Nieuwsbrief voorzitter en secretarissen/directeuren week 46
17 maart 2014: Waterschapsdag De Waterschapsdag vindt in 2014 plaats op maandag 17 maart van 12:00 tot 16:30. Het thema is 'Waterschappen Internationaal: Brengen en Halen'. Zet de datum vast in uw agenda. Een officiële uitnodiging volgt nog.
Water Security and Peace Conference Op 14 en 15 november vond in het Vredespaleis de Water Security and Peace conferentie plaats. De waterschappen leverden ook een bijdrage aan de conferentie. Unievoorzitter Peter Glas hield een presentatie over het Water Governance Initiative van de OESO. Lida Schelwald-van der Kley, DB-lid van Zuiderzeeland, zat een deelsessie voor over decentralisatie van het waterbeheer. Tijdens deze sessie verzorgde bestuurslid Gerard Doornbos een inleiding over het waterschapsmodel, waarin onder meer de voordelen en de randvoorwaarden voor decentralisatie aan de orde kwamen. Keimpe Sinnema van Groot-Salland vertelde hoe het decentralisatieproces in Zuid-Afrika momenteel verloopt en welke rol de waterschappen daarbij spelen. In een andere deelsessie ging Henk Loijenga, de directeur van het NWB Fonds, in op de doelstelling en werkwijze van het fonds en vertelde over een project in Ethiopië. In het tijdschrift Water Governance verschijnt binnenkort een verslag van de conferentie.
Verslag wetgevingsoverleg Water Op maandag 18 november heeft de Tweede Kamer met minister Schultz de begroting van I&M besproken. De belangrijkste onderwerpen die aan de orde kwamen waren meerlaagsveiligheid, beschikbaarheid van zoet water, ontbreken van waterbewustzijn, medicijnresten in het oppervlaktewater en de gevolgen van de prijsbijstelling uit het Herfstakkoord voor het Deltafonds. De Kamerleden hebben 10 moties ingediend die op 26 november in stemming worden gebracht.
Inbreng begroting BZK In de week van 26 november staat de behandeling van de BZK-begroting op de agenda van de Tweede Kamer. Ter voorbereiding op het debat heeft de Unie van Waterschappen een notitie naar de Kamer gestuurd. De belangrijkste punten uit de notitie zijn: integriteit bij de waterschappen, digitale overheid, bestuurlijke inrichting van Nederland en het wetsvoorstel aanpassing Waterschapsverkiezingen. 1
Inbreng begroting BHOS In de week van 26 november staat de behandeling van de begroting Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking op de agenda van de Tweede Kamer. Ter voorbereiding op de behandeling zijn de Tweede Kamerleden geïnformeerd over de bezuiniging op het budget voor water in de begroting.
CWS Grondwaterbeheer voor natuur en landbouw Het Bosschap was aanwezig om uit te leggen hoe zij het grondwaterbeheer ervaren. Dit heeft vooral betrekking op de hoger gelegen waterschappen. De boodschap is om natuur mee te nemen in het grondwaterbeheer. Het uitgangspunt is dat het waterschap waterbeheerder is voor iedereen. De waterschappen werken onder andere samen met terreinbeheerders en natuurorganisaties. Innovatie Innovatie heeft als doel om het watersysteem beter en goedkoper te beheren. Ook is het een middel om de waterschapssector te profileren. Voor het watersysteem is de manier van samenwerken innovatief. De gouden driehoek is van belang; de vraag moet op de juiste manier geformuleerd worden, zodat het bedrijfsleven en wetenschap de juiste oplossingen kan bedenken. De bijeenkomst op 31 oktober met RWS werd positief ervaren. Position paper Deltabeslissingen In de eindfase van het Deltaprogramma worden de contouren steeds beter zichtbaar. De 3 position papers voor Veiligheid, Zoetwater en Nieuwbouw & Herstructurering (N&H) zijn samengevoegd tot één paper. De commissie steunt de papers voor Zoetwater en N&H, waarbij nog enkele opmerkingen werden gemaakt over de onderdelen voorzieningenniveau, financiering, achteruitgang en het normatieve karakter. Overige zaken - De commissie geeft de Unie mandaat om zo nodig samen met IPO een brief op te stellen voor I&M en EZ met de standpunten ten aanzien van de structuurvisie ondergrond en schaliegas. Dit betreft voornamelijk betere betrokkenheid bij activiteiten in het kader van de Mijnbouwwet en het onder Strong brengen en houden van schaliegas. - Alle aanwezige waterschappen geven aan te willen blijven investeren in de Nationale Databank Flora en Fauna, alleen Delfland beraadt zich nog. - Er wordt gevraagd om een dwingender karakter van de watertoets in de Omgevingswet. - Het opheffen van het scheurverbod voor waterschapswerken is door EZ afgewezen. De Unie zet zich in om dit alsnog voor elkaar te krijgen.
