1 '•••-'."1'i". ... 2 7 l a a r - N. 2 4 1
O » «J
Prijs per Drim«er ':' Voor België 3 CBtttwuMa, voorden Vttisède5 «ntionwn
Donderdan 3 1 Oogst 1 9 1 1
Telefoon : Red. en Adm. 2 4 7
ABONNEMENTSPRIJS BELGIË Drie maanden . . . fr. 3,23 Zes maanden. . . . fr. 6,50 Eenjaar . . . . . fr. 12,50 NEDERLAND Drie maanden . . . fr. 4,74 DEN VREEMDE Drie maanden (drie maal per week verzonden) . fr. 6,7
Drukster-Uitgeefster
Sun. Maatschappij HET LICHT Verantwoordelijke bestuurder P. DE VISCH Mooriaanstraat, 113, Ledeberg • REDACTIE • • ADMINISTRATIE
HOOGPOORT, 29, GENT MM iMaaeert lick op alle posttmreelc»
•
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. — Verschijnende alle dagen.
15 Oogst Ï Brussel! i
•
.
•
27 Oogst: Leuven!!
De politiek die België te voeren heeft is af geteekend; de te volgen lijn is geschetst. • Twee betoogingen: deze door de oppositie ingericht te Brussel ten voordeele van Z. A. S. en tegen het schootontwerp Schollaert was machtig, reusachtig, grootsch en waardig van hen, die de ontslaving van België, de klerikale en kapitalistische onderdrukking van hunne schouders willen gerukt zien; — de tweede, die de straten van Leuven doorkruiste en op touw gezet werd ten voordeele der' schoolwet Schollaert, was een vrij land onwaardig, en kenmerkte het klerikalisme. Ze was de reactie waardig. Beide betoogingen hadden een doel, eene strekking, en 't was ten voordeele van dit streven d a t de partijen hunne machten èn te Brussel en te Leuven, samentrokken. Wij hebben beide betoogingen gezien, hebben er onze indrukken van opgedaan, en moeten eerlijk bekennen d a t we van de tweede b'etooging, door de «groote katholieke partij » ingericht, heel iets anders verwacht hadden. Maar, zouden wij niet naïef geweest zijn moesten wij een oogenblik verondersteld hebben te Leuven eene waardige, geestdriftige, en ideaal-volle betooging te zullen zien? , Wie zouden de manifestanten, de ^erheèrlijkers der schoolwet Schollaert zijn 5 D a t heeft ons die betooging zelf bewezen. Zooals wij in ons verslag zegden was het meerendeel buitenlieden, onbewuste menschen, voor het overgroot deel ongeletterd, die zelts niet eens wistea waarom zij naar Leuven moesten, waarvoor zij moesten roepen : leve Schollaert ! leve de--Schoc4wet4 -,— E é n ander deel der betoogers waren ds katholieke Jonge Wachters en de studenten. Jongelingen die niet het minst bewust zijn noch van politiek, noch van schoolwet ; studenten, burgerszonen, er door hunne ouders ingedrongen om later eene toekomst in de magistratuur, wetgeving' of andere staatsambten te /eroveren.' V a n steedsche of nijverheidswerklieden geen sprake, de moeite, het meldsn niet .waard. . É n : d a n , het deel d a t overbleef ds rechtstreeksche belanghebbenden: ministers, vertegenwoordigers, magistraten, •pastoors en paters... de geestelijkheid. E n 't was het laatste gedeelte d a t den toon,den geestdrift, de overtuiging bij de betoogers moest inpompen. Het was da eestelijkheid, de studeerende katholie. e ' j e u g d die de verdwaalde, onbewuste ' e n betaalde ongelukkigen'moest opzweepen om kleur, een ideaal aan de verheerlijking der schoolwet te geven. Op welke wijze i-.lt geschiedde schreven we, reeds zonder d e minste overdrijving, het was den «mensch» onwaardig. E n hier. werpen we den steen niet naar de-ongelukkige verdwaalde, opgezweepte, ongeletterde en onbewuste boeren. Hunne domheid is de macht van die bende welke er misbruik van maakt om die menigte naar willekeur te drillen. Neen! wij gevoelen eene pijn aan 't hart wanneer we denken hoe slaafsch, afhankelijk, bedreigd die ongelukkigen handelen moeten, want daar rust het vernielende oog.i de verpletterende arm van pastoor en kasteelheer op hen. Onverbiddelijk vervolgd hen het schrikkelijke spook der onderdrukking en uithongering, d a t ongenadig werkt bij de minste tegenstribbehng, bij het eerste woord d a t een'geest van vrijheid, gelijkheid, broederlijkheid uitademt. Veeleer bekloegen wij hen zondag laatst, toen wij de uitwerking der ophitsing en van den drank, van uiterste wildheid zagen. Maar des te meer verafschuwen wij d i t soort die van de onwetendheid, slaafsch, ! d ?niheid en afhankelijkheid der ongelukkigen gebruikt maakt om hen n o g ^ u d r i l l e n n a a r willekeur en hen tot , ^ ' « i te doen overslaan. . . . f.^ooging van zondag was eene ver-
f
dWang tonweÖeid1 ' slaafschheid ea . ' £ ° y^nneer we d a n hiertegenover d s Detoognig van 15 Oogst stellen, zóó waarArfL 1<&ahsti'*cb., vrn, geestdriftig, indrukwekkend en grootsch, d a n z\% we ten volle overtuigd d a t ze een overwegeno^invloed op 't l a n d zal gemaakt heb-
-ijSf. ktooging van 15 Oogst was, om ^ £ 3 2 * ^ r n j k e n , tet l a n d ,
De Marokko-kwestie
De fransche minister van koloniën heeft to Trotsch zijn we er op, als sociaal-demo- Nancy in eene redevoering gezegd, dat kraten, de ontwerpers, de inrichters dier Frankrijk in de laatste weken de blijken had gegeven vaa zelfbéheersohing^ Krachtig door betooging te zijn geweest. .... zrjn bondgenootschappen ënverdragen, verGelukkig, geestdriftig en fier voelen trouwend op zijn leger en vloot, trotsch op wij ons stilaan ons ideaal van politieks de ontwaakte geestkracht des volks, wacht gelijkheid te hebben zien zegevieren in Frankrijk in alle kalmte het resultaat der den geest dcr menschen, in den wil van hangende besprekingen af. Het zon inderdaad een reden zijn om voor altijd te gaan 't land. Het Zuiver Algemeen Stemrecht tegen wanhopen, als twee groote volken, handede inkrimping van de reeds zoo beperkte lend op voet van gelijkheid èh bezield niet vredelievende gevoelens en beiden en aan banden gelegde vrijheid van den dezelfde evenzeer strevend naar het behoud hunner huisvader zegeviert m 't land en zal wel- waardigheid, niet tot een bevredigende dra in 't parlement, in de grondwet, in schikking zouden komen, waarin beiden een de wetgeving den triomf behalen. gelijken waarborg voor hun belangen zou• Dank aan het vertrouwen in. ons be- den vinden. Aldus de minister. ginsel ; dank aan onze hardnekkigheid in In eene van de vergaderingen die de duitden kamp voor vrijheid en 'ontslaving van sche bourgeoisie zooals we meldden, gaat inhet proletariaat; dank.aan den geestdrift, richten aangaande de Marokko-kwestie, heeft het vuur en de overtuiging waarmede wij de liberale rijksdagafgevaardigde d. Muller ons socialistisch geloof verdedigen, uit Meiningen zioh zeer scherp uitgelaten hebben wij het driekwart van het belgisrh over de achteruitzetting van Duitschland. Hij sprak .tegen de houding yan de sociaalproletariaat en de helft der burgerij, van democraten en verklaarde zich voor een het rechtvaardige onzer eischen van'poli- spoedige bijeenroeping vah den Rijksdag, tieke gelijkheid kunhen bewust maken. maar pas na de verschijning van. een volE n 't. was dit vuur, 't was dien geest- strekt noodzakelijk witboek. drift die de betoogers van 75 OOGST Het volgende telgram werd aan den rijksdoortintelde en ze waardig maar vuurvol kanselier als motie met algemeene stemmen aangenomen : deed zingen en manifesteeren; 't is d u «Talrijke in de badplaats Salzingen verkrachtdadigheid die de helft van d s o gaderde vaderlandliêvendè burgers verzoetriomf van Z. A. S. verzekerd heeft. ken den verantwoordelijken leider der rijks27 OOGST heeft dien triomf met een politiek oin de Duitsche belangen in Zuidkwart komen vermeerderen. D e betoo- west-Marokko met kracht te waarborgen. > ging, — D E L A N D E L I J K E B E T O O Uit St-Sebastiaan wordt f»rneld dat CaGING — ter eere van de schoolwet is eene naljas enPrieto een conferentie hebben geonwaardige, ordelooze optocht geweest had met den Hussischen, den Engelschen en van óf ongelukkige slaven en verdwaal- den duitschen gezant ovei- den internationaden, óf lage personen die er belang bij len toestand. hebben in den huidigen zakentoestand OUITSCHLAND des lands. AAN DE BERLIJNSCHE TEAM Noch van orde, noch van' waardigheid, Dé direktie van de Berlijnsche tram heeft noch van tucht, noch van energie, noch van overtuiging v o o r : e e n h e i l i g e n recht- de verlangen» van. £v»beambten grootenvaardig beginsel, kan de betooging van deels ingewilligd. Hierdoor is een steking, 27 Oogst aan die van 15 Oogst verge- die geruimen tijd verwacht werd, afgewend. leken worden en d a t volstaat om niet DE METAALBEWERKERSülTSLLlTlNG te moeten spreken noch. van de macht Tegen allé verwachting in zijn de poginnoch van h e t getal. gen tot verzoening in de- Leipziger metaalDe triomf van A. S. is dus driekwart industrie voorloopig als mislukt te beschouverzekerd; de hatelijke schoolbonswet is wen. Niettemin betwijfelt men of 60 of. van alle metaalbewerkers uit-Duitschland uitgeer drie-kwart onder. Onze partij, de sociaal-demokrarie sloten zullen worden, aaneezien zeer vele werkgevers tegen deze uitsluiting, die enorwaardig, hebben wij de eerste slagen ge- me schade zou veroorzaken sterk gekant leverd : voort, partijgenooten, om d e zijn. overwinning G E H E E L te behalen ! NOORWEGEN Tot op heden hebben wij n o g geea UITSLUITING GEËINDIGD oogenblik gerust ter verovering van Z . A . S . ; nu meer dan ooit moeten wij ijvere;] Da groote uitsluiting in Noorwegen is door regeeringsbemiddeling beëindigd, na 8 voor de verwezenlijking ervan! Op 15 October hebben in 't land de g t - weken geduurd te hebben voor 33,000 armeentekiezmgen p l a a t s : 't is op dien beiders, en na ongeveer een millioen kronen aan uitkeering gekost te hebben. eisch d a t de kiesstrijd gevoerd wordt. In Mei aanstaande hebben de wetg-OOSTENRIJK vende kiezingen p l a a t s : dit moet den PABTIJKONGRES eindkamp voor de politieke gelijkheid Het Duitsche sociaal-demokratisch verzijn ; d a t moet den zegepraal van Z . A'. S. met het kwart volledigen d a t nog mo;t bond in Oostenrijk houdt op 29 October een partijdag in Innsbruanjf. Op de agenda is o. overwonnen worden. a. geplaatst dé verhouding der Duitsche soZiedaar, partijgenooten, wat de bete> ciaal-demokratie tot d e . zusterpartijen' in kenis èn vah 15 èn van 37 Oogst is. Oostenrijk,waarbij hoofdzakelijk de Tsjechische beweging in verband met het streven Werkbroeders 1 naar autonomie en de slechte invloed daarvan op het vakvereenigingsleven ter sprake De teerling is geworpen; wij eindigen zullen gebracht worden. Bovendien zullen zooals wij begonnen: de politieke lijn van de kwestie van de duurte der levensmiddeBelgië is geschetst. Klaar en duidelijk is len, de woningnood én de legerhervorming ze afgeteekend; wij willen de politieke besproken worden. gelijkheid, de volledige onafhankelijkOOSTENRIJK HONGARIJE heid onzer klasse. Geen oogenblik mogen wij laten ver- HET STANDPUNT IN ZAKE MAROKKO Officieus wordt over het standpunt van loren gaan zonder over het A . S. te spreken ; geen stond mogen wij vergeten lat Oostenrijk-Hongarije in zake Marokko meer voor dit heilig recht door d e klerikale degedeeld, dat Oostenrijk-Hongarije slechts dan een woord mee zal spreken bij de regeering in onze klasse gemoord werd, Duitsck-Fransche afspraken, als die mochten d a t er gevang werd getrotseerd, armoede strijden met de grondslageirvan het verdrag werd geleden. E n vooral, klassegenooten, van Algeciras. vergeet niet d a t A. S. het middel zijn za'. Oostenrijk-Hongarije zou dan onderzoeom tot de volledige vrijmaking onzsr ken of de bij verdrag vastgestelde rechten klasse te strijden en den arbeid — onze der Monarchie in Marokko geen schade lijvoortbrengst — tot zijne volle waarde te den en het zou voor zijn economische belangen opkomen. doen komen. Een afzonderlijke actie van OostenrijkDe inzet der reactionnairen is den Hongarrje zal echter niet plaats hebbén, schooldwang, de slavernij van den huis- daar rn het bedoelde geval ook de andere vadef n o g meer aan banden te leggen en mogendheden, die het verdrag van Algecibestendigen, de ziel en den geest onz;r ras geteekend. hebben, hun eisenen zouden kinderen met hunne valsche dogmas f e doen gelden. kneden en voor alle recht en vrijheid onTURKIJE vatbaar te maken. KRITIEKE TOESTAND VAN HET Op dus, vrienden, steeds op de bres i l s KABINET de partij u roept en binnen kort vieren wii Volgens een telegram was de critieke toede volledige overwinning van het Zuiver stand in het Türksche kabinet in de laatste Algemeen Stemrecht en voeren wij h i t dagen verscherpt door oneenigheid tusschen hatelijke schoolontwerp Schollaert met den minister van oorlog Sjefket pasja en een eersten dienst ten grave. den minister van financiën Nail bei. Nail bei wilde een millioen pond op de 15 en 27 Oogst zijn twee historische datums geweest ih de belgische politieke oorlogsbegrooting schrappen en tevens de beweging, aan u, partijgenooten, om financieele controle op het departement van spoedig door eene glansrijke volledige oorlog verscherpen. Sjefket pasja meende, overwinning de kroon pp onzen zegetocht dat dit onverantwoordelijk was ten opzichte van de veiligheid van h e t land. Nail bei wil te zetten*. daarentegen -het tekort der begrooting; dat
moet bedragen, niet voor de Kamer verdedigen. Ondanks alle geruchten heeft nog geen enkele minister ontslag ingediend. Toch gelooft men niet, dat het kabinet het nog lang zal kunnen uithouden, daar het tegenover de aanvallen van buitenaf geen inwendige eensgezindheid stellen kan.
PERZIE
' Te Leuven hielden de katholieke volksver-, tegenwoordigërs en senators een fijn banket' in de zaal van Leo XlII-College (Universi-' teit) smulden er lekker, en dronken er eener fijne flesch terwijl de dutsen der betoogers zich mochten afbeulen. In den stoet waren er bijna geene diei*. heeren te zien... en verscheidene zijn zeer vroeg uit Leuven weggeloopen... beschaamd over de massa bezopenen, die het gros van' hun leger uitmaakten.
