OV EKSNIEUWS. Tsjechië, Ierland en Schipluiden. Pensioenbetaling en kortingsregelingen

VOEKS NIEUWS Maandblad van de Vereniging van Oud-Employés der “Koninklijke/Shell” Nr. 2 | februari 2013

Tsjechië, Ierland en Schipluiden Pensioenbetaling en kortingsregelingen

VoeksNieuws | nr. 11 - 12 november - december

1

colofon Voeksnieuws

Officieel orgaan van de Vereniging van Oud-Employés der “Koninklijke/Shell” 63e jaargang, nr. 2, februari 2013 Kopij inleveren De kopij voor het volgende nummer 3-2013 dient uiterlijk vrijdag 1 februari 2013 door de redactie te zijn ontvangen. De kopij voor het daarop volgende nummer 4-2013 moet uiterlijk vrijdag 1 maart 2013 binnen zijn. Inzendingen bij voorkeur per e-mail aan: [email protected] Redactie Anton Barendregt Marieke van Bork Oscar Franse Eef Hummel Joke Korpershoek Chris Whincup Website www.voeks.nl Webmaster: [email protected] Aan dit nummer werkten verder mee Ank Herstel, Bart Tent, Jim Keulemans, Piet Antonissen, Henk Mentink, Tom Reijers, Ries Teekens, Peter Visser.

Lid van Verdienste Wegens haar vele jaren van vrijwilligerswerk bij het Voeksbureau werd tijdens een Kerst-samenzijn van het Voeks hoofdbestuur op 20 december j.l. ons medelid Hilde Homan benoemd tot Lid van Verdienste. Vanaf deze plaats onze hartelijke gelukwensen!

Vliegreizen Moskou en Sint Petersburg In het vorige nummer kondigden we twee reizen voor Voeksleden aan naar respectievelijk Moskou en Sint Petersburg. De reis naar Moskou zal van 13 t/m 16 september 2013 zijn en kost € 795,- per persoon (bij meer dan 20 deelnemers). Alleenreizenden betalen een toeslag. De reis naar Sint Petersburg is van 19 t/m 24 september. Deze kost € 920,- per persoon (bij meer dan 20 deelnemers). Ook hiervoor betalen alleenreizenden een toeslag. Alle informatie en het programma kunt u opvragen via lika@ smirnova.eu of telefonisch op 06-47014334/ 035-5334173. Tussen 7 en 22 januari is Lika uitsluitend per e-mail bereikbaar. Inschrijving vindt plaats in volgorde van aanmelding.

Design Shell - Production Centre of Excellence, The Hague Druk Roto Smeets Grafiservices, Utrecht

Over taal geschreven

Oplage 21.450

Trouwe lezers zullen hem nog wel kennen. Onder bovenstaande titel schreef Frans Lisman (in de jaren 2004 tot 2010) in ons blad zestig stukjes, die in juni 2010 in zijn boekje ‘Antrekoo en kipfilee’ werden uitgegeven. Frans bericht ons dat hij per 1 januari 2013 een eigen website heeft geopend, www.taalisman.nl en dat daarop elke maand een taalstukje verschijnt. Wie belangstelling voor taal heeft en de artikeltjes ‘Over taal geschreven’ graag las wordt aanbevolen die website te bezoeken!

© 2013 Voeks Het geheel of gedeeltelijk overnemen of bewerken van artikelen uit dit blad is slechts toegestaan na toestemming van de redactie.

Bureau Voeks

Postbus 162 2501 AN Den Haag Tel. 070 – 377 2371 Fax: 070 – 392 4835 E-mail: [email protected] Voor informatie bereikbaar op werkdagen tussen 9:00 en 12:00 uur Bankrekening 40508 t.n.v. Voeks te Den Haag

Shell Pensioenfonds

Tel. 070 – 319 9388 Website: www.shell.nl/pensioenfonds

2

Cursus geschiedenis energievoorziening. De cursus: ‘Geschiedenis van de energievoorziening, met focus op Nederland’ is een vervolg op de derde Voekscursus die het grote beeld van de energie vanaf de oerknal tot de toekomst liet zien. Deze vierde cursus zal aandacht besteden aan de groei van de moderne olie industrie, met de nadruk op hoe alles gegaan is bij De Koninklijke, daarna Royal Dutch/Shell, toen BPM en tenslotte, in Nederland, de NAM. De cursus vindt plaats in het Museon in Den Haag op 10-12 april 2013 (zie ook pag. 13). Graag opgeven bij [email protected] met naam, adres, mobiel/vast telefoonnummer en e-mailadres. Betaling van (vermoedelijk) €95,00 cursusgeld, inclusief syllabus, volgt later, als zeker staat dat de cursus kan doorgaan. In overleg met Tom Reijers kunnen deze cursussen ook in de regio gegeven worden (dan op drie aaneengesloten dagen).

VoeksNieuws | nr. 11 - 12 november - december

VAN DE BESTUURSTAFEL

Van de Voeks Pensioencommissie Op het moment dat ik dit stukje schrijf (tweede helft december) is de conclusie dat het Pensioenfonds een goed jaar achter de rug heeft. De beleggingsresultaten zijn uitstekend te noemen, maar de lage rente speelt ons nog steeds parten. Daardoor is de dekkingsgraad niet zover gestegen als je op grond van de beleggingsresultaten zou hopen: 119% eind november. Maar wij staan er nog steeds veel beter voor dan een groot aantal andere pensioenfondsen. Vorige maand heb ik u geschreven over de AOW-gaten en wat daaraan eventueel gedaan zou kunnen worden. U zult zich herinneren dat een AOW-gat op twee manieren kan ontstaan: de eerste betaling van de AOW vindt vanaf vorig jaar april niet langer plaats op de eerste dag van de maand waarin men 65 wordt, maar gaat in op de verjaardag, en met ingang van 1 januari 2013 is de AOW-leeftijd ook met een maand opgeschoven.

In de Tweede Kamer is een voorstel aangenomen (amendement Neppérus-Groot), dat het mogelijk zou moeten maken om bij nog niet AOW-gerechtigden van wie het pensioen reeds vóór 1 januari 2013 is ingegaan het ontstane AOW-gat te dichten. Dit zou kunnen gebeuren door herberekening van het levenslang pensioen, waardoor dit dus iets lager uit zal vallen. Dit was tot dusver niet mogelijk op grond van de bestaande belastingwetgeving. Het is nog niet bekend welke – precieze - voorwaarden de Belastingdienst aan een dergelijke regeling zal stellen. De Deelnemersraad heeft er bij het Bestuur op aangedrongen een dergelijke regeling ook voor Shellgepensioneerden beschikbaar te stellen als zij met een AOW-gat te maken krijgen. Het Pensioenfonds kijkt naar de mogelijkheden. Een dergelijke regeling, die overigens vrijwillig van aard zou zijn, is dus een ‘sigaar uit eigen doos’. Zoals al eerder gemeld

heeft het Pensioenfonds aangegeven dat deze kosten om diverse redenen niet ten laste van het Pensioenfonds kunnen komen. De belangrijkste daarvan is dat er niet voor is gespaard bij de opbouw van het pen-sioen. De Deelnemersraad heeft begrip voor de insteek van het Bestuur. Ook dit jaar zal weer veel veranderingen op pensioengebied brengen. Voor ons is, naast andere zaken, van speciaal belang de komende Wet versterking bestuur pensioenfondsen, die dit jaar door het Parlement behandeld zal worden. Hoe de nieuwe bestuurlijke organisatie van het Pensioenfonds er ook uit zal komen te zien, zeker lijkt dat er in 2014 vertegenwoordigers namens de pensioengerechtigden in het Bestuur zullen komen. En daarop gaan wij ons dit jaar uiteraard voorbereiden. Namens de VPC, Dick Swier

Seniorenbeleid De ‘levenslijn’ van onze leden zo lang mogelijk in het ‘gezonde gebied’ houden is het ideale seniorenbeleid van de Commissie Vitale Zaken van Voeks. Daarbij zijn we afhankelijk van een goede balans tussen de 3 B’s: Brein, Benen en Buren. En die balans verschilt van mens tot mens. Op woensdag 14 november kwamen de Voeksregio-activiteitencoördinatoren bijeen in Champ’Aubert in Driebergen om samen met de Commissie Vitale Zaken plannen op elkaar af te stemmen. Het gaat om maandelijkse activiteiten en bijeenkomsten in de regio’s en over de specifieke plannen van de Commissie Vitale Zaken. Later schoof de heer Peter Spaans van Zilveren Kruis Achmea (ZKA) aan om te vertellen hoe zij hun Seniorenbeleid vorm geven. Kernthema in hun seniorenbeleid is dat verzekerden zolang mogelijk gezond thuis blijven wonen. Daarbij onderscheidt men vier groepen: vitale senioren, senioren met ‘multimorbiditeit’ (d.w.z. mensen met meer dan één chronische aandoening), kwetsbare senioren en afhankelijke

senioren. ZKA ziet het als een uitdaging om zelfstandigheid en zelfredzaamheid zo lang mogelijk in stand te houden; zoals: opschuiven van de leeftijdsgrens waarop senioren worden geconfronteerd met echte en belemmerende gezondheidsklachten. Maar ook: hulp, gericht op behoud van zelfredzaamheid, zelfstandigheid en veiligheid. Zorgaanbieders werken samen, met de huisarts als coördinator, om aan te sluiten bij de belevingswereld van senioren. Als goede verzekeraar tracht ZKA een totaalpakket aan verzekeringen en diensten aan te bieden, dat door Voeksleden herkend kan worden als een sterk pakket met gunstige voorwaarden. De met Shell overeengekomen kortingen helpen daarbij. In het bijzonder past het Beter Af Vitaal pakket in het seniorenbeleid van ZKA. Het seniorenbeleid van Zilveren Kruis Achmea is in ontwikkeling. Nog dit jaar worden, in overleg met klanten en zorgverleners, modellen uitgewerkt voor segmentatie: het aanbod van dienstverlening

aan senioren, mantelzorg en dementieverkenning. Vanaf volgend jaar wordt een start gemaakt met het benoemen en invullen van nieuwe, innovatieve programma’s en interventies voor senioren. ZKA ziet de noodzaak van samenwerking met senioren, zorgaanbieders en anderen bij het realiseren van hun visie. Wij bij Voeks kijken uit naar die samenwerking. Namens de CVZ, Tim van Kooten

VoeksNieuws | nr. 2 | februari 2013

3


Uw pensioen in 2013 van bruto naar netto Mededeling Shell International B.V. en Stichting Shell pensioenfonds Hierbij geven wij u de premies, percentages en bedragen die gelden voor inhoudingen op uw pensioen vanaf 1 januari 2013. Heffing (loonbelasting en premies volksverzekeringen) De schijfbedragen en belastingpercentages zijn voor 2013 als volgt gewijzigd: Schijf

Loon op jaarbasis

Jonger dan 65 jaar plus 1 maand

65 jaar plus 1 maand, geboren in 1946 of later

1

€ 0 t/m € 19.645

37,00%

19,10%

2

€ 19.646 t/m € 33.363

42,00%

24,10%

3

€ 33.364 t/m € 55.991

42,00%

42,00%

4

€ 55.992 of meer

52,00%

52,00%

Heffingskortingen De Algemene heffingskorting is een korting op de door u te betalen belasting en de premies. Bij de berekening van het netto pensioen wordt alleen rekening gehouden met de loonheffingskorting. De Algemene heffingskorting bedraagt tot de AOW-gerechtigde leeftijd maximaal € 2.001; vanaf de AOW-gerechtigde leeftijd bedraagt deze korting maximaal € 1.034 per jaar. Bij het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd beëindigen wij deze korting omdat de SVB dan deze korting bij het uitbetalen van de AOW al toepast. Deze korting mag bij maximaal één instantie worden toegepast. M.i.v. 2013 is de Tijdelijke (speciale) heffingskorting in het leven geroepen ter compensatie van de nadelige financiële effecten voor de groep gepensioneerden jonger dan de AOW-gerechtigde leeftijd, zulks i.v.m. de wet Uniformering Loonbegrip. De Tijdelijke heffingskorting bedraagt tot de AOW-gerechtigde leeftijd € 182 per jaar. Deze korting mag bij maximaal één instantie worden toegepast.

De Zorgverzekeringswet (ZVW) Schijf

Loon op jaarbasis

65 jaar plus 1 maand en ouder, geboren in 1945 of eerder

1

€ 0 t/m € 19.645

19.10%

2

€ 19.646 t/m € 33.555

24,10%

3

€ 33.556 t/m € 55.991

42,00%

4

€ 55.992 of meer

52,00%

Het tarief in de derde en vierde schijf bestaat geheel uit loonbelasting. Het tarief van de eerste en tweede schijf is als volgt samengesteld: Schijf

1

2

Premie

Nominale premie Iedere Nederlander dient zich te verzekeren bij een Zorgverzekeraar voor minimaal het wettelijk vastgelegde basispakket. De hoogte van deze (nominale) premie is afhankelijk van de Zorgverzekeraar en het pakket dat u kiest. Deze premie wordt door u zelf rechtstreeks betaald aan de verzekeraar.

Jonger dan 65 jaar plus 1 maand

65 jaar plus 1 maand, en ouder

AOW

17,90%

--

Anw

0,60%

0,60%

AWBZ

2,65%

12,65%

Loonbel.

5,85%

5,85%

Totaal

37,00%

19,10%

AOW

17,90%

--

Anw

0,60%

0,60%

AWBZ

12,65%

12,65%

Zorgpremie in het buitenland

Loonbel.

10,85%

10,85%

Totaal

42,00%

24,10%

Nederlanders die in bijdrage betalen aan zij recht op hebben geval als mensen in

Voor buiten Nederland wonende gepensioneerden kunnen voor de eerste en tweede schijf andere percentages gelden. 4

Vanaf 1 januari 2006 is de huidige Zorgverzekeringswet in werking getreden. Iedere Nederlander is verplicht verzekerd en betaalt een nominale premie en een inkomensafhankelijke premie (Premie Zorgverzekering). Voor mensen die in het buitenland woonachtig zijn kunnen aangepaste regels gelden. Het Zorginstituut Nederland, voorheen College voor Zorgverzekeringen (CVZ), is belast met de uitvoering hiervan. Meer informatie hierover kunt u vinden in de brochure van het Ministerie van VWS en op de website www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorgverzekering


Inkomensafhankelijke bijdrage (Premie Zorgverzekering) Naast de premie aan uw Zorgverzekeraar (nominale premie) betaalt u ook een premie aan de overheid. Deze bijdrage hangt af van de hoogte van uw inkomen. Dit is de inkomensafhankelijke bijdrage (Premie Zorgverzekering). Deze bijdrage wordt automatisch ingehouden van uw pensioenuitkering. Voor 2013 bedraagt de inkomensafhankelijke bijdrage 5,65 % over uw pensioeninkomen. De bijdrage is verschuldigd over een maximaal pensioenjaarinkomen van € 50.853.

het buitenland wonen, moeten vaak een Nederland voor de medische zorg waar in het land waar zij wonen. Dat is het een EU/EER-land wonen of in een land


waarmee Nederland een verdrag heeft afgesloten. De bijdrage aan Nederland is afgestemd op het voorzieningenpakket in het woonland. Is bijvoorbeeld het voorzieningenpakket de helft van het pakket in Nederland, dan geldt een ‘woonlandfactor’ van 0,5. In dat geval betaalt men dus de helft van wat men gemiddeld in Nederland betaalt. Per land is een woonlandfactor vastgesteld. Voor meer informatie kunt u terecht bij het Zorginstituut Nederland, voorheen College voor Zorgverzekeringen, telefoon +31 10 428 9551 en op de website http://www.cvz.nl .

Financiële tegemoetkoming ziektekosten Bepaalde categorieën gepensioneerden ontvangen een Vrijwillige financiële Tegemoetkoming Ziektekosten van Shell Nederland. De tegemoetkoming is een percentage van 5% over het pensioeninkomen uit het Shell Pensioenfonds met een maximum dat voor 2013 is vastgesteld op € 79,50 bruto per maand (€ 954,- bruto per jaar). Het zal in 12 maandelijkse termijnen, samen met de pensioenbetaling worden uitbetaald onder inhouding van de wettelijk verplichte heffingen en 5,65 % inkomensafhankelijke bijdrage (Premie Zorgverzekering).

