OPSTARTMAP voor PAB
Handleiding voor mensen met
een
Persoonlijke
Assistentiebudget
Laatst aangepast: 23/10/2012
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Inhoudsopgave 1.
Voorstelling van Onafhankelijk Leven ................................................................ ................................................................................................ .................................................................................. .................................................. 4 1.1.
Wat is een vereniging voor budgethouders? ....................................................................................................... 4
1.2.
Ondersteuning aan huis bij de opstart ................................................................................................................. 5
1.3.
Word lid van Onafhankelijk Leven! ...................................................................................................................... 6
2.
Opstart PAB in vijf stappen ................................................................ ................................................................ .................................. ................................................................................................ ................................................................ .................................. 8
3.
Welke assistentie wanneer? (STAP 1) ................................................................ ................................................................................................ .............................................................................. .............................................. 11 3.1.
Welke taken mag een persoonlijk assistent doen? ........................................................................................... 13
3.2.
Waarvoor kan ik het PAB niet gebruiken? ......................................................................................................... 15
4.
Wat is mogelijk binnen mijn budget? (STAP 2) ................................................................ ................................................................................................ ................................................................. ................................. 16 4.1.
Assistent via sociaal secretariaat of interim-kantoor ....................................................................................... 17
4.2.
De 80 % -regel ..................................................................................................................................................... 18
5.
Persoonlijke assistenten zoeken (STAP 3) ................................................................ ................................................................................................ ........................................................................ ........................................ 20 5.1.
Vraag een coach ................................................................................................................................................... 20
5.2.
Mantelzorgers ...................................................................................................................................................... 20
5.3.
Website assistentie.net ....................................................................................................................................... 22
5.4.
Website van de VDAB.......................................................................................................................................... 22
5.5.
www.11.be ........................................................................................................................................................... 23
5.6.
Interim-kantoor ................................................................................................................................................... 24
5.7.
Advertenties plaatsen ......................................................................................................................................... 24
5.8.
Een stagiair als assistent ..................................................................................................................................... 26
5.9.
Dienstencheques of PWA-cheques ..................................................................................................................... 27
5.10.
Voorziening / diensten voor gezinshulp............................................................................................................ 27
5.11.
Vrijwilligersorganisaties ..................................................................................................................................... 27
6.
Een overeenkomst opstellen (STAP 4) ................................................................ ................................................................................................ .............................................................................. .............................................. 29 6.1.
Algemene bepalingen .......................................................................................................................................... 29
6.2.
Welke soorten overeenkomsten? ....................................................................................................................... 30
6.3.
Arbeidsovereenkomst met een persoonlijke assistent ..................................................................................... 30
6.4.
Een overeenkomst met een interim-kantoor .................................................................................................... 32
6.4.1.
Een overeenkomst met een zelfstandige ...................................................................................................... 34
6.4.2.
Een overeenkomst met voorziening of dienst die assistenten in dienst heeft ............................................ 35
6.4.3.
Een overeenkomst in het kader van kortopvang of logeerdagen ................................................................. 36
6.4.4.
PWA-cheques en dienstencheques ................................................................................................................ 36
6.5.
Overeenkomsten voor bepaalde of onbepaalde duur ....................................................................................... 42
6.6.
Voltijdse of deeltijdse overeenkomsten ............................................................................................................. 42
6.7.
Vast of variabel uurrooster ................................................................................................................................. 43
www.onafhankelijkleven.be
2
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
6.8.
Interim-kantoor of sociaal secretariaat? ........................................................................................................... 44
7.
Documenten opsturen (STAP 5) ................................................................ ................................................................................................ ....................................................................................... ....................................................... 50
8.
Kosten bewijzen ................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................ ............................................................................... ............................................... 51 8.1.
Tips voor een goede PAB-administratie ............................................................................................................ 51
8.2.
Directe en indirecte kosten................................................................................................................................. 54
8.3.
Wanneer moet ik mijn PAB-uitgaven bewijzen? ............................................................................................... 56
8.4.
Wanneer moet ik welke documenten opsturen naar het VAPH? ..................................................................... 56
9.
PAB en inkomen ................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................ ............................................................................... ............................................... 58 9.1.
Voor de persoon met een beperking .................................................................................................................. 58
9.2.
Voor de assistent ................................................................................................................................................. 59
10.
Checklist opstart PAB ................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................ ....................................................................... ....................................... 59
11.
Opstart via spoedprocedure ................................................................ ................................................................................................ ............................................................................................. ............................................................. 60
11.1.
Hoeveel PAB krijg je? .......................................................................................................................................... 60
11.2.
Welke assistenten kies je? .................................................................................................................................. 60
11.3.
Welke ondersteuning kunnen wij bieden? ........................................................................................................ 62
11.4.
Wat doen de naasten als de budgethouder is overleden? ................................................................................ 63
11.5.
Nuttige adressen.................................................................................................................................................. 63
12.
Bijlagen................................................................ ................................................................................................ ................................................................................................ ............................................................................................. ............................................................. 65
Nuttige websites ................................................................................................................................................................. 65 Budgetoverzicht (op jaarbasis) ........................................................................................................................................... 67 Voorbeeldbrief voor ouders van minderjarig kind met beperking .................................................................................... 68 Contactgegevens Securex................................................................................................................................................... 69 Contactgegevens t-interim .................................................................................................................................................. 70 13.
Contact ONAFHANKELIJK LEVEN ................................................................ ................................................................................................ ...................................................................................... ...................................................... 74
Hoofdzetel Onafhankelijk Leven ......................................................................................................................................... 74 Advieslijnen Onafhankelijk Leven ....................................................................................................................................... 74 Provinciale kantoren ........................................................................................................................................................... 74 PAB en PGB Coachen .......................................................................................................................................................... 75
www.onafhankelijkleven.be
3
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
1. Voorstelling van Onafhankelijk Leven Onafhankelijk Leven is een vereniging voor budgethouders. Het is de taak van onze organisatie om mensen te ondersteunen die met een PAB werken of een PAB wensen. PAB = Persoonlijke Assistentiebudget. Iemand die een PAB heeft = een budgethouder = jij! Een budgethouder is dus iemand die een PAB (een Persoonlijk Assistentiebudget) krijgt van het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap).
1.1.
Wat is een vereniging voor budgethouders?
Een budgethoudersvereniging is een vereniging van en voor mensen met een PAB/PGB of personen met een beperking die hiervoor belangstelling hebben. Een budgethoudersvereniging behartigt de belangen van budgethouders. Ze ijvert voor een goede regelgeving en een volwaardig statuut van de persoonlijke assistent. De vereniging geeft ondersteuning, informatie en advies over het Persoonlijke Assistentiebudget, en vertelt hoe je ermee aan de slag gaat. Je kan een beroep doen op Onafhankelijk Leven vanaf het moment dat je een PAB aanvraagt. Budgethouders (zoals jij) staan wij bij met advies op maat.
Onafhankelijk Leven is professioneel en ervaringsdeskundig. We komen ook naar jou toe en geven advies op maat. Wij hebben een ruim aanbod voor jou: informatie (via websites, brochures, folders, vormingsdagen), advieslijn (via telefoon, e-mail en website), juridische en arbeidsrechtelijke expertise collectieve belangenbehartiging (campagnes, opvolgen van de richtlijnen, beleidswerk), PAB / PGB-coaching (advies op maat, via huisbezoeken of kantoorbezoeken, modelovereenkomsten, budgetbeheer, administratie, kostenstaten opmaken, hulp bij sollicitaties, …).
www.onafhankelijkleven.be
4
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
1.2.
Ondersteuning aan huis bij de opstart
Elke nieuwe budgethouder krijgt van het VAPH een waardebon ter waarde van 150 euro. In ruil voor deze waardebon krijg je gratis een eerste gesprek met een PAB-coach. De coach geeft jou advies op maat. We helpen jou thuis bij volgende vragen: Waarvoor zal ik het PAB gebruiken? Welke assistenten wil ik? Welke soort ondersteuning is het beste voor mij? Wil ik assistentie via een sociaal secretariaat, interim, dienstencheques, PWA-cheques, vrijwilligers? Hoe vind ik de assistenten? Hoe organiseer ik mijn administratie als budgethouder? Hoe bewijs ik mijn kosten?
Uiteraard kan je ook na de opstart beroep doen op een coach. Dat kies jij helemaal zelf. Onze coaches zijn professioneel en ervaringsdeskundig. Sommigen onder hen zijn zelf ouder van een kind met een PAB. Ze kunnen jou goed helpen bij de administratie en het financieel beheer van je PAB.
De coach haalt voor jou het onderste uit de kan van jouw PAB. Investeren in coaching = Investeren in je PAB
Een afspraak met een coach kan op drie manieren: 1. Bij jou thuis (= je betaalt de coaching zelf + de verplaatsingstijd). 2. Op kantoor in Gent (= je betaalt enkel de coaching). 3. Op een zitdag in jouw buurt (= jij betaalt enkel de coaching, en niet de verplaatsingsonkosten) Coaching kost 75 euro per uur. Deze kost kan je volledig betalen met je PAB. Voor een afspraak met een coach, bel de advieslijn van Onafhankelijk Leven.
www.onafhankelijkleven.be
5
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
1.3.
Word lid van Onafhankelijk Leven!
De belangrijkste reden om lid te worden? Niet alleen hebben onze leden het PAB verwezenlijkt, ze stellen ook hun expertise ten dienste van anderen. Door de jarenlange ervaring van onze leden kunnen wij snel een antwoord bieden op al jouw vragen. Onze dienstverlening en service is gratis voor leden (uitgezonderd coaching).
10 GOEDE REDENEN OM LID TE WORDEN VAN ONAFHANKELIJK LEVEN:
1. Permanente dienstverlening: een professioneel en ervaringsdeskundig team die elke werkdag (van 9 uur tot 17 uur) ter beschikking staan. 2. Kwaliteitsvolle dienstverlening: professioneel, uitgebreid en praktijkgericht advies. 3. Ook in jouw buurt: ons hoofdkantoor is in Oost-Vlaanderen, maar we zijn in heel Vlaanderen actief. Zo hebben we regionale contactpunten in West-Vlaanderen, Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant. We zijn dus altijd in jouw buurt. 4. Oprichters van PAB: De oprichters van Onafhankelijk Leven hebben meer dan twintig jaar gevochten om het PAB mogelijk te maken. Lees onze geschiedenis op www.onafhankelijkleven.be 5. Financiële voordelen -
Leden van Onafhankelijk Leven krijgen bij Securex voordelige tarieven voor de arbeidsongevallenverzekering.
-
Bij t-interim krijgen leden de goedkoopste tarieven voor interim-arbeid.
-
Leden kunnen een PAB-verzekering afsluiten bij Feys, Renard, Bossuyt & Co.
Bestel bij ons de gratis infomappen Securex, t-interim en Verzekering. 6. Huisbezoeken: de coach komt bij jou thuis om je te ondersteunen bij je PAB. Je kan ook terecht op ons kantoor, maar graag vooraf een seintje. Bestel de folder PAB/PGB-coaching. www.onafhankelijkleven.be
6
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
7. Spoedprocedure: dankzij Onafhankelijk Leven kunnen volwassenen met een sneldegeneratieve aandoening (zoals bv. ALS) of kinderen met een stofwisselingsziekte via de spoedprocedure PAB ontvangen.
Vraag de infomap ‘spoedprocedure’ aan! 8. Lobbywerk voor PAB-richtlijnen: Onafhankelijk Leven slaagde erin het verbod op de combinatie PAB en mantelzorg op te heffen. Ook slaagden we erin om het verbod op de combinatie PAB en buitengewoon onderwijs te stoppen. 9. Wachtlijst PAB: Onafhankelijk Leven voert actie en campagnes om het beleid te beïnvloeden, opdat er meer middelen vrijkomen om de wachtlijst weg te werken. 10. Steun van ervaringsdeskundigen: budgethouders kunnen als vrijwilliger aan de slag om op infodagen of via een huisbezoek andere budgethouders te helpen.
www.onafhankelijkleven.be
7
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
2. Opstart PAB in vijf stappen
Je mag (eindelijk) starten met je PAB. Proficiat! Neem zo snel mogelijk contact op met Onafhankelijk Leven, om een afspraak te maken met één van onze coaches. Van het VAPH ontving je een starterspakket met een waardebon. Met deze waardebon kan je gratis beroep doen op één van onze coaches.
-
Je coach is niet alleen professioneel, maar ook ervaringsdeskundig.
-
Hij of zij helpt jou met je PAB te organiseren op jouw maat.
-
De coach helpt jou goed van start te gaan met je PAB, en zet samen met jou alles op een rijtje.
Belangrijke opmerking: Je hebt drie maanden de tijd om te starten. Bv: je mag starten met PAB vanaf 1 januari. Dat betekent dat je moet starten vóór 1 april.
Het PAB is een jaarbudget, dat loopt per kalenderjaar, van januari tot december. Als je in november een PAB krijgt en je start op 1 december, dan krijg je dus voor dat jaar nog 1/12 van je jaarbudget om te spenderen binnen dit kalenderjaar. Als je dit niet volledig opgebruikt hebt eind december, moet je het overschot teruggeven aan het VAPH. Per kalenderjaar maakt het VAPH namelijk een afrekening. Hoe vroeger je de startdocumenten kan opsturen, hoe sneller het PAB op je rekening staat. Je hoeft je assistentie in de drie maanden die je krijgt om op te starten nog niet volledig te regelen en vast te leggen voor de komende jaren. Je moet wel minstens één contract afsluiten. Je kan er dus voor kiezen om al met dienstencheques te beginnen. Of je kan al één contract afsluiten zodat het PAB kan starten. Vervolgens begin je de manier waarop je je PAB wil gebruiken gaandeweg verder invullen.
www.onafhankelijkleven.be
8
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Een uitzondering op de 3-maanden-regel: minderjarigen die op de datum van aanvang van hun toekenning gebruik maken van een observatie- en behandelingscentrum, een internaat of een semiinternaat. Zij moeten ten laatste op 1 juli van het lopende schooljaar starten met hun PAB. Met deze uitzondering laat het VAPH hen toe om het schooljaar af te ronden. We overlopen hierna kort de stappen die je moet doorlopen om vlot te kunnen starten met PAB. In de volgende hoofdstukken worden deze stappen uitgebreid besproken.
