Renewable Energy Practice
ONSHORE WINDENERGIE RISICO’S EN OPLOSSINGEN
OVER MARSH Marsh is een wereldwijd leidende verzekeringsmakelaar en risicoadviseur. We werken samen met onze klanten om innovatieve en industriespecifieke risico oplossingen te definiëren, te ontwerpen en te leveren die de toekomst van onze klanten beschermt. Marsh heeft ongeveer 27.000 collega’s die samenwerken om klanten in meer dan 100 landen van advies en oplossingen te voorzien. Marsh is onderdeel van de Marsh & McLennan Companies (MMC), een wereldwijd opererend team van professionele dienstverleners die klanten helpen met advies en oplossingen op het gebied van risico, strategie en human capital. Met 54.000 medewerkers en een jaaromzet van meer dan $12 miljard is MMC tevens het moederbedrijf van: • Guy Carpenter, risico- en herverzekeringsspecialist • Mercer, financieel adviseur en dienstverlener op HR gebied • Oliver Wyman, management consultants
risico en verzekeringsdiensten
MARSH
GUY CARPENTER
Risicoadviseur en verzekeringsmakelaar
Risicoadviseur en herverzekeringsmakelaar
1 • Onshore Windenergie, Risico’s en Oplossingen
strategie consulting en human capital
OLIVER WYMAN GROUP Strategie consultant
MERCER HR, outsourcing en beleggingsdiensten
ENERGIEAKKOORD RICHTING 2020 DETAILS EN VERWACHTE EFFECTEN ENERGIEAKKOORD Ruim veertig organisaties, waaronder de overheid, werkgevers, vakbeweging, natuur- en milieuorganisaties, andere maatschappelijke organisaties en financiële instellingen, hebben zich verbonden aan het Energieakkoord voor duurzame groei. De kern van het Energieakkoord zijn afspraken over energiebesparing, schone technologie en klimaatbeleid. Het Energieakkoord biedt een langetermijnperspectief met afspraken voor de korte en middellange termijn, creëert vertrouwen en reduceert daarmee investeringsonzekerheid bij burgers en bedrijven. Het Energieakkoord zet volop in op innovatie en biedt zo het bedrijfsleven nieuwe kansen om te profiteren van de groeiende wereldmarkt voor schone technologieën.
KERNPUNTEN ENERGIEAKKOORD •• Een concrete invulling met maatregelen om de doelstelling om in 2020- 14% en in 2023- 16% van onze totale energievoorziening duurzaam op te wekken •• Daarbij zal voor ca. 4500 MW aan windenergie op zee en voor ca. 6000 MW windenergie op land (samen energie voor ruim 8 miljoen huishoudens) worden gerealiseerd •• Verdrievoudiging van het potentieel bio-energie en vervijfvoudiging van het potentieel duurzame warmte/koude (zoals bodemenergie, warmtepompen en zonnewarmte) in de komende 10 jaar •• Structurele doorbraak voor zonnestroom voor meer dan 1 miljoen huishoudens via o.a. coöperaties die duurzame energie op kunnen wekken voor eigen gebruik •• Impuls voor innovatieve technieken zoals energie uit water •• Een besparing van het finale energieverbruik met gemiddeld 1,5 procent per jaar •• 100 Petajoule aan energiebesparing in het finale energieverbruik van Nederland per 2020 •• Ten minste 15.000 voltijdbanen, voor een belangrijk deel in de eerstkomende jaren te creëren
Marsh • 2
PROJECT TIJDSPAD PROJECT ONTWIKKELINGSFASE 5 - 7 JAAR
CONSTRUCTIE 6 MAANDEN - 2
BOUWRIJP MAKEN BIEDINGEN
HAALBAARHEIDSSTUDIE PARTNERS
PRE-FABRICATIE, TRANSPORT, CONSTRUCTIE, ETC.
