Patiënteninformatie
Nekhernia
Dr. T. De Baets
Dr. M. Mombert
Heup-, enkel- en voetchirurgie
Hand-, pols- en elleboogchirurgie
Dr. J. De Wachter
Dr. J. Roos
Enkel- en voetchirurgie
Bekken-, heup- en kniechirurgie
Dr. L. Hansen
Dr. E. Vanlommel
Algemene orthopedie
Knie- en schouderchirurgie
Dr. L. Hofkens
Dr. P. Verstraete
Heup- en kniechirurgie
Nek- en rugchirurgie Handchirurgie
Diabetische voetkliniek
Dr. R. Houben Schouder- en elleboogchirurgie
1
Inhoud Praktische informatie ............................................................................... 3 Inleiding .................................................................................................. 3 Informatie over het ziektebeeld ............................................................... 4 Voorbereiding op de ingreep ................................................................... 5 Wat brengt u mee? .............................................................................. 5 Voorzorgen .......................................................................................... 5 Hoe verloopt de ingreep? ........................................................................ 6 In de operatiekamer ............................................................................. 6 De ingreep ........................................................................................... 6 Het verloop na de ingreep ....................................................................... 7 Eerste 24 uur ....................................................................................... 7 Tweede dag......................................................................................... 8 Derde dag............................................................................................ 8 Verwikkelingen ........................................................................................ 8 Infectie ................................................................................................. 8 Flebitis ................................................................................................. 9 Specifieke complicaties eigen aan nekhernia ...................................... 9 Zenuwherstel ................................................................................... 9 Nabloeding ....................................................................................... 9 Heesheid.......................................................................................... 9 Andere ............................................................................................... 10 Ontslag uit het ziekenhuis ..................................................................... 10 Medische attesten ............................................................................. 10 Brief huisarts ..................................................................................... 10 Voorschrift (pijn)medicatie ................................................................. 10 Controleraadpleging .......................................................................... 11 Richtlijnen en aandachtspunten voor thuis ............................................ 11 Tot slot .................................................................................................. 12 Wie contacteren bij vragen of problemen? ............................................ 12 Persoonlijke notities / vragen ................................................................ 12
1
2
Praktische informatie Opname Datum:
…../…../…..
Uur:
……………u
Campus : ……………… Aandachtspunten NUCHTER vanaf: ……………...u Vooronderzoek door uw huisarts Raadpleging anesthesie ………………………………………………………………………………....
Inleiding Deze brochure biedt u de nodige informatie over de heelkundige behandeling van nekhernia. U leest hierin meer over de ingreep zelf, de verzorging in het ziekenhuis, aandachtspunten en richtlijnen voor thuis. Het is onmogelijk om in deze brochure alle details voor elke situatie te beschrijven. Aarzel daarom niet om zo nodig bijkomende vragen te stellen aan uw arts of verpleegkundige. Algemene informatie over administratie, wat u moet meebrengen, uw verblijf in AZ Turnhout, ontslagprocedure, niet-medische begeleiding, accommodatie, enzovoort vindt u op onze website www.azturnhout.be of in de onthaalbrochure hospitalisatie die u normaal gezien bij inschrijving of van de verpleging heeft ontvangen. Indien u geen onthaalbrochure heeft ontvangen, vraag ernaar bij de verpleegkundige. Breng deze brochure mee als u naar het ziekenhuis komt.
3
Informatie over het ziektebeeld Het merendeel van de patiënten met nek- en armpijn zullen geen ingreep moeten ondergaan. Echter wanneer niet-operatieve behandeling geen beterschap biedt, kan een ingreep worden overwogen. Het operatief verwijderen van een hernia ter hoogte van de nek wordt reeds verschillende jaren uitgevoerd. De techniek is in de loop van de jaren echter enorm verfijnd. Het gebruik van microscoop heeft hierbij enorm bijgedragen. Het doel van de operatie is u te verlossen van de hevige pijn in uw arm welke veroorzaakt wordt door een hernia. Een hernia is een uitstulping van de tussenwervelschijf welke druk veroorzaakt op het ruggenmerg en/of zenuwwortels. De hernia ontstaat ten gevolge van een slijtage van de tussenwervelschijf (= discus). Deze slijtage is een normaal verouderingsverschijnsel dat bij iedereen voorkomt, al is de mate waarin en wanneer het optreedt, van mens tot mens verschillend. Deze slijtage (= discartrose) treedt op in de meest beweeglijke schakels van de rug, voornamelijk ter hoogte van hals en lage rug.
