PreventieConsult cardiometabool risico
NVAB en NVVG Kringen Leiden, Den Haag en Haarlem Marjolein Bastiaanssen Bernard Schepers
Inhoud
Inleiding Risicotest Leefstijltest Werkgerelateerde factoren Pilot bij bedrijfsartsen Risicocommunicatie Motivational interviewing
Inleiding Doel: Gestructureerde invulling geven aan preventie van hart- en vaatziekten, diabetes mellitus type 2 en chronische nierschade in de bedrijfsartsenpraktijk. Tegemoet komen aan de wens van personen om meer te weten over hun risico op bepaalde aandoeningen en aan de behoefte om het ontstaan van ziekte te voorkomen. Werkgerelateerde risicofactoren voor bovenstaande aandoeningen in kaart brengen. Doelgroep: Volwassenen die niet reeds in behandeling zijn vanwege hypertensie, diabetes mellitus, hart- en vaatziekten, chronische nierschade en hypercholesterolemie, maar mogelijk wel een verhoogd risico daarop hebben.
Vragenlijst Risicoscore onder drempel waarde
Geen risicofactoren = geen verhoogd risico
Risicocommunicatie Algemeen leefstijladvies
Risicoscore boven drempelwaarde = verhoogd risico
Wel risicofactoren = licht verhoogd risico
Risicocommunicatie Leefstijladvies gericht op risicofactoren
De drempelwaarde is 35 punten voor vrouwen en 30 punten voor mannen
1e consult - Bespreken vragenlijst - Bloeddruk, BM1, middelomtrek - Aanvullend lab onderzoek 2e consult -Opstelling risicoprofiel mbv SCORE - Bespreking risico
Risicocommunicatie Leefstijladvies op maat Aanpak en follow-up volgens NHGStandaard DM2 NHG-Standaard CVRM NHG-Standaard Obesitas NHG-Standaard Stoppen met Roken LTA Chronische Nierschade
Vragenlijst
Bepaling van middelomtrek. (National Institute of Health 2000; Ross Obesity reviews 2008: 9; 312–325) - Meet de middelomtrek op de blote huid. - Vraag de werknemer ontspannen te gaan staan, voeten iets uit elkaar op schouderbreedte. - Voel in de rechter zij naar 1. de onderste rib (iliac crest) en 2. naar de bovenrand van het heupbeen - Plaats de centimeter horizontaal rondom het midden van de buik, parallel aan de grond. - Rol de meter rondom het middel van de werknemer zonder dat het meetlint in de huid drukt. - Vraag de werknemer nogmaals ontspannen te gaan staan, armen ontspannen langs het lichaam laten hangen en rustig in en uit te ademen. - Lees de middelomtrek af op het meetlint (op de halve centimeter nauwkeurig) aan het eind van een normale uitademing. - Voor het vaststellen van de middelomtrek wordt de middelomtrek steeds tweemaal volgens de standaardprocedure gemeten. - De uiteindelijke waarde is het gemiddelde van beide metingen.
Bepaling van middelomtrek.
Varianten PC CMR in praktijkwijzer
1. Huisartsenvariant 2. BGZ-variant
Vragenlijst werkgerelateerde factoren
Vragenlijst werkgerelateerde factoren
Vervolg vragen herstelmogelijkheden 8. Bestaan er mogelijkheden voor u tot het werken op uren die passen bij uw privésituatie? 9. Wordt uw privéleven ongunstig beïnvloed door onregelmatige werktijden?
Pilot bij bedrijfsartsen Doel: - Haalbaarheidsonderzoek: In hoeverre, onder welke (rand) voorwaarden en in welke vormen kunnen bedrijfsartsen het PC in de dagelijkse praktijk toepassen? - Eerste inzicht in bereik en effecten van het PC
Stand van zaken pilot -
14 bedrijfsartsen geschoold en geïnterviewd
-
5 bedrijfsartsen zijn gestart met uitvoering; 2-3 starten in maart-april 2013
-
Uiteindelijk inclusie van 750 - 900 werknemers
-
Data verzameling tot en met april 2013
-
Rapportage juni 2013
Uit de praktijk
Bernard Schepers
Preventie Consult Voorbeeld uit de Praktijk Vanderlande Industries Schiphol
Bagageafhandeling in beeld Heathrow http://www.vanderlande.nl/nl/Bagageafhandeling/Referenties/Lo ndon-Heathrow-Airport-Terminal-5.htm
Vanderlande Industries
Marktleider bagageafhandelingssystemen Schiphol, Heatrow, Ch. de Gaulle, Barcelona, Berlijn, etc. 1200 medewerkers Nederland 81 medewerkers Schiphol 70 service monteurs : 11 administratie 79 man : 2 vrouw Ploegendiensten 2 dag, 2 avond, 2 nacht, 4 vrij 180.000 koffers per dag : groei tot 70 miljoen per jaar
Voorbereiding Preventie Consult
Training PC Risicotest en leefstijltest uitvoeren Voorlichting HR Voorlichting Leidinggevende team Keuze optie 1, huisartsenvariant Maken uitnodigingsbrief Maken herinneringsbrief 1e en 2e
Resultaten Respons leefstijltest <45jr Respons risicotest >45jr
13/57 4/21
23% 20%
Na herinnering: Respons leefstijltest <45jr Respons risicotest >45jr
19/57 8/21
33% 38%
Resultaten Risicotest 8 deelnemers 5 licht verhoogd risico: 3 verhoogd risico:
< M30%, V35% > M30%, V35%
Verhoogd risico worden actief door de bedrijfsarts uitgenodigd voor het spreekuur.
