PERSCONFERENTIE woensdag 29 februari 2012 Auditorium KBC Antwerpen
PROGRAMMA
Verwelkoming Nico Lucas - Hoofd cultuursponsoring KBC Koen Huygebaert - artistiek coördinator Nekka vzw
Akoestisch optreden Mira
Voorstelling affiche Nekka-Nacht 2012 Koen Huygebaert - artistiek coördinator Nekka vzw
Toelichting artistiek concept en keuze muzikale gasten Willem Vermandere - centrale gast Nekka-Nacht 2012 André Lefèvre - regisseur Nekka-Nacht
Voorstelling winnaar Nekka-Wedstrijd 2011-2012 Koen Huygebaert - artistiek coördinator Nekka vzw
Akoestisch optreden Stoomboot - winnaar Nekka-Wedstrijd
Toelichting toeristisch Nekka-arrangement in de Westhoek Valérie Heyman - regiomanager Westhoek van Westtoer
Akoestisch optreden Willem Vermandere
Toelichting KBC-wedstrijd in het kader van de Nekka-Nacht Nico Lucas - Hoofd cultuursponsoring KBC
Receptie aangeboden door
Willem Vermandere is de centrale gast van de 19de editie van de Nekka-Nacht. De nu al legendarische West-Vlaamse bard zal voor de gelegenheid putten uit zijn immense repertoire waarin hij afwisselend zijn Westhoek, de verschrikkingen van de Grote Oorlog en de doodgewone dingen des levens bezingt: soms kritisch, ook wel eens droevig, maar toch vooral vrolijk en levenslustig, want zoals Willem het zelf verwoordt: “We gaan het Sportpaleis overende zetten.” Hiervoor brengt hij niet alleen zijn vaste begeleiders mee, maar ook de 80-koppige Koninklijke Harmonie Ypriana. Naar goede gewoonte mag de centrale gast een handvol muzikale gasten uitnodigen. Het is een heel persoonlijke en soms verrassende gastenlijst geworden. Raymond van het Groenewoud heeft al meermaals op Nekka bewezen dat hij met één klassieker het Sportpaleis op z’n kop kan zetten, maar evenzeer het publiek kan pakken met een juistgemikt liedje over schijnbaar triviale dingen als twee meisjes op het strand. Ook Yevgueni is intussen al een vaste waarde op de Nekka-Nacht. Als boegbeeld van een nieuwe generatie blijven ze de kleinkunst heruitvinden met knappe en aanstekelijke liedjes. Hopelijk is een even mooi parcours weggelegd voor Stoomboot, de winnaar van de Nekka-wedstrijd 2011. De jury en Willem Vermandere waren alvast onder de indruk van het talent van deze jonge singer-songwriter. De legendarische groep Rum maakte in de jaren ’70 furore met eigen bewerkingen van Vlaamse volksliedjes. Nu, met A La Rum, brengen de oorspronkelijke leden Paul Rans en Wiet Van de Leest, aangevuld met Jokke Schreurs en Marc Hauman, het Rum-repertoire terug tot leven. De geest van die andere grote meneer, Wannes Van De Velde, zal hierbij meermaals door het Sportpaleis waren. Zo ook bij Axl Peleman, die erin geslaagd is het Antwerpse volkslied nieuw leven in te blazen. Met zijn moderne versies heeft hij de Antwerpenaar opnieuw voeling gegeven met zijn muzikaal erfgoed. Evenzeer vergroeid met haar stad is Mira, al staat zij met beide voeten in het nu. Zelfzeker, maar soms ook twijfelend en kwetsbaar met alle emoties van dien. Sinds haar deelname aan de Nekka-wedstrijd is ze als liedjesschrijfster alleen maar gegroeid. Hoog tijd dus voor een plaats op het hoofdpodium. De Vaganten stonden daar al tijdens de allereerste Nekka, toen ook samen met Willem Vermandere. Gegroeid uit de folkbeweging van de jaren ’60 kleurden ze de pioniersjaren van de kleinkunst met hun vertolking van literair verantwoorde teksten. Na een lange stilte zijn ze nu terug met een nieuwe cd, maar nog altijd volgens hetzelfde oerdegelijke recept.
