Online competentie-analyse. voor jeugdzorgwerkers

Online competentie-analyse voor jeugdzorgwerkers

Online competentie-analyse voo r j e u gdzo r gw e r ke r s

Nergens anders dan in de jeugdzorg geldt zo na-

In deze brochure leggen wij uit welke zeven

drukkelijk de stelling dat je ‘zelf ’ je belangrijkste

eigenschappen (talenten) met de online compe-

instrument bent. Nergens anders is het dan ook

tentie-analyse worden gemeten. Ook gaan wij in

zo van belang om te weten wie je bent, je talenten

op een aantal praktische zaken en mogelijkheden

te kennen, je valkuilen ook. Nergens anders dan

rondom de inzet van het instrument. Wij heb-

in de jeugdzorg zijn tegelijk zo weinig middelen

ben niet de pretentie of illusie daarbij volledig te

beschikbaar om daar goede instrumenten voor in

zijn. Schroom vooral niet om ons te bellen en een

te zetten. Daarom hebben wij een online instru-

nadere mondelinge toelichting te vragen.

ment ontwikkeld, waarmee snel, goedkoop en toch zeer valide en betrouwbaar de meest cruciale

Deze online competentie-analyse is onlosmake-

eigenschappen voor jeugdzorgwerkers in beeld

lijk verbonden met het boek ‘De jeugdzorgwerker,

kunnen worden gebracht.

zeven onmisbare vermogens en hoe die te versterken’. Dat boek, waarin de nadruk ligt op versterken en

De online competentie-analyse is een zogenaamd

ontwikkelen, wordt dan ook standaard uitgereikt

in-company instrument. Dat betekent dat func-

aan kandidaten die een online competentie-

tionarissen van jeugdzorginstellingen door ons

analyse ondergaan.

worden opgeleid om het instrument zelf in te zetten en de rapportage daarvan ook zelf terug te koppelen aan kandidaten.

2 | Online competentie-analyse voor jeugdzorgwerkers


Onmisbare vermogens voor jeugdzorgwerkers

komt kijken. Mensen met een hogere ik-sterkte

leners ook één van de belangrijkste redenen om

manifesteren zich doorgaans wat meer offensief,

te doen wat ze doen. Toch blijkt hulpvaardigheid

zij positioneren zichzelf stevig. Zij maken met-

in de praktijk eigenlijk helemaal niet zo’n gewel-

een duidelijk dat zij een stuk van de beschikbare

dige eigenschap voor hulpverleners. Een te sterke

ruimte opeisen en bereid zijn daarvoor te knokken.

hulpvaardigheid brengt mensen er namelijk ook

Mensen met een lagere ik-sterkte zullen eerder een

toe taken en verantwoordelijkheden van anderen

Wanneer gaat het mis in de rol van jeugdzorgwerker?

gezegd wordt, of wat de ander eigenlijk bedoelt te

wat defensieve houding aannemen, hebben een

over te nemen. Daarmee wordt de hulpvrager in

• als je niet luistert

zeggen. Het talent empathie zegt iets over de mate

hekel aan conflicten en willen ook het liefst zo snel

het hier en nu weliswaar geholpen, maar het kan

• als je stelselmatig conflicten en confrontaties

waarin men (in eerste instantie) geneigd en ook in

mogelijk de angel eruit halen als er belangen-

het ontwikkelen van de zelfstandigheid en zelfred-

staat is zich te richten op het betrekkingsniveau

tegenstellingen ontstaan. De eigenschap ‘ik-sterk-

zaamheid van de ander ook gemakkelijk in de weg

• als je het stuur niet in handen neemt, waar

in communicatie. Empathie hangt samen met de

te’ is bepalend voor het vermogen om positie in te

staan. Uiteraard is de effectiviteit afhankelijk van

belangstelling die iemand heeft en toont voor de

nemen, grenzen te stellen en basisveiligheid voor

de doelgroep waarmee gewerkt wordt. Jonge kin-

• als je je te gemakkelijk onttrekt aan plannen

gevoelens en gedachten van anderen. Daarnaast

anderen te creëren.

