Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 1
Inleiding door de Voorzitter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Mededeling van de Directeur-generaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 1. Strategie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.1. Doelstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.2. Strategie : drie kemactiviteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 1.2.1. Kredieten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 1.2.2. Servicing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 1.2.3. Het KeFiK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 1.3. Beheersstructuren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 1.3.1. De Raad van Bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 1.3.2. De diensten van het Participatiefonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
2. Evenementen 2006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 2.1. Mediacampagne Plan Jonge Zelfstrandigen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 2.2. INTI-colloquium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 2.3. Intensivering communicatieacties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
3. Economische en financiële omgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 3.1. Belgische context . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 3.2. KMO-oprichting in België . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 3.3. KMO-financiering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
4. Evolutie van de toekenning van leningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 4.1. Globale productie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 4.1.1. Evolutie van het aantal dossiers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 4.1.2. Evolutie van de kredietbedragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 4.1.3. Indeling productie per business line . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 4.1.4. Goedkeuringspercentages . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 4.2. Cofinanciering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 4.3. Private Investment Facility . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 4.4. Microfinanciering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 4.4.1. Startlening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 4.4.2. Solidaire lening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 4.5. Impulseo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 4.6. Profiel van de ondernemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 4.6.1. Verdeling per activiteitensector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 4.6.2. Leeftijdscategorieën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 4.6.3. Juridische vorm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
5. Balansgegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
2|
Inhoud Inleiding door de Voorzitter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Mededeling van de Directeur-generaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 1. Strategie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.1. Doelstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.2. Strategie : drie kemactiviteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 1.2.1. Kredieten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 1.2.2. Servicing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 1.2.3. Het KeFiK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 1.3. Beheersstructuren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 1.3.1. De raad van Bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 1.3.2. De diensten van het Participatiefonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
2. Evenementen 2007 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 2.1. Lancering nieuwe website . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2. Campagne Fostering Gender Equality . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3. Persconferentie “Hoe economische activiteit en werkgelegenheid creëren dankzij een aangepast beleid?” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4. Strategisch partnerschap tussen het Participatiefonds, Hefboom en Crédal voor een nieuwe formule van de Solidaire Lening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5. Colloquium “Overheidsfinanciering van de Belgische economie” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.5. Bezoek van ZKH Prins Filip aan onze stand op de Startersdag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
31 32 33 34 35 36
3. Economische en financiële omgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 3.1. Belgische context . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 3.2. KMO-oprichting in België en ondernemingsgeest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 3.3. KMO-financiering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
4. Evolutie van de toekenning van leningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 4.1. Globale productie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 4.1.1. Evolutie van het aantal dossiers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 4.1.2. Evolutie van de kredietbedragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 4.1.3. Indeling productie per product . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 4.1.4. Goedkeuringspercentages . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 4.2. Cofinanciering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 4.3. Private Investment Facility . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 4.4. Microfinanciering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 4.4.1. Startlening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 4.4.2. Solidaire Lening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 4.5. Impulseo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 4.6. Profiel van de ondernemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 4.6.1. Verdeling per activiteitensector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 4.6.2. Leeftijdscategorieën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 4.6.3. Geslacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 4.6.4. Juridische vorm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 4.6.5. Aantal werknemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 4.6.6. Slaagpercentage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
5. Balansgegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 3
4|
Inleiding door de Voorzitter Het Participatiefonds: een indrukwekkende balans na 25 jaar activiteit. Niemand zal in twijfel trekken dat de KMO’s een belangrijke, zoniet de belangrijkste motor vormen van onze economie. Hun dynamiek vormt een noodzakelijke voorwaarde voor het behoud van onze welvaart. De laatste jaren is er een gestage stijging van de financiële tussenkomsten van het Participatiefonds ten voordele van kleine ondernemingen, zelfstandigen en vrije beroepen: in 2007 heeft het Participatiefonds trouwens de historische kaap van 100 miljoen euro overschreden inzake toekenning van kredieten, hetzij meer dan 1.600 leningen. Om dat te bereiken, diende men er voortdurend naar te streven om interne efficiëntie, een laagdrempelige toegang en een permanent overleg met de spelers op het terrein te verenigen. Doorheen de tijd, en met een constante reflex voor het behoud van haar financieel evenwicht, heeft de organisatie zich voortdurend inspanningen getroost om hoogstaande instrumenten en technologieën te ontwikkelen, en die aan te passen aan de behoeftes. En dat dankzij de niet aflatende inzet van een klein maar sterk team van gemotiveerde en competente medewerkers. Binnen het Participatiefonds is « KMO-spirit » nooit een vaag begrip gebleken, maar een dagdagelijkse realiteit. Het netwerk van partners (banken, KMO- en ondernemersorganisaties, steunpunten voor starters) van het Fonds heeft zich doorheen de tijd constant ontwikkeld. Op die manier heeft de kandidaatlener altijd kunnen beschikken over een ruime keuze aan gepaste kanalen om zijn kredietaanvraag in te dienen. Het Participatiefonds heeft er altijd over gewaakt een evenwichtige relatie te onderhouden met al zijn partners, meer bepaald door een regelmatig overleg over de socio-economische doelstellingen en over de middelen om die te bereiken. Een speciale aandacht ging uit naar de behandelingstermijn van de kredietaanvragen. Die moet zo kort mogelijk zijn. De KMO’s kunnen voor hun ontstaan en hun ontwikkeling niet zonder de noodzakelijke financiering. Het is hier dat het Participatiefonds gedurende bijna 25 jaar een sleutelrol heeft gespeeld, niet enkel als verstrekker van voordelige kredieten, maar ook door zijn financiële steun bij de gepersonaliseerde begeleiding van startende ondernemers. In totaal hielp het Participatiefonds ongeveer 40.000 ondernemers hun KO op te starten of te ontwikkelen.
Roger Mené Voorzitter van de Raad van Bestuur Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 5
6|
Mededeling van de Directeur-generaal Het Participatiefonds, een organisatie in volle verandering Bij het ter perse gaan van ons jaarlijkse activiteitenverslag, onderzoekt het parlement, in het kader van het proces van staatshervorming dat op dit moment aan de gang is, het wetsvoorstel dat de opdrachten van het Participatiefonds zou moeten doen evolueren. In de toekomst zou het aan de regio’s zijn om zelf te beslissen, op basis van de overgedragen bevoegdheid, hoe zij die belangrijke activiteit wensen voort te zetten of te ontwikkelen. Indien het wetsvoorstel gestemd wordt, zou het Participatiefonds zich een nieuwe dynamiek aanmeten en omgevormd worden in een “Federaal Dienstencentrum”, waarvan de opdrachten in de lijn zouden liggen van de andere huidige activiteiten, hetzij in hoofdzaak:
• het verlenen van administratieve en technische diensten ten voordele van andere instellingen, zoals bijvoorbeeld het Impulsfonds voor huisartsgeneeskunde, het Kringloopfonds, het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost, het Brussels Waarborgfonds en het Startersfonds;
• de coördinatie met de Europese instellingen, meer bepaald de Europese Investeringsbank en het Europees Investeringsfonds ;
• de coördinatie en de ondersteuning van het Kenniscentrum voor Financiering van KMO (KeFiK) ;
• het beheer van de kredieten in omloop en de opgezegde kredieten die door het Participatiefonds sinds zijn oprichting werden toegekend;
• het beheer van de voorziening die de inkomenscompensatievergoeding toekent aan zelfstandigen die het slachtoffer zijn van hinder ten gevolge van werken op het openbaar domein.
Er dient onderstreept te worden dat in deze delicate context, en ondanks de huidige economische evolutie, het aantal kredietaanvragen bij het Participatiefonds tijdens de eerste maanden van 2008 op hetzelfde niveau is gebleven als het voorgaande jaar. Wat er ook van zij, de strategische en operationele uitdagingen voor onze instelling zullen niet ontbreken vanaf 2008 en de daaropvolgende jaren!
Jean-Pierre REMACLE Directeur-generaal Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 7
8|
1. Strategie 1.1. Doelstellingen Gedurende talrijke jaren oefende het Participatiefonds als openbare kredietorganisatie zijn sociale doelstelling nagenoeg louter uit via het toekennen van voordelige kredieten ten gunste van zijn doelpubliek. Meer en meer, en met het oog op de verzamelde knowhow en/of op het initiatief van de wetgever of de federale regering werden de missies van de organisatie uitgebreid tot het leveren van administratieve, technische en financiële diensten ten voordele van andere, voornamelijk openbare of para-openbare, instellingen. In die zin heeft het Participatiefonds een duidelijke evolutie doorgemaakt, waarbij de doelstellingen vandaag de dag als volgt kunnen worden geformuleerd:
1. de impact van de tussenkomsten van het Participatiefonds als federale openbare kredietinstelling maximaliseren in een logica van de ondersteuning van de activiteit van kleine ondernemingen en de bijdrage tot de bestrijding van de werkloosheid, en dat in een geest van openheid en samenwerking ten opzichte van de andere spelers uit de sector; 2. zijn knowhow delen met andere organisaties die voornamelijk als doel hebben om de toegang van natuurlijke en rechtspersonen tot het beroepskrediet te vergemakkelijken door hen kwalitatieve technische en financiële diensten te leveren aan de beste voorwaarden; 3. als ‘centre of excellence’ dat bekend staat voor zijn expertise, een betere financieringspraktijk van kleine ondernemingen verspreiden en coördineren.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 9
1.2. Strategie : drie kernactiviteiten De operationalisering van de bovenvermelde doelstellingen van het Participatiefonds vertaalt zich in drie kernactiviteiten:
• Kredieten
• Servicing
• Kenniscentrum voor Financiering van KMO
1.2.1. Kredieten De kernactiviteit kredieten is opgebouwd rond drie business lines die elk overeenstemmen met een ander doelpubliek. Elke business line heeft eveneens aangepaste producten en distributiekanalen.
Busi ne ss L i ne C of in a n c ierin g De Business Line “Cofinanciering“ dekt de gedeeltelijke financiering door het Participatiefonds van investeringen van allerlei aard die door kleine ondernemingen (KO’s) worden gedaan. De leningen van het Participatiefonds zijn aanvullend op de kredieten die worden toegekend door zijn financiële en bankpartners. De partners van het Participatiefonds voor deze Business Line zijn financiële instellingen – kredietinstellingen, banken, risicokapitaalverschaffers – actief op het domein van investeringskredieten. De toekenning van achtergestelde leningen door het Participatiefonds verkleint het risico voor de bankpartner en vergemakkelijkt zo de uitvoering van het project door de onderneming. Producten: Starteo is bedoeld voor zelfstandige ondernemers, vrije beroepen en kleine ondernemingen die starten of die hun activiteit niet langer dan 4 jaar uitoefenen.
TECH -WE LDING Het Participatiefonds heeft TECH-WELDING, een lasbedrijf voor de ruimtevaart en luchtvaartkunde, met behulp van een STARTEO-lening gefinancierd. “Na de herstructerering bij Sabena wou ik mijn bijverdienste omzetten naar een voltijdse betrekking. Dankzij de STARTEO-lening van het Participatiefonds heb ik mijn bedrijf van het beste materiaal kunnen voorzien. Hierdoor kan ik aan een grotere eis van de klanten voldoen. Op lange termijn plannen wij trouwens om ons in een grotere werkplaats te vestigen en het personeelsbestand uit te breiden.“
10 |
Optimeo is toegespitst op bestaande ondernemingen die nieuwe investeringsprojecten op stapel willen zetten en zich verder ontplooien. K ING FREEZE NV
KING FREEZE NV opteerde voor een OPTIMEO-lening van het Participatiefonds. “Met de OPTIMEO-lening heeft KING Freeze NV nieuw materiaal aangekocht om paletten beter op te sporen. De OPTIMEO-lening is ideaal voor KMO’s op zoek naar investeringen. Dank zij de combinatie van de banklening met de lening van het Participatiefonds brachten we ons project tot een goed einde.“
Busi ne ss L i ne Pr ivate I n ve s tme n t Fac ility De Business Line “Private Investment Facility“ streeft naar de toekenning van investeringskredieten als aanvulling op risicokapitaal dat wordt ingebracht door privé-investeerders. De doelgroep zijn de innoverende ondernemingen die geen toegang hebben tot het klassieke bankkrediet omwille van het vernieuwende of technologische karakter van hun project, maar die echter wel de financiële en operationele begeleiding genieten van één of meerdere Business Angels of van een Private Privak. De partners van het Participatiefonds in deze Business Line zijn de Netwerken van Business Angels en de Private Privaks.