Ook met Liesbeth List heeft Willem Vermandere ontelbare keren het podium gedeeld, van Heist tot Groningen. Intussen heeft de diva van het Nederlandse chanson de scène definitief vaarwel gezegd, maar speciaal voor Willem Vermandere zal ze op Nekka nog een allerlaatste optreden geven. Zelf denkt hij nog niet aan ophouden. Elke dag nog brengt nieuwe inspiratie, nieuwe ontmoetingen zoals met de Gentse muzikant Mustafa Avsar. Uit hun samenwerking groeide het project ‘Bu Sehir - Deze Stad’, een boeiende kruisbestuiving tussen Vlaamse en Turkse muziek. Al deze artiesten zullen elk op hun manier hulde brengen aan Willem Vermandere. Naar goede Nekka-gewoonte mag u tal van unieke duetten en beklijvende muzikale momenten verwachten. Kortom, het belooft andermaal een niet te missen evenement, een hoogdag voor het Nederlandstalige lied, te worden.
Praktische informatie datum
vrijdag 20 april 2012
uren
19.00 uur deuren Sportpaleis open 20.30 uur aanvang concert 23.45 uur einde concert
locatie
Sportpaleis - Antwerpen
toegangskaarten
zitplaatsen
1 ste categorie 2 de categorie 3 de categorie staanplaatsen middenplein
35,00 30,00 25,00 20,00
exclusief reservatiekosten inclusief gratis gebruik trams en bussen van De Lijn in Antwerpen kortingen voor KBC-cliënten, groepen vanaf 20 personen, leden van de Gezinsbond en het Davidsfonds sociale tarieven via het Fonds Vrijetijdsparticipatie reserveren
Tele Ticket Service - www.teleticketservice.com - 070/345.345
organisatie
Nekka vzw Collegelaan 106 2100 Antwerpen T 03/248.63.43 F 03/322.58.77
[email protected] www.nekka-nacht.be
Willem Vermandere - Liedjes met filosofietjes Dit hoogfeest van het Nederlandse lied zet Willem Vermandere ‘en vedette’. Het is een woord dat hijzelf niet zou gebruiken, maar je kunt er niet naast kijken, Willem is al meer dan veertig jaar een vedette in Vlaanderen. En ook in Nederland. Als chanson- en kleinkunstliefhebber mocht ik de zanger Vermandere al heel vroeg ontdekken. Door veelvuldige ontmoetingen, later, zouden we ook bevriend raken. Bij de uitnodiging voor een dansfeest op 30 maart 1968 ten voordele van het tijdschrift ‘Ons Erfdeel’ stak nog een kaartje: op het Lentefeest zingt Willem Vermandere Frans-Vlaamse volksliederen. Alleen een kleine vriendenkring en de paters oblaten, waarbij Willem een aantal jaren een priesteropleiding had gevolgd, kenden toen die zanger. Ik was nieuwsgierig en was erbij, die avond in Wevelgem. Die Frans-Vlaamse volksliederen waren liedjes op teksten van pater Joris De Clercq, die onder de naam Djoos Utendoale in het zuiverste Westouters volksgedichten schreef. Het dialect was geen probleem meer, want enkele jaren vroeger had Wannes Van de Velde het minderwaardig bevonden dialect al naar een poëtisch niveau gezongen. Ik was meteen verkocht voor die liedjes die Willem op die avond zong: Myn mensch’n van te lande, Nee'w we goan nus Vlams niet loat'n, Nor Hoazebroek e mertdag… Met die liedjes zat Vermandere een jaar later al in de studio om onder leiding van Al Van Dam een eerste succesvolle elpee op te nemen. Korte tijd later kon hij zijn leraarschap te Nieuwpoort opgeven om van zijn liedjes te leven. “Ik wilde liever liedjes zingen voor mensen die niet verplicht waren van hun moeder om te komen luisteren” schreef Willem zelf daarover. Het gaf hem ook meer tijd om te beeldhouwen, wat hij veel liever deed dan lesgeven. Dat nieuwe leven verplichtte Vermandere ertoe om geregeld nieuwe liedjes en platen te maken. Eind 1971 verscheen zijn derde elpee met niets dan woorden en melodietjes van hemzelf, met ook zijn eerste filosofietjes. Of hoe moet je “de mussen op strate gaan d’r nie van dood, den een zijne stank is den and’ren zijn brood” uit Blanche en z’n peird anders noemen? Die elpee leerde ons ook al de verteller vol verbeelding kennen, met Kasteel van schelpjes en zand en De zotte keuning. Verbeelding, daar is het Vermandere vaak om te doen. Als leraar leerde hij de pubers welk