Overzicht samenaankoopactie isolatie Kyoto in het Pajottenland 1
Geselecteerde handelaren en aannemers Prijzen geldig voor inwoners van Bever, Galmaarden, Gooik, Herne, Lennik, Pepingen en Roosdaal, tot 31 december 2011.
Naam
Handelaar (isolatiemateriaal) Aannemer (plaatsing isolatie)
Spatio (voorwaarden geldig Hennep/Onderdakplaten/
Hennep/Onderdakplaten/
tot 30/06/2011)
Papiervlokken in zoldervloer
Houtvezelplaten/ Papiervlokken/Damprem
Ecobati-Kyoto-Solutions
Papiervlokken in daken
3W plus
Glaswol/vlas in daken en zoldervloer
2
Voorwaarden handelaren:
-
Prijzen incl. BTW, leveringskost, kortingen op bestelformulier
3
Voorwaarden aannemers:
-
Prijzen excl. BTW
-
Prijsvoorwaarden individuele offerte op aanvraagformulier
-
Individuele offerte gratis en vrijblijvend uitgevoerd, max. 30 werkdagen na aanvraag door geïnteresseerde
4
Opvolging van bestellingen, individuele offertes via Kyoto in het Pajottenland,
[email protected] of 02/306.45.62
Voorwaarden handelaar onderdakplaten, papiervlokken, hennep, houtvezelplaten, afwerking handelaar Spatio Samenaankoop Isolatie Kyoto in het Pajottenland
Gegevens handelaar: Naam: David Thiry, Spatio BVBA Adres: Bergensesteenweg 189 B, 1600 Sint-Pieters-Leeuw Telefoonnummer: 02/378.25.28 E-mailadres:
[email protected] BTW nummer 479 002 628
Prijzen voor handelaar zijn geldig binnen het Pajottenland, tot 30 juni 2011, inclusief BTW, met en zonder korting (zie voorwaarden onderaan), zonder eventuele transportkosten
1 Onderdakplaten prijs/m² houtvezel onderdakplaat Onderdakplaat op basis van houtvezels: winddicht, waterwerend, isolerend en 1.1 dampdoorlatend. De onderdakplaten moeten in elkaar passen door middel van een vierzijdig (rondom) tand- en
Pavatex Isolair
€
10,54
prijs/m² met maximale korting (zie punt 7)
groefsysteem. - d = 22 mm - Waterdampdiffusieweerstand: 5 - equivalente luchtlaagdikte md = max. 0,12 m - Mét Natureplus-label
€
9,49
2 Isolatiematerialen Hennepisolatie met warmtegeleidingscoëfficiënt λ 2.1 van max. 0,04 W/mK en dampdiffusieweerstand µ = 1-2
Thermohennep
€
10,22
€
8,69
€
11,80
€
10,03
€
15,85
€
13,47
€
21,24
€
18,05
€
23,90
€
20,32
€
26,50
€
22,53
€
9,80
€
8,82
€
12,41
€
11,17
€
17,63
€
15,87
€
23,51
€
21,16
€
27,70
€
24,93
€
33,70
€
30,33
€ €
44,46 8,00
€
2,20
€
1,98
€
2,96
60 mm 80 mm 120 mm 160 mm 180 mm 200 mm Flexibele houtvezelisolatie met Natureplus-label. Steicoflex 2.2 Warmtegeleidingscoëfficiënt λ = max. 0,04 W/mK en dampdiffusieweerstand µ = 5 60 mm 80 mm 120 mm 160 mm 180 mm 200 mm 2.3 Papiervlokken voor vloer in m³ Thermofloc voor 180 mm
3 Luchtdichting / damprem Luchtdichting/damprem (voor de 3.1 plaatsing bij een dampopen dakopbouw) µd = max. 5 m Vochtgestuurde luchtdichting/damprem (Voor 3.2 plaatsing bij een dampdichte platte dakopbouw) µd = 2,3 m (vochtgestuurd)
Proclima
Intello
Vochtvariable luchtdichting/damprem (Voor plaatsing op zoldervloeren - De damprem wordt onder het 3.3 isolatiematerialen en boven de spanten/plafondbalken aangebracht). µd = 0,005 tot 2m
€
2,36
Dasatop
4 Luchtdichtingstape Materiaal volgens de voorschriften bepaald door de fabrikant van het luchtdichtingsmembraan breedte van 50 mm
Unitape
€
5 Levering Pavatex Thermo Hennep
21,78
€ 90,00 Unitape op stock, anders 1 week 5, 6, 8, 10, 12 cm op stock, andere dikte 2 weken
Steico Houtflex
geen stock, min. levertijd 3 weken
Pro Clima
op stock, anders 2 weken
6 Betaling
30 % bij bestelling, saldo contant bij levering
7 Korting Pavatex Isolair
10 % vanaf 40 m²
Thermo Hennep
15% vanaf 40 m²
Steico Houtflex
10 % vanaf 40 m²
Pro Clima
10 % op volle rollen
De materiaaleigenschappen, prijs- en eventuele leveringsvoorwaarden voor deze materialen staan vermeld in tabel hierboven en zijn overeengekomen binnen de samenaankoopactie Isolatie van het Kyoto in het Pajottenlandproject. Deze voorwaarden zijn geldig voor de 7 gemeenten van het Pajottenland, Bever, Galmaarden, Gooik, Herne, Lennik, Pepingen en Roosdaal, en dit tot 30 juni 2011.
Indien levering gevraagd, gelieve als handelaar een precieze prijs voor deze levering te geven: ………………….. € (zie tabel punt 5 voor standaardprijs levering in Pajottenland (Galmaarden)).
Deze levering geschiedt binnen 10 werkdagen of maximaal ….. werkdagen na bestelling op het hierboven vermelde adres en na afspraak van leveringsuur.
De leveringstermijn wordt verlengd door onvoorziene omstandigheden buiten de wil van de handelaar om zonder dat een vergoeding verschuldigd is, wanneer de klant hiervan binnen de 10 werkdagen na het voorval wordt verwittigd en ten laatste op de voorziene leveringsdatum. Wanneer de leveringstermijn wordt opgeschort of verbroken door de geïnteresseerde opdrachtgever, is de opdrachtgever een vergoeding verschuldigd. De handelaar bepaalt in dat geval zelf wanneer de isolatiematerialen geleverd kunnen worden, zonder dat hiervoor enige vergoeding wegens vertraging verschuldigd is. De handelaar is dan niet meer gebonden aan de bedongen leveringstermijn. De prijs voor het materiaal en de levering bedraagt in totaal (BTW incl.): …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………..………………………………………... …………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………… …………………………………………...........................................................................................
Verkoopsvoorwaarden Spatio:
De geleverde goederen blijven het eigendom van Spatio bvba tot volledige betaling van de factuur. Iedere factuur die niet werd geweigerd binnen acht dagen wordt verondersteld aanvaard te zijn. De facturen zijn betaalbaar door storting op het bankrekening nr 310-1535969-60
Vanaf hun vervaldag zal dit van rechtswege en zonder ingebrekestelling aanleiding geven tot een conventionele forfaitaire en onherroepelijke schadevergoeding van 20 % van het factuurbedrag met een minimum van 50 euro. Alle betwistingen tussen partijen vallen onder de uitsluitende bevoegdheid van de Rechtbanken van Brussel. Klachten van welke aard ook komen slechts in aanmerking indien zij ingediend worden bij aangetekend schrijven, binnen 8 dagen na levering. Na afloop van deze termijn zullen de geleverde goederen en prestaties als goedgekeurd en definitief beschouwd worden.
