Raerder doarpskrante
PRAET FAN RAERD
Jaargang 9, nr. 89 April 2013
Eindelijk! Na jaren van overleg tussen omwonenden, Plaatselijk Belang en de gemeente is er eindelijk geld gevonden om alle bomen rond de kerk te kandelaberen. Bomen hebben de gewoonte om alleen maar groter en groter te worden, en dat lijkt wel mooi, maar voor de omwonenden betekent dat steeds meer schaduw en vochtigheid. Hun huizen hebben al jaren echt te lijden onder deze vochtigheid en gebrek aan licht. Het lijkt nu even raar en het is ook jammer dat de uilen een tijd niet terecht kunnen in deze bomen, maar het was echt nodig. Als u het artikel van Willem Hansma op pagina. ..... er bij neemt kunt u lezen dat het ‘bomenprobleem’ niet nieuw is. Zolang er bomen rond de kerk staan Yn dizze krante: zijn deze beurtelings gekandelaberd, gerooid, opnieuw Blz 10-11 Jelle en Koos, bedankt! aangeplant, weer gesnoeid, Blz 14-15 Pop yn ‘e tsjerke enz. Blz 16-18 Kammeraerd Laten we deze zomer nog eens kijken hoe de bomen er Blz 35-36 Expositie Buorren dan weer bij staan als er blad aan zit.
Pagina 2
PRAET FAN RAERD
Colofon Praet fan Raerd Jaargang 9, nummer 89 April 2013 De dorpskrant “Praet fan Raerd” wordt gratis verspreid in Raerd. Redactieleden: Minke Strikwerda (eindredactie) Nienke Hainja (penningmeester,) Ymie Terwischa van Scheltinga (interviews,distributie) Jan Evert Boersma(opmaak) Aaltsje ter Schegget (secetariaat ) Kopij : Aaltsje ter Schegget Flansum 2a 9012 DC Raerd 0566651703 doarpskranteraerd@ hotmail.com Bankrekeningnummer: 35.14.55.825 mei nummer: Inleveren kopij uiterlijk 15 april (bij voorkeur als word-bestand en zonder tabellen) De krant van maart wordt vanaf donderdag 28 maart bezorgd. Oplage: 320 stuks Abonnementen buiten Raerd: € 27,50 per jaar (per nummer € 1+ € 1,50 porto = €2,50) Druk: copy Service Leeuwarden
PRAET FAN RAERD
Pagina 3
Agenda Raerd Wanneer
maart - april 2013
Tijd
Waar
wat
Zondag 28 april
11.00 uur
Kerkdienst
Laurentiuskerk
Zaterdag 4 mei
19.45 uur
Dodenherdenking
v.a.schoolplein
Zondag 5 mei
16.00 uur
Kroningstoernooi TC
Tennisveld
Dinsdag 7 mei
18.00 uur
Kids2daagse
v.a. schoolplein
Woensdag 8 mei
18.00 uur
Kids2daagse
v.a.schoolplein
Zondag 12 mei
9.30 uur
Kerkdienst
Laurentiuskerk
Woensdag 15 mei
17.30 uur
Oud papier ophalen
Hele dorp
Donderdag 23 mei
9.00 uur
ANBO boottocht
Earnewoude
Zondag 26 mei
11.00 uur
Kerkdienst
Laurentiuskerk
Vrijdag 31 mei
20.00 uur
ledenverg. Griene Geaën
Zie webside
Vrijdag 14 juni
?
Nije Moed
?
Zaterdag 15 juni
?
Nije Moed
?
Studio “Yn Himmeren” Sylsterhoeke 5
Voor: ✴ Gezichtsbehanderling ✴ Gezichtsmassage ✴Verven van wimpers en wenkbrauwen ✴ Harsen en epileren
Tevens verkooppunt van:
Voor een behandeling of een bestelling kunt u bellen met: Janny van der Meer, tel: 0566- 60 13 05
PRAET FAN RAERD
Pagina 4
Gevonden (een overdenking door een verdwaalde Hollander) Vanmorgen vroeg (eerste Paasdag) vond ik hem, achter in de tuin vlak tegen de omgezaagde boomstronk. Eerst dacht ik nog dat onze huiswolf (kuithoog, (vroeger)wit, wollig) hem te pakken had gehad maar neen, hij was onbeschadigd en dat krijgt ook Punky niet voor elkaar bij een aanval. Over wie/ wat ik het heb vraagt U nog? De Paashaas natuurlijk. Nader onderzoek leerde dat deze voorjaarbrenger letterlijk was doodgevroren. Stijf en in elkaar gekrompen lag hij daar als in een wanhopige poging zichzelf gedurende zijn zware taak warm te houden. Zijn mandje met gekleurde chocolade eieren lag en stukje verderop, de meeste daarvan waren, ondanks hun beschermende aluminiumfolie laag ook stuk. Tja bevroren zaken worden broos blijkbaar. Ogenblikkelijk stormde ik weer naar binnen. Niet vanwege die droeve aanblik maar vooral omdat het buiten verrot koud was zo vroeg. Natuurlijk probeerde ik een klacht bij de autoriteiten neer te leggen maar dat lukte niet. Op het ministerie van Mark Rutte was de klok nog niet verzet, bij het ministerie van Natuur en Milieu was niemand beschikbaar wegens het paasontbijt en bij de Partij voor de dieren vertelde men mij dat ze zich niet bezig hielden met mythologische dieren. En de gemeente? Tja dat is de gemeente he, dat zegt genoeg. Dat Nederland
moet bezuinigen in deze crisistijd begrijp ik ook nog wel maar om daarom maar grote buitenverwarming uit te zetten vindt ik echt te ver gaan. Daar zouden ze in Den Haag of in de Bilt iets aan moeten doen. Het is natuurlijk gemeen. Door de winter te laten voortduren laten ze ons onze kachels langer opstoken en daarvan ontvangt ‘het rijk’ dan weer een vermogen aan belastingen. U ziet het, het is allemaal één groot complot. De hoge(?) dames en heren uit Den Haag zitten zelf allemaal met paasvakantie op een zonnig zuidelijk strand (waar de prijzen ook nog eens door de crisis extra laag zijn geworden) en wij mogen, of moeten, ons voorovergebogen tegen een heuse sneeuwstorm in de richting van het voorjaarsfeest(?) vooruit ploeteren. Alle gekheid op een stokje (stokje? Zeg maar gerust een flinke boomstam) We kunnen Den Haag van veel de schuld geven (en dat doen we dan ook vol overgave) maar het weer valt nog niet onder hun werkzaamheden, zelfs niet onder dat van de bureaucraten in Brussel. Bovendien weet ik dat we (hoop ik) over een paar maanden lopen te mopperen omdat het ‘zo warm’ is. Wat wel onder hun verantwoordelijkheid valt is het inkomen van ‘jan met de pet’ in dit land en daar ga je ook van huilen. Sedert kort houwen wij ons ook bezig met bewindvoering en budgetadviezen voor mensen die volledig in de vernieling gedraaid zijn (en soms zelfs door b.v. een GKB nog verder dat zwarte gat in getrapt werden) en dan staat,
net als bij het weer, het huilen je ook nader dan het lachen. Letterlijk mensen wiens vaste lasten (waar al lang geen enkele luxe meer in zit) hoger zijn dan het inkomen en volledig verdwaald zijn in de ondoordringbare jungle van bureaucratie en regelingen die ons land rijk is. Ja, er zijn zelf regelingen die het aanvragen van regelingen moeten financieren. En juist deze mensen komen dan terecht in woninkjes (voor zover zo’n tochtig kippenhok die naam waard is) waar de huisjesmelkers een huur voor durven te vragen waar je een rietgedekte villa met zwembad voor zou verwachten. Verhuizen? Ja met de huidige wachttijden zeker en waarheen dan? Onder de brug dan maar? Zoek maar werk wordt hen dan geadviseerd maar dat is er niet natuurlijk. Dat werk voor deze mensen is dan ook een beetje dubbel maar de dankbaarheid voor je eerlijke pogingen om een beetje licht in de tunnel aan te leggen maakt heel veel goed. En die Paashaas? Ik heb hem een paar uur tussen onze Punky en de nieuwe (veel grotere) pup ingelegd en getracht te reanimeren (wat stonk die uit zijn bek zeg) en jawel, het voorjaarsymbool ging waar het niet gaan kon en kwam weer tot leven (dat kunnen die mythologische wezens soms) en eenmaal aangesterkt ging hij (het was intussen iets minder verpletterend koud geworden) vlug een nieuw mandje chocolade eieren halen dus misschien is hij deze Pasen toch ook nog bij U langs geweest. Freek
PRAET FAN RAERD
Pagina 5
FOTO RAERD
FOTO RAERD
Een lange winter. Kijk ’s ochtends uit het raam naar beneden en zie, de krant is weer bezorgd!
Een lange winter.