Jaaropgaaf 2012

u dringend niet vóór eind februari 2013 naar Shell International B.V (afdeling SI-HRR/VPE) te bellen om naar uw jaaropgaaf te vragen. De jaaropgaaf 2012 wordt slechts éénmalig verstrekt. Verlangt een instantie een opgaaf van uw loon, maak dan een fotokopie van deze opgaaf en bewaar het origineel. De jaaropgaven van de in 2012 overleden gepensioneerden zijn reeds verstrekt.

Afrekening in februari 2013 De berekening van uw netto pensioen over februari 2013 zal plaatsvinden met toepassing van de nieuwe tarieven voor de premie Zorgverzekeringswet (ZVW) en de Loonheffing die gelden vanaf januari 2013. Omdat uw pensioen van januari 2013 nog berekend is met de oude tarieven van 2012 zal tevens uw netto pensioen over januari opnieuw worden berekend. Het teveel of te weinig betaalde pensioen zal met het netto pensioen van februari 2013 worden verrekend en als één netto bedrag worden betaald of ingehouden. Op de pensioenspecificatie van februari 2013 zal dan een aparte post voorkomen met als omschrijving ‘VERREKENING VORIGE PERIODE’. N.B.: Bovenstaande gegevens kunnen in de loop van het jaar nog door de overheid worden gewijzigd.

De jaaropgaaf 2012 zal, onvoorziene omstandigheden daargelaten, eind januari 2013 worden verzonden. Wij verzoeken

Kortingsregelingen Ook in 2013 kunnen Shell-gepensioneerden gebruik maken van interessante kortingen en/of gunstige condities op verzekeringen, hypotheken, vrije tijd en reizen. Die mogelijkheid bestaat al vele jaren, maar het blijft zinvol dit weer eens onder de aandacht te brengen. De kortingsregelingen zijn te vinden op de website van Voeks: www.voeks.nl 1. Verzekeringen en hypotheken – hiervoor bestaan afspraken met verzekeraar Centraal Beheer en verzekeringstussenpersoon Kröller. Afhankelijk van het product bieden zij Shell-medewerkers en -gepensioneerden gunstige voorwaarden voor hypotheken en voor een scala aan verzekeringen. Centraal Beheer geeft bijvoorbeeld 23 procent korting op een autoverzekering en tien procent op een inboedelverzekering. Kröller is geen verzekeraar, maar tussenpersoon. Zij bieden advies over verzekeringen, hypotheek en financiële planning. Omdat voor Shell-werknemers en gepensioneerden vaak specifieke tariefafspraken gelden, belooft Kröller ‘altijd een scherpe premie’. Kijk op de Voeks website bij: ‘Voor de leden’/’Aanbiedingen’/’Shell regelingen’ 2. Vrije tijd en reizen: Thomas Cook belooft kortingen van acht procent voor online boekingen bij Vrij Uit en Neckerman. Kijk voor details op de Voeks website bij: ‘Voor de leden’/’Aanbiedingen’/’Reizen met Shell’. Namens de CVZ, Tim van Kooten


5


Commissie Vitale Zaken Rijbewijskeuringen Zoals u wellicht hebt vernomen bestaat het voornemen om de leeftijd van de verplichte rijbewijskeuringen te verhogen van 70 naar 75 jaar. In mei 2011 heeft de minister aangegeven te streven om het per 1 juli 2013 in te laten gaan. De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid is echter van mening dat de leeftijdsgebonden keuring geheel dient te worden afgeschaft, waarbij artsen wel verplicht zouden worden om vermoedens van rijongeschiktheid te rapporteren, ook van patiënten jonger dan 70 jaar. De Vereniging van Rijbewijskeuringsartsen daarentegen is geheel tegen een verhoging van de leeftijdsgrens, ook al is, volgens de minister, het risico miniem (één extra verkeersdode per jaar). Tenslotte is de ANWB van mening dat het invoeren van een rijtest een keuring overbodig zou kunnen maken. We wachten af wat de politiek hierover gaat besluiten! Zoals de zaken er nu voorstaan moet iedereen die 70 jaar of ouder is en wiens rijbewijs vóór 1 juli 2013 verloopt worden gekeurd. Het CBR stuurt 24 weken van tevoren een herinnering aan de betrokkenen. Het verlengen van uw rijbewijs neemt nogal wat tijd. Dit kan soms vier maanden duren, zeker indien er, afhankelijk van de uitkomsten in het

medisch verslag, aanvullend onderzoek door het CBR wordt gevraagd. Besef ook dat, zodra het rijbewijs verlopen is, er niet meer met de auto gereden mag worden en dat, als u de enige chauffeur bent, de auto zelfs niet meer verzekerd is en van de weg gehaald moet worden! Een goedkeurende verklaring van het CBR blijft een jaar na afgifte geldig. Neem dus tijdig actie! Onderstaand een overzicht van de voorwaarden om als Voekslid gebruik te kunnen maken van de CVZ aanbiedingen: 1. Het Nederlands Instituut voor Rijbewijskeuringen (N.I.R.K.) werkt landelijk en voert voor Voeksleden deze keuring uit op vertoon van uw Voekspas voor het (verlaagde) tarief van € 35,- incl. BTW. Tel. 088-2866066. Zie ook de website www.nirk.nl 2. Regelzorg werkt eveneens landelijk op 225 verschillende plaatsen. Voor Voeksleden bedraagt het tarief € 25,- tot € 35,- incl. BTW. Tel. 0882323300 of online. Zie ook de website www.regelzorg.nl In alle gevallen dient u een ‘Eigen verklaring met medisch verslag’ op te halen bij het stadhuis, het CBR of bij een rijschool en de vragenlijst ingevuld mee te brengen naar de keuring. Daarnaast dient u de volgende zaken mee te brengen: Voekspas; een legitimatiebewijs; voorzover van toepassing

bril/contactlenzen (contactlenzen sterkte meebrengen) en medicijnen; het huidige rijbewijs; voor sommige keuringsinstanties: urine van de dag in een containertje.

Pathé Opera Begin dit jaar maakten wij de lezers attent op de ‘Live’ en ‘Encore’ uitvoeringen van opera’s in Pathé theaters in het land. Op vertoon van de Voekspas kon voor het seizoen 2012 bij de kassa’s van Pathé theaters 10% korting worden gevraagd, echter met uitzondering van de theaters in Amsterdam en Den Haag. Omdat nauwelijks gebruik is gemaakt van dit aanbod, zal het niet worden verlengd. Niettemin blijven wij de lezers attenderen op de operavoorstellingen in de twaalf bioscopen van Pathé. Mocht uw favoriete opera in Den Haag of Amsterdam zijn uitverkocht, kijk dan naar bijvoorbeeld Delft of Rotterdam, waar vaak wel plaats is. Op de website www.pathe.nl/opera kunnen de lezers de details vinden.

50Plus Beurs Tot genoegen van de CVZ blijkt dat in september door meer dan 600 leden gebruik is gemaakt van het aanbod van gratis toegang voor Voeksleden op de 50Plus Beurs. Dit initiatief zal dus zeker worden herhaald. Namens de CVZ, Jan Holla

Communicatie naar de leden Het Bestuur heeft onlangs besloten om naast Voeksnieuws, website en briefverkeer meer gebruik te gaan maken van e-mail voor online correspondentie met haar leden. Uiteraard zal Voeks dat op een verantwoorde wijze doen en rekening houden met de Nederlandse privacy wetgeving. Tot nu toe is van onze leden alleen het postadres vastgelegd in de centrale administratie van Bureau Voeks. De moderne manier van online communiceren is efficiënt en snel, en past beter in de huidige tijd. Het gedrukte Voeksnieuws en de traditionele verzending per post blijven natuurlijk bestaan, ook omdat nog lang niet iedereen over een e-mailadres beschikt. De leden waarvan een e-mailadres bekend is, worden geïnformeerd dat van hen 6


een e-mailadres is opgeslagen bij Bureau Voeks, met inachtneming van de regels van de Wet Bescherming Persoonsgegevens. De e-mailadressen zullen alleen worden gebruikt voor interne Voeks communicatie en niet aan derden ter beschikking gesteld worden, zulks in overeenstemming met ons privacy reglement (op website). Er bestaan nu al enkele bronnen waaruit het Bureau Voeks e-mailadressen van leden kan ophalen, zoals de Registratie op de Voeks website en de adresbestanden van de regio’s, maar als het adres daarop niet is te vinden, willen wij u te zijner tijd vragen om uw e-mailadres bij Bureau Voeks te melden. Ook bepaalde groepen niet-leden ontvangen Voeksnieuws, maar van hen zal geen e-mailadres worden vastgelegd.

We verwachten dat het Bureau Voeks in de eerste helft van 2013 de meeste e-mailadressen heeft ingevoerd. We zullen u dan verder informeren over de stand van zaken. Het opnemen van e-mailadressen in de centrale Voeks ledenadministratie staat los van de Registratie die door leden nu al, op vrijwillige basis, op de Voeks website (onder Registraties) wordt gedaan. Deze Registratie is vooral bedoeld om oudcollega’s te kunnen opsporen en onderling te communiceren. Namens de Commissie Communicatie, Willem van den Boom

EVEN BIJBABBELEN

Belangrijk zijn In de schouwburg, tijdens de pauze, zag ik hem in de foyer. In de tijd dat ik nog bij de Maatschappij werkte op het Haagse hoofdkantoor, was hij een hoge pief binnen de organisatie. Hij wist indertijd heel goed wie ik was, maar als ik hem tegenkwam, keek hij altijd dwars door me heen. Tot mijn verbazing kwam hij dit keer naar me toe.

En elke werknemer die mij moet hebben, dient de zeef die het geschoolde oor van mijn vriendelijke maar oh zo kordate juffrouw is, te passeren. Dan de lunchpauze. Ik wandel onopvallend mee met de doorsnee-werknemers. Tot aan het bedrijfsrestaurant. De grote stroom gaat daar naar binnen, maar ik loop door, een paar deuren verder, naar de luxe eetzaal

me komt?’ En dat de vent dan even later ook daadwerkelijk verschijnt, de ruimte tussen de deur en mijn bureau overstekend alsof hij op eieren loopt, en pas gaat zitten nadat ik het hem gezegd heb. En dan mijn dienstreisjes. Mijn terugkomst op Schiphol. Minder hooggeplaatste maatschappijgenoten die bij mij in het vliegtuig gezeten hebben, sjokken naar de parkeerplaats of, erger nog, naar de

‘Die stukkies van jou in het Voeksnieuws sla ik altijd over’, zei hij plompverloren: ‘vroeger, toen je nog in het personeelsblad schreef, heb ik me genoeg eraan geërgerd. Dat eeuwige gehakketak op ons, leidinggevenden. Pure jaloezie van de doorsnee-employé. Jij besefte natuurlijk donders goed hoe fijn het is om belangrijk te zijn en als reactie op dat gezemel van jou, als een soort tegenhanger, heb ik zelf eens een stukje geschreven. Niet voor publicatie, maar gewoon voor mezelf. Ik heb het nog ergens liggen. Als ik het tegenkom, zal ik het naar je toesturen. Voor mijn part publiceer je het. Kunnen de lezers het ook eens van de andere kant bekijken.’ En weg was hij. Een beetje tot mijn verbazing deed hij zijn belofte gestand, enige dagen later ontving ik zijn schrijfsel. Hieronder volgt het: “Elke ochtend als ik op kantoor kom, vind ik het opnieuw fijn dat ik zo belangrijk ben. Zodra ik via de kamer van mijn secretaresse mijn werkvertrek betreed (ja, dat is het goeie woord) en ik de afstand tussen de deur en mijn bureau zie, doorstroomt me het gevoel: ik ben iemand. Genietend achter mijn notenhouten bureau, begin ik met mijn werk dat de Shell vele revenuen kan opleveren, mits goed gedaan (en ik doe ‘t verdomde goed). Ik weet dat ik niet gestoord zal worden. De bode komt immers niet verder dan het voorportaal, waar mijn secretaresse over me waakt. Het geeft me altijd een gevoel van macht dat ik niet zelf mensen die ik wil opbellen in de gids hoef op te zoeken. Met een elegant vingergebaar druk ik op het knopje van de intercom en zeg tegen mijn secretaresse: ‘Ach, wil je even meneer Zus-en-zo voor me bellen?’ Even later gaat het bescheiden zoemertje en krijg ik de vent op een telefonisch presenteerblaadje aangeboden.

waar wij, die zo terecht topfunctionaris worden genoemd, ons eigen lunchdomein hebben. Er zijn van die lunchpauzes waarin het allergrootste geluk me beschoren is. Dat gebeurt wanneer een der directeuren aan mijn tafeltje komt zitten en de kraan van zijn charmes opendraait, niet omdat hij me werkelijk aardig vindt – ik weet wel beter – maar omdat hij me zakelijk gezien nodig heeft. Vanuit mijn ooghoeken kijk ik of de anderen het wel zien. De middagen reserveer ik meestal voor besprekingen. En nog steeds geeft het me een geweldige kick dat ik mijn secretaresse kan bellen om te zeggen: ‘Ach, wil je vragen of meneer Zo-en-zo bij

trein. Maar ik zie het bekende gelaat van de chauffeur van een onzer bedrijfsauto’s, die me hartelijk begroet en me naar zijn vlak bij de uitgang staande wagen voert en me moeiteloos thuisbrengt. En dan ga ik slapen met de heerlijke gedachte: ‘Morgen naar kantoor. Daar zal ik weer belangrijk zijn.’” Zo, beste lezer. Ik hoop dat deze ‘bekentenis’ u een beetje begrip voor de gelukzaligheid van het hooggeplaatst zijn heeft bijgebracht. Een volgende keer zal deze gepensioneerde doorsnee-employé weer zijn eigen visie geven. Mr. Jike


7

leven na shell

Lunchen bij de Sierkan Van Bart Tent, [email protected] ontvingen wij een artikel uit het personeelsblad ‘De Bron’ van februari 1957. In het stuk werd stilgestaan bij het feit dat veertig jaar daarvóór het statige gebouw C30 in Den Haag door de BPM in gebruik werd genomen. Het artikel is zelfs voor een gepensioneerden-blad te lang om integraal af te drukken, maar enkele impressies eruit wil de redactie u niet onthouden. De complete tekst verschijnt op de Voeks website.

