed op de prijzen. Er zijn regelmatig Parallels Desktop loslaten, waaronder Redhat, Suse, Mandrake promotie-aanbiedingen te vinden. Virtual box van Sun is gratis en Ubuntu. Zelfs met wat onbekendere besturingssystemen verkrijgbaar, werkt goed, maar biedt wat minder als FreeBSD, OS/2 en Solaris kun je aan de slag. mogelijkheden. Het levert oneindig veel nieuwe (en oude) mogelijkheden op. Je kunt werken met Windows via Boot Camp en Windows ook En de aanschaf van een van deze pakketten is zeker aan te nog een keer in een aparte virtuele machine installeren. bevelen. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 194 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken

Hoofdstuk 13 – De balans opmaken

13. De balans opmaken

Gebruik van Windows op de Mac

In hoofdstuk 4 zijn argumenten voor of tegen de overstap naar een Mac op een rijtje gezet. Uiteindelijk werd het besluit genomen om de overstap te wagen. Maar toen ik dat schreef, had ik zelf dus nog geen ervaring met een Mac. En net als ik toen, zullen de meeste “switchers” wikken en wegen. “Durven we het aan of doen we het toch maar niet?” Ik heb de stap genomen en kan nu uit ervaring meepraten. Ik loop dezelfde punten nog eens langs, die ik in hoofdstuk 4 heb opgesomd.

Windows blijkt zowel op basis van Boot Camp als met virtuele software vlekkeloos te functioneren. Ik heb Windows niet echt nodig. Dit kan overigens voor iedereen anders zijn, met name voor mensen die toepassingen gebruiken, waarvoor nog geen Mac-alternatieven zijn (zoals Access, Publisher, Project of Visio). Een virtuele machine lost problemen van deze groep volledig op.

Gebruiksmogelijkheden Ik ben niet op onverwachte beperkingen gestuit, integendeel zelfs. De Officeprogramma’s voor Mac blijken fraaie sjablonen te bevatten, die het verlies van Publisher deels goed maken. Voor muziekbewerking bleken goede alternatieven voor handen. De komst van MsOffice 2008 voor mac is op het terrein van uitwisselbaarheid met de Windowsomgeving voor zakelijke gebruikers een stap achteruit. VBA macro’s, die in zakelijke omgevingen veel worden gebruikt (en ook op mijn werk), worden niet meer ondersteund. Dit probleem zal in het najaar 2010 met de nieuwe office-versie tot het verleden gaan behoren. De goede integratiemogelijkheden van programma’s zorgen soms voor verrassend handige resultaten. Het thuisnetwerk met daarin ook Windows-machines werkt goed. Ook de uitwisseling met de meeste bluetooth-telefoons wordt goed ondersteund.

Het besturingssysteem Het OS X Snow Leopard besturingssysteem en de meegeleverde programma’s leveren een aantal handige extra’s ten opzichte van Windows. Finder, het navigatieprogramma van OS X, is naar mijn mening beter dan de Windowsverkenner. Het (de-)installeren van programma’s is zeer eenvoudig, onderhoud is nauwelijks nodig en Time Machine als backupsysteem functioneert perfect en is het voor mij helemaal.

Veiligheid en stabiliteit Ik vertrouw op dit moment op de veiligheid van het systeem. Als het Apple platform groeit, zal ook het risico van bedreigingen van buitenaf gaan groeien. Alertheid is dus belangrijk. De stabiliteit is tot nu toe perfect. Over een panicstop, kan ik na 2 jaar nog altijd niet meepraten.


De overstap maken

Functioneren van de randapparatuur De randapparatuur functioneert probleemloos en reageert aanzienlijk sneller dan op mijn Windows PC.

Ergonomie Het scherm is goed. Voor professioneel gebruik wordt aangeraden om de 27”-variant te nemen. Het alu-toetsenbord blijkt in het gebruik erg prettig. Je moet alleen even wennen aan de andere interpunctie-methode. Wil je niet wennen, dan biedt Snow Leoard ook een keyboardlayout “US-international - PC” (een Windows-keyboardindeling) De muizen van Apple zijn omstreden. We hebben gekozen voor een trackpad. Je kunt ook kiezen voor een ergonomische draadloze muis van een andere fabrikant.

Programma’s Wil je volledig binnen OS X Snow Leopard werken en dezelfde functionaliteit behouden, moet je programma’s vervangen. De programma’s voor Mac’s zijn soms verrassend goed. Veel programma’s zijn gemaakt op basis van de “kracht van de eenvoud”. Dan bedoel ik niet dat de mogelijkheden beperkt zijn, maar dat het gebruiksgemak tot grote hoogte is doorgevoerd, terwijl de programma’s op de achtergrond uiterst ingewikkelde toeren uithalen om tot een prachtig resultaat te komen. En zo hoort een computer te werken!

Hoofdstuk 13 – De balans opmaken De samenwerking tussen programma’s onderling is vaak heel goed uitgewerkt (en meestal veel verder dan in Windows) en maakt het werken met een Mac heel efficiënt en prettig.

De conclusie Ik ben (na bijna drie jaar) blij met mijn beslissing om de overstap naar de Mac te hebben gemaakt. Ook de komst van Windows 7 heeft dat niet veranderd. Het is een stuk beter dan zijn voorgangers, maar argumenten vóór een keuze voor de Mac in combinatie met OS X Snow Leopard blijven overeind. Advies: Geef jezelf de tijd om vertrouwd te raken met de “andere logica” van het OS X besturingssysteem. In het begin is het soms irritant, dat het systeem zich anders gedraagt dan je verwacht (want je denkt immers volgens de Windows-logica). Daaraan zul je steeds meer wennen. Het is niet slechter, maar het is anders. Geleidelijk zul je steeds meer nieuwe handige mogelijkheden van je Mac ontdekken. Als je de goede dingen van Windows in je Applesysteem weet te integreren en open blijft staan voor goed doordachte andere benaderingen van Apple, ontstaat een werkomgeving, met “The best of both worlds”. Wanneer je besluit een Mac Mini, iMac of MacBook (...Air of Pro..) aan te schaffen wens ik je er heel veel plezier mee!


