OVERHEAD TE BELANGRIJK OM OVER HET HOOFD TE ZIEN
VERNIEUWING BBV - AANLEDING Na 10 jaar BBV: begroting en jaarstukken nog teveel voor financieel specialisten Wens versterking rol gemeenteraad kaderstelling en controle Wens tot meer financiële vergelijkbaarheid Beter inzicht in de financiële positie van de gemeente erkenning onderlinge afhankelijkheid (art. 12) Toenemende belangstelling voor verslaggeving in de publieke sector Vragen maar ook irritatie rond de huidige praktijk van de rechtmatigheidscontrole
VERNIEUWING BBV - PROCES 1. 2. 3. 4.
Bestuurlijk getrokken (S. Depla wethouder gemeente Eindhoven en voorzitter commissie financiën van de VNG 2015) Draagvlak binnen de commissie financiën VNG Een commissie Depla , die de kar trekt (drie bestuurders, deskundigen, VNG, IPO, Ministerie van BZK, Commissie BBV) Een veelheid aan ronde tafelconferenties met : Gebruikers (raads- en statenleden) Deskundigen (Financieel, CBS, Onderzoeksbureaus) Controleurs (NBA, Gemeentelijke accountants) Bestuurders Aparte studies (accountantscontrole)
5. 6. 7.
Na rapport Depla (voorjaar 2015) overname stokje Ministerie BZK en een tweetal landelijke uitgerolde regionale conferenties Steun van de ministers van BZK en Financiën en de VNG. Kortom een zeer intensief traject met focus op inhoud.
INZICHT IN OVERHEAD EN KOSTEN Huidige BBV: geen specifieke voorschriften voor kostenberekening of –toerekening. Hierdoor: • weinig inzicht in kosten van overhead; • kostenberekening van producten is niet helder; • discussies en gerechtelijke procedures over tariefberekening.
WAT WILLEN DE GEBRUIKERS Overhead in apart programma
Nee Ja Neutraal
Voorschriften kostentoerekening voor betere vergelijkbaarheid tarieven Niet Wel Neutraal
ZIN EN ONZIN • Doel van kostendoorbelasting? • Welke kosten belasten we door? • Hoe? • Wat is het (neven) effect? • Wat kost het om door te belasten? • Wat vindt de klant er van?
ZIN EN ONZIN Manieren van doorbelasting : • Opslagmethoden (primitief of verfijnd) • Activity based costing (ABC) • Kostenplaatsmethode (kostenverdeelstaten)
ZIN EN ONZIN Niet doorbelasten is eenvoud Eenvoud geeft focus Focus geeft rendement Rendement geeft plezier
UITWERKING • Definitie overhead • https://www.venstersvoorbedrijfsvoering.nl/download/Definitie% 20Overhead%20Vensters%20voor%20Bedrijfsvoering.pdf
• Bijlage 5.8.1 Septembercirculaire 2015 • Zoveel mogelijk direct toerekenen
UITWERKING • •
Publicatie nieuwe BBV: uiterlijk 1 april 2016. Inwerkingtreding: begroting 2017.
•
Apart overzicht van kosten van overhead in het programmaplan BBV art. 8 1. Het programmaplan bevat: a. de te realiseren programma's; b. een overzicht van de algemene dekkingsmiddelen; c. een overzicht van de overheadkosten; d. het bedrag voor de heffing voor de vennootschapsbelasting, en e. het bedrag voor onvoorzien.
• •
Aparte mogelijkheid indirecte kosten aan grex, investeringen e.a. projecten (negatieve lasten) EMU-saldo en onderhoud gemeentefonds: indirecte kostentoerekening via algemeen geldende verdeelsleutel (verhouding som loonkosten en kosten inhuur derden per taakveld)
VOORBEELDEN Huisvesting ambtenaren Financiële administratie Rente en afschrijving servers Gemeentesecretaris Arbeidsongeschiktheidsverzekering Huisvesting extra loket publiekszaken Personeel belastingen Licentie belastingpakket Gemeenschappelijk secretariaat juridische zaken en belastingen
Overhead Overhead Overhead Overhead Overhead Directe kosten Directe kosten Directe kosten Naar rato van aantal fte overhead en directe kosten
KOSTENDEKKENDHEID Paragraaf lokale heffingen:
Wijze tariefsbepaling: LOKAAL BBV vereist toelichting op deze wijze
• toelichting verhouding algemene overhead tot (integrale) heffing (afval, riolering); en • inzicht in kostendekkendheid tarieven
Goede toelichting leidt tot minder gerechtelijke procedures
Rioolheffing 2014 Kosten taakveld(en) Inkomsten taakveld(en), excl. heffingen Netto kosten taakveld(en)
Rioolheffing 2015
3.400
3.250
-240
-210
3.160
64%
3.040
66%
1.400
29%
1.250
27%
Rente
140
3%
130
3%
BTW
200
4%
190
4%
Totale kosten
4.900
100%
4.610
100%
Opbrengst heffingen
4.500
92%
4.200
91%
Toe te rekenen kosten Overhead
STURINGSMOGELIJKHEDEN OVERHEAD
• Gemeenteraad:
Normpercentage totale overhead
• College B&W:
Hoofdonderdelen overhead (loonkosten, ICT, huisvesting, uitbesteding)
• Management:
Nadere detaillering
ERVARING • Transparantie • Beïnvloedbare kosten en opbrengsten • Meer nadruk op inhoudelijke sturing: output is belangrijker dan financiën. Geld is een middel, geen doel. • Eenvoudige administratie • • • •
• • • •
hoofdlijnen – aantal producten en kostensoorten administratieve structuur Hoeveel combinaties zijn er mogelijk? Valkuil: te gedetailleerd
Efficiencywinst: kortere doorlooptijden Tijd voor analyses en adviezen Toegevoegde waarde Blijf innoveren…
STELLING 1 Door overhead te centraliseren, kan de gemeenteraad beter op hoofdlijnen sturing & kaders geven.
STELLING 2 Door opbouw van tarieven toe te lichten in de begroting verlagen we het aantal juridische procedures.
STELLING 3 Meer centrale sturing op overhead leidt tot betere beheersing ervan.
STELLING 4 Betere vergelijkbaarheid van begrotingen, leidt tot een doelmatiger inzet van middelen
VRAGEN
