Open Raadsinformatie – digitale impuls voor de lokale democratie V o o r s t e l vo o r e e n p i l o t O p e n R a a d s i n f o r m a t i e De
lokale
democratie
staat
in
het
informatietijdperk
vo o r
nieuwe
uitdagingen.
D a n k zi j
ve r d e r g a a n d e d i g i t a l i s e r i n g k a n d e r a a d zi j n b e s l u i t vo r m i n g s p r o c e s e n i n t e r a c t i e m e t d e b u r g e r s a a n zi e n l i j k ve r b e t e r e n . Tr a n s p a r a n t i e e n e e n i n zi c h t e l i j k b e s l u i t vo r m i n g s p r o c e s m e t a c t i e f b e t r o k k e n b u r g e r s l i g g e n d a n o n d e r h a n d b e r e i k . C o m p l e xe d o s s i e r s , zo a l s d e d e c e n t r a l i s a t i e s , d i e g e m e e n t e n v e r a n t w o o r d e l i j k m a k e n vo o r s t e e d s m e e r t a k e n e n g e l d , wo r d e n d a n b e t e r h a n t e e r b a a r . O m d e i n f o r m a t i e p o s i t i e va n r a a d s l e d e n e n b u r g e r s t e ve r s t e r k e n i s i n zi c h t i n h e t democratische b e s l u i t vo r m i n g s p r o c e s en laagdrempelige toegang tot raadsinformatie o n o n t b e e r l i j k . O p e n R a a d s i n f o r m a t i e , g e b a s e e r d o p o p e n d a t a , l e g t h e t f u n d a m e n t vo o r d e o p l o s s i n g va n d i t v r a a g s t u k . H e t c o n c e p t va n O p e n R a a d s i n f o r m a t i e vi n d t z i j n o o r s p r o n g i n h e t p r o j e c t ‘ D e D i g i t a l e G r i f f i e ’ , e e n g e za m e n l i j k i n i t i a t i e f va n g r i f f i e r s , d e I MG 1 0 0 . 0 0 0 + ( i n f o r m a t i e m a n a g e r s va n d e 1 0 0 . 0 0 0 + g e m e e n t e n ) e n d e V N G , o n d e r s t e u n d d o o r I MM ( I n f o r m a t i o n Ma n a g e m e n t Ma t t e r s ) . O p 1 5 j a n u a r i 2 0 1 4 h i e l d e n zi j h i e r o ve r e e n c o n f e r e n t i e , i n d e r a a d s z a a l va n A m e r s f o o r t . A l s vo l g e n d e s t a p i n d i t p r o j e c t wo r d t d o o r e n k e l e g r i f f i e s - i n s a m e n w e r k i n g m e t I MM e n O p e n S t a t e e e n p i l o t o p g e ze t vo o r O p e n R a a d s i n f o r m a t i e . Me t d e ze p i l o t ‘ O p e n R a a d s i n f o r m a t i e ’ wi l l e n d e b e t r o k k e n g r i f f i e s r a a d s i n f o r m a t i e a l s o p e n d a t a b e s c h i k b a a r m a k e n , m e d e m e t h e t d o e l e e n b a s is t e s c h e p p e n vo o r e e n l a n d e l i j k e i m p l e m e n t a t i e . V o o r d a t we d e p i l o t z e l f b e s c h r i j ve n g a a n w e i n o p b e g r i p p e n a l s ‘ o p e n d a t a ’ e n ‘ O p e n R a a d s i n f o r m a t i e ’ e n g e ve n w e d e c o n t e xt : d e r o l va n d e g e m e e n t e r a a d e n d e ve r a n d e r e n d e interactie met burgers. W a a r s t a a t h e t b e g r i p ‘ o p e n d a t a ’ vo o r ? O p e n d a t a s t a a t vo o r h e t d e l e n va n g e g e ve n s d i e d e o ve r h e i d ve r za m e l t , b e h e e r t e n ve r e d e l t . H i e r b i j g a a t h e t o m h e r b r u i k b a r e o v e r h e i d s i n f o r m a t i e , i n e e n b e s t a n d s f o r m a a t d a t l e e s b a a r i s vo o r c o m p u t e r s e n d a t vr i j va n r e c h t e n wo r d t a a n g e b o d e n . Me t o p e n d a t a w o r d e n t e k s t e n vo o r zi e n v a n c a t e g o r i e ë n , r u b r i e k e n e n a n d e r e s ys t e e m k e n m e r k e n d i e ze b e t e r t o e g a n k e l i j k m a k e n . H e t t o e vo e g e n v a n d e ze k e n m e r k e n wo r d t o o k w e l m e t a d a t e r i n g g e n o e m d . I n N e d e r l a n d w o r d t a l g e we r k t m e t o p e n d a t a . Z o s t e l l e n e n k e l e g e m e e n t e n , p r o vi n c i e s e n d e R i j k s o ve r h e i d p e r i o d i e k zo g e n a a m d e d a t a s e t s m e t o p e n d a t a t e r b e s c h i k k i n g . P r o g r a m m e u r s b o u we n a p p s o m d e z e datasets te benaderen om er maatschappelijk en economisch rendement mee te be halen. Een vo o r b e e l d va n o p e n d a t a vo r m e n d e f i n a n c i ë l e r a p p o r t a g e s ( ‘ I v3 - g e g e v