De overstap maken

Hoofdstuk 13 – De balans opmaken

Naschrift : Mocht je tot een andere conclusie komen dan ik en je toch niet prettig voelen bij het Apple besturingsysteem, dan is de iMac ook bruikbaar als een erg fraaie en vlotte Windows PC, waar je met Windows XP, Vista of Windows 7 prima uit de voeten kunt. Er schijnen zelfs bedrijven die dat doen, omdat men de hardware van Apple als degelijker beoordeelt (en meer uitstraling vindt hebben) dan die van andere merken. Je hebt het OS X besturingssysteem dan nog wel en de hardwaredrivers voor Windows te kunnen partitie in dat geval voor OS X uiteraard zo waardoor je maximaal de ruimte overhoudt voor je

nodig om “Boot Camp” installeren. Je kunt de klein mogelijk maken, Windowspartitie.

Je kunt “Boot Camp” vervolgens zo instellen dat Windows automatisch als eerste besturingssysteem opstart, waardoor je de Mac volledig kan gebruiken als Windows-PC. XP, Vista en Windows 7 werken prima op de Mac. Het kan.... ...maar ik denk niet dat je hiervoor zal kiezen!


De overstap maken

Bijlage I. Voor en nadelen van een ebook

I. Voor en nadelen van een eboek? Een elektronisch boek wordt op een elektronisch medium verspreid en wordt via een beeldscherm gelezen of via geluidsboxen ten gehore gebracht. Deze vorm heeft een aantal vooren nadelen ten opzichte van een papieren boek.

Dat eReaders zijn platte computers met een zwart-witscherm, met maar een doel: boeken en kranten lezen. De kwaliteit van eReaders wordt steeds beter en de prijzen lager. Ipad heeft een kleurenscherm is een multifunctioneel apparaat.

De nadelen in het gebruik

Hiermee kun je een eboek dus wel oppakken en lekker in je luie stoel gaan lezen en meenemen op reis. De grote boekwinkelketens in zijn Nederland hebben de verkoop van eboeken en eReaders inmiddels in hun assortiment opgenomen. Dit zal bij ons dus ook een gewoon verschijnsel gaan worden. Maar daarnaast zal het papieren boek (voorlopig) zijn grote waarde blijven houden.

Laten we maar met de nadelen beginnen. Om een eboek te kunnen lezen heb je een computer of eReader nodig. Die moet je wel hebben en weten hoe die werkt. Het ding kan bovendien net storing vertonen (je harde schijf, je videokaart of je scherm gaat kapot, je batterij is leeg enz.), als je wilt gaan lezen. Sommige mensen vinden lezen vanaf een beeldscherm niet prettig of nemen teksten van zo’n beeldscherm minder goed in zich op dan vanaf papier. Om een eboek even op te pakken en eens lekker in je luie stoel gaan zitten lezen, heb je een eReader of een iPad nodig. Dat kunnen voor veel mensen allemaal serieuze drempels zijn om een eboek te waarderen. In een aantal andere landen is het eboek al meer ingeburgerd dan bij ons in Nederland. Er zijn sinds ruim een jaar in Nederland speciale eboekreaders in de handel. Sinds juli is de iPad in Nederland verkrijgbaar.

De voordelen in het gebruik Het gebruik van een eboek kan ook grote voordelen hebben. Je hoeft de deur niet uit om het te kopen (downloaden) Het eboek is vaak goedkoper (geen drukkosten) Het eboek kan makkelijk actueel gehouden worden(updates) Het eboek neemt geen extra ruimte in je boekenkast. Het eboek bespaart papier, inbinden en vervoer (milieu) Het eboek kan foto’s, films en internetverwijzingen bevatten Je kunt veel boeken tegelijk meenemen op reis Je kunt tekst op het scherm groter of kleiner instellen Je kunt heel makkelijk zoeken in eboeks Je kunt teksten snel elektronisch uitwisselen met anderen Je kunt teksten hergebruiken in eigen verslagen, scripties e.d.


De overstap maken

Bijlagen: Wegwijzers

II. Wegwijzer toetsenbord en interpunctie Omschrijving

3

(OS X-toetsenbord-layout)

(Windows-toetsenbord-layout)

Hoofdletters

Shift+(Letter)

Shift+(Letter)

ë, ä, ö, ü, ï é, á, ó, ú, í è, à, è, ù, ì ê, â, ê, û, î Ç å ø ñ ß €

Alt+u Alt+e Alt+` Alt+i Alt+c Alt+a Alt+o Alt+n Alt+s Alt+2

Shift+”  (hoofd)letter ´  (hoofd)letter `  (hoofd)letter Shift+6^  (hoofd)letter Alt+c Alt+a Alt+o Alt+n n Alt+s Shift+alt+2

(+hoofdletters) (+hoofdletters) (+hoofdletters) (+hoofdletters) (uit het Frans) (uit de Scandinavische talen) (uit de Scandinavische talen) (uit het Spaans/Portugees) (uit het Duits) (het Euroteken)

 (hoofd)letter  (hoofd)letter  (hoofd)letter  (hoofd)letter

n

Voorbeeld: Alt+u betekent druk Alt en de u-toets tegelijk in. (hoofd)letter betekent toets daarna de letter of hoofdletter in. Dit overzicht is gemakkelijk uit te printen. Leg het naast je toetsenbord om aan de nieuwe toetsenbordlayout te wennen.

