Pedagogisch beleidsplan
HABIBI
Versie: Februari 2013
1
HABIBI Inhoudsopgave Inleiding
3
Doelstellingen
4
Visie op de opvoeding
8
Stamgroepen en groepsruimtes
9
Voeding
10
Dagindeling
11
Groepsregels
12
Wennen
12
Ziektebeleid / Vier-ogen-principe
13
Kindvolgsysteem
14
Activiteiten
14
Ouders en/of verzorgers
16
Leiding
18
2
Inleiding
Kinderdagverblijf Habibi is een bij de gemeente Groningen geregistreerd kinderdagverblijf dat opvang biedt aan kinderen in de leeftijd 0-4 jaar. Habibi voldoet aan alle eisen zoals deze zijn gesteld in de Wet Kinderopvang die sinds 2005 van kracht is. Op Habibi worden dagelijks maximaal 24 kinderen opgevangen, verdeeld over 2 verticale stamgroepen. Op beide groepen worden maximaal 12 kinderen opgevangen in de leeftijd 0-4 jaar. Habibi heeft het streven om de kinderen van 0-1,5 jaar zoveel mogelijk bij elkaar op 1 van de stamgroepen te plaatsen. Elke groep heeft een eigen groepsruimte met een slaapkamer. Voor het buiten spelen kan gebruik gemaakt worden van een ruim dakterras. Afhankelijk van het aantal kinderen worden 2 of 3 pedagogisch medewerksters per groep ingezet, deze aangevuld met een groepshulp en/of stagiaire. Groepshulp en stagiaire zijn boventallig. In dit pedagogisch beleidsplan worden o.a. de volgende zaken beschreven: 1. Doel, visie en missie, 2. Pedagogisch methodiek volgens Pikler, voor 0-2 jaar 3. Pedagogische methodiek volgens Vroeg en Voorschoolse Educatie, voor 2-4 jaar. Dit pedagogisch beleidsplan wordt jaarlijks geëvalueerd met de pedagogisch medewerksters en de ouderraad. De evaluatie met de pedagogisch medewerksters vind plaats tijdens de werkbespreking. Hier worden notulen van gemaakt. De evaluatie van de ouderraad staat eenmaal per jaar op de agenda van de ouderraadvergaderingen. De Pedagogisch coach is aanwezig bij deze vergadering. Ook hiervan worden notulen gemaakt. Het pedagogisch beleidsplan is voor elke ouder inzichtelijk. Er staat een versie op de website van Habibi en op het kantoor van de vestiging is een papieren exemplaar aanwezig.
3
Doelstellingen Het doel van Habibi is om pedagogisch verantwoorde wijze kinderen in de leeftijd van 0-4 jaar opvang te bieden. Habibi neemt een deel van de opvoeding en verzorging van de ouders over. Samen met de ouders wil Habibi de kinderen begeleiden in het zelfstandig en sociaal vaardig worden.
Pedagogische doelstellingen Habibi streeft ernaar om een dusdanig klimaat te scheppen waarin de ontwikkeling van de kinderen zo optimaal mogelijk verloopt. Kinderen moeten de gelegenheid krijgen zich te ontwikkelen tot evenwichtige mensen die hun eigen kwaliteiten onderkennen en leren te benutten. Deze evenwichtigheid wordt gerealiseerd door middel van het creëren van een positieve sfeer en de 3 R’s te hanteren. De 3 R’s zijn: -
Respect; elk kind wordt met respect behandeld. Er wordt rekening gehouden met de leeftijd, mogelijkheden en achtergrond van het kind. Ruimte; elk kind moet de mogelijkheid krijgen om zich in een veilige, vertrouwde omgeving te ontwikkelen. Dit geldt voor het pedagogisch klimaat als wel voor de fysieke ruimte. Regelmaat; het aanbieden van een dag structuur op het gebied van spelen, voeding, slapen en rust. Dit geeft het kind duidelijkheid over de verloop van de dag.
Deze 3 R’s leiden ertoe dat Habibi gekozen heeft voor de pedagogische methodiek Pikler voor de kinderen van 0-2 jaar en de methodiek Vroeg en Voorschoolse Educatie van de kinderen van 2-4 jaar. Deze methodieken worden verderop in dit pedagogisch beleidsplan nader beschreven. De pedagogisch medewerksters gaan uit van het individuele kind. Ieder kind is anders en de pedagogisch medewerksters respecteren het kind zoals het is. De pedagogisch medewerksters vinden het belangrijk dat een kind zich veilig en vertrouwd voelt binnen de groep. De sfeer moet kindvriendelijk zijn en aansluiten op de belevingswereld van het kind. De manier van werken van de pedagogisch medewerksters is hier dan ook volledig op ingericht. De pedagogisch medewerksters creëren een sfeer van veiligheid en vertrouwen. Daarom hebben alle groepen 2-3 vaste pedagogisch medewerksters wat de continuïteit ten goede komt. Habibi is van mening dat alle kinderen behoefte hebben zich te ontwikkelen, nieuwe dingen te leren en zichzelf als competent te ervaren. De kinderen krijgen bij Habibi de gelegenheid hun nieuwsgierigheid te bevredigen, dit mede doormiddel van een omgeving die prikkelt voor ze werkt. Het ontwikkelen van een positief zelfbeeld is essentieel voor het verdere vervolg van hun levens ontwikkelingen en -verloop. De pedagogisch medewerksters hebben hierin een signalerende en stimulerende taak. Zij zullen de kinderen positieve respons en bevestiging geven. Door kinderen te observeren krijgt de pedagogisch medewerkster informatie over hoe het kind zich voelt in de groep. Zij kan hier dan op inspelen, bijvoorbeeld door een kind meer bij de groep te betrekken, positieve aandacht te geven en/of door begeleid spel. Habibi is van mening dat kinderen behoefte hebben aan een min of meer voorspelbare omgeving en een herkenbare structuur van de dag. Op de groepen word dan ook met een vast dagprogramma gewerkt. Er wordt van de pedagogisch medewerksters verwacht dat zij zich zorg dragen voor dit vaste dagprogramma. Door het steeds terugkeren van dit vaste dagprogramma wordt het voor de kinderen inzichtelijk, herkenbaar en 4
voorspelbaar. Binnen het dagprogramma is er ruimte voor individueel spel als zowel activiteiten in groepsverband. Deze activiteiten zijn o.a. voorlezen, tekenen, verven, plakken, knippen etc. Dit kan in het teken staan van een actueel thema te denken aan feestdagen, dieren, planten en de jaargetijden. De verschillende maaltijden gebeuren in groepsverband. Op deze manier leren kinderen rekening met elkaar te houden elkaar en dat ze soms even moeten wachten. De kinderen leren voedsel, speelgoed en ander materiaal samen te gebruiken en te delen. De pedagogisch medewerkster speelt een actieve rol bij het aanleren van deze en andere sociale vaardigheden. Ook het stimuleren van de zelfredzaamheid is een belangrijk aspect in de verzorging en begeleiding van de kinderen. Op de groepen word gedaan aan zindelijkheidstraining (dit op het moment dat een kind hier zelf aan toe is). Tijdens de maaltijden leren kinderen te eten met mes en vork en hun eigen boterham te smeren. De pedagogisch medewerksters heeft nauw contact met de ouders over de opvoeding van hun kind. De wensen van de ouders worden gerespecteerd en, indien haalbaar, ingewilligd.
