Onthaalbrochure voor Studenten WZC Sint-Carolus
Inhoud
1. Voorstelling WZC Sint-Carolus 1.1
Inleiding
1.2
Historiek
1.3
Bewonersprofiel
1.4
Organisatie
1.5. Eigenheid van WZC Sint-Carolus 1.6. Specifieke accenten in te zorg 1.6.1. Pijlers in de zorg 1.6.2. PDL-zorgconcept 1.6.3. Visie op animatie 1.6.4. Pastorale zorg 1.6.5. Palliatieve zorg 1.6.6. Zorg voor bewoners met dementie 2. Student zijn in WZC Sint-Carolus 2.1. Waarden 2.2. Begeleiding van studenten 2.3. Communicatiekanalen 2.3.1. QPR 2.3.2. Elektronisch zorgdossier 2.4. WZC Sint-Carolus op Facebook 2.5. Uw mening 2.6. Praktische info 2.6.1. Parkeermogelijkheden 2.6.2. Maaltijden 2.6.3. Omkleden 2.6.4. Eerste stagedag 2.6.5. Rechtstreekse telefoonnummers 2.6.6. Wat bij ziekte ? 3. Bijlagen : Organigram, hulp- en dienstverlening, opdrachtsverklaring
1. Voorstelling WZC Sint-Carolus
1.1. Inleiding WZC Sint-Carolus is één van de voorzieningen van de Groep Zorg H. Familie. De stichtende congregatie van de Groep Zorg H. Familie is de congregatie van de ‘Zusters van de H. Familie’. Andere voorzieningen voor ouderenzorg van deze congregatie zijn het WZC Sint-Jozef te Oostkamp, WZC Rustenhove te Ledegem en WZC De Pottelberg te Kortrijk. Ook in de psychiatrische zorgverlening heeft de Groep Zorg H. Familie in Kortrijk 2 initiatieven : het psychiatrische ziekenhuis H. Familie, met onder meer de afdelingen voor kinderpsychiatrie ‘De Korbeel’ en forensische psychiatrie ‘De Patio’ en het initiatief voor beschut wonen ‘De Bolster’. De samenvloeiing tussen ouderenzorg en psychiatrie is een unicum in het zorglandschap.
1.2. Historiek WZC Sint-Carolus is sinds 1882 actief in de ouderenzorg. Het grootste deel van het gebouw dateert van 1954 en een deel van in de jaren '60. Aanvankelijk werd het rusthuis alleen door de religieuzen uitgebaat die ook de dienstverlening voor hun rekening namen. Vanaf de jaren ‘60 werden meerdere personeelsleden aangetrokken om de zorg verder uit te bouwen. In het woonzorgcentrum verbleven er vroeger meerdere priesters op rust. Via hun aanwezigheid heeft zich gedurende lange tijd een specifieke populatie aangemeld. Het betrof mensen die in hun actieve loopbaan hoge functies bekleedden en daardoor over vrij veel zelfstandigheid en autonomie beschikten op allerlei vlakken. Deze mensen ervaren, nog meer dan anderen soms de kloof tussen hun actieve loopbaan en de huidige mogelijkheden als zeer groot. Het zijn mensen die vaak heel erg kritisch zijn en erg gesteld zijn op hun persoonlijke waardigheid. Op vandaag merken we dat nog veel bewoners tot deze groep behoren. ‘Saint-Charles’, zoals de voorziening soms nog genoemd wordt, blijft een gegeerde plaats voor personen met een zekere status. Maar, iedereen is welkom, ongeacht vroeger beroep, status, … . Deze historiek van onze voorziening maakt dat er specifieke cultuur is, die voor de personeelsgroep een bijzonder aandachtspunt vormt. Zo beschikken we over heel ruime, zelf in te richten kamers, zijn er veel keuzemogelijkheden op vlak van menu en wordt iedere bewoner met meneer of mevrouw aangesproken, tenzij deze zelf aangeeft liever met de naam aangesproken te worden. In 1993 werden de 20 serviceflats in Guido Gezelle I in gebruik genomen en in 1995 de 20 serviceflats van Guido Gezelle II. Vanaf 1 januari 2015 is de benaming veranderd naar ‘Assistentiewoningen’. Er is sinds dan ook een woonassistent aangeduid.
In de periode 2004 tot 2008 werd een totale herconditionering uitgevoerd en het aantal woongelegenheden uitgebreid. Op vandaag heeft WZC Sint-Carolus 100 woongelegenheden. Het woonzorgcentrum beschikt sinds 2007 ook over een centrum voor kortverblijf bestaande uit drie kamers.
1.3. Bewonersprofiel De gemiddelde leeftijd van onze bewoners ligt boven de 85 jaar. De zorggraad van de bewoners in WZC Sint-Carolus ligt hoog. Ongeveer 90 % van de bewoners valt onder het B-, C- of D- forfait volgens de Katz-schaal. Dit betekent dat zij ofwel fysiek zorgafhankelijk zijn ofwel dat zij naast een matige fysieke zorgafhankelijkheid ook psychisch afhankelijk zijn, doordat ze lijden aan een vorm van dementie.
1.4. Organisatie De Directeur Bewonerszorg, mevr. Lynn Cools, heeft de dagelijkse leiding over WZC Sint-Carolus. Zij doet dit in nauw overleg met en onder supervisie van de Algemeen Directeur, dhr. P. Cokelaere. Er zijn twee stafmedewerkers, de ene is vormingsverantwoordelijke, de andere neemt de taak van kwaliteitscoördinator op. De sociale dienst staat in voor wachtlijst- en opnamebeheer. Er is een woonassistent aangeduid voor de ondersteuning van de assistentiewoningen. We hebben een goed uitgebouwde pastorale werking, waarvoor de pastoraal medewerker, samen met anderen verantwoordelijk is. Per afdeling staat een diensthoofd in voor de dagelijks organisatie en werking van de afdeling. Het woonzorgcentrum bestaat uit 3 afdelingen : de Aster (gelijkvloerse verdieping) waar 34 bewoners verblijven, de Orchidee (eerste verdieping) (41 bewoners) en de Akkerwinde (tweede verdieping), een afdeling gespecialiseerd in zorg voor personen (28) met dementie. Er wordt met multidisciplinaire teams gewerkt : in elk team werken verpleeg-, zorgkundigen, een ergotherapeut, een kinesist, logistieke hulpen en schoonmaakpersoneel samen om goede zorg te leveren aan de bewoners.
