Preek Mattheüs 3:13-4:11 - De geestelijke strijd van elke christen (preek 1 in de serie Geestelijke strijd)
Liturgie 9 januari 2011 – ds. D. Vonck Houten Votum / zegengroet Liedboek 457:1,2 Gebed Lezing formulier V (Liturgisch Katern) Geloofsbelijdenis van Nicea Psalm 23:1,2 Klaarmaken van tafel – viering Psalm 23:3 Lezing Mattheüs 3:13-4:11 (doop en verzoeking) Preek De geestelijke strijd van elke christen Liedboek 172:1,2,4 Voorbede Collecte Liedboek 457:3,4
Geliefden, We gaan de komende weken stilstaan bij het onderwerp geestelijke strijd. Het is een goed moment om daar deze zondag mee te beginnen, want de hebben net het avondmaal met elkaar mogen vieren. Met het avondmaal hebben we heel openlijk en voor iedereen herkenbaar laten zien voor wie wij kiezen. We willen door God gevoed en gesterkt worden en dat hebben we echt ten diepste heel hard nodig! Dat is ook de reden waarom we naar voren komen, het stukje brood eten en uit de beker drinken; we willen bij Hem horen en willen dat Hij in ons werkt. Dat is absoluut niet vanzelfsprekend. Het is ook in je eigen leven lang niet altijd vanzelfsprekend: je laten voeden door God, alles van Hem verwachten… De bijbel maakt duidelijk dat iedere christen te maken heeft met een geestelijke strijd in zijn leven. 1 Petrus 5:8 zegt: wees waakzaam, wees op uw hoede want uw vijand, de duivel zwerft rond als een brullende leeuw, op zoek naar een prooi. Dat is de oproep die hier aan de gelovigen klinkt: wees waakzaam, wees nuchter, wees op je hoede, wees je bewust dat je in een wereld leeft waarin de duivel rondgaat als een brullende leeuw, intimiderend …en hij is op zoek naar een prooi. Daar willen we de komende weken bij stilstaan. Doel van de prekenserie: Ontmaskeren van satans tactiek en sterker worden in geloof. 1. Want hoe zie je dat dan? Hoe moet je dat dan doen, waakzaam zijn, nuchter zijn, op je hoede zijn …. ? Hoe herken je die geestelijke strijd dan in je leven? Wat zijn de tactieken van de duivel? Hoe probeert hij in jouw leven je weg te houden bij God?
1
Dat is het eerste doel: het ontmaskeren van satans tactiek. O, wacht even, zo probeert hij dat in mijn leven te doen…. O wacht even, op dat punt moet ik mij meer bewust zijn wat de duivel daar eigenlijk probeert te doen. 2. Als je daar oog voor krijgt ga je daar ook sterker in worden, sterker worden in geloof. Als je je bewust wordt: dat is in mijn leven een zwakte … Daar zullen we de komende weken ook bij stilstaan. Het gaat er niet om dat we een hele uitwerking krijgen van een idee wat geestelijke strijd is. Nee, het is heel praktische bedoeld voor u, jou en mijn leven, waarin we blijkbaar te maken hebben met de duivel die ons probeert aan te vallen. Om te herkennen en om sterker te worden. Jezus maakt de geestelijke strijd zichtbaar We kijken vandaag naar Jezus, want bij Hem wordt namelijk de geestelijke strijd zichtbaar. Waar hebben we het eigenlijk over als het gaat over geestelijke strijd? Helemaal aan het begin van de bijbel wordt al over geestelijke strijd gesproken. In Genesis 3:5 staat: Ik zal vijandschap zetten tussen u, satan en de vrouw. Er staat vijandschap; Ik zal zorgen dat er een strijd losbrandt. Ik zal er persoonlijk voor zorgen dat de mensen die aan de kant van satan zijn komen te staan, weer een keuze krijgen. Ik zal de strijd aangaan voor die mensen. Het is goed om te beseffen dat geestelijke strijd dus ontstaat wanneer God mensen wil redden! Geestelijke strijd is dus een teken van genade! God wil ingrijpen in levens die eigenlijk verbonden zijn met de duivel –van nature zijn we niet met God bezig- en wat God wil doen is de strijd met hem en soms ook met ons eigen hart aangaan, om duidelijk te maken dat er redding mogelijk is. Het is goed om het zo neer te zetten. Want heel vaak denken we bij strijd dat we de mouwen moeten gaan opstropen en dat we een overwinning moeten gaan behalen, dat we een doel hebben en daar moeten we naartoe… Als het gaat over geestelijke strijd in de bijbel maakt het duidelijk: Jezus heeft die strijd gestreden, Hij is Overwinnaar. Onze taak is daaraan vast te houden. En ja, de duivel probeert je daarvan af te trekken, maar het gaat erom dat wij ons daaraan vast houden, onze ogen daarop gericht houden… de overwinning is al behaald! De uitslag ligt al vast!
