PERANCANGAN DAN PEMBUATAN SISTEM INFORMASI PENDAFTARAN PESERTA BIMBINGAN BELAJAR PADA GANESHA OPERATION BERBASIS WEB
LAPORAN TUGAS AKHIR
Disusun Sebagai Syarat untuk Menyelesaikan Program Pendidikan Diploma 3
Oleh
SITI KHAIRUNISA BR SEMBIRING NIM. 1005102043
PROGRAM STUDI MANAJEMEN INFORMATIKA JURUSAN TEKNIK ELEKTRO POLITEKNIK NEGERI MEDAN MEDAN 2013
ABSTRAK
Seiring dengan perkembangan zaman yang semakin canggih ilmu pengetahuan juga semakin berkembang khususnya ilmu pengetahuan tentang penggunaan teknologi komputer. Untuk menghadapi kompetisi disegala bidang, suatu usaha harus memiliki keunggulan agar usaha tersebut dapat terus berdiri seiring perkembangan zaman. Untuk itu diperlukan suatu peran informasi yang mampu memperkenalkan usaha ini secara mendetail kepada masyarakat luas. Salah satu media informasi yang paling tepat adalah sistem informasi berbasis web. Sistem infomasi berbasis web ini akan dijadikan sebagai media promosi kepada masyarakat. Bagi suatu usaha yang bergerak dibidang bimbingan belajar seperti Ganesha Operation (GO), tentu saja sangat membutuhkan sistem informasi untuk mengembangkan usahanya. Selama ini GO melakukan kegiatan administrasi seperti pendaftaran, pencacatan data anggota dan transaksi masih secara manual. Sehingga memerlukan waktu lama dalam memperoleh informasi. Sistem Informasi pendaftaran berbasis web ini berguna untuk membantu administrasi yang ada pada GO sehingga mempermudah mendapat informasi dan melakukan pendaftaran secara online. Sistem informasi ini dibuat dengan merancang Data Flow Diagram (DFD), input, output, database, kamus data, user interface, dan algoritma pemrograman. Hasil dari rancangan tersebut telah diimplementasikan kedalam script PHP dan digunakan MySQL sebagai manajemen database sehingga dihasilkan sistem informasi pendaftaran yang memudahkan penyajian informasi mengenai bimbingan belajar pada GO.
KATA PENGANTAR Puji dan syukur penulis panjatkan kehadirat Allah SWT atas rahmat dan karunia-Nya, sehingga penulis dapat menyelesaikan Laporan Tugas Akhir ini dengan baik. Terima kasih yang sebesar-besarnya penulis tujukan untuk kedua orang tua penulis atas cinta, kasih, dukungan, perhatian, dan doanya sehingga penulis dapat menyelesaikan laporan ini. Tujuan laporan Tugas Akhir ini disusun untuk menyelesaikan Diploma 3 pada Program Studi Manajemen Informatika Jurusan Teknik Elektro Politeknik Negeri Medan. Laporan Tugas Akhir ini disusun berdasarkan riset yang penulis lakukan pada Ganesha Operation. Laporan ini berisi tentang sistem informasi pendaftaran bimbingan belajar pada Ganesha Operation. Dalam pelaksanaan riset hingga penyelesaian Tugas Akhir ini, penulis banyak mendapatkan dukungan dan bantuan dari berbagai pihak baik secara materil maupun spiritual. Oleh karena itu penulis ingin menyampaikan ucapan terima kasih kepada : 1. M.Syahruddin, ST., MT, selaku Direktur Politeknik Negeri Medan. 2. Ir. Rina Anugrahwaty, M.T, selaku Ketua Jurusan Teknik Elektro Politeknik Negeri Medan. 3. Roslina, M.I.T, selaku Ketua Program Studi Manajemen Informatika Politeknik Negeri Medan. 4. Ferry Fachrizal, S.T.,M.Kom., selaku Dosen Pembimbing Penulis.