e n s ’ ) , d i e m e e r d a n 1 0 0 g e m e e n t e s i n m i d d e l s v r i j g e g e ve n h e b b e n vo o r h e t l a n d e l i j k e o p e n d a t a - p o r t a a l va n O p e n S t a t e genaamd ‘Open Spending’. Wat is ‘Open Raadsinformatie’? Me t O p e n R a a d s i n f o r m a t i e d o e l e n we o p d e m o c r a t i s c h e b a s i s i n f o r m a t i e zo a l s d e R a a d vo o r h e t o p e n b a a r b e s t u u r ( R o b ) d i t h a n t e e r t : we t t e n , b e s l u i t e n , ve r o r d e n i n g e n , a g e n d a ' s , ve r s l a g e n e n a n d e r e o p e n b a r e s t u k k e n . H i e r t o e b e h o o r t a l l e o p e n b a r e o ve r h e i d s i n f o r m a t i e d i e r a a d s l e d e n o n t va n g e n c . q . n o d i g h e b b e n b i j b e l e i d s vo r m i n g , b e s l u i t vo r m i n g , u i t vo e r i n g , k a d e r s t e l l i n g e n c o n t r o l e . D e vo l k s ve r t e g e n wo o r d i g e n d e f u n c t i e va n d e r a a d i s ve e l o m va t t e n d . D e G r o n d w e t p l a a t s t d e r a a d a a n h e t h o o f d va n d e g e m e e n t e . D e r a a d i s h e t e n i g d e m o c r a t i s c h g e l e g i t i m e e r d e o r g a a n l o k a a l e n r e g i o n a a l o m d a t h i j d o o r d e b e vo l k i n g g e k o ze n w o r d t . V o o r d e r a a d a l s d e m o c r a t i s c h o r g a a n i s zi j n i n f o r m a t i e p o s i t i e , vo o r a f g a a n d a a n , t i j d e n s e n n á h e t b e s l u i t vo r m i n g s p r o c e s , e e n b a s i s vo o r wa a r d e o m t o t a f g e w o g e n b e s l u i t vo r m i n g t e k u n n e n k o m e n . Open Raadsinformatie draagt bij aan deze informatiepositie en aan transparantie voor r a a d s l e d e n . V o o r d e b u r g e r i s h e t e e n r e c h t t e k u n n e n vo l g e n wa t e r i n d e l o k a l e d e m o c r a t ie Open Raadsinformatie
1
02 september 2014
s p e e l t . O p e n R a a d s i n f o r m a t i e k a n o p e e n e e n vo u d i g e wi j ze i n zi c h t b i e d e n e n ve r d i e p e n i n d e l o k a l e d e m o c r a t i e e n ve r l a a g t d e d r e m p e l vo o r d e e l n a m e a a n h e t b e s l u i t vo r m i n g s vo r m i n g s p r o c e s vo o r d e b u r g e r . Waarom Open Raadsinformatie ? 1.
D e t o e n e m e n d e c o m p l e xi t e i t va n vr a a g s t u k k e n w a a r o ve r b e s l u i t e n w o r d e n g e n o m e n s t e l t s t e e d s h o g e r e e i s e n a a n h e t p r o c e s wa a r m e e r a a d s l e d e n e n b u r g e r s g e ï n f o r m e e r d w o r d e n . Me t O p e n R a a d s i n f o r m a t i e k a n b e s t u u r l i j k e i n f o r m a t i e e e n vo u d i g e r d a n n u wo r d e n g e d e e l d e n h e r g e b r u i k t . V o o r r a a d s l e d e n b i e d t d i t o . a . a l s vo o r d e e l d a t ze l o k a a l e n i n t e r l o k a a l a r g u m e n t e n k u n n e n u i t wi s s e l e n e n a a n s c h e r p e n o p e e n e f f i c i ë n t e m a n i e r . D a t m a a k t h e t b i j vo o r b e e l d m o g e l i j k o m b i j c o m p l e xe v r a a g s t u k k e n e n d o s s i e r s zo a l s d e d e c e n t r a l i s a t i e s i n
2.
h e t s o c i a a l d o m e i n o p d e h o o g t e t e zi j n va n h e t d e b a t e n o p l o s s i n g e n i n a n d e r e g e m e e n t e n . O p e n R a a d s i n f o r m a t i e m a a k t b e s l u i t vo r m i n g t r a n s p a r a n t e r . B i j vo o r b e e l d d o o r va n b e s l u i t e n , m o t i e s e n a m e n d e m e n t e n b i j t e h o u d e n w a t d e s t e m ve r h o u d i n g e n zi j n e n d i t h e r l e i d b a a r t e m a k e n t o t f r a c t i e s e n i n d i vi d u e l e r a a d s l e d e n .
3.
A l s we d e O p e n R a a d s i n f o r m a t i e ve r vo l g e n s o o k d e l e n m e t d e b u r g e r , d a n k a n d e b u r g e r d i g i t a a l b e t e r vo l g e n w a t e r i n d e l o k a l e d e m o c r a t i e g e b e u r t . O p e n R a a d s i n f o r m a t i e k a n zo e e n b e l a n g r i j k e b i j d r a g e l e ve r e n a a n d e k w a l i t e i t va n h e t d e m o c r a t i s c h p r o c e s .