fantastisch boek de Bijbel is. Allemaal door geniale joden verzonnen verhalen, mythes, spreuken en psalmen. Naar het boek der boeken verwijst hij vaak in zijn teksten. We kennen Willem als een man vol humor. Zijn verhaal over La belle Rosselle of de mop over Westvleteren en bier (?) uit Holland doen me telkens opnieuw lachen door de manier waarop hij die vertelt. Zijn verhalen op scène doen me soms aan Toon Hermans denken. Maar wanneer je met Willem een gesprek voert, is hij helemaal niet zo’n moppentapper. Dan komt de denker en filosoof in hem naar boven. Hij mijmert over de zin van het leven, over de betekenis van religie. In de kortste tijd houdt hij een lofrede voor de ‘verbeelding’. “Het moet niet waar zijn, als het maar ‘juste’ is”, is daarbij een van zijn gevleugelde uitspraken.
Vermandere schreef niet alleen steeds betere teksten, ook zijn muziek groeide van plaat tot plaat. Zijn gitaar werd gaandeweg vervangen door de klarinet en basklarinet en zijn melodieën werden steeds mooier versierd door zijn muzikanten. Al meer dan een kwarteeuw werkt hij nu samen met klarinettist en fluitist Freddy Desmedt en met gitarist en mandolinespeler Pol Depoorter. Muziek spelen bij een filosoferende baas en het zo lang volhouden is niet iedereen gegeven. En sinds enkele jaren is contrabassist Bart Caron het gezelschap op scène komen versterken. Ook bij Willem is een zanger een groep. Die plezante Vermandere lijkt mij als liedjesauteur het sterkst in serieuze chansons. Kan er over de vermenging van mensen uit verschillende culturen een beter lied geschreven worden dan Bange blankeman? Het is in elk geval een bijzonder geslaagd lied geworden. Maar wie denkt dat Vermandere daartoe werd geïnspireerd door de verkiezingen van 24 november 1991, de zondag die nadien ‘zwarte zondag’ werd genoemd, heeft het verkeerd voor. In december 1990 al hoorde ik Vermandere dat lied zingen. Om zijn vriend Jari Demeulemeester van de Ancienne Belgique te plezieren, wilde Willem zijn verzoek om eens een lied over Brussel te schrijven, inwilligen. Bij een wandeling door Brussel, tussen de AB en het Zuidstation, zag Willem hoe veelkleurig de Brusselse bevolking geworden was. Daarover zou hij zijn Brussellied, Bange blankeman, schrijven. Vermandere werd in zijn chansonkunst vaker door mensen van elders geïnspireerd. Bij een eerste bezoek bij hem thuis, begin de jaren tachtig, leerde zijn platenkast mij welke zangers en muzikanten Vermandere inspireerden. Daar stak het volledige oeuvre van Georges Brassens in. “Ons aller vader als chansonnier” zei Willem later bij Friedl’ op de radio. En ook Jiddische liedjes. De mij bekende elpee ‘Chants du ghetto’ van de Russische Sarah Gorby, maar ook een plaat van de mij nog onbekende Ben Zimet, net als Willem een meesterverteller. Over Zimet, die hij in Parijs had ontmoet, schreef Willem een van zijn columns in ‘Knack’. “En of ik Giora Feidman kende?” vroeg hij. Feidman is een Joodse klarinetvirtuoos. Hij speelt klezmer van het zuiverste soort. Wie luistert naar Willems De vluchteling hoort zo de invloed van de klezmerklarinet. Wat verder in zijn platenkast zag ik een elpee van Paco Ibáñez, een Spaanse chansonnier die met zijn warme stem gedichten zingt die hijzelf op muziek zet. Samen met Willem reed ik naar Parijs om een recital van hem mee te maken. En wanneer Paco Ibáñez onlangs in de Brugse stadsschouwburg optrad, waren ook Willem en zijn vrouw Chris toehoorders. Wie toen nog niet in de discotheek van Vermandere stak, maar dat zou weldra anders zijn, was de Armeniër Djivan Gasparyan. De man speelt meesterlijk duduk, een dubbelriet instrument uit abrikozenhout gesneden. In de zomer van 2000 heb ik Willem zien genieten van een concert van Gasparyan in de tuin van het kasteel van Aartrijke. Dat hij, enkele jaren later, met zijn muzikanten mocht meespelen met Gasparyan tijdens een concert in de Arenbergschouwburg zal voor Willem een ontroerende muzikale herinnering blijven.
