ONTMOETING DIENST GEESTELIJKE VERZORGING LANGELAND ZIEKENHUIS Maart 2016
Pasen In het ziekenhuis zijn de feesten door het jaar altijd anders. Je bent niet in je vertrouwde omgeving. Zoeken naar herstel van gezondheid, zoeken naar een nieuw evenwicht in wat lichamelijk mogelijk is, vraagt veel aandacht. De tijd van het jaar laat daar een eigen licht op schijnen. Zo geeft de lente moed omdat de dagen langer worden en de planten bloeien. Met Pasen willen we stilstaan bij de verhalen die daarbij horen. Twee momenten noemen we hier in het bijzonder: om te beginnen de viering van Palmpasen (20 maart), waarbij ook dit jaar weer, de kinderen van de Ichthuskerk komen met hun Palmpasenstokken. Op zondag 27 maart vieren we het feest van Pasen. U vindt de informatie hierover in deze Ontmoeting. Daarnaast reiken we u in deze Ontmoeting teksten en gedichten aan, die met u mee kunnen trekken richting Pasen en de tijd daarna.
1
Erbij blijven "Is het al half vier?", vraagt Aleid me. Zij wacht op haar vriend. "Hij zou vandaag komen, zie je ...", en ze vertelt dat hij in Den Haag woont en haar graag wil spreken. Hij is een van de mensen die haar trouw volgen in deze fase van haar leven waarin ze veel zorg nodig heeft. Zij is blij met zijn aandacht. Zij weet dat het anders kan gaan tussen vrienden. Het loopt tegen Pasen. Als ik Aleid hoor denk ik aan het verhaal over de laatste dagen van Jezus. Over zijn vrienden die plechtig beloven bij hem te blijven. Hoe zij, als het erop aankomt, hem moeilijk kunnen volgen: sommigen vallen in slaap, anderen houden afstand, weer een ander zegt hem niet te kennen. Het is blijkbaar niet vanzelfsprekend dat mensen verbonden blijven, hoe sterk de band tussen mensen ook is. Aleid maakt moeilijke tijden mee en dat vraagt veel van haar relaties, van hoe zij verbonden is met hen. Zij ervaart steun, maar weet ook dat mensen niet gezien worden in hun nood. Een ontroerend moment in het verhaal van Pasen en de dagen erna vind is Jezus zijn vriend Petrus weer ontmoet. Petrus had gezegd dat hij Jezus niet kende toen Jezus gevangen werd genomen en liet hem alleen. Nu zien ze elkaar weer. Het enige wat Jezus vraagt is: ‘Hou je van me?’ De vraag raakt Petrus, hij huilt. Hij zegt ‘Ja’. Zo delen Petrus en Jezus hun emoties tot de lucht is geklaard en de vriendschap hersteld. De zon gaat op, ze kunnen samen verder. Marijn Gilhuis.
2
Zonsopkomst bij de Vlist Ogen
Ogen die mij zoeken, Volgen – tot hoever.
geen stem mij groet geen naam mij past
Ik ga een bocht om waar geen licht komt
tot waar geen mens is tot waar geen god is.
geen hand mij vastgrijpt geen oor mijn stem herkent
Ogen die mij zien die mij aanzien, daar.
Huub Oosterhuis I don't know how to love him I don't know how to love him, What to do, how to move him. I've been changed, yes, really changed. In these past few days when I've seen myself I seem like someone else.
3
I don't know how to take this I don't see why he moves me. He's a man, he's just a man. And I've had so many men before In very many ways: He's just one more Should I bring him down? Should I scream and shout? Should I speak of love - let my feelings out? I never thought I'd come to this - what's it all about? Don't you think it's rather funny I should be in this position? I'm the one who's always been So calm, so cool, no lover's fool Running every show, He scares me so. I never thought I'd come to this - what's it all about Yet, if he said he loved me I'd be lost, I'd be frightened. I couldn't cope, just couldn't cope. I'd turn my head, I'd back away, I wouldn't want to know He scares me so. I want him so. I love him so.
Jesus Christ Superstar (Maria Magdalena)
4
Dan nog Dan nog klamp ik mij klamp ik mij vast aan jou of je wilt of niet op ongenade of genade ik zal red mij red mij roepen of zoiets als heb mij lief. Huub Oosterhuis Beeld van Mérie Rijnberk Als Bomen Mensen die als bomen naast je staan,
Vrienden, vriendinnen voor elk seizoen,
schouder aan schouder, lijf aan lijf, ziel aan ziel.
vrienden, vriendinnen in weer en wind.