Pikler methode Op habibi word voor de kinderen in de leeftijd 0-2 jaar de Pikler methode gehanteerd. De Pikler methode is ontwikkeld door Emmi Pikler. Emmi Pikler (geboren in 1902 in Wenen) nam in 1947 de leiding op zich van het kindertehuis Lóczy in Boedapest. Wat later de naam Emmi Pikler Instituut kreeg. Het Emmi Pikler Instituut in Hongarije heeft in de afgelopen vijftig jaar veel ervaring opgedaan in het onderzoek naar de groei en ontwikkeling van baby's. Emmi Pikler ‘s visie geeft praktische en concrete aanwijzingen om jonge kinderen binnen een groep te begeleiden en tot hun recht te laten komen Emmi Pikler´s benadering kenmerkt zich door twee principes: -
respect voor de behoefte aan een stabiele persoonlijke band en respect voor de zelfstandige activiteiten van het kind.
Vanuit deze principes ontstaat een derde: de noodzaak om het leven van het kind zinvol te organiseren. Er is een tijd voor rust en slaap. Een tijd van wakker zijn in contact met de leidster die hem verzorgt. En een tijd om zelf actief bezig te zijn. Deze verschillende tijden worden zo georganiseerd dat het kind er optimaal van kan profiteren.
Pikler op Habibi De pedagogisch medewerksters van Habibi hebben een cursus over de Pikler methode gevolgd. Uit deze cursus is veel inspiratie opgedaan voor het werken met kinderen in de leeftijd 0-2 jaar. De drie R’s komen bij deze methodiek duidelijk naar voren. - Rust; elk kind moet de kans krijgen zich in zijn/haar eigen tempo te ontwikkelen. De pedagogisch medewerksters grijpen niet actief bij het fysieke proces van bijvoorbeeld leren kruipen en lopen. Elk kind heeft vanuit zichzelf de aanleg en mogelijkheid om te leren kruipen en lopen. Het is een menseigen proces waarop niet direct invloed op hoeft te worden uitgeoefend. Mochten ouders dit graag anders zien, is dit altijd bespreekbaar met de pedagogisch medewerksters van Habibi. - Respect; in het begeleiden en verzorgen van de kinderen is het belangrijk dat er geen onderscheid wordt gemaakt in achtergrond en mogelijkheden van een kind, wel moet er rekening gehouden worden met deze aspecten. - Regelmaat; voor een kind is duidelijkheid over hoe de dag verloopt erg belangrijk. Dit houdt in dat de 01 jarigen verzorgd en begeleidt worden volgens hun eigen dagritme op het gebied van voeding, slapen en spelen. De kinderen van 1-2 jaar hebben een vaste dagindeling. Bewegingsvrijheid voor elk kind is kenmerkend voor deze methodiek. Dit wordt op Habibi dan ook zoveel mogelijk gestimuleerd. Een zichtbaar element hiervan is de lage grondbox op 1 van de groepen. Hierin kunnen de kinderen van 0-2 jaar afgeschermd en rustig liggen en/of spelen. De keuken en verschoonruimte zijn afgesloten 5
met een hekje. De rest van de ruimte is toegankelijk voor de kinderen die kunnen kruipen en lopen. Dit is een manier om rust te creëren op de groep en elk kind de ruimte te geven om zich vrij te kunnen bewegen. Op de groepen is speelgoed aanwezig wat de kinderen stimuleert en uitdaagt om eindeloos te kunnen experimenten. Hierbij te denken aan voorwerpen en speelgoed van verschillende vormen en materialen, hierbij te denken aan rieten manden, ballen van stof of plastic en bakjes. Dreumesen houden van eindeloos sorteren en verzamelen. De Pikler methode speelt hier op deze manier op in. De stelregel is PASSIEF SPEELGOED IS ACTIEF SPEL. De pedagogisch medewerksters maken alleen gebruik van de wipstoelen om kinderen eten te geven of om een rust moment voor het kind te creëren. Er wordt geen gebruik gemaakt van een babygym. Door een babygym krijgt de baby onnodig veel prikkels binnen, wat er voor kan zorgen dat de baby erg onrustig word. De pedagogisch medewerksters bieden de baby’s 3 a 4 verschillende speeltjes aan. Deze worden rondom de baby neergelegd. Op deze manier kan de baby zelf een keuze maken. De verzorgmomenten tijden het aankleden en/of verschonen worden als 1 op 1 moment gezien. De pedagogisch medewerkster verteld stap voor stap wat ze gaat doen. Dit stimuleert onder andere de taal ontwikkeling, maar creëert met name een vertrouwde en veilige situatie voor de baby.