5. Ismael, S.Kom, M.Kom, selaku wali kelas MI-6A. 6. Seluruh staff pengajar Jurusan Teknik Elektro Program Studi Manajemen Informatika Politeknik Negeri Medan. 7. Seluruh staff Administrasi Jurusan Teknik Elektro Program Studi Manajemen Informatika Politeknik Negeri Medan. 8. Bapak H Jamson Haryono Pengaribuan, selaku Pimpinan Ganesha Operation. 9. Kepada seluruh keluarga penulis, khususnya orang tua dan saudarasaudara penulis. 10. Seluruh rekan-rekan yang ada di Politeknik Negeri Medan khususnya MI-6A. Semoga jasa yang diberikan kepada penulis menjadi amal shaleh dan mendapat rahmat dari Allah SWT. Amin. Dalam penyusunan Laporan Tugas Akhir ini, penulis menyadari bahwa masih banyak keterbatasan dan kekurangan baik dari segi materi, pengolahan maupun penyajiannya. Untuk itu penulis mengharapkan kritik dan saran yang bersifat membangun dari pembaca demi kesempurnaan Laporan Tugas Akhir ini. Penulis berharap Laporan Tugas Akhir ini dapat bermanfaat bagi semua pihak yang membacanya. Medan, 27 Agustus 2013 Penulis
Siti Khairunisa Br Sembiring NIM. 1005102043
DAFTAR ISI
LEMBAR PERSETUJUAN .....................................................................
i
LEMBAR PENGESAHAN ...................................................................... ii ABSTRAK ................................................................................................. iii KATA PENGANTAR ............................................................................... iv DAFTAR ISI .............................................................................................. vi DAFTAR GAMBAR ................................................................................. xiv DAFTAR TABEL ..................................................................................... xix BAB 1 PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang .......................................................................... 1 1.2 Perumusan Masalah .................................................................. 2 1.3 Batasan Masalah ....................................................................... 2 1.4 Tujuan Tugas Akhir .................................................................. 3 1.5 Manfaat Tugas Akhir ................................................................ 3 1.6 Teknik Pengumpulan Data ........................................................ 4 1.7 Perancangan dan Pembuatan Sistem ......................................... 4 1.8 Sistematika Penulisan ............................................................... 5 BAB 2 LANDASAN TEORI
2.1 Pengertian Sistem.................................................................. 7 2.2 Pengertian Informasi ............................................................. 8 2.3 Pengertian Sistem Informasi ................................................. 8 2.4 Bimbingan ............................................................................. 9 2.5 Belajar ................................................................................... 9 2.6 World Wide Web .................................................................. 10 2.7 Web Browser ........................................................................ 11 2.8 HTML ................................................................................... 12 2.9 HTTP..................................................................................... 13 2.10 TCP/IP................................................................................... 13 2.11 PHP ....................................................................................... 15 2.12 Basis Data ............................................................................. 16 2.13 Database ................................................................................ 16 2.13.1 Hirarki Database ........................................................ 17 2.13.2 Relasi Database .......................................................... 18 2.14 MySQL ................................................................................. 19 2.15 Flowchart .............................................................................. 20
2.16 Data Flow Diagram(DFD) .................................................... 22 2.17 Sejarah Singkat Ganesha Operation...................................... 24 2.18 Visi dan Misi Ganesha Operation ......................................... 27 2.18.1 Visi Ganesha Operation ............................................ 27 2.18.2 Misi Ganesha Operation ........................................... 27 2.19 Ruang Lingkup Divisi Ganesha Operation ........................... 27 2.19.1 Divisi Keuangan dan Akuntansi ............................... 27 2.19.2 Divisi Sistem Informasi (IT) .................................... 28 2.19.3 Divisi Akademik Pengajar ........................................ 28 2.19.4 Divisi Akademik Kesiswaan .................................... 28 2.19.5 Divisi Operasi ........................................................... 28 2.19.6 Divisi SD .................................................................. 28 2.19.7 Divisi Logistik .......................................................... 28 2.19.8 Divisi Marketing ....................................................... 28 2.20 Fasilitas-fasilitas yang diberikan GO .................................... 29 2.20.1 Konsultasi Pemilihan SMA Favorit.......................... 29 2.20.2 Try Out ..................................................................... 29