CWE Advies Vereniging van Zuiveringsbeheerders slibeindverwerking De CWE was het unaniem eens met het advies. U kunt het advies van de Vereniging van ZuiveringsBeheerders (VvZB) terugvinden op SharePoint bij de CWE agendastukken van 15 november. Ook vindt u op SharePoint een uitgebreid verslag van deze vergadering. Lessen uit RWZI-Raalte Hoe zijn vanaf oktober 2012 de gevolgen van de ontploffing bestuurlijk opgepakt: aandachtspunten over onder andere meer openheid naar de media, de verzekeringsdekking en de rol van de bestuurder in het veiligheidsbeheerssysteem.
2
Brancherapportage Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer (BVZ) 2012 Er is ingestemd met brancherapportage Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2012 en de wijze waarop resultaten naar buiten worden gebracht en het openstellen van data uit de BVZ voor derden via de website. Position paper microverontreinigingen Samen met Vewin wordt in gesprek gegaan met I&M over de aanpak van microverontreinigingen en om aan te dringen op een actief beleid, gericht op bronmaatregelen. Platform duurzame glastuinbouw (PDG) 2014 e.v. en andere glastuinbouwzaken Er is kritisch kennisgenomen van de ontwikkelingen en Unie-inzet wat betreft financiering van de ondersteuning PDG en besluitvorming door de stuurgroep. Er is behoefte aan praktische resultaten. Zonnepanelen burgers op waterschapsterreinen Er wordt eerst gekeken naar kansrijkheid met behulp van een haalbaarheidsverkenning. In januari wordt aan de hand van de resultaten van de pilots bezien of het in de Innovatieagenda wordt opgenomen.
Werkgeverschap belicht in IMPULSE Binnenkort komt IMPULSE uit, het relatiemagazine van Raet. In IMPULSE komen bestuurders, beslissers en experts uit de decentrale overheid en het onderwijs aan het woord. Zij delen de actuele uitdagingen voor hun organisaties en de HR-koers die ze varen. In dit magazine staat ook een interview met Ingrid Blom van de Unie van Waterschappen. Zij geeft daarin aan hoe een cao en toonaangevend werkgeverschap bijdragen aan de taken en ambities van de sector.
Ad hoc commissie Muskus- en Beverratten De commissie sprak over het onderdeel objectbescherming van de veldproef Muskusratten. Onder voorbehoud van een positief DB-besluit van de betrokken waterschappen is besloten om dit onderdeel van de veldproef in Lelystad en Dinteloord te houden. De uitwerking gebeurt de komende maanden in samenwerking met Zuiderzeeland en Brabantse Delta. Aandachtspunten bij de uitwerking zijn communicatie en een schaderegeling. Het uitgewerkte voorstel komt terug in de volgende CMB-vergadering. De CMB adviseert aan de CWK om de ad hoc commissie Muskus- en Beverratten tot het einde van de veldproef Muskusratten te laten voortbestaan en dan opnieuw te evalueren of de commissie gehandhaafd blijft.
