PRESENTATION BY JENSEN DEHAES AND VINCENT VAN GEEL on 2 September 2004. (thanks to the support of VAF). PLAYING THE NEWS: How games, just as movies and other popular media forms, deal with tragedy, conflict and violence.
Jensen Dehaes: Ik ga in een uurtje proberen een overzicht te geven van een aantal games die in verband staan met de actualiteit, die aangepast zijn of inspelen op de actualiteit. Ik ga ook proberen een aantal openingen te tonen of manieren waarop je met democratische middelen en een beetje know-how op redelijk korte termijn op actualiteit kan inspelen. Daarvoor heb ik ook Vincent uitgenodigd, hij heeft al redelijk wat ervaring in het modden van games. Modden staat voor het aanpassen van bestaande games. Er zijn een aantal games die daar heel geschikt voor zijn, die daar vaak gebruikt voor worden en tegenwoordig wordt het modden ook aangemoedigd door producenten. Dit omdat het een hele community doet ontstaan rond het spel en het spel alleen nog maar populairder maakt. Verder ga ik niet te veel blabla verkopen, ik wil vooral dingen tonen, ik denk dat we daarna nog wel kunnen keuvelen en praten. Ik ga even het woord aan Vincent geven. Vincent heeft een game meegebracht die hij je eerst gaat tonen zoals die is, daarna gaat hij daar in een uur een aantal veranderingen in aanbrengen. Gewoon om aan te tonen wat je binnen een uur kan doen en hoe je ook effectief op iets actueel zou kunnen inspelen. We gaan hem nu die intro laten doen en als ik mijn verhaal klaar heb keren we even naar hem terug. Vincent van Geel: Ik heb als spel Command and Conquer Generals meegenomen omdat dit naar mijn mening één van meest makkelijke games is om een mod op te maken. Er worden ontzettend veel mods op gemaakt. Het mooie van mods is dat je een soort beeld van het publiek weergeeft, mods zijn als het ware de kijk van de amateurs of hun experiment van wat ze eigenlijk willen maken. Dit spel is ook erg geschikt voor deze presentatie omdat het inspeelt op hedendaagse taferelen. Het is een strategie spel waarin je als een soort generaal eenheden moet commanderen, je moet een basis opbouwen en uiteindelijk de vijand vernietigen. Het is een 3D spel, je kan het van alle kanten bekijken. Het mooie hieraan is, dat als je het wil modden dat je alles hieraan kan veranderen, visueel, zowel als het spel zelf. Dit maakt het spel dus aantrekkelijk om te modden. Zo (geeft demo van het spel) bouw je dus als het ware je basis op verder ga ik hier nu niet op in want het is geen Command and Conquer presentatie, maar onthoud in ieder geval dit beeld want hier ga ik dus het komende mee freestylen. Jensen Dehaes: Ik zou willen beginnen met America’s Army, ik ga het spel zelf niet laten zien, of we gaan het niet spelen, maar het is een belangrijk spel in dat opzicht dat dit het eerste spel is dat door het Amerikaanse leger zelf is uitgegeven. Het is ook het eerste spel dat als bedoeling heeft nieuwe soldaten te rekruteren. Het is verder niet echt een boeiend spel, het is opgebouwd alsof je net in het leger bent, een jonge rekruut bent en je begint aan je training. Verder vechten Amerikanen tegen een soort van vijand die volgens Vincent nog altijd op Russen lijken. Dit (toont website) geeft zo’n beetje een idee van de sfeer van het spel en van het rekruteringsidee dat er in zit. Op de website worden ook tools aangeboden om je eigen website over het spel te ontwikkelen. Er is ook een versie voor elk operating system beschikbaar en iedereen kan het gratis downloaden.