De nog jonge kerel uit Lauwe, die enkele jaren bij de oblaten een verborgen leven had geleid, verhuisde voor zijn ‘openbaar’ leven naar de Westhoek. Wat een bron van inspiratie is die Westhoek niet geweest? Luister naar De bomen, De wind, De veugels, Mijn land…Had hij die mooie liederen wel kunnen schrijven vanuit de industriestreek rond Kortrijk? De Westhoek is ook het land van de Grooten Oorlog, bezaaid met kerkhoven, cemeteries, Friedhofen en cimetières. Die droevige geschiedenis inspireerde Vermandere tot enkele van zijn beste chansons. Het Duits kerkhof kende hij uit zijn kindertijd te Lauwe, maar de Duizend soldaten zijn in zijn Westhoek begraven. Hoe mooi bezingt Vermandere Käthe Kollwitz’ beelden in Vladslo. “Altijd iemands vader, altijd iemands kind”, een betere titel kon niet gevonden worden voor de bijzondere cd met zijn chansons over oorlog en vrede die, in 2006, naar aanleiding van het festival Ten Vrede in Diksmuide, opnieuw werden opgenomen. Er was ook een nieuw lied bij, Mijne Jezus is ne jood, waarvoor hij de inspiratie vond bij een Waalse zielsgenoot, de chansonnier Julos Beaucarne. Op die cd hoor je ook de uitstekende verteller die Vermandere is, met vier vertellingen. “In de westhoek van Vlaanderen wonen en niet van den oorlog zingen, dat kan niet”, schreef Vermandere op het inlegblaadje. Van de zanger-verteller Vermandere houden en die cd niet beluisteren, dat kan volgens mij ook niet. En mag ik het nog hebben over de Vermandere die, vanuit zijn eigen verdriet, wonderlijke liedjes schreef waar mensen zich in herkennen en waarin ze troost vinden. Wie kent er geen Reintje in de buurt of in zijn familie? Wat kunnen woorden als in Kindje kleine, kindje dood toch troosten. Hoeveel grootouders heeft hij niet ontroerd met Runeke? Maar dat prachtige kleinkind werd ziek en stierf helaas. Wat later schreef Willem het aangrijpend mooie Runeke’s litanie. En je hoeft geen gestorven broers te hebben opdat de chansons Stefan en Grote broere je zouden raken. Rond de zanger Willem Vermandere wordt op de Nekka-Nacht terecht een feest gebouwd. Hij is een van onze beste chansonniers, misschien wel de populairste over verschillende generaties heen. Geniet van Willem en van zijn muzikale gasten. En zing misschien mee, zoals destijds die zwarte kinderen in Kinshasa, die al na tien minuten met Willem meezongen: “Djuk, djuk, judjuk, mijn peerd.” Dries Delrue
STOOMBOOT Met zijn 19 jaar was Niels Boutsen, alias Stoomboot, de jongste finalist ooit van de Nekka-wedstrijd. Gedaan met liedjes in het Engels, gedaan met drummen in rockbandjes. Eén stem, één gitaar en zo proberen aan de tenen van de groten te reiken! Hoe Boudewijn De Groot de president aanpakte, hoe Bart Peeters Bob Dylan vertaalde en de liefde bezong, dat is waar Stoomboot naar streeft. Niels maakt zachte, eenvoudige liedjes in het Nederlands. “Meer is het écht niet”, zegt hij. Toch heeft Niels al een heel palmares met onder andere de finale van Kunstbende, de finale van Music Live en winnaar van de Nekkawedstrijd 2011. De jury en Willem Vermandere waren alvast onder de indruk van het talent van deze jonge singer-songwriter. Wij denken dat deze jonge knaap “juist wél iets meer heeft”!