De handelaar bezorgt aan de coördinator van deze actie Bruno Moens een kopie van het volledig ingevulde bestelformulier via
[email protected] of via Educatief Centrum de Paddenbroek vzw Paddenbroekstraat 12 1755 Gooik, dit ter controle van de naleving van de prijs- en andere voorwaarden voor de aankoop van de materialen zoals overeengekomen binnen de samenaankoopactie Isolatie van het Kyoto in het Pajottenlandproject.
Voorwaarden aannemer papiervlokken in het dak Ecobati-Kyoto-Solutions Samenaankoop isolatie Kyoto in het Pajottenland
Contactgevens aannemer Ecobati-Kyoto-Solutions
Naam: Ecobati-Kyoto-Solutions, Radj Ramdas Adres: Hellemeersen 3 9910 Knesselare Telefoonnummer: 09/328.55.11 of 0475/60.67.07 E-mailadres:
[email protected] BTW-nummer: BE 0895.701.661 Registratienummer aannemer: 092211
Prijzen voor aannemers zijn geldig in het Pajottenland, tot 31 december 2011 en exclusief BTW!
Hellend dak: cellulosevlokken 1 isolatie + damprem Papiervlokken plaatsen + luchtdicht afwerken Leveren en plaatsen van cellulosevlokken tussen de kepers en de gordingen: - Handmatig opvullen kleine compartimenten
dikte
d = 16 cm
Prijs per m²
€
39,11
Prijs bij maximale korting (voorwaarden zie hieronder)
€
37,15
- leveren en plaatsen van luchtdichting/damprem aan de binnenzijde van de dakopbouw over de gehele dakoppervlakte. - leveren van steunlatten aan de binnenzijde van de dakopbouw. Plaatsen van deze steunlatten om de 40 cm. - Inblazen van cellulosevlokken* - Luchtdicht afgeplakken of verlijmen aan de randen en de naden en de inblaasopeningen. (afkleven met luchtdichtingstape van min. 50 mm dikte)) - Materiaaleigenschappen cellulosevlokken: l ≤ 0,04 W/mK m = max. 5 m Thermofloc
d = 18 cm
d = 20 cm
€
40,35
€
38,33
€
41,07
€
39,02
2 Hellend dak: extra werken Uitdikken dakvlak door voliges 120*25 a. PEFC of FSC gelabeld Indien aanwezigheid van een soepel onderdak (bijvoorbeeld biplex): b. Aanbrengen hennep 60 mm tegen onderdakfolie/plaat om druk van de cellulosevlokken op te vangen. Plaatsing van extra gordingen (6/18) c. indien de gordingen meer dan 1,5 m van elkaar verwijderd zijn. d. Luchtdicht uitwerken van een velux e.
Leveren en aanbrengen van Vlas tussen opstaande stijlen
3 Verplaatsingskost aannemers Kleine bijkomende werken/regie Korting Toegewezen op totaal gerealiseerde omzet over alle 5 toegewezen woningen, onmiddellijk verrekend of later extra terugbetaald 4
6 Betaling
d = 16 cm
€
20,66
€
19,63
€
19,92
€
18,92
€
20,00
€
19,00
€
40,00
€
38,00
€
43,10
€
40,95
55 €/dag.werf
35 €/u + materiaalkost
totaal te factureren omzet tot 2500 € excl. BTW: 2 % totaal te factureren omzet tot 5000 € excl. BTW: 3 % totaal te factureren omzet tot 10000 € excl. BTW: 4 % totaal te factureren omzet tot 25000 € excl. BTW: 5 % totaal te factureren omzet vanaf 25000 € excl. BTW: 6,5 % voorschotfactuur voor aanvang werken (50 %), andere 50 % contante betaling na oplevering werken
Deze individuele prijsofferte dient binnen de 30 werkdagen na het versturen van deze aanvraag opgesteld te worden door de aannemer.
Deze individuele prijsofferte is vrijblijvend en zal zonder kosten gebeuren, ook bij niet uitvoering van de werken.
De prijs- en andere voorwaarden voor deze werken staan vermeld in de tabel hierboven zoals overeengekomen met deze aannemer voor deze samenaankoopactie via Kyoto in het Pajottenland. Indien bijkomende werken nodig blijken die niet in deze tabel staan vermeld, worden deze in de individuele prijsofferte opgenomen met duidelijke vermelding van kosten en uitvoering.
De voorwaarden van deze individuele offerte zullen vanuit het project Kyoto in het Pajottenland worden opgevolgd en gecontroleerd. De aannemer zal hiertoe een exemplaar van de individuele prijsofferte doorsturen naar de coördinator van deze actie Bruno Moens via
[email protected] of via Educatief Centrum de Paddenbroek vzw, Paddenbroekstraat 12 1755 Gooik.
De voorwaarden in tabel hierboven voor de samenaankoop van isolatie in Pajottenland zijn geldig voor de 7 gemeenten van het Pajottenland, Bever, Galmaarden, Gooik, Herne, Lennik, Pepingen en Roosdaal en dit voor prijsoffertes tot 31 december 2011.
Pas na wederzijdse goedkeuring van deze gedetailleerde individuele prijsofferte kan er een definitieve overeenkomst worden gesloten tussen de opdrachtgever, geïnteresseerde, en de aannemer.
De goede uitvoering van deze werken zal gecontroleerd worden vanuit het project Kyoto in het Pajottenland.
Aan de geïnteresseerde: Gelieve een exemplaar van deze aanvraag tot individuele prijsofferte ook door te sturen naar de coördinator van dit project Bruno Moens op
[email protected] , via Educatief Centrum de Paddenbroek vzw Paddenbroekstraat 12 1755 Gooik of via telefonische melding. Zo kunnen we opvolgen of de individuele prijsofferte wordt opgesteld binnen de 30 werkdagen na het verzenden van deze vraag.
Voorwaarden aannemer glaswol/vlas 3W plus samenaankoop isolatie Kyoto in het Pajottenland Contactgevens aannemer 3W plus Naam: Fabien Maggi Adres: Brusselsesteenweg 617 1731 Asse-Zellik3 Telefoonnummer: 02/467.11.20 Fax: 02/466.49.81 E-mailadres:
[email protected]
Prijzen voor aannemer zijn geldig in het Pajottenland, tot 31 december 2011 en exclusief BTW!
1
Hellend dak: isolatie van glaswol of vlas
dikte
Productspecificaties
Prijs per m²
d = 16 cm R = 4,55
Knauf insulation, Onderdak, nietjes, tape, lijm en afwerkingslatten
€ 13 (materiaal) + 10 (plaatsing) = 23 €/m²
d = 18 cm R = 5,1
Knauf insulation, Onderdak, nietjes, tape, lijm en afwerkingslatten
€ 14 (materiaal) + 10 (plaatsing) = 24 €/m²
d = 14 cm R = 3,16
Onderdak, nietjes, tape, lijm en afwerkingslatten
€ 24 (materiaal) + 10 (plaatsing) = 34 €/m²
d = 18 cm (6 + 12 cm) R = 4,84
Onderdak, nietjes, tape, lijm en afwerkingslatten
€ 19 (materiaal) + 10 (plaatsing) = 29 €/m²
b. Leveren en plaatsen glaswol
b. Leveren en plaatsen vlas
2
Zoldervloer met isolatie van glaswol d = 16 cm R = 4,55
b. Leveren en plaatsen glaswol d = 18 cm R = 5,1
Knauf insulation, Onderdak, nietjes, tape, lijm en afwerkingslatten Knauf insulation, Onderdak, nietjes, tape, lijm en afwerkingslatten
a.
