Onthaalbrochure preventie

Onthaalbrochure preventie GVBS BuBAo Dennenhof Adres : De Rentfort 9 2970 Schilde Tel.: 03/383 11 43 Fax : 03/385 02 71 e-mail : [email protected]

Voorwoord Preventie is een zaak van iedereen…

Het schoolbestuur en de directeur van deze school besteden dan ook veel aandacht aan deze materie. Uiteraard zal ook jij erbij betrokken worden, want veiligheid zal één van de aspecten van je werk zijn.

Het is voor jezelf maar ook voor personen in je directe omgeving belangrijk dat je goed op de hoogte bent van de geldende veiligheidsvoorschriften. Dit houdt in dat je veilig moet werken in elke schoolse situatie (tijdens het lesgeven, zwemmen, uitstappen, toezichten,…)

Mocht je naar aanleiding van deze brochure nog vragen hebben, neem dan contact op met je directeur of lokale preventieadviseur.

afgev. schoolbestuur:

directeur:

Plaatselijk preventieadviseur

Lutgart Jochems

Viviane Van Poppel

2

Inhoudsopgave Voorwoord

2

Inhoudsopgave

3

Beleidsverklaring

4

Brand

6

EHBO

8

Milieu

9

Moederschapsbescherming – zwangerschapsbescherming

9

Op uitstap

10

PBM’s

13

Roken

14

Toezichten op speelplaats

15

Veiligheid in het schoolgebouw

15

Wet pesten, geweld en ongewenst seksueel gedrag op het werk

17

Zwemmen

20

Nuttige adressen, telefoon- en GSM-nummers

21

3

eleidsverklaring

Het schoolbestuur en de directeur van deze school verklaren een actief beleid te voeren inzake veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu: - conform de wettelijke voorzieningen; - geïnspireerd vanuit het opvoedingsproject en de Wet op het Welzijn.

Om dit beleid optimaal uit te voeren: Het schoolbestuur, samen met de directeur (interne dienst en hiërarchische lijn): - werkt een dynamisch risicobeheersingssysteem uit; - stelt een globaal preventieplan op; - voert jaarlijks actieplannen uit. Voorafgaandelijk wordt het advies gevraagd van het comité/vakbondsafvaardiging. In deze plannen voorziet de interne dienst vanuit de doelstellingen o.a. - vorming en opleiding van het personeel - de verantwoordelijkheid van de verschillende medewerkers - consultaties van het personeel. De directeur staat ervoor in - de beleidsverklaring aan de personeelsleden toe te lichten - regelmatig de nodige instructies via het schoolwerkplan, op personeelsvergaderingen, op uithangbord te geven. De school (als onderwijsinstelling) en elke medewerker hebben uiteraard een voorbeeldfunctie. De directeur waakt erover dat ook de kleuters, leerlingen en ouders voldoende informatie krijgen inzake veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu o.a. via het schoolreglement, bij klasbezoeken, op oudercontacten. De leerkrachten staan in voor aanvullende regels in vaklokalen, op stage, op studiereizen. De leerkrachten bevorderen het aanleren van veilige en gezonde handelswijzen, hetzij geïntegreerd in de lessen, hetzij via specifieke projecten.

4

De kleuters, leerlingen, personeelsleden en derden tewerkgesteld in de school, worden regelmatig gewezen op bestaande risico's. Bijzondere aandacht gaat daarbij naar de nieuwkomers. De directeur streeft ernaar in samenwerking met de preventieadviseur en eventueel na advies van het comité/vakbondsafvaardiging, dat alle aankopen, waar relevant, beantwoorden aan de criteria van veiligheid, gezondheid en ergonomie. Bij nieuwbouw, verbouwingen en herinrichting, zal het schoolbestuur de geldende reglementering inzake veiligheid, gezondheid en milieu doen naleven. Het schoolbestuur en directeur overleggen regelmatig volgens afspraak met het comité/vakbondsafvaardiging. Het schoolbestuur zorgt voor de nodige omkadering en middelen voor de centrale preventieadviseur en eventueel de lokale preventieadviseur. Op deze manier kunnen zij hun taak naar behoren uitvoeren. De directeur bevordert de samenwerking: - met de externe dienst voor o.a. het arbeidsgeneeskundig onderzoek - met het CLB i.v.m. het medisch schooltoezicht.