AANNEMERS LOCATIE
PROJECT TEAM
VERZEKERING
FINANCIERING ONDERHANDELING
ONTWERP, AANBESTEDING EN REALISATIE
AANPASSING ONTWERP, C
PROJECTONTWIKKELING RISICO’S • Project komt niet van de grond • Politieke besluitvorming • Begrip van strategische risico’s: Economisch Marktvraag Tijdspad • Financieringskosten • Projectkosten • Rente
JURIDISCHE RISICO’S • Rechten op projectlocatie • Europese wet- en regelgeving • Eigendomsverhouding • Contractbreuk • Verlies van contracten en documenten • Onteigeningsprocedures • Verkrijging vergunningen • Inspraak procedures • ARBO wetgeving
FINANCIERINGS RISICO’S • Begrip strategische risico’s • Sluitend buisinessplan • Projectkosten • Vertraging in oplevering • Rentelasten • Financiële draagkracht partijen • Contractuele risicooverdracht • SDE-subsidie
ONTWERP EN AANBESTEDINGS RISICO’S • Europese regelgeving • Pakket van Eisen • Kwaliteit van informatie • Planning • Onvoorziene gebeurtenissen • Incompleet ontwerp • Politieke besluitvorming
VERZEKERINGEN TOELEVERANCIERS • Property dekking • Bedrijfsschade • Machinebreuk • Aansprakelijkheid
3 • Onshore Windenergie, Risico’s en Oplossingen
VERZEKERINGEN TRANSP • Marine Cargo • Marine delay in start up • Marine aansprakelijkheid
ESFASE 2 JAAR
OPERATIONELE FASE 10 - 20 JAAR
EVENTUEEL TESTEN EN OPSTARTEN VOORLOPIGE OVERNAME
ONDERHOUDSWERKZAAMHEDEN DEFINITIEVE OVERNAME
VOLLEDIG OPERATIONEEL
CONSTRUCTIE EN OPLEVERING
PORT
d
CONSTRUCTIE EN OPLEVERINGS RISICO’S • Fouten in het ontwerp • Vergunningverlening • Meerwerkkosten • Financieringslasten • Wanprestatie aannemer • Milieuschade • Calamiteiten • Planningsfouten • Foute leveringen • Onderaanemers • Stilleggen werk door (lokale) overheid • Uitvoeringsfouten VERZEKERINGEN CONSTRUCTIE • Constructie en montage All Risk (CEAR) • Delay in start-up (DSU) • Aansprakelijkheid • Weerverzekering
POLITIEKE RISICO’S • Wijziging wetgeving • Wijzging landelijke of lokale politiek • Niet nakomen contracten • Politieke onrust • Wijziging belasting • Beroep performance bond • Vergunningverlening • Stilleggen werk door (lokale) overheid
OPERATIONELE RISICO’S • Niet of niet juist functioneren project • Beëindiging contracten • Fouten in technologie • Verhoogde onderhoudskosten • Werkgeversrisico • Tegenvallende inkomsten • Bedrijfsschade • Economische omstandigheden • Overcapaciteit op markt • Cyberrisks
VERZEKERINGEN OPERATIONELE RISICO’S • Property All Risk (inclusief machinebreuk) • Bedrijfsschade • Aansprakelijkheid • Directors’ & Officers’ • Inkomstengarantie • Cyberrisks • Weerverzekering
Marsh • 4
‘CORE’ VERZEKERINGSPROGRAMMA EEN GOED BASIS VERZEKERINGSPROGRAMMA VOOR EEN ONSHORE WINDPROJECT BESTAAT UIT HET VOGENDE. •• Dekking van het transport risico •• Dekking van het constructie risico via een constructie en montage ‘All-Risks’ verzekering, waarbij alle bij de bouw betrokken partijen meeverzekerd zijn •• Dekking voor het financiële risico door vertraging in de oplevering •• Dekking voor het windpark zodra opgeleverd, secundair aan door de leverancier verstrekte (beschikbaarheids-) garanties •• Dekking voor het financiële risico door stilstand van het windpark, secundair aan door de leverancier verstrekte (beschikbaarheids-) garanties Het basis verzekeringsprogramma bestaat uit modules die wel of niet verzekerd kunnen worden. Het voordeel van het verzekeren via het basis verzekeringsprogramma is dat er een naadloze overgang ontstaat van de constructie naar de operationele fase, waardoor u als cliënt niet tussen de wal en het schip komt.