3

VS-international-PC is een standaardtoetsenbord-layout van OS X Snow Leopard. In de vorige versies komt deze toetsenbord-layout niet voor.



De overstap maken

III. Wegwijzer toetsenbord en functietoetsen Niet alle functietoetsen hebben standaard een functie meegekregen. Je ziet hieronder de standaardfuncties van f-toetsen of functies in combinatie met de fn-toets.

F

Omschrijving

8 9 10 11 12 fn+1 fn+2 fn+3 fn+4 fn+7 fn+8 fn+9 fn+10 fn+11 fn+12

Spaces : Alle bureaubladen naast elkaar laten zien Exposé :Alle geopende vensters naast elkaar laten zien Exposé: Alle geopende venster in één programma laten zien Exposé: Alle geopende venster opzij schuiven en bureau tonen Dashboard: laten zien of verbergen Schermverlichting donkerder instellen Schermverlichting lichter instellen Exposé :Alle geopende vensters naast elkaar laten zien Dashboard: laten zien of verbergen Multimediatoets: nummer terug Multimediatoets: afspelen/pauzeknop Multimediatoets: nummer vooruit Multimediatoets: geluid aan/uit Multimediatoets: geluid zachter Multimediatoets: geluid harder

Bureaublad X X X X X

MultiMedia

Overige

X X X X X X X X X X

Vind je het prettig om functies direct onder een f-toets te kunnen benaderen, kun je zelf de functionaliteit uitbreiden door het opstarten van programma’s naar keuze aan de knoppen toewijzen. De werkwijze wordt beschreven op bladzijde 180. Dit overzicht is gemakkelijk uit te printen. Leg het naast je toetsenbord om aan de nieuwe toetsenbordlayout te wennen. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 200 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken


IV. Wegwijzer toetsenbord en combinatietoetsen De mogelijkheden om te werken met toetscombinaties zijn eindeloos in OS X Snow Leopard. Er is in de boekwinkels een ruim 60 pagina’s tellend boekje voor alle mogelijkheden te koop. Wij beperken ons tot een aantal veel gebruikte functies in OS X Snow Leopard.

Omschrijving

Toetscombinatie

Opmerkingen

⇧⌘/ Helpfunctie oproepen Uitgebreide toetsfuncties in of uitschakelen Ctrl + F1 Anders werken een aantal toetscombinaties niet Menubalk zonder muis bedienen Ctrl + F2 Navigeren met pijltjestoetsen/kiezen met entertoets Dock zonder muis bedienen Ctrl + F4 Navigeren met pijltjestoetsen/kiezen met entertoets Programmakiezer Ctrl+Tab Schakelen tussen programma’s ⌘N Venster: Nieuw venster openen Werkt in veel programma’s als nieuw document openen ⌘M Venster: Venster minimaliseren Venster gaat naar het Dock ⌥⌘M Venster: Alle vensters sluiten ⌘W Venster: Venster sluiten ⌥⌘W Venster: Alle vensters sluiten ⇧⌘N Mappen: Nieuw ⌘A Mappen en documenten: Selecteren alles ⌘O Mappen en documenten: Openen Nadat map of document is geselecteerd ⌘C Mappen en documenten: Kopiëren Nadat map of document is geselecteerd ⌘X Mappen en documenten: Knippen Nadat map of document is geselecteerd ⌘V Mappen en documenten: Onderdeel plakken Nadat bestemmingsmap is geselecteerd ⌘V Mappen en documenten: Alias maken Nadat map of document is geselecteerd ⌘Backspace Mappen en documenten: Naar prullenmand ⌘F Zoeken ⌥⌘Spatiebalk Uitgebreid zoeken Ctrl+⏏ Uiloggen, Sluimer of uitzetten Opent een dialoogvenster Dit overzicht is gemakkelijk uit te printen. Leg het naast je toetsenbord om aan de nieuwe toetsenbordlayout te wennen. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 201 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

De overstap maken


V. Wegwijzer: Programma’s op de Mac In windows ben je gewend om met een aantal programma te werken. Het gebruik van programma’s zal per persoon kunnen verschillen. Een logische vraag van een Windowsgebruiker, die overweegt om over te stappen naar een Mac, zal zijn: ”kan ik de programma’s die ik nu gebruik ook op de Mac gebruiken?”

Als hetzelfde programma voor de Mac verkrijgbaar is, betekent dat ook niet dat je je Windowsprogramma zomaar op de Mac kunt installeren. Je zult het programma voor de Mac (meestal) opnieuw moeten aanschaffen. De kosten daarvan kunnen behoorlijk oplopen, dus houdt daar rekening mee als je overweegt om de overstap te maken.

Onder een Virtuele machine of Boot Camp waarin je Windows XP, Vista of Windows 7 hebt geïnstalleerd is het antwoord altijd “ja” (zie blz 184). Maar we gaan er in deze Wegwijzer vanuit dat je naar de iMac overstapt vanwege de voordelen van Os X Snow Leopard. Welke programma’s gebruik je dan in Windows, die ook voor gebruik in OS X Snow Leopard verkrijgbaar zijn?