5

rand De meeste branden beginnen klein. Door een snel en accuraat optreden kan de brand wellicht in de kiem gesmoord worden. Vermijd paniek, handel kordaat en correct. •

Wat te doen bij brand? o Alle richtlijnen die je moet volgen hangen naast de deur in het klaslokaal, staan in het vademecum of schoolwerkplan. Neem deze grondig door! o Alarm activeren Meld de brand aan het secretariaat nr. 147 Bij afwezigheid bel directie nr. 140 Bij haar afwezigheid ortho nr. 120 Hierna zal de sirene in werking gezet worden laat de klas nooit alleen!

o Afspraken evacuatie Evacuatieweg • Evacuatieplannen in het klaslokaal en pictogrammen in lokalen en gangen geven de richting weer van de dichtstbijzijnde uitgangen en nooduitgangen. • Door op een actieve manier deel te nemen aan evacuatieoefeningen leer je evacuatiewegen kennen vanuit verschillende lokalen. Verzamelplaats: Parking aan blok E, De Pont Richtlijnen • Belangrijk: o deuren en ramen sluiten o lichten in de stand laten waarin ze staan • Aanwezigheidslijsten: o op de verzamelplaats het aantal aanwezigen, afwezigen, vermisten onmiddellijk doorgeven aan de verantwoordelijke.

6

Pictogrammen • uitgang – groen of zwart/wit

•

nooduitgang

verzamelplaats

•

brandmelder

brandhaspel

•

brandblusser

noodtelefoon

7

HBO o Het EHBO-materiaal in onze school is te vinden in Secretariaat (A.08) Kine lokaal (B0.01) Blok C, D, E, F : variabel, maar in elk gebouw één o Geven van medicijnen: Enkel en alleen op doktersvoorschrift met ondertekend attest. Geef nooit eigen medicatie! Meld onmiddellijk het vermoeden van “medicatiehandel” aan de directeur. Verwittig het secretariaat/directeur wanneer een leerling ziek wordt. o Toedienen verzorging: Registratie verzorging vind je: bij de EHBO koffers • noteer: o naam leerling, o toegediende verzorging, o datum van toediening, o wie dient de verzorging/medicatie toe? leerkracht/ nijverheidshelper/directeur (naam) o Handschoenen dragen bij verzorging Bij wondverzorgingen en hygiënische verzorging van kleuters draag je steeds latex handschoenen De school stelt deze ter beschikking. o Wat te doen bij ongeval? kleine wonden: • zelf verzorgen. open wonden: • grondig ontsmetten ernstige wonden: • directeur of beleidsondersteuning verwittigen • zij beslissen of een dokter al dan niet moet geraadpleegd worden. naar dokter of spoeddienst: • brede open wonden • verstuikte ledematen • bewusteloosheid of draaierigheid • elektrocutie • verbranding 8

ernstig ongeval • slachtoffer niet verplaatsen • slachtoffer warm houden (jas of deken erover leggen) • bel 112 • laat het slachtoffer nooit alleen • stel het slachtoffer gerust • blijf met het slachtoffer praten , indien mogelijk.

ilieu Ook het milieu verdient de nodige aandacht in deze brochure. Enkele tips: o Afval: scheiden van verschillende soorten afval deponeer afval per soort in de voorziene containers o Energie: verspil geen energie • laat lampen niet onnodig branden; • sluit in koude periodes zoveel mogelijk (buiten)deuren en ramen.

