Open brief aan Meneer de Eerste Minister, Mevrouw en Meneer de minister van de federale regering, Zaterdag 20 juni is het Wereldvluchtelingendag. Wij, de opvangpartners, willen onze diepe verontwaardiging uitdrukken over het asielbeleid in ons land. Het immobilisme en het ontbreken van een langetermijnvisie veroorzaken ernstige moeilijkheden in het opvangnetwerk van asielzoekers. Onze opvangwet voorziet materiële hulp vanaf het begin van de asielprocedure. Materiële hulp bestaat uit huisvesting, voedsel, kleding, en een beperkt zakgeld maar ook uit medische, sociale en psychologische begeleiding alsook de toegang tot rechtsbijstand, opleidingen en vertaal- en tolkdiensten. Deze materiële hulp wordt geboden in opvangstructuren die beheerd worden door Fedasil (het federaal agentschap voor de opvang van asielzoekers) of één van de opvangpartners (Vluchtelingenwerk Vlaanderen, CIRE, Socialistische Mutualiteiten, Rode Kruis Vlaanderen, Croix Rouge Communauté Francophone en de Lokale Opvanginitiatieven (LOI) georganiseerd door de OCMW’s). Deze wet kreeg bij de stemming in 2007 heel wat applaus, ook van op de oppositiebanken. Ook bij de opvangpartners op het terrein genoot en geniet de opvangwet veel steun. Prima wet dus. Maar de realiteit is anders. Al maandenlang kunnen de opvangpartners hun missie niet meer realiseren. De opvangstructuren zitten overvol wat zich in de kwaliteit van de geboden opvang laat voelen. Twee keer al, één keer in de herfst van 2008 en één keer in de lente van 2009, stonden heel wat asielzoekers op straat zonder een dak boven hun hoofd. Huisvesting is nochtans het meest elementaire onderdeel van de materiële hulp die de Opvangwet hen garandeert. Om deze situatie het hoofd te kunnen bieden, hebben de opvangpartners heel wat inspanningen geleverd. Zodra de federale overheid groen licht gaf, werden er 850 bijkomende tijdelijke opvangplaatsen georganiseerd. In de bestaande opvangstructuren werd en wordt elke vierkante meter maximaal benut. Wildvreemde mensen slapen zij aan zij in stapelbedden die overal waar het maar kan geplaatst worden. Wooncontainers staan op de parking. Dat zet danig neerwaartse druk op de kwaliteit in de opvangstructuren en vergt veel van het personeel dat zich elke dag opnieuw inzet. Toen ook het maximaal inzetten van de bestaande capaciteit niet volstond, werd gezocht naar noodopvangplaatsen in kazernes, sportzalen, daklozenopvang en uiteindelijk hotels. Deze noodopvang is uiteraard beter dan de straat maar zijn toch niet te vergelijken met de materiële hulp zoals die in de Opvangwet omschreven wordt en waarop elke asielzoeker recht heeft. Bijzonder problematisch is het uitblijven van degelijke juridische begeleiding voor de asielzoekers die niet in een reguliere opvangstructuur verblijven. De eerste dagen na het indienen van een asielaanvraag zijn cruciaal. Door het gebrek aan begeleiding weten sommige asielzoekers niet welke stappen zij moeten zetten en worden zij louter om administratieve redenen afgewezen bijvoorbeeld omdat ze niet komen opdagen voor hun interview, maar zij hebben de uitnodiging niet eens gekregen. Er moet een einde komen aan deze onhoudbare en onwettelijke situatie! Wij als opvangpartners kunnen niet langer aanzien dat honderden asielzoekers in nachtasielen worden ondergebracht, dat