Producten: De Business Angel+ is bedoeld voor ondernemingen die met de steun van een Business Angel starten of groeien, en werd opgezet in samenwerking met de Business Angels Netwerken. BVBA Belle et Bi en Voor innovatieve ondernemingen zoals BVBA BELLE ET BIEN is er de BUSINESS ANGEL+ lening. “Mijn project was innovatief en via het netwerk van de Business Angels heb ik een BUSINESS ANGEL + lening aangevraagd bij het Participatiefonds. Een leningformule speciaal ontwikkeld voor dit type projecten. CAMELEONE® is een uniek product dat nergens ter wereld te vinden is. Wij zijn op zoek gegaan naar middelen om ons te organiseren en ons idee te exporteren om zo onze plaats op de internationale markt te vinden voordat het concept gekopieerd wordt.“
De Privak+ lening is een kredietrecht dat wordt toegekend aan een Private Privak. Bij elke participatie die de Private Privak neemt in een onderneming, kan zij een termijnvoorschot verkrijgen om haar participatie te versterken, aangerekend op het kredietrecht.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 11
Busi ne ss l i ne m icrof in a n c ierin g De Business Line “Microfinance“ dekt de kredieten die worden toegekend aan werkzoekenden en personen die moeilijk toegang krijgen tot het klassieke bankkrediet voor het opzetten van hun eigen economische activiteit. De partners van het Participatiefonds in deze Business Line zijn steunpunten voor starters, die ook zorgen voor een professionele ondersteuning van de begunstigden van deze kredieten. Producten: De Startlening verschaft de niet-werkende werkzoekenden de financiële middelen om een eigen zaak te starten. Er wordt een professionele ondersteuning aangeboden voor de voorbereiding van de kredietaanvraag, evenals gedurende de eerste 18 maanden van de startfase. SERVET YILMAZ Servet beschikte over een ruime vakkennis op het moment dat hij zijn eigen fitnesszaak ‘Onesports’ wou starten. Met die bagage kon hij via de Startlening vol vertrouwen zijn schouders zetten onder de realisatie van het project. “Ik volgde al enkele cursussen die aanleunen bij de activiteit. De kennis heb ik verworven via eigen ervaringen. De investering voor zo’n project is niet min en zo kwam ik bij de Startlening van het Participatiefonds terecht. Ik hecht veel waarde aan een persoonlijke en deskundige begeleiding van mijn klanten, iets wat steevast tot goede resultaten leidt. Dat geldt ook voor mij, als ik zie wat de gratis begeleiding van het steunpunt in het kader van de Startlening mij al heeft bijgebracht.“
Bovendien wordt in het kader van het Plan Jonge Zelfstandigen voor de min 30-jarigen, door de steunpunten voor starters, die financieel ondersteund worden door het Participatiefonds, gedurende 3 tot 6 maanden gratis hulp aangeboden voor het opzetten van het project.
Glen n Cara Na 11 jaar werkervaring in een soortgelijke winkel heeft Glenn de stap gezet naar zijn eigen modelbouwwinkel Caracars. “Ik doe de job ontzettend graag en door mijn jarenlange ervaring ken ik de markt enorm goed. Het Plan Jonge Zelfstandigen van het Participatiefonds biedt een enorme duw in de rug voor jonge mensen zoals ik en ook de gratis begeleiding van het steunpunt is van onschatbare waarde voor mij.” Glenn zal ook zelf instaan voor herstellingswerken aan radiogestuurde modelbouw (Radio Control Cars). “Ik ben goed in mechanica en elektronica, en tegelijkertijd commercieel ingesteld om mijn zaken aan de man te brengen. Ik ben het Participatiefonds dankbaar voor de nodige steun die zij mij geboden hebben. Nu ben ik mijn eigen baas, net wat ik wou!“
12 |
De Solidaire Lening werd gecreëerd door de Koning Boudewijnstichting. Dit microkrediet kan worden toegekend aan personen die, gezien hun persoonlijke financiële situatie, geen toegang hebben tot gewone investerings- of bankkredieten. K are n Aerts Karen kon dankzij de Solidaire lening haar project waarmaken: het opstarten van haar winkel ‘Karelicious’ in chocolade, doopsuiker en geschenkmanden. “Na mijn opleiding als chocolatier ben ik er van overtuigd geraakt dat chocolade een zeer goed product is en enorm veel mogelijkheden biedt. Naast een vast assortiment aan pralines heb ik uiteraard seizoensspecialiteiten in aanbieding. Verder is er ook doopsuiker verkrijgbaar. Hier probeer ik de mensen zo goed mogelijk bij te staan en door een persoonlijke service hen te begeleiden, zelfs buiten de openingsuren, in het maken van hun keuzes. Ik geloof dat die klantgerichtheid garant staat voor het succes van mijn zaak. De Solidaire lening van het Participatiefonds is de juiste ondersteuning gebleken bij de opstart van mijn winkel. Zonder deze optie zou het voor mij financieel niet haalbaar geweest zijn. Ik kan mijn gamma vergroten door specialiteiten op aanvraag klaar te maken. Chocolade is en blijft uiterst geliefd bij heel wat mensen.“
De Solidaire Lening+ werd ontwikkeld om beter te beantwoorden aan de behoefte van het doelpubliek wat betreft de ontwikkeling van hun activiteit.
Ee n S o l i da i re L e n in g op maat va n zijn doelp u bliek De laatste jaren heeft het Participatiefonds de Solidaire Lening verder ontwikkeld, een specifiek nicheproduct speciaal bedoeld voor personen die geen toegang hebben tot het bankkrediet omwille van hun specifieke financiële toestand. Na een bemoedigende start, kende het product een relatief succes, zowel wat betreft het aantal aanvragen als het aantal goedkeuringen. Vanuit deze vaststelling ontwikkelde het Participatiefonds een nieuwe strategie om het aandeel van de Solidaire Lening te doen stijgen. De Solidaire Lening werd aangepast en nog meer afgestemd op de behoeften van haar doelpubliek. Het Participatiefonds ontwikkelde een nieuwe aanpak gebaseerd op een versterking van de ondersteuning die hij aanbiedt samen met het krediet aan de kandidaat-zelfstandigen. De nieuwe aanpak bestaat eruit om twee structuren gespecialiseerd in het doelpubliek van microfinanciering, Crédal en Hefboom, de ondersteuning toe te vertrouwen van de begunstigden van een Solidaire Lening. Behalve die nieuwe begeleidingsstrategie, wenste het Participatiefonds de voordelige kenmerken van het krediet te behouden, zoals het feit dat er geen enkele waarborg wordt gevraagd, en de voordelige rentevoet van 5%, wat relatief laag is, gezien de aard van de gefinancierde projecten. Voortaan kunnen de personen aan wie een Solidaire Lening werd toegekend voor het opstarten van hun zaak, binnen twee jaar volgend op hun vestiging, een Solidaire Lening+ bekomen om de verdere ontwikkeling van hun zaak te verzekeren. De personen die een ander microkrediet hebben gekregen waarvan de toegangsvoorwaarden gelijkaardig zijn aan die van de Solidaire Lening inzake doelpubliek en/of die geen toegang hebben tot het bankkrediet wegens hun moeilijke financiële situatie, komen eveneens in aanmerking. Een nieuw gegeven is bovendien dat de micro-ondernemer ook een beroep kan doen op de Solidaire Lening om te starten in bijberoep, met het engagement om binnen de 2 jaar over te gaan naar hoofdberoep.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 13
Starterson der steuni ng Het Participatiefonds werkt samen met steunpunten voor starters die ondersteuning mogen geven aan personen die zich willen vestigen als zelfstandige of die hun eigen onderneming willen oprichten. Niet minder dan 100 steunpunten verspreid over het Belgische grondgebied hebben een samenwerkingsovereenkomst met het Participatiefonds afgesloten. Zij worden permanent gevolgd om de uniformiteit en de kwaliteit van de begeleiding van starters te verzekeren.
Indiening
Participatiefonds
Ondersteuningsopdracht Rapportering
Lening
Kredietinstelling / Steunpunt
Steunpunt Ondersteuning (indien gewenst door klant)
Aanvraag Klant
Aan de hand van ontmoetingen op regelmatige basis ondersteunt de begeleider de kandidaat-ondernemer bij de verschillende facetten van zijn project. Hierbij zal de begeleider: • de kandidaat-ondernemer richtlijnen geven voor de concrete uitwerking van zijn idee • zich ervan verzekeren dat hij in staat is zijn bedrijf op een autonome manier te leiden • hem informeren en begeleiden op het vlak van modaliteiten van de lening van het Participatiefonds en haar terbeschikkingstelling • hem begeleiden bij het uitwerken van zijn commerciële, budgettaire en financiële beheer • mee waken over de leefbaarheid van zijn project.
14 |
Fon ds On lin e: het ex tra n et van het Participat iefon ds v olledig v ern ieu wd i n 2007 Fonds Online is de extranetmodule waar de klant de stand van zijn lening bij het Participatiefonds kan bekijken en opvolgen. Binnen een optiek van administratieve vereenvoudiging en verbetering van zijn relaties met zijn klanten en partners, heeft het Participatiefonds een nieuwe, efficiëntere en meer volledige en gebruikersvriendelijke versie van de module ontwikkeld. De toegang tot Fonds Online werd sterk vereenvoudigd zonder dat aan veiligheid werd ingeboet. Grafisch werd de site volledig afgestemd op de look en feel van www.fonds.org, de website van het Participatiefonds die in 2007 vernieuwd werd. Voortaan kan de klant al vanaf het moment dat hij zijn lening aanvraagt, inloggen op Fonds Online, zodat hij van bij het prille begin de status van zijn krediet kan volgen. Zowel voor de klant, de partners als voor de diensten van het Participatiefonds creëert dat een enorme tijdswinst. Fonds Online werd herwerkt in nauwe samenwerking met de steunpunten waarmee het Participatiefonds samenwerkt om te komen tot een maximale operationaliteit.
Waarborg van het EIF
Het Europees Investeringsfonds speelt een belangrijke rol bij de toekenning van de kredieten door het Participatiefonds. Immers, binnen een context waarbij het EIF verschillende waarborgprogramma’s voor de Europese Commissie beheert, heeft het sinds 2000 tot 30/06/2007 elk krediet aan starters dat door het Participatiefonds werd toegekend, gedeeltelijk gedekt. Die dekking maakte deel uit van het programma ‘SME Guarantee Facility’ (van toepassing in de periode 2000-2007) en was van toepassing op alle leningen, behalve Optimeo, die het Participatiefonds toekent. Voor de microkredieten is de dekking hoger dan voor de gewone achtergestelde leningen. Met de ‘SME Guarantee Facility’ wilde men financiële instellingen aanmoedigen om leningen met een kleiner bedrag toe te kennen, toegang tot financiering voor een ruimer aantal bedrijven en investeringen mogelijk te maken, en waarborgen te leveren voor riskantere leningen. Het CIP, ‘Competitiveness and Innovation Programme’, dat de periode 2007 tot 2013 zal dekken, komt ter vervanging van het programma ‘SME Guarantee Facility’. De kredieten toegekend door het Fonds in het kader van zijn Business Lines Microfinanciering, Cofinanciering en Private Investment Facility kunnen in aanmerking komen voor een tussenkomst in het kader van het nieuwe “Competitiveness and Innovation Programmme”. De onderhandelingen hiervoor zijn bezig.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 15
1.2.2. Servicing Via zijn kernactiviteit “servicing” valideert het Participatiefonds zijn knowhow in het financiële domein door diensten te leveren aan derden.
16 |
• Beheer van het Impulsfonds voor de huisartsgeneeskunde.
• Beheer van de inkomenscompensatievergoeding voor zelfstandigen die het slachtoffer zijn van hinder ten gevolge van werken op het openbaar domein.
• Operationeel beheer van de CVBA Startersfonds.
• Beheer van de obligatielening uitgegeven door het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost.
• Operationeel beheer van het Brussels Waarborgfonds in samenwerking met de GIMB, binnen de tijdelijke vennootschap Brufonds.
• Institutionele ondersteuning, opleiding, coaching en consultancy via Proximity Finance Foundation.
• Consultancy en opleiding op internationaal financieel en bancair gebied, via de VZW Belgian Bankers Academy.
• Beheer van de obligatielening uitgegeven door het Kringloopfonds en logistieke ondersteuning van het Kringloopfonds.
IMpulseo Impulsfonds voor huisartsgeneeskunde Sinds enkele jaren gaat het aantal jonge artsen dat er voor kiest om huisarts te worden in dalende lijn. De vaststelling is zelfs alarmerend als we zien dat diegenen die de sprong wagen naar een eigen praktijk nog minder talrijk zijn. In sommige regio’s is er zelfs een tekort aan huisartsen. Om die negatieve trend te keren heeft de regering een budget uitgetrokken om pas afgestudeerde huisartsen te helpen de stap te zetten naar een huisartsenpraktijk. In het jaarlijkse budget van de ziekteverzekering – het RIZIV - werd een “Impulsfonds voor de huisartsgeneeskunde” ingeschreven. Dankzij dat Impulsfonds wordt tegemoet gekomen aan de installatie-investeringen, en is de kredietkost beperkter ten opzichte van de klassieke financiering. In samenwerking met het Participatiefonds werd het financieringspakket Impulseo ontwikkeld. Het RIZIV heeft de werking en het beheer van het Impulseo-pakket toevertrouwd aan het Participatiefonds. Het richt zich in de eerste plaats op de pas afgestudeerde, erkende huisartsen, maar daarnaast ook tot alle huisartsen die ervoor kiezen een praktijk op te starten of hun praktijk over te brengen naar een zone waar nood is aan extra huisartsen. Het bedrag van het pakket dat aan een huisarts kan worden toegekend, kan tot 65.000 EUR oplopen en kan worden gecombineerd met een Starteo. Het Impulseo-pakket bestaat uit drie delen: 1. een financiering van het Impulsfonds voor de huisartsgeneeskunde, in de vorm van een premie en een lening. 2. een financiering van het Participatiefonds 3. een gratis begeleiding door een gespecialiseerd steunpunt. NB : Het spreekt natuurlijk voor zich dat artsen die niet in aanmerking komen voor het Impulseo-pakket altijd een beroep kunnen doen op de andere formules van het Participatiefonds, zoals trouwens alle vrije beroepen.