V e r d e r e d i g i t a l i s e r i n g va n r a a d s i n f o r m a t i e i s e e n t a a k vo o r d e g r i f f i e G r i f f i e s h e b b e n d e t a a k o m d e i n f o r m a t i e p o s i t i e e n h e t b e s l u i t vo r m i n g s p r o c e s va n r a a d s l e d e n t e b e vo r d e r e n . I n h e t i n t e r a c t i e p r o c e s m e t d e b u r g e r s , d e k i e ze r s , k a n h e t d e m o c r a t i s c h ve r m o g e n va n d e l o k a l e d e m o c r a t i e wo r d e n g e o p t i m a l i s e e r d . D e c o n f e r e n t i e o ve r d e D i g i t a l e G r i f f i e o p 1 5 j a n u a r i 2 0 1 4 t e A m e r s f o o r t h e e f t o p g e l e ve r d d a t g r i f f i e s é n g e m e e n t e l i j k e i n f o r m a t i e m a n a g e r s p r i o r i t e i t wi l l e n g e ve n a a n ve r d e r e d i g i t a l i s e r i n g o m d e p o s i t i e va n d e r a a d t e ve r s t e r k e n . H e t s l e c h t e n va n b a r r i è r e s e n o p h e f f e n va n s c h e i d s l i j n e n t u s s e n s ys t e m e n e n d o m e i n e n b i n n e n d e g e m e e n t e n i s e e n k e u ze , d e t e c h n i e k f a c i l i t e e r t s l e c h t s . D e ze a f w e g i n g ve r e i s t e e n i n h e t d e m o c r a t i s c h b e wu s t zi j n ve r a n k e r d e wi l t o t i n n o va t i e o p d i g i t a a l t e r r e i n . H i e r vo o r i s d r a a g vl a k : h e t i n i t i a t i e f O p e n s p e n d i n g . n l va n d e O p e n S t a t e F o u n d a t i o n t o o n t a a n d a t g e m e e n t e n o p e n s t a a n vo o r d i g i t a l e i n n o va t i e ; i n m i d d e l s d o e t r u i m 2 5 % va n d e N e d e r l a n d s e d e c e n t r a l e o ve r h e d e n m e e a a n h e t i n i t i a t i e f ‘ O p e n S p e n d i n g ’ t e r b e v o r d e r i n g va n d i g i t a l e f i n a n c i ë l e t r a n s p a r a n t i e . De lokale democratie heeft baat bij meer transparantie D e m o c r a t i e e n i n f o r m a t i e vo o r zi e n i n g zi j n n a u w m e t e l k a a r ve r b o n d e n . H e t f u n c t i o n e r e n va n d e d e m o c r a t i e h e e f t a a n h o u d e n d zo r g n o d i g , w a n t e e n o p e n e n t r a n s p a r a n t e i n f o r m a t i e vo o r zi e n i n g i s e s s e n t i e e l m a a r n i e t va n ze l f s p r e k e n d . D i t b e l a n g va n t r a n s p a r a n t i e g e l d t n o g s t e r k e r vo o r d e l o k a l e d e m o c r a t i e , wa a r d e a f s t a n d va n b u r g e r s t o t b e s t u u r e n r a a d s l e d e n k l e i n i s . V e r d er e d i g i t a l i s e r i n g va n d e i n f o r m a t i e vo o r zi e n i n g m e t t o e p a s s i n g va n o p e n d a t a za l l e i d e n t o t ve r s t e r k i n g va n d e l o k a l e d e m o c r a t i e d o o r e e n b e t e r e i n f o r m a t i e - u i t w i s s e l i n g , b i n n e n e n t u s se n g e m e e n t e r a d e n e n ( vo o r a l ) t u s s e n g e m e e n t e r a d e n e n b u r g e r s . D a a r n a a s t s t e l t o p e n d a t a c . q . O p e n R a a d s i n f o r m a t i e r a a d s l e d e n i n d e g e l e g e n h e i d h u n a c t i e ve d e e l n a m e a a n h e t d e m o c r a t i s ch proces te etaleren via een persoonlijk track record, raadsdocumenten automatisch gegenereerd kan worden .
1
dat
d a n k zi j
metadatering
1
van
M e t a d a t e r i n g : h e t t o e v o e g e n v a n e x t r a g e g e v e n s d i e a l s m e t a d a t a d e i n h o u d , c o n t e xt , s t r u c t u u r , v o r m e n
het beheer van stukken door de tijd heen beschrijven.