honderden asielzoekers in containers of in bijgeplaatste bedden dienen te slapen, dat een paar honderd asielzoekers in goedkope hotels moeten overnachten. Wij hebben deze nefaste overbezetting van het opvangnetwerk al meermaals aangeklaagd. De reactie van de federale regering op onze alarmsignalen is ruimschoots onvoldoende. Wij eisen de onmiddellijke uitvoering van de opvangwet. Niet meer maar zeker ook niet minder. Asielzoekers hebben recht op de materiële hulp en de begeleiding die de opvangwet voorziet. Wij als opvangpartners zien maar één oplossing voor dit aanhoudende en structurele probleem en dat is de onmiddellijke uitbreiding van de opvangcapaciteit met een paar duizend bedden. We vragen u dan ook met aandrang meneer de Eerste minister, mevrouw en meneer de minister, om hier de nodige middelen voor te vrij te maken. Wij als opvangpartners zetten dit vandaag nogmaals op de agenda. We zullen dit blijven doen, zowel via de media en de politiek als op juridische wijze, tot er een structurele oplossing is voor dit structurele probleem. De opvangpartners, Pieter De Gryse, directeur Vluchtelingenwerk Vlaanderen Malou Gay, directrice-adjointe CIRE Theo Janssens, Voorzitter van de Afdeling OCMW’s van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten Claude Emonts, Président de la Fédération des CPAS de l’Union des Villes et Communes de Wallonie Michel Colson, Voorzitter van de Afdeling OCMW’s van de Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Christine Spaenjers, Socialistische Mutualiteiten, directrice Opvangcentrum Belle Vue Erezée Pr. D. Sondag-Thull, Administrateur général, Croix-Rouge de Belgique, Communauté Francophone Prof. Dr. Philippe Vandekerckhove, gedelegeerd bestuurder Rode Kruis-Vlaanderen Alsook: 1) Guido Vandebrouck, voorzitter Limburgs Steunpunt OCMW’s 2) Guido Vandebrouck, voorzitter OCMW Genk 3) Corné Meesters, secretaris Bilzen 4) Danny Smessaert, Schepen en voorzitter OCMW Eeklo 5) Baron Bernard della Faille d’Huysse, voorzitter OCMW Kruishoutem 6) Ineke Robijns, voorzitter OCMW Opwijk 7) Ingrid Meeus, voorzitter OCMW Temse 8) Lut Demeyer, voorzitter OCMW Vleteren 9) Dirk De Rouck, Schepen en voorzitter OCMW Erpe-Mere 10) Rik Kissembeek, voorzitter OCMW As 11) Wim Leerman, secretaris OCMW Geraardsbergen 12) Kristof Vanden Berghe, voorzitter OCMW Sint-Martens-Latem 13) Greet Claessens, Schepen en voorzitter OCMW Boechout 14) Harry Plettinx, voorzitter OCMW Westerlo 15) Daniel Stassart, voorzitter OCMW Geetbets 16) Steven Van den Heede, OCMW-raadslid Sint-Martens-Latem 17) Jos Stevens, voorzitter OCMW Balen
18) Kurt De Loor, voorzitter OCMW Zottegem en Vlaams Volksvertegenwoordiger 19) Hendrik Van Damme, voorzitter OCMW Harelbeke 20) Paul Van Wesenbeeck, voorzitter OCMW Zoersel Kristof Janssens, secretaris OCMW Zoersel 21) Ann Bollen, secretaris Oud-Turnhout 22) Gilbert Van Maele, voorzitter OCMW Melle 23) Georges Arnauts, voorzitter OCMW Glabbeek 24) Luc Ghyselbrecht, voorzitter OCMW Gistel 25) Wendy Heeren, voorzitter OCMW Zoutleeuw Pieter Vanhoutte, secretaris OCMW Zoutleeuw 26) Erwin Brys, voorzitter OCMW Puurs Ilse Waumans, secretaris OCMW Puurs 27) Lydie Jacobs, voorzitter OCMW Meeuwen-Gruitrode 28) Paul Storme, voorzitter OCMW Jabbeke 29) Marc Vanlerberghe, voorzitter OCMW Izegem Bart Desimpel, secretaris OCMW Izegem 30) Dirk Soentjes, secretaris OCMW Herentals 31) Jan Mortier, voorzitter OCMW OCMW Tielt 32) Willy Mertens, voorzitter OCMW Hamont-Achel Bart Rutten, secretaris OCMW Hamont-Achel 33) Hans Baetslé, voorzitter OCMW Waarschoot Bruno Van Maldegem, secretaris OCMW Waarschoot 34) Andrée Flahaut-Pouillon, voorzitter OCMW De Haan 35) Bart Brughmans, voorzitter OCMW Brasschaat Bruno Van Mengsel, secretaris OCMW Brasschaat 36) Fons Michiels, voorzitter Herentals 37) Jan Keirsebelik, voorzitter OCMW Mortsel Ria Van Put, secretaris OCMW Mortsel 38) Josée Vingerhoets, voorzitter OCMW Kontich Wim Verellen, secretaris