“Vrouwe Maatschappij was met recht trots op haar nieuwe woning; weliswaar wat achteraf gelegen, wat ver van het drukke gewoel, maar de rust die dat meebracht kwam de concentratie voor het werk ten goede. [...] Het gebouw had de vorm van een U, de open zijde was gekeerd naar de Raamweg.[…] Tussen de vleugels lag een terras met daarop een tuin, overeenkomstig de stijl van het gebouw in renaissancetrant. […] Behalve de tuinman zag men er nooit iemand. Geen mens kwam op het idee om daar eens in de middagpauze te gaan zitten.[…]

De employés kwamen voor het grootste gedeelte op de fiets naar het werk. Ze kwamen des morgens prompt op tijd en tekenden in op een controleklok. De heren van ‘de Koninklijke’ behoefden niet te tekenen, dat werd eerst jaren later ingevoerd. […] De grote stroom daalde aan de zijkant van het gebouw een helling af en verdween in het souterrain, waar de rijwielbeheerder een ieder kende en de plaats van iedere fiets wist. Men ontdeed zich in de centrale kleedkamer van hoed en jas, en zocht zijn kamer op. Die enkeling, die het hoog in de bol had, besteeg met hoed en jas de trappen, want dat gaf een zeker cachet. De hoofdingang was namelijk uitsluitend bestemd voor de directie, hoge functionarissen en bezoekers. Er waren strenge regels. Roken in vertrekken waarin meer dan drie personen zaten was alléén toegestaan na elven en na vieren.[…] Een kwartier van tevoren stak de sigaret al in de mond en lag een lucifer klaar met de kop op het doosje. Versprong de klok, dan kon men op een grote afdeling, als de brand in vele peuken tegelijk ging, geschraap en geknetter horen. Roken op gangen en in toiletten was

[ook] verboden en een enkele nicotinist die in de eenzaamheid een trekje waagde, kon door één verraderlijk rookwolkje rekening houden met een standje. Eten en drinken -behalve een glas waterwas verboden, tenzij men een doktersattest kon overleggen. Hoewel een groot deel van het personeel in de middagpauze naar huis ging, bleef er een klein contingent over. […] Zij vonden in die tijd onderdak […] in twee melksalons in de Bachmanstraat: ‘De Sierkan’ en ‘De Landbouw’. De Sierkan (op nr. 14A) trok de meeste klandizie, want ‘De Landbouw’ werd meer bezocht door het hogere personeel. In een memo uit 1920 lazen wij, dat er ’s winters 50 Sierkanners en 25 Landbouwers waren. […] Het vrij geringe gebruik dat van deze lunchgelegenheden werd gemaakt vond [volgens de schrijver] zijn oorzaak in het feit dat het merendeel der employés daar niet ‘gezelligheid of rustige studeer gelegenheid’ kon vinden. […] ‘Bovendien wordt de boterham nog veelvuldig clandestien op kantoor genuttigd; dit is niet altijd tegen te gaan, mede gezien het feit dat zelfs de toiletten daarvoor worden uitgezocht!’[…] Daar de [kelder]garage toch niet veel werd gebruikt, werd besloten deze als lunchroom voor het personeel in te richten. Die lunchroom werd in 1922 in gebruik genomen.” Tot zover het artikel uit 1957. Bijgaande foto van rond 1920 toont het verlaten van het gebouw door fietsende employees. Ook het angstvallig hoge hek rond de tuin (met prikkeldraad!) is zichtbaar. Andere tijden…

Reis voor Voeksleden Busrondreis naar Ierland Tijdens de succesvolle rondreis door Engeland, Wales en Schotland in 2010 kregen we diverse malen de vraag: zou het niet mogelijk zijn om eens een reis door Ierland te organiseren? De nu door ons geplande reis gaat naar Engeland en (Noord-)Ierland en duurt van maandag 10 juni t/m vrijdag 28 juni 2013.

8


We denken u met deze reis een goed beeld te kunnen geven van diverse aspecten van Ierland, zoals zijn ruige kusten met fantastische uitzichten en het platteland waar het gevecht om het dagelijkse bestaan nog duidelijke sporen heeft achtergelaten. Maar we schenken ook aandacht aan de rijke historie van het land, zoals de vele kastelen, landhuizen en kloosters en niet te vergeten steden als Dublin en Belfast.

In 2012 was het 100 jaar geleden dat de Titanic in Belfast van stapel liep, voor haar eerste, noodlottige reis. U bezoekt o.a. de plaats waar het schip werd gebouwd. Alles gebeurt onder begeleiding van Mevr. Drs. Janny Wildemast, bij velen nog bekend als reisleider tijdens de reis in 2010. Voordat we teruggaan naar Nederland zal zij ons als toetje een prachtig deel van Engeland laten zien (de Cotswolds en Kent).

leven na shell

Reisorganisatie ‘Oad Reizen’ vervoert ons met een zeer comfortabele en moderne bus. Diegenen die geen zeebenen hebben hoeven zich geen zorgen te maken: slechts tweemaal wordt een korte reis (van c.a. vier uur) met de boot gemaakt, van Engeland naar Ierland en terug. De schepen zijn supermodern en zeer comfortabel. Oad Reizen heeft een nieuwe service, waarbij u van huis kunt worden opgehaald en naar de servicelijnen voor het centrale vertrekpunt bij Moerdijk gebracht. Het aantal plaatsen op de reis is beperkt tot 38 en is alleen bestemd voor Voeksleden of donateurs. De prijs voor deze reis is gestaffeld, d.w.z. bij het maximum aantal

deelnemers (38) bedraagt de prijs € 1879 en bij het minimum aantal deelnemers (22) is de prijs € 2335 met een aantal staffels ertussenin. De toeslag voor alleengebruik van hotelkamers bedraagt € 499. Wij hopen u op deze reis te kunnen verwelkomen. Uitgebreide informatie kunt u vinden op de website www.reizenvoorVoeksleden.nl. Als u wilt deelnemen aan deze reis wacht dan niet te lang met opgeven. Uiteraard kunt u ons altijd bellen voor meer informatie. Nel en Herman Krijnen, tel. 071 3620259

Succesvol Corrosiediner Doordat ooit (door groepsreorganisaties) het agendapunt: ‘Materials and Corrosion Specialists Meeting’ niet werd vermeld, kwam de groep specialisten waarvoor de bijeenkomst bedoeld was tot de ontdekking dat men daardoor niet alleen een driejaarlijkse uitwisseling van technische informatie ging missen maar ook een unieke sociale ontmoetingsgelegenheid. Maar omdat het specialisten waren en aangezien die mensen gewend zijn om problemen op te lossen, kwam men snel met een oplossing: ‘dan doen we het toch gewoon zelf!’ Dus verzamelden zich op woensdag 24 oktober 2012 in hotel van der Valk in Nootdorp 33 voormalige en huidige ‘roestboeren’ voor

een geanimeerde borrel, gevolgd door het zevende tweejaarlijkse ‘Corrosiediner’. In zijn welkomstwoord maakte organisator Cas Robbe gewag van het feit dat, gezien de voortschrijdende leeftijd, opnieuw een aantal van hen met pijn in het hart had moeten afzien van deelname. Cas memoreerde kort de twaalf jaar geschiedenis van de bijzondere bijeenkomst en merkte daarbij op dat ook in deze ontspannen ambiance het vak niet helemaal werd vergeten. Piet Antonissen vroeg daarna nog even speciale aandacht voor het feit dat Cas, mede op basis van zijn inspanningen om de Shell materiaalcollega’s in groter en kleiner verband regelmatig bij elkaar te brengen, op 28 april j.l. koninklijk was

onderscheiden! Tijdens het diner hield Theo Geudeke zijn gebruikelijke filosofische beschouwing over verleden, heden en toekomst. Dat die beschouwing met het vorderen van de tijd meer afstand neemt van de Maatschappij en zich meer richt op de maatschappij, is voor de oudere aanwezige logisch en voor de jongere naast amusant in zeker opzicht ook nog leerzaam. Dat ‘het vak’ niet vergeten was bleek na het hoofdgerecht toen het projectiescherm werd uitgerold en de beamer ingeschakeld. Het was dit keer de beurt van Gerard van der Schot. Aan de hand van foto’s belichtte hij de problemen – specifiek de corrosieproblemen – in de leidingsystemen in Oman. Dat daarbij, om tot een juiste oplossing te komen over mogelijke achtergronden vaak dieper moest worden doorgedacht, werd door iedereen op basis van eigen ervaring herkend. Aan het einde van zijn verhaal nodigde Gerard het gezelschap uit voor het maken van een groepsfoto. Om tussentijds met elkaar in contact te kunnen blijven werd een lijst met e-mailadressen uitgewisseld. Los daarvan kreeg Cas Robbe het nadrukkelijke verzoek om alvast te beginnen met de voorbereidingen van het achtste corrosiediner in 2014. Piet Antonissen [email protected]


9

globetrotter

Wellness en UNESCO in Tsjechië Nog maar net in mijn hotel in Pocátky in de Tsjechische hooglanden krijg ik te horen dat de volgende dag voor mij al om 5 uur begint. Tja, men moet wat ervoor over hebben om in hartje zomer met sledehonden te willen rijden; die dieren

waarvan al vroeg in de geschiedenis de helende en therapeutische werking werd vastgesteld. Verspreid over het land bieden tientallen spa-resorts een rijk aanbod aan ontspanning, ‘detoxing’ en kuren. Sommige resorts zijn zelfs gespecialiseerd

kunnen niet tegen warmte en moeten dus vroeg in de ochtend in actie komen. Maar de beloning is groot als ik als een prinses in het karretje wordt rondgereden, over velden waar de zon net is opgekomen. Als er dan ook nog een hert voor ons uitrent, kan mijn (lange) dag niet meer stuk. Tsjechië heeft een rijke erfenis van prachtige gebouwen en monumenten. Her en der door het land verspreid liggen maar liefst twaalf UNESCO Werelderfgoed-monumenten. De stad Praag is daarvan de bekendste. Het complete stadscentrum van deze ‘Gouden stad’ staat zelfs op de UNESCO-lijst. Al eeuwen in gebruik en tegenwoordig steeds meer bekendheid krijgend is de spa-traditie ook zo’n erfenis; al in de veertiende eeuw in Tsjechië ontstaan door de aanwezigheid van mineraal bronwater, en veengronden met mineralen en gassen,

10


in specifieke aandoeningen. Zodat een spa-reis op maat kan worden geboekt. Maar wat hebben wellness en UNESCO eigenlijk met elkaar te maken? Er zijn overeenkomsten. Bij wellness denkt men direct aan het krijgen van een goed gevoel door uitgebalanceerd eten, fijne massages

en ontspanning in sauna of bubbelbad. Het komt erop neer dat door zorg en aandacht lichaam en geest zo lang mogelijk in optimale staat blijven verkeren. Op zijn tijd een prettige wellnessbehandeling in een ontspannen omgeving draagt daaraan bij. UNESCO doet hetzelfde om een huidige situatie, landschap of stadsbeeld zo lang mogelijk in een bepaalde staat te houden en te beschermen. Het gaat natuurlijk te ver om een lichaam tot UNESCOmonument te verklaren maar een beetje zorg voor en houden van jezelf kan geen kwaad. In Tsjechië liggen gezondheids- en monumentenbehoud dicht bij elkaar. Pocátky ligt in de Tsjechische hooglanden, op tweeënhalf uur rijden ten zuiden van Praag. Hier ligt het Katarina Resort, dat een ideaal uitgangspunt is voor mensen die een mix van wellness en cultuur zoeken. Op korte afstand van het resort liggen namelijk de plaatsen Telc en Zdar nad Sazavou, allebei op de werelderfgoedlijst. Het Katarina Resort is een voormalig ziekenhuis voor longpatiënten, het Davos van Tsjechië. Dit zegt genoeg over de zuivere lucht. In vergelijking met het Nederlandse prijspeil zijn de kosten van diverse behandelingen en massages een stuk lager. Een massage van 30 minuten kost omgerekend ongeveer 19 euro. Om de filosofie van rust en retraite te handhaven is in een kamer geen televisie, noch een stereo-installatie. In en om de

globetrotter

gebouwen is een keur aan activiteiten: fietsen, wandelen, paardrijden; golf kan starten vanaf de deur van het hotel. En de sledehonden die op het terrein wonen trekken ‘s zomers de gasten blijmoedig voort in een karretje, ‘s winters in een slee. Tsjechië heeft de best gemarkeerde wandelpaden van Europa en uiteraard lopen die ook langs Pocátky.

De helende bron van Santa Katarina werd al in 1763 onderzocht door artsen uit de Bechyne-regio. Indertijd werd de bron Dobrá voda (goed water) genoemd. Een arts uit die tijd, dokter Krassel, beschreef het water als kristalhelder, prettig van smaak, geurloos en met een constante temperatuur van 6 graden. Hij ontdekte salpeter, zwavel en ijzercomponenten erin. Latere onderzoeken bevestigden de aanwezigheid van natrium-, kalium- en calciumcarbonaat en silicaten. Zelfs in open flessen blijft het water dagenlang schoon en fris. De afdronk is zacht als fluweel. De geneeskrachtige werking van dit water zou een hele reeks van ziekten en aandoeningen kunnen verzachten of, volgens de onderzoekers uit 1895 zelfs genezen. De aanwezigheid van ijzer verhoogt in ieder geval het metabolisme.

Eén van de mooiste pleinen van Tsjechië is dat van de stad Telc. Dit Werelderfgoedmonument ligt op een half uurtje van het Katarina Resort met de auto (of twee uur met de fiets). Door Zacharias van Hradec in de veertiende eeuw vanuit de gotiek getransformeerd naar de renaissance, zijn de invloeden uit Florence en Venetië het kenmerk van dit stadsplein. Huizen met rijk gedecoreerd arcades worden nauwlettend door het beeld van de schutsheilige van de stad, St. Margaret, in het oog gehouden. Telc is een dromerig plaatsje. Denk de auto’s weg en je waant je in de middeleeuwen.

Mijn gebrek aan conditie wreekt zich als ik in het plaatsje Ždár nad Sázavou de flinke heuvel beklim om bij de Pelgrimskerk van Sint Johannes van Nepomuk te komen. De kerk op de Groene Berg in Zelená hora stamt uit het begin van de achttiende eeuw en staat sinds 1994 op de UNESCO lijst. Dat de kerk de vorm heeft van een vijfpuntige ster komt door de legende die aan deze heilige verbonden is. Een martelaar, Johannes van Nepomuk, werd in de Vltava rivier gegooid en verdronk. Op de plaats waar zijn lichaam aan land spoelde verscheen een vijfpuntige ster. Deze ster is een regelmatig terugkerend thema in de barok-gotische kerk.

Het kasteel van Telc is uitermate goed gerestaureerd en geconserveerd. Prachtige originele zestiende-eeuwse plafonds, Chinees porselein, een balzaal, concertzaal en een eetzaal om in weg te dromen, maken een bezoek meer dan waard. Desgewenst worden rondleidingen gegeven in (niet geheel accent vrij) Engels.

Alle informatie over Unesco Werelderfgoed monumenten, wellness faciliteiten en andere wetenswaardigheden over Tsjechië zijn te vinden op www.czechtourism.com. Ank Herstel [email protected]


11

fietsend door europa

Naar Spanje en Portugal In deze aflevering beschrijft Ries Teekens het vervolg van de fietstocht met zijn broer Piet naar Spanje en Portugal, in 1957. Ze vertrekken uit Valencia, op weg naar Gibraltar en Lissabon.

Naarmate we zuidelijker kwamen werd het natuurlijk flink droger en warmer, het was tenslotte juli. Een van de problemen waarmee we te maken kregen was gebrek aan water, niet alleen voor ons zelf maar ook voor het plakken van banden: alle slootjes waren droog en leidingwater was schaars. We hingen de fietsen dus maar vol met bidons en vulden die bij zodra het kon. Voorbij Valencia kwamen we langs de costa’s die twintig jaar later vol met toeristen zouden stromen: Benidorm, Alicante, u kent dat wel. Mooie stranden die uitnodigden tot een frisse duik. Verkleden deden we op het strand, daarmee onbewust een fikse boete riskerend, want Spanje was in die tijd nog een zeer preuts land en voor het verkleden was het gebruik van een badhokje verplicht.

Bedelaars zagen we ook veel en die gaven we dan wat peseta’s. Tot we een moeder met kind op de arm een ijsje zagen eten van onze aalmoes... Zó erg was de honger dus ook niet… Een paar Spanjaarden in betere doen raadden ons na een kort gesprek aan om de kustwegen te blijven volgen... het bleek dat ze zich schaamden over de armoede die we in het binnenland zouden tegenkomen. Het klopte, op het traject van Puerto Lumbreras naar Granada zagen we nog holwoningen, ook al hadden sommige een soort uitbouw die ze nog enigszins op een huis deden lijken. Op een keer kwamen we met behulp van een Frans-Spaans woordenboek uit 1890 (dat hadden ze nog!) in contact met een bejaard echtpaar. Ze nodigden ons zelfs binnen. In hun woonkamer hing een heel aparte muurdecoratie: de verloren wieldop van een Volkswagen kever. Toch bleef men ons, ondanks de armoede gastvrij ontvangen, zelfs nu wij, na een aantal weken fietsen in de hitte, met plaatselijk versleten en ongewassen kleren en niet altijd een douche ’s morgens, waarschijnlijk zelf ook eruitzagen als arme sloebers. We kregen regelmatig voedsel en drinken aangeboden en één keer zelfs een bezoek aan de kapper!

