Opendeurdag brengt senioren in beweging

Opendeurdag brengt senioren in beweging Op vrijdag 18 oktober 2013 vierde het Seniorenhuis zijn driejarig bestaan. Traditiegetrouw gebeurde dit met een opendeurdag. Meer dan 500 senioren kwamen proeven van tal van nieuwe workshops. Lees verder op pagina 4

VOORWOORD Beste lezer 2013 zit er bijna op. Het nieuwe bestuur heeft er een jaar hard werken opzitten: de krijtlijnen voor de komende 6 jaren werden uitgetekend. Ook jij hebt mee richting kunnen kiezen dankzij BIES100. In de huidige economische omstandigheden was dit geen simpele oefening. In december worden de plannen ter goedkeuring voorgelegd aan de gemeenteraad. Guy Swennen

Schepen van senioren

Ook het seniorenbeleid maakt een prominent deel uit van dit meerjaren-

plan. We hebben ons de vraag gesteld hoe we ons beleid op een creatieve manier verder kunnen uitbouwen. Het antwoord hebben we opgelijst in een aantal speerpunten: vrijetijdsaanbod organiseren, participatie bevorderen, verenigingen ondersteunen en armoede bestrijden. In de volgende editie van de seniorennieuwsbrief gaan we dieper in op deze speerpunten. Ik wil je ook graag oproepen om onze actie tegen kinderarmoede op 17 december mee te ondersteunen. Je leest er alles over in deze nieuwsbrief.

COLOFON Seniorendienst stad Bilzen Seniorenhuis stad Bilzen Camille Huysmansplein 14 bus 1, 3740 Bilzen-centrum Deken Paquayplein 1, eerste verdieping, 3740 Bilzen Heleen Loyens: [email protected] Ronny Sonck: 089 51 92 37 - 0477 19 18 36 ma 9 - 12 uur & 13 - 16.30 uur [email protected] di 9 - 12 uur & 13 - 16.30 uur ma 9 - 12 uur & 14 - 18.30 uur wo 9 - 16.30 uur di 9 - 12 uur do 9 - 12 uur & 13 - 16.30 uur wo 9 - 16 uur vrij 9 - 12 uur do 9 - 12 uur Gesloten op feestdagen en tijdens schoolvakanties vrij 9 - 12 uur Redactieraad Verantwoordelijke uitgever: schepen van senioren, Guy Swennen Redacteurs en fotografen: André Janssen, Els De Munck, Emile Daniëls, Freddy Van Looy, Geert Koninckx, Heleen Loyens, Mathieu Meesters, Josine Slechten, René Daerden, Ronny Sonck.

Belangrijk om te weten Energieke vrijwilligers gezocht

Dienst welzijn, seniorendienst, OCMW Bilzen en Stebo werken samen aan een nieuw project rond energie. Aan de hand van een test op internet, de V-test, kan je verschillende energieleveranciers vergelijken en heel wat geld besparen door voor de juiste leverancier te kiezen. We zoeken vrijwilligers die bij senioren de V-test willen uitvoeren. De vrijwilligers krijgen een kwaliteitsvolle opleiding, deskundige begeleiding, ondersteuning en waardering. Ben je geïnteresseerd? Neem dan contact op met de seniorendienst. Meer info: www.vreg.be

2

Leeftijdsvriendelijke gemeente

Onderzoek omtrent voorwaarden om actief ouder te worden wees het belang uit van een leeftijdsvriendelijke leef- en woonomgeving. Daarom adviseert de Vlaamse Ouderenraad om zich te bekommeren om acht componenten: 1. Publieke ruimte en gebouwen: zijn ze toegankelijk? Zijn er onderhouden parken? Openbare toiletten? Banken? Buurtwinkel? En de veiligheid? 2. Mobiliteit: is er openbaar, betaalbaar en voldoende vervoer? Is in- en uitstappen doenbaar? En voet- en fietspaden? Fietsstallingen? 3. Wonen: betaalbaar? Aangepast? 4. Sociaal-culturele participatie: nemen we deel aan activiteiten in onze buurt? Zorgen we voor mantelzorgers?

