Ouderen en Internet: Wat werkt op het web?
Julia van Weert Kennismarkt AMC/VUmc. Amsterdam, 5 juni 2012
Ouder worden en cognitie Digit Symbol
1,2
Working Memory Long-term memory Speed of Processing
Z-scores
0,8
Letter Comparison Pattern Comparison Letter Rotation
Door achteruitgang van geheugen en Line Span snelheid van informatieverwerking komt 0 Computation Span informatie bij ouderen waarschijnlijk minder Reading Span -0,4 goed over dan bij jongeren 0,4
Benton
-0,8
Rey Cued Recall
-1,2 20's
30's
40's
50's
60's
leeftijdsgroepen
70's
80's
Free Recall
n = 350
Park et al., 2003
Toegang tot Internet 65-74 jarigen 100 90 80 70 60 2005 2011
50 40 30 20 10 0 2005
2011
CBS, 2012
Internetactiviteiten 65-74 jarigen
Internet informatie voor patiënten met kanker
Kanker staat in de top 3 van onderwerpen waarover mensen informatie zoeken op Internet (Fogel, 2003) Patiënten met kanker die Internet gebruiken voelen zich beter geïnformeerd en voorbereid (Eysenbach, 2008) en het helpt hen om te gaan met hun ziekte (Rice & Katz, 2006)
Complexiteit
Slechts 30% vond wat men zocht
83% had problemen de informatie te begrijpen (Rice & Katz, 2006)
• Veel (website) informatie is geschreven op een te hoog leesniveau (Berland et al., 2001; Doak et al., 1998; Graber et al., 1999)
Voorlichting-op-maat Betere verwerking van informatie als: de ontvanger cognitief in staat is de informatie te begrijpen
Informatie afstemmen op individuele patiënt Foto’s, illustraties, animaties, audio- en video aanvullend op tekstuele boodschap
Antoni van Leeuwenhoek Zkh.
Waarom visuele ondersteuning gebruiken?
Picture facilitation effect1
Multimedia learning2
Social Cognitive Theory3
Socioemotional selectivity theory4
1 Levie
& Lentz, 1982; Cherry et al., 1993 Mayer, 1999; Mayer & Moreno, 2002 3 Bandura, 1969 4 Carstensen, Isaacowitz & Charles, 1999 2
9
Experiment 1: 2x3 design (n=200) Afbeeldingen Alleen tekst
Foto
Tekening
Groep 1
Groep 2
Groep 3
(n=27)
(n=40)
(n=39)
Niet
Groep 4
Groep 5
Groep 6
complex
(n=30)
(n=35)
(n=29)
Complex
Complexiteit taalgebruik
Meetinstrumenten Recall van information (NPIRQ) (Jansen et al,2008)
Wat heeft men onthouden en kan men reproduceren?
Vijf open vragen
Minimaal 0 en maximaal 8 punten te halen
Tevredenheid (LSS) (Beard & Ragheb, 1980)
Begrijpelijkheid; 3 items
Aantrekkelijkheid; 4 items;
Gemiddelde score van 1 tot 7
Gecombineerd effect op recall 6 5 4
4,0
3,5
2,6
2,7
3,2
3 2
2,0
1
Niet complex taalgebruik Complex taalgebruik
in g Te ke n
Fo to
G
ee n
af b
ee ld i
ng
0
Van Weert et al, 2011
Leeftijdsverschillen begrijpelijkheid (range 1-7) 7
6,5 6
5,3
5,5 5
4,7
4,5 4 3,5
4,6
4,8 p=<. 05
ouder (>50) jonger (<50)
3 2,5 2 Geen afbeelding
Afbeelding
Van Weert et al, 2011
Leeftijdverschillen aantrekkelijkheid (range 1-7) 7
6,5 6 5,5
5,9 5,3 5,6
5 4,5 4
4,9
p=<. 05
ouder (>50) jonger (<50)
3,5 3 2,5 2 Geen afbeelding
Afbeelding
Van Weert et al, 2011
Conclusie
Voor ouderen is een afbeelding belangrijker dan voor jongeren
Van Weert et al, 2011
Design Experiment 2 (n=430) Alleen tekst
Cognitieve afbeelding
Affectieve afbeelding
Beide soorten afbeeldingen
Bol et al, submitted 18
19
Resultaten (1)
Geen picture facilitation effect
Recall
Geen significante leeftijdsverschillen op recall
Tevredenheid
Ouderen én jongeren: Hogere score op aantrekkelijkheid bij afbeelding, zowel cognitieve als affectieve afbeelding Jongeren: Hogere score op begrijpelijkheid bij ‘alleen tekst’ Ouderen: Hogere score op emotionele steun bij alle condities Bol et al, submitted 20
Resultaten (2)
Interactie tussen leeftijd en emotionele support op recall van informatie
Ondersteunt de socioemotional selectivity theory
Bol et al, submitted 21
Design Experiment 3 Tekst
Informatieve video
Narratieve video
Bol et al, submitted 22
Resultaten (1)
Significant effect van conditie op recall van information % 50 45 40 35 30
*
Ondersteunt deels de theory of multimedia learning
*
25
Tekst
20
Video arts
15
Video patient
10 5 0 Tekst
Video arts
Video patient
Ondersteunt de Social Cognitive Theory
Geen significant effect van leeftijd op recall van information Bol et al, submitted 23
Resultaten (2)
Leeftijd en tevredenheid: Ouderen (> 65) scoren hoger op aantrekkelijkheid (p < .001) en emotionele support (p < .001) van de website
Bol et al, submitted 24
Conclusies
Visuale interventies zijn effectief, want… Afbeeldingen verhogen aantrekkelijkheid van de website Video’s verhogen recall van informatie Tevredenheid hoger bij ouderen, met name aantrekkelijkheid en emotionele support Ouderen die emotionele support ervaren van de website scoren hoger op recall van informatie
25
Eye-tracking
Loos & Mante-Meijer 2009
Eye-tracking
Heatmaps laten met kleuren zien hoe intens verschillende plekken op webpagina’s bekeken zijn, gebaseerd op het aantal fixaties van individuele websitegebruikers of groepen: rood voor heel intens, geel voor gematigd en groen voor gering.
Loos & Mante-Meijer 2009
Heatmap 2: alle jongeren
Heatmap 1: alle ouderen
Heatmap 3: alle ouderen die dagelijks internet gebruiken
Conclusie
De heatmaps tonen aan dat verschillen meer veroorzaakt worden door de frequentie van internetgebruik dan door leeftijd.
Loos & Mante-Meijer 2009
Vervolgonderzoek
Combineren eye-tracking onderzoek met onderzoek naar gebruik van visuele ondersteuning
Effect van gebruik van Internet-informatie op gespreksvoering in de spreekkamer
Informatie
[email protected]