Extra kost houtenwerk vloer: gordingen
Sectie 32 x 175 mm (gedrenkt)
a.
Extra kost houtenwerk vloer: metalen draagschoen
Sectie 32 x 175 mm
Extra kost houtenwerk vloer: gordingen, metaalschoen, afwerken zoldervloer
Sectie 32 x 175 mm (gedrenkt), Sectie 32 x 175 mm, OSB
€ 13 (materiaal) + 8 (plaatsing) = 21 €/m² € 14 (materiaal) + 8 (plaatsing) = 22 €/m² € 3,01/lopende meter+ 15 (plaatsing) = 18,01 €/m² € 3,97/stuk+ 15 (plaatsing) = 18,97 €/m² € 9,88 + 15 (plaatsing) = 24,88 €/m²
3 Extra werken a. Supplementen isolatie in 2 lagen
€
5
a. Supplementen afwerken luik
€
150
a. Supplementen afwerken velux
€
60
Winddicht maken onderdak (vb. a. Terug dichten of afplakken afhankelijk van oppervlakte)
€
150
a. Isoleren zolderluik
€
80
€
75
a.
Bevestigingsmateriaal extra houtenwerk
Deze individuele prijsofferte dient binnen de 30 werkdagen na het versturen van deze aanvraag opgesteld te worden door de aannemer.
Deze individuele prijsofferte is vrijblijvend en zal zonder kosten gebeuren, ook bij niet uitvoering van de werken.
De prijs- en andere voorwaarden voor deze werken staan vermeld in de offerte van deze aannemer voor deze samenaankoopactie via Kyoto in het Pajottenland in bijlage. Indien bijkomende werken nodig blijken die niet in deze bijlage staan vermeld, worden deze in de individuele prijsofferte opgenomen met duidelijke vermelding van kosten en uitvoering.
De voorwaarden van deze individuele offerte zullen vanuit het project Kyoto in het Pajottenland worden opgevolgd en gecontroleerd. De aannemer zal hiertoe een exemplaar van de individuele prijsofferte doorsturen naar de coördinator van deze actie Bruno Moens via
[email protected] of via Educatief Centrum de Paddenbroek vzw, Paddenbroekstraat 12 1755 Gooik.
De voorwaarden in bijlage voor de samenaankoop van isolatie in Pajottenland zijn geldig voor de 7 gemeenten van het Pajottenland, Bever, Galmaarden, Gooik, Herne, Lennik, Pepingen en Roosdaal en dit voor prijsoffertes tot 31 december 2011.
Pas na wederzijdse goedkeuring van deze gedetailleerde individuele prijsofferte kan er een definitieve overeenkomst worden gesloten tussen de opdrachtgever, geïnteresseerde, en de aannemer.
De goede uitvoering van deze werken zal gecontroleerd worden vanuit het project Kyoto in het Pajottenland.
Aan de geïnteresseerde:
Gelieve een exemplaar van deze aanvraag tot individuele prijsofferte ook door te sturen naar de coördinator van dit project Bruno Moens op
[email protected] , via Educatief Centrum de Paddenbroek vzw Paddenbroekstraat 12 1755 Gooik of via telefonische melding. Zo kunnen we opvolgen of de individuele prijsofferte wordt opgesteld binnen de 30 werkdagen na het verzenden van deze vraag.
Vlaams Energieagentschap
Contacteer vrijblijvend onze isolatiecoördinator.
www.3Wplus.be
t 02 467 11 13
[email protected]
Murielle Quadflieg Coördinator Energiescans
t 02 467 11 20 f 02 466 49 81
[email protected]
Fabien Maggi Isolatiecoördinator dak en zoldervloer
vzw 3WPlus Brusselsesteenweg 617 1731 Asse - Zellik
Contact
Verantwoordelijke uitgever: Erwin Cuyx, Brusselsesteenweg 617, 1731 Zellik
Sociale Werkplaats
WONEN, WERKEN & WELZIJN IN HALLE-VILVOORDE
w 3
Woon je in een huurhuis en denk je: dat is werk voor de eigenaar, maar die wil niets doen? Sta er dan even bij stil dat jij zelf ook actie kan ondernemen. Zelf als je je huis huurt, laat je het beter isoleren. Want het is een investering die je binnen de kortste keren terugwint. Je energiefactuur zal spectaculair dalen, met een derde zelfs. Bovendien zijn er tal van premies en bestaan er ook voordelige leningen voor energiebesparende uitgaven.
Dakisolatie. Simpeler dan je denkt.
De warmte in huis stijgt en gaat via het dak de lucht in. Je kan nog zoveel stoken je wil, echt warm zal het in je huis nooit blijven. Je energiefactuur liegt er niet om en dit doet pijn in je portemonnee. Jaar na jaar wordt het erger, want energieprijzen dalen niet meteen.
Wist je dat je door het isoleren van je dak tot 30% van je energiefactuur kan besparen?
€ 2/m² zelfplaatsing
€ 4/m² plaatsing door geregistreerd aannemer
NETBEHEERDER
premie voor niet-belastingbetalers : € 8/m² (€ 9,6/m² beschermde afnemers*)
€ 500 (kan oplopen tot € 1000 voor beschermde afnemers*)
EIGEN INBRENG € 550
tot ± 50 m²
€ 400
€ 500
€ 76
€ 1.018
€ 2.544
GEEN EIGEN INBRENG
€ 160
€ 500
€ 33
7,5 % minder gemeentebelasting
VLAAMSE OVERHEID
€ 440
40% van de factuur (max € 2.830/jaar/woning)
FEDERALE OVERHEID: FISCAAL
€ 1.100
40m² dak 100m² dak
meer info: www.energiesnoeiers.net www.energiesparen.be www.eandis.be www.infrax.be www.livios.be
Bent u benieuwd hoeveel u kan besparen op uw energiefactuur, dan kan u ook beroep doen op een gratis energiescan. Tijdens deze scan bespreken we dan kort uw energieverbruik en gaan we samen na waar er eenvoudig kan bespaard worden.
Gratis energiescan.
Investeringskost tussen € 0 en € 1000, investering meestal op 1 jaar terugverdiend!
Voorwaarden aannemer onderdak, hennep, papiervlokken in vloer Spatio Samenaankoop Isolatie Kyoto in het Pajottenland
Contactgevens aannemer Spatio
Naam: David Thiry, Spatio BVBA Adres: Bergensesteenweg 189 B, 1600 Sint-Pieters-Leeuw Telefoonnummer: 02/378.25.28 E-mailadres:
[email protected] BTW nummer 479 002 628 Registratienummer aannemer: 04.22.11
Prijzen voor aannemer zijn geldig in het Pajottenland, tot 30 juni 2011 en exclusief BTW!