Zie bijlage 1 : Organigram van WZC Sint-Carolus Zie bijlage 2 : Hulp- en dienstverleningsaanbod
1.5. Eigenheid van WZC Sint-Carolus Elke zorgvoorziening legt, naargelang de eigen visie en aanpak, bepaalde klemtonen in de eigen werking. Volgende accenten worden in onze werking nagestreefd : - Een respectvolle, geïndividualiseerde bejegening van de bewoner Zoals u hierboven kon lezen over de historiek van onze voorziening, bestaat WZC Sint-Carolus reeds meer dan 120 jaar. In deze tijdsspanne werd het een traditie van ons huis om de bewoners waardig, stijlvol en met respect te bejegenen. Op vandaag blijven wij het uiterst belangrijk vinden dat deze traditie verder gezet wordt. Het is dan ook een aandachtspunt van alle medewerkers om bewoners en familieleden op een respectvolle en geïndividualiseerde manier te behandelen. - Een ruime en huiselijke accommodatie Sedert enkele decennia kiezen wij in onze voorziening consequent voor het aanbieden van ruime tot zeer ruime éénpersoonskamers en echtparenkamers. Waar voor de herconditionering de kamers in oppervlakte varieerden van 15 tot 31 m2, varieert de oppervlakte van de woongelegenheden sinds de herconditionering tussen 18 tot 41 m². Een deel van de woongelegenheden heeft een aparte slaapruimte. Wij menen dat bewoners zich het best thuis kunnen voelen in een voldoende ruime kamer, omringd door eigen meubilair, en ingericht naar hun eigen wensen en voorkeuren, vandaar dat bewoners enkel verplicht worden om het aanwezige bed (ifv ergonomie en comfort) te gebruiken. - Een dynamisch en innovatief (zorg)beleid dat nieuwe ontwikkelingen op de voet volgt en integreert in de bestaande werking Het kwaliteitsbeleid neemt in onze voorziening een vooraanstaande plaats in: wij zijn er van overtuigd dat het de sleutel is tot steeds betere zorg. Vanuit dit oogpunt werken wij in het algemeen aan een kwaliteitsverbetering op de diverse dienstverleningsaspecten, maar in het bijzonder aan innovatie en verbetering in onze primaire zorgprocessen. Elk jaar worden verschillende verbeterprojecten uitgevoerd. De voorbije jaren hebben wij daardoor onder andere aandacht besteed aan het uitbouwen van een hanteringsbeleid, waardoor minder mobiele bewoners op een voor de bewoner én medewerker veilige manier verplaatst worden. Een nieuwe interdisciplinaire overlegstructuur zorgde voor betere interne communicatie rond de bewoner. Met de referentiepersoon dementie willen we garanderen dat er in gans de voorziening aangepaste zorg gegeven wordt aan de bewoners die lijden aan dementie. In de toekomst willen we het concept van integrerende verpleegkunde verder uitbouwen, omdat we er van overtuigd zijn dat dit persoonlijke en nauwlettende zorgopvolging verzekert.
Zie bijlage 3 : Opdrachtsverklaring van WZC Sint-Carolus
1.6. Specifieke accenten in de zorg 1.6.1. Pijlers in de zorg Binnen WZC Sint-Carolus streven we er naar dat de bewoners zich thuis voelen door zoveel als mogelijk bewonersgericht te werken. De bewoner staat centraal. We willen een optimaal leefklimaat creëren in samenspraak met de bewoner en het volledige zorgteam. De bewoner wordt gemotiveerd om zelf keuzes te maken over zijn woon- en zorgplan. De bewoner wordt gezien als expert die in overleg gaat met de zorgverleners. Bewonersgerichte zorg bestaat uit volgende pijlers : onderhandelde zorg, het woon- en leefklimaat, het welbevinden en de ja-cultuur.
- Onderhandelde zorg We houden zoveel als mogelijk rekening met de wensen en noden van de bewoner. We wensen te evolueren tot nog meer vraaggerichte zorg. We bieden enkel de zorg die de bewoner wenst, vertrekkend vanuit zijn/haar mogelijkheden en die van de omgeving van de bewoner. De organisatie past zich aan aan het ritme van de bewoner.
- Woon- en leefomgeving Het is niet enkel de lichamelijke zorg die maakt dat de mensen het goed hebben, maar vooral hun omgeving zorgt voor het goede gevoel. We vertrekken steeds vanuit het levensverhaal van de bewoner om het wonen en leven binnen WZC Sint-Carolus zo goed mogelijk te maken.
- Welbevinden Het is belangrijk om aandacht te hebben voor het totale welbevinden van de bewoner. Het speelt verder in op al hun noden, behoeftes. Naast de lichamelijk zorg is het psycho-sociale welbevinden van de bewoner, een heel belangijk aspect binnen de totaalzorg.
- Ja-cultuur Dit betekent : ‘niet direct NEE zeggen’, maar altijd vertrekken van uit een ‘ja’. Afstappend van de regels, maar zien wat de noden zijn en hier een gepast antwoord op geven, daar gaan we voor. Het gaat over het creatief zoeken naar een oplossing waar beide partijen zich goed bij voelen ; wat is er mogelijk ? Dit is onderhandelde zorg. Om de bewonersgerichte zorg mogelijk te maken is samenwerking met alle disciplines binnen het woonzorgcentrum heel belangrijk, alsook de zorgrelatie met de bewoners. Ook als student ben je hierin een belangrijke schakel !