Open Raadsinformatie
2
02 september 2014
De gemeenteraad wordt sterker met Open Raadsinformatie V e e l b e l e i d s u i t vo e r i n g ve r e i s t d a t d e l o k a l e o ve r h e d e n r e g i o n a a l s a m e n we r k e n . I n h e t d e c e n t r a l i s a t i e b e l e i d va n d e l a n d e l i j k o ve r h e i d i s d i t i n h e t k a d e r va n h e t s o c i a a l d o m e i n o o k i n s t e r k e m a t e h e t g e va l v o o r d e g r o t e ( r e ) g e m e e n t e n . D i t h e e f t g e vo l g e n vo o r d e i n f o r m a t i e p o s i t i e va n g e m e e n t e r a d e n . H o e k u n n e n r a a d s l e d e n m e t d e ze o n t w i k k e l i n g e n o m g a a n e n g r i p h o u d e n o p d e ze s a m e n w e r k i n g s ve r b a n d e n ? R a a d s l e d e n k u n n e n h u n p o s i t i e ve r s t e r k e n d o o r r a a d s i n f o r m a t i e als open data te delen en interactief samen te werken met collega -raadsleden en burgers, binnen e n b u i t e n d e e i g e n g e m e e n t e . O p e n R a a d s i n f o r m a t i e s t e l t r a a d s l e d e n i n s t a a t s n e l t e ve r g e l i j k e n m e t i n f o r m a t i e e n b e s l i s p u n t e n u i t e e r d e r e ve r g a d e r i n g e n , m a a r o o k m e t vo o r b e r e i d e e n / o f r e e d s g e n o m e n c o m m i s s i e b e sl u i t e n va n a n d e r e g e m e e n t e n . H e t wo r d t m o g e l i j k d e i n f o r m a t i e e n b e s l u i t vo r m i n g t e vo l g e n b i n n e n a n d e r e g e m e e n t e n m a a r o o k o m a r g u m e n t e n d i e e l d e r s zi j n ingebracht te betrekken bij de eigen afwegin gen. D a n k zi j o p e n d a t a b e s c h i k j e o ve r e e n u n i f o r m e s t r u c t u u r d i e d e vi n d b a a r h e i d e n h e r b r u i k b a a r h e i d va n r a a d s i n f o r m a t i e ve r h o o g t . B i n n e n g e m e e n t e n i s d e ze r a a d s i n f o r m a t i e ve e l a l we l d i g i t a a l b e s c h i k b a a r , m a a r n o g n i e t i n d e vo r m d i e h e r g e b r u i k m o g e l i j k m a a k t : h e t i s d a a r o m n o g g e e n o p e n d a t a . R a a d s l e d e n o n t va n g e n b i j vo o r b e e l d h u n s t u k k e n d i g i t a a l , i n P D F - vo r m zo n d e r m e t a d a t e r i n g o p h u n t a b l e t . I n d e h u i d i g e vo r m i s h e t n i e t m o g e l i j k s n e l t e ve r g e l i j k e n zo a l s h i e r b o ve n b e s c h r e ve n . Open Raadsinformatie maakt interactieve burgerparticipatie mogelijk V e r s c h u i vi n g e n b i n n e n h e t t a k e n p a k k e t va n d e o ve r h e i d e n m a a t s c h a p p e l i j k e o n t wi k k e l i n g e n ve r h o g e n d e c o m p l e xi t e i t va n b e s l u i t vo r m i n g vo o r d e g e m e e n t e r a d e n . B u r g e r s , m a a t s c h a p p e l i j k e o r g a n i s a t i e s e n b e d r i j ve n n e m e n m e e r e n m e e r ze l f h e t i n i t i a t i e f o m g e za m e n l i j k e d o e l s t e l l i n g e n t e b e r e i k e n . Z i j b e ï n vl o e d e n h e t w e r k ve l d va n d e g e m e e n t e e n zi j n b e t r o k k e n b i j g e m e e n t e l i j k e b e s l u i t vo r m i n g . B u r g e r p a r t i c i p a t i e wo r d t ve r s t e r k t m e t O p e n R a a d s i n f o r m a t i e . B u r g e r s k u n n e n d a n k zi j O p e n R a a d s i n f o r m a t i e m a k k e l i j k e r d e h a n d e l i n g e n va n r a a d s l e d e n o f p a r t i j e n vo l g e n m i d d e l s h u n p e r s o o n l i j k t r a c k r e c o r d . D a a r n a a s t k u n n e n zi j s p e c i f i e k e p o l i t i e k e d o s s i e r s i n d e t i j d vo l g e n e n o o k i n ve r b a n d b r e n g e n m e t s o o r t g e l i j k e d o s s i e r s va n a n d e r e g e m e e n t e n . T o t s l o t k u n n e n o n t wi k k e l a a r s d a n k zi j e n m e t O p e n R a a d s i n f o r m a t i e ze l f a p p s m a k e n n a a r e i g e n b e h o e f t e . M e t e e n p i l o t d e ( m a t e va n ) h a a l b a a r h e i d va n O p e n R a a d s i n f o r m a t i e a a n t o n e n E e n a a n t a l r a a d s g r i f f i e r s h e e f t , m e d e a l s ve r v o l g o p h e t p r o j e c t D e D i g i t a l e G r i f f i e , h e t p l a n o p g e va t e e n p i l o t t e s t a r t e n d i e m o e t l e i d e n t o t i m p l e m e n t a t i e va n O p e n R a a d s i n f o r m a t i e b i j h u n g e m e e n t e n . D e p i l o t d o e l s t e l l i n g l u i d t : h e t ve r g r o t e n va n d e t r a n s p a r a n t i e va n l o k a l e b e s l u i t vo r m i n g s p r o c e s s e n e n d e k wa l i t e i t va n h e t d e m o c r a t i s c h p r o c e s d o o r m i d d e l va n O p e n r a a d s i n f o r m a t i e . D e ze k w a l i t e i t h a n g t n a u w s a m e n m e t e e n ve r s t e r k t e i n f o r m a t i e p o s i t i e va n d e r a a d . D e g r i f f i e s wi l l e n d e m o g e l i j k h e d e n vo o r b u r g e r s o m i n d e l o k a l e b e s l u i t vo r m i n g s p r o c e s s e n t e p a r t i c i p e r e n ve r b e t e r e n m i d d e l s h e t vr i j g e ve n va n d e m o c r a t i s c h e b a s i s i n f o r m a t i e a l s o p e n d a t a , m e t m e t a d a t e r i n g d i e z o r g t vo o r e e n g e a u t o m a t i s e e r d e o n d e r l i n g e s a m e n h a n g . D e s a m e n h a n g d i e n t o o k i n t e r l o k a a l g e r e a l i s e e r d t e wo r d e n : z o m o e t e e n r a a d s l i d o f b u r g e r o p h e t t e c r e ë r e n O p e n R a a d s i n f o r m a t i e p l a t f o r m e e n vo u d i g i n f o r m a t i e b e p a a l d t h e m a , o ve r m e e r d e r e g e m e e n t e n h e e n .