SUCCES VAN DEN EX-SJAH Blijkbaar uit de bron van den ex-sjah wordt gemeldt, dat Noordelijk Perzië van TERGENDE WEELDE. — Eene Amerk Hotchan tot Hadjour in den macht van den kaansche heeft eene nieuwe reden tot echtex-sjah is, en dat de partikuliere berichten scheiding gevonden : het te groot fortuin uit Teheran, die overwinningen van de re- haars mans. Mev. Louise Bryan is 27 jaar: geeringstroepen en verstrooiing -. xn de troe- oud en getrouwd met een anrtsmillionnair, pen van Mohammed Ali meldden, onjuist die 30 jaar ouder is dan zij. Haar man geeft zijn. haar 200,000 fr. zakgeld per jaar en zij heeft De Rusiseke vrienden van den vroegeren 16 auto's te harer beschikking. Mev. Bryan Sjah steken den draak met de telegrammen is niettemin zeer ontevreden raet haar lot. uit Teheran, volgens welke hij nederlagen — Indien Bryan een arm man was, zegde geleden zou hebben en zijne heele onderne- zij, zouden wij misschien samen hebben kunming mislukt zou zijn. Zij beweren, dat er nen leven. Ik was eenvoudige boekhoudster, nog geen beslissend gevecht geleverd is. De alvorens gezelschapsdame te worden van regeeringstroepen zouden uit Firoezkoeh zijne eerste vrouw. Hij heeft altijd dwingenaar. Teheran teruggetrokken zijn én de landij uitgeoefend met zijn geld. Ik was zijne kansen van den vroegeren Sjah zouden pop. Hij koos mijne kleeren en dat kon ik veeleer verbeterd zijn. niet verdragen. Ik heb hem verlaten. Een verder bericht meldt: De troepen En Mev. Bryan koos nog het volgende van den oud-Sjah onder Arsjad-ed-Douleh voorbeeld van den onverdragelijken rijkdom moeten, na de regeeringstroepen verslagen van haren man.Zij had voor meer dan 12,000 te hebben, op Teheran aanrukken. franken diamanten verloren in den trein.i In de Fransche Kamer zal weldra over In de eerstvolgende stad stapte haar mani Perzië gesproken worden. • uit en kocht haar voor 50,000 fr. nieuwe. Het kamerlid Bluysen,afgevaardigde voor Nu was de maat vol. Mev. Bryan kon dis-1 Fransch-Indië, heeft den minister van bui- niet langer verduren én ging heen. tenlandsche zaken kennis gegeven van zijn Wat zeggen onze fabriekwerksters daarvoornemen om de volgende vragen tot hem van, die eene week lang moeten slaven voor te richten: arm 8 frank ! ! 1. Welke invloed is, na de Russisch-Duitsche overeenkomst, van Frankrijk in Perzië EENE REIS BOND DE WERELD. — nog overgebleven 1 Waar is de tijd 'dat de reis rond de wereld 2. Waarom is de vroegere gezant te Te- in 80 dagen iets ongelooflijks scheen ! heran, die daar de echt-Fransche staatkunZaterdag morgen is een redacteur van da de vertegenwoordigd heeft, bij wijze van « Excelsior s. M. Jager-Schmidt, te Parijs straf ter beschikking gesteld ? teruggekeerd, van waar hij op eene réis rond de wereld was vertrokken den 17 J u l i laatst. Hij heeft dus de reis volbracht in 39 dagen 19 uren 43 mimiten en 37 seconden.: Een record ! Het schijnt bepaald beslist te zijn, dat de Of hij op zoo'n reis veel gezien en genoten Kamers in 1912 zullen ontbonden worden. heeft, blijft te betwijfelen !... Er zullen dus Algemeene kiezingen plaats Maar ' t is toch een bewijs hoe alles voorgrijpen geheel het land door met het nieuwe uitgaat in de wereld. getal kamerzetels. De stpjd zal hevig zijn. De klerikalén zullen miilioenen besteden om eene verplettering te vermijden en t e trachten de meerderheid te behouden. Gisteren avond keerde Georges Berr, vait Maar... wij hebben er de overtuiging van... de «Comédïe Francaise» in automobiel t e het geweten der Natie is niet te koopen. rug; toen aan dé rue Mozart het rijtuig De democratie zal zegepralen! aangereden werd door een tram. De automobiel vloog tegen, een bank waarop twee vrouwen zaten. Een harer werd opgenomen met zware verwondingen in den buik. De andere bekwam ook erge wonden. Beiden werd naar het' gasthuis gebracht. Wat den heer Berr en zijn geleider be*. F.F..NE SCHANDALIGE HOUDING... — Maan- treft, dezen kwamen er heelhuids van af. dag houden qe katholieke onderwijzers een congres le Borgnrliout. De minister van onderwijs Poulet heeft beloofd PERSOONLIJK liet banket van dit congres hij te wonen en... er beVier huizen werden door branJ verniel? langrijke verklaringen af te leggen... in de gemeente St-Sardos. Het vuur werd Te Charleroi houden de onderwijzers der vrijwillig aangestoken door een 12jarigen' openbare scholen, leden van den Algemeenen knaap, welke heeft verklaard, dat hij een! Belgischen Onderwijzersbond, ook hun congres aangrijpend schouwspel had willen zien. op denzelfden dag. De jeugdige brandstichtr werd aange-i De minister Van Opecbaar Onderwijs zal houden. er NIET op tegenwoordig zrjn, hij WIL NIET. ! * We komen dus in België tot dit zonderling verschijnsel dat de minister van Openbaar Onderwijs met de vijanden van dit onderwijs gaat bankeieeren, en.dat hij misprijzend den rug IN NEDERLAND SCH-INDIE keert aan de leerkrachten, die inde gemeentescholen dienst doen. 10 MAN BEDOLVEN Onbeschaamder en schandaliger kan het Uit Soerabaja (Nederlandsch Indie),wordfr niet... gemeld, dat er aldaar een in opbouw zijnd» huis is ingestort. Tien inlandsche werklieDE OPENBARE SCHOOL IS EEN .. M00RÜ- den werden onder de puinhoopen bedolven. TlllG. — In een ophemelingsartikel van « De —!—: ~+—. Frut i voor de fameuze Leuvensclie betooging, heeft dit schaamteloos blad het volgende vers opgenomen: Een zeer modern iets werd ingehuldigil,. « ...Wij willen 'lieven derven, namelijk een vlottende cinema. Aan boord Maar staan 't geloof niet af! van een schip werd een cinema gebracht; Wij roepen nog bg 't sterven deze zal nu door alle Hollandsche kanalen Bn op den boord van 't graf : varen; hij zal stoppen in elke plaats, w a « Ons kinderen in geen scholen eene vertooning kan gegeven worden. D« Waar ,t kruis niet meer en blinkt: vlottende cinema kan 430 personen plaatsen. Ons kinderen in GEEN MOORDKUIL, Waar Godes woord nooit klinkt!., » Ouders, die liet Openbaar Onderwijs hoogschat, onthoudt de grove beleediging van de IN DUITSCHLAND papen,1 en wreekt u door meer dan ooit het officieel onderwijs te steunen. V H P MOORDEN EN EEN Z E L P M 0 0 R » Een vreeslijk drama viel voor in het dorp DOOD VAN EEN KATHOLIEKEN SENATOR. Rendel. De landbouwer Gunderloch had d» —Graaf de Ribaucourt, katholieke senator voor dochter getrouwd van een rijken landbouwer, zekeren Eberharl, doch had het dorp Dendermonde-St-Nikolaas,is overleden. De aflijvige.die sinds lang het arrondissement verlaten, na alles te hebben verteerd e», Denderraonde vertegenwoordigt, schitterde wei- liet zijne vrouw 'en kinderen achter. Alvorens te vertrekken, had hij de familie, nig in den Senaat, waar hij zich vooral met vraagstukken betrekkelijk den landbouw en de zijner vrouw bedreigd met den dood. paardenfokkerij bezig hied. Gisteren nu ging hij naar 'de hoeve vaa'! Hij was beter gekend als sportsman en bezit- zijn schoonvader, gewapend met een ge-* weer. en hield er zich verborgen in d e n ' ter van eenen merkwaardiger* stal van paardenstal. 'Daar doodde hij Eberhard, begaf zicli koersen. „ , . . . . . „» in het huis en schoot er schoonmoder, Zijn opvolger in den Senaat is ridder de Neve schoonzuster en schoonbroeder dood. Toen de Roode. zijne vrouw toesnelde, velde hij deze> pofc< Lood om oud ijzer: . . : . . „ , * AI nobiljoiis, die niets begrijpen van de be- neer. Daarna pleegde hij zelfmoord. Vóór 5 of 6 jaar had Gunderloch zijn broehoeften des volks. der Hendrik doodgeschoten. Het parket •Ji VERSCHIL DAT AAN TE STIPPEN stelde een onderzoek in, doch de moordeVALT...'— Te Brussel tijdens de beteoging naar kwam er zonder vervolging af, daar van 15 Oogst stapten liberale en socialisti- hij in staat van wettige zelfverdediging gesche volksvertegenwoordigers en senators handeld had. Na detze daad huwde hij Ehza in de rangen der betoogers, zonder onder- Eberhard. Daar hij dikwijls ziek en een lis, i i ^SïHjke k e r e l j m . . v s i i ?«el in.Jjejj gezi*§y
De Ontbinding der Kamers
Erg automobielongeluk te Parijs
Een twaalfjarige brandstichter
Gebouw ingestort
Vlottende cinema in Nederland
Schrikkelijk huiselijk drama
m^~
m
'ft • getwist. Gunderloch mishandelde dikwijls zijne vrouw. Gunderloch, die met eene andere vronw eefde, werd door het parket wegens eene arruohtafdrijving vervolgd. Nogmaals ontsnapte hij aan vervolgingen. Den aohrikkelijken_ moord bedreef de moordenaar met een jachtgeweer, waarmede hij 15 schoten loste. De geburen waagden het niet tusschen te komen, zoodat Gunderloch met zijn geweer onder den arm het huis kon verlaten. Later vond een policiehond Gunderloch's lijk in een aardappelveld, bij het dorp.
De diefstal der "Joconde II
TE PARIJS EEN SPOOR t 'Aan 'de Algemeene Veiligheid berichtte men dat woensdag avond, aan boord van den transatlantieker
BINNENLAND BRABANT BRUSSEL. — Erg ongeluk. — Een droevig ongeluk gebeurde eergistèr avond op de werken der nieuwe « Caisse des Report» », Koloniestraat. Een werkman, Jan Peeters, wonende Leuvenschen steenweg, 286, wilde de spoorlijn, welke aangelegd is voor het vervoer der aarde, overstappen, toen hij opeens uitgleed en viel. Eene reeks wagonnetjes kwam juist afgereden en vermorzelde een been van den ongelukkige. De arme man werd in deerniswaardigen toestand opgenomen en naar het gasthuis overgebracht. Onder een paard. — De echtgenoote Francken, Zwaluwstraat, werd gister in de Laekenstraatdoor een paard, dat aan eene kar gespannen was, verrast en omgeworpen. De arme vrouw kwam onder de hoeven van het paard terecht en werd erg vextrappeld. Het slachtoffer werd met gebroken rechterarm, verscheidene hoofdwonden en kneuzingen over gansch het lichaam opgenomen en naar hare woning gevoerd. Tombola der Tentoonstelling van Brussel. — Hoofdprijs: 300,000 frank. — Prijs van het biljet! 1 frank. (1910) Belangrijke aanhouding, — Sedert meer dan twee jaar zocht de policie eenige kwaaddoeners op, die 's nachts de vensterruiten der juweelhandelaars verbrijzelden om de ten toon gestelde voorwerpen buit te maken. Gister, rond 2 ure 's mörgends, zag een agent der 4de afdeeling, op donde in het kwartier der de Brouckereplaats, een kerel met een steen in de hand voor de uitstalling der echtgenooten Van Goidsenhoven, welke een winkel houden van photografisohe toestellen op den hoek der Xoordlaan en der Nieuwbrugstraat, gedurig heen en weer gaan. De agent naderde den nachtwandelaar, die met den sten naar hem smeet en daarna wegvlucht te, na eerst gepoogd te hebben de ruit van M. Van Goidsenhoven aan stukken te slaan. In den hoek der deur had de kwaaddoener een zak achtergelaten, wellicht om den buit in to doen. De agent zette hem achterna en gelukte erin, na eene lange jacht en door tusschenkomst van twee voorbijgangers, den vluchteling aan to houden. Deze verweerde zich als een bezetene, doch werd niettemin naar het noliciebnreel gesleurd. In zijn bezit vond men een ruitensnijder. Hij verklaarde Marcel Decam te heeten, geboren te Gournay (Frankrijk) in 1889 en in de Goudstraat verblijvend. Meer wilde hij niet zeggen. Een onderzoek is ten zijnen laste geopend. ANDERLECHT. — Schielijke dooi. — Mad. Anna Andriessens, 88 jaar oud, wonende Liverpoolstraat, 130, stapte gister de Concordestraat over, toen zij opeens een brouwerswagen zag afgereden komen. Zij was er zoo zeer door aangedaan dat zij het hoofd verloor. Eerst bleef zij een oogenblik staan, dan liep zij vooduit en kwam onder een der wielen van den wagen terecht. De
onde dame werd een voet vermorzeld. Men nam haar op en droeg haar in allernaast naar het gasthuis, waar zij bij hare aankomst overleed. Men denkt dat mad. Andriessens aan eene hartziekte leed en van aandoening gestorven is. —— Aanhouding. — De policie heeft verleden nacht in de wijk der Eloystraat, een Franschman aangehouden, die in een opbouw zijnde huis bezig was met de looden buizen en de koperen versterkingen te stelen. AERTSELAER. — Verpletterd. — Gieter heeft men op de tramspoorlijn, nabij de gemeente, het vreeselijk verminkte lijk gevonden van een manspersoon, die herkend werd als zijnde zekere Jan Corneh's Van Camp^hoeveknecht, 25 jaar oud, en wonende te Wilryck. Hij was om 11 ure uit Aertselaer, waar het kermis was, vertrokken en men denkt dat hij zich op de spoorlijn te slapen gelegd heeft.
LUIK LL'IK. — Gevecht. — Zekere M..., die lang te Parijs had verbleven was hier sedert eenige dagen teruggekeerd. Hij ontmoette gister cene gewezene minnares, mej. L..., met wien hij getwist had voor zijn vertrek. Hij gaf de juffer ineens een vuistslag in het gelaat. De broeder van het meisje kwam toegeloopen maar M... bracht hem verscheidene slagen met een kneukelijzer op het hoofd toe. M... werd aangehouden. De wonden van L... zijn niet erg. Trambotsing. — Gister middag kwamen aan de me Maghin twee trams in botsing. Het rijtuig 44 werd buiten de riggels geslingerd; ruiten werden gebroken en twee reizigers gekwetst. Zij werden naar het gasthms gebracht. VERVIERS. — Diefstal. — Stoutmoedige kerels hebben ten nadeele van mad. wed. Lonhienne, wonende rue Renier, 2800 fr. gestolen in geld en bankbriefjes. Mad. Lonhienne heeft niets van de inbraak gehoord. De policie heeft een onderzoek geopend.
NAMEN CINET. — Arbeidsongeluk. »-> In de steengroeven van < Crayot » is een groote steenblok losgekomen en trof een werkman, zekeïe B..., bijgenaamd Lenoir, 35 jaar oud en gehuwd, op net been. De werkman werd het been in splinters geslagen.
(7
IN 'T VADERHUIS
008T-VLAANDEREN NINOvE. — Renten van den arbeid. — Gister gebeurde alhier in een stekjesfabriek een schrikkelijk ongeluk. Een jonge mecanioien vette een machien in, dat in werking was. Hij gleed uit, viel, en zijne beenen werden door het jachtwiel gedaakt.Een der beenen werd op verscheidene plaatsen gebroken ; het ander werd ijselijk verpletterd. De arme werkman, die nog maar 23 jaar oud is, en pas getrouwd, zal gansch zijn leven gebrekkelijk blijven. Dat zijn de renten die de voortbrenger van zijn arbeid bekomt ! HELLE. — Trekking. — De maatschappij «Menschlievende Vereeniging der Staatswerklieden » had een tombola ingericht waarvan de trekking heeft plaats gehad. Ziehier de lijst der prijswinnende nummers: 1 6110 3 13863 3 215T0 4 19826 5 5079 6 3S63 7 15838 8 32467 9 13576 10 18967 11 12126 12 11434 13 16042 14 13873 15 8673 16 30520 17 34671 18 18783 19 4318 20 1784 31 33123 22 17713 23 20349 24 31441 25 11551 26 16653 37 8533 28 15305 29 1149 30 11886 31 18671 33 3098 83 18113 34 4829 35 10300 36 8793 37 31185 38 5584 39 22677 40 6902 41 13088 42 31543 43 32869 44 18095 45 3069 46 18481 47 11298 48 18499 49 35543 60 16604 51 33180 53 3415 63 81743 64 80193 65 22137 56 23677 67 13131 68 14576 69 8867 60 34740 61 34984 63 13835 63 SSS? 64 5599 65 19797 66 9778 67 19626 68 T0763 69 16728 70 16616 71 1589 72 20929 73 12045 74 3994 75 11813 76 3908 77 83598 78 22614 79 23720 80 11086 81 4049 82 4696 83 7888 De prijzen mogen afgehaald worden in het lokaal Brusselsche steenweg, 275, te Melle, tot 17 September. Na dien datum blijven zij den eigendom der maatschappij. (Medegedeeld.)
HENEGOUWEN H1ININ. — Brandstichting. — De echtgenooten Chomez waren verleden week gescheiden. Chomez, die 73 jaar oud is, had gedreigd, dat hij het huis, waar zijne vrouw verbleef, in brand zou steken. Verleden nacht nam hij strooi, met petrol begoten, stak het in brand en wierp het langs het keldergat naar binnen. Een brand ontstond en weldra tastten de vlammen de plaats aan, aan de slaapkamer palende. Ue banden van een velo, die er zich bevond ontploften, waardoor dó vrouw gewekt werd en nog juist in tijd kon vluchten. De gendarmerie van Boussu heeft een onderzoek geopend.
WEST-VLAANDEREN OOSTENDE. — Bijna verdronken. —Eenige personen van den wijk 't Kroontje gingen zwemmen in den poel van eene weide achter de Stuyversstraat. Zij waren nauwelijks in het water of een hunner zonk naar de diepte, doch kon door een zijner makkers opgehaald en op 't drooge gebracht worden. Na een vol uur de kunstmatige ademhaling te hebben toegepast, konden zijne makkers hem terug tot het bewustzijn brengen. De drenkeling is een genaamde Emiel Houck, 32 jaar, werktuigkundige. Auto-ongeluk. — Een automobiel reed in volle snelheid langs de Kóninginnelaan, toen opeens de stuur brak en het rijtuig met geweld tegen het gaanpad botste. De stoker, zekere R. Rolin, en zijn vriend werden uit den automobiel geslingerd ; de eerste kwam er met eenige kneuzingen van af, doch zijn vriend had den linkerarm gebroken. —— Brand. — Eergistèr avond ontstond er brand in de kelderkeuken eener woning der Pascynlaan. Een petroolvuur was ontploft en had het vuur medegedeeld aan eenige meubels. De bewoners, geholpen door de geburen, konden het vuur overmeesteren. De schade is nogal aanzienlijk. ARDOl'E. — Brand. — Eergistèr namiddag is de tweewoonst, toebehoorende aan Emiel Pernecl, en bewoond door Alojs Melson en Hendrik Honoré, door een geweldigen brand in asch gelegd. Doodelijk ongeluk. — Zekere Cyriel
Terwijl de groote huiskamer — waar men kwam als men de keuken recht doorloopt — op 't Zuiden lag en vol zonlicht was, Was 't hier op 't Noorden luchtig en koel. Ze deed 't venster open, waar twee magere roosjes stonden — een verjaarSociale Roman van MINA KAUTSKÏ dagsgeschenk van haar kinderen — en 37.it het Duitsch vertaald door H. M.-S. ging op een stoel zitten. Van 's morgens vroeg was zij onafgebroken bezig geweest, om de toile'jes .'"..f^'V. van haar kinderen in orde te brengen. Ze groette den huiseigenaar met een Ze had nog niets gegeten, was hongerig licht hoofdknikje, een vriendelijke blik en moe. Ze leunde haar hoofd op haar toe, en ging de kamer uit, met mevrouw hand en deed de oogen dicht, zoo gaf ze zich een oogenblik over aan haar verfcchönbrunner. Schonbrunner bromde haar echter na: moeienis. Daar ïioorde ze stappen. — Wat is-ter? vroeg ze en keek op. 't — Ook 'n rare manier —'t lijkt werfiohtig wel of zij mijn huisheer is —• die Was Frits Hofer die voor, 't venster hêt ook wat drukte op der lijf, maar. ik stond. — Ik wou even Vragen, of u niks noozou wel is willen weten waarop. — Misschien op der ouwe schilde- dig hebt? vroeg de jonge man op eerbiedigen toon. Ik geloof, dat u geen hout rijen, glimlachte Leopoldine. boven hebt, ik zal even wat brengen en Hij begon hartelijk 'te lachen: — Heel graag; en als ge dan ook — ze — Best mogelijk, — maar als dat 't — Heel graag; en als je dan ook — ze «enige is, wat de meisjes meekrijgen, dan zou ik der hartelijk voor bedanken. droeg hem nog iets op; — hij knikte en was heen. Ze bleef beweegloos op. haar stoel DERDE HOOFDSTUK * zitten. Mevrouw Witte ging naar haar woning 't Duurde niet lang, of Frits was terug door de keuken heen, — die alleen een en in de keuken bezig. bovenlicht boven de deur had— en toen — Zal ik water opzetten? vroeg hij. naar de kamer rechts daarvan de slaap—r Ja, asjeblieft, ik zal maar wat verkamer van haar en haar man. De ven- sche koffiezetten. sters daarvan kwamen op den .gang uit. . Za wilde oastaan.. maan bij ..wenkte.. FEUILLETON vjyi 31 OOGST
Donderdag 31 Oogst ï « | "*
De Volder reed met eene ka* lijnzaad langs het gehucht Kuipedaerde. Met een zak 1'jnzaad te willen hertrekken, verloor de man het evenwicht en viel onder de kar, waarvan een wiel hem over de borst reed. De ongelukkige bleef op den slag dood. De Volder, in dienst van M. Libeer, van Rousselaere, w»s gehuwd en vader, van verscheidene kinderen.