Stap 1: Welke assistentie wanneer? Eerst moet je bepalen welke assistentie nodig is en wanneer. Zo weet je hoeveel uren assistentie je per week nodig hebt. Waarschijnlijk heb je hier ook al over nagedacht bij de inschaling. Je kan hiervoor het assistentierooster gebruiken. Als je het assistentierooster drie weken invult, zal je een duidelijk beeld krijgen van je assistentienood. In één oogopslag zie je welke taken al dan niet door één of meer persoonlijk assistenten moeten worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld: toedienen medicatie, hulp in huishouden, ondersteuning op school/werk, enz. Meer uitleg in hoofdstuk 3.
Stap 2: Wat is mogelijk binnen mijn budget? Als je een zicht hebt op de taken en uren, moet je nagaan wat er mogelijk is binnen je budget. Je moet er namelijk elk jaar mee rondkomen! Je kan hiervoor contact opnemen met een coach van Onafhankelijk Leven, een sociaal secretariaat of een interim-kantoor. Onafhankelijk Leven raadt Securex (sociaal secretariaat) en t-interim (interim-kantoor) aan. Zij berekenen voor jou hoeveel uur assistentie je kan betalen met jouw budget. Meer uitleg in hoofdstuk 4.
www.onafhankelijkleven.be
9
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Stap 3: Persoonlijke assistenten zoeken Je hebt zicht op de taken en uren van je persoonlijke assistent en je hebt berekend dat je rondkomt met je PAB. Nu ga je op zoek naar een persoonlijke assistent die deze taken voor jou kan doen. Dat kan op allerlei manieren: zelf een vacature plaatsen op de website van de VDAB, een zoekertje plaatsen op www.assistentie.net, via een interim-kantoor, of misschien ken je wel iemand die jouw assistent wil worden? Meer uitleg in hoofdstuk 5.
Stap 4: Een overeenkomst afsluiten Als je een persoonlijke assistent gevonden hebt, moet je een overeenkomst afsluiten. Het PAB wordt namelijk pas gestort zodra je het startformulier, het combinatieformulier én een kopie van de eerste overeenkomst opstuurt naar het VAPH. Probeer daarom geen tijd te verliezen in de opstartfase.
Meer uitleg over in hoofdstuk 6.
Stap 5: Documenten opsturen en… START! Om te kunnen starten moet je drie documenten opsturen naar het VAPH:
1)
het startformulier,
2)
PAB en combinatieformulier,
3)
een kopie van de eerste overeenkomst die je hebt afgesloten met een assistent.
Meer uitleg in hoofdstuk 7.
www.onafhankelijkleven.be
10
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
3. Welke assistentie wanneer?
(STAP 1)
Hoera! Ik heb eindelijk een PAB gekregen! Maar hoe moet ik deze assistentie organiseren? Hoeveel assistenten heb ik nodig en welke taken kunnen zij voor mij doen?
Het is belangrijk om na te gaan welke assistentie je nodig hebt op welk moment. Je kan hiervoor als hulpmiddel het assistentierooster van Onafhankelijk Leven gebruiken. Het assistentierooster vind je op onze website www.onafhankelijkleven.be/publicaties.
www.onafhankelijkleven.be
11
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Je houdt een aantal weken alle assistentie/ondersteuning bij die je nodig hebt (of die je aan je kind of partner geeft). Dit kan confronterend zijn: je wil namelijk niet voortdurend met je neus op je beperkingen gedrukt worden. Ook als ouder/partner van een persoon met een beperking kan je soms schrikken hoeveel ondersteuning je geeft. Toch is het belangrijk om door te bijten, want je komt tot noodzakelijke besluiten.
Enkele voorbeelden: •
“Ik ben Anne, ik ben 28. Ik heb assistentie nodig op vlak van mobiliteit en daarvoor wil ik ook een persoonlijke assistent in dienst nemen. Maar ik heb ook assistentie nodig om veilig in bad te gaan. Ik wil dat mijn vriend dit blijft doen, want dit is voor mij heel persoonlijk. Maar het zou voor ons al een hele hulp zijn als een persoonlijke assistent mij overal naartoe zou brengen. Dan heeft mijn vriend meer tijd voor zichzelf.”
•
“Onze zoon heet Louis, hij is zes jaar en heeft een zware meervoudige beperking. Er is constant toezicht nodig omwille van zijn zware medische problemen. We hebben het maximumbudget gekregen, maar daarmee kunnen we niet ALLE assistentie betalen die hij nodig heeft. Wijzelf en onze oudste zoon van 12 blijven dus ingeschakeld om Louis te verzorgen, maar met veel hulp van de assistenten. Zo kunnen we ook aandacht geven aan onze oudste zoon én hebben we wat meer momenten voor elkaar.”
•
“Ik ben Marianne, 50 jaar en ik heb ALS. Ik deed vroeger alles zelf: naaien, koken, strijken, noem maar op. Nu kan ik dat allemaal niet meer. Het valt mij en mijn man heel zwaar dat hij dit nu moet doen. Sinds ik het PAB heb, heb ik een assistente die ons komt helpen in het huishouden.”
Conclusie: het is niet mogelijk om alle nodige assistentie te betalen met PAB. Het
is
niet
zo
dat
je
ALLES
moet
laten
doen
door
je
persoonlijke
assistenten.
Je kiest zelf wie welke assistentie wanneer verleent en wanneer dit gebeurt.
Doel van het PAB = De kwaliteit van jouw leven en dat van je gezin moet erop vooruitgaan. Belangrijk om na te gaan is dus: welke assistentie heb ik nodig, wanneer heb ik assistentie nodig en door wie wil ik dit laten doen, door een gezinslid, mantelzorger, buur, … of door een externe persoonlijke assistent?
www.onafhankelijkleven.be
12
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Om dit te bepalen moet je weten welke taken persoonlijke assistenten mogen doen, en welke niet.
3.1.
Welke taken mag een persoonlijk assistent doen?
HUISHOUDELIJKE ACTIVITEITEN DIE BEHOREN TOT HET DAGELIJKS LEVEN (bv poetsen, strijken, afwassen, … )
LICHAMELIJKE ACTIVITEITEN (bv verzorging, ondersteuning bij het zwemmen, …)
DAGACTIVITEITEN (bv de krant lezen, schaken, op uitstap gaan, …)
VERPLAATSINGEN
Voor bovenvermelde punten kan zowel praktische, inhoudelijke als organisatorische hulp en/of ondersteuning.
AGOGISCHE, PEDAGOGISCHE, ORTHOPEDAGOGISCHE BEGELEIDING EN/OF ONDERSTEUNING VAN DE PERSOON MET EEN BEPERKING EN/OF ZIJN OUDERS (bv meegaan met de scouts)
www.onafhankelijkleven.be
13
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
SCHOOL EN WERK Hiervoor mag de persoonlijke assistent enkel praktische hulp bieden en/of ondersteuning bij handelingen van het dagelijks leven.
BIJVOORBEELD: SCHOOL Jan zit in de klas en maakt rekenoefeningen. Jan geeft de antwoorden mondeling en zijn assistent schrijft deze op.
Juist, de assistente verleent praktische hulp •
Jan zit in de klas en verstaat zijn rekenoefeningen niet en vraagt meer uitleg aan zijn assistent. De assistent geeft hem uitleg.
Fout, de assistente verleent geen inhoudelijke hulp. Dat is de taak van de leerkracht!
BIJVOORBEELD: WERK •
Mieke kan niet zelfstandig lezen en moet een vergadering voorbereiden. De assistente leest de tekst hardop voor aan Mieke.
Juist, de assistente verleent praktische ondersteuning. •
Mieke heeft weinig tijd om de tekst van de vergadering te lezen. Ze laat de assistente de tekst lezen en vraagt haar om de tekst in het kort te vertellen.
Fout, de assistente verleent geen inhoudelijke ondersteuning. Dat is de job van Mieke zelf!
www.onafhankelijkleven.be
14
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
3.2.
Waarvoor kan ik het PAB niet gebruiken?
Het Persoonlijke Assistentiebudget dient NIET voor: •
Aankoop van hulpmiddelen (alsook inhuren/aanwerven van doventolken)
•
Medische en paramedische behandelingen, onderzoeken of therapieën die behoren tot de bevoegdheid van het RIZIV, of het RIZIV hiervoor nu terugbetaling voorziet of niet. Een uitgebreide lijst vind je in de “Richtlijnen voor de budgethouders” van het VAPH. Contacteer ons als je twijfelt.
•
Budgetbegeleiding (OCMW begeleiding)
•
Het eigenlijke onderwijs (vb. lesgeven) en de eigenlijke tewerkstelling (de persoonlijke assistent mag het werk niet doen in plaats van de budgethouder – zie vb. pagina 11).
•
Assistentie in het ziekenhuis, revalidatiecentrum of rust- en verzorgingstehuis. Een aaneengesloten en voltijds verblijf in een ziekenhuis, revalidatiecentrum of rust- en verzorgingstehuis van maximaal 3 maanden heeft geen invloed op je PAB. Vanaf de eerste dag van de vierde maand van het verblijf zal je PAB opgeschort worden. Het verblijf moet aan de PAB-cel doorgegeven worden voor het einde van de eerste maand dat je in het ziekenhuis, revalidatiecentrum of rust- en verzorgingstehuis verblijft.
•
Psychologische begeleiding
www.onafhankelijkleven.be
15
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
4. Wat is mogelijk binnen mijn budget?
(STAP 2)
Werken met een PAB = werken met persoonlijke assistenten. Je bent opdrachtgever of werkgever van jouw persoonlijke assistent(en).
Jij bepaalt zelf:
wie jouw persoonlijke assistenten zijn
met hoeveel persoonlijke assistenten je werkt
hoeveel je deze personen betaalt
en welke overeenkomst je met hen afsluit.
Voor je van start gaat, moet je weten wat er mogelijk is binnen jouw budget. Het PAB is een jaarbudget. Werkgever= als je jouw assistenten te werk stelt via een sociaal secretariaat. Opdrachtgever = als je jouw assistenten werkopdrachten geeft, maar zelf niet de rechtstreekse werkgever bent. Bv als je werkt met een interim-kantoor.
www.onafhankelijkleven.be
16
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
4.1.
Assistent via sociaal secretariaat of interim-kantoor
Als je weet welke taken je wil laten uitvoeren en wanneer, neem je contact op met een coach, sociaal secretariaat of uitzendkantoor. Zij maken voor jou een offerte en berekenen hoeveel assistenten je kunt aannemen, hoeveel uur je hen in dienst kan nemen en hoeveel je hen kan/moet betalen. Je neemt contact op en geeft de volgende informatie: jouw beschikbaar budget de taken die de assistent(en) moet(en) uitvoeren hoeveel uur per week je hen in dienst zou willen
Vraag een berekening aan het wettelijk minimumloon, maar ook een berekening die daar een stukje boven ligt. Het is namelijk niet waarschijnlijk dat je iemand zal kunnen aanwerven voor een minimumloon (of dat die assistent lang in dienst blijft). Het loon bepaal je zelf, afhankelijk van de taken. De richtprijs ligt tussen 9 en 12 euro bruto per uur. Securex en t-interim zullen rekening houden met beheerskosten, vakantiegeld, arbeidsongevallenverzekering, … Zo krijg je achteraf geen onaangename verrassingen.
TIP: Laat wat reserve op jouw budget, want je kan ooit extra kosten hebben zoals een ontslagvergoeding. Wie je als assistent aanwerft, zal mee bepalen hoe hoog je loonkosten zijn.
Voor bepaalde doelgroepen bv. langdurig werklozen of voor oudere werknemers (45+) geeft de RVA een tussenkomst in het loon of krijg je een vermindering voor de RSZ. Dit zijn zogenaamde ‘doelgroepverminderingen’.
www.onafhankelijkleven.be
17
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
•
Bepaalde contracten (bijvoorbeeld voor studenten en voor occasionele arbeid) zijn heel voordelig voor de werkgever.
•
Voor huishoudelijk werk kan je goedkoop assistentie krijgen via dienstencheques (zie verder).
•
De advieslijn, jouw coach, het sociaal secretariaat of het interim-kantoor kan je inlichten.
Bij 6.6 vind je een vergelijking tussen een sociaal secretariaat en een interim-kantoor, waardoor je een idee krijgt hoeveel een assistent kost.
4.2.
