Presentatie: Geluidshinder Afvalverwerkingsbedrijven in Vlaanderen
SGS Belgium NV Environmental Services Departement Geluid en trillingen
Inleiding
Basisbegrippen geluid Geluidwetgeving Vlarem Bepaling specifiek geluid
Saneringsmaatregelen Arbeidslawaai
2
Inleiding Activiteiten SGS Departement Geluid & Trillingen: Industrielawaai: – Metingen en berekeningen specifiek geluid en toetsing aan Vlaamse normen (of Brusselse, Waalse, buitenlandse normen) – Saneringsstudies – Akoestische prestudies i.k.v. MER of andere
Arbeidslawaai (KB van 16 januari 2006) Bouw- en zaalakoestische studies Machinekeuring: Europese directive 2000/14/EG Trillingsmetingen (DIN 4150-2)
3
Basisbegrippen geluid •Geluid is een fenomeen waarbij een bepaald medium (bvb. Luchtdeeltjes) in trilling wordt gebracht •Geluiddrukniveau = Lp = 10 x log (p²/p0²) met p0 = 2x10-5 N/m² of 20 µPa •Het ervaren van geluid is een erg subjectief begrip. Het onderscheid tussen hinderlijk en niet-hinderlijk wordt vaak ten onrechte (in bepaalde wetgevingen) bepaald door de sterkte of intensiteit van het geluid. Andere parameters, zoals tijdstip, gemoedstoestand, leeftijd, frequentie, e.d.zijn ook van belang.
4
Basisbegrippen geluid Auditieve waarneming Geluidsniveau dB(A)
Bruits coutumiers
Gehoordrempel
0
Juist hoorbaar
10 – 15
Windstil bos
Rustig
30 – 50
Appartement in een rustige buurt Rustig restaurant
Normale geluidniveau
50 – 60
Normaal gesprek Kamermuziek
Luidruchtig maar aanvaardbaar
60 – 75
Luidruchtig
80 – 85
Nauwelijks aanvaardbaar
100 – 110
Marteau pneumatische hamer Rock concert
120 – 130
Testbank motoren
120 – 140
Opstijgend vliegtuig
Pijngrens
Stilte
Bureaus met copieermachine,… Luidruchtig restaurant Nabij Wegverkeer Muziek concert
5
Basisbegrippen geluid Ernstige geluidshinder kan – naast het feit dat het storend en oncomfortabel is– rechtstreeks of onrechtstreeks – aanleiding geven tot : •Verhoogde bloeddruk; •Hoofdpijn; •Maagzweren; •Ontstekingen van de dikke darm; •Verwijding van de oogpupil; •Hartkloppingen; •Verminderde spierfuncties; •Algemene stress; •Angsten; Naast deze invloeden op de gehoorfunctie en de extra-auditieve effecten, dient rekening te worden gehouden met de invloed van geluiden en geluidshinder op : •spraakverstaanbaarheid •werkprestatie en producitiviteit (positief of negatief); •Veiligheid (Codex, KB van 16 januari 2006) •Milieu (Vlarem)
6
Basisbegrippen geluid
10. log Lp1 Lp 2
L p ,tot
p² 70dB 2 p0
L 10. log 10
p1
10
10
Lp2 1 0
10. log 10 7 10 7 70 3 73dB
7
Basisbegrippen geluid
8
Vlarem - Definities Omgevingsgeluid: geluid op een gegeven plaats en op een gegeven ogenblik; dat geldt zowel in open lucht als in een gesloten ruimte (dus som van specifiek geluid + overige omgevingsgeluiden);
Relevante waarde (*): de getalwaarde van een akoestische grootheid die het geluid van een inrichting, of een deel ervan karakteriseert; (*) : inclusief transport-, laad- en losactiviteiten, verkeer en opwarmen en laten draaien van motoren op het terrein van de inrichting, in- en uitgaand verkeer Specifiek geluid : de relevante waarde die eventueel aangepast wordt met een beoordelingsgetal; Oorspronkelijk omgevingsgeluid (OOG): omgevingsgeluid dat aanwezig is voor het exploiteren of veranderen van een inrichting Volledig akoestisch onderzoek : onderzoek dat een evaluatie volgens Vlarem II beoogt van een akoestische situatie op basis van immissieniveaus eventueel aangevuld met saneringsvoorstellen Soorten specifiek geluid : stabiel geluid niet stabiel geluid : fluctuerend, incidenteel, impulsachtig, intermitterend 9