Ik vertelde al eerder van ons haringprobleem: door de overal uitgedroogde grond kregen we onze tent vaak nauwelijks opgezet. Als we b.v. niet in een droge rivierbedding terecht konden losten we het op door brutaalweg bij mensen met mooie tuinen aan te bellen met de vraag of we een nacht in die tuin mochten staan. Met een beetje geluk kregen we nog gebruik van toilet en water ook, maar binnen werden we nooit gevraagd…

Granada was de eerste grote stad na Valencia. Natuurlijk bezichtigden we het Alhambra, met de leeuwenfontein, een restant van de Moorse tijd. Daarna ging het via Malaga naar Gibraltar. Toen een moeilijke grensovergang, nog steeds trouwens. De Engelse douanebeambte wilde ons eerst niet toelaten: buitenlanders... en dan ook nog eens op de fiets... dat moest haast wel vreemd volk zijn. Uiteindelijk mochten we één nacht blijven, op een aangewezen plek, vlak naast een legerbasis. De volgende morgen werden we gewekt door veel vliegtuiglawaai en ander verkeer. Het bleek dat een grote legeroefening was begonnen! Via Cadiz kwamen we in Sevilla aan. Daar was het dik 40 graden Celsius. Een grote stad, maar ook hier zagen we schrijnende armoede en een grote onverschilligheid jegens vrouwen. Dat was nieuw, een oude Moorse gewoonte? Niemand stak een vinger uit naar een vrouw die in die geweldige hitte flauwviel, ze was vel over been en in lompen gehuld Zelfs een paar nonnen die kwamen aanlopen niet, ze bogen zich over de vrouw, prevelden een gebedje en sloegen een kruis, om

12


fietsend door europa

vervolgens weg te lopen. Na een tijd kwam een kastelein haar wat water en brood brengen. Uiteindelijk kwamen we voorbij Huelva bij de Rio Guadiana, de grensrivier met Portugal. Grenzen waren in die tijd nog echt grenzen. Géén brug, de pont ging maar één keer per dag. Natuurlijk moesten we die nét missen. Er waren wat booteigenaren die ons over wilden zetten, maar alleen voor woekerprijzen. Uiteindelijk vonden we een pont-baas die, na flink onderhandelen, ons voor een schappelijk prijsje naar de andere kant

bracht (ons sjofele voorkomen gaf daarbij de doorslag). De reis ging verder, langs de Algarve (nog geen toeristen!) en met inmiddels bekende plaatsen als Faro en Lagos. Bij Aljezur zagen we voor het eerst de Atlantische Oceaan. De molentjes, met zeilen als wieken, die in het Spaanse binnenland ook te zien waren,vonden we erg fraai. Via Setubal kwamen we tenslotte aan bij Almada, waar de pont over de Taag ons naar Lissabon bracht. Ries Teekens [email protected]

BOEKBESPREKING

Aardgeschiedenis in het groot Onder de verzamelnaam ‘Global Change’ is de internationale gemeenschap begonnen met grootscheepse onderzoeksprogramma’s naar veranderende condities op aarde (klimaatveranderingen, de kwaliteit van de atmosfeer en hydrosfeer). Om bij dit alles onnodige angst te vermijden en het overzicht niet te verliezen is een juiste oriëntatie nodig. Wereldwijd bestuderen wetenschapswerkers de aarde, als één geheel. Het is een nieuw vakgebied geworden waarvoor de naam ‘Earth Science System’ wordt gebruikt. Een geschiedkundige invalshoek daarvan is de gelijktijdige toenemende belangstelling voor ‘Geschiedenis in het groot’, oftewel ‘Big History’. In het boek van geoloog Peter Westbroek worden geologische deelfacetten getoond, zoals de vorming van kalk, de betekenis van de kringloop van gesteente en de geologie in de ban van de industrialisatie. Onverwacht en verrassend is dat sociologische, antropologische en prehistorische deelfacetten een prominente plaats innemen, samengevat als ‘civilisatieprocessen’. Westbroek laat geen twijfel erover bestaan dat naar zijn mening de toekomst toebehoort aan de mondiaal volwassen mens met een symbiotisch wereldbeeld. Dat beeld moet groeien uit een houding van voortdurende verwondering over de evolutie van de aarde, gecombineerd met het verwerven van een overzicht, door toenemende wetenschappelijke kennis. In de lange aardgeschiedenis hebben

wordt de mensheid wakker geschud en op een overgangsperiode voorbereid die niet gemakkelijk zal zijn? De inhoud van dit boek ter harte nemen is een goede eerste stap die ik iedere bewust denkende wereldbewoner aanraad. Het boek is buitengewoon leesbaar en vertaald in verzorgd Nederlands. Het is een van de beste boeken die ik in lange tijd heb gelezen en ik kan het van harte aanbevelen. Tom Reijers [email protected] De ontdekking van de aarde; het grote verhaal van een kleine planeet. 2012. P. Westbroek, ISBN 978 94 600 35821 Balans, 336 pages. Zie ook: David Christian: Maps of Time - an introduction to Big History. University of California Press, 2004. Fred Spier, Geschiedenis in het groot, Een alomvattende visie. Amsterdam University Press 2009.

diverse rampzalige gebeurtenissen plaatsgevonden, die het leven een compleet andere richting gaven, zelfs bijna uitwisten. Is de toenemende stroom mensen op aarde ook zo’n soort ramp? De ontwikkeling van het besef dat de aarde ons enige thuisland is, zal ons helpen ons voor te bereiden op de (onvermijdelijke) uitdagingen die samengaan met de overgang naar dat nieuwe symbiotische wereldbeeld. Visionair zijn de vragen die bij het lezen van dit boek blijven terugkeren: gaan we naar een nieuwe verlichting toe? Hoe

In de Voekscursus van afgelopen jaar: ‘Energie drijft de evolutie aan’ hebben een groot aantal Voeksleden kennis gemaakt met veel van de hierboven beschreven gedachten. Deelaspecten van wat in het boek beschreven wordt komen terug in een vervolgcursus, weer in Museon in Den Haag, op 10, 11 en 12 april 2013. Voor die vervolgcursus is rechtstreekse aanmelding mogelijk bij Tom Reijers onder vermelding van naam, adres, telefoonnummer en e-mailadres. Lees dit boek en wees erbij!


13

post

Hall of Fame Award

Nostalgie en Techniek De redactie werd onlangs gewezen op het bestaan van een museum van iemand bij wie de verzamelwoede een beetje uit de hand is gelopen: Het Museum van Nostalgie en Techniek bij Uden in NoordBrabant. Originator daarvan is Wim van Schayik. Het museum bevat een grote verzameling van agrarische, huishoudelijk en ambachtelijke nostalgia. De website is www.tractortron.nl. Misschien iets voor een regio-uitje?

‘Franeker in de bezettingstijd’ beschrijft het dagelijkse, enerverende leven van de bevolking van Franeker en de regio tijdens de Tweede Wereldoorlog, dat zowel van binnen als van buiten uit de provincie wordt beïnvloed. Het kenmerkt zich door de sterk verkokerde geloofsrichtingen; de vrij grote verschillen tussen arm en rijk en tussen stad en platteland; de voortzetting van de voorafgaande, behoeftige crisisjaren; de bedreigende, toenemende invloed van de bezetter en de negatieve invloed van twee NSB burgemeesters en hun NSB politiestaf, de vele NSB’ers, collaborateurs, zwarthandelaren en profiteurs. Burgemeester De Kruijff (CHU) verstrikt zichzelf in de NSB. Franeker is een grote Duitse garnizoensstad met een militaire verdedigingslinie. Dit alles veroorzaakt veel onzekerheid, angst en onderling wantrouwen. Verraad en chantage komen voor. Boerenfamilies uit de regio slepen heldhaftig en erg risicovol met behulp van twee verzetsgroepen zo’n duizend onderduikers de oorlog door. Particulieren uit de stad en regio verlenen hulp uit vanzelfsprekendheid, plichtsgevoel of wrok. De rol van de Psychiatrische Inrichting blijkt veel groter dan tot heden wordt onderkend, onder erg moeilijke omstandigheden worden veel mensen geholpen. In de laatste fase van de oorlog worden de Franeker verzetsgroepen meegesleept in zinloze sabotage, die de Friese verzetsleiding en prins Bernhard zonder enige argumentatie en strategie orkestreren. Het heeft de dodelijke voorvallen van Dongjum, Herbayum, Menaldum, Dronrijp en Kie tot gevolg. Een ondefinieerbare groep stadsbewoners gaat het door Duitse opdrachten en de aanwezige militairen financieel beter dan in de crisisjaren. Franeker ontsnapt aan het eind van de oorlog mogelijk aan een ramp.

We zeiden het al eerder, Shell gepensioneerden mogen graag de pen ter hand nemen en een boek schrijven. Hetzij over eigen belevenissen of over de geschiedenis van hun woonplaats. Van Michiel van Wersch, [email protected], ontvingen wij de aankondiging van zijn boek ‘Vluchtoord Veenhuizen’, dat handelt over de opvang van Belgische vluchtelingen (waaronder ook gevangenen) in de buurt van zijn woonplaats in Drenthe tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het boek is onder andere te koop bij www.mijnbestseller.nl, bij de boekhandel en bij bol.com. Prijs € 13,95. ‘Franeker in de bezettingstijd’ kenschetst verder een breder perspectief van nationale en provinciale ontwikkelingen die over iedere provinciestad, dus ook over Franeker, heen komen. Vier incompetente Nederlandse kabinetten schieten volledig en schaamteloos tekort in leiderschap en eenduidige bestuurskracht met ernstige negatieve gevolgen. Koningin Wilhelmina verhindert bij de Wons-stelling de overgave en laat het afweten bij dadendrang. Veel doden hebben ze te verantwoorden. De Friese Commissaris van de Koningin en het provinciebestuur laten lang voor de oorlog na om toekomstgericht beleid te voeren. De commissaris moet tijdens de bezetting schipperen. De Friese landadel helpt het investeringsklimaat van de provincie voor de oorlog om zeep. Frieslân fungeert bij uitstek als magneet en paradijs voor onderduikers. Het verzet in Frieslân dat onderduikers mede de oorlog door helpt, gaat in de laatste fase met open ogen bestuurlijk en organisatorisch in de fout vanwege militair-strategisch zinloze sabotage en disfunctioneren in de ongestructureerde militaire NBS omgeving. De Friese boerenfamilies zijn de echte verzetshelden, zonder lintje.

‘Franeker in de bezettingstijd’ laat ook een nuancering, een andere waarheid en toedracht zien. De ministers uit de oorlogskabinetten blijken incompetent in de crisisbeheersing, houden later fundamenteel onderzoek planmatig in de doofpot en misleiden daarmee de eigen bevolking. Het kost veel Nederlanders het leven. Het goed/fout-denken laat geen alternatief toe, heeft politiek en maatschappelijk langdurige gevolgen. De grote grijze massa houdt onwetend de zaak in evenwicht en voorkomt erger. Eind 1938 weten de Amerikaanse, Engelse en Nederlandse regering in details over de jodenvervolging. Volhardend zwijgen, veel mythen en taboe-onderwerpen geschieden structureel voor eigen belang en staan waarheidsvinding totaal in de weg. Regeringen, koningin Wilhelmina en prins Bernhard komen niet ‘schoon’ de oorlog door, hetgeen van invloed lijkt te zijn op de vroege troonsoverdracht in 1948. In Nederland komt de waarheidsvinding pas 50 jaar na de oorlog in publicaties langzaam op gang. Verwerkt is de oorlog in geen geval.

Tjerk Miedema (1936) is in Franeker geboren en verlaat de stad direct na de middelbare school. Hij werkt bij verzekeringsmaatschappij EN-NEN, de Amerikaanse computerfabrikant UNIVAC, de Fokker vliegtuigfabrieken en 30 jaar bij Shell op verschillende plaatsen in de wereld. Zijn werkzaamheden betreffen vanaf de jaren 1950 de pioniersfase van de computerontwikkelingen, het moderniseren van de automatisering en de ontwikkeling en invoering van continuïteitsplannen en informatiebeveiliging. In verschillende functies werkt hij in Nederland, Engeland, Verenigde Staten, België en Griekenland. Als hobby fotografeert hij graag; verdiept zich al jaren in de oorzaken van catastrofes, rampen en ongevallen en is verder erg geïnteresseerd en betrokken in lucht- en ruimtevaart.

ISBN: 978-90-819834-0-2

hij toenmalige inwoners en autoriteiten FRANEKER niet spaart. Het boek telt 150 bladzijden, is te koop bij de boekhandels Wever en Bruna Blaauw in Franeker en ook bij de auteur zelf. Bestellen per internet (boekhandel Wever) kan ook. Prijs € 11,95. in de bezettingstijd

Franeker in de bezettingstijd - Tjerk Miedema

Het Voeksbureau ontving een fax van Jan Hogervorst (geen e-mail bekend) met daarin de mededeling dat de American Society for Civil Engineers en OTC Houston hem eerder dit jaar de Hall of Fame Award 2012 hebben toegekend voor zijn verdiensten bij het ontwikkelen van ‘zuigpalen’ voor fundaties van offshore installaties (zoals gepresenteerd op de Offshore Technology Conference van 1980). Jan weet niet of oud-collega’s van hem nog in leven zijn (diegenen die indertijd met hem hebben samengewerkt aan dit project), maar hij wil de eer graag met hen delen. De redactie wenst hem van harte geluk!

Boek (1)

- de andere waarheid en toedracht -

Tjerk Miedema

Pompen We plaatsen er weer een! Deze foto is genomen in Schipluiden door Ed Losekoot, [email protected],

Boek (2) Tjerk Miedema, [email protected], heeft onderzoek gedaan naar Franeker in oorlogstijd (zijn vroegere woonplaats), tijdens de Tweede Wereldoorlog dus. Het boek handelt over ‘goed’ en ‘fout’ en Tjerk komt tot soms onthutsende conclusies, waarbij

bridge Bridgen om geld Tijdens onze twee jaar in Oost Pakistan (nu Bangladesh) speelden wij wekelijks met een Engelsman die reserve was voor het nationale bridgeteam van Engeland. Het was in de tijd van Reese en Shapiro, weet u wel, die mensen die later werden beschuldigd van het geven van signalen aan elkaar. Wat precies waar was is nooit duidelijk geworden, maar ze mochten indertijd niet meer uitkomen voor Engeland. Wij hebben nooit echt om geld gespeeld, ‘voor een tariefje’ zoals men dat noemde. Maar een keer, toen ik in Oost Pakistan met Dennis Quinne speelde, is er sprake van geld geweest. Wij zetten niet zelf hoge bedragen op het spel, maar hadden ‘sponsors’ die het geld graag voor ons op tafel legden. Alles was geregeld, alleen, de dag voordat gespeeld zou worden zegden de tegenstanders af, ze hadden kennelijk begrepen dat we een international in de gelederen hadden... en dat zou wel eens teveel gevraagd kunnen zijn… 14


Het bijgaande spel deed zich kortgeleden voor toen we veelvuldig speciale verdelingen tegenkwamen. De tweede ruiten wordt getroefd in Oost en de leider gaat naar West met klaverenaas. Nu de hartenvrouw                                                 

voorspelen, Noord doet er goed aan om pas de tweede harten te dekken, die dan genomen wordt in Oost met de aas. De leider moet nu voorzichtig spelen om tijdig in Oost te belanden om de vrije klaveren te kunnen benutten. Zekerheid krijgt men door een kleine klaveren te troeven in West met de 10! Daarna kan men met harten 9 de oosthand bereiken en dan zijn alle klaveren vrij voor het verlies van slechts 1 slag. Dus 4 harten +2 voor een prima score! Op het oog een eenvoudig spel, maar men moet uitkijken om zoveel mogelijk slagen te maken. 4 Harten +2 scoort beter dan 5 klaveren +1. Slem kan natuurlijk ook, maar dat hangt helemaal af van het goed zitten van hartenheer. Henk Mentink [email protected] Zin in nog meer bridge? Zie de website van regio Leiden.