De sites waar je informatie kunt vinden over de programma’s voor de Mac in de lijst:

Voor Windows zijn talloze programma’s verkrijgbaar. Een volledig sluitend antwoord op die vraag is dus niet te geven. In het programmaoverzicht op de komende pagina’s wordt uitgegaan van een aantal veel gebruikte Windowsprogramma’s. In het overzicht wordt aangegeven of dezelfde programma’s (of andere versies daarvan) ook verkrijgbaar zijn voor de Mac. Is dat niet zo, dan wordt een suggestie gedaan voor een Macprogramma met een vergelijkbare functionaliteit. Dat betekent niet automatisch dat zo’n programma ook om kan gaan met de bestanden van het Windowsprogramma. In de laatste kolom wordt aangegeven of dat zo is of niet.

www.apple.nl (OS X, iLife, iTunes, iWorks, Aperture, Logic Pro, Final Cut pro) www.adobe.com/nl/ www.mactopia.nl (Ms Office 2008 voor Mac en MSN 7 voor Mac) www.Filemaker.nl (Filemaker, Bento) www.projectwizards.net/en/ (Merlin) www.Mindjet.com (Mindmanager) www.Conceptdraw.com (Conceptdrawpro) www.belastingdienst.nl (belastingaangifte) www.roxio.nl (Titanium toast) www.mozilla.org (Firefox, Thunderbird) www.eudora.com (Eudora) www.download-provider.com (Cabot) www.versiontracker.com (Songbird, Realplayer, Audacity, iAntivirus, Onyx, Paragon, Tinkertools, aMsn, Adium, Frostwire)


De overstap maken


Programmavergelijking Onderdeel

Windowsprogramma

Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1

Meegeleverd met de computer en het besturingssysteem

Windows Windows Windows Windows Windows Windows Windows Windows Windows Windows Windows Windows

Creatieve software

Adobe Photoshop element 8NL Adobe Photoshop Lightroom Adobe Photoshop CS5 Adobe creative suites CS5 ACDSee /Picassa

Photoshop elements 8 UK Adobe Photoshop lightroom Adobe Photoshop CS 5 Adobe creative suites CS54 Nee /Picassa

iTunes 10 Quicktime Realplayer Mediamonkey Audacity Cubase

iTunes 10 (gratis) Quicktime (OS X) Realplayer (gratis) Nee 1 Audacity (gratis) Nee 1 Nee 1 Nee 1

Geluid en Video

XP, Vista of Win 7 Internet explorer Live mail Paint media player Dvdmaker Moviemaker Fotogallerie Agenda Contactpersonen Firewall Defender

Zelfde programma op een Mac

Adobe Premiere elements Windows Media Center 1)

4

Mac Alternatief OS X Snow Leopard Safari (OS X) Mail (OS X) Paintbrush (OS X) iTunes 10 (gratis) iDVD (iLife09) iMovie (iLife09) iPhoto (iLife’09) iCal (OS X)’ Adresboek (OS X) Firewall (OS X) Duhhh??

Aperture 2

iPhoto (iLife 09)

Bestanden uitwisselbaar Ja n.v.t. Nee Ja Gedeeltelijk n.v.t. n.v.t. Ja Nee Ja n.v.t.

Ja Ja Ja Ja Ja

Logic pro

Ja Ja Ja Gedeeltelijk Ja Ja

Final cut express Apple Front Row (OS X)

Ja Ja

iTunes of Songbird (gratis)

Al deze programma’s kunnen via Boot Camp of via Virtuele Machine software en Windowssoftware op de Mac worden gebruikt!

Alle Creatieve software, zoals Photoshop, Indesign van Adobe is ook voor de Mac verkrijgbaar.


De overstap maken Onderdeel Productiviteit

Hulpprogramma’s

Internet

1)

Bijlagen: Wegwijzers Windowsprogramma

Zelfde programma op een Mac

Ms Word 2010 Ms Excel 2010 Ms Powerpoint 2010 Ms Access 2010 Ms Outlook 2010 Ms Publisher 2010 Ms Project 2007 Ms Visio 2007 Belastingdienst aangifte

Ms Word 2008 Ms Excel 2008 Ms Powerpoint 2008 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Nee 1 Belastingdienst aangifte

Adobe Acrobat reader 9 Ahead Nero/Easy creator 2009 McAfee antivirus Norton antivirus Norton utilities / Tune-up

Adobe Acrobat reader 9 Nee 1 Nee 1 Norton antivirus Nee

Safari 4 Firefox 3.6 Ms Messenger 8 Ms Mail Thunderbird (mail) Eudora 7 Limewire Adobe Dreamweaver CS5

Safari 4 (gratis) Firefox 3.6 (gratis) Ms Messenger 7 (gratis) Nee 1 Thunderbird (gratis) Eudora 7 (gratis) Nee 1 Adobe Dreamweaver CS5

Mac Alternatief

Bestanden uitwisselbaar

Pages (iWork’09) Numbers (iWork’09) Keynote (iWork’09) Filemaker / Bento 3 Entourage (MsOffice 2008)

Ja Ja5 Ja Nee (alleen Excel) Ja Nee Ja, t/m Project 2003 Ja XML conversie Ja

6

o.a Merlin, Mindmanager o.a. Conceptdraw pro

Titanium Toast

Ja n.v.t.

o.a. iAntivirus (gratis) o.a. Onyx, Tinkertools (gratis)

n.v.t. n.v.t.

aMSN, Adium, e.v.a. (gratis) Mail (OS X)

Frostwire, Cabot (gratis)

n.v.t. n.v.t. n.v.t. Alleen via omwegen. Ja Ja n.v.t. Ja

Al deze programma’s kunnen via Boot Camp of via Virtuele Machine software en Windowssoftware op de Mac worden gebruikt!