Geluidwetgeving Vlarem
Wanneer volledig akoestisch onderzoek Bij een nieuwe exploitatievergunning Bij een hervergunning Na een aanzienlijke uitbreiding (capaciteit + 100%) Als onderdeel van milieu-effecten rapport (MER) Na klachten (via de milieu-inspectie) Preventieve studies op vraag van bedrijf zelf
10
Geluidwetgeving Vlarem Beoordelingspunten •200 m van de bedrijfsgrens ten N, O, Z en W en/of aan de dichtstbijgelegen bedrijfsvreemde woning indien deze op minder dan 200m van de inrichting gelegen is •200 m van het industrieterrein waarin de inrichting is gelegen en/of aan de dichtsbijgelegen bedrijfsvreemde woning op minder dan 200m van de grens van dit industrieterrein •Indien er klachten zijn geregistreerd : aan de woning van de klager (overleg met milieu-inspectie)
11
Geluidwetgeving Vlarem
Bij de beoordeling van het specifieke geluid dient er een onderscheid gemaakt te worden tussen bestaande en nieuwe inrichtingen : Het Lsp van een bestaande inrichting wordt getoetst aan de RW Het Lsp van een nieuwe inrichting wordt getoetst aan de GW Het Lsp van een aanzienlijk veranderde bestaande inrichting wordt getoetst aan de GW
12
Geluidwetgeving Vlarem Bestaande <-> Nieuwe inrichting Een inrichting kan als bestaand beschouwd worden, indien : de exploitatie op 1/1/1993 was vergund of waarvoor vóór 1/9/1991 een vergunningsaanvraag is ingediend of de inrichting op 1/1/1993 in bedrijf is gesteld, vóór 1/1/1991 niet vergunningsplichtig was, en waarvoor vóór 1/3/1993 een vergunningsaanvraag is ingediend
Ingedeelde inrichtingen die niet voldoen aan de voorwaarden van een bestaande inrichting, worden als nieuwe inrichting beschouwd.
13
Geluidwetgeving Vlarem Veranderen van een inrichting (Art. 2.) wijzigen : het verplaatsen binnen de vergunde inrichting of het aanwenden een andere fabricagemethode uitbreiden : het vergroten in capaciteit, in drijfkracht of in oppervlakte op percelen, waarop de geldende vergunning betrekking heeft toevoegen : het vergroten in opslagcapaciteit, in drijfkracht of in oppervlakte op percelen, waarop de geldende vergunning geen betrekking heeft → Veranderd deel als “nieuw” te beschouwen (te toetsen aan GW) en bestaand deel als “bestaand” (te toetsen aan RW)
Aanzienlijke verandering (Art. 1.1.2.) de vergroting met meer dan 100% van de capaciteit, de drijfkracht of de perceelsoppervlakte, ten aanzien van de voor 1 januari 1993 vergunde situatie → Geheel (bestaand + nieuw) als “nieuw” te beschouwen
14
Geluidwetgeving Vlarem VLAREM II - MKN en Richtwaarden voor geluid in open lucht RICHTWAARDEN (RW) IN dB(A) IN OPEN LUCHT GEBIED Overdag
‘s Avonds
‘s Nachts
1° Landelijke gebieden en gebieden voor verblijfsrecreatie
40
35
30
2° Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van industriegebieden niet vermeld sub 3° of van gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen
50
45
45
3° Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van gebieden voor ambachtelijke bedrijven en kleine en middelgrote ondernemingen, van dienstverleningsgebieden of van ontginningsgebieden, tijdens de ontginning
50
45
40
