Poldertram Nieuwsbrief De Poldertram Nieuwsbrief is een onregelmatig, hooguit enkele malen per jaar, verschijnend info-bulletin van de initiatiefnemers van de restauratie van NMVB motorwagen 9994. De Poldertram Nieuwsbrief wordt verspreid onder hen die ons de afgelopen periode financieel of moreel hebben gesteund, dan wel aktieve belangstelling hebben getoond. Ook verschillende verenigingen en andere relaties ontvangen deze nieuwsbrief.
Onze brocante
Autobus 2750, met waarheidsgetrouwe film, poseert fier aan de ingang van de stelplaats van Lochristi. Op de achtergrond de trolleybussen, die intussen allemaal op de trein richting Plovdiv zijn gezet…
Poldertram nieuwsbrief XIII - oktober 2009
De tweede editie van onze brocante – tegelijk opendeurdag voor allen die nieuwsgierig waren naar de stand van zaken van onze Poldertram – vond plaats op 19 september. De opkomst lag iets lager dan vorig jaar, maar we konden de dag afsluiten met een heel mooi cijfer. Ook de twee autobussen die te gast waren, konden rekenen op grote belangstelling. De voormalige Oost-Vlaamse 2750 van de NMVB werd door VLATAM afgevaardigd en stond opgesteld aan de ingang van de stelplaats met een film van lijn L, hetgeen verwonderde blikken uitlokte bij de lokale bevolking. Nostalbus stuurde een A120, pas geverfd in de oranje NMVB-kleuren. Langs deze weg danken we Vlatam en Nostalbus voor hun bijdrage aan het succes van deze zonnige, zomerse dag.
Zomer 2009 en een pluim ! Inderdaad : de voorbije maanden werd enorm hard gewerkt in Lochristi. Er werd op meerdere vlakken een tandje bijgestoken door vrijwilligers, stielmannen, specialisten, …. Bedankt iedereen, jullie hebben er mee voor gezorgd dat de 9994 er terug als een tram uitziet ! Vermelding met stip is wel het leggen van de volledige traktiebekabeling, een huzarenstukje voor specialisten, waaraan overdag, ’s avonds en zelfs ’s nachts werd gewerkt ! Bob, heel hartelijk bedankt hiervoor namens de ganse Poldertramploeg ! We overlopen even welke klussen deze zomer werden uitgevoerd :
De tien zijramen werden geplaatst ; voorwaar geen routineklus gezien elke raam wel speling had of net niet paste…. Het mechanisme van de (zes) schuiframen werd niet hergebruikt. Alles zijramen staan vast en zullen helaas niet meer open kunnen. Het veermechanisme was in té slechte staat en niet meer te gebruiken. De controllerkappen werden geverfd, en de bovenplaat van de controllers werden mooi gepolierd en vernist door Arvo en Geert.
De buffers werden geverfd (zwart, maar de buffersteunen in het grijs zoals bij de NMVB Antwerpen gebruikelijk was) en gemonteerd. Eveneens geen sinecure : de boel weegt loodzwaar, maar vooral …. De gaten in de chassisbalk bleken op mysterieuze wijze van positie veranderd te zijn… Veel boor-, schaafen slijpwerk… Monteren en afkitten van de zandbakken, echter na veel aanpassingen en het nodige geduld…. Twee zaterdagen waren immers nodig voor René De Loecker (met een engelengeduld, dank je wel…) en Stefan. Meteen werd ook de manuele zandsleutel in de stuurposten bevestigd en aangesloten op de bakken. Ook hier heel wat regelwerk…
ALLE houtwerk van de compartimenten werd hersteld waar nodig, geschuurd en gebeitst. Een flinke klus die meerdere maanden in beslag nam. Eerstdaags wordt alles gevernist, in drie lagen, opnieuw een
Poldertram nieuwsbrief XIII - oktober 2009
tijdrovende klus die voor de koude maanden moet geklaard zijn. Tussen de vernislagen moet bovendien zeer fijn geschuurd worden om een goed resultaat te bekomen. Het houtwerk van de balkons wordt volledig apart behandeld in een later stadium, we werken deze winter eerst de compartimenten volledig af.
Zolang de hefbokken nog onder de tram stonden, moest eveneens nog gesleuteld worden aan de pneumatische installatie. Compressor, kleppen, koeling, luchtfilter, regelaars, … alles moest nog onderling verbonden worden met gegalvaniseerde leidingen. Twee zeer enthousiaste loodgieters klaarden de klus in anderhalve dag, op instructie van Achiel Ryckaert. Nauwelijks enkele dagen later stond ook dit in de zwarte lakverf. De logische volgende stap was dan ook het definitief laten zakken van de tram op zijn draaistellen, en het wegnemen van de elektrische hefbokken. Deze werden trouwens in éénzelfde adem onder de Godarville-tram geplaatst, en de kast hiervan werd gelicht. Intussen werd ook het chassis van de Godarville door ons gedemonteerd en gezandstraald.
Meerdere onderdelen werden opnieuw gechromeerd, vernikkeld, of gepolierd bij de enige overblijvende vakman in het Antwerpse (en wellicht ver daarbuiten) : Werkhuis Taeymans in Merksem. De veiligsheidsstangen in de deuropening, de knoppen in de zijramen, de bevestigingshaak voor de pantokoord, de lampenarmaturen in het interieur, … ze kwamen nieuwer dan nieuw uit het chroombad, en zullen onze tram bij de afwerking ongetwijfeld extra allure geven !
