OOSTERWEELVERBINDING De stand van zaken © THV Rots
insert_v4.indd 1
20/03/14 12:29
MASTERPLAN 2020 Het ruimere plaatje
OOSTERWEELVERBINDING Het plan
In 2000 lanceerde de Vlaamse overheid het Masterplan 2020, met ambitieuze doelen. Het verkeer in en rond Antwerpen moet vlotter, met minder files of sluipverkeer. De wegen moeten veiliger, met minder ongelukken. De stad moet leefbaarder worden voor iedereen. Er werd al veel gerealiseerd en er staat nog meer op stapel.
De Oosterweelverbinding moet de verkeersknoop rond Antwerpen ontwarren. De nieuwe noordelijke Ring verbindt de knooppunten Linkeroever, Oosterweel, Groenendaallaan en Schijnpoort met tunnels en sleuven. De Oosterweelverbinding houdt ook veel sluipverkeer uit de stad en uit Burcht en Zwijndrecht, waardoor het er aangenamer wonen wordt.
MEER OPENBAAR VERVOER, GEMAKKELIJKER OVERSTAPPEN • Sinds 2005 rijdt tram 3 van Zwijndrecht naar Merksem. • Sinds 2012 rijdt tram 5 van Linkeroever naar Wijnegem en tram 15 naar Boechout. • Vanaf 2015 komt er een sneltram van het stadscentrum naar de park-and-ride in Wommelgem. • Tegen 2016 rijden er trams op het Eilandje, en tegen 2018 op de Noorderleien en de Noorderlaan, waar aan de A12 een grote park-and-ride komt. • Tegen 2020 kan je met de tram naar Wilrijk, Kontich en naar Beveren. MEER FIETSPADEN • Tegen 2015 zijn er fietsroutes door de haven en richting Burcht. • Tegen 2016 is er een veilige verbinding tussen het Ringfietspad en Hemiksem. • Tegen 2017 ligt er langs beide zijden van de volledige Singel een veilig fietspad. • Tegen 2018 verbindt een fietsroute alle districten buiten de Ring. • Tegen 2020 verbindt een fietsgordel Edegem, Hove, Boechout, Wommelgem, Wijnegem en Schoten.
X Meer info op www.hoevlothet.nu
Knokke
E
Beveren
MEER VRACHTVERKEER OVER WATER • Het Albertkanaal wordt breder en krijgt hogere bruggen. • Een aantal havensluizen worden aangepast aan grotere schepen. MINDER FILES OP DE RING • Tegen 2022 maakt de Oosterweelverbinding de Antwerpse Ring rond, zodat niet al het verkeer door de Kennedytunnel moet. • Voor het verkeer dat langs de E313/E34 uit Hasselt of Eindhoven komt, komt er een betere verbinding met de E19: de A102 wordt een tunnel richting Breda, de Krijgsbaan (R11bis) wordt een tunnel richting Brussel. Het plan is dat tegen 2020 de helft van alle verplaatsingen in de regio met het openbaar vervoer, de fiets of te voet gebeuren. Zo gaat iedereen erop vooruit: de stad, de rand, de haven en alle inwoners van de Antwerpse regio.
Van Linkeroever tot aan de Ring komt 6,4 kilometer nieuwe snelweg, en 9,1 kilometer wordt vernieuwd. Het grootste deel van dit traject komt in sleuven, en 4,75 kilometer komt onder de grond of onder water.