SPORT ZWEMMEN Brugsche Zwemkring Ziehier de uitslagen van het feest, 'door den Brugschen Zwemkring ingericht: Brugsch record der 50 meters rugzwemmen: Lagrou, in 46 s. 1/. Provinciaal kampioenaat 250 meters per ploeg van vijf zwemmers: 1. Brugsche Z K. I. in 3 m. 1 9s.; 8. Ledeberg S. O., op 18 meters; 3. Brugsche Z. K. II, op 2 meters. Waterpolo (cadetten): Brugsche Z. K., 5 goals tegen Ledeberg S. O. 1. Kampioenaat vinsden Brugschen Zwamkrin'g (1,609 meters voor beginnelingen: 1. Fleurman, in 39 m. 5 sec.; 2. Loowyckx, in 41 ra. 8 s e c ; 3. Van Begin, in 49 m. 65 se.-; 4. V. Delplace, in 50 m. 45 sec.
•fis*
-n» • • ü
Donderdag, 31' Oogsï, om 8 aren zullen Persyn, Pol Verstraete en Vincent het rekord loopen voor da premie van 100 frank. Dit rekord wordt gehouden door Leviennis met 14 min. 48 sek.
Oe verovering der lacht HET TOESTEL VAN LUITENANT BAGUE NIET Na grondig onderzoek van de stukken van een vliegtuig die nabij de Kaap Croisette, in volle zee werden opgevischt, heeft men vastgesteld dat zij niet voortkomen van het vliegtuig van Bague. Men gelooft eerder dat het stukkon van een grooten vliegaard zijn. EEN HELDENSTBIJD IN BE LUCHT De vliegmeeting te Mans sloot gisteren op buitengewone wijze. Eerst had een snelheidskoers plaats, met stilstaand vertrek. Garros, Weyman en btimmerling namen er deel aan. Weyman won, maar in eene wending wek hij af, door een windruk gevat. De linkervleugel drong in den grond, en het toestel viel op zijde. Weyman bleef ongedeerd, maar zijn toestel is totaal buiten gebruik. Daarna steeg luitenant Ducorneau op met zijn Blériot; hij was weldra bijna uit het zicht. \ Garros steeg op zijne beurt op om den luitenant te vervoegen. Nu ving een heldenstrijd aan. Garros haalde Ducorneau na een half uur in en vloog hem zelfs voorbij; maar de officier steeg nog hooger. Na 3/4 uurs daalde Garros en 5 minuten daarna de luitenant. De toestellen wezen aan: voor luitenant Ducorneau eene hoogte van 3500 meters; voor Garros. 2.125 meters.
••^•^M^^MBj
Stedelijk Congres voor de
Rad, Socialistische Schoolbondsn Op Zondag 10 September 1911 Het bijzonder Comiteit op de Algemeene Bestunrvergadering der R. S. Schoolhouden aangesteld heeft in zijne zitting van verlcden maandag besloten, na gehoord te hebben de beweegredenen van Schepen Cambier, — een
STEDELIJK CONGRES samen fe roepen voor al de volgende groepen en personen: 1. Al de besturen der R. S. Scboolbonden; -'. Al de leerlingen der Stedelijke Adultcuscholcn (Avondscholen, Zondagscholen, Berocpscholen, enz.) 8. Al de leden van het Onderwijzend personeel, die willen medewerken aan den bloei onzer Stedelijke inrichtingen van Onderwijs 4. Al de bestuurleden en leden van Jonge Wachten en Studiegroepen; 5. Al de bestuurleden en loden van welkdanige groepen en kringen bij de Werklledenpartij, of bi) de Vooruitstrevende partij aangesloten en die DAADZAKELIJE WILLEN MEDEWERKEN aan de propaganda ten voordeele onzer scholen. — — — —— Dit STEDELIJK CONGRES zal plaats grijpen op ZONDAG 10 SEPTEMBER, te vier ure 's namiddags, in de groote zaal van « Ons Huis ». Het bijzonder Comiteit rekent er op dat DE BEKER MICHELIN geen enkel vriend van het Openbaar OnderPascal poogde gisteren den Becker Miche- wijs — en zij zijn talrijk in de nartij — z»l lin te winnen. Hij legde echter maar 850 nalaten dit Congres bij te wonen. kilometers af. Het komt er niet alleen op aan de nieuwe, onbeschaamde aanvallen van de vijanden VEDRINES VALT van het Officieel Onderwijs krachtdadig af De luóhtvlieger Vedrines heeft gisteren te weren, maar vooral om ZELF OP TE avond, om 6 u. 20, te Boulogne een val ge- STAAN OM DEN GOEDEN STRIJD daan. Hij bleef ongedeerd, maar zijn toe- VOOR VOLKSVERHEFFING ONVERstel is totaal verbrijzeld. SAAGD TOT HET UITERSTE DOOR TE OVERTOCHT VAN HET KANAAL DRIJVEN! Wij moeten dadelijk eene keurbende vorDe luchtvlieger Pourpe vertrok gisteren morgend opnieuw van Dovers naar Boulo- men van VERTROUWINGSMANNEN EN VROUWEN, die zich beslist ten dienste gne, waar hij om 10 ure 15 min. aankwam. Het is de eerste maal dat een luchtvlieger stellen van een nieuw en groot werk. Al wie het dus goed meenen en met ons zulken langen toch over zee doet. Pourpe was gansch alleen vertrokken; zijn vóór het gemeentelijk onderwijs, moeten op ZONDAG 10 SEPTEMBER in «Ons, geen enkele boot vergezelde hem. Huis» het Coneres bijwonen. EEN LUITENANT GEDOOD Niemand ontbrekeü Uit St-Petersburg meldt men dat de luiVoor de R. S. Schoolhouden, tenant-luchtvlieger Zolotonklime, die bij A. BOGAERTS. eenige proefvluchten deed, gevallen is met zijn toestel, en wel zoo ongelukkig, dat hij in den loop van den nacht aan de gevolgen der bekomen worden bezweek.
Vooroit's Kinema, Feestlokaal
Dl schrikkelijke moord
TE LOKEREN Gisteren is het parket van Dendermonde opnieuw in de stad afgestapt, om eene tweede lijkschouwing te doen van 't slachtoffer der moord. De wetsdokters hebben BOKSEN slechts eenen kogel terug gevonden, zoodat de tweede kogel het slachtoffer E t De schedel van Jack Johnson zal hebben getroffen. Wij zegden reeds dat deze gevreesde bokDè dader, Emiel Wieme, was gister morserpampioen thans te Londen een tegenstrever wil zoeken om tegen hem op te tre- gend veel kalmer dan maandag. Aan den den voor eene beurs van 160,000 frank. De onderzoeksrechter verhaalde hij met eene negerkampioen heeft bepaald een hardtn buitengewone helderheid van geest al de kop. De dikte van lijn schedel, vastgeste <1 omstandigheden der misdaad. Het onderzoek heeft inderdaad bewezen bij middel der X-stralen, is 1 centimeter 25 millimeters De dikte van den schedel /aa dat de moordenaar veel te verduren heeft een gewoon volwassen mensch is gemiddeld gehad van zijn slachtoffer, Lodewijk Ver63 millimeters; de X-stralen dringen
haar met de hand, dat ze zou blijven zitten. — Blijft u maar zitten, mevrouw, ik zal u de bus brengen, dan kunt u er zelf wat uitnemen. Ze glimlachte én leunde achterover, 't Was haar op dit oogenblik een weldaad', dat ze niets hoefde te doen, terwijl iemand anders om haar bezig was. Frits scheen hier met alles goed vertrouwd te zijn. Hij had de koffiemolen de keukenplank genomen, en begon nu te malen en op te gieten; onderwijl zette hij ook de melk op en wachtte 't juiste oogenblik af, ora ze van 't vuur te nemen. Hij deed dat alles handig en flink en bracht de koffie met de broodjes, die hij had meegebracht, en wat daar nog meer bij hoorde, op een blad binnen en zette op 't tafel voor haar neer. — Goeiendag, zei bij toen en wilde vlug de deur uit gaan. — Blijf nog wat, Frits, — 't klonk zoo vriendelijk en vertrouwelijk, — breng nog 'n kopje, dan drinken we samen koffie. Hij kreeg een kleur. Haar uitnoodiging maakte hem verlegen. Die goeie vrouw gunde zich nooit iets alleen, maar hij wilde zoo onbehoorlijk niet zijn, haar 't goeie eten voor den neus weg te nemen. — Dank u wel, zei hij. — Heb ge soms andere plannen? •— Nee, maar . ik heb geen honger, heusch niet. . Ze begon hartelijk te lachejjy.'
GENT
— Wat zijt gij toch 'n komioke jong$ ni — als men iemand uitnoodigt, is dat ook niet alleen om 't eten, maar ook om 't gezelschap. Dat is 'n heele eer, en die moet je naar waarde weten te schatten, vooral bij zoo'n plechtige gelegenheid... ik ben jarig vandaag. — Zool Hij stamelde een gelukwensch. Zij viel hem in de rede en zei hartelijk: — Ik weet 't wel, Frits, dat je me alles goeds toewensoht, maar ik heb honger, ga liever zitten. Hij gehoorzaamde, ze sneed de fijne broodjes door, deed suiker in de kopjes en schonk in. Met zijn grove smidshanden op zijn puntige daarbij zoo klem en fijn waren en zoo mooi en zeker van beweging. Hij wachtte beleefd, zooals 't een ondergeschikte betiamt, tot mevrouw Witte den eersten slok had genomen, maar toen hij zich ook behoorlijk te goed, — maar de koffie was ook zoo uitstekend gezet, de -oom zoo heerlijk, de broodjes zoo fijn, — 't was voor allebei 'n echt feestmaal. Frats kreeg een tweede kopje. Toen hij dat had uitgedronken, vroeg hij plotV seling -' — Waarom bent u niet meegegaan, mevrouw? — Omdat ik al bij 't oud-roest hoor, zei ze glimlachend. Vader en de meisjes zijn flink, die loopen berg-op, berg-af, maar ik heb geen adem meer, ik ga dervjui hoesten, ik moet.telkJaas,bUivea
Voor onze Leden De bijval welke onze Cinema in den laatsten tijd geniet, is te danken aan de verbeteringen welke er reeds zijn aangebracht: en die hem op den len rang stellen voor wa* ' betreft de klaarte en perfekte werking op het doek, ook dank aan het uitgelezen puik programma dat ons alle weken gezonden wordt door het
van Brussel, en dat volledigd wordt door een prachtig symphonisch orkest. Voor zondag toekomende heeft de Cinema-Commissie met het «Volkshuis» akkoord gemaakt om den film van den stoet van IS Augustus te Brussel, hier te Gent in onzen Cinema te laten verschijnen. Bij het volledig programma, welke 11 films zal bevatten, zal men nog, ten titel van reklamen de betooging van Brussel kunnen bewonderen. Wij roepen op deze vertooningen de aandacht der partijgenooten, om met honderden zondag naar Vooruit's Cinéma te ko-' men. Zoodoende zal men de vrienden die alles in het werk stellen, om aan de partijgenooten schoone en kunstige avonden te laten genieten, hunne moeite en inspanning beloonen. De Cinema-Commissie.
Repetitls's Vooroit's Revue Woensdag, om 7 1/3, in het Feestlokaal, voor de solisten. Om 8 1/8 ure zeer stipt, algemeene repetitie. Oezel J. Van der Meulen zal de repetitie bijwonen. Allen moeten tegenoordig zijn.
staan, en dan moeten ze op mij wachten, en dan is 't voor de kinderen geen plezier meer. — En die hun plezier is 't voornaamste, gromde Frits in zichzelf maar hij zweeg. Ze raadde wat hij dacht. — Kinderen willen nu eenmaal bun plezier niet laten bederven, leerde ze hem. En bovendien komen ze zoo zelden eens buiten. Dan heb ik 't heel wat beter gehad. O, wat heb ik 'n heerlijke vroolijke jeugd gehadl En opgewekt begon ze hem daarvan te vertellen. Haar vader was houtvester, ze woonde buiten en kon van 's morgens tot des avonds rondzwerven door bosch en veld. Wat had ze daar met haar vriendinnetjes gehold en gestoeid, — no.oit hadden ze er genoeg van. Hij luisterde, alsof men hem eea sprookje vertelde. Als ze hem zag schreide ze altijd, e; hij hoorde haar klagen tegen zijn pleegouders, dat hij haar zooveel geld kost"1 en dat hij 't ongeluk was van haar he*!* leven. Dat maakte het ventje verdrietig F zwaarmoedig en gaf hem 'n zekere schuwe ansst, zoodat ze nooit ?»•*«•* hadden van elkaar.
ÏWofdi voonwutö
Bonïërtrajg Tl Oogsï 1S1T
lü
ft-SÊ-M
Voor de Vrouwen Donderdag a. s., om 21/4 ure, voordracht 'door gezel Bouchery. . • V r o u w e n i komt talrijk op er zal te Ieeren Ontwikkelt u voor Ket welzijn uwer kinde* ten. ^
Duitsche Lessen in "Ons Huis,, Gisteren avond heeft vriend Maurits eene " goede inleiding gegeven, waarom en hoe | hij aan de partijgenooten de duifsche taal ' Ieeren gaat. 26 vrienden lieten zich inschrijven. Wij herinneren aan de partijgenooten dat •-'•(ij donderdag avond, om. 8 ure, naar den (jweeden oproep kunnen komen, hun laten inschrijven, om dan definitief op dinsdag 5 September te beginnen. Men zal den dinsdag en donderdag om 8 uren les geven, men mag zelf een dezer aw.ce dagen kiezen.
»
Stadsnieuws VOORUIT'S VOLESKINDERS. — De Volkskinders (kleine sectie) die niet de roote reis mede maken worden verzocht onderjiag avond om zes unr in het Feest: lokaal l ï zijn, om de noodige schikkingen te nemen voor hun medegaan naar Ronse op >, 4 en 5'September: ,—- VOOR DE OFFICIEELE SCHOOL. MEETING. — Vrijdag avond, om 8 wre, Groote Openbare Meeting in den Cité, Zebrastraat. Spreker : D. Bouchery. Dagorde : Ons officieel onderwijs. Debat gewensent. .-• * ^ - OPENBARE MEETINGS. — Vrijdag I September, om 8 1/4 ure 's avonds, in de WIJNGAARDSTRAAT. Dagorde : Het Onderwijs. — Spreker : Jules De Backer. Tegenspraak gewenscht. Dinsdag 5 September, ora 8 V4 nre 's av., in de Groote ZaTelpoort, KORTRIJKSCHESTRAAT. Dagorde : Het Onderwijs. — Spreker : Jules De Backer. Tegenspraak gewenscht. ZELFMOORD. — Gister namiddag, om 5 ure, heeft een Onbekende zich aan et Farmanplein met twee revolverschoten van bet leven beroofd. In een zijner zakken vond men een stnk gazetpapier, waarop het volgende gesohreven stond : •* Adieu, moeder, 't is gedaan, gr-ne zottigheid meer. Amen. > Het lijk werd door de zorgen der policie naar het doodenhuis overgebracht.
f
—r ONTPLOFFING. — Gister is in de katoenfabriek <:Galveston», Nijverheidskaai, een cylinder gesprongen, l^n muur der macbi'ozaal werd omgeworpen en al de deuren en vensters gebroken of afgerukt. De schade wordt geraamd op 5000 frank
jaarwedde; ld. Onderwijzend personeel.Benoeming van een leeraar in de duitsche taal. — 3. Scholen voor volwassenen. Benoemingen. — 4. Stedelijke normaalschool. Vraag tot aanneming; ld. Onderwijzend personeel. Benoemingen. — 5. Nijverheidsschool : Wijziging aan de benaming van de school; ld. Begrooting voor 1911.Wijziging; ld. Begrooting voor 1912. — 6. Staatsmiddelbare school. Verzoekschrift van het leeraarskorps. TOMBOLA DER TENTOONSTELLING VAN BRUSSEL. — Groote loten: 500.000 frank; 100.000 frank, 50.000 frank, S5.000 frank, 80.000 frank, 2 loten van 15.000 frank, 4 loten van 10.000 frank, 15 loten van 5.000 frank, 510.000 fr. loten eener waarde van 25 tot 4-500 frank. Trekking 6 november aanstaande. 1S16. REIS NAAR ANTWERPEN. — Op Zondag 10 September a. s., onderneemt den «Marxkring» eene reis naar Antwerpen. De partijgenooten die verlangen de reis mede te maken, kunnen zich laten opschrijven in het Feestlokaal, bij den lokaalhouder, en bij de gekende leden van den kring aan den prijs van 2.10 fr. De uren van vertrek en terugkomst zullen later bekend gemaakt worden. OP 15 OOGST is er, te Brussel, de piek eens vaandels bij de benoodigheden van den cMarxkrings terecht gekomen. Terug te bekomen in de Spaarkas van Vooruit. tOns Huis». BAD.-SOC. SCH00LB0ND HEDVELP00RT. — Heden woensdag avond om 8 1/2 ure allerdringendste bestuurzitting in het lokaal Zandstraat, 161. . - Niemand mag ontbreken. .. . . RADICO-SOCIAL. SCHOOLBOND DER ST-LIEVEN STRAAT. — De oproep voor de schoolwandeling van maandag 1.1. was goed beantwoord. Reeds voor 2 uren waren er talrijke kinderen in het lokaal van den wijkclub aanwezig en om 2 i/4 ure waren er een zestigtal jongens en meisjes in rang om de wandeling mede te maken. De kindergroep, vergezeld door eenige welwillende gezellinnen en gezellen begaf zich langs het park, de Kortrijkschepoort, voorbij het Patijntje tot voor de Sneppenbrug. Daar werd halt gehouden om even te rnsten en de boterhammen op te eten. De knapzakken en de trommeltjes werden geopend en de inhoud ervan duchtig aangesproken. De kleinen speelden dan nog eene wijl in het gras waarna wij naar den «Hippodroom Canada-* trokken. Niet zoodra hadden wij den hof in het zicht of onze kinderen juichten en dansten en zetten elkander tot spoed aan. Spoedig waren de touters en schommelplankjes, ringen en andere speeltuigen ingenomen. Middelerwjjl werd er voor allen een lekker glas bier gereed gezet en of het welkom was! Alhoewel het warm was, ging het spel zijn vollen gang, de speeltuigen hadden veel aantrok en onze gtzellinnen en gezellen ;veel werk'om-toezichtte houden (waarvoor wij hun onzen besten dank aanbieden); ;--Spijtig dateer-Ja»a'«5o. On> aan dien wensch te voldoen heeft het bestuur van den schoolbond besloten, donderdag 31 Oogst nog eene büitenwandeling in te richten. Ditmaal moeten er honderd kinderen zijn en de ouders die hunne kinderen willen vergezellen zijn natuurlijk welkom. Dus, donderdag om 2 ure in het lokaal «De Volksvrienden» bij de wed. Aelbrecht. Het Bestuur van den Rad.-Soe. Schoolbond der St-Lievenstraat. AANGERAND. — Gisteren morgend was de zoon van den nachtwaker Franck een persoon moeten gaan kloppen. Op den rechter oever van de Coupure werd de knaap eensklaps achtervolgd door twee mannen, welke dreigden hem te slaan, waarop de knaap op de vlucht ging.
