FEBRUARI 2014
OR-VERKIEZINGEN
OVC SPECIAL 26 MAART 2014
DOOR ONDERNEMINGSRAAD VERKREGEN COMPETENTIES
LEREN IS FUN Ik leer nog elke dag. Ik leerde vandaag nog dat de Romeinse ‘keizer’ Julius Ceasar vermoord werd in 44 voor Christus. Ik had het eerder kunnen weten, maar dat is er vroeger op school bij ingeschoten. Nooit aan toegekomen eigenlijk. Dat zie ik nu thuis ook min of meer gebeuren. Er is een hoop goede wil, maar de concurrentie met de popidolen One Direction, Justin Bieber en onze lieve poes ligt elk moment op de loer en leidt makkelijk af. Die zijn natuurlijk ook veel interessanter dan de vervoeging van de Franse werkwoorden aller en avoir of een ingewikkelde wiskundige berekening. Je wordt bedankt Pythagoras. Weet je trouwens dat je Ceasar uitspreekt als Kaisar. Ik kan het weten, want sinds kort spijker ik mijn Grieks en Latijn bij. Dat Grieks dat gaat mij vanzelfsprekend van een leien dakje. De Latijnse vervoegingen zijn lastiger. Maar ik zet door met de nominativus, dativus en accusativus. Als toetje hoor ik goddelijke verhalen. Leren is fun. Dat merkten ook de OR-leden in deze special over Ondernemingsraad Verworven Competenties. Want je kunt veel leren in de OR. Communiceren, presenteren, discussiëren en veel inhoudelijke kennis over de organisatie. Je moet wel betrokken zijn en willen, zo blijkt. Dan is er de grootste kans op resultaat. Dat lijkt me wel enigszins logisch. De geïnterviewden gebruikten hun nieuwe opgedane ervaringen binnen de OR voor hun verdere loopbaan. Daarvoor ga je niet meteen in de OR, maar het is wel een sterk argument bij het werven van kandidaten voor de OR. Ik zou zeggen: de boer op. Voor een sterke medezeggenschap. Veni, vidi, vici.
1
ORAKEL
In deze OVC special OR BIEDT ONVOORWAARDELIJKE RUIMTE OM TE DOEN lees het artikel > OR HEEFT MIJ VAARDIGER GEMAAKT lees meer > ZONDER OR NOOIT MVK-DIPLOMA lees meer > ONDERZOEK: ORLEDEN VERGROTEN INZETBAARHEID lees meer > EENS OF ONEENS lees meer > MEDEZEGGENSCHAP VERZILVEREN BLIJFT ACTUEEL lees meer >
FEBRUARI 2014
OVC SPECIAL
OR-VERKIEZINGEN
26 MAART 2014
DOOR O NDERNEMINGSRAAD VERKREGEN COMPETENTIES
Esther van den Berg“OR
BIEDT ONVOORWAARDELIJKE RUIMTE OM TE DOEN” OR gemeente Doetinchem Sinds drie jaar in de ondernemingsraad van gemeente Doetinchem en mede door het OR-werk maakte zij de overstap van secretarieel medewerkster naar trainee beleidsmedewerker jeugd. “De tijd was er rijp voor”, zegt Esther over haar loopbaanstap. “Door de nieuwe werkervaringen binnen de ondernemingsraad is mijn carrière in beweging gekomen. De OR triggert om met je competenties aan de slag te gaan.” Esther van den Berg werd drie jaar geleden voor het eerst in de OR gekozen. De secretarieel medewerkster ontdekte daar dat zij meer in haar mars had. “Binnen secretarieel werk ben je veelal uitvoerend voor anderen bezig, maar binnen de OR werd ik meer uitgedaagd om te brainstormen, overleggen en communiceren. Je leert scherp te zijn. En ik ben als OR-lid presentaties gaan houden; eerst intern, maar daarna ook bij voorlichtingsbijeenkomsten in de regio Arnhem en Achterhoek. Dit zou ik daarvoor niet snel gedaan hebben”, aldus het OR-lid. Volgens Van den Berg biedt de OR medewerkers volop de ruimte om nieuwe vaardigheden van zichzelf te ontdekken of verder te ontwikkelen. “Ik heb gemerkt dat ik zelf denktank kan zijn en daarin een goede rol kan hebben. De OR is toch een andere werkkring dan je reguliere werk. De OR biedt onvoorwaardelijke ruimte om dingen uit te proberen. Je kunt daar gewoon een keer iets doen en je op die manier ontwikkelen. OR werk triggert om sneller