2) Office for Mac 2008 wordt voor het einde van 2010, vervangen door Office for Mac 2011 en zal Outlook bevatten en weer VBA-scripts ondersteunen

5 6

Geen VBA macro ondersteuning Slablonen in Word voor Mac 2008 hebben deels dezelfde functie


De overstap maken

CC-Licentie

Licentie HET WERK (ALS HIERONDER OMSCHREVEN) WORDT TER BESCHIKKING GESTELD OVEREENKOMSTIG DE VOORWAARDEN VAN DEZE CREATIVE COMMONS PUBLIEKE LICENTIE ('CCPL' OF 'LICENTIE'). HET WERK WORDT BESCHERMD OP GROND VAN HET AUTEURSRECHT, NABURIGE RECHTEN, HET DATABANKENRECHT EN/OF ENIGE ANDERE TOEPASSELIJKE RECHTEN. MET UITZONDERING VAN HET IN DEZE LICENTIE OMSCHREVEN TOEGESTANE GEBRUIK VAN HET WERK IS ENIG ANDER GEBRUIK VAN HET WERK NIET TOEGESTAAN. DOOR HET UITOEFENEN VAN DE IN DEZE LICENTIE VERLEENDE RECHTEN MET BETREKKING TOT HET WERK AANVAARDT EN GAAT DE GEBRUIKER AKKOORD MET DE VOORWAARDEN VAN DEZE LICENTIE, MET DIEN VERSTANDE DAT (DE INHOUD VAN) DEZE LICENTIE OP VOORHAND VOLDOENDE DUIDELIJK KENBAAR DIENT TE ZIJN VOOR DE ONTVANGER VAN HET WERK. DE LICENTIEGEVER VERLEENT DE GEBRUIKER DE IN DEZE LICENTIE OMSCHREVEN RECHTEN MET INACHTNEMING VAN DE DESBETREFFENDE VOORWAARDEN. 1. Definities 1. 'Verzamelwerk' een werk waarin het Werk, in zijn geheel en in ongewijzigde vorm, samen met een of meer andere werken, die elk een afzonderlijk en zelfstandig werk vormen, tot een geheel is samengevoegd. Voorbeelden van een verzamelwerk zijn een tijdschrift, een bloemlezing of een encyclopedie. Een Verzamelwerk zal voor de toepassing van deze Licentie niet als een Afgeleid werk (als hieronder omschreven) worden beschouwd. 2. 'Afgeleid werk' een werk dat is gebaseerd op het Werk of op het Werk en andere reeds bestaande werken. Voorbeelden van een Afgeleid werk zijn een vertaling, een muziekschikking (arrangement), een toneelbewerking, een literaire bewerking, een verfilming, een

geluidsopname, een kunstreproductie, een verkorte versie, een samenvatting of enig andere bewerking van het Werk, met dien verstande dat een Verzamelwerk voor de toepassing van deze Licentie niet als een Afgeleid werk zal worden beschouwd. Indien het Werk een muziekwerk betreft, zal de synchronisatie van de tijdslijnen van het Werk en een bewegend beeld ('synching') voor de toepassing van deze Licentie als een Afgeleid Werk worden beschouwd. 3. 'Licentiegever' de natuurlijke persoon/personen of rechtspersoon/rechtspersonen die het Werk volgens de voorwaarden van deze Licentie aanbiedt/aanbieden. 4. 'Maker' de natuurlijke persoon/personen of rechtspersoon/personen die het oorspronkelijke werk gemaakt heeft/hebben. Voor de toepassing van deze Licentie wordt onder de Maker mede verstaan de uitvoerende kunstenaar, film- en fonogramproducent en omroeporganisaties in de zin van de Wet op de naburige rechten en de producent van een databank in de zin van de Databankenwet. 5. 'Werk' het auteursrechtelijk beschermde werk dat volgens de voorwaarden van deze Licentie wordt aangeboden. Voor de toepassing van deze Licentie wordt onder het Werk mede verstaan het fonogram, de eerste vastlegging van een film en het (omroep)programma in de zin van de Wet op de naburige rechten en de databank in de zin van de Databankenwet, voor zover dit fonogram, deze eerste vastlegging van een film, dit (omroep)programma en deze databank beschermd wordt krachtens de toepasselijke wet in de jurisdictie van de Gebruiker. 6. 'Gebruiker' de natuurlijke persoon of rechtspersoon die rechten ingevolge deze Licentie uitoefent en die de voorwaarden van deze Licentie met betrekking tot het Werk niet eerder geschonden heeft, of die van de Licentiegever uitdrukkelijke toestemming gekregen heeft om rechten ingevolge deze Licentie uit te oefenen ondanks een eerdere schending. 2. Beperkingen van de uitsluitende rechten. Niets in deze Licentie strekt ertoe om de rechten te beperken die voortvloeien uit de beperkingen en uitputting van de uitsluitende rechten


De overstap maken van de rechthebbende krachtens het auteursrecht, de naburige rechten, het databankenrecht of enige andere toepasselijke rechten. 3. Licentieverlening. Nadat de gebruiksvergoeding van dit werk is betaald aan de Licentiegever en met inachtneming van de voorwaarden van deze Licentie verleent de Licentiegever hierbij aan de Gebruiker een wereldwijde, niet-exclusieve licentie om de navolgende rechten met betrekking tot het Werk vrij van royalty's uit te oefenen voor de duur van de toepasselijke intellectuele eigendomsrechten: 1. het reproduceren van het Werk, het opnemen van het Werk in een of meerdere Verzamelwerken, en het reproduceren van het in de Verzamelwerken opgenomen Werk; 2. het verspreiden van exemplaren van het Werk, het in het openbaar tonen, open uitvoeren en het on-line beschikbaar stellen van het Werk, afzonderlijk en als deel van een Verzamelwerk; 3. het opvragen en hergebruiken van het Werk; De Gebruiker mag deze rechten uitoefenen met behulp van alle thans bekende media, dragers en formats. De Gebruiker is tevens gerechtigd om technische wijzigingen aan te brengen die noodzakelijk zijn om de rechten met behulp van andere media, dragers en formats uit te oefenen, maar is verder niet gerechtigd om Afgeleide Werken te maken. Alle niet uitdrukkelijk verleende rechten zijn hierbij voorbehouden aan de Licentiegever, met inbegrip van maar niet beperkt tot de rechten die in de artikelen 4(e) en 4(f) worden genoemd. Voor zover de Licentiegever op basis van het nationale recht ter implementatie van de Europese Databankenrichtlijn over uitsluitende rechten beschickt doet de Licentiegever afstand van deze rechten. 4. Beperkingen. De in artikel 3 verleende Licentie is uitdrukkelijk gebonden aan de volgende beperkingen:

CC-Licentie 1. De Gebruiker mag het Werk uitsluitend verspreiden, in het openbaar tonen, op- of on-line beschikbaar stellen met inachtneming van de voorwaarden van deze Licentie, en de Gebruiker dient een exemplaar van, of de Uniform Resource Identifier voor, deze Licentie toe te voegen aan elk exemplaar van het Werk dat de Gebruiker verspreidt, in het openbaar toont, op- of uitvoert, of on-line beschikbaar stelt. Het is de Gebruiker niet toegestaan om het Werk onder enige afwijkende voorwaarden aan te bieden waardoor de voorwaarden van deze Licentie dan wel de mogelijkheid van de ontvangers van het Werk om de rechten krachtens deze Licentie uit te oefenen worden beperkt. Het is de Gebruiker niet toegestaan om het Werk in sublicentie te geven. De Gebruiker dient alle vermeldingen die verwijzen naar deze Licentie dan wel naar de uitsluiting van garantie te laten staan. Het is de Gebruiker niet toegestaan om het Werk te verspreiden, in het openbaar te tonen, op- of uit te voeren of online beschikbaar te stellen met toepassing van technologische voorzieningen waardoor de voorwaarden van deze Licentie dan wel de mogelijkheid van de ontvangers van het Werk om de rechten krachtens deze Licentie uit te oefenen worden beperkt. Het voorgaande is tevens van toepassing op het Werk dat deel uitmaakt van een Verzamelwerk, maar dat houdt niet in dat het Verzamelwerk, afgezien van het Werk zelf, gebonden is aan de voorwaarden van deze Licentie. Indien de Gebruiker een Verzamelwerk maakt, dient deze, op verzoek van welke Licentiegever ook, de op grond van artikel 4(c) vereiste naamsvermelding uit het Verzamelwerk te verwijderen, voor zover praktisch mogelijk, conform het verzoek. 2. Het is de Gebruiker niet toegestaan om de krachtens artikel 3 aan de Gebruiker verleende rechten uit te oefenen op een wijze die in de eerste plaats is bedoeld voor of is gericht op zakelijk of persoonlijk financieel gewin. De uitwisseling van het Werk in ruil voor andere door intellectuele eigendomsrechten beschermde werken door het delen van digitale bestanden (file-sharing) of anderszins zal niet worden beschouwd als zijnde bedoeld voor of gericht op zakelijk of persoonlijk financieel gewin, met dien verstande dat er geen betaling of andersoortige financiële vergoeding plaatsvindt in verband met de uitwisseling van de door intellectuele eigendomsrechten beschermde werken.


De overstap maken 3. Indien de Gebruiker het Werk of Verzamelwerken verspreidt, in het openbaar toont, op- of uitvoert of on-line beschikbaar stelt, dient de Gebruiker, tenzij er sprake is van een verzoek als vermeld in lid 4(a), alle auteursrechtvermeldingen met betrekking tot het Werk te laten staan. Tevens dient de Gebruiker, op een wijze die redelijk is in verhouding tot het gebruikte medium, de naam te vermelden van (i) de Maker(of zijn/haar pseudoniem indien van toepassing) indien deze wordt vermeld; en/of (ii) van (een) andere partij(en) (b.v. sponsor, uitgeverij, tijdschrift) indien de naamsvermelding van deze partij(en) ("Naamsvermeldingsgerechtigden") in de auteursrechtvermelding of algemene voorwaarden van de Licentiegever of op een andere redelijke wijze verplicht is gesteld door de Maker en/of de Licentiegever; de titel van het Werk indien deze wordt vermeld; voorzover redelijkerwijs toepasbaar de Uniform Resource Identifier, indien aanwezig, waarvan de Licentiegever heeft aangegeven dat deze bij het Werk hoort, tenzij de URI niet verwijst naar de auteursrechtvermeldingen of de licentie-informatie betreffende het Werk. De Gebruiker dient op redelijke wijze aan de in dit artikel genoemde vereisten te voldoen; echter, met dien verstande dat, in geval van een Verzamelwerk, de naamsvermeldingen in ieder geval geplaatst dienen te worden, indien er een naamsvermelding van alle makers van het Verzamelwerk geplaatst wordt dan als deel van die naamsvermeldingen, en op een wijze die in ieder geval even duidelijk is als de naamsvermeldingen van de overige makers. Volledigheidshalve dient te worden vermeld dat de Gebruiker uitsluitend gebruik mag maken van de naamsvermelding op de in dit artikel omschreven wijze teneinde te voldoen aan de naamsvermeldingsverplichting en, door gebruikmaking van zijn rechten krachtens deze Licentie, is het de Gebruiker niet toegestaan om op enigerlei wijze de indruk te wekken dat er sprake is van enig verband met, sponsorschap van of goedkeuring van de (toepasselijke) Maker, Licentiegever c.q. Naamsvermeldingsgerechtigden van de Gebruiker of diens gebruik van het Werk, zonder de afzonderlijke, uitdrukkelijke, voorafgaande, schriftelijke toestemming van de Maker, Licentiegever c.q. Naamsvermeldingsgerechtigden. 4. Volledigheidshalve dient te worden vermeld, dat de hierboven vermelde beperkingen (lid 4(a), lid 4(b) en lid 4(c)) niet van toepassing