- . OUD-LEEBLINGES'BOND «VOLKSVLIJT» (Dampdört-St-Amandsberg). — Al de vrijzinnigen van'-den Berg worden opge\ roepen Aot het bijwonen der zitting bij Michel Procureur, De Somerstaat, 8 (hoek Mërtensstraat). Dagorde: De toestand der gemeentsoho: len. Alleman moet op post zijn. Het Bestuur. WIEL AFGEDRAAID. — Giator• avond is op de Gouden Leeuwplaas het wiel van 'een postkar afgedraaid. De kar viel zoo ..geweldig ten gronde das de as in twee brak'. BRAND. — Gister is brand uitgeborsten in een magazijn der New-Yorkstraat, toebehoorende aan M. Emiel De Steunte, huurhöüder. ;Dank aan de spoedige tusschenkomst der pompiers van de Voorhaven werd het vuur rap uitgedoofd. COMMISSIES DES GEMEENTEBAADS. — De Commissiën van Openbaar Onderwijs, van Werken en Finanoiên zullen vergaderen den Vrijdag 1 September, te 4 ure 's-avonds, ten Stadhuize (Zaal der . Commissiën. .: Dagorde : 1. Bewaarschool Weidestraat. Ruiling van gronden. — 2. Lagere scholen : Godshüizenlaan. Vergrooting der lokalen. Plans, bestek en lastenkohier; ld. Ruiling van gronden Augustijhenkaai; id.OnderwijGEVALLEN. — Zekere Eduard Bonzend personeel. Vraag om verlof zonder ne, oud 21 jaar, heeft in de Maisstraat een FEUILLETON VAN 31 OOGST
<284
Paleis en Klooster «iaar »e< franaet»
van DÜHIONT CASTELLI • —"Het ga&t slecht met mij, edele hospes; zegde de Radmantel met een diepen zucht. Met de kunst is geen geld te ver dienen en met roem komt men niet ver. .Doch, vriendKraxelhuber, fluisterde hij deze ïti het oor, terwijl hij opstond, dit gebraad riekt verduiveld goed. Wilt ge 1 met uit oude vriendschap een klein — •"°**n toch, een goed stuk daarvan misp i k weet zelfs niet meer, wanneer ik eigenlijk de laatste maal gegeten heb : ""««eldheb ik ni&t; doch bedenk, gij - ondersteunt de kunst, als gij.'.. Reeds goed, f., weet alles; kom maar met mij in de kamer; daar zullen wij wat^konten, antwoordde de goedaardige Kraxelhuber en verdween met • Mjneh voormaligen reisgezel binnen in 1 wtel "Kaenguni->. ; , ~ ij?,?*1 h*t gaan levendig worden, riep walker en wees met de hand naar oe ncwmg vanwaar zij gekomen waren. vr0 . A~* ?a"er geziene Ierlanders naderm un ri tui AI\ u, J & to* hei hotel. Voor ue omg bleven «ij stil, doch schenen ***- SêBSS-aÊsex'jrjgjj y FWttT ^ n i ] d c n
want de mannen begonnen aanstonds hout te zoeken en eene vuurplaats in te richten; alleen de vrouwen kwamen over de brug, zichtbaar om brandewijn te koopen, want zij droegen twee flesschen in de handen en betraden den 6tore. Eenige oogenblikken later kwamen zij de deur uit en liepen naar de brug toe, vervolgd door Kraxelhuber, dié eene groote zweep zwaaide, en onbarmhartig daarmede op den rug der vluchtende wijven sloeg. — Gij ellendig volk, ik zal u den riek brekenl schreeuwde hij woedend en zwaaide nog immer zijne zweep, toen de vluchtelingen reeds den anderen oever hadden bereikt. . De Ierlanders maakten een groot.lawijt én dreigden met hunne messen tot bij bestolen waard te komen. ' . — Komt maar, leêgloopers — -schelmenl riep Kraxelhuber. Ik laat de honden los, de beesten hebben in acht dagen niet gevreten, dan kunt gij juist dienen voor een maaltijd zwijnenvleesch! — Achteruit, leelijk gespuis! klonk eensklaps achter Kraxelhuber eene zoo vreeselijke stem, dat deze verschrikt omkeek.Kruipt diep in de aarde of vreest de wraak dér mannenvan den Kanguruburgl Heit was Trekzweerd, de komediant. In elke band zwaaide hij eene buks; rechts en links stonden eene dozijn grimj p i g a h/M^/lan
TfflUrfl xiiL&j, SLCliid .laTafitTT flf
•
DE CHOCOLATS: Semenr, Marlanae en Clairière zijn de gezochtste -arken door den proletaar. .'SS. — - HET WASSCHÉRSCONGRES. — Het jaarlijks congres is zondag laatst gehouden. In de «Mille Colonnes> had de congreszitting plaats, die, om ll'ure aangevangen, om 2 ure eindigde. Beroepsbelangen werden er besproken, zoo onder, meer de verhooging van den waschtarief, de wijze om gemakkelijk aan werkvolk te geraken ; verder vraagstukken van plaatselijken en bestuurlijken aard. De wasschersbazen hebben dus hunne belangen verdedigd, zij stellen zich strijdvaardig, doen de ongelukkige wasscheres. sen, die noeste slavinnen dit ook 1 Deze werksters zijn het meest aan den willekeur van den patroon, lage loonen en lange werkuren onderworpen. Wanneer gaat deze klas van arbeidsters ook eens begrijpen dat zij naast hare vriendinnen dér fabrieken den strijd voor hooger loonen en min werkuren moeten aangaan? . V . ... PRACHT EN VERPAKKING is betaald door den verbruiker, hoogdravende benaming brengt geen aarde aan den dijk, maar het zijn: zorgvuldige keus en beste bereiding die de chicorei Talpe kenmerken. (4 EEN ZEGEPRAAL DER BELGISCHE TELEGRAFISTEN. - Te Turyn had er een internationale wedstrijd plaats voor telegrafisten, tot de verschülige Europeesche beheeren behoorend. Hughisten, Baudotisten en Morristen moesten er hunne bedrevenheid aantoonen in het overseinen. De Belgische telegrafisten behaalden de overwinning op den Hughes, met 1615 woorden in het uur: hunne Fransche collega's verzekerden zich de vijf eerste plaatsen met het toestel Baudot, met 1241 woorden in het nur, terwijl de Italianen de meestere bleven voor den «Sudners; ontvangen op het gehoor. Zouden de belgisohe telegrafisten het record kloppen der hoogste en laagste loonen b. een intednationalên wedstrijd J Dat melden de bu rgersblad?,n,".: ën nog'; min. ide .gouvernementeeJê—,mèï,"... . . ,'•. 't Is'nocEtans het belangrijkste' vöor-'dé telegrafisten. TRAMNEBüWS. t - Te rekenen van heden zullen de reizigers, welke de lijn N. 4 gebruiken in de volgende voorwaarden mogen rijden: . In de heenreis: 1) de reizigers opstappende op de St-Jacobsplaats, worden toegelaten te rijden met een doorgaand biljet (coupon direct) tot aan het Paleis van Justitie (langs St-Pietersstatie). 8) De reizigers opstappende voorbij de Zuidstatie, zoodus te beginnen van de Dierentuinlaan) worden toegelaten te rijden tot op den Koornmarkt Gang* St-Pietersstatie). 3. de reizigers plaats nemende aan StJacobs met een aansluitingsbiljet komende van de Dampoort, deze opstappende aan het Arteveldeplein met een biljet komende van de Dampoort of van Ledeberg, .Dampoort of van de richting der Koornmarkt mogen rijden (langs St-Pieters) tot aan den Paleis van Justitie. In de terugreis. 1) de reizigers opstappende op den Koornmarkt worden togelaten te rijden met een doorgaand biljet (coupon direct) tot op het einde' der Dierentunlaan. 2. De reizigers opstappende aan het Paleis van Justitie worden toegelaten te rijden met een- doorgaand biljet tot' aan de St-Jacobsplaats — of verder met eèn aan-
VROUWEN. Volledige werkster»: Beny steltrekster; hemdennaaister; breister; gi. letnaaister; kleermaoister'; kinderbroekhaaister; meid voor alle werk; bovenmeid; keukenmeid ; katoenspinster; weef ster; wolleweefster; etiragemeisje. Halve werksters: Linnennaaister; kleeri maakster; dienstmeid. Léermeisjes: Zakkennaaister; boodsehapster ;naaister;kinderkostuumnaaister; breister ; kleermaakster; broeknaaister. Bericht voor de patroons. — De volgende personen zoeken werk: VOLLE: Bediende; reiziger -magazijnier; inkasseerder; baas voor weverij; bieruitvoerder; oamionneurjvoerman; stalknecht; kuischvrpuw ; dienstmeid; inpakster; kunstbloemmaakster ; linnennaaister; kleermaakster ; etiragemeisje katoen; vlasspinster j jutehaspelaarster. HALVE: Bediende; helper-loodgieter; — KOSTELOOZE MÊISJÊSSCHÖQL ijzermouleerder; magazijnknecht. . VLASBEWERKERS NEEMT ACHT. met kindertuin,. Kórtrijkschestraat, ' 874, hoofdondérwijzeres Mej. R. De Rudder, te — Bij deze brengen wij ter kennis, dat de rekenen van Donderdag 7 September, zal plaats van hulpschrijver open is in de Vlasde kostelooze Lagere Meisjesschool vroeger bewerkersvereeniging. Tot den 6 september hebben de leden tijd gevestigd Van Monckhovenstraat, overgebracht worden naar het nieuw lokaal Kór- om zich per brief aan te bieden. De voorwaarden liggen ter inzage in heli trijkschestraat, 274. Aan de nieuwe school zal ook gehecht zijn, sekretariaat, bij Jan Samyn. eene kostelooze bewaarschool voor kinderen Onnoodig zich aan te bieden als men van 3 tot 6 jaar. geen deel maakt der socialistische Vlasbe. De inschrijvingen worden genomen in het werkers vereeniging. lokaal, te rekenen van Donderdag 7 September gedurende de schooluren. - 7 - KOSTELOOZE LAGERE SCHOLEN De inschrijvingen voor Stads kostelooze NIEUWE CIRK. — Téléphoon 386. <-* scholen worden aanvaard' het geheele jaar Alle dagen, om 8 ure, het groot sensatiedoor, gedurende de schooluren: stuk : Deserteur, door de troep van O. Van In de lokalen dcr Jongensscholen: Cauwenberghe. — Zondag en donderdag, St-Michielsplaats, hoofdonderwijzer M. dagvertooning om 3 ure. R.' Anseele-; Molenaarstraat, id. Em. De KOUTER. — Concert to geven dooiCavei; Guinardstraat, id. L. Hernalsteen; harmonieafdeling der Artisten-MnzikanSaspoortstraat, id. Th. Carton; Muinkbrug- de op woensdag, 30 Augusti, te 8 1/3 nr» straat, id. L. Labaudt; Acaciastraat, id. ten, 's avonds, onder de leiding van meester O J. Dauwe; St-Macariusstraat. id. O. Steen- Roels. brugge; Boulevard der Godshuizen, id. D. 1. Vrank en Vrij, L. Segers Destanberg; Meulestede, id. P. De Kezel; —Programma: Der Fliegende Hollander, tantai»i«St-Lievenstraat, id. A. Anseele; Nieuw-Be- (arr.2.par H. Maeck) R'ch. Wagner. — 8; gijnhof straat, id. H. Aelbrecht; Geiten- Coppélia, ballet par H. Maeck, h. straat, id. J. B. Vandewinckel; Jozef II Delibes. 2e deel. (transcr. 4. Rêverie, H. Viuxtemps* straat, id. E. Tvtgat; Bommelstraat, id. Th. Van Bavinohove; Meerhem, id. P. De Ron- — 4. Rienzi, ouverture, Ricn. Wagner. ne; Eendrachtstraat, id. F. Van Eecke; RijPARK. — Donderdag, 31 Augustus,' hovelaan, hoofdonderwijzeres Mej. J. Lim- van 5 tot 7 uur, Concert door het 4e Regi'' pens; Vorkstraat, id. Mad. Saverys; Krom- ment Lanciers (bestuur M. Th. Coutelier). menwal, bestuurder M. F. De Coster. Programma: le deel. 1. Entre Oamara> In de lokalen der Meisjesscholen: des, allegro militaire. — 3. Le Songe d'un» nuït d'été, ouverture, A. Thomas. — •.; Ram, hoofdonderwijzeres Mej. E. De Bra- Diane, polka pour flute, Th. Coutelier. •—t bandere; Barenstraat, id. Mad. Heyman; 4. Aida. fantaisie, Verdi. Oude Saspoortstraat, id. Mej. C. Plas2 Deel. — 5. Le Rendez-vous de chasse,1 sohaert; St-Pietersnieuwstraat, id. Mad. Rossini. — 6. Adorée, valse lente, Legrand. Deruelle jAcaciastraat, id.Mad.Hombrecht; — Les Huguenots, fantaisie, Meyerbeer. Lange Orevelstraat, id. Mej. N. Van Cau- — 7. 8. Siamesische Wachtparade; P. Lincke.. wenberge; Roodelijvekensstraat, id. Mad. De Kremer; Meulestede, id. Mad. Crevaels; St-Pieters-Aalst, id. Mad. De Mets; Froebelstraat, id. Mad. Loqué; Groendreef, id. Mej. M. Rassaert; Dendermondschen steenweg, id. Mej. E: Borré; Akkergemlaan, id. GEBOÓBTENAANGIFTEN 28 0 0 G S I Mej. Van Overberge jKortrijkscliestraat, id. Isidoor Vandaele, Lindenstraat, 30. Mej. R. De Rudder; Geitestraat, hoofdon- Armand Lehoucq, Egmontstraat, 11. derwijzer M, J. -B^Van-dé-Winckel; IJskel- {Geprges Sinjon; De Vrêeaebelnikf-SO^i derstraat, hoofdonderwijzeres Mej. J. De André Martens, Zondernaamstraat 33. ~ • Clercq; "Vorkstraat, id. Mad. Saverys; Rij- Branche Verschueren, Hertstraat" 46. -"-' hovelianf id. Méj. ~J.» Limpens ;öongostraat, -Franeois-Be Cock', Nieuwe SaSscnèpoörK 37 id. Mad. Van Eenaeme; Tarbotstraat, id. Armanda Faepens, Uilkenstraat 135, Mad. Lievevrouw; Olmstraat, id. Mej. O. Valentina Robbe, Apostelstraat 13. Buyssohaert; Dróhgenschen steenweg, (3 Jeanne Raa, Gerststraat 71. studiejaren), hoofdonderwijzer M. J. B. Adolf Dé Backer, Kwakkelstraat 17. Van de Winckel. Leóhard De Munter, Geitestraat 37. De leergangen zullen hernomen worden 0VEBLIJDEN8 VAN 28 OOGST den Donderdag 7 September. - . Madeleine Berbiers. Priesterstraat, 185. — - STEDELIJKE WERKBEURS. — — Léon Kindts, £ m. Gasmeterslaan, 47. — Bericht voor de werklieden. — Opene Charlotte De Riemaecker, 54 j . , z. b. Visplaatsen op 29 Oogst. J scherij, 72. — Eduard Van Kennove, 58 j.<. MANNEN. — Volle gasten: Smid; bank- i. b., Papegaaistraat. 91. — Emma Demeuwerker; smeder; meestergast voor autorno- lenaere, 56 j . , z. b. Fabriekplaats 5. — Jean bilen; autöfnobielwerkér; loodgieter; arbei- Martens, 71 j . , z. b., Struifstraat. der voor gieterij; stóelmaker; kadergronOVERLIJDENS VAN DEN 29 OOGST deur; wielmaker ;borste!maker ; schrijnwerMarie Willems, 78 j . , z. b., Fuchiastraati ker ; mekaniekschrrjnwerker; meestergast 1. — Prosper Boel, 7 maanden, Molenaarvoor schrijnwerkerij; meubelmaker; "tim- straat 23. — Joseph, Verkercken, 65 j . , z . merman; tijtuigschilder; schilder; handwe- b., Korte Zilverstraat. 4. — Charles D'Anver; broodbakker ;vleeschhouwer; haarkap- vers, 70 jaar, nijveraar, Veerstraat 71. , per; dameskleermaker; kleermaker-pompier; voerman; schotelwassoher hotel. Halve gasten : Helper ketelmaker; blikslager; ijzermouleerder; paswerker; trjtuigmaker; wagenmaker; schrijnwerker; meuTE GENT belmaker ; spekslachter ; suikerbakker ; Obligatiën 4 1/2 0/0 van 500 frank, aan 483 boekbinder; kleermaker; dameskleermaker. Leerjongens: Goudsmid;blikslagt)r; meu- frank, en aktiën van 100 fr. aan de beste belmaker ; paswerker; jongen voor apprêts; voorwaarden, zijn te bekomen bij Gustaaf kleermaker; boodschapper; flesschenspoe- De Cloreq, BRABANTSTBAAT, 25, Gent. ler; boekbinder; suikerbakker.; kok; hotelVerdere inlichtingen hij Jan Hoekers. knecht. «ONS HUIS», Vrijdagmarkt.