VERGO ED INGEN ZELFSTANDIGEN Uitkering van een inkomenscompensatievergoeding aan zelfstandigen die het slachtoffer zijn van hinder ten gevolge van werken op het openbaar domein In 2006 heeft de federale overheid de toekenning van de uitkering van de inkomenscompensatievergoeding aan zelfstandigen toevertrouwd aan het Participatiefonds. Die nieuwe opdracht gebeurt volgens de modaliteiten bepaald in de wet van 3 december 2005 betreffende de uitkering van een inkomenscompensatievergoeding aan zelfstandigen die het slachtoffer zijn van hinder ten gevolge van werken op het openbaar domein. Het beheer van de opdracht bestaat uit twee luiken. Enerzijds staat het Participatiefonds sinds 1 juli 2006 in voor de inning van een vast percentage op het bedrag van de bouwwerken die op het openbaar domein worden uitgevoerd en dat dient als reserve voor de uitkering van de inkomenscompensatievergoedingen. Anderzijds keert het Participatiefonds sinds 1 januari 2007 een vergoeding van € 44,2 per kalenderdag uit aan de zelfstandige die werkzaam is in een onderneming die minstens 14 dagen moet worden gesloten wegens de uitvoering van werken op het openbaar domein en die aan de voorwaarden voldoet. Bij de concrete uitwerking van die twee luiken binnen de wet dienen we vast te stellen dat het om een heel complexe oefening gaat, zowel wat betreft de inning van de bedragen die de reserve moeten aanvullen, als de behandeling en de controle van de aanvraagdossiers. Het Participatiefonds wordt geconfronteerd met veel niet ontvankelijke dossiers, veelal omwille van het niet naleven van de wettelijke procedure: het hinderattest ontbreekt of is niet geldig, de aanvraag erkenning gehinderde inrichting is onvolledig, er is een verkeerd gebruik van de formulieren, enz...
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 17
Startersfo nds In 2004 besliste de federale regering om het zelfstandige ondernemerschap te stimuleren met de versterking van het Participatiefonds, via de oprichting van een financieringsfiliaal, het Startersfonds. Het Startersfonds heeft in 2004 € 65 miljoen ingezameld die werden doorgeschoven naar het Participatiefonds. Hierdoor zal tussen 2004 en 2009 het aantal leningen voor starters – al dan niet werkzoekenden- in belangrijke mate kunnen worden verhoogd. Het belang van de voorziening wordt ook in 2007 opnieuw aangetoond. De stijging van de financiële middelen van het Participatiefonds, die in 2005 een verdubbeling van de productie mogelijk heeft gemaakt, heeft ook in 2007 ten volle gespeeld, met een productie die ruimschoots hoger lag dan de oorspronkelijk vastgelegde doelstellingen. Met het beheer van de obligatielening van het Startersfonds en zijn 12.265 inschrijvers, heeft het Participatiefonds zich ook een nieuw vak eigen gemaakt : het beheer van openbaar spaargeld.
Vennoten van het Startersfonds: Het Participatiefonds en de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij Permanente vertegenwoordiger van het Startersfonds: Roger Mené Revisor: Callens, Pirenne & Co vertegenwoordigd door Boudewijn Callens
Fon ds ter Redu ctie van de Globale En ergi ek o st Mede dankzij knowhow die werd opgebouwd bij het beheer van het Startersfonds, heeft het Participatiefonds in december 2006, naar aanleiding van een openbare aanbesteding, het beheer en de operationele opvolging binnengehaald van de obligatielening van 50 miljoen euro die door het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost bij het grote publiek werd gelanceerd. Met de ingezamelde middelen wil het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost goedkope leningen verstrekken voor de financiering van structurele maatregelen, om reducties van de globale energiekost in particuliere woningen te bevorderen voor de doelgroep van de meest behoeftigen. Per jaar zullen zo’n 2000 woningen kunnen worden bediend. Het Participatiefonds heeft een specifiek informatica-instrument ontwikkeld voor een optimaal beheer van obligatieleningen zoals die uitgegeven in het kader van het Startersfonds of het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost.
18 |
Brufo nds In 2003 werd Brufonds, opgericht, een tijdelijke vennootschap van de GIMB en het Participatiefonds. Zij neemt het administratieve, operationele en technische beheer van het Brussels Waarborgfonds voor haar rekening. Het Brussels Waarborgfonds heeft als opdracht om de toekenning van beroepskredieten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te vergemakkelijken. Dat gebeurt door aan de kredietinstellingen een belangrijk deel van de waarborgen te leveren die ze vragen van de KMO’s en de zelfstandigen, in ruil voor een gespreide bijdrage. Het back office -boekhouding, informatica, opvolging van de dossiers in omloop en in een geschillenfase- wordt volledig op zich genomen door het Participatiefonds, dat hiermee zijn knowhow en zijn investeringen op het vlak van beheer valideert. De GIMB neemt dan weer alle front office activiteiten voor haar rekening – onthaalfunctie, analyse van de waarborgaanvragen, communicatie, enz.
Directiecomité van Brufonds GIMB: Serge Vilain en Etienne Dubois Participatiefonds: Jean-Pierre Remacle en Marc Van den Bergh
BRUSSELS WAARBORGFONDS
Prox imity Fin an ce Fou ndati o n Het Participatiefonds positioneert zich ontegensprekelijk als belangrijkste Belgische speler op het vlak van microfinanciering, zowel op basis van zijn vroegere verwezenlijkingen als in termen van geleend volume. De expertise van het Participatiefonds op het vlak van buurtfinanciering is ruimschoots erkend op nationaal, maar ook op internationaal vlak, waarvan getuige de talrijke contacten die de laatste jaren gelegd zijn. Sinds april 2005, zetten het Participatiefonds en zijn partner Pro Millenium VZW zich in binnen een private stichting - Proximity Finance Foundation – om de voorzieningen voor buurtfinanciering binnen de landen met een economie in ontwikkeling te promoten en te professionaliseren. Opdrachten De opdrachten van Proximity Finance Foundation vallen hoofdzakelijk binnen de domeinen van: 1. Institutioneel advies 2. Opleiding 3. Coaching – Audit
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 19
Projecten gerealiseerd door Proximity Finance Foundation in 2007
Rwanda
Programma « Train the Trainer » De stichting heeft een opdracht uitgevoerd in Rwanda voor rekening van het « Réseau des Organisations Paysannes du Rwanda (ROPARWA) ». PFF organiseerde een ‘train the trainer’ programma betreffende het op het getouw zetten, het analyseren en opvolgen van landbouwfinanciering. Het project vond plaats tussen mei en november 2007. Studiebezoek PFF heeft een studiebezoek georganiseerd in België en Nederland voor vertegenwoordigers van ROPARWA. Hiermee wou men een coherentere visie krijgen op het FIFAPI-fonds en de toekomstige acties beter oriënteren. Het bezoek vond plaats over een periode van 12 dagen in mei.
Fonds de Promotion de L’industrie Een PFF-expert evalueerde gedurende 20 dagen investeringsprojecten die in aanmerking komen voor een cofinanciering tussen Democratische Republiek Congo BIO (Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden) en het Fonds de Promotion de L’industrie (FPI) in Congo.
Burundi
België
FORCE PFF werd geselecteerd om het operationele beheer te verzekeren van het Fonds FORCE (Fonds pour la Relance, les Conseils et les Echanges en Microfinance, gefinancierd door de Coöperatie van het Koninkrijk der Nederlanden), in nauwe samenwerking met de Raad van Bestuur van die laatste en met de Burundese overheid. Het Fonds FORCE kent subsidies toe aan de belangrijkste actoren in de sector. De PFF-experts delen hun ervaring met de Burundese experts in het uitwerken van het operationele beheer van het fonds FORCE . Het project is gestart in december 2006 en loopt af in april 2009.
Speciaal diploma Microfinanciering In samenwerking met ICHEC entreprises organiseerde PFF de opleiding « Speciaal Diploma Microfinanciering » om de beroepskennis van de deelnemers te ontwikkelen. Het Speciaal Diploma wordt uitgereikt aan de deelnemers van alle vijf modules en die een proefschrift voorstellen dat verband houdt met de bestudeerde problematiek. Zeventien deelnemers hebben het SDMF gevolgd. Vrouwelijk Ondernemerschap Met de steun van Mevrouw Sabine Laruelle, federaal minister van middenstand, van de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie, en van het Participatiefonds, heeft PFF ochtendsessies georganiseerd over vrouwelijk ondernemerschap. In totaal namen 134 personen deel aan de zittingen die een stand van zaken bracht van het vrouwelijk ondernemerschap in 2007. De inhoud was gebaseerd op een internationale studie gerealiseerd door het Participatiefonds en maakt deel uit van een Europese campagne ter promotie van het vrouwelijk ondernemerschap.
Raad van Bestuur van Proximity Finance Foundation Voorzitter: Jean-Pierre Remacle Vice-Voorzitter: Marc Van den Bergh Secretaris-generaal: Frédéric Lernoux Leden: Petra Seghers, Alain Groignet, André Taymans
20 |
belg ian ban kers academ y Met de steun van zijn voogdij heeft het Participatiefonds bijgedragen tot het behoud van het financiële imago van België in het buitenland door actief deel te nemen aan de bestendiging van de Belgian Bankers Academy. Belgian Bankers Academy concentreert haar activiteiten op opleiding en consultancy in het buitenland. Zij werkt samen met meer dan 200 experts, zelfstandigen of senior managers van Belgische banken. Op het vlak van opleiding biedt BBA een gestructureerd evolutief curriculum om proactief in te spelen op nieuwe ontwikkelingen binnen de industrie van financiële diensten. Zij is in het bijzonder bekend voor haar computersimulaties voor bankopleiding. Doorheen haar consultancyactiviteiten draagt BBA in belangrijke mate bij tot de ontwikkeling van de financiële dienstenindustrie door haar ondersteuning aan de (centrale) banken, financiële en opleidingsinstellingen.
Institutionele Projecten Deze programma’s worden opgesteld als antwoord op offerteaanvragen voor ontwikkelingsprojecten waarvoor fondsen worden vrijgemaakt door verschillende donororganisaties zoals de EG, de Wereldbank, European Bank for Reconstruction and Development (EBRD), ... BBA heeft de volgende institutionele projecten gerealiseerd:
• “Russian Regional Bank Institution Building Program (ChelindBank)”, gefinancierd door EBRD
• “Supply of bank specific training materials (simulation tools) for the Bank Training Centre (BTC) in Damascus”, gefinancierd door de Europese Commissie.
• “Technical Assistance for the Management of the Small and Medium Size Enterprise Credit Facility in Syria” gefinancierd door de European Investment Bank.
Academische Programma’s BBA ontwierp een aantal academische cursussen die bankprofessionals in staat stellen de snelle evolutie in hun sector te kunnen blijven volgen. Deze Master programma’s worden georganiseerd in samenwerking met Europese universiteiten en geaccrediteerde business schools zodat een officieel diploma kan worden uitgereikt. Momenteel loopt er een MBA-programma in Rwanda, in samenwerking met de Maastricht School of Management en the School of Finance and Banking.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 21
Training en Consulting BBA biedt trainingen en consultingdiensten “à la carte” aan die het volledige gamma van technische en financiële bankoperaties en –functies dekken. In 2007 ondertekenden BBA en het Indonesian Development Institute een Memorandum of Understanding, dat voorziet in een samenwerkingsplatform voor het organiseren van opleidingen in Banking and Finance. BBA verwelkomde reeds een groep Indonesische deelnemers in Brussel die het op maat gemaakte “Leadership in Banking” volgden. Computergebaseerde Simulaties De Academy is in het bijzonder bekend voor haar computergebaseerde banksimulaties. Die opleidingsprogramma’s combineren theorie en praktische oefeningen in een virtuele economische omgeving. In 2006-2007 gebruikte BBA die training tools in het kader van zowel institutionele projecten als van het Master Programma in Rwanda. Bovendien werden de simulaties ook gedraaid op vraag van enkele Europese klanten. Raad van Bestuur van BBA Voorzitter: Philippe van den Hove Secretaris-generaal: Jean-Pierre Remacle Leden: Hugo Bosmans, Werner Elpers, Chris Dauw, Alain Groignet, André Taymans, Marc Van den Bergh, Johan Van den Branden, Michel Vermaerke Philippe van den Hove Voorzitter
K rin g loopfo nds
Het Participatiefonds levert logistieke steun aan het Kringloopfonds, dat door de federale overheid werd gelanceerd om de sociale economie en het maatschappelijk verantwoord ondernemen in ons land een stevige duw in de rug te geven. Ondernemingen die verder kijken dan de naakte cijfers en een sociale en ecologische meerwaarde nastreven, vinden bij het Kringloopfonds de financiële middelen om hun ambities waar te maken. Dat kan via verschillende formules: investeringskredieten tegen een interessante rentevoet, achtergestelde leningen tegen gunstige voorwaarden of een stevige deelname in het kapitaal.
