Platform
Groene
Netten
Leveranciersdialoog ∞
UTRECHT – 20 januari 2015
1
Agenda Welkom
10
Introductie Platform Groene Netten
10
Circulair Spoor - Prorail
15
Circulaire Kabel - Prysmian
15
Eerste verkenning
45
Vervolg ?!
15
2
Wie is wie • Naam , Bedrijf , Functie, Klanten • Duurzaamheid in mijn werk …. • Vandaag is een succes als …
3
Agenda Welkom
10
Introductie Platform Groene Netten
10
Circulair Spoor - Prorail
15
Circulaire Kabel - Prysmian
15
Eerste verkenning
45
Vervolg ?!
15
4
Deelnemers
5
Powered by
Bedrijven die de energie- water-, trein- en telecominfrastructuur, beheren verbruiken ruim 9 TWh, waarvan 4,6 TWh netverlies Netverlies en Energie Verbruik
*
92%
1600
97%
1600
95%
93%
**
CO2
Kapitaal Investering
Energie Verbruik Netverlies Elektriciteit 820
420
7.200
Netverlies Methaan Netverlies Water
850
1100
580
1600
470
4.300
430
410
410
9%
Werknemers
1.000
380
615
Bronnen: Alliander, Enexis, Stedin, Tennet, Gasunie, Vewin Benchmark, ProRail, NS, UPC, KPN
1.320
660
1685
5% ***
5%
150
515
360
130
310
1.300
570
1.300
Totaal
9.235
GWh
4.330
430
380
800
4903
32.000
1.600
4.505 kTon
6.050 Euro (mj) 6
23.500
80.240
*Stedin Energie Verbruik en CO2 berust op een schatting. ** Energie Verbruik Gasunie berust op een schatting. ***Vewin CO2 en Kapitaal investering berust op een schatting.
fte
Potentieel duurzame opwek Groene infra in Nederland > Huidig elektriciteitsgebruik : 9,2 TWh = 7,5 % van het Nederlandse e-gebruik > Vergroening van dit elektriciteitsgebruik levert: – 30% van additionele elektriciteitsproductie uit wind – 3,8 miljoen ton CO2-reductie
Investeringen 6.000.000.000 Euro per jaar
Pompen Leidingen Gemalen Kabels Trafo’s Communicatie systemen etc
9
Versnellen wat al gaande is… Enexis
ProRail
Alliander
Gasunie
Stedin
Waternet
Tennet
KPN
Platform Groene Netten Groene Netten Versnellen transitie naar Duurzaam Nederland
1. REDUCEREN
3. VERSNELLEN
Energieverbruik / Netverliezen
Circulaire Economie
9 TWh
2. VERGROENEN Energieverbruik / Netverliezen
11
6 eur Miljard
Platform Groene Netten Thema’s van Platform Groene Netten
Reduceren Netverliezen
Inzicht
Commitment
Kantelen van de vraag
Vergroenen Netverliezen Versnellen Circulaire Economie
Dialoog
Consultatie
Kantelen van het aanbod
Experimenten -> co-creatie -> collectieve ambitie
Experiment PV en netverlies Leveranciers
Dutch Power
13
Experiment Full Recylling Leveranciers
Leveranciers
Experiment Wind op Land
Team Groene Netten
Leveranciers
Experiment 15 kV – 3 kV
Oneindige stroom aan energie en materialen
Energie
&
14
Materiaal
In 2020… Donderdag 19 juni 2020
Groene Netten gerealiseerd EU voorzitter opent conferentie Energy winners, op de dag dat laatste productie wordt geïnstalleerd
15
Agenda Welkom
10
Introductie Platform Groene Netten
10
Circulair Spoor - Prorail
15
Circulaire Kabel - Prysmian
15
Eerste verkenning
45
Vervolg ?!
15
16
Foto Apollo
Assemblagelijn
Kansen voor Circulariteit
Opdrachtgever
Specificeren
I
Heroverweeg
Ingenieursbureaus
Ontwerpen
II
Verminder
Materiaalleveranciers
Produceren materialen Recycle
VI
Produceren onderdelen
Productleveranciers
V
Assemblage in spoornetwerk
Aannemers
Onderhoudsaannemers
Gebruik
(onderhouds-) aannemers
III
Einde levensduur
Energie
Circulair Spoor | Samen voor een duurzame railinfrastructuur
IV
Storten
Renoveer
Hergebruik
Onderhoud
VII
Cascadering
50 km
A
B
Mainstream, drukke straat in NY
Circulair Spoor Samen voor een duurzame railinfrastructuur
Thijs Cloosterman
[email protected] Tel Office P.O. Box Address
+316 3175 6001 Inktpot 2038 Moreelsepark 3 3500 GA Utrecht Netherlands
Agenda Welkom
10
Introductie Platform Groene Netten
10
Circulair Spoor - Prorail
15
Circulaire Kabel - Prysmian
15
Eerste verkenning
45
Vervolg ?!