Op onze website Aanbieding update feitenonderzoek waterketen Pilot Overheidsvordering succesvol afgerond Bezoek Spanish Trappers Association aan Nederland Innovaties van waterschappen op Innovatie Estafette 2013 Duurzame energie van waterschappen biedt veel kansen
3
Nieuwsbrief voorzitter en secretarissen/directeuren week 47
Regiobijeenkomsten over OECD-rapport Het Uniebestuur heeft besloten om naar aanleiding van het OECD concept-rapport een aantal regiobijeenkomsten te organiseren om waterschappen bekend te maken met de inhoud van het rapport en om van gedachten te wisselen over het vervolg. Hiermee wordt vooruit gekeken over maart 2014, het publicatiemoment van het rapport, heen. De bijeenkomsten staan open voor bestuurlijke en ambtelijke deelname. De bijeenkomsten vinden plaats op 14 januari om 15:00 bij Groot Salland, 15 januari om 15:00 bij Aa en Maas en 21 januari 15:00 bij AGV/Waternet. Meer informatie over de bijeenkomsten volgt nog.
Behandeling Wet Hof en Schatkistbankieren in Eerste Kamer Op 26 november heeft de Eerste Kamer de wetsvoorstellen Houdbare Overheidsfinanciën (HOF) en Schatkistbankieren tegelijk behandeld. De Eerste Kamerleden besteedden veel aandacht aan de positie van de decentrale overheden. Twee thema’s waren daarbij dominant: - investeringen van decentrale overheden die niet teveel beperkt moeten worden - de vraag of EU-afspraken over houdbare overheidsfinanciën wel een inperking van de autonomie van decentrale overheden rechtvaardigen. Een aantal fracties sprak over het door de Tweede Kamer verworpen amendement van Tweede Kamerlid Koolmees om sancties uit het huidige voorstel te vervangen door bestuurlijke afspraken over een verbeterpakket. Volgens minister Dijsselbloem leiden de wetsvoorstellen niet tot aantasting van de investeringen. Mocht dit wel het geval zijn, dan zal dat blijken uit de evaluatie die in 2015 uitgevoerd wordt. De minister gaf aan dat er wat betreft Wet Hof geen sprake is van aantasting van de autonomie van decentrale overheden. Bij het Schatkistbankieren ligt dit volgens de minister anders, maar hij heeft de Kamer toegezegd om dat punt mee te nemen in de evaluatie van het wetsvoorstel. Verder heeft hij de Eerste Kamer toegezegd om, na aanname van deze wetsvoorstellen, in de eerste helft van 2014 te komen met een wetsvoorstel om het amendement Koolmees alsnog in de wet op te nemen, waardoor de sancties komen te vervallen. Dinsdag 3 december stemt de Eerste Kamer over de voorstellen.
1
Afsprakenlijst watergerelateerde MIRT-projecten Tijdens het begrotingsoverleg Water op 18 november stonden ook de watergerelateerde MIRT-projecten geagendeerd. Voorafgaand aan de begrotingsbehandeling zijn bestuurlijke overleggen geweest tussen waterschappen en het ministerie van I&M over watergerelateerde MIRT-projecten. In de bijlage bij deze nieuwsbrief vindt u de lijst met afspraken die uit de bestuurlijke overleggen zijn gekomen.
Medewerkersonderzoek waterschappen van start Op 10 maart 2014 start bij 14 waterschappen een medewerkersonderzoek. Begin mei 2014 zijn de uitkomsten bekend. Een van de afspraken is dat de waterschappen gezamenlijk met de uitkomsten aan de slag gaan. De voordelen van het gezamenlijk laten uitvoeren van een MTO zijn: - kostenbesparing: een lagere prijs per waterschap voor deelname; - mogelijkheden om te benchmarken binnen en buiten de waterschapssector; - mogelijkheden voor maatwerk op sectorniveau; - leren van elkaars kennis en ervaring. Deelname biedt de mogelijkheid om naast de standaard vergelijkingen ook scores te vergelijken tussen waterschappen en om vergelijkingen te maken voor specifieke groepen. Een gezamenlijk MTO levert een bijdrage aan de uitvoering van de afspraak ‘Investeren in menselijk kapitaal’ zoals vastgelegd in het Bestuursakkoord Water en is input voor de gezamenlijke arbeidsmarktcommunicatie. De deelnemende waterschappen maken afspraken in welk jaar het volgende gezamenlijke onderzoek wordt uitgevoerd.
