PAT I Ë N T E N INFORMATIE
Neonatologie
Inhoudsopgave De dienst neonatologie................................................................................4 Welke baby’s worden opgenomen...............................................................4 Wie kan je allemaal ontmoeten op de neonatologie....................................4 Inrichting van de dienst................................................................................4 De eerste 48 uren.........................................................................................5 Hygiënische voorschriften.............................................................................6 Boxschort......................................................................................................6 Ziekte............................................................................................................7 Handhygiëne.................................................................................................7 Neonatale zorg.............................................................................................8 Zuurstoftherapie...........................................................................................8 Infuustherapie..............................................................................................8 Sondevoeding...............................................................................................8 Fototherapie.................................................................................................8 Opname in het UZ Gent...............................................................................8 De verzorging...............................................................................................9 Kangoeroeën of skin-to-skin..........................................................................9
2
Beste ouder(s)
Aan de hand van deze brochure willen we je meer informeren over onze dienst neonatologie. Soms gebeurt het immers dat je baby nood heeft aan intensievere zorgen. Een verblijf op de kamer is dan niet mogelijk en je baby wordt opgenomen op de neonatologie. Via deze brochure willen we je alvast laten kennismaken deze dienst. Mocht je na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet één van onze vroedvrouwen aan te spreken.
Het vroedkundig team
3
De dienst neonatologie Welke baby’s worden opgenomen
• te vroeg geboren baby’s • baby’s met een te laag geboortegewicht • baby’s die extra zorg en/of toezicht nodig hebben Wie kan je allemaal ontmoeten op de neonatologie
• • • • • • • • • •
ouders vroedvrouwen verpleegkundigen kinderartsen gynaecologen logistieke medewerkers medewerkers van de schoonmaak kinesisten medewerkers van transport technische dienst
Deze mensen zijn in het bezit van een badge om de neonatologie binnen te gaan. De vroedvrouw geeft jou ook een badge om je vrij in en uit de afdeling te begeven. Inrichting van de dienst Je betreedt de neonatologie via een sas. In het sas vind je water, zeep en handenalcohol om je handen grondig te wassen en te desinfecteren. Je jas kan je kwijt in de kast. Indien het nodig is, kan je hier een boxschort over je kleren trekken. Op de dienst beschikken we over vijf couveuses en ze zijn langs beide zijden bereikbaar. Boven de couveuses loopt een balk voor medische gastoevoer. Er zijn ook baby’s die al in een gewoon bedje liggen tijdens hun verblijf. Helaas is de ruimte niet groot genoeg om bedlegerige moeders naast de couveuses te plaatsen met een bed. Toch doen we al het mogelijke om je zo snel mogelijk met je baby te verenigen. 4
Er is één wastafel en één babybad aanwezig op de afdeling. Deze staan op korte afstand van de couveuses. Aan de wastafel is alle materiaal voorzien voor de nodige handhygiëne en de verzorging van je baby. Om in alle rust borstvoeding te kunnen geven en indien je volledige privacy wenst, is de eerste onderzoekskamer van de kraamafdeling of één van de arbeidskamers beschikbaar. De melkkeuken is gelegen op de kraamafdeling. Afgekolfde moedermelk wordt daar bewaard volgens de algemene hygiënische voorschriften. Er is een diepvries aanwezig voor de opslag van moedermelk. De temperatuur van deze diepvries bedraagt ten minste -18°C. De kunstvoeding wordt droog opgewarmd in een microgolfoven en moedermelk in een flessenwarmer met droge lucht. De andere apparatuur die je te zien krijgt op de neonatologie zijn onder andere fototherapielampen, zuurstofsaturatiemeters, apnoemonitors, stethoscopen, infuuspompen enz.
De eerste 48 uren Na de geboorte van elke baby worden de eerste zorgen toegediend op een open incubator (ook na een keizersnede). Hierop kunnen we de baby de eerste belangrijke minuten van zijn leven zo goed mogelijk opvangen. Een open incubator kan extra goed verwarmd worden en de baby is voor de nodige medische en verpleegkundige zorg goed bereikbaar. Als opvang op de neonatologie nodig blijkt, leggen we je baby in een gesloten incubator. Hier kan zuurstof en warmte op maat voorzien worden. De vroedvrouw kan de toestand van je baby beter observeren dankzij de glazen koepel.