15
36
Prysmian Netherlands LINKING THE FUTURE The worldwide leader in the cable industry
DeFabrique Utrecht 20 januari 2015
Thema: Groene Netten
Harrie Sluijer Country QHSE manager
AGENDA
Balanced growth
Financial discipline
Market confidence
Sustainable expansion
Aggregator and leader
Introductie Prysmian Circulaire aanpak Groene Netten Groene kabel
Technologie Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
38
PRYSMIAN GROUP WERELDWIJD ACTIEF in ENERGIE EN TELECOM
HQ + HQ R&D Fabriek
Fabriek + R&D centrum Kantoor
130 jaar geschiedenis
50 landen
90 fabrieken
17 R&D centra
19.000 medewerkers
7.3 miljard omzet in 2013 39
Prysmian Plants in Nederland
DELFZIJL Telecom Optical, Copper and Paper
AMSTERDAM Heavy Low Voltage and Specials
Financial discipline
DELFT Hoofdkantoor NL Energy Transmission and Distribution Network Components
Market confidence
Aggregator
and leader EMMEN Installation Cable & Building Wire PVC and Rubber Compound
NIEUW BERGEN Instrumentation & Control
EINDHOVEN Glass Fibre
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
40
PRYSMIAN GROUP: ONE COMPANY
ONE COMPANY
TWEE COMMERCIËLE MERKEN
Eén corporate merk vertegenwoordigt de organisatie en alles waar we voor staan.
Onze producten dragen de commerciële merken waarmee we bekend zijn in de markt.
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
41
PRODUCT PORTFOLIO
LV, MV, HV power kabel, accessories, services & diagnostieken
Financial discipline
LV, speciaal kabel en telecommunicatie Market Aggregator confidence and leader kabel & toepassingen
one-stop-shop voor alle kabelsystemen Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
42
AGENDA
Balanced growth
Financial discipline
Market confidence
Sustainable expansion
Aggregator and leader
Introductie Prysmian Circulaire aanpak Groene Netten Groene kabel
Technologie Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
43
LINKING THE FUTURE MVO strategie Prysmian Worldwide leader in cables for renewable energy market
DUURZAME AANPAK IN DE BUSINESS
DIMENSIES MILIEU
ECONOMISCH -
-
Betrouwbare, nauwkeurige en transparante informatie Naleving van corporate governance best practices Veel aandacht voor risico management, innovatie, SOCIAAL en klant tevredenheid
-
86% Plants certificaat ISO 14001
-
-
De human capital strategie als de basis voor onze concurrentie positie Investeren in human resources om innovatieve ideeën, producten en services te ontwikkelen Tegelijkertijd, aandacht voor lokale gemeenschappen
49% Plants certificaat OHSAS 18001
Intensief Research Naar duurzame producten
Toegewijde zorg voor het milieu en voor het behoud van de natuurlijke hulpbronnen Productie systemen die de focus hebben op preventie van milieu-impact door efficiënt gebruik van middelen, optimalisatie van logistiek en verantwoord afvalbeheer
27% Houten haspels hergebruikt 45
PRODUCT LIFE CYCLE: HUIDIGE SITUATIE
Lineaire model Financial discipline
Market confidence
Aggregator and leader
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
46
PRODUCT LIFE CYCLE: TOEKOMSTIGE IDEALE SITUATIE
Circulaire model Financial discipline
Market confidence
Aggregator and leader
“It has been estimated that 70% of the life cycle cost of products is determined at the design stage.” (bron: University of Massachusetts Lowell Center)
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
47
TOEPASSING LIFE CYCLE DESIGN STRATEGIE De trigger van de Circulaire Economie Alliander ! Innoveren en de impact op het LiDS wiel !