kunnen
vi n d e n
met
betrekking
t o t ee n
De pilot: kleinschalig beginnen op een duidelijk afgebak end terrein V o o r d e p i l o t zi j n g e m e e n t e n va n ve r s c h i l l e n d e g r o o t t e b e n a d e r d . Z i j h e b b e n u i t g e s p r o ke n i n t e r e s s e t e h e b b e n i n d e o n t wi k k e l i n g va n O p e n R a a d s i n f o r m a t i e . W e s t a r t e n m e t e e n a f g e b a k e n d i n f o r m a t i e d o m e i n zo a l s s t e m u i t s l a g e n , p r e s e n t i e l i j s t e n , m o t i e s e n a m e n d e m e n t e n e n h e t a u t o m a t i s c h k u n n e n g e n e r e r e n va n t r a c k r e c o r d s va n r a a d s l e d e n e n r a a d s p a r t i j e n . E e n vo o r d e h a n d l i g g e n d t h e m a o m a l s t e s t c a s e t e g e b r u i k e n zi j n d e d r i e d e c e n t r a l i s a t i e s i n h e t s o c i a a l domein. Open Raadsinformatie
3
02 september 2014
D e vo o r g e n o m e n a a n p a k i s m e d e g e ë n t o p d i e va n h e t s u c c e s v o l l e ‘ O p e n S p e n d i n g ’ - p r o j e c t
2
D e a a n p a k d i e wi j vo o r d e p i l o t vo o r s t e l l e n b e s t a a t u i t 5 f a s e n b e s t a a n d e u i t o n d e r zo e k , ve l d ve r k e n n i n g , d a t a - i n ve n t a r i s a t i e , i m p l e m e n t a t i e e n e va l u a t i e . D e b e t r o k k e n h e i d v a n d e r a d e n za l i n e l k va n d e 5 f a s e n g e b o r g d m o e t e n zi j n . D i t i s e s s e n t i e e l vo o r h e t b e s t u u r l i j k - p o l i t i e k e d r a a g vl a k va n d e p i l o t . D e g r i f f i e s h e b b e n h i e r e e n b e l a n g r i j k e t a a k d i t g o e d t e r e g e l e n . D e o p d r a c h t g e v e r s r o l va n d e g r i f f i e s za l i n h e t h i e r n a u i t t e we r k e n o p e r a t i o n e l e p l a n va n a a n p a k a a n d a c h t k r i j g e n e ve n a l s d e p r o j e c t s t r u c t u u r . H i e r o n d e r w o r d e n d e 5 f a s e n b e s c h r e ve n , o p d i t m o m e n t n o g m e r e n d e e l s va n u i t d e t e c h n i s c h e i n va l s h o e k b e zi e n . O n d e r zo e k s f a s e I n h o e ve r r e s l u i t d e d o e l s t e l l i n g o m zo ve e l m o g e l i j k d e m o c r a t i s c h e b a s is i n f o r m a t i e a l s o p e n d a t a vr i j t e g e ve n a a n o p d e t e c h n i s c h e m o g e l i j k h e d e n . I n o ve r l e g m e t I C T - a f d e l i n g e n va n g e m e e n t e n , g r i f f i e s e n r a a d s i n f o r m a t i e l e ve r a n c i e r s zu l l e n d e ze m o g e l i j k h e d e n i n k a a r t g e b r a c h t m o e t e n w o r d e n , wa a r n a e e n r a p p o r t g e s c h r e ve n za l wo r d e n o ve r d e t e c h n i s c h e h a a l b a a r h e i d e n t i j d s i n t e n s i e ve w e n s e l i j k h e i d va n h e t vr i j g e v e n va n ve r s c h i l l e n d e o p e n b a r e s t u k k e n m e t metadatering en in onderlinge samenhang. V e l d ve r k e n n i n g O m n a a s t d e t e c h n i s c h e m o g e l i j k h e d e n , d e we n s e n va n r a a d s l e d e n , b e t r o k k e n b u r g e r s e n g r i f f i e s t e i n ve n t a r i s e r e n zu l l e n r o n d e t a f e l g e s p r e k k e n e n i n d i vi d u e l e g e s p r e k k e n g e vo e r d w o r d e n m e t d e b o ve n s t a a n d e d o e l g r o e p e n . Z o k u n n e n we vr a a g e n a a n b o d o p e l k a a r a f s t e m m e n a l vo r e n s O p e n R a a d s i n f o r m a t i e t e i m p l e m e n t e r e n . T e ve n s wo r d e n c r i t e r i a g e f o r m u l e e r d , va n u i t ve r s c h i l l e n d e i n va l s h o e k e n , d i e l a t e r g e b r u i k t z u l l e n wo r d e n b i j e va l u a t i e va n d e p i l o t . D a t a - i n ve n t a r i s a t i e De beschikbare democratische basisinformatie va n de deelnemende gemeenten zal g e ï n ve n t a r i s e e r d e n vr i j g e g e ve n m o e t e n wo r d e n . O p e n S t a t e k a n d e ze d a t a a n a l ys e r e n e n o n d e r zo e k e n w a t e r m o e t g e b e u r e n o m h e t a l s O p e n R a a d s i n f o r m a t i e b e s c h i k b a a r t e m a k e n en w e l k e p r o c e s wi j zi g i n g e n e r n o d i g zi j n vo o r d e g r i f f i e s . Implementatie O p e n S t a t e zo u , o o k q u a ve r a n t w o o r d e l i j k h e i d , h e t ( t e c h n i s c h ) i m p l e m e n t e r e n va n O p e n R a a d s i n f o r m a t i e vo o r h a a r r e k e n i n g k u n n e n n e m e n e n zo r g e n vo o r d e b e n o d i g d e t o o l s . D i t i s e e n t i j d s i n t e n s i e ve s t a p , d a a r e r o o k e e n o p e n d a t a p l a t f o r m g e b o u wd m o e t wo r d e n vo o r d e O p e n R a a d s i n f o r m a t i e va n ve r s c h i l l e n d e g e m e e n t e n . H e t e e r s t e d e e l r e s u l t a a t i s e e n we r k e n d p l a t f o r m d a t vo o r e e n i e d e r t o e g a n k e l i j k i s . D i t p l a t f o r m i s e e n b e l a n g r i j k e r a n d vo o r wa a r d e vo o r d e v e r d e r e p i l o t . W a t i m m e r s vo l g t i s h e t b e n u t t e n va n d i t p l a t f o r m vo o r d e o n t wi k k e l i n g va n e n k e l e z. g . a p p s ( t o e p a s s i n g e n , d i e r a a d s i n f o r m a t i e g e b r u i k e n v o o r ve r g e l i j k i n g e n o f a n a l ys e s ) , w a a r n a g e k e k e n k a n wo r d e n h o e r a d e n c . q . r a a d s l e d e n e r m e e o m g a a n . W a t we r k t e n wa t ( n o g ) n i e t we r k t . H o e d e i n t e r a c t i e t u s s e n r a a d e n b u r g e r ve r l o o p t . H o e b u r g e r s e r m e e ( k u n n e n ) o m g a a n . H e t p l a t f o r m d i e n t zo d a n i g i n g e r i c h t t e zi j n d a t g e m e e n t e n d i e n i e t d e e l n e m e n a a n d e p i l o t a l s n o g e e n vo u d i g k u n n e n i n s t a p p e n . D e ze f a s e ve r d i e n t o o k va n u i t b e s t u u r l i j k - p o l i t i e k o p z i c h t zo r g e n a a n d a c h t i n d e p r o j e c t b e s c h r i j vi n g . Te c h n i s c h e e n b e s t u u r l i j k e k e n n i s d r a g e r s d i e n e n h i e r s a m e n o p t e t r e k k e n o m d e we r e l d va n d e t e c h n i s c h e m o g e l i j k h e d e n g o e d t e p a r e n a a n d e b e s t u u r l i j k e a m b i t i e s en
2
D e O p e n S t a t e F o u n d a t i o n i s v e r a n t w o o r d e l i j k v o o r h e t p l a t f o r m O p e n s p e n d i n g . n l wa a r i n g e m e e n t e n ,
waterschappen en provincies hun financiële gegevens als open data ter beschikking stellen. De werkwijze o m m e t e e n p i l o t i n z i c h t e n d r a a g v l a k t e v e r k r i j g e n h e e f t z i c h b i j O p e n s p e n d i n g . n l r u i m s c h o o t s b e we z e n e n is daarom ook gekozen als aanpak voor Open Ra adsinformatie.
Open Raadsinformatie
4
02 september 2014
a t t i t u d e s o ve r d e m o c r a t i e . I n d e ze f a s e d i e n t d e r h a l ve n a a s t i n f o r m a t i e - u i t wi s s e l i n g o o k
ve e l
r u i m t e t e zi j n vo o r i n t e r p r e t a t i e e n h e t wi s s e l e n va n i n zi c h t e n . H e t t o e t s e n va n t e c h n i s c h e i n zi c h t e n e n m o g e l i j k h e d e n a a n d e m o c r a t i s c h e b a s i s n o t i e s e n b e s t u u r l i j k e d o e l s t e l l i n g e n i s h i e r o n d e r d e e l va n . E va l u a t i e I n h o e ve r r e
de
implementatiefase
o ve r l o o p t
in
e va l u a t i e
is
een
punt
va n
aandacht.
De
i m p l e m e n t a t i e va n O p e n R a a d s i n f o r m a t i e b i j d e p i l o t - g e m e e n t e n za l g e m o n i t o r d e n g e ë va l u e e r d w o r d e n . S i m u l a t i e s m e t r a a d s l e d e n , b u r g e r s e n g r i f f i e s g e ve n a a n wi j zi n g e n i n h o e ve r r e d e doelstelling gehaald wordt , deeldoelstellingen, opgesteld
in ieder geval in de betrokken gemeenten. Criteria en t i j d e n s d e ve l d ve r k e n n i n g m o e t e n s p e c i f i e k vo o r d e ze p i l o t
t o e g e p a s t k u n n e n w o r d e n o m n a t e k u n n e n g a a n i n h o e ve r r e d e d o e l s t e l l i n g e n b e h a a l d zi j n , zo w e l p e r d e e l n e m e n d e g e m e e n t e a l s vo o r d e h e l e p i l o t , zo we l t e c h n i s c h a l s b e s t u u r l i j k - p o l i t i e k . B e l a n g r i j k zi j n t e ve n s b r u i k b a r e r a p p o r t a g e m o d e l l e n a l s b a s i s vo o r vo o r t ze t t i n g d a n w e l e e n l a n d e l i j k v e r v o l g o p d e p i l o t .
b e s l u i t vo r m i n g o ve r e e n
O p z e t va n d e p i l o t i n e e r s t e a a n l e g D e p i l o t m i k t o p a c t o r e n m e t e e n vi s i e o p d e m o c r a t i e , m e t k e n n i s va n d e l o k a l e b e s t u u r s s t r u c t u u r e n k e n n i s va n d e d i g i t a l e t e c h n i e k . S t e r k e s a m e n we r k i n g s v a a r d i g h e i d t u s s e n d i s c i p l i n e s i s e e n m u s t . I n d e p i l o t wo r d t p e r d e f i n i t i e n i e t l a n g s s c h e i d s l i j n e n g e we r k t m a a r we l o p b a s i s va n h e t ve r m o g e n o ve r e i g e n va k g e b i e d e n g r e n ze n h e e n t e k i j k e n .