oederschapsbescherming – zwangerschapsbescherming Zwangerschappen meld je onmiddellijk aan de directeur. Hij zal je doorverwijzen naar de arbeidsgeneeskundige dienst van de school. De preventieadviseur-arbeidsgeneesheer bepaalt of je je opdracht dient te onderbreken of gewoon mag verder zetten. o Volgende risico’s worden bekeken: veelvuldig tillen van lasten contact met agressieve leerlingen in aanraking komen met lichaamsvochten (speeksel, urine, stoelgang, bloed). o Risicogroepen: kleuterleidsters en kinderverzorgsters (zeker eerste kleuterklas) leerkrachten LO (BaO en SO) onderhoudspersoneel

9

p uitstap “Op uitstap” met leerlingen is een bijzondere schoolsituatie. Tijdens een excursie verdwijnt de normale klassituatie want de activiteiten verlopen niet in een alledaags schools kader. o Aandachtspunten: aanvraag: • steeds via directeur • bespreek: o het aantal begeleidende leerkrachten o het vervoer informatie naar ouders • vermelden volgende gegevens: o uur vertrek / aankomst o bestemming o prijs o afspraken met leerlingen o lunchpakket wel/niet voorzien o fluo hesjes wel/niet voorzien o fietsverlichting wel/niet voorzien o fietsen in goede staat o … denk aan volgende zaken: • briefing met begeleiders/collega’s voor vertrek • telefoonnummer van de school • contactnummers buiten de schooluren • GSM: o Gsm-nummer van verantwoordelijke doorgeven aan school o GSM opladen en gedurende de hele reis laten opstaan. • EHBO-koffer • •

nummer anti-gifcentrum: 070 / 245 245 verzekeringsdocumenten

10

o Te voet zichtbaarheid • draag fluo hesjes op de openbare weg. wegcode • gebruik voetpad. • indien geen voetpad: berm gebruiken. • indien geen bermen: o parkeerstroken of fietspad gebruiken o let wel dat je dan voorrang verleent aan fietsers en bromfietsers. o Met de fiets zichtbaarheid • draag fluo hesjes. • fietslicht verplicht! Alle fietsen zijn in goede staat! wegcode: minder dan 15 fietsers

15 tot 50 fietsers

waar rijden?

• •

verplicht gebruik fietspad geen fietspad: rechts op de rijbaan.

•

niet verplicht het fietspad te gebruiken

naast elkaar?

•

op een fietspad: met twee of meer naast elkaar op de rijbaan: - maximum met twee naast elkaar - achter elkaar: indien een tegenligger niet kan kruisen of inhalen.

•

mogen steeds met twee naast elkaar rijden. Voorwaarde: gegroepeerd blijven.

•

Minimum begeleiding

• niet bepaald door wetgeving • advies: minstens één begeleider.

aantal fietsers per groep

• advies: maak geen groepen groter dan 50 fietsers want een groep van meer dan 50 fietsers moet steeds vergezeld zijn van twee wegkapiteins en begeleidende auto’s met signalisatie.

• niet bepaald door wetgeving • advies: minstens twee begeleider.

11

o Auto kinderbeveiliging: (wetgeving 10 mei 2008) • om kinderen veilig in de auto te vervoeren, is altijd een kinderbeveiligingssysteem nodig dat aangepast is aan het gewicht en de grootte van het kind • Vanaf 10 mei 2008 moeten alle kinderbeveiligingssystemen voldoen aan de norm R44/03 of R44/04. • de veiligheidsgordel op zich biedt pas voldoende bescherming voor kinderen die groter zijn dan 1.35 meter. • algemene regel o Kinderen kleiner dan 1.35 m => kinderzitje verplicht. o kinderen van 3 jaar of ouder en kleiner dan 1.35 meter => mogen achteraan met de veiligheidsgordel vervoerd worden op voorwaarde dat er reeds twee kinderzitjes geïnstalleerd en in gebruik zijn en er geen derde zitje meer kan bijgeplaatst worden. o Kinderen van 3 jaar of ouder en groter dan 1.35 => kinderzitje of veiligheidsgordel verplicht. • bij occasioneel vervoer over korte afstand in voertuigen niet door een ouder bestuurd, => mogen kinderen van 3 jaar of ouder en kleiner dan 1.35 m achteraan met de veiligheidsgordel vervoerd worden op voorwaarde dat er geen of onvoldoende kinderzitjes beschikbaar zijn. autoverzekering moet in orde zijn. omniumverzekering van de school: • voor vertrek inschrijven in een register • bij verplaatsingen in opdracht van de school ben je omnium verzekerd. o Elk ongeval moet gemeld worden aan de eigen autoverzekering en aan de “omniumverzekering” van de school. Bij de omniumverzekering van de school (zoals bij elke omniumverzekering) is er een vrijstelling van €…. Indien je zelf een omniumverzekering hebt, zal de verzekering van de school jouw vrijstelling vergoeden.