nt Ge
sleuven tunnels
X Meer info op www.antwerpen.be > zoek op ‘Masterplan 2020’
insert_v4.indd 2
20/03/14 12:29
Rotterdam
A12
Br ed a
Liefkenshoektunnel
E19
Haven
Oosterweelknooppunt
Noorderlaan
A12
Merksem
Luchtbal
Ame rikad ok
Gro en en da all aa n
Kanaaltunnel
Noordkasteel
Scheldetunnel
E34
1
slikken en schorren Blokkersdijk
Eilandje
Linkeroever
Zwijndrecht
g we ale lok
No or de rsi ng el
Deurne A
Waterzuiveringsstation
Rivierenhof Galgenweel
E17
Burcht
4
Lo rt br Schijnpoo oe k i ele ov kh Ee
eren
Dam Park Spoor Noord
Waaslandtunnel
Middenvijver
3
n Te
Sint-Ann a bos
Wijnegem
leien Noorder
Vlietbos E34
2
Albertkanaal
Burchtse Weel
Stads park
E34
Wommelgem
E313 Hasselt Luik Turnhout Eindhoven
J.F. Kennedytunnel
Ring
Krij gsb aan
l ge Sin
E17
Ring
A12
Nachtegalenpark
E19
R11bis
Wilrijk
Boechout
Hemiksem
insert_v4.indd 3
Brussel
Kontich
20/03/14 12:29
Noordkasteel
1. LINKEROEVER
Scheldetunnel slikken en schorren
Al het verkeer dat uit Gent of uit het Waasland komt, rijdt nu door de Kennedytunnel. In 2022 zijn er vier opties. • Wie de stad in wil, neemt het best de tram of de fiets. De parkand-ride-and-bike op Linkeroever wordt veel groter dan nu. • Wie met de auto de stad in moet of richting Brussel (A12/E19) wil, kan door de Kennedytunnel. • Wie naar Eindhoven, Turnhout (E34), Luik of Hasselt (E313) wil, kiest de snellere route door de Oosterweeltunnel. • Wie richting Rotterdam of de haven (A12/E19) moet, neemt de Liefkenshoektunnel. Vrachtwagens zullen zo ver mogelijk van de stad geleid worden met een gevarieerde tolheffing.
Blokkersdijk
Vlietbos
E34
Sint-Ann a bos
Waaslandtunnel
Middenvijver
Linkeroever
Zwijndrecht
g we ale lok
Galgenweel
E17
Burcht
Burchtse Weel
J.F. Kennedytunnel
De verkeersknopen op Linkeroever worden helemaal opnieuw aangelegd en zo veel mogelijk aan het zicht onttrokken. • Het knooppunt met de E17 naar Gent wordt compacter. • Aan de Kennedytunnel verdwijnen de gevaarlijke linkse opritten voor het verkeer dat van de E34 of van Linkeroever komt.
© Noriant
Ook voor fietsers komt er een derde tunnel onder de Schelde. • Tussen Zwijndrecht en Linkeroever komen er fietsverbindingen met de nieuwe Scheldetunnel. • Tussen Linkeroever en het Oosterweelknooppunt wordt er in totaal 9 kilometer nieuw fietspad aangelegd.
© TV SAM
Het sluipverkeer wordt teruggedrongen. • Vlak naast de E17 en de E34 in Zwijndrecht komt een nieuwe weg om het lokaal verkeer vlotter op de snelweg te krijgen. • De nieuwe op- en afritten dienen enkel voor lokaal verkeer richting Burcht, Zwijndrecht en Linkeroever. • De Waaslandtunnel dient nog enkel voor lokaal verkeer tussen Linkeroever en het stadscentrum.
SCHELDEPARK LINKEROEVER Het Sint-Annabos, Middenvijver, Blokkersdijk en het Vliet worden met elkaar verbonden, met extra investeringen in natuur. Ter hoogte van het Sint-Annabos worden de dijken van de Schelde verlegd om plaats te maken voor een slikken- en schorrengebied (12 hectare) en een overstromingsbos (6 hectare). Ecoducten, ecotunnels, beekjes en fiets- en wandelpaden verbinden de versnipperde groenzones tot één geheel. Er komen extra fietspaden en veel ruimte voor recreatie.
De knooppunten met de E17 naar Gent en de E34 naar Knokke worden compacter.
insert_v4.indd 4
20/03/14 12:29
© Noriant
2. SCHELDETUNNEL EN OOSTERWEELKNOOPPUNT
De Scheldetunnel gaat op Linkeroever onder de grond tussen het natuurgebied Blokkersdijk en het Sint-Annabos.
