Onderzoeksrapport DE STUDIE COACH De helpende hand voor de beginnende student

Onderzoeksrapport DE STUDIE COACH “De helpende hand voor de beginnende student.”

Onderzoeksteam: Skid Notermans 1503130 Maeglin Harmsen 1577082 Chantal Stekelenburg 1551393 Studenten Hogeschool Utrecht Faculteit Communicatie & Journalistiek Opleiding Communication & Media Design Specialisatie User Experience Design Klas: JDE-UED

1

Voorwoord Dit onderzoeksrapport is geschreven in het kader van de cursus „Pitching & Demo‟ing‟, voor de verdieping User Experience Design binnen de opleiding Communicatie en Media Design aan de Hogeschool Utrecht. Dit onderzoek is gebaseerd op de communicatie binnen het onderwijs. Bij de cursus „Pitching & Demo‟ing‟ ligt de nadruk op het toepassen van design principes en –methodes bij het ontwikkelen van ons eigen idee. Binnen de gekozen industrie „het onderwijs‟ hebben wij trendscenario‟s opgesteld en daarmee hebben wij een toegepast concept ontwikkeld voor een user experience. Dit concept hebben wij ontwikkeld vanuit een customer journey map en dat heeft geresulteerd in een paper prototype. Binnen dit voorwoord willen wij graag Hans Kemp en Laurens Vreekamp bedanken voor de door hun aangeboden lessen en adviezen. Ook bedanken wij Lonneke van Rooy, Miriam Eleveld, Leonore Zuijderhoudt en Jacky Limvers voor de interviews die wij met hen hebben mogen afnemen. Zij hebben ons allen waardevolle inzichten gegeven die wij binnen dit onderzoek hebben kunnen toepassen. Daarnaast bedanken wij alle scholieren die wij hebben gesproken op de open dag van de Hogeschool Utrecht faculteit Communicatie en Journalistiek, en FutureOfFame voor het beschikbaar stellen van een ruimte en participanten om een usability test mee af te nemen.

Maeglin Harmsen Skid Notermans Chantal Stekelenburg Utrecht, 20 maart 2012

2

Inhoudsopgave Voorwoord Inhoudsopgave Inleiding Theorie Onderzoeksvraag Methode Vooronderzoek Instrumenten Procedure Analyse Resultaten Belangrijkste resultaten Betrouwbaarheid instrument Verschillen tussen groepen Conclusies Concept Wireframes Usability test Uitkomsten usability test Inzichten en Aanbevelingen op basis van de usability test Aanbevelingen Limitaties / Discussie Referenties Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5 Bijlage 6 Bijlage 7 Bijlage 8 Bijlage 9

