Opgericht Mei 1920 december 2015
MEDEDELINGENBLAD VAN VTV “NUT EN GENOEGEN” TE ZAANDAM Complex: Provincialeweg/Havenstraat – 1506 PG Zaandam – Tel. 075 – 6706370 Internet: http://www.vtvnutengenoegen.nl E-mail :
[email protected] Bestuurssamenstelling Voorzitter E-mail Secretaris E-mail Penningmeester E-mail
Dirk Leentvaar
[email protected] A.M. v.d. Zee - Boon
[email protected] Niek Overmars
[email protected]
Tel. 075 - 6844256 Tel. 075 - 6158952 Tel. 075 - 6123337
Overige Bestuursleden
Willem Kruger Frans Jonker Linda Stroo
Secretariaat
Burg.v.d.Stadtstraat 5 - 1501 SB Zaandam
Keuringscommissie
Willem Kruger, Wicher Verdonk, Piet Hoogwaerts, Pieter de Groot en Eef Vet Frans Jonker Tel. 06 – 81270564
Tuincommissaris
Toezichthouder Werkploegcoördinator Winkel Tel. 075 - 6158952
Winkelcommissie
Linda Stroo, Beppie Dekker, Diana Karrenbeld en Peter van Wijngaarden Tel. 075 - 6176093
Toezichthouders
Willem Kruger, Wicher Verdonk, Pieter de Groot, John Jansen, Klaas de Boer en Dick Vink
Kantine
Ingrid van Deudekom, Madeleine Jans, Sandra Jansen en Margriet Strengman
Sociale commissie
Linda Stroo
Openingstijden Tuinwinkel Zaterdagochtend 09.00 tot 12.00 uur Kantine Open Zaterdagochtend
10.00 tot 11.30 uur
Tel. 075 - 6706370
Openingstijden Papiercontainer Zaterdagochtend 09.30 tot 11.00 uur • • •
Aanvraagformulieren voor een bouwvergunning van tuinhuisjes, kassen, pergola’s e.d. en kapvergunningen, zijn verkrijgbaar in het kantoor of bij het secretariaat. Verzekeringen tuinhuisjes e.d. en schademeldingen. Tel. 075-6123337. Voor noodgevallen is de sleutel van de poort (HOOFDINGANG) opgehangen in het kastje aan het clubgebouw.
Spreekuur Bestuur: EHBO: Redactie tuinkrant:
Iedere zaterdag van 10.00 tot 11.00 uur op tuin 100 Bij calamiteiten 1-1-2 bellen A.M. v.d. Zee - Boon. Kopij vóór de 1e van de maand van uitgifte
Beste Tuinvrienden, Hierbij de laatste uitgave van de tuinkrant van dit jaar en ik weet niet hoe jullie het ervaren maar het is weer omgevlogen. Maatschappelijk is er een hoop gebeurd en veel mensen maken zich terecht zorgen om de toekomst. De vluchtelingenstroom, aanslagen in Parijs, het is allemaal iets wat ook op ons vredige complex regelmatig een punt van discussie is. Sommige meningen zijn ongenuanceerd terwijl anderen wat meer nadenken voordat ze hun mening verkondigen. In alle gevallen zullen we er rekening mee moeten houden dat onze samenleving gaat veranderen. Of dit ten goede of ten slechte is moet iedereen maar voor zichzelf uitmaken. Terug naar onze kleine wereld, terugkijkend kunnen we stellen dat het een goed jaar is geweest. Over het algemeen een goed oogstjaar en er is sprake van een redelijk harmonieuze verhouding tussen de tuinders onderling een aantal kleine meningsverschillen daargelaten. Het bestuur heeft besloten om voortaan het taxeren van de huisjes onder te brengen bij een drietal specialisten, t.w. de gebroeders van Weerden en de heer Ponne. Alle drie de heren hebben een bouwkundige achtergrond en beschikken over voldoende inzicht om tot een taxatie te komen wanneer een tuinder besluit om ons complex te verlaten. Op 19 december hebben we weer de jaarlijkse kerstinstuif, hierbij nogmaals de uitnodiging om bij dit leuke samenzijn aanwezig te zijn!! Het terras aan de achterzijde van de kantine is nagenoeg klaar en van de zomer kunnen we daar heerlijk in het zonnetje zitten. Namens het bestuur de complimenten aan de harde werkers, Frans Jonker en Pieter de Groot die dit weer mogelijk hebben gemaakt! Met betrekking tot de parkeeroverlast kan ik jullie mededelen dat er gesprekken met de Gemeente gaande zijn om dit aan te pakken. Het verzoek vanuit het bestuur ligt bij de Gemeente om het grasveld grenzende aan onze huidige parkeerplaatsen (deels) te verhuren aan Nut en Genoegen zodat “vreemd parkeerders “ hier geen auto`s meer mogen en kunnen parkeren. Vanuit het bestuur zijn er in het afgelopen jaar nogal wat initiatieven geweest om verschillende zaken op ons complex te verbeteren, zonder alle vrijwilligers was dit niet mogelijk geweest, onze dank daarvoor!! Rest mij nog om iedereen en jullie naasten een hele fijne kerst toe te wensen en een gelukkige jaarwisseling!! Met vriendelijke groet, Dirk Leentvaar (Voorzitter Nut en Genoegen)