Als bomen zo standvastig, Zo begrijpend, zo opbeurend.
Bomen van mensen.
Hans Bouma
5
Dat ik je mis Maaike Ouboter (Dit lied schreef Maaike Ouboter bij de dood en gemis van haar ouders die bij een verkeersongeluk om het leven waren gekomen) Je kust me, je sust me. Omhelst me, gerust me. Je vangt me, verlangt me. Oneindig ontbangt me Je roept me, je hoort me. Je redt en verstoort me. Geloof me, beroof me. Verstikt en verdoof me. Je ademt en leeft me. Siddert en beeft me. Vertrouwt me, beschouwt me Als mens en weerhoudt me Van bozige dromen Die op komen dagen De eenzame vragen Van eindig geluk.
Naar jou Laat me los Ik moet nu alleen En houd me vast als het nodig is In gedachten en ik zoek je in alles om me heen maar al denk ik soms dat het zo beter is Kan ik het niet helpen Dat ik je soms mis Oh ik smoor je, bevroor je Verlos en verloor je Weg naar een andere plek Maar ik hoor je Omarm je, verwarm je Ik zie en ik voel je Ik aai je, ik streel je Ik knuffel en kroel je Je rijdt me begrijpt me Verwart en misleidt me Het schrikt me soms af Hoeveel ik op je lijk nu M'n glimlach mijn tranen M'n liefde, mijn beleven Het spijt me van alles Kom help en bevrijd me En laat me los Ik kan het alleen Maar houd me vast als het nodig is In gedachten en ik vind je
Met je krullen als nacht Hoe je praat hoe je lacht Hoe je stem zo dichtbij Als een engel verzacht In mijn dromen doorstromen Oneindige leegte Je remt me, je temt me Je roert en beweegt me Ik mis je, ik mis je Ik grijp je, ik gris je Ik wil je, bespeel je Ik roer en beveel je Om bij me te blijven In donkere nachten Om niet meer te smachten 6
In alles om me heen Maar al denk ik soms Dat het zo beter is Kan ik het niet helpen Dat ik je soms mis
Ik kus je, ik sus je Ik doof en ik blus je Je blijft heel dicht bij me Maar in mijn hoofd rust je
De eerste dag Het was vroeg in de morgen de eerste dag van een nieuwe tijd
en terugriep de in verdriet verdwaalden de herder bleek die waarlijk tot in de dood afdaalde voor zijn schapen
en het gebeurde dat Hij die was gestorven koud als een steen daar lag achter een steen geborgen opstond in het licht liep de dood meester
het was vroeg in de morgen de eerste dag van een nieuwe tijd. Inge Lievaart
7
Pasen Een diep verdriet dat ons is aangedaan kan soms, na bittere tranen, onverwacht gelenigd zijn. Ik kwam langs Zalk gegaan, op Paasmorgen, zéér vroeg nog op den dag. Waar onderdijks een stukje moestuin lag met boerse rijtjes primula verfraaid, zag ik, zondags getooid, een kindje staan. Het wees en wees en keek mij stralend aan. De maartse regen had het ’s nachts gedaan: daar stond zijn doopnaam, in sterkers gezaaid. Ida Gerhardt
Wanneer begint de dag? Een oude rabbi vroeg eens aan zijn leerlingen: “Hoe kun je het moment bepalen, waarop de nacht ten einde loopt en de dag begint?” “Is dat het moment waarop je uit de verte een hond van een schaap kunt onderscheiden?”, vroeg de één. Maar de rabbi was niet tevreden met dit antwoord. “Is het als je van verre een dadelboom van een vijgenboom kunt onderscheiden?” vroeg een ander. “Nee”, zei de rabbi. “Maar wat is dan het antwoord?” vroegen zijn leerlingen. Toen zei de rabbi: “Het is als je in het gezicht van een mens kunt kijken en daarin je zuster of je broeder ziet. Tot dat moment is de nacht nog bij ons”. Chassidisch verhaal 8
Lente Laten we vertrouwen houden dat de lente weer zal komen dat de wilgen zullen bloeien en de strenge winter wijkt.
Dat de zon het ijs zal breken en de harten zal verwarmen. Dat de zachte krachten winnen en de wereld warmer wordt.