3

Inleiding “Het wordt steeds minder vrijblijvend om te switchen van studie”. Sinds September 2011 is het vanuit de overheid bepaald dat studenten die langer dan vier jaar studeren een boete moeten betalen. Het is voor de student in de toekomst steeds belangrijker om goede keuzes te maken voor studies. Op het moment dat ze een keuze hebben gemaakt is het belangrijk bij de keuze te blijven. Tijdens het keuze proces beïnvloeden verschillende factoren het proces. De eerste fase is het besef dat er een keuze gemaakt moet worden. Daarna is het belangrijk dat de student de onzekerheid accepteert die samenvalt met het keuze proces. In de derde fase is het belangrijk dat de student vrij alle keuze mogelijkheden onderzoekt. In het gehele proces zijn er natuurlijk factoren die dit vrije onderzoek beïnvloeden of bemoeilijken. Vanuit onze eigen ervaringen begrijpen wij hoe moeilijk het is om een juiste opleiding te vinden. Dit maakte het dan voor ons een perfect onderwerp om te onderzoeken. In navolging op de hypothese die wij bij voorbaat hadden gesteld. Deze hypothese is “het informatie aanbod van de HU is niet genoeg afgestemd op de toekomstige student”. De gesprekken met stakeholders hebben er toe geleid dat wij tijdens ons onderzoek ons vooral gefocust hebben op wat de student beïnvloed na zijn studie keuze en het eerste jaar op de opleiding. Aan de hand van de inzichten die we verkregen hebben met dank aan de stakeholders en de aankomende studenten, hebben wij getracht een concept te ontwikkelen dat aansluit op de behoeftes en wensen van deze aankomende studenten. Het concept dat hieruit ontstaan is genaamd de „Studie Coach‟, waarin de betrokkenheid van de opleiding ten aanzien van de student sterk naar voren komt via een web-applicatie. De precieze inhoud van deze „Studie Coach‟ zal verder uitgelegd worden in het hoofdstuk „Conclusies‟. Naast het onderzoek en het concept, staat in dit document nog een sterke aanbeveling voor verder onderzoek. Tijdens de concept fase van dit onderzoek zijn wij tot het besef gekomen dat wij geen onderzoek gedaan hebben naar een belangrijke stakeholder, namelijk de StudieLoopbaan Begeleider. Bij het ontwikkelen van het concept zijn wij ons terdege bewust van deze stakeholder geworden. Binnen het concept dat in dit document gepresenteerd is, zijn wij enkel uit gegaan van de student. Bij de volgende cursus in het vakgebied „User Experience Design‟ hopen wij dieper op deze stakeholder en zijn behoeftes en verlangens in te kunnen gaan. Tevens hopen binnen deze volgende cursus ook verder te kunnen werken aan het prototype dat wij binnen dit onderzoek ontwikkeld hebben.

4

Theorie In dit onderzoek is niet uitgegaan van een vraag van een klant, maar er is uitgegaan van een domein. Dit domein is “onderwijs”. Door dit domein te exploreren door middel van desk research zijn meerdere problemen binnen dit domein duidelijk geworden, uiteindelijk is de keuze gemaakt om het probleem van uitval van studenten in het eerste jaar aan te pakken. Door middel van het Business Model Canvas¹ (zie Bijlage 1) zijn bepalende factoren voor de uitval van studenten in het eerste jaar gedefinieerd, en is er gekeken naar onderzoeken die dit probleem verder hebben onderzocht. Naar aanleiding van de onderzoeksvraag en de deelvragen is besloten om stakeholder interviews te houden via de methode van Kim Goodwin uit het boek Designing for the digital age². Ook is er één stakeholder geobserveerd in zijn proces aan de hand van de tool “Shadowing” uit het boek This is service design thinking van Marc Stickdorn en Jakob Schneider⁴ . De resultaten van deze stakeholder interviews zijn verwerkt via de methode van Kim Goodwin uit het boek Designing for the digital age². Om een duidelijk inzicht te krijgen van de „touchpoints‟ die een aankomend student met de Hogeschool Utrecht heeft, is een customer journey map gemaakt op basis van het boek This is service design thinking van Marc Stickdorn en Jakob Schneider⁴ . Met deze resultaten is via een methode die opgepikt is op een “Community Challenge” van Hyper Island³ een concept gecreëerd en zijn met de hoofdstukken 14 tot en met 20 uit Kim Goodwin‟s Designing for the digital age² wireframes gemaakt. Deze wireframes zijn gebruikt in een usability test wederom via de methode van Kim Goodwin uit het boek Designing for the digital age², de verwerking van deze resultaten is ook via de methode van Kim Goodwin uit het boek Designing for the digital age² gegaan.

Onderzoeksvraag Door het exploreren van het domein “onderwijs” en de keuze om het probleem van uitval van studenten in het eerste jaar aan te pakken, is er een onderzoeksvraag geformuleerd die de uitgang van het gehele onderzoek is. Onderzoeksvraag: Draagt de informatievoorziening van de Hogeschool Utrecht bij aan het voorkomen van de uitval van eerstejaars studenten? Deelvragen: Is de informatievoorziening wel het probleem? Hoe kiezen studenten (scholieren) een studie?

