patiënteninformatie
i
Dienst Maag-darmziekten
Leverbiopsie onder echografie
GezondheidsZorg met een Ziel
Digestief centrum AZ Maria Middelares behaalt ISO 9001:2008-certificaat Het digestief centrum van AZ Maria Middelares (Gent) voor patiënten met maag-, darm- en leverziekten, behaalde het felbegeerde ISO 9001:2008-certificaat voor de preventie en aanpak van digestieve problemen. ISO 9001:2008 is een internationale norm die eisen stelt aan het kwaliteitsmanagementsysteem van een organisatie.
Mevrouw Mijnheer U wordt binnenkort verwacht in AZ Maria Middelares voor een leverbiopsie onder echografie. Wat dit precies inhoudt, leggen we uit in deze brochure. De voor- en nazorg, de risico’s en alternatieven komen ook aan bod. Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen? Aarzel dan niet en contacteer uw behandelend arts via het secretariaat. Hij zal u graag verder helpen. Wij wensen u alvast een spoedig herstel. Dr. D. Baert Dr. P. Burvenich Dr. G. De Cock Dr. E. Monsaert Dr. K. Rasquin Dr. E. Vanderstraeten Dr. C. Van Steenkiste Secretariaat Campus Maria Middelares Tel: 09 260 71 49
Campus Sint-Jozef Tel: 09 260 36 60
U kan deze info ook nalezen op onze website www.digestiefcentrum.be
3
4
Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Wat is een leverbiopsie onder echografie?............................ 7 Hoe verloopt een leverbiopsie?............................................. 7 Voorzorgen............................................................................ 7 Nazorg................................................................................... 8 Wat zijn de mogelijke risico’s?................................................ 8 Bestaan er alternatieven voor de leverbiopsie?..................... 9 Praktische afspraken............................................................. 9 Toestemming....................................................................... 11
5
6
1 Wat is een leverbiopsie onder echografie? Tijdens een leverbiopsie neemt uw arts met een fijne naald, onder lokale verdoving, een fragmentje leverweefsel of –vocht voor microscopisch onderzoek. Met behulp van echografie kiest hij de beste punctieplaats in de lever. Deze techniek stelt artsen onder meer in staat om organen in beeld te brengen. Het resultaat van het microscopisch onderzoek op het biopt (= weggenomen leverweefsel) helpt om een nauwkeurige diagnose van een leverziekte te stellen.
2 Hoe verloopt een leverbiopsie? Tijdens het onderzoek ligt u op de rug. Na ontsmetting van de huid, verdooft uw arts de huid en het naaldtraject. Langs een kleine snede in de huid neemt hij een weefselfragment met een biopsiepistool. Dat gebeurt uiterst snel. Nadien wordt een verband aangebracht. De volledige procedure duurt ongeveer 15 minuten.
3 Voorzorgen Het is belangrijk dat u ons vóór het onderzoek verwittigt indien u : 1. zwanger bent. 2. stollingsproblemen heeft. Lijdt u aan een aandoening die de bloedstolling kan vertragen, breng uw arts hier dan zeker van op de hoogte. De meest voorkomende aandoeningen die de bloedstolling kunnen belemmeren, zijn nierziekten, leverziekten, hemofilie en andere aangeboren tekorten van stollingsfactoren. 3. bloedverdunners inneemt (Marevan, Sintrom, Marcoumar, Ticlid, Plavix, Xarelto, Eliquis, Pradaxa, Aspirine,….). 4. een kunstklep of prothese heeft. 5. epilepsie, diabetes, chronische hart-, long- of nieraandoening heeft. 6. allergisch bent voor een van de volgende stoffen of materialen: 7
• • • •
ontsmettingsstof (joodhoudend), lokale verdovingsmiddelen (xylocaine of linisol), latex handschoenen en –materiaal, een specifiek type verband.
4 Nazorg Na de punctie blijft u in bed. U mag enkel opstaan voor het toilet. Indien u na drie uur geen pijn heeft, krijgt u een lichte maaltijd. Nadien kan u naar huis, mits akkoord van uw arts. Rij zelf niet met een voertuig naar huis. Vermijd de dag na de punctie activiteiten waarbij u een trauma zoals van een val of stamp kan oplopen. Neem contact op met uw behandelend arts bij aanhoudende hevige pijn, koorts (vanaf 37,8°C), bloedverlies (rode of zwarte stoelgang) of elke verontrustende klacht.
5 Wat zijn de mogelijke risico’s? Na het onderzoek kan kortstondige misselijkheid en stramheid, tot lichte pijn in de schouder optreden. Die verdwijnt spontaan. Uiterst zeldzaam is een nabloeding of de perforatie (= doorboring) van een naburig orgaan. Dat leidt soms tot een dringende heelkundige ingreep. Het bloedingsrisico kan drastisch beperkt worden door bloedverdunnende medicatie tijdig te stoppen. Dat dient steeds te gebeuren in samenspraak met uw behandelend arts. Eveneens uiterst zeldzaam is het aanprikken van het longvlies (= pneumothorax). Dat kan soms aanleiding geven tot een kleine heelkundige ingreep.