De 80 % -regel
Als startende budgethouder krijg je het eerste jaar niet het volledige PAB, maar slechts 80%. Dat is zo sinds 1 september 2008. In jouw brief van het VAPH staan drie bedragen: het budget dat je krijgt in het eerste, tweede en derde kalenderjaar. Je moet wel nog rekening houden met de jaarlijkse indexatie. Vanaf kalenderjaar 3 beschik je over het volledige jaarbudget. Een concreet voorbeeld: Je krijgt een brief van het VAPH dat je op 1 maart 2011 kan beginnen met je PAB. Je toegekende jaarbudget bedraagt 42.243,04 euro per jaar. Maar in de brief zal je naast dit bedrag nog drie andere bedragen zien staan: Beschikbaar budget 2011
28.162,03 euro
jaarbudget gedeeld door 12 maanden
JAAR 1
x het aantal resterende maanden van 2011 (maart tot en met december) x 80% 2012
40.834.90 euro
JAAR 2
jaarbudget gedeeld door 12 maanden x 2 (resterende maanden voorgaande jaar - 2011)
www.onafhankelijkleven.be
18
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
x 80%
+ jaarbudget gedeeld door 12 maanden x 10 (resterende maanden 2012). x 100% 2013
42.243,04 euro
jaarbudget aan 100% (= je toegekende budget)
JAAR 3
Het budget dat je in jaar 1 en jaar 2 effectief krijgt, hangt af van het moment waarop je opstart!
www.onafhankelijkleven.be
19
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
5. Persoonlijke assistenten zoeken 5.1.
(STAP 3)
Vraag een coach
Een persoonlijk assistentiebudget is één ding, maar waar vind je goede persoonlijke assistenten? We overlopen in dit hoofdstuk de verschillende mogelijkheden. Graag benadrukken we dat je met je waardebon van het VAPH gratis een huisbezoek van één van onze coaches kan aanvragen. De coach is voor veel budgethouders het centrale aanspreekpunt. Jouw coach kan je helpen om een profiel op te stellen, zoekertjes te plaatsen, kandidaten te selecteren, sollicitatiegesprekken te voeren, aanwervingen te doen, loonkosten uit te rekenen, enzovoort. Ook als je problemen hebt met je assistent of met derde partijen, kan de coach bemiddelen of voor oplossingen zorgen.
5.2.
Mantelzorgers
Mantelzorgers zijn familieleden en aanverwanten: d.w.z. echtgenoten, (groot)ouders, (klein-) kinderen, broers, zussen, tantes en ooms, neven en nichten. Ook familieleden kunnen in dienst treden als persoonlijke assistent. In sommige situaties is het vanzelfsprekend om bij de opstart van het PAB te kiezen om mantelzorg in te schakelen. Het risico is dat het bij deze ondersteuning blijft en dat een externe assistent naar de hoek van ‘onbekend is onbemind’ verdrongen wordt. Om dit te voorkomen is het van groot belang om voor of tijdens de opstart van het PAB de organisatie van de ondersteuning goed in kaart te brengen. Vaak zijn budgethouders bang dat een externe assistent samengaat met een verlies van de privacy. Enerzijds is dit een terechte angst, anderzijds weegt het verminderen van de privacy niet op tegen de meerwaarde van assistentie. En als het klikt, wat de belangrijkste voorwaarde is in de relatie tussen budgethouder en assistenten, is deze inbreuk uiterst relatief.
www.onafhankelijkleven.be
20
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
VOORDELEN VAN MANTELZORGERS •
Zo kan de budgethouder direct starten met zijn PAB zonder uitstel. Uitstel betekent namelijk een financieel verlies van het toegekende budget.
•
De
budgethouder
is
al
vertrouwd
met
de
jarenlange
ondersteuning en de flexibele inzetbaarheid van deze assistentie. •
De budgethouder kan de mantelzorger (eindelijk) een vergoeding geven. Vaak zijn mantelzorgers langdurig thuisgebleven om hun kind, partner of een ander familielid te verzorgen. Voor deze mensen betekent het extra inkomen, betaald met het PAB, een economisch voordeel en een maatschappelijke erkenning.
VOORDELEN VAN EEN EXTERNE ASSISTENT •
Ontlasting van het gezin: In veel gezinnen is de zorg voor een persoon met een beperking een extra belasting. Voor mantelzorgers zijn tijd voor henzelf, tijd voor de andere gezinsleden, het onderhouden van een sociaal netwerk, … vaak niet vanzelfsprekend. Een externe persoonlijke assistent(e) kan helpen: huishoudelijke en verzorgende taken overnemen, instaan voor permanentie, … Hierdoor komen voor mantelzorgers tijd en ruimte voor andere zaken vrij. In die zin betekent het PAB niet alleen financiering van de ondersteuning van de persoon met een beperking, maar ook ondersteuning van de omgeving van de budgethouder.
•
Een externe assistent(e) kan nieuwe kansen tot groei aanreiken en de persoon met een beperking ondersteunen in zijn streven naar meer onafhankelijkheid. Bijvoorbeeld: weer mogelijkheden hebben om bepaalde activiteiten te kunnen doen.
•
Soms kan een externe assistent(e) bij kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking de groei stimuleren dankzij zijn/haar professionaliteit.
•
Het is makkelijker om tegen een externe assistent(e) te zeggen welke ondersteuning waar, wanneer en op welke wijze moet geboden worden. Dit gezag van een werkgever en dit
www.onafhankelijkleven.be
21
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
zelfbeschikkingsrecht doen gelden tegenover iemand uit de directe omgeving is niet zo gemakkelijk. Laat staan hoe gevoelig het kan liggen om een familielid te ontslaan…
5.3.
Website assistentie.net
Je kan een assistent zoeken én vinden via onze website www.assistentie.net.
•
Zoekertjes bekijken: Hier vind je een aantal assistenten die op zoek zijn naar werk. Je kan zelf contact opnemen met hen.
•
Zoekertjes plaatsen: Als je dit wenst, kan je ook je gegevens op de website plaatsen. Bereid je vacature voor: bepaal de taken, het profiel van je assistent, het aantal uren dat je hem/haar wil tewerkstellen. Vermeld of een rijbewijs nodig is, in welke omgeving je assistentie zoekt en op welke manier ze contact kunnen opnemen met jou. Je kan zelf je zoekertje online plaatsen via een handig invulblad op www.assistentie.net. Je kan ook je gegevens mailen naar de advieslijn van Onafhankelijk Leven. Wij zorgen er voor dat jouw vacature online komt. Zodra je iemand gevonden hebt, geef je ons een seintje zodat we je zoekertje kunnen verwijderen. ZIE 5.7 VOOR ENKELE VOORBEELDEN VAN ZOEKERTJES.
5.4.
Website van de VDAB
Via de website van de VDAB kan je makkelijk jouw vacature bekendmaken, alsook op zoek gaan naar een geschikte kandidaat. Deze dienst is gratis en héél efficiënt!
www.onafhankelijkleven.be
22
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
PLAATS JE VACATURE •
Je kan zelf je vacature plaatsen op deze website. Surf naar www.vdab.be. Als je naar de VDAB-website gaat, zie je het tabblad ‘Mijn VDAB’. Als je een vacature wil plaatsen en een eigen webpagina (Mijn VDAB) wil, moet je een formulier invullen en krijg je nadien een paswoord.
•
Mocht je jouw vraag per mail willen stellen:
[email protected]. Telefonisch via 0800 30700. Je kan ook naar het kantoor van de VDAB gaan om je in te schrijven. Je kan ook vragen dat iemand van de VDAB bij jou thuis langskomt.
•
De vacature verschijnt in WIS, een vacaturedatabank voor mensen die op zoek zijn naar een job. Zij kunnen WIS gratis raadplegen via internet en via terminals verspreid over heel Vlaanderen. Alle gegevens worden dagelijks bijgewerkt.
ZOEK ZELF EEN PERSOONLIJKE ASSISTENT Je kan via internet de CV’s van werkzoekenden raadplegen. Enkel bedrijven met ‘intermediaire activiteiten’ moeten een vergoeding betalen. Je moet je eerst registreren. Nadat je een contract getekend hebt, krijg je een bedrijfsidentificatie en een paswoord toegewezen waarmee je toegang krijgt tot de databank. Registreren kan online via www.vdab.be. ‘Kies uit...CV’s’ en dan rechtsonder ‘registreer’. Je kan ook het VDAB-kantoor in je buurt contacteren.
5.5.
www.11.be
Op www.11.be, het portaal van de Vlaamse Noord-Zuid beweging, kan je vacatures
plaatsen
voor
persoonlijke
assistenten.
Het portaal bundelt tientallen vrijwilligersorganisaties en verenigingen.
Om een vacature te plaatsen op de site moet je ingelogd zijn, rechtsboven zie je ‘Login’ staan. Wanneer je ingelogd bent, zie je in de linker menubalk ‘vacature aanmaken’. Als je daarop klikt, kun je je vacature maken. www.onafhankelijkleven.be
23
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
5.6.
Interim-kantoor
Het interim-kantoor kan voor jou een assistent zoeken. Zij
kunnen
alle
administratieve
taken van
het
werkgeverschap op zich nemen. Meestal wordt er gewerkt met weekcontracten. Voor huishoudelijke taken kan je ook bij een interim-kantoor terecht voor een werknemer die werkt met dienstencheques. Je kan ook zelf een kandidaat aanbrengen en vragen dat die persoon via dienstencheques werkt (zie verder). Een vergelijking tussen een interim-kantoor en een sociaal secretariaat vind je in hoofdstuk 6.6.
5.7.
Advertenties plaatsen
Een advertentie is een beknopte omschrijving van het profiel van jouw assistent. Je vult de advertentie aan met: •
welk werk je persoonlijk assistent moet doen,
•
voor hoeveel uur en voor welke tijdstippen je een persoonlijke assistent zoekt,
•
waar
je
assistent
moet
wonen
en
hoe
hij/zij
bereikbaar
moet
zijn
(telefoon, fax, ...). Zorg dat de tekst van jouw advertentie duidelijk is. Zo ontloop je onnodige telefoontjes van mensen die denken dat je een secretaresse nodig hebt, of mensen die bellen om met de directie van het ouderlingentehuis te spreken.
www.onafhankelijkleven.be
24
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
MOGELIJKE PLAATSEN OM TE ADVERTEREN Advertentie plaatsen in een krant (bijvoorbeeld ‘De streekkrant’, ‘De Koopjeskrant’, …). Het is goedkoper als je afkortingen gebruikt. Websites (bijvoorbeeld www.assistentie.net, www.vdab.be, www.11.be). Openbare plaatsen (school, supermarkten, bibliotheken…) of briefjes uithangen in je omgeving. Mond-tot-mond: Je kan ook aan zoveel mogelijk mensen (familie, buren, kennissen) vertellen dat je op zoek bent naar een assistent.
ENKELE VOORBEELDEN VAN ADVERTENTIES
Gevraagd: persoonlijke assistent m/v, ± 10u/week vr.: licham.& huishoud.activ., administratie en verplaatsingen. Interessant vr. student/huisvrouw. Tel Zoek m/v die ruim appartement wenst te huren met bijverdienste als huisbewaarder, pers. assistentie o.a. huishoud. werk vr. max 10u/week. Omgeving Gent. Tel. : … Zoek pers. assistenten vr. zowel: licham.en huishoud.activ., verplaatsingen en administr.taken en klusjes. Inlichtingen tel … Bijverdienste vr. m/vr.met eigen wagen vr. persoonlijke assistentie. In bezit van telefoon. Bellen voor afspraak tel. … Bijverdienste: vr. m/vr vr. besturen van auto + persoonlijke assistentie. In bezit van rijbewijs + telefoon. Vr. afspraak bellen elke dag vanaf 10u behalve zondag. Tel. … Bijverdienste: vooral W.E. vr. besturen auto + persoonlijke assistentie. Bellen vr. afspraak tss. 19u-20u. Tel. … Personen gevraagd vr. verplaatsingen op onregelmatige tijdstippen. Tel. ... tss. 17u-18u ma woe dond. Discrete en handige personen gevraagd vr. assistentie bij verplaatsingen, administratie en kleine taken (+- 10u/week), liefst woonachtig ten noorden van Gent, in het bezit van telefoon en rijbewijs. Tel. …
www.onafhankelijkleven.be
25
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Dringend gevraagd: pers. assistenten voor 1 nacht/week en weekend. In bezit van telefoon, wonend in ... .Voor afspraak bel … Personen gevraagd voor pers.assistentie, 10u/week, onregelmatig werk. Tel. Je wilt onregelmatig werken en bent handig in het huishouden en in bezit van rijbewijs voor 10u/week verplaatsingen-inspring-huishoud. assistentie. Inter. vr. student/huisvrouw wonend in ... en omgeving. Tel. …
5.8.
Een stagiair als assistent
Enkele organisaties geven cursussen 'ADL-assistent en Persoonlijk Assistent'. Deze cursussen zijn voor toekomstige persoonlijke assistenten. De organisaties zoeken vaak budgethouders of personen met een beperking bij wie ze stage mogen lopen. De assistentie tijdens de stageperiode is gratis. Als je dit wenst, kan je de stagiair later aanwerven als persoonlijke assistent. De stage is dan als het ware een proefperiode.
Contactgegevens om een stagiair aan te vragen: Organisatie
Mentor vzw
ADO ICARUS
VSPW
Contactpersoon
Sofie Ranson
Alex Verheyden
/
Telefoonnummer
056 26 44 34
011 85 84 65
09 218 89 30 09 218 89 37
Website organisatie
www.mentorvzw.be
www.ado-icarus.be
www.vspw.be
E-mail contactpersoon
[email protected]
alex.verheyden@ado-
[email protected]
icarus.be
www.onafhankelijkleven.be
26
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
5.9.
Dienstencheques of PWA - cheques
Dienstencheques zijn een makkelijke en goedkope oplossing voor huishoudelijke taken of verplaatsingen.
Vergeet niet om een attest van het VAPH te bezorgen aan het bedrijf waar je de dienstencheques bestelt (Sodexo). als persoon met een handicap heb je namelijk recht op 2.000 dienstencheques per jaar; andere personen hebben slechts recht op 500 dienstencheques per jaar.
5.10. Voorziening / diensten voor gezinshulp
Je kan assistentie nemen via een voorziening die zelf persoonlijke assistenten in loondienst heeft (bv. Thuishulp). Je hoeft dan niet zelf de sociale, fiscale en arbeidsrechtelijke verplichtingen als werkgever op jou te nemen. In dat geval betaal je de assistentiekosten op basis van een factuur. De voorziening of de instelling zoekt dan voor jou een assistent. Zie hoofdstuk 6 voor meer uitleg.