Zoals vermeld werd de ganse traktiebekabeling heraangelegd. Het spreekt voor zich dat van de oorspronkelijke bekabeling niets meer herbruikbaar was. Met dank aan de Brandweer van Boom voor het schenken van afgedankte brandslangen waardoor de kabels werden getrokken onder de balkons.
Poldertram nieuwsbrief XIII - oktober 2009
Last but not least : medio augustus begon constructiebedrijf De Paepe uit Merelbeke met het opmeten, snijden, plooien en plaatsen van de aluminiumbeplating van de tram. Onnodig te zeggen dat, na beëindigen van deze werken, de 9994 er plots terug een echte tram uitzag… Het aanmaken van vloerdeksels voor de stuurposten, verven en monteren ; integraal nieuwe houten vloer op de balkons. Het passen, aanpassen en monteren van de vier nieuw gemaakte opstaptredes, weerom een huzarenstukje van de hand van René De Loecker.
En het resultaat van enkele maanden flink doorwerken :
VZW De Poldertram, de 9994 en de toekomst ! Vaak krijgen we de vraag hoe lang het nog zal duren vooraleer de 9994 afgewerkt is, of (en waar !) hij zal rijden, en waarmee wij ons als VZW nadien gaan bezighouden. Dit zijn allerlei vragen waarover ook het bestuur zich de voorbije maanden heeft gebogen. Gelijktijdig heeft META een tijdelijke werkgroep “collectiebeleid tram” opgericht, die intussen is beëindigd, en waarvan het eindrapport eerstdaags zal openbaar worden gemaakt. META heeft de huidige tramcollectie in Vlaanderen grondig onder de loep genomen, en haar prioriteiten gesteld inzake bewaren, verwerven en restaureren van het trammaterieel. Bijna automatisch kwam hierbij de vraag welke rol de VZW De Poldertram – opgericht om de restauratie van de 9994 tot een goed einde te brengen – na deze restauratie zou spelen. Wij hebben intussen een dusdanige ervaring verworven inzake materialen, restauratietechnieken, kennis over oude trams, materialen, technieken, enz… dat het zonde zou zijn om al deze “know-how” te laten verloren gaan. Zoals ook in onze statuten ingeschreven wensen wij die kennis te verwerven, maar ook door te geven. Op die manier vullen we in Vlaanderen een grote lacune op. Daarnaast willen wij –zoals eveneens in onze statuten bepaald – ook bijdragen aan de geschiedschrijving van het openbaar vervoer door het uitgeven van fotoreeksen, publicaties, opendeurdagen, enz… U mag in de toekomst ook op dit vlak nog een en ander verwachten. Toen META een consensus nastreefde over de prioriteiten in de restauratie van trammaterieel, en de timing hierrond, zijn we een aantal projekten gaan bekijken welke haalbaar en wenselijk zijn voor onze VZW. Gezien we met vrijwilligers werken, die hun vrije tijd kosteloos besteden aan deze aktiviteiten, maar ook gezien het feit dat de restauratie van de 9994 een bijzonder omvangrijke en moeilijke taak is, hebben we twee voorwaarden vooropgesteld : - een restauratie die minder zwaar is dan de Poldertram
Poldertram nieuwsbrief XIII - oktober 2009
-
een restauratie die anders door de mazen van het net zou vallen, wegens niet geklasseerd als monument, moeilijk subsidieerbaar, of weinig interesse bij professionele bedrijven
We zijn uitgekomen op NMVB aanhangrijtuig 19568. Deze zogenaamde “metalen standaard bijwagen” van het type “Antwerpen” is momenteel eigendom van Erfgoed Vlaanderen, maar zal overgedragen worden aan De Lijn. Het rijtuig is niet geklasseerd als monument. De 19568 is compleet, in goede algemene staat, maar heeft een grote opfrissing nodig heeft, alsook structurele herstellingswerken aan het metalen frame van de rijtuigkast. Volledig uitkleden is dus de boodschap. We zijn van mening dat de restauratie van deze tram op de achtergrond zou komen indien wij hierin geen initiatief zouden nemen. Bovendien sluit dit projekt naadloos aan op het “Poldertram-projekt”. Dergelijk type bijwagen heeft zowel achter de Antwerpse standaard- als S-motorrijtuigen gehangen. In overleg met META is dit projekt dus opgenomen in de restauratieplanning, en volgend op het voltooien van de restauratie van 9994. Voor de talrijke geïnteresseerden willen we alvast duidelijk stellen dat we geen strikte timing nastreven. We hebben intussen bewezen dat we willen vooruitgaan, maar we blijven een vrijwilligersorganisatie die in zijn projekten voldoening en ontspanning willen combineren, en zeker niet onder tijdsdruk wenst te werken. In diezelfde filosofie hebben wij ook beslist – na vele vragen en suggesties – om de Poldertram UIT de viering van 125 jaar Kusttram te houden.
Giften Wist U dat wij onze restauratie niet zouden kunnen uitvoeren zonder uw massale steun en giften ? Wil U volgend jaar MINDER belastingen betalen ? Draag dan NU en voor 31/12 uw steentje bij door uw gift te storten op rekening 745-0093891-64 (KBC) op naam van POLDERTRAM 9994.
Voor giften op dit rekeningnummer ontvangt u – vanaf 30€ per kalenderjaar – een fiscaal attest.
_
_______________________________________________________________________________________ Uitgave van de VZW Poldertram (ondernemingsn° 873 579 624) – lid van VCM-Contactforum voor Erfgoedverenigingen (07.276) Jozef De Bomstraat, 4 2018 Antwerpen Contactpersoon : Stefan Justens 0486/24.57.53 –
[email protected]
Poldertram nieuwsbrief XIII - oktober 2009