-1-
BESTUURSMEDEDELINGEN HOOFDPOORT
Met ingang van 1 januari 2016 word de hoofdpoort het hele jaar na 17.00 uur in de middag, bij het verlaten van het complex, op slot gedaan. De zijpoort gaat definitief op slot! ACTIVITEITEN De volgende activiteiten die gepland zijn: KERST-IN ZATERDAG 19 DECEMBER NIEUWJAARSRECEPTIE 2016 ZATERDAG 9 JANUARI 2016 ADRESWIJZIGINGEN ENZ. Het bestuur krijgt soms onverwacht te maken met het feit dat tuinders zijn verhuisd, een ander telefoonnummer of e-mail adres hebben gekregen. Geeft u het a.u.b. door aan het secretariaat als er iets is veranderd, dat is wel zo netjes en zo blijft de administratie op orde. TUINKRANT De eerste tuinkrant van 2016 komt in februari uit, heeft u kopij levert u dit dan in bij de secretaris of in de brievenbus van tuin 100. SLUITING KANTOOR, WINKEL EN KANTINE Zaterdag 5 december is de laatste zaterdag dat de winkel op het complex open is. De kantine en het bestuurshuisje zijn op zaterdag 19 december (KERST-IN) voor het laatst open. Zaterdag 16 januari is de winkel, het bestuurshuisje en de kantine weer open. De werkploegen zijn zaterdag 19 december voor het laatst en beginnen dan ook weer op zaterdag 16 januari 2016. AFWEZIGHEID/VAKANTIE Met name tijdens de zomermaanden ziet het bestuur vaak veel mensen op de tuin die niet bij ons bekend zijn. Daarom onderstaand strookje. Als u met vakantie gaat of langere tijd afwezig zult zijn, vul dan onderstaand strookje in en lever het in bij een bestuurslid of in het bestuurskantoortje. Het bestuur is dan op de hoogte wie er op uw tuin past en regelmatig aanwezig is op uw tuin.
Naam:
tuinnr.
Tijdens mijn vakantie/afwezigheid van
t/m
past onderstaand persoon op mijn tuin. Naam:
telnr.
-2-
Met ingang van 1 januari 2016 gaat de zijpoort van ons Complex op slot!!! -3-
Zoals u wellicht al heeft opgemerkt moet de Hoofdpoort het hele jaar vanaf 17.00 uur afgesloten worden!!! ALS U POST OF IETS ANDERS VOOR DE VERENIGING HEEFT STUURT U DIT DAN A.U.B. NIET NAAR HET COMPLEXADRES! STUUR UW POST, BESTEMD VOOR HET BESTUUR OF DE VERENIGING ALTIJD NAAR HET SECRETARIAAT! STUURT U HET TOCH NAAR DE PROVINCIALEWEG DAN DUURT HET MINIMAAL 7 DAGEN VOORDAT DE POST UITEINDELIJK BIJ HET SECRETARIAAT AANKOMT, OF SOMS HELEMAAL NIET! EN DAT KAN VOOR SOMMIGE MEDEDELINGEN NET TE LAAT ZIJN!
Bestuur Nut en Genoegen T.a.v. het secretariaat Burg. v.d. Stadtstraat 5, 1501 SB Zaandam.
-4-
WERKROOSTER 19 december wk 51 R. Neve T.18 B. Brinkman T.19 L.R. Doeswijk T.39 E. Slof T.44 D. Lufting T.45A J. Oliveira T.48
16 januari wk 2 T. Dulkadir T.3 R. Rijks T.8 C. Colen T.14 H. Pot T.15 B. Morgenthaler T.16 R. Neve T.18
23 januari wk 3 B. Brinkman T.19 T.S. Wan T.19A M. Schoonhoven T.20 B. Ciminera T.21 M. Eggen T.23 B. Gurlek T.25
30 januari wk 4 S. Fatah T.26 M. Biersteker T.30 J.A. Busby T.34 S. Struiksma T.35 S. Ayvas T.36 J. Luiken T.37
6 februari wk 5 L.R. Doeswijk T.39 K. Elboussadani T.42 D. Lufting T.45A W. Verdonk T.46 J. Oliveira T.48 I. v.d. Bergh T.49
13 februari wk 6 A. Seymen T.50 B. Oksuz T.52 G.H. Rot T.55 J. Jansen T.59 H. v.d. Broek T.59A C.M. Jacinto T.60
20 februari wk 7 A. Pinto T.62 S. Keskin T.63 B. Boes T.65 C. Cicek T.67 K. Eijer T.68 M. Strengman T.69
27 februari wk 8 L.M. Verduijn T.69A A.M. Groot T.73 B. Baron T.74 B. McCann T.75 T. Visser T.77 R. v.d. Berg T.78
Het werken in de werkploeg is geen vrijblijvend gebeuren. Iedere tuinder is verplicht om per jaar 20 uur Algemeen Werk te verrichten voor de vereniging! Als u niet kunt, belt u dan met coördinator Frans Jonker Tel. 06 – 81270564. Het werk begint om 9.00 uur en eindigt 12.00 uur. Zorgt u er a.u.b. voor dat u op tijd komt!