4° Woongebieden
45
40
35
5° Industriegebieden, dienstverleningsgebieden, gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen en ontginningsgebieden tijdens de ontginning
60
55
55
5BIS° Agrarische gebied
45
40
35
6° Recreatiegebieden, uitgezonderd gebieden voor verblijfsrecreatie
50
45
40
7° Alle andere gebieden, uitgezonderd: bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgelegd
45
40
35
8° Bufferzones
55
50
50
9° Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van voor grindwinning bestemde ontginningsgebieden tijdens de ontginning
55
50
45
Opmerking : Als eenzelfde gebied valt onder twee of meer punten van de tabel dan is in dat gebied de hoogste richtwaarde van toepassing 15
Geluidwetgeving Vlarem
16
Geluidwetgeving Vlarem Voor BP in gebied 2 geldt tijdens dagperiode:
•indien OOG > 55 dB(A) dan GW = 50 dB(A) •indien OOG = 54 dB(A) dan GW = 49 dB(A) •indien OOG = 51 dB(A) dan GW = 46 dB(A) •indien OOG ≤ 50 dB(A) dan GW = 45 dB(A)
17
Geluidwetgeving Vlarem Beoordeling niet-continu geluid Indien één of meerdere bronnen fluctuerend, incidenteel, impulsachtig of intermitterend geluid voortbrengen, dient dit apart beoordeeld te worden (Bijlage 4.5.5.).
18
Geluidwetgeving Vlarem Beoordeling niet-continu geluid Aard van het geluid
Richtwaarden uitgedrukt als LAeq,1s in [dB(A)] Dag (7-19h) Avond (19-22h) Nacht (22-7h)
Fluctuerend Incidenteel
Toepasselijke waarde (*) +15
Impulsachtig Intermitterend
Toepasselijke waarde (*) +20
Toepasselijke waarde (*) +10 Toepasselijke waarde (*) +15
Toepasselijke waarde (*) +10 Toepasselijke waarde (*) +15
(*) Toepasselijke Waarde = voor nieuwe inrichtingen : richtwaarden uit bijlage 4.5.4, VLAREM II, verminderd met 5 voor bestaande inrichtingen : richtwaarden uit bijlage 4.5.4 Deze richtwaarden zijn niet van toepassing op het in- en uitgaande wegverkeer
19
Bepaling specifiek geluid Het bepalen van het specifiek geluid van het bedrijf in de beoordelingspunten kan:
Via langdurige of ambulante immissiemetingen, indien : het achtergrondgeluid niet overheersend is de stoorgeluiden (vb. verkeer) beperkt zijn de bronnen aan/uit kunnen geschakeld worden (verschil zonder en met > 3 dB)
Vaak zullen bronmetingen en een akoestisch rekenmodel nodig zijn om Lsp te bepalen :
dominant omgevingsgeluid omrekenen Lsp naar afstanden Opsplitsing bestaand/nieuw individuele bijdrage van elke bron en/of modellering maatregelen in de overdrachtsweg, dus naar sanering toe 20
Bepaling specifiek geluid
Sferische golfuitbreiding
LpA = LwA – Dgeo – Dlucht – Dbodem - Dscherm
21
Bepaling specifiek geluid Geluidemissie houtafvalbreker
3dimensioneel akoestisch model
Specifiek geluid van de bestaande installaties en toetsing Rel.waarde
TC
Lsp*
RW nachtperiode
Toetsing
dB(A)
dB
dB(A)
dB(A)
dB(A)
BP1
41.9
5
46.9
55
-8.1
BP2
32.9
5
37.9
50
-12.1
Beoordelings -positie
Rel.waarde: = berekend specifiek geluid zonder TC TC: tonale correctie bij vaststelling tonale componenten Lsp*: specifiek geluid = relevante waarde + tonale correctie RW: richtwaarde specifiek geluid voor bestaande installaties Betrouwbaarheidsinterval: ±2 dB(A) 22
Bepaling specifiek geluid Geluidkleurenkaart: Isocontouren van gelijk geluiddrukniveau
23
Bepaling specifiek geluid Bronlijst Alle installaties (bestaand + nieuw) BP1
x = 180211.0 m
y = 206215.0 m
LAsp Totaal Max. Per bron
cumul.