Vroeg en Voorschoolse Eduactie (VVE) Voor de kinderen in de leeftijd 2-4 jaar heeft Habibi gekozen voor Vroeg en Voorschoolse Educatie. Met Vroeg en Voorschoolse educatie bedoelt men het aanbieden van een VVE-programma. VVE programma’s richten zich vooral op stimulering van de taalontwikkeling van jonge kinderen. Daarnaast is er steeds meer aandacht voor de sociaal-emotionele en motorische ontwikkeling en wordt ook wel gesproken van voor- en vroegschoolse zorg en educatie (VVZE). Het gaat bij VVE om programma’s die starten op de peuterleeftijd en doorlopen in groep 1 en 2 met een doorgaande leerlijn van voorschools naar vroegschools. Het zijn geen losse activiteiten maar bij alles wat er op de groep gebeurt, speelt het programma een rol, ook als er niet expliciet aan activiteiten van het programma wordt gewerkt. Er zijn verschillende erkende VVE-programma’s. Te denken aan Piramide, Kaleideschoop, KO-Taal, Speelplezier, startblokkend, Basisontwikkeling en Sporen. Deze methoden richten zich op verschillende ontwikkelingsgebieden (taalontwikkeling en ontluikend geletterdheid, denkontwikkeling en ontluikend rekenen, motorische en creatieve ontwikkeling, persoonlijke en sociaal-emotionele ontwikkeling)
VVE op Habibi De pedagogisch medewerksters zijn geschoold in de methodiek Vroeg en Voorschoolse Educatie. Deze methodiek brengt structuur aan in de dagelijkse gang van zaken. Ook het VVE kent de drie R’s - Rust; het kind kan zich in eigen tempo ontwikkelen. - Respect; er wordt geen onderscheid gemaakt in de omgang met de kinderen. - Regelmaat; de dag kent vaste momenten van activiteiten, eten en slapen. Doordat de pedagogisch medewerksters van Habibi werken vanuit de VVE visie worden bij de kinderen in de leeftijd 2-4 jaar de volgende aspecten bevorderd en gestimuleerd: - Taalontwikkeling, - Praktische vaardigheden, - Cognitieve-emotionele ontwikkeling, - Motorische ontwikkeling, - Manieren
6
Taalontwikkeling: Op Habibi worden de kinderen veel voorgelezen en gedurende de hele dag worden de voorwerpen die gebruikt worden met de kinderen benoemd. Ook hebben de kinderen zelf de gelegenheid om leesboekjes uit de kast te pakken. Om de Nederlandse taal goed over te brengen is het bij Habibi een vereiste dat de pedagogisch medewerksters de Nederlandse taal zowel in woord als in schrift goed beheersen. Praktische vaardigheden: De kinderen worden begeleid in het zindelijk worden, ze leren handen te wassen na een toiletbezoek, zelf een boterham te smeren en met mes en vork te eten. Daarnaast word er veel aandacht besteed aan het leren (samen) op te ruimen, stoel aanschuiven bij het aan tafel gaan zitten en de tafel te dekken. Er is ook de mogelijkheid dat de kinderen helpen bij het doen van de afwas. Cognitieve-emotionele ontwikkeling: Het gebruiken van taal is volledig afgestemd om dit ontwikkelingsgebied te bevorderen en stimuleren. De pedagogisch medewerksters benoemen de kleuren en vormen van de voorwerpen die ze samen met de kinderen gebruiken. Bij een gevorderde ontwikkeling zal de pedagogisch medewerkster vragen stellen aan de peuter, bijvoorbeeld: Wat voor kleur beker heb jij gekregen? Welke vorm is dit? Ook worden cijfers en letters in de dagelijkse omgang met de kinderen veel benoemd. Om kinderen bekend te maken met verschillende emoties en het leren uiten hiervan worden emoties veelal benoemd en zijn er speciale boekjes aanwezig, te denken aan boekjes over de geboorte van een broertje of zusje, ziek zijn of het overlijden van iemand. De pedagogisch medewerksters hebben altijd oog voor de emoties van kinderen en besteden hier aandacht aan. Daarnaast worden er met de kinderen veel activiteiten en spelletjes gedaan om dit ontwikkelingsgebied te stimuleren. Motorische ontwikkeling: Op Habibi gaan de kinderen elke dag naar buiten om te spelen of te wandelen. Daarnaast is er elke week peutergym en worden er dagelijks bewegingsspelletjes op de groep gedaan. Manieren: Door het deelnemen aan een groep leren de kinderen op elkaar te wachten, vriendelijk naar elkaar te zijn, gezamenlijk op te ruimen en te praten met elkaar i.p.v. ruzie te maken. De pedagogisch medewerksters begeleiden de kinderen hierin. Ook leren de kinderen vragen te stellen als ze graag iets willen, bijvoorbeeld spelen of knutselen. Habibi vind het ontzettend belangrijk dat het bevorderen en stimuleren van bovenstaande aspecten gaat met veel plezier en humor. Er wordt gewerkt met thema’s. Dit zijn thema’s die de lokale bibliotheek hanteert. Op die manier kunnen de kinderen ook deelnemen aan de activiteiten die de bibliotheek organiseert en kan Habibi boeken lenen betreffend dit thema. De thema’s worden uitgewerkt aan de hand van Meervoudige intelligentie. Dit betekent dat er binnen elke uitwerking activiteiten opgenomen worden voor de 8 verschillende intelligenties. De intelligenties zijn: - Verbaal Linguïstisch ( Woordknap) - Logisch mathematisch (rekenknap) - Visueel ruimtelijk (beeldknap) - Muzikaal ritmisch (muziekknap) - Lichamelijk kinesthetisch (beweegknap) - Naturalistisch ecologisch (natuurknap) - Inter persoonlijk (mensknap) - Intra persoonlijk (zelfknap)
7