5

Methode Nadat de onderzoeksvraag “Draagt de informatievoorziening van de Hogeschool Utrecht bij aan het voorkomen van de uitval van eerstejaars studenten?” en de deelvragen “Is de informatievoorziening wel het probleem?” en “Hoe kiezen studenten (scholieren) een studie?” waren vastgesteld is er besloten om stakeholder interviews te houden met vier stakeholders. Nadat uit deze stakeholder interviews inzichten zijn gekomen is een customer journey map⁴ gemaakt en is vanuit daar het concept gecreëerd. Besloten is om dit concept te testen in de vorm van een usability test door middel van een low fidelity prototype met zes participanten.

Vooronderzoek Nadat het domein “onderwijs” was gekozen om te onderzoeken is er desk research uitgevoerd om het domein te exploreren en daar een specifieker onderzoeksdoel uit te genereren. Deze desk research bestond uit het opzoeken van artikelen over het domein, en daar uit de grootste problemen destilleren. Om deze problemen te identificeren is de website van de HBO raad⁵ een belangrijke bron geweest. Uit de desk research is de keuze voor één probleem, de uitval van studenten in het eerste jaar, gekomen en zijn de onderzoeksvraag en de deelvragen geformuleerd. Om de onderzoeksvraag en de deelvragen te valideren is gekozen om stakeholder interviews te houden met de afdeling Marketing en Communicatie van de Hogeschool Utrecht, een projectleider van de faculteit Communicatie en Journalistiek van de Hogeschool Utrecht die onderzoek doet naar de uitval van studenten op de faculteit en met Centrum Studiekeuze. Na afloop van het interview met de stakeholder afdeling Marketing en Communicatie van de Hogeschool Utrecht is duidelijk geworden dat de informatie voorziening vanuit de Hogeschool Utrecht niet het probleem is. Na de interviews met de stakeholder projectleider van de faculteit Communicatie en Journalistiek van de Hogeschool Utrecht die onderzoek doet naar de uitval van studenten op de faculteit is duidelijk geworden dat het probleem ligt in het studiekeuze proces van toekomstige studenten, het interview met de stakeholder Centrum Studiekeuze heeft dit bevestigd en heeft antwoord op de deelvraag; “Hoe kiezen studenten(scholieren) een studie?” gegeven. Ook is in die tijd de keuze gemaakt om de uitval van studenten aan te pakken op de Hogeschool Utrecht en te focussen op de faculteit Communicatie en Journalistiek. Zie ook afbeelding 1.

6

Afbeelding 1.

Om het studiekeuze proces beter te begrijpen zijn er op de Open Dag van de Hogeschool Utrecht op de faculteit Communicatie en Journalistiek user interviews afgenomen onder zeven respondenten. Ook is één van de respondenten gevolgd gedurende zijn bezoek van de open dag door middel van de tool shadowing uit het boek This is service design thinking⁴ . Uit al deze data zijn inzichten gekomen die geleid hebben tot een customer journey map waaruit het concept is ontstaan dat is getest door middel van een usability test en user interviews.

Instrumenten De instrumenten die gebruikt zijn in het onderzoek zijn: stakeholder interviews, user interviews, shadowing en na het vooronderzoek een customer journey map en usability test met een user interview achteraf. Het eerste stakeholder interview was met Lonneke van Rooy, werkzaam in het marketing beleidsteam van de Hogeschool Utrecht. Zij zorgt voor de coördinatie van de werving van nieuwe studenten voor een bachelor studie aan de Hogeschool Utrecht. Dit interview bestond uit een kennismaking met de respondent, introductie, een van tevoren vastgestelde vragenlijst en doorvragen met in het achterhoofd de tool van de “5 why‟s” uit het boek This is service design thinking⁴ . De kennismaking en introductie van het interview bestond uit vijf vragen waaronder naam, leeftijd en welke rol de respondent speelt bij de afdeling Marketing en Communicatie van de Hogeschool Utrecht. De rest van het interview bestond uit 15 vragen onderverdeeld in drie categorieën: Algemeen, studenten en de school en het systeem. Dit zijn een aantal voorbeelden van vragen die gesteld zijn: - Wat is de rol van de Marketing en Communicatie afdeling in de communicatie van de Hogeschool naar nieuwe studenten toe? 7