5.11. Vrijwilligersorganisaties Je kan een beroep doen op vrijwilligers en hen hiervoor een onkostenvergoeding betalen met het PAB. De vrijwilligers moeten werken via een erkende vrijwilligersorganisatie (bijvoorbeeld Ado Icarus, VFG, oppashulp voor de mutualiteit, kinderoppasdiensten, …).
De vrijwilliger moet minstens 18 jaar zijn.
www.onafhankelijkleven.be
27
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
VOORBEELDEN: •
Je buurman die vrijwillig af en toe met jou gaat wandelen, kan je niet betalen als vrijwilliger met je PAB. Tenzij je jouw buurman laat inschrijven bij een erkende vrijwilligersorganisatie, zoals bv. VFG.
•
Je kan voor je verplaatsingen beroep doen op een vrijwilliger van een mindermobielen-centrale. Je kan deze vrijwilliger een reële of forfaitaire kostenvergoeding betalen.
•
Je kan voor je kind (gespecialiseerde) opvang vragen van een dienst voor kinderopvang die al dan niet ervaring heeft met kinderen met een beperking. Let wel op: de vrijwilliger moet minimaal 18 jaar zijn. Niet alle ‘babysitters’ zijn 18 jaar.
Vrijwilligersonkosten zijn directe kosten. De vrijwilligersorganisatie geeft je voor deze kosten een factuur of onkostennota. Dit geldt als bewijs voor je kostenstaat.
Een vrijwilliger mag als forfaitaire kostenvergoeding maximaal 31,4428 euro per dag en 1.257,51 euro per jaar (index 2012) ontvangen.
Als de vrijwilliger een hoger bedrag ontvangt, is de vrijwilligersvergoeding niet meer belastingvrij! Het is aan de vrijwilliger zelf om bij te houden hoeveel hij op jaarbasis aan vrijwilligersvergoedingen ontvangt. In principe kan jij namelijk niet weten bij welke andere organisaties de vrijwilliger nog vrijwilligerswerk doet.
De vrijwilliger mag een onbeperkt reële onkostenvergoeding (bijv. km-vergoeding) ontvangen. Je kan ook een forfaitaire en reële vergoeding combineren: de reële onkostenvergoeding is dan begrensd tot 2.000 km tegen 0,3456 euro per km (bedrag 1/7/2012-30/06/2013).
www.onafhankelijkleven.be
28
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
6. Een overeenkomst opstellen 6.1.
(STAP 4)
Algemene bepalingen
Het VAPH stelt 3 voorwaarden: 1. Je moet de arbeidsreglementering en PAB-richtlijnen respecteren. 2. Je moet een schriftelijke overeenkomst afsluiten met de persoonlijke assistent(en). 3. De assistent moet meerderjarig zijn (ouder dan 18 jaar).
Stel een overeenkomst op zodra je één persoon hebt die jouw persoonlijke assistent wordt. Jouw budget van het eerste jaar hangt af van de startdatum. De startdatum is de datum vanaf het moment dat je eerste assistent komt werken. Je budget wordt pas gestort wanneer de PAB-cel van het VAPH de eerste overeenkomst ontvangt.
Op de overeenkomst moet staan:
de identiteit van de verschillende partijen
de geboortedatum van de persoonlijke assistent
de naam van de minderjarige persoon met een beperking als één van de beide ouders een overeenkomst afsluit
de duur van de overeenkomst (bepaalde of onbepaalde duur)
de taakomschrijving van de persoonlijke assistent (zie hieronder)
de gemiddelde wekelijkse prestatieduur
de kostprijs van de persoonlijke assistentie
de betalingsbepalingen
www.onafhankelijkleven.be
29
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
6.2.
Welke soorten overeenkomsten?
Arbeidsovereenkomst met persoonlijke assistent (arbeider, bediende of dienstbode)
Overeenkomst voor kortopvang of logeerfunctie
Overeenkomst met een voorziening
Welke overeenkomst?
Dienstencheques of PWA-cheques
Interimkantoor
Overeenkomst met een zelfstandige
6.3.
Arbeidsovereenkomst met een persoonlijke assistent
Je bent zelf werkgever van de persoonlijke assistent die
je
selecteerde.
De
arbeidsovereenkomst,
loonadministratie en al wat daarbij komt kijken, geef je in handen van een sociaal secretariaat. Het gaat om: prestaties beheren, verlofdagen, arbeidsongeschiktheid, overuren en recuperatiedagen nakijken, lonen berekenen, de bezoldigingen doorstorten en de loonbrieven aan je werknemers overmaken, aangiftes bij de RSZ, bij werkloosheidsinstanties en bij het kinderbijslagfonds.
www.onafhankelijkleven.be
30
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Een sociaal secretariaat heeft ook een perfecte kennis van het arbeidsrecht, de sociale wetten, de barema’s en andere belangrijke informatie. Een sociaal secretariaat rekent voor zijn diensten een beheerskost aan die je ook met je PAB betaalt. Bij onze partner Securex betaal je ongeveer 50 euro beheerskosten per maand. Afhankelijk van je noden, zal je persoonlijke assistent specifieke taken hebben. Het is belangrijk te bepalen welk soort werk de werknemer uitvoert om te bepalen welk soort arbeidsovereenkomst nodig is. Onafhankelijk Leven raadt aan om zoveel mogelijk met bediendecontracten te werken. Zo heb je geen problemen bij de taakinhoud van je assistent. Veel taken die persoonlijk assistenten uitvoeren, passen eerder binnen een bediendecontract. Ook voor je assistent is een bediendecontract voordeliger voor de sociale wetgeving. Alle soorten arbeidsovereenkomsten moeten voldoen aan afzonderlijke en specifieke regels in verband
met
vorm-
en
inhoudelijke
voorwaarden,
beëindigingvoorwaarden,…
Het is uiterst belangrijk om je hier grondig over te informeren. Voorbeelden van contracten vind je op www.onafhankelijkleven.be. Neem best contact op met een sociaal secretariaat vóór je een contract afsluit. Onafhankelijk Leven werkt samen met sociaal secretariaat Securex: Voor meer informatie neem je contact op met het Securex-kantoor in jouw buurt (alle adressen staan achteraan).
We geven een beknopt overzicht van de soorten arbeidscontracten: A.
De arbeidsovereenkomst voor arbeiders
Dit is een arbeidsovereenkomst waarbij de werknemer (arbeider) er zich toe verbindt om in ruil voor een loon hoofdzakelijk handenarbeid te verrichten, onder het gezag van de werkgever (= jij). Persoonlijke assistenten die werken met een arbeidsovereenkomst voor arbeiders vallen onder paritair comité 337 (PC 337). Bijvoorbeeld: de persoonlijke assistent moet enkel huishoudelijke taken doen. B.
De arbeidsovereenkomst voor bedienden
Dit is een arbeidsovereenkomst waarbij de werknemer (bediende) er zich toe verbindt om in ruil voor
www.onafhankelijkleven.be
31
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
een loon hoofdzakelijk intellectuele arbeid te verrichten, onder het gezag van de werkgever (=jij).
Surf naar www.aandeslag.be om een goed overzicht te verkrijgen van alle verminderingen waar je recht op hebt als je werknemers in dienst neemt (vermindering aanwerving van de eerste werknemers, 50+, …).
Enkele voorbeelden van bediendetaken: de persoonlijke assistent moet de budgethouder vervoeren met de wagen of moet de medicatie klaarzetten, … Mantelzorgers moeten ook steeds als bediende werken. PC 337 is van toepassing.
6.4.
Een overeenkomst met een interim-kantoor
Kies je voor een interim-kantoor, dan moet je met het interim-kantoor een contract afsluiten. Het interim-kantoor is werkgever en jij bent gebruiker. Maar jij als budgethouder kiest wie jouw assistent is en hoeveel loon hij krijgt. Veel budgethouders doen een beroep op interim-arbeid om hun ondersteuning te organiseren. Het interim-kantoor kan voor jou personeel selecteren. Je hebt zelf de eindbeslissing. Je kan ook zelf een assistent zoeken en die via een interim-kantoor tewerkstellen. Onafhankelijk Leven werkt samen met t-interim Werken
met
budgethouders
en
assistenten vereist
enkele
vaardigheden. Alle PAB-consulenten bij t-interim krijgen een PABopleiding van Onafhankelijk Leven, zodat we de kwaliteit van hun dienstverlening kunnen garanderen. Zo kunnen we jouw belangen nog beter verdedigen.
Voor meer informatie, neem gerust contact op met mevrouw Nancy Deturck, Bergstraat 56, 2220 Heist-op-den-Berg, tel. 015 24 38 50,
[email protected]
www.onafhankelijkleven.be
32
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Voordelen van t-interim De consulenten komen thuis ( als je dat wenst ) om het profiel van je kandidaat te bepalen. Ze hebben een vast team dat instaat voor de budgethouders. De consulenten krijgen een PAB - opleiding van Onafhankelijk Leven. Het is een sociaal - ethisch kantoor; ze volgen onze visie. Info : www.t-interim.be/over. Als je dat wenst, gaan zij op zoek naar mogelijke kandidaten. Zij rekruteren , maar jij selecteert ( d.w.z. dat jij beslist wie jouw assistent wordt ). Zij zorgen voor de loonadministratie ( vakantiegeld, woon-werkverkeer, … ). Als jouw assistent ziek of afwezig is, zorgen zij voor een snelle oplossing via een vervangende assistent. Er ontstaat een driehoeksrelatie : budgethouder ( gebruiker ) – interimkantoor (werkgever) – assistent (werknemer). T-interim staat als tussenpersoon tussen jou en je assistent. Als je dus bemerkingen hebt of je assistent wil ontslaan, dan staan zij hiervoor in. Omdat je met dag - , week - of maandcontracten werkt, loop je géén risico op hoge ontslagvergoedingen (zoals bij vaste arbeidsovereenkomsten). Als je ontevreden bent over jouw werknemer, kan je altijd contact opnemen met jouw tinterimkantoor. Flexibele werktijden. Voordeliger dan andere interim-kantoren.
Wat is de kostprijs bij t-interim als je lid bent bij Onafhankelijk Leven? Je vindt zelf een assistent: Als je samen met je assistent naar t-interim stapt en je wenst dat zij zorgen voor de administratie, dan betaal je een coëfficiënt van 1,81 maal het uurloon. Bv. 10 Euro (bruto uurloon) x 1,81 (coëfficiënt) = 18,1 euro per gewerkt uur. OF t-interim vindt een assistent voor jou:
www.onafhankelijkleven.be
33
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Als je naar t-interim stapt en samen het profiel van je assistent bepaalt, dan stellen ze een aantal kandidaten voor, waarna jij een selectie maakt. In dat geval betaal je een coëfficiënt van 1,89 maal het uurloon. Bv. 10 Euro (bruto uurloon) x 1,89 (coëfficiënt) = 18,9 Euro per gewerkt uur
6.4.1. Een overeenkomst met een zelfstandige
Er zijn ook persoonlijke assistenten die als zelfstandige werken. Jij betaalt de zelfstandige op basis van facturen. De prijs bepaalt de zelfstandige assistent op eigen houtje ofwel in onderlinge overeenkomst met jou. Normaal hoeft een particulier geen contract af te sluiten met een zelfstandige, omdat de betalingen met facturen gebeuren. Maar het VAPH wil wél een bewijs van een overeenkomst! Vergeet
niet
de
verplichte
vermeldingen
op
de
overeenkomst,
maar
evenmin
het
ondernemingsnummer van de zelfstandige (het ondernemingsnummer = het vroegere btw-nr, voorafgegaan door een nul) te vermelden. Je
kan
een
modelovereenkomst
vinden
op
onze
website
www.onafhankelijkleven.be
Je bezorgt de PAB-cel een kopie van de overeenkomst. Belangrijk: de zelfstandige moet in het handelsregister laten opnemen dat hij/zij PAB-assistentie doet. Sommige zelfstandige persoonlijke assistenten moeten geen btw aanrekenen voor de diensten die zij leveren aan budgethouders. Zij zijn dan vrijgesteld van btw. Hoe weet de assistent of hij/zij geen BTW moet aanrekenen? De assistent moet zijn/haar Sociaal Verzekeringsfonds contacteren. Als de zelfstandige persoonlijke assistent geen btw hoeft aan te rekenen, moet deze op de factuur de bepaling vermelden die hem/haar vrijstelt van btw. Dit doet de zelfstandige persoonlijke assistent door te verwijzen naar artikel 44, § 2, 2° van het btw-wetboek.
www.onafhankelijkleven.be
34
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
6.4.2. Een overeenkomst met voorziening of dienst die assistenten in dienst heeft Je kan assistentie nemen via een voorziening of instelling die persoonlijke assistenten in loondienst heeft. Je hoeft dan niet zelf de sociale, fiscale en arbeidsrechtelijke verplichtingen als werkgever op jou te nemen. In dat geval betaal je de assistentiekosten op basis van een factuur. De voorziening of de instelling zoekt dan voor jou een assistent.
Let op: als je een contract aangaat met een voorziening, is de kostprijs een flink stuk hoger dan als je zelf als werkgever zou optreden. Je bezorgt de PAB-cel van het VAPH: een kopie van de overeenkomst tussen jou en de organisatie. een verklaring op eer van de organisatie met betrekking tot de tewerkstelling van persoonlijke assistenten (verkrijgbaar via onze website of onze advieslijn).
Met deze verklaring zegt de organisatie: dat de dienst de PAB-inkomsten afzonderlijk in zijn boekhouding zal opnemen. dat de dienst niet door een andere instantie gesubsidieerd wordt om jou als persoon met een beperking te assisteren. wie de persoonlijke assistenten zijn van de dienst. dat er tussen de dienst en de assistent een overeenkomst is. dat de assistent een loon ontvangt.