EW
Kijk ’s ochtends uit het raam naar beneden en zie, de krant is weer bezorgd! EW
PRAET FAN RAERD
Pagina 6
Raerd yn bedriuw Tijssen montage Terwijl ik plaats neem op één van de barkrukken aan het ruime granieten aanrecht, tovert mijn gastheer in een mum tijd een dampende kop thee, uit de keurig afgewerkte en van alle gemakken voorziene keuken tevoorschijn. Dit was natuurlijk ook wel te verwachten want ik ben te gast bij Wietse Tijssen die zich dagelijks bezig houdt met keuken & badkamermontage. Wietse is op 12 september 1975 in Raerd geboren, hij groeide op in een ondernemende familie. Na de basisschool is Wietse naar de LTS in Sneek gegaan waar hij is geschoold in timmeren en machinale houtbewerking. Daarna is hij in Leeuwarden op het Friesland College terecht gekomen waar hij de tweejarige opleidingscombi werken & leren deed. Wietse ging één dag per week naar school en de overige vier dagen was hij bij verschillende bouwbedrijven aan het werk. Het eerste jaar werkte hij bij bouwbedrijf Friso en het tweede jaar bij BBF (bouwbedrijf Friesland), bij deze laatste kon hij na het behalen van zijn diploma aanblijven als timmerman in renovatieprojecten. Op kosten van BBF volgde hij een cursus steenstrips plakken waardoor hij even later kon meedraaien in het project aan de Hooidollen
in Leeuwarden waar de gevels van een reeks laagbouwflats met steenstrips moesten worden beplakt. Op een gegeven moment heeft Wietse BBF op eigen initiatief verlaten omdat zijn voorkeur toch uitging naar het wat fijnere timmerwerk. Hij heeft toen tijdelijk bij bouwbedrijf van der Ploeg in Wergea en Keuning& Schiltstra in Wiuwert gewerkt maar al gauw bleek dat hij zijn draai in de bouwwereld niet kon vinden. Op 20-jarige leeftijd werd Wietse door de eigenaar van het eenmansbedrijf Keukenmakers uit Grou gevraagd om handgemaakte keukens te vervaardigen. Dit was ontzettend leuk en precies waar hij al die tijd naar op zoek was geweest. Van een twee-mans bedrijfje groeide het bedrijf al gauw uit tot een bedrijf waarin Wietse vier nieuwe medewerkers de kneepjes van het vak leerde en hijzelf met grote regelmaat de baas, die veel op pad was, verving. In de twee jaar dat hij hier werkte ontdekte hij bij zichzelf dat hij het contact met klanten erg leuk vond en toen op een gegeven moment de muren van de werkplaats op hem af kwamen, besloot hij te solliciteren bij KBC in Scharnegoutum. Hier mocht hij met een busje op pad om keukens en badkamers te monteren. Na ongeveer een jaar nam de eigenaar van Keukenmakers opnieuw contact met Wietse op om het te vragen of hij terug wilde komen maar dan als monteur bij de klanten thuis. Wietse maakte wederom
de switch en beschouwd deze periode als erg leerzaam. In deze tijd leerde Wietse een collega monteur van Tulp keukens uit Rijssen kennen, die aangaf dat ze bij Tulp nog wel een vak-volwassen monteur konden gebruiken. Wietse die wel open stond voor een nieuwe ervaring, besloot over te stappen. Het eerste half jaar zou hij in de showroom moeten werken waarna hij een opleiding zou krijgen om vervolgens als monteur bij de klanten thuis aan het werk te kunnen. Maar na ongeveer een maand kreeg Wietse al een bedrijfsbus en ging als volwaardig monteur in Noord Nederland aan de slag. Hij werkte vanuit zijn eigen huis waar hij een kleine magazijnruimte met benodigde spullen had. Zijn weekplanning kreeg hij iedere week per post of fax toegestuurd maar verder was hij helemaal zelfstandig. Helaas vond er vier jaar later een reorganisatie bij Tulp plaats waarbij alle monteurs hun vaste dienstverband verloren. Tulp wilde dat al hun monteurs zzp’er werden die zij konden inhuren. Dit leek Wietse wel wat, maar hij voelde dat hij hier nog niet aan toe was, dus zat er niets anders op dan op zoek te gaan naar iets anders. Dit vond hij bij ZWH (Zuid West Hoek) keukens en badkamers in Workum, hier heeft hij ruim vier jaar als monteur gewerkt tot een nieuwe uitdaging op zijn pad kwam. Een oud Tulp collega van Wietse begon de keukenzaak CHT in Leeuwar-
PRAET FAN RAERD den en vroeg hem het montage stuk op zich te nemen. Wietse, die intussen een schat aan werkervaring had opgedaan en intussen wél het gevoel had dat hij zelf klaar was voor het ondernemerschap, ging in op het voorstel met als voorwaarde dat deze oud collega hem alle ins en outs van het zelfstandig ondernemerschap in een jaar tijd zou bijbrengen. Het werden er twee jaar maar in 2008 heeft hij zijn bedrijf Tijssen montage bij de Kamer van Koophandel ingeschreven en kon Wietse zichzelf dan toch zelfstandige noemen. Volgens Wietse is het ondernemerschap hem met de paplepel ingegoten. Toen hij nog op school zat ging hij in het weekend of ’s avonds vaak met zijn vader mee, die zeg maar naast zijn reguliere werkuren tegen gepaste vergoeding zijn diensten op bouwgebied in de omgeving aanbood, te helpen. Van zijn vader had Wietse geleerd: nooit nee zeggen! Toen Wietse, amper 16 jaar, op een gegeven moment van iemand de vraag kreeg of hij kon tegelen, klonken deze woorden van zijn vader in zijn hoofd en zei hij volmondig ja hoor. Met zijn vader als adviseur achter de hand vertrok hij op zijn brommertje naar Leeuwarden om een badkamer te betegelen, hij heeft eerlijk tegen zijn opdrachtgever gezegd dat het niet snel zou gaan maar dat het eindresultaat perfect zou zijn. En het is gelukt. Dat Wietse tot op de dag van vandaag die perfectie nog steeds
Pagina 7
nastreeft merk ik duidelijk uit de wijze waarop hij over zijn werk praat. Hij heeft geen 9 tot 5 mentaliteit en neemt pas afscheid van een klant wanneer hijzelf en de klant helemaal tevreden is over het resultaat. Doordat hij voor verschillende opdrachtgevers werkt, plaatst hij zowel zeer exclusieve keukens van enkele tien duizenden euro’s evenals de wat eenvoudigere goedkopere keukens. Toch blijft hij in alle gevallen met dezelfde inzet en precisie zijn montagewerk uitvoeren. En juist deze eigenschap zorgt ervoor dat hij nog altijd een veelgevraagde monteur is. Wietse begon ‘in de goede tijd’ voor zichzelf, hij had ontzettend veel werk. Zijn montage opdrachten kwamen veelal van zijn vorige werkgevers zoals bijvoorbeeld Harry de Vries Keukens uit Lelystad waar hij in het verleden ook al eens wat montage werk voor had gedaan. Deze opdrachtgever had hem al beloofd dat wanneer hij zzp’er werd, zij ervoor zouden zorgen dat zijn agenda gevuld werd, en dit gebeurde ook. Het eerste jaar was het zo druk dat Wietse in hoogtijdagen soms wel vier collega zzp’ers moest inhuren om aan de vraag te kunnen voldoen. Zijn voormalige partner Bianca Kuik hield zich thuis bezig met de administratie terwijl Wietse naast het maken van de planning door heel noord en midden Nederland reed voor servicebezoeken en montageklussen. Toen omstreeks 2010 de crisis zijn
intrede deed, werd het aantal klussen iets minder. Van zijn vaste opdrachtgevers bleef hij voldoende montage werk ontvangen om goed van te bestaan, hierbij kwamen later ook nog de opdrachten van Total Project uit Lelystad. Dit bedrijf biedt bij de oplevering van een casco woning een totaal inrichtingspakket aan dat zelfs tot aan het leggen van het laminaat toe gaat. Op dit moment is Wietse voor deze opdrachtgever in Groningen bezig met het monteren en betegelen van 137 keukens in het voormalig belastingkantoor dat verbouwd is tot studentenhuisvesting. Een klus die zo’n twaalf weken in beslag neemt. Voor een omvangrijke klus als deze heeft hij wederom hulp ingeschakeld van collega zzp’ers. Wietse beschikt over een redelijk groot netwerk dat zelfstandigen van diverse disciplines bevat, wanneer mogelijk schakelt hij de lokale zzp’ers zoals Fokko, Klaas Gerrit, Glas 80 of Veldhuis in. Wietse vindt het belangrijk om elkaar in het dorp te steunen, elkaar werk te gunnen. Naast enkele grote projecten waaronder een medisch centrum in Baarn en de renovatie van 100 keukens in een flat in Amsterdam heeft Wietse ook verschillende kleinere projecten bij particulieren. Dit loopt uiteen van het adviseren bij een nieuwe keuken, eventueel inclusief het uittekenen , inkopen en plaatsen
PRAET FAN RAERD
Pagina 8
ervan, tot het afhangen en/of renoveren van kastdeurtjes, maar ook het vervangen van defect witgoed in de keuken, het veranderen van greepjes, kortom alle grote en kleine keuken & badkamer wensen of problemen zijn voor Wietse een uitdaging. Intussen zijn er al steeds meer dorpsbewoners die gebruik hebben gemaakt van Wietse’s expertise en hij hoopt in de nabije toekomst nog meer mensen in Raerd en omstreken van dienst te kunnen zijn. Op dit moment is Wietse genoodzaakt zelf zijn administratie te doen, maar omdat hij hierin niet zo thuis is, heeft hij momenteel het grootste deel uitbesteed aan Data Service. Een beetje hulp op het administratieve vlak zou zeker wenselijk zijn, dus lezers….. Wietse’s broer Simon is momenteel bezig een informatieve website te maken, waarop ook diverse foto’s van zijn projecten komen te staan. Nieuwsgierig geworden naar de door Wietse opgeleverde keukens en badkamers? Surf dan binnenkort eens naar www. tijssenmontage.nl (momenteel nog onder constructie). Wietse heeft op de achterkant van zijn visite kaartje ‘oant sjen’ staan, wat vooral buiten de grenzen van Friesland vaak leuke reacties oplevert. De achterliggende gedachte is natuurlijk dat zijn klanten altijd een beroep op hem kunnen doen hetzij voor service hetzij voor een nieuw pro-
ject. Op de voorzijde staat, evenals de advertentie in de dorpskrant, een waterpasbel afgebeeld. Dit staat symbool voor zijn werkwijze, namelijk ‘bijna recht is niet recht’. Ik neem afscheid van een jonge ondernemende en ervaren vakman die de lat iedere keer weer op het hoogste punt legt. Dus dorpsgenoten mocht er iemand met plannen omlopen
voor bijvoorbeeld; nieuwe inbouwapparatuur, een andere douche kraan, het vervangen van een aanrechtblad… maar ook wanneer je slechts een hangend deurtje hebt of gewoon even vakkundig advies nodig hebt, denk dan eens aan Tijssen Montage. Y.
PRAET FAN RAERD
Pagina 9
ANBO jubileert en u profiteert!
ANBO jubileert en u profiteert! Word lid voor
slechts
Wij zien u graag! Al 112,5 jaar. Word nu ANBO-jubileumlid voor slechts
y12,50 en kies uw cadeau! Ga naar www.anbo.nl/actiejubileum of bel (0348) 46 66 66 en word direct lid van ANBO.
Gratis dvd-box ’Topvermaak’ van diverse Nederlandse artiesten voor de eerste 1.000 aanmeldingen. Actie geldig t/m 31 mei 2013.
Word nu ANBO-jubileumlid voor slechts y12,50 en ontvang een dvd-box naar keuze! Ja, ik word lid van ANBO voor maar y12,50 én ontvang GRATIS deze dvd-box:* Willeke Alberti Willem Duys Snip & Snap De Jantjes ‘84 Mijn partner, wonend op hetzelfde adres, wordt ook lid voor maar € 12,50. ACHTERNAAM
VOORLETTERS
M/V
ACHTERNAAM PARTNER
VOORLETTERS PARTNER
M/V
GEBOORTEDATUM
GEBOORTEDATUM PARTNER
STRAAT
HUISNUMMER
POSTCODE
WOONPLAATS
E-MAIL E-MAIL PARTNER TELEFOONNUMMER
Ik machtig ANBO tot automatische afschrijving van het contributiegeld.** BANKREKENINGNUMMER DATUM
HANDTEKENING
* Zolang de voorraad strekt, wees er dus snel bij! Van elke dvd zijn 250 stuks beschikbaar. Actie is geldig t/m 31 mei 2013. Als de dvd van uw keuze op is, sturen we u een van de andere dvd’s. ** Deelnemen kan alleen als u ANBO machtigt tot automatische afschrijving van het contributiegeld. Voor de rest van 2013 bedraagt dit €12,50 (prijspeil lidmaatschap 2013 € 37,30 en voor partnerleden € 33,80).
Ik word lid van ANBO vanwege: Belangenbehartiging Korting op energie Korting op zorgverzekering Overig voordeel & korting Activiteiten in de buurt Belastinginvulservice. Stuur deze volledig ingevulde antwoordbon naar: ANBO, o.v.v. ‘jubileum’, postbus 2012, 3440 DA Woerden.
Dé belangenorganisatie voor senioren
www.anbo.nl/actiejubileum
Inkomen
Gezondheid
Wonen & Mobiliteit
Participatie
JUB8
Dé belangenorganisatie voor senioren
Reduzum e.o. & Wergea UITNODIGING voor leden en niet leden Beste mensen, op donderdag 23 mei is het weer zover! Dan gaan we met elkaar weer een gezellige dag te varen op de Friese wateren. Bent u 50+ er dan nodigen wij u van harte uit om met ons mee te varen. varen Het zal u/jullie net als voorgaande jaren aan niets ontbreken: Ontvangst met koffie/thee met..?, met. een warme maaltijd en ’s middags koffie/thee (overige consumpties zijn voor eigen rekening). rekening) In de namiddag nog een ee bittergarnituur. Gewoon lekker verwennen! Tussen 9.00-9.30 uur gaan we inschepen, vertrek om 9.30 uur vanuit Earnewâld met Rondvaardij Princenhof “De Marprinses”. Waar aar naar toe? Dat blijft nog even een verrassing. Tussen 17.00-17.30 17.30 zijn we weer in Earnewâld terug. De kosten bedragen € 35,- p.p. Opgeven graag vóór 10 mei a.s.
Marprinses
Wij komen bij de ANBO leden langs om te vragen of u mee wilt varen en om het geld te innen. U kunt het geld ook overmaken op bankrekening 3264.67.6 .67.653, t.n.v. ANBO afd. Reduzum o.v.v. reisje en uw naam/namen. U kunt uw opgave ook in een envelop met geld en aangehecht strookje in de brievenbus doen bij: Janke Kooistra, Mr. Gorterstrjitte 1, Reduzum, tel. 602374 Gorterstr Hylkje Hettinga, D.S. Bangmaastr. 37, Reduzum, tel. 602239 Tietie Hellinga, Hegedyk 4, Raerd, tel. 601894 ( is nieuw contactpers. in Raerd) Vriendelijk verzoek om het vervoer zoveel mogelijk zelf te regelen. Lukt dit niet neem dan even contact op met Janke Kooistra (602374). Niet leden zijn ook van harte welkom welkom en kunnen zich opgeven met onderstaand strookje -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Opgave bootreisje op donderdag 23 mei a.s. (inleveren vóór 10 mei a.s.)