4
Voorbereiding op de ingreep Wat brengt u mee? Bij opname in het ziekenhuis dient u de volgende zaken mee te brengen. Deze brochure (grondig gelezen en eventueel voorzien van vragen). De uitgevoerde onderzoeken. Het "pre - operatief dossier regio Turnhout" ingevuld door de huisarts. Een lijst van de door u ingenomen medicamenten. De door u ingenomen medicamenten (niet alle bestaande medicamenten kunnen voorradig zijn in het ziekenhuis!). Radiografieën (indien in uw bezit). Laboresultaten (indien in uw bezit).
Voorzorgen Indien u om welke redenen dan ook geneesmiddelen inneemt om uw bloed te ontstollen of te "verdunnen" (zoals Marcoumar, Marevan, Sintrom, Plavix of Aspirine) dient u hiervoor contact op te nemen met de arts die deze medicatie heeft voorgeschreven om te vragen hoe deze medicatie tijdelijk gestopt en/of eventueel vervangen kan worden door een ander geneesmiddel (bv. laag moleculair gewicht heparine). In elk geval moet uw stolling de dag van de ingreep op peil zijn omdat anders ernstige bloedingen onvermijdelijk zijn. Wanneer de stolling niet voldoende geregeld is, zal de ingreep onverbiddelijk uitgesteld worden. De dag voor de ingreep mag u na middernacht noch eten noch drinken. Wanneer de voorbereiding op de ingreep begint, krijgt u nog de gelegenheid om naar het toilet te gaan. Juwelen, piercings (veroorzaken brandwonden!!), tandprothesen, bril, contactlenzen, nagellak en make-up dienen verwijderd te worden. U mag uw slip aanhouden.
5
Hierna zult u een operatiehemd krijgen en krijgt u 15 tot 60 minuten voor de ingreep een inspuiting als voorbereiding op de verdoving (narcose). U kunt slaperig en duizelig worden (na de inspuiting uw bed niet meer verlaten). Ook een droge mond is normaal. U wordt afgehaald en per bed naar de operatiekamer gebracht. Uw identiteit blijft verzekerd door een armband aan de rechter pols. Hierop staat uw naam en uw kamernummer. Net voor de ingreep zullen u nog een aantal vragen worden gesteld. Met name wie u bent, wanneer u bent geboren, voor welke dokter u komt en voor welke ingreep (en zo van toepassing welke kant). Deze vragen zijn onderdeel van een normale procedure om vergissingen te voorkomen. U hoeft dus zeker niet ongerust te worden.
Hoe verloopt de ingreep? In de operatiekamer Tijdens de operatie installeren wij u in rugligging en wordt uw hoofd bevestigd in een hoefijzervormige ring.
De ingreep Na bepalen van het niveau met de C boog (X-stralen) wordt er een dwarse incisie (volgens de huidplooien van uw hals) van ongeveer 3 cm gemaakt. Deze ingreep kan alleen langs de voorzijde worden uitgevoerd in tegenstelling tot een hernia in de lage rug. In de nek mag het ruggenmerg immers niet aangeraakt worden wat noodzakelijk is om een hernia langs de achterzijde te verwijderen. Na het verwijderen van de volledige discus (= tussenwervelschijf) en hernia onder microscopisch zicht wordt de ruimte tussen de wervels opgevuld met een kooi. In deze kooi wordt een botsubstituut (= vervangingsmiddel voor bot) samen met beenmerg gebracht (beenmerg genomen ter hoogte van de bekkenkam). Op deze manier is het, in tegenstelling tot vroeger, niet meer noodzakelijk om een bijkomende ingreep ter hoogte van het bekken uit te voeren om daar stukjes bot te nemen om in de kooi te plaatsen.
6
Na plaatsen van de kooi wordt het plaatje aan de voorzijde aangebracht. Op deze manier wordt dus een deel van uw nek vastgezet. Dit heeft echter slechts een beperkte invloed op de mobiliteit (=beweeglijkheid) van uw nek. Naast het vastzetten bestaat er ook een prothese die de mobiliteit kan bewaren. Tijdens de consultatie werd u uitgelegd waarom u niet in aanmerking komt om een dergelijke prothese te plaatsen. Wij willen hierbij echter wel nog opmerken dat de resultaten van de beide procedures gelijkwaardig zijn. Tijdens de ingreep moet uw luchtpijp en slokdarm opzij worden gehouden. Dit kan enige slikklachten en lichte heesheid na de ingreep met zich meebrengen. Deze verdwijnen spontaan na een aantal dagen.