Samenwerking decentrale overheden bij werkgeverszaken De Unie, het IPO en de VNG hebben in de afgelopen jaren op het gebied van werkgeverszaken steeds meer de samenwerking met elkaar gezocht. De koepelorganisaties hebben zich de vraag gesteld of deze samenwerking kan worden geïntensiveerd en hoe dit eventueel kan worden vormgegeven. Verdergaande samenwerking moet bijdragen aan verbeterde dienstverlening, efficiëntere werkverdeling, vermindering van de kwetsbaarheid en verlagen van de kosten. Dit jaar hebben de koepels zich door het CAOP laten adviseren over deze samenwerking en het doorgroeien naar één cao voor decentrale overheden. Het Uniebestuur onderschrijft het uitgebrachte advies. Zij wil zorgvuldig doorgroeien en vindt dat de stappen: - gezamenlijke visievorming door sociale partners - de contouren van een gezamenlijke cao - de inrichting van de zeggenschap hierover in deze volgorde genomen kunnen worden. Het Uniebestuur wil de uitkomsten van de tweede en derde stap terug zien op haar agenda. Het Uniebestuur onderkent dat de sector waterschappen voorop lopen op het terrein van arbeidsvoorwaarden en arbeidsrelaties. Bovenstaande ambities moeten zodanig vorm krijgen dat het toonaangevend werkgeverschap van de sector behouden blijft.
2
Op onze website Behandeling Wet Hof en Schatkistbankieren in Eerste Kamer Waterschappen sterk vertegenwoordigd op Innovatie-estafette Zelftest Informatieveiligheid van Taskforce BID
3
BIJLAGE 1:
AFSPRAKENLIJST BESTUURLIJK OVERLEG MIRT 2013 OVER DE
WATERGERELATEERDE MIRT-PROJECTEN Zuidvleugel / Zuid-Holland MIRT-onderzoek Meerlaags Waterveiligheid Dordrecht Regio en rijk starten na afronding van het lopende Delta-experiment een MIRT-onderzoek Meerlaags Waterveiligheid Dordrecht, waarbij de haalbaarheid en het concept van een zelfredzaam eiland nader uitgewerkt wordt. Daarbij wordt specifiek aandacht gegeven aan de rolverdeling tussen de overheden, de besluitvormingssystematiek en de verankering in het lokale, regionale en nationale veiligheidsbeleid; Het Rijk zal daarbij betrokken zijn om de mogelijkheden te onderzoeken om binnen haar verantwoordelijkheden de kansen voor een zelfredzaam eiland te vergroten. De uitvoering van het MIRT-onderzoek heeft geen invloed op de uitvoering van lopende dijkversterkingsprojecten (in het kader van Hoogwaterbeschermingsprogramma 2).
Noordvleugel Pilot/MIRT onderzoek Marken Er wordt een MIRT-onderzoek gestart naar mogelijke alternatieven voor dijkversterking door toepassen van meerlaagsveiligheid. Dubbeldoelstelling voor dit pilot project is: een maatwerkoplossing voor de waterveiligheid op Marken en kennis en ervaring opdoen voor de toepasbaarheid van meerlaagsveiligheid ook in andere situaties. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma 2 (HWBP-2) project wordt voor de duur van de pilot ‘on hold’ gezet. Het HWBP-2 budget van € 21,3 miljoen wordt gereserveerd als (een van de) financieringsbronnen voor de maatwerkoplossing, dan wel als terugvaloptie voor een traditionele oplossing. In de loop van 2015 zal de Minister van IenM op basis van de uitkomsten van de pilot meerlaagsveiligheid een besluit nemen over de wijze waarop de waterveiligheid in Marken wordt geborgd. De aanpak, die in het regionaal bestuurlijk overleg is overeengekomen, wordt vastgesteld.