Naam/namen…………………...…………………………………………… ……………………………………………………….……………………… ……………………… ……………… es: …………………………………………………………………………Tel.nr. ……………………………………………………………………… ……………...…… Adres: tal personen: ………………… Aantal
Bedrag in envelop: € …………………….… ……………………
PRAET FAN RAERD
Pagina 10
Doarpshûsberichten 6 april 2003 – 6 april 2013. Alweer 10 jaar Doarpshûs! Eigenlijk zijn de eerste stappen om tot een Doarpshûs te komen al in 2000 gezet. Jelle van der Velde, Paul Compagne, Iede Sijszeling en Piet de Hoop hebben hiervoor het initiatief genomen. Vlot daarna zijn Margriet de Vries en wijlen Gerben Seinen erbij gekomen. Als deze mensen niet het voortouw hadden genomen, was het maar de vraag geweest of we in Raerd zo’n geweldige accommodatie hadden gehad. Stichting Doarpshûs Raerd is in mei 2000 opgericht met als doel: ‘het oprichten, in stand houden en exploiteren van een Doarpshûs in Raerd, ten behoeve van het verenigingsleven, de vrijetijdsbesteding, de ontmoeting en dienstverlening in het dorp Raerd’. Voordat hier invulling aan kon worden gegeven, moest eerst een locatie worden verworven. Nadat in maart 2001 met de familie Van der Ploeg een voorlopige koopakte was gesloten die de aankoop van het voormalige café regelde, was het woord aan de inwoners van het dorp. In twee avonden, in een bomvolle kantine, werd iedereen voorgelicht over de plannen en de financiering. Voorts kreeg iedereen een stembiljet mee dat kon worden ingeleverd bij de secretaris. Er kwamen
300 biljetten retour waarvan 293 mensen voor aankoop en verbouw van het voormalige café de Trijesprong stemden. In juni 2001 werd het pand officieel eigendom en, na het slopen en het rooien van een aantal bomen, kon de bouw beginnen. Tijdens de laatste jaarvergadering zijn er indrukwekkende beelden vertoond van de enorme inspanning die toen is verricht. De bouw duurde van oktober 2001 tot en met maart 2003 waarna op 5 april van dat jaar de opening werd verricht door burgemeester Ype Dijkstra. Behalve dat het 10 jarig bestaan een mijlpaal is, is het ook een mijlpaal dat 20 jaar ervaring vertrekt uit het bestuur: Jelle met 13 jaar ervaring als penningmeester en voorzitter en Koos met 7 jaar als intern organisator.
Koos en Jelle bedankt
Koos is eigenlijk een manusje van alles, heel allround. Hij hield zich met van alles en nog wat bezig: voorbereidingen van de evenementen, technische zaken, onderhoud van de binnen- en buitenkant van het Doarpshûs, te veel om op te noemen. Hij was ook de grote organisator en voortrekker van de Boarnsterhimpartij en had zijn zaakjes altijd prima voor elkaar. Tijdens de Merke leek het wel alsof Koos in het Doarpshûs bivakkeerde. Koos was altijd duidelijk aanwezig in de bestuursvergaderingen, recht voor zijn raap, maar ook altijd tot een compromis bereid. Wij hebben de afgelopen jaren met veel plezier met hem samengewerkt. Jelle is al die 13 jaar penningmeester geweest van het Doarpshûs en daarnaast de laatste jaren ook voorzitter. Wij als bestuur hebben altijd goed samengewerkt met Jelle, nooit deed je te vaak een beroep op hem. Hij was altijd rustig en zeer correct, maar liet ook duidelijk merken wanneer de zaken hem niet konden bekoren. Jelle had de financiën altijd prima voor elkaar. Het is al die tien jaar een zeer uitdagende taak geweest, en zoals een oud-bestuurslid bij de opening al zei: “met die hoge hypotheeklasten is het je niet te vergunnen om de eerste tien jaar penningmeester te zijn.” Als iemand in een bestuursvergadering zei ‘men zegt in het
PRAET FAN RAERD
dorp…’ dan zei Jelle altijd: wie zijn dat, het dorp? Zijn dat de cultuurliefhebbers, of de kroegbezoekers, de kaatsers wellicht, de senioren misschien, de jeugd, of toch de biljarters? Iedereen zoekt en vindt wat anders in het Doarpshûs. Dit gaf ook wel de uitdaging aan waar Jelle en het bestuur voor stonden en staan, iedereen heeft andere verwachtingen. Hoe maak je het iedereen naar de zin, hoe spaar je de kool en de geit, of juist niet.
Pagina 11
Wij heten Tom Hospes welkom als penningmeester en Foppe Reitsma als algemeen bestuurslid. De voorzittershamer wordt overgenomen door Pier Dijkstra.
grondwerk
■
bestrating
■
complete tuinaanleg
■
Zweedse (tuin)huisjes, speeltoestellen & tuinschermen
■
tuinadvies en ontwerp
■
levering modder, zand & erfverharding
■
Tulikivi speksteenkachels
Bestuurssamenstelling vanaf heden: Pier Dijkstra Voorzitter Gert Top Vice voorzitter en vrijwilligers Willemijn van der Vliet Secretaris Tom Hospes Penningmeester Paul ter Schegget Kantinezaken Will Bokma Agendabeheer Nico Jorritsma Contactpersoon Activiteitencommissie Foppe Reitsma Algemeen bestuurslid
Wij wensen hen veel succes. Twee zwaargewichten gaan nu uit het bestuur, een behoorlijke aderlating. Wij willen Koos en Jelle graag bedanken voor hun geweldige inzet voor het Doarpshûs in de afgelopen jaren. Hun aanwezigheid heeft een groot verschil ten goede gemaakt voor het Doarpshûs.
■
Van deze 10-jarige mijlpaal willen wij ook gebruik maken om een andere, zeer belangrijke groep, te bedanken: ONZE VRIJWILLIGERS. Zij vormen het hart en de ziel en de drijvende kracht achter het Doarpshûs. Vrijwilligers, bedankt voor jullie geweldige en onmisbare inzet. Wij zien uit naar de volgende 10 jaar, samen met jullie. Namens het bestuur, Willemijn van der Vliet, Secretaris
Pagina 12
PRAET FAN RAERD
Een late voorjaarsstart in het Raerder Bosk Terwijl wij dinsdag jl. aan het harken en zwoegen waren, verwonderde een bezoeker zich er over dat er maar zo weinig plantjes in het Bosk te zien waren. Eigenlijk zag hij alleen maar sneeuwklokjes en ander jong groen. Hij wilde geur en kleur. Gelukkig kon ik hem vertellen dat dat er heus aankomt, maar dat de natuur zich niet laat dwingen en dat we nu eenmaal met langdurige kou te maken hebben (gehad??) Zodra de temperatuur stijgt en de droogte voorbij is, zal de lente zich heus voluit tonen in het Raerder Bosk. Alles is er weer klaar voor: de eendenkorven hangen, de eenden zijn weer stelletjes, het speenkruid wacht op de eerste de beste zonnestraal, de knoppen aan boom en struik staan op open barsten en de roeken en reigers zijn erg rumoerig. Een heel spannende tijd eigenlijk! Het heeft de laatste weken zo hard gewaaid en het is zo koud en droog geweest, dat de vogels honger en dorst hebben geleden. We hebben allemaal kunnen lezen over dode weidevogels; reigers en kievieten in de stad en zangvogeltjes die van alles deden om maar aan voedsel te komen. Zo ook, onze roeken….Voor het eerst sinds ik op de Slotsdyk woon, had ik aan de vetbolletjes roeken hangen. Hap..slik…weg vetbol!. Daar moest ik snel mee ophouden, want anders zou de hele kolonie hier neerstrijken. En vogelliefde kent grenzen. En een andere Slotdykbewoonster trof in het water 2 roeken, die waarschijnlijk wilden drinken, maar de oever niet meer wisten te bereiken. Een gevecht op leven en dood, maar ze zijn gered! Ze zijn er uit gevist en in een doos met kattevoer kwamen ze snel weer op krachten. Intussen hebben de vrijwilligers nog een mooi uitstapje gemaakt naar het Nijsinghhuis in Eelde. Het was ons eigenlijk om de tuin te doen, maar…..u begrijpt het al…veel sneeuwklokjes en veel winterrust. Het huis en de beeldentuin waren echter zo mooi, dat dat alles goed maakte. We zagen daar ook de “Venus van Fryslan” van Natasja Bennink, een prachtig bronzen beeld. Het kan niet meer misgaan, volgende maand staat alles in bloei . Komt dat zien! I.S.
PRAET FAN RAERD
Pagina 13
Doarp It wie in doarp mei de moaiste frou, No – nee, ik neam hjir har namme net, Mar by har hûs stean – sjochsto hiel gau – Bloeiende roazen fol yn it blêd. Njonken de oprit steane strûken Mei beien en ek in konifear. Oer de feart kinst de brêge brûke, Wolst yn ‘e hûs, it kin yn ien kear. Dan komt it bosk, dêr by de poarte, Dêr hearsto einen en ek de roek. Bern ha hjir aaisocht en soms ek boarte. Hjir wenne dy frou. Sy lies soms in boek. T.P.
PRAET FAN RAERD
Pagina 14
Pop yn’e tsjerke Popkoor Animo Popkoor Animo is een enthousiaste groep vrouwen uit Raerd en omstreken die iedere donderdagavond, onder begeleiding van Annie Terwisscha van Scheltinga op piano of gitaar, in het dorpshuis samen komen om gezellig popliedjes te zingen. Eind vorig jaar werd tijdens een repetitieavond het idee geopperd dat het misschien wel leuk was om ergens naar toe te werken oftewel een kleinschalig optreden te gaan doen. De reacties hierop waren in eerste instantie zeer uiteenlopend maar uiteindelijk werden de meesten toch enthousiast over het idee. Al gauw was het repertoire uitgezocht en kon er gericht worden gerepeteerd voor dit eerste optreden. Gaandeweg kreeg iedereen steeds meer vertrouwen en de onzekerheid maakte plaats voor enthousiasme, helemaal toen er tijdens een oefenavond kennisgemaakt werd met de fijne akoestiek in de kerk. De basis voor een leuke muzikale af-
sluiting van het tweede popkoor seizoen was gelegd.
14 april 2013 Om twee uur druppelen de koorleden gezellig keuvelend, maar ook voorzien van een gezonde portie spanning, de kerk binnen. Nog even het programma doornemen, een korte kledinginspectie en dan is het tijd om in te zingen. Tijdens het nagalmen van de klanken
‘lang zal ze leven’ wat spontaan voor een jarig koorlid was ingezet, komen om 14.40 uur de eerste gasten al binnen. Alexandra van der Meer die al een tijdje pianolessen bij Piannie volgt, zorgt voor een muzikaal onthaal. Om klokslag drie uur heet Foppe Reitsma, de ceremoniemeester van deze pop yn’e tsjerke middag, alle aanwezigen van harte welkom op deze speciale middag waarna al gauw de aankondiging van popkoor Animo volgt. Bij aanvang van het eerste liedje kun je een speld horen vallen in de kerk maar na afloop ervan wordt het popkoor overweldigd door een daverend applaus. Om het programma afwisselend te houden speelt Minke Strikwerda tussendoor een aantal popliedjes op het kerkorgel waarvan het de bedoeling is dat iedereen meezingt. Wanneer dit niet meteen gebeurd, wijst de ceremoniemeester de bezoekers hier nog even op, waarna meteen enthousiast
PRAET FAN RAERD wordt meegezongen. Minke weet de bezoekers compleet te verassen door geweldig gepassioneerd met het kerkorgel de alom bekende hit ‘the final count down’ van de rockgroep Europe te spelen. Het swingt in de kerk. Ook Alexandra brengt een aantal keer haar prachtige pianospel ten gehore, de bewondering van de bezoekers is vooral te merken tijdens haar gevoelige vertolking van ‘my heart will go on’ van Celine Dyon. Maar het hoogtepunt van deze middag komt toch echt van de publiekstrekker ’popkoor Animo’, met de prachtig gedoseerde en ontroerende vertolking van ‘the rose’ van Bette Midler. Het einde van deze swingende middag komt alweer in zicht, na de nodige bedankjes en bijbehorende presentjes aan de mensen die een belangrijke bijdrage hebben geleverd, wordt bij wijze van afsluiting nog eenmaal ‘halleluja’ van Leonard Cohen gezongen. Na afloop worden de dames van popkoor Animo, tot verlegens toe, overladen met complimenten. Deze geweldige afsluiting van het tweede seizoen is dan ook, met gepaste trots, nog even onder het genot van een hapje en een drankje in het dorpshuis gevierd. Tijdens de nazit speelde ‘Jan van Erp’ nog enkele sfeervolle deuntjes op de piano. Stiekem durf ik wel te zeggen dat dit weliswaar het eerste maar zeker niet het laatste optreden van popkoor Animo is geweest. Y.