deren (baby’s) hebben vooral ‘verzorging’ nodig en

is het in hoge mate verantwoordelijk voor het

uit de weg gaat dat wel nodig is en afspraken

dan is een hoge hulpvaardigheid ideaal. Hoe meer

• als je te hulpvaardig bent en daardoor te

vermogen om je eigen houding en communicatie

Zelfreflectie

zorg je mag verlenen, hoe beter het voor de ander

af te stemmen op anderen. Empathie is daarmee

Juist omdat je zelf je belangrijkste instrument

is en voor jou voelt. Voor de meeste jeugdzorg-

• als je denkt dat je het wel alleen kan

de meest essentiële eigenschap voor het vermogen

bent, moet je je altijd realiseren dat alles wat er in

functies is een ‘laaggemiddelde’ hulpvaardigheid

• als je niet kritisch in de spiegel kunt kijken  

om goed te kunnen luisteren.

je omgeving gebeurt tenminste ‘iets’ met jouzelf

evenwel optimaal. In dat geval beperk je je name-

te maken heeft. Niet alleen voor je effectiviteit

lijk als vanzelf tot het geven van die ondersteuning

snel overneemt

Zie hier de top zeven faalfactoren voor jeugdzorg-

Ik-sterkte

als werker in het hier en nu, maar zeker ook voor

die de hulpvrager nodig heeft om zijn of haar eigen

werkers. Draai ze om en je weet wat kennelijk ont-

Ik-sterkte is een wat ongrijpbare eigenschap die

je ontwikkeling is het van belang dat je je eigen

probleem ‘zelf ’ op te lossen. Je neemt het probleem

zettend belangrijk is. De onmisbare vermogens voor

zich nog het beste laat omschrijven als ‘vechtlust’.

aandeel ziet, onderzoekt en daar lering uit trekt.

en zeker de verantwoordelijkheid daarvoor met

de jeugdzorgwerker zijn volgens deze eenvoudige

Het is een vrij dierlijk talent dat als gedragscompo-

Het vermogen om te reflecteren is eveneens vrij

andere woorden niet over.

redenatie gevonden. De online competentie-analy-

nent vooral zichtbaar wordt als mensen in een voor

stevig karakterologisch verankerd. Basaal geeft het

se brengt de meest gedragsbepalende eigenschap-

hen mogelijk bedreigende situatie terecht komen.

informatie over de vraag of je in staat bent kritisch

Sturen – autoriteit

pen voor ieder van die vermogens in beeld. Dat zijn:

Een grote mate van ik-sterkte zal in die situaties

te reflecteren op je eigen handelen en vooral ook

Sturing geven kan op vele manieren. De hier

een vechtimpuls opleveren, terwijl mensen met

of je dat als vanzelf doet, dan wel daartoe moet

bedoelde eigenschap gaat vooral over de vraag of je

Empathie

een beperkte ik-sterkte eerder een vluchtreactie

worden aangespoord.

iemand bent die gemakkelijk boven de groep uit-

Communicatie tussen mensen kent twee niveaus,

zullen voelen. Dit talent is primair verantwoor-

namelijk het inhoudsniveau (wat feitelijk wordt

delijk voor de wijze waarop mensen hun positie

Bijstaan zonder overnemen

dan wel of je liever (en beter) tussen en naast ande-

gezegd) en het betrekkingsniveau (wat tussen de

temidden van anderen innemen en speelt een

Hulpvaardigheid geeft de natuurlijke behoefte om

ren staat. Een hoge score op de eigenschap sturen

regels door ook wordt gezegd of bedoeld). Wat

hoofdrol daar waar de ‘pikorde’ in de groep wordt

iets voor anderen te willen betekenen aan. Dat is

is van belang om ‘zichtbaar en aanwezig te zijn’.