Het verloop na de ingreep Eerste 24 uur De eerste 24 uur na de ingreep dient u op de rugzijde te blijven liggen. Uitzondering hierop is mogelijk in overleg met uw behandelende arts. U mag echter in geen geval uzelf omdraaien. U dient steeds hulp te vragen aan een verpleegkundige. Ongeveer 2 uur na de ingreep mag u een beetje water drinken. De pijn wordt onder controle gehouden door pijnstilling via het infuus. Wanneer deze onvoldoende zou zijn moet u dit melden aan de verpleegkundige. U heeft naast het verband ter hoogte van uw nek ook een verband ter hoogte van de bekkenkam links. Hier werd met een dikke naald beenmerg genomen.
7
Tweede dag Op de tweede dag wordt de intraveneuze lijn verwijderd en wordt er overgeschakeld op per-orale (via de mond) pijnstilling. Ongeveer 24 uur na de ingreep mag u geleidelijk aan uw bed verlaten. Dit zal in eerste instantie niet zo vlot verlopen. De verpleegster zal u hierin begeleiden. Vanaf nu kunt u rustig rondwandelen in de kamer en in de gang. U kunt zelf bepalen hoeveel u rondloopt, rust, ... . U kunt enige last ondervinden ter hoogte van de schouders. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat uw schouders tijdens de ingreep naar onder worden getrokken om het geopereerde niveau goed te kunnen zien met de X-stralen. Verder kunt u zoals reeds eerder gemeld enige slikklachten vertonen. Ook een lichte heesheid kan hierdoor verklaard worden.
Derde dag Dag van ontslag in de meeste gevallen. Voor uw ontslag wordt nog een controle RX genomen.
Verwikkelingen Hoewel we alles in het werk stellen om de kans op medische verwikkelingen zo klein mogelijk te houden, kunnen bij elke ingreep toch onverwachts neveneffecten optreden en dit zowel tijdens de ingreep als in de herstelperiode. Meestal zijn ze echter zeldzaam en kunnen ze behandeld worden. In dit geval zijn de voornaamste risico’s:
Infectie Infectie is een erge verwikkeling. Zelfs met al de moderne middelen die ons ter beschikking zijn, is de kans op infectie nooit volledig afwezig. Oppervlakkige infecties(wondproblemen) kunnen eenvoudig verholpen worden. Diepe infecties stellen ernstigere problemen maar kunnen behandeld worden. Er zijn dan wel bijkomende ingrepen nodig. Diepe infecties komen bij deze procedure nauwelijks voor gezien het hier gaat om een minimale invasieve procedure (=kleine insnede)
8
Flebitis In de periode rond de ingreep bestaat er een verhoogde kans op flebitis (klontervorming in de bloedvaten). De belangrijkste manier om dit te voorkomen is mobiel blijven. Daarom wordt er gevraagd, vanaf het begin, zoveel mogelijk de benen en de voeten te bewegen. Supplementair wordt er medicatie (Laagmoleculairgewicht Heparine type Clexane of Fraxiparine) gegeven om de klontervorming te verminderen. Het dient benadrukt te worden dat deze medicatie de nood tot vroegtijdige mobilisatie niet kan vervangen.
Specifieke complicaties eigen aan nekhernia Zenuwherstel Het zenuwherstel (en dus verdwijnen van pijn in de arm) kan plotseling en snel zijn na de operatie, maar kan ook heel lang op zich laten wachten en zelfs soms niet helemaal volledig zijn. Soms kan er, bij het zoeken naar de hernia, tijdens de ingreep een prikkeling van de zenuw ontstaan met tijdelijke gevoelsstoornissen of tijdelijke krachtsvermindering in een deel van de arm als gevolg. Het herstel kan enkele dagen tot meerdere maanden duren. Nabloeding Zoals bij elke operatie kan ook hier een nabloeding optreden. Verschil met andere operaties is echter dat het zich opstapelend bloed in de wonde soms een druk op het ruggenmerg kan creeren waardoor de noodzaak ontstaat de wonde terug te openen. Hierdoor kan uw verblijf in het ziekenhuis enkele dagen verlengd worden. Het verloop van uw herstel blijft onveranderd. Heesheid Een langdurige heesheid kan worden veroorzaakt door een letsel aan de zenuw welke instaat voor de bezenuwing van uw stembanden. Dit geneest meestal spontaan na enkele weken tot maanden.
9
Andere Andere ernstige verwikkelingen (schade aan zenuw) zijn eveneens mogelijk en zullen uitvoerig met uw behandelend arts worden besproken. De veel voorkomende angst op verlamming en rolstoel zijn echter fel overroepen.
Ontslag uit het ziekenhuis De totale hospitalisatie bedraagt 3 à 4 dagen. In functie van de revalidatie en de wondgenezing kan dit verblijf echter langer of korter zijn. De behandelende arts zal voor u de volgende documenten klaarmaken.