worden ook tools aangeboden om je eigen website over het spel te ontwikkelen. Er is ook een versie voor elk operating system beschikbaar en iedereen kan het gratis downloaden. Een ander project dat meer concreet probeerde in te spelen op een nieuws gebeurtenis is 9-11 Survivor. De opzet is erg ambitieus geweest, een aantal onafhankelijke game producenten hebben het opgestart, maar het project lijkt gestrand. Je zou een overlevende geweest zijn van 9-11 en je moest je weg naar buiten zien te zoeken. Er is ook heel wat discussie rond ontstaan, of dat dit nu kon of niet. Ander ding, een beetje de andere kant van de medaille, is bijvoorbeeld Special Force. Dit is een spel dat uitgegeven is door de Hezbollah of alleszins gefinancierd werd door de Hezbollah. Je kan dit spel niet downloaden, maar in de betreffende landen werd dit spel wel stevig verkocht. Je vecht in dit spel een heilige oorlog uit, en net als bij America’s Army is het spel bedoeld om mensen te rekruteren, om jongeren aan te spreken. Dit is dus gewoon een soort van propaganda tool. Ik wil even een geluidsfragment laten horen (geluidsfragment uit de soundtrack van de game). Dit spel kon enkel gerealiseerd worden dankzij een flink budget. Het volgende spel vond ik online en is een project van een jongen uit Palestina, volgens wat ik er over gelezen heb heeft hij dat zelf gebouwd, het draagt de titel Stone Thrower. Je kan het spel gewoon downloaden en het zou zogezegd op elke computer werken. Maar ik kom voorlopig niet verder dan dit (toont hoe het spel vast loopt). Een erg verdienstelijke poging, maar duidelijk goedkoper. Under Ash ligt een beetje in dezelfde sfeer, het gaat ook over het conflict tussen Israël en Palestina. Hier kan je een demo van downloaden, het is ook te koop. Er zijn heel wat screenshots en de demo doet het ook (start spel op en geeft demo). Het speelt nogal onmakkelijk, de muis is erg gevoelig (verontschuldigd zich voor het slechte spelen). Vincent van Geel: Schele! Jensen Dehaes: Sterf! (het mislukt alweer) Ik ga nog één poging doen... Nu ja, achterin zag je de bulldozer staan, klaar om de huizen te vernietigen, je zag ook een meute burgers in lange gewaden, moslims. Dit handje met een steen er in (toont interface van het spel) vind ik ook heel erg grappig. Tot hier hebben we het nog niet over mods gehad, dit waren allemaal afzonderlijke projecten, onafhankelijke games. Die kunnen wel gemaakt zijn met een engine die te koop is of die al bestaat, dat zal in de meeste van de gevallen zo wel zijn. Ik denk niet dat ze helemaal van de grond af zijn gebouwd. Dit is ook een heel interessant project en wel een mod, een modificatie van een bestaand spel. Velvet Strike is een reactie op de war on terror en heeft een mod uitgebracht voor Counterstrike. Counterstrike is een redelijk populair multiplayer spel waarin je elkaar bespiedt, een soort counter terrorism idee. De gameplay is gebaseerd op sneaken, sluipen, om hoekjes kijken en dat soort dingen. Deze mod maakt het mogelijk om binnen Counterstrike graffiti te gaan aanbrengen. Graffiti die het mogelijk maakt om online reacties te geven op bijvoorbeeld media gebeurtenissen. Dit zijn een aantal voorbeelden (toont graffiti voorbeelden van Velvet Strike). Hier grijp je echt in die online multiplayer wereld en kan je een statement maken tegenover je medespelers. De site geeft een aantal tactieken op over hoe je dat nu concreet kan aanpakken in Counterstrike en je kan hier ook een aantal voorbeeld tags downloaden voor gebruik. Hoe je dit nu concreet gebruikt: je hebt je originele aangekochte spel, in dit geval Counterstrike en daar over heen installeer je die mod. Bij het opstarten van Counterstrike selecteer je dan je mod en vanaf dan speelt je spel volgens de regels van de mod. Dit is wel een redelijk zware aanpassing, die heb je niet voor elkaar in een uurtje, maar ik vind dit een heel mooi project.