2.20.3 Evaluasi Hasil Try Out ........................................... 29 2.20.4 Opscan 4 U Scanner (OMR) dan DMR .................... 29 2.20.5 GO Smart (GO Executive) ....................................... 29 2.20.6 Ruang Belajar Ber-AC ............................................. 30 2.20.7 Ruang Diskusi .......................................................... 30 2.20.8 Psikotes ..................................................................... 30 2.20.9 T'Shirt ....................................................................... 30 2.20.10 Buku Revolusi ........................................................ 30 2.20.11 Rumus The King..................................................... 30 2.20.12 Pengajar Berkualitas ............................................... 31 2.20.13 Ulum Vaganza ........................................................ 31 2.20.14 UNFiesta ................................................................. 31 2.20.15 Evaluasi VAK ......................................................... 31 2.20.16 Konsultasi Belajar (PR, Ulangan Harian) .............. 31 2.20.17 Konsultasi Pemilihan Jurusan di PTN .................... 31 2.20.18 Buku Petunjuk Pemilihan Jurusan .......................... 32 2.20.19 Passing Grade SMA/PTN ....................................... 32
2.21 Logo Ganesha Operation ...................................................... 32 2.21 Struktur Ganesha Operation .................................................. 33 BAB 3 ANALISIS DAN PERANCANGAN SISTEM 3.1 Analisis Sistem Yang Sedang Berjalan................................... 34 3.2 Perancangan Sistem Informasi Yang Diusulkan..................... 36 3.2.1 Data Flow Diagram Konteks Yang Diusulkan ............. 36 3.2.2 DFD Level 0 Yang Diusulkan ...................................... 37 3.2.3 DFD Level 1 Olah User ................................................ 39 3.2.4 DFD Level 1 Olah Berita .............................................. 40 3.2.5 DFD Level 1 Olah Paket Pendaftaran........................... 41 3.2.6 DFD Level 1 Input Pendaftaran .................................... 42 3.3 Database .................................................................................. 43 3.3.1 Normalisasi ................................................................... 43 3.3.1.1 Bentuk Unnormal ............................................. 43 3.3.1.2 Bentuk Normal Pertama ................................... 44 3.3.1.3 Bentuk Normal Kedua ...................................... 45 3.3.1.4 Bentuk Normal Ketiga...................................... 46
3.3.2 Kamus Data .................................................................... 46 3.4 ERD......................................................................................... 48 3.5 Struktur Tabel ......................................................................... 49 3.5.1 Tabel User ..................................................................... 49 3.5.2 Tabel Sebelum_bimbingan ........................................... 49 3.5.3 Tabel Pemesanan ......................................................... 50 3.5.4 Tabel Pembayaran......................................................... 50 3.5.5 Tabel Paket Pembayaran ............................................... 51 3.5.6 Tabel Orang_tua ........................................................... 51 3.5.7 Tabel Member ............................................................... 52 3.5.8 Tabel Favorit ................................................................. 52 3.5.9 Tabel Berita................................................................... 53 3.6 Tabel Relasi ............................................................................ 54 3.7 Rancangan User Interface ....................................................... 55 3.7.1 Rancangan User Interface Output ................................. 55 3.7.1.1 Rancangan Output Halaman Admin Data User ................................................................. ...55
3.7.1.2 Rancangan Output Halaman Admin Data Berita .................................................................... 56 3.7.1.3 Rancangan Output Halaman Admin data paket pendaftaran ................................................. 57 3.7.1.4 Rancangan Output Data Halaman Admin Data Siswa .................................................................... 58 3.7.1.5 Rancangan Output Halaman Admin Data Pemesanan ...................................................................... 59 3.7.1.6 Rancangan Output Halaman Utama Profil Ganesha ...................................................................... 60 3.7.1.7 Rancangan Output Halaman Utama Fasilitas......61 3.7.1.8 Rancangan Output Halaman Utama Reputasi Ganesha Operation ...................................................... 62 3.7.1.9 Rancangan Output Halaman Utama Hubungi Kami ................................................................. 63 3.7.1.10 Rancangan Halaman Utama Data Kategori Paket .................................................................... 64 3.7.1.11 Rancangan Halaman Utama Berita ............ 65 3.7.1.12 Rancangan Halaman Utama Data Pendaftaran
........................................................................ 66 3.7.1.13 Rancangan Halaman Utama Cetak Kartu Pendaftaran .......................................................................... 67 3.7.2 Rancangan User Interface Input ................................... 68 3.7.2.1 Rancangan User Interface Input User .............. 68 3.7.2.2 Rancangan Input Tambah Berita ...................... 69 3.7.2.3 Rancangan Input Tambah Paket ....................... 70 3.7.2.4 Rancangan Halaman Utama Form Register ..... 71 3.7.2.5 Rancangan Halaman Utama Form Login ......... 72 3.7.2.6
Rancangan
Halaman
Utama
Form
Sebelum