5. Respect en sociale inclusie: is er respect voor ouderen en roepen we ook respect op? Zijn we een dementievriendelijke omgeving? 6. Maatschappelijke participatie: doen we vrijwilligerswerk? Hoe zien we ouderen-banen? Laten we onze stem horen? 7. Communicatie: beheersen we de computer en de sociale media? Communiceren we met onze buurt? 8. Gezondheid en zorg: bestaat thuiszorg? Eten we gezond?

Contacteer de redactieraad

Wil je reageren op een artikel of heb je zelf een interessant nieuwsbericht? Ken je een senior met een mooi verhaal? Zeg het dan door een lid van de redactieraad of mail naar: [email protected]

Hoe hoog is de drempel? Om een mogelijk misverstand uit de wereld te helpen: drie trapjes van elk zo’n 20 cm. We hebben het hier over de ingang van het Seniorenhuis, een ontmoetings- en activiteitencentrum voor de 55plussers, in Bilzen. Voor de meeste senioren die het cafetaria in- en uitlopen, is dat geen echte belemmering om even binnen te gaan, al is het maar voor een lekkere kop fairtradekoffie-met-koekjeerbij. En voor wie de trapjes een probleem zijn, kan wat verderop zonder drempels het Seniorenhuis betreden! Maar ... er bestaan nog andere drempels die mensen ervan weerhouden om het Seniorenhuis binnen te gaan. In de eerste plaats moet je al van het Seniorenhuis gehoord hebben. Snuffel eens in de stadsgids die elke inwoner in de brievenbus krijgt. Verder moet je het natuurlijk ook weten liggen ... Hoe zou je aan iemand anders uitleggen waar het Seniorenhuis is? Aan de Pabilo? Waar is dat? Tegenover Camille Huysmans? Wie is dat? Waar staat die? Aan het Jazz Bilzenplein? Waar is dat? Leg het maar uit aan een kersverse Bilzenaar! Maar eens je de weg naar het Seniorenhuis weet, staat niets je nog in de weg om naar binnen te gaan ... denken wij dan. Voor sommige mensen komt dan pas de grootste drempel: de deur opentrekken en de laatste stappen zetten om het

‘huis’ te betreden. Maar is het wel zo simpel als we denken? De mensen die hun weg naar een of andere cursus al lang gevonden hebben, lopen gezwind in en uit. De mensen met een of ander computerprobleem weten ook wel waar ze terecht kunnen. Enkele notoire ‘tooghangers’ weten een drankje en een babbeltje wel te waarderen. En dan zijn er de vaste klanten die op gezette tijdstippen binnenspringen om het laatste nieuws te vernemen uit één van de twee beschikbare kranten. Ook wie wat wil mailen of surfen op het wereldwijde web, kan in het Seniorenhuis terecht. Of als je gewoon wil weten wanneer welke activiteiten waar doorgaan, kan iemand je wel wegwijs maken. Lees ik net in een elektronische nieuwsbrief dat één op de vier Belgen eenzaam is ... Ze moeten nu natuurlijk niet allemaal naar het Seniorenhuis lopen, maar ook voor hen is het daar elke dag opendeur ... Het is er altijd lekker warm, er is altijd verse koffie, er is altijd iemand. En als die iemand dan ook nog naar jouw verhaal wil luisteren, dan is jouw wereld ondertussen één mens groter geworden. Maar ja ... die drempels hé!

Senioren tegen kinderarmoede Elk jaar organiseert radiozender Studio Brussel een actie voor het goede doel onder de naam ‘Music for Life’. Vorig jaar was het thema ‘het taboe rond dementie doorbreken’. De seniorendienst en de seniorenadviesraad organiseerden toen een lezing over dementie en schonken een som aan onderzoek over dementie. Ook dit jaar doen de seniorendienst en de seniorenadviesraad mee aan de actie Music for Life. Dit jaar mag elke organisatie zijn eigen doel kiezen. De senioren hebben ervoor gekozen om geld in te zamelen voor het kinderarmoedefonds. Op 17 december 2013 organiseren we een heuse gezelschapsspellennamiddag in het Seniorenhuis. Rummikub, scrabble, stratego, dammen, schaken... Iedereen is van harte welkom vanaf 13 uur. Om deel te nemen vragen we een vrije gift. De inkomsten gaan volledig naar het goede doel. De medewerkers van de seniorendienst, Heleen Loyens en Ronny Sonck, zullen vanaf 14 uur op een spectaculaire wijze een overheerlijke en gezonde soep klaarmaken. De soep wordt verkocht en ook deze opbrengst gaat naar het goede doel. Als senioren kunnen we kinderarmoede niet onberoerd laten. Laat daarom je hart zien, en steun de actie van de seniorendienst en de seniorenadviesraad. Info: 089 51 92 37