8
6 Bestaan er alternatieven voor de leverbiopsie? Uw arts stelt een leverbiopsie voor wanneer hij oordeelt dat deze techniek in de gegeven omstandigheden het meest geschikt is om een weefselstaal te verkrijgen. Indien u het onderzoek weigert, kan dat leiden tot een laattijdige of verkeerde diagnose met mogelijk nare gevolgen of een niet optimale therapiekeuze. Mogelijke alternatieven voor de echogeleide punctie zijn: 1. blinde punctie, 2. heelkundige biopsie, 3. CT-geleide punctie.
7 Praktische afspraken Het onderzoek gebeurt in dagopname. Meld u aan bij de inschrijvingsbalie van het dagziekenhuis. U komt nuchter (minimum 6 uur na de laatste maaltijd). Doel van de leverbiopsie: ________________________________________ Aanvragende arts: ______________________________________________ Puncterende arts: ______________________________________________ Uw afspraak: dag: ___ / ___ / _______ uur: _________ Campus: • Maria Middelares: ingang A, 3e verdieping, • Sint-Jozef: opnamedienst, aan ingang wachtzaal aan linkerkant. Breng zeker uw identiteitskaart mee en enkele ziekenfondsklevers, uw ingevulde toestemming op blz.13, documenten hospitalisatieverzekering en uw bloedgroepkaart (indien u deze bezit). Breng geen waardevolle zaken zoals geld en juwelen mee naar het ziekenhuis. De kostprijs van dit onderzoek is op eenvoudig verzoek te verkrijgen op telefoonnummer 09 260 71 49 (secretariaat maag-darmziekten). De rekening wordt altijd nadien verstuurd naar uw thuisadres. 9
10
8 Toestemming Hiermee bevestig ik, __________________________________, dat ik op __ / __ / _____ door dokter___________________________________ werd ingelicht over mijn toestand en de ernst ervan, de procedure, de duur en de bedoeling ervan, de contra-indicaties (tegenaanwijzingen) en de meest voorkomende complicaties, de kans van slagen, de richtlijnen voor nazorg, de kostprijs en de praktische afspraken. Ik kreeg de mogelijkheid om bovenstaande informatie rustig door te nemen en hierover vragen te stellen aan de arts. Ik kreeg eveneens informatie over alternatieve behandelingen en mogelijke gevolgen wanneer ik de leverbiopsie weiger. Ik geef hierbij de toestemming voor de uitvoering van een leverbiopsie en om bij onvoorziene complicaties alle nodige medisch handelingen te laten stellen met het oog op het behouden en verbeteren van mijn gezondheidstoestand. Datum ___ / ___ / _______ Naam patiënt ________________________________________________ Handtekening patiënt _________________________________________ Handtekening vertrouwenspersoon van de patiënt – die in geval dat de patiënt in de onmogelijkheid verkeert om zelf de toestemming te geven – toestemt om het onderzoek uit te voeren: Naam vertrouwenspersoon: ____________________________________ Relatie tot de patiënt __________________________________________ Datum ___ / ___ / _______ Handtekening vertrouwenpersoon_______________________________ Naam arts: __________________________________________________ Datum ___ / ___ / _______ Handtekening arts ____________________________________________
FB 1443 | brochure ‘leverbiopsie onder echografie’ | juli 2014
11
12
Hiermee bevestig ik, __________________________________, dat ik op __ / __ / _____ door dokter___________________________________ werd ingelicht over mijn toestand en de ernst ervan, de procedure, de duur en de bedoeling ervan, de contra-indicaties (tegenaanwijzingen) en de meest voorkomende complicaties, de kans van slagen, de richtlijnen voor nazorg, de kostprijs en de praktische afspraken. Ik kreeg de mogelijkheid om bovenstaande informatie rustig door te nemen en hierover vragen te stellen aan de arts. Ik kreeg eveneens informatie over alternatieve behandelingen en mogelijke gevolgen wanneer ik de leverbiopsie weiger. Ik geef hierbij de toestemming voor de uitvoering van een leverbiopsie en om bij onvoorziene complicaties alle nodige medisch handelingen te laten stellen met het oog op het behouden en verbeteren van mijn gezondheidstoestand. Datum ___ / ___ / _______ Naam patiënt ________________________________________________ Handtekening patiënt _________________________________________ Handtekening vertrouwenspersoon van de patiënt – die in geval dat de patiënt in de onmogelijkheid verkeert om zelf de toestemming te geven – toestemt om het onderzoek uit te voeren: Naam vertrouwenspersoon: ____________________________________ Relatie tot de patiënt __________________________________________ Datum ___ / ___ / _______ Handtekening vertrouwenpersoon_______________________________ Naam arts: __________________________________________________ Datum ___ / ___ / _______ Handtekening arts ____________________________________________
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8 Toestemming
13
14
juli 2014 - FB 1443
AZ Maria Middelares vzw en zijn artsen hebben deze informatiebrochure met de grootste zorg opgemaakt. De inhoud ervan is echter algemeen en indicatief. De brochure omvat niet alle medische aspecten. Hij vervangt geenszins het artsenconsult. Mocht deze brochure vergissingen, tekortkomingen of onvolledigheden bevatten, dan zijn AZ Maria Middelares, zijn personeel en haar artsen hiervoor niet aansprakelijk.
Tel. 09 260 60 60 - www.azmmsj.be -
[email protected] campus Maria Middelares: Kortrijksesteenweg 1026 - 9000 Gent campus Sint-Jozef: Kliniekstraat 27 - 9050 Gentbrugge