YEVGUENI Yevgueni is intussen al een vaste waarde op de Nekka-Nacht. Als boegbeeld van een nieuwe generatie blijven ze de kleinkunst heruitvinden met knappe en aanstekelijke liedjes. Voor Geert, Klaas en Maarten begon alles met hun deelname aan het Interfacultaire Songfestival. De winst van de publieksprijs deed hen verder gaan met hun opzet en zo nam Yevgueni in 2001 deel aan de Nekka-Wedstrijd waar ze prompt de winnaar werden. Later wonnen ze met ‘Laat ons een bloem’ van Louis Neefs ‘Zo is er maar één’. Verder op hun palmares staan: optredens op de Gentse Feesten, Dranouter, Marktrock Leuven en al drie aanwezigheden op Nekka-Nacht. In 2009 stonden ze samen met Zjef Vanuytsel als hoofdgast op het podium. Dit jaar komen ze op bezoek bij Willem Vermandere.
A LA RUM De legendarische groep Rum maakte in de jaren ’70 furore met eigen bewerkingen van Vlaamse volksliedjes. Hun bekendste liedje “Ik hou van alle vrouwen” werd op slag een klassieker. Rum was actief van 1969 tot 1983. De groep nam de draad weer op toen er in 2005 een verzameldoos verscheen met de eerste vier lp’s en een dvd. De dood van Dirk Van Esbroeck in mei 2007 maakte een abrupt einde aan de reünie. Nu, met A La Rum, brengen de oorspronkelijke leden Paul Rans en Wiet Van de Leest, aangevuld met Jokke Schreurs en Marc Hauman, het Rumrepertoire terug tot leven. De geest van die andere grote meneer, Wannes Van De Velde, zal hierbij meermaals door het Sportpaleis waren.
RAYMOND VAN HET GROENEWOUD Als je in Vlaanderen de voornaam Raymond uitspreekt, weet iedereen over wie het gaat. Raymond van het Groenewoud debuteerde ruim veertig jaar geleden als bassist in het showorkest van zijn vader. Via de begeleidingsgroep van Johan Verminnen en de groep Louisette (met Erik Van Neygen) bouwt de componist, tekstschrijver, zanger en multiinstrumentalist aan een solocarrière die in een stroomversnelling geraakt als in 1977 'Meisjes' een hit wordt. Vlaanderen ligt aan zijn voeten en Raymond mag meteen op de affiche van het nog prille rockfestival Torhout-Werchter. Ruim dertig jaar, een vijftigtal singles en een twintigtal elpees en cd’s later, is 'Mr. Raymond' nog even populair als toen. Raymond van het Groenewoud heeft al meermaals op Nekka bewezen dat hij met één klassieker het Sportpaleis op z’n kop kan zetten, maar evenzeer het publiek kan pakken met een juistgemikt liedje over schijnbaar triviale dingen als twee meisjes op het strand.
AXL PELEMAN Axl Peleman is een geboren en getogen Antwerpenaar. Op zijn negende kreeg hij de plaat ‘Rubber Soul’ van The Beatles van zijn oom en besloot om bas te leren spelen. Axl speelde bij Ashbury Faith, later bij Camden waar hij ook de zanger van de groep was. Tegenwoordig legt hij zich toe op zijn moedertaal, het Antwerps, met twee zelf geschreven albums en in maart 2011 de cd ‘Volksliekes’. Met zijn moderne versies heeft hij het Antwerpse volkslied nieuw leven ingeblazen en de Antwerpenaar opnieuw voeling gegeven met zijn muzikaal erfgoed.