Mattheüs 3:13-4:11 (doop en verzoeking) Jezus maakt de geestelijke strijd zichtbaar; dat hebben we gezien in het bijbelgedeelte dat we samen gelezen hebben. We gaan daar eens verder naar kijken. Je zou kunnen zeggen dat de geestelijke strijd in het leven van Jezus zichtbaar wordt als hij al een heel klein kindje is. Want wat doet Herodes als hij hoort dat er een andere koning is? Hij moordt alle kinderen uit in Bethlehem. Dat is niet een plan dat je zelf bedenkt, dat is ziek. Het is echt ziek om te zeggen: daar zou het kind wel eens tussen kunnen zitten, dus ik vermoord alle kinderen beneden de twee jaar …. dat is uitroeiing, dat is vernietiging… Het zijn daden waarin je heel duidelijk ziet hoe de duivel aan het werk is. Maar God zorgt ervoor dat Jozef en Maria met Jezus weggaan; ze vluchten naar Egypte. Je leest er verder een hele tijd niets over. Op den duur komen ze terug en gaan in Nazareth wonen. Jezus groeit op, ook daar wordt verder niet veel over verteld. Dan komt Jezus weer naar voren in Mattheus 3; we hebben het net gelezen.
2
Jezus komt bij de Jordaan om door Johannes gedoopt te worden. Daar gebeurt is bijzonders! Er klinkt een stem uit de hemel terwijl Jezus gedoopt wordt en aan het bidden is: dit is Mijn Geliefde Zoon, in Hem vind Ik vreugde. Voor iedereen duidelijk is de stem te horen. Voor iedereen duidelijk: Ik verbind mij met Hem, dit is Hem, dit is Mijn Zoon! En de Heilige Geest komt als een duif op Hem neer. Dat is een hoogtepunt, reken maar! Het zou goed kunnen dat Jezus daar steeds geleefd heeft –hij was zo’n 30 jaar rond die tijd- en Hij zal vast nagedacht hebben: wat is nou het moment dat Ik aan de slag moet. Hij was zonder zonde, Hij ziet om zich heen wat de zonde allemaal losmaakt in het leven van andere mensen en Hij zit daar in de werkplaats bij Zijn vader wat bankjes in elkaar te timmeren….terwijl Hij overal om zich heen de ellende ziet, verdriet ziet, de zonde en de gevolgen daarvan ziet... Hij heeft gewacht en daar komt hèt moment: Dit is Mijn Geliefde! Ook voor Jezus zelf zal het een hele grote bevestiging geweest zijn: dit is het moment om aan de slag te gaan. Openlijk is bekend geworden: dit is de Messias! Dat is het toch minstens opvallend te noemen dat er staat: daarna werd Jezus door de Geest meegevoerd naar de woestijn om door de duivel op de proef gesteld te worden. Je zou denken: nou gaat Hij de strijd aan! Nu gaat Hij overal rond om te zeggen: mensen, bij Mij kun je gered worden … Nee, Jezus wordt door de Geest naar de woestijn geleid. Hij vast daar 40 dagen en 40 nachten. Als er in de tijd van de bijbel gesproken wordt over vasten is dat altijd een tijd van voorbereiding, een tijd van zoeken naar Gods wil, wat Zijn plan is, wat Zijn Stem is…. Jezus eet 40 dagen niet en wijdt Hij zich helemaal toe aan gebed en het zoeken van God. Kun je je daar iets bij voorstellen? Ik niet. 40 dagen werk aan de kant, omdat Hij zojuist te horen heeft gekregen: jij bent hebt en nu begint je taak! Wat doe Hij: Hij gaat naar God. En dan staat er: nadat hij 40 dagen en 40 nachten had gevast, had hij grote honger. Nou, reken maar! Het laat zien dat Jezus helemaal mens is. Eerder in de bijbel wordt verteld dat Elia 40 dagen en 40 nachten door de woestijn zwierf. Er wordt bij gezegd: God sterkte Elia buitengewoon. Maar hier staat daar niets over. Jezus is 100% mens, Jezus moest het zelf doen. Dat is wat hier staat. Tactiek van de duivel: Jezus is ‘prooi’/ Jezus zwakte = zijn mens-zijn En dan… wie hebben we daar? De beproever treedt toe, zo staat er letterlijk. Nu komt de beproever naar Hem toe. De woorden naar Hem toe komen veronderstelt dat hij daar al steeds was. Maar dit is het moment: 40 dagen en 40 nachten niet gegeten, Jezus heeft enorme honger … De duivel komt naar Hem toe. We gaan zien dat Jezus hier verzocht wordt, dat Hij verleidt wordt, Daar kunnen we iets uit leren voor onszelf. Het is belangrijk op te merken: je kunt niet één-op-één zeggen dat wat hier gebeurt wij dat ook zo precies meemaken in ons leven. Het gaat hier om de verzoeking van Jezus. De duivel komt zelf in vol ornaat, om het zo te zeggen. Jezus weet wie hij tegenover zich heeft. De duivel komt naar Jezus toe om Hem te verleiden. De strijd die hier geleverd wordt, is een unieke strijd. Die kun je niet zomaar even op je eigen leven plakken.