2
met competenties aan de slag te gaan. Omdat het zo onvoorwaardelijk is, is het niet erg als je een keer je kop stoot. ” Die ervaringen zorgden er voor dat de nieuwe competenties ook binnen haar loopbaan wilde gebruiken. “Onder andere door het werk in de OR kreeg ik de behoefte om in mijn normale werk een nieuwe stap te maken. Ik ben nu sinds twee jaar trainee beleidsmedewerker jeugd.” Loopbaanontwikkeling kan daarom voor medewerkers een bijkomende reden zijn om zich kandidaat te stellen voor de OR, meent Esther Van den Berg: “OR-werk draagt zeker bij aan je persoonlijke ontwikkeling.” De ondernemingsraad van gemeente Doetinchem was eerder pilot in het project Medezeggenschap Verzilveren. Het certificeren van de competenties is door omstandigheden een beetje in het slop geraakt, vertelt Esther. “Het zou wel goed zijn om dat weer op te pakken. Maar ook zonder een certificeringtraject kun je je binnen de OR verder ontwikkelen. Daar moeten mensen zich niet door laten weerhouden.” Dat laatste gebeurt in Doetinchem in elk geval niet. “Er zijn dit keer helaas veel kandidaten voor de OR”, grapt Van den Berg. “Straks word ik niet herkozen.”
FEBRUARI 2014
OVC SPECIAL
OR-VERKIEZINGEN
26 MAART 2014
DOOR O NDERNEMINGSRAAD VERKREGEN COMPETENTIES
Erwin de Vries“OR
HEEFT MIJ VAARDIGER GEMAAKT”
OR gemeente Brunssum
Erwin de Vries werkt bij de gemeente Brunssum binnen de afdeling Civiele Techniek als medewerker openbaar groen. Leden van de ondernemingsraad van gemeente Brunssum kunnen individueel cursussen volgen. Plaatsvervangend secretaris Erwin de Vries deed vorig jaar een communicatiecursus. Het OR-werk heeft hem verrijkt, meent hij. “Ik zit nu zes jaar in de ondernemingsraad. Het bevalt me heel goed, uitstekend zelfs. Ik ben plaatsvervangend secretaris. Destijds ben ik gedetacheerd vanuit de voormalige Licom, de sociale werkvoorziening. Nadat ik langere tijd bij de gemeente werkte, ben ik gevraagd voor het OR-werk. Collega’s vonden de ondernemingsraad wel iets voor mij. En ik mocht in de OR. Vroeger ging de OR nog wel eens gezamenlijk op cursus. Dat is de laatste tijd minder. Je bent op een gezamenlijke cursus vaak met delen van een onderwerp bezig. Er is daarom besloten dat leden nu individueel cursussen kunnen volgen waar behoefte aan is. Dat vind ik beter.
3
Zelf volgde ik vanuit de OR meerdere cursussen. Ik heb onder andere een cursus ‘Leren presenteren’ gedaan. Vorig jaar heb ik tussen september en december een communicatiecursus gevolgd over de basisbeginselen van Neurolinguïstisch Programmeren om communicatievaardigheden te verbeteren en om te leren hoe je doelstellingen kunt bereiken. Die technieken kan ik ook toepassen binnen mijn gewone werk. De OR heeft mij de kans geboden om mij op verschillende vlakken vaardiger te maken. Eerst bleef ik liever op de achtergrond; nu durf ik meer op de voorgrond te treden. Ik durf nu beter voor kwesties en voor mezelf op te komen.”