Bimbingan .................................................... 73 3.7.2.7 Rancangan Utama Halaman Penginputan Data Orang Tua.................................................................. 74 3.7.2.8 Rancangan Halaman Utama Penginputan Data Favorit .................... ...................................................... 75 3.8 Struktur User Interface ............................................................ 76 3.8.1 Struktur User Interface Halaman Admin ...................... 76 3.8.2 Struktur User Interface Halaman Pimpinan .................. 76
3.8.3 Struktur User Interface Halaman Member.......................77 3.9 Algoritma Pemrograman ......................................................... 78 3.9.1 Flowchart Login Admin............................................... 78 3.9.2 Flowchart Menu Admin ............................................... 79 3.9.3 Flowchart Olah Data User............................................ 80 3.9.4 Flowchart Olah Data Berita ......................................... 81 3.9.5 Flowchart Olah Data Paket Pendaftaran ...................... 82 3.9.6 Flowchart Login Pimpinan............................................ 83 3.9.7 Flowchart Menu Pimpinan........................................... 84 3.9.8 Flowchart Halaman Utama .......................................... 85 3.9.9 Flowchart Login Member ............................................ 86 3.9.10 Flowchart Register Member ....................................... 87 3.9.11 Flowchart Halaman Utama Member........................... 88 BAB 4 HASIL DAN PEMBAHASAN 4.1 Tampilan Hasil dan Pembahasan Sistem ................................ 89 4.1.1 Halaman Home .............................................................. 89
4.1.2 Halaman Profil Ganesha Operation ................................ 90 4.1.3 Halaman Fasilitas Ganesha Operation ............................ 90 4.1.4 Halaman Reputasi Ganesha Operation............................. 91 4.1.5 Halaman Visi Misi Ganesha Operation .......................... 92 4.1.6 Halaman Registrasi .......................................................... 93 4.1.7 Halaman Form Orang Tua ............................................... 93 4.1.8 Halaman Form Favorit ..................................................... 94 4.1.9 Halaman Sebelum Bimbingan ......................................... 95 4.1.10 Halaman Paket ............................................................... 95 4.1.11 Halaman Pembayaran .................................................... 97 4.1.12 Halaman Login Admin .................................................. 98 4.1.13 Halaman Login User ...................................................... 98 4.1.14 Halaman Berita .............................................................. 99 4.1.15 Halaman Paket Pendaftaran ........................................... 100 4.1.16 Halaman Data Siswa ...................................................... 101 4.1.17 Halaman Data Pemesanan.............................................. 101 4.2 Studi Kelayakan Sistem............................................................. 102 4.2 Kelebihan dan Kekurangan Sistem............................................ 104
4.3.1 Kelebihan Sistem .......................................................... 104 4.3.2 Kekurangan Sistem ....................................................... 104 BAB 5 SIMPULAN DAN SARAN 5.1 Simpulan ................................................................................. 105 5.2 Saran ....................................................................................... 105 DAFTAR PUSTAKA ................................................................................ 106 LAMPIRAN ............................................................................................... 107
DAFTAR GAMBAR
Gambar
Halaman
Gambar 2.1 Hirarki Data dalam Database ................................................ 17 Gambar 2.2 Relasi Database One to One .................................................. 19 Gambar 2.3 Relasi Database One to Many ............................................... 19 Gambar 2.4 Relasi Database Many to Many ............................................ 19 Gambar 2.5 Logo Ganesha Operation ....................................................... 32 Gambar 2.6 Struktur Organisasi Ganesha Operation ................................ 33 Gambar 3.1 Diagram Konteks Sistem Yang Sedang Berjalan .................. 35 Gambar 3.2 Diagram Konteks Ganesha Operation ................................... 36 Gambar 3.3 DFD Level 0 Sistem Yang Diusulkan ................................... 38 Gambar 3.4 DFD Level 1 Olah User ........................................................ 39 Gambar 3.5 DFD Level 1 Olah Berita ...................................................... 40 Gambar 3.6 DFD Level 1 Olah Paket Pendaftaran ................................... 41 Gambar 3.7 DFD Level 1 Input Pendaftaran ............................................ 42 Gambar 3.8 Bentuk Unnormal .................................................................. 43
Gambar 3.9
Bentuk Normal Pertama ....................................................... 44