REGIONIEUWS

Activiteiten in februari en maart 06 09 12 13 14 19 20 20 21 21 27 12 12 12 13 21 27

feb Wandeling Twente feb Concert Leiden feb Ledenvergadering Apeldoorn feb Ledenvergadering Het Noorden feb Ledenvergadering Rijnmond feb Ledenvergadering Het Sticht feb Ledenvergadering Haarlem / Alkmaar feb Bowlingmiddag Twente feb Ledenvergadering Amsterdam feb Excursie Den Haag feb Dinerclub Leiden mrt Ledenvergadering Arnhem mrt Pensioenfonds lezing Het Sticht mrt Bijeenkomst Apeldoorn mrt Ledenvergadering Den Haag mrt Bloemschikken Het Noorden mrt Ledenvergadering Het Zuiden

jaar af en is niet herkiesbaar. Kandidaat voor deze functie is Marijke Koerts. Eventuele tegenkandidaten voor de functie dienen zich uiterlijk veertien dagen vóór de regionale ledenvergadering schriftelijk te melden bij de secretaris. De aanmelding dient ondersteund te worden door tenminste tien handtekeningen van stemgerechtigde leden. De stukken voor deze vergadering kunnen ca. twee weken voor de vergadering worden opgevraagd bij de secretaris, maar worden ook naar die e-mail adressen gestuurd, die bekend zijn bij het secretariaat. De stukken zullen ook bij de soos-bijeenkomsten op donderdag en bij de bowling op vrijdag gereed liggen. Op onze website www.voeksamsterdam.nl kunt u eveneens de nodige informatie en routebeschrijving vinden. Ook dit jaar hopen wij weer op een grote opkomst.

Amsterdam Website www.voeksamsterdam.nl Secretariaat Wilma Whincup, Parelmoervlinder 1, 1113 KV Diemen, tel. 020-6959502, [email protected] Penningmeester Bankrek. 43.12.58.538 t.n.v. Voeks te Zunderdorp Welzijnswerk Henny Ham-Kokshoorn, tel. 020-4000631, [email protected] ZKA-consulent Frits Terweij, tel. 036-5319749, [email protected]

Terwijl ik dit schrijf vliegt de sneeuw rond het huis, staat de kerstboom te pronken en wacht ons het kerstdiner. Tijd om te bezinnen wat het afgelopen jaar allemaal is gebeurd en wat het komende jaar gaat brengen. We zijn begonnen met een gecombineerde nieuwjaars- en 60 jaar regio Amsterdam receptie op het STCA. Tijdens de algemene ledenvergadering mocht ik de voorzittershamer overnemen van Frans Kint. En nu is bijna een jaar verstreken en hebben we als laatste feit een prachtige kerstbustocht naar Duiven en kasteel Middachten achter de rug. De soos-activiteiten, een prachtige lezing over Europa en de mensheid, een interregionale ontmoetingsdag, club culinair, bowling bokaal en nog veel meer, hebben het een goed jaar gemaakt. Ik heb heel veel mogen leren dit jaar en als mooiste geschenk heb ik u mogen leren kennen en u mij een beetje. Want de leden zijn mij zeer dierbaar geworden en dat vind ik een prachtige kerstgedachte. Misschien kom ik u het komende jaar tegen terwijl we weer van die leuke activiteiten doen, in elk geval wens ik u een gelukkig en gezond nieuwjaar!

Regionale Ledenvergadering Het bestuur nodigt haar leden uit om op donderdag 21 februari, aanvang 10.30 uur, de jaarlijkse ledenvergadering bij te wonen op de nieuwe locatie van TOB, Sportpark Oostzanerwerf, 1035 EW Amsterdam Noord. Op de agenda staan de volgende punten: opening door de voorzitter, notulen, jaarverslagen, bestuursverkiezing, bijdrage vanuit het Hoofdbestuur, sluiting rond 12.30 uur. Onze activiteitencommissaris treedt na negen

Terugblik Kerstmarkt Duiven en Kasteel Middachten De Steeg

Apeldoorn Website B.N. de Moel, Asselsestraat 303, 7312 CW Apeldoorn, tel. 055-3561825, [email protected] Penningmeester Bankrek. 3625930 t.n.v. Voeks te Apeldoorn Activiteiten J. Oostervink, tel. 055-5223729, [email protected] Welzijnswerk Mw. M. Kroes-Dirks, tel. 055-5213676, [email protected] ZKA-consulent Joop Hamer, tel. 0341-417178, [email protected]

Regionale Ledenvergadering Onze regionale jaarvergadering wordt dit jaar gehouden op dinsdag 12 februari, van 10.30 uur tot ca 12.30 uur, in De Rank te Vaassen. Tijdens deze vergadering zal naast jaarverslagen door de activiteitencommissaris een enquête gehouden worden over de te organiseren activiteiten voor het seizoen 2013-2014. Dit jaar is onze secretaris Ben de Moel reglementair aftredend, maar hij stelt zich herkiesbaar. Marijke Kroes zal na vele, vele jaren haar coördinatorschap neerleggen. Ze blijft gelukkig wel actief als welzijnswerkster. Loes Hupkens heeft zich kandidaat gesteld om Marijke op te volgen als coördinator welzijnswerk. Als er andere personen zijn die zich voor een van deze functies kandidaat willen stellen, dan dienen zij dat voor de aanvang van de vergadering aan de secretaris kenbaar te maken. Voor de aansluitende lunch wordt van u een bijdrage gevraagd van € 10. U wordt verzocht om dit ter plekke contant te betalen. Na de lunch willen we u een interessante DVD laten zien. Heel graag tot 12 februari. Onze daarop volgende bijeenkomst is op dinsdag 12 maart.


15

regionieuws

Kerstdiner Apeldoorn

Kerstdiner Arnhem

Arnhem

Den Haag

Secretariaat W. van Seters, Schependomlaan 14, 6542 RM Nijmegen, tel. 024-3770765, [email protected] Penningmeester Bankrek. P1021912, t.n.v. Voeks regio Arnhem, Doorwerth Welzijnswerk B. van der Hoeven-Smits, tel. 026-4422515, [email protected] ZKA-consulent Ton van Seters, tel. 024-3770765, [email protected]

Website www.voeks-regio-denhaag.nl Secretariaat A.W.J. de Groen, Gen.Eisenhowerplein 186, 2284XW, Rijswijk-ZH, tel. 070-3943918, [email protected] Penningmeester Bankrek. 3491658 t.n.v. Voeks te Den Haag Activiteiten N.J. van Soldt, tel. 015-2575237, [email protected] Welzijnswerk L. Tan, tel. 0702164916 of 0612285125, [email protected] ZKA-consulent F.M. van der Veen, tel. 070-3687168, [email protected]

Regionale Ledenvergadering Het bestuur nodigt u uit voor de jaarlijkse regionale ledenvergadering op dinsdag 12 maart a.s. om 15 uur in Herenboerderij de Hucht Stationsstraat 24 in Elst. De agenda is als volgt (in het kort): opening, notulen 2012, jaarverslagen 2012, kascommissie en decharge penningmeester, herbenoeming penningmeester en verkiezing nieuw bestuurslid, programma 2013 en sluiting. Het bestuur stelt voor om de heer Jan van ’t Hof als penningmeester voor een periode van drie jaar te herbenoemen en mevrouw Dorry Müller te benoemen als coördinator Algemeen. Tegenkandidaten kunnen zich tot één week voor de vergadering bij het secretariaat melden. Na afloop van de vergadering kunnen we gezamenlijk aanzitten aan een driegangen diner. Wilt u hieraan deelnemen dan dient u € 24 over te maken op rekening van de penningmeester. Bij uw betaling vermelden of u vis of vlees als hoofdgerecht wilt. Wij hopen op een grote opkomst. De jaarverslagen kunnen van tevoren bij de secretaris worden aangevraagd. Deze zullen elektronisch verstuurd worden. Gaarne uw email -adres opgeven!

In memoriam Nico Jongbloed

Excursie Rotterdam

Het bestuur nodigt u uit om deel te nemen aan de regionale ledenvergadering op woensdag 13 maart vanaf 10:30 uur in de benedenzaal van Paviljoen Te Werve, Huys de Wervelaan 110, 2283 TM Rijswijk. Zie voor agenda en verdere informatie het vorige Voeksnummer (VN01-2013).

Op dinsdag 9 april zal een dagexcursie naar Rotterdam georganiseerd worden, met een boottocht van Rotterdam naar Kinderdijk, een bezoek aan ooievaarsdorp Liesveld en de stad Gorinchem en afsluitend een diner. Nadere details leest u in het volgende Voeksnieuws. Reserveert u alvast de datum!

Bowlen Er wordt door een aantal Voeksleden elke maand gebowld in Arnhem-Noord aan de Schelmseweg, tel. 026-3529550. Eerstvolgende speeldagen: 5-19 feb., 5-19 mrt., 2-16 apr. en 7-21 mei van 10 – 12 uur. Nadere inlichtingen bij de heer Krahmer, tel. 0317-357309 (bij verhindering ’s ochtends afbellen).

16


Op 2 december 2012 overleed op de leeftijd van 84 jaar ons oud-bestuurslid van regio Den Haag Nicolaas Petrus Jongbloed. Op 7 december werd hij gecremeerd. Nico heeft zich gedurende twaalf jaar op bijzonder verdienstelijke wijze ingezet in diverse bestuursfuncties. In 1990 werd hij benoemd tot coördinator welzijnswerk. Een taak die hij zeven jaar lang op onvermoeibare wijze heeft behartigd. Daarna is hij vijf jaar lang vice-voorzitter geweest. Gedurende die periode heeft Nico intensief meegewerkt om met een kritische inbreng nieuwe ontwikkelingen tot stand te brengen. Bij zijn afscheid in 2001 werd hij door het Hoofdbestuur geëerd door hem te benoemen tot Lid van Verdienste. Bestuur en leden zien met dankbaarheid terug op wat Nico voor onze regio heeft betekend. Wij wensen zijn vrouw Len, zijn kinderen en kleinkinderen veel sterkte toe. Bestuur Voeks regio Den Haag

Regionale ledenvergadering

Nieuwe regionaal coördinator Welzijnswerk We zijn heel gelukkig in de persoon van Leo Tan een opvolger te hebben gevonden voor Corneel Honhoff. Leo stelt zich hierbij voor: Ik ben in 1966 in Pernis begonnen, later heb ik in Amsterdam gewerkt. In 1991 nam ik ontslag en ging samen met mijn vrouw Dineke haar familiebedrijfje runnen. Dineke en ik hebben twee zoons en inmiddels twee kleinzoons van 3 jaar en 18 maanden. Het keerpunt in ons leven kwam in 2004, toen wij beiden ons tot het

REGIONIEUWS

christelijk geloof bekeerden. Sinds die tijd hebben wij in Den Haag diverse projecten opgestart, bijvoorbeeld een voedselbank in het kader van migrantenkerken. En nu sta ik open voor een nieuwe activiteit. In de resterende vrije tijd fotografeer ik en wandel ik graag; hoofdmoot van mijn huidige fotografie zijn de kleinkinderen.

Media-Computerclub Ook in 2013 organiseren we elke tweede donderdagmiddag van de maand de reguliere club-bijeenkomst in het Te Werve Paviljoen te Rijswijk. De clubmiddag bestaat uit twee delen; we beginnen (13:30 uur) met het behandelen van een onderwerp en na de pauze bespreken we in groepjes onze computerproblemen. Onderwerpen die aan de orde zullen komen, zijn o.a. het maken van back-ups en het gebruik van programma’s om videofilmpjes samen te stellen. Belangstellenden, die (voor hun hobby) de computer beter willen leren gebruiken, zijn van harte welkom om vrijblijvend kennis te maken met de activiteiten van de MediaComputerclub. Contactpersoon: Wim Huizer ([email protected])

Haarlem/Alkmaar Website www.voekshaarlemalkmaar.nl /, e-mail [email protected] Secretariaat W.J. van Beest, Madelievenlaan 19, 2111 ZJ Aerdenhout, tel. 023-5245855, [email protected] Penningmeester Bankrek. 56.15.01.386 t.n.v. Voeks Haarlem-Alkmaar te Heemstede Activiteiten P. Versluis, tel. 06-28154190, [email protected] Welzijnswerk Mw W. van Beest–Feijen, tel. 023-5245855, [email protected] ZKA-consulent M. Visser, tel. 072-5124545, [email protected]

Regionale ledenvergadering Zoals vermeld in de vorige editie van VoeksNieuws zal onze Regionale Ledenvergadering op woensdag 20 februari gehouden worden, in Johanna’s Hof te Castricum. Het Regiobestuur hoopt op een grote opkomst.

Activiteiten Onze activiteiten vinden (bijna) altijd plaats op de derde donderdag van de maand! Donderdag 21 februari kunnen wij een bezoek brengen aan het Archeologisch Museum Den Haag. Het is gevestigd aan de Prins Hendrikstraat 39. De Prins Hendrikstraat is goed te bereiken met openbaar vervoer, parkeergelegenheid is beperkt. De rondleiding begint om twee uur. U kunt zich hiervoor opgeven via: [email protected] of 015-2575237. In maart brengen wij een bezoek aan het nieuwe hoofdkantoor van de Haagse Volksuniversiteit met uitleg over de geschiedenis ervan en over het huidige cursusprogramma. In april een rondleiding bij het Hoogheemraadschap van Rijnland, het eerste officiële Waterschap in Nederland. Op 16 mei maken wij een fietstocht langs de Haagse Beek.

Inloopmiddag voor PC problemen. Per 7 februari zullen wij weer maandelijks een middag, van twee tot vier uur, op Te Werve beschikbaar stellen voor leden die een probleem met hun computer hebben. Zie ook het vorige Voeksnummer (VN01-2013).Telefoon: 015-2575237 of een e-mail naar [email protected]

Kerstdiner Haarlem / Alkmaar

Welzijnswerk N.a.v. de oproep in VN-01/2013 voor een welzijnsmedewerker in het rayon Castricum/Limmen heeft onze welzijnswerk-coördinator heeft een positieve response gekregen, waarvoor zij dankbaar is. Hiernaast een foto van mw. Greetje WehrmeijerHerrewijn die op 23 november de Gouden Roos kreeg uitgereikt ter gelegenheid van haar 10 jaar welzijnswerkster zijn in het rayon Hoorn/ Enkhuizen.


17

regionieuws

Leiden Website www.voeks-leiden.nl Secretariaat L.A. Bijl, ’t Lange Rack 9, 2162XX Lisse. Tel 0252-418296, email: [email protected] Penningmeester Bankrek. 42.63.00.947 t.n.v. Voeks te Leiderdorp Activiteiten R. Le Grand, tel. 06-44239515, [email protected] Welzijnswerk H.A.G.J. Krijnen, tel. 071-3620259, [email protected] ZKA-consulent P. Zipp, tel. 071-4025138, [email protected]

Welzijnswerk Voor het welzijnswerk in het rayon Oegstgeest zijn wij op zoek naar een vervanger voor de huidige contactpersoon. Wat houdt welzijnswerk in? U bezoekt oudere ex-collega’s en hun partners ter gelegenheid van verjaardagen of andere prettige omstandigheden, maar ook om een luisterend oor te zijn bij minder prettige gelegenheden. Verspreid over het jaar betekent het dat u ongeveer 20 bezoeken zult afleggen, waarvan u uiteraard het moment zelf kunt bepalen. Daarnaast stuurt u felicitatie-kaarten. Voelt u iets voor dit zeer nuttige en hoog gewaardeerde werk, neemt u dan contact op met de regio-coördinator welzijn. U vindt het nummer in het colofon van de regio. Het zou jammer zijn als dit werk vanwege gebrek aan belangstelling bij de jongere leden niet meer kan worden gedaan. Daarnaast treedt de welzijnscoördinator statutair af bij de eerstkomende algemene vergadering op 30 januari a.s. Ook voor deze functie is er nog geen opvolging. Het werk vereist enig organisatietalent, maar kan worden gedaan zowel door een lid als door de partner van een lid. Als u bereid bent een klein deel van uw vrije tijd op te offeren aan het welzijn van uw ex-collega’s neem dan, net als voor de bovenstaande vacature contact op met een van de bestuursleden.