Visie op de opvoeding Bij kinderen in de leeftijd 0-2 jaar is er voornamelijk sprake van individueel spel, al is er wel een begin van samenspel te ontdekken. Aan deze leeftijdsgroep worden gerichte activiteiten aangeboden met materialen die uitdagend, prikkelend en veilig zijn om de aangeboren nieuwsgierigheid tot leren te stimuleren. Individueel of in hele kleine groepjes worden er simpele activiteiten aangeboden die de fijne motoriek ontwikkelen. Wanneer mogelijk zullen de eetmomenten gezamenlijk zijn. Dit stimuleert de cognitieve ontwikkeling van de kinderen. Door spelenderwijs de baby vertrouwd te maken met het groepsgebeuren worden de sociale vaardigheden, het samen spelen en relaties aangaan gestimuleerd. Muziek en zingen zijn ook dagelijks terugkerende rituelen. De pedagogisch medewerksters stimuleren op deze manier de taal- en bewegingsontwikkelingen van de kinderen. Tevens schept muziek en zingen een goede sfeer. Vooral baby’s zijn erg gevoelig voor sfeer en stemmingen. Het is voor de kinderen belangrijk om zich te kunnen hechten. Daarom heeft Habibi er voor gekozen om op beide groepen vaste pedagogisch medewerksters in te zetten. Mede hierdoor wordt er een zo optimaal mogelijke omgeving gecreëerd. Een kind moet zich veilig voelen in een groep en een goede vertrouwensband hebben met de pedagogisch medewerksters. Lichamelijk contact is hierbij van groot belang. Op die manier wordt de emotionele ontwikkeling aangesproken en gestimuleerd. Er wordt dan ook veel geknuffeld, gestoeid en gedanst met de kinderen. Bij de inrichting van de groep heeft het stimuleren van de ontwikkeling van de kinderen een belangrijke rol gespeeld. De ruimte sluit aan bij de belevingswereld van het kind. Ook zijn er aantrekkelijke plekjes gecreëerd op de groep. Door het creëren van rust punten in de groepsruimte wordt er onderscheid gemaakt tussen spel- en verzorgingsactiviteiten. De kinderen komen in aanraking met speelgoed wat volledig aansluit bij hun ontwikkelingsfase. Om verschillende ontwikkelings gebieden aan te spreken is het belangrijk dat kinderen in aanraking komen met verschillende materialen en vormen. Voor de kinderen in de leeftijd 2-4 jaar is er sprake van een vast dagprogramma (dit aan de hand van VVE). Na mate kinderen ouder worden hebben ze meer structuur nodig. Het heeft kinderen houvast en geeft een gevoel van veiligheid en vertrouwdheid. De structuur is zichtbaar door vaste tafelmomenten, zoals eten en drinken en creatieve activiteiten. Bovendien zijn er vaste tijden voor onder andere vrij spel en voorleesmomenten. De kinderen zijn bekend met de dagindeling (dit doordat het dagelijks terugkeert) en kunnen zich goed voorbereiden op diverse activiteiten.
8
Stamgroepen en groepsruimtes Op Habibi zijn 2 verticale groepen gevestigd. Beide groepen kunnen opvang bieden aan 12 , dan wel 11kinderen in de leeftijd 0-4 jaar. Habibi heeft echter wel de intentie om kinderen van de leeftijd 0-1,5 jaar zoveel mogelijk bij elkaar op 1 groep te plaatsen. Alle kinderen hebben een vaste stamgroep. Bij uitzondering, zoals vakanties, activiteiten, ziekte en/of feestdagen zouden de groepen samen gevoegd kunnen worden. Dit is altijd in overleg met de ouders/verzorgers. De groepsoppervlaktes zijn 42,3 m2 en 40 m2. Beide ruimtes beschikken over een slaapkamer van 8.4 m2. Op 1 van de groepen is een (buiten) slaaphuisje, Lutje Potje aanwezig. De dagelijkse omgang/begeleiding gebeurt op een rustige en respectvolle manier. De nadruk ligt op de verbale en lichamelijke communicatie en interactie tussen het kind en de pedagogisch medewerksters. Ook de verzorging van de kinderen gebeurt op een rustige en respectvolle manier. Tijdens deze momenten word er veel contact met het kind gemaakt. Dit doet de pedagogisch medewerkster door duidelijk te praten tegen en met het kind. De pedagogisch medewerkster verteld precies wat ze gaat doen. Zodat het kind weet wat er gaat gebeuren. Bij het verschonen van de peuters doet de pedagogisch medewerkster ook een beroep op de zelfredzaamheid van de kinderen. Dit door de kinderen te stimuleren zichzelf aan en uit te kleden. Er worden naar leeftijd en interesse activiteiten gedaan, zowel gezamenlijk als individueel. Activiteiten worden voor een deel thema- en leeftijd gebonden aangeboden. De kinderen hebben altijd de keuze om deel te nemen aan groepsactiviteiten of vrij spel. Om volgens de Pikler methode te kunnen werken is de groepsruimte op een bepaalde manier ingericht. De ruimte is voorzien van een hoge, dubbele box met daaronder speelruimte. Deze box wordt alleen gebruikt voor de aller jongste kinderen van de groep. De box heeft een niet te zachte ondergrond om de mogelijkheid van bijvoorbeeld draaien van rug naar buik niet te belemmeren. Voor de kinderen die al kunnen kruipen of daarmee beginnen is er de grondbox. Deze box is een veilige afscheiding op de vloer, die is voorzien van vloerverwarming. De aanwezige wipstoeltjes worden alleen gebruikt na het geven van voeding of om een rust moment te creëren. Voor de kinderen in de leeftijd 1-2 jaar is er een zitpodium. Op dit podium staan stoeltjes waar de kinderen zelf op/af kunnen gaan. De tafel is op kindhoogte afgesteld. Aan deze tafel wordt gegeten, gespeeld, geknutseld etc. Daarnaast wordt het podium ook als klim- en speel mogelijkheid gebruikt. Voor de kinderen in de leeftijd 2-4 jaar zijn er diverse themahoeken, zoals een leeshoek, een poppenhoek, een auto/trein hoek, een blokkenhoek, keukentje en verkleedhoek. Tevens zijn er boeken, puzzels, klei, spelletjes en knutselmaterialen aanwezig. Deze staan op kind hoogte in de hoeken. De tafel op het podium is ook op kind hoogte afgesteld. Aan deze tafel wordt onder andere gegeten, geknutseld, voorgelezen en geknutseld. Voor het voorlezen is ook een aparte hoek ingericht. Deze hoek is voorzien van zitkussens. De groepen zijn voorzien van vloerverwarming, zodat de kinderen altijd op een verwarmde vloer spelen.