3
En toch kunnen wij hier iets van leren. Waarom? Omdat de verleiding van de duivel zich richt op het mens-zijn van Jezus. Wat maakt Jezus een prooi? Wat is Zijn zwakte? Dat is dat Jezus mens is, dat Hij honger heeft en dat voelt, ziet en ervaart. Dat is de reden waarom de duivel naar Hem toekomt en waar hij Hem op zal proberen te pakken. Dat is ook de reden waarom hij twee keer zegt: als U de Zoon van God bent ……. Daarmee zegt hij eigenlijk: Je bent mens en nu moet Jij maar eens aan mij laten zien dat je de Zoon van God bent. Jezus is prooi van de brullende leeuw vanwege zijn mens-zijn. Dat is Zijn zwakte en dat is de reden waarom wij hier wel degelijk is van kunnen leren, want ook wij zijn mens.
Satan verzoekt Jezus in zijn menselijk gevoelens(verlangens), verstand (geloof) en wil (toewijding) Jezus wordt hier op drie aspecten van zijn mens-zijn aangevallen; - op Zijn gevoelens en verlangens - op Zijn verstand: er staat toch geschreven … en daarmee ook op Zijn geloof zou je kunnen zeggen. - op Zijn wil; waar het Hem om gaat, waar Hij op gericht is. We zullen kort naar die drie dingen kijken, om voor onszelf helder te krijgen hoe het dan in ons leven gebeurt. Dan kun je het voor jezelf gaan nadenken en invullen hoe het in jouw leven is. 1.
Gevoelens – Gebruik je kracht voor jezelf! Allereerst probeert de duivel Jezus te verleiden om te doen wat de duivel wil door Hem aan te vallen op Zijn gevoel. Jezus heeft honger, enorme honger. En de duivel zegt: Je hebt zo’n honger … als Je de Zoon van God bent, dan heb Je toch de kracht om van de stenen die hier liggen, brood te maken. Dat kun Je toch zo doen? Doe het! Dan heb Jij te eten en heb je aan mij laten zien dat je de Zoon van God bent. Buitenkansje, win-win situatie, toch? Maar Jezus zegt nee: God zorgt voor Mij en Ik ben niet afhankelijk van alleen het eten. Ik ben bovenal afhankelijk van de woorden van God. Dat is precies wat de duivel probeert: Hem af te leiden van de woorden van God. Ga maar na in je eigen leven, de duivel probeert je af te leiden van de woorden van God. Kijk maar naar het begin van de bijbel. Eva krijgt te horen: waarom eet je niet van die boom? Het mag niet. Ach kom joh, dat valt wel mee… moet je eens zien! En Eva zal misschien heel vaak langs die boom zijn gelopen en dit is de eerste keer dat ze ernaar kijkt en dat ze zegt: inderdaad, die vruchten zien er lekker uit, ze zijn een lust voor het oog. Daarmee wordt Eva afgeleid van de woorden van God: daarvan zul je niet eten, je zult zeker sterven. Ga maar voor jezelf na hoe de duivel jou probeert af te leiden… je voelt je moe en je voelt je hangerig… beetje afleiding denk je en je gaat een beetje doelloos rondsurfen op het internet, op zoek naar iets waar je hart weer sneller van gaat kloppen…een mooie aanbieding, bijzondere plaatjes, een filmpje, spannende spelletjes … vul maar in. Je voelt je rot en je gaat op zoek naar iets wat je hart weer laat kloppen en het leidt je af van de woorden van God dat je bij Hem echte vrede en echte rust vindt. Gebruik de macht voor jezelf, zegt de duivel… je kunt toch zo van die stenen brood maken…
4
Hij probeert het bij ons te doen: gebruik je seksualiteit, gebruik je geld, gebruik je tijd, gebruik je energie … gebruik het voor jezelf. En daarmee probeert hij je af te leiden. Jezus zegt nee, daar trap Ik niet in: Ik weet dat alleen God geeft wat Ik nodig heb. En we zullen straks zien dat God het allemaal aan Hem geeft. Ik weet, zegt Jezus, dat de woorden van God mij echte vrede brengen, het goede leven wijzen, echte bevrediging geven. En zo wordt de aanval van de duivel op de menselijke gevoelens van Jezus afgeslagen.