In de volgende situaties kan je de organisatie niet met jouw PAB betalen: een organisatie waarmee je geen schriftelijke overeenkomst afsloot. een organisatie waarvan je de PAB-cel geen verklaring op eer bezorgde. een organisatie die geen loon uitbetaalt aan zijn assistent(en). een organisatie die jou een bijdrage aanrekent in plaats van de reële kostprijs.
www.onafhankelijkleven.be
35
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Je kunt dus zelf kiezen of je bijvoorbeeld gezinshulp betaalt via het PAB of via jouw eigen inkomsten. Als je de gesubsidieerde diensten zoals het OCMW of thuishulp wil betalen met je PAB, dan moet je een overeenkomst met deze dienst afsluiten en de reële kostprijs betalen.
Als je diensten niet wil betalen via het PAB, is dit uiteraard geen probleem. In dit geval betaal je de bijdrage die deze diensten aanrekenen met eigen middelen.
PAB kan je enkel gebruiken voor hulp aan huis, niet voor opvang in de voorziening.
6.4.3. Een overeenkomst in het kader van kortopvang of logeerdagen De voorziening moet door het VAPH erkend zijn. Je moet altijd een schriftelijke overeenkomst opmaken met de voorziening. Je kan alleen de kosten voor verzorging en begeleiding (personeelskosten) betalen met je PAB. De ‘hotelkosten’ (overnachting, maaltijden) moet je met je eigen middelen betalen.
6.4.4. PWA - cheques en dienstencheques
Hieronder vind je alvast heel wat informatie betreffende PWA- en dienstencheques. Voor uitgebreide informatie verwijzen wij jou graag naar onze Infomap PWA cheques en dienstencheques. Leden budgethouders
kunnen
deze
infomap
gratis
downloaden
op
onze
website:
www.onafhankelijkleven.be/publicaties. Je kan dienstencheques en/of PWA-cheques aankopen met je PAB. Een assistent voert taken uit en jij geeft hem/haar een cheque in de plaats. Dit is voordelig omdat de kostprijs per uur heel laag is (8,5 euro vanaf 2013), veel lager dan het loon dat je aan je assistent zou betalen als je hem in dienst nam. Assistenten die je met dienstencheques kan betalen, vind je bij bedrijven die erkend zijn in het kader
www.onafhankelijkleven.be
36
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
van het dienstenchequesysteem. Een lijst met de erkende ondernemingen is beschikbaar op de site www.dienstencheques-rva.be Bijvoorbeeld: Voor poetshulp met dienstencheques kan je terecht bij interim-kantoren, diensten voor gezinshulp of schoonmaakbedrijven. Vaak is er wel een wachttijd en kan je ook niet zelf kiezen wie bij je aan huis komt. Je kan ook zelf een persoon selecteren die voor jou huishoudelijk werk doet. Je kan dan contact opnemen met t-interim en vragen dat zij deze persoon voor jou tewerkstellen via dienstencheques.
Opgelet: •
Bij diensten voor gezinshulp kan je zowel beroep doen op een gezinshelpster die een deel van haar tijd poetst ofwel voor expliciete poetshulp. Als je enkel kiest voor poetshulp, ben je soms verplicht om met dienstencheques te werken. Gezinshelpsters zijn opgeleid om in gezinnen te helpen en mogen verschillende taken in een gezin opnemen. Poetsvrouwen hebben vaak geen specifieke opleiding gevolgd.
•
Vaak is het zo dat de bijdrage voor gezinshulp berekend wordt volgens het gezinsinkomen. Dit kan goedkoper zijn dan met dienstencheques. Dit kan je echter niet met je PAB betalen omdat het een gesubsidieerde dienst is (zie 6.2.4). Vraag je gezinshulp met je PAB, dan betaal je de totale kost. Niets belet je echter gezinshulp te betalen met privémiddelen, of zelfs gecombineerd met het systeem van dienstencheques die je aankoopt met je PAB. Een goede administratie is dan wel noodzakelijk. De dienstencheques voor je PAB betaal je van je PAB-rekening. De dienstencheques die je voor je eigen rekening aankoopt, betaal je met je eigen middelen.
•
PWA- en dienstencheques die je koopt met jouw eigen geld mag je inbrengen in je belastingen. PWA- en dienstencheques die je aankoopt met PAB mag je niet inbrengen.
•
De werknemer via PWA/dienstencheques mag geen bloed- of verwant tot in de tweede graad zijn van de gebruiker voor wie hij prestaties verricht. Hij mag ook geen lid zijn van het gezin van die gebruiker, noch dezelfde verblijfplaats hebben als de gebruiker. Het is verboden te werken: •
bij de eigen ouders, grootouders, schoonouders, schoongrootouders,
•
bij de eigen kinderen en kleinkinderen,
•
bij de eigen broers en zussen, schoonbroers en schoonzussen,
www.onafhankelijkleven.be
37
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
•
bij om het even wie (familie of niet) waarmee men samenwoont op hetzelfde adres.
De dienstencheques bieden veel minder manoeuvreerruimte dan de PWA-cheques: •
Welke taken een assistent met een PWA-statuut mag uitvoeren, hangt af van gemeente tot gemeente.
•
Een ‘dienstenchequer’ mag enkel kleine huishoudelijke taken en vervoer doen (bv taxibedrijf met dienstencheques).
Bovendien verdwijnen alle activiteiten die je met dienstencheques kan uitvoeren uit het PWAaanbod. Denk maar aan huishoudelijke taken (poetsen, wassen, strijken, koken), strijkatelier en vervoer van personen met een beperking. Uitzonderlijk kunnen deze activiteiten nog wel via het PWA. Informeer je bij het lokale PWA-kantoor over wat mag en niet mag!
www.onafhankelijkleven.be
38
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
DIENSTENCHEQUES OF PWA-CHEQUES? Onderstaande tabel geeft een vergelijking.
PWA – CHEQUES
DIENSTENCHEQUES
(Plaatselijk WerkgelegenheidsAgentschap)
Wat is het?
De gebruiker (budgethouder) schrijft zich in bij een lokaal PWA- Dienstencheques is een systeem waarbij een erkende agentschap en ontvangt een toelatingsnummer. dienstenonderneming (werkgever) werknemers (assistenten) in dienst neemt voor activiteiten van huishoudelijke hulp bij een gebruiker De gebruiker ontvangt zijn PWA-cheques van Accor Services, na (budgethouder). bestelling via overschrijving. De gebruiker betaalt elk gepresteerd uur met een dienstencheque die De PWA-er (assistent) doet klusjes en krijgt cheques in ruil. De hij aan de werknemer overhandigt. PWA-werker wisselt cheques in voor geld. De werknemer zelf krijgt op zijn beurt een echt loon dat elke maand door zijn werkgever wordt betaald. Tussen 4,95 euro en 7,45 euro (soms ook inschrijvingsgeld en 7,50 euro kilometervergoeding)
Kostprijs het precieze bedrag is vastgelegd door het PWA van je gemeente. Geldig
12 maanden
www.onafhankelijkleven.be
8 maanden
39
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Voor wat dient • het?
•
Kleine klussen en onderhoudswerken aan de woning en klein tuinonderhoud. Dus: het gras maaien, sneeuw ruimen, het uitvoeren van kleine herstellingen,...
Gerichte hulp voor toezicht op zieke personen en/of personen met een beperking, toezicht en inhaallessen voor kinderen, bezoeken aan de dokter of je boodschappen doen,…
Bij de gebruiker thuis: •
schoonmaken
•
ramen lappen
•
wassen en strijken
•
bereiden van maaltijden
•
kleine occasionele naaiwerken
Buiten het huis van de gebruiker: •
Administratieve taken: hulp bij het invullen van de formulieren of je vergezellen naar bevoegde gemeentediensten.
! De uitwerking verschilt per gemeente.
•
huishoudelijke boodschappen
•
extern strijkatelier
•
begeleid transport van bejaarden of minder-mobiele mensen
! De werkzaamheden of diensten zijn bedoeld voor de private sfeer: niet voor beroepsdoeleinden!
Neem contact op met het PWA in jouw buurt! Wat mag niet?
Neem hiervoor contact op met het PWA van jouw gemeente!
www.onafhankelijkleven.be
Werkzaamheden zoals de herstelling van een gootsteen, herstelling van elektrische toestellen, behangen of schilderen van een kamer, tuinonderhoud, kinderopvang,...
40
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Hoe Bestellen?
Het inschrijvingsformulier is beschikbaar bij de Plaatselijke Het inschrijvingsformulier is beschikbaar op www.dienstencheques.be Werkgelegenheidsagentschappen. Als je aanvraag behandeld is, ontvang je een bevestiging van je Als je aanvraag behandeld is, ontvang je een toelatingsnummer. inschrijving en jouw persoonlijk gebruikersnummer, dat je nodig hebt Dit toelatingsnummer is nodig om je PWA-cheques te bestellen. om jouw dienstencheques te bestellen. Stort de kostprijs per PWA-cheque vermenigvuldigd met 10 of een veelvoud van 10 op het rekeningnummer dat je bij de bevestiging van je inschrijving hebt ontvangen. Bij je overschrijving vermeld je als mededeling de 12 cijfers van je toelatingsnummer.
Stort 7,50 euro per dienstencheque op het rekeningnummer dat je bij de bevestiging van je inschrijving hebt ontvangen. De minimumbestelling bedraagt 10 dienstencheques (al moet je geen veelvoud van 10 bestellen, je kan ook 12, 15, 23... cheques bestellen, het aantal is onbeperkt!).
Na ontvangst van de betaling ontvang je ongeveer tien dagen Na ontvangst van de betaling ontvang je ongeveer tien dagen later de later de cheques per post. cheques per post. Je kan dienstencheques ook bestellen via t-interim (zelfde prijs). Zij kunnen een assistent voor jou uitzoeken die met dienstencheques zal werken.
www.pwa-cheque-rva.be MEER INFO
www.dienstencheques.be
www.accorservices.be Het PWA-kantoor van je gemeente.
www.onafhankelijkleven.be
41
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
6.5.
Overeenkomsten voor bepaalde of onbepaalde duur
Afhankelijk van de duur waarvoor men iemand wil aanwerven, kan men afsluiten: 1.
De arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur: een arbeidsovereenkomst waarbij de werknemer voor onbepaalde tijd in dienst blijft. De einddatum van het contract is niet vooraf gekend.
2.
De arbeidsovereenkomst van bepaalde duur: een arbeidsovereenkomst waarbij de werknemer wordt aangeworven voor een bepaalde periode, tot een bepaalde en gekende einddatum.
6.6.
Voltijdse of deeltijdse overeenkomsten
Afhankelijk van het arbeidsstelsel kan je iemand aanwerven met een voltijdse of een deeltijdse arbeidsovereenkomst. Het voordeel van meerdere assistenten met deeltijdse contracten is dat je dan niet volledig zonder assistentie valt wanneer er een assistent ziek is of verlof neemt. Voor deeltijdse tewerkstelling geldt dat de wekelijkse arbeidsduur niet lager mag liggen dan één derde van de wekelijkse arbeidsduur van een voltijdse werknemer. Dat betekent dat een assistent met een deeltijds contract minimum 13 uur per week werkt.
www.onafhankelijkleven.be
42
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Als je wil dat jouw assistent minder dan 13 uur per week werkt, is dat wel mogelijk onder bepaalde voorwaarden. •
Werk je via een interim-kantoor, dan kun je kiezen voor dagcontracten. Je kan bijvoorbeeld twee keer per week een contract van 4 uur hebben met een assistent. De assistent werkt dan 8 uur per week.
•
Werk je via een sociaal secretariaat, dan is het ook mogelijk om een contract van minder dan 13 uur per week aan te bieden, als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Contacteer Securex om te weten of dit interessant is voor jou.
Let op: een werknemer moet steeds in blokken van minimaal 3 uur per dag werken.
6.7.
Vast of variabel uurrooster
Je kan je assistent een vast of een variabel uurrooster geven. Enkele voorbeelden: •
Mijn assistent komt altijd op vaste dagen tijdens vaste uren: Elke weekdag komt ze van 7 tot 12 uur. Ze komt me uit bed helpen, wassen, aankleden, ontbijt klaarmaken. Daarna doen we samen boodschappen, of we verrichten samen wat huishoudelijke taken. Op donderdag gaan we samen naar de markt.
•
Onze assistent komt voor ons dochtertje als wij vinden dat dit nodig is. Ze werkt op variabele dagen met variabele uren. Als onze dochter bijvoorbeeld op schooluitstap gaat, dan gaat de assistent mee. Soms moet ik werken op woensdagnamiddag en zaterdag, maar dan kan ik steeds rekenen op onze persoonlijke assistent.
•
Ik neem mijn assistent mee naar de universiteit. Mijn assistent brengt me per auto, zet mijn laptop klaar in het lokaal. De colleges zijn vaak op verschillende uren. Daarom heeft mijn assistent een variabel uurrooster.
De aanplakking van de variabele uurroosters en de werknemer van de uurroosters op de hoogte brengen, moet minstens vijf werkdagen op voorhand gebeuren.
www.onafhankelijkleven.be
43
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
6.8.
Interim-kantoor of sociaal secretariaat?
Afhankelijk van de situatie, kies je voor een sociaal secretariaat of een interim-kantoor om jouw assistent(en) in dienst te nemen. Als budgethouder neem jij assistenten in dienst. Je moet aan een aantal verplichtingen voldoen als je iemand in dienst neemt. Het eerste waar je aan denkt, is ongetwijfeld loon. Het loon omvat echter meer dan enkel het bedrag dat je persoonlijke assistent elke maand krijgt. Zo moet je ook rekening houden met sociale bijdragen, vakantiegeld, woon-werkverkeer, verzekeringen,… Om dit allemaal in orde te brengen, moet je als budgethouder kiezen of je via een interim-kantoor of via een sociaal secretariaat gaat werken. Wil je werken via een sociaal secretariaat, dan ben jij de werkgever. Wil je werken via een interim-kantoor, dan is het interim-kantoor de werkgever en ben jij de opdrachtgever.