Speelgoed: Het speelgoed op de groepen is afgestemd op de verschillende leeftijden. Voor de kinderen in de leeftijd 0-2 jaar (waarmee volgens de Pikler methode gewerkt word) is het speelgoed gericht op de zintuigelijke, motorische en cognitieve ontwikkeling. Er is bewust gekozen voor op het oog simpele materialen, zoals zachte doekjes, balletjes, bakjes van allerlei formaat, tasjes etc. In de hoge- en grond box wordt dit speelgoed om het kind gelegd zodat het de kans krijgt om de diverse materialen te onderzoeken en mee te spelen. Op de grond worden de materialen ook groepsgewijs aangeboden. Er worden hoekjes gemaakt met bijvoorbeeld auto’s, blokken, bakjes, doekjes en poppen. De kinderen spelen hun eigen spel en kunnen zelf het speelgoed goed combineren. Verder zijn er een loopfietsje, duwkarretje, klei, muziekinstrumenten, boeken, papier, krijtjes en verf aanwezig.
9
Voor de kinderen in de leeftijd 2-4 jaar is het speelgoed afgestemd op en geschikte voor de VVE methodiek. Daarnaast is het gericht op de zintuigelijke, motorische en cognitieve ontwikkeling. Er is gekozen voor speelgoed dat tegen een stootje kan, zowel van hout als van plastic. Ook zijn er boekjes, puzzels, spelletjes, klei, muziekinstrumenten en knutselmaterialen aanwezig. Al het speelgoed kan gebruikt worden voor gezamenlijk of individueel gebruik. Buiten spelen: Buiten spelen heeft een belangrijke rol bij Kinderdagverblijf Habibi. De allerjongste kinderen slapen regelmatig in een speciaal buitenhuisje. De dreumesen en peuters spelen vaak op het dakterras, dat volledig voor deze kinderen is ingericht. Als het weer het toelaat gaan de kinderen dagelijks naar buiten, of op het dakterras, wandelen of naar de speeltuin. Het dakterras is volledig ingericht voor kinderen van de leeftijd 1-4 jaar en bijna volledig overdekt met zonnewering. De kinderen worden in het voorjaar en zomer bij zonnig weer om het uur ingesmeerd met zonnebrandcrème. Het buiten speelgoed varieert van fietsjes, auto’s, speelhuis, glijbaan, ballen zandbak en zwembadje.
Voeding De dagelijkse voeding is gevarieerd en word voor de kinderen in de leeftijd 1-4 jaar op vaste momenten van de dag aangeboden. Er wordt vers fruit geserveerd (voor de baby’s word van het fruit een fruithapje gemaakt), Als lunch is er de keuze uit brood, beschuit of cracker. Naast hartig is er ook zoet beleg. Habibi is terughoudend op het gebied van snoep. Als traktatie wordt er bij voorkeur gekozen voor fruit of rozijntjes. Bij de lunch is er keuze uit: melk, karnemelk, sojamelk, water of thee. Bij het fruit en de tussendoortjes wordt er water of thee geschonken. De maaltijd is een moment van rust en aandacht. Er wordt dan ook voor elke maaltijd, groot of klein, opgeruimd en staat de muziek uit. De tafel wordt gedekt eb er wordt met de kinderen aan tafel gegeten. De boterhammen worden aan tafel gesmeerd. Vanaf het moment dat kinderen ongeveer 9 maanden zijn wordt het drinken in een gewone beker aangeboden. De kinderen in de leeftijd 2-4 jaar worden zoveel mogelijk gestimuleerd om hun eigen boterham te smeren. Vanaf ongeveer 1 jaar eten de kinderen met een vork. Voor het fruit eten en de lunch wordt een toepasselijk liedje gezongen. De baby’s krijgen de fles of borstvoeding volgens eigen schema, dit sluit aan op het schema van thuis. De borstvoeding wordt in de koelkast of vriezer bewaard. De borstvoeding wordt au bain marie warm gemaakt. De regels t.a.v. voeding zijn opgenomen in de werkinstructies voor de pedagogisch medewerksters. Uiteraard wordt er rekening gehouden met de voedingsvoorschriften en wensen van de ouders en/of verzorgers.
10
Dagindeling
7.00-9.00 uur
De kinderen kunnen gebracht worden
9.30 uur
fruit eten (van te voren worden de groepen opgeruimd en is er een verschoonronde)
10.00 uur
van de kinderen in de leeftijd 0-2 jaar gaan er een aantal op bed. Voor de andere kinderen is er tijd voor een gezamenlijke activiteit , buiten spelen of vrij spel.
11.00 uur
Lunch (van te voren worden de groepen opgeruimd en is er een verschoonronde)
12.00 uur
Sommige kinderen gaan naar bed. De andere kinderen gaan binnen of buiten spelen. Kinderen in de leeftijd 2-4 jaar kunnen mee helpen met de afwas.
12.00-13.00 uur Kinderen kunnen gebracht en/of gehaald worden. 14.00 uur
Koekje + wat drinken (van te voren worden de groepen opgeruimd en is er een verschoonronde)
14.30 uur
Gezamenlijke of individuele activiteit, dit kan zowel binnen als buiten.
16.00 uur
Cracker + wat drinken (van te voren worden de groepen opgeruimd en is er een verschoonronde)
16.30-18.00 uur De kinderen worden opgehaald.
11
Groepsregels Op habibi komen kinderen al op jonge leeftijd in een groepssituatie. Anders dan thuis krijgt het kind te maken met meer mensen en daardoor ook andere regels. Om het kind niet te laten verdwalen in een woud van regels hanteert Habibi voor de kinderen in de leeftijd 1-2 jaar slechts drie duidelijke regels: -
Lief zijn voor elkaar Speelgoed niet kapot maken Aan tafel eten
Voor de kinderen in de leeftijd 2-4 jaar wordt er 1 regel aan toegevoegd en dat is; -
Opruimen na beëindiging van spel of knutselactiviteit en voor alle tafelmomenten.