1 Hellend dak: hennepisolatie
dikte
Indien nodig a. Leveren en plaatsen onderdak langs binnen op de kepers Leveren en plaatsen hennep als stijve b. matten
Productspecificaties Pavatex Isolair L22
€
20
d = 18 cm
6 cm tussen kepers + 12 cm achter structuur
€
50
d = 18 cm
1 dikte van 18 cm
€
48
€
15
€
12
c. Leveren en plaatsen metal stud Leveren en plaatsen damprem, d. luchtdichting
Prijs per m²
Proclima DB+, tapeProclima Unitape en Duplex, lijm Proclima Orcon
2
Zoldervloer met cellulosevlokken
Het leveren en plaatsen van a. cellulosevlokken op zoldervloer: λ ≤ 0,04 W/mK; µ = max. 5 m Leveren en plaatsen van een vochtvariable luchtdichting/damprem b. onder het isolatiemateriaal en boven de plafondbalken. µd = 0,005 tot 2m.
d = 18 cm
open vloer damprem type Proclima DB+/Dasatop, Tape Proclima Unitape en Duplex, lijm Proclima Orcon
€
20
€
12
€
30
3 Zoldervloer: extra werken Plaatsing van een houten draagstructuur (18 cm) bovenop de bestaande (betonnen) welfsels: PEFC of FSC a. gelabeld + opvulling met isolatie cellulosevlokken
Installatie werf/aanbrengen materiaal 5 Transportkosten Pajottenland 4
levering en plaatsing houtstructuur balken (18 cm) + opvulling isolatie type cellulose
400 €/werf 75 €
Deze individuele prijsofferte dient binnen de 30 werkdagen na het versturen van deze aanvraag opgesteld te worden door de aannemer.
Deze individuele prijsofferte is vrijblijvend en zal zonder kosten gebeuren, ook bij niet uitvoering van de werken.
De prijs- en andere voorwaarden voor de uitvoering van deze werken door de aannemer voor deze samenaankoopactie via Kyoto in het Pajottenland staan vermeld in de tabel hierboven. Indien bijkomende werken nodig blijken die niet in deze tabel staan vermeld, worden deze in de individuele prijsofferte opgenomen met duidelijke vermelding van kosten en uitvoering.
De voorwaarden van deze individuele offerte zullen vanuit het project Kyoto in het Pajottenland worden opgevolgd en gecontroleerd. De aannemer zal hiertoe een exemplaar van de individuele prijsofferte doorsturen naar de coördinator van deze actie Bruno Moens via
[email protected] of via Educatief Centrum de Paddenbroek vzw, Paddenbroekstraat 12 1755 Gooik.
De voorwaarden in de tabel hierboven voor de samenaankoop van isolatie in Pajottenland zijn geldig voor de 7 gemeenten van het Pajottenland, Bever, Galmaarden, Gooik, Herne, Lennik, Pepingen en Roosdaal en dit voor prijsoffertes tot 30 juni 2011.
Pas na wederzijdse goedkeuring van deze gedetailleerde individuele prijsofferte kan er een definitieve overeenkomst worden gesloten tussen de opdrachtgever, geïnteresseerde, en de aannemer.
De goede uitvoering van deze werken zal gecontroleerd worden vanuit het project Kyoto in het Pajottenland.
Aan de geïnteresseerde: Gelieve een exemplaar van deze aanvraag tot individuele prijsofferte ook door te sturen naar de coördinator van dit project Bruno Moens op
[email protected] , via Educatief Centrum de Paddenbroek vzw Paddenbroekstraat 12 1755 Gooik of via telefonische melding. Zo kunnen we opvolgen of de individuele prijsofferte wordt opgesteld binnen de 30 werkdagen na het verzenden van deze vraag
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE
p. 1
Inleiding In de oorspronkelijke context van het woord, betekent isoleren ons beschermen tegen invloeden van buitenaf, zoals koude, vocht, warmte, geluid, wind
Nu isoleren we ook om een hoger comfort te bereiken. Het streven naar meer comfort heeft op termijn geleid tot het integreren van allerlei installaties voor verwarming, ventilatie en koeling. Het zijn deze installaties die veel energie verbruiken. Door de juiste toestellen te kiezen, maar vooral ook door de buitenschil van het gebouw beter te isoleren, kan je dit verbruik beperken. Goed isoleren betekent voor VIBE vzw het creëren van een zo groot mogelijk comfort met een zo klein mogelijke milieu-impact. Hoe je dat doet, wordt beschreven in deze fiche. Een rij van vijf icoontjes wordt gebruikt om de mate van betaalbaarheid, onderhoudsvriendelijkheid, doe-het-zelf mogelijkheid, gezondheid en milieuvriendelijkheid van een bepaald systeem aan te geven. Per aspect wordt telkens aangegeven of het positief, neutraal of negatief is. Goedkoper dan niet-bio-ecologische alternatieven
Vergelijkbaar met niet-bio-ecologische materialen/technieken
Duurder dan niet-ecologische alternatieven
Weinig onderhoud nodig
Regelmatig onderhoud nodig
Veel onderhoud nodig
Gemakkelijk doe-het-zelf toepasbaar
Sommige delen zijn voor doe-het-zelf toepasbaar
Niet voor doe-het-zelf toepasbaar
Positieve invloed op de gezondheid
Geen invloed op de gezondheid
Slecht voor de gezondheid
Milieuvriendelijk
Beperkte milieuschade
Milieuschadelijk
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen p. 2
1. Isolatiegraad
..................................................... 3
2. Goede uitvoering
............................................... 5
3. Dampdoorlatendheid 4. Zomercomfort
........................................ 6
.................................................. 7
5. Isolatiematerialen
............................................. 8
5.1.Isolatiematerialen op basis van nagroeibare grondstoffen
........... 8 Vlaswolisolatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Hennepisolatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Papiervlokken .......................................................... 9 Houtvezelisolatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Kurkisolatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Schapenwolisolatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Stro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
5.2.Isolatiematerialen op basis van minerale grondstoffen
12 12 12 13 13
5.3.Isolatiematerialen op basis van petrochemische grondstoffen . . . .
13 13 14 14 14
............. Perliet en vermiculiet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cellenglas ......................................................... Silicaatschuimkorrels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Isolatiematerialen op basis van minerale vezels (glaswol, rotswol) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Geëxpandeerde polystyreen (EPS), . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geëxtrudeerd polystyreen (XPS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Resolschuim (PF) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Polyurethaan (PUR) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.4.Richtprijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5.5.Vergelijkende tabel van verschillende isolatiematerialen . . . . . . . . . . . Colofon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
15 16 17
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE
1. Isolatiegraad Op 1 januari 2006 is de nieuwe EnergiePrestatie en Binnenklimaat-regelgeving (EPB-regelgeving) van kracht gegaan. á Zie: www.energiesparen.be voor meer info
Enkele begrippen De lambdawaarde λ (W/mK) is de isolatiewaarde van een materiaal. Hoe lager de lambda-waarde, hoe beter het materiaal isoleert. De lambda-waardes van de meeste bio-ecologische isolatiematerialen schommelen tussen de 0.035 en 0.040 W/mK. U-waarde is de isolatiewaarde van een constructieonderdeel en is afhankelijk van de lambda-waarde van het materiaal en de dikte.