Hieronder vind je de redenen waarom je best voor een sociaal secretariaat (Securex) of een interimkantoor (t-interim) kiest, met de voor-en nadelen én de kostprijs erbij. IN WELKE SITUATIE KIES IK VOOR… EEN INTERIMKANTOOR (T-INTERIM)
EEN SOCIAAL SECRETARIAAT (SECUREX)
Ik wil dat iemand me helpt met het kiezen van de Ik heb al een assistent of zoek hem zelf. juiste assistent. Ik ben niet zeker dat het ‘klikt’ met mijn Het klikt zeker met mijn assistent. assistent. Ik wil mijn assistent eerst ‘uitproberen’. Ik
zoek
een
flexibele
assistent
Ik hoef mijn assistent niet meer te testen. voor Ik heb een assistent met vaste uren.
onregelmatige werkuren. Ik zoek een assistent voor een tijdelijke, korte Ik zoek een assistent voor een langdurige, vaste job.
job.
Ik moet snel een assistent hebben.
Ik kan even wachten voor ik een assistent heb.
www.onafhankelijkleven.be
44
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
DE VOORDELEN
T-interim is werkgever, jij bent gebruiker. De prijs voor dezelfde assistent ligt heel wat Je hoeft dus enkel de facturen te betalen. De prijs lager. is ‘all-in’. Je hoeft je geen zorgen te maken over verlofdagen, feestdagen en ziektedagen.
Als werkgever krijg je van de RSZ ook kortingen voor doelgroepmedewerkers die je vast in dienst neemt.
T-interim zorgt ervoor dat je nooit zonder Securex kan een antwoord bieden voor al jouw assistent valt. T-interim vindt zeer snel een verplichtingen als werkgever. nieuwe, vervangende assistent. Je kan een nieuwe assistent via t-interim eerst Mogelijk
om
loonadministratie
digitaal
te
‘uitproberen’. Een assistent komt namelijk zeer regelen. dicht in jouw persoonlijke levenssfeer. Als het niet ‘klikt’ tijdens het interim-contract, hoef jij geen ontslagvergoeding te betalen en probeer je een nieuwe assistent. Flexibiliteit: opzeg is niet noodzakelijk, contract Je moet niet elke week een nieuw contract kan wekelijks stoppen. Huisbezoek
en
persoonlijk
plaatselijke kantoren.
www.onafhankelijkleven.be
aangaan. contact
in
de Huisbezoek bij opstart en persoonlijk telefonisch contact met de dossierbeheerder.
45
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
DE NADELEN
Via interim kost jouw assistent meer per uur (maar deze kost omvat wel alles: het Je moet zelf jouw assistent(en) zoeken. vakantiegeld, eindejaarspremie, arbeidsongevallenverzekering, betaalde feestdagen, gewaarborgd loon bij ziekte, e.a.)
Als je de assistent vroegtijdig een vast contract
Als je assistent ziek valt, verlof neemt of niet
wil aanbieden:
hoeft te werken omdat er een feestdag is, dan zit je zonder assistentie.
t-interim selecteerde de assistent voor jou: je moet een selectievergoeding betalen aan t-interim. Als je dit wil vermijden, moet de
Dit betekent dat : je de assistent loon moet uitbetalen
assistent vier maanden voltijds in dienst geweest zijn.
een tijdelijke vervanger moet zoeken die je uiteraard ook moet betalen.
Jij selecteerde zelf je assistent: je hoeft geen
vb. via t-Interim
vergoeding te betalen. Ontslagvergoeding betalen aan de assistent (het Als je werkt met week – dagcontracten zorgt dit is namelijk niet evident om meteen de perfecte voor meer werk. assistent te vinden). Je moet zelf assistenten zoeken, dit duurt dan ook langer dan wanneer t-interim dit voor jou doet. Ook met deze kosten (publiceren vacature, sollicitatiegesprekken voeren,…) moet je rekening houden.
www.onafhankelijkleven.be
46
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Hoe langer de assistent bij jou werkt, hoe meer je moet betalen (hangt af van het paritair comité!). De assistent bouwt namelijk anciënniteit op.
www.onafhankelijkleven.be
47
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
DE PRIJS T-INTERIM
ARBEIDER
SECUREX
BEDIENDE
ARBEIDER
BEDIENDE
(verzorgende) Wettelijk minimumloon (niet
8,4261
euro 9,37 euro per uur
8,4261
euro/
(opgelet,
een
uur 1.387,49 euro / maand assistent (opgelet! Een assistent
krijg gemiddeld meer loon wordt gemiddeld meer
per uur
dan dit minimumbarema)
geïndexeerd)
betaald
dan
dit
minimumbarema) Kostprijs
per 3.933 euro
4.374 euro
kwartaal
OF
+/-
1.815,23
euro
(op basis van 8,4261 euro
maand (op
per uur)
1.387,49 euro per maand)
OF
OF
basis
/ van
OF
Als je zelf een
Als je zelf een
assistent
assistent gevonden
gevonden
hebt:
hebt:
+/- 1.831,14 euro / maand
4.189 euro
Als
je
komt
in
aanmerking voor
de
Als je in aanmerking komt voor
de
doelgroepvermindering
doelgroepvermindering
eerste werknemer:
eerste werknemer:
+/- 1.596,54 euro per
1.579,25 euro per maand
3.767 euro maand Na
5
Na 5 jaar kost deze jaar
kost
deze
assistent jou dan: +/- 1.831,14 euro per
assistent jou dan: +/- 1.815,23 euro per maand
maand
www.onafhankelijkleven.be
48
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Inbegrepen
•
Brutoloon
•
Brutoloon
•
Sociale bijdragen
•
Sociale bijdragen
•
Ziektedagen, feestdagen
•
Jaarlijks vakantiegeld
•
Woon-werkverkeer
•
Arbeidsongevallenverzekering
•
Eindejaarspremie
•
Fonds voor mindervaliden
•
Vakantiegeld
•
Externe dienst voor preventie en bescherming op
•
Arbeidsongevallenverzekering
•
Dimona-aangifte
•
Opmaak sociale documenten
•
Omniumverzekering voertuig
het werk •
Beheersbijdrage sociaal secretariaat
•
Opmaak sociale documenten
•
Dimona-aangifte
Securex kan voor jou loonkostberekening(en) op maat maken, rekening houdend met deze factoren.
Meer
vragen Mevr. Nancy Deturck
en contact?
Tel. 015 24 38 50 of via mail
Alle lokale adressen van Securex vind je achteraan in deze map.
[email protected]
www.onafhankelijkleven.be
49
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
7. Documenten opsturen (STAP 5)
Bij de opstart moet je drie documenten opsturen naar het VAPH: 1. Startformulier (waarop je het PAB-rekeningnummer invult) 2. Een kopie van de arbeidsovereenkomst 3. Het combinatieformulier (formulier waarop je aanduidt of en wanneer je gebruikmaakt van bv. een dagcentrum, diensten gezinshulp, enz.)
Het is belangrijk dat je deze documenten zo snel mogelijk in orde brengt en verstuurt naar de PAB-cel van het VAPH. Dit doe je best aangetekend, met een ontvangstbewijs. Deze kost kun je betalen met PAB, het is een indirecte kost.
Wanneer een minderjarig kind een PAB krijgt, worden beide ouders automatisch budgethouder. Als één van de ouders persoonlijk assistent wil zijn, moet de andere ouder budgethouder worden. Dit moet schriftelijk gemeld worden aan de PAB-cel. Een voorbeeldbrief vind je in de bijlage (achteraan deze map). Je moet deze formulieren binnen de drie maanden na de datum van toekenning opsturen naar de PAB-cel. Een uitzondering geldt voor minderjarigen die op de datum van aanvang van hun toekenning gebruikmaken van een observatie- en behandelingscentrum, een internaat of een semi-internaat. Zij moeten ten laatste op 1 juli van het lopende schooljaar starten met hun PAB. Met deze uitzondering wil het VAPH hen toelaten het lopende schooljaar af te ronden in de school. Belangrijk: om een duidelijk overzicht te hebben op uw inkomsten en uitgaven van uw PAB, moet je verplicht een aparte bankrekening openen. Op die manier heb je een duidelijk zicht op jouw ontvangen, uitgegeven en eventueel terug te betalen budget.
www.onafhankelijkleven.be
50
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
8. Kosten bewijzen 8.1.
Tips voor een goede PAB-administratie
Om makkelijk en overzichtelijk je kosten te kunnen bewijzen, maak je best werk van een goede PAB-administratie. Hoe begin je daaraan?
Nodig
•
Een dikke ringmap met tussenbladen
•
Mapje met rekeninguitreksels van de PAB-rekening
1.
Stap 1: Je map organiseren
Per tussenblad klasseer je 1 kwartaal.
2.
-
Kostenstaat
-
Directe kosten
-
Indirecte kosten
Stap 2: Je map vullen
Wanneer je post krijgt, dan stop je deze meteen in je map, onder het juiste tussenblad. Het is belangrijk om te weten in welk kwartaal je de kosten die je maakt, invult op de kostenstaat. Loonkosten en verzekeringskosten bewaar je en vul je in op de kostenstaat in het kwartaal waar ze betrekking op hebben. Wanneer je een terugbetaling (creditnota) krijgt of een afrekening moet je die ook bewaren en invullen in het kwartaal waar het betrekking op heeft.
www.onafhankelijkleven.be
51
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Bijvoorbeeld: je assistent heeft gewerkt in september, het nettoloon betaal je in oktober. Deze kost geef je in in het derde kwartaal (het moment waarop de prestaties werden geleverd).
Bijvoorbeeld: factuur van een sociaal secretariaat voor RSZ-bijdragen voor het loon van december, de factuur krijg je in januari: je brengt deze in het vierde kwartaal in.
Bijvoorbeeld: factuur PAB-coaching breng je in, in het kwartaal waarin de coach op bezoek kwam.
Bijvoorbeeld: de arbeidsongevallenverzekering geef je aan in het jaar waarop de verzekering betrekking heeft. Als je in december de factuur krijgt voor het jaar daarna, dan breng je die pas het jaar nadien in, ook al heb je ze al in het vorige jaar betaald.
Sommige kosten moet je bewaren en invullen op de kostenstaat in het kwartaal dat je de betaling deed. Dit geldt voor de aankoop van PWA- en dienstencheques, inschrijving PWA, advertentiekosten en kosten voor een opleiding van je assistent.
Bijvoorbeeld: Je koopt dienstencheques in februari, je gebruikt ze in maart en april. Je geeft deze kost in het eerste kwartaal in (op het moment dat je de aankoop deed).
3.
Stap 3: Kostenstaat opmaken
Vier keer per jaar moet je de kostenstaat opmaken en opsturen naar de PAB-cel van het VAPH. Hieronder zie je wanneer je dat ten laatste moet in orde brengen.
1e kwartaal
januari – februari - maart
vóór 31 mei
2e kwartaal
april – mei - juni
vóór 31 augustus
3e kwartaal
juli - augustus - september
vóór 30 november
4e kwartaal
oktober – november - december
vóór 28 februari
De kostenstaat maak je op met een kostenstaatformulier. Je kan het formulier met de hand invullen, maar er is ook een digitale versie (Excel) beschikbaar op onze website (www.onafhankelijkleven.be). De digitale versie rekent automatisch de totalen uit.
www.onafhankelijkleven.be
52
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Een voorbeeld van zo’n kostenstaatformulier vind je achteraan in deze map. Je mag de kostenstaat echter niet per e-mail aan de PAB-cel bezorgen, enkel via de post.
1.
Neem je rekeninguittreksels erbij: ga na of je alle bewijzen hebt voor alle bedragen die van de rekening zijn gegaan. Zorg dat bewijsjes van indirecte kosten (bijvoorbeeld een ticketje van het drankje van je assistent) niet verloren gaan. Je kan deze bijvoorbeeld per categorie op een A4blad kleven, of in een plastic mapje steken. Duid aan welke kosten voor je assistent zijn, want enkel die kosten mag je inbrengen in je PAB.
2. Nummer de bewijzen: eerst de directe kosten, dan de indirecte kosten. De nummering hoeft niet elk kwartaal te beginnen bij 1, je kan ook doornummeren.
3.
Schrijf nu de gegevens over op de kostenstaat. Meestal heb je budget uitgegeven, maar soms kan er ook een teruggave zijn (bijvoorbeeld een RSZ-teruggave van het sociaal secretariaat). Dit bedrag moet je dus afhouden van je uitgaven, door er een min-teken voor te plaatsen.
4.
De indirecte kosten orden je per categorie (bv. alle consumpties van de assistent, verzendingskosten, telefoonkosten,…). Je telt samen per categorie en plaatst per categorie één lijntje met het totaal van die categorie op de kostenstaat.
5.
Maak de subtotalen per kolom en daarna het algemeen totaal. Kan alles niet op één blad, dan gebruik je een tweede. De subtotalen en het algemeen totaal schrijf je enkel op de tweede pagina. Je kostenstaat is klaar!
Wens je meer info? Lees onze infomap ‘kostenstaat opmaken’ op www.onafhankelijkleven.be
4.
Stap 4: Alles opsturen naar de PAB-cel
1. Maak een kopie van je kostenstaat voor de PAB-cel, het origineel hou je bij in je map.
2. Maak kopies van alle bewijzen van de directe kosten voor de PAB-cel, de originele bewijzen hou je thuis bij in je map. De indirecte kosten hoef je niet op te sturen maar moet je wel thuis bewaren.
www.onafhankelijkleven.be
53
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
3. Verstuur deze bundel op naar de PAB-cel van het VAPH: VAPH, PAB-cel, Sterrenkundelaan 30, 1210 Brussel. Dit doe je best aangetekend, met een ontvangstbewijs. Deze kost kun je betalen met PAB, het is een indirecte kost.