- Is er een verschil in het benaderen van/ communiceren naar toekomstige studenten en studenten die van opleiding wisselen? - Zijn er verschillen tussen de verschillende faculteiten in de manier waarop er gecommuniceerd wordt met toekomstige studenten? Het gehele instrument met de antwoorden kunt u nalezen in Bijlage 2. Het tweede stakeholder interview is gehouden met Miriam Eleveld, projectleider van projecten die te maken hebben met de instroom en uitval van studenten binnen de faculteit Communicatie en Journalistiek. Dit interview bestond uit een kennismaking met de respondent, introductie, een van tevoren vastgestelde vragenlijst en doorvragen met in het achterhoofd de tool van de “5 why‟s” uit het boek This is service design thinking⁴ . De kennismaking en introductie van het interview bestond uit vijf vragen waaronder naam, leeftijd en welke rol de respondent speelt binnen de Hogeschool Utrecht. De rest van het interview bestond uit 13 vragen over het onderzoek dat zij heeft gedaan naar de uitval van studenten. Dit zijn een aantal voorbeelden van vragen die gesteld zijn: - Wat zijn de belangrijkste resultaten uit het onderzoek tot nu toe? - Hoe gaan de resultaten van het onderzoek gebruikt worden? - Wat heeft de HU aan een onderzoek naar de uitval van studenten? Het gehele instrument met de antwoorden kunt u nalezen in Bijlage 3. Het derde stakeholder interview is gehouden met Leonore Zuijderhoudt en Jacky Limvers, studiekeuze adviseurs van het Centrum Studiekeuze. Dit interview bestond uit een kennismaking met de respondent, introductie, een van tevoren vastgestelde vragenlijst en doorvragen met in het achterhoofd de tool van de “5 why‟s” uit het boek This is service design thinking⁴ . De kennismaking en introductie van het interview bestond uit vier vragen waaronder naam en welke rol de respondenten spelen binnen het Centrum Studiekeuze. De rest van het interview bestond uit 12 vragen over het onderzoek dat zij heeft gedaan naar de uitval van studenten. Dit zijn een aantal voorbeelden van vragen die gesteld zijn: - Zijn er verschillen tussen studenten die nog nooit een keuze hebben gemaakt en studenten die al eerder een keuze hebben gemaakt? - Heeft het switchen van studenten dan te maken met de informatie winning die ze doen? - Zijn scholieren hier lang bezig met het maken van een studiekeuze of doen ze alles op het laatste moment? Het gehele instrument met de antwoorden kunt u nalezen in Bijlage 4. De user interviews zijn gehouden onder zeven respondenten die de open dag van de Hogeschool Utrecht faculteit Communicatie en Journalistiek op zaterdag 10 maart 2012 hebben bezocht. Deze user interviews bestonden uit een kennismaking met de respondent, een van tevoren vastgestelde vragenlijst en doorvragen met in het achterhoofd de tool van de “5 why‟s” uit het boek This is service design thinking⁴ . De kennismaking met de respondent bestond uit drie vragen waaronder naam en leeftijd. De rest van het interview bestond uit 9 vragen onderverdeeld in twee categorieën; vragen over open dagen in het algemeen en vragen over de Hogeschool Utrecht. Dit zijn een aantal voorbeelden van vragen die gesteld zijn: - Op welke manier heb je, je informatie over deze open dag verkregen?