Regionale Ledenvergadering De jaarlijkse regionale ledenvergadering zal plaatsvinden op woensdag 30 januari in de Kapelzaal van het Gemeente Centrum in Oegstgeest, Lijtweg 9. Er is een kopje koffie o.i.d. vanaf 13.30 uur, de vergadering begint om 14 uur. Een uitnodiging met agenda vindt u in het vorige nummer van Voeksnieuws. Na het formele deel van de vergadering zal Hr. Spaans van Zilveren Kruis Achmea vanaf circa 15.30 uur een presentatie houden en vragen beantwoorden. Voor de geïnteresseerden wordt het programma voortgezet met een diner in restaurant China House, op loopafstand van de vergaderlocatie. Dit diner is tevens het maandelijkse diner van de dinerclub. Deelname graag z.s.m. opgeven bij Fred Beun, per telefoon 071-5893721 of email [email protected]. Prijs bedraagt € 33 voor leden, te betalen aan de penningmeester (zie colofon) o.v.v. ‘Diner januari’.

Concertkamer Op zaterdag 9 februari vanaf 20:15 uur treedt het Matangi Kwartet op in de Concertkamer (Het Kruispunt, Schoolstraat 2, Voorschoten). Met hun gloedvolle spel en vlotte presentatie is het kwartet het boegbeeld van een nieuwe generatie klassieke musici. Zij studeerden aan de conservatoria van Den Haag en Rotterdam en sloten in 2003 hun 2 jarige vervolgopleiding af aan de

18


Nederlandse Strijkkwartet Academie. Aanmelden voor deelname door betaling van € 12 aan de penningmeester (zie colofon), o.v.v. “concert februari”. Prijs voor niet-leden is € 15.

Dinerclub De dinerclub gaat woensdag 27 februari “Upstairs”. Dat is de bovenetage van “de Gouden Leeuw” (lift aanwezig), Veurseweg 180, 2252AG Voorschoten. Aankomst vanaf 18.00 uur, aan tafel 18.30 uur. Op een zoektocht naar nieuwe adressen, hebben we dit restaurant uitgeprobeerd. Voor een ontvangst met een glas Prosecco, amuses, een driegangenmenu met huiswijn of frisdrank en ter afsluiting koffie met friandises betalen leden € 42 en introducees € 52. De gastheer is Fred Geiger tel. 071-5174184. Aanmelden door betaling aan de penningmeester (zie colofon) met vermelding van “Diner februari”.

Het Noorden Website www.voekshetnoorden.nl, webmaster [email protected] Secretariaat Mw. G. van Rossum, Norbruislaan 5, 7761 CG Schoonebeek, tel. 0524-532162, [email protected] Penningmeester Bankrek 13.17.95.635 t.n.v. Voeks regio Het Noorden te Borger Activiteiten Wim Huizing, tel. 0592-310932, [email protected] Welzijnswerk Mw. M.J. van Os, [email protected] ZKA-consulent Ton Vas, tel. 0592-346208, [email protected]

Regionale ledenvergadering Het bestuur nodigt haar leden uit om op woensdag 13 februari de jaarlijkse ledenvergadering bij te wonen in de gehoorzaal van de NAM in Assen. Aanvang 14 uur. De volledige agenda kunt u lezen in het vorige Voeks nummer (VN01-2013).

Bloemschikken Wilt u met Pasen een mooi bloemstuk maken? Dat kan, want we gaan op donderdag 21 maart a.s. weer bloemschikken bij Bloemenatelier Maureen in Assen. Haar atelier kunt u vinden op het bedrijventerrein Messchenveld (naast de A28), Portugallaan 52, 9403 DS in Assen. Tel. 0592-374119. Wij verwachten u om 09.30 uur. We gaan onder leiding van Maureen een bloemstuk vervaardigen, dat u aan het eind van de morgen kunt meenemen. Wilt u aan deze activiteit deelnemen dan wordt u verzocht zich vóór 15 maart aan te melden bij Wim Huizing (zie colofon). U wordt verzocht de eigen bijdrage ad. € 32,50 (incl. alle materialen) over te maken naar de penningmeester (zie colofon) o.v.v. Bloemschikken.

Bootdagtocht Jan Plezier Dit jaar gaan we op woensdag 24 april 2013 een geheel verzorgde boottocht organiseren met de Jan Plezier. Details kunt u lezen in het vorige Voeks nummer (VN01-2013). Alleen bij Wim Huizing (zie colofon) kunt u zich opgeven voor deze tocht, vóór 10 april a.s..

REGIONIEUWS

Rijnmond Website http://voeksrijnmond.nl Secretariaat W.A. Meijnen, Terborchdreef 10, 3262 NB Oud- Beijerland, tel. 0186-615905, [email protected] Penningmeester Bankrek. 320149 t.n.v. Voeks Rotterdam, Vlaardingen Activiteiten Piet Groen, tel. 010-4749424, [email protected] Welzijnswerk Mw.H.E. Doorneveld-Letterman, tel. 078-6762010, [email protected] ZKA-consulent W.A. Vogelaar, tel. 0186-617760, [email protected]

Vacature Wegens het vertrek per februari 2013 van de huidige voorzitter is het bestuur van de Regio Rijnmond op zoek naar een Voekslid (m/v) dat de functie van voorzitter wil vervullen. Voelt u iets ervoor om na uw pensionering actief te zijn in Voeks, neem dan contact op met de secretaris of de huidige voorzitter. Kijk op onze website www.voeksrijnmond.nl voor uitgebreide informatie.

altijd op zoek naar vrijwilligers die zich als welzijnswerker willen aanmelden. Aarzel niet en trek de stoute schoenen aan. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de coördinator Mw. H. Doorneveld. Zie colofon voor het telefoonnummer.

Website Op onze website www.voeksrijnmond.nl houden we nauwgezet de activiteiten van de verenging en de te organiseren evenementen bij. Bezoek de site regelmatig voor informatie over nieuwe ontwikkelingen en terugblikken op voorbije evenementen. De site bevat ook links naar Picasa voor fotoreportages. Het staat u vrij deze foto’s voor eigen gebruik te downloaden.

Het Sticht Website www.voekshetsticht.nl Secretariaat W.G. Reman, Flits 14, 1231 SN Loosdrecht, tel. 035- 5823161, [email protected] Penningmeester Bankrek. 502138 t.n.v. Voeks regio Het Sticht te Huizen Activiteiten H.H. Holsboer, tel. 035-6916872, [email protected] Welzijnswerk J. van Berkel, tel. 06-53841190, [email protected] ZKA-consulent J.H. Eekhof, tel. 0348-423015, [email protected]

Een 100-jarige

Kerstdiner Rijnmond

Op 30 oktober ging een Voeks delegatie van regio Het Sticht op bezoek bij mevrouw Van Maanen-Sweeb in De Bilt. Honderd jaar werd ze en vitaal is ze. Met wat support van dochter Sandra woont ze nog zelfstandig, geniet van de tuin en gaat elke week bowlen. Een eeuw geleden werd mevrouw van Maanen in Suriname geboren; ze is naar Curaçao gegaan om te werken. Daar heeft ze haar man ontmoet (“ik had zo´n lieve man!”). Enkele jaren later is ze in Nederland komen wonen.

Kijk op de website www.voeksrijnmond.nl voor een fotoreportage.

Regionale Ledenvergadering Donderdag 14 februari organiseert de regio Rijnmond haar jaarlijkse ledenvergadering in de Polderpoort te Vlaardingen. De vergadering begint om 10:00 uur. U bent hierbij van harte uitgenodigd om de vergadering bij te wonen en kennis te nemen van het wel en wee van de vereniging.

Bowlingtoernooi Voor de eerste keer wordt op maandag 11 maart door de regio Rijnmond een bowling (mid)dag georganiseerd; in het bowlingcentrum IJsselmonde, Akkeroord 10 te Rotterdam IJsselmonde. Om kennis te kunnen maken met deze door Voeks Rijnmond gesponsorde activiteit kunnen Voeks-leden deze middag gratis deelnemen. U kunt zich nu al opgeven als deelnemer bij: Vicky van Belois, tel. 06-57889043, e-mail. f2hicvanbelois030@ hetnet.nl of bij Piet Groen, tel. 06-46717731, e-mail. pietgroen@ yahoo.co.uk. Wij hopen velen van u daar te ontmoeten. Raadpleeg bij tijd en wijle de website voor nadere mededelingen.

Welzijnswerkers Een belangrijke, zo niet de belangrijkste, activiteit van Voeks is de zorg voor het welzijn van haar leden. In de regio Rijnmond zijn wij

Johan Noordanus, haar Voeks welzijnswerker, feliciteert haar hartelijk en overhandigt een mooi boeket. Samen genieten we van thee en gebak en praten we gezellig, met een echte dame. Over hoe het vroeger was, over nu, en over de toekomst. Want ze wil nog best wat, heeft altijd al graag gereisd en volgend jaar naar Spanje zou fijn zijn. Of misschien weer eens naar Curaçao, waar haar jongere zus (96) woont. Bij het afscheid nemen horen we dat dezelfde week nog twee feesten volgen: met familie en op de bowling vereniging. 100 Jaar en energie genoeg!


19

regionieuws Regionale Ledenvergadering De eerstvolgende activiteit betreft de Regionale Ledenvergadering op dinsdag 19 februari. Deze zal traditiegetrouw worden gehouden in onze locatie Champ’Aubert, Boterbloem 1 te Driebergen. Aanvang 11 uur. De voorlopige agenda is als volgt: opening en ingekomen informatie, verslag van de RLV regio Het Sticht gehouden op 12 februari 2012, algemeen jaarverslag over 2012, financieel jaarverslag 2012, verslag van de kascommissie, decharge van het bestuur voor het gevoerde beleid, begroting 2013, benoeming kascommissie voor het jaar 2013, wat verder ter tafel komt, rondvraag en sluiting. De ter vergadering aan de orde komende stukken zijn een half uur voor aanvang van de vergadering beschikbaar. Degenen die beschikken over e-mail kunnen de stukken toegezonden krijgen. Aan te vragen bij de secretaris (zie colofon). Het algemene jaarverslag zal tevens op de regio-website worden geplaatst. Na de vergadering zal een lunch worden geserveerd waarvoor men zich vóór 12 februari dient aan te melden bij Hans Holsboer (zie colofon). Kosten € 17,50 p.p. voor regio-leden en partners; € 21,50 voor niet-leden. Het verschuldigde bedrag overmaken op de rekening van de penningmeester (zie colofon). Indien u alleen de vergadering bijwoont is aanmelding niet nodig.

kan worden. In verband met de toestand van de wandelpaden in dit jaargetijde worden stevige wandelschoenen aanbevolen. De Strandlodge vindt u aan de zuidkant van Winterswijk in het buurtschap Woold. Adres: Strandlodge, Badweg 4, 7102 EG Winterswijk Woold. Tel. 0543 769037. www.slww.nl Voor vragen of een routebeschrijving kunt u terecht bij de coördinator wandelingen Ursel Kriekjes, tel. 0543-531248 of per e-mail: [email protected]

Jaarlijkse Bowlingmiddag Op woensdag 20 februari hebben we onze jaarlijkse bowlingmiddag, maar op een nieuwe locatie n.l. hotel-restaurant-bowling “Het Wapen van Delden”. http://www.hoteldelden.nl De drie banen die wij ter beschikking hebben (zelfs de puntentelling) zijn volledig automatisch. Graag ontvangen wij u om 14 uur met een kop koffie/thee met cake. Vanaf 14:30 uur gaan wij in een aparte zaal bowlen, gereserveerd voor onze groep. Van 15.30 uur tot ongeveer 17.30 uur worden wij verrast met een koud/warm buffet en als afsluiting een ijsbuffet. Wij hopen op een grote opkomst, zeker nu we deze zeer mooie locatie spelen. U kunt zich melden tot 8 februari bij Hans Freiboth, tel. 0546–492944 of freiboth@ home.nl . Het Wapen van Delden is gelegen aan de Langestraat 242, 7491 AN Delden. Tel. 074–3761355. De kosten voor Voeksleden zijn € 24 p.p. en voor niet-Voeksleden € 30 p.p. Dit bedrag kunt u overmaken op de rekening van de penningmeester, zie colofon. Op onze website kunt U ook andere informatie over onze Voeksregio vinden. Regionale Ledenvergadering op woensdag 20 maart, zie komende Voeksnieuws.

Het Zuiden Kerstdiner Het Sticht

Komende activiteiten Op dinsdag 12 maart zal Janwillem Bouma, directeur van Shell Pensioenfonds, een voordracht houden over het reilen en zeilen van het Pensioenfonds. Aanvang 13.30 uur in Champ’Aubert.

Twente Website www.voekstwente.nl Secretariaat J.W. te Kiefte, An der Muest 2, D-48455 Bad Bentheim, tel. 00-49- 5922 6236, [email protected] Penningmeester Bankrek. 54.90.09.744 t.n.v. Voeks regio Twente te Hengelo Activiteiten H.Freiboth, tel. 0546-492944, [email protected] Welzijnswerk Mw.B.Feunekes-Spruijt, tel. 053-4614598, [email protected] ZKA-consulent J.Sizoo, tel. 053-4365398, [email protected]

Wandelen De wandeling van woensdag 6 februari wordt een bijzondere; onder leiding van een gids van de Stichting Erfgoed in Winterswijk lopen we door een prachtig natuurgebied rond de Boven Slinge en het Buskersbos, in de buurtschappen Woold en Brinkheurne. Gegevens over het gebied kunt u vinden op de internetsite van VOEKS Twente, zie colofon, en op www.stichtingerfgoed-nlw.nl We verzamelen om 10 uur bij de Strandlodge, waar we koffiedrinken bovenin het restaurant. De wandeling begint om 11 uur en duurt maximaal anderhalf uur. We stoppen regelmatig voor uitleg. Daarna komen we terug bij de Strandlodge waar de lunch gebruikt 20

VoeksNieuws | nr. 2 | februari februari 2013

Secretariaat A.A.M. Sanders, Kapucijnenhof 66, 4904 RB Oosterhout, tel. 0162-433253, [email protected] Penningmeester Bankrek. 3307404 t.n.v. Voeks regio Het Zuiden te, Oosterhout (NB) Activiteiten (Vacant) Welzijnswerk A.H. Don, Hoge Vaartkant 128 4873LL Etten-Leur, Tel. 076- 5018065, mob. 06-24396021, [email protected] ZKA-consulenten Brabant & Limburg: J. van Beusekom, tel. 076-5218259, [email protected], Zeeland & Limburg: L. van Zon, tel. 0113-270144, [email protected]

Regionale leden vergadering De regionale ledenvergadering staat gepland voor woensdag 27 maart. Noteert u de datum alvast in uw agenda. Nadere bijzonderheden in het volgende nummer.