Pagina 15
Audi A3 voor 9.999
1.6 Attraction CLima+Cruise+Navi NU
PRAET FAN RAERD
Pagina 16
Kammeraerd Het is alweer een half jaar geleden dat er een oproepje in de dorpskrant stond waarin gevraagd werd wie het leuk zou vinden in het voorjaar mee te werken aan Kammeraerd. Nu herinnert zichtbaar slechts nog het bord met de aankondiging, op het balkon van het dorpshuis, aan het geweldige optreden dat deze gelegenheidsband op 6 april jl. heeft gegeven. Samen met Paul Compagne, één van de initiatiefnemers, blik ik terug op dit ontzettend leuke maar intensieve muziekproject. Op initiatief van Teake van der Zee is in 2003, ter gelegenheid van de opening van het dorpshuis, de gelegenheidsband ‘Kammeraerd’ samengesteld. Een gemêleerd gezelschap van dorpsgenoten heeft toen een avondvullend optreden verzorgt waar nog lang over nagepraat werd. Menigeen kan waarschijnlijk de destijds gemaakte cd nog wel uit de kast vissen. Het was de bedoeling om het bij dit ene optreden te laten, maar op veler verzoek heeft kammeraerd in 2007 nogmaals een spetterend optreden gegeven. Paul, die als gitarist naast Teake destijds deel uit maakte van de ‘basisopstelling’, heeft de afgelopen jaren regelmatig de vraag gekregen; ‘wanneer gaat Kammeraerd weer eens spelen?’. Uiteindelijk zag hij het 10-jarig bestaan van het dorpshuis als de perfecte gelegenheid om aan deze wens te voldoen. Samen met Jurjen de Boer, ook Kammeraerd lid van het eerste uur, heeft Paul toen het initiatief genomen en plaatste een oproepje in de dorpskrant. Dit leverde helaas weinig respons op dus gin-
gen de ‘bendeleiders’ , zoals Paul zichzelf en Jurjen gekscherend noemt, zelf op zoek. De voormalig bandleden werden benaderd, en al gauw ging het balletje rollen. Gaandeweg boden steeds meer muzikanten zich aan waaronder een groot aantal zangeressen. Otto had zich al vroegtijdig opgegeven, het was zijn wens om het liedje ´nothing else matters´ van Metallica te zingen. Na een aantal oefenavonden waarin zijn vertrouwen steeds meer groeide, liet hij weten ook nog wel een rapnummer te willen doen. Nog wat later kwam Otto nog met een gevoelig liedje van Hazes aan, maar dit is uiteindelijk toch een sfeer verhogende meezinger van dezelfde zanger geworden. Dat dit een goede keus want hij had het in no time onder de knie. Alle liedjes zijn in goed overleg uitgezocht, waarbij zoveel mogelijk rekening is gehouden met de persoonlijke voorkeur van een ieder. Zo wilde Berend dolgraag ‘under the bridge’ van de Red Hot Chily Peppers doen. Zijn zoon Hendrik die dit nummer goed kende, heeft hem, met ondersteuning van de band, speciaal voor deze gelegenheid op gitaar begeleid. De vaste basis van de band, bestaande uit Paul op gitaar, Jurjen op toetsen, Sjouke op basgitaar en Gerrit op drums, waren iedere oefenavond van de partij. Voor de andere muzikanten maakte Marike een overzicht welke van de 35 nummers per oefenavond werden gerepeteerd en wie dan aanwezig moest zijn. Dit bleef veelal bij 10 tot 12 nummers per keer en had als voordeel dat niet iedereen altijd aanwezig hoefde te zijn. Tot januari toe werd eens per twee weken op een
vaste avond geoefend en daarna wekelijks. Deze oefenperiode van ongeveer een half jaar hadden de meesten ook wel nodig. Ongeveer de helft van de muzikanten had nauwelijks tot geen podium en microfoon ervaring. Een mooi voorbeeld hiervan is Klazina, zij kwam op verzoek van Otto op een avond langs om eens te vernemen of zij misschien geschikt was om een liedje mee te doen. Terwijl ze zichzelf op gitaar begeleide zong ze een prachtig ingetogen liedje dat alle aanwezigen spontaan kippenvel bezorgde, ze was zeker geschikt om mee toe doen maar moest nog wel de groei doormaken van een muziekuitvoering naar een concert. Ook de zusjes Anjo en Gea, die weliswaar al eens eerder op het kammeraerd podium stonden, hadden deze ruime oefenperiode zeker nodig. Enerzijds omdat ze nu meer en enkele vrij moeilijke nummers zongen waaronder een prachtig duet, en anderzijds omdat Anjo in deze periode moeder is geworden van een prachtige zoon waardoor ze even met andere dingen dan zingen bezig was. De minder ervaren zangers en zangeressen werden op de achtergrond ondersteund door twee dames met de nodige ervaring in de muziek te weten Tineke en Susan. Zij konden, onder begeleiding van toetsenist Jurjen die veel ervaring heeft met meerstemmige koren, veel nummers hierdoor extra verdieping geven. Tineke, die meteen door vader Jan is gebeld toen bekend werd dat Kammeraerd weer ging optreden, stond voorheen regelmatig met haar band op de planken. Zij paste zich dan ook moeiteloos en met veel enthousiasme aan in deze samen-
PRAET FAN RAERD
stelling. Susan heeft regelmatig als achtergrond zangeres bij haar zus Janneke Brakels op diverse podia gestaan, maar als solist optreden was wel nieuw voor haar. Susan heeft een geheel eigen sound in een bepaald genre, wat ze prachtig en gevoelig kan brengen. Naast haar vocale inbreng heeft Susan het t-shirt en affiche voor Kammeraerd ontworpen. Deze laatste is in de week voor het optreden als flyer voorzien van groepsfoto in het dorp verspreid. Wie overigens nog een ‘collectors item’ van Kammeraerd wil bemachtigen, kan voor 10 euro in het dorpshuis nog een t-shirt ophalen. Natuurlijk vraag ik mij meteen af waarom Marike niet in dit rijtje van ervaren zangeressen wordt genoemd. Ze heeft een dijk van een stem, de uitstraling en zelfverzekerdheid van een artiest, maar is toch net als de meesten van ons voornamelijk een zanger(es) in de badkamer volgens Paul. Voor Kammeraerd is Marike gelukkig de badkamer wel uitgekomen. Zij en haar broer Arjen wilden al langere tijd het nummer ‘home’ een keertje samen zingen, dus besloten ze beide weer mee te doen. Het zingen smaakte na wat oefenen naar meer, wat vooral bij Arjen die eigenlijk gitarist is wel verassend was. Uiteindelijk neemt Marike een aanzienlijk deel van het repertoire voor haar rekening waaronder het nummer ‘beauty en de brains’ dat ze samen met haar broer en vader doet. Een familie optreden om trots op te zijn, het uitdragen van muziek zit blijkbaar toch in de genen want niet alleen de familie Compagne maar ook de families Raap, de Hoop en Teitsma zijn goed vertegenwoor-
Pagina 17
digd. Zowel Jan als Piet zijn Kammeraerd leden van het eerste uur, meedoen is voor hen een feestje en dat wilden ze dan ook graag uitdragen. Tijdens een borreltje na het oefenen ontstaan soms de gekste ideeën met als resultaat dat Jan zonder gitaar als biertje de catwalk oploopt en Piet zijn basgitaar thuis laat en met een trekharmonica de zaal op stelten zet. Misschien wel het meest bijzondere, uit familie oogpunt, is dat Arnold, zoon van de inmiddels overleden grondlegger van Kammeraerd; Teake van der Zee, na enige terughoudendheid toch mee wilde doen. Arnold heeft de voorgaande keren gedrumd maar werd nu gevraagd om te zingen en dan nog wel hetzelfde lied dat zijn vader de laatste keer deed, namelijk ‘Gloria’. Arnold zelf bleef volhouden dat hij geen zanger was maar stemde er uiteindelijk toch mee in en het was prachtig. Hij was echter niet alleen gekomen, Arnold had zijn oud bandlid Oane meegenomen en met twee jongens uit het wat ruigere rock segment lag het voor de hand dat het repertoire iets werd aangepast. Al gauw ontstond het plan om het liedje ‘de mem van Doutzen’ te gaan spelen, waar tijdens de nazit een hele act omheen werd verzonnen, waarbij vele ‘memmen’ betrokken werden. Niet alleen muzikaal maar ook met zijn opvallende uiterlijk vormde Arnold een inspiratie voor de band, zo zagen we tijdens het optreden dat bassist Sjouke, die niet bekend staat om zijn weelderige haardos, ineens voorzien was van een geweldige hanenkam. Vanzelfsprekend heeft Arnold ook nog even een stevig nummertje gedrumd waardoor Gerrit, die na 35 jaar speciaal voor
deze gelegenheid zijn drumstokjes weer van zolder heeft gezocht, heel even rust werd gegund. Maar na een stukje onvervalste rock muziek waarbij Oane op de catwalk naast Tineke zijn gitaar flink liet brullen, nam Gerrit de stokjes weer over. Het idee voor de catwalk en de aankleding van het podium lag in handen van Echt Karin. In nauwe samenwerking met Fokko, Radboud en Errit is dit prachtige geheel, geheel vrijwillig, tot stand gekomen. Voor het licht en geluid zijn professionele technici en apparatuur ingehuurd. Dit moest natuurlijk perfect zijn zodat de muziek goed tot zijn recht zouden komen. Paul kijkt met volle tevredenheid terug op dit mooie project waarbij diverse generaties, de jongste was 18 en de oudste 62 jaar, op een hele leuke wijze samenwerkten om hetzelfde doel te bereiken. Paul vond het jammer dat hijzelf nog niet zo goed ter been was, anders was hij zeker tijdens het spelen het hele podium over gestuiterd. Alleen hierom al, zou er meteen een nieuwe datum moeten worden geprikt. Op 26 april komen alle bandleden met aanhang nog één keer bij elkaar om na te praten, het videomateriaal van de avond terug te zien en waarschijnlijk datgene te doen waar ze samen zo sterk in zijn, namelijk muziek maken. Ik wens alle Kammeraerd bandleden net zo’n gezellige avond toe dan ikzelf en velen met mij op 6 april heb gehad. Kammeraerd bedankt! Y.
Pagina 18
PRAET FAN RAERD
PRAET FAN RAERD
Op 19 januari 2013 was de feestelijke startbijeenkomst van de Griene Geaën. Dit is de vereniging van de acht dorpen in de Lege Geaen die samen willen werken aan het realiseren van een duurzame lokale samenleving in De Lege Geaën. Ook Plaatselijk Belang Raerd doet hier aan mee. Eén van de thema’s waar aan gewerkt wordt is energie. In Goenga is vorig jaar een succesvol gezamenlijk zonnepanelenproject uitgevoerd. Er is een
Pagina 19
werkgroep van de Griene Geaen bezig om een zonnepanelenproject voor de leden van de Griene Geaen op te zetten. Bij energie gaat het niet alleen om het opwekken van duurzame energie maar ook over duurzaam omgaan met energie, kortom energie besparen. Ook op dit vlak is een groep actief. Zo is er nu een aanbod van Bouwbedrijf Van den Bosch uit Gau om voor 60 Euro een quickscan te laten maken van je huis. Daarmee weet je waar de belangrijkste energiebesparingen te behalen zijn en welke maatregelen bijdragen aan een hoger woongenot. Agenda
17 april 2013 Info-avond zonnepanelen De Griene Geaën komt met een aanbod voor de aanschaf en installatie van zonnepanelen. Kom naar de informatieavond op woensdag 17 april in het dorpshuis van Raerd of kijk na 17 april op de website voor het complete aanbod. 31 mei 2013 Algemene ledenvergadering De eerste algemene ledenvergadering van de Griene Geaën. Alle leden zijn van harte welkom. Voor meer informatie, zie www.grienegeaen.nl
Woningtaxatie vast laag tarief Voldoet aan de eisen voor Nationale Hypotheek Garantie (NWWI- of Taxateurs Unie-gevalideerd)
persoonlijk & lokaal
Taxatie Team
inclusief BTW, verschotten en bijkomende kosten
dus geen nare verrassingen achteraf
Slotsdijk 4a, 9012 DT Raerd Telefoon 06 -12663105 www . taxatieenadvies . nl
PRAET FAN RAERD
Pagina 20
Bootsma Bouwbedrijf B.V. Voor al uw: Onderhoud Agrarische bouw Verbouwingen Restauratie Woningbouw Utiliteitsbouw Werkplaats/kantoor: Doarpsstrjitte 8 9021 CL Oosterwierum Tel. (058) 250 13 25 Fax. (058) 250 14 15
[email protected] www.bootsmabouwbedrijf.nl
PRAET FAN RAERD
Pagina 21
Kuier2Daagse! Het is bijna zover!