De coach van Onafhankelijk Leven kan deze administratie samen met jou doen of zelfs volledig van jou overnemen. Daarvoor sluiten we een contract af omdat deze dienst betalend is. De kosten kan je betalen met je PAB. Als lid kan je steeds met al je vragen gratis terecht bij onze advieslijn.
8.2.
Directe en indirecte kosten
Het PAB is een jaarbudget. Als je dit kalenderjaar geld over hebt, mag je dit overschot NIET gebruiken in een ander jaar.
Van het jaarbudget mag je (maar je hoeft niet!) 5% besteden aan indirecte kosten. De rest is budget voor directe kosten.
www.onafhankelijkleven.be
54
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Er zijn dus twee soorten kosten:
•
DIRECTE KOSTEN zijn alle kosten verbonden aan de eigenlijke tewerkstelling van de assistenten: het loon van de assistent, de kosten voor woon-werkverkeer van de assistent, de kosten voor woon-werkverkeer van de PWA-er, de werkgevers- en werknemersbijdragen, de verplichte verzekeringen in het kader van het werkgeverschap, de kosten voor een sociaal secretariaat. Ook opleidingen voor de persoonlijke assistent in functie van zijn taak en de kosten van de PAB-coach zijn directe kosten.
•
INDIRECTE KOSTEN zijn kosten die te maken hebben met het PAB, maar niet als directe kost gezien worden. Indirecte kosten zijn alle kosten die erbij komen: ingangsticket voor de assistent, mappen voor je PAB-administratie, een treinticket van de assistent voor verplaatsingen tijdens de werkuren, een hotelkamer voor de assistent, bankkosten en interesten, maar ook de onkostenvergoeding van de vrijwilliger!
Alle kosten die je betaald hebt met het PAB, moet je bewijzen met een kostenstaat. Elk kwartaal (= om de drie maanden) moet je de kostenstaat invullen en opsturen naar de PAB-cel van het VAPH. Daarnaast stuur je ook kopieën mee van de bewijzen van de directe kosten. Een voorbeeld van zo’n kostenstaat vind je achteraan deze map. Belangrijke tip: Stuur deze documenten altijd aangetekend op, met een ontvangstbevestiging. Deze portkosten kan je inbrengen bij de indirecte kosten.
www.onafhankelijkleven.be
55
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
8.3.
Wanneer moet ik mijn PAB-uitgaven bewijzen?
1STE KWARTAAL
JANUARI
Tussen 1 en 15 januari : PAB-VOORSCHOT wordt
Februari
gestort (1/4 jaarbudget)
Maart Vóór 29 februari : PAB-KOSTENSTAAT van het 4de kwartaal indienen 2DE KWARTAAL
April
Tussen 1 en 15 april : PAB-VOORSCHOT wordt
Mei
gestort (1/4 jaarbudget)
Juni Vóór 31 mei : PAB-KOSTENSTAAT van het 1ste kwartaal indienen 3DE KWARTAAL
Juli
Tussen 1 en 15 juli : PAB-VOORSCHOT wordt gestort
Augustus
(1/4 jaarbudget)
September Vóór 31 augustus : PAB-KOSTENSTAAT van het 2de kwartaal indienen DE
4 KWARTAAL
Oktober
Tussen 1 en 15 oktober : PAB-VOORSCHOT wordt
November
gestort (1/4 jaarbudget)
December Vóór 30 november: PAB-KOSTENSTAAT van het 3de kwartaal indienen
8.4.
Wanneer moet ik welke documenten opsturen naar het VAPH?
ONMIDDELLIJK OPSTUREN
www.onafhankelijkleven.be
•
Een kopie van ELKE overeenkomst
•
Een kopie van ELKE WIJZIGING in deze overeenkomst
•
De melding van ontslag van je assistent
56
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
• Ingevulde kostenstaat ELK KWARTAAL OPSTUREN
•
Bewijzen van de directe kosten
De PAB-cel vraagt om nieuwe overeenkomsten op te sturen. Zo kan de PAB-cel ontbrekende of verkeerde elementen aan de budgethouder melden. Als je een aantal weken wacht om de nieuwe overeenkomst te bezorgen, is het vaak moeilijk om achteraf deze onvolledigheden recht te zetten.
Lees ook onze informatiemap ‘Kostenstaat’ (Je vindt deze infomap op www. onafhankelijkleven.be bij ‘publicaties’).
www.onafhankelijkleven.be
57
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
9. PAB en inkomen 9.1.
Voor de persoon met een beperking
Het PAB is geen inkomen voor de persoon met een beperking. Het is geen ‘persoonlijk geld’. Wat je niet gebruikt, moet je teruggeven aan het VAPH. Je betaalt dus geen belastingen op het PAB. Wanneer je start met een PAB, verlies je de premie van de Vlaamse zorgverzekering. Het VAPH geeft zelf jouw gegevens (naam van de persoon met een beperking, rijksregisternummer, startdatum en budgethoogte) door aan het Vlaams Zorgfonds.
Het PAB heeft geen invloed op mogelijke inkomens die de persoon met de beperking ontvangt. Zo heeft
het PAB geen invloed op de integratietegemoetkoming, inkomensvervangende
tegemoetkoming, de kinderbijslag.
Opgelet! Het PAB kan wél een invloed hebben op je inkomen als jouw assistent bij jou woont op hetzelfde domicilie.
Als het inkomen van één van de personen waarmee je een huishouding vormt verandert, dan kan dit jouw inkomen beïnvloeden. Dit gebeurt als je een assistent aanwerft waarmee je samenwoont bv. je echtgeno(o)te. Je betaalt met jouw PAB een loon aan de assistent. Voor de assistent is dat een inkomen dat – net als ieder ander inkomen – belast wordt. Als je met je assistent samenwoont, zal dat inkomen daarom ook meetellen om jullie totale inkomen te bepalen. Omdat jullie totale inkomen verhoogt, kan je inkomensvervangende tegemoetkoming en integratietegemoetkoming verlagen. Heb je hierover vragen? Aarzel niet om ons te contacteren.
www.onafhankelijkleven.be
58
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
9.2.
Voor de assistent
Voor de assistent maakt het geen verschil dat zijn loon betaald wordt met een PAB. Het is een loon, net als bij iedere andere werkgever.
10. Checklist opstart PAB
Contact opnemen met Onafhankelijk Leven De ‘opstartmap’ van Onafhankelijk Leven lezen Een startersdag bijwonen Het assistentierooster invullen Een bankrekening openen voor het PAB Huisbezoek aanvragen (PAB-coaching) Securex of t-interim contacteren Dienstencheques aanvragen Vacature bekendmaken: advertentie, website Onafhankelijk Leven, VDAB, … Een assistent selecteren Het startformulier en een kopie van de arbeidsovereenkomst opsturen naar VAPH … Wij hopen met deze infomap jou een eind op weg te helpen met je PAB. Voor alle vragen over PAB: slechts één adres! Onafhankelijk Leven helpt je verder. Onze contactgegevens vind je helemaal achteraan deze infomap. Veel
succes!
Het team van Onafhankelijk Leven
www.onafhankelijkleven.be
59
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
11. Opstart via spoedprocedure Dit hoofdstuk is enkel voor mensen die opstarten via spoedprocedure. Alleen mensen die een sneldegeneratieve aandoening hebben en beantwoorden aan de voorwaarden van het VAPH, kunnen PAB via de spoedprocedure krijgen. Mensen die een PAB krijgen via de spoedprocedure moeten zo snel mogelijk opstarten omdat hun levensverwachting korter is. Vraag zeker de hulp van een coach van Onafhankelijk Leven bij de opstart. Hieronder vind je richtvragen die je helpen bij de opstart.
11.1. Hoeveel PAB krijg je?
Je krijgt vanaf de start het volledige budget (42.243,04 euro per jaar, index 2011). Het VAPH stort jouw budget niet in één keer, maar verspreid over vier kwartalen. Dat wil zeggen dat je om de drie maanden een voorschot van het PAB ontvangt.
11.2. Welke assistenten kies je?
Vanaf nu heb je ondersteuning en verzorging nodig op verschillende vlakken. Je moet erover nadenken hoe je dit gaat organiseren. Kan je directe omgeving dit doen en wil je dit ook? Is thuiszorg en poetshulp genoeg? Wil je thuisblijven wonen en hoe organiseer je dit? De coaches van Onafhankelijk Leven kunnen je helpen om antwoorden te zoeken op deze vragen, en om vlot en snel je PAB te organiseren. Met het PAB kun je assistenten in dienst nemen die instaan voor jouw ondersteuning en verzorging. Je kunt ervoor kiezen om iemand van de familie (= een mantelzorger) met PAB te betalen, maar je kan ook iemand van buitenaf kiezen. Beide opties hebben voor- en nadelen. Voordelen van een familielid in dienst te nemen: De huiselijke omgeving verandert niet echt. Er is niet dagelijks een vreemde in huis. Tijdens deze zware periode kan je veel samenzijn. Je hoeft geen sollicitatieprocedure te doorlopen, geen assistent in te werken.
www.onafhankelijkleven.be
60
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Let op: als iemand van de familie assistent wil worden en daarvoor zijn job opgeeft, onderzoek dan alle wettelijke mogelijkheden opdat hij zijn baan niet verliest. We denken hierbij bijvoorbeeld aan loopbaanonderbreking of andere vormen van tijdskrediet. Het is belangrijk dat de mantelzorger zijn werk kan hervatten na het overlijden. De potentiële assistent informeert zich hiervoor best via zijn werkgever of via de RVA.
Voordelen van een externe assistent in dienst te nemen: Sommige budgethouders kiezen er bewust voor om de partner/kinderen niet in dienst te nemen, zodat zij enkel partner/kind blijven en geen verzorger worden. De externe assistent staat dan in voor het grootste deel van de ondersteunende taken. Een externe assistent kan ervoor zorgen dat de familie van de budgethouder niet overbelast raakt. Als de partner alles moet doen, is dat enorm zwaar.
Natuurlijk kun je de twee ook combineren. Bijvoorbeeld: De partner neemt het grootste deel van de zorg op zich, maar twee nachten in de week komt er een assistent, zodat de partner dan kan bijslapen. De zoon van de budgethouder gaat deeltijds werken om dan deeltijds voor zijn vader te zorgen. Daarnaast komt er familiale hulp en komt er elke dag iemand huishoudelijk werk doen via dienstencheques.
Als je kiest voor een externe assistent , dan kunnen volgende kwaliteiten belangrijk zijn : Vertrouwd zijn met de lichamelijke zorgen die nodig zijn voor jouw aandoening; of iemand die bereid is om te leren hoe jou te verzorgen. Weten om te gaan met de emoties die jouw aandoening meebrengt voor jezelf en jouw familie. Respectvol kunnen omgaan met jou en de familie, de gewenste afstand kunnen bewaren. Voldoende persoonlijke draagkracht hebben om je te ondersteunen: zowel letterlijk als figuurlijk. Flexibel zijn, indien nodig.
Tip: neem assistenten in dienst met wie je reeds eerder een goede vertrouwensband had. Het voorkomt teleurstelling en ergernis van beide kanten.
www.onafhankelijkleven.be
61
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Hoe je een vacature opmaakt en waar je ze kunt bekendmaken lees je in de ‘Opstartmap PAB’. Onze advieslijn PAB staat voor je klaar, als je vragen hebt over hoe je een vacature opmaakt en waar je deze kunt publiceren. Mail de advieslijn PAB via
[email protected] of bel 09/395 55 10.
11.3. Welke ondersteuning kunnen wij bieden?
Het PAB geeft je de mogelijkheid om jouw leven op een kwalitatieve manier te organiseren, maar het is ook een taak waarvoor je verantwoordelijkheid moet opnemen. Je moet zorgen dat je administratie in orde is, je krijgt verplichtingen als werkgever, je moet je uitgaven kunnen verklaren, … Onafhankelijk Leven helpt je graag om deze verantwoordelijkheden te dragen.
Onze dienstverlening kan jou op twee manieren ondersteunen:
Advieslijn PAB Wie lid wordt van Onafhankelijk Leven, kan elke werkdag van 10 tot 12 en van 13 tot 17 uur gratis terecht bij onze advieslijn PAB. Je kan de advieslijn bellen of mailen met al je vragen over PAB.
Advies op maat = coaching Bij Onafhankelijk Leven kan je ook een persoonlijke coach vragen. Je coach zoekt samen met jou naar oplossingen voor jouw specifieke situatie. De coach komt bij je thuis of jullie leggen een afspraak vast op kantoor.
Onze coaches zijn gespecialiseerd in verschillende domeinen: -
Administratie en beheer van het PAB-budget
-
We helpen je om een profiel samen te stellen van jouw ideale assistent
-
We helpen je een assistent zoeken en selecteren
-
We verwijzen door naar andere diensten die je kunnen helpen om je levenskwaliteit te verhogen
Coaching is een betalende service en mag je betalen met je PAB.
www.onafhankelijkleven.be
62
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
11.4. Wat doen de naasten als de budgethouder is overleden?
Zodra de persoon met de handicap – meestal de budgethouder – overleden is, meld je dit aan het VAPH en aan de advieslijn van Onafhankelijk Leven.
De medewerker van de advieslijn zal je informeren over wat je nu moet doen. We sturen je een infofiche over de eindafrekening (= hoe je het PAB moet afronden, hoe je de laatste facturen betaalt). Je hebt voor de eindafrekening drie maanden de tijd na het overlijden. Als je wil, kan een coach je helpen met de eindafrekening. Vraag naar een coach als je contact opneemt met de advieslijn! De coach zal daarna contact met jou opnemen en zal voor jou alles regelen bij het VAPH en indien nodig ook bij andere diensten.
