Ontwikkelingen in hulpvraag voor alcohol bij ouderen in Nederland ( )

Ontwikkelingen in hulpvraag voor alcohol bij ouderen in Nederland (1994-2010) Jeroen Wisselink

Help! ‘'Gun ze toch hun borreltje!?' Congres Ouderen en Alcohol Maandag 23 april 2012, 9.30 uur - 17.00 uur

Inhoud • • • • •

Inleiding Hulpvraag ouderen Vergrijzing Nieuw en bekend Babyboomers

Ontwikkelingen in hulpvraag voor alcohol bij ouderen in Nederland (1994-2010)

2

Inleiding • Landelijk Alcohol- Drugs Informatiesysteem LADIS • 25 jaar data. Vanaf 1994 unieke sleutel • Totaal aantal inschrijvingen > 1.400.000 • Ruim 275.000 unieke cliënten • In 2010: ca. 76.000 hulpvragers ; 0.5% van de bevolking Ontwikkelingen in hulpvraag voor alcohol bij ouderen in Nederland (1994-2010)

3

Inleiding Hulpvragers

Probleemgebruikers

Gebruikers

Bevolking Ontwikkelingen in hulpvraag voor alcohol bij ouderen in Nederland (1994-2010)

4

Aantallen Alcohol in getallen Aantal inwoners

16.575.000

Aantal gebruikers1 Probleemgebruikers2 Verslavingszorg3

Recent 84% Actueel 76%

14.000.000 12.500.000

Misbruik 3.7% Afhankelijkheid 0.7% Alcohol 0.23%

395.600 82.400 36.203

Bron: 1. NPO 2009 (Van Rooij et al., 2011) 2. Nemesis-2 2007-2009 (De Graaf et al., 2010). 3. Kerncijfers Verslavingszorg (Ouwehand et al., 2011)


5

Hulpvraag ouderen Hulpvraag 55+ naar problematiek 1994-2010 14000 12000 Overig

10000

Gokken Amf+XTC

8000

Cannabis 6000

Medicijnen Cocaine

4000

Opiate Alcohol

2000 0

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Bron LADIS, IVZ 2011


6

• Aantal ouderen in de verslavingszorg sterk gestegen. • Alcohol bij ouderen veruit meest voorkomende problematiek • Groep harddrugverslaafden in zorg vergrijst; aantal 55+ stijgt ondanks algehele daling

Ouderen (55-plussers) in de verslavingszorg in Nederland (2000-2009)

7

Hulpvraag ouderen Leeftijdsverdeling hulpvragers alcohol in de verslavingszorg 1994 en 2010 Aantal 55+ alcoholhulpvraag

1400

10000 8000

1200

6000

Aantal alcoholcliënten

4000

1000

2000 0 1994

800

2010

2010

1994

600 400 200

Bron LADIS, IVZ 2011

0

10

20

30

40

50

60

70


80

90

8

• Alcoholhulpvraag voor alle leeftijdscategorieën gestegen • Grootste groei in de groep 40+


9

Hulpvraag ouderen hulpvraag alcohol naar leeftijdscategorie en geslacht 1994-2010 100% 90% 80% 70%

Vrouw 55+

60%

Man 55+

50%

Vrouw 25-54

40%

Man 25-54

30%

Vrouw 0-24

20%

Man 0-24

10% 0%


10

• Aandeel 55+ in de verslavingszorg is toegenomen • Logisch: Bevolking vergrijst, maar…


11

Hulpvraag Hulpvraag alcohol naar leeftijdscategorie per 10.000 (1994-2010) 45 40

aantal / 10.000

35 30 25

0-24

20

25-54

15

55+

10 5 0



12

• Ook gecorrigeerd voor de vergrijzing neemt de hulpvraag voor alcohol bij ouderen toe • Hulpvraag relatief het grootst bij de groep 25-55 jaar


13

55+ en Alcohol Alcohol

Hulpvraag ouderen Hulpvraag 2010 alcohol

Man : Vrouw

<25 jaar 77:23

25-55 75:25

55+ 70:30

Aandeel autochtoon

84%

81%

88%

Enkelvoudig : Meervoudig

54:46

67:33

87:13

Eerste inschrijving ooit

40%

19%

21% Bron LADIS, IVZ 2011


14

Bij de groep 55+: • Meer vrouwen • Meer autochtonen • Meer enkelvoudige problematiek • Een vijfde voor het eerst in behandeling


15

Nieuw en bekend Alcoholhulpvraag 55+ 1994-2010 Eerste behandeling vs eerder behandeld 10000 9000 8000 7000

Aantal

6000 5000 4000 3000 2000 1000 0

Eerste behandeling

Eerder behandeld



16

• Aantal 55+ dat voor het eerst in behandeling komt met alcoholhulpvraag stijgt, maar.. • Grootste stijging wordt veroorzaakt door de groep die eerder in behandeling is geweest


17

Babyboomers 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0

1950-1959 1960-1969 1970-1979 1980-1989

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1995

1990-1999

1994

Aantal per 10.000 generatiegenoten

Aantal hulpvragers alcohol per 10.000 generatiegenoten 1994-2010



18

• Babyboomers (geboren 1950-1959) jarenlang relatief grootste groep in verslavingszorg bij hulpvraag alcohol • Generatie erna (1960-1969) heeft de babyboomers ingehaald


19

Babyboomers Aantal hulpvragers (alle problematiek) per 10.000 generatiegenoten 1994-2010 90 70 60

1950-1959

50

1960-1969

40

1970-1979

30

1980-1989

20

1990-1999

10 2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1995

0 1994

Aantal per 10.000 generatiegenoten

80



20

• De Babyboomers doen niet meer een beroep op de verslavingszorg dan generaties daarna


21

Conclusies • Zowel aantal als aandeel ouderen met een alcohol hulpvraag stijgt • Het percentage probleemdrinkers (afhankelijke van de definitie) dat in behandeling komt is in vergelijking met druggebruik laag. • Babyboomers (geboren tussen 1950-1960) komen niet vaker in de verslavingszorg terecht dan volgende generaties, maar alcohol is wel veruit de meest voorkomende problematiek • Grootste groep zit tussen de 40 en 55 jaar • Gezien de vergrijzing en het chronisch karakter van alcoholverslaving zal het aandeel 55+ de komende jaren blijven stijgen


22

Discussie • Verslavingszorg staat onder druk door zowel bezuinigingen als door de eigen bijdrage; onduidelijk wat dit voor effect op de trends zal hebben • Internettherapie/E-health wordt steeds belangrijker; is dit ook een geschikt voor de 55+ groep?


23

Vragen? Dank voor uw aandacht [email protected]


24

Ontwikkelingen in hulpvraag voor alcohol bij ouderen in Nederland ( )

Recommend Documents