Counterstrike selecteer je dan je mod en vanaf dan speelt je spel volgens de regels van de mod. Dit is wel een redelijk zware aanpassing, die heb je niet voor elkaar in een uurtje, maar ik vind dit een heel mooi project. Het volgende project is ook een mod, deze ga ik ook echt laten zien. Het is een modificatie op Half-Life en de mod draagt de naam Escape From Woomera. Woomera is een plek in Australië waar illegale immigranten of immigranten die wachten op hun verblijfsvergunning heen worden gestuurd. Het blijkt nogal een streng kamp te zijn midden in de woestijn. De insteek van de mod is: ontsnap uit Woomera, je zit daar en moet er weg. Het is een mod waar ook wel heel veel werk in is gekropen. Er is ook een heel debat ontstaan rond dit project, vooral omdat het aanvankelijk betaald werd met overheidsgeld. Nu start ik de originele versie van Half Life op (toont de intro van het originele Half Life spel). Hier kan je dan naar Custom Game gaan (toont hoe de mod op te starten binnen de Half Life interface) en als je modificatiebestanden in je Half Life folder zitten dan daagt je mod hier op. Ik selecteer hem, activeer hem en je ziet meteen dat de volledige vormgeving verandert, je zit als het ware volledig in een nieuw spel. Dit zijn functies die je in de originele Half Life niet hebt, dit soort van role playing idee, je kan met die persoon converseren, die zijn er gewoon niet in de originele Half Life (geeft demo van het spel). Vraag Publiek, Margit Tamas: Zijn er ook vrouwen in dit spel? Jensen Dehaes: Ik denk het wel. Ik heb ‘m zelf nog niet diep genoeg uitgespeeld, ben al blij dat ik ‘m ook eens effectief voor me heb. Het is vooral om te demonstreren hoe makkelijk je binnen één gamesysteem makkelijk van game kan switchen. Vraag Publiek, Dirk De Wit: Onverstaanbaar op opname Jensen Dehaes: Ja. Ik veronderstel dat het in dit spel een manier is om met de buitenwereld in contact te komen. Maar inderdaad, modificaties kan je op een heel aantal niveaus hebben. Dit soort ingrepen, dus echt de gameplay gaan wijzigen van een spel of iets gaan toevoegen aan spelfunctionaliteit dat krijg je natuurlijk niet op een uurtje gedaan, maar het kan wel. De meest makkelijke dingen zijn ingrepen in de omgeving, meest voor de hand liggend zijn het wijzigen van gezichten, karakters, kleding, dat soort dingen. Maar die laag van extra functionaliteit die je er over legt, dat is toch een stap verder. Vraag Publiek, Dirk De Wit: Onverstaanbaar op opname Jensen Dehaes: Ja. Het is ook gerelateerd aan hacken, vanuit die geest ontstaan sommige mods. Vraag Publiek, Dirk: onverstaanbaar op opname Vincent van Geel: Voorbeelden zijn wanneer mensen modificaties maken van dingen waar al rechten op bestaan, bijvoorbeeld filmkarakters of zo, dan kan je problemen krijgen. Ik heb bijvoorbeeld een modificatie gekregen van Doom voor een ander spel, terwijl Doom al een spel is. Dan krijg je met die makers problemen omdat je het concept steelt.