D e g r i f f i e s va n d e d e e l n e m e n d e g e m e e n t e n zi j n o p d r a c h t g e v e r . Z i j s t e l l e n h e t p r o j e c t p l a n o p e n zi j n d e s c h a k e l va n e n m e t d e g e m e e n t e r a d e n . D i t s l u i t d i r e c t e ve r t e g e n wo o r d i g e r s va n u i t d e r a d e n i n h e t p r o j e c t n i e t u i t . D a t i s p e r g e m e e n t e a a n h e t e i g e n o o r d e e l o n d e r wo r p e n . D e g r i f f i e s wo r d e n i n h e t p r o j e c t a l s o p d r a c h t g e ve r o n d e r s t e u n d d o o r I MM e n O p e n S t a t e . E r w o r d t d o o r d e g r i f f i e s ve e l wa a r d e g e h e c h t a a n d r a a g vl a k e n b e t r o k k e n h e i d i n b e s t u u r l i j k p o l i t i e k o p zi c h t . I n d a t k a d e r wo r d e n o o k vo r m e n va n b e t r o k k e n h e i d va n d e V N G e n va n B Z K va n b e l a n g g e a c h t . O p e n g e s p r e k s vo e r i n g za l h i e r m e e r i n f o r m a t i e o ve r g e ve n . N a d e ze g e s p r e k s vo e r i n g wo r d t e e n o p e r a t i o n e e l p l a n v a n a a n p a k u i t g e we r k t w a a r i n d e ze i n zi c h t e n w o r d e n ve r w e r k t .
De Open State Foundation (Open State) is een jonge ideële non-profitorganisatie die de d e m o c r a t i s c h e t r a n s p a r a n t i e , ve r a n t w o o r d i n g e n p a r t i c i p a t i e i n d e s a m e n l e vi n g b e vo r d e r t , m e t a l s u i t g a n g s p u n t d e m o g e l i j k h e d e n d i e h e t i n t e r n e t b i e d t . D o o r h e t o n t wi k k e l e n va n o n l i n e p l a t f o r m s r i c h t O p e n S t a t e zi c h o p e e n ve r h o o g d e b e s t u u r l i j k e t r a n s p a r a n t i e e n p o l i t i e k e p a r t i c i p a t i e . I n m i d d e l s h e e f t O p e n S t a t e d o o r h e t o r g a n i s e r e n va n o m va n g r i j k e I C T - p r o j e c t e n a l s n u p u b l i e k . n l , h a c k d e o ve r h e i d . n l , o p e n s p e n d i n g . n l , wi e k i e s j i j . n l e n n e t we r k e n zo a l s o p e n o n d e r wi j s d a t a . n l h a a r n a a m g e v e s t i g d i n d e p u b l i e k e s e c t o r . O p e n S t a t e i s t o o n a a n g e ve n d o p o p e n d a t a g e b i e d i n N e d e r l a n d e n h e e f t e r va r i n g m e t h e t o p ze t t e n va n p i l o t s m e t g e m e e n t e l i j k e ( o p e n ) d a t a . Z i j zo u zi c h i n d e p i l o t b i j d e d a t a - i n ve n t a r i s a t i e e n d e i n r i c h t i n g va n h e t O p e n R a a d s i n f o r m a t i e p l a t f o r m ve r d i e n s t e l i j k k u n n e n m a k e n . V e r d e r zo u O p e n S t a t e s a m e n m e t I MM vo o r d e g r i f f i e s e e n r o l k u n n e n ve r vu l l e n i n d e o n d e r l i n g e c o m m u n i c a t i e b i n n e n h e t p r o j e c t , d e c o ö r d i n a t i e o ve r b e t r o k k e n I C T- a f d e l i n g e n , d e e va l u a t i e met bij de pilot betrokken burgers, raadsleden en andere bestuurlijk-politieke actoren. Een en a n d e r n a d e r u i t t e w e r k e n i n h e t o p e r a t i o n e e l p l a n va n a a n p a k va n d e p i l o t .