8

- Ben je al naar andere open dagen geweest? - Wat verwacht je van de Hogeschool Utrecht? Het gehele instrument met de antwoorden kunt u nalezen in Bijlage 5. Één van de respondenten van de user interviews is op basis van de tool “shadowing” uit het boek This is service design thinking⁴ gedurende zijn bezoek aan de open dag van de Hogeschool Utrecht faculteit Communicatie en Journalistiek geobserveerd. Deze tool is ingezet om de beleving en het proces op de open dag van de participant te observeren. Ook is deze tool ingezet om te observeren wat de participant doet en om deze dat te vergelijken met de user interviews waarin de respondenten werden geacht vanuit hun persoonlijke perceptie te antwoorden om zo de self reporting error te kunnen identificeren. Het gehele instrument kunt u nalezen in Bijlage 6. De customer journey map is gemaakt op basis van de tool “customer journey maps” uit het boek This is service design thinking⁴ . De inzichten die zijn verkregen uit de stakeholder interviews, user interviews en “shadowing” om de touchpoints waar de gebruikers in aanraking komen met de service die geboden gaat worden te identificeren. De customer journey map geeft de problemen en kansen voor innovatie weer die verder onderzocht moeten worden. De customer journey map is opgenomen in Bijlage 7. De usability test is gehouden onder zes participanten in een vertrouwde werkomgeving van de participant, ze zijn ieder apart genomen in een vrije kamer met weinig afleiding en geen audiovisuele stimuli. Deze usability test bestond uit een kennismaking met het product, een van tevoren vastgestelde takenlijst, en achteraf een user interview waar doorgevraagd is met in het achterhoofd de tool van de “5 why‟s” uit het boek This is service design thinking⁴ . De kennismaking met het product bestond uit een korte uitleg over het product en een instructie. Korte uitleg: Je bent aangenomen op de HU en bent net begonnen aan je eerste jaar, je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider) geeft aan dat je gebruik moet gaan maken van de „Studie Coach‟. De Studie Coach is een web-applicatie die jou als student ondersteund tijdens je studie. Je kan direct via deze applicatie contact opnemen met je SLB‟er, afspraken maken en werken aan je competenties. Instructie: Wijs met een pen aan waar je iets denkt te vinden en als je iets aan wilt klikken, denk hardop over wat je doet en waar je tegen problemen aan loopt. De takenlijst bestond uit 9 taken waarbij de participanten alle functionaliteiten in het product hebben getest. Dit zijn een aantal voorbeelden van taken die uitgevoerd moesten worden: - Je moet een eerste afspraak maken met je SLB‟er, kijk wanneer hij/zij tijd heeft voor een afspraak. - Ga terug naar de home-pagina. - Je hebt een vraag over je competenties en deze wil je vragen aan je SLB‟er, hoe zou jij dat aanpakken?

9

Onder de zes participanten is achteraf een user interview afgenomen over het product, deze user interviews bestonden uit zeven vragen. Dit zijn een aantal voorbeelden van vragen die gesteld zijn: - Zou je deze functies regelmatig gebruiken? - Welk gevoel krijg je van de „Studie Coach‟? - Wat vind je ervan om zo contact met je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider) te hebben? Het gehele instrument met de antwoorden kunt u nalezen in Bijlage 8.