3

Seniorenhuis viert driejarig bestaan

4

De opendeurdag startte met een gezond ontbijt waarbij senioren van een diëtiste belangrijke tips kregen om gezond door het leven te gaan.

Lach-yoga is meer dan alleen op een prettige manier bewegen en lachen; omdat lachen uitademen is met geluid, train je het gecontroleerd ademhalen.

Na de lunch konden we proeven van fairtrade wijnen uit Chili, Argentinië en Zuid Afrika. Een vrijwilliger van de Wereldwinkel gaf uitleg.

Bezoekers konden doorlopend in het cafetaria terecht voor een gezellige babbel en een heerlijk tasje koffie of iets fris.

Op het ritme van Zuid-Amerikaanse, Latijnse muziek konden swingende senioren genieten van een Caraïbisch dansuurtje.

Jan van café Jantjes Verjaardag op de Brugstraat kwam langs om heerlijke en gezonde cocktails te bereiden.

De vrijwilligers van de computerhulp hielpen senioren met problemen verder.

Je kon deelnemen aan de volksspelenwedstrijd en een Android Tablet winnen.

Meegroeiwoningen kinderwagen dat ook kunnen. De inkom toegankelijk maken, een kinderkamer omvormen tot een hobbykamer, werktabletten en kasten op verschillende manieren in hoogte verstellen, mooie contrasterende kleuren (bij visuele beperking bv). De treden van een trap kunnen aangepast worden door halve tussentreden te plaatsen: simpel en efficiënt.

Levenslang wonen in de eigen woning is een wens van velen. Dat is mogelijk als je je woning laat ‘meegroeien’: toegankelijk, veilig, comfortabel en aanpasbaar. Het voordeel van een ‘meegroeiwoning’ is dat ze zich aanpast aan haar bewoners en niet omgekeerd. Hierbij staat ook het begrip ‘Universal Design’ (UD) centraal: integraal en inclusief ontwerpen van een woning voor iedereen. Als een rolstoelgebruiker door een deur kan, dan zal een

Deze vele mogelijkheden en tips zijn te bekijken in een demonstratiewoning in Hasselt. Het UD Woonlabo is een historische woning met typisch stadskarakter verbouwd tot een modelwoning. Leden van onze redactie en de werkgroep ‘Wonen’ brachten er een uitgebreid bezoek met rondleiding. Ze konden vaststellen dat de principes van UD en meegroeien van de woning toepasbaar zijn in vele van onze oudere woningen en dat hoeft geen kapitalen te kosten. UD Woonlabo, Guffenslaan 39 3500 Hasselt Tel: 011 23 87 45 (toegankelijk voor iedereen, 3 euro) Website: www.woonlabo.be

Eén op drie senioren valt één maal per jaar lener dan ook van essentieel belang om ouderen ervan bewust te maken dat vallen vaak voorkomt en nare gevolgen kan hebben, maar vooral dat men tijdig met preventie moet beginnen. Immers hoe ouder men wordt, hoe groter de kans om te vallen. En ook: hoe jonger men start met preventie, hoe lager de kans op valincidenten later. Een belangrijke taak is weggelegd voor huidige en toekomstige professionele zorgverleners.