je hoort is met andere woorden niet altijd wat er

bepaald, zeker als daar enige mate van strijd bij

natuurlijk een groot goed en voor veel hulpver-

In ‘plat Hollands’ zou die eigenschap vertaald kun-


stijgt op basis van gezag en natuurlijk overwicht,


Het instrument

nen worden in: ‘het vermogen om op een kist te

Samenwerken

staan zonder die bij je te hebben’. Het mag duide-

Zelfs als je een rol vervult die in hoge mate als

lijk zijn dat het positief rendement van, ongeacht

solistisch getypeerd kan worden (bijvoorbeeld

welke score hier, zeer zal afhangen van de aard

als alleenstaande gezinshuisouder), dan nog zal

en de omvang van de doelgroep waarmee iemand

er voortdurend een beroep worden gedaan op je

De online competentie-analyse voor jeugdzorg-

Knap als je hier een ‘sociaal wenselijke’ keuze

werkt of gaat werken.

vermogen om samen te werken. Jijzelf, en zeker

werkers meet persoonlijkheidskenmerken

kunt maken en dan zijn dit nog tamelijk ‘gewone’

het kind dat aan je zorg is toevertrouwd, hebt

(talenten) die sterk bepalend zijn voor adequaat

stellingen. Op een introductiepagina die kandida-

Ordening

immers altijd met veel verschillende partijen

gedrag. Wij gaan daarbij uit van de stelling dat

ten eerst te zien krijgen, waarschuwen wij er voor

In de jeugdzorg wordt (als het goed is) nagenoeg

te maken. Hoewel die verschillende partijen en

gedrag (G) het resultaat is van de formule:

dat sommige stellingen als confronterend ervaren

altijd ‘volgens plan’ gewerkt. Ook als er niet

mensen allemaal zonder aarzelen zullen beamen

‘Aard en Aanleg x Situatie x Kennis en Ervaring

kunnen worden. Velen zullen zich bij het invullen

heel nadrukkelijk sprake is van ‘behandeling’ of

dat zij slechts het belang van het kind centraal

x Keuzes’ (G = AA x S x KE x K). Andere factoren

van het materiaal afvragen hoe wij uit de gemaak-

anderszins van een helder vastgelegde methodiek,

stellen, zullen zij erg verschillend kunnen denken

bepalen met andere woorden mede of iemand in

te keuzes ooit iets zinnigs kunnen halen.

dan nog zijn basale afspraken over de wijze waarop

over hoe dat belang er uitziet. Heel belangrijk

de feitelijke praktijk wel of niet het gedrag zal

Je kunt overigens geen slechte (en dus ook geen

(samen) gewerkt wordt vaak van groot belang.

binnen dit vermogen is het talent ‘onafhankelijk-

vertonen dat op basis van ‘Aard en Aanleg’ van

goede) keuzes maken. Het totaal van keuzes die

Het talent ordening geeft aan in welke mate

heid’. Mensen met een sterke natuurlijke behoefte

hem of haar verwacht zou mogen worden. Om die

iemand maakt, vertelt ons wie hij of zij is en

iemand van nature geneigd is planmatig te werken

aan zelfstandigheid (autonomie) hebben veel

aard en aanleg te kunnen bepalen wordt kandida-

welk gedrag daar onder welke omstandigheden

en zich te verbinden aan afgesproken kaders, re-

eigen denken handelingsruimte nodig en heb-

ten gevraagd een groot aantal gedwongen keuzes

logischerwijze (als vanzelf) uit volgt. De keuzes

gels, procedures en protocollen. Mensen met een

ben er doorgaans ook weinig problemen mee om

te maken, steeds tussen twee stellingen.

die kandidaten maken worden door ons geru-

sterke behoefte aan ordening doen dat in het al-

zaken ‘in hun eentje’ af te handelen. Sterker nog,

gemeen gemakkelijk, hechten aan duidelijkheid,

vaak zijn zij het meest effectief als zij volledig

Bijvoorbeeld:

naar scores op de verschillende eigenschappen.