Op Habibi wordt er niet gesproken in termen van straffen en belonen. Wel kan er sprake zijn van een bepaald gedrag, zoals slaan, dat gecorrigeerd moet worden. In dat geval worden de volgende stappen ondernomen: -
Het kind wordt op een rustige manier apart genomen De pedagogisch medewerkster gaat op ooghoogte van het kind en benoemt het gedrag van het kind De pedagogisch medewerksters geeft een korte uitleg waarom iets niet mag De pedagogisch medewerksters spreekt altijd in de ik-vorm Er wordt een alternatief aangeboden of met het kind besproken hoe hij/zij het goed kan maken met het andere kind. De pedagogisch medewerkster zorgt voor een positieve afsluiting. Bijvoorbeeld door goed gedrag te benoemen en/of een knuffel.
Naast de regels hebben de pedagogisch medewerksters een voorbeeldfunctie op het gebied van omgang met elkaar en het hanteren van regels. Hierbij word altijd rekening gehouden met de mogelijkheden en wensen van het kind. Voor de pedagogisch medewerksters heeft Habibi werkinstructies opgesteld. Hierin staan duidelijk beschreven welke regels er zijn t.a.v. Hygiëne, veiligheid, voeding, groepsruimtes, buiten spelen, slaapvertrekken, natte ruimtes, ziekte van kinderen, medicatie, tillen en het deurbeleid. Op alle groepen en op kantoor is een exemplaar ter inzicht.
Wennen Ongeveer 1 maand voor de plaatsing wordt er door een pedagogisch medewerksters contact opgenomen met ouders en/of verzorgers . Er wordt dan een afspraak gemaakt dat het kindjes 1-2 keer komt wennen. In de meeste gevallen is dit een ochtend of een middag. De ouders blijven tijdens dit dag deel ½ - 1 uur op de groep. Aansluitend hierop volgt het intake gesprek. Tijdens het wennen kunnen de ouders en/of verzorgers altijd bellen om te vragen hoe het wennen gaat. Vanuit Habibi is er volop begrip dat het voor ouders en/of verzorgers soms moeilijk kan zijn om de zorg van hun kindje over te dragen. Er is dan ook altijd de mogelijkheid dat er meer wenafspraken gemaakt worden.
12
Ziektebeleid Bij plaatsing van een kind wordt gevraagd of het kind het vaccinatieprogramma volgt. Wordt dit niet gedaan dan kan het kind niet geplaatst worden. Een kind is ziek als het een tempratuur heeft van 38 graden of hoger. Ook een kind met diarree of een kind dat overgeeft wordt als ziek beschouwd. Wanneer een kind een besmettelijke ziekte of aandoening heeft zal de groepsleiding overleggen met de directie. In overleg word dat besloten of het kind wel of niet opgehaald dient te worden. Bij besmettelijke ziekte of aandoeningen is te denken aan; - Loopoortjes, - Koortslip, - Ontstoken oogjes, - Waterpokken, - Roodvonk, - R.S. virus, - Rode hond, - Hepatitis (geelzucht) - Krentenbaard, - Mazelen, - Steenpuisten, - Vijfde of zesde ziekte - Ziekte van Pfeiffer. Mocht het kind op het kinderdagverblijf ziek worden dan neemt Habibi contact op met de ouders en/of verzorgers en wordt in overleg afgesproken wanneer het kind gehaald wordt. In een geval van een (ernstig) ongeval van een kind, wordt onmiddellijk contact opgenomen met de ouders en/of verzorgers, huisarts van het kind en de hulpverleningsdiensten. Bij besmettelijke kinderziekten volgend Habibi het protocol van de GGD. Dat houdt onder andere in dat Habibi zal doorgeven om welke kinderziekte het gaat. De GGD zal Habibi dan voorzien van advies hoe te handelen. Te denken valt aan wel of niet informeren van ouders en/of verzorgers, de wijze waarop dit moet gebeuren en al dan niet verzorgen van het kind.
Vier-ogen-principe Het beleid ten aanzien van het vier-ogen-principe is in nauw overleg met de oudercommissie en het personeel tot stand gekomen. Er zijn altijd minimaal 2 volwassenen in het pand tussen 7.00 en 18.00. Op beide groepen zijn tussen 8.00 en 17.00 minimaal 2 volwassenen aanwezig bij groepsgroottes meer dan 12 of 11 kinderen. Zijn er op de groep maximaal 4 kinderen aanwezig dan mag 1 groepsleidster met ondersteuning van de groepsleiding van de andere groep via de babyfoon op de groep staan. Ook blijft dan de tussendeur open.
13
Kindvolgsysteem Op Habibi is het observeren van de kinderen een constant doorlopend proces. De pedagogisch medewerk(st)ers zijn zich hier dagelijks van bewust en is het volledig geïntegreerd in hun werk. Naast het dagelijks observeren hanteert Habibi een kindvolgsysteem. Dit systeem is door Habibi zelf ontwikkeld, met huidige observatiemethode als inspiratiebron. Het kindvolgsysteem bestaat uit een aantal observatielijsten. Alle kinderen hebben een eigen mapje waarin deze lijsten bewaard worden. De observatielijsten worden op afgesproken tijden ingevuld. Deze manier van observeren gebeurt altijd door een vaste pedagogisch medewerk(st)er. De observatielijsten worden voor alle kinderen minimaal eenmaal per kwartaal ingevuld. De observaties worden tijdens de groepsvergadering besproken met het groepsteam. Dit om een zo duidelijk en compleet mogelijk beeld van het kind te krijgen. Er zal hier een kleine verslaglegging van worden gedaan. Deze zal ook bijgevoegd worden in het persoonlijk mapje. Ouders en/of verzorgers hebben te allen tijde de mogelijkheid om dit mapje in te zien. Gedurende de gehele opvangperiode zal het persoonlijke mapje op Habibi bewaard blijven. Wanneer een kind vier jaar wordt zal de informatie niet vanzelfsprekend overhandigd worden aan de basisschool waar het kind heen zal gaan, dit alleen wanneer ouders hier specifiek om vragen. Habibi vind het belangrijk dat er op de basisschool met een onbevangen blik naar het kind gekeken kan worden. Eenmaal per jaar worden de ouders en/of verzorgers uitgenodigd voor een 10 minutengesprek. Vooraf gaande word aan de ouders en/of verzorgers gevraagd een vragenlijst in te vullen. Deze vragenlijst en de observaties van Habibi zijn de leidraad voor dit gesprek.