p. 3
gerangschikte ingrepen doe je best eerst (volgens een studie van de KUL, Griet Verbeeck). Nieuwbouw: 1. 16 cm dakisolatie* 2. 8 cm gevel- en vloerisolatie* 3. betere beglazing U= 1.1 W/m²K 4. betere verwarmingsinstallatie 5. alternatieve energie Verbouwing: 1. 8-12 cm dakisolatie* 2. 4-6 cm vloerisolatie* indien gemakkelijk bereikbaar 3. betere beglazing U= 1.1 W/m²K 4. betere verwarmingsinstallatie 5. gevelisolatie & alternatieve energie á Zie: publicatie: Bellens G; Energiezuinig (ver)bouwen: dik isoleren of een dure installatie, VIBE, 2004
K-peil is het isolatiepeil van een gebouw en is afhankelijk van de compactheid van het gebouw, de U-waardes van de constructieonderdelen en de koudebruggen. Een laagenergiegebouw voldoet aan de norm K30. Het E-peil drukt de energieprestatie van een wooneenheid of een andere bestemming uit. Vanaf 1 januari 2006 zijn EPB eisen van kracht bij elke aanvraag van stedenbouwkundige vergunning en mag E100 niet overschreden worden. Een laagenergiegebouw voldoet aan de norm E60. Onderstaande tabel toont richtwaarden voor financieel meest interessante isolatiediktes en andere energetische ingrepen. De hoogst
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE
p. 4
Wil je extra inspanning doen voor het milieu en laat het budget het toe, dan kan je nog iets meer isoleren om een laagenergiegebouw te verkrijgen: Maximale U-waarden - Dak: - Buitenmuren: - Vloeren boven kelder: - Vloeren op volle grond: Maximaal K30 &
0,2 W/m²K 0,3 W/m²K 0,3 W/m²K 0,4 W/m²K
(minstens 18 cm isolatie*) (minstens 12 cm isolatie*) (minstens 12 cm isolatie*) (minstens 9 cm isolatie*)
*: met isolatiematerialen met een λ-waarde & van 0,040 W/mK Isolatiewaarde of λ-waarde (lambdawaarde &) van enkele isolatiematerialen: Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen& Vlas 0,038 W/mK Hennep 0,040 à 0,042 W/mK Papiervlokken 0,039 W/mK Houtvezel 0,037 à 0,040 W/mK Kurk 0,038 à 0,040 W/mK Schapenwol 0,035 W/mK Stro (in de richting 0,080 W/m.K van de halmen) Stro (dwars op 0,052 W/m.K de halmen) Isolatiematerialen uit minerale grondstoffen& Perliet 0,051 W/mK Vermiculiet 0,053 W/mK Cellenglas 0.040 à 0.050 W/mK Silicaat-schuimkorrels 0.040 W/mK Glaswol 0,032 à 0,040 W/mK Rotswol 0,035 à 0,040 W/mK Isolatiematerialen uit petrochemische grondstoffen& EPS 0,033 à 0,042 W/mK XPS 0,029 à 0,038 W/mK PF 0,020 W/mK PUR 0,023 à 0,032 W/mK PIR 0,023 à 0,032 W/mK
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE
2. Goede uitvoering Het effect van alle energiemaatregelen is des te groter naarmate je goed isoleert. Dit heeft niet enkel te maken met de isolatiewaarde van de constructieonderdelen (U -waarde) maar ook met lucht- en winddicht bouwen en het vermijden van koudebruggen &. Uitvoeringsdetails zijn dus heel belangrijk. Om goed te isoleren moet de uitvoering van het isolatiesysteem technisch perfect zijn. Indien je zelf isolatie wilt aanbrengen, kun je dus best begeleiding van een specialist vragen.
Je kunt de luchtdichtheid controleren met een Blower Door test. Bron: Guy Jaenen
p. 5
Tips Vermijd koudebruggen&, Koudebruggen zijn plaatsen waar de isolatie onderbroken is en waarlangs warmte gemakkelijk naar buiten verloren gaat. Wanneer warme lucht afkoelt, bijvoorbeeld in contact met een koud oppervlak, kan er condensatie ontstaan. Condensatie geeft een verhoogde kans op bouwschade en schimmels. Typische koudebruggen zijn betonnen balkons of vloeren die doorlopen van binnen naar buiten, balken boven raamopeningen die in contact staan met de gevelsteen, balken in de buitenmuur, ... Zorg voor een goede luchtdichting & aan de binnenzijde van de constructie, Luchtdichting zorgt ervoor dat er geen warme vochtige binnenlucht in de isolatie kan dringen, er geen warmte verloren kan gaan in de winter en er geen warmte kan binnendringen in de zomer. Bovendien zorgt de luchtdichting voor een vermindering van de geluidslekken. Naden en kieren moeten zoveel mogelijk vermeden en/of zorgvuldig afgeplakt te worden. Maak een dampopen & constructie (gebruik een damprem i.p.v. een dampscherm & om de constructie luchtdicht te maken), Zorg voor een goede winddichting & aan de buitenzijde van de constructie. Winddichting zal ervoor zorgen dat vocht, wind en stof niet in de isolatie kunnen dringen. In een bio-ecologisch opgebouwd dak wordt de winddichting gerealiseerd door de dampopen isolerende onderdakplaat uit houtvezel. De tand- en groefverbinding zorgt voor een uitstekende winddichting. á Zie technische fiche: Vloeren www.vibe.be>downloads> technische documentatie á Zie technische fiche: Buitenmuren www.vibe.be>downloads>technische documentatie á Zie technische fiche: Daken www.vibe.be>downloads>technische documentatie
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE
3. Dampdoorlatendheid Bio-ecologisch bouwen gaat uit van het concept dat de buitenschil van een huis zo veel mogelijk uit dampopen materialen moet bestaan. Dit om in huis geproduceerd vocht op een optimale manier af te voeren of te verwerken. We spreken van ademende muren. Het betekent dat je vermijdt dat jouw gebouw een plastic zak als buitenschil heeft. Met kunststofmaterialen creëer je een plastic zak. Die zijn water- én dampdicht. Over grote oppervlakte dampdicht gemaakte oppervlakken wekken het zogenaamde bunkerklimaat op. Gebruikers ervaren de lucht in zon ruimtes als benauwend en gebruikt. Het diffusieweerstandsgetal µ (mu) duidt de dampdoorlatendheid van een materiaal aan. Het geeft aan hoeveel maal moeilijker de waterdamp doorheen het betreffende materiaal gaat dan door de lucht. Je ziet in onderstaande tabel dat de isolatiematerialen uit nagroeibare isolatiematerialen een kleine mu-waarde hebben en dus dampopen zijn, en de isolatiematerialen uit petrochemische grondstoffen een grote mu-waarde hebben en dus dampdicht zijn. Gebruik daarom liefst isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen.
p. 6
Diffusieweerstandsgetal µ (mu) van enkele isolatiematerialen: Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen & Vlas Hennep Papiervlokken Houtvezel Kurk Schapenwol Stro
1 à 2 1 à 10 1 à 2 1 à 5 5 à 30 4 à 5 2
Isolatiematerialen uit minerale grondstoffen & Perliet 5 Vermiculiet 3 Cellenglas oneindig Silicaat-schuimkorrels 3 Glaswol 1 Rotswol 1 à 5 Isolatiematerialen uit petrochemische grondstoffen & EPS 20-100 XPS 150-300 PUR 50 à 185
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE
4. Zomercomfort Een woning moet niet enkel tegen koude beschermd worden, ook tegen oververhitting in de zomer, want woningen die oververhit raken in de zomer hebben bijna onvermijdelijk nood aan airconditioning. Aangezien deze energievreter het probleem alleen maar verergert, moeten we dit proberen te vermijden.