Bewonersgerichte zorg
Onderhandelde zorg
Woon- en leefklimaat
Welbevinden
Samenwerken / zorgrelatie
Ja-cultuur
1.6.2. PDL-zorgconcept In WZC Sint-Carolus ondersteunen we zoveel mogelijk de zelfredzaamheid van de bewoner tijdens de activiteiten van het dagelijks leven. Dit wordt ADL genoemd. Wanneer de bewoner door lichamelijke en/of geestelijke beperkingen niet meer in staat is om activiteit toe te laten, dienen deze ADL-functies overgenomen te worden door de medewerker. De activiteiten maken plaats voor passiviteiten van het dagelijkse leven. Dit wordt PDL genoemd. Passiviteit brengt ook nog andere problemen met zich mee zoals o.a. sterke buigstanden in de gewrichten, decubitus, pijn bij het verplaatsen van passieve mensen, psychische afweer, enz. Als de passiviteit van de bewoner toeneemt, vraagt dit van de medewerkers een grotere inspanning. Wanneer de passiviteit ook angst en afweerspanning bij de bewoner met zich mee brengt, staan medewerkers voor een zware taak. Het PDL- zorgconcept komt tegemoet aan de noden van de zorgbehoevende bewoner én biedt houvast aan zorgmedewerkers om hun dagelijkse taak op een ergonomische en comfortabele manier uit te voeren. Het PDL-zorgconcept vertrekt vanuit een attitude, namelijk het aanvaarden van de passiviteit. Als wij onze zorgverlening met het idee van ‘activeren’ bij de bewoner toepassen, merken wij vlug frustratie bij de bewoner en bij onszelf. Het voortdurend falen, de meerdere ontgoochelingen,… zet de medewerkers aan de tekorten bij de bewoner te gaan aanvaarden en daarmee om te gaan. Het concept reikt een geheel van handelingen, maatregelen en hulpmiddelen aan, die bijdragen tot een optimale verzorging, begeleiding, en verpleging van de passieve bewoner. Handelingen zijn bijvoorbeeld aanleren van bepaalde technieken (key-points), toepassen van wisselligging, … Maatregelen zijn bijvoorbeeld kamerschikking, gebruik van procedures, … Hulpmiddelen zijn bijvoorbeeld de tillift, softcellmatras, antidecubituskussen, aangepaste kledij, aangepaste bekers, …. Bij de PDL-methode staat de zorgrelatie met één medewerker centraal. Doordat de zorg door één medewerker wordt uitgevoerd krijgt de bewoner meer persoonlijke aandacht en kan er meer vanuit een holistische visie zorg verleend worden. De meerwaarde van PDL bij de bewoner is dat hij o.a. meer comfort ervaart en minder pijn heeft bij de dagelijkse handelingen. Het toepassen van PDL vraagt een hechte interdisciplinaire samenwerking. De grenzen tussen de verschillende disciplines moeten, in de mate van het mogelijke, overschreden worden. Er moet naar een gezamenlijk zorgdoel gewerkt worden. PDL wordt opgesplitst in 7 PDL-factoren: Liggen, Zitten, Gewassen Worden, Gekleed Worden, Verschoond Worden, Verplaatst Worden en Gevoed Worden. Iedere nieuwe medewerker krijgt tijdens de inscholingsdag een inleiding in het PDL-zorgconcept. Eveneens wordt binnen de Groep Zorg H Familie jaarlijks een vorming aangeboden over het PDL-zorgconcept.
1.6.3. Visie op animatie in WZC Sint-Carolus We vinden het belangrijk om bewonersgericht te werken. We gaan zo goed als mogelijk in op de noden van de bewoners, collectief, en daar waar haalbaar ook individueel. Dit proberen we voornamelijk te doen door middel van activiteiten. We trachten om zinvolle activiteiten op maat aan te bieden. We bejegenen de bewoner op een respectvolle manier en doen er alles aan om zijn privacy te respecteren. We pogen om een animatieve grondhouding te stimuleren bij de collega’s. Bewoners kunnen van ’s morgens bij het zorgmoment al gestimuleerd worden om naar de activiteit te komen. Ook kunnen we via hen noden/wensen te weten komen waar we dan gehoor aan kunnen geven. We streven ernaar opdat een bewoner zich hier thuis zou mogen voelen. Het woon-en leefklimaat speelt een belangrijke rol, vandaar dat we in de gangen, de cafetaria, de livings een huiselijke sfeer proberen na te bootsen. We bevorderen de zelfstandigheid van de bewoners . Door middel van hulpmiddelen en aanpassingen stimuleren we hen, wat hun gevoel van eigenwaarde ten goede komt. We betrekken de familie bij het animatieve gebeuren, ook zij zijn een partner in de zorg, en via hen kunnen wij soms nog meer over de bewoner te weten komen, wat onze benadering ten goede komt. Geregeld organiseren wij ook activiteiten waar de familie ook bij betrokken wordt. Sociale contacten zijn belangrijk, om vereenzaming tegen te gaan brengen we de bewoner in contact met diverse doelgroepen: kinderen, studenten, enz. Ook gaan we heel geregeld op uitstap, we proberen de bewoner te betrekken met wat er zich buitenshuis afspeelt. We brengen niet alleen de buitenwereld binnen (door vb. activiteiten te organiseren rond wat er zich in de actualiteit afspeelt), maar we brengen ook de bewoner naar de buitenwereld toe. Zo gaan we wekelijks op uitstap met een minibus met een groep bewoners. Vrijwilligers zijn onmisbaar bij onze werking. Een goed vrijwilligersbeleid is dus essentieel. We besteden aandacht aan volgende beleidspunten: werving, bijsturing, scholing, appreciatie van onze vrijwilliger. We streven een nauwe samenwerking na met zowel verpleging/verzorging, kinesitherapeuten, hoofdverpleging, directie. Wekelijks is er een teamoverleg.
1.6.4. Pastorale zorg in WZC Sint-Carolus - Christelijke inspiratie WZC Sint-Carolus is gegroeid vanuit de Congregatie van de Zusters van de Heilige Familie. De pastorale dienst tracht deze christelijke inspiratie op een eigentijdse manier verder uit te bouwen. Pastorale zorg heeft te maken met alles wat er in onze leefgemeenschap gebeurt: de interacties tussen bewoners, familie en personeel, de houding van het personeel, de zorgprocessen.