Limburg Gebiedsagenda programma Maas Hoewel thans in de regio wordt gesproken over overstromingskans zal de beslissing over “overstromingskans” in plaats van “overschrijdingskans” formeel in het kader van het Deltaprogramma worden genomen (medio 2014). Onderdeel van de aanpak zal tevens bestaan uit het kritisch nalopen of alle gebieden echt goed beschermd zijn. Rijk en regio hebben zich ten doel gesteld om de hoogwaterbescherming in 2020 gerealiseerd te hebben
Afsprakenlijst watergerelateerde onderwerpen Bestuurlijke Overleggen MIRT 2013
Oost Nederland Deltaprogramma Een voorstel voor programmering en prioritering van maatregelen maakt onderdeel uit van het Deltaprogramma. Hiervoor zijn enkele kansrijke ontwikkelingen besproken, die n.a.v. de Deltabeslissingen volgend jaar geagendeerd kunnen worden voor verdere besluitvorming. De Minister constateert dat via Deltaprogramma Rivieren in de regio draagvlak voor ingrijpende maatregelen wordt gecreëerd. Provincies werken samen met het ministerie van IenM, waterschappen en gemeenten in het Deltaprogramma de kansrijke projecten verder uit en gaan na welk instrumentarium ingezet kan worden. Besluitvorming over concrete maatregelen is nu nog niet aan de orde. De Minister zal snel haar reactie geven op het advies van de Deltacommissaris. WaalWeelde Rijk en regio zijn het eens over: Grondstrategie: Op project niveau wordt voor Fluvia Tiel, de realisatie van een klimaatdijk bij Tiel, de inbreng van rijksgrond gecoördineerd. WaalWeelde breed wordt met RVOB en DLG gewerkt aan een gezamenlijke grondstrategie voor al het publieke grondbezit langs de Waal. Hiermee geeft WaalWeelde een aanzet voor de afstemming met de rijksvastgoedopgave. Omdat de hoogwatergeul bij Varik een grote bijdrage levert aan de klimaatopgave en raakt aan het Hoogwaterbescherminsgprogramma, er kansen zijn voor gebiedsontwikkeling en er nu in het kader van WaalWeelde draagvlak ontstaat in de regio, zal de provincie deze maatregel iom waterschap, de gemeente en andere partijen in het Deltaprogramma nader uitwerken. Zo is na de Deltabebeslissingen volgend jaar informatie beschikbaar om, als er zicht op financiering bestaat, te kunnen beslissen over de start van een MIRT verkenning. Ingrepen kunnen leiden tot aanzanding in de rivier. Voor RWS is dit een belangrijk criterium waarop getoetst wordt bij vergunningverlening. De provincie zoekt vanuit haar nieuwe rol in het beheer van natuur actief de samenwerking met RWS, DLG en natuurbeherende organisatie. Gezamenlijk doel van de organisaties is om het beheer van de uiterwaarden efficiënter te organiseren, de situatie voor eigenaren eenvoudiger te maken en natuur- en veiligheidsdoelen goed op elkaar af te stemmen. IenM en EZ ondersteunen deze aanpak en zullen bijdragen aan dit project. IJssel-Vecht Delta Voor de IJssel-Vecht Delta zal een MIRT onderzoek worden gestart waarin een overkoepelende strategie voor het gehele gebied wordt uitgewerkt. Hierbij gaat het om het verkennen van de mogelijkheden voor meerlaagsveiligheid voor de lange termijn, gericht op een optimalisatie van maatregelen, de ruimtelijke inrichting, de governance en financieringsmogelijkheden. De regio zal hiervoor samen met het rijk een Plan van Aanpak opstellen. De lopende en geprogrammeerde (n)HWBP projecten worden hiermee niet doorkruist; de bestaande afspraken hierover blijven in stand. De regio is de trekker van het onderzoek. Het rijk levert, als een van de stakeholders, een bijdrage in de vorm van capaciteit en een bijdrage in de plankosten van het onderzoek.