MIRA Evenzeer vergroeid met haar stad is Mira, al staat zij met beide voeten in het nu. Zelfzeker, maar soms ook twijfelend en kwetsbaar met alle emoties van dien. Sinds ze afstudeerde aan de Studio Herman Teirlinck en de tweede plaats behaalde op de Nekka-wedstrijd is ze als liedjesschrijfster alleen maar gegroeid. Zo schreef ze de klassieker ‘In de fleur’, een warm, naar jasmijn geurend briesje in kille tijden. Sinds november 2011 ligt haar derde plaat in de winkel. Muzikaal meer pop, tekstueel scherper dan ooit. Hoog tijd dus voor een plaats op de Nekka-Nacht.
DE VAGANTEN De Vaganten stonden op al op de affiche van de allereerste Nekka, toen ook samen met Willem Vermandere. Gegroeid uit de folkbeweging van de jaren ’60 kleurden ze de pioniersjaren van de kleinkunst met hun vertolking van literair verantwoorde teksten van onder meer Anton van Wilderode, Bert Broes en Louis Verbeeck. In 2004 stonden de vijf nog éénmaal samen op het podium ter gelegenheid van Houden Van, eveneens in het Sportpaleis. Sindsdien begon het bij Paul en Herwig Vagant weer te kriebelen en nu staan ze er terug, met een nieuwe bezetting én met een nieuwe cd, maar nog altijd volgens hetzelfde oerdegelijke recept.
LIESBETH LIST Ook met Liesbeth List heeft Willem Vermandere ontelbare keren het podium gedeeld, van Heist tot Groningen. Liesbeth List werd geboren in Bandoeng, Indonesië. Met haar vader kwam ze terug naar Nederland waar ze haar muzikale carrière startte en uitgroeide tot de ‘grande dame’ van het chanson. 70 jaar geworden, heeft ze de scene definitief vaarwel gezegd met een afscheidstournee waarin ze terugblikt op haar leven. Haar motto is hierbij steeds dat van haar grote voorbeeld Edith Piaf geweest: het leven is er om geleefd te worden. Non, je ne regrette rien! Speciaal voor Willem Vermandere zal ze op Nekka nog een allerlaatste optreden geven.
MUSTAFA AVSAR Mustafa Avsar emigreerde op jonge leeftijd met zijn ouders van het Anatolische platteland naar Gent. Al snel ontdekt hij zijn passie en talent voor poëzie, die in de oosterse traditie in directe verbinding staat tot de muziek. Hij leert bağlama spelen en begint zelf muziek te schrijven. Naast Turkse liederen waagt hij zich ook meer en meer aan Nederlandstalige liederen. Hij opent een muziekwinkel en later het Muzikantenhuis aan de Dampoort dat uitgroeit tot een culturele ontmoetingsplaats. Op zoek naar een nieuwe klarinet, ontdekte Willem Vermandere de muziekwinkel van Mustafa Avsar. Uit hun ontmoeting groeide een intense samenwerking die resulteerde in het project ‘Bu Sehir - Deze Stad’, een boeiende kruisbestuiving tussen Vlaamse en Turkse muziek.
WEDSTRIJD Win een bezoek aan Willem in de Westhoek Beleef een unieke dag: met de bus naar de Westhoek, waar je de mooiste plekjes te zien krijgt. Willem zelf verwelkomt je in zijn thuisdorp. Hij leidt je rond langs zijn beelden en in het kerkje waar hij je zal trakteren op enkele liedjes en vertellementen. Napraten doen we in zijn stamkroeg bij een pintje en een stutte. Als herinnering aan deze bijzonder dag krijg je nog een gesigneerde cd mee naar huis. Vijftig mensen krijgen de kans deze unieke dag te beleven. Wil je erbij zijn? Surf naar www.nekka-nacht.be en neem deel aan de wedstrijd. Veel succes!