zij den brullenden heldenspeler of de Ierlanders moesten aanvallen. Walker moest hartelijk lachen, maar de tooneelspeler wikkelde zich trotsoh in zijnen mantel en declameerde op zielroeTende wijze. — Dat is een kostelijke kerel, bemerkte Walker, en ik geloof, dat, onder zijn kern verborgen is dan men gelooft. Maar nu komit tot afwisseling een geoet en deftig man. ' De alzoo aangeduide naderde met rustige stappen gelijk iemand, die een bestemd doel voor oogen heeft, stapte, zonder iets te zeggen, de brug over,- groette kortweg maar beleefd, en nam op eenigen afs-tand plaats aan de tafel. De nieuwe aankomeling scheen zoowat veertig, jaren oud te zijn ên was blijkbaar een Eirgelschman. Hij was zeer eenvoudig, doch zuiver gekleed, en de grove stof zijhs-kostüums1 maakte den indruk, alsof deze man zich gewoonlijk fijner kleedde, want alle zijne bewegingen waren rustig en gemeten. Een enkelen, kalmen, maar scherpen blik wierp hij op iijne tafelgenooten, vooral op Waldemar, wiens Fransche dracht zijne opmerkzaamheid boeien mocht. Maar dan vielen zijne oogen onverschillig op andere dingen, en hij liet zijne tafelburen zoo onbedacht, als dit alleen een Engelsch gentleman doen kan. Waldemar daarentegen vond zich door het gezicht des vreemdelings onwillens jcateoéJsa; hü inovf JagiëóUd*' reeds ge~
zien hebben, en terwijl hij daarover na gedeeld, dat de aan tafel zittende vreem-' dacht, hield hij: zijnen blik op dezen deling Saunders, de gevluchte banneling man gericht. en de aanvoerder der bende tegen d s Thans verscheen heer Kraxelhuber. goudzoekers, v a s . Voor Walker had dis — Goeden dagl Wat bedeelt gij? Por- weinig \ errassend, daar zijn beroep hemt ter, ale, wijn, brandy, gin, rhum. koffie, aan alle buitengewone gebeurtenissen had gewoon geraakt. of wilt gij eten? Gelukkiglijk hield Saunders zich ook — Eene flesch ale, antwoordde de vreemdeling, en eene beet brood en na Walker's verwijdering nog eenigen tijd rustig e n stil, zoodat het Waldevleesch, wat gij juist hebtl Ik kocht ook gaarne eene goede schup en eene hak, mar gelukte zijno onbevangenheid terug te bekomen. Hij haalde zijnen tabakzak als gij niet te duur zijt.. tje voorschijn, klopte zijne korte pijp — Wat denkt gij wel? Al de goudgravers koopen bij mij, cmdat ik de bil- uit en begon opnieuw te stoppon. Saunders richtte daarbij z.'jne blikken o p lijkste prijzen heb. hem, en toen hunne oogen eflkander ontNauwelijks had Waldemar J e stem ge hoord, of hij stiel Walker heftig met den moetten, zegde hij : Franschen zijn hier een zeldzaam voet onder de tafel en vroeg, met eenen bedüidendfin zijdeblik op den nieuwen verschijnsel ; hoe komt gij herwaarts e n .dat nog in uniform ? buurman gericht: Waldemar bekeek d m spreker mes — Hebt gij geenen zwavelstek? — Dat zal ginder zijn, antwoordde veel kalmte, stak 'ijne pijp aan en antWalker koelbloedig, ofwel bekomt ge dai woordde eindelijk : — «Ma foi,» hoe komt gij dan hier ? . ih den store'. — Sau.nl - s laohte. Daarop greep Walker in den zak zij— Dat gé mijne vraag onbeantwoo:rd ner broek, maar keerde zich zoo, dat nij den vreemdeling vol in het gezicht bekij- Iaat, verwondert mij juist niet ; want ken kon, en bracht eindelijk een doosje vermoedelijk heeft u w regiment u geen, verlof gegeven, om uwe zakker hier met/ té voorschijn, dat hij opende.' ••.. Hier, zégde hij, terwijl hij het Wal gcud te vullen. — Er zullen er velen in de Diggings dernar aanbood, er zijn er niet veel meer in, ik zal er aanstonds in den store voor zijn, zegde Waldemar uitwijkend, dia zorgen, eer ik het vergeet, en zal ook men elders vermist. master Kraxelljuber's waren eens nazien. (Hordt uoottoevül.^ Met het afgesproken herkennings I woord bad Waldemar aan Walker raad*- *
val gedaan met zijn rijwiel, met het onge lukkig gevolg, dat hij gekwetst werd aan het aangezicht. - — VAL. — Eergistèr avond viel Pieter Berlo, oud 18 jaar, wonende Nijverhéidskaai, op de Chartreuzenplaats, waarbij hij erg gekwetst werd aan den linker voet'. Hij werd naar zijne woning overgebracht. OMVERGEREDEN. — De genaam de Elvira Baecke, oud 29 jaar, wonende OsBenstraat, is op den Lousberglaan omvergeworpen door een wielrijder. Zij kloeg over inwendige pijnen. _ • BOTSING» — Eergistèr had op de 'St-Jacobsnïeuwstraat eehe botsing plaats tusschen een? train en eéhe "steekkar, vbortgestooten'door'Fr. Prëau',. wonende Tarwestraat; hij werd dóór den dissel zijner kar gekwetst. Na verzorging werd Hij naar zijne woning overgebracht. .'•
sluitingsbiljet (coupon de corr««pondance) naar Ledeberg, Dampoort. St Amands berg. •^; . -. 3. de reizigerB opstappende ' op den Koornmarkt met e e n aansluitingsbiljet worden'toegelaten te rijden tot op de Dierentuinlaan. , . —•- MARXKRING. — Donderdag avond repetitie voor al de TENORS. De lijst voor de reis Antwerpen wordt opgemaakt. ••
MILK CARAMEL
iBiKELAi
VERMAKELIJKHEDEN
Burgerlijke stand van Gent
Vereenigde Weverijen en Spinnerijen
I aaitr
— De WERKHUIZEN MlhLE & C°, fabriek van automobielen te Gütersloh, in Westphalie (Pruisen), vragen werkzame en ernstige WERKLIEDEN en MEESTERGASTEN op de hoogte vau het vak. Hun schryveu niet getuigschriften. Goede loonen en verzekerd werk.
VERTRAGING
Mr MAAN DÉTON OEN wonderbare
Vraagt da kostaloots lnllohtlngon •aal'»-. «ETALINQ NA OE OfeNEZI SJSSITARIA, « B S P A O H u i f l t l . B R U S S E L , BCLfllE am-iwm»,»,,,,
PRESERVATIFS VOOR HEEREN I D e Geïllustreerde brochure van PreservaItifs merk « Keizer » voor beide geslachten met alle geheime inlichtingen franco in gesloten brief tegen toezending van 30 centie[men in postzegels aan SANITAS, Keizerslei, 33, Antwerpen.
OPGEPAST
igmpm'i.Timviffl
Da remedie vnu Proïussor D' Thon son geef; altijd eenen zekeren, cevsar looien en onoiJddellijken niislag in / alle gevallen rao vevbliJTea der , mtandstODdeu ea Prospectus kosteloos venondeo < 0**deSecuritar]i, t&»rueduCroindes, <•"». Brussel. Verzending onder omslag lege» i Trank in i>oswimbers der geïllustreerde brochuur der nieuwste en ie, kerste voorbehoedmiddels en geheime ( raad^ïtiniieu voor man ea Trouw
MATRASSEN-FABRIEK
jgtT DE STER "Ml YAN NESTE-MATTHYS, Oyahem
Oscar Gomhaire & Gie GAREN.ilARKT, S, GEST uwe Bonten, Revetten, Staal, Smidsmachie. nen, ttzeren Platen en' Poutrellen GROOTSTE KEUS VAN 'T LAND
voor alle soorten man, hemden* worden gevraagd bij Mast, Catharinaitraat n. 23, 6ent.
.
.
.
«nVRAASD
•
•
• '
timmerlieden, voor namaalsscl want er Is beïwame S. Detaoye en Cie, maar een WOU it ER- bij ZALF en men is ook zeker Visschtrij, Gent. als wanneer men er gebruik van maakt, van te genezen van droog en nat zilt, baard- Gevraagd voor Ertvelde m e t s e r s , aan ziekten, puisten en alle bekwame 41 centiemen en goede andere voiziekten. -^centiemen Opgepast dus en celiruikt niets anders dan de diendersaan in het uur. Zich te wenwereldberoemde WOünERZALF en het den tot de werken van blocdzufvrrend middel der Apotheek DE S . Detaeye en Cie, tot WALVISCt), l O Dlepealraaf, Antwerpen. — Ertvelde-Rieme. 0.75 de kleine en 1.£5 de groote pot. Bloedzuiverend middel fr. I.S5. M«If TRAANT Bekwame strijksters en Gent: De Bleulcnae: e, apotheker, Steendam.
Om aan de talrijke vragen te voldoen die ' ons naar rooktabak gedaan is geworden, hebben wij de eer de Partijgenooten te verwittigen dat wij van heden af zuivere en ongeverfde ROOKTABAK verkoopen van allereerste hoedanigheid eu dit zonder toevoeging van kunstmatige preparatie», voor een schoon'kleur te bekomen, c_z. gelijk dit in veel gevallen plaats beeft. Men kan tabak bekomen te beginnen van 1,60 fr. de kilo; per 1/2 kilo 0,85 fr. en per 1/4 kilo 0,45 fr. Telefoon 420 Fijne Virginietabak,zeer zacht om rooken en niet pikkende op de tong, aan 2,70 fr. de maakt geen GROOTE en IJDELE ELUF, maar levert GOEDE WAAR IN VOLLE VERTROUWEN. kilo; 1,35 fr. de 1/2 kilo; 0,70 fr. het 1/4 kilo Allerbeste Windhaarmatrassen, 1,20X2,°°. 1= kwaook allerbeste Rcclaamtabak, aan 2.UJ fr. liteit, matras, 35fr.;traversin, 6.5o; kussens, 3.25; de kilo; 1,00 fr. de 1/2 kilo cn 0,50 fr. het 2* kwal,, matras, 22 fr., traversin, 6 fr.; kussens, 3 fr. 1/4-kilo. d. V bïïS FLOCONWOLMATRASSEN * £ B T PARTIJGENOOTEN, worden, kunnen gekuischt en herwasschen worden Wij radeo l" ten sterkste aan cene proef net als schapenwol. Zij zijn uitnemend zacht, proper te doen met onzen Rooktabak, en wij zijn en niet knollend, cn worden, gezien hunne voortrefzeker dat gij geen andere meer zult willen felijkheid, overal aangenomen. Matras en traversin, 2 personen, 1.20X2.00, aan 29, 33, 36, 39, 42 en rooken. Ook verzoeken wij al de Partijgenooten in 45 frank, franco. de Wijkclubs en ook hij de handelaars en SGHAAPWOLMATRASSEN e n h S h ê d ^ herbergiers de SIGAREN to vragen voort- allerbeste inlandsche Schapenwol aan fr. 2.60, 3,CD, komende van onze Samenwerking, om zoo- 3.5o( 4.00, 4.25 en 4.50 den kilo. Opmaken en herdoende mede te helpen werk te verschaffen stel van matrassen. — Opzending franco tegen remaan de werkclooze sigarenmakers, die nu bovsement erg getroffen zijn door de crisis die in ons Wie kan, kom e zien en zich overtuigen 1 vak heerscht. Beste waar, kleinste prijzen, in vertrouwen honHet Bestuur van den Sigarenmakersbond derden getuigenissen van uiterste voldoening, leveringen voor hotels, gestichten, pensionaten, bijzon" Lokaal
Sï öv-gtf \fflt
NAAISTER3
VERTRAGING
Aan de r o o k e r s
*§-s••F-Vmëftas
-
' . ' •
Brouwerij VOORUIT
'
.
Enkel Bies*
•
Dubbel Bier
fr. 0 . 1 5 de flesch 2 0 . 0 0 de ton van 1 0 0 I. 10.00 1/2 ton 6.00 1/4 ton Men kan bestellingen doen in al de Inrioh» tingen en bij al de bedienden van VOORUIT. TELEFOON 654
te koopen Drie jonge Groenen daels, zwarten : z reu en 2 teefjes. Zich te wenden bij de Garde, Oud Kerkhof, Dcndermondschest., Gent, Dampoort. .-
:
AccouclMienten Mej. L. Denert, gedipt, ran :e klas. Pensioen, geheime raadplegingen en1 inlichtingen, K a s t e e l
boulevard, n. 3 5 1 , rent (Tram n. 5).
— — • —
iznzLizazjzn
P»E1TS l i l
De ieeren Tan V o o r u i t welke hunne aankoopen in de magazijnen cn winkel» fan wOOl'Ult doen verzekeren zich in hunnen o u d e n d a g een
ZONDER E R T E MOETEN VOOR INLEGGEN en bovendien hebben q j ' 6 •/» deel, wat voor het huisgezin een schoon s p a a r p o t j e daarstelt. Wie dus voor «ijnen ouden dag wil zorgen zonder dat het hem één centiem kust* worde lid van V o o r u i t en doet er zijne aankoopen. ......
.
»J.ifa» l k..1Aa».>aamwi'Q/vI>jm.a.>^V^a». 40k± * Attl . f*.
Nieuwe Tarief der Aankondigingen in het Dagblad VOORUIT •
D e Partijgenooten en Maatschappijen die naar Oostende komen
31, Veldstraat, 31 waar een schoone feestzaal ter beschikking is voor maatschappijen.
Men kan er ook goede en goedkoope ververschingen bekomen HET BESTUUR.
*
De flesch f r . O.IO Oetonvan IOO I. 1 0 . 0 0 1/2 ton 8.00 1/4 ton 4.00
Schapershonden
X00PT ALLES m VOO W
Samenw. Maatschappij DE NOORDSTAR
i.
. .
2 3 , D a h l i a s t r a a t , 6ENT
halve strijksters. Hoveniersberg, 37, Gent, bij Sacasijn.
Wittenonnenstraat, i5, OOSTEiVDE. Hulphuizen; Dolfijnkaai, 2, KORTRIJK; Annonciatenstraat, 8, BRUGGE, en bij alle goede matrassen verkoopers. Koopt dus maar alleen daar waar gij in vertrouwen gediend zijt. Verkoopers van bedderijen wend u voor het groot rechtstreeks tot'mDE STER . t VAN
en na bet V O L K S H O T E L bezocht te hebben, noodigen wij uit een bezoek te brengen aan de
:
-
•
.
.
-
.
.
V O O R U I T is het meest gelezen en verspreid dagblad. De aankondigingen in V O O R U I T zijn dus ook de vruchtdragendsten. Schijnen onze prijzen wat hooger dan in andere centbladèn, men verlieze echter nïêï nH~net oog éór.e aankondiging in V O O R U I T overeenkomt met eene verspreiding van d u i z e n d e n s t r o o i b r l e over het heele vlaamsche land. Ziehier een overzicht van het tarief : AANKONDIGINGEN OP DE LAATSTE BLADZIJDE Vragen naar werk : 25 centiemen voor 3 inlasscbingen. Aanbiedingen van werk : 50 centiemen per inlassching. Kleine aankondigingen : Verhuren of verkoop van onroerende goederen; verhurefi van appartementen Of verschillende voorwerpen (rijtuigen); handel over te nemen; vragen en aanbiedingen van associés en kapitalen! verkoop v a paarden, honden; verloreu voorwerpen : 50 centiemen per inlassching van maximum 10 lijnen. •
= = = = =
l
•
•
j
Handelsaankondiglngen op de laatste bladzijden. . '. . JSéne inlassching van minder dan 50 kl. lijnen, de lijn fr. 0,20 | Eéne inlassching van meer dan 50 kleine lijnen, de lijnfr.0, ~ £ •' Prijs voor de handeteaankondigingen met lang termijn (eane zelfde aankondiging meermalen Herhaald) 3 maanden, minder dan 100 kleine lijnen, de lijn. fr. 0,14 3 maanden meer dan 750 kleine lijnen, de lijn. . fr. 0,03 » • 1000 •• »• •••»'.- . fr. 0.M » - meer » > «» . fr. 0,13 6 • » 3000 » •'»' •fr.0,01 fr. 0,12 g •-- ' » 200 » i S0Q0 m » » 300 ' » » , fr. 0,10 > • * • :•. -*k *•" fr. 0,09 !
'
—
HANDELSAANKONDI69NGEN (Stadsnieuws) Verschillige Steden Die aankondiipngen worden met den lijnenmeter geteld per groote lijn (kleine tekst). E e n e in asscBiD 25 « ' g van min dan 50 lijnen, de lijn . fr. 0,60 | Eene inlassching van meer dan 50 lijt«», de ï"Jn Herhaalde Inlasscbingen eener zelfde aankondiging i 3 maanden — minder dan 100 lijnen, de lijn. . fr. 0,50 12 maanden — meer dan 1000 lijnen, de lijn. 6 » meer 100 » . . fr. 0,43 Aankondigingen aan 't einde der feuilleton, » .
5? 30 — *"' 1--c« ——-4«."
EXTRA ZACHTE, WITTE ZEEP ±3 cent. jp&ir kilo i.<:;. Lost een pakje S O L V E N T (Paillette) van 15 centiemen op in een liter kokend w a t e r , en gij verkrijgt een UITMUNTENDE, ZACHTE, WITTE ZEEP. die U kost 1 3 centiemen p e r kilo. Ziet hoe uw wasch wordt doof het gebruik van
SOLVENT Groote Prijs, Brussel 1910 Werkhuizen voop België t e Vilvoorde
•
»
fr. 0.»
fr. o,'» fr. ij»
500 » . . ir. 0,40 Sport-Rubrlek fr. 0.35 de groote lijn.