Wat:
De tweede Kuiertocht voor Kids in Raerd!
Waarom:
Vorige zomer was de eerste Kuiertocht in Raerd een groot succes. Daarom organiseren we dit voorjaar een Kuier2daagse! De omgeving en elkaar met andere ogen bekijken, verrassende gesprekken in de frisse avondlucht!
Wanneer:
Dinsdag 7 en woensdag 8 mei 2013. De start is om 18.00u. vanaf het schoolplein.
Voor wie:
Kinderen van de basisschool, hun ouders/ verzorgers maar ook broers, zussen, pakes, beppes, ooms en tantes en andere enthousiaste dorpsbewoners ( geen opgave nodig!)
Routes:
Kleuterroute (groep 1 en 2) 5 km. Route (groep 3, 4 en 5) 10km. Route (groep 6, 7 en 8)
Beloning: Na twee ontspannen en sportieve avonden ligt voor de basisschooljeugd een medaille klaar. Opgave:
Leerlingen van It Raerderhiem ontvangen eind april een opgaveformulier op school.
Organisatie: Trientsje Hellinga, Janny van der Meer en Margreet Kamman Deelname aan de kuiertocht is op eigen risico.
Pagina 22
PRAET FAN RAERD
Biljartseizoen heren 2012-2013 Het zit er weer op. De keu kan weer in het foedraal en mee naar huis, of blijft gewoon in de bak of het rek van het doarphûs. Het was wel een vreemd seizoen. Twee van de trouwste leden, Piet Kooistra en Piet Bijlsma konden, om bij iedereen bekende redenen, helaas niet, of maar kort mee doen. We misten regelmatig de humor, de sterke verhalen en de anekdotes van beide heren. Daarnaast zijn we dit seizoen overgegaan op het potten en zelfbediening i.p.v. een vrijwilliger achter de bar. Elke donderdagavond deels een vrijwilligster en deels bediening door een van onze leden was niet meer te organiseren. Wij willen Baukje nogmaals bedanken voor haar actieve inzet. Het potten en zelf doppen bevalt overigens prima. Als laatste kan het vervallen van de gezamenlijke slotavond nog worden genoemd. Wij, de heren, moesten het dit jaar organiseren. Door het 10 jarige bestaan van het doarpshûs en het reisje van de biljartdames was begin april geen geschikte avond te vinden. Volgend jaar moet het lukken.
De competitie Het slot was een herhaling van vorig jaar en dus weer zeer spannend. Ook nu moest op de laatste competitieavond de kampioen nog worden bepaald. En ook nu moest de nummer drie weer een week later tijdens het prijsbiljarten worden vastgesteld. De beslissingsstrijd om het kampioenschap ging deze keer tussen J.P Sikkema en (weer) Hendrik Nicolai. Beiden hadden 28 wedstrijdpunten. De laatste partij werd echter gewonnen door Hendrik waarmee hij kampioen werd van het seizoen 2012-2013 en hij zijn naam in de beker kan laten graveren. J.P. is zeer verdienstelijk 2de geworden. Hij heeft namelijk een groot deel van de competitie boven aan de lijst gestaan. Maar de nummer 3 was ook nog niet bekend. Evert van Peppel en Lammert Visser hadden beiden 26 wedstrijdpunten. De beslissende wedstrijd tijdens het prijsbiljarten werd gewonnen door Lammert. Kortom de top drie van 2012-2013 is:
1. 2. 3.
Hendrik Nicolai Jan Pieter Sikkema Lammert Visser.
Zie de competitielijst voor de totale uitslag. Aardig om te noemen is nog het volgende: Het hoogste gemiddelde over de gehele competitie is door Hendrik gespeeld met 1,91 caramboles per beurt (57 in 30 beurten). De hoogste partijscore is behaald door Otto Doornbos met 87 caramboles. En de hoogste serie is gespeeld door zowel Otto als Hendrik, elk met 16 caramboles in 1 beurt.
PRAET FAN RAERD
Pagina 23
Het prijsbiljarten Naast de competitie is er in de kerstvakantie en in maart altijd het prijsbiljarten. Daarbij wordt om vleesprijzen gestreden. Het gemiddelde op die avond bepaald de ranglijst. De eerste 10 ontvangen een vleespakket en in december is iedereen winnaar want dan wordt weer de wel bekende kip uitgedeeld aan de resterende spelers. De nummers 1 t/m 3 van 27 december waren: 1. Otto Doornbos 2. Ids Veldhuis 3. Johannes Frankena
En op 28 maart was de uitslag: 1. Piet de Hoop 2. Johannes Frankena 3. Bauke Huitema
PRAET FAN RAERD
Pagina 24
Biljartweekend Ook dit jaar weer het traditionele biljartweekend. Altijd leuk en gezellig, met deze keer de lopende grap “ik fyn der neat meer oan, ik pak myn jas en gean nei hûs”. Het gevolg van een te gezellige vrijdagavond. Vaag voor de meesten, maar de deelnemers weten nog precies wat er mee wordt bedoeld. Maar nu het wedstrijdverloop. Vrijdag ‘s avonds en de hele zaterdag zijn in 4 poules de voorrondes gespeeld. De poulewinnaars gingen door naar de halve finale. De winnaars daarvan streden in de finale om de beker. De poulewinnaars waren: Ids Veldhuis, Klaas Fransbergen, Hendrik Nicolai en Tjeerd Veenstra. Door loting werd bepaald wie tegen wie moest spelen in de halve finale. De uitslagen van de halve finale, waren: Hendik – Klaas : 57 - 43 Tjeerd – Ids : 21 - 41 Dit resulteerde in een finale tussen Ids en Klaas. De uitslag was 41 – 31 en daarmee was Ids de kampioen van het Biljartweekend. Tjeerd en Hendrik speelden om de derde plaats, die werd gewonnen door Hendrik. De uiteindelijke uitslag, met prijs, was:
1. 2. 3. 4.
Ids Klaas Hendrik Tjeerd
de beker en een rollade rollade fles Raerderroek fles Raerderroek
Namens het bestuur een fijne zomer toegewenst en wij pakken in de herfst de keu weer op voor een nieuw biljartseizoen. HP
Auto en onderdelenbedrijf Pim & Alice Koopmans
In- en verkoop gebruikte auto’s gebruikte onderdelen enz. enz.
Hegedyk 8, Raerd, tel 0566-601655
PRAET FAN RAERD
Pagina 25
Aan iedereen die dit leest, De verzonnen krantenkoppen zouden zomaar in de Praet fan Raerd of de MidFryslander kunnen staan. Enkele voorbeelden van de laatste maanden: Pasgeplaatste groenstroken worden omvergelopen zodat het schoolplein zelfs in de lente grijs zal blijven. Geen groen sprietje te zien aan de jonge struiken. Ook de grote heg heeft het zwaar te verduren nu onze jeugd meerdere ingangen naar en van het schoolplein gevonden denkt te hebben. Verder zijn er kinderen die de brievenbus voor een boksbal aanzien en de lantaarnpaal voor een duikplank. Modder wordt op muren gesmeerd en ramen worden vies gemaakt. Enkele Grapje of kinderen vinden het normaal om op het dak van het vandalisme? fietsenhok te klimmen en te lopen. Een jongetje struikelde laatst over een gespannen draad toen hij het schoolplein opliep. Veel ouders zijn verbaasd en terecht verontwaardigd. We horen om ons heen: “Wat asociaal dat zoiets bij ons in het dorp gebeurt!” en “Belachelijk, ze moeten die kinderen aanpakken.” Het personeel van ’t Raerderhiem spreekt kinderen en hun ouders actief aan wanneer er sprake is van een ‘heterdaadje’ en beide beloven beterschap. Ook de wijkagent is op de hoogte van de onrust in ons dorp. Bij nieuwe signaleringen kunt u een melding doen op nr. 0900- 8844 of via de website van de politie. Dit zal echter niet voldoende zijn. Er staan namelijk geen namen bij de vernielde struikjes of vieze ramen, helaas. Degene die de metalen draad heeft gespannen heeft nog geen ‘sorry’ gezegd tegen het jongetje dat zo’n zin had om te gaan voetballen op het schoolplein. Daarom vragen wij aan iedereen die dit leest: spreek kinderen aan wanneer er sprake is van vernielingen! Toon zelf het goede voorbeeld door verantwoordelijkheid te nemen. Vernielen van het schoolplein betekent uiteindelijk het vernielen van speelplezier. En onze kinderen laten opgroeien in een dorp vol speelplezier; dat willen we toch juist allemaal?
Team, Medezeggenschapsraad en Oudervereniging van ’t Raerderhiem
PRAET FAN RAERD
Pagina 26
“Kuikens in de klas” op OBS ’t Raerderhiem. Op woensdag 20 maart komen de broedmachine en de 10 eieren in de klas van
groep 3/4. Na een week mogen we de eieren gaan schouwen. Met steeds een klein groepje kinderen zitten we in de donkere kast. Met een zaklampje tegen het ei aan kunnen we door het ei heen
kijken. We zien de luchtkamer, veel geel en een stuk zwart: het kuikentje in wording. Na drie weken in de broedmachine zien de kinderen in 3 eieren de eerste barstjes .De kinderen kijken per toerbeurt de hele dag bij de eieren Als de kinderen donderdag
verwachtingvol op school komen zijn er ……7 kuikens!! Nynke trakteert op beschuit met muisjes. Om half 11 is groep 3 getuige van het uitkomen van ei 8!!! De twee kuikens van de woensdagavond zitten al in de mooie bak van Ilse. De andere drogen op en blijven lekker warm in de broedmachine. Hieronder zijn ze 4 dagen oud . Groep 3/4. Juf Jetty, juf Minke en juf Ingrid.
PRAET FAN RAERD
Schoolpleinkaarten Sinds enkele weken komt Lammert Harkema om de week op maandag om met de kinderen de schoolpleinkaarten te doen. Hij is combinatiefunctionaris bij de gemeente Boarnsterhim. Kinderen uit groep 7 en 8 bereiden pleinspelletjes voor en doen die met alle andere groepen. Na de meivakantie komen daarvoor nog allemaal nieuwe materialen die de school aanschaft. Iedereen heeft veel plezier aan het samen spelen, samenwerken en buiten bewegen. Iets dat landelijk gepromoot wordt om meer te doen op scholen. De oudere kinderen leren te organiseren en een spel te leiden. Tot de zomervakantie zal Lammert dit blijven begeleiden.
Grote rekendag Woensdag 17 april heeft de hele school meegedaan aan de Grote rekendag. Dit is een landelijke activiteit. Het thema 'spelen met meten en meetkunde' werd door ons uitgewerkt in activiteiten rond speeltuinen en pretparken. En dan kun je prima op het schoolplein uit de voeten. Voorwerpen
Pagina 27
van de glijbaan laten rollen en met een stopwatch klokken wat de tijd is. In groep 1/2 hebben de kinderen uit groep 8 meegeholpen bij de opdrachten. Allemaal praktisch, veel doen en ontdekken. En met veel betrokkenheid en plezier. Bij groep 3/4 waren ouders behulpzaam. Groep 5 t/m 8 had een circuit door de school. Juf Lucinda zat in haar rol, floot er op los bij het wisselen van de groepen. Voor herhaling vatbaar deze ochtend.