-5-
Als ’t om smaak gaat is er maar één nummer 1 Gebr. Groot, keurslagers Winkelcentrum Westerwatering Tel. 075 - 6163583
Onze vernieuwde wagen met een uitgebreid assortiment vis, een zee van kwaliteit!
Winkelcentrum Saendelft Kaaikhof 25 Tel. 075 - 6573808
Standplaats: Winkelcentrum ‘Gibraltar’ Tel. 06 – 23 97 32 02 Vrijdag 8.30 – 18.00 uur Zaterdag 9.30 – 16.00 uur
ZAANDAM
Zuiddijk 24 1501CL Zaandam tel:075-6704784
[email protected] www.karingeers.nl
-6-
WINKELNIEUWS UIT DE TUINTOKO! IN HET NIEUWE JAAR IS DE TUINTOKO VANAF ZATERDAG 16 JANUARI WEER OPEN!
Beste tuinvrienden, De medewerkers van de tuinwinkel willen alle mensen bedanken die regelmatig iets in de pot doen voor de schooltuinen. De regen en de wind eisen hun tol. Er zijn dit keer meer tuinen afgekeurd door overmatig onkruid dan voorgaande keren. Het was voor velen van ons niet bij te houden. Maar we gaan het nieuwe jaar weer met frisse moed beginnen. Zie de aardappellijsten en de nieuwe uitgave van Garant Zaden. Wat zien die er goed uit hé. U kunt de bestellijsten weer inleveren tijdens de Nieuwjaarsreceptie op zaterdagmiddag 9 januari maar in ieder geval t/m 16 januari 2016 in de winkel of in de brievenbus van de winkel! Peter is aan de beterende hand. We wensen hem een voorspoedig herstel en hopen dat hij in het nieuwe jaar weer vaker bij ons in de winkel kan zijn. We verkopen ook Cadeaubonnen. Een leuk cadeau om vrienden eens mee te verassen. Ja, er is volop potgrond en tuinaarde in de winkel. Gasflessen, zand en je kunt voor 5 euro de aanhanger huren. Volop meststoffen en aarde aanwezig. Dit jaar zijn we tot en met 5 december open, 16 januari 2016 gaat de winkel weer open. Wij hopen u allen te zien bij de Kerstborrel op zaterdagmiddag 19 december a.s. en/of op de Nieuwjaars receptie op zaterdagmiddag 9 januari 2016. Kom naar de winkel VOOR UW GEMAK elke zaterdag van 9.00 tot 12.00 uur. Wij staan voor u klaar, groeten van het winkelteam.