Activiteiten Interactief voorlezen: In 2012 heeft Habibi een van haar pedagogisch medewerksters geschoold als voorlees coördinator in samenwerking met de biblionet Groningen. Tevens is er voor de kinderen in de leeftijd 2-4 jaar een leeshoek ingericht. Op zachte kussens kunnen de kinderen zelf lezen of voorgelezen worden. Een deel van de boeken staan in een boekenrek. De kinderen kunnen deze boeken zelf pakken. Een ander deel van de boeken is alleen voor het voorlezen. Verder wordt er gebruik gemaakt van een kashebai en interactief voorlezen op een laptop. Een kashebai is een vertelkastjes met grote vertelplaten. Er kan dan een verhaal verteld worden aan de hand van deze platen. Tevens is dit ook een manier van interactief voorlezen. Bij interactief voorlezen word een prentenboek voorgelezen en regelmatig onderbroken door de kinderen open vragen te stellen over het verhaal en de plaatjes. Spontane reacties van de kinderen vormen de basis voor een (groeps) gesprekje. Ook kan er gebruik gemaakt worden van een laptop.
Peutergymnastiek: Habibi vind het belangrijk om kinderen op jonge leeftijd al kennis te laten maken met sport. Het is voor kinderen goed om te bewegen en daarom is In 2011 de start gemaakt met het aanbieden van peutergymnastiek. Hierbij is het plezier in bewegen erg belangrijk. De peutergymnastiek is bedoeld voor kinderen vanaf drie jaar. Zij kunnen eenmaal per week hieraan deelnemen. De ouders en/of verzorgers dienen hiervoor toestemming te geven. De gymnastiek wordt gegeven in een gymnastieklokaal van de gemeente Groningen. Dit door een gekwalificeerd pedagogisch medewerksters. De middelen en materialen worden op kind hoogte gebruikt. Van het gymnastiek lokaal wordt jaarlijks een risico inventarisatie gemaakt. De kinderen wandelen onder begeleiding en met gebruik van een wandellint naar het lokaal. De pedagogisch medewerkster wordt hierbij ondersteund door een stagiaire en/of groepshulp. Tevens wordt er een verbandtrommel meegenomen. 14
De kinderen in de leeftijd 2-3 jaar kunnen meedoen aan bewegingsspelletjes op muziek in de groepsruimte of op het dakterras. Deelname is voor geen enkel kind verplicht. De regel voor alle kinderen is : Meedoen mag!
Feestdagen: Jaarlijks wordt er op Habibi aandacht besteed aan een aantal feestdagen. Hieronder vallen de volgende feestdagen: Pasen: Met de kinderen worden er eieren geverfd en gegeten. Tevens worden er knutselactiviteiten gedaan in dit thema. Moeder- en vaderdag: Het hele jaar door worden er knutselwerkjes van de kinderen verzameld en meegegeven op deze dagen. Sint Maarten (11 november): De kinderen in de leeftijd 2-4 jaar maken zelf een lampion en leren ze liedjes die op deze dag gezongen kunnen worden. Sinterklaas: De kinderen van 2-4 jaar mogen hun zelf gemaakte schoentje opzetten. Word er door de pedagogigsch medewerksters veel tijd besteed aan het aanleren en zingen van Sinterklaasliedjes. Samen met de kinderen worden er pepernoten gebakken en staan de knutselactiviteiten in het thema van Sinterklaas. Ook de boekjes en gesprekken gaan veelal over de Sint. Kerst: Gezamenlijk met de kinderen van 2-4 jaar wordt er een boom versierd. De pedagogisch medewerksters lezen veel voor uit boekjes die over kerst gaan. De kinderen maken kerst (knutsel) werkjes en leren liedjes over dit thema. Onder begeleiding van een pedagogisch medewerkster worden er kerstkoekjes gebakken. Naast deze vaste feestdagen organiseert Habibi ook elk jaar een feestweek. Deze vind plaats in de maand juni. Elke dag zijn er kleine feestactiviteiten, te denken aan verkleden, schminken, verschillende spelletjes en de grabbelton. Op de vrijdag wordt de week samen met de ouders en/of verzorgers, onder het genot van een hapje en drankje, afgesloten. Bij deze afsluiting is er een slide-show van filmpjes die op de groepen gemaakt zijn. Ook is er de mogelijkheid om knutselwerkjes van de kinderen te kopen. De opbrengst van dit alles gaat naar een goed doel.
Rituelen: Naast het vieren van deze vaste feestmomenten zijn er tijdens elke opvang dag vaste rituelen. Hierbij te denken aan vaste voorleesmomenten en liedjes die voor elke maaltijd gezongen worden.
15
Ouders en/of verzorgers Contact: Na aanmelding van het kind worden de ouders en/of verzorgers door 1 van de pedagogisch medewerksters uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek. Tijdens dit gesprek zullen de contactgegevens gecontroleerd worden, de pedagogisch medewerkster zal vragen stellen om een duidelijk beeld te krijgen van het kind. Ook zal genoteerd worden hoe het voedingsschema op dat moment is. De ouders en /of verzorgers zullen alle nodige informatie krijgen over Habibi en de opvang van hun kind. Voor de ouders en/of verzorgers is er tijdens dit gesprek ook voldoende ruimte om vragen te stellen. Habibi vind de tussen de pedagogisch medewerksters en de ouders en/of verzorgers erg belangrijk. De ouders en/of verzorgers hebben te maken met 3 vaste pedagogisch medewerksters. Dit komt de duidelijkheid en de onderlinge communicatie ten goede. De ouders en/of verzorgers worden er regelmatig gewezen op het feit dat ze veel inspraak hebben. De pedagogisch medewerksters proberen de openheid met ouders zo optimaal mogelijk te maken en houden.