zullen zich zoveel mogelijk aan afspraken willen

op zichzelf zijn aangewezen. Hun natuurlijke

a) Ik zou wel eens flink hard met de deur

De resultaten daarvan worden in een rapport

houden en verwachten dat ook van anderen. Dat

neiging om samenwerking te zoeken is daar-

verwoord. Het rapport bevat geen waardeoordeel

maakt hen voorspelbaar, betrouwbaar, loyaal,

mee logischerwijze echter beperkt. Omgekeerd

b) Ik hou niet van feestjes met veel mensen.

soms ook wat hiërarchisch gevoelig en principieel.

hebben mensen met een beperkte onafhanke-

beoogde rol of functie. Het is aan de opdracht-

Mensen met een beperkte behoefte aan ordening

lijkheidsbehoefte juist de behoefte om dingen

gever om tot een oordeel en een besluit te komen.

daarentegen hebben weinig op met hiërarchie

samen te doen, om steun vanuit hun omgeving

De resultaten van deze analyse dienen daarbij

en discipline. Zij willen altijd weten waar een

te ervaren en om in gezamenlijkheid resulta-

als belangrijke, maar als het goed is niet als enige,

afspraak of regel inhoudelijk toe dient alvorens

ten tot stand te brengen. Zij willen over ideeën

informatiebron.

zich daaraan te verbinden en wijken ook gemak-

en voorgenomen besluiten graag even kunnen

kelijk van een plan af als zij daar het inhoudelijke

overleggen met anderen (klankborden) en zullen

nut niet meer van zien. Voordeel daarvan is dat zij

in een min of meer solistische rol minder goed uit

doorgaans wat flexibeler en wendbaarder zijn dan

de verf komen.

briceerd, geanalyseerd en tenslotte vertaald

willen slaan.

collega’s die meer op ordening gericht zijn.



over de geschiktheid van de kandidaat voor een

De meerwerkopties

De praktische kant van de zaak

Soms is alleen het inzetten van de competentie-

Teamprofiel

Organisaties die besluiten of overwegen met

worden. Bereid de computer voor, zodat de

analyse voor jeugdzorgwekers niet genoeg. In dat

Teams kunnen als geheel heel succesvol zijn on-

de online competentie-analyse te gaan werken,

kandidaat direct kan inloggen op ons online

geval houden wij ons uiteraard graag beschikbaar

danks het feit dat de individuele teamleden niet

krijgen met de volgende processtappen te maken:

testplatform.

om onze opdrachtgevers bij te staan. Voorbeelden

op alle punten competent zijn. Ook anderszins is

daarvan zijn:

het eigenlijk altijd goed en ook leuk om te weten

Aanloop

Uitvoering

hoe het met de competenties van je collega’s

Stap 1 » Nodig ons uit voor het geven van een

Stap 5 » Geef een korte uitleg aan de kandidaat

Even bellen

gesteld is. Het samenvoegen van profielen tot een

toelichting en organiseer daarna een thema/voor-

zoals geleerd tijdens de gebruikerstraining en zet

Als je onze gebruikerstraining hebt gevolgd,

teamprofiel en daar zinnige informatie uit halen

lichtingsbijeenkomst binnen je eigen organisatie.

hem of haar daarna aan het werk. Maak ook vast

ben je normaliter uitstekend in staat om de

is typisch een vraagstuk waar je even een expert

Vraag ons om daar voor alle betrokkenen en

een afspraak voor het terugkoppelingsgesprek.

uitkomsten van de competentie-analyse te inter-

bij moet halen.

belangstellenden een inspirerend verhaal te ver-

preteren. Toch kan je er behoefte aan hebben even

tellen over de ‘zeven onmisbare vermogens voor

Stap 6 » De rapportage wordt door ons gemaakt en

de jeugdzorgwerker’.

verstuurd naar degene die namens de werkgever

kort ruggespraak te houden met één van onze

Capaciteitentest (cognitief niveau)

adviseurs voordat je zelf in gesprek gaat met de

Desgewenst kunnen wij een cognitieve capacitei-

kandidaat. Dat mag altijd en is gratis.