Soms uit pastorale zorg zich in heel duidelijke momenten, zoals de liturgische vieringen, maar de ruimte waarin de christelijke identiteit van WZC Sint-Carolus vorm krijgt, laat zich niet beperken tot de kapel. Op dezelfde manier zijn de aalmoezenier en de pastor niet de enige verantwoordelijken voor de pastorale zorg, maar kan iedere medewerker hiertoe op zijn manier een steentje bijdragen. - Wat betekent pastorale zorg ? Hoe uit zich dit concreet ? 1. Het woord ‘pastor’ betekent herder. De inspiratie voor deze beeldspraak komt van Jezus, die zich wel eens vergeleek met ‘een goede herder’, die zijn schapen kent en ze niet in de steek laat. Hij is met hen begaan, zowel met de gemeenschap als met de individuen. Achtergebleven schapen laat hij niet aan hun lot over, maar gaat hij zoeken, om ze terug bij de kudde te brengen. Deze herderlijke zorg uit zich het sterkst in persoonlijke gesprekken. De pastor werkt in een sfeer van ‘aanwezigheid’. Luisteren naar mensen is daar een belangrijk onderdeel van. Het gaat om het bijstaan van mensen in vreugde, verdriet, verlies, in het omgaan met ethische vragen en in het samen zoeken naar zin. Het kan over religieuze onderwerpen gaan, zoals vragen bij het geloof in God, maar ook over bredere, spirituele kwesties, zoals: “heeft mijn leven nog wel zin?” De pastor helpt de bewoner door een proces om de eigen krachtbronnen terug op het spoor te komen. Meestal gebeurt dit met bewoners en/of familie. Medewerkers mogen de pastor aanspreken als ze merken dat iemand nood heeft aan een troostend woord. Dit aanbod geldt trouwens ook voor medewerkers die nood hebben aan een luisterend oor. 2. Pastorale zorg vindt zijn oorsprong in Jezus’ voorkeur voor de hulpbehoevende mens. De zorg voor de kwetsbare mens in nood is een van de grondopties van het evangelie. Leven naar deze waarden houdt onder andere in dat men zorg draagt voor de ouderen, op zijn minst met het nodige respect, maar bij voorkeur ook met een warm hart. Mensen voelen aan allerlei kleine signalen of iemand authentiek met hen begaan is, of louter een professionele rol vervult. De pastorale dienst tracht een bijdrage te leveren tot een klimaat van “warme zorg”. Dit is uiteraard moeilijk te beheersen, vooral omdat het de verantwoordelijkheid van iedere medewerker is om te zorgen voor een aangename en waardevolle werksfeer. Toch worden hiervoor inspanningen ondernomen. Zo wordt veel belang gehecht aan de vorming van medewerkers op dit gebied. Daarom wordt iedere medewerker gevraagd jaarlijks een keuze te maken uit een gevarieerd aanbod aan “geloofsverdiepende activiteiten”. Op die manier blijven mensen zich bewust van de christelijke wortels van onze zorg, en krijgt iedere collega groeistof voor zijn voorbeeldfunctie. Ook de pastorale werkgroep en de werkgroep warme zorg zijn met dat doel opgericht. 3. Pastorale zorg is ook het verkondigen van Jezus’ boodschap in een verzorgde liturgie. De christelijke traditie betekent voor veel mensen een houvast. Het liturgische aspect uit zich vooral in de dagelijkse eucharistieviering. Deze is trouwens ook via de TV te volgen, met mogelijkheid tot deelname aan de communie op de kamer. De tastbare aanwezigheid van God in rituelen, gebeden en liederen, geeft veel mensen een vertrouwde vorm van rust. Ook andere sacramenten bieden een eeuwenoud kader om levensmomenten te verwerken. Zo kan de ziekenzalving heel zinvol zijn.
- Conclusie : zichtbaar en onzichtbaar Wie deze tekst heeft gelezen, begrijpt dat pastorale zorg niet altijd makkelijk te onderscheiden is. Het liturgische deel is het meest tastbare, maar daarom niet het enige of het belangrijkste onderdeel. Pastorale zorg is niet enkel de bevoegdheid van de pastorale dienst, maar uit zich ook in de totaalzorg, in een christelijk geïnspireerde, authentieke zorg voor de naaste. Dit aspect van de pastorale zorg is moeilijk meetbaar of zichtbaar, maar voor bewoners en medewerkers wel degelijk voelbaar.
1.6.5. Palliatieve zorgen in WZC Sint-Carolus - Inleiding Onze voorziening stelt zich in haar opdrachtsverklaring tot doel om zorgbehoevende, hoogbejaarde personen een aangepaste woonomgeving aan te bieden, met individuele zorg op maat voor elke bewoner. Hiertoe bouwen wij aan een integrale en geïntegreerde zorgcultuur, vertrekkend vanuit de fysisch-materiële, psychosociale, en geestelijk-existentiële behoeften van de bewoners. We vinden het belangrijk dat iedere bewoner als uniek individu en als totale persoon wordt benaderd, rekening houdend met zijn eigen levensloop en persoonlijkheid, en met respect voor zijn autonomie en privacy. Op het ogenblik dat een bewoner geconfronteerd wordt met het naderende levenseinde, willen we deze zorgvisie verder hanteren. Indien een bewoner of zijn familie zich rond deze problematiek vragen stelt, of aangeeft te willen afzien van ziekenhuisopname, van verdere diagnostiek of curatieve therapie, zien wij het als onze taak om samen met de bewoner, de familie en de huisarts een dialoog op te bouwen, en te komen tot een consensus en een formele beslissing rond het al of niet intensifiëren van de bestaande zorg tot palliatieve zorg. In dit verband willen we van meet af aan duidelijk stellen dat onze voorziening geen deel wenst te hebben in om het even welke vorm van actieve levensbeëindiging, maar dat ook alle handelingen die erop gericht zijn het leven kunstmatig te verlengen systematisch in vraag worden gesteld. - Visie en accenten We willen de bewoner