Jan Depoortere Directeur 22 |
1.2.3. Het KeFiK Het Participatiefonds biedt onderdak aan, en zorgt voor het uitbouwen van het KeFiK, het Kenniscentrum voor Financiering van KMO.
K en n iscen tru m v oor Fin an cierin g van K M O ( KeFi K)
Het KeFiK ging officieel van start op 21 november 2005, met de eerste zitting van zijn Wetenschappelijk Sturingscomité. Het Kenniscentrum voor Financiering van KMO (KeFiK), streeft een dubbel doel na:
• De centralisatie van essentiële informatie en competenties als referentiecentrum op het vlak van KMO-financiering;
• De exploitatie en het ter beschikking stellen van die kennis aan de overheid, de ondernemers en hun representatieve ondernemersorganisaties, de kredietverschaffers, de academische wereld en de media.
Het Kenniscentrum voor Financiering van KMO is georganiseerd rond een adviesorgaan, het wetenschappelijk sturingscomité, en een permanent team, het secretariaat. Het sturingscomité komt samen om het KeFiK te adviseren over zijn strategische beleidslijnen. Het secretariaat coördineert de verschillende projecten. Het KeFiK concentreert zich op 5 expertisedomeinen: de aanbodzijde van de KMO-financiering, de vraagzijde, de fases van het leven van een onderneming, microfinanciering en een laatste subrubriek, die de overige expertise bevat. De strategie van het Centrum is in de eerste plaats van toepassing op de Belgische situatie. Door zich te baseren op objectieve analyses, « facts and figures » en door vergelijkingen te maken met andere landen om rekening te houden met de internationale context, heeft het KeFiK de ambitie zich te doen gelden als een gezaghebbend centrum dat aanbevelingen en voorstellen kan formuleren binnen zijn expertisedomeinen. De activiteiten in 2007
Het KeFiK lanceert online simulator voor de notionele intrestaftrek Notionele intrestaftrek is een nieuw begrip uit de Belgische vennootschapsbelasting, waardoor vennootschappen een fictieve rente kunnen aftrekken van hun winst. Officieel heet de regeling eigenlijk ‘aftrek voor risicokapitaal’ en kan pas voor het eerst gebeuren vanaf 2006 (aanslagjaar 2007). Met de maatregel kan een bepaald percentage van het eigen vermogen worden afgetrokken van de belastbare basis. Dit verkleint de discriminatie tussen de financiering met eigen vermogen en de schuldfinanciering. Voor de berekening van die fictieve rente heeft het KeFiK een simulator ontwikkeld. Dankzij dat instrument heeft de ondernemer voortaan de mogelijkheid om de impact van de maatregel op zijn bedrijf na te gaan. De simulator laat tevens toe om het reële percentage van de vennootschapsbelasting te kennen. Bovendien kan de impact van een potentiële toename van het eigen vermogen berekend worden. Door het invoegen van basisgegevens uit de jaarrekening en de belastingaangifte kan de ondernemer zelf de voordelen van de maatregel nagaan voor zijn bedrijf. Overnames van Belgische KMO’s : de Financiering In 2007 stelde het KeFiK ook het finaal rapport van zijn studie rond de financiering van overnames van KMO’s in België voor. Ook in België zijn er steeds meer over te nemen ondernemingen. Zowel op economisch als sociaal vlak is de overname van bedrijven succesvoller dan de oprichting van een nieuw bedrijf. Er werd vastgesteld dat er talrijke moeilijkheden kunnen optreden bij een overname. Het op punt stellen van de financiering is één van de belangrijkste. Het is in dit kader dat het KeFiK het eindrapport van de studie «Overnames van Belgische KMO’s: de Financiering» publiceerde. Die studie bekijkt de problematiek van de financiering van overnames van KMO’s zowel kwalitatief als kwantitatief. Het is de eerste keer dat een studie zich baseert op de systematische analyse van de dossiers die door commerciële banken maar ook door het Participatiefonds en het Brussels Waarborgfonds behandeld werden. Als afsluiting van de studie formuleert het KeFiK aanbevelingen met het oog op een betere financiering van overnames van KMO’s.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 23
Sectorstudie: de KMO-financiering in de Belgische bouwsector In 2007 werd in samenwerking met Dexia een sectorstudie uitgevoerd over de bouwsector. Die studie behandelde zowel de macroeconomische context als een diepgaande analyse van de financiering van de KMO’s in de bouwsector. Er werd ook op het terrein zelf gewerkt, met ondermeer interviews met KMO-bedrijfsleiders en vertegenwoordigers van de Bouwunie en Confederatie bouw. Hieruit bleek dat over het algemeen de ondernemers weinig moeite hadden om krediet te vinden. Naar starters toe is de nood aan begeleiding op het financiële vlak wel opvallend, vooral omwille van de complexe beheersing van de liquiditeit in de bouwsector. In de studie werden een aantal aanbevelingen geformuleerd, waarbij ondermeer gepleit wordt voor meer aandacht voor kortetermijnfinanciering en voor een verbetering van het juridische kader voor de reductie van de betalingsachterstanden. Cijfers kredietverlening aan zelfstandigen en vennootschappen Op basis van een samenwerking met de Nationale Bank publiceert het KeFiK kwartaalcijfers over de kredietverlening aan vennootschappen en zelfstandigen. Sinds april 2007 werkt het KeFiK ook samen met een groep experts van de banken om een gefundeerde interpretatie van de cijfers te kunnen leveren. Het heeft op 19 juli 2007 het KeFiK-rapport KMO-financiering 2006 gepubliceerd. Jaarlijkse enquête KMO-financiering Sinds 2006 voert het KeFiK, in samenwerking met Prof. Eddy Laveren van de Universiteit Antwerpen (departement Accounting en Financiering) een jaarlijkse enquête uit over KMO-financiering. Om de evolutie van die materie te kunnen meten, is het de bedoeling de enquête jaarlijks te herhalen. De enquête KMO-financiering 2007 werd opgestuurd naar 12.000 Belgische zelfstandigen en vennootschappen. Ze werd afgenomen gedurende het tweede kwartaal van 2007, telt 37 vragen en werd ingedeeld in drie delen: een deel over de beschikbaarheid van financiering en de houding van de bank, een deel over overheidsmaatregelen en een deel over de financiering van de vennootschap. KeFiK Academic Award – 3 studenten in de prijzen In 2007 werd voor de eerste keer ook de KeFiK Academic Award uitgereikt. Die prijs is een initiatief van het KeFiK en wordt jaarlijks uitgereikt ter bevordering van het onderzoek naar KMO-financiering in België. Het initiatief beloont drie master- of doctoraatsstudenten met een masterdiploma wiens thesis een toegevoegde waarde biedt op het vlak van KMO-financiering in België. De laureaten 2007 zijn de volgende:
1. Olivier Colot, verbonden aan de Universiteit van Bergen-Henegouwen, voor zijn proefschrift met als thema: « La transmission des PME familiales non-cotées: approche de la transmission en Wallonie et impact sur la performance des entreprises »
2. Dorien Crauwels, studente aan de Universiteit Antwerpen, voor haar thesis «Financiering van de bedrijfsoverdracht binnen familiebedrijven»
3. Tine Claeys, verbonden aan de Vlerick Management School & Wouter De Maeseneire van Erasmus University Rotterdam, voor hun working paper «SME’s, Foreign Direct Investments and financial constraints»
Met deze jaarlijkse Award wil het KeFiK de discussie rond KMO-financiering ook aanwakkeren binnen academische kringen. De award werd uitgereikt na afloop van het colloquium “Overheidsfinanciering van de Belgische economie”, dat op 12 december plaats vond in de Bibliotheek Solvay.
24 |
Stu rings co mi té Johan Bortier, Voorzitter van het comité; UNIZO, Directeur studiedienst Frédéric Lernoux, Vice-voorzitter van het comité; Vertegenwoordiger van de Minister van KMO’s, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid Rudy Aernoudt, Professor Economie, EHSAL en Hogeschool Gent Jérôme Crahay, UCM, Adviseur Jean de Lame, Union Wallonne des Entreprises, Secretaris-generaal Roger Desmedt-Carlier, FOD Economie, Directeur-generaal, Algemene directie van het KMO-beleid Bart Desmet, PMV, Business Unit Manager PMV-KMO Jean-Pierre Di Bartolomeo, Waals Ministerie van Economie en Tewerkstelling; Sowalfin, Lid van het Directiecomité Luc Dufresne, NBB, Onderdirecteur Jean-Claude Ettinger, ULB/Solvay Business School, Professor; Solvay Entrepreneurs, Voorzitter Nancy Huyghebaert, KUL, hoofddocent Accountancy, Insurance and Finance Claude Janssens, Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten (IAB), Accountant Marc Labie, Universiteit Bergen-Henegouwen, Professor Eddy Laveren, Universiteit Antwerpen, Professor en Voorzitter van het departement Accounting en Financiering
Bernard Liebin, Sowalfin, Voorzitter van het Directiecomité Sophie Manigart, Vlerick Leuven Gent Management School, Professor departement Corporate Finance en Partner Patrick Mylle, RSVZ, Adviseur, Politieke en Strategische cel Maurice Olivier, MADIAN SA, Directeur; Groupe HEC-Ecole de Gestion de l’ULg, Voorzitter; Solvay Business School Academy (ULB), Docent Anne-Mie Ooghe, Febelfin, Adviseur Serge Peffer, ICHEC-St-Louis, Vice-voorzitter en Docent Chris Redant, vertegenwoordiger van de Minister van Financiën Roland Rosoux, FOD Financiën, Adviseur Rodolphe Ruggeri, Kabinet van de Brusselse Minister van Economie en tewerkstelling, Verantwoordelijke Cel Economie Roland Smets, Beroepsinstituut van erkende boekhouders en fiscalisten (BIBF), Voorzitter Thierry Vergeynst, Statistiek Vlaanderen, Adviseur Philip Verstraete, VBO, KMO-coördinator Bruno Wattenbergh, Brussels Agentschap voor de Onderneming (BAO), Operationeel Directeur
Bureau van het sturingscomité Johan Bortier Frédéric Lernoux Jean-Pierre Remacle Marc Van den Bergh
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 25
1.3. Beheersstructuren 1.3.1. De Raad van Bestuur Overeenkomstig artikel 9 van het Koninklijk Besluit van 22 december 1992 tot regeling van de organisatie en werking van het Participatiefonds, staat de Raad van Bestuur in voor de uitwerking van de strategie van het Participatiefonds, het beslissingsproces van leningen en de opzegging ervan, en voor de bepaling van de te volgen regels en richtlijnen door de externe operatoren van het Participatiefonds. De Raad van Bestuur vergadert in principe wekelijks om te beraadslagen over de kredietaanvragen en de beslissingen betreffende betwiste dossiers. Regelmatig worden er bijkomende vergaderingen georganiseerd betreffende het algemene beleid van het Participatiefonds.
26 |
De samenstelling van de Raad van Bestuur is de volgende: Voorzitter: Baron Roger Mené Vice-Voorzitter: Johan Bortier Leden: Johan De Ketelbutter, Jacques Devergnies, Daniël Eysenbrandts, Philippe Laduron, Valérie Saretto Regeringscommissaris: Philippe Verdonck Secretarissen van de Raad: J ean-Pierre Remacle (voor zittingen over het algemene beleid) Sylvie Nederlandt (voor zittingen inzake onderzoek van kredieten) Commissaris: Callens, Pirenne & Co vertegenwoordigd door Boudewijn Callens Senior Consultant toegevoegd aan de Raad van Bestuur (Kredietbeleid): Chris Dauw
Chris Dauw Senior Consultant Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 27
1.3.2. De diensten van het Participatiefonds De diensten van het Participatiefonds zijn belast met het uitwerken van het algemene beleid, het dagelijkse beheer van de organisatie, de voorbereiding, de betekening en de uitvoering van de beslissingen van de Raad van Bestuur.