CC-Licentie zijn op die onderdelen van het Werk die geacht worden te vallen onder de definitie van het 'Werk' zoals vermeld in deze Licentie uitsluitend omdat zij voldoen aan de criteria van het sui generis databankenrecht krachtens het nationale recht ter implementatie van de Europese Databankenrichtlijn. Volledigheidshalve dient te worden vermeld dat: 1. Niet voor afstand vatbare heffingsregelingen. In het geval van niet voor afstand vatbare heffingsregelingen (bijvoorbeeld met betrekking tot thuiskopieën) de Licentiegever zich het recht voorbehoudt om dergelijke heffingen te innen (al dan niet door middel van een auteursrechtenorganisatie) bij zowel commercieel als niet-commercieel gebruik van het Werk; 2. Voor afstand vatbare heffingsregelingen. In het geval van voor afstand vatbare heffingsregelingen (bijvoorbeeld met betrekking tot leenrechten) de Licentiegever zich het recht voorbehoudt om dergelijke heffingen te innen (al dan niet door middel van een auteursrechtenorganisatie) bij commercieel gebruik van het Werk. De Licentiegever doet daarentegen afstand van het recht om dergelijke heffingen te innen (al dan niet door middel van een auteursrechten organisatie) bij niet-commercieel gebruik van het Werk; 3. Collectief rechtenbeheer. De Licentiegever afstand doet van het recht om vergoedingen te innen (zelfstandig of, indien de Licentiegever lid is van een auteursrechtenorganisatie, door middel van die organisatie) bij niet-commercieel gebruik van het Werk. De Licentiegever behoudt zich het recht voor om vergoedingen te innen (zelfstandig of, indien de Licentiegever lid is van een auteursrechtenorganisatie, door middel van die organisatie) bij commercieel gebruik van het Werk. 6. De in artikel 3 verleende rechten moeten worden uitgeoefend met inachtneming van het morele recht van de Maker (en/of de uitvoerende kunstenaar) om zich te verzetten tegen elke misvorming, verminking of andere aantasting van het werk, welke nadeel zou kunnen toebrengen aan de eer of de naam van de Maker (en/of de uitvoerende kunstenaar) of aan zijn waarde in deze hoedanigheid, indien en voor zover de Maker (en/of de uitvoerende kunstenaar) op grond van een op hem van toepassing zijnde wettelijke bepaling geen afstand kan doen van dat morele recht.


De overstap maken

CC-Licentie

5. Garantie en vrijwaring. TENZIJ ANDERS SCHRIFTELIJK IS OVEREENGEKOMEN DOOR DE PARTIJEN, STELT DE LICENTIEGEVER HET WERK BESCHIKBAAR OP 'ASIS' BASIS, ZONDER ENIGE GARANTIE, HETZIJ DIRECT, INDIRECT OF ANDERSZINS, MET BETREKKING TOT HET WERK, MET INBEGRIP VAN, MAAR NIET BEPERKT TOT GARANTIES MET BETREKKING TOT DE EIGENDOMSTITEL, DE VERKOOPBAARHEID, DE GESCHIKTHEID VOOR BEPAALDE DOELEINDEN, MOGELIJKE INBREUK, DE AFWEZIGHEID VAN LATENTE OF ANDERE TEKORTKOMINGEN, DE JUISTHEID OF DE AAN- OF AFWEZIGHEID VAN FOUTEN, ONGEACHT DE OPSPOORBAARHEID DAARVAN, INDIEN EN VOORZOVER DE WET NIET ANDERS BEPAALT. 6. Beperking van de aansprakelijkheid. DE LICENTIEGEVER AANVAARDT GEEN ENKELE AANSPRAKELIJKHEID JEGENS DE GEBRUIKER VOOR ENIGE BIJZONDERE OF INCIDENTELE SCHADE OF GEVOLGSCHADE VOORTVLOEIEND UIT DEZE LICENTIE OF HET GEBRUIK VAN HET WERK, ZELFS NIET INDIEN DE LICENTIEGEVER OP DE HOOGTE IS GESTELD VAN HET RISICO VAN DERGELIJKE SCHADE, INDIEN EN VOORZOVER DE WET NIET ANDERS BEPAALT. 7. Beëindiging 1. Deze Licentie en de daarin verleende rechten vervallen automatisch op het moment dat de Gebruiker in strijd handelt met de voorwaarden van deze Licentie. De licenties van natuurlijke personen of rechtspersonen die Verzamelwerken hebben ontvangen van de Gebruiker krachtens deze Licentie blijven echter in stand zolang dergelijke natuurlijke personen of rechtspersonen zich houden aan de voorwaarden van die licenties. Na de beëindiging van deze Licentie blijven artikelen 1, 2, 5, 6, 7 en 8 onverminderd van kracht. 2. Met inachtneming van de hierboven vermelde voorwaarden wordt de Licentie verleend voor de duur van de toepasselijke intellectuele eigendomsrechten op het Werk. De Licentiegever behoudt zich desalniettemin te allen tijde het recht voor om het Werk volgens