HANDELSAANKONDIGINGEN (Links en Rechts, - Van alles wat Die aankondigingen worden per groote lijn geteld (kleine tekst). Eene inlassching, meer dan 25 lijnen, de groote lijn fr. l.oo Eene inlassching, meer dan 200 lijnen, ae grWttifflifr.'t*.* JI • 500 • _ M OM » » 50 » » O.so » » 100 » » O.80
Aankondigingen voor Notarissen, aanbestedingen, enz. Links en rechts, de groote lijn fr. l.oo | Laatste bladzijde, de kleine lijn .' t • :» ï Sfr.0Ü S* bladzijde, de groote lijn . . . . . . . Q.75 | Finantieele aankondigingen. (Leeningen van Stad, Staat, enz.) — «scnteriyke aankondigingen. Link» en rechts, de groote lijn . . . . . . fr. 2.00 | Laatste bladzijde, de kleine lijn • j a - . - » fr. Oi* 8» bladzijde » » • • « • • • i.BO | Ronwaankondigingen. Die aankondigingen worden op ds 8* bladzijde geplaatst. | Rechterlijke eerherstélllng, de lijn ! 5 5 S ! '•"• * * Per inlassching . . . . . . . . . . . fr. 5.00 | S.-B. — Laatste bladzijde (Aankondigingen-), ü» kleine kolom is 3 i/2 era. breed. E» ujn Is 8 punten hoej {kleine « ktL systeem Fournier). ni^ AAnkondigingen (Stadsnieuws). De groote kolom ia 7 om. breed. De hoogte der lijn a dezelfde als die der laatste bladzij"* aankondigingen (Links en Rechts). Dezelfde afmetingen van breedte en hoogte als van bet Stadsnieuws. eneorm Het getal lijnen moet oour hetzelfde huls uitgeput worden. Worden ook als (aankondigingen "yi feerhaald) beschouwd, deze welke ons onder vorm va* ellehó worden toegezonden, al zl|n ce eok van ver»» lande tekst»
10 oM, wariï tarüubetaaid voor da aankoMfiinaan ons als olichó iieionsow
1
Bijvoegsel van 31 Oogst 1911
De Betooging van Leuven en de Pers Uit de Gazet van Antwerpen (De frut) knippen wij het volgende zwans-artikel: « Wat een macht ran volk ! Wat een leven, en gejoel, en geestdrift, en strijdlust! » Heel België is t e Leuven. Tot het minste dorpken in West-Vlaanderen of Luxemburg is vertegenwoordigd. > Hoeveel duizenden hier te zamen zijn gestroomd ? Op ' t oogenblik dat wij met zeven haasten, deze regels op 't papier gooien, is dat niet te ramen. De stad ziet •iwart van betoogers; in alle straten kan k e n over de koppen gaan, en nog gedurig lossen de treinen en de buurttrams menschenladingen. » En dan een verraderlijk bloemken voor den duts Schollaert: « Jawel, die man dient gevierd. Hij was zoo moedig de kwestie te stellen nopens de gelijkheid op schoolgebied, en daarbij een. oplossing voor te brengen die heelemaal steunde op recht en billijkheid. En liever dan de vlag te strijken voor den moedwil der oppositie en zijn ontwerp in te trekken, trad hij af als minister. Andere mannen, even weerdig en krachtdadig, bezetten thans de strijdposten welke Schollaert en zijn oollegas ontruimden, niet om de vlag neer te halen welke het afgetreden Ministeri geheschen had, maar om ze, zoo mogelijk,nog hooger te planten en ze te verdedigen totdat de zegepraal volledig zij. > De liberale bladen — zonder uitzondering — laken de baldadige houding der betoogers. De Etoile helgo — anders zoo gematigd zelfs voor hare tegenstrevers — noemt het «écoeurant», een fransch woord dat beteekent «dat het hart er van walgt». Ziehier het oordeel van De Nieuwe Gazet (Antwerpen) : « ...Het is een bedroevend schouwspel die buitenmenschen zoo gedachtenloos te zien voortdrijven do^r hunne kwade «herders». Men leest op die gezichten hoe w € " ; » zij zich rekenschap geven van wat zij l i e r verrichten komen. Het is zeker niet het verstandigste, het verlichtste deel van het Belgisch volk dat hier bijeenkomt. Het is te ongeletterde massa, verslaafd door den priester en den kasteelheer , zonder eisen gedacht, zonder eigen onafhankelijk bestaan, de onderste laag van ons volk. Hier en daar worden meetingen gegev ! maar ondanks dat do redenaars hun best rinsn, j p de laagte van hun aanhoorders te stellen, begrijpen de meester* er duidelijk niets /an ... > En verder: « ... D e boeren hebben geëten en gedronken; op de kosten yan'de inrichters. Als-een kudde schapen lööpen zij •voort zonder juist' 6ë weAéofwaaihèëndé pastoor hen léjd.fc;"4Ji' dringen ruwde toeschouwers'opzrjyfiatüiir-'' lijk om te toonen dafc zij hier alleen met hun gewone kristelijke zachtmoedigheid èn liefderijkheid willen te werk gaan. Er zijn geen '40 burgerB in den stoet. Boeren alléén. Van nit de kleinste dorpjes van West-Vlaanderen, de meest vergeten hoekjes aan de zee, zijn zij opgetrommeld. Men merkt aan veie Verbaasde gezichten dat velen nog nooit een stad hebben bezocht. De katholieke Kamerleden zijn niet te bespeuren... > Dit het Laatste Nieuwe (Brussel): < Al wie, zooals wij, de betoogers heeft gezien, zoo bij hunne aankomst in de stad als na hun opstappen in den stoet, had het voorgevoel dat die dag niet zou voorbijgaan zonder dat onlusten zouden verwekt worden. > De jonge stokslagers, aangevoerd meestentijds door zeer piepjonge onderpastoorskens, — die zelf een dikken knuppel droegen — toonden zich al te uitdagend. Op gansch den doortocht zwaaiden zij strijdlustig met hunne stokken, fluitend en roepend voor de huizen waar geene vlag uitgestoken werd. Evenwel hield de Leuvensche bevolking zich zeer kalm. De Liberale Voorwacht en
de socialisten hadden plakkaten op de muren der stad doen uithangen de bevolking de onverschiligheid voor de betooging aanradend en waarschuwend tegen de uitdaging der klerikale stokslagers. La Chroniquc (Brussel), schrijft: « De betooging van Leuven was niet, als deze van Brussel; de bevestiging van eenen wil door de twee demokratische partijen uitgedrukt, en die vereenigd waren door een zelfde streven naar Vooruitgang en Ontvoogding. »De katholieken die te Leuven waren, hebben maar eene zaak gemanifesteerd: hunne bewondering voor M. Schollaert. Zij hebben hem toegejuicht als hoofd hunner partij, alhoewel M. Woeste aan zijn post niet verzaakt heeft. » Het eenig besluit uit deze samenroeping ider moderne kruisridders te trekkken, dat is dat de belgische geestelijkheid^ nog talrijke en trouwe benden bezit, die bereid zijn op te trekken wanneer zij wil, voor wie zij wil en die het is gelijk welk liedje zullen zingen, waarvan men hen de woorden en het muziek wil geven. » Ander besluit is er niet. Ik zoek het te vergeefs. Welk is het groot grondbeginsel, het grootsche denkbeeld, dat uit de betooging is gesproten ? Het bestaat niet. » De betooging kan geen uitslag hebben, omdat ze geen eisch stelde!... » Uit La Flamlre Liberale r « Indien men de betooging van Leuven wil voorstellen als een bewijs der eenheid in de rangen der katholieke partij, dan ïs men er verre van af. » Zji heeft op het schild verheven een sek. tarisch politieker, zonder verheven denkbeelden, zonder ware meesterschap, en wier eenige beroemdheid is dat hij de verbintenis aanging de kloosters te verrijken... » En verder: « Die betooging is eene schandvlek voor de klerikale partij en tezelfdertijd eene onbehendigheid. » Verre van ons te mishagen, verheugt zij ons, want zij bewijst hunne verdeeldheid, die de cymbaalslagen en de banderollen niet hebben doen vergeten, en zij laat geen minsten twijfel nog over de inzichten der ultramontanen (katholieken). » La Patrie (Brugge): « De dag van gisteren is van groote beteekenis. Honderd duizend mannen hebben een onzer politieke chefs toegejuicht, en dit was eene openbare betooging ten gunste van een gedacht, het katholiek gedacht: de plechtige en algemeene bevestiging van één wil: den eisch van een onzer onschend" baarste reenten: dè gewetensvrijheidYJA » (Zou men niet omvallen-! ?4.-,. E.) Vorder: . ..-4 r - - J -. .--..-.•• « Geen woord, geen schreeuw van haat is gehoord geweest!... » (Heeft die reporter zitten slapen???... B.) Le Peuple (Brussel) bestatigfc dat de betooging talrijk was en getuigt: « dat de klerikalen nog altijd een ergéü dijk vormen voor eiken vooruitgang, » « E r zrjn nog gansche troepen onderworpelvngen en geknevelden, jonge legioenen van moderne fanatiekers, van vecht-pastoors, van uitdagende studenten.van dorpshanen en van dweepende leiders van gele gilden, ... » «Wij moeten, zonder veel acht te geven op hunne snoeverij, 6trijden om de democratie vrij te maken en hun de landelijke arbeiders te ontrukken... » « Ziedaar de beste zedeles uit de betooging van den 27 Oogst të trekken... »
**
*
Onnoodig te zeggen dat « Vooruit» hierin volledig akkoord is met het fransch partijorgaan. .. Meer dan ooit moet de kreet weerklinken: Leve de Democratie! Leve Verplichtend Onderwijs! Leve Zuiver Algemeen Stemrecht!
8 E N T S 0 H NIEUWS Scheldebaard « Opruier » Is men nu niet zinnens in de bureelen van ons geliefkoosd ministerie een plan te beramen om onze lieve Lei e — door dichters en muzikanten zooveel bezongen, door bijna alwie maar een penseel hanteert tot het kleinste kronkeltje geschilderd — de Leie langs waar menig jeugdig paar zijne eerste uefdewandeling deed — recht te trekken en naar haren prachtigen en schoonen oor'Pronkelijken natuurloop te ontnemen ? Maar daar ginds te Brussel heeft men «rader den waard gerekend. Zij hebben "eeds yan al de Leievrienden — en zij zijn V ,T*k ~ bittere klachten moeten hooren. Jf**een, van omhoog tot omlaag, heeft ™?j» »jn protest laten hooren. Senators, '"''•vertegenwoordigers, dichters, muzib i w l n ' 8 ^ l d e r s i enz -> hebben het hunne zplf + i° o m ^ e n Q " ' " 9 f c e r te bewegen zich *eu tei komen overtuigen van het vandalenEn j " , e l k m e n beraamt, o r\ S*hjk het met alles gaat, als mén yl\ tl d a t h e t niet zal gaan met bij schoone oeiorten te blijven, hebben de Leievrienden W , b ? t0 ?8 in R ingericht, bet •'-*' b^ffte lezer, men heeft eene vaartoetoogmg — geene « démonstration navale » oort ge — op touw gezet met muziek aan word en men heeft na deze betooging eene meeting ra o\s opene lucht gehouden — op de S ? -J "•krijtt Scheldebaard — waar verwneidene redenaars het woord hebben gev ".«erd, die. allen het behouden van «Uaontv
iii'iiriTii'
Donder®)!-ff * S B S ! Ï ^ Ï
•BBrrarp
5
spronkelrjken loop van de Leie verdedigden. Een redenaar — de sympathieke gazettier Scheldebaard — is zelfs zoover gegaan « de hoop uit te drukken dat de vrienden der Leie een oog in het zeil zouden houden en zorg dragen dat de minister zich niet laat ompraten door zijne dienstoversten en woord houden ». « En, vervolgd© hij met kloeke en volle stem, moest er ooit gevaar zijn dan trekken de gentenaars naar Brussel voor het behoud der Leie. > Men vertelt zelfs — ik heb het niet nader kunnen onderzoeken, maar kan het heel wel gelooven — dat, aan het « smakelijk noenmaal» welke na de meeting in het oud gemeentehuis werd opgediend, Scheldebaard zweerde van zich aan het hoofd van die duizende betoogers te stellen en zelfs — evenals voor den historischen stoet van over eenige jaren, — zich snor en knevel te laten afscheeren en het prachtig tooisel wederom aan te trekken, met welke hij zooveel succes behaalde in gezegden stoet. Scheldebaard had veel bijval met zijne energieke rede, maar allen meenden dat hij een beetje te veel... geeten had... Ik geloof dat Scheldebaard woord zal houden — ten ware den een of andere van de kliek der stille mannen hem eens uitnoodigde om te « noenmalen » — hetgeen hij heel zeker niet zou weigeren — hij, het jurylid der tentoonstelling der Tafel — waar hij zich op beroemt van aan 168 soupeetjes te hebben deelgenomen — en hem van zijn fameus ontwerp t e doen afzien. Maar niettegenstaande dat. alles zal Scheldebaard maar voort in zijne c zeven-
ster'» — door zijnen katholieken anti socialistischen concurrent "destijds zoo genoemd — de grootsche betoöging voor A. S. van 15 Oogst trachten te kleineeren, en zeggen en schrijven dat, als de werklieden betoogingen houden ten voordeele van hunne rechten welke zij niet bezitten of voor de afschaffing van een onrecht dat op hun weegt, — dit alles het werk van «opruiers» is. CASXOB.
*
dus die verantwoordelijkheid voor u nemen en wij kunnen in deze omstandigheden voor niets instaan, want het is eene echte schande zoo de werklieden to behandelen. Morgen zullen wij die zaak breedvoerigor behandelen. Bij Grenier, Vandenbulcke en de Filature du Canal zullen de werklieden hunne ZES DAGEN MOGEN WERKEN. Amor. •
Op de Muide AAK ALLE VRIJZINNIGEN VAN ONZE WIJK. Zondag 3 September zal voor de vrijzinnigen van de Muide een der prachtigste en onvergetelijkste zijn uit den grooten strijd voor de openbare scholen. Dien dag zullen honderden en honderden kinderen, blakkend van. vreugde, fier als pauwen, uitgedoscht in hun beste pakje, omringd van bloemen, als aaneen gegroeid door de guirlanden,gehuld ris in een bloemtuil van kartels die de verdiensten van het onderwijs weergeven, de straten van onze gekende vrijzinnige wijk doorkruisen. Dien dag zullen al de kinderen, die de officieele school bezoeken,.- het hoofd fier opgericht, vrijwillig, ongedrild mmarcheeren, wat de vijanden dier scholen zal doen stikken van razernij. Dien dag zullen zij die instelling wreken tegenover hen die, door laster en spot, de officieele scholen bezwadderon ! Al dezen die de scholen bezoeken, zooals dag-, avond- en zondagscholen, alsook zij die de openbare scholen verdedigen, zullen in dichte rijen oprukken, eene hulde brengende aan al het goede dat de officieele scholen ons schenken. ._ Zij zullen naar onze wijk komen om onze kleine kleuters te zien wandelen, omringd van al het schoone en prachtige waarmede men de kleinen, tooien kan. Zij zullen de wijk bezoeken, om hunne genegenheid uit te drukken aan degenen die de ware taak op zich genomen hebben het onderwijs aan moedigen en verdedigen tegen alle aanvallen,als het Dierbaarste, het Edelste en het Kostelijkste wat men aan onze kinderen kan geven : HET OPENBAAR ONDERWIJS 1 Vrijzinnige Werklieden en Burgers, allen op 3 September naar de wijk Muide ! De R.-S. Schoolbond Muide. De kinderen der scholen Vorkstraat en Congostraat vergaderen Donderdag.om 4 1/2 ure, in het lokaal Biekorf, voor het aanleeren van de schoolliederen. De kinderen van de school Meulestede en Meeuwstraat komen op hetzelfde uur bijeen in het lokaal Werken en.Lceren.
De meerdere gelouwen ERRATA. — In ons verslag van gister over de vergadering der «Broederlijke Wevers» zijn een paar misslagen geslopen. I n . h e t construetiehuis, waarvan sprake, werkt men niét. op 18. getouwen j n e t zijde; geweefsels, zooals het -verslag zegt, het moet zijn :. dat-men daar-de-eerste getou*. wen'die op 18 bewerkt worden, zien draaien heeft en niet met zijde, maar met satijn, velour, calicot, enz. Dan leeBt men dat een wever 53 getouwen bewerkt ; dit moet zijn twee weefsters en een monteur. Een paar regels verder spreekt het verslag nog eens van 54 getouwen, dit is dezelfde bedoeling der twee vrouwen.