Procedure Het eerste stakeholder interview was met Lonneke van Rooy, werkzaam in het marketing beleidsteam van de Hogeschool Utrecht en zij zorgt voor de coördinatie van de werving van nieuwe studenten voor een bachelor studie aan de Hogeschool Utrecht. Met Lonneke van Rooy is contact verkregen door een e-mail te versturen naar de redactie van de website van de Hogeschool Utrecht met de vraag: “Wij zouden graag een gesprek/interview willen hebben over de de informatie die wordt gebruikt in het voorlichtingsmateriaal van de studenten. En welke keuzes hiervoor zijn gemaakt.” Dit interview is gehouden op de Oudenoord 340 te Utrecht in de kantine van het gebouw. Het gehele interview met de antwoorden kunt u nalezen in Bijlage 2. Het tweede stakeholder interview is gehouden met Miriam Eleveld, projectleider van projecten die te maken hebben met de instroom en uitval van studenten binnen de faculteit Communicatie en Journalistiek. Met Miriam Eleveld is contact verkregen door een e-mail naar haar te versturen op aanraden van de docent Laurens Vreekamp. In de e-mail is haar gevraagd om haar visie en uitleg te geven bij het onderzoek dat loopt naar de uitval van studenten binnen de faculteit Communicatie en Journalistiek. Dit interview is gehouden op de Padualaan 99 te Utrecht in de gang op de tweede verdieping. Het gehele interview met de antwoorden kunt u nalezen in Bijlage 3. Het derde stakeholder interview is gehouden met Leonore Zuijderhoudt en Jacky Limvers, studiekeuze adviseurs van het Centrum Studiekeuze. Contact met deze studiekeuze adviseurs is verkregen door een e-mail te versturen naar Centrum Studiekeuze met de vraag: “Op de hogescholen is er veel uitval van studenten, hoe kunnen wij de experience verbeteren zodat de uitval op hogescholen minder is, en studenten sneller een goede studie keuze maken?” en het verzoek om een interview te houden met één van de medewerkers. De coordinator van Centrum Studiekeuze Marja Zuiderwijk heeft toen contact gelegd met Jacky Limvers en Leonore Zuijderhoudt en die hebben ingestemd om een interview te geven. Dit interview is gehouden in de ontvangstruimte van Centrum Studiekeuze aan de Heidelberglaan 13 te Utrecht Het gehele interview met de antwoorden kunt u nalezen in Bijlage 4. De user interviews zijn gehouden onder zeven respondenten die de open dag van de Hogeschool Utrecht faculteit Communicatie en Journalistiek op zaterdag 10 maart 2012 hebben bezocht. Deze respondenten zijn willekeurig aangesproken in de gangen en lokalen van de faculteit Communicatie en Journalistiek van de Hogeschool Utrecht, Padualaan 99 te Utrecht. De user interviews die zijn afgenomen hebben daar ook plaats gevonden. Het gehele interview met de antwoorden kunt u nalezen in Bijlage 5.

10

Één van de respondenten van de user interviews is op basis van de tool “shadowing” uit het boek This is service design thinking⁴ gedurende zijn bezoek aan de open dag van de Hogeschool Utrecht faculteit Communicatie en Journalistiek aan de Padualaan 99 te Utrecht geobserveerd. Deze participant is na afloop van het user interview om toestemming gevraagd om hem te observeren voor “shadowing”. Het gehele verslag kunt u nalezen in Bijlage 6. De usability test is gehouden onder zes participanten in een vertrouwde werkomgeving van de participant, ze zijn ieder apart genomen in een vrije kamer met weinig afleiding en geen audiovisuele stimuli. De locatie van deze test omgeving is de Plataanstraat 19, te Amersfoort. Het is een jongerencentrum waarin de stichting FutureOfFame gevestigd is. De participanten zijn benadert voor de usability test terwijl zij aan het werk waren voor de stichting FutureOfFame. Onder de zes participanten is achteraf een user interview afgenomen over het product op dezelfde locatie en onder dezelfde omstandigheden. Het gehele instrument met de antwoorden kunt u nalezen in Bijlage 8.

Analyse De resultaten van de drie stakeholder interviews zijn verwerkt aan de hand van de methode van Kim Goodwin uit het boek Designing for the digital age². Uit deze resultaten zijn inzichten gekomen die hebben geleid tot een customer journey map op basis van het boek This is service design thinking van Marc Stickdorn en Jakob Schneider⁴ , om een duidelijk inzicht te krijgen van de „touchpoints‟ die een aankomend student met de Hogeschool Utrecht heeft. Met deze customer journey map is via een methode die opgepikt is op een “Community Challenge” van Hyper Island³ een concept gecreëerd en zijn met de hoofdstukken 14 tot en met 20 uit Kim Goodwin‟s Designing for the digital age² wireframes gemaakt. Deze wireframes zijn gebruikt in een usability test wederom via de methode van Kim Goodwin uit het boek Designing for the digital age², de verwerking van deze resultaten is ook via de methode van Kim Goodwin uit het boek Designing for the digital age² gegaan.