I n f o r m a t i o n Ma n a g e m e n t Ma t t e r s ( I M M ) h e e f t u i t g e b r e i d e e xp e r t i s e i n ve r h o g i n g va n h e t r e n d e m e n t va n I C T - p r o j e c t e n b i n n e n e n b u i t e n d e o ve r h e i d e n o p e r e e r t d a a r b i j v a n u i t e n n a m e n s d e o p d r a c h t g e v e r . I M M i s p a r t n e r i n h e t p r o j e c t D e D i g i t a l e G r i f f i e e n g e d r e ve n i n h e t
Open Raadsinformatie
5
02 september 2014
a n a l ys e r e n , s t r u c t u r e r e n e n o p l o s s e n va n v r a a g s t u k k e n o p h e t g e b i e d va n i n f o r m a t i e m a n a g e m e n t . I MM zo u m e t h a a r e xp e r t i s e o p h e t g e b i e d va n p r o j e c t - e n r e g i e vo e r i n g d e g r i f f i e s k u n n e n o n d e r s t e u n e n i n h e t o p d r a c h t g e v e r s c h a p , o m zo h e t zi c h t t e b e h o u d e n o p d e g e m e e n s c h a p p e l i j k e d o e l s t e l l i n g e n e n t i j d i g t e k u n n e n b i j s t u r e n . D e zo r g vo o r u n i f o r m i t e i t i n d e o n t wi k k e l i n g va n O p e n R a a d s i n f o r m a t i e a l s c o n c e p t , m a a r o o k i n d e a a n p a k va n d e p i l o t , vo o r t e m p o i n d e u i t vo e r i n g e n g r i p o p h e t r e s u l t a a t i s e e n b e l a n g r i j k a a n d a c h t s p u n t i n h e t o p e r a t i o n e l e p l a n va n a a n p a k d a t o p d i t s t u k vo l g t . I MM k a n h i e r va n h e t e i g e n a a r s c h a p n e m e n e n c o n c r e t e vo o r s t e l l e n o n t wi k k e l e n . N a h e t p e i l e n va n d r a a g vl a k b i j d e V N G e n B Z K wo r d t d o o r d e g r i f f i e s h e t o p e r a t i o n e l e p l a n va n a a n p a k o p g e s t e l d d i e o o k d e p r o j e c t s t r u c t u u r za l b e va t t e n . O p b a s i s d a a r va n vi n d e n ve r vo l g g e s p r e k k e n p l a a t s .
W es t l a n d / D r i e b e r g e n / A m s t e r d a m , 2 s e p t e m b e r 2 0 1 4
Auteurs - Nico Broekema, Griffier gemeente W estland - K e e s K l o k m a n , Ma n a g i n g P a r t n e r I n f o r m a t i o n Ma n a g e m e n t Ma t t e r s ( I M M) , D r i e b e r g e n - To m K u n zl e r , P r o j e c t l e i d e r n a m e n s O p e n S t a t e F o u n d a t i o n , A m s t e r d a m .
Open Raadsinformatie
6
02 september 2014
Bijlage 1 Als voorbeeld: Open Raadsinformatie en een besluit over de bouw van een sporthal A l s f i c t i e f vo o r b e e l d g e v e n we e e n k o r t e s c h e t s va n g e b r u i k v a n O p e n R a a d s i n f o r m a t i e b i j b e s l u i t vo r m i n g o ve r d e b o u w va n e e n s p o r t h a l . 1.
W at zo u j e a l s r a a d s l i d wi l l e n we t e n o ve r j e e i g e n g e m e e n t e e n o ve r a n d e r e g e m e e n t e n o m e e n i n ve s t e r i n g t e n b e h o e ve va n d e b o u w va n e e n n i e u we s p o r t h a l t e k u n n e n g o e d k e u r e n ? V o o r b e e l d e n va n vr a g e n d i e j e a l s r a a d s l i d b e a n t wo o r d zo u w i l l e n zi e n zi j n :
W at g e ve n a n d e r e g e m e e n t e n a a n e e n s p o r t h a l u i t ? V o o r w e l k e o n d e r d e l e n ? W el k e i n k o m s t e n k u n j e a l s g e m e e n t e m e t e e n s p o r t h a l g e n e r e r e n ? W at i s e e n g o e d e ve r h o u d i n g t u s s e n h e t a a n t a l b u r g e r s e n h e t a a n t a l s p o r t h a l l e n ? A a n we l k e e i s e n m o e t e e n n i e u we l o c a t i e vo l d o e n ? W el k e g e m e e n t e n h e b b e n r e c e n t e e n d e r g e l i j k b e s l u i t g e n o m e n ? W el k e vr a g e n s t e l d e n a n d e r e n o ve r d i t o n d e r w e r p a a n h e t c o l l e g e ? W el k e c o n t r o l e s b o u we n a n d e r e n i n o ve r d i t o n d e r we r p ?
2.
H o e zo u O p e n R a a d s i n f o r m a t i e d a a r a a n k u n n e n b i j d r a g e n ?
3.
W e s t e l l e n o n s vo o r d a t r a a d s l e d e n vi a d e g r i f f i e g e ï n f o r m e e r d w o r d e n o ve r d e o n d e r we r p e n d i e t e r b e s l u i t vo r m i n g w o r d e n vo o r g e l e g d . D e b i j b e h o r e n d e s t u k k e n wo r d e n vo o r a f d i g i t a a l b e s c h i k b a a r g e m a a k t , m e e s t a l vi a t e k s t g e o r i ë n t e e r d e d o c u m e n t e n zo a l s p d f ’ s . A l s we d i t zo u d e n d o e n i n d e vo r m va n o p e n d a t a – d o o r t e k s t e n t e vo o r zi e n va n c a t e g o r i e ë n , r u b r i e k e n e n a n d e r e s o r t e e r k e n m e r k e n e n ze ve r v o l g e n s t o e g a n k e l i j k t e m a k e n vo o r r a a d s l e d e n o p e e n p u b l i e k d o m e i n – o n t s t a a t d e m o g e l i j k h e i d t e z o e k e n o p vo o r r a a d s l e d e n r e l e va n t e o n d e r we r p e n , ó ó k o ve r g e m e e n t e g r e n ze n h e e n . H e t w o r d t d a n n i e t a l l e e n m o g e l i j k o m d e b e s l u i t vo r m i n g t e vo l g e n b i j a n d e r e g e m e e n t e n m a a r o o k o m b i j vo o r b e e l d a r g u m e n t e n d i e e l d e r s zi j n i n g e b r a c h t t e b e t r e k k e n b i j d e e i g e n a f we g i n g e n e n vi c e ve r s a .
Open Raadsinformatie
7
02 september 2014