Upgrading school Wij hebben nieuwe computers gekregen in de school, het aantal is ook uitgebreid. Een mooi systeem van meerdere beeldschermen gekoppeld met maar één kast. Rondom de zomer krijgen we in alle groepen touch screen borden. We hebben nog meer dat uitgevoerd wordt. Zoals het vervangen van de oude plafondplaten, de wc’s, een deel van de vloer, het aanbrengen van dubbel glas en het verven van de school. Onze school gaat na de opdeling naar Stichting Odyssee in Sneek. Het gebouw is dan helemaal up to date. Namens het team, Marijke Boersma
Opel Zafira 1.6 Business mooie 7 zits auto NU voor 8999 EUR 8.999,-
PRAET FAN RAERD
Pagina 28
Nieuws van plaatselijk belang. Situatie Sélânshûs Van woningvereniging Elkien hebben wij bericht ontvangen dat zij als gevolg van de bezuinigingsmaatregelen van de overheid tot haar spijt genoodzaakt is stevig in te grijpen in haar investeringsprogramma. Dit betekent helaas voor Raerd dat de afbraak van het Sélânshûs voorlopig niet doorgaat. Dit geldt voor de korte termijn in 2013 als ook voor de lange termijn na 2014. Er zal dus ook geen nieuwbouw komen. Op dit moment weet Elkien nog niet wat in de toekomst het alternatief zal zijn voor het project Sélânshûs. De huidige bewoners verblijven er op huurbasis met Carex. Ondanks dat er voorlopig niets gebeurt met de plannen van het Sélânshûs, weten zij dat de huur toch op elk moment kan worden opgezegd. Elkien heeft te kennen gegeven, dat ze open staan voor overleg met mensen die andere mogelijk heden zien voor het Sélânshûs en omgeving. Als bestuur van het Plaatselijk Belang hebben wij in ieder geval onze nieuwbouwcommissie gevraagd aan te blijven om met ons mee te denken hoe verder met de gestrande plannen. Wij hebben de commissie gevraagd ook namens pl. belang contact op te nemen met Elkien
om de situatie van het Sélânshûs nog eens te bezien en na te gaan of er nog mensen in ons dorp zijn die wel nog interesse hebben in bouwen op de plek van het Sélânshûs. Hebt u zelf voorstellen om het Sélânshûsprobleem op te lossen, zeg het ons of een van de leden van de bouwcommissie. De leden zijn: Bertus Kluvers, Piet Kooistra, Pier Dijkstra en Ynso Bart v.d. Meer.
Overname haven. Na vele discussies met de belastingdienst, overleg met gemeente, raadplegen adviseurs (waaronder onze inwoner Hein Willem Leraar ) zijn wij eindelijk zover dat wij in staat zijn om de haven over te nemen van de gemeente. De laatste maanden ging de discussie voornamelijk over het betalen van de overdrachtsbelastingen schenkingsrecht. Dat zou 6 en 30 % bedragen over de economische waarde van de haven. Dan was het onbetaalbaar voor ons. Na lang volhouden onzerzijds hebben wij nu toch schriftelijk de toezegging van de belastingdienst dat we géén belasting hoeven te betalen omdat er nu een z.g. verkoop regulerenbeding in de koopovereenkomst wordt opgenomen. Dit hadden
wij in het begin van onze onder handelingen met de belastingdienst op advies van Hein Willem Leraar al kenbaar gemaakt. Maar toen dacht men er anders over. Nu gaan wij voor de symbolische prijs van € 1,- de haven overnemen. Wel komen er nog de kosten van het kadaster en de notaris bij. Wij houden u op de hoogte.
Overleg met commissies. Onlangs heeft er op ons verzoek een bijeenkomst plaatsgevonden met alle bestaande commissies die op naam staan van het plaatselijk belang. Dat waren er acht, n.l.: Jongerein, Dorpskrant, Blikje, Speeltuin, Documentatie, Sinterklaas en Sintmaarten, Nieuwbouw en Verkeer. De opkomst was enorm. Van alle commissies waren één of meerdere mensen aanwezig. Wij hadden als bestuur behoefte aan een gesprek over het huidige bestaan van onszelf en de commissies. Ook vroegen wij ons af hoe we nog beter met elkaar kunnen samenwerken en ook hoe we elkaar beter kunnen informeren over zaken waar we mee bezig zijn. Iedereen was het er over eens dat je van elkaar afhankelijk bent. Ook financieel.
PRAET FAN RAERD Iedere commissie ( m.u.v. Nieuwbouw en verkeer ) heeft een eigen bankrekeningnummer dat op onze naam staat. Van iedereen is het saldo positief en van sommigen zelfs heel positief. De aanwezigen waren van mening dat elke commissie zijn eigen rekening moet behouden. Ook het bestuur van pl. belang is het daar mee eens, maar graag zien wij van tijd tot tijd een overzicht van de inkomsten en uitgaven. Er werd verder onderling nog wat over van allerhande onderwerpen gesproken. De bijeenkomst was een eerste aanzet naar iets structureels. Het werd positief ervaren om een dergelijke ontmoeting vaker te organiseren in dezelfde ontspannen sfeer. Bijvoorbeeld 2 keer per jaar. Wordt vervolgd !
Website vernieuwen. Er wordt getracht om de bestaande website van Raerd aan te passen/te vernieuwen. Dorpskrant, Dorpshuis en Pl. Belang werken hier samen naar toe. Er wordt ook samenwerking met anderen op prijs gesteld. Zo wordt er gedacht aan de mogelijkheid voor verenigingen, commissies en bedrijven om een sub domeinnaam aan te maken. Nelleke Wouters zal een voorzet geven.
Overleg met gemeente. Met het oog op de definitieve
Pagina 29
herindeling per 1 januari 2014 hebben wij moeten constateren datmet de gemeente Boarnsterhim in veel gevallen weinig zin meer heeft. Er is geen geld meer voor projecten, laat staan voor reparaties. Er is enkel en alleen nog maar geld voor reparatie aan wegen. Het wachten is op onze eerste afspraak met de gemeente Sud West Fryslân. Er moet dus nog even gewacht worden met b.v. het plaatsen van verkeersspiegels op de Slingerbochten. Wel wordt een poging ondernomen om met de nieuwe gemeente een afspraak te maken om de bomen rond het kerkhof om de 3 jaar te snoeien. ( kandalaberen ). Dat is kort geleden prima uitgevoerd.
Oproep !!!!! Nogmaals doen wij een dringend beroep op alle Raerders om met ons mee te denken over het uitvoering geven aan de actiepunten die in onze Dorpsvisie 2012 – 2015 benoemd zijn. We willen “Raerd op de kaart “zetten, zeker in de richting van de nieuwe gemeente. We hebben nu 2 activiteiten opgestart, n.l. de bouwcommissie en de verkeerscommissie. Maar er zijn nog meer onderwerpen. Denk aan de groenvoorziening, onderwijs en zorg, toerisme, sport en recreatie, de haven en de leefbaarheid in ons dorp in het algemeen. Namens bestuur Plaatselijk Belang Raerd, John Jacobs, secretaris.
Yn Goede Hannen
massagepraktijk
www.yngoedehannen.nl
Foppe Reitsma Buorren 42 - 9012 DJ Raerd 06 - 17 44 72 29
Pagina 30
PRAET FAN RAERD
Basisschool “t Raerderhiem en Plaatselijk Belang Raerd organiseren zaterdag 4 mei a.s. de jaarlijkse dodenherdenking bij het monument aan de Buorren.
Programma zaterdag 4 mei. 19.45 uur Verzamelen op het schoolplein van ‘t Raerderhiem 19.50 uur Vertrek in stille tocht naar het herdenkingsmonument 19.55 uur Welkomstwoord voorzitter Plaatselijk Belang 20.00 uur Twee minuten stilte gevolgd door de “Last Post ” 20.02 uur Korte overdenking door genodigde 20.05 uur Kranslegging schoolkinderen, vertegenwoordiging gemeente, kleinkind Ate v.d. Molen en andere belangstellenden 20.10 uur Voordracht eigen gedichten door leerlingen groep 7/8 gevolgd door het “ Wilhelmus “ 20.15 uur Afsluiting herdenking met bloemlegging door alle aanwezigen. Na afloop is er gelegenheid om elkaar te ontmoeten in het Dorpshuis. De kinderen die het monument dit jaar hebben geadopteerd ontvangen dan een oorkonde. Wij verzoeken iedereen ruimte te geven aan de herdenking door na 18.00 uur geen auto’s te plaatsen op de parkeerstrook bij het monument. Plaatselijk Belang Raerd, april 2013
PRAET FAN RAERD
Pagina 31
Cranio Sacraal
De Zen in Lichaamswerk
Peter Jan Keuning • tel. 06 114 636 70
Janny van der Meer • tel. 06 222 406 33
Mazda 6 Sportbreak 2.0 Citd Touring Clima+Cruise+Navi
Prijs 6.750,-
Pagina 32
PRAET FAN RAERD
DE OSO MOET BLIJVEN BESTAAN! Daar ben ik het helemaal mee eens……….
JA NEE
Als u ja heeft omcirkeld, dan kunt u uw steentje bijdragen door een functie binnen het bestuur te gaan vervullen!
November 2013 hebben drie personen het erop zitten en geven graag het stokje door aan jou. Leeftijd of geslacht spelen geen rol, ook hoef je niet perse uit Raerd te komen. Belangrijk is dat je hart voor de zaak hebt en je in wilt zetten. Daarnaast is het leuk om bestuurservaring op te doen want het is ook leerzaam. Maar het leukste komt nog! Als beloning mag je 1 sport in de maand gratis beoefenen. Na een kleine periode van inwerken kan er dan een wisseling plaatsvinden.
Graag jullie positieve reacties naar : Gre
[email protected] Anjo Margreet Karin Oso bestuur
[email protected]
PRAET FAN RAERD
Pagina 33
PRAET FAN RAERD
Pagina 34
Kroningstoernooi 2013
Ben je lid van TC Rauwerd? Doe dan mee aan ons openingstoernooi! Dan kronen wij onze nieuwe koning(in) van TC RAERD! Je wordt ingedeeld naar het niveau waarop je speelt. Dit jaar spelen we met 2 categorieën: - Junioren: t/m 16 jaar - Senioren: 16 jaar en ouder Datum: zondag 5 mei Junioren en senioren Aanvang: 16.00 uur - einde: 19.00 uur Wij zorgen voor soep met een broodje… Als jullie zorgen voor een koninklijk hapje (dit is tevens de inleg), maak wat lekkers. Geef je op vóór woensdag 1 mei bij: Aukje, mail naar
[email protected] of bel 06 29 30 92 75.
PRAET FAN RAERD
Pagina 35
schapszin die altijd onder de oppervlakte sluimert, bij gelegenheden als deze naar boven halen. We denken dat we aan het realiseren van die doelstelling op deze zaterdag hebben voldaan.