de mogelijkheid bieden om op een waardige manier afscheid te nemen van het leven, geborgen in zijn vertrouwde omgeving. We streven er in de eerste plaats naar om het fysisch comfort van de bewoner te optimaliseren. We willen dit bereiken door het aanbieden van een intensieve lichamelijke zorg en een adequate pijn- en symptoomcontrole. Hiertoe wordt op het palliatief planningsformulier de zorg gepland door de palliatief verantwoordelijke van de afdeling, in samenwerking met de aandachtspersoon van de bewoner. Dagelijks wordt een evaluatie van de zorg samen met relevante observaties dan neergeschreven op het palliatief observatieblad. In tweede instantie willen we de bewoner en zijn familie vooral ook nabij zijn. De bewoner kan ondersteuning nodig hebben bij het verwerken van de situatie. Er kunnen zinsvragen rijzen, of het verlangen om het leven op een bepaalde, zinvolle manier af te ronden. Wij willen ons engageren om in
de mate van het mogelijke hierin met de bewoner mee te gaan. Als christelijke voorziening willen we de bewoners die dit wensen ook een gelovige, pastorale zorg aanbieden. De aalmoezenier kan hier desgewenst een betekenisvolle rol opnemen. De familieleden van de bewoner hebben tijdens deze periode evenzeer nood aan begrip en ondersteuning. We hebben aandacht voor hun beleving en maken tijd voor een gesprek, en zorgen ervoor dat ze hun familielid op een comfortabele manier kunnen nabij zijn in de terminale fase. Indien de familie dit wenst, wordt op regelmatige tijdstippen een overleg georganiseerd met de huisarts en iemand van het zorgteam. Familie die niet zo frequent kan aanwezig zijn, heeft de mogelijkheid om de evolutie van de bewoner te volgen via het palliatief evaluatieformulier, dat op dat moment ook dient als communicatiemiddel met arts en zorgteam. Na het overlijden gaat de zorg voor de naastbestaanden verder. Familieleden krijgen de nodige steun bij het verwerken van de eerste emoties, krijgen voldoende kansen tot afscheid van de overledene, worden indien nodig geholpen bij de diverse praktische regelingen die zich op dat moment opdringen. Na enkele dagen kan er tijd gemaakt worden voor een afrondend gesprek met de aandachtspersoon of de palliatief verantwoordelijke, en jaarlijks in de maand november nodigen we alle familieleden van overleden bewoners uit voor een herdenkingsmoment. Uiteindelijk is het ook een doelstelling om onze medewerkers te ondersteunen. Wij zijn er ons van bewust dat een palliatieve zorgsituatie zowel het volledige team als de individuele medewerkers kan belasten. De palliatief referente en de palliatieve verantwoordelijken kunnen op dat moment tegelijk een bron van informatie, een steunpunt en een klankbord zijn voor hun collega’s. Tijdens het verloop van een palliatieve zorgsituatie wordt naast de dagelijkse overdracht bovendien wekelijks tijdens de interdisciplinaire bewonersbespreking tijd gemaakt voor overleg. Na het overlijden van de bewoner wordt de palliatieve zorg in het team geëvalueerd, en krijgen de medewerkers de kans om hun gevoelens weer te geven. Af en toe wordt in dit verband ook vorming georganiseerd voor de zorgteams.
1.6.6. Zorg voor bewoners met dementie In WZC Sint-Carolus wonen heel wat bewoners met dementie. Zij maken ongeveer de helft uit van al onze bewoners. Wij willen onze zorg zo goed mogelijk afstemmen op hun specifieke noden. Daarom willen wij onze studenten hierin goed opleiden en ondersteunen. Het woonzorgcentrum heeft één referentiepersoon dementie, mevr. Hilde Roelands, die gespecialiseerd is in de zorg voor ouderen met dementie. Binnen het woonzorgcentrum is er 1 beveiligde afdeling, de Akkerwinde, waar de meeste bewoners met dementie verblijven. Een beveiligde afdeling betekent dat de lift en traphal voorzien zijn van een codeslot. Op deze afdeling wordt er ook specifiek gewerkt met leefgroepen, waar onze bewoners, die dit wensen, tijdens de dag verblijven.
Ook bewoners met dementie die wonen op de andere ‘open’ afdelingen krijgen de juiste begeleiding en gespecialiseerde zorg. Om goed zorg te dragen voor de bewoners met dementie is het noodzakelijk inzicht te hebben in het ziektebeeld dementie. In WZC Sint Carolus kiezen we voor belevingsgerichte zorg in de omgang en begeleiding van onze bewoners met dementie. We vertrekken telkens weer vanuit respect voor de bewoner, die voor ons een uniek iemand is, wat ook zijn afkomst is of welk gedrag hij ook vertoont. Het is belangrijk om vanuit zijn denkwereld te vertrekken en u proberen in te leven. Hoe komt het dat zij/ hij zo angstig is? Waarom roept zij/hij? Waarom slaat zij/hij op tafel? Soms vinden we hiervoor geen antwoord, maar er is altijd een reden. Een rustige, liefdevolle benadering zal het meeste opbrengen, maar soms vraagt de bewoner een zo aanhoudende aandacht of geborgenheid, dat men er niet continu kan op ingaan. Als er iets is wat de bewoner niet meer kan en waarvan hij onrustig wordt, gaan we dit gewoon van hem overnemen, en hem er niet mee confronteren. Een bewoner angstig en hierdoor agressief maken door hem tegen zijn zin bijvoorbeeld toch te scheren, heeft geen enkele zin in onze visie. Eigenlijk willen we er steeds naar werken dat onze bewoner zich goed voelt!
2.
Student zijn in WZC Sint-Carolus
2.1. Waarden We verwachten van onze studenten een aantal waarden die tijdens de stage belangrijk zijn in het leerproces. Deze waarden zijn ook noodzakelijk om later als professionele zorgverlener te werken.