Afsprakenlijst watergerelateerde onderwerpen Bestuurlijke Overleggen MIRT 2013
Noord Nederland Economie en Ecologie Eems-Dollard in balans Rijk en regio starten gezamenlijk met een MIRT-onderzoek ‘Economie en Ecologie Eems-Dollard in balans’. Het MIRT-onderzoek wordt gezamenlijke gefinancierd (Rijk-regio 50/50%). Het Rijk is trekker van het onderzoek. De uitkomsten van het MIRT onderzoek worden gebruikt om invulling te kunnen geven aan de Nederlandse strategie in de totstandkoming van een bilaterale samenwerking met Duitsland voor het ecologisch herstel van de Eemsdelta. Rijk en regio zullen de uitkomsten van het MIRT-onderzoek benutten om in Economie & Ecologie-verband toe te werken naar een afsprakenkader + financieringsstrategie voor herstelmaatregelen in het Nederlandse deel van het Eems-Dollard-estuarium. Afsluitdijk: verruiming sluizencomplex Kornwerderzand Rijk en regio zijn van mening dat de mogelijkheden voor een aanpassing van de sluis een belangrijk aandachtspunt is bij de planuitwerking van het project Afsluitdijk. Het Rijk zal dit belang meenemen in de afweging van de varianten voor de aanpassing van de sluis Kornwerderzand in het project Afsluitdijk. De variantenafweging vindt in het komende jaar plaats. Daar is de regio bij betrokken. Rijkswaterstaat zal (op korte termijn) samen met de regio bekijken of en hoe een door de regio gewenste oplossing mogelijk is. o
RWS is bereid variant 1B door een ingenieursbureau te laten uitwerken parallel aan de planuitwerking die nu loopt.
o
De kosten (indicatie € 250.000) worden door de regio betaald en zijn uiterlijk 1 januari 2014 geregeld.
o
De meerkosten t.o.v. de voorkeursvariant van het Rijk (keersluis Kornwerderzand) worden geregeld door de regio.
Het Rijk is verantwoordelijk voor de financiering van de kosten voor de waterveiligheid. De regio draagt zorg voor de financiering van de extra plan- en realisatiekosten die optreden bij variant 1B. Rijk en regio maken op korte termijn een nadere afspraak over de uiterste datum waarop de regio de financiering van de extra realisatiekosten zal hebben geregeld. Uitgangspunt is dat de planning niet negatief wordt beïnvloed. Voorkomen moet worden dat door verder uitstel het project Afsluitdijk vertraging oploopt.
Zuidwestelijke Delta/Zeeland Gebiedsopgave Deltawateren & Kust Conform eerdere afspraken wordt dit onderwerp besproken in het bestuurlijk overleg van de minster met de Stuurgroep Zuidwestelijke Delta Rijk zegt toe om de hoofdwaterkeringen goed te onderhouden. Tidal Test Centre Grevelingendam (TTC) en besluit Flakkeese Spuisluis De minster besluit om de Flakkeese Spuisluis in werking te stellen als proeflocatie voor het Tidal Test Centre Grevelingendam (TTC) en hiervoor € 5 mln beschikbaar te stellen. Regio en private partijen worden in staat geacht om het Tidal Test Centre te bouwen; Een dergelijk project is van meerwaarde
voor het ontwikkelingstraject van een getijcentrale
in de Brouwersdam.
Afsprakenlijst watergerelateerde onderwerpen Bestuurlijke Overleggen MIRT 2013
MIRT verkenning zandhonger Oosterschelde Door de provincie (trekker), Natuurmonumenten, Nationaal Park Oosterschelde en het rijk (IenM en EZ) wordt een financieringsvoorstel ontwikkeld, met daarin een verdeelsleutel voor de kosten van de aanpak van de Roggenplaat; Het resultaat hiervan wordt uiterlijk in het BO MIRT-Zeeland van 2014 betrokken bij de besluitvorming over het vervolg van de aanpak van de zandhonger in de Oosterschelde; November aanstaande worden de ontwerp-rijksstructuurvisie en bijbehorende stukken ter inzage gelegd, zodat de reacties hierop eveneens bij de vervolgaanpak van dit project kunnen worden betrokken.
Afsprakenlijst watergerelateerde onderwerpen Bestuurlijke Overleggen MIRT 2013