Directeur Algemene Zaken M. Van den Bergh
Senior manager Finances & Servicing W. Elpers
Finances & Servicing A. Alla, L. Cambier, E. Delbecq, E. Dessart Y. Sbaï
Senior manager KeFiK & Internationaal F. Lernoux
KeFiK J.-P. Watthy (manager studies) S. Van Cauwenbergh, K. Van Sweevelt, M. Deschryvere, S. Dangis
Internationale activiteiten P. Seghers, E. Jansseune
Senior manager Back Office C. Mostaert
Risicobeheer N. Benzha, M. De Jonge, C. Demolin, Archieven A. Lahaye
Secretariaat kredieten S. Nederlandt (manager) T. Claes, A. El khadraoui, Z. Elmaldi, J. Laes, G. Rans, A. Van de Broeck, P. Yogo Mazando
Operationeel beheer Brussels Waarborgfonds E. Hansen (manager) S. Cooreman
28 |
Directeur-generaal J.-P. Remacle
Directeur Kredieten A. Groignet
Senior manager HR & Administratie S. Smeets
Kredietanalyse W. Vermariën (manager) M. Aydouni, A. Coninx, I. De Haes, L. Dumarey, M.-R. Savulla, K. Raes
Start-Updesk P. Geerdens (manager) B. Vancranenbroeck, K. Verley, T. De Keersmaecker, C. Martin, M. van den Hove
Administratie E. Demarbaix (manager) Logistiek A. Dusart, M. Rillaerts, F. Schmidt, S. Van de Meirssche Vergoedingen zelfstandigen K. Huyberechts, I. Mezzanotte
Interne audit H. Vos (manager)
IT C. Ost (manager) J.-L. Catry, P. Aerts, C. Ghysen, J.-P. Estienne
Communicatie & PR F. Kindt (manager) K. Aboulaiz, W. D’hoe, E. Gilson, L. Van Rossem
Organisatie en speciale projecten L. de Briey
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 29
30 |
2. Evenementen 2007 2.1. Lancering nieuwe website Op 1 juni 2007 ging de vernieuwde website van het Participatiefonds www.fonds.org online. De site werd volledig herzien, zowel grafisch als inhoudelijk. Die herwerking drong zich op, aangezien de vroegere site al een aantal jaar in gebruik was en niet meer beantwoordde aan de vereisten en criteria van een moderne website. De evolutie van de opdrachten van het Participatiefonds maakte ook een bijstelling van de inhoud noodzakelijk. Vandaar dat bij het opzetten van de vernieuwde site de activiteiten van het Participatiefonds drieledig worden voorgesteld: het Participatiefonds als Kredietverlener, als Dienstenleverancier en als organisatie die onderdak biedt aan het KeFiK, het Kenniscentrum voor Financiering van KMO. Dankzij de nieuwe structuur vinden zowel de klant die op zoek gaat naar een financiering, als de “institutionele” klanten beter hun weg binnen de verschillende activiteiten van het Participatiefonds.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 31
2.2. Campagne Fostering Gender Equality Naar aanleiding van de studie “Fostering Gender Equality: Meeting the Entrepreneurship and Microfinance Challenge” en in samenwerking met European Microfinance Network, organiseerde het Participatiefonds een communicatiecampagne rond vrouwelijk ondernemerschap. In het licht van deze communicatiecampagne organiseerde Proximity Finance Foundation (PFF) uiteenzettingen onder de titel “Vrouwelijk ondernemerschap: Hoe gaat het ermee?”. Met die uiteenzettingen wou men een stand van zaken presenteren aan personen en organisaties die geregeld contact hebben met potentiële vrouwelijke ondernemers, evenals studiecentra die met deze materie bezig zijn. Dankzij de steun van de Minister van Middenstand en Landbouw, en de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie werden ongeveer 150 personen gesensibiliseerd over het thema.
Het programma voorgesteld door PFF bracht de volgende organisaties samen: • Studiecentra verbonden aan de Universiteiten van Luik en Hasselt, om een algemeen kader te schetsen • Het Participatiefonds dat zijn twee studies over vrouwelijk ondernemerschap en de promotiecampagne voorstelde. • Leidende Waalse en Vlaamse structuren die vrouwelijk ondernemerschap ondersteunen en stimuleren in België en die promotie hebben gemaakt voor de hiervoor opgerichte voorzieningen (Réseau Diane, UCM, Unizo en Markant) De Franstalige sessies werden georganiseerd in Bergen, Namen en Brussel, de Nederlandstalige in Hasselt, Gent en Brussel.
32 |
2.3. Persconferentie ¨Hoe economische activiteit en werkgelegenheid creëren dankzij een aangepast beleid ?¨ Op 24 april 2007 vereerden twee voogdijministers van het Participatiefonds, de heer Didier Reynders, Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën, en mevrouw Sabine Laruelle, Minister van Middenstand en Landbouw, het Participatiefonds met een bezoek naar aanleiding van de uitstekende resultaten die werden neergezet. Op 31 maart bedroeg het totaalbedrag van de kredieten die door het Participatiefonds werden toegekend 24,2 miljoen euro. Op basis van de extrapolatie die toen werd uitgevoerd, voorzag men een productie voor 2007 die de 100 miljoen euro zou overschrijden, wat achteraf effectief werd bevestigd. Die evolutie werd mogelijk gemaakt door de bijkomende financiële middelen die door het Participatiefonds werden bekomen (65 miljoen euro ingezameld via een obligatielening waarop door het grote publiek werd ingeschreven), het plan « EO » (EntreprendreOndernemen) dat ons kredietaanbod opwaardeerde, en niet te vergeten, de capaciteit van onze organisatie en zijn medewerkers om zich aan die snelle groei aan te passen.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 33
2.4. Strategisch partnerschap tussen het Participatiefonds, Hefboom en Crédal voor een nieuwe formule van de Solidaire Lening Synergie ter promotie van het microkrediet In 2007 werd er een overeenkomst afgesloten tussen het Participatiefonds, Crédal en Hefboom om de Solidaire Lening te promoten en uit te bouwen. De bedoeling is om een nieuw elan te geven aan de Solidaire Lening en om beter in staat te zijn aan de verwachtingen van de kandidaatondernemers te beantwoorden die uitgesloten zijn voor de klassieke banksector. Overtuigd van de meerwaarde van die samenwerking voor meer economische activiteit en het creëren van een eigen job, hebben het Participatiefonds, Crédal en Hefboom zich geëngageerd om hun expertise te verenigen op het vlak van toekenning van microkredieten en begeleiding. De keuze voor Crédal en Hefboom als partners bij die strategie ligt in de ervaring die door de twee steunpunten werd ontwikkeld op het vlak van begeleiding, en meer bepaald met betrekking tot het doelpubliek. Die begeleiding is van cruciaal belang voor de kandidaat-ondernemers. Niet alleen kan er vóór de aanvraag beter worden ingeschat of de kandidaat de nodige capaciteiten heeft om zich te vestigen als zelfstandige, de begeleiding bij de opstart van de zaak verhoogt ook de slaagkansen van de aanvrager. Crédal en Hefboom zullen instaan voor alle front office-activiteiten: communicatie op het terrein (promotie op beurzen en salons), contacten met de steunpunten, behandeling van de aanvragen, opstellen en voorleggen van het dossier aan het kredietcomité. Het Participatiefonds blijft instaan voor de funding en gezien zijn sterk uitgebouwde informaticastructuur en de ervaring op het vlak van kredietbeheer, blijft het ook alle back office activiteiten verzorgen.
34 |
2.5. Colloquium ¨Overheidsfinanciering van de Belgische economie¨ In december 2007 organiseerde het KeFiK het colloquium « Overheidsfinanciering van de Belgische Economie ». Met het colloquium werd verder gegaan dan enkel een beschrijvend kader. Er werd een kritische blik geworpen op de verschillende initiatieven, meer bepaald aan de hand van de volgende vragen. 1. Waarom financiert de overheid de economie? 2. Via welke methodes financiert de overheid de economie? 3. Wat is de beste methode om de economie te financieren? 4. Welke invloed hebben de Europese instellingen en de buurlanden op de financiering van de Belgische economie? 5. Welke invloed heeft de regionalisering op de financiering van de economie? 6. Wat is het verschil tussen grote ondernemingen en kleinere ondernemingen op het vlak van toegang tot financiering? 7. Welke zijn de grootste uitdagingen voor de toekomst? Sommige bijdragen van intervenanten werden opgenomen in een uitgave van Les Cahiers des Sciences administratives, gepubliceerd door Uitgeverij Larcier in samenwerking met de hogeschool Francisco Ferrer onder de titel “Overheidsfinanciering van de Belgische economie”, onder de coördinatie van Jean-Pierre Remacle, Directeur-generaal van het Participatiefonds. In totaal zijn er 12 artikelen die de voornaamste aspecten van de problematiek onderzoeken. Volgende sprekers kwamen onder andere aan bod:
• Lambert Verjus, Voorzitter van het Directiecomité van de FOD Economie • Frédéric Lernoux, Senior manager Strategie en Communicatie van het Participatiefonds • Koen Van Loo, Afgevaardigd bestuurder van de FPIM • Rudy Aernoudt, Professor economie Gent/Brussel • Bernard Liébin, Voorzitter van het Directiecomité van Sowalfin • Serge Vilain, Voorzitter van de GIMB • Bart De Smet, Business Unit Manager PMV-KMO • Jean-Pierre Di Bartolomeo, Voorzitter van de Raad van Bestuur van Sowaccess • Rodolphe Ruggeri, Vertegenwoordiger van de Brusselse Minister van Economie en tewerkstelling
Pieter Timmermans, Directeur-generaal van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO), Johan Bortier, Directeur van de Unizo studiedienst, en Jérôme Crahay, adviseur bij UCM stelden de visie en de verwachtingen van de Belgische ondernemingen voor op het vlak van overheidssteun. Marc Van den Bergh, Directeur bij het Participatiefonds, rondde het debat af.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 35
2.6. Bezoek van ZKH Prins Filip aan onze stand op de Startersdag Naar aanleiding van vijf jaar Vlaamse Startersdag bezocht Prins Filip de diverse standhouders op de Startersmarkt, waaronder ook de stand van het Participatiefonds. ZKH toonde zich bijzonder geïnteresseerd in de microkredieten die door het Participatiefonds worden aangeboden.
36 |
3. Economische en financiële omgeving 3.1. Belgische context De economische activiteit kende in de loop van 2007 een lichte vertraging in de eurozone, eveneens in België. In 2006 bedroeg de stijging van het BBP in België 2,9%. In 2007 bedroeg deze 2,6% volgens de NBB en 2,7% volgens de EC, hetzij een gelijkaardig niveau als het Europese gemiddelde (volgens de EC, 2,6% in de eurozone en 2,9% in de EU-25). Wat de ondernemingen betreft, deze hebben hun bruto-investeringen in vaste activa verhoogd met 5,1%, wat nog hoger is dan vorig jaar. De NBB verwacht voor 2008 een stijging van het BBP met 1,9%. Binnen de eurozone en in België kenden de intrestvoeten in de loop van 2007 opnieuw een stijging. De referentierentevoet van de ECB (de rentevoet van de belangrijkste herfinancieringsoperaties) heeft aldus de tendens van 2006 voortgezet om te komen op 4% in juni 2007. In België liet de impact op de kredieten aan niet-financiële instellingen zich voelen: van januari tot december 2007 ging men van 5,00% naar 5,89% voor de kredieten lager dan of gelijk aan 1 miljoen euro en van 4,27% naar 5,20% voor de kredieten hoger dan 1 miljoen euro. De evolutie van de referentierentevoeten van het Participatiefonds in de loop van 2007 weerspiegelt die tendens.
Referentierentevoet van het Participatiefonds 5,6 5,4 5,2
5 jaar
5,0
7 jaar 10 jaar
4,8 4,6
/0
17
2/
01 /
20 07 1/ 2 1/ 00 02 7 / 16 200 7 /0 2/ 3/ 200 03 7 / 18 200 7 /0 3/ 2/ 200 04 7 / 17 200 7 /0 4/ 2/ 200 05 7 / 17 200 7 /0 5/ 1/ 200 06 7 / 16 200 7 /0 6/ 1/ 200 07 7 / 16 200 7 /0 7/ 31 20 /0 07 7 15 /20 /0 07 8 30 /20 /0 07 8 14 /20 /0 07 9 29 /20 /0 07 9 14 /20 /1 07 0 29 /20 /1 07 0 13 /20 /1 07 1 28 /20 /1 07 1 13 /20 /1 07 2/ 20 07
4,4
Het consumentenvertrouwen is vanaf midden 2007 gedaald. Die evolutie heeft zich voornamelijk tegen het einde van het jaar sterk laten voelen. Vanaf midden 2007 kende het werkgeversvertrouwen – nochtans in stijgende lijn gedurende het eerste semester- eveneens een dalende tendens . In de loop van 2007 steeg de werkgelegenheid in België met 71.000 eenheden. Het geharmoniseerde werkloosheidspercentage daalde van 8,3 naar 7,6% in 2007. Volgens de Eurofactor enquête, voorziet 34% van de Belgische ondernemingen een aangroei van hun personeelsbestand (een niveau dat duidelijk hoger ligt dan de andere ondervraagde landen) tegenover slechts 4% dat een daling verwacht. 37% van de ondervraagde Belgische ondernemingen voorziet eveneens een toename van hun investeringen zodat België op dit vlak, in de top drie blijft samen met Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. We noteren eveneens dat de evolutie van de energieprijs de belangrijkste bekommernis is van de Belgische ondernemingen . Het verslag van de Wereldbank « Doing Business 2008 » stelt dat België momenteel op de 19de plaats gerangschikt staat (37ste in 2007) inzake de soepelheid bij het starten van een activiteit. Inzake de toegang tot krediet staat België slechts op de 48ste plaats (45ste in 2007). In 2007 klasseerde het Milken Institute België op de 21ste plaats op de lijst van landen met de gemakkelijkste toegang tot kapitaal (29ste in 2006). Aldus is België gerangschikt na zijn Britse (2de), Nederlandse (15de), en Duitse (17de) buren en net voor Frankrijk (22ste).