bestaan, bijvoorbeeld filmkarakters of zo, dan kan je problemen krijgen. Ik heb bijvoorbeeld een modificatie gekregen van Doom voor een ander spel, terwijl Doom al een spel is. Dan krijg je met die makers problemen omdat je het concept steelt. Jensen Dehaes: Een ander voorbeeld van waar het even nipt is geweest. Ik veronderstel dat iedereen The Sims wel kent. Het is een simulatie spel, je moet levens runnen, je carrière managen. The Sims zijn ook online gegaan, zoals zoveel spellen tegenwoordig. Game developers laten vaak een soort opening of leegte waarbinnen spelers iets kunnen ondernemen, niet alles wordt meteen heel gesloten gebouwd. Wat is er bij The Sims Online heel snel ontstaan? Een maffia. Spelers begonnen elkaar te bedreigen, er ontstond dus een maffia binnen The Sims Online. Vermoedelijk hebben de ontwikkelaars toch een heel aantal vergaderingen gespendeerd aan de vraag of ze deze beweging moesten inperken of laten betijen en ze deel laten worden van het spel. Vorig jaar heb ik deze pagina (toont de website) voor het eerst bezocht en toen was dit gewoon de homepage van The Sim Shadow Government. Intussen is dezelfde beweging ook actief in City of Heroes, Star Wars Galaxies en the Matrix Online. Hier worden de officiële persberichten van de groep gepost. Vraag Publiek, Dirk De Wit: onverstaanbaar op opname Jensen Dehaes: Je wordt gewoon gechanteerd. Vraag Publiek, Dirk De Wit: En in welk opzicht? Vincent van Geel: In The Sims bijvoorbeeld worden spelelementen tegen elkaar uitgespeeld. In het ene spel kun je sterk worden en in het andere spel ook, maar als je sneuvelt in schietspellen dan gaat je sterkte er af. In alle online werelden die altijd maar door blijven gaan en zoiets als The Sims Online, daar blijft een speler ook altijd maar sterker worden. Dus heb jij een groep die opgericht is als een soort maffia beweging zoals in The Sims, die dus sterk is tussen aanhalingstekens want je kan niet vechten, maar sterk op gebied van geld, vermogen of ze hebben bijvoorbeeld heel het land opgekocht, dan moet iemand die nieuw in het spel komt jouw regels volgen. Dus jij kan ‘m onder druk zetten want jij hebt virtueel kracht. En in Star Wars Galaxies heb je Jedis met zwaarden, als je met z’n tienen heel sterk bent en samenblijft kun je iedereen die apart loopt onderdrukken. Dus net zoals in de echte wereld de maffia de regels bespeelt door z’n zin door te drijven port je dit hier rechtstreeks naar het spelelement. Jensen Dehaes: Een element dat je vaker tegenkomt wanneer het gaat over een statement maken in games is dat er gewerkt wordt op basis van oude, klassieke spelformules. Dit is bijvoorbeeld een herwerkte versie van Space Invaders en een reactie tegen globalisering. Hij werkt heel traag (demonstreert spel) en schiet vaak ook naar beneden, maar het idee is duidelijk. Bij het volgende voorbeeld zit de boodschap wat dieper verstopt (demonstreert spel) maar de game hekelt het Brits imperialisme. Dit zie je ook in spelletjes die wel eens worden doorgestuurd als grapjes. Rond de verkiezingen in de States heb je ook heel wat games die vertrekken van heel eenvoudige opzetjes en gebaseerd zijn op klassieke spellen. Ik ga deze niet uitspelen, er zijn drie levels en iedereen die de oval office binnenkomt moet je gewoon neermaaien. Dit is een site die een heel aantal games oplijst die rond de verkiezingen draaien (vechtgeluiden tijdens demo). Er zijn ook een aantal commerciële games ontstaan waarin je campagne kan voeren, een soort simulatiespellen waarin je een eigen campagne kan leiden doorheen heel de States. Je hebt een map en je kan je