Medische attesten De in te vullen attesten (mutualiteit -"vertrouwelijk"-, verzekeringspapieren, attest werkverlet voor werkgever, ...) worden best aan de verpleging overhandigd zodat deze bij het dossier gevoegd kunnen worden. Deze documenten kunnen dan vooraf ingevuld worden, wat de ontslagprocedure vergemakkelijkt.
Brief huisarts Een kopie van deze brief werd reeds aan de huisarts verstuurd. Deze brief kunt u voor eigen gebruik bijhouden (consultatie bij controlerende geneesheer, persoonlijk dossier). Hierin staat vertrouwelijke medische informatie. U dient er zelf over te waken deze informatie enkel door te geven aan personen die recht hebben op deze informatie.
Voorschrift (pijn)medicatie Dafalgan forte tot 4 maal 1 per dag te nemen bij pijn. Ibuprofen 600 tot 3 maal per dag zo nodig en zo geen maagproblemen.
10
Controleraadpleging Huisarts 14 dagen na ingreep ter verwijdering van de knoopjes. De onderhuidse draad moet niet verwijderd worden gezien het een verteerbare draad is. Orthopedisch chirurg Afspraakkaartje wordt meegegeven. Wat u mee krijgt bij ontslag en wanneer u het ziekenhuis mag verlaten na de ingreep, leest u op www.azturnhout.be of in de algemene onthaalbrochure hospitalisatie of dagopname die u bij de inschrijving heeft meegekregen. Indien u geen onthaalbrochure heeft ontvangen, vraag ernaar bij de verpleegkundige.
Richtlijnen en aandachtspunten voor thuis Zwelling rond de wonde is normaal gedurende de eerste week. Hierna kan het litteken een tijd (=enkele weken) hard aanvoelen. Dit wordt veroorzaakt door de onderhuidse draden. Zolang de wonde niet volledig genezen is mag u douchen mits aanbrengen van plasticverband (type tegaderm). U moet uw activiteiten geleidelijk aan opdrijven. Geen rugbelastende huishoudelijke activiteiten verrichten zoals stofzuigen, poetsen, ... Niet voorover bukken en zeker niks tillen of dragen dat zwaarder is dan 5 kilo en dit gedurende minimum 6 weken. Niet fietsen, met de auto of bromfiets rijden tot uw behandelend arts het toelaat. De zachte halskraag dient u niet continu te dragen. Binnenshuis kunt u dit gerust continu uitlaten. Buitenshuis en specifiek in drukke omgevingen is het beter om deze te dragen. Zo worden andere mensen in uw buurt ook bewust van het feit dat u aan uw nek geopereerd bent.
11
Voor de rokers onder ons. Roken heeft een negatieve invloed op de genezing. Zie dit misschien als een moment om te stoppen. Kinesitherapie met als doel pijnstillend te werken voor de spieren wordt gestart in functie van pijn welke u mogelijks ondervindt ter hoogte van schouders en nek. Dit wordt beslist tijdens uw eerste consultatie na de ingreep bij uw behandelende arts.
Tot slot Hebt u na het lezen van deze brochure nog vragen of opmerkingen, dan kunt u terecht bij uw behandelend arts, dokter Patricia Verstraete, of de verpleegkundigen van de dienst orthopedie. Wij hopen van harte dat deze brochure u wegwijs heeft gemaakt in het verloop en de nabehandeling van nekhernia. Uiteraard wensen wij u een aangenaam verblijf in AZ Turnhout, een goede thuiskomst en een spoedig herstel.
Wie contacteren bij vragen of problemen? Bij problemen die niet kunnen wachten tot op de controleraadpleging kan contact opgenomen worden met het secretariaat orthopedie (campus Sint-Elisabeth 014 40 67 85 of campus Sint-Jozef 014 44 44 30) of tijdens de wachturen met de chirurg van wacht op de dienst spoedgevallen ( 014 40 60 11). Indien deze het noodzakelijk vindt, zal hij de behandelende chirurg contacteren. Meer info op www.turnhout-orthopedie.be
12
Persoonlijke notities / vragen Indien u vragen of opmerkingen hebt, kunt u die hier noteren. Zo hebt u ze altijd bij de hand bij een gesprek met de arts of verpleegkundige. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….
13
AZ Turnhout vzw www.azturnhout.be
[email protected]
Campus Sint-Jozef Steenweg op Merksplas 44 2300 Turnhout 014 44 41 11 Campus Sint-Elisabeth Rubensstraat 166 2300 Turnhout 014 40 60 11
V.U. : Hans Ramaekers algemeen directeur AZ Turnhout vzw Steenweg op Merksplas 44 2300 Turnhout