Financial discipline
Market confidence
Life Cycle Design Strategy
Het LiDS wiel
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
48
AGENDA
Balanced growth
Financial discipline
Market confidence
Sustainable expansion
Aggregator and leader
Introductie Prysmian Circulaire aanpak Groene Netten Groene kabel
Technologie Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
49
OORSPRONG P-LASER ONTWIKKELING
PRYSMIAN focus op DUURZAAMHEID (MVO) Begin 2000 start ontwikkeling alternatief isolatie materiaal gebaseerd op polypropyleen Doelstelling: minder CO2 emissie verkleining CO2 footprint minder energieverbruik recyclebaarheid
geen restgassen (flexibiliteit en kortere levertijden)
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
50
DE STANDAARD: XLPE ISOLATIE KABELS
ISOLATIE KENMERKEN XLPE KABEL lichtgewicht kabel goede thermische stabiliteit tot 90oC (bedrijfsituatie) en 105oC (piek) goede mechanische eigenschappen goede thermo-pressure weerstand tot 105oC excellente diëlektrische sterkte erg lage diëlektrische verliesfactor goed kabel flexibiliteit/handling bewezen verbindings- en eindsluitingstechnieken
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
51
DE INNOVATIE : P-LASER ISOLATIE KABELS P-LASER TECHNOLOGIE KENMERKEN
HPTE (High Performance Thermoplastic Elastomer) isolatie materiaal goede thermische stabiliteit tot 110oC (bedrijfsituatie) en 130oC (piek) excellente thermo-mechanische eigenschappen: - smeltpunt > 160 oC - verwekingspunt > 130 oC
hoge elektrische prestaties excellente verwerkbaarheid en processtabiliteit zeer goede LCA eigenschappen (volledig recyclebaar) flexibiliteit/handling gelijk aan XLPE
2005: PILOT FABRIEK IN ITALIE
2008: COMMERCIËLE OPSCHALING
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
52
2008: THE NEXT GENERATION P-LASER KABELS: KENMERKEN & VOORDELEN Innovatief qua materiaal en productieproces hoge betrouwbaarheid en verbeterde thermische eigenschappen Eco compatible en reductie van CO2 footprint materiaal 100% recyclebaar, geen degassing nodig en minder energiegebruik Volledig compatibel met bestaande elektrische netwerken en componenten kosten efficiënt: hoger transportvermogen, minder opwarming van kabel Betere prestaties in verouderingstesten beter bestand tegen waterbomen, betere eigenschappen bij veroudering Kortere doorlooptijden, flexibelere leveringen geen waterbadvulcanisatie ofwel cross linking nodig; minder energiegebruik
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
53
P-LASER PRAKTIJK ERVARING
: > 20.000 ader kms productie in Italië sinds start-up in 2008
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
54
P-LASER OPSTART PRODUCTIE IN DELFT
HISTORIE INTRODUCTIE IN DELFT:
2008: 1st pilot kabel voor Alliander in 2008 (productie Pignataro) 2009: introductie bij Enexis 2011: start of P-laser productie in Delft en pilot levering Enexis 2011: type test completed & accepatie Alliander als standaard kabel 2012: homologation (NEN 3620 / HD 602) : geaccepteerd 2013: standaard kabel (in contract) Alliander 2014: levering naar Alliander en Windfarm projecten
2014: next step: upgrading naar 50kV (Delft)
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
55
Pilot Project Windfarm (nov 2011) regio: Overijssel, Zwolle/Dalfsen 2 circuits: 1 XLPE en 1 P-laser tussen 110kV substation TenneT en 10kV substation Enexis kabels simultaan geïnstalleerd aansluiting van 2 private windfarms 10MVA elk inclusief Elaspeed mof positie in elk circuit
geleverde lengtes: 15km (20 x 750m) Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
56
PILOT PROJECT: IMPRESSIES
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
57
P-LASER GEPRODUCEERD IN DELFT PLANT
Alliander contract Vanaf 1 november 2014:
100% HPTE levering van de hardlopers: • P1MeKrvaslqwd 6/10kV – 3x240 Alrm as70 • P1MeKrvaslqwd 12/20kV – 3x240 Alrm as70 • P1MeKrvaslqwd 12/20kV – 1x630 Alrm as70
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
58
Project Windmolenpark Zuidwester
Project Owner Contractor Looptijd
Ruim twaalf jaar geleden werd de basis voor een windpark gelegd in gemeente Noordoostpolder. De gemeente koos voor het concentreren van nieuwe molens langs de dijken van de Noordoostpolder. Ook de provincie maakte beleid om met minder molens meer energie op te wekken. Er moest één integraal plan komen. Een groep lokale agrariërs en andere ondernemers, verenigd in de Koepel Windenergie Noordoostpolder, ontwikkelen samen dit plan. Er worden vijf grootschalige windenergieprojecten ontwikkeld. Het gaat om binnendijkse én buitendijkse lijnopstellingen met moderne windmolens langs de Noordermeerdijk, de Westermeerdijk en de Zuidermeerdijk. Een van de projecten is Zuidwester en uitgevoerd door RWE Innogy
: : : :
WMP Zuidwester Koepel Windenergie Noordoostpolder RWE, installatie Alsema 2013 -2015
Opdrachtgever RWE Innogy
Opdrachtnemer Prysmian Netherlands B.V. Werkzaamheden Leveren MV kabel 127km 30kV - 1x800Alrm P-Laser Locatie Noordoostpolder, rand IJsselmeer Uitvoeringsperiode 2014 – 2015 Opleveringsdatum 2015
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
59
Project Windpark Delfzijl Noord
Project Owner Contractor Looptijd
: : : :
WMP Delfzijl Noord Eneco Visser & Smit Hanab 2013-2015
Opdrachtgever Eneco – Visser & Smit Hanab Opdrachtnemer Prysmian Netherlands B.V.