Tips: Maak een dakoversteek om oververhitting in de zomer te voorkomen, Gebruik isolatiematerialen met een hoge warmteopslagcapaciteit &, zoals papiervlokkenisolatie en houtvezelisolatie. De warmteafgifte gebeurt met heel wat vertraging. Dit betekent dat de schommelingen in oppervlaktetemperaturen aan de binnenzijde veel kleiner zijn dan aan de buitenzijde. Voordelen: Je hebt geen last van hoge temperaturen in de zomer, Je hebt geen airconditioning nodig.
p. 7
Warmteopslagcapaciteit c van enkele isolatiematerialen: Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen & Vlas 1550 J/kgK Hennep 2100 à 2500 J/kgK Papiervlokken: 1940 à 2150 J/kgK Houtvezel 2000 à 2100 J/kgK Kurk 1670 J/kgK Schapenwol 1720 J/kgK Stro 2100 J/kgK Isolatiematerialen uit minerale grondstoffen & Perliet 900 J/kgK Vermiculiet 900 J/kgK Cellenglas 840 J/kgK Silicaat-schuimkorrels 800 J/kgK Glaswol 800 J/kgK Rotswol 800 J/kgK Isolatiematerialen uit petrochemische grondstoffen & EPS 1450 J/kgK XPS 1500 J/kgK PUR 1200 J/kgK
In woningen is het gebruik van materialen met een hoge warmteopslagcapaciteit (zoals baksteen, kalkzandsteen, natuursteen
) een groot voordeel. De warmteopslagcapaciteit c (J/kgK) of inertie van een bouwmateriaal is de capaciteit van het materiaal om warmte op te slaan en vertraagd weer af te geven. Het werkt dus regulerend.
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE
5. Isolatiematerialen
p. 8
Vlaswolisolatie
We kunnen drie groepen isolatiematerialen onderscheiden op basis van de grondstoffen waaruit ze gemaakt zijn, namelijk nagroeibare grondstoffen, minerale grondstoffen of petrochemische grondstoffen. Hieronder vind je een overzicht van verschillende isolatiematerialen uit deze drie groepen.
5.1. Isolatiematerialen op basis van nagroeibare grondstoffen Nagroeibare grondstoffen kunnen op aarde gekweekt worden en komen dus uit land- en bosbouw. Deze materialen genieten meestal de voorkeur. Het voordeel van nagroeibare grondstoffen is dat stofkringlopen volledig gesloten worden. Het sluiten van stofkringlopen garandeert een duurzame ontwikkeling op lange termijn. Het voorkomt uitputting van grondstoffen (een goed beheer waarborgt een constante aangroei) en voorkomt het afvalprobleem (materialen zijn hergebruik of composteerbaar indien geen inmenging van synthetische ingrediënten). Het gebruik van lokale nagroeibare materialen zorgt bovendien voor een continu wereldwijde beschikbaarheid van de materialen en voor mogelijkheden voor ontwikkeling van de lokale economie en autonomie. Dit komt een duurzame ontwikkeling ten goede.
Bron: VIBE
Vlas is niet enkel de basis van linnen, maar ook van een volwaardig isolatiemateriaal dat je zowel op rol als in halfstijve plaat kunt verkrijgen. Onder andere dankzij de extreem lage energieinhoud haalt dit isolatiemateriaal in de Nederlandse NIBE-classificatie& de beste score (1c) op vlak van milieubelasting. Ook als akoestische isolatie presteert vlas zeer goed. Het is brandwerend en schimmelbestendig gemaakt door toevoeging van boorzout en/of ammoniumfosfaten. Hennepisolatie
Hierna volgt een korte bespreking van een aantal nagroeibare isolatiematerialen.
Bron: VIBE
Hennep is net als vlas een bescheiden plant die zonder bemesting of pesticiden en zelfs op schrale grond zeer goed gedijt. Hij groeit snel en levert
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE als mogelijk isolatiemateriaal zowel vezels als stukken met harde schil, de zogenaamde scheven. De hennepvezels worden net als vlas tot matten verwerkt; scheven kunnen als stortgoed of als toeslagstof voor isolerende pleister en lichte mortel worden gebruikt. Omdat het materiaal een schimmeldodende en antibacteriële werking heeft, is impregneren niet nodig. Wel moet een vlamdemper worden toegevoegd. Papiervlokken Ingeblazen
p. 9
helemaal worden volgespoten. Het toevoegen van een klein beetje water maakt de papiervlokken een beetje plakkerig. Dit maakt het mogelijk om ze ook tegen verticale halfopen wanden te spuiten. Deze kun je daarna met plaatmateriaal dichtmaken. Isoleren met papiervlokken leent zich goed voor renovatie omdat je ook onregelmatig gevormde en slecht toegankelijk ruimten kunt vullen. Boorzouten (15 tot 20 procent) beschermen het materiaal tegen brand, schimmel en ongedierte. Papiervlokken kun je niet gebruiken in natte bouwdelen zoals spouwmuren. Onder andere dankzij de extreem lage energieinhoud haalt dit isolatiemateriaal in de Nederlandse NIBE-classificatie & de beste score (1a) op vlak van milieubelasting. In de vorm van matten
Papiervlokken in platen geperst bieden het voordeel dat ze minder hard stuiven en makkelijk te plaatsen zijn, ook door de doe-het-zelver. Als bindmiddel wordt polyolefine gebruikt. De toevoeging van borax en boorzuur maken de matten brandwerend.
Bron: isoproC, Boomer
Isolatiemateriaal van papiervlokken wordt geproduceerd door het vermalen van oud krantenpapier tot wollige vlokken. Met een speciale machine kunnen holle ruimten in wanden (bij houtskeletbouw) of dakconstructies
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE Houtvezelisolatie
p. 10
1. Harde houtvezelplaten Als uitstijvingsplaat in houtskeletbouw. 2. Halfzachte houtvezelplaten Als onderdakplaat (met bitumen of latex geïmpregneerd) of vloerisolatie. · Volumemassa ρ van 230 à 270 kg/m³. · Lambdawaarde van 0,045 à 0,055 W/mK. 3. Zachte houtvezelplaten Als dakisolatie of isolatie in muren van houtskeletbouw. · Volumemassa ρ van 45 à 160 kg/m³ · Lambdawaarde van 0,038 à 0,040 W/mK Kurkisolatie
Bron: Pavatex
Houtvezelisolatie wordt uitsluitend gemaakt uit resthout, spint en schors, wat vrijkomt bij de productie van constructiehout bij houtzagerijen. Het hout wordt verhakt en verkrijgt door middel van een nat procédé een vezelstructuur. Door dit procédé en de toevoeging van aluin als katalysator komt de lignine vrij, dat als bindmiddel gebruikt wordt. Afhankelijk van de toepassing wordt niets, paraffine of latex toegevoegd. De mechanische eigenschappen zijn flexibel, vormvast en veerkrachtig. Bij toepassing in droge constructies is de levensduur onbeperkt. Houtvezelisolatie wordt vaak gebruikt als warmte- en geluidsisolatie. Het heeft daarnaast ook een hoge warmteopslagcapaciteit en een vochtbufferende werking. Houtvezelisolatie bevat kleine beetjes aluminiumsulfaat tegen schimmels en om het lignine te activeren en amoniumsulfaat ter verhoging van de brandveiligheid. Deze zouten vormen geen gevaar voor de gezondheid. Houtvezelplaten bestaan in harde (geen isolatiemateriaal), in halfzachte of zachte vorm.