De iiewspg tegen de ShortTime en voor de loonsverpeding Gisteren hebben de deputatie uit La LIJS, La Gantoise, Linière des Flandres en La Lieve naar de bureelen geweest om het antwoord te bekomen van hunne bestuurdajs aangaande de dagelijksche vermindering der werkuren en de vergoeding. In La Lijs antwoordde de heer heer De Cavel dat mijnheer Vanderstegen had verklaard dat het beheer der fabriek nog geon besluit had genomen aangaande de vergoeding en de werkurenvermindering. Wij hopen wel dat het bestuur van La Lys de vergoeding zal stemmen en de dacplijksche vermindering der werkuren zal in voeren zooals zij door de werklieden in don register is geschreven. De heeren uit La Lys moeten geen schrik hebben als men 2 centiemen verhooging geeft per uur dat men ze niet zal laten va'len als de werklieden hunne zes volle dagen mogen werken. Daarvoor staan wij borg. In de Linière des Flandres kon men ook nog niets zeggen en wacht men tot toek'jmende week. Dat wordt een oprecht kornediespel. -.,',• In La Lieve kreeg de deputatie voor ant woord dat alles bleef zooals de heeren het beslist hadden. Geene vergoeding en 'rijf dagen werken. De deputatie heeft wederom goed haar stuk gestaan, gesproken over de grootere voortbrengst, de groobe winsten in do laatste jaren en de spekulatie in het koop MI van vlas en het verkoopen van gesponnen garen. De werklieden zijn daar op den koer gekomen omdat men hen in de doeken wille draaien, door t s verklaren dat de hoar Nonne ziek was. Ten slotte beloofde men dat zij heden m.. den heer Nonne mochten spr--ken. In La Gantoise was mijnheer Leon De Lantsheere ook ziek — die mannen zijn diV wijls ziek en op reis als zij moeten ondsrhandelen — en men heeft moeten onderhandelen met den heer Norbert. — Papa is ziek, begon hij, en hij kan niot komen, en mij is de opdracht gegeven u te zeggen dat alles blijft zooals de patroois hadden beslist. — Zoo dan, antwoordden de werklieden, gij houdt dan niet de minste rekening -n.u hetgeen de werklieden in den register schreven? Het is dus eens echte oorlogsverklaring en gij zijt niet beschaamd om alzoo met dp s-«>rkïuïden den zot te houden! Gij « w t
VAN
Vooruit's Volkskinderen (TWEEDE DAG) Men was t e La Louvière vroeg uit de veren, want om S ure reeds moesten do kinderen naar Charleroi reizen om er de Expositie te bezoeken. Verscheidene partijgenooten hebben ons dienstvaardig begeleid. , Over de Expositie willen we niet veel zeggen — ze is wat alle Expositiën zrjn — een soort groot bazar. Het was zaterdag en dus geen drukte. Zoo'n ledige expositie maakt veeleer" een treurigen indruk : niets opgewekt, niets dat boeit of aanlokt. In de machienenhall zagen wij kabels maken... al het overige was stil en als het ware ingedommeld. We bezochten het paviljoeh van La Concorde, de groote coöperatief van Roux. Het is een prachtig koepelgebouw, netjes en glimmend wit. Hongerige maagjes werden voldaan door eene teug bier vari de samenwerkende brouwerij en broodjes met hesp. 'n Half uur rust. Dan trokkn wij naar de beroepsschool voor meisjes en zagen er allerlei werk verrichten : regenschermen maken, hoeden optooien, tafeltapijten stikken, kleeren en kant bewerken, enz., enz. Wat vooral dé aandacht trok was het porcelein schilderen, waar reeds een groepje leerlingen zeer bekwaam in waren. Op enkele minuten schilderden zij bij tooverslag bloemenkransen van margerieten op tellooren en tassen. Ook de handschoenmaaksters hadden veel bekijks, de stopselmakers, en de kaatsbalmakers : ge wet die harde kleine kaatsballen, waarmede men in het Walenland de volksgeliefde balspelen aandurft... Dan trokken wij naar de kinderkribben. 't Was 'n plezier en eeno leexschoo'l voor onze groote meisjes. Hoe net en zindelijk was toch alles. En wat 'n hemelsbreed verschil met do vuile werkerswijken en de slordige kinderen die we gisteren te La Louvière-Bovy moesten zien. Hier is alles in orde, tot ' t minste toe, het kleinste doekje, ' t nietigste lintje. De kleinste wichtjes kregen juist hunne portie melk te veroberen : gepasteuriseerde melk, waar geen doodend microobje nog in te vinden was. Oudere kinderkens, van een of twee jaar zaten op kleine bankjes in de ronde, en speelden njet ballen; ringen, en-wafr-meer. Praten konden ze nog niet, maar/Jse^etteren ea, ai"eerié tlróet w.eenên ook. Maar tlan werden ze spoedig door de jonge oppasters getroost en geholpen. Moeilijk konden we hier Onze kinderen weg krijgen : ze stelden zooveel belang in dit lieve leventje. Toch moesten we weg : de tijd stond immers niet stil.. Dan....naar Delhaize, naar de chocolaojeuitstalling van Meurice. 'n Verrassing : elk kind kreeg er van de gerante een mooi stuk chocolade. Dat het stuk geheel naar Gent zal komen, dat durven wij de moeders niet verzekeren.. In de tentoonstelling van het Athenee du Centre, stelden nu weer onze grooten belang in de verzamelingen van ontleedkunde en natuurlijke wetenschappen. Zij wilden alles ervan weten... en hoe dit was, en hoe dat werkte, enz., enz; Om drie uur.: bezoek aan de school der gebrekelijken. De bestuurder was verwittigd geworden en had gezorgd, dat wij alles te zien kregen. Helaas... ook meer dan wij hadden gewenscht, juist als we intraden... stak een der leerlingen door eene onbewuste beweging zijne vier vingeren onder eene snijma>chien... een scherpe kreet... en dan... ja, de ramp was geschied, de vier vingeren bijna hopeloos afgehakt... Rillend, ingetogen, schreiend bijna gingen
onze kinders verder, terwijl men den onge-c lukkige in de verbandkamer aan het verzor» gen was. Men bezocht de schoenmakerij, de.borst"er< makerij, de kleermakers, de boekbinders. ' t Is verwonderlijk en roerend hoe al dia verminkten en gebrekelijken toch moedig den arbeid aanpakken en het tot een ruimen graad van bekwaamheid brengen. Wie sukses behaalde was do man zonder voorarmen, die toch met lederen kokers over de stompen gestoken, .srin slaagt 250 borstels per dag aaneen te kloppen. Vlug neemt hij de nagels met een trefcijzer op..« en even vlug komt de hamer er telkens maaij op neer. De blinde mandemakers werden ook fel bewonderd, en hoe zij zulke lieve mandjes konden vlechten zonder te zien... alleen pp den tast. ' t Waren grappenmakers zelfs, want als de kinderen hen verlieten, riepen ze la-, chend : « Au revoir 1» (Tot weerzien!) Arme blinden ! 1 . Vroeger waren zij gedoemd om t e bede« len, nu kunnen zij een goeden stiel en ver-i dienen een eerlijk loon.- Allen zijn daarbij muzikant en des zondags winnen zij op dei kermissen nog een Hinken stuiver erbij,door, de zienden te laten dansen op de huppelende! toonen hunner harmonica. De onderbestuurder die ons rondvoerde,, gaf overvloed van inlichtingen, die dan ook! vertaald en gretig aanhoord werden. Wij bezochten ook de eetzaal en zagen hoe| de leerlingen er verzorgd werden en tevro-i den een tusschenmaal gbruikten. WaarlijkjHenegouwen doet veel voor zjjngj werkende klasse. Toen de kinderen de school verlieten, wa-, ren velen tot tranen toe geroerd en duurde) het een heele tijd vooraleer de weemoedigefi indruk weer wat verzwonden was. Maar de kinderlijke natuur komt toch weer;' tot haar recht... in den trein, dié ons naat" 1 Trazegnies bracht, waren allen weer aan hétj-.' zingen! HET FEEST TE TRAZEGNIES Het is in de nieuwe groote feestzaal van ' Trazegnies dat wij ons eerste feest zouden; geven. Wat is het hier prachtig geworden. Wij herinneren ons nog het onde, klein'^ laag., donker zaaltje van over zeven jaar... Nu is het een echt f eestpaleis, hoog, klaar,;' dijk zelfs, dat duizend toeschouwers kan bevatten. Op de muren... raad eens?... «Ons Huis £ — «Vooruit» en « ' t Gravenkasteel» ven Gent... geschilderd door een .vakman vaa. ginder. Hoe dat komt? Wel, hier ook was Gent's roem; verkoöi digd geweest door de Volkskinderen van « Vooruit», en ' t is n a a r Gent dat de mannen van Trazegnies om. inlichtingen en mo. tieren kwamen voor den opschik hunner; zaal. Ik weet wel' dat ik hun dan de teeke* ningen en portretten meegaf... ziedaar het geheim.: Het feest lukte opperbest alhoewel —• bel) was zaterdag — de zaal maar halfvol was. Veel, oneindig veel bijval hadden onze kin^ deren+je)^'i,y,ei-w,9nder4a injj z e l t d a t zgiicb. zoo knap uit den slag trotkên'. Denkt ééns : 't,was., yoor -de, groote helft onzer gastjes •wjóx 3é eérsfeë maal, dat zij ui,dé franscW > taal moesten spelen en zingen. De twee tooneelstukjes : « Le Spectre ï (Het Spook) en « Napoléon» liepen goed vaa stapel en de> zangen, vooral de koors bei haalden ongehoord sukses. Veel moest gebisseerd worden, zoodat hef! < laat werd toen ik de partijgenooten v a a Trazegnies hartelijk danken kon, en zei moest verzoeken... het was middernacht,, helaas!... de kinderen om half zes t e wekken,;, daar de kameraden van Anderlecht ons ora 9 nre. reeds t e Brussel-Zuid kwamen afhalen. Ja... dat is de keerzijde der medalie: soms wat weinig rust... Doch geen nood, wij zullen dat wel inha-i len. Straks hebben wij twee, drie avonden dat we geen feest hebben n dan kan hef kleine volkje er maar vroeg intrekken. Overigens ze zijn moedig en volhardend..» en ze weten dat we, zelfs op reis, geene milV lionnairs zijn di© op ' t gemak luieren HM< gen. ' « Veel zien in korten tijd » blijft de leuze; van den werkman, zelfs als het hem gegund! . is al eens op reis te gaan. Zoo is ' t ook bij onze Volkskinderen.: ' t Was stil weldra in heel Trazegnies... en' al de blonde kopjes rusteden zacht in da gastvrije huizen van de partijgenooten..* ,' B..
m. iM-Ti-nW'
DE STAKING B I J WILLOCQ M. Willocq heeft eene kleine voldoening bekomen, wel bekome het hem. De Werkrechtersraad, waarvoor hij zijne werklieden had gedaagd, verleende hem 5 t. h. als schadevoergoeding op den laatsten werkbon waarvan de werklieden de bestelling niet hadden afgemaakt. Alhoewel de werklieden konden bewijzen dat zij tot vijf bons bezaten, waarvan zij het werk niet konden afmaken bij gebrek aan grondstof. Hiervan werd echter geene rekening gehouden. Ook niet van het loon dat M. Wdllocq sedert 15 dagen aohterüoudt en wel tot eene som van 1000 fr. beloopt. De werklieden hebben de uitspraak aangenomen wat men kan begrijpen, daar velen onder hen sedert 15 dagen hun loon wachten noodig voor de behoeften van hun De vergoeding voor geleden schade die M Wilocq wordt verleend, zal eene som van 50 fr. bedragen, die hij mag boeken als de'groote winsten verwezenlijkt gedurende de laatste 15 dagen. De werklieden hadden gevraagd hun werkgereedschap te mogen terug nemen en den wensen doen kennen, hierbij een afgevaardigde der metaalbewerkersfederatie zou mogen tegenwoordig zijn. Deze vraag werd dan ook aan het beheer overgemaakt, wier antwoord eene weigering was hieraan voldoening ta f^^y^vtr
Het beheer zou zelfs slechts toelaten datl de werklieden zich vervolgens en elk afzoni' derlijk in het werkhuis zouden aanbieden voor hun werkgereedschaD terug te nemen.; besluit dat zij door de tegenwoordigheid der politie zou doen eerbiedigen. De halsstarige weigering van het beheer; van in onderhandeling bewijst maar al ta duidelijk den strijd, door haar werd gewild.,Dat de stielgenooten maar voorts de so-i lidariteit toepassen en dat geen enkele zich!' in het werkhuis Willock gaat aanbieden; wij zullen kunnen vaststellen hoe ver h i | zal komen met de eenige krabbers die hij wist aan te werven en het volledig perso.i neel uitmaken, waarover hij zich roemt. DE KLASSENSTRIJD DE V R I J H E I D DER WERKLIEDEN De welgekende maatschappij «Le bec Lu-a mière», onderneming die zich gelast met heli onderhouden der gasbekken en het verniem wen van manchons en glazen bij do bijzon-» deren, wordt beheerd door een 1-lerikaal. ', Deze mijnheer heeft eens lucht gegeven' aan zijne menschlievende gevoelens en hefl zuiverste bewijs gegeven der onomstoc'bara', stelling der klerikale Comperssyndikaten^ die tegenover den klassenstrijd, die mea ons beschuldigt aan te vuren, de overeen-, komst stellen tusschen patroons en werklie* den. Moeilijkheden rezen hier op tusschen heS beheer en de werklieden die, zooals het zich! in den algemeenen regel voordoet, hun toe-i vlucht namen tot het syndikaat om raadgc-i vingen te vragen. De schrijver van het syndikaat der me/ taalbawgrkers i^lde, jjcji yoor. i n af gevaar.-*
s^Doflmnttfc srUogst w n '
6 1
'diging te ga* -' bij den patroon om te trachten de zaal bij te leggen. De beheerder weigerde eenvoudig hem te ontvangen. Hij kon de zaak met zijne werklieden zelf regelen. Drie werklieden boden zich dan ook bij ' 'dan beheerder aan om in naam hunnsr werkmakkers hunne zaak te verdedigen. Het beheer erkende de gegrondheid hunner klachten en gaf voldoening. Maar toegeven, zelfs aan de gerechtvaardigde klachten der werklieden, is dat geeao zwakte voor een patroon? En mag het wel toegelaten worden dat werklieden zich zoo ver verstouten om raadgevingen te vragen aan een syndikaat en *e naam hunner werkmakkers tegenover den patroon de rechtvaardigheid hunner klachten ondersteunen? Zoo wordt de overeenkomst 'tusschen i werklieden en patroons niet opgevat, die is alleen mogelijk wanneer de werklieden zonder morren als slaafsche onderworpen» zich alles laten welgevallen. Dat zou hij aa-i - 'de drie stoutmoedigen eens Ieeren en dankte hen dan ook af zonder de minste reden. Dat werklieden het zich maar goed inprinten: overeenkomst is alleen mogelijk • wanneer zij gesteund gaat op sterke vakvereenigingen die bij machte zijn de belangen der werklieden te doen eerbiedigen, en daarom ook moeten alle werklieden zich vereenigen. - D E STAKING VAN DEN BERGH Ld. Ons zusterorgaan «Le Peuple» kondigt een brief af waarbij M. Mettewie, schepene en dienstdoende burgemeester van Moïe-ibeek, de feiten logenstraft die in een vorig artikel de politie ten laste worden gelegd. M. Mettewie steunt zijne lo'genstraffing op het onderzoek waaraan hij zich heart geleend en de verklaringen door zijne politiebedienden gedaan. Ons oordeel zouden het de plichtigen zijn 'die het laatst zouden verantwoorden en ds eerste' getuigenissen te aanhoor en zouden niet deze moeten zijn der politie, maar wel van hen die hunne inmenging in het aanwerven van onderkruipers bestatigden. Gezel' Barre,' schrijver der fabriekarbeiders, houdt ailes wat diensaangaande geschreven werd staande en stelt aan M. Mettewie voor het hem bij middel van getuig°n te bewijzen. Onze partijgenoot is overigens bezig de noodige bewijzen te verzamelen van andere feiten die de politie ten laste kunnen ge' lefed worden. SOLIDARITEIT De werBerscooperatief «Het Volkshuis» stelt ter beschikking van het syndikaat vaa . fabriekarbeiders kostelooze broodkaarten " om als ondersteuning aan de stakers te .worden uitgedeeld. «Het Volkshuis» heeft geen onderscheid ' .willen maken tusschen de werklieden, waarvan zelfs velen geen lid zijn der werkersoooperatief. Zullen de werklieden nu hunnen plicht berijpen en versohil weten te maken tusschen ünne vrienden en vijanden ?
f
B I J WTLLOCQ-BOTTIN ZooalsjTOJ- meldden •A'ftduMc WiHpofc t a n de werklieden geweigerd zichJ aan te bieden om hun- werkgereedseh»p~ terag"te~nemi« --integenwoordigh-eid Van den vertegenwoordiger der metaalbewérkersfederatie. Werklieden hebben zich dan toch aangaboden om hun gereedschap terug te nemen, maar bijna bij allen ontbreken er stu<s werktuig, alhoewel alles in laden op slot was gezet voor hun vertrek. Hétzelfde werd ook bestatigd voor kleedingsstukken van de polier ders, die niet meer werden terug gevonden. Het wordt ons klaar gemaakt hoe een der stakers terug naar het werkhuis werd gebracht en om hem voor zijne makkers te verduiken als een stuk koopwaar in eene in pakkas gesloten werd. Soms dagen vervolgens verlaat hij het werkhuis niet waar hij eten en slapen bekomt. Men verzekert ons dat er onder 'de onderkruipers zelfs reeds ontevredenen zijn en voor zoover het nog duurt wij voor eene staking zouden kunnen staan van loonbe'dervers, waarvoor het syndikaat op hare beurt : de' partij zou moeten kiezen en dat de huidige stakers geroepen zullen worden om hen'te vervangen. KÓEKELBERG H E T KARTEL GESTEMD De liberale, associatie komt te besluiten het kartel aan te'gaan met de Werkliedenpartij voor de aanstaande gemeentekiezingen. DE POLL I N DEN WERKERSBOND Zaterdag . aanstaande, om 8 1/8 ure 's -avonds vergadert de Werkersbond in algemeene vergadering. - Onmiddellijk na de zitting vangt den poll aan, 'die den zondag en maandag er opvolgende, zal. voortgezet worden.. Worden hieraan toegelaten deel te nemen: de leden van' den Werkersbond en zij die met hun syndikaat in regel zijn.
THIENEN PABTLTBESLÜIT AUe briefwisselingen voor wat de Partij betreft, moeten met gezel Collaers ferdinand, «Volkshuis», Steenwegstraat, eedaan . worden, daar hij maandag avond, 28 Augustus, voorloopige partijsecretaris is benoemd. Alle vereenigingen worden verzocht er nota'van te nemen. De partrjvergadéring yan zondag 27 Augustus heeft besloten met twee kandidaten in het strijdperk te treden LIBERALEN TEGEN HET KARTE.J PLANTREKKER1J Onze partijgenooten worden veel door li. beralen onderhoord om te weten hoe het staat met de gemeentekiezing. Door de discussies komt er nog al veel aan ' t licht. Velen beweren (bijzonderlijk de liberale werklieden van «Help n zelve») dat wij geen kartel willen. Anderen zeggen : De liberalen willen kartel, maar het mag Hessens niet zijn. enz. Geheel die comedie wordt gevormd om zich wit te wasschen tegenover het kartel. Het is eene echte plantrekkerij. Men wil de joq, gens dje zioh liisraal noemen tegen ons pp-
ruieen, omdat ze weten dat er gsvaar is met de liberale werklieden, die_aanhangers zijn van het kartel met de socialisten, uie toch hunne werkbroeders zijn. Hessens wordt dus gesteld als mikpunt, want dat maakt de groote ronde in de stad. Wel kartel, maar geen Hessens, alhoewel er geen kwestie was wie kandidaat zou zijn. Nu de zaak zelve. Waarom zou Hessens het niet mogen zijn? Omdat hij vreemdeling is 1 Wel. heeren liberalen, zeg ons eens hoeveel Thienenaars er in den gemeenteraad zitten. Houdt Hessens de doodt vlag te hoog ? Men zou het zeggen, maar 't is zijn plicht ! De waarheid is : 't is geen werkman die het knikken uitgevonden heeft ; 't is geen zwijgende kandidaat, die enkel wil figureeren, want standbeelden hebben wij niet noodig die zijn er genoeg in ons land.