-7-
WORMENCOMPOST Inleiding Regenwormen horen bij de familie van de borstelwormen en zijn onmisbaar voor het verteringsproces in de bodem. Dankzij hun inzet kunnen we in het bos wandelen zonder over een meters dik pakket blad te moeten klauteren. Belangrijke soorten Als verteerders van organisch materiaal zijn twee soorten belangrijk. De regenworm (Lumbricus terrestris) Dit is de dikke, grijzige regenworm uit de tuin die kan uitgroeien tot een gevaarte van wel 25 cm. Ze komen tot wel drie meter diep in de grond voor. Wormen zijn heel belangrijk voor het verkleinen en omzetten van organisch materiaal, maar ook hun graafactiviteiten zijn van belang. Zo beluchten ze tot op een behoorlijke diepte de grond, terwijl regenwater makkelijk de grond in kan zakken. Regenwormen zitten bij voorkeur in de grond en komen niet of nauwelijks in compostbakken voor. De compostworm (Eisenia fetida) Deze worm wordt zo’n 8 cm en blijft daarmee veel kleiner dan de regenworm. Ze komen in grote aantallen in de composthoop voor, maar niet in de tuin. Voor de omzetting van organisch materiaal in compost is deze worm onmisbaar.Compostwormen zijn roodachtig van kleur. Ze worden wel te koop aangeboden als ‘tijgerworm’ vanwege de soms oranje gekleurde banden op het lijf. Leefwijze Het lijf van een worm bestaat uit segmenten, ook wel ringen genoemd. Ze zijn duidelijk zichtbaar. De worm kan voortbewegen door de ringen in en uit elkaar te schuiven. Om terugglijden in de gang te voorkomen heeft de worm op de achterste segmenten stugge haren, borstels, zitten. Hiermee kan de worm zich schrapzetten. Een worm beschikt niet over longen maar haalt adem via de huid. Uitdroging is funest, daarom mijdt de worm licht. Als de grond te droog wordt kruipen ze dieper de grond in. Omgekeerd, als de grond te nat wordt komen de wormen omhoog, want dan kunnen ze geen zuurstof meer opnemen. Wormen zijn hermafrodiet (tweeslachtig). Ze zijn dus man en vrouw ineen. Toch paren twee wormen met elkaar. Op een volwassen worm zit een verdikking, het ‘zadel’. Na de paring schuift de worm dit af, gevuld met eieren. Het wordt dichtgemaakt en vormt een cocon. Hieruit komen de jonge wormen te voorschijn. Wormen zijn ook geliefd voedsel voor andere dieren. Onder de grond zijn dat met name duizendpoten en mollen, boven de grond egels en vogels zoals merels en lijsters. Omzetting Het omzetten van organisch materiaal naar compost (of wormenmest) is een gecompliceerd proces dat de wormen niet alleen afkunnen. Belangrijk zijn hierbij allerlei micro-organismen zoals aaltjes, springstaarten, bacteriën en schimmels. Zij doen het voorwerk waarbij de plantendelen goeddeels afgebroken worden. De wormen eten het deels verteerde materiaal, kneden het in hun lijf en poepen het fijn verteerd en korrelig weer uit. Dit is de ‘wormenmest’. Een paar termen De begrippen compost, wormenmest en wormenhumus worden nogal eens door elkaar gebruikt. Compost is het eindresultaat van de omzetting van groente, fruit en tuin-afval (GFT), vaak buiten in de tuin op de composthoop of in een compostfabriek waar grote hoeveelheden ingezameld GFT-afval worden verwerkt.
-8-
De omzetting vindt plaats door wormen en andere bodemorganismen, tijdens het proces ontstaat warmte. Onder mest verstaan we de (verteerde) uitwerpselen van dieren, denk aan koe en paard. Wormenmest of - compost ontstaat als de vertering grotendeels door wormen plaatsvindt. Op internet en bij tuincentra wordt wormenmest te koop aangeboden. Soms wordt de mest gemengd met potgrond, dan wordt het wormenhumus genoemd. De wormen verwennen Juist omdat wormen in de bodem zo belangrijk zijn is het goed om daar in de tuin gunstige omstandigheden voor te creëren. Allereerst moet er voldoende voedsel in de vorm van organisch materiaal zijn. Een strooisellaag met een flinke laag blad is de basis. Hierin kunnen allerlei ongewervelden en micro-organismen een woonplaats en voedsel vinden. Regenwormen trekken het materiaal de gangen in, verkleinen en verteren het. Daarbij mengen ze de grond duchtig dooreen. De grond mag niet te droog zijn, daar kunnen de wormen niet tegen. Gelukkig beschermt de strooisellaag tegen uitdroging. Te nat mag de grond ook niet zijn, dan verdwijnt de zuurstof uit de grond en zouden de wormen stikken. Wormen houden ook van rust. Houd de strooisellaag intact en vermijd zoveel mogelijk activiteiten zoals omspitten en schoffelen. Composthoop Een composthoop is de beste en simpelste manier om wormen te kweken. Voorwaarde is wel dat je een tuin hebt. Als de hoop goed werkt, dan zal onderin een laag zwarte compost te zien zijn met weinig wormen erin, daarboven een laag waar het krioelt van de wormen en daarboven een laag met vers afval. Behalve wormen komen er nog veel meer andere diertjes in voor, bijvoorbeeld pissebedden. Net als wij houden wormen van afwisseling in het menu. Zorg daarom voor variatie, gooi er niet te grote stukken in en voorkom dat het geheel te nat wordt. Dan ontstaan er vieze natte plakken die gaan stinken en waar de vertering gestopt is. Dat kan voorkomen worden door er regelmatig wat droog afval doorheen te mengen. Klein geknipte verdorde stengels bijvoorbeeld zijn mooi droog en brengen ook lucht in de hoop. Eens per jaar moet de hoop omgezet worden. Hierbij wordt de verteerde compost eruit geschept, de overblijvende laag met wormen en vers afval wordt vermengd en kan daarna terug. Om te zorgen voor voldoende lucht in de hoop kunnen onderop wat takken en ander grof materiaal zoals oude plantenstengels gelegd worden. Wormenbak Een andere manier van compost maken is een wormenbak. Hierbij worden de wormen als ‘huisdier’ gehouden in een speciale bak. De wormen worden gevoerd met keukenafval. Bij de compostering spelen zij de hoofdrol. De grote hoeveelheden wormen die hierbij gekweekt worden, worden graag door kippenliefhebbers en hengelsporters afgenomen. De compost of ‘wormenmest’ die overblijft is vrij vochtig, mooi rul en zeer voedselrijk. Professionele kwekers van wormenmest spreken van ‘de kaviaar onder de compost’. Behalve de wormenmest blijft er ook vocht uit de hoop over. Dit wordt wel afgetapt en gebruikt als vloeibare plantenmest. Vooral in Engeland (wormer’) en België zijn wormenbakken populair. Ze zijn daar dan ook kant-en-klaar in de handel. Hier is dat (nog) niet zo. Op internet worden wel wormenbakken aangeboden, maar dit betreft lesmateriaal waarbij het mengen van de lagen grond zichtbaar wordt. Een wormenbak is ideaal als je geen tuin hebt en toch wilt composteren. Nadeel is dat het veel aandacht vergt en dat de capaciteit beperkt is. Er kan bijvoorbeeld alleen keukenafval in. Daartegenover staat dat het een boeiend proces is om te volgen en dat heel snel een mooi eindproduct ontstaat.