FEBRUARI 2014
OVC SPECIAL
OR-VERKIEZINGEN
26 MAART 2014
DOOR O NDERNEMINGSRAAD VERKREGEN COMPETENTIES
Monique van Loo “ZONDER
OR NOOIT MVK-DIPLOMA” Celanese Chemicals Monique van Loo loopt al tien jaar mee in de ondernemingsraad van Celanese Chemicals in Geleen. Zonder het OR-werk was ik nooit aan de opleiding tot veiligheidskundige begonnen, weet ze zeker. De 90 medewerkers van Celanese Chemicals maken een halffabricaat voor lijmen. Tien jaar geleden begon Monique van Loo in de ondernemingsraad. Van Loo: “Ik werkte als laborant. Als medewerker had ik een vrij grote mond en had ik overal wel een mening over. Daarom ben ik destijds voor de OR gevraagd.” Van Loo werd secretaris van de kleine ondernemingsraad. “Binnen onze club kon ik afspraken nog wel een beetje fatsoenlijk op papier zetten. Ik was dus gewoon het meest geschikt voor secretaris. Zo simpel was het.” In de tien jaar kwamen allerlei onderwerpen voorbij. “Je krijgt te maken met financiële vraagstukken, pensioenenkwesties, risico-inventarisatie en – evaluatie, de verandering van het beoordelingssysteem aan de hand van nieuwe competenties, duurzame inzetbaarheid. Ik heb binnen de OR ontzettend veel geleerd”, aldus Van Loo.
4
Haar OR-ervaring zijn nog niet omgezet in certificaten, maar het OR-werk was voor haar wel de opstap naar de opleiding middelbaar veiligheidskundige. Van Loo: “Door het OR-werk wilde ik in het reguliere werk hogerop komen. Daarom ben ik gestart met de opleiding tot veiligheidskundige. Binnenkort hoop ik mijn diploma te behalen. Daarna wil ik de opleiding tot hogere veiligheidskundige gaan volgen.” Volgens Van Loo was ze nooit aan de opleiding begonnen als ze geen OR-werk had gedaan. “Dan was ik nooit betrokken geweest bij het opstellen van de risico-inventarisatie en bij veiligheidsissues waar ik nu wel bij betrokken ben. Dan was dit allemaal niet op mijn pad gekomen. Het OR-werk heeft mij veel opgeleverd. Absoluut.”
FEBRUARI 2014
OVC SPECIAL
OR-VERKIEZINGEN
26 MAART 2014
DOOR O NDERNEMINGSRAAD VERKREGEN COMPETENTIES
Onderzoek: OR-LEDEN
VERGROTEN INZETBAARHEID
Or-leden leren veel, zowel formeel als informeel, blijkt uit onderzoek van Aukje Nauta en Marit Janson van de Universiteit van Amsterdam. Dat vergroot de inzetbaarheid van or-leden op de interne en externe arbeidsmarkt. Een inspirerende voorzitter helpt veel en or-leden moeten wel echt betrokken zijn bij het or-werk. Voor het onderzoek van Nauta en Janson vulden 203 ondernemingsraadsleden in 2011 een digitale vragenlijst in. Drie kwart van de or-leden volgden in de onderzoeksperiode een formele opleiding, training of cursus over or-werk en de helft van de or-leden over een aangrenzend onderwerp. Informeel leerden or-leden door te praten met andere or-leden, ortijdschriften te lezen en door te surfen op internet. In het onderzoek geeft 92 procent van de ondervraagden aan dat zij in or-werk nieuwe kennis opdoen. 62 procent vindt dat zij door het or-werk de eigen sterke kanten uitbouwt.
De or-leden leerden het meest van informeel verworven kennis, geven zij in meerderheid aan. Die kennis wordt in de praktijk het meest gebruikt. Voor informeel leren is betrokkenheid bij het or-werk erg belangrijk. Or-leden verwerven vooral informele kennis als ze zich emotioneel betrokken voelen bij het or-werk. Ook een inspirerende voorzitter scheelt veel. Or-leden leren volgens het onderzoek meer als een inspirerende voorzitter hen stimuleert zich te ontwikkelen, verantwoordelijkheden delegeert en een visie op de toekomst heeft. Meer over het onderzoek in OR-informatie, nr 6, 2012.