P ROFESSIONALITEIT R ESPECT Respectvol omgaan, betekent dat je mensen met onbevangen geest, zonder (voor)oordeel, tegemoet treedt en openheid opbrengt om het anders zijn van anderen te aanvaarden. Respect is ook het accepteren van de geldende regels en procedures in de organisatie en deze op een correcte wijze toepassen, zelfs als je er niet helemaal mee akkoord bent. -
Is hoffelijk en beleefd (bijv. niet betuttelen)
-
Aanvaardt en benadert mensen zonder (voor) oordeel
-
Draagt zorg voor materiaal en het werk van een ander
-
Handelt overeenkomstig bestaande en gemaakte afspraken
-
Erkent de eigenheid van de ander en handelt ernaar
E NGAGEMENT Is inzet en betrokkenheid tonen voor het eigen werk en het geheel van de organisatie. Engagement is de eigen capaciteiten ten volle willen benutten, is initiatief nemen om resultaten te halen, is 'werk zien' en ernaar handelen
-
Zet zich in om goede resultaten te behalen
-
Straalt enthousiasme uit
-
Neemt initiatief ten goede van de werking
-
Ziet werk en handelt ernaar
T EAMWERK Teamwerk is actief meedoen, is spontaan informatie met elkaar delen, is mekaar helpen wanneer dit het resultaat ten goede komt, is meewerken aan een goede sfeer in het team door open te communiceren, door feedback te geven en er zelf naar te vragen, is problemen in de samenwerking durven benoemen, maar steeds weer te kiezen voor dialoog, inspanningen doen om meningsverschillen te harmoniseren en de eerste stap te zetten om zich te verzoenen na een conflict. -
Hanteert open communicatie
-
Staat open voor correcte en opbouwende feedback
-
Deelt informatie en ervaringen met het zorgteam
K LANTGERICHTHEID Dit is het vermogen om in te spelen op en tegemoet te komen aan vragen, wensen, behoeften en belangen van de bewoner, familie, bezoeker, …). Een klantgerichte student stelt zich hulpvaardig op en is gericht op het leveren van kwaliteit. -
Is vriendelijk
-
Stelt steeds het belang van de bewoner voorop
-
Bevraagt wensen en verwachtingen van de bewoner
-
Is hulpvaardig
V ERBETERGERICHTHEID De student probeert bestaande situaties open en kritisch te bekijken en dit te bespreken met de mentor. Verbetervoorstellen worden geformuleerd of verbeteracties kunnen ondernomen worden. Verbetersuggesties worden zeker gewaardeerd! -
Stelt eigen handelen in vraag en stuurt zichzelf bij
-
Kijkt kritisch naar de bestaande werking en doet voorstellen ter verbetering
L EERBEREIDHEID Dit is de wens en het vermogen om zich te ontwikkelen en verder te groeien binnen het eigen leerproces. Hierbij ziet de student de sterke en zwakke kanten in het eigen functioneren, vraagt feedback van het zorgteam en maakt actief gebruik van de aangeboden mogelijkheden tot ontwikkeling.
De student zoekt actief naar leersituaties, past opgedane inzichten direct toe in de praktijk, en integreert nieuwe ontwikkelingen in zijn vakgebied met zijn bestaande kennis. -
Onderneemt actie om zichzelf verder te ontwikkelen Leert uit ervaringen van zichzelf en anderen
V ERANTWOORDELIJKHEIDSZIN Het is het nakomen van gemaakte afspraken en het vermogen om op een transparante en eerlijke manier om te gaan met eventuele gemaakte fouten. -
Neemt verantwoordelijkheid op voor eigen handelen Draagt zorg voor een veilige zorg- en werkomgeving Stelt alles in het werk om zo goed mogelijk te functioneren als student Is stipt en nauwkeurig
2.2. Begeleiding van studenten Het begeleiden van het leerproces van de studenten is een gezamenlijke opdracht van de student zelf, de onderwijsinstelling en aldus de stagebegeleider en het team waar de student terecht komt, met een speciale rol daarin weggelegd voor de mentor. Elk van de betrokkenen heeft een eigen rol en verantwoordelijkheid in dit ontwikkelingsproces: - de student is verantwoordelijk voor het in handen nemen van het eigen leerproces o.a. stage voorbereiden, afspraken maken, actief leermomenten opnemen, actieve deelname bij het geven en ontvangen van feedback, het expliciteren van de leerdoelen,… - de stagebegeleider(voor de onderwijsvoorziening) ondersteunt en coördineert het stage gebeuren voor de student en mentor o.a. door de opvolging van de leerdoelen; door het onderhouden van contact met de student, met de mentor en/of leidinggevende omtrent de evolutie van de student; door het ondersteunen van de student bij stage opdrachten. Bovendien draagt de stagebegeleider de eindverantwoordelijkheid voor tussentijdse feedbackgesprekken en eindevaluatie. - het team heeft aandacht voor een kwalitatieve begeleiding en maakt werk van een leeromgeving die tegelijk boeiend, uitdagend en afwisselend is. Het team geeft studenten een volwaardige plaats in het team. Ze laten de studenten zich welkom voelen en beschouwen hen niet als een goedkope werkkracht die allerhande klussen voor ons opknapt, maar engageert zich om het leerproces voorop te stellen en dus taken toe te vertrouwen die in het verlengde liggen van de stage leerdoelen die op dat moment van toepassing zijn voor de student. Elke individuele medewerker is in staat om op een open manier samen te werken met de student en deze de gepaste feedback te geven. - de mentor volgt, via werkbegeleiding, het direct functioneren van de student op de afdeling op o.a. door het ondersteunen en begeleiden bij de uitvoering van taken, coachen, aanbieden van leermomenten, formuleren van concrete feedback, meewerken aan evaluatie,… Op iedere afdeling zijn er minstens 2 medewerkers die deze begeleiding van studenten op zich nemen.
De stagecoördinatie binnen het woonzorgcentrum wordt opgenomen door mevr. Sandrine Pattyn, verpleegkundige op de Aster. (referentiepersoon stagebegeleiding) Zij is verantwoordelijk voor administratie, het geven van algemene informatie, opleiding mentoren, … in functie van de stages van studenten. Als studenten problemen hebben met een mentor op de afdeling mag de student ook altijd contact opnemen met mevr. Sandrine Pattyn.
2.3. Communicatiekanalen in WZC Sint-Carolus We slagen in onze missie, namelijk geven van goede ouderenzorg, wanneer we erin slagen om van WZC Sint-Carolus een goed geoliede machine te maken. De organisatie bestaat namelijk uit een geheel aan systemen, soorten disciplines, accenten …. Goede communicatie is dan ook de bouwsteen van een goede samenwerking. We staan 24/24, 7 op 7 in voor de zorg voor onze bewoners. Deze continuïteit kan enkel gewaarborgd worden, indien er goede communicatielijnen zijn betreffende het leven, wonen en de zorg voor de bewoners. Daarnaast dient er voldoende ruimte te zijn voor communicatie tussen het beleid en de verschillende teams, diensten, of tussen de teams onderling. Communicatie gebeurt in WZC Sint-Carolus als volgt: -
Verschillende overlegkanalen
-
Individueel zorgplan (elektronisch zorgdossier) / toerlijst (op verzorgingskar)
-
Communicatie via mail / dagboek in zorgdossier
-
Verschillende infoborden : memobord in de verpleegpost / infobord aan kleedkamer
-
Bewonerskrant : Het Caroluspraatje (2-maandelijks)
-
Screensaver
-
Personeelskrant : de Wereld van Carolus (3 maal/jaar)
-
Communicatie vanuit directie: Connect (maandelijks)
2.3.1. QPR QPR is een softwareprogramma dat binnen onze voorziening fungeert als informatieportaal. Op elke PC in het woonzorgcentrum vind je op het bureaublad een link naar QPR. Door op het icoontje te klikken, kan je zicht krijgen op alle processen, het kwaliteitshandboek en andere belangrijke formulieren. Ook een aantal indicatoren gebruikt voor kwaliteitsmetingen zijn in QPR terug te vinden. Via de homepage van QPR vind je ondermeer snel de meest gebruikte formulieren, wachtdiensten, … terug.