12

o Autobus veiligheidsgordels • wanneer de autobus voorzien is van veiligheidsgordels, dan moeten deze ook gedragen worden • elk kind, ongeacht de leeftijd, moet over een volledige zitplaats kunnen beschikken • uitzondering: de autobussen van De Lijn. evacuatie • pas bij het uitstappen het evacuatieprincipe toe. Informeer bij je lokale preventie adviseur (LPA) • afspraken: o orde en netheid o eten en drinken o plaatsen op de bus • afwezigen doorgegeven voor vertrek aan school • reisplanning - adres

ersoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM’s): secundair PBM’s zijn er om je te beschermen. Draag dan ook, indien noodzakelijk, een werkjas, een veiligheidsbril, werkschoenen, haarkapjes,… Let erop dat je als leerkracht ook hier weer een voorbeeldfunctie hebt. o Info de PBM’s zijn te verkrijgen via de school het personeel is wel zelf verantwoordelijk voor het dragen ervan.

13

oken In de gebouwen: totaal rookverbod. Op alle open plaatsen van de school: algemeen rookverbod van maandag tot en met vrijdag van 6u30 tot 18u30. Specifieke richtlijnen aangaande het rookverbod op de open plaatsen: o Tijdens activiteiten op weekdagen tussen 18u30 en 6u30 (oudercontacten, infomomenten…) is het niet toegestaan te roken op de open plaatsen van de school. o Tijdens activiteiten in het weekend (opendeurdag, schoolfuif,…) is het toegestaan te roken op de open plaatsen van de school Bij eendags- of meerdaagse uitstappen: algemeen rookverbod voor leerkrachten en leerlingen op weekdagen van 06u30 tot 18u30. Specifieke richtlijnen aangaande het rookverbod tijdens excursies: o Een leraar die deelneemt aan excursies en activiteiten voor leerlingen mag buiten de school in het bijzijn van leerlingen niet roken op weekdagen tussen 18u30 en 6u30 of tijdens het weekend. o Ook ouders en derden die op één of andere wijze betrokken zijn bij excursies van de leerlingen en leraars moeten alle bovenstaande richtlijnen naleven. Personen die het rookverbod schenden, kunnen door de school gestraft worden. Klachten tegen overtreders van het rookverbod kunnen ingediend worden bij de directeur. Op de toegangswegen en de inkomdeuren van de gebouwen van de school is het rookverbod aangekondigd met het onderstaand pictogram.

14

oezichten op speelplaats en speelterrein Tot één van je taken behoort toezicht houden op de speelplaats: o zorg voor vervanging indien je deze taak wegens omstandigheden niet kan uitvoeren o heb extra aandacht voor kinderen op speeltoestellen o meld steeds een onveilige situatie, voorbeeld: losliggende tegel, houtsplinters aan speeltoestellen, … aan de lokale preventieadviseur/directeur.

