Operating Systems – Linux
Blok 7a Partities
Erik Seldenthuis
Blok 7a – Partities Tijdsduur
1 dagdeel
Doel
omgaan met partities, partitiegegevens afbeelden en wijzigen, gebruik maken van partitie manager, kennis van indeling schijf in partities
Benodigdheden
Linux-distributie, internet
Theorie
Internet, naslagwerken
Partities Een harde schijf is, nadat hij in gebruik genomen is, onderverdeeld in één of meerdere partities. Een partitie kan een bestandssysteem bevatten, zoals NTFS of ext3, maar dit hoeft niet (bijv. als de partitie als swap gebruikt wordt). Vroeger, toen harde schijven nog klein waren en de besturingssystemen niet zo geavanceerd, waren er een aantal beperkingen aan wat er op een harde schijf gezet kon worden. Tegenwoordig gelden veel van die beperkingen niet meer, maar met een aantal moet u nog wel rekening houden. Vroeger was het maximale aantal partities op een schijf gelimiteerd tot 4 (primaire) partities. Tegenwoordig geldt dat nog steeds, maar er is een oplossing voor gekomen in de vorm van een uitgebreide partitie. Deze uitgebreide partitie kan meerdere logische partities bevatten.
Een harde schijf kan maximaal vier primaire partities bevatten, of 3 primaire partities en een uitgebreide partitie.
Opmerking: Windows kan alleen geïnstalleerd worden op een primaire partitie. Linux kan op zowel een primaire partitie geïnstalleerd worden als op een logische partitie. U kunt dus 1 primaire partitie opofferen om een uitgebreide (extended) partitie te maken. Deze partitie kunt u verder onderverdelen in meerdere logische partities. Er mag maar 1 uitgebreide partitie zijn per schijf.
Pagina 1 van 9
Operating Systems – Linux
Blok 7a Partities
Erik Seldenthuis
Naamgeving van de partities De primaire partities worden genummerd van 1 t/m 4. De uitgebreide partitie is meestal nummer 4, maar kan ook een lager nummer krijgen. Logische partities beginnen altijd bij nummer 5. De eerste 4 nummers zijn gereserveerd voor de primaire en uitgebreide partities. Windows werkt met letters: C:\, D:\ Linux gebruikt /dev/hdxy of /dev/sdxy x is een letter, beginnend bij de a, daarna b enz. y is een nummer. (1, 2, 3, enz.) /dev/hda1 is de eerste partitie op de eerste schijf. /dev/hdc5 is de vijfde partitie op de derde schijf. Voorbeeld: Stel u hebt op de eerste schijf 1 primaire partitie, 1 uitgebreide partitie met daarin 2 logische partities. De aanduidingen zijn dan als volgt: Primair: /dev/sda1 Uitgebreid: /dev/sda2 Logisch: /dev/sda5 en /dev/sda6 Zie de schermafdruk hieronder om te zien hoe deze indeling eruit ziet in Gparted:
Opmerking: /dev/sda2 is in dit voorbeeld de hele uitgebreide partitie. Het is in feite een "theoretische" partitie. Dat wil zeggen dat u die partitie niet kan aankoppelen (mounten). Die partitie neemt echter wel een nummer in, dit geldt zowel voor Linux als voor GRUB. Pagina 2 van 9
Operating Systems – Linux GRUB begint met tellen vanaf 0: /dev/sda5 → GRUB (hd0,4) /dev/sda6 → GRUB (hd0,5) /dev/sda7 → GRUB (hd0,6) Meer voorbeelden:
Pagina 3 van 9
Blok 7a Partities
Erik Seldenthuis
Operating Systems – Linux
Blok 7a Partities
Erik Seldenthuis
HD of SD? Tot voor kort was de indeling tussen /dev/hdX en /dev/sdX vrij duidelijk, zoals aangegeven in de volgende onderdelen. Nu er nieuwe stuurprogramma's in de kernel zitten, worden IDE schijven ook vaak aangeduid als /dev/sdx. Dit is geen probleem, alles werkt nog steeds hetzelfde als hiervoor. IDE/ATA apparaten Deze worden aangeduid met /dev/hdx
Harde schijven /dev/hda = De hele eerste schijf. De "master" schijf op de eerste IDE aansluiting. /dev/hda1 = De eerste partitie op die schijf. /dev/hdb = De hele tweede schijf. De "slave" schijf op de eerste IDE aansluiting.
CD/DVD stations /dev/hdc = "master" station op tweede aansluiting. /dev/hdd = " slave" station op de tweede aansluiting.
Pagina 4 van 9
Operating Systems – Linux
Blok 7a Partities
Erik Seldenthuis
SCSI apparaten Deze worden aangeduid met /dev/sdx:
SATA schijven
SCSI schijven
ZIP stations (ZIP schijven krijgen altijd de 4e partitie toegewezen, al staat er maar 1 partitie op, bijv. /dev/sda4)
USB sticks en USB harde schijven
Fire Wire apparaten
Diskette Diskette stations worden aangeduid met /dev/fd
/dev/fd0 is het eerste diskette station
Pagina 5 van 9
Operating Systems – Linux
Blok 7a Partities
Erik Seldenthuis
Basisschema voor de partitie indeling Linux heeft minimaal 2 partities nodig om te kunnen werken: de root (/) partitie en swap partitie. Op de root partitie komen alle systeembestanden terecht en de swap partitie wordt gebruikt als wisselgeheugen. De partities mogen primair of logisch zijn.