-9-
Een wormenbak maken In principe bestaat een wormenbak uit een bak met een dubbele bodem waarin gaatjes zitten. In het onderste deel zit een aftapkraantje om het vocht af te tappen. Bovenop zit een geventileerd deksel. Per soort bak verschilt het aantal lagen en het gemak waarmee de mest geoogst kan worden. Met een vijftal plastic stapelboxen kan een goede wormenbak gemaakt worden. Boor onderin de onderste bak een gaatje op maat van een kraantje, bijvoorbeeld van een regenton. Boor in de bodems van de andere bakken zoveel mogelijk beluchtinggaatjes van 5 à 6 mm, bijvoorbeeld in een raster op 3 à 4 cm afstand van elkaar. De laatste bak wordt op z’n kop gezet als deksel. Natuurlijk moeten de wormen niet ontsnappen. Koop dus bakken zonder open handvatten en sluit de kieren eventueel met tochtband. Wormen houden van donker, koop dus donkere in plaats van lichte of Doorzichtige bakken. Werkwijze Begin in de eerste bak met gaatjes boven het kraantje. Wat versnipperd karton en een laagje verteerde compost vormen een bedje waar de wormen op komen. Een handvol wormen zijn het makkelijkst uit de composthoop van de buren te halen, maar ze zijn ook te koop. Beetje bij beetje wordt keukenafval toegevoegd, liefst kleingemaakt. De wormen kunnen aan het werk. Als het geheel te nat wordt kun je het best snippers karton, of houtkrullen toevoegen. Als de eerste bak vol raakt ga je gewoon verder met de volgende bak erbovenop. De wormen zullen door de ventilatiegaten heen kruipen op zoek naar het verse afval. Na een paar maanden is het afval in de eerste bak helemaal gecomposteerd. Die bak kan er dan tussenuit gehaald worden en leeg weer bovenop gezet worden. Voordat het vocht, ook wel percolaat genoemd, afgetapt kan worden gaan er enkele maanden overheen. Een goede plek Een wormenbak functioneert het best als de temperatuur tussen de 15° en 25° C is. Dat is een heel verschil met een composthoop. Die staat de hele winter buiten. Een composthoop heeft veel meer massa en ook veel meer verschillende organismen die het werk doen. In de composthoop wordt het ook veel warmer dan in een wormenbak, tot wel 60° C. In een goed werkende composthoop worden daardoor onkruidzaden etc. wel vernietigd, maar in een wormenbak niet. Een wormenbak moet veel beschutter en warmer staan dan een composthoop. Liefst in een schuur of garage, een beschut balkon (bij vorst afdekken) of voor de echte enthousiastelingen in de keuken. Een goed werkende wormenbak stinkt niet, is dat wel zo, dan gaat er iets niet goed! Hoogstwaarschijnlijk is het te nat geworden. En dan... Als het allemaal goed gegaan is, begint na een paar maanden de oogsttijd. Voor sommigen zijn dat de wormen, voor tuinliefhebbers de mest. Voor puur gebruik is de mest te sterk. Beter kun je het eerst door oude potgrond of zand mengen. Ook het druipwater of percolaat moet aangelengd met water (1:10) gegeven worden. Het bevat nogal wat zouten, waardoor de planten schade op kunnen lopen. Bron: AVVN ’t Groentje
- 10 -
KANTINEROOSTER PERIODE DEC. 2015 – JAN. – FEBR. – MRT. 2016 Zaterdag Kantinedienst Bijzonderheden 12 december Margriet Strengman Blanca Baron 19 december Jan Stroop Ingrid van Deudekom Kerst-In 16 januari Sieta Eijer Jeanne Brouwer 23 januari Ineke Verdonk Mia Eggen 30 januari Lidy Bellaart Ingrid van Deudekom 06 februari Sandra Jansen Hanneke de Groot 13 februari Madeleine Jans Leny v.d. Broek 20 februari Eef Vet Adri Kort 27 februari Margriet Strengman Blanca Baron 05 maart Jan Stroop Madeleine Jans 12 maart Sieta Eijer Jeanne Brouwer 19 maart Ineke Verdonk Sandra Jansen 26 maart Mia Eggen Hanneke de Groot Bij vragen op- of aanmerkingen belt of mailt u met Ingrid van Deudekom tel.: 075-6123337 e-mail:
[email protected]
Ik wil iedereen hartelijk bedanken voor de vele kaarten, telefoontjes, bezoekjes enz. die ik ontvangen heb tijdens mijn verblijf in het ZMC en Oostergouw. Groeten van Tom v.d. Zee tuin 7.