gewijzigde licentievoorwaarden te verspreiden of om het Werk niet langer te verspreiden; met dien verstande dat een dergelijk besluit niet de intrekking van deze Licentie (of enig andere licentie die volgens de voorwaarden van deze Licentie (verplicht) is verleend) tot gevolg heeft, en deze Licentie onverminderd van kracht blijft tenzij zij op de in lid a omschreven wijze wordt beëindigd. 8. Diversen 1. Elke keer dat de Gebruiker het Werk of een Verzamelwerk verspreidt of on-line beschikbaar stelt, biedt de Licentiegever de ontvanger een licentie op het Werk aan volgens de algemene voorwaarden van deze Licentie. 2. Indien enige bepaling van deze Licentie nietig of niet rechtens afdwingbaar is, zullen de overige voorwaarden van deze Licentie volledig van kracht blijven. De nietige of niet-afdwingbare bepaling zal, zonder tussenkomst van de partijen, worden vervangen door een geldige en afdwingbare bepaling waarbij het doel en de strekking van de oorspronkelijke bepaling zoveel mogelijk in acht worden genomen. 3. Een verklaring van afstand van in deze Licentie verleende rechten of een wijziging van de voorwaarden van deze Licentie dient schriftelijk te geschieden en getekend te zijn door de partij die verantwoordelijk is voor de verklaring van afstand respectievelijk de partij wiens toestemming voor de wijziging is vereist. 4. Deze Licentie bevat de volledige overeenkomst tussen de partijen met betrekking tot het in licentie gegeven Werk. Er zijn geen andere afspraken gemaakt met betrekking tot het Werk. De Licentiegever is niet gebonden aan enige aanvullende bepalingen die worden vermeld in mededelingen van de Gebruiker. Deze licentie kan uitsluitend worden gewijzigd met de wederzijdse, schriftelijke instemming van de Licentiegever en de Gebruiker.


De overstap maken

CC-Licentie

Aansprakelijkheid en merkrechten van Creative Commons Creative Commons is geen partij bij deze Licentie en stelt geen enkele garantie met betrekking tot het Werk. Creative Commons kan op geen enkele wijze aansprakelijk worden gehouden jegens de Gebruiker of derden voor enigerlei schade met inbegrip van, maar niet beperkt tot enige algemene, bijzondere, incidentele of gevolgschade voortvloeiend uit deze Licentie. Onverminderd het bepaalde in de twee (2) voorgaande volzinnen is Creative Commons gebonden aan alle rechten en verplichtingen van de Licentiegever indien Creative Commons zichzelf uitdrukkelijk kenbaar gemaakt heeft als de Licentiegever krachtens deze Licentie. Met uitzondering van het beperkte doel om iedereen erop te wijzen dat het Werk in licentie is gegeven krachtens de CCPL, geeft Creative Commons aan geen van de partijen toestemming om gebruik te maken van de merknaam 'Creative Commons', enige daarmee verband houdende merknamen dan wel het logo van Creative Commons gebruiken zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Creative Commons. Het geoorloofde gebruik dient in overeenstemming te zijn met de alsdan geldende richtlijnen betreffende het gebruik van merknamen van Creative Commons zoals die bekend worden gemaakt op de website of anderszins van tijd tot tijd, desgevraagd, ter beschikking worden gesteld. Volledigheidshalve dient te worden vermeld dat deze merkrechtelijke beperking geen deel uitmaakt van de Licentie. U kunt contact opnemen http://creativecommons.org/

met

Creative

Commons

via

de

website:


De overstap maken

Ook verkrijgbaar in deze serie: Daar zit muziek in...Je Mac als muziekcentrum

CC-Licentie Geniet van muziek van hoge kwaliteit

We willen muziek opnemen in de hoogst mogelijke geluids-kwaliteit, die bruikbaar is om kwalitatief goede CD’s mee te branden, direct op je hifistereo-installatie te gebruiken, maar ook op je MP3-speler of iPod. In dit eboek lees je welke keuzes je moet maken en waarom ?

Importeren, opnemen en bewerken: alles komt aan bod

Stop je complete muziekbibliotheek in een heel klein kastje In de Nederlandse huiskamers staat een mengeling van oude en nieuwe muziekmedia in de kast: platen, banden, CD’s, muziek-DVD’s, gedigitaliseerde opnames en mp3-muziek.

Dit eboek laat zien hoe je op je (Apple-)computer al deze muziek samenbrengt in één muziekbibliotheek. Het resultaat is dat al je muziek, die nu kasten vol ruimte inneemt, op één enkel extern schijfje wordt gezet, die niet meer ruimte in-neemt dan een boek. En de geluidskwaliteit is geweldig!

In dit eboek leren we je alle mogelijkheden om muziek op te nemen en in je muziekbibliotheek te importeren. Daarbij wor-den alle opnametechnieken uitgelegd, inclusief converteren en bewerkingsmethodes. Of het nu gaat om opnemen van muziek van de radio, LP’s, cassettebandjes, het kopiëren van muziek van je CD’s, minidisc’s of DVD’s, het kopiëren van muziek van de iPod op jouw PC of aankopen op internet. Dit eboek beschrijft hoe je dat doet.

Muziek afspelen met ongekend gebruiksgemak

Het gebruiksgemak van zo’n verzameling is enorm. Je kunt er heel makkelijk in zoeken en sorteren. Je kunt de muziek met een fantastische geluidskwaliteit beluisteren op elke muziek-installatie thuis, of meenemen op je iPod, Mp3speler, telefoon of laptop om onderweg (o.a. in de auto) af te luisteren. In dit eboek bespreken alle moderne snufjes op dat gebied.

Je eigen muziekencyclopedie samenstellen

Wil je bovendien alle informatie over je favoriete nummer, album of artiest in een wip op je scherm kunnen toveren en vanuit je eigen muziekencyclopedie de muziek direct afspelen? Dit eboek laat zien hoe je dat voor elkaar krijgt.

Lees dit eboek en probeer het ook! De mogelijkheden zijn grandioos en je zult zien: het werkt geweldig !

www.macwegwijzer.nl ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 210 inhoud van dit boek - Copyright © 2008-2010 P.P. van Leusden. Alle rechten voorbehouden. - Gebruiksvergoeding € 11,90

Prijs 11,90 (Inclusief 2 jaar update-service) P.P. van Leusden Copyright Versie 3.5 september ISBN P

Recommend Documents