De Scheldetunnel gaat op Linkeroever onder de grond tussen het natuurgebied Blokkersdijk en het Sint-Annabos, en komt boven aan het Noordkasteel. De tunnel is 1,8 kilometer lang, heeft drie rijstroken in elke richting, en een aparte koker voor fietsers en voetgangers. • Ter hoogte van het kerkje van Oosterweel komt het Oosterweelknooppunt met op- en afritten naar de haven, het Eilandje en het noorden van de stad. Dit knooppunt is erg belangrijk om de haven te ontsluiten en vrachtvervoer weg te houden van de stad. • Fietsers die via de Scheldetunnel naar Oosterweel rijden kunnen snel naar Oosterweelknooppunt de haven en het Eilandje. Er komt ook een vlotte verbinding met de Ame rikad Scheldekaaien. In totaal wordt hiervoor ok 6 kilometer extra fietspad aangelegd. Kanaaltunnel Noordkasteel • De vijver aan het Noordkasteel Scheldetunnel wordt behouden en een deel van de Eilandje fortomwalling wordt ingepast in het Oosterweelknooppunt. nt-Ann a bos
3. KANAALTUNNEL
De kanaaltunnel heeft vier kokers met elk twee rijstroken en een pechstrook. Hij vertrekt aan het Amerikadok, ligt in het Albertkanaal en splitst ter hoogte van de Noorderlaan in twee tunnels die aansluiten op de Ring. De tunnel richting haven en Breda loopt onder de Groenendaallaan en komt boven ter hoogte van de Luchtbal. De andere tunnel sluit aan op de Ring in de omgeving van het Sportpaleis en gaat richting Hasselt, Eindhoven, Turnhout, Luik of Brussel.
Ter hoogte van de Groenendaallaan kan het verkeer op en van de Ring richting Breda en richting Kennedytunnel.
Merksem Luchtbal
Gro en en da all aa n
Kanaaltunnel Noordkasteel
De gedeeltelijke overkapping en insleuving van de noordelijke Ring komt de leefbaarheid in de stad sterk ten goede. In de omliggende woonwijken verbetert de luchtkwaliteit, is er minder lawaai, en komt er weer meer open ruimte en groen. In totaal krijgen de Antwerpenaars 26 hectare of 36 voetbalvelden extra groengebied.
Eilandje Dam Park Spoor Noord
N leien Noorder
Waaslandtunnel
© THV Rots
De eerste versie van de Oosterweelverbinding dateert van 2005. Eén van de blikvangers werd de Lange Wapperbrug. Die werd door de Antwerpenaar weggestemd in het referendum van 2009. Dat viaduct wordt in de huidige plannen vervangen door tunnels. Die verbinden het Oosterweelknooppunt met de Antwerpse Ring.
Wat
insert_v4.indd 5
20/03/14 12:29
© THV Rots
Vlak naast het Sportpaleis komt over de Ring een nieuw stedelijk plein van bijna 1 hectare met veel groen. Gro en en da all aa n
anaaltunnel
4. SCHIJNPOORT
Albertkanaal
Ijzerlaan
je
laan Noorder
No or de rsi ng el
n hoflaa oppen Bissch
Deurne
i ele ov kh Ee
Park Spoor Noord
Lo rt br Schijnpoo oe k n Te
Om de kanaaltunnel te laten aansluiten op de Ring, verdwijnt het viaduct van Merksem. De Ring komt in een sleuf, en in tunnels onder het Albertkanaal, de Groenendaallaan in Merksem, en het Schijnpoort aan het Sportpaleis. Er komen aan het waterzuiveringsstation ook nieuwe op- en afritten in alle rijrichtingen. Zo kan het verkeer vlot vanop de Ring naar de E313, de Bisschoppenhoflaan en de Noordersingel en omgekeerd. Dit vermindert het sluip- en vrachtverkeer in DeurneNoord en Merksem.
Dam
Waterzuiveringsstation
E313
Rivierenhof
Ring
© TV Makh
© THV Rots
© THV Rots
Stads park
De IJzerlaanbrug wordt afgebroken om het Albertkanaal te verbreden en meer ruimte te geven aan de binnenvaart. In de plaats komt er een brug voor fietsers en voetgangers. © TV Makh
Het vervuilde Lobroekdok wordt gesaneerd en de wal wordt omgevormd tot een groene kade naast het water.
insert_v4.indd 6
De IJzerlaan wordt een vlotte verbinding tussen de Singel en de Noorderlaan en krijgt ook een kanaal en drie bomenrijen.