Informatieoverdracht: Voor een zo optimaal mogelijke manier van verzorgen en begeleiding van het kind vind Habibi de informatieoverdracht tussen pedagogisch medewerksters en ouders en/of verzorgers erg belangrijk. Naast de warme overdracht bij het brengen en halen vind er voor de kinderen tot 1 jaar ook een schriftelijke overdracht plaats. Deze overdracht gaat doormiddel van een persoonlijk schriftje. Twee a drie maanden na plaatsing van het kind vindt er een evaluatiegesprek plaats. Het initiatief voor dit gesprek ligt bij de pedagogisch medewerksters. Voor de kinderen tot 1,5/2 jaar zal vervolgens eenmaal per zes maanden een gesprek plaatsvinden als een van beide partijen dit nuttig acht. Voor de kinderen vanaf 1,5/2 tot 4 jaar vindt er eenmaal per jaar plaats. Weer als een van beide partijen dit nuttig acht. Ouders en/of verzorgers kunnen ten alle tijdens een afspraak maken voor een gesprek als zij daar behoefte aan hebben of als het voor het kind nodig is. In verband met de rust op het kinderdagverblijf wordt de ouders en/of verzorgers verzocht mededelingen of vragen zo min mogelijk telefonisch te doen, maar persoonlijk tijdens het brengen en halen van het kind of door middel van de schriftjes. Minimaal 6 keer per jaar ontvangen de ouders en/of verzorgers per mail een nieuwsbrief. Hierin staan belangrijke mededelingen, brengt Habibi de ouders en/of verzorgers op de hoogte van veranderingen binnen het kinderdagverblijf en worden nieuwe personeelsleden en stagiaires voorgesteld.
Ouderparticipatie: Habibi gaat ervan uit dat de ouders en/of verzorgers de eindverantwoordelijkheid voor de opvoeding van het kind dragen. Habibi neemt die verantwoordelijkheid over gedurende de uren dat het kind in het kinderdagverblijf is. Hiertoe is optimaal contact tussen de ouders en de pedagogisch medewerksters noodzakelijk. De directie en pedagogisch medewerksters van habibi staan open voor inbreng van de ouders en/of verzorgers. Minimaal eenmaal per jaar vindt er een ouderavond plaats, welke in samenwerking met de oudercommissie wordt georganiseerd. Er is een oudercommissie ingesteld. De commissie is, voor zover mogelijk, samengesteld uit de ouders en/of verzorgers die de verschillende groepen vertegenwoordigen. De bevoegdheden en taken van de commissie zijn vastgesteld in het reglement oudercommissie kinderdagverblijf Habibi. De oudercommissie vergaderd gemiddeld 16
zes keer per jaar. Minimaal vier keer zal er iemand van Habibi bij aanwezig zijn. De vergaderingen zijn openbaar. Van de vergaderingen worden notulen gemaakt en deze liggen op de groepen en zijn inzichtelijk voor alle ouders en/of verzorgers.
Klachten: Mochten er klachten ontstaan bij de ouders en/of verzorgers, dan kunnen zij deze kenbaar maken bij de directie en/of pedagogisch medewerksters. Indien nodig zal de klacht besproken tussen de directie en de pedagogisch medewerkster(s) . Mochten beide partijen het niet eens kunnen worden, wordt de klacht beoordeeld door een erkende klachtencommissie. Ouders en/of verzorgers kunnen zich ook rechtstreeks wende tot de klachtenkamer voor oudercommissies. De procedure bij een klacht staat beschreven in de algemene voorwaarden. Habibi is aangesloten bij de
Stichting Klachtencommissie en Klachtenkamer voor oudercommissies Ambtelijk secretariaat Postbus 21 3738 ZL Maartensdijk Tel 0900-0400034
17
Leiding Alle pedagogisch medewerksters die werkzaam zijn bij Habibi voldoen aan de eisen, zoals deze zijn omschreven in de CAO Kinderopvang en de gemeentelijke verordening Kinderopvang. In de praktijk betekend dit dat de pedagogisch medewerksters minimaal in het bezit zijn van een kindgerichte MBO-opleiding. Habibi heeft het streven dat alle personeelsleden in het bezit zijn van een kindgericht EHBO diploma. Drie pedagogisch medewerksters zijn in het bezit van een BHV diploma. Elke dag dat Habibi geopend is, is minimaal een van deze pedagogisch medewerksters aanwezig. Bij de aanstelling van nieuwe personeelsleden word een kopie van het identiteitsbewijs en behaalde diploma’s gevraagd. Voordat het personeelslid ingezet word, dient deze een verklaring omtrent gedrag te kunnen overleggen. Per groep worden twee of drie vaste pedagogisch medewerksters ingezet. Zij vormen de vaste kern van een groep en zijn belangrijke aanspreekpunten voor de ouders en/of verzorgers. Daarnaast zorgt Habibi ervoor dat een pedagogisch medewerksters nooit alleen op de groep staat. Er staat minimaal een groepshulp en/of stagiaire naast de gediplomeerde kracht. Habibi werkt dus volgens het vierogenprincipe. Naast de ondersteuning van groepshulp en/of stagiaires in de directrice regelmatig aanwezig op het kinderdagverblijf en fungeert dat ook als achterwacht. Bij calamiteiten wanneer Habibi gesloten is word de medewerksters die het dichtstbij woont gealarmeerd. Deze kan binnen 15 minuten aanwezig zijn bij het pand. Deze medewerksters stelt de directie op de hoogte. Bij ziekte van de leiding wordt er een invalkracht ingezet of wordt er intern met personeel en/of kinderen geschoven afhankelijk van de mogelijkheden. Habibi verwacht van haar pedagogisch medewerksters dat ze open en eerlijk met elkaar en met de kinderen omgaan. Om een goed pedagogisch klimaat te scheppen moet er gelegenheid zijn om feedback te kunnen geven op elkaars functioneren. Onder leiding van de directrice vinden er per groep minimaal 6 keer per jaar werkoverleggen plaats. Daarnaast is er minimaal 2 keer per jaar een teamoverleg. Habibi is een instelling die bevoegd is om stagiaires een stageplek aan te bieden. Habibi heeft dan ook regelmatig stagiaires, die een opleiding volgen in de richting sociaal agogisch werk (niveau 3 en 4), of helpende welzijn (niveau 2). Stagiaires werken volgens een vast rooster en zijn altijd boventallig.
18