neermaaien. Dit is een site die een heel aantal games oplijst die rond de verkiezingen draaien (vechtgeluiden tijdens demo). Er zijn ook een aantal commerciële games ontstaan waarin je campagne kan voeren, een soort simulatiespellen waarin je een eigen campagne kan leiden doorheen heel de States. Je hebt een map en je kan je campagne strategie gaan uitstippelen (toont verschillende versies). Een ander eigenaardig verschijnsel is machinima. Je zou jezelf binnen een game als een soort van performer, een soort acteur kunnen beschouwen. Bepaalde games staan toe dat je eigen spelgedrag of je eigen spelverloop filmt en anders zijn daar nog altijd screen capture tools voor. Dat gegeven kan je, eventueel ook samen met een mod, gaan gebruiken om films te maken. Je bent dan niet zelf de acteur, maar je virtuele personage is de acteur van je film. Je eigen set zou je kunnen maken door je spel te modificeren. Het eindresultaat is in dit geval is niet interactief, het is een filmpje. Deze jongen heeft daar redelijk wat mee gedaan, wat hij gedaan heeft is een virtuele versie van zichzelf, met een videocamera alsof hij een reporter is, binnen het Quake spel plaatsen. Hij maakt daar filmpjes van, foto’s en olieschilderijen. De filmpjes staan niet online, dus ik kan enkel deze screenshots tonen. Binnen de Quake omgeving heeft hij van zichzelf een personage gemaakt waarmee hij acteert. Deze quicktime moet nog even inladen. Het filmpje gaat over aanpassingen die je kan doen op hardwarematig gebied. Je kan natuurlijk ook je spelconsoles rechtstreeks gaan aanpassen. Spelconsoles zijn meestal heel erg gesloten systemen, niemand kan zomaar een playstation spel uitbrengen. Er zijn mensen die daarop gaan werken, die binnen de consoles, binnen die gesloten platformen via een soort van reverse engeneering en hardware hacking toch hun eigen games uitbrengen voor gameboy, playstation, ... Het meest duidelijke voorbeeld ter illustratie van de titel van deze presentatie is newsgaming.com. Zij willen redelijk kort op de bal spelen en commentaren geven, een soort politieke cartoons brengen in de vorm van games. De man die hierachter zit is Gonzalo Frasca, ook de man achter ludology.org. Op dit moment staan er twee newsgames online, de eerste is een newsgame naar aanleiding van 11 september. De inleiding is moeilijk te lezen voor jullie. “This is not a game, you can’t win and you can’t lose. This is a simulation, it has no ending, it has already begun. The Rules are deadly simple. You can shoot or not. This is a simple model you can use to explore some aspects of the war on terror.” Het is inderdaad een spel dat je niet kan winnen of verliezen. In het begin heb je weinig terroristen, als je gaat schieten, bommen droppen dan gaan de terroristen enkel maar in aantal toenemen. Je kan het spel ook gewoon laten opstaan en niets doen om te kijken wat er dan gebeurt (dropt een aantal bommen). De zwarte ventjes met de witte kapjes zijn de terroristen, de blauwe ventjes zijn brave burgers (dropt een pak meer bommen). Ik heb het gevoel dat we nu toch met een hoger aantal terroristen zitten. Het volgende spelletje op deze site is gemaakt naar aanleiding van de aanslagen in Madrid. Vraag uit het publiek, Margit Tamas: Niet verstaanbaar op opname Jensen Dehaes: Onder andere Gonzalo Frasca zit daar achter en die zit ook achter ludology.org. Frasca is op theoretisch niveau bezig met ludologie, zij bestuderen vooral het spel in games, en niet zo zeer de narratieve elementen. Deze (demonstreert de Madrid game) is heel eenvoudig van opzet, je moet gewoon op de kaarsjes klikken om ze brandend te houden. We zullen nu even naar Vincent gaan, want het filmpje dat ik nog wil laten zien is nog steeds niet ingeladen. Het filmpje gaat over hardware modificaties en reverse engeneering. Vincent van Geel: Dit heb ik net gemaakt, een frietzak en een of ander raar gebouw. Een frietzak op