20/03/14 12:29
OOSTERWEELVERBINDING I MEER DAN VERKEER Veel mensen hebben veel vragen over de Oosterweelverbinding. Dat is niet verwonderlijk bij zo een ingrijpend plan met zo’n grote impact. Jan Van Rensbergen, CEO van de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel, overloopt voor u een aantal kritieke punten.
Jan Van Rensbergen: “Alle studies wijzen uit dat het verkeer in en rond Antwerpen zal toenemen. Toch zorgt de nieuwe Oosterweelverbinding voor een betere luchtkwaliteit. Vooral op de zuidelijke Ring zal dat merkbaar zijn, omdat er minder verkeer door de Kennedytunnel komt. Omdat er meer verkeer naar het noorden wordt geleid, zetten we daar extra in op maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Zo worden bijvoorbeeld de uitlaatgassen aan de tunnelmonden opgevangen.”
FIJN STOF
Jan: “Fijn stof is een ernstig probleem in heel Vlaanderen. De oorzaken zijn heel divers: industrie, verwarming van huizen, landbouw en natuur, scheepvaart, enzovoort. In 2010 onderzocht de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) de oorsprong van fijn stof. Op Luchtbal was het verkeer verantwoordelijk voor 3,7 procent, op Linkeroever voor 1,4 procent. Bij de Oosterweelverbinding worden maatregelen genomen om zo veel mogelijk fijn stof op te vangen. Het probleem ten gronde aanpakken, vergt een hele waaier van maatregelen op Vlaams, federaal en Europees niveau.”
GELUID
Jan: “De nieuwe tunnels en sleuven zorgen voor heel wat minder geluidsoverlast in Merksem, Deurne-Noord en in de wijken Luchtbal en Dam. Er komt overal een geluidsarm wegdek. Op Linkeroever komen er aarden wallen die het geluid dempen. En waar er geen plaats is voor wallen, komen er geluidsschermen.”
insert_v4.indd 7
ZUIDELIJKE RING
Jan: “Aan het zuidelijke deel van de Ring verandert niets, maar de situatie wordt er wel beter. Door de omleiding van het doorgaand verkeer wordt het minder druk in de Kennedytunnel. Dat komt de leefbaarheid en de verkeersveiligheid in het zuidelijk deel van de stad ten goede.”
OVERKAPPING
Jan: “Veel Antwerpenaars dromen ervan om de huidige Ring volledig te overkappen. Het ontwerp van de Oosterweelverbinding houdt daar rekening mee. De sleuven die in de plaats komen van het viaduct van Merksem, kunnen overkapt worden. Dat gebeurt nu alvast aan het Sportpaleis, waar boven op de Ring een groot plein komt. Of de Ring volledig kan worden overkapt, staat los van de huidige Oosterweelverbinding.”
dat het verkeer en zeker het vrachtverkeer naar de juiste tunnel wordt geleid. Hoe verder die tunnel van de stad ligt, hoe goedkoper hij moet zijn om erdoor te rijden. De Kennedytunnel blijft wel tolvrij voor personenwagens.”
VERKEERSKNOOP SCHIJNPOORT
Jan: “De verkeersknoop aan het Sportpaleis is vandaag een warboel. Die knoop ontwarren kost iets meer ruimte dan vandaag. Maar op de op- en afritten na, komt alles in een tunnel of een sleuf, waardoor de impact op de omgeving verkleint. Er komt een eenvoudige aansluiting, met op- en afritten in de twee rijrichtingen aan het Sportpaleis en aan het waterzuiveringsstation. Zo komt het verkeer sneller op de snelweg en vermindert ook het sluip- en vrachtverkeer in DeurneNoord en Merksem.”