Gezondheidssessie: Huisje weltevree Valincidenten zijn een vaak voorkomend probleem. Ongeveer één op drie van de thuiswonende ouderen valt één maal per jaar. Eén derde onder hen valt zelfs meerdere keren. Onder bewoners van een woonzorgcentrum zijn die cijfers nog hoger: ongeveer 50 tot 70% valt minstens 1 keer per jaar. Bij ouderen met dementie loopt het percentage vallers op tot 66%. Een valincident kan vervelende gevolgen met zich meebrengen zoals lichamelijke (bv. verstuikingen, snijwonden, fractuur), psychosociale (bv.

valangst, verlies van zelfvertrouwen, depressie, sociaal isolement en grotere zorgafhankelijkheid) en economische (bv. hogere kost, opname woonzorgcentrum) gevolgen. Ouderen zijn zich nog te weinig bewust dat vallen een probleem is, en veeleer dat valincidenten te voorkomen zijn. Gedachten zoals “ik ben te oud geworden”, “er is niets meer aan te doen” of “vallen overkomt mij niet” belemmeren vaak dat ouderen iets aan hun valrisico laten doen. Het is als (toekomstige) professionele zorgver-

Donderdag 19 december 2013 13:30 - 16:30 uur Seniorenhuis stad Bilzen gratis Vallen in huis is één van de vaakst voorkomende ongevallen bij ouderen. Je krijgt tips om vallen te voorkomen en om van je eigen huis een veilige thuis te maken.

5

Wat dacht je van het gemeentehuis van Bilzen in legoblokjes? Wel, Louis Holsteen en zijn vrouw Hilda Valk, hebben dit gerealiseerd. Louis begon in 2007, na zijn pensioen, met bouwwerken in Lego. Het werd een passie. Louis, wat bouw je zoal in Lego? Aanvankelijk gebruikte ik bouwpakketten: dozen met de voorziene blokjes om voertuigen, huizen, vliegtuigen, kranen te maken.

Maar het was een uitdaging om zelf een onderwerp te zoeken. Zo nadert nu de voltooiing van het gemeentehuis van Bilzen: hierin zitten 6500 blokjes. Het bouwwerk meet 75 cm hoog, 57 cm breed en 38 cm diep. Hoe ga je te werk? Ik vertrek van foto’s van het te bouwen onderwerp. Met het computerprogramma ‘LEGO Designer’ bouw ik het bouwwerk virtueel op. Je kan de blokjes kiezen (kleur en vorm) en het programma telt hoeveel blokjes je nodig hebt. Je hebt dus een plan op computer. Daarna begint het echte bouwen. Hoe kom je aan zoveel legoblokjes? Wel, het computerprogramma geeft aan wat je nodig hebt. Grote hoeveelheden, zoals voor het gemeentehuis, bestellen we in Denemarken, het thuisland van Lego. Stel je ook tentoon? Sinds kort ben ik lid van de enige legoclub in Limburg, die van Overpelt (OLBC). Op 16 en 17 november

stelde ik tentoon op hun jaarlijkse opendeurdag. Ieder jaar is in de Limburghal in Genk een beurs voor modelbouw. Daar ben ik ook steeds van de partij.

De sneeuw komt er aan. Sneeuwruimen ook. De afgelopen winters brachten ons sneeuw en romantiek: prachtige landschappen, weerkaatsing van licht op de sneeuw en die typische stilte omdat de sneeuw het geluid opneemt, het gekraak van sneeuw onder onze schoenen, en spelen met sneeuw, liefst met onze kleinkinderen. Maar ook de karweien zoals sneeuwruimen en meer bepaald stoepen sneeuwvrij maken komen eraan. Wanneer er sneeuw of ijzel ligt, zijn de inwoners verplicht om de voetpaden voor hun huizen vrij te maken. De sneeuw moet aan de rand van het voetpad opgehoopt worden en mag de weggebruikers niet hinderen. Rioolmonden en goten moeten vrij blijven.

Wat doen we daarmee als die arbeid wegens leeftijd een beetje te zwaar wordt? De stad Bilzen heeft een Werkwinkel in de Hospitaalstraat 13. En ja, er is daar werk te koop. We treffen er Petra Jans en Ludwine Stes, beiden RVApersoneelsleden die gedetacheerd werden naar de vzw PWA, het Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap en voorzitter Marij Vandebosch. PWA laat langdurige werklozen toe om activiteiten uit te oefenen die door hun aard of occasioneel karakter niet uitgevoerd worden in het gewone arbeidscircuit. PWA helpt je met sneeuwruimen Petra Jans: “PWA zorgt voor een servicepakket, inclusief sneeuwruimen en tuinonderhoud, klusjes in en rond het huis zoals het ontkalken van je keukenkraan, het herstellen van het tuinhek. Je betaalt bij ons een jaarlijks inschrijvingsgeld van 7,45 euro (0 euro voor personen