Windpark Delfzijl Noord bestaat uit 19 windturbines. Samen zullen ze jaarlijks ruim 175 miljoen kWh leveren. Dat is vergelijkbaar met het stroomverbruik op jaarbasis van ruim 50.000 huishoudens. Het windpark staat er voor een periode van ongeveer 20 jaar. Windpark Delfzijl Noord komt te staan op de Schermdijk (14 windturbines) en de Pier van Oterdum (5 windturbines). De locatie maakt onderdeel uit van het industriegebied Oosterhorn in het havengebied van Delfzijl en valt daarbij onder het beheer van Groningen Seaports.
Werkzaamheden Leveren LV, data en signaalkabel, 23 km 20kV 1x800 Alrm P-Laser kabel, 4,8km 20kV 1x630 Alrm, 3,3km 20kV 3x240 Alrm en 2km 20kV 3x95 Alrm Locatie Industriegebied Oosterhorn, Delfzijl Uitvoeringsperiode 2013 – 2015 Opleveringsdatum 2015
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
60
P-LASER TOEKOMSTIGE ONTWIKKELINGEN Ontwikkeling naar andere spanningsklassen 150kV voor het eerst toegepast ! Financial discipline
Aggregator and leader
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
61
CONCLUSIE: P-LASER GROENE KEUS VOOR GROENE NETTEN
P-LASER KABEL VOORDELEN Innovatieve, gepatenteerde en flexibele productie technologie ECO compatibel: hogere efficiency, lagere milieu-impact, verkleining CO2 footprint HTPE isolatie met excellente mechanisch/thermische eigenschappen HTPE materiaal: 100% recyclebaar = 100% Circulair; hogere restwaarde kabel Hoger transportvermogen door minder opwarming kabel Beschikbaar in 36kV – 50kV en ook in 150kV Excellente eigenschappen onder zware omstandigheden KORTOM:
P-LASER de GROENE keus voor moderne, betrouwbare duurzame en kosten-efficiënte energie netwerken
Groene Netten | MVO Jaarbijeenkomst 20 januari 2015
62
Bedankt voor uw aandacht!
[email protected] +31 6 2376 21 42
www.prysmiangroup.com 63
Agenda Welkom
10
Introductie Platform Groene Netten
10
Circulair Spoor - Prorail
15
Circulaire Kabel - Prysmian
15
Eerste verkenning
45
Vervolg ?!
15
64
Hoe moeten we gaan samenwerken? • • • • Hoe: • 45 minuten • Groepen van 4 à 5 personen • 1 faciliator
Financieel Technisch Procesmatig …
5 min kennismaken 5 min Groene Netten vertalen naar eigen situatie 10 min case kiezen 20 min discussie 3 min plenaire terugkoppeling 65
Agenda Welkom
10
Introductie Platform Groene Netten
10
Circulair Spoor - Prorail
15
Circulaire Kabel - Prysmian
15
Eerste verkenning
45
Vervolg ?!
15
66
BEDANKT VOOR JULLIE INPUT! Meer info:
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
06 52 43 75 45 06 12 60 30 53 06 29 00 17 77 06 11 86 37 89 06 53 76 35 81
67
Platform
Groene
Netten
68