dB(A)
dB(A)
S-Bron-10
39.2
44.2
S-Bron-1B-Hoog
36.9
42.5
S-Bron-2B-Hoog
36.4
41.1
S-Bron-8
32.3
39.3
S-Bron-4
31
38.3
S-Bron-3
30.9
37.5
S-Bron-13
29.7
36.4
S-Bron-7
29.7
35.3
S-Bron-11
29.4
33.9
S-Bron-5
28.1
32.1
S-Bron-6
27.6
29.8
S-Bron-12
24.4
25.9
S-Bron-9
20.6
20.6
Sum
z = 4.0 m
Stel GW = 40 dB(A) dan minstens SBron-10 en S-Bron-1 te saneren door: •Wijzigen directiviteit •Verplaatsen(oordeelkundig (her)schikking van de geluidsbronnen •geluidarme installaties en toestellen
•Maatregelen in overdrachtsweg •Omkasten/geluidsisolatie/absorptie/afscherming
44.2
24
Saneringsmaatregelen Voorbeelden geluidsarme handelingen
25
Saneringsmaatregelen Voorbeelden geluidsarme constructies
26
Saneringsmaatregelen Akoestische schermen
Effectiviteit scherm afhankelijk: •Dimensies scherm t.o.v. bron- en ontvangerhoogte •Frequentiespectrum brongeluid •Afstand scherm tot bron of ontvanger
27
Arbeidslawaai KB van 16 januari 2006 (Europese Richtlijn 2003/10/EG) onderste actiewaarde LEP = 80 dB(A) Ppeak = 112 Pa = 135 dB(C) De verzwakking van IBM niet meegerekend bovenste actiewaarde LEP = 85 dB(A) Ppeak = 200 Pa = 140 dB(C) De verzwakking van IBM niet meegerekend limietwaarden blootstelling LEP = 87 dB(A) Ppeak = 200 Pa = 140 dB(C) De verzwakking van IBM wel meegerekend !
28
Arbeidslawaai
De limietwaarde (87, 140) mag NOOIT overschreden worden !
Indien overschreden, dient de werkgever : De oorzaken te identificeren Onmiddellijke acties ondernemen om te reduceren tot minder dan de onderste actiewaarden (80, 135) dB(A/C) Lange termijn preventie en beschermingsmaatregelen treffen
29
Arbeidslawaai Indien bovenste actiewaarde (85, 140) overschreden wordt, dient de werkgever: technische en organisatorische maatregelen te treffen medische controle te voorzien IBM verplicht door de werknemers te dragen
Indien onderste actiewaarde (80, 135) overschreden wordt, dient de werkgever info verschaffen over de risico’s van de blootstelling, de getroffen maatregelen, het gebruik van IBM IBM individueel beschikbaar te stellen Zone afbakenen/pictogrammen
30
Arbeidslawaai Bepaling partiële blootstellingsniveau Aktiviteit A = 90 dB(A) gedurende 1 uur Aktiviteit B = 70 dB(A) gedurende 7 uur Referentietijd (To) = 8 uur Partieel blootstellingsniveau A = 90 + 10 lg(1/8) = 80.9 dB(A) B = 70 + 10 lg(7/9) = 68.9 dB(A) Dagelijks persoonlijk blootstellingsniveau Lep,d = 10 lg (10^(80.9/10) + 10^(68.9/10)) = 81.1
Invloed aktiviteit A is groot op Lep,d maar blootstellingsduur is ook belangrijk Lep,d = 85 dB(A) 120 dB(A) gedurende 9s 110 dB(A) gedurende 91s 90 dB(A) gedurende 2 uur 24 minuten
31
Dank voor uw aandacht. Nog vragen? Bert De Winter 32