6

met OMNIO statuut). Per gewerkt uur betaal je met een PWA-cheque van 6,20 euro, die tussen 30 en 40 procent fiscaal aftrekbaar is.” PWA: Petra Jans, telefoon 089 51 85 14. De dienst is open op maandag en woensdag van 8.30 tot 12 uur en van 13 tot 16 uur, en op donderdagvoormiddag van 8.30 tot 12 uur.

Voeding, een sleutel om gezond ouder te worden Overkwam het je ook al, beste senior, dat je in de nacht na een uitgebreide avondmaaltijd uren energiek wakker ligt en de slaap niet vat? Vroeger hadden we daar géén last van. Ons lichaam verandert echter met ouder worden… Vind je ook dat alleen aan tafel eten zo ongezellig is, en dat al dat gedoe voor het bereiden van een maaltijd eigenlijk niet meer hoeft? Onze levensomstandigheden wijzigen en soms ontbreekt de moed om ons aan te passen.

Diëtiste, Josette Knapen Wat zeggen diëtisten hierover? Een gesprek met Josette Knapen, verbonden aan de keukendienst van woonzorgcentrum Demerhof, resulteert in enkele vuistregels. We worden overspoeld met kookboeken en diëten en vakkundige termen als omega 3, koolhydraten, enzymen enz. Veel informatie waardoor we door de vele bomen het bos niet meer zien. Een leven lang gezond, gevarieerd en regelmatig eten is een sleutel om gezond ouder te worden, om vele ongemakken en zelfs ziekten te voorkomen. Lekker eten en samen eten verhoogt de levenskwaliteit. Met zorg en goesting voeding kiezen en koken loont dus. In een rusthuis bekommeren we ons om die ouderen, die zelf geen potje meer koken. Daar gelden welomschreven werkwijzen.

Algemeen is het zo dat onze stofwisseling met ouder worden vertraagt, dat onze smaakpapillen smaken vager identificeren, dat onze reukzin vermindert, dat onze tanden/gebit niet alles fijnbijten. Bovendien is het zinvol om ons gewicht te controleren, want we bewegen mogelijk minder dan voorheen. Voor die mankementen, die als natuurlijke slijtage of als gevolg van een aandoening onevenwicht veroorzaken, bestaat hulp via medicatie. Voor de rest houden we ons het best aan verstandige basisregels. Tracht niet eenzijdig te eten. Alle dagen bloemkool gaat vervelen en variatie is noodzakelijk voor het opslaan van alle noodzakelijke voedingsstoffen. Ontbreekt een gerecht aan smaak, gebruik dan kruiden, liever dan extra zout. Eet fruit en groenten! Donkere groenten bevatten meer vezels en vitaminen dan lichtkleurige. Kies liever zachte vetten dan harde. De zachte – zoals olie die niet stolt in de koelkast! – zijn onverzadigde vetten; we hebben ze nodig in tegenstelling tot de verzadigde, ‘slechte’ vetten die onze aders dichtslibben. Kies ook liever voor volkoren deegwaren en donker brood voor de extra vezels. Vervang regelmatig vlees door vis.

Vergeet de zuivelproducten als melk, yoghurt en kazen niet, want die leveren kalk voor onze botten en helpen breuken na een val herstellen. Vermijd te veel en verborgen suikers. Eet niet te veel en eet gevarieerd: liever vijf kleinere maaltijden dan drie grote; je soep een uurtje voor de warme maaltijd eten kan je helpen om je hoofdschotel volledig op te eten . Drink voldoende! Ouderen hebben minder dorst, zo blijkt. Vocht – en dan zetten we niet aan tot alcoholmisbruik – spoelt het lichaam en bestrijdt infecties van urinewegen. Dankzij vele regels is de kwaliteit van het voedselaanbod in de winkel uitermate gecontroleerd. Dat is goed. Wat we consumeren is echter onze keuze. Seizoensproducten – momenteel noten (goed voor vezels en dus darmtransport), koolsoorten, appels en peren - zijn niet duur en gezond. Traditionele recepten – geen betere soep dan die van oma! – zijn vaste, betrouwbare waarden. Ze bereiden loont méér dan de moeite! De spreuk ‘jong geleerd is oud gedaan’ zegt gevat hoe belangrijk het is om onze kinderen en kleinkinderen van jongs af aan vertrouwd te maken met gezonde voeding, zodat iedereen op latere leeftijd de vruchten draagt van deze goede gewoonte.