Bijeenkomsten Goes: Iedere tweede dinsdag van de maand sociëteit in Hotel Terminus, Stationsplein 1, vanaf 10.00 uur. Verdere info bij de soos-voorzitter Ary Wesplate tel 0164-610791 Zevenbergen: Sociëteit iedere eerste woensdag van de maand van 10 tot 12 uur in Hotel Van der Hooft. Inlichtingen Cees van Terheijden tel 0164-643144

Welzijnswerk Albert Don is nog steeds op zoek naar een welzijnswerker voor de regio Noord Limburg. Hij wacht met belangstelling op uw telefoontje ( 06-24396021) VOEKS regio Het Zuiden website is er! Ga eens kijken op www.voeksregiozuid.nl

personalia bridge De volgende leden heten wij welkom C.P.J.M. van Amelsfoort, p.a. Prinsengracht 285 C, 1016 GW Amsterdam, ex Nigeria C.W. Ardts, Magnoliadreef 12, 2631 HL Nootdorp, ex Shell Tankers Mw. A.D. Boelsums, Waardeel 64, 9531 EE Borger, ex SGSI Mw. M. Damhuis-Velner, Fuchsiastraat 7, 8471 KS Wolvega L.G.H. van Dijk, Pr. Hendrikstraat 164, 3151 AT Hoek van Holland, ex SNR M. Elfring, Charlotte van Pallandtlaan 19, 1902 MR Castricum, ex SGSI Mw. K.M. Evers-Maatje, Roggehullen 36, 9403 WG Assen, ex NAM Mw. D.E.J. Feldmann, Kaya Papilon 25, 1111AA, Curaçao, Nederlandse Antillen, ex SI Mw. T. Fransen-Veenman, Alverstraat 233, 3192 TN Hoogvliet M.J.A. Gabriels, Houtlaan 93, 9403 EW Assen, ex Nigeria W.N.C.A. Gastelaars, Wilgenwede 31, 2993 TB Barendrecht J.W. Gombert, Prinsenhof 37, 3481 HC Harmelen, ex SGSI A.K. van Helden, Henry van de Veldestraat 2, 3822 EG Amersfoort, ex SGSI J.Th. Hermsen, Gladiolenstraat 11, 6921 CC Duiven, ex Billiton J. Hoekstra, Spuisluis 63, 2408 PR Alphen aan den Rijn, ex SITI T. Hoekstra, Wezenland 172, 1531 LS Wormer, ex SGS Mw. E.J.B. Hofwijks, Mgr. P.J. Willekenslaan 17, 2283 CJ Rijswijk, ex SIEP R.A.M. Holleboom, Johan Willem Frisostraat 5, 2713 CA Zoetermeer, ex SGS M. Hoogendijk, Juweellaan 564, 2719 SX Zoetermeer, ex SIPM J. van Hoorn, H.W. Mesdagstraat 15, 9312 PW Nietap, ex NAM

W. van der Horst, Bickersgracht 56a, 1013 LG Amsterdam, ex KSLA W. van der Houwen, Elspeterweg 167, 8076 PB Vierhouten, ex Syrie Mw. U.A.M. Huijsmans-Kolen, Nieuwe Haven 153, 3117 AA Schiedam A. IJdo, Groenewegje 159, 2515 NC Den Haag, ex SNC Mw. Th. Janssen-Vrugtman, Tichelweg 19, 7665 SN Albergen D. de Jong, Kaneelhof 65, 3193 JB Hoogvliet, ex SCE D.S.A. de Jong, Wijde Wormer 141, 2905 TZ Capelle aan den IJssel, ex KSLA A.W. de Jongh, Adriaan Swaenstraat 22, 4931 RH Geertruidenberg, ex SNC Moerdijk H.C. de Jongste, Zuidwerflaan 1, 2594 CW Den Haag, ex SCE A.B.E.T. Kabel, Houtlaan 47, 9403 EV Assen, ex NAM R.J.A. Kahmann, Thuishaven 20, 1186 MG Amstelveen, ex SNV Mw. J. Kap-Oprel, Boterzwin 4103, 1788 WT Julianadorp W. Karzijn, Arisven 8, 1902 AD Castricum, ex STCA W. Keus, Bingelkruid 6, 3137 WE Vlaardingen, ex SI H.J.F.M. Kievits, Platolaan 11, 3707 GA Zeist, ex SI Mw. J. van Kleef-van den Engel, Molendijk 4, 3238 LD Zwartewaal, ex SNV Mw. E. Kleinsmiede-Campbell, 3 Elmhurst Drive, RH4 2BA Dorking, Surrey, Verenigd Koninkrijk N.Th.M. Klooster, Eikenhorstlaan 11, 2245 BC Wassenaar, ex SRTCA Mw. J.M. Knegt-Stoel, Schulpplein 50 K311, 3082 PX Rotterdam Mw. P. van der Knoop-Weber, Vlielandhoeve 47, 3137 GV Vlaardingen, ex SNR

P.H. Koedijk, Laan van Spaland 24, 3121 JC Schiedam, ex NAM A.J.A. Koehorst, Jan Mosmanslaan 35, 5237 BB Den Bosch, ex NAM P.F.M. Kösters, Kruidenommegang 66, 1115 ER Duivendrecht, ex NAM E.P. Korthals, Schieland 8, 9405 NE Assen, ex NAM Mw. W.C. van der KroftKosterman, Eksterlaan 372, 3136 SK Vlaardingen B. Kuiper, Zuiderstraat 4, 9693 ER Bad Nieuweschans, ex NAM Mw. R.J. Lacroix-Huber, Heerstraat Zuid 5, 6171 XD Stein Mw. H.C.M. LandsbergenGeurts, Zeeltsloot 95, 2724 EC Zoetermeer Mw. J.E. Langstraat, Koweitstraat 28, 3193 EG Hoogvliet Mw. A. Langstraat-Mees, Wolvenburg 56, 2994 DM Barendrecht, ex SNR Mw. M.A. Leer, Fokkemast 6, 2586 KP Den Haag, ex SI Mw. A.B.L. van LeeuwenGerhartz, Smienstraat 66, 2492 PA Den Haag, ex SI W.J. Levering, Amnestylaan 11, 4336 LA Middelburg, ex Shell Tankers A.H. Levert, Benoordenhoutseweg 37-B, 2596 BB Den Haag, ex SIPM J.A.J.A. van Loenhout, Sportlaan 13, 5101 TA Dongen, ex SNR A.M. Loermans, Hans Memlingdreef 14, 3920 Lommel, België, ex NAM Mw. V. Lubbert-Faber, Kerklaan 9, 1027 AN Amsterdam Mw. T. Mansens-Oort, Paulus Potterstraat 24, 7901 GA Hoogeveen P.J. Meijer, Bremlaan 12, 1213 SW Hilversum, ex SI Mw. J.M. Mensen-Veurink, Torenvalk 19, 7731 LC Ommen, ex SRTCA

A.J. de Mooij, Numansgors 14, 3281 HA Numansdorp, ex SNV Mw. G.A. Mooij-Blom, Amalia van Solmsstraat 18, 2404 GN Alphen aan den Rijn L.J. de Mos, Voorstraat 38, 3245 BH Sommelsdijk, ex SNR M.W.C. Mulders, Jordaanstroom 4, 2721 BC Zoetermeer, ex SIEP A.G.A.P. van Munster, Keinsmerweg 52, 1756 AH ’t Zand, ex NAM Mw. E. Nijhoff, Rembrandtlaan 12, 1231 AC Loosdrecht, ex KSLA C. Nobel, Marcandostraat 82, 3223 PC Hellevoetsluis, ex SNV A.H.G. Nooijens, Oude Hoofdweg 17, 4735 BS Zegge, ex SI Mw. J.L. Noya-Westerhof, Slenerbrink 195, 7812 HR Emmen, ex NAM A.J. Odijk, Lusthofstraat 31, 3135 CW Vlaardingen, ex SNR Mw. G.H. OostermeyerHermes, B. Trompetterstraat 22, 7741 RX Coevorden Mw. L.R. Petersen-Naarding, Marterlaan 14, 6705 CL Wageningen, ex NAM Mw. J.A.Pijper-Hoekstra, Jonkerlaan 90, flat 148, 2242 EX Wassenaar Mw. D. Plugge, Prinses Beatrixlaan 79, 2284 AB Rijswijk, ex SI Mw. C.M. de Raad-Storm, Prins de Lignestraat 51, 6161 CX Geleen R. Ranada, Ganzenwerfstraat 28, 1501 BK Zaandam, ex Billiton R.B. Ratgers, 4820 Westridge Drive, V1W 3B4 Kelowna BC, Canada, ex SNR L. Reijntjes, De Meeren 141, 4761 SG Zevenbergen, ex SNC Moerdijk Mw. C.M. Renders-Teters, Goudenregenstraat 2, 1441 HH Purmerend

VoeksNieuws VoeksNieuws | nr. 2 ||februari nr. 2 februari 2013

21

boekbespreking personalia Mw. J. Rentema-Van Nifterik, Pomonalaan 9, 2564 XV Den Haag F.W. Roëll, Hoedemakerssteeg 5, 1671 CV Medemblik, ex Shell Tankers G.H. Rohaan, Cuypersdreef 65, 2992 HN Barendrecht, ex SNV H.J.J. Rohling, Schilderslaan 30, 9646 DA Veendam, ex NAM Mw. G.H. van Roij-van Geffen, Schout 10, 1722 GS Zuid Scharwoude J.C. Rommertz, Strawinskylaan 32, 2102 CP Heemstede, ex SGSI L.J. van Rossem, Ridderlaan 16, 2242 GS Wassenaar, ex SI J.J. Rozema, Jan Westerhuisstraat 12, 7924 RE Veeningen, ex NAM Mw. T.J. de Ruiter-Jans, De Dertienhuizen 18, 2931 XZ Krimpen aan de Lek E.A. Rumeser, Torenmolen 2, 1703 PN Heerhugowaard, ex NAM Mw. M. Rutte-van Rijswijk, van Lennepweg 153, 2597 LV Den Haag D.L. Saarloos, Bachlaan 69, 3261 WB Oud-Beijerland, ex SNV

R.F. Schalker, Orion 65, 2665 WB Bleiswijk, ex SIEP P. Schilperoort, Groenlust 39, 1035 LD Amsterdam, ex SNV Mw. A. Schoen-de Vries, (KSLA), 30/11, 87 jr; Wilhelminalaan 28, 2132 DV Hoofddorp A.M. Schouwenaars, Pavana 10, 4711 VG St. Willebrord, ex NAM Mw. P. Shepley-Riley, 37, Ozier Field, Halstead CO9 1UX Essex, Verenigd Koninkrijk B.S. Shridhar, 602 Olympus-1, Prestige Acropolis, 20 Hosur Road, 560029 Bangalore, India, ex India C.H. Slagmolen, Prins Clausplantsoen 15, 9401 XZ Assen, ex NAM Mw. M.M.C. Slieker-Bakker, Mulmerlaan 31, 1705 AB Heerhugowaard J. Slot, ex Shell Tankers, 8/12, 72 jr; Gentiaan 11, 4844 HL Terheijden Mw. P.E. Speelman-de Hamer, van Limburgstirumlaan 5, 9602 GN Hoogezand Mw. C.L. Spence-Taal, Box 1, Site 25, RR1, T0L 0X0, De Winton, Alberta, Canada, ex Canada

Mw. S.M. van der Splinter, G.J. van Marrewijklaan 82, 2552 GV Den Haag, ex KSEPL R. van Steenderen, Agnes Bartoutslaan 21, 3342 GE Hendrik-Ido-Ambacht, ex SI P.K. Stigter, Holysingel 132, 3136 LD Vlaardingen, ex SNR T. Terlouw, Waterborgh 22, 9351 SP Leek, ex SNV Mw. C.H. van der Toorn, Stavangerstraat 49, 2548 JS Den Haag, ex SIPM C.P.L. Touw, Schildersloot 34, 1721 HP Broek op Langedijk, ex NAM Mw. E.C. Vaillant-Brocx, Parelgras 132, 3994 NS Houten L. Veldhuis, Comm. Gaarlandlaan 7, 7741 DB Coevorden, ex NAM Mw. C.R.M. Verhulst-van Hoof, Molenstraat 8, 4758 AB Standdaarbuiten, ex SNC Moerdijk F.J. van Vliet, Waalsdorperweg 129, 2597 HS Den Haag, ex SPB H. de Vries, Schakelpad 79, 7833 EX Nieuw-Amsterdam, ex NAM R. de Vries, Krimweg 64, 7741 KK Coevorden, ex NAM T. de Vries, Beukenlaan 177, 2665 DP Bleiswijk, ex KSEPL

P.J.J. Vullinghs, 3 Bucklerburn Drive, AB140XJ Peterculter, Verenigd Koninkrijk, ex UK P.K. van der Waa, De Reusel 2, 5051 DA Goirle, ex SDSI P.J. Waaijer, Burg. Lepelaarssingel 15, 2925 ES Krimpen aan den IJssel, ex SGS F.D. van Walsem, 30-05 Sandy Tower, Ocean Palms, Klebang Besar, 76400 Melaka, Maleisië, ex SIOP R. van der Weele, Leeuwesteijn 10, 3218 AK Heenvliet, ex NAM Mw. I.H.M. Weerdenbrug, Evertsenstraat 27, 2266 LZ Leidschendam, ex SIEP C. Weltevrede, Laan 1940-45 19, 7231 GJ Warnsveld, ex NAM Mw. M.C. Westerhout, Achterlaan 11, 9679 BM Scheemda, ex NAM P.H.B.M. Weesie, L’Etang, Rue du Moulin, 41250 Maslives, Frankrijk, ex UK Mw. A. Winkel-Kroes, Triangelhof 65, 1544 WS Zaandijk N. de Wit, De Oeverlanden 193, 1441 RD Purmerend, ex STCA J. Zwaal, Valkenlaan 32, 2623 HP Delft, ex USA

Met leedwezen geven wij kennis van het overlijden van onze leden Mw. H.P. van Aalst-Verboom, (SNV), 17/12, 85 jr; Corr. adr. Kwartslaan 129, 3162 RD Rhoon A.W. Boodt, ex SIPM, 1/12, 89 jr; Reviuslaan 64, 2343 JR Oegstgeest G.H. Borsje, ex SNR, 2/12, 91 jr; Karel de Grotelaan 48, 3132 JV Vlaardingen Mw. H. van Bovene-Brouwer, (SIPM), 13/12, 79 jr; Dorpsstraat 27, 2391 BB Hazerswoude-Dorp P.H. van der Brug, ex SIPM, 7/12, 83 jr; Iepenlaan 6, 2243 GE Wassenaar A. Delsman, ex SNR, 4/12, 90 jr; Waalsdorperweg 419, 2597 KP Den Haag 22

F. Diepenbroek, ex SIPM, 24/11, 76 jr; Wrightlaan 72, 2497 CM Den Haag R.C.H. Dubois, ex SNV, 2/12, 79 jr; Corr.adr. Beeker Strasse 32, 46446 Emmerich-Elten, Duitsland Mw. M.J. Emmen Riedel, (SIPM), 18/11, 92 jr; Corr. adr.16 Avenue Capin, 82140 Saint Antonin Noble Val, Frankrijk T. van der Fluit, ex SNR, 30/11, 84 jr; Prins Clauslaan 94, 7957 EB de Wijk J.A. Free, ex SIPM, 12/12, 87 jr; Richterpad 43, 5554 BJ Valkenswaard

VoeksNieuws | nr. 2 | februari februari 2013

N.H.M. Gevers, ex NAM, 27/11, 76 jr; Tonsweg 11, 7582 HT Losser J.W. de Graaf, ex NAM, 18/12, 62 jr; Het Kienhout 10, 7776 CK Slagharen T. van der Graaff, ex Billiton, 9/11, 92 jr; Huys de Merwede 40, 3356 AK Papendrecht Mw. T.J.F. Groenewald-van Lieshout, (SNV), 12/12, 90 jr; Kasteel Hillenraedtstraat 279, 6043 HD Roermond Mw. C. Hage-Post, (Indonesië), 29/11, 92 jr; Corr.adr. Terheijdenstraat 68, 4811 AW Breda

Mw. J. Hartstra-Lemstra, (SIPM), 5/12, 77 jr; Maritima 10, 2202 BW Noordwijk L. van der Have, ex Colombia, 2/12, 99 jr; 9280 Breno Drive, Fort Myers, Florida 33913, Verenigde Staten M. de Heer, ex SNR, 29/11, 86 jr; De Olmen 9, 3203 AD Spijkenisse Mw. A.L.G. Heijblom-Kwaak, (Iran), 19/11, 86 jr; Les Caubelles Nagol, Sant Julia de Loria, AD 600, Andorra (Pyr.), Andorra N.P. Jongbloed, ex SIPM, 2/12, 84 jr; Patrijslaan 10 a, 2261 ED Leidschendam

personalia bridge A.A. de Jongste, ex SNV, 3/12, 81 jr; Anna van Burenlaan 59, 2404 GA Alphen aan den Rijn Mw. V.E. Kaulbach, ex Curaçao, 30/11, 92 jr; Torenzichtlaan 128, 3956 HC Leersum Mw. A. Klinkenberg-Biekart, (SIPM), 23/11, 91 jr; Corr. adr. Panamakade 116, 1019 AX Amsterdam Mw. S.M. Kok-Moerman, (SNR), 13/12, 81 jr.; Schakelweg 184, 3192 JP Rotterdam B. Koops, ex NAM, 13/12, 75 jr; Kerkenweg 15, 7766 AT Nieuw Schoonebeek W.D. Korenhof, ex NAM, 6/12, 84 jr: Speenkruidstraat 445, 9404 HS Assen J. van der Linden, ex SNV, 15/12, 73 jr; Lemmeraak 55, 4617 GK Bergen op Zoom H. Meijer, ex SNR, 2/12, 85 jr; Klaasje Zevensterstraat 276, 3193 TW Rotterdam