Gambar 3.10 Bentuk Normal Kedua......................................................... 45 Gambar 3.11 Bentuk Normal Ketiga ........................................................ 46 Gambar 3.12 ERD ..................................................................................... 48 Gambar 3.13 Rancangan Output Halaman Admin Data User .................. 55 Gambar 3.14 Rancangan Output Halaman Admin Data Berita ................ 56 Gambar 3.15 Rancangan Output Halaman Admin Paket Pendaftaran ..... 57 Gambar 3.16 Rancangan Output Data Halaman Admin Data Siswa ........ 58 Gambar 3.17 Rancangan Output Halaman Admin Data Pemesanan ....... 59 Gambar 3.18 Rancangan Output Halaman Utama Profil .......................... 60 Gambar 3.19 Rancangan Output Halaman Utama Fasilitas ..................... 61 Gambar 3.20 Rancangan Output Halaman Utama Reputasi ..................... 62 Gambar 3.21 Rancangan Output Halaman Utama Hubungi Kami ........... 63 Gambar 3.22 Rancangan Halaman Utama Data Kategori Paket............... 64 Gambar 3.23 Rancangan Halaman Utama Berita ..................................... 65 Gambar 3.24 Rancangan Halaman Utama Data Pendaftaran ................... 66 Gambar 3.25 Rancangan Halaman Utama Cetak Kartu Pendaftaran ....... 67
Gambar 3.26 Rancangan Input Data User ................................................ 68 Gambar 3.27 Rancangan Input Tambah Berita ......................................... 69 Gambar 3.28 Rancangan Input Tambah Paket.......................................... 70 Gambar 3.29 Rancangan Halaman Utama Form Register ........................ 71 Gambar 3.30 Rancangan Halaman Utama Form Login ............................ 72 Gambar 3.31 Rancangan Halaman Utama Form Sebelum Bimbingan ..... 73 Gambar 3.32 Rancangan Utama Halaman Penginputan Data Orang Tua 74 Gambar 3.33 Rancangan Halaman Utama Penginputan Data Favorit ...... 75 Gambar 3.34 Struktur User Interface Halaman Admin ............................ 76 Gambar 3.35 Struktur User Interface Halaman Pimpinan ........................ 76 Gambar 3.36 Struktur User Interface Halaman Member .......................... 77 Gambar 3.37 Flowchart Login Admin ...................................................... 78 Gambar 3.38 Flowchart Menu Admin....................................................... 79 Gambar 3.39 Flowchart Olah Data User ................................................... 80 Gambar 3.40 Flowchart Olah Data Berita................................................. 81 Gambar 3.41 Flowchart Olah Data Paket Pendaftaran ............................. 82 Gambar 3.42 Flowchart Login Pimpinan .................................................. 83
Gambar 3.43 Flowchart Menu Pimpinan ................................................... 84 Gambar 3.44 Flowchart Halaman Utama................................................... 85 Gambar 3.45 Flowchart Login Member..................................................... 86 Gambar 3.46 Flowchart Register Member ................................................. 87 Gambar 3.47 Flowchart Halaman Utama Member .................................... 88 Gambar 4.1 Halaman Home ...................................................................... 89 Gambar 4.2 Halaman Profil ..................................................................... 90 Gambar 4.3 Halaman Fasilitas .................................................................. 91 Gambar 4.4 Halaman Reputasi ................................................................. 91 Gambar 4.5 Halaman Visi Misi ................................................................ 92 Gambar 4.6 Halaman Registrasi ............................................................... 93 Gambar 4.7 Halaman Form Orang Tua..................................................... 94 Gambar 4.8 Halaman Form Favorit .......................................................... 94 Gambar 4.9 Halaman Sebelum Bimbingan ............................................... 95 Gambar 4.10 Paket Sekolah Dasar ............................................................ 95 Gambar 4.11 Paket Sekolah Menengah Pertama ...................................... 96 Gambar 4.12 Paket Sekolah Menengah Atas ............................................ 96
Gambar 4.13 Paket Alumni SMA ............................................................. 97 Gambar 4.14 Halaman Pembayaran .......................................................... 97 Gambar 4.15 Halaman Login Admin ........................................................ 98 Gambar 4.16 Halaman Login User ........................................................... 98 Gambar 4.17 Halaman Berita.................................................................... 99 Gambar 4.18 Halaman Paket Pendaftaran ................................................ 100 Gambar 4.19 Halaman Data Siswa ........................................................... 101 Gambar 4.20 Halaman Data Pemesanan ................................................... 102
DAFTAR TABEL Tabel
Halaman
Tabel 2.1 Simbol-simbol Flowchart........................................................... 21 Tabel 2.2 Simbol-simbol DFD ................................................................... 23 Tabel 3.1 User ............................................................................................ 49 Tabel 3.2 Sebelum Bimbingan ................................................................... 49 Tabel 3.3 Pemesanan .................................................................................. 50 Tabel 3.4 Pembayaran ................................................................................ 50 Tabel 3.5 Paket Pembayaran ...................................................................... 51 Tabel 3.6 Orang Tua .................................................................................. 51 Tabel 3.7 Member ...................................................................................... 52 Tabel 3.8 Favorit ........................................................................................ 53 Tabel 3.9 Berita .......................................................................................... 53 Tabel 3.10 Tabel Relasi............................................................................... 54