SINT-ANNABOS
Jan: “Tijdens de bouwperiode verdwijnt een groot deel van het Sint-Annabos om plaats te maken voor de werf. Het bos wordt in fasen gekapt, om zo lang mogelijk een groene buffer te behouden. Nog voor het einde van de werken wordt al een nieuw bos geplant met inheemse bomen en struiken. Er komt ook een extra slikken- en schorrengebied langs de Schelde. Het resultaat wordt een waterrijk bos met hoge natuurwaarde, verbonden met het andere groen op Linkeroever.”
TOL
Jan: “Het hele tunnelproject kan enkel betaald worden als we ook tol heffen. We bekijken nog hoeveel er in de Kennedytunnel, de Oosterweeltunnel en de Liefkenshoektunnel betaald moet worden. Belangrijk is
© THV Rots
LUCHTKWALITEIT
Aan het waterzuiveringsstation komen nieuwe op- en afritten.
20/03/14 12:30
WAT GEBEURT WANNEER? 10 februari 2014 goedkeuring plan-MER
najaar 2015 openbaar onderzoek stedenbouwkundige vergunning
16 juni 2014 start openbaar onderzoek GRUP zomer 2014 openbare onderzoeken voorbereidende werken
begin 2015 start voorbereidende werken
eind 2016 start werken Oosterweelverbinding eind 2022 einde van de werken
najaar 2016 einde voorbereidende werken
Voor de bouw van de Oosterweelverbinding kan starten, moeten er nog heel wat procedures worden doorlopen en moet het ontwerp nog concreter worden. De eerste stap, het plan-MER, is inmiddels afgerond. Bij elke volgende stap krijgt u opnieuw inspraak.
1. HET PLAN-MER
3. INSPRAAK IN DE VOORBEREIDENDE PROJECTEN
Het plan-milieueffectrapport (MER) onderzocht de plannen om de Antwerpse Ring rond te maken. Daartoe vergeleek het vijf alternatieven en de impact ervan op de mobiliteit, de leefbaarheid en de verkeersveiligheid in Antwerpen. De Vlaamse Regering koos in overleg met de stad en de haven van Antwerpen voor de Oosterweelverbinding als derde snelwegtunnel onder de Schelde.
Om de Ring te kunnen insleuven, zijn er voorbereidende werken nodig aan de IJzerlaan, de Noordersingel, de Schijnpoortweg en het Lobroekdok. In de zomer van 2014 komt er voor een aantal projecten een openbaar onderzoek, zodat de werken begin 2015 kunnen starten. Tegen eind 2016 moeten ze klaar zijn.
2. INSPRAAK IN HET RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN De volgende stap is de opmaak van een Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP). Een GRUP legt de bestemming en inrichting van een bepaald gebied vast. Van 16 juni tot 15 augustus 2014 krijgt u inspraak tijdens het openbaar onderzoek. U krijgt dan alle mogelijke informatie over de Oosterweelverbinding. U zult het GRUP kunnen inkijken en er uw mening over kunnen geven.
4. INSPRAAK IN HET MILIEUONDERZOEK Na het GRUP volgt het project-MER. Dat rapport onderzoekt in detail hoe de milieueffecten van de Oosterweelverbinding kunnen vermeden of gemilderd worden. Bij de kennisgeving begin 2015 kan u suggesties doen over de vragen die verder moeten bekeken worden en over de onderzoeksmethode.
5. INSPRAAK IN HET BOUWDOSSIER Zodra het project-MER klaar is, kan de bouwvergunning worden aangevraagd. Tijdens het openbaar onderzoek eind 2015 kan u uw bezwaren indienen.
V.U.: Jan Van Rensbergen, Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel, Rijnkaai 37, 2000 Antwerpen - Maart 2014
voorjaar 2015 kennisgeving project-MER
14 februari 2014 keuze van de Vlaamse Regering voor de Oosterweelverbinding
MEER INFO OP WWW.HOEVLOTHET.NU Hebt u vragen over de effecten van de Oosterweelverbinding? Wilt u meer in detail bekijken wat de plannen voor de Oosterweelverbinding precies inhouden? Wilt u op de hoogte blijven van alle volgende stappen? Kijk dan op www.hoevlothet.nu en schrijf u in voor de e-nieuwsbrief over de Oosterweelverbinding.
insert_v4.indd 8
20/03/14 12:30