Expositie over de Buorren in Raerd op 20 april 2013 “De herinneringen komen weer boven”. “Wat een prachtig initiatief om een straat, een buurt zó mooi te belichten. We hebben er van genoten”. “Tige nijskjirrich om te sjen wat in history Raerd eins hat”. “In doarpslibben sil pas brûzje en siede as der wat útfûn wurdt. In útfiner is goud wurdich. Lit dizze bjusterbaarlik moaie útstalling in stimulâns foar eltsenien wêze om wat út te finen”. “Moai om dat allegear wer ris te sjen en âlde bekenden te treffen”. “Der is my in soad dúdlik wurden, tige tank!” Zomaar een greep uit de vele enthousiaste reacties van bezoekers aan de tentoonstelling over de Buorren in Raerd op 20 april 2013. Reacties waar de Dokumintekommisje van Raerd erg blij mee is. Want daar doe je het tenslotte voor: dorpsgenoten mee laten delen in de bijzondere geschiedenis van een bijzonder dorp; de gemeen-
De dag begon ’s morgens in de Laurentiuskerk met twee inleidingen. In het gehoor bevonden zich onder meer de oud-burgemeester van Raerderhim, Jan van der Meer en zijn vrouw, en de leden van verdienste van de Dokumintekommisje, Jans Koot, Titie Hellinga, Piet Bijlsma en Rients Bijlsma. Voor het houden van de inleidingen waren niet de minste deskundigen aangetrokken. Professor Philippus Breuker, schrijver van het imposante boek over De Greidhoeke, hield een boeiend betoog over onder meer de geschiedenis van de landerijen in de Legeaen die onder de invloedssfeer van Rauwerd vielen. Hij had hier gemakkelijk een uur of twee over kunnen uitweiden maar het strakke tijdsschema, dat goed in de gaten werd gehouden door spreekstalmeester Hans van Reenen, liet dat niet toe. De tweede spreker, Willem Hansma, kerkrentmeester van de Laurentiuskerk, diepte een aantal hilarische voorvallen uit het verleden op over de relatie tussen de kerkvoogdij en het gemeentebestuur. Op blz…… van deze Praet fan Raerd kunt
u zijn bijdrage lezen. Hierna begaf het gezelschap zich, onder aanvoering van de voor deze gelegenheid als dorpsomroeper verklede Evert van de Peppel, naar het doarpshûs. Daar gaf hij de bel over aan Jannewietske de Vries, deputearre fan Fryslân en, zoals zij het zelf verwoordde, grutske ynwenner fan Raerd, om de expositie officieel te openen. Maar eerst vertrouwde de dorpsomroeper Jannewietske toe dat, mocht het niets worden met Leeuwarden als Culturele Hoofdstad, zij altijd terug kon vallen op het haast vanzelfsprekend hoge culturele peil van Raerd door de eeuwen heen. En terwijl deze woorden nog naklonken, verrichte Jannewietske de Vries de officiële opening. Zij deed dat met het uitspreken van de wens dat deze tentoonstelling de gemeenschapszin en de geschiedenis nog dichter bij de mensen in Raerd zou brengen. Het gezelschap deed zich vervolgens binnen te goed aan het tot zich nemen van de informatie over alle panden in de Buorren. Informatie die met een engelengeduld was vergaard door onze gemeentearchivaris Alexander Tuinhout, en informatie die was verlevendigd met prachtige foto’s uit het heden en verleden. Zij gaven een mooi
PRAET FAN RAERD
Pagina 36
beeld van het leven door de eeuwen heen in Raerd. Het is haast onvoorstelbaar dat nog maar een eeuw geleden er in de Buorren niet minder dan 40 winkels konden bestaan! Dat is nu wel anders. In de loop van de dag werd het steeds drukker in de zaal van het doarpshûs en het was prettig te constateren dat vele oude bekenden gezamenlijk herinneringen ophaalden aan die goeie ouwe tijd. Om 17.00 uur kon de Dokumintekommisje met tevredenheid terugzien op een prachtige dag. Veel vrijwilligers uit de Buorren hebben belangeloos, met veel inzet, maar vooral ook met zichtbaar plezier, meegewerkt aan het slagen van deze dag. Uit de reacties, neergepend in het gastenboek, kwam vaak naar voren dat men het jammer vond dat deze tentoonstelling maar één dag duurde. De suggestie van een flink aantal bezoekers om een en ander vast te leggen in een boekwerk, zal door de Dokumintekommisje op zijn haalbaarheid worden bekeken. We staan daar heel positief tegenover en komen daar in de loop van het jaar zeker op terug. Namens de Dokumintekommisje, Roel Houwing
Hans van Reenen
Jannewietske de Vries
Evert van Peppel als dorpsomroeper
PRAET FAN RAERD
Pagina 37
RESERVEER DE DATUM!!! De tweede Kids Kuiertocht giet oan! Na het overweldigende succes van vorig jaar wordt dit jaar een Kuier2daagse georganiseerd. Ook kun je deze keer kiezen uit drie afstanden: twee, vijf of tien kilometer. Zet dinsdag 7 en woensdag 8 mei alvast in je agenda. Meer informatie volgt in de volgende Praet fan Raerd.
Wereldwinkel Grou zoekt vrijwilligers Bij Wereldwinkel Grou werken een veertigtal vrijwilligers samen om het doel, meer eerlijke handel, te verwezenlijken. De winkel is net vernieuwd en dat trekt klanten. Wilt u ook een dagdeel winkeldienst in de week of in de 2 weken voor uw rekening nemen? Neem dan even contact op met Ineke Schulting (602154) of Lenie Braks (621894) en kijk vooral even op www. wereldwinkelgrou.nl. U kunt natuurlijk ook eerst een kijkje in de winkel komen nemen. Adres: Doorbraak 4, Grouw (gesloten op maandag-dinsdag-woensdagmorgen)
Nu ook in Raerd!!
Hedy’s Pedicure Praktijk Gespecialiseerd in het behandelen van diabetes– en reumapatiënten
Doarpsstrjitte 35 9021 CK Easterwierrum 058-2501116
[email protected]
Ford Fiesta 1.25 16v 5-drs Trend Airco Prijs : EUR 7.999,-
PRAET FAN RAERD
Pagina 38
Buorren 9 Hieronder staat de lezing afgedrukt, die kerkrentmeester Willem Hansma heeft gehouden op zaterdag 20 april 2013 in het kader van de opening van de Raerder Buorrententoonstelling. Buorren 9. Het leidt nog wel eens tot misverstanden dat het adres geen brievenbus heeft. Waarschijnlijk is het het mooiste huis van de Raerder Buorren. En het staat er ook al even: het huidige pand dateert van 1815, maar daarvoor hebben er waarschijnlijk nog drie versies gestaan. En daarvóór moet het zo geweest zijn dat hier in een kring een paar boerderijen stonden. Er is dus wel wat veranderd in 1500 jaar. Maar daar gaat het hier niet over. We gaan het niet hebben over de kerk als gebouw. Ons onderwerp is de rol van de kerkvoogdij, tegenwoordig College van Kerkrentmeesters, in de Buorren. Dat lijkt op het eerste gezicht niet zo voor de hand liggend. Bij ‘kerkvoogdij’ denk je in de eerste plaats het beheer van kerkelijke goederen, het op orde houden van de kerkelijke financiën. Wie echter gaat graven in de kerkelijke archieven en dan vooral in de rekeningboeken van de kerkvoogdij, ontdekt dat naarmate hij verder teruggaat, de taken van de kerkvoogdij nog al wat uitgebreider waren dan tegenwoordig. Sterker nog, je krijgt de indruk dat de kerkvoogden zich met van alles in het dorp bemoeiden. En dat dat ook van hen verwacht werd.
Een mooi voorbeeld hiervan is het Raerderbos, Jongemastate. Vorig jaar was het een eeuw geleden dat de familie Van Slooten naar Zwolle vertrok. Hun huis werd afgebroken en het park werd geschonken aan …. de kerkvoogdij. Die zou zorg dragen voor het onderhoud en het juiste gebruik. Ondenkbaar in deze tijd. Want waarom zou de kerk het tot haar taak willen rekenen om een wandelpark te beheren? Wie echter de notulen leest, ontdekt dat de kerkvoogden op 29 april 1912 in dankbaarheid de schenking aanvaardden. De lol is er echter al gauw af: op 17 mei 1915 lezen we de eerste klachten. Ondanks het toezicht van veldwachter Stienstra richt de baldadige jeugd in het park vernielingen aan. Er worden met regelmaat vogelnesten uitgehaald. Het wordt steeds duidelijker dat men met het park in zijn maag zit. In 1928 wil men zowel de familie Van Slooten als de gemeente om een bijdrage vragen voor het onderhoud van het wandelpark. Uiteindelijk besluit men om alleen maar bij de gemeente aan te kloppen, omdat men van tevoren al weet dat er bij Van Slooten toch niets te halen valt. De eerste contacten tussen de kerkvoogdij en het Fryske Gea dateren uit het begin van de jaren dertig. En als na de oorlog het terrein wordt overgedragen, valt er een last van de schouders van de kerkvoogden. Een dergelijke gang van zaken staat niet op zichzelf. Dat juist de kerkvoogdij met een dergelijke verantwoordelijkheid wordt opgezadeld, was in die tijd niet
zo vreemd. Ik zal dat laten zien aan de hand van een paar kleine en drie wat uitgebreidere voorbeelden: de demping van de gracht om de kerk, de bestrating van het dorp en de aanleg van elektriciteit. Alles heeft gevolgen gehad voor hoe de Buorren er vandaag de dag uitziet. Eerst een paar losse posten: In 1826 werd er door de kerkvoogden betaald aan de Edelachtbare vergadering van Grietman en Assessoren van Rauwerderhem de som van 150 guldens om daar mede te betalen vijf aandeelen van het voorschot ter aankoop van een Brandspuit voor het Dorp Rauwerd. En deze (het is niet de Buorren maar we kijken er wel op uit): in1872 betaald aan de weduwe van Sjirk J. Boonstra te Rauwerd, wegens het maken en bouwen van een lijkenhuis op de Polle een som van vijfhonderd negentien guldens, vijftien en een halve cent. Idem betaald aan L.J. Raadersma te Rauwerd voor verven aan het lijkenhuis eene somma van zeven gulden zes en tagtig cents. Het baarhokje is dus van 1872. We vroegen ons af of het toen ook als opbaarruimte gebruikt werd, omdat er sprake is van het ‘lijkenhuis’ en niet van het ‘baarhokje’. In 1897 wordt het trouwens wel het ‘baarhuisje’ genoemd. Men doet dan namelijk het verzoek aan B&W om bij het baarhuisje een petroleumhok te mogen bouwen. Een grote gedaanteverandering ondergaat de Buorren in 1873.