Oorzaken lage respons
Invullen leefstijltest duurt te lang Adviezen te algemeen Kantine roddel PMO jaar geleden Oudere werknemers onbekend met PC
Risicotest Werkaspecten: 7x werktijden 7x herstelmogelijkheden 1x herstelmogelijkheden
licht verhoogd niet verhoogd verhoogd
Risicocommunicatie Risicoprofiel van 55 jarige man: - Roker - Bloeddruk 180 - Cholesterol 7 - HDL 0,9 (ratio 7,8) Vertel deze man over zijn risico’s Gebruik de risicotabel
Risicocommunicatie 1 Exact: (1) kwantificering van de risico’s, niet alleen verbale beschrijvingen (2) verbale kansen: zo neutraal mogelijk
Concreet: (3) geen beschrijving van risico’s die niet verwijzen naar concrete mensen: geen percentages kleiner dan 1%, geen gebroken getallen. (4) bij voorkeur frequenties. Niet: risico op hart- en vaatziekten is 15%. Wel: Van de 100 patiënten zoals u, krijgen er 15 binnen 10 jaar een hart- of vaatziekte. (5) Referentie groep expliciteren. Niet: 5% kans op bijwerkingen bij dit medicijn Wel: “5 op 100 mensen ervaren bijwerkingen bij dit medicijn”. (6) Gebruik kleinst mogelijke noemer (d.i. de referentiegroep) als de risico’s uitgedrukt worden in frequenties. Dit maakt het gemakkelijker voor te stellen. (7) korte tijdsframes voorkeur boven lange tijdsframes (dus bijvoorbeeld 5-jaarsrisico in plaats van life time risico). Korte tijdsframes zijn beter voor te stellen.
Risicocommunicatie 2
Simpel: (1) Zoveel mogelijk hetzelfde format gebruiken (geen frequenties en percentages door elkaar). (2) Hou de noemer gelijk. Niet: 1 van de 20 patiënten overlijden en 1 van de 8 patiënten ondervindt complicaties. Wel: 5 van de 100 patiënten overlijden en 12 van de 100 patiënten ondervinden complicaties. (3) Waar mogelijk en nodig visuele ondersteuning (d.i. grafieken, staafdiagrammen, populatiediagrammen).
www.kiesbeter.nl/medischeinformatie/Keuzehulpen/HartEnVaatZiekten/Risicometer http://www.escardio.org/guidelines-surveys/escguidelines/Pages/Dyslipidemias.aspx (related materials)
Behandelopties bespreken 1. risicoreducerende maatregelen leefstijl: o
Vergelijk risico patiënt met iemand van gelijke leeftijd en geslacht met gunstig risico: kwantitatief, in frequenties en eventueel in populatiediagrammen (via de KiesBeter keuzehulp). Bijvoorbeeld: van 55-jarige mannen zonder risicofactoren overlijden er 2 van de 100 binnen 10 jaar aan hart- en vaatziekten.
o
Effecten van verandering van leefstijl: zo veel mogelijk kwantitatief, in frequenties en eventueel in populatiediagrammen (via de KiesBeter keuzehulp). Bijvoorbeeld: 55-jarige man, roker: als hij stopt dan zullen niet 14 maar 8 van de 100 mannen met gelijk risicoprofiel aan hart- en vaatziekten sterven binnen 10 jaar.
2. Effecten van medicatie: voor- en nadelen. 3. Afweging medicatie versus leefstijlverandering
Oefening Risicoprofiel van 55 jarige man: - Roker - Bloeddruk 180 - Cholesterol 7 - HDL 0,9 (ratio 7,8) Vertel deze man over zijn risico’s. Gebruik de risicotabel. Bespreek ook de behandelopties.
Motivational interviewing
Principes
- Wees empatisch - Weerstand – meeveren - Ondersteun eigen-effectiviteit - Ontwikkel discrepantie - Discussie/argumentatie vermijden
Spirit - Motivatie tot veranderen van gedrag komt vanuit de cliënt - Oplossingen voor ambivalentie zoeken is de taak van de cliënt - Overtuigen is geen goede strategie - Stijl en sfeer is kalm en uitnodigend - Hulpverlener is directief - Bereidheid tot veranderen is een wisselend product - Gelijkwaardige partners
Schaalvragen als hulpmiddel 1.Hoe belangrijk is het voor je om nu te veranderen? Op een schaal van 1 tot 10, welke score zou je jezelf geven? 1………………………………………………………………………10 Helemaal niet Erg belangrijk belangrijk 2. Als je besluit om te veranderen, hoeveel vertrouwen heb je dat dit gaat lukken? Op een schaal van 1 tot 10, welke score zou je jezelf geven? 1………………………………………………………………………10 Helemaal geen vertrouwen Heel veel vertrouwen A. Waarom kies je voor X en niet voor 1? B. Wat moet er gebeuren om je score een aantal punten te laten stijgen? C. Hoe kan ik je helpen daar te komen?
Vragen en werkafspraken
Meer informatie NVAB-Praktijkwijzer http://nvab.artsennet.nl/Artikel-3/Publicaties-voorNVABleden.htm Risicotest www.testuwrisico.nl Leefstijltest www.testuwleeftsijl.nl Risicocommunicatie http://www.kiesbeter.nl/medischeinformatie/keuzehulpen/Verhoogde-kans-op-hart-envaatziekten/ Motivational interviewing www.motivationalinterviewing.org