Snackbar ‘De Haaven’ Voor al uw AMBACHTELIJKE SNACKS Nieuw Interieur Div. Menu’s € 7,50 Havenstraat 1 1506 PG Zaandam Tel. 075 – 6700101 www.dehaaven.nl
- 11 -
NIEUWE TUINDERS Er zijn tuinders vertrokken en nieuwe tuinders mogen wij weer begroeten op ons complex. Wij wensen deze tuinders veel tuinplezier toe.
Tuinders die ons hebben verlaten Tuin 1A - P. Sangpukdee Tuin 44 - E. Slof en D. Karrenbeld Tuin 53 - C. Akyar Tuin 84 - A. Blok Tuin 87 - W. Korssen (Overleden) Tuin 99 - G. Acar
Nieuwe Tuinders Tuin 65 - B. Boes
ALLER- ALLERLAATSTE OPROEP DE DVD IS NOG STEEDS NIET TERUG! EEN AANTAL MAANDEN GELEDEN HEEFT IEMAND DE DVD GELEEND UIT HET BOEK VAN
BERT YDEMA ‘DE GROENE HEMEL’ DIT BOEK LIGT IN DE LEESMAND OP DE GROTE TAFEL IN DE KANTINE! WIJ WILLEN DEZE DVD GRAAG WEER TERUG HEBBEN! ALS U DEZE DVD PER ONGELUK NOG IN UW BEZIT HEEFT WILT U DEZE DAN ZO SNEL MOGELIJK TERUG LEGGEN OP DE LEESTAFEL! BIJ VOORBAAT DANK!
- 12 -
NOMINATIE ZAANSE VRIJWILLIGERSPRIJS Misschien is het u ontgaan maar de begeleiders van de schooltuinen waren ook dit jaar weer genomineerd voor de Zaanse Vrijwilligersprijs. Helaas hebben wij niet gewonnen maar daar gaat het niet om. Het betekend wel dat wij gewaardeerd worden en dat is fijn.
Helaas ontbreekt Tom op deze foto hij is herstellende van zijn heupoperatie en kon er dus niet bij zijn.
- 13 -
WIST U: • Dat wij er met ingang van deze tuinkrant een lid bij hebben die in iedere tuinkrant zal zorgen voor een lekker recept. • Dat er ook weer tuinders ons complex hebben verlaten, sommige vanwege hun gezondheid en sommige omdat ze zich er toch op hadden verkeken hoeveel werk het toch wel is. • Dat wij weer nieuwe tuinders op ons complex mogen begroeten en dat wij ze veel succes wensen met tuinieren. • Dat als u iets wilt bouwen, verbouwen of veranderen aan uw opstallen, u dit dan middels een bouwaanvraag moet aanvragen. • Dat als u een boom wilt kappen of drastisch wilt snoeien u ook dit moet aanvragen. • Dat u de aanvraagpapieren hiervoor iedere zaterdagmorgen tussen 10.00 en 11.00 uur kunt krijgen in het bestuurshuisje op tuin 100. • Dat u niet eerder met uw werkzaamheden mag beginnen voordat u schriftelijk toestemming heeft gekregen van het secretariaat. • Dat de tuintoko op zaterdag 5 december voor het laatst open is en dat de tuintoko op zaterdag 16 januari in 2016 weer open gaat. • Dat de werkploegen op zaterdag 19 december voor het laatst dit jaar worden opgeroepen, en dat we op zaterdag 16 januari 2016 weer beginnen. • Dat ook het bestuurshuisje tussen zaterdag 19 december 2015 en zaterdag 16 januari 2016, gesloten is. • Dat u uw bestellijsten voor het komende jaar weer in kunt leveren tijdens de Nieuwjaarsreceptie, en in ieder geval t/m 16 januari 2016 in de winkel of in de brievenbus van de winkel! • Dat er nieuwe borden zijn geplaatst aan de hoofdpoort en dat deze na 17.00 uur het gehele jaar door dicht en op slot moet. • Dat de zijpoort nu definitief op slot gaat. • Dat de schooltuincommissie weer was genomineerd voor de Zaanse Vrijwilligers Prijs en dat zij ook dit jaar niet gewonnen hebben. De nominatie op zich is al een eer.