P. van Mourik, ex KSLA, 15/11, 71 jr; Tureluurhof 29, 1444 AJ Purmerend A. de Munnik, ex SNR, 21/11, 100 jr; Corr.adr. Ringdijk 1, 4322 TC Brijdorpe S. Nauta, ex SNR, 6/12, 82 jr; Viskaarweg 8, 3192 DN Hoogvliet Mw. T.A.T. NieuwenhoffEmich, (Venezuela), 1/12, 89 jr; Prins Mauritslaan 10, 7316 EM Apeldoorn Mw. A. Orgers-Huisman, (SNR), 13/11, 88 jr; Othelloweg 357, 3194 GR Rotterdam Mw. M.F. Pieters-Bik, (SNI), 26/11, 81 jr; Queridostraat 143, 2274 XE Voorburg H.J. Poot, ex SNR, 9/12, 81 jr; Drakenburg 26F, 3085 XE Rotterdam Mw. G.C. de RidderManderson, (UK), 23/10, 88 jr; Corr.adr. Parchment Sollicitors, Gerrards House, 13-19 Station Road, Gerrards Cross, Bucks SL9 8ES, Verenigd Koninkrijk

A. van Schaijk, ex SNR, 1/12, 88 jr; Ruytenburchflat 20, 3131 WX Vlaardingen A. van Schie, ex SNR, 2/12, 80 jr; Lobeliastraat 15 B, 3202 HR Spijkenisse Mw. A. Schoen-de Vries, (KSLA), 30/11, 87 jr; Wilhelminalaan 28, 2132 DV Hoofddorp J. Slot, ex Shell Tankers, 8/12, 72 jr; Gentiaan 11, 4844 HL Terheijden H.N.A. Snel, ex Shell Tankers, 29/09, 83 jr; P.O.Box 4676, Curaçao, Nederlandse Antillen G.N.F. van der Stap, ex Syrië, 21/11, 77 jr; Van der Valk Boumanweg 17, 2352 JA Leiderdorp Mw. J. van Toorn-Wieriks, (SNR), 19/11, 91 jr; Churchillsingel 981, 3137 XK Vlaardingen L.A. Veenstra, ex NAM, 15/12, 78 jr; Kiel 14, 7891 MS Klazienaveen

Familieberichten Mw. T. de Bruin-Smorenberg, 25/11, 79 jr; echtgenote van J.W. de Bruin (KSEPL), Petronella Voutestraat 257, 2286 VB Rijswijk Mw. C.M. Heisterkamp-de Blok, 11/12, 85 jr.; echtgenote van J.B.C. Heisterkamp (KSLA) Corr. adr. Schipmolen 67, 1035 CJ Amsterdam Mw. C.D. Oosterhof-Groen, 29/11, 85 jr; echtgenote van H.A. Oosterhof (KSLA), Floris van Alkemadelaan 28, 1181 PW Amstelveen Mw. Y.G. Spijker-Dumarey, 25/11, 75 jr; echtgenote van A. Spijker (KSEPL), Corr. adr. Tulpentuin 343, 2272 EJ Voorburg Mw. G.H. van der Vlag-Kok, 29/11, 81 jr; echtgenote van S. van der Vlag (SNR), Venusskulp 61, 9051 MD Stiens

F.P.J. Vester, ex SIPM, 23/11, 84 jr; Storkstraat 55, 7442 LW Nijverdal Mw. H. Visser-Smits, (SNR), 14/12, 92 jr; Corr.adr. Karperveen 444, 3205 HJ Spijkenisse Mw. J. Visser-Spek, (SNR), 1/12, 65 jr; Saturnusstraat 2, 2957 HJ Nieuw-Lekkerland Mw. A.S. Vriend-Vriend, (Shell Tankers) 3/12, 88 jr; Corr. adr. Bilderdijklaan 26, 3743 HS Baarn H.A.M. van de Water, ex SCE, 20/12, 61 jr; Van Eedenlaan 5, 4707 LA Roosendaal F.A. Westra, ex SIOP, 11/12, 73 jr; Prinsenweg 33, 2242 EB Wassenaar A.F.C. Wigmore, ex SNR, 17/12, 90 jr; Alverstraat 141, k. 509, 3192 TN Hoogvliet

Rectificatie Mw. S.M. Waarts-Schröder, 14/12, 72 jr.; echtgenote van C.G. Waarts (KSLA), Singel 35, 1381 AR Weesp

Bij het overlijdensbericht van G.H. Renders, ex KSLA, 19/10; Goudenregenstraat 2, 1441 HH Purmerend is helaas de verkeerde leeftijd vermeld. Dit moet 81 jaar zijn.

✁

Als er in de maand januari géén contributie is betaald of ingehouden van uw pensioen bent u géén lid van Voeks! Bent u geïnteresseerd in de behartiging van uw belangen, activiteiten voor Voeksleden of Voekswelzijnswerk? Dan zegt u:

JA, NATUURLIJK WORD IK LID VAN VOEKS! Ondergetekende, de heer/mevrouw Adres Postcode

Woonplaats

Geb.datum

Laatste maatschappij

Telefoon

E-mail

Ingangsdatum Shellpensioen

Betaalnr

Naam echtgeno(o)t(e) /partner

.Geb.datum partner

meldt zich hierbij aan als lid van Voeks en gaat ermee akkoord dat de contributie in januari met het pensioen wordt verrekend. NB: Indien de aanmelding in het loop van het jaar wordt gedaan, zal éénmalig een acceptgiro worden toegezonden; Indien het een uitgesteld pensioen betreft, wordt ieder jaar een acceptgiro toegezonden. Datum

Handtekening

VoeksNieuws | nr. 2 februari

In envelop zonder postzegel zenden aan: Bureau Voeks, Antwoordnummer 1964, 2501 VC Den Haag

23

VOEKSkronkel 41

VOEKSKRONKEL 41

Beste Kronkelkrakers, Hartelijk dank voor alle goede wensen die ik mocht ontvangen. Uiteraard gaan we er ook dit jaar weer tegenaan om u te Beste Kronkelkrakers, voorzien van de nodige Kronkels en kruiswoorden. De oplossing Hartelijk dank voor alle goede wensen die ik mocht ontvangen. van Kronkel 40gaan was we STRIPBLAD en de bijgevoegde afbeelding Uiteraard er ook dit jaar weer tegenaan om u te betrofvoorzien natuurlijk dede‘bajes’ 33 verticaal, maar ookDe van nodige van Kronkels en kruiswoorden. ‘aangehouden’ 29 horizontaal kwam aardig in bijgevoegde de buurt… oplossing van van Kronkel 40 was STRIPBLAD en de betrof natuurlijk ‘bajes’ van helpen 33 verticaal, maar Ook afbeelding nu weer een afbeelding diedeop weg kan bij een van ook ‘aangehouden’ van Kronkel. 29 horizontaal kwam aardig in de de omschrijvingen van deze buurt… Ook nu weer eenoplossen afbeelding op weg kan helpen bij Ik wens u veel plezier bij het vandiedeze opgave. een van de omschrijvingen van deze Kronkel. U kunt uw oplossing uit de Voeksbalk weer zenden naar: Ik wens u veel plezier bij het oplossen van deze opgave. U kunt uw oplossing uit de Voeksbalk weer zenden naar: P.J. Visser P.J. Visser Sparrendal 552 552 3142 Sparrendal LR MAASSLUIS 3142 LR MAASSLUIS of naar [email protected] of naar [email protected] DenkDenk eraaneraan om uw adres omvolledige uw volledige adres te vermelden…! Dat isDat echt nodignodig om om te vermelden…! is echt de eventueel gewonnen cadeaubon te deeventueel gewonnen cadeaubon te kunnen verzenden. Onder de goede kunnen verzenden. Onder de goede inzendingen worden drietal inzendingen worden weerweer een een drietal cadeaubonnen van  12,50 verloot cadeaubonnen van € 12,50 verloot. En u weet het: iedereen 1 2 mag inzenden 3 4 5 6 maar alleen Voeksleden kunnen in de prijzen vallen! 12 u aan via [email protected] 13 14 Dus meldt 1 12

16

2

16

3

4

13

17

HORIZONTAAL: 1 Bakkertje; 6 Dekzwabber; 12 Barcode; De oplossing van Kronkel 40 luidt: 13 Ankeren; 14 Afslaan; 16 Aangeslagen; 18 Naaikransje; 20 Alge; 22 Deeg; 24 Muil; 626 Knus; 29 Aangehouden; HORIZONTAAL: 1 Bakkertje; Dekzwabber; 12 33 Blitskikker; 38 Rotonde; 39 Eindjes; 40 Renbaan; Barcode; 13 Ankeren; 14 Afslaan; 16 Aangeslagen; 18 41 Doctoranda; 42 Snelwegen. Naaikransje; 20 Alge; 22 Deeg; 24 Muil; 26 Knus; 29 Aangehouden; Blitskikker; 38 Rotonde; Eindjes; 40 VERTICAAL: 133Baren; 2 Kroket; 3 Ede; 439Traag; 5 Eiken; Renbaan; Doctoranda; 42 Snelwegen. 6 Deren; 741Kansarm; 8 Wraak; 9 Basta; 10 Abracadabra; VERTICAAL: 1 Baren; 2 Kroket; Ede;21 4 Traag; Eiken; 11 Snoeksprong; 15 Assen; 173Ace; Genet;5 23 Gedreun; 6 Deren; 7 Kansarm; 8 Wraak; 9 Basta; 10 Abracadabra; 25 Uit; 27 Vinnig; 30 Ernst; 31 Odeur; 32 Nonna; 35 Issue; 11 Snoeksprong; 15 Assen; 17 Ace; 21 Genet; 23 36 Kraan;2549 Gedreun; Uit;Ruw. 27 Vinnig; 30 Ernst; 31 Odeur; 32 Nonna; 35 Issue; 36 Kraan; 49 Ruw. Voeksbalk V-40: STRIPBLAD Voeksbalk V-40: STRIPBLAD Jacco haalde de volgende volgende namen namen uit uitde de‘hoge ‘hogehoed’: hoed’: Jacco haalde de 1 1 G.G.C. G.G.C.Hegge Hegge- Gouda - Gouda 2 W.J. v.d. Steenhoven-van Merkerk - Rotterdam 2 W.J. v.d. Steenhoven-van Merkerk - Rotterdam 3 H.A. Dolk - Breda 3 H.A. Dolk - Breda Zij hebben hun gewonnen prijs inmiddels ontvangen. Van harte gefeliciteerd en tot de inmiddels volgende Kronkel Zij hebben hun gewonnen prijs ontvangen. Van harte gefeliciteerd en tot de volgende Kronkel. Peter 7

8

Peter

10

11

15

6

7

8

9

15

VOEKS NIEUWS

10

11

19 20

18 24

23

9

14

18

17 22

21

5

De oplossing van Kronkel 40 luidt:

25

19

26

20 21

1 27

22

2

23

12

3

4

24 13

5

33

33

34 40

34 16

17

21

35 22

35

28 25

36

18 30

36 23

40

7

8

VOEKS NIEUWS 14

30

27

6

31

9

26 15

10

11

29

32

28 37

31

38

39

32

41 24

42

41

37

38 25

29 19

39 26

20

42

27 28 15 Woord dat met een 'W' 29 Horizontaal: 12 Belsignaal in het stemhokje (8); 14 Als-ie van jezelf is, is ie goud waard (5); hoort te beginnen (8’); 16 Vreemde beleefdheid (6); 18 Sieraad voor het gebit (9); 19 Toezicht houden op Europeanen (6); 30 31 27 De houding 32 21 Om te beginnen zijn het grote letters (9); 25 Hele kleine padvinders (9); van een deurwaarder (9); 28 Hij schept op over twee lichaamsdelen (9); 33 Een Noord-Afrikaan over de vloer (6); 36 Militaire acties in het hospitaal (9); 38 Horizontaal: het stemhokje (8);36 14het Als-ie van van jezelf is ie(8); goud (5);3715van Woord met42een Mensen vanBelsignaal de bijstandinleven (6); bij inslaan de is, glazen 41 waard Computerpost glazuur Een 33 die12 34 35 40 Geluid 38dat(5); 39 ‘W’ hoort te beginnen (8’); 16 bij Vreemde beleefdheid (6);zeilen 18 Sieraad voor het gebit (9); 19 Toezicht houden op Europeanen (6); 21 Om te pak slaag geven het verwijderen van de (8). beginnen zijn het grote letters (9); 25 Hele kleine padvinders (9); 27 De houding van een deurwaarder (9); 28 Hij schept op over twee Verticaal: 1 Vals spelen met kaarten (6); 2 Dit water is een slee (4); 3 De grootte van een keukenprins (8); 4 Stof tot lichaamsdelen (9); 33 Een Noord-Afrikaan over de vloer (6); 36 Militaire acties in het hospitaal (9); 38 Mensen die van de bijstand schrijven (4); 5 Nu is 't een jongen (5); 6 Kraamcentrum (5); 7 Greet ging bij de loodgieter weg en toch was hij haar held leven (6); 40 van glazuur (5); 42 Een 42 pak slaag geven bij het verwijderen 40 Geluid bij het inslaan van de glazen (8); 41 Computerpost 41 (5); 8 Sprekende kijkers (8); 9 Het eerste slachtoffer van huiselijk geweld? (4); 10 Sexy brievenbezorgster (8); 11 Die van de zeilen staat (8). bij heilig water (4); 22 Oorlogsschip? (8); 24 Fabelachtig beest met 'n blaasinstrument (8); 26 boerderij

27 (8); 1329 Grondig 39 41 17 (6); 2030 IJzig 23 hard 29 schot 15 (5); 31 Korting in Marokko (5); 32 Wielerklassieker voor ouderen Verticaal: 1 Vals spelen met kaarten (6); 2 Dit gedijen water is een slee (4); 3 De grootte van een keukenprins (8); 4 Stof tot schrijven Spoorelement (5); 34 Die ploegmaat is een beest (4); 35 Haventaal (4); 37 Slaapverwekkende stof (4); 39 Toestemming die (4); 5 Nu is ‘t een jongen (5); 6 Kraamcentrum (5); 7 Greet ging bij de loodgieter weg en toch was hij haar held (5); 8 tot een breuk leidt (4). Sprekende kijkers (8); 9 Het eerste slachtoffer van huiselijk geweld? (4); 10 Sexy brievenbezorgster (8); 11 Die boerderij staat bij heilig water (4); 22 Oorlogsschip? (8); 24 Fabelachtig beest met ‘n blaasinstrument (8); 26 Wielerklassieker voor 27 13 39 41 17 20 23 29 15 ouderen (8); 29 GrondigV-41 gedijen (6); 30 IJzig hard schot (5); 31 Korting in Marokko (5); 32 Spoorelement VOEKSBALK U kunt inzenden t/m(5); 34 Die ploegmaat is een beest (4); 35 Haventaal (4); 37 Slaapverwekkende stof (4); 39 Toestemming die tot een 21 februari 2013breuk leidt (4). VOEKSBALK V-41

27

13

39

41

17

20

23

29

15

U kunt inzenden t/m 21 februari 2013

OV EKSNIEUWS. Tsjechië, Ierland en Schipluiden. Pensioenbetaling en kortingsregelingen

Recommend Documents