2.3.2. Elektronisch Zorgdossier We beschikken over een volledig elektronisch zorgdossier. Alle bewonersgegevens, te plannen zorgen, parameters, observaties, registratie van uitgevoerde zorgen gebeuren op elektronische wijze via dit zorgdossier. Via het dagboek kan je zeer snel en overzichtelijk op de hoogte blijven van de belangrijkste observatie van bewoners. Het elektronisch zorgdossier is gelinkt met de apotheek (die de medicatie klaarzet en aanlevert), via deze link wordt de apotheek meteen op de hoogte gebracht van wijzigingen in het medicatieschema van de bewoner. Het zorgdossier kan via een snelkoppeling op elke afdelings-pc geopend worden. Met een persoonlijke login en paswoord kan je de door jou bestemde informatie raadplegen. Meer uitleg vind je in de ‘ handleiding elektronisch zorgdossier’ die op de afdeling voor handen is.
2.4. WZC Sint-Carolus op Facebook WZC Sint-Carolus is actief op verschillende sociale media zoals Facebook, Twitter en Linkedin. Met de Groep Zorg werd op Facebook een pagina aangemaakt. Op deze pagina wordt regelmatig bericht gepost over WZC Sint-Carolus. Dit gaat van artikels die in de krant over de voorziening verschenen zijn, tot foto’s van voorbije activiteiten, vacatures, aankondiging van evenementen, …Men wordt niet enkel op de hoogte gehouden van WZC Sint-Carolus want er worden ook berichten van de andere voorzieningen van de Groep gepost. Bent u actief op sociale media? Wordt u graag op de hoogte gehouden over het reilen en zeilen in WZC Sint-Carolus ? Aarzel dus niet, surf naar Facebook en vindt de Groep Zorg leuk ! http://www.facebook.com/groepzorgheiligefamilie
2.5. Wij leren uit uw ervaringen… uw mening telt ! Studenten kijken met een frisse kijk naar de organisatie en merken zaken op die ze goed vinden, minder goed vinden of waar ze zich vragen bij stellen. Wanneer het antwoord op de ‘waarom?’ vraag de volgende is: ‘daarom’ of ‘omdat we het zo doen’, dan is dit meestal een teken dat de gangbare praktijk eens kritisch moet bekeken worden. Vanuit deze ervaring kan de organisatie veel leren. Studenten zijn de ogen en de oren, die we nodig hebben. We willen met de bedenkingen / observaties van de studenten aan de slag. Daarom wordt er aan jullie (de studenten) gevraagd om een ‘evaluatieopdracht’ te maken die besproken wordt met de mentor na het eindevaluatiegesprek. Gelieve dit tijdens de stage uit te schrijven. Voor ons als zorgvoorziening is de insteek van studenten belangrijk zodat wij verder kunnen bouwen aan een voorziening waar het goed is om te wonen, te werken en stage te lopen.
Uw mening telt.
Evaluatieopdracht vanuit WZC Sint-Carolus : Graag voorbereiden en digitaal bezorgen aan mevr. Sandrine Pattyn tegen de laatste stagedag. e-mail :
[email protected] -
Geef één voorbeeld waarvan je zag dat hier goede of niet-goede zorg werd gegeven voor de goede reden (vanuit zorgethische visie). Dat wil zeggen dat je nadenkt of de zorg die toegediend werd juist en correct was, maar ook of die als het goede ervaren werd door de bewoner en dat de reden dat de zorg zo werd toegediend, was omdat de bewoner er beter van wordt. Kan je een verklaring vinden voor die goede of niet-goede zorg ?
-
Hoe heb je de stage in zijn geheel ervaren: zou je de stage aanbevelen aan een medestudent; waarom wel of niet ?
-
Hoe heb je de begeleiding vanuit de zorgeenheid ervaren op vlak van - feedback (kwantiteit en kwaliteit) ? - oefenkansen ? - koppeling mentoren ? - omgang met jou als student ? - …
-
Heb je opmerkingen i.v.m. de onthaalbrochure van het WZC Sint-Carolus ? …
2.6. Praktische info 2.6.1. Parkeermogelijkheden In de omgeving van het woonzorgcentrum is het overal te betalen en is beperkte tijd toegestaan. Er is parkeermogelijkheid, mits betaling, voor uw auto in de ondergrondse parking van de ‘Veemarkt’. De parking naast het ziekenhuis is enkel toegankelijk voor personeel. Uw fiets kunt u plaatsen in de fietsstalling achteraan het woonzorgcentrum.
2.6.2. Maaltijden In de cafetaria van het Psychiatrische ziekenhuis (PZHF) kunnen studenten ’s middags gebruik maken van een warm middagmaal (3 euro). U moet wel voor 9u een bonnetje in dienen. Vraag dit na aan uw stagementor. Er mag niet in de verpleeglokalen of in de livings van de afdeling gegeten worden. Wie geen warme maaltijden wenst, kan steeds terecht in de cafetaria van WZC Sint-Carolus voor het nuttigen van zijn/haar boterhammen. Op de afdelingen mag er ook koffie, soep, water of limonade benuttigd worden. Broodjes, pasta’s kunnen besteld worden voor 9u30 aan het onthaal van PZHF.
2.6.3. Omkleden Op de afdelingen zijn er verschillende kasten ter beschikking voor de studenten, gelieve hiervoor zelf een hangslot mee te brengen. Op de eerste dag van de stage ontvangt u een sleutel / badge waarvoor je 10 euro waarborg betaalt.