Bron: Kurkfabriek Van Avermaet
Kurk is een licht, elastisch materiaal, gemaakt van de schors van de kurkeik (Quercus suber). Kurk is nagroeibaar en op zich een weinig milieubelastend materiaal. Door middel van verwarming wordt kurk geëxpandeerd waardoor het in zijn eigen harsen wordt gebonden. Aan het materiaal worden geen stoffen toegevoegd waardoor het tijdens de grondstofwinning, productie en gebruik ook geen gevaarlijke stoffen afgeeft. Kurk kan worden gebruikt in dakconstructies en vloerafwerkingen en is verkrijgbaar in platen of kan gestort worden in de vorm losse korrels.
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE Schapenwolisolatie
p. 11
Stro
Bron: Doscha
Architect: Peter Vos
Isolatie van schapenwol is voor circa 99,6% opgebouwd uit de vernieuwbare grondstof wol. Van uitputting is daarom ook hier geen sprake. Naast het feit dat schapenwol vernieuwbaar is, is het ook een secundaire grondstof. De schapen worden over het algemeen niet primair voor de wol, maar voor het vlees gehouden. Door het zeer lage gewichtspercentage aan toegevoegde stof (enkel een motwerend middel) en de relatief eenvoudige wijze van productie is de hoeveelheid verontreiniging alsook het energiegebruik laag. Hierdoor behaalt dit isolatiemateriaal in de Nederlandse NIBE-classificatie de beste score (1a) op vlak van milieubelasting. Schapenwolisolatie wordt gebruikt in gevels, daken, scheidingswanden, akoestische (systeem)plafonds en tussenvloeren. Omdat het materiaal van zichzelf niet stijf genoeg is, moet het materiaal op een regelwerk bevestigd worden voor verticale toepassing. In dampopen bouwconstructies kunnen deze isolatiematerialen zonder dampremmer worden toegepast. Ook wordt schapenwol als isolatiemateriaal voor buizen en leidingen gebruikt, vaak met een aluminium buitenlaag.
Verwar stro niet met hooi of gras. Strobalen bestaan uit samengeperste dode plantenstengels van een graangewas. Zo goed als alle halmen zijn verwijderd uit het stro net als bladeren en bloemen. Stro is een bijna inert materiaal, met een vergelijkbare chemische samenstelling als hout. Het is vrij moeilijk af te breken, en het vereist gewoonlijk de toevoeging van nitraten om dat te doen. Hooi, echter, is gemaaid gras dat geperst wordt, met veel voedingsstoffen (bladeren, bloemen
) opzettelijk erin gelaten. Hooi breekt af wanneer de organische materie erin begint te rotten. Stro wordt meestal in de vorm van balen gebruikt. Strobalen zijn pakken stro van 45 cm breed, 35 cm hoog en 90 cm à 175 cm lang. Strobalen kun je gebruiken als opvulling in een houtskeletbouw, of als zelfdragende muur. Een Duitse technische goedkeuring van februari 2006 bepaalt de volgende technische eigenschappen voor bouwstrobalen als isolatiemateriaal: Rekenwaarde warmtedoorgangscoëfficiënt: lambda = 0.080 W/mK in de richting van de halmen lambda = 0.052 W/mK dwars op de halmen waterdampdiffusieweerstandsgetal: mu = 2 brandgedrag: normaal ontvlambaar
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE
Tips • De balen moeten zo dicht en compact mogelijk zijn. De balen moeten droog zijn, m.a.w. de vochtinhoud van de strobaal mag de 15% niet overschrijden. • Koop balen uit de buurt, indien mogelijk.
p. 12
vloerconstructies, en is verkrijgbaar in platen of als losse korrels. Cellenglas
5.2. Isolatiematerialen op basis van minerale grondstoffen Isolatiematerialen op basis van minerale grondstoffen zijn meestal aanvaardbaar en behoren tot de categorie van wat men wel eens natuurlijke materialen noemt. Hierbinnen maken we een onderscheid tussen wereldwijd ruim voorradige grondstoffen (zand, klei, leem, andere aardestoffen...) en beperkt voorradige grondstoffen. Perliet en vermiculiet
Bron: Foamglas
Vermiculiet
Perliet is een vulkanisch gesteente dat bestaat uit siliciumoxide en aluminiumoxide. De ruwe vermiculiet is een mica-achtige delfstof, met een gelaagde structuur. Deze minerale grondstoffen worden gebroken en verwerkt tot korrels. Na verhitting expanderen ze, waardoor ze goede isolerende eigenschappen verkrijgen. Perliet kan worden toegepast in dak, muur- en
Cellenglas wordt van oud glas of glasgrondstoffen zoals kwartszand en veldspaat gemaakt. Aan het bij ongeveer 1000°C gesmolten glas wordt koolstof toegevoegd. Het gevormde CO2 laat de glasmassa opschuimen en verder ontstaat er zwavelwaterstof. Cellenglas, ook wel schuimglas genoemd, is een waterdampdicht isolatiemateriaal met gesloten cellen dat vocht-, vuur- en drukvast is en goede isolerende eigenschappen heeft. Het is bijzonder geschikt voor isolatie aan de buitenkant van kelders, voor de isolatie van platte en begroeide daken of als in te metselen isolatieblok. Dit isolatiemateriaal is volgens de Nederlandse NIBE-classificatie & een goede keuze tot een minder goede keuze (2c tot 4a) afhankelijk van het soort toepassing.
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE
p. 13
Silicaatschuimkorrels
een minder goede keuze (3a tot 4c), afhankelijk van het soort toepassing.
Korrels op basis van gerecycleerd glas die via een beperkt aantal kleine openingen in de gevel in de spouw worden geblazen. De in te blazen compartimenten dienen goed luchtdicht te zijn! De silicaatschuimkorrels zijn duur, maar zeer interessant voor renovaties.
Hoewel het Duitse ministerie van Volksgezondheid en Milieu wijst op mogelijke gezondheidsrisicos (longkanker) van minerale vezels van steen- en glaswol, worden ze in België niet als kankerverwekkend beschouwd. Het IARC (International Agency for Research on Cancer) beschouwt glaswol en steenwol als nietklasseerbare materialen, ze behoren namelijk tot groep 3. Dit wil zeggen dat ze niet onder te brengen zijn voor wat betreft de kankerverwekkendheid voor de mens.