11

Resultaten De resultaten die op basis van het onderzoek naar voren zijn gekomen, zullen in dit hoofdstuk benoemd worden als inzichten. Deze inzichten zijn per instrument verkregen, en zullen per instrument geduid worden. Inzichten Stakeholder Interview 1 - Afdeling Marketing & Communicatie Hogeschool Utrecht Zie Bijlage 2 Stakeholder: Marketing & Communicatie afdeling Hogeschool Utrecht Contactpersoon: Lonneke van Rooy Omschrijving: Lonneke van Rooy werkt in het marketing-beleidsteam van de afdeling marketing & communicatie. Zij zorgt voor de coördinatie van de bachelor werving, voor aankomende studenten. Inzichten: Er is een centraal team van de marketing & communicatie van de HU, maar op elke faculteit zijn er verschillende medewerkers die zich bezig houden met de communicatie van die locatie. De kwaliteit in het onderwijs verbeteren is op dit moment een van de belangrijkste speerpunten van de HU. Er wordt naar andere hogere scholen/universiteiten gekeken omtrent hun communicatie, zij zijn zowel concurrent als collega. De HU heeft via accountmanagers contact met decanen van middelbare scholen, er wordt door de HU bijgehouden wat de resultaten van de scholieren van een bepaalde middelbare school zijn. Deze communicatie komt voornamelijk vanuit de HU, de decanen worden op de hoogte gehouden van informatie en nieuws over opleidingen. Zij kunnen dit dan overdragen aan studenten. De M&C afdeling heeft een duidelijk beeld van haar aankomende studenten, d.m.v. CRMsysteem dat bijhoud wat een persoon doet bij de HU (brochure aanvragen, open dag, sneak preview). Ze hebben een minder goed beeld van „switchers‟, omdat dit een proces is dat meer in het hoofd afspeelt. De opleidingen van de HU mogen niet selecteren, dus ze proberen zo veel mogelijk voorlichtingsactiviteiten te organiseren, zodat de scholier een goed beeld krijgt van de opleiding. De HU moet in de toekomst goed kijken naar de opleidingen waar de studenten uitval het hoogst is, en dat is bij de opleidingen die breed georiënteerd zijn, daarbij is het in het begin vaag wat je gaat doen (MER, commerciële economie). De HU wil de kwaliteit van de opleiding verhogen d.m.v. goede docenten en betere voorzieningen. Ook wordt de kwaliteit van studenten verbeterd d.m.v. bindend studie advies (vanuit de overheid). 12