1. NBB, 2008 2. ECB & BNB, 2007 3. NBB, 2007
Evolutie toegekend krediebedrag aan zelfstandigen en vennootschappen (miljoen €)
4. NBB, 2007 5. Eurofactor, 2008
70.000
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 37
3.2. KMO-oprichting in België en ondernemingsgeest Referentierentevoet van het Participatiefonds
5,6 5,4
2007 werd gekenmerkt door een recordaantal nieuw opgerichte ondernemingen: 74.500 volgens Graydon. Het aantal actieve onderne5,2 3,95% ten opzichte van 2006 en kwam op 942.691 ondernemingen (eind december 2007). In 2007 werden echter mingen steeg met 5 jaar 7.613 ondernemingen getroffen door een faillissement. Graydon schat de verhouding faillissementen op 1 op 108 ondernemingen. 5,0 7 jaar We merken op dat deze verhouding 1 op 56 bedraagt voor de «traditionele» KMO’s. Dienaangaande zijn er op regionaal 10 jaar vlak eveneens 4,8 duidelijke verschillen : 1 onderneming op 135 in Vlaanderen, 1 op 103 in Wallonië en 1 op 55 in Brussel. 4,6
00 7 3/ 200 03 7 / 18 200 7 /0 3/ 2/ 200 04 7 / 17 200 7 /0 4/ 2/ 200 05 7 / 17 200 7 /0 5/ 1/ 200 06 7 / 16 200 7 /0 6/ 1/ 200 07 7 / 16 200 7 /0 7/ 31 20 /0 07 7 15 /20 /0 07 8 30 /20 /0 07 8/ 14 20 /0 07 9 29 /20 /0 07 9 14 /20 /1 07 0 29 /20 /1 07 0 13 /20 /1 07 1 28 /20 /1 07 1 13 /20 /1 07 2/ 20 07
/2
2/
02
16
1/
/0
07
20
1/ /0
2/
17
01
/2
00
7
De sectoren van de diensten, de bouw, de kleinhandel en de horeca vertegenwoordigen 48,61% van de starters. Eén starter op drie 4,4 is een vrouw. Het slaagpercentage van starters bedraagt na 5 jaar 71,32%. Na 10 jaar is dat ongeveer 50%. De wereldwijde studie «Global Entrepreneurship Monitor» toont aan dat in 2007 iets meer dan 3,15 % van de Belgische bevolking tussen 18 en 64 jaar oud stappen heeft ondernomen voor de oprichting van een onderneming of eigenaar was van een onderneming die sedert minder dan 42 maanden operationeel was. België verlaat dit jaar zijn positie als rode lantaarn (zijn resultaat was 2,73% in 2006) en neemt op Europees niveau de, weliswaar weinig benijdenswaardige, voorlaatste plaats in; enkel Oostenrijk doet het minder goed .
3.3. KMO-financiering Het KeFiK publiceert driemaandelijks de cijfers inzake kredietverlening aan zelfstandigen en ondernemingen. Tijdens het derde trimester 2007 is het kredietbedrag dat werd toegekend aan zelfstandigen en ondernemingen voor de eerste maal in 3 jaar gedaald (-1,9%). Voortgaand op de huidige economische vooruitzichten voor 2008, is deze negatieve trimestriële aangroei waarschijnlijk het voorteken van een jaarlijkse negatieve aangroei van het toegekende kredietbedrag. Wat het aanwendingspercentage van de kredieten betreft, zowel voor de zelfstandigen als voor de kleine ondernemingen, dit is in de loop van 2007 stabiel gebleven met meer dan 80%. Dit aanwendingspercentage heeft daarentegen een opmerkelijke stijging gekend bij de middelgrote en grote ondernemingen en bedraagt respectievelijk 67% en 57% voor deze twee ondernemingscategorieën.
Evolutie toegekend krediebedrag aan zelfstandigen en vennootschappen (miljoen €) 70.000 60.000 50.000 40.000
39.337 39.630 38.230 38.706 38.753 36.420 36.895 37.009 37.657 35.225 35.815
41.010 41.984
46.131 44.532 44.987 43.195 43.924
48.051
49.287 49.574
Grote vennooschappen 14.692 14.751 14.835 14.634 14.346 14.430 13.738 13.513 13.264 13.252 13.316 13.445 13.341 13.288 13.345 13.425 13.309 13.397 13.400 13.629 13.564
10.000
20
02 20 Q3 02 20 Q4 03 20 Q1 03 20 Q2 03 20 Q3 03 20 Q4 04 20 Q1 04 20 Q2 04 20 Q3 04 20 Q4 05 20 Q1 05 20 Q2 05 20 Q3 05 20 Q4 06 20 Q1 06 20 Q2 06 20 Q3 06 20 Q4 07 20 Q1 07 20 Q2 07 Q 3
0
6. Graydon, 2007 7. Unizo, 2007 8. GEM en Vlerick, 2008 38 |
Kleine vennootschappen Middelgrote vennooschappen
30.000 20.000
Zelfstandigen
2007 werd gekenmerkt door een reeks opmerkelijke feiten met betrekking tot KMO-financiering: Ten gevolge van het losbarsten van de crisis inzake de «subprimes», zijn er tal van hevige discussies gevoerd omtrent de potentiële impact op de Belgische economie en haar KMO’s. Het voornaamste potentiële gevolg hiervan voor de KMO’s is de verstrakking van de voorwaarden tot kredietverlening: samengevat, minder en duurdere kredieten. De resultaten van de Bank Lending Survey van het derde trimester 2007, die een uitgesproken verstrakking van de kredietverleningscriteria aantonen, leken die hypothese te bevestigen. De cijfers inzake kredietverlening gepubliceerd door het KeFiK, geven dit ook duidelijk aan met een eerste daling van de kredietomloop aan ondernemingen en zelfstandigen in drie jaar tijd. Het is momenteel echter niet mogelijk om deze evolutie toe te schrijven aan de crisis op de financiële markten of aan de conjunctuur of nog, aan een combinatie van beide. Zelfs indien de BLS, wat België betreft, in het vierde kwartaal 2007 aantoont dat de kredietverleningscriteria niet gewijzigd zijn, voorspellen de respondanten opnieuw een verstrakking voor het eerste kwartaal 2008. Op basis van de gegevens van het vierde kwartaal 2007 inzake kredietverlening zal ongetwijfeld een tendens kunnen worden afgeleid. Op 1 januari 2007 trad de Capital Requirements Directive in voege (omzetting van de Bazel II-akkoorden), wat een grotere differentiatie van de kredietrisico’s en dus van de kredietvoorwaarden aangeboden aan de ondernemingen met zich meebrengt. Iedere debiteur ontvangt een scoring die gebaseerd is op de studie van het financieel risico van zijn onderneming. Hoe groter het risico verbonden aan het project, hoe meer eigen middelen de bank in reserve zal moeten houden. De notionele intrestaftrek is van toepassing sedert het aanslagjaar 2007. Deze hervorming van de vennootschapsbelasting wil de discriminatie tussen het risicokapitaal en de schuldfinanciering doen afnemen. In 2007 werden er dienaangaande talrijke discussies gevoerd. Het succes van deze maatregel bij de ondernemingen werd aanvankelijk onderschat. Om precies de impact te meten van de maatregel moet er kunnen beschikt worden over alle fiscale gegevens van het boekjaar. Eveneens in 2007 werden in Vlaanderen twee nieuwe fondsen in het leven geroepen : « Fonds Vlaanderen-Internationaal (FVI) » en « CultuurInvest ». FVI draagt bij tot de groei van KMO’s door het verlenen van financiële steun bij hun investeringen in het buitenland. CultuurInvest financieert uitsluitend ondernemingen en projecten in de culturele sector. Deze twee fondsen worden beheerd door PMV-KMO en zijn operationeel sedert 1 januari 2007. Op Europees vlak heeft de Commissie in september 2007 aanbevelingen geformuleerd met het oog op een betere toegang tot financiering voor kleine ondernemingen. De Commissie benadrukt voornamelijk het belang van de dialoog tussen banken en KMO’s en de noodzaak van een goede wederzijdse verstandhouding. De Commissie benadrukt eveneens opnieuw het belang van de ontwikkeling van « mezzanine-financieringen». De Europese venture capital fondsen moeten in om het even welk land van de EU recht hebben op dezelfde systemen als de fondsen opgericht in hun land. Tenslotte is de Commissie van oordeel dat de niet-bancaire instellingen eveneens microkredieten zouden moeten kunnen verlenen, maar benadrukt dat dient vermeden te worden dat de maximumintrestvoeten (door de overheid) te laag vastgelegd worden. Op 9 oktober 2007 werd de verklaring van Estoril gepubliceerd, naar aanleiding van een forum gewijd aan innovatie op het vlak van financiering, dat werd georganiseerd door de Europese Commissie en IAPMEI (Institute for the Support of Small and Medium-sized Enterprises). Die verklaring onderstreept de noodzaak tot het creëren van een ondersteunende omgeving voor KMO’s, zodat zij een beroep kunnen doen op aangepaste financieringsformules gedurende hun ganse levensduur. In de marge van deze verklaring werd eveneens overeengekomen om het Estoril waarnemingscentrum op te richten, dat onder meer tot doel heeft de gegevens te verzamelen die nodig zijn voor de voortzetting van een doeltreffend beleid inzake de innovatie van de financiering en het ondernemerschap.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 39
40 |
4. Evolutie van de toekenning van leningen 4.1. Globale productie 4.1.1. Evolutie van het aantal dossiers 2003
2004
2005
2006
2007
Aanvragen
1.966
1.907
1.917
1.880
2.339
Goedkeuringen
858
882
1.198
1.149
1.635
Evolutie van de totale productie in aantal
Aanvragen Goedkeuringen
2003
2004
2005
2006
2007
In 2007 kende het Participatiefonds een forse stijging van het aantal leningen dat werd toegekend (+42%). Het aantal aanvragen klom met +24%. Het globale goedkeuringspercentage is dus ook toegenomen in vergelijking met 2006, namelijk met 9%. Een constante verbetering van de kwaliteit van de ingediende dossiers door partners van het Participatiefonds ligt aan de basis van die evolutie, evenals het voluntaristische beleid op het vlak van krediettoekenning door het Participatiefonds. 2007 bevestigt de dynamiek van een stijgende productie die het Participatiefonds kent sinds 2004 in het kader van het plan EO Entreprendre/Ondernemen - dat een hervorming van de producten inhield, evenals een belangrijke stijging van de middelen van het Participatiefonds (+ 65 miljoen euro)Evolutie door de tussenkomst het Startersfonds. van de van totale productie in miljoen € 100 90 80 70 60 50
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 41
Evolutie van de totale productie in aantal
Aanvragen Goedkeuringen
2003
2005
2004
2006
2007
4.1.2. Evolutie van de kredietbedragen
Kredietbedrag goedkeuringen (in €)
2003
2004
2005
2006
2007
30.158.309
36.447.667
78.149.266
74.446.514
100.432.509
Evolutie van de totale productie in miljoen € 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2003
2005
2004
2006
2007
Ook qua kredietbedrag bereikte het Participatiefonds in 2007 een absoluut hoogtepunt. Voor het eerst in zijn geschiedenis werd de kaap van 100 miljoen euro aan goedgekeurde leningen overschreden, wat een stijging vertegenwoordigt van 35% ten opzichte van 2006. Andermaal een bevestiging van de stijgende tendens sinds 2003.
4.1.3. Indeling productie per product Product
Aantal 2007
2006
2007
Startlening
464
701
10.475.737
14.902.838
Solidaire Lening
26
31
299.857
325.595
Starteo
431
484
36.136.122
41.372.106
Optimeo
201
270
25.368.060
38.817.503
BA+
19
10
1.980.428
1.103.250
Impulseo
8
1389
186.310
2.411.217
PRIVAK+
-
1
-
1.500.000
TOTAAL
1.149
1.635
74.446.514
100.432.509
9. Leningen zowel van het Participatiefonds als van het Impulsfonds. 42 |
Bedrag (in €)
2006
Indeling productie per product in aantal 0,0%
0,1%
0,7%
1,7% 8,4% Indeling productie per product in aantal
0,6%
17,5% 0,0% 0,7%
1,7%
8,4%
0,6%
17,5% 37,5%
37,5%
40,4%
0,1% 16,5%
BA+ PRIVAK+ Optimeo 1,9%
2,3%
29,6%
2,3%
42,9%
PRIVAK+ Impulseo
16,5% 29,6%
1,9%
Impulseo Starteo BA+ Solidaire Lening Optimeo Startlening Starteo Solidaire Lening Startlening
42,9%
40,4%
2006
2007
In 2007 werden 83,5% van de leningen en 61% van de bedragen toegekend2007 aan starters. De Startlening neemt 43% van de toege2006 kende leningen voor zijn rekening. Het aandeel toegekende Starteo’s bedraagt 30%. Uit die cijfers blijkt het belang van producten specifiek voor starters, evenals het belang van microfinanciering binnen het Participatiefonds.