eiligheid in het schoolgebouw o Klaslokaal ordelijke klaslokalen zorgen voor minder ongevallen, minder gevaren, betere sfeer heb daarom aandacht voor volgende punten: • hou doorgangen ruim en vrij (ook tussen de banken) • stapel niet te veel materiaal, speelgoed, en dergelijke op kasten • zorg ervoor dat opbergmeubelen, kasten, schabben enz… stabiel en, indien nodig, goed bevestigd zijn. o Gangen doorgangen en nooduitgangen dienen vrij gehouden te worden schik boekentassen netjes langs één afgesproken kant in de gang jassen blijven buiten het klaslokaal. o Bergingen hou je berging netjes stapel veilig, indien nodig vraag om een veilige ladder bij de directeur eventuele “gevaarlijke” producten worden buiten het bereik van kinderen geplaatst. o Producten nieuwe producten bestel je via je directeur gevaarlijke producten zoals: onderhoudsproducten, verven, lijmen,… worden NOOIT van thuis meegebracht raadpleeg de LPA van jouw school als je meer info omtrent deze materie wil.

15

o Elektriciteit consulteer bij het gebruik van de elektrische apparaten steeds de veiligheidsinstructiefiche of gebruiksaanwijzing van het toestel tracht het gebruik van verlengsnoeren zoveel mogelijk te beperken al het elektrische materieel moet in perfecte staat zijn en C E gekeurd zijn. Om deze reden is het dan ook niet toegelaten om toestellen van thuis mee te brengen tenzij mits toestemming van directeur en LPA. geef het veilig werken met toestellen door aan je leerlingen beschadigingen aan snoeren, stekkers en toestellen meld je onmiddellijk aan de PA of directeur.

16

et pesten, geweld en ongewenst seksueel gedrag op het werk SENSIBILISATIEFOLDER RESPECTVOL GEDRAG OP HET WERK Het schoolbestuur, de directeur en de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk, willen zich ten volle inzetten voor het welzijn van de werknemers en de leerlingen van onze school. Dit houdt in dat iedereen het recht heeft om te kunnen werken in een aangename, positieve en stimulerende werksfeer. Wij vragen dat jullie zich samen met ons willen inzetten om: - bij omgang met collega's en leerlingen elkaar met wederzijds respect te behandelen - iedere vorm van fysiek of verbaal geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk achterwege te laten - dit gedrag bij anderen niet te steunen of toe te laten. Aansluitend hierbij is in onze organisatie een plan opgezet om dergelijk grensoverschrijdend gedrag uit onze organisatie te bannen. Wij zullen waar nodig de gepaste maatregelen nemen. Wat verstaan wij onder grensoverschrijdend gedrag? Centraal in het begrip "grens-overschrijdend gedrag" staat: het niet respecteren van jouw persoonlijke grens. Deze is per definitie voor iedereen anders: dus subjectief. Jij alleen kan dus oordelen of bepaalde gedragingen ongewenst of grensoverschrijdend zijn en anderen moeten deze grens respecteren. Eigen aan deze subjectiviteit is dat sommigen onbewust grenzen overschrijden: duidelijke communicatie, waarbij grenzen van in het begin expliciet worden aangeduid vermijdt veel misverstanden. Grensoverschrijdend gedrag kan gaan over: - ongewenst seksueel gedrag: ongewenste aanrakingen, (on)dubbelzinnige opmerkingen, lonken en gluren, aandringen iets te gaan drinken, … niet te verwarren met vriendschappelijke intimiteit, die wederzijds wordt geapprecieerd; - pesterijen: iemand systematisch zwartmaken of belachelijk maken bij collega's, te veel, te weinig of zinloos werk geven, roddelen, iemands werk hinderen of saboteren, iemand sociaal isoleren, geen gevolg geven aan wat iemand zegt, … niet te verwarren met een wederzijds conflict, waarbij beide partijen schuld dragen; - geweld: verbale agressie (vloeken, schelden), bedreigingen, fysiek geweld.