- 14 -
De kerstdagen komen er weer aan en wat is het soms moeilijk om voor iedereen in de familie te koken. Hier is een recept wat er niet alleen mooi uit ziet en gezond is, maar ook erg lekker is. Geroosterde groenten uit de oven (Voor 4 personen) Ingrediënten: 1 pompoen (schoongemaakt, geschild en in stukken) 1 groene en 1 rode paprika (in lange reepjes) 1 winterpeen (in schijfjes) 1 grote ui (in schijven) 1 pastinaak (in stukjes) 1 zoete aardappel of 2 gewone grote aardappels Optioneel een half kopje gemengde zaadjes of pitten (sesam, pompoen of lijnzaad). Alles in een kom doen, met 2 eetlepels olie overgieten en door elkaar husselen. Op de bakplaat leggen (het liefst met bakpapier, hierdoor heb je minder schoonmaakwerk op het eind) en eventueel met zaadjes bestrooien. Het geheel in de voorverwarmde oven bij 180 graden 30 minuten lang bakken. Als bijlage voor de vleesliefhebber: Biefstuk of een stuk gegrilde kip Als bijlage voor de vegetariër: Bijvoorbeeld een quiche of een fritatta (lekker en feestelijk met asperges) Als bijlage voor de veganist: Een kikkererwtenburger in de vorm van een ster (lekkere recepten online bij bijvoorbeeld www.leukerecepten.nl) Als bijlage voor de visliefhebber: Zalm met honing en gember Ingrediënten: 4 stukken zalm - Een stuk gember (ca. 2.5 cm groot, geraspt of heel fijn gehakt) 1 bos lente-uitjes (fijn gehakt) - 2 eetlepels sojasaus - 2 eetlepels vloeibare honing De zalm op de huid in een ovenschaal leggen, met gember en lente-uitjes bestrooien, hierna de sojasaus en honing overheen gieten. Met een deksel afdekken (alufolie werkt ook) en 1 uur in de koelkast marineren. De oven voorverwarmen op 180 graden en (eventueel samen met de groeten als er een heteluchtoven beschikbaar is) 30 minuten laten bakken. Birthe Schieke T.100A - 15 -
DE EGEL Je kunt hem nu nog wel eens zien: een egel die de straat oversteekt, maar over een paar weken duikt ie onder voor z’n winterslaap. Er zijn egels die ’t zover niet brengen, die worden doodgereden. En ’t is nog wel zo’n nuttig dier. Op Wikipedia vind je een heleboel over de egel, zijn voedingspatroon, zijn leefwijze, enzovoorts. Ook: “De egel is een belangrijke ongediertebestrijder, die veel schadelijke insecten als rupsen eet. In tuinen zijn egels daarom graag geziene gasten.” De egel heeft nut. Maar geen woord over zijn benamingen, terwijl die toch zo aardig zijn. Dat is mijn genoegen. Zijn officiële naam is Erinaceus europaeus, maar in ’t ABN heet ie egel. Die naam komt, wat de volkstaal betreft, juist niet voor in ’t westen, waar ’t ABN toch ontstaan is, juist in de periferie van het Nederlandse taalgebied, dat wil zeggen in het zuidoosten en in het noordoosten. Het woord egel wordt herleid tot het werkwoord eggen, dat >prikken= betekent en dat je ook terugvindt in de naam eg, voor het bekende landbouwwerktuig. De eg heeft pennen en dat is ook ’t opvallendste kenmerk van de egel. In Oost-Brabant en de Kempen wordt pinegel gezegd, wat dus een beetje dubbelop is. Overigens werd iemand met een moeilijk karakter ook wel pinegel genoemd. Egel is al een heel oude naam want Jacob van Maerlant (ca. 1225- ca. 1300) vermeldt hem al in zijn boek Der Natuere Bloeme, waar hij zegt dat ’t beestje >in dietscher tale= eghel heet. We mogen daar wel uit afleiden dat egel vroeger in het hele Nederlandse taalgebied bekend was. De naam die tegenwoordig ’t meest gebruikt wordt is stekelvarken. Dat is op ’t eerste gezicht een vreemde naam, niet door dat stekel, maar vanwege varken. Want er is weinig overeenkomst te ontdekken tussen een egel en een varken. Maar die is er wel als we ons even ’t wílde zwijn voorstellen, dat vroeger veel meer voorkwam dan tegenwoordig. De egel lijkt wel een kleine uitvoering van dat wilde zwijn: zelfde ruige haargroei en zelfde spitse