X. V. z.
WETTEREN ONZE REIS NAAR GENO1 Zooals wij reeds schreven, richt de Soc. Jonge Wacht tegen maandag aa ^staande eene reis in naar Gent. Ons doel is onze jonge wachters en partijgenooten in staat te stellen iets te zien van de verschillige inrichtingen onzer j.artij te Gent, en tevens te Ieeren wat de coöperatie vermag en hare rol in de beweging der arbeidende klasse. Eens waren wij in de gelegenheid deze instellingen te zien en dit heeft onze belangstelling nog meer opgewekt. Daarom wakkeren wij de partijgenooten en vrienden aan, welke verlangen de reis mede te magen, zonder uitstel hunne betreding te zenden aan het bestuur van de Soc. Jonge Wacht. Reeds ontvingen wij de bijtreding voor de reis van een 15tal gezellen uit den Boschkant en wij hopen aan een 20tal nit dien wijk te komen. ... Dat de gezellen uit den kom der gemeente ook volgen, elk is welkom ! Ook de -riende i der Zandstraat, welke verleden week aan den bladverkooper vroegen of zij ook mo-hten meegaan. Wij denken dat er nu velen van ons geld ontvangen dat zij gespaard hebben voor de kennis. Gezorgd nu dat een klein g-r'eelte daarvan diene om u te ontwikkelen, dan ds het wel besteed. Wij vertrekKen des morgens om 7 ure en 3 minuten. Men wordt vriendelijk verzocht te vergaderen in het lokaal «De Zon», dan «uilen wij in staat zijn te weten met hoeveel wij gaan. Geene tehuisblijvers d i s , allen naar Gent waar moeder «Vooruit> ons wacht om iets aan hare kinderen te laten zien van hetgeen zij tot stand bracht. Om 6 1/2 nre, bijeenkomst in het lokaal. De prijs voor gaan en keeren is 0.85 fr., dus in 't bereik van ieder. ,.-.< i ;-wi-. . . ' t B e s t n u r d e r Jon ge_ Wacht
- St-Amaridsbepg DE GEMEENTEKTESSTBIJD HÉT KARTEL VERWORPEN Maandag avond is het Kartel, dat door de socialistische Partij verdedigd werd, in de algemeene vergadering der liberale vereeniging verworpen, met 31 tegen 6 stemmen! De plaatselijke wijsheid?? heeft de algemeene en geestdriftige beweging en vooruitzichten overtroffen. De onderhandelingen op donderdag _ 24 Augusti aangenomen, waren dan ook niets meer dan eene eenvoudige toegeving aan den heer Van Den Haute, welke de gezamenlijke bespreking had verdedigd om de beweegredenen der socialisten beter en uitdrukkelijker t e doen uitkomen. De socialisten hebben geen enkele der drie liberale. onderhandelaars van hunne stelling overhaald, hunne houding bewees daarenboven dat zij hardnekkig positie hadden gekozen. De socialisten hebben 'de onderhandeling aanvaard, hunne zienswijze krachtdadig verdedigd, maar stonden van 't besluit AL ZOO MIN versteld, als zij het HEDEN zijn door de stemming van maandag laatst. Sedert verscheidene weken kan men aan het hoofd der briefwisseling uit St- Amandsberg, het volgende berichtje in het « Vaderland» lezen. »De briefwisselingen uit Ledeberg, Gent»brugge en St-Amandsberg gaan uit van »van plaatselijke comiteiten dezer gemeensten, die hunne polemiek regelen in volle «onafhankelijkheid, zoo dat onze gewone »redactie niet verantwoordelijk is voor de >politieke. strekking der uit deze gemeenten .toegezonden artikels. Dit berichtje betrof eenigen tijd alleen Ledeberg, doch langzamerhand kwam Gentbrugge en eindelijk St-Amandsberg erbij. Alles liet ons de afzonderling der liberalen van den Berg voorzien-. Er is te St-Amandsberg school gemaakt voor vreesachtige liberalen. AANHANGERS VAN HET KLEIN KAPELLEKEN. De beweging tegen de hatelijke schoolwet werd er hier om zoo t e zeggen door opgegeven ! De school heeft leerlingen gehad en het uitgangsdiploma is de bekrachtiging van alles behalve democratisch en strijdlustig programma 1 De leiders gelooven in de beweging niet en zijn niet geestdriftig?? WIJ ZULLEN ZIEN ALS HET MUZIEK UITGAAT! EEN KORTZICHTIG BESLUIT DAT DE KLERIKALEN VAN DE MEERDER. HEID VERZEKERT! Wij wenschen de heer Van den Haute en de andere verdedigers van het Kartel, hartelijk geluk om hunne houding, eene houding welke de vastberadenheid in gedachten en princiepen jegens de ware democratie daarstelt. De verdedigers van het Kartel deden duidelijk uitschijnen dat 'de afzonderlijke strijd, aan de liberalen nooit de volstrekte meerderheid geven kan. Eene aanwinst van liberale raadsleden» J4.clatt.Qpk maar enkel
de doodeenvoudige aanvulling van 1907. De MEERDERHEID BLIJFT AAN DE KLERIKALEN, en de liberalen hebben, EVENMIN ALS GEDURENDE VIER JAAR, niemendalle in den pap te brokkelen. Het Kartel integendeel, aangegaan in vollen geestdrift, geloof en overtuiging, kon de baan radikaal afvagen en dan was het voor goed gedaan ! En al ware de eerlijke poging MISLUKT, wel dan stonden we niet slechter dan HEDEN EN IN 1912, met een raad waar een tweetal liberalen bijgekomen zijn ! Gelukkiger had het geweest, de strijd gezamenlijk voort te zetten, die in April zoo prachtig begonnen was en welke op 15 Oogst het heele land door, zijn ideaal bereikte! De kartellisten steunden . tevens op de kieswethervorming die niet uitblijven kan, en die voordeelig aan de socialisten wordt,, voor de positie bij eene ontbinding. Men zou DAN de hulp dezer laatsten ook wel te St-Amandsberg kunnen inroepen als men het in het hoofd krijgt het College te bemachtigen. De beweegredenen, dat de huidige toestanden niets gemeens meer hadden met de Vroegere en dat de energie en de werkzaamheid der Werkliedenpartij ook wel wat vermag, dit alles vond geene meerderheid. Er was integendeel iemand die beweerde dat het de socialisten zijn, welke' de liberalen van doen hebben! Die zienswijze komt natuurlijk uit een StAmandsbergschen bril, en getuigt' van een bijzondere democratische opvatting in den tegenwoordigtn strijd.waarin de omverwerping van het reactionair klerikaal gouvernement, het eenige en afdoende middel tot verlossing is! Kwestie, of de zienswijze der leiders, nu door de MASSA zal gedeeld worden. Wij zullen zien of het bekrompen lokalisme de centrale strooming zal beheerschen! En VERDER?! In 1907 stonden de liberalen voor een onvoorzienen uitslag, vele vrijzinnige werklieden, waaronder verscheidene socialisten, hebben voor de liberalen gestemd uit vrees dat hunne eigen lijst er niet zou doorgekomen zijn en om bres in den klerikalen bazar te schieten. Van den ANDEREN KANT spreken wij niet, maar meenen te mogen verzekeren dat, in October aanstaande, de houding der hooger aangehaalde werklieden ANDERS zal zijn! . De liberalen hebben den driepartijdigen strijd, uit lokaal egoistisch oogpunt uitgelokt, in Mei 1912 moeten de twee vrijzinnige partijen, welke heden elkander bestrijden, terug in.EEN gelid tegen den katholieken vijand! ? Meent men de werklieden en democraten zoo weinig vooruitziend, als zouden zij die toestanden niet overwegen?! Allons donc! De socialistische partij zal de stemming der liberale vereeniging bespreken en maatregelen nemen, de papen, welke door de AANGROEIENDE BEWEGING van hun stuk geraakten, zullen te St-Amandsberg, SEDERT MAANDAG a l wat geruster ademen, daar' de herstemming van hun «faittout», door de houding in de < Concorde » verzekerd i s ! De democraten,, de rechtzinnige en openhartige vrijzinnige mannen zullëK' dé Werló-' liedenpartij "gelfjE* geven en haar steunen als anti-clerikalen, als rechtzinnige kaïteilisten, als Overtuigde strijders vóór meerdere vrijheid ! LEVE D É RADICO-SOCIALISTISCHE PARTIJ ! ; tMannen, zondag 3 september, om 3 1/2 ure, ALGEMEENE VERGADERING in den Club.
Nog uit Gent Schoolbond Werkerswelzijn Lang Schipgrac.it Dezen avond (Woensdag), om 8 1/2 ure, zeer dringende vergadering van het bestuur en van alle welwillene leden uit Schoolbond en Wrjkclub, in het wijklokaal. Dagorde : De schandelijke circulaire der
Bloedige treinbotsing —TE CINET Gister morgen had op de plaats HuitPonts, aan de statie van Ciney (Namen) eene botsing plaats tusschen een koopwarentrein die1 een manoeuvreerde en een reizigerstrein die van Spontin kwam en gewoonlijk om 9 u. 45 de statie van Ciney binnenloopt. Tengevolge van eene verkeerde wisselnaaldtrekking liep de reizigerstrein op hetzelfde spoor van den manceuvreerenden trein. De botsing was hevig. De machien van den trein van .Ipontin sloeg om, evenals twee wagons. Hulpkreten en klaagtonen stegen op. Men kwam toegeloopen en de machinist van den reizigerstrein werd met een in twee gesneden been en gebroken ruggraat opgenomen. De ongelukkige overleed eenige minuten later. De treinoverste kon bijtijds Uit den trein springen, waardoor hij er ongedeerd van afkwam. Eene dame werd erg gewond en bewusteloos opgenomen. Van den koopwarentrein waren verscheidene wagons omgeworpen. De gedoode machinist is zekere J..., en was 61 jaar oud. De ongelukkige was te Spa geboren, maar woonde nu te Ciney.
Klerikale apachen Te Lessen hebben vijftien moedige klerikale stokslagers, waarschijnlijk nog dronken van de betooging te Leuven, er plezier in gevonden, drie socialisten, waaronder den? bestuurder) der-;Vxiiks]d*rd«reB5 ;üjna dood te slaan- T :-•::.': .:i . y f. ..; Onzergezellentwareg.^r^t,aai|i'Jli;k?iuten in dé- berberg c-iJe-Printemps-»- teen -ders*zende bende er binnen viel en aanstonds riep : « Ha, hier zijn er drie, die wij nu eens gaan klein sloppen ».. Onze vrienden bezweken onder de overmacht. Zij zijn deerlijk gekwetst geworden. Het gerecht onderzoekt. —
•
!
;. .
Meisje mishandeld
LEDEBERG
TE BRUSSEL Zekere Josephine D..., een meisje van 10 jaar, was sedert geruimen tijd het voorwerp van gedurige mishandelingen van wege hare onmenschelijke ouders. De policie is eindelijk door de geburen verwittigd en een onderzoek werd ingespannen. Het kind is geneeskundig onderzocht : gansch het tenger lichaampje is met wonden en kneuzingen overladen. De kleine martelares is voorloopig toevertrouwd aan brave bloedverwanten. Het parket is verwittigd. - . . e '
POLL TOT HET AANDUIDEN VAN ZEVEN KANDIDATEN VOOR DE GEMEENTEKIEZING VAN 15 OCTOBER 1911. De wordt gehouden in tDe Werkman» cp de volge"de dagen: Zaterdag, 2 September, van 8 1/2 tot 10 uren 's avonds. Zondag, 3 September, van 10 tot 12 UT sa en van 5 tot 7 uren 's avonds. Maandag, 4 September, van 7 tot 9 ure 's avonds. Er dient notaj gehouden te worden d%t men voor niet min dan drie, en voor ni.it meer dan zeven-kandidaten mag stemmea. Aan al de gezellinnen en gezellen nn te zorgen voor eené talrijke opkomst, het zii bewijzen da$ elkeen zich om- den kiesstrijd bekommert. Tot den poll worden al de leden 'dei groepen bij de partij aangesloten toegelaten.
De Atheensche Universiteit in brand Uit. Athenen meldt men dat verleden nacht tijdens een hevige brand, het laboratorium vah ontleed- en scheikunde van het Universiteit vernield is. Tijdens de reddingswerken werden drie pompiers gekwetst. _ —
PLAATS VAN BODE VOOR DEN PROPAGANDACLUB
•»
Socialistische overwinning
Door het ontslag van gezel Morant, die IN BRETAuNE naar eene andere gemeente verhuist, als De bijgevoegde gemeentekiezingen die te bode van den Propagandaclub is deze plaats Concarneau plaats hadden zijn geëindigd open. De partijgenooten welke deze plaats zou- met eene overwinning voor onze partijgeden willen bekleeden moeten zich maandag nooten. De socialistische lijst is gekozen trots de aanstaande óp de zitting van den Propiafwezigheid der visschers, met 808 stemmen gandaclub komen aanbieden. op 885 stemmen. ONZE R E I S NAAR RUYEN-EONSE De partijgenooten zijn eene laatste maal verwittigd dat de lijst voor deze reis sluit Donderdag. Wie dus wil medegaan moet zich haasten. De prijs. is 1,70 fr. Vertrek uit GentVolgens de «Lokal Anzeiger> zijn te Zuid om 5 u. 54 m. Stenkjaer, bij Drontheim (Noorwegen), 500 BIBLIOTHEEK VAN soldaten in opstand gekomen. DEN PROPAGANDACLUB. In stoet, de bajonnet op 't kanon, hebben Deze zal zondag gesloten „worden, daar de zij met geweld een soldaat uit het gevang bibliofchekaris te Brussel een congres moet bevrijd die zij triomfantelijk in de kazern brachten. bijwonen. De kolonel verzocht hen tot kalmte te komen, doch- werd beleedigd,. Een onderzoek is ingesteld.
500 noorweegsche soldaten bevrijden een gevangene
Werkersbeweging
DE DRUKNIJVÉRHEID TE NINOVE In de drukkerij Bellemans-De Clerck, Geeraardsbergschestraat, is dinsdag noen eene volledige werkstaking uitgebroken. De reden is verhooging van loon. Morgen ywiiare. am. yoUedige.inlichtinjïen^ ..."
Een schuiftige herder
STAKING I N
J:
Over vijf jaar huwde baron V. Z..., thans katholiek priester te Lasnisz (Oostenrijk) met eene vrouw uit Francfort a. d. Main. Om dit huwelijk te kunnen sluiten had baron v. Z... het priesterkleed afgelegd *n zich als Hessisch burger doen inschrijven. Eenigen tijd nadien was hij de vrouw beu, trok- ervan onder, en keerd?. *otujj na ir
dompers. Onmiddellijke maatregelen tegefi dien schandaligen aanslag te nemen. Alleman op post U Niemand mag ontbreken! Leden van bet Midden Bestuur zullen te< genwoordig zijn. Men zegge het voort en elk brenge vrienden en geburen mede.
WIJK CLUBS
Donderdag, om 8 1/2 nr, Federatierittinf in c Ons Huis ». Allen moeten de gevraagde adressen mes» brengen.
Oostenrijk, waar hij weer priester werd, ea te Laenisz werd aangesteld. .. i De verlaten echtgenoote eischtelevens-ps*M sioen van den trouwenloozen verleider. Deze heeft alle middels ingespannen attt haar dit recht te weigeren. Schaamteloos beweert hij dat hij priester. was en dat dus zijn huwelijk ongeldig is, en/ hij tot geen vergoeding verplicht is. Gelukkig hebben de tribunalen niet aldus geoordeeld. De zaak is door den geilen baron-priester tot voor het hooger keizerlijk gerechtshof. gebracht — altijd in de hoop dat de Kerk ten. zegepralen. ' Maar ook de opperste rechtbank beslistte dat het levenspensioen moest betaald worden, zoolang het huwelijk niet wettig dnS» bonden was. De kerel spant nu een proces tot echtscheiding in... , ' ...Hij wordt gesteund door de Kerk, die. zijn gedrag goedkeurt: 't is immers-een verdoold Echaap dat terug tot de k u d i « komt... Maar het volk, met zijn gezond oord-*?, en zijn open geest, spreekt er gansch- ander* over.
•
Twee Engelschen verscheurd IN BELGISCH CONGO Eene 'nota aan de Londensche pers medtJ. gedeeld bevestigt dat, tijdens het bezoek' van den Engelschen Kónsul te Boma, twéé leden van zijn gevolg door inboorlingen werden opgeëten. De ware plichtigen zijn niet kunnen aan-, gehouden worden.. -?jft
Rond Parijs,te Valencyn en in Pas-de-Calais zijn geweldige opstanden tegen d« duurte der levensmiddelen uitgebroken. Te Anzin. te Donrge, enz., zijn de gen dar» men moeten tusschènkomen. om de woelinv gen te dempen. I n verscheidene gemeenten hebben ds vleeschhouwers verbintenissen moeten teekenen het vleesch niet duurder dan fr. 1,30 of fr. 1,40 den halven kilo te verkoopen. Zij hangen die verbintenis voor hunne vensters uit vrees dat heel hun huis in gruis gelegd worde. Te Belly-Montigny wilde de bakker Wills geene verbintenis teekenen voor den goedkoop van zijn brood. De menigte werd drei< gend. Wills loste revolverschoten en doodd«j aldus een jongeling van 17 jaar. Het huis van, Wills is in puin geslagen. Waren de gendar» men niet in tijds tusschengekomen,' dan' hadde men Wills gelyncht. Te Abscon werd ook in het volk geseho* ten. Te Caudry zijn de dure kooplieden van ds; markt gejaagd en hunne waren werden ver- ' trappeld. Te Lorches zijn de vleesch winkels aangevallen. Te Roubaix zijn meetings tegen het dunt; leven samengeroepen. TE TRAZEGNIES Dinsdag is de markt door de huismoeder! overrompeld geworden, Zij hebben zelf d* prijzen opgemaakt : Boter 3.00 fr.; eieren 2.50 fr. ; vleesch, lste kwaliteit 1.80 fr. ; 2« kwaliteit 1.30 fr. . Al wie deze prijzen niet aanvaardt wordi geboycotteerd en bij de minste tegenspart*lintr. zelfs van de markt weggejaagd. Verkoopkramen zijn omvergegooid. Aan de kerk is dan eene meeting gehoaden. Eene vrouw sprak er eene ferme red* voering uit. Van verscheidene weerspannige vleescü' houwers is het vleesch op straat geworpen en met de voeten getreden. TE S0IGNIES De vrouwen hebben hier ook s'ameng* spannen. Verscheidene pachters die hunne waren niet wilden in prijs verminderen, zijn doei gendarmen van de markt geleid : ander! l had men ze te lijf gevallen. Veel pachtersvrouwen waren met huntrt korven eiers en boter in de kerk gevlucht Ook deze zijn door de pandoren moet* beschermd worden. TE H0UDENG Twee honderd vrouwen hebben 3ê B»™» in rep en roer gezet. ., Elke kar die toelrwam werd onderïooW» Wilde de pachter de eiers en de boter ni* aan de gestelde prijzen verkoopen, <"*• moest de kar maar terugkeeren. „^ Ook aan de vleeschverkoopers is een pro» opgelegd. Enkelen hebben dezen aangenomen. ., De anderen hebben niets verkool* » moesten wegvluchten. - ^' Gendarmen, bewaken, dft a a j r
i