17

Wat zijn de gevolgen van grensoverschrijdend gedrag? - voor het slachtoffer: gevoelens van apathie, onzekerheid of angst, woede-uitbarstingen of huilbuien, verlies van sociaal contact, creativiteit en initiatief, geheugenstoornissen, concentratieproblemen, buikpijn, misselijkheid, een gebrek aan eetlust, een droge mond, zweten, hartkloppingen en kortademigheid, rugpijn, nekklachten en spierpijn, slaapstoornissen, hoofdpijn, …; - voor de dader: verlies van vertrouwen bij collega's, risico's voor professionele toekomst en risico voor sancties; - voor het team en voor onze onderneming: risico om mee betrokken te geraken of partij te kiezen, onaangename werksfeer, dalende motivatie, meer afwezigheden, dalende teamwerking, minder creativiteit en efficiëntie, meer fouten en ongevallen, lagere productiviteit, financiële gevolgen, slecht voor het imago, …. Denk je slachtoffer te zijn of wens je meer informatie? Indien je het gevoel hebt slachtoffer te zijn van grensoverschrijdend gedrag kan je best van in het begin op een assertieve manier aan de betrokken persoon duidelijk maken dat je dergelijk gedrag niet aanvaardt en dat het moet stoppen. Wanneer dit niet voldoende blijkt te zijn, kan men de directeur of de lokale vertrouwenspersoon vragen om tussenbeide te komen. Lokale vertrouwenspersoon in de school : Peter Cavens en Cindy Joly De vertrouwenspersoon en de preventieadviseur psychosociale aspecten zijn er om in te grijpen wanneer gebruik van deze “normale” kanalen niet voldoende of onmogelijk zijn. Indien je meer informatie wenst, kan je ook bij deze mensen terecht. Zij zullen al het mogelijke doen om u verder helpen.

18

STAPPENPLAN PROCEDURES. Stap 1:

Stap 2:

Stap 3:

Stap 4:

Stap 5

Stap 6: :

Zelf reageren op dader. Zelf contact opnemen met eigen directeur of contactpersoon van de school. Zelf of via de contactpersoon melding doen bij de vertrouwenspersoon.

Via vertrouwenspersoon contact opnemen met de preventieadviseur psychosociale aspecten (PAPA):

In samenspraak met PAPA: indienen van een met redenen omklede klacht.

PAPA stelt maatregelen voor bij SB/IM

Stap 7:

Via PAPA betrekken van medische inspectie. • Medische inspectie : tel 03/232.27.15 •

Stap 8:

De Medische inspectie zal het arbeidsauditoraat betrekken.

Stap 9:

Via de arbeidsauditeur: correctionele rechtbank.

19

wemmen o Aansprakelijkheid zowel bij verplaatsing (te voet, met de fiets of met de bus) ben je als leerkracht aansprakelijk voor wat er onderweg gebeurt. als begeleidende leerkracht ben je gedurende de hele zwemles aanwezig (ofwel begeleiding in het water of van op de zijkant), zo kan je leerlingen te allen tijde in het oog houden

20

uttige adressen, telefoon- en GSM-nummers Interne Dienst voor Preventie en Bescherming (IDPB)

GID Voorkempen Tel. 03/658 54 68

Preventieadviseur (PA)

Marleen Wouters GSM : 0479/51 37 64

Lokale Preventieadviseur (LPA)

Viviane Van Poppel Tel./GSM: 0498/40 23 36

Externe dienst voor Preventie en Bescherming (EDPB)

Adres: Entrepotkaai 15 2000 Antwerpen Tel.: 03/218.83.83 Fax: 03/230.56.78

Preventieadviseur-arbeidsgeneesheer Centrum voor Leerlingen Begeleiding (CLB)

Kaat Michiels Tel./GSM: VCLB Voor- en Noorderkempen Adres : De Zwaan 28 2930 Brasschaat Tel.: 03/651 88 85 Fax: 03/653 36 10

Schoolarts

Dr . Lief Mahieu Tel./GSM: CLB

Wet Geweld, pesten en ongewenst seksueel gedrag op het werk: Vertrouwenspersoon:

preventieadviseur psychosociale aspecten (PAPA)

Peter Cavens Tel. 0476/ 38 65 08 Cindy Joly Tel. 0486/38 73 13 Kaat Michiels (Idewe)

Algemeen noodnummer: brandweer en ziekenwagens

100 of 112

Antigifcentrum

070/ 245 245

Brandwondencentrum

02/ 268 62 00

21