Indeling productie per product in € 1,5%
0,0% 0,3%
2,7%
2,4%
2,7%
2,4%
Indeling productie per product in € 1,5%
0,0% 0,3%
34,1%
1,1%
38,7%
1,1% PRIVAK+ Impulseo
38,7%
34,1%
BA+ PRIVAK+ Optimeo Impulseo Starteo BA+ Solidaire Lening
41,2%
48,5%
Optimeo Startleing Starteo 48,5%
0,4%
0,3%
0,4%
2007
14,1%
14,8%
2006
2007
Solidaire Lening Startleing
14,8%
14,1%
2006
41,2%
0,3%
De business line cofinanciering – de dossiers die samen met de bank werden verwezenlijkt – vertegenwoordigt 46% van de toegekende leningen en 80% van de toegekende bedragen.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 43
4.1.4. Goedkeuringspercentages Goedkeuringspercentage 2006
65%
Solidaire Lening 54%
67%
82%
Startlening
2007
Starteo
Optimeo
BA+
Impulseo
PRIVAK+
86%
81%
90%
100%
-
82%
86%
78%
99%
100%
Het goedkeuringspercentage geeft de verhouding weer van het aantal goedgekeurde dossiers en het totale aantal kredietaanvragen waarover de Raad van Bestuur zich heeft uitgesproken. Het globale goedkeuringspercentage bedroeg in 2007 76,5%. Het aandeel dossiers dat niet kon worden voorgelegd aan de Raad van Bestuur omdat ze niet beantwoordden aan de ontvankelijkheidscriteria, daalde van 6% in 2006 naar 5% in 2007.
4.2. Cofinanciering STARTEO10 Aanvragen
2003
11
Goedkeuringen Bedrag goedkeuringen (in €)
2004
2005
2006
2007
421
416
523
580
684
237
242
405
431
484
13.960.504
14.648.247
34.531.795
36.136.122
41.372.106
Starteo 800
45
700
40
Aantal
30
500
25
400
20
300
15
200
10
100 0
Bedrag in miljoen €
35
600
5 2003
2004 Aanvragen
2005 Goedkeuringen
2006
2007
0
Bedrag in miljoen €
10. Deze categorie bevat de Instapleningen en de lening Starteo (geïntroduceerd op 1 september 2004). 11. Bevat alle aanvragen die zijn ingediend tussen 01/01/2007 en 31/12/2007, ook de niet ontvankelijke. Bijgevolg is de verhouding goedkeuringen/ aanvragen niet te verwarren met het goedkeuringspercentage van de voorgaande grafiek (opmerking geldt voor alle volgende productiestatistieken per product). Verschillen kunnen ook voortvloeien door aanvragen waarvoor de procedure nog niet is afgewikkeld. 44 |
Aa
20
300
15
200
10
100 0
miljoen €
400
5 2003
2004 Aanvragen
2005
2006
Goedkeuringen
2007
0
Bedrag in miljoen €
OPTIMEO12
2003
2004
Aanvragen
188
192
352
290
352
Goedkeuringen Bedrag goedkeuringen (in €)
89
99
241
201
270
3.759.374
8.619.211
30.436.713
25.368.060
38.817.503
2005
2006
2007
Optimeo 400
45
350
40
Aantal
30
250
25
200
20
150
15
100
10
50 0
Bedrag in miljoen €
35
300
5 2003
2004 Aanvragen
2005 Goedkeuringen
2006
2007
0
Bedrag in miljoen €
De jaarproductie van de business line cofinanciering nam in 2007 toe ten opzichte van 2006, zowel in aantal goedgekeurde kredieten (+19%) als in totaalbedrag (+30%). Het aantal goedgekeurde Starteo’s steeg met 12%. Het bedrag dat hiertegenover staat kende een toename van 14,5% ten opzichte van 2006. Voor de lening Optimeo was de stijging nog sterker: 34% in aantal en 53% in kredietbedrag. Gemiddeld werd er in 2007 per Starteo € 85.480 toegekend en per Optimeo € 143.769.
12. Deze categorie bevat de Progressleningen en de lening Optimeo (geïntroduceerd op 1 september 2004). Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 45
4.3. Private Investment Facility BUSINESS ANGEL + Goedkeuringen Bedrag goedkeuringen (in €)
2003
2004
2005
2006
2007
10
17
17
19
10
1.029.793
1.924.830
1.963.400
1.980.428
1.103.250
Business Angel +
20
2,5
18 2
Aantal
14 12
1,5
10 8
1
6 4
Bedrag in miljoen €
16
0,5
2 0
0 2003
2004
2005
Goedkeuringen
2006
2007
Bedrag in miljoen €
Zowel in aantal (-47%) als in toegekend bedrag (-44%) kende de Business Angel+ in 2007 een daling. Het gemiddelde leningbedrag daarentegen steeg lichtjes van € 104.233 in 2006 naar € 110.325 in 2007. Allicht bestaat er een fenomeen van communicerende vaten tussen de Business Angel+ en de Privak+, het andere risicokapitaalproduct van het Participatiefonds, waarbij de daling van de eerste de stijging van de tweede verklaart. Op 5 jaar tijd heeft het Participatiefonds 73 dossiers goedgekeurd in deze nichemarkt. Ter vergelijking: in 2003, 2004, 2005 en 2006 kwamen in België in totaal 156 financieringen via Business Angels tot stand . Die cijfers tonen het belang van het Participatiefonds Startlening binnen dit marktsegment. 16 1400 1200
Aantal
800 600
13. Aantal: 2003: 37; 2004: 29; 2005: 44; 2006: 46; 2007: nog niet bekend.
European Business Angel Network (2004). Statistics compendium. .
400
12 10 8 6 4
Bedrag in miljoen €
1000
14
European Business Angel Network (2007). Statistics compendium based on the information provided by Business Angel networks having responded to the survey conducted in 2007. . 200 2 46 |
0
0
Aantal
12
1,5
10 8
1
6
4.4. Microfinanciering 4
rag in miljoen €
14
0,5
2 0
0 2003
2004
4.4.1. Startlening
2005
Goedkeuringen
Aanvragen Goedkeuringen Bedrag goedkeuringen (in €)
2006
2007
Bedrag in miljoen €
2003
2004
2005
2006
2007
1.143
1.085
817
757
1.081
471
476
503
464
701
10.788.291
10.835.753
10.855.891
10.475.737
14.902.838
Startlening
1400
16 14
1200
Aantal
10
800
8
600
6
400
4
200
2
0
0 2003
2004
Aanvragen
2005
Goedkeuringen
2006
Bedrag in miljoen €
12
1000
2007
Bedrag in miljoen €
In 2007 kende het aantal aanvragen Startlening een sterke stijging van 43%. Er werd iets meer dan de helft meer goedkeuringen geregistreerd (+51%). Het totaal toegekende bedrag steeg met 42%. Die positieve evolutie is het effect van drie complementaire factoren:
• Een verhoogde samenwerking met de partnersteunpunten van het Participatiefonds, die bovendien een stijging van het goedkeuringspercentage heeft mogelijk gemaakt tot 67% in 2007 (+2%).
• Een hervorming van het Plan Jonge Zelfstandigen in het kader van het Generatiepact van de federale regering, die de maatregel aantrekkelijker heeft gemaakt.
• Een verhoogde sensibilisering van het jongerenpubliek via de mediacampagne rond het Plan Jonge Zelfstandigen die in oktober 2006 nationaal gelanceerd werd op de radio, televisie en in de geschreven pers.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 47
Plan Jonge Zelfstandigen Onderstaande tabel geeft de evolutie van het aantal en het bedrag weer van de goedkeuringen betreffende de Startlening – Plan Jonge Zelfstandigen. 2003
2004
2005
2006
2007
Aantal
31
40
46
41
106
Bedrag
682.810
877.695
990.178
950.191
2.340.880
Ten opzichte van 2006 is het aantal goedgekeurde Startleningen (PJZ) meer dan verdubbeld, evenals de eraan verbonden bedragen (x 2,5).
Plan Jonge Zelfstandigen 2,5
100
2
Aantal
80
1,5
60
1
40
Bedrag in miljoen €
120
0,5
20 0
0 2003
2004
Aantal
2005
2006
2007
Bedrag in miljoen €
Uit die cijfers blijkt eveneens dat de penetratiegraad bij jongeren beneden 30 jaar verdubbeld is in 2007 ten opzichte van het voorgaande jaar. Immers, in 2006 maakte het aandeel jongeren dat genoot van het Plan Jonge Zelfstandigen 8,8% uit van het totale aantal toegekende Startleningen. In 2007 loopt dit aandeel Solidaire op tot 15,1%.Lening 0,45
250
0,4
Aantal
0,35 0,3
150
0,25 0,2
100
0,15 0,1
50
0,05 0 48 |
0 2003
2004
2005
2006
2007
Bedrag in miljoen €
200
Plan Jonge Zelfstandigen 2,5
100
2
Aantal
80
1,5
60
1
40 4.4.2. Solidaire Lening
Bedrag in miljoen €
120
0,5
20 0 Eerste aanvragen 2003 Volledige aanvragen
Goedkeuringen
2002
2003
2004
2005
132 2004 51
178 2005 83
195 96 2006
118
48Bedrag in miljoen 48 €
44Aantal
Bedrag goedkeuringen (in €)
308.871
367.722
419.626
2006
2007
89 0
58
41
38
32
26
31
361.468
299.857
325.595
2007
54
Solidaire Lening 0,45
250
0,4
Aantal
0,35 0,3
150
0,25 0,2
100
0,15
Bedrag in miljoen €
200
0,1
50
0,05 0
0 2003
2004
Aanvragen
2005
Goedkeuringen
2006
2007
Bedrag in miljoen €
De productie van de Solidaire Lening kent sinds 2004 een achteruitgang. Het aandeel van de Solidaire Lening op het totaalbedrag van alle goedgekeurde leningen binnen het Participatiefonds bedraagt slechts 0,4%. Hoewel het aantal aanvragen verder daalt in 2007 ten opzichte van het voorgaande jaar, wordt 2007 ook gekenmerkt door een stijging in het aantal goedgekeurde leningen (+19%) en het totaal toegekende bedrag (+9%). Om de productie van de Solidaire Lening weer op de rails te krijgen, heeft het Participatiefonds een partnerschap aangegaan met Crédal en Hefboom, de specialisten op het terrein wat betreft het verstrekken van microkredieten aan het specifieke publiek van de Solidaire Lening. Hiervan werden in 2008 al de eerste vruchten geplukt.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 49
4.5. Impulseo Financiering ten laste van het Impulsfonds 2006
Financiering van het Participatiefonds
Lening
Premie
Lening
Aanvragen
40
48
11
Goedkeuringen
33
36
8
492.000
720.000
186.310
Bedrag goedkeuringen(in €)
Financiering ten laste van het Impulsfonds 2007
Financiering van het Participatiefonds
Lening
Premie
Lening
Aanvragen
117
82
34
Goedkeuringen
110
76
28
1.648.000
1.520.000
763.217
Bedrag goedkeuringen(in €)
Impulseo in aantal (2007)
120 100 80
1
60
2006 2007
40 20 0 Lening
Premie
Lening
Financiering ten laste van het Impulsfonds
Financiering van het Participatiefonds
Bij de vergelijking van de cijfers, moeten we wel opmerken dat Impulseo pas vanaf september 2006 geïntroduceerd werd. De cijfers voor 2006 slaan dus maar op een klein half jaar.
Activiteitensectoren : Situatie in aantal (2007) 100% 90% 50 |
80%
9,1%
7,8%
8,8%
24,9%
28,5%
25,6%
1
0 Lening
Premie
Lening
4.6. Profiel van de ondernemers Financiering ten laste van het Impulsfonds
Financiering van het Participatiefonds
4.6.1. Verdeling per activiteitensector Activiteitensectoren : Situatie in aantal (2007) 100% 90% 80%
9,1%
7,8%
8,8%
24,9%
28,5%
25,6%
70% 4,6%
60% 50%
4,2%
2,6% 11,1%
17,1%
16,0%
Diensten Vrije beroepen Horeca
40% 30%
Bouwsector
Handel (groot en klein)
36,3%
38,0%
37,7%
Kunstamb. en kl. nijv.
20% 10% 0%
6,3%
13,7%
7,7%
Starters
Bestaande KMO's
Totaal
Handel en diensten blijven in 2007 de best vertegenwoordigde sectoren. Horeca neemt net als de voorgaande jaren de derde plaats in. Het relatieve aandeel van de respectievelijke sectoren blijkt de jongste jaren constant. Een analyse van de evolutie doorheen de tijd toont aan dat de afgelopen 5 jaar, in vergelijking met het jaar 2003, binnen de sectoren geen al te grote veranderingen zijn opgetreden. Desalniettemin treedt er een daling op binnen de dienstensector: als we 2003 als referentiejaar nemen, maken diensten 5% minder deel uit van de portefeuille van het Participatiefonds wat betreft de starters en 3,5% wat betreft de bestaande KMO’s. Ook de vrije beroepen kennen een daling van 5,4% voor bestaande ondernemingen. In de handel daarentegen nemen we een stijging waar van 5,3% voor de bestaande ondernemingen. Zowel bij de starters als bij de bestaande KMO’s die het Participatiefonds in 2007 financierde, nemen de sector van de handel en de dienstensector de topposities in. Bestaande KMO’s bevinden zich vaker dan starters in de sector kunstambacht en kleine nijverheid, terwijl horeca meer in trek lijkt te zijn bij de starters dan bij de bestaande KMO’s.