2.
Verstand/geloof – Er staat toch ergens in die bijbel! Maar dan gaat de duivel verder. Hij neemt Jezus mee naar een andere plek: oké, dus Jij wilt het doen met de woorden van God. Als jij dan de Zoon van God bent, laat het dan eens zien dat wat in de bijbel staat ook klopt. Spring hier van de tempelrand af en engelen zullen Je dan toch dragen, of niet dan? Het zijn inderdaad woorden van God die de duivel hier noemt. De woorden staan in psalm 91. Jezus antwoordt met andere woorden uit de bijbel: stel God niet op de proef, ga niet wantrouwend uitproberen of God doet wat Hij zegt. Het is opvallend dat de duivel hier deze woorden gebruikt en het is belangrijk om als christen te beseffen: de duivel kent de bijbel als geen ander! De duivel kent de woorden van God precies! De duivel kent God zoals Hij is en heeft Hem daarin afgewezen. In die afwijzing wil hij niet meer terug. Jezus antwoordt met de woorden: stel God niet op de proef. We zien hier dat de beproeving nog niet ten einde is. Daarmee laat Jezus weer zien: Ik ben echt mens, maar je mag de woorden van de Vader in de hemel niet zomaar gebruiken. En Hij wijst de duivel erop: wat jij nu doet, is woorden verdraaien! Dat maakt de strijd voor ons heel herkenbaar. Dat doet hij bij ons ook. Hij zegt tegen jongeren: stel je eigen vragen centraal. Zeg maar: als God hier komt, dan geloof ik en eerder….. Bewijs: God kan toch alles!? Bewijs het maar, dan geloof ik. Als Hij God is, dan moet Hij dat ook maar doen! Soms gaat het veel subtieler: God is toch een God van liefde. Hoe kan Hij dat dan allemaal doen? Hoe kan er dan zoveel onheil en rotzooi zijn in de wereld, dat kan toch niet …. Hij is toch een God van liefde… Of andersom: God is toch een God van het verterend vuur. Wie zijn al die mensen dat ze dat zomaar kunnen zeggen… of zo vrij in de kerk kunnen zijn …. Wie zijn al die mensen die denken dat ze met God om kunnen gaan als een vriend of iets dergelijks… God is een verterend vuur! De duivel kent de woorden van God als geen ander! En wat hij doet is verdraaien, halve waarheden spreken om te zorgen dat je God gaat wantrouwen en je afsluit voor de woorden van Hem. Maar Jezus laat zien dat het woord bij Hem zuiver is en veilig. Het is niet voor niets dat Jezus zichzelf Het Woord noemt. Als je daarin sterkt wilt worden, zul je naar Jezus toe moeten gaan, op Hem moeten vertrouwen. Op deze manier doet de duivel dus een aanval op het gevoel, de verlangens, op het verstand en ook op het geloof zou je kunnen zeggen.
5
3.