Isolatiematerialen op basis van minerale vezels (glaswol, rotswol)
5.3. Isolatiematerialen op basis van petrochemische grondstoffen
Glaswol Bron: VIBE
Glaswol behoort tot de groep minerale producten. Het bestaat hoofdzakelijk uit gerecycleerde glasscherven aangevuld met zuiver zand. Glaswol bestaat voor circa 99% uit lucht. Dit isolatiemateriaal is volgens de Nederlandse NIBE-classificatie & een goede keuze tot een aanvaardbare keuze (2a tot 3c), afhankelijk van het soort toepassing. Rotswol of steenwol wordt vervaardigd uit diabaas of basalt (vulkanisch stollingsgesteente). Bij 1400°C smelt de steenmassa en wordt vervolgens met een zogenaamde spinner weggeslingerd. Hierdoor stolt de vloeistof weer tot draden. Deze draden gaan samen met een bindmiddel in een verhardingsoven. Zo vormt zich een mat. Dit isolatiemateriaal is volgens de Nederlandse NIBE-classificatie & een aanvaardbare keuze tot
Petrochemische grondstoffen of materialen bestaan volledig of voor het grootste deel uit delfstoffen die diep uit de aarde komen. Meestal gaat het om afgeleide aardolieproducten. Vermijd ze zoveel mogelijk! De productie is meestal erg milieuvervuilend. De productie gebruikt gevaarlijke stoffen en het afval kan zelden hoogwaardig gerecycleerd worden en vergaat zogoed als niet. Petrochemische stoffen worden niet binnen redelijke termijn terug in het natuurlijke ecosysteem opgenomen. Een voordeel van een aantal isolatiematerialen uit kunststof is hun, betere isolerende waarde (zie tabel lambdawaardes, hoofdstuk 1 Isolatiegraad). Geëxpandeerde polystyreen (EPS), ook gekend als piepschuim
EPS ontstaat door schuimvorming van styreen (afkomstig van aardolie) met pentaan en waterdamp. Het heeft open poriën. Dit isolatiemateriaal is volgens de Nederlandse NIBE-classificatie & een goede keuze tot een minder goede keuze (2b tot 4c), afhankelijk van het soort toepassing.
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE Geëxtrudeerd polystyreen (XPS)
p. 14
Polyurethaan (PUR)
XPS wordt door een sproeikop met drijfgas geplastificeerd. Dit isolatiemateriaal heeft een gesloten, celstructuur, een hoge druksterkte, een goede isolatiewaarde, en het neemt praktisch geen water op. Het wordt in verschillende kleuren en typen aangeboden. Resolschuim (PF)
De belangrijkste grondstof voor resolschuim of fenolformaldehydeschuim is aardgas en in mindere mate aardolie. Tijdens de productie van resolschuim wordt gebruik gemaakt van diverse chemische stoffen, waaronder fenol, ureum en fenolformaldehyde. Dit isolatiemateriaal is volgens de Nederlandse NIBE-classificatie & een beste keuze tot een minder goede keuze (1c tot 4a), afhankelijk van het soort toepassing.
Polyurethaan wordt onder toevoeging van katalysatoren en drijfgassen uit isocyanaten geproduceerd. Er ontstaan tijdens dit proces harde schuimstoffen met gesloten cellen, die dezelfde toepassingen kennen als XPS. Bij de productie worden er schadelijke en giftige stoffen gebruikt. Dit isolatiemateriaal is volgens de Nederlandse NIBE-classificatie& een minder goede keuze tot een onaanvaardbare keuze (4b tot 7a), afhankelijk van het soort toepassing. á Zie keuzefiche bouwmaterialen: isolatiematerialen www.vibe.be>downloads> technische documentatie
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen TECHNISCHE FICHE
p. 15
5.4. Richtprijzen Een aantal bio-ecologische & materialen zijn duurder dan de klassieke materialen. Kiezen voor een bio-ecologisch materiaal doe je niet omwille van de kostprijs maar omwille van de voordelen op het vlak van milieu en gezondheid. De opgegeven prijzen zijn richtprijzen voor het isolatiemateriaal exclusief BTW. Prijzen variëren naargelang de hoeveelheid die aangekocht wordt. Informeer hiervoor bij de leveranciers of handelaren. á Zie: Stappenplan nieuwbouw>Fase 2> Stap 6.2 Materiaalkeuze: hou de kringloop gesloten Richtprijzen van enkele isolatiematerialen (voor de aangegeven isolatiedikte) Isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen & Vlas 12 cm Hennep 12 cm Papiervlokken 14 cm Houtvezel 12 cm Kurk 12 cm Schapenwol 12 cm Stro 12 cm
euro/m² (excl. BTW) 14,04 16,30 5 15,45 31,10 20,35 6,45
Isolatiematerialen uit minerale grondstoffen & Perliet 15 cm Vermiculiet 15 cm Cellenglas 12 cm Silicaat-schuimkorrels 12 cm Glaswol 12 cm Rotswol 12 cm
euro/m² (excl. BTW) 22,87 19,29 44,04 39,00 (*) 9,6 6,1
Isolatiematerialen uit petrochemische grondstoffen & EPS 11 cm PUR 8 cm
euro/m² (excl. BTW) 19,74 15,91
(*) geleverd en geplaatst (ingeblazen) De aangegeven dikte heb je nodig om een U-waarde & van 0,3 W/m²K te behalen.
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen p. 16
5.5. Vergelijkende tabel van verschillende isolatiematerialen
diffusie weerstandsµ getal µ
Kostprijs materiaal in euro/m² (excl. BTW) voor de aangegeven isolatiedikte
lambda-
volumemassa waarde warmte-opslag- van een ρ NIBE-klasse λd capaciteit materiaal ρ (hellend dak) 90/90 (W/mK) c (J/kgK) (kg/m³) Vlas (12 cm) 1c Hennep (12 cm) Papiervlokken (14 cm) 1a Houtvezel-zacht (12 cm) Kurk (12 cm) 2a Schapenwol (11 cm) 1a Stro (35 cm)
0,038 à 0,040 0,040 à 0,042 0,038 à 0,040 0,039 à 0,040 0,040 à 0,043 0,035 0,052 à 0,080
1550 à 1660 1600 à 1700 1600 à 2150 2100 1670 1720 2100
20 à 35 30 à 36 30 à 60 45 à 140 110 à 190 25 90 à 110
1 à 2 1 à 10 1 à 2 1 à 5 5 à 30 1 à 2 2
14,04 16,3 5 15,45 31,10 20,35 6,45
Perliet (15 cm) Vermiculiet (15 cm) Cellenglas (12 cm)
2c à 4a (plat dak)
0,051 0,053 0,040 à 0,050
900 900 840
135 à 165 100 110
5 3 oneindig
22,87 19,29 44,04
Silicaatschuimkorrel (12 cm) Glaswol (12 cm) Rotswol (12 cm)
2a 3a
0,04 0,032 à 0,040 0,035 à 0,040
800 800 800
25 25 48
3 1 1 à 5
39 (*) 9,6 6,1
EPS (11 cm) PUR (8 cm)
2c 5a
0,033 à 0,042 0,023 à 0,032
1200
15 33
20 à 120 60 à 80
19,74 15,91
(*) geleverd en geplaatst (ingeblazen)
Juli 2008
Isolatie Gezonde en milieuverantwoorde woningen p. 17
Colofon: Deze technische fiche is een licht herwerkte versie van de technische fiche die werd opgemaakt in het kader van het project duurzame jeugdwerkinfrastructuur. Een project dat financieel gesteund werd door de Vlaamse overheid, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie. Auteurs: Arch. Sigrid Van Leemput Arch. Eva Heuts VIBE vzw Vlaams Instituut voor Bio-Ecologisch bouwen en wonen natureplus Belgium Grotesteenweg 91 B - 2600 ANTWERPEN (Berchem) Tel: +32/(0)3/218.10.60 Fax: +32/(0)3/218.10.69
[email protected],
[email protected] www.vibe.be Verantwoordelijke uitgever Thomas Lootvoet Grotesteenweg 91 2600 Antwerpen
Juli 2008