4.6.2. Leeftijdscategorieën Starters en bestaande ondernemingen per leeftijdscategorie (2007) 100% 90% 80%
0,0%
0,5% 6,3%
0,4% 6,9%
17,6%
20,6%
19,3%
60-69
70% 60% 50%
50-59 43,1%
38,7%
40-49
38,3%
30-39 20-29
40%
< 20
30% 20%
31,4% 35,2%
33,6%
10% 0%
0,1%
Starters
7,8%
0,1%
0,0%
Bestaande KMO’s
Totaal
Bovenstaande tabel geeft de leeftijdscategorieën van de ondernemers weer die een lening toegekend kregen . Met betrekking tot de leeftijd van de ondernemers die een beroep hebben gedaan op de steun van het Participatiefonds, zien we dat 72% tussen 20 en 39 jaar oud is, en 21% tussen 40 en 49 jaar. De leeftijd van het overgrote deel van de starters situeert zich tussen 20 en 39 jaar, terwijl de ondernemers van bestaande KMO’s die door het Participatiefonds worden gefinancierd, zich veeleer in de Geslacht versus leeftijdscategorie (2007) leeftijdscategorie 30 tot 49 jaar bevinden. 100%
0,6%
0,2%
5,9%personen. 14. Dit overzicht werd opgesteld op basis van 7,8% de leningen toegekend aan natuurlijke
90% 80%
19,4%
21,9%
0,4% 6,9% 20,6%
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 51
60-69
0,0%
0,5%
100%
6,3%
90% 80%
0,4% 6,9%
17,6%
20,6%
19,3%
60-69
70%
50-59
60%
43,1%
38,7%
50%
40-49
38,3%
30-39 20-29
40%
< 20
30% 31,4%
20%
35,2%
33,6%
10% 7,8%
0,1%
0%
Starters
0,1%
0,0%
Bestaande KMO’s
Totaal
4.6.3. Geslacht Geslacht versus leeftijdscategorie (2007) 7,8%
0,2% 5,9%
0,4% 6,9%
19,4%
21,9%
20,6%
0,6%
100% 90% 80%
60-69
70%
50-59
60% 35,6%
40,7%
50%
40-49
38,3%
30-39 20-29
40%
< 20
30% 20%
36,3%
31,3%
10%
0,0%
0,2%
0%
33,6%
Mannen
0,1%
Vrouwen
Totaal
Deze tabel geeft per geslacht de leeftijdscategorieën van de ondernemers weer die een lening toegekend kregen bij het Participatiefonds15. We stellen vast dat het aandeel vrouwen groter is bij de 20 tot 29-jarigen, terwijl de mannen meer vertegenwoordigd zijn in de categorie 30 tot 39-jarigen. In vergelijking met 2003 zien we in 2007 dat het aandeel 20-29 jarige mannen afneemt in het voordeel van de 30-39 jarigen. Bij de vrouwen gebeurt hetzelfde, zij het in andere leeftijdscategorieën: een daling bij de 30-39 jarigen en een stijging bij de 40-49 jarigen. Geslacht per product
Cofinanciering 100% 90% 80% 70% 60% 50%
67%
63%
63%
63%
81%
80%
77%
74,5%
Vrouwen
40% 30% 20% 10%
33%
37%
37%
37%
19%
20%
23%
25 ,5%
Aanvr.
Goedk.
0% Aanvr.
Goedk.
2006
Aanvr.
Goedk.
2007
Aanvr.
Goedk.
2006
Starteo
15. Dit overzicht werd opgesteld op basis van de leningen toegekend aan natuurlijke personen. 52 |
Mannen
2007 Optimeo
Aanvr.
Goedk.
Aanvr.
2006
Goedk.
Aanvr.
2007
Goedk.
Aanvr.
2006
Goedk.
2007
Starteo
Optimeo
Ten opzichte van 2006 zijn zowel voor Starteo als voor Optimeo het aandeel aanvragen door vrouwen gestegen. Ook wat betreft de goedkeuringen constateren we een gestage groei van het aantal dossiers ingediend door vrouwen, gaande tot een stijging van 5,5% voor de dossiers Optimeo. Het goedkeuringspercentage van Starteo voor mannen en vrouwen is vrijwel gelijklopend: 78,5% voor mannen en 79% voor vrouwen. Voor Optimeo treedt er echter een verschil op: 82% voor mannen en 94% voor vrouwen.
Microfinanciering
100% 90% 80% 70% 60% 50%
53%
49%
55%
51%
59%
50%
64%
55%
Mannen Vrouwen
40% 30% 20% 10%
47%
51%
Aanvr.
Goedk.
45%
49%
41%
50%
36%
45%
0% Aanvr.
2006
Goedk.
2007
Aanvr.
Goedk.
Aanvr.
2006
Startlening
Goedk.
2007 Solidaire Lening
Het aandeel vrouwen in de Startleningen is wat gedaald ten opzichte van 2006, zowel betreffende de aanvragen als de goedgekeurde Startleningen. Als we mannen en vrouwen apart onder de loep nemen, zien we dat het goedkeuringspercentage bij de “vrouwelijke” dossiers een stuk hoger ligt dan bij hun mannelijke collega’s: 73% voor de vrouwen, tegenover 60% voor de mannen.
Impulseo
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30%
36%
25%
40%
39%
Mannen Vrouwen
64%
75%
Aanvr.
Goedk.
60%
61%
20% 10% 0% Aanvr.
Goedk. 2007
2006 Impulseo
Het aandeel vrouwen voor het product Impulseo16 is in 2007, zowel voor de aanvragen als de goedkeuringen, toegenomen ten opzichte van 2006.
16. Leningen, zowel van het Participatiefonds als uit het Impulsfonds.
100%
Juridische vorm
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 53
50% 40% 30%
64%
75%
Aanvr.
Goedk.
60%
61%
20% 10% 0% Aanvr.
Goedk. 2007
2006 Impulseo
4.6.4. Juridische vorm Juridische vorm
100% 90% 80% 70%
56,5%
53,8%
Activiteit als natuurlijk persoon
60%
BVBA
50%
NV
40% 30%
Andere 33,2%
35,6%
20% 10%
7,1%
0% Aanvragen
3,2%
6,7%
3,8%
Goedkeuringen
In 2007 werden 54% van de kredietdossiers toegekend aan natuurlijke personen. De BVBA’s zijn goed voor 36%, de NV’s 7%. De andere vennootschapsvormen vertegenwoordigen ongeveer 4% van de klanten van het Participatiefonds. Waar we in 2003 nog 85% van de leningen toekenden aan natuurlijke personen die hun zelfstandige activiteit starten, zien we dat dit aandeel in 2007 gedaald is tot 54%. Anderzijds blijkt hieruit ook de forse vooruitgang van de BVBA’s (+24,6%). Er dient te worden onderstreept dat de leningen in het kader van de Business Line Microfinanciering enkel worden toegekend aan natuurlijke personen.
54 |
4.6.5. Aantal werknemers
20,6%
Wat betreft het aantal werknemers op het moment van de indiening van een kredietaanvraag bij het Participatiefonds, zien we een daling van 10% van het aantal eenmanszaken in 2007 ten opzichte van 2006.
Aantal werknemers (FTE) bij aanvraag (2006) 100%
0,5% 2,0%
1,0%
90%
26,1%
60% 100% 50% 90%
1,5% 4,1%
20,6% 2,0%
14,0%
80% 70%
6,0% 7,0%
29,5%
21-50 11-20
Aantal werknemers (FTE) bij aanvraag (2006) 0,5% 2,0%
1,0% 26,1%
40% 80% 30% 70%
6,0% 45,5% 7,0%
1,5% 4,1%
2,0%
6-10 1-5 0
14,0%
29,5% 62,9%
70,4%
21-50 11-20
20% 60% 10% 50%
6-10 27,5% 45,5%
1-5 0
0% 40%
Starters
Bestaande KMO’s
70,4%
30%
Totaal
62,9%
20% 27,5%
10% 0%
Starters
Bestaande KMO’s
Totaal
Aantal werknemers (FTE) bij aanvraag (2007) 100%
0,7% 1,5%
1,1%
90% 80% 60% 100% 50% 90% 40% 80% 30% 70%
30%
39,8%
Aantal werknemers (FTE) bij aanvraag (2007) 0,7% 1,5%
1,1% 36,5% 60,2%
20% 60% 10% 50% 0% 40%
1,6% 3,2%
2,1%
11,2%
36,5%
70%
5,6% 6,7%
5,6% 55,4% 6,7%
1,6% 3,2%
2,1%
11,2% 39,8% 53,4%
21-50 11-20 6-10 1-5 0 21-50 11-20
21,2% 55,4%
Starters 60,2%
Bestaande KMO’s
6-10 1-5
Totaal 53,4%
0
20% 10%
21,2%
0% Starters
Bestaande KMO’s
Totaal
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 55
4.6.6. Slaagpercentage Het algemene slaagpercentage van de dossiers van het Participatiefonds na 5 jaar bedraagt 65%. Ter vergelijking, uit bepaalde studies blijkt dat na 5 jaar nog 71,32% van de ondernemingen actief zijn17. Dat percentage is bemoedigend gezien de sterke vertegenwoordiging van onze portefeuille in de sectoren van de horeca, de dienstenkleinhandel, economische sectoren met de laagste slaagpercentages en gezien de kenmerken van de ondernemingen die steun van het Fonds genieten (kleine ondernemingen, begunstigden van een microkrediet)
Na 1 jaar
Na 2 jaar
Na 3 jaar
Na 4 jaar
Na 5 jaar
Kunstamb. en kl. nijv.
93,44%
88,52%
81,97%
77,05%
72,13%
Handel (groot en klein)
93,43%
79,24%
71,63%
64,36%
60,21%
Horeca
86,81%
70,14%
64,58%
57,64%
55,56%
Vrije beroepen
100,00%
97,73%
97,73%
97,73%
93,18%
Diensten
94,90%
87,24%
78,57%
72,45%
68,37%
Bouwsector
91,67%
85,00%
83,33%
80,00%
75,00%
Totaal
92,79%
81,59%
74,75%
68,78%
64,93%
17. UNIZO Startersservice. Startersatlas. 10 jaar starten met een onderneming in België. Update 2007. 56 |
5. Balansgegevens ACTIVA in Euro BOEKJAAR 31/12/07
BOEKJAAR 31/12/06
5.522.927
5.564.035
IMMATERIELE VASTE ACTIVA
1.501.812
1.403.608
MATERIELE VASTE ACTIVA
3.798.723
3.893.474
FINANCIELE VASTE ACTIVA
222.392
266.953
328.041.157
327.569.099
243.407.745
214.591.707
84.633.412
112.977.392
333.564.084
333.133.134
BOEKJAAR 31/12/07
BOEKJAAR 31/12/06
231.425.013
229.097.323
159.567.489
159.567.489
71.857.524
69.529.834
VOORZIENINGEN VOOR RISICO’S EN KOSTEN
30.515.619
30.460.992
FINANCIELE SCHULDEN
71.623.452
73.574.819
333.564.084
333.133.134
2.327.690
6.566.328
VASTE ACTIVA
VLOTTENDE ACTIVA VORDERINGEN ACTIEMIDDELEN TOTAAL ACTIVA PASSIVA in Euro
EIGEN VERMOGEN KAPITAAL RESERVEFONDS
TOTAAL PASSIVA WINST VAN HET BOEKJAAR TOTALE OMLOOP PER SOORT PRODUCT: A) STARTLENINGEN (in Euro)
Totaal gefinancierd sinds 1984 Terugbetalingen en afgeschreven kredieten Uitstaand kapitaal
Boekjaar 2007
Vorig boekjaar
Stijging
282.735.218 -221.013.790 61.721.428
270.605.386 -212.873.541 57.731.845
4,48% 3,82% 6,91%
Boekjaar 2007
Vorig boekjaar
Stijging
481.147.336 -269.649.643 211.497.693
424.251.614 -237.997.265 186.254.349
13,41% 13,30% 13,55%
B) STARTEO, OPTIMEO,SOLIDAIRE LENINGEN EN BUSINESS ANGEL+ (in Euro)
Totaal gefinancierd sinds 1984 Terugbetalingen en afgeschreven kredieten Uitstaand kapitaal
De winst van het boekjaar, € 2.327.690 is ten opzichte van vorig jaar gedaald. De verhoging van de financiële kosten door het afschrijven van dubieuze debiteuren, de verhoging van de statistische provisies –waarbij het aflopen van het contract inzake de waarborg van het Europees Investeringsfonds medio 2007 een significante impact heeft- en vanzelfsprekend de verhoogde productie van het afgelopen jaar liggen hier aan de grondslag. Conform de bepalingen van artikel 14 § 4 van het Koninklijk Besluit van 22 december 1992 houdende organisatie en werking van het Participatiefonds, wordt de nettowinst van het boekjaar 2007 geboekt in het Reservefonds, waarvan het totaal per 31.12.2007 € 71.857.524 bedraagt. Sinds 1984 werd er voor € 764 miljoen aan mobiliseringen binnen toegestane kredieten gerealiseerd. De omloop anno 2007 bedraagt € 273 miljoen, met name € 61,7 miljoen aan Startleningen en € 211,5 miljoen aan overige leningen. Met een eigen vermogen dat 69,4 % van het balanstotaal bedraagt, is het Participatiefonds een zeer solide instelling.
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 57
58 |
Participatiefonds Activiteitenverslag 2007 | 59