STELLING Ondernemingsraad Verworven Competenties zijn niet alleen de verantwoordelijkheid van de ondernemingsraad zelf. Ook de organisatie moet dit stimuleren en ondersteunen. DE WOR-BESTUURDER ZOU NIEUWE MEDEWERKERS MOETEN ATTENDEREN OP DE ONDERNEMINGSRAAD ALS GOED LEERTRAJECT. Eens of oneens? www.pleio.nl 5
FEBRUARI 2014
OVC SPECIAL
OR-VERKIEZINGEN
26 MAART 2014
DOOR O NDERNEMINGSRAAD VERKREGEN COMPETENTIES
MEDEZEGGENSCHAP VERZILVEREN blijft actueel Elk OR-lid heeft competenties. Hoe kun je die competenties inzichtelijk maken, verder ontwikkelen en inzetten binnen je loopbaan en voor een betere OR? Het stappenplan ‘Medezeggenschap verzilveren, OR-talenten ontwikkelen met erkenning verworven competenties’ geeft antwoord op deze vragen en is nog steeds actueel. Het stappenplan is het resultaat van een eerdere pilot van het A+O fonds Gemeenten en A&O-fonds Provincies. Vier gemeenten en één provincie deden hieraan mee. Het plan beschrijft de acht stappen die een OR kan nemen om via gerichte, individuele ontwikkeling te komen tot een EVC of OVC. Het instrument biedt een gestructureerd, helder en praktisch plan voor elke OR om te komen tot EVC (Erkenning Verworven Competenties) of een OVC (door Ondernemingsraad Verworven Competenties). Een OVC erkent de competenties die een individueel OR-lid in zijn of haar OR-lidmaatschap heeft ontwikkeld. Een OVC richt zich dus puur op competenties die voor het OR-werk relevant zijn. Hoewel een OVC niet tot vrijstellingen leidt bij scholing, kun je deze (gecertificeerde) competenties wel inzetten ten gunste van je loopbaan. Het stappenplan Medezeggenschap verzilveren is hier te downloaden. De begeleidende brochure beschrijft kort het stappenplan en ervaringen van de deelnemende pilot-organisaties. Het A+O fonds Gemeenten subsidieert binnen het speerpunt Meester in je werk via de Impulsregeling netwerkactiviteiten van ondernemingsraden en medezeggenschapsraden en groepsgewijze OVCtrajecten van OR-leden. De precieze subsidievoorwaarden leest u in de subsidieregeling 2014-2016, 1e tranche.
6
DE STAPPEN VOOR OVC IN EEN NOTENDOP ORIËNTATIE Bewustwording van de inhoud van het proces.
POSITIONERING Visieontwikkeling. Welke positie neemt de OR nu in binnen de organisatie? Welke rol wil de OR in de toekomst spelen?
PROFIELEN Opstellen van profielen voor de verschillende rollen binnen de OR. Wat zijn de belangrijkste activiteiten en welke competenties horen daarbij?
0-METING Het competentieniveau bij de start van het traject vastleggen. Dat resulteert in een persoonlijk ontwikkelplan (POP) en een team ontwikkelplan (TOP).
PORTFOLIO Tijdens het traject en tijdens het reguliere OR-werk verzamelen de OR-leden documenten en andere bewijsstukken die de competentieontwikkeling aantonen.
BEGELEIDING Op sommige momenten in het traject is begeleiding van derden nodig, bijvoorbeeld bij het meten van de competenties.
ONTWIKKELEN De daadwerkelijke uitvoering van het ontwikkelplan. Scholing kan hier deel van uitmaken. Via tussentijdse evaluaties monitort de OR de voortgang.
EINDMETING Aan het eind van de zittingsperiode van de OR wordt met een eindmeting het competentieniveau opnieuw vastgesteld en vergeleken met de 0-meting. Dit leidt uiteindelijk tot een EVC- of OVC-certificatie.