WAAROM IS HET VERSTANDIG OM ZELF, ALS OPDRACHTGEVER, EEN CONSTRUCTIE EN MONTAGE ‘ALL-RISKS’ (CEAR) DEKKING AF TE SLUITEN? •• De opdrachtgever bepaalt op welke wijze de risico’s contractueel verdeeld worden •• De opdrachtgever heeft directe invloed op de omvang en kwaliteit van de polisdekking •• Indien er projectfinanciering nodig is zullen financiers eisen stellen aan de verzekering, waarmee door de opdrachtgever rekening gehouden moet worden •• Indien de aannemer verantwoordelijk is voor de verzekering en deze verkeerd in financiële problemen, dan zouden de schade-uitkeringen in de failliete boedel kunnen verdwijnen •• De aannemer zal altijd primair zijn eigen belang verzekeren en niet het belang van de opdrachtgever. Daarnaast is de aannemer niet in staat om bijvoorbeeld het opdrachtgeversrisico door vertraging in de oplevering te verzekeren •• In veel gevallen zijn er meerdere partijen gecontracteerd, naast de turbineleverancier ook nog aannemers voor de fundering, terreininrichting, aansluiting op het net. Als iedereen zijn eigen CEAR dekking regelt dan kunnen er onderling nogal wat conflicten ontstaan in geval van schaden. Los daarvan berekend de betreffende aannemer de premie gewoon door in de aanneemsom
5 • Onshore Windenergie, Risico’s en Oplossingen
ERVARINGEN WINDPROJECTEN TOP 18 PROJECTEN NAAM
PROVINCIE
TURBINE -TYPE
ONLINE
MW
ADVISEUR
Gemini Projecten
Noordzee
Siemens SWT 4.0 -130
2016
600,0
Marsh tot FC
Growind
Groningen
24 * V90 – 3.0 & 64 * E82 – 3.0
2008
264,0
Marsh DD
Northwind
Noordzee
72* V112 – 3.0 MW
2014
216,0
Marsh
NOP Agrowind
Flevoland
Enercon E-126 – 7,5MW
2016
195,0
Marsh
Belwind
Noordzee
55* V90 – 3.0 MW
2010
155,0
Marsh
Nobelwind
Noordzee
t.b.a.
2016
155,0
Marsh
Zuidlob
Flevoland
36* Repower 3.4M104
2013
122,0
Marsh tot FC
Prinses Amalia
Noordzee
60 * V80 – 2.0
2008
120,0
Marsh
Noordzeewind
Noordzee
36 * V90 – 3.0
2006
108,0
Marsh
Delfzijl-Zuid
Groningen
32 * E70 – 2 and 2,3MW
2005
71,8
Marsh
Koegorspolder
Zeeland
22 * V80 – 2.0
2007
44,0
Marsh DD
Afrikahaven
Noord-Holland
9 * V90 – 3.0
2008
27,0
Marsh
Rotterdam Slufterdam
Zuid-Holland
17 * GEW70 – 1,5
2002
25,5
Vattenfall Captive
Windpark Hartel II
Zuid-Holland
8*Alstom ECO110
2014
24,0
Marsh
DrontenZeebiestocht
Flevoland
10 * E71 – 2,3
2006
23,0
Marsh
Rotterdam, BP
Zuid-Holland
9 * N80 – 2.5
2002
22,5
Marsh BP Captive Mngt
Hartelkanaal
Zuid-Holland
9 * N80 – 2.5
2004
22,5
Marsh
Ooltgensplaat
Zuid-Holland
12 * V66 – 1.75
2003
21,0
Marsh
MEEST VOORKOMENDE SCHADES EN OORZAKEN GEARBOX 37%
BLADE DAMAGE 40%
GENERATOR 10%
POOR MAINTENANCE 24%
LIGHTNING 24%
TRANSFORMER 5% FOUNDATION 5%
DESIGN DEFECT 10% WEAR & TEAR 9% MECHANICAL DEFFECT 8%
OTHER (FIRE/IMACT/STORM) 25%
Marsh • 6
Voor meer informatie of een exemplaar van onze Offshore Wind brochure, kunt u contact opnemen met: JACOB STRIJKER Renewable Energy Practice leader 020 54 17 454
[email protected] JAN-WILLEM HOOGENBOEZEM senior client executive 010 40 60 580
[email protected] www.marsh.nl
Marsh is één van de Marsh & McLennan Companies, samen met Guy Carpenter, Mercer en Oliver Wyman. Auteursrecht © 2014 Marsh B.V. Alle rechten voorbehouden.