Vincent van Geel: Dit heb ik net gemaakt, een frietzak en een of ander raar gebouw. Een frietzak op wielen (gelach). Het mooie is, hier heb ik alleen twee 3D modellen voor gemaakt, je hoeft verder niets van programmeren af te weten om dit voor elkaar te krijgen. Vraag uit publiek, Margit Tamas: Patatje oorlog? Vincent van Geel: Ja, patatje oorlog. In principe is de modding industrie ontzettend aantrekkelijk en een heel makkelijke en goede manier om iets te maken, je hoeft geen programmeur zijn. Zelfs al wil je nieuwe dingen bijmaken in dit spel, zij maken het makkelijk voor jou en maken een of andere scripttaal wat net zoiets is als hoeveel wielen heeft deze tank. Vier. En hoe groot is hij? Zo groot. Dus dat is vrij makkelijk om door te hebben. Dus zo ga ik te werk, maar dan ga ik natuurlijk meer aandacht in m’n 3D stoppen. Ik zal nu het 3D model laten zien. Dit is een plat plaatje wat ik met mijn 3D programma over de 3D objecten plak, het fungeert als een soort huid. Kijk dit is een friettractor. Vraag uit het publiek: Onverstaanbaar op opname Vincent van Geel: Dit programma? Dit is Gmax, een gratis modelling programma van Discreet, waarmee je in 3D kan werken. Ik raad het alleen heel erg af want het is gratis van Discreet, terwijl zij ook 3D Studio Max hebben en ze willen natuurlijk dat het een stuk slechter is dan dat, en dat is het ook. Ik raad 3D Studio Max aan, ook al heeft dat een prijskaartje. Kijk, dit is het gebouw, dat heb ik dus uit het spel gehaald dat je in het begin zag. Vervolgens heb ik hier over heen mijn gebouw gemaakt en deze verwijderd zodat de formaten een beetje kloppen. Dit zijn de twee plaatjes die ik op het model geplakt heb van de friettractor. Dit is in principe heel basis maar het biedt wel een wereld van mogelijkheden. Het mooie van modding is dat het het voortouw neemt in de gaming industrie, modding is zowel voor de mensen die modden als voor de makers van games ontzettend interessant. Voor modders is het interessant om dingen uit te testen en misschien later de game industrie in te gaan, voor de games industrie is het gratis marketing. Soms slaat een mod zo hard aan dat het spel waarop het gebaseerd is ook ontzettend beroemd wordt. De games industrie kan daar, zonder rechten te hoeven betalen, een kloon van maken en op dat stukje gratis verworven marketing verder bouwen. It works both ways zal ik maar zeggen. Het modden ziet er in de toekomst niet meer zo goed uit omdat de techniek enorm vooruit gaat. Deze 3D objecten zijn nog heel erg basis, in de toekomst zal het meer zoals in de filmindustrie zijn, dat het voor amateurs gewoon een onbegonnen zaak is om zoiets te maken. Hoe makkelijk de tools ook zijn, een 3D object met 6 miljoen polygonen, als je er daar iets van een 10 15 moet van gaan maken, dan ben je nog wel even bezig. Nu beleven we eigenlijk de hoogtijdagen, nu is het nog enigszins makkelijk om te doen. Dat zie je zoals ik al aangaf niet alleen met marketing maar ook met, waar Jensen het al over had, met statements die heel makkelijk gemaakt kunnen worden in games. Het geeft je als het ware een nieuw perspectief. In plaats van dat je iets ziet beleef je het ook, en je moet er soms wel geforceerd op gaan letten doordat je het speelt. Jensen Dehaes: Wat jij net ook liet zien was dat Command and Conquer in vergelijking met een vorige versie ook geactualiseerd was, toch? Vincent van Geel:
vorige versie ook geactualiseerd was, toch? Vincent van Geel: Ja. Command and Conquer is op dit moment één van de grote propaganda spellen. Het speelt zich in een soort toekomstbeeld af, zoals het nu zou verlopen. Je hebt hier ploegen zoals China, Amerika en de GLA. Amerika en China die bestaan al, Amerika is hier de wereldredder en GLA staat voor Global Liberation Army en dat zijn islamitische terroristen. Er is ontzettend de vergelijking getrokken met de Islam, en niet alleen qua geluid. Amerikanen worden afgebeeld als bevrijders, ze zeggen ook niets anders dan “defending freedom” of “protecting freedom”. China wordt hier als een soort mede wereldredder, maar eigenlijk toch niet goed van aard, neergezet. Dit (geeft demo) is dus een GLA basis en dit is gewoon een moskee, dit zijn boze islamieten die je kan bouwen. Je kan hier zelfs zelfmoordterroristen bouwen die zichzelf opblazen, je kan ze ook in een auto steken om dan de auto op te blazen. “I love a crowd” (geluid spel), zoals hij zegt houdt hij van groepen mensen. Ik vecht nu tegen de Amerikanen. Zoals je ziet plegen ze zelfmoord. En je hebt hier scud installaties om nog even de vergelijking met Saddam Hussein te trekken. Er zit hier geen westerse terrorist bij, terwijl we er in de geschiedenis toch een hoop gehad hebben. Het is volledig gebaseerd op de islam. Dit is een vrachtwagen waarmee je in gebouwen kan rammen, deze plegen dus ook zelfmoord. De hele tactiek van het spel van de GLA is zichzelf opblazen. De missies van de GLA zijn over het algemeen: VN goederen jatten, VN konvooien die voor burgers bedoeld zijn overvallen en het geld stelen en bijvoorbeeld oproer zaaien in Amerikaanse steden met islamieten. Af en toe zitten er dus, net als in Hollywood, propagandaverhalen bij. Niettemin is het een erg leuk spel, ik kan er af en toe ook wel de humor van inzien, bijna satire is het. Vraag uit het publiek, Dirk De Wit: Onverstaanbaar op geluidsopname Vincent van Geel: Als je kijkt wat de macht van het medium is, dan ligt die twee tot drie maal hoger dan die van een film. Een film duurt gemiddeld twee uur, de meeste gamers spelen vaak 10 tot 12 uur op een dag. Dan ben je dus ook zo lang met dat thema bezig. Om een game te maken heb je enorm veel tijd nodig en het Amerikaanse leger verleent zich daar maar al te graag voor. Ze deden dat vroeger al met films maar doen dat dus nu ook met games. Mediabedrijven kunnen bij het Amerikaanse leger foto’s nemen van voertuigen en soms krijgen ze een glimp te zien van een geheim project. Een game, zoals America’s Army, is ontzettend promotiemateriaal, je kan zien hoe gaaf het is om met je geweer mensen neer te schieten of orde op zaken te stellen. Het wordt er spelenderwijs ingebracht. Jensen Dehaes: Er is ook een heel concrete link tussen het militaire apparaat en dit soort van entertainment. Het leger gebruikt ook games en game-engines om zijn mensen te trainen. Giganten als Lockheed Martin hebben belangen aan beide kanten. Het ligt voor de hand, militairen hebben altijd graag spelletjes gespeeld, tactische spelletjes om te trainen, al was het maar met pen en papier. Nu spelen ze elektronische games. Vincent van Geel: Zelfs de commerciële pilootopleidingen maken gebruik van flight simulators om de eerstejaars te trainen. Het wordt voor meerdere dingen gebruikt. Jensen Dehaes: Ik ga deze nog op zetten (de quicktime is ingeladen en wordt afgespeeld). Dit was een project om kinderen bewuster te maken over seksuele aanranding. Ik zou hier willen afronden. Stefaan Decostere:
Dit was een project om kinderen bewuster te maken over seksuele aanranding. Ik zou hier willen afronden. Stefaan Decostere: Ik stel voor dat we naar beneden gaan, dat is minder formeel.