7

Waar is Frederik? Is Frederik weg? Bange vragen de laatste tijd: ik zit vast op mijn computer, ik heb een vraag over het gebruik van het internet, en nu is Frederik er niet meer op dinsdagvoormiddag in het Seniorenhuis! Terecht, maar geen nood; er is nog steeds computerhulp in het Seniorenhuis. En wel op vrijdagvoormiddag van 9 tot 12 uur. Daar beraadt een team van acht computerfreaks zich over je problemen. Kom en overtuig je. Met acht? Ja, omdat er steeds meer programma’s, apps, apparaten, enz. in omloop zijn waarmee een senior wil kennismaken of waarmee hij zich kan vastrijden. En zijn al je foto’s plots weg van je camera? Of lukt het je maar niet om een Facebook-profiel te maken? Wil je computer je brief niet op de juiste manier uit de printer laten komen? Eén van de acht gaat je zeker kunnen helpen. Er zijn er ook die alle geheime knepen van de pc ontraadselen. En die momenten waarop jij niet komt met die knoop in je internetlijn, bestuderen die acht de werking van even complexe als nieuwe IT-apparatuur onder de kundige leiding van juffrouw Monique. Let op, er wordt niet gewerkt met vijl en schroevendraaier, alleen met muis en toetsenbord. Dus, als je het niet meer gegoogeld krijgt, dan is er nog altijd PC-hulp voor Bilzerse senioren op vrijdagvoormiddag in het huis van vertrouwen aan het Pabiloplein.

Nieuwe activiteiten in het Seniorenhuis Gebruik Android Tablet

Digitale Fotografie

Multimedia

Start 30 januari 2014 - 9 uur 40 lesuren - 69 euro max. 15 deelnemers

Start 28 januari 2014 - 13 uur 80 lesuren - 92 euro max. 15 deelnemers

start 28 januari 2014 - 9 uur 60 lesuren - 69 euro max. 15 deelnemers

Heb je een Android tablet, maar kan je er niet goed mee werken? Of wil je weten wat je allemaal met je tablet kan? Dan is deze cursus iets voor jou.

Wil je meer dan alleen een leuke foto maken met je digitaal fototoestel? Dan vind je in deze opleiding zeker je gading.

De digitale wereld staat niet stil. Wat vandaag op de markt komt, is morgen alweer verouderd.

De lesgever bespreekt uitgebreid alle functies van je tablet. Internetten, skypen, digitale fotografie, agendabeheer, apps... alles komt aan bod. Je brengt je eigen tablet mee.

Je ontdekt alle functies van je eigen toestel. Je leert objecten, mensen en landschappen goed in beeld te brengen. Daarna bewerk je de foto’s op je computer.

Je krijgt een grondige uitleg over alle multimedia- en communicatietoepassingen. Sociale media, computergebruik, smartphones... en nog zoveel meer komt aan bod.

Nog meer activiteiten:

Voor meer informatie over de activiteiten in het Seniorenhuis of op verplaatsing, kan je de seniorendienst contacteren. Ook wanneer je wil inschrijven op een activiteit, kan je de seniorendienst contacteren. Wees er wel snel bij, want de plaatsen zijn beperkt. Ook nieuwe ideeën zijn welkom. Is er een activiteit die jij de moeite waard vindt en die nog niet plaatsvindt in het Seniorenhuis, geef het dan door.

Excel voor beginners Leven met dementie Lachyoga Line Dance Bewegen is gezond Rummikub Tai Ji Scrabble Seniorendansnamiddagen

Tel.: 089 51 29 37 Email: [email protected]

en communicatietechnologie