tentest toevoegen. Deze tijdgebonden test meet

Stap 2 » Bepaal wie binnen de organisatie de

het algemeen denkniveau van kandidaten op drie

gebruikerstraining zouden moeten volgen en

Stap 7 » Voer het terugkoppelingsgesprek. Bereid

Expert-gesprek

verschillende thema’s (analytische, numerieke en

meldt hen aan voor de eerstvolgende training

dat altijd goed voor. Houd eventueel even rug-

Het resultaat van de competentie-analyse voor

verbale aanleg) en drukt die uit in een score die

(open inschrijving) of organiseer die ‘in-company’.

gespraak met één van onze adviseurs. Overhandig

jeugdzorgwerkers roept bij een kandidaat en/of

kan worden gerelateerd aan verschillende norm-

de werkgever soms zoveel vragen op dat een

groepen (LBO, MBO, HBO).

het terugkoppelingsgesprek gaat voeren.

tenslotte de rapportage aan de kandidaat. Voorbereiding

nagesprek met een ervaren adviseur nodig is. Dat

Stap 3 » Meldt kandidaten (telefonisch of per mail)

mag ook een driegesprek zijn (kandidaat, leiding-

bij ons aan. Wij leveren per ommegaande een

gevende, adviseur). Zo’n gesprek duurt doorgaans

uniek wachtwoord en inlogcode per kandidaat.

ongeveer anderhalf uur en levert bijna altijd meerwaarde op.

Stap 4 » Nodig de kandidaat uit voor de testsessie. Zorg voor een prikkelarme ruimte met daarin een computer voorzien van een internetverbinding. Zorg ervoor dat de kandidaat gedurende de test alleen in de ruimte verblijft en niet gestoord kan



De rapportage Kandidaten ontvangen een schriftelijke rap-

tage ontvangt de kandidaat een exemplaar van

portage. Per gemeten eigenschap wordt in de

het boek ‘De jeugdzorgwerker’ en daarmee prak-

rapportage eerst een algemene uitleg gegeven.

tische handvatten en adviezen om zich verder te

Daarna wordt de score van de kandidaat ge-

ontwikkelen.

noemd, waarbij wordt aangegeven welke logische consequenties die voor zijn of haar functioneren in een opvoedende rol hebben. Bij deze rappor-

Onbeantwoorde vragen? Hoewel wij ons best gedaan hebben om je in deze

Kijk in ieder geval ook op onze website(s):

brochure zo volledig mogelijk te informeren over

• www.dejeugdzorgwerker.nl

het hoe, wat en waarom van de online competen-

• www.vonk.pro

tie-analyse voor jeugdzorgwerkers, zijn er mo-

en volg onze blog:

gelijk toch nog een aantal vragen onbeantwoord

• www.vonktalent.com

gebleven. In dat geval kan je het beste contact opnemen met één van onze adviseurs.

Andere diensten van Vonk zijn:

Telefoon: (038) 422 78 88.

Top-assessment Talent-analyse Team-analyse 360º monitor



Meer info op www.vonk.pro

Vonk Organisaties presteren beter als de mensen die er werken taken hebben, die passen bij hun natuurlijke talenten, vaardigheden en energie, als zij uitgedaagd worden zich te ontwikkelen en complementair zijn aan de mensen met wie zij samenwerken. Wij helpen organisaties die voorwaarden te scheppen. Het is onze missie daarmee waarde toe te voegen aan mensen, organisaties en maatschappij. Meer weten? Neem gerust contact met ons op. Wij staan u graag te woord. Assiesstraat 2F 8011 XT Zwolle T (038) 422 78 88 [email protected] www.vonk.pro Colofon Tekst: J.P. Vonk - Vonk Ontwerp en vormgeving: GO Graafisch Ontwerp, Zwolle Fotografie: Martin Hogeboom, Epe

©Vonk Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbende(n) op het auteursrecht, c.q. de uitgever van deze uitgave, door de rechthebbende(n) gemachtigd namens hem (hen) op te treden, niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op de gehele of gedeeltelijke bewerking.

Online competentie-analyse. voor jeugdzorgwerkers

Recommend Documents