De wil – An offer you can’t refuse! Tenslotte zien we dat de duivel alle maskers afgooit en zo kennen maar weinig mensen de duivel, gelukkig. Hij doet Jezus ‘an offer you can’t refuse’, een wereld aanbod! Hij zegt: Jezus, als Jij nu één keer voor mij op de knieën gaat, dan geef ik Jou alle machten en alle koninkrijken op de aarde! Alles is voor jou, jij hebt de heerschappij dan. Het is voor jou. Als je naar het antwoord van Jezus kijkt, dan blijkt dat de duivel hier niet staat te bluffen. Hij kan het doen, want hij is de tijdelijke machthebber in deze wereld. Hij heeft het voor het zeggen zolang mensen God niet dienen. Het aanlokkelijke wat hier in zit: Jezus, als je één keer voor mij knielt, dan hoef Je niet die hele weg van afwijzing te gaan, met lijden, met dood en met sterven. Je bent in één keer klaar! Je hebt dan toch wat Je wilt, de macht hier op aarde. Dat is een aanval op de wil. En ook dat gebeurt bij een ieder van ons: joh, richt je nu op wat je hier kunt hebben…wat je snel kunt krijgen…denk niet al te veel na over al die moeilijke dingen … ga ervoor, gewoon nu hier en in dit leven. De beste weg is de gemakkelijkste weg; waarom zou je naar de kerk gaan, naar catechisatie, bidden, bijbellezen … joh, ik kan je ook zo het leven wel geven en dat is best een leuk leven… Jezus zegt tegen de satan: ga weg van Mij, tegenstander! Hij zegt: ik weet heel goed waar het jou om gaat, Ik weet dat jij in niets ook maar iets goeds voor hebt met Mij en met welk mens dan ook! Het enige wat jij wilt is vernietigen, uiteen werpen, zorgen voor haat, voor telleurstelling, voor verdriet en ga zo maar door… Aanbidt alleen de Heer, uw God. En precies daar doet de duivel alles aan om je ervan af te houden! Geestelijke strijd is vasthouden! Vasthouden: Heer, U bent God, U gaat weer komen. U heeft al gewonnen. Mijn echte toekomst ligt bij U en is nu al begonnen.
En de beloning komt, want de duivel gaat. Hij laat Jezus -in ieder geval voor een tijdje- met rust. En direkt komen engelen om Hem te verzorgen en gebeurt waar Jezus al op gewezen heeft. Hij wordt verzorgd, Hij krijgt eten en drinken. Er zijn inderdaad engelen uit psalm 91 die de duivel aanhaalde. Er zijn inderdaad engelen gekomen om Hem te dienen. En ze komen meteen na het wegsturen van de duivel!
Gods woord wordt vervuld - door Jezus midden in de geestelijke strijd als overwinnaar Ik heb geprobeerd iets duidelijk te maken wat geestelijke strijd nu precies is. Het is misschien nog een beetje algemeen, maar het is bedoeld om je eigen leven eens onder de loep te nemen. Hoe doet de duivel dat in jou leven? Hoe wil hij voorkomen dat je God aanbidt en Hem wil dienen? Daar gaan we de komende weken naar kijken. Doordat Jezus gekomen is ontstaat die geestelijke strijd. En doordat Jezus overwonnen heeft, zijn wij overwinnaars in Hem.
6
Wij gaan daar de komende weken op drie manieren naar kijken: 1. Woorden van God ontvangen voor je diepste wonden We gaan allereerst kijken hoe het ontvangen van woorden van God je helpt bij het herstellen van je diepste wonden. Dat gaat over wat je voelt, wat je ervaart. 2. Geloof in Gods daden reinigt van al je zonden Vervolgens gaan we zien dat geloof in Gods daden je reinigt van al je zonden. De duivel wil je zonden iedere keer weer aangrijpen om je af te trekken van God, maar geloof in Gods daden reinigt je van de zonden. 3. Staan in overwinning maakt vrij van al je bonden. Tenslotte zullen we ook zien dat staan in de overwinning –Ga weg van mij satan- je vrij maakt van al je bonden, alle dingen waar je aan vast zit, alle dingen waar je niet uit komt.
Ga zo met God nadenken en hierin zoeken. De wapenrusting in geestelijke strijd: gebed, gebed, gebed … Vanuit jezelf herken je het niet, vanuit jezelf zie je het niet. Tegelijkertijd wil God het je wel laten zien om te groeien, om te ontdekken waarin je afgehouden wordt van Hem, terwijl je zoveel van Hem gekregen hebt en zoveel van Hem te verwachten hebt. Ga met Hem.
Amen
7