PRAET FAN RAERD Tot dat jaar lag er namelijk om het kerkhof een gracht. Alexander Tuinhout wist ons te melden dat de stenen trappen van nu de bruggen van toen waren. En ertussenin lag het ‘hynstewaad’, een soort doorwaadbare plaats, waar de hoeven van de paarden afgespoeld konden worden. Het begon in 1866 met de volgende brief aan het gemeentebestuur. Het is niet allemaal even fris wat erin te lezen is, maar daar moeten we maar even doorheen. De brief is afkomstig van Dr. Idzerda, Inspecteur voor het geneeskundig Staatstoezigt in de Provincien Friesland en Groningen. Hij schrijft onder andere het volgende: Leeuwarden 18 juni 1866 Tot de plaatselijke toestand van het dorp Rauwerd, welke hoogst nadeelig op de algemeene gezondheid werkt, en waarop ik de aandacht van U Edelachtbaren wenschte te vestigen, behoort de zoogenaamde gracht om het kerkhof aldaar. Die gracht of sloot gelegen te midden van de bebouwde kom en zonder eenige doorstrooming is eene groote verzamelplaats van allerlei vuil en onreinheid, welke vooral des zomers eenen ondragelijken stank verspreidt. Geven de uitwasemingen van rottende organische stoffen op zichzelf en alleen reeds aanleiding tot het ontstaan van menigvuldige ziekten, hier vormt zich nog eene andere en milde bron voor derselven ontstaan, doordat de ontbindings-produkten van de lijken op het aangrenzende en hoog gelegen kerkhof met het van daar afvloeijende water zich in die gracht verzamelen en, langzamerhand door de
Pagina 39
aardlagen dringende, het drinkwater in de putten op verren afstand verontreinigen en alzoo mede gedronken worden. Is het gebruik van water, dat met in staat van ontleding verkeerende organische stoffen is bezwangerd, altijd hoogst verderfelijk, in tijden van cholera klemt deze waarheid dubbel. Het innige verband tusschen drinkwater en cholera is zóó bekend, dat ik het onnoodig acht, daarover thans te spreken. Afgescheiden evenwel van de thans heerschende ziekte is de demping van bedoelde gracht, nadat vooraf de bodem van alle slib gezuiverd is in verband met eene doelmatige riooleering en het daarstellen van een paar openbare welputten, dringend noodzakelijk. Mocht Edelachtbaren daartoe in het belang van den gezondheid der ingezetenen besluiten, dan zoude ik, met het oog op de heerschende warmte in dit jaargetijde aanraden, bedoelde demping tot het najaar uit te stellen, en tot zoolang die gracht dagelijks met kalk te desinfecteren, tenzij zoodanige maatregelen kunnen genomen worden, welke de nadeelige gevolgen van eene droogmaking en uitbaggering bij warm weder verhinderen. Waardoor de zaak zo vertraagd is, is niet bekend, maar pas in 1873 wordt de gracht door de kerkvoogden gedempt. Dat jaar wordt er 647 gulden betaald aan een paar heren uit Marrum, die het werk hebben aangenomen voor het graven van een nieuwe sloot en het dempen met de modder daarvan van de oude gracht. Een jaar later worden er
een smeedijzeren hek en trapleuningen gekocht. En nu we het toch over het kerkhof hebben, even heel wat anders: in 1916, dus nog niet eens honderd jaar geleden, deelde heer S. Bergsma in een vergadering mee dat er een staande steen op een graf was geplaatst, wat volgens de verordening niet toegestaan worden kon. De kerkvoogden besluiten om de eigenaar hiervan in kennis te stellen. Maar men moest blijkbaar toch met de mode mee, want in 1934 – 18 jaar later! – zullen de steenhouwers in de buurt in kennis gesteld worden van het besluit dat staande stenen niet hoger dan 45 cm mogen zijn. Uit een dergelijke aantekening kunnen we dus opmaken, dat het kerkhof tot het begin van de 20e eeuw alleen liggende zerken kende. We hebben het nog nooit gecontroleerd aan de hand van de sterfdata op de stenen, maar daar komt het zeker nog eens van. Even een losse post tussendoor, waarvan je kunt afvragen wat het directe belang van de kerkvoogden was: 1885 Betaalt de kerkvoogdij aan B. Mohrmann en Co. te Leeuwarden wegens geleverde 11 Lantaarnpalen kompleet ƒ21,de som van tweehonderd een en dertig gulden en vijf cent. Dan komen we in 1888. We citeren uit een brief van het College van B en W aan de gemeenteraad, gedateerd 19 mei 1888: Bij Raadsbesluit van den 25 April laatstleden, in handen van Burgemeester en Wet-
PRAET FAN RAERD
Pagina 40
houders, om berigt en advies gesteld zijnde een adres van kerkvoogden en notabelen der hervormde gemeente te Rauwerd, aanbiedende eene waalklinker-bestrating te doen maken in het dorp aldaar, met eene bijdrage van ƒ1000,= uit de gemeentekas, - is door Burgemeester en Wethouders overwogen: dat de door adressanten voorgestelde bestrating, hoewel niet dringend noodzakelijk, toch een door de ingezetenen van het dorp Rauwerd en vooral door de vrouwelijke bevolking, reeds lange jaren gekoesterde wensch zou vervullen, om bij droog weder, van de stofwolken - en bij nat weder, van de modderpoelen bevrijd te zijn, waarmede men in de kom van het dorp bij afwisseling heeft te kampen; dat de vervulling van dien wensch dan zeker ook, voor lang reeds zou hebben plaatsgehad, indien zij niet gepaard moest gaan met de belangrijke uitgaaf van omstreeks ƒ4000,= dat dit bezwaar even wel een geheel ander aanzien verkrijgt, nu het college van Kerkvoogden en Notabelen aanbiedt, hierin voor drie/vierde te willen voorzien en met dit aanbod den lang gekoesterden wensch der dorpsingezetenen van Rauwerd zoo krachtig ondersteunt. Nadat de bestrating zal zijn voltooid, zal het gemeentebestuur het onderhoud daarvan voor z’n rekening nemen. In het bestek lezen we details over het uit te voeren werk: Het gedeeltelijk uitbreken der grindbaan en het maken van klinkerbestrating: op den
weg van den openbare lagere school, tot even benoorden de herberg van W.J. Lanting, het plein bij het gemeentehuis, en de zijtakken van daar naar de bewaarschool en tot het brugje in den weg naar Poppingawier, benevens zijstraatjes op den berm voor de openbare lagere school, voor de reed naar het huis van Dr. Idzerda en voor den ingang van de pastorie, alles met bijlevering van de noodige bouwstoffen. Men mag pas met het werk beginnen als er voldoende materiaal beschikbaar is en men mag met het uitbreken van de grindbaan niet verdergaan dan de voorraad zand en steen voor de daarvoor in plaats te maken bestrating toelaat. Men wilde dus voorkomen dat het een grote chaos werd en huizen lange tijd onbereikbaar zouden zijn. Hoe moeilijk is het om je in deze tijd nog voor te stellen, dat de kerkrentmeesters aan zouden bieden om driekwart van de kosten van het herstraten van het dorp te gaan dragen. In 1888 kon dat blijkbaar prima. Even weer een paar tussenposten: 1893. Omdat de ijsclub de nota voor dammen en het in orde maken van de ijsbaan niet kan betalen, roept men de hulp van de kerkvoogdij in. Die is bereid het bedrag van ruim 80 gulden te voldoen, mits de ijsclub in het vervolg zelf de kosten en de zorg op zich neemt. In 1900 besluit men echter negatief over iets anders: De voorzitter brengt ter tafel een tot hem gericht verzoek door den heer H.B. van Slooten bedoelende een geldelijk voorschot
te mogen ontvangen uit de kerkfondsen tot het aanleggen van een schietbaan. Dit verzoek wordt door ds. Van der Ley toegelicht en gesteund. Ofschoon geen definitief besluit werd genomen, bleek toch voldoende dat de stemming der vergadering aan de inwilliging van dat verzoek niet gunstig gezind was, waarom men stemming niet noodig achtte. Een ijsbaan kon dus nog, maar een schietbaan ging net te ver. Hoe de geschiedenis zich herhaalt, blijkt uit een aantekening van 1 maart 1904. Nu de hoge bomen verdwenen zijn, achten de kerkvoogden het goed om een bliksemafleider op de toren te plaatsen. 28 jaar later, op18 december 1932, krijgen de kerkvoogden het verzoek van D. van Dijk of er bomen gesnoeid kunnen worden om meer zon in huis te kunnen krijgen. Komen we bij het laatste onderwerp: elektriciteit. 18 januari 1909. Vanavond zal voor het eerst het nieuwe gaslicht worden ontstoken. Ter gelegenheid daarvan zullen de schoolkinderen getrakteerd worden: iedereen krijgt een bonnetje van tien cent. Met de gemeente zijn afspraken gemaakt over wie wat ’s avonds opsteekt. H. Hoekstra is verantwoordelijk voor werkzaamheden aan het toestel in de kerk. Uit de aantekeningen blijkt, dat er in de toren een gasinstallatie stond. Blijkbaar had de kerk zelf gaslicht aangeschaft en kon het dorp ervan mee profiteren. Men had vanuit die hoek ook wel interesse: 18 augustus 1909 lezen we dat men in
PRAET FAN RAERD
het dorp meer inlichtingen wil over aansluiting op het gas. 16 september zal men verder praten over verdere uitbreiding van het gasnet. Maar de vreugde is van korte duur. Al vier jaar later, op 21 mei 1913 – komende maand precies honderd jaar geleden! – komt het voorstel op tafel om de gasinstallatie weer af te schaffen. Probleem is dat daardoor de gebruikers wel gedupeerd zullen worden. Maar voor de kerk is de installatie eigenlijk veel te duur. Achteraf was het dus toch niet zo’n goede investering. Veertien dagen later, op 4 juni, oriënteert men zich op elektrische verlichting in de kerk, de woning van de bewaarschool en straatlantaarns. Op 1 december van hetzelfde jaar is de gasinstallatie stopgezet. Er komen rekeningen binnen van gedupeerden, die nu aangewezen zijn op stroom. Ze worden gedeeltelijk schadeloosgesteld, omdat ze meer lichtpunten aangeschaft hebben dan bij de gasinstallatie het geval was. Nu nog even wat details. Om de elektrische stroom in Raerd te krijgen, wordt de vereniging Electra opgericht. Dr. van Dam is de voorzitter, A. Alberda secretaris. Op 31 mei 1913 schrijven ze aan de kerkvoogdij: Naar aanleiding van Uw verzoek om in ’t vervolg voor de kerk, de straatlantaarns (!) en de woning van de bewaarschoolhouderes electrische stroom te kunnen betrekken van onze Vereeniging ‘Electra’ kunnen wij U berichten: 1e dat ‘Electra’ genegen is aan de Kerkvoogdij alhier, even als
Pagina 41
aan de Gemeente Rauwerderhem stroom te leveren voor de noodige straatlantaarns en voor verlichting van de Kerk en ’t huis der bewaarschoolhouderes, zonder dat de Kerkvoogdij lid van onze Vereeniging behoeft te worden. 2e De kerkvoogdij mag gebruik maken van de palen onzer Vereeniging in het dorp om daaraan de electrische straatlantaarns te bevestigen. 3e Onze Vereeniging vindt het gewenscht voor de straatlantaarns de stroom te leveren per abonnement, tegen een vasten prijs van f10,- per lantaarn en per jaar. De door U voorgestelde prijs is in verband met het aantal branduren te laag gesteld. 4e Zijn we zoo vrij er U op te wijzen, of ‘t niet mogelijk zou zijn ’t getal straatlantaarns zoo te verdeelen, dat er een paar werden geplaatst aan den grintweg tusschen S. Schaap en Kl. Nijdam. Waar aan dien streek meest bejaarde lui wonen, die over bruggetjes hun huis moeten bereiken, meenen wij, dat daar ’s avonds aller meest behoefte is aan goede verlichting. Uiteindelijk is het dan de firma W. van Eijck van Heslinga uit Leeuwarden, die voor de kerk de stroom mag aanleggen. Het door hen in de kerk geplaatste marmeren paneel met schakelaars etc. is een paar jaar geleden vlak na de start van de restauratie overgebracht naar een elektriciteitsmuseum in Hoenderloo. Volgens het contract tussen de vereniging Electra en de kerkvoogden mocht men van 15 augustus tot en met 31 maart bij duistere maan binnen een half
uur het licht aandoen tot kwart over tien. Daarnaast bij de Rauwerder kermis en andere feestelijke gelegenheden. Het begrip ‘Duistere maan’ wordt nauwkeurig omschreven: vanaf de tweede dag na tot de zesde dag voor volle maan. Tijdens de andere avonden moeten de lampen een uur voor opkomst van de volle maan gedoofd worden en niet langer dan kwart over tien aan blijven. Tot zover dit verhaal. Ons was gevraagd iets te zeggen over de rol van de kerk in relatie tot de Buorren. Het was weer een mooie gelegenheid om informatie, die de laatste jaren boven tafel is gekomen, eens samen te voegen en aan u door te geven.
Pagina 42
PRAET FAN RAERD
indianenpraet * Zalig zijn zij die zo intelligent zijn dat ze een ruim, warm, gevens hart verkiezen boven het manipulatief op macht belust, scherp geslepen ijzig koud verstand. * In dit materialistisch tijdperk doen de handelaren in gebakken lucht de grootste zaken. * Een schriftgeleerde is meestal iemand met een hart ter grote van een mosterdzaad; alles is in potentie aanwezig. * Velen dragen sleutels als middel tot macht; slechts weinigen gebruiken sleutels als toegang tot geestelijke verrijking. * De enige en gezondste manier om je boven de ander te verheffen is om een stief kwartiertje spiernaakt op een keukentrapje te gaan staan.
PRAET FAN RAERD
Pagina 43
Minke Strikwerda Tel: 0650978711
[email protected] Altijd de moeite van het proberen waard. Ook voor dieren.
PRAET FAN RAERD
Pagina 44
Kort nieuws
Herre Dijkstra is 50 jaar geworden, en dat mocht het hele dorp zien
Liesbeth Koopmans is op 27 februari 50 jaar geworden. Nu breekt voor haar de tweede jeugd aan volgens het bordje. Nog gefeliciteerd en veel plezier in die periode, Liesbeth!
10% KORTING* MOEDERDAGACTIE
Wist u dat Jarich Sypersma prachtig houten speelgoed maakt? De peuters van de peuterspeelzaal werden hiermee verrast, tige tank!
* DEZE ACTIE IS GELDIG T/M 12 MEI 2013 EN NIET GELDIG I.C.M. ANDERE KORTINGSACTIES. MAX. 1 BON PER KLANT.
Voor optimaal voetcomfort! De Dobbe 3a | 9022 BE Mantgum
www.klaversmaschoenen.nl
Hoe ontstaan tradities? Door iets ieder jaar weer te doen. Op de Slingerbochten komt ieder jaar op tweede Paasdag de paashaas om eieren te verstoppen.