11.5. Nuttige adressen
Sommige diensten kunnen een aanvulling op je PAB-assistent betekenen. Vraag hiervoor ook gerust advies aan de advieslijn PAB of aan je coach.
1.1.1. Thuiszorgdiensten Thuiszorgdiensten kunnen een aanvulling zijn op je PAB. Je kan bijvoorbeeld dienstencheques aankopen uit je PAB, en hiermee huishoudhulp via thuiszorgdiensten betalen. Je kan er ook voor kiezen om de thuiszorgdiensten uit eigen zak te betalen. In dat laatste geval wordt de kostprijs berekend op basis van je gezinsinkomen.
1.1.2. Nachtzorg Bij nachtzorg verblijft een nachtwaker één of meerdere nachten bij jou thuis. Deze persoon helpt je met eenvoudige zaken zoals je verleggen in bed, het toiletbezoek, … De prijs is ongeveer 25 euro per nacht.
Contact: Nachtzorg provincie Antwerpen www.nachtzorg.be
[email protected]
www.onafhankelijkleven.be
63
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
Telefoon: 03/220.17.77
1.1.3. Palliatieve diensten In de eerste plaats doen palliatieve diensten aan stervensbegeleiding en bieden ze ondersteuning aan de zieke. Palliatieve diensten kunnen echter ook zinvol werk leveren op volgende vlakken: Informatie over sterven, afscheid nemen, … overleg met alle betrokkenen (familie, vrienden, …). advies aan de zieke persoon en de omgeving, om zo de kwaliteit van de laatste periode van hun leven samen te verhogen. samen nadenken over de toekomstige zorg en behandeling. Rust brengen in een periode van verwarring.
Palliatieve diensten zijn actief in heel Vlaanderen en werken per arrondissement. De kostprijs van deze diensten wordt betaald door de mutualiteit.
Contact: www.palliatief.be - www.delaatstereis.be
www.onafhankelijkleven.be
64
Opstartmap voor Persoonlijke Assistentiebudget (PAB)
12. Bijlagen 1.
Kostenstaat
2.
Budgetoverzicht
3.
Voorbeeldbrief voor ouders met minderjarig kind met beperking
4.
Contactgegevens Securex
5.
Contactgegevens t-interim
6.
Contactgegevens Onafhankelijk Leven
Opgelet: het startformulier en het combinatieformulier krijg je persoonlijk van het VAPH. Het combinatieformulier kan je terugvinden op onze website www.onafhankelijkleven.be en zit ook achteraan vastgeniet aan de richtlijnen. Het startformulier kan je enkel van het VAPH ontvangen. Heb je nog documenten nodig, zoals bijvoorbeeld de ‘verklaring op eer voor assistentie via een voorziening’, contacteer onze advieslijn of surf naar www.onafhankelijkleven.be
Nuttige websites
www.onafhankelijkleven.be (site van Onafhankelijk Leven, ook om documenten te raadplegen) www.assistentie.net (site van Onafhankelijk leven, om zoekertjes te plaatsen en te bekijken) www.rva.be (site van de RVA) www.werk.be (website van de overheid) www.lex4you.be (website van Securex) www.vacature.be (bevattelijke informatie over en voor werkgevers/werknemers) www.aandeslag.be (handige site met overzicht van verminderingen die je kan aanvragen als werkgever)
www.onafhankelijkleven.be
65
Bijlage: Kostenstaatformulier
PAB-Kostenstaat van ………………………………………………………………………... (Voornaam FAMILIENAAM van de persoon met handicap) VF/………………………(VF/nummer) voor de periode van ……………………………… tot …………………………………. (de maanden en het jaar waarover het gaat)
NUMMER 1
DATUM
OMSCHRIJVING
BEDRAG in EUR directe kosten
indirecte kosten (5%)
Subtotalen²
0,00 €
0,00 €
Subtotalen²
0,00 €
0,00 €
Totaal³
0,00 €
1 U moet uw bewijsstukken een nummer geven. Elk bewijsstuk moet een afzonderlijk nummer krijgen. Deze nummering moet dezelfde zijn als de nummers op de kostenstaat. 2 Hier telt u de directe kosten apart op en daarna tel u de indirecte kosten op. 3 Hier telt u de subtotalen samen.
Bijlage budgetoverzicht
Budgetoverzicht (op jaarbasis)
Toegekend budget Per jaar
………………………
1e kwartaal
……………………..
2e Kwartaal
……………………..
3e Kwartaal
……………………..
4e kwartaal
………………………
Indirecte kosten max. 5%
…………………………
Uitgaven Directe kosten
Indirecte kosten
Subtotaal
1e kwartaal
2e kwartaal
3e kwartaal
4e kwartaal
aanpassing
TOTAAL
OVERSCHOT:
www.onafhankelijkleven.be
terug te geven aan VAPH
67
Bijlage: voorbeeldbrief ene ouder assistent, andere ouder budgethouder van minderjarig kind met beperking.
Voorbeeldbrief voor ouders van minderjarig kind met beperking
Wanneer het PAB wordt toegekend aan een minderjarig kind met een handicap, worden BEIDE ouders automatisch budgethouder. Wanneer één van hen wenst te werken als assistent en de ander optreedt als budgethouder, dan moet dit gezin de PAB-cel schriftelijk op de hoogte brengen. Je kan dit doen met deze VOORBEELDBRIEF.
Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap
(Naam afzender)
Sterrenkundelaan 30
(Adres afzender)
1210 Brussel
(Tel afzender)
T.a.v. … (naam dossierbeheerder)
(Email afzender)
Betreft: PAB van……………………(naam betrokkene)/ VF/………(Vlaams Fonds nummer)
Hiermee verklaren ondergetekenden hetgeen volgt: Dhr / Mevr. …………………………………………………….verklaart hierbij dat hij / zij alleen als budgethouder van zijn/haar kind, ............................................ (naam betrokkene), zal fungeren en dat bijgevolg zijn / haar echtgeno(o)t(e), dhr./mevr. ………………………….., geen contracten en/of formulieren zal ondertekenen als budgethouder / wettelijke vertegenwoordiger betreffende het PAB.
De handelingen via de bankrekening van het kind, zullen enkel door de budgethouder, hier de vader / moeder, verricht worden en deze rekening wordt enkel gebruikt voor het PAB. Dhr. / Mevr. …………………………………………die zal fungeren als persoonlijk assistent, is ook niet aangeduid als volmachtdrager van deze rekening.
Dhr. / Mevr. ………………………………………… verklaart hierbij als persoonlijk assistente voor zijn / haar kind, ……………………………….. …..(naam betrokkene), te zullen werken en zodoende ook geen handelingen te zullen verrichten met betrekking tot het PAB. Hij / Zij zal dus geen contracten en/of formulieren ondertekenen als budgethouder / wettelijke vertegenwoordiger betreffende het PAB.
Opgemaakt op … … … (datum) te ……………………. (plaats).
Mevr …
+ handtekening
www.onafhankelijkleven.be
Dhr …
+ handtekening
68
Bijlage: contactgegevens Securex
Contactgegevens Securex
Hieronder vind je een lijst van de commerciële diensten bij Securex per provincie.
Voor verdere informatie kan je altijd terecht op de website van Securex - www.securex.be
ANTWERPEN
LIMBURG
VLAAMS BRABANT en REGIO BRUSSEL
Tel: 03 201 36 88
[email protected]
Tel: 011 29 12 51
[email protected]
Tel: 02 706 74 11
[email protected]
OOST-VLAANDEREN Gent
Aalst
Tel: 09 235 62 79
[email protected]
Tel: 053 73 18 32
[email protected]
Oudenaarde
Sint-Niklaas
Tel: 055 33 39 00
[email protected]
Tel: 03 778 78 11
[email protected]
WEST-VLAANDEREN Kortrijk
Brugge
Tel: 056 23 68 75
[email protected]
Tel: 050 45 67 16
[email protected]
Koksijde
Roeselare
Tel: 058 53 29 21
[email protected]
Tel: 051 26 19 20
[email protected]
www.onafhankelijkleven.be
69
Bijlage: contactgegevens t-interim
Contactgegevens t-interim
Hieronder
vind
je
een
lijst
van
contactpersonen
bij
t-interim
per
provincie.
Voor algemene informatie kan je terecht bij Mevr. Nancy Deturck Tel.: 015 24 38 50 of per mail:
[email protected]
Openingsuren: Elke werkdag van 8.30 uur tot 12.30 uur en van 13.30 uur tot 17.30 uur.
HOOFDZETEL 2800 Mechelen Tel: 015 800 100 Fax: 015 800 159
[email protected] www.t-groep.be
T-INTERIM ANTWERPEN Antwerpen
Boom
Geel
Tel: 03 201 57 80
Tel: 03 844 80 51
Tel: 014 58 48 94
[email protected]
[email protected]
[email protected]
www.onafhankelijkleven.be
70
Heist o/d Berg
Herentals
Hoogstraten
Tel: 015 24 38 50
Tel: 014 23 39 43
Tel: 03 320 25 80
heist-op-den-berg@t-
[email protected]
[email protected]
Kapellen
Lier
Malle
Tel: 03 605 92 15
Tel: 03 800 55 90
Tel: 03 309 97 20
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Mechelen
Merksem
Mortsel
Tel: 015 27 81 37
Tel: 03 800 55 70
Tel: 03 448 06 88
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Puurs
Turnhout
Tel: 03 899 44 81
Tel: 014 42 27 31
[email protected]
[email protected]
interim.be
T-INTERIM BRUSSEL Anderlecht
Brussel
Ukkel
Tel: 02 526 12 30
Tel: 02 600 12 00
Tel: 02 340 26 70
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Bree
Genk
Hasselt
Tel: 089 46 90 60
Tel: 089 32 25 00
Tel: 011 26 49 90
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Houthalen
Lommel
Maasmechelen
Tel: 011 81 08 10
Tel: 011 55 21 40
Tel: 089 46 08 10
[email protected]
[email protected]
[email protected]
T-INTERIM LIMBURG
www.onafhankelijkleven.be
71
St.-Truiden
Tessenderlo
Tongeren
Tel: 011 70 10 00
Tel: 013 67 09 70
Tel: 012 39 85 00
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Aalst
Beveren
Deinze
Tel: 053 76 76 66
Tel: 03 750 24 90
Tel: 09 292 40 60
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Dendermonde
Eeklo
Gent
Tel: 052 20 27 32
Tel: 09 218 88 10
Tel: 09 269 89 50
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Lokeren
Sint-Kruis-Winkel
Sint-Niklaas
Tel: 09 326 98 90
Tel: 09 251 18 97
Tel: 03 760 15 50
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Aarschot
Asse
Haacht
Tel: 016 66 00 10
Tel: 02 531 12 70
Tel: 016 60 74 07
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Halle
Leuven
Tienen
Tel: 02 600 10 10
Tel: 016 29 09 10
Tel: 016 80 50 16
[email protected]
[email protected]
[email protected]
T-INTERIM OOST-VLAANDEREN
Zelzate Tel: 09 326 84 60
[email protected]
T-INTERIM VLAAMS-BRABANT
www.onafhankelijkleven.be
72
Vilvoorde
Zaventem
Tel: 02 253 98 63
Tel: 02 725 52 66
[email protected]
[email protected]
T-INTERIM WEST-VLAANDEREN Brugge
Diksmuide
Ieper
Tel: 050 44 20 44
Tel: 051 66 00 10
Tel: 057 21 89 22
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Kortrijk
Menen
Oostende
Tel: 056 25 36 90
Tel : 056 23 87 60
Tel: 059 80 89 00
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Roeselare
Tielt
Waregem
Tel: 051 20 70 33
Tel: 051 40 41 16
Tel: 056 60 99 10
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Zeebrugge Tel : 050 54 29 90
[email protected]
www.onafhankelijkleven.be
73
Contactgegevens Onafhankelijk Leven
13. Contact ONAFHANKELIJK LEVEN Hoofdzetel Onafhankelijk Leven Groot Begijnhof 14 A 9040 Sint-Amandsberg Tel: 09/ 324 38 77 (tijdens kantooruren) Fax: 09/324 38 79
[email protected]
Advieslijnen Onafhankelijk Leven
Openingsuren: - Iedere werkdag: 9u-12u - Woensdag: 9u-17u Mail:
[email protected] Website: www.onafhankelijkleven.be ; www.assistentie.net
Provinciale kantoren Onafhankelijk Leven heeft in Brussel en in iedere provincie een afdeling. Hieronder vind je de telefoon- en e-mailadressen. - Oost-Vlaanderen: Tel: 09 395 55 10 Mail:
[email protected]
www.onafhankelijkleven.be
OPSTARTMAP
74
- Limburg: Tel: 011 36 99 65 Mail:
[email protected] - Vlaams Brabant en Limburg Tel: 02 669 99 19 Mail:
[email protected] - Antwerpen: Tel: 03 369 98 83 Mail:
[email protected] PAB en PGB Coachen Coaching is een meerwaarde voor jouw PAB en PGB. Het is een advies op maat van je budget.
Het PAB en PGB verlicht jouw leven, maar het is niet altijd gemakkelijk. -
Welke assistentie heb ik nodig?
-
Waar vind ik een assistent?
-
Welk contract moet ik opstellen?
De coach is professioneel, ervaringsdeskundig en beschikt over een grondige kennis van PAB/ PGB, arbeidswetgeving, VAPH, enz.
Wil je meer info? Contacteer onze advieslijn en zij helpen je verder.
BESCHIKBARE INFOMAPPEN Raadpleeg onze website http://www.onafhankelijkleven.be/publicaties/ voor alle infomappen. Deze mappen behandelen grondig alle thema’s voor een goed beheer van jouw PAB.
www.onafhankelijkleven.be
75