5
Hygiënische voorschriften Pasgeboren baby’s zijn erg vatbaar voor infecties. Hygiëne is dus zeer belangrijk. Daarom vragen we je om volgende algemene hygiënische voorschriften te volgen om infecties bij je baby te voorkomen. Boxschort Iedereen die niet eigen is aan de afdeling of geen verpleegkledij draagt, moet een boxschort over de kledij aandoen bij elk bezoek aan de neonatologie. Hang je jas bij het binnenkomen in de kast van het sas. Dagelijks worden deze schorten weggegooid in de daarvoor voorziene vuilnis6
bak in het sas. Enkel de nog verblijvende moeders en vroedvrouwen dienen dit niet te dragen. Ziekte Bij koortsblaasjes of een lichte verkoudheid draag je een wegwerpmasker dat ter beschikking ligt in het sas. De maskers zijn voorzien voor eenmalig gebruik en dien je weg te gooien in de daarvoor voorziene vuilnisbak. Bij een ernstige infectie zoals koorts, verkoudheid of diarree stel je een bezoek aan de baby beter nog even uit. Handhygiëne Was grondig je handen met zeep voordat je de eigenlijke dienst betreedt. Ziektekiemen die infecties veroorzaken, zijn veelal aanwezig op de handen. Gebruik handenalcohol vóór het verzorgen van je baby in de incubator of wanneer je de baby uit het bedje haalt. Nadat je je baby hebt verschoond, was dan nogmaals je handen en/of desinfecteer ze. Gebruik de handenalcohol nogmaals bij het verlaten van de neonatologie.
7
Neonatale zorg Zuurstoftherapie Bij zuurstofnood krijgt je baby extra zuurstof toegediend in de couveuse. In sommige gevallen zal de baby met het hoofdje onder een extra koepeltje liggen. De zuurstof in het bloed, het hartritme en de ademhalingsfrequentie wordt dan opgevolgd door een zuurstofsaturatiemeter. Infuustherapie Soms zal je baby infuustherapie krijgen. Dit gebeurt wanneer de arts het nodig vindt om medicatie te geven of als de baby onvoldoende kan drinken. Sondevoeding Als je baby te klein is of niet sterk genoeg is om zelf te drinken, zullen we de baby via een buisje (via de neus tot aan de maag) voeding geven. Wanneer de baby aangeeft zelf te willen drinken, zullen we dit geleidelijk proberen met een cup of een flesje. Fototherapie Soms ziet je baby een beetje geel. Dit komt omdat afbraakproducten uit het bloed onvoldoende door de lever verwerkt worden. We leggen de baby dan onder een speciale lamp of op een speciaal matrasje die de afvalproducten in de huid afbreekt. De baby draagt dan een brilletje om zijn oogjes te beschermen tegen het felle licht.
Opname in het UZ Gent Bij een ernstige aandoening of bij zwaar prematuur geboren baby’s (onder de 34 weken) kan het nodig zijn je baby over te brengen naar een intensieve neonatologie. Daarvoor werken we samen met het Universitair Ziekenhuis Gent.
8
Zodra de algemene toestand van je baby het toelaat, kan je baby terug worden overgebracht naar het AZ Lokeren voor verdere behandeling, controle en voorbereiding op het definitieve ontslag.
de verzorging Als ouder kan je dag en nacht op bezoek bij je baby. De vroedvrouwen zullen je ook 24 uur telefonisch te woord staan over je baby. Je familie en vrienden kunnen, mits jouw toelating, de baby komen bewonderen vanachter het raam. We proberen de ouder-kindrelatie te bevorderen door je te stimuleren veel tegen de baby te praten (ook de partner). De baby zal je stem zeker herkennen. Indien mogelijk mag je de baby ook aanraken, strelen, op de schoot nemen, knuffelen en kangoeroeën. We vragen wel om de rusttijden van de baby te respecteren. Kangoeroeën of skin-to-skin We bieden de mogelijkheid te kangoeroeën of te buidelen. Dit betekent je baby’tje koesteren door huidcontact (skin-to-skin). Door de kangoeroemethode toe te passen, zal je baby heel intens van je aanwezigheid genieten. Door het huidcontact, de warmte van je lichaam en het ruiken van je lichaamsgeur, ervaart je baby een maximale geborgenheid. Hij/zij zal ook je stem en je hartritme herkennen. Van zodra het voor je baby mogelijk is, kan je zelf het flesje geven of de baby aan de borst leggen. De vroedvrouw zal je helpen. Je wordt stelselmatig betrokken bij het verluieren, het temperaturen en baden van je baby. Vóór het ontslag word je aangemoedigd de baby zelf een badje te geven. Op deze manier proberen we je zo goed mogelijk voor te bereiden op de langverwachte thuiskomst van je baby.
9
10
60500200 - © AZ Lokeren 2014
Algemeen Ziekenhuis Lokeren Partner van het UZ Gent Lepelstraat 2 9160 LOKEREN Onthaal tel. 09 340 81 11 fax 09 340 81 91 Kraamafdeling tel. 09 340 80 60 www.azlokeren.be
[email protected]
Auteur/verantwoordelijke: team vroedvrouwen - dr. Lubos Fedora