snuit. De naam stekelvarken voor de egel is natuurlijk ontstaan in de tijd dat wilde zwijnen nog bekende verschijningen waren. Dat moet dan nog vóór de 17e eeuw gebeurd zijn, want daarna is ’t wilde zwijn door bejaging in vrijwel geheel Nederland uitgestorven geraakt. De 16e-eeuwse woordenboekmaker Kiliaan kent de benaming stekelvarken niet, dat wil zeggen niet in het Nederlands. Hij geeft wel stackel-swijn, maar noemt die naam Saksisch. Stekelvarken is daarna de belangrijkste benaming in het grootste deel van ons taalgebied geworden, in de Randstad, Noord-Holland, Zeeland, Overijssel en Gelderland. ’t Heeft daar ’t woord egel verdrongen. Elders is ’t woord een fusie aangegaan met ’t oude woord. Dat
- 16 -
zien we onder andere in Groningen en Friesland, waar namen voorkomen als : iegelzwien, iggelvarken, zwieniegel en iechelbaarg; baarg is ’t Friese woord voor ‘varken’. ’t Succes van ’t nieuwe stekelvarken heeft zeker te maken met zijn beeldend karakter. Ik heb stekelvarken, net als dat pinegel, ook wel eens horen gebruiken voor een ‘stekelig’ persoon. Dat de gelijkenis met ’t wilde zwijn de naam stekelvarken heeft ingegeven wordt, wat mij betreft, onomstotelijk bewezen door de benaming everzwijn, die in West-Vlaanderen gebruikt wordt. Everzwijn was vanouds namelijk specifiek de naam voor ’t wilde zwijn en die is vanwege de gelijkenis ook aan de egel gegeven. Naast egel geeft Kiliaan nog maar één andere naam: hurts of horts. Ook Van Maerlant vermeld dat woord al, in de vorm heerts. Aan die laatste vorm is te zien dat ’t een ontlening is van ’t Franse herisson >egel=. Ik vermoed dat ’t Franse woord aanvankelijk nog wel met een h uitgesproken. Maar die h is in de loop der tijd in veel zuidelijke dialecten verdwenen. Vandaar dat we, in de Belgische provincie Brabant, dat woord tegenkomen in de vorm erse. Jan Stroop T.1
STORMEN Na de vele stormen die wij de laatste tijd hebben gehad komen er maar weinig tuinders even kijken hoe het met hun tuin is gesteld. Als ik over het complex loop zie ik dat er kleine platte bakken, kinderhuisjes, takken enz. in andermans tuinen zijn gewaaid. Kom na een storm eens even kijken en zet het kinderspeelgoed goed vast of berg het in uw huisje op. Ook afgewaaide takken kunt u dan opruimen. Mocht het zo zijn dat er een tak bij uw buren in de tuin of ergens op terecht is gekomen, meldt u dit dan even aan de betreffende tuinder dat is wel zo netjes!
BESTELLIJSTEN De bestellijsten zitten weer bij de tuinkranten en elders kunt u lezen tot wanneer u deze in kunt leveren. Houdt u er wel rekening mee dat als u volgend jaar aardappelen wilt poten, deze poters gekocht/besteld moeten zijn in de tuintoko! Dit zijn gecertificeerde poters! Poters gekocht in de tuincentra enz. worden niet geaccepteerd. Mocht het zo zijn dat u deze poters toch aanschaft en poot dan moeten zij worden verwijderd!
- 17 -
DE KERST-IN Op zaterdagmiddag 19 december van 14.00 tot 16.00 uur houden we een gezellige Kerst-In in het Tuindershonk. Alle leden en donateurs zijn welkom voor een gezellig samenzijn! In de wintermaanden is het altijd stil op ons mooie complex. De tuinen èn de tuinders rusten uit van het zomerseizoen. Zo vlak voor de Kerstdagen willen we daarom voor de laatste keer van het jaar met alle tuinders bij elkaar komen in onze mooi versierde kantine. Kom allemaal gezellig langs!
- 18 -
NIEUWJAARSRECEPTIE Zaterdag 9 januari 2016 a.s. van 14.00 t/m 16.00 uur! Leden en donateurs zijn van harte welkom!
Het Bestuur en de commissies van VTV ‘Nut en Genoegen’ wensen al onze leden, donateurs en adverteerders fijne Kerstdagen en een Gelukkig, Gezond en Groeizaam Nieuwjaar toe!
- 19 -
P.Boorsmastraat 24A, 1507 WS Zaandam Telefoon 075 – 6164596 E-mail
[email protected]
Werkplaats Rechte Tocht 9b, 1507 BZ Zaandam
- 20 -