OCMW Kontich 39) Mark Paelinck, voorzitter OCMW Poperinge Bart Vallaeys secretaris OCMW Poperinge 40) Bernard Vanmeerhaeghe, secretaris Dentergem 41) Ann Vandepeer, voorzitter OCMW Zandhoven 42) Marc Vanderstraeten, voorzitter OCMW Heusden-Zolder Felix Maes, secretaris OCMW Heusden-Zolder 43) Axel Boen, voorzitter OCMW Schelle Dirk Pauwels, secretaris OCMW Schelle 44) Herman Janssens, voorzitter OCMW Denderleeuw Greet Slagmulder, secretaris OCMW Denderleeuw 45) Willy Haspeslagh, voorzitter OCMW Sint-Katelijne-Waver 46) Theo Mertens, voorzitter OCMW Retie Mia Smeyers, secretaris OCMW Retie 47) Patrick Galle, secretaris OCMW Wetteren 48) Luc Van Looy, voorzitter OCMW Nijlen 49) Paul Van Autreve, voorzitter OCMW Wetteren 50) Marie-Rose Harnie, voorzitter OCMW Halle Ann Naert, secretaris OCMW Halle 51) Marie Lekens-Bosmans, voorzitter OCMW Heist-op-den-Berg Isabelle Sterckx, secretaris OCMW Heist-op-den-Berg 52) Leen Mertens, voorzitter OCMW Olen Patrick De Fré, secretaris OCMW Olen
53) Pascale Segers, voorzitter OCMW Dessel 54) Linda Wyckstandt, voorzitter OCMW Ruiselede 55) Micheline Pompen, voorzitter OCMW Pepingen 56) Franceska Verhenne, voorzitter OCMW Kortrijk 57) Geert De Meyer, secretaris OCMW Oudenaarde 58) Etienne Van Vaerenbergh, voorzitter OCMW Lennik Jos Nevens, secretaris OCMW Lennik 59) Rony Lentacker, secretaris OCMW Sint-Gilles-Waas 60) Lieve Struyf, voorzitter OCMW Schilde 61) Wim Peeters, voorzitter OCMW Lille 62) Nelly Vanderlinden, voorzitter OCMW Huldenberg Caroline Peters, secretaris OCMW Huldenberg 63) Katrien Blommaert, secretaris OCMW Kluisbergen 64) Josée Aert, voorzitter OCMW Merksplas 65) Marleen De Coster, secretaris OCMW Boutersem 66) Luc Faes, voorzitter OCMW Berlaar 67) Marc Van Gils, voorzitter OCMW Wuustwezel Frank Remy, secretaris OCMW Wuustwezel 68) Chantal Peeters, voorzitter OCMW Steenokkerzeel 69) Clement Alen, voorzitter OCMW Kortessem Maggy Nijs, secretaris OCMW Kortessem 70) Hilde De Sutter, voorzitter OCMW Oosterzele Marijke De Meyer, secretaris OCMW Oosterzele 71) Tony Baselet, voorzitter OCMW Hechtel-Eksel Johan Crijns, secretaris OCMW Hechtel-Eksel 72) Gie Goyvaerts, voorzitter OCMW Hove Rob Van den Audenaerde, secretaris OCMW Hove 73) Geert Galle, voorzitter OCMW Middelkerke Jan Van Parijs, secretaris OCMW Middelkerke 74) Christiaan Schoenmakers, voorzitter OCMW Vosselaar Kristin Damen, secretaris OCMW Vosselaar 75) Isabelle Plumat, directrice Fedasil Observatie- en Oriëntatiecentrum voor Niet-begeleide Minderjarige Vreemdelingen Neder-Over-Heembeek 76) Charlotte Vanderhaert, directrice Belgisch Comité voor de Hulp aan Vluchtelingen 77) Jeroen Scheir, Fedasil Centrumverantwoordelijke Opvangcentrum Ekeren 78) Ann Truyens, Fedasil directeur Opvangcentrum Arendonk 79) Jean Busby, Fedasil directeur Opvangcentrum Charleroi 80) Joan Ramakers, Fedasil directeur Opvangcentrum Broechem 81) Fabian Delobbe, Fedasil directeur Opvangcentrum Jodoigne 82) Gregory Bluck, Fedasil verantwoordelijke Transitcentrum Sint-Pieters-Woluwe 83) Sophie Van Balberghe, Fedasil adjunct-directrice en hoofd Juridische Dienst 84) Alain Vanoeteren, coördinator SSM Ulysse 85) Jan Rottiers, directeur De Overmolen vzw 86) Nicholas Genin, Fedasil directeur Opvangcentrum Pondrôme – Sugny 87) Vincent Pourbaix, Fedasil directeur Opvangcentrum Morlanwelz 88) Eric De Jonge, directuer Bon vzw Onthaalbureau 89) Gonzalo Dopchie, directeur Caritas 90) Patrick Verhoost, directeur maison d’accueil Aide aux Personnes Déplacées 91) Léo Dykmans, directeur Service Social de Solidarité Socialiste 92) Marie-Noëlle De Schoutheete, directrice Convivium