2.6.4. Eerste stagedag: De studenten werken een dagdienst. Dit is van 8u tot 12u30 en van 13u30 tot 16u30. Onthaal om 8u aan de receptie van het woonzorgcentrum : -
Verzamelen aan de receptie Presentatie over woonzorgcentrum / zorgdossier Omkleden Korte rondleiding door het woonzorgcentrum
Studenten worden na de info begeleid naar hun zorgafdeling. De stagementor geeft uitleg op de afdeling zelf. De doelstellingen van de stage en de opdrachten worden met de student besproken. Na de info werkt de student mee in de zorg met de stagementor.
2.6.5. Rechtstreekse nummers Afdeling de Aster :
056 / 24 52 75
Afdeling de Orchidee:
056 / 24 52 78
Afdeling de Akkerwinde : 056 / 24 52 73
2.6.6. Wat doen bij ziekte ? Gelieve zo vlug mogelijk (1e dag van ziekte) het woonzorgcentrum te verwittigen door te bellen naar de afdeling waar je stage loopt. Een ziektebriefje moet niet bezorgd worden aan het woonzorgcentrum, maar wel op school afgeven. Probeer wel, indien mogelijk, het aantal dagen van afwezigheid te melden.
Onthaalbrochure voor studenten Bijlagen Bijlage 1 : Organigram
Eigenaar: S. Pattyn Laatste update: Juli 2015
GROEP ZORG H. FAMILIE - PZ H. Familie – De Patio – De Korbeel - VZW De Bolster - WZC Sint-Carolus - WZC De Pottelberg - WZC Rustenhove - WZC Sint-Jozef Oostkamp
Algemene Vergadering Raad van Bestuur
directiecomité
Algemeen Directeur
Directie Fin. Adm.
Directie Aankoop
Directie Bewonerszorg
Stafmedewerker Zorg
Diensthoofd Administratie
Past. dienst
Dienst administratie en boekhouding werken voor de groep
Hoofdverpl. De Orchidee
Zorgteam De Orchidee
Coördinator Veiligheid Coördinator Informatica Hoofd Personeelsdienst Hoofd Technische Dienst
Stafmedewerker Kwaliteit
Hoofdverpl. De Akkerwinde
Zorgteam De Akkerwinde
Hoofdverpl. De Aster
Zorgteam De Aster
Coördinerend & raadgevende arts Sociale dienst Receptie/Secretariaat Referentiepersoon Dementie Woon-assistent
Diensthoofd Technische dienst
Diensthoofd Schoonmaak
Schoonmaak
Keuken/Vaatwas/ Hoteldiensten
Mobiele
equipe
Technische dienst
Onthaalbrochure voor studenten Bijlagen
Dhr. P. Cokelaere Algemeen Directeur
Mevr. C. Kints Diensthoofd De Aster
Mevr. L. Cools Directeur Bewonerszorg
Mevr. K. Deblauwe Diensthoofd De Akkerwinde
Mevr. D. Sabbe Stafmedewerker Zorg
Mevr. E. Vanderdonck Stafmedewerker Kwaliteit
Mevr. M. Van Der Bauwhede Diensthoofd De Orchidee
Mevr. H. Roelands Referentiepersoon dementie
Eigenaar: S. Pattyn Laatste update: Juli 2015
Mevr. K. Lemey Sociale dienst
Mevr. D. Cottyn Referentiepersoon wondzorg
Mevr. F. Meyfroot Onthaal Secretariaat
Mevr. E. Laperre Referentiepersoon pastorale zorg
Mevr. H. Vanhoutte Diensthoofd
Mevr. S. Pattyn Referentiepersoon stagebegeleiding / onthaal medewerkers
Onthaalbrochure voor studenten Bijlagen
Eigenaar: S. Pattyn Laatste update: Juli 2015
Bijlage 2 : Hulp- en dienstverlening Gezondheidszorg H. Familie (Psychiatrisch ziekenhuis en voorziening in de ouderenzorg) WZC Sint-Carolus 100 woongelegenheden 2 afdelingen voor fysisch zorgbehoevende ouderen 1 afdeling voor ouderen met dementie
96 éénpersoonskamers 2 echtparenkamer Verpleging en verzorging voor zwaar fysiek zorgbehoeven en/of ouderen met dementie Kinesitherapie Ergotherapie Logopedie
Palliatieve zorg Animatieve zorg Pasotrale zorg
Kapster Pedicure Cafetaria Centrum voor kortverblijf 3 plaatsen Zorg- en dienstverlening : idem woonzorgcentrum Assistentiewoningen Guido Gezelle 1 en Guido Gezelle 2 40 flats
Onthaalbrochure voor studenten Bijlagen Bijlage 3 : Opdrachtsverklaring
Eigenaar: S. Pattyn Laatste update: Juli 2015
Onthaalbrochure voor studenten Bijlagen
Eigenaar: S. Pattyn Laatste update: Juli 2015
Onthaalbrochure voor studenten Bijlagen
Eigenaar: S. Pattyn Laatste update: Juli 2015
Bijlage 4 : Lijst rustige momenten Op sommige momenten weet men niet echt wat te doen. Daarmee willen we graag de student al een beetje op weg helpen door volgende voorbeelden te geven. Dit zijn zaken die een student altijd kan doen op een moment van niet weet wat gedaan. - Als een bewoner op je afdeling opgenomen wordt, wie doet het opnamegesprek ? Wie installeert de bewoner op zijn kamer ? Probeer dit gebeuren ook eens van nabij te volgen. - Ga na in de zorgdossiers welke letterwoorden of afkortingen voorkomen en zoek de betekenis op. Hou deze gegevens bij. - Opzoeken van indicatie van geneesmiddelen bij volgbewoner en opzoeken van courant op de afdeling gebruikte medicatie - Nagels knippen, handverzorging ? - Misschien apprecieert een bewoner wel een haarwassing ? - Voetverzorging - Meehelpen met logistieke medewerker - Medestudenten bijstaan bij vragen - Bezoekje brengen aan bewoners die weinig bezoek krijgen - De ergo’s en animatie bijstaan - De kiné helpen - …