Minimale eisen voor de root partitie. 5 GB is minimaal. 10-15 GB is beter als u de ruimte hebt. Meer dan 20 GB is vrijwel nooit nodig.
Eisen voor de swap partitie. Minimaal even groot als uw intern geheugen. Intern geheugen kleiner dan 1 GB: 2x de hoeveelheid geheugen. Intern geheugen groter dan 1 GB: 2 GB swap ruimte.
Extra partities Het kan handig zijn om extra partities te maken voor uw persoonlijke data, voor backups of om bestanden uit te wisselen met Windows als u een dual boot hebt. /HOME Hier slaat Linux uw persoonlijke instellingen en bestanden op. Het is makkelijk om hiervoor een aparte partitie te gebruiken, zodat u die bij een nieuwe installatie of upgrade makkelijk mee kan nemen. Beperkingen: 1. Geïnstalleerde programma's worden niet hier opgeslagen. Die zult u opnieuw moeten installeren. 2. Als u meerdere Linux distro's installeert, dan kunnen de configuraties conflicteren. /MEDIA/DATA Dit is makkelijk voor uw persoonlijke bestanden (niet uw instellingen) om de volgende redenen: 1. Als u meerdere distro's gebruikt. Hierdoor conflicteren de configuraties niet. 2. Uw configuratiebestanden zijn niet essentieel. Ze kunnen makkelijk opnieuw aangemaakt worden. 3. U kunt makkelijk /home backuppen op /data. Hierna kunt u makkelijk /home terugzetten in het geval van een crash. 4. De data partitie kunt u beter delen met Windows dan de /home partitie. Dit komt omdat uw home partitie alleen ingedeeld mag worden in een Linux bestandssysteem zoals Ext3. De data partitie kunt u indelen in bijv. Fat32 of NTFS. U kunt de data partitie ook ergens anders aankoppelen. Bijv. /data mag ook.
Pagina 6 van 9
Operating Systems – Linux
Blok 7a Partities
Erik Seldenthuis
BASIS PARTITIESCHEMA VOOR EEN DUAL BOOT Functie
Soort
Grootte
Indeling
Opmerkingen
Windows
Primair
Bepaalt u zelf
NTFS
Root (/)
Primair
+/- 10 GB
Ext3
Uitgebreid
de rest van de ruimte
Geen
/home
Logisch
10 GB
Ext3
swap
Logisch
1 GB
swap
Zie hierboven voor de eisen
/media/data
Logisch
Bepaalt u zelf
Ext3/Fat32/NTFS
Zie hierboven
Hierin maakt u logische partities
Nu hebt u een aparte /home partitie voor uw persoonlijke bestanden en een aparte data partitie voor uw belangrijke persoonlijke bestanden.
Pagina 7 van 9
Operating Systems – Linux
Blok 7a Partities
Erik Seldenthuis
Opdrachten 1. Breng het partitieschema van je huidige Linux harddisks in beeld: a. Start de partitioner (via Yast) b. Noteer device naam, size, type, filesystem en mountpoint van elk device c. Verklaar de aangetroffen device namen (dus: wat betekent sda1, etc?) d. Wijzig niets in het schema! Bekijk wel welke acties je kunt uitvoeren met de partitioner en noteer deze e. Verlaat de partitioner 2. Maak een systeembackup (via Yast) 3. Maak ook desgewenst een kopie van je VM (nadat je hem eerst hebt gesloten) 4. Maak een nieuwe harddisk aan in VirtualBox op de SATA controller van je Linux distro:
a. Kies voor “Maak een nieuwe schijf aan” b. Kies voor VDI c. Kies voor Dynamisch Gealloceerd d. Geef de schijf het label “Dataschijf” e. Maak de schijf 1 GB groot 5. Start je Linux VM en open Yast partitioner; bekijk opnieuw het partitieschema; noteer de nieuwe schijfgegevens. Wat betekent de aanduiding? 6. Voeg een nieuwe partitie toe op de nieuwe schijf; a. Klik rechts op het volume en kies voor “Add partition” b. kies voor Extended partition c. Kies voor Maximum size d. Wat is er veranderd in het partitieschema?
Pagina 8 van 9
Operating Systems – Linux
Blok 7a Partities
Erik Seldenthuis
7. Partitioneer de nieuwe extended partitie: a. Selecteer de partitie en kies Add partition b. Maak het station 500 MB groot (custom size) c. Formatteer het station met bestandssysteem EXT4 en geef als mountpoint: /data d. Bekijk het schema opnieuw. Wat is er veranderd? Verklaar de naam van het nieuwe device e. Maak nog een station aan op de extended partitie: i. Rest van de grootte ii. Formatteer met FAT iii. Geef als mountpoint: /dos 8. Voer de wijzigingen door in de partitioner (next finish) 9. Start de CLI (terminal shell) en list (als root) het partitieschema: a. sudo /sbin/fdisk –l b. fdisk is een krachtige tool om schijven en partities te beheren; waarom zou dit commando in de map /sbin staan? c. Wat is de boot-partitie? 10. Plaats een nieuw (leeg) tekstbestandje op station /dos 11. Bekijk bestand /etc/fstab: a. Wat voor info tref je hierin aan? b. Zoek op wat het doel is van bestand fstab 12. Maak een tweede Linux VM aan met de volgende (handmatige!) schijfindeling: a. /boot b. /home c. /swap d. /
Pagina 9 van 9