Greet Brokerhof-van der Waa
Narcissen Ik heb er niet zoveel in mijn tuintje. Ik vind ze ook wat stijfjes zoals ze daar staan, hoog op een holle stengel en proberend wat mee te bewegen op de wind. Maar die paar die ik heb, geven mij altijd een nieuw gevoel van trouw en vertrouwen. Je kunt absoluut van hen op aan. Elk jaar komen ze terug. Je bent ze eigenlijk vergeten, weet niet eens meer waar ze precies staan. Maar ineens, op een dag in het voorjaar: daar komen ze. Ze laten je nooit in de steek. En hoe donker het najaar ook was, hoe koud de winter en 9
hoe lang die ook duurde, vroeg of laat komen ze te voorschijn. Ze geven me vertrouwen, mijn narcissen. Ik denk dan vaak aan mijn eigen “binnentuin”; in je hart en in je gevoel en in je herinnering zitten ook allerhande bollen. Eenmaal dat ze zich hebben aangemeld, kun je er van op aan. Ze blijven komen. Hun bloemen verwelken; dan staan ze nog ene tijd lang; dan verdwijnen ze. Maar ineens als de tijd weer daar is, melden ze zich opnieuw. Het goede komt altijd terug. En natuurlijk, soms is het wat stijfjes en waait het niet soepel op de wind, maar het komt terug. Het is mij trouw, ook als ik het vergeet en zelfs niet eens meer weet waar het stond. En hoe zwaar het jaar ook was en hoeveel ellende er ook in de wereld kwam en hoeveel dingen onopgelost bleven liggen: in het voorjaar komen ze terug, mijn narcissen. “Narcose” komt van narcis; een diepe slaap waaruit je terug komt. Vroeger plantten de mensen narcissen op de graven van hun geliefden. In het oude Azië waren ze het symbool van het telkens terugkerende goede, van stille toewijding, zonder ophef en vanzelfsprekendheid. Uit: “Een beetje kunstmest” door H. Andriessen
10
Dienst Geestelijke Verzorging: Een opname in het ziekenhuis of een bezoek aan de polikliniek kan een ingrijpende gebeurtenis zijn en allerlei gevoelens en vragen oproepen. Daarover praten met iemand kan steun geven. U kunt hiervoor een beroep doen op de geestelijk verzorgers werkzaam in het LangeLand Ziekenhuis: Ds. Marijn Gilhuis en pastor Lisette Hendriks. Voor goede contacten met patiënten en medewerkers is per afdeling één van de geestelijk verzorgers aanspreekbaar: ds. Marijn Gilhuis: routes 57 (cardiologie) en 59 (IC/CCU), 63 (chirurgie). pastor Lisette Hendriks: routes 51,54 (kinder- en kraamafdeling), 60 (intern/oncologie en neurologie), 69 (intern/long). Overigens kan iedere patiënt - op eigen verzoek - worden bezocht door de geestelijk verzorger naar eigen keuze. Als u een gesprek wilt met een humanistisch geestelijk verzorger of een geestelijk verzorger voor hindoes of moslims, neemt u dan contact op met ds. Marijn Gilhuis of pastor Lisette Hendriks. Aanwezigheid: Ds. Marijn Gilhuis: maandag en woensdag. Pastor Lisette Hendriks: dinsdag en donderdag. U kunt ons bereiken: via de verpleging via de receptie of rechtstreeks op bovengenoemde dagen via tel: 3462668. Onze gesprekskamer: route 73
11
Het stiltecentrum Het stiltecentrum (route 72), op de 4e etage van ons ziekenhuis is altijd voor u open. Welkom! Het is een prettige ruimte, waarvan ieder op eigen wijze gebruik kan maken: in stilte zittend, lezend, schrijvend, mediterend. Er is ook de mogelijkheid uw gebedsintenties op te schrijven en u kunt er luisteren naar muziek.
Overzicht van de diensten en vieringen in oktober 2015: Zondag 6 maart: pastor L. Hendriks-Vaessen, geestelijk verzorger (LLZ) Zondag 13 maart: ds. M. Gilhuis, geestelijk verzorger (LLZ) Zondag 20 maart, Palmpasen: Mw. M. Speckens-van Tuijl Zondag 27 maart, Pasen: pastor L. Hendriks-Vaessen en ds. M. Gilhuis, geestelijk verzorgers (LLZ)
De diensten op de zondagmorgen zijn in de aula van het ziekenhuis om 10.30 uur. Op de zaterdagmiddag vragen vrijwillig(st)ers van de dienst geestelijke verzorging wie van de patiënten bij de zondagse viering aanwezig wil zijn. Op de zondagochtend wordt er gezorgd voor het patiëntenvervoer van de ziekenkamers naar en van de aula. Ook uw familie is van harte welkom bij onze zondagse vieringen.
12