De overheid verplicht de HU nu om een bijsluiter voor de opleidingen te maken, een „bijsluiter‟ met cijfers en percentages over de opleiding (afgestudeerden, uitval etc.). De M&C afdeling werkt voor de opleidingen en faculteiten, zij kunnen de opleiding/faculteit echter niks opleggen. De M&C afdeling geeft een niet bindend advies. Inzichten Stakeholder Interview 2 - Uitval deskundige Zie Bijlage 3 Stakeholder: Uitval van Studenten - Deskundige Contactpersoon: Miriam Eleveld Omschrijving: Miriam Eleveld is projectleider van projecten die te maken hebben met de instroom en uitval van studenten binnen de Faculteit Journalistiek en Communicatie. Inzichten: Binnen de opleidingen DC en BC is de FCJ bezig met een pilot genaamd intake assessment. Deze is dit schooljaar begonnen en op basis van de eerste ruwe resultaten is besloten om dit intake assessment uit te rollen naar alle opleidingen van de FCJ, behalve journalistiek omdat deze opleiding met een nieuwe selectie toets gaat werken. Inhoud intake assessment: In het intake assessment zitten diverse onderdelen, persoonsgegevens, achtergrond gegevens, tot echte competenties, capaciteiten en motivaties. Er wordt vooral gekeken naar de reden om de opleiding te doen, waar eventuele deficiënties zitten en wat er als faculteit aangeboden kan worden. Een kernwaarde van het intake assessment is een „warm welkom‟, de student het gevoel geven dat hij belangrijk is en dat er aandacht, tijd en geld in hem gestoken wordt. De FCJ is een onderzoek gestart naar het hoge uitvalspercentage van studenten binnen de FCJ (ongeveer 50%). Vanuit dit onderzoek is gekozen voor een intake assessment. Eerste resultaten van het intake assessment: Positieve reactie van studenten op het „warme welkom‟, maar dat gevoel ebt in de eerste periode weg. Miriam geeft aan dat zij „daar wat mee moeten‟. Gemiddeld liggen de cijfers en het behaalde aantal EC van de studenten die het intake assessment hebben gedaan iets hoger dan degene die dat niet hebben gedaan. Miriam geeft aan dat de SLB‟ers zo‟n intake assessment niet allemaal zien zitten, aangezien zij ook al een gesprek houden met de studenten. Dit is een aandachtspunt voordat het intake assessment uitgerold wordt naar de andere opleidingen. De HU informeert decanen over bijv. kiesadvieswijzer, maar het is wisselend per school hoe hier verder mee omgegaan wordt. „Daar heb je geen grip op denk ik‟. De pilot van het intake assessment dit jaar is de nul-meting.

13

Miriam vind het positief dat de studenten het echt heel leuk vinden. Daarnaast is de waardering erg belangrijk voor de aanstaande studenten. Miriam wil geen enquêtes inzetten, omdat de respons laag is en omdat studenten het vervelend vinden. Rond 20 juli, na de loting, gaan de volgende assessments aangeboden worden. Inzichten Stakeholder Interview 3 - Centrum Studie Keuze Zie Bijlage 4 Stakeholder: Centrum Studiekeuze Contactpersoon: Leonore Zuijderhoudt en Jacky Limvers Omschrijving: Leonore Zuijderhoudt en Jacky Limvers zijn studiekeuze adviseurs bij Centrum Studiekeuze. Centrum Studiekeuze begeleidt studenten en scholieren bij hun twijfels en vragen over studiekeuze. Daarnaast geeft Centrum Studie Keuze ook trainingen aan decanen, SLB‟ers en studieadviseurs op hogescholen. Inzichten: Studie keuze gaat over wat je interessant vind, maar ook wat je kan. door middel van intake gesprekken, individuele traject (2/3 gesprekken) of een workshop (in een groep). Om een studie goed te kunnen beoordelen heb je een referentiekader nodig, dat kader bestaat uit ervaring uit een eerdere opleiding en de ontwikkeling en ervaringen van de persoon. Ook is het besef dat er veel bij komt kijken om een keuze te maken moet er zijn. Voor de aankomende student is het belangrijk de inhoud van de vakken en boeken te onderzoeken, of er een match is tussen de studie en de student, of de vorm van onderwijs bij de student past en of de voorstelling die van te voren door de student wordt gemaakt aan de verwachtingen van de student voldoet om de studie goed te kunnen beoordelen. Hoe goed de objectieve informatie ook is als de ontvanger er niets mee kan, heb je nog niets aan goede informatie. Uit onderzoek blijkt dat studenten die zich beter hebben georiënteerd (door middel van informatie aanvragen, motieven opschrijven, meerdere studies bekijken etc.) minder vaak uitvallen dan studenten die dit last minute bepalen. Bij Centrum Studie Keuze komen scholieren vanuit verschillende beweegredenen. (Grove schatting!) 40% door bezorgde moeder, 30% perfectionisten die alles kunnen/willen maar niet durven kiezen, 30% van alles. Centrum Studiekeuze adviseert in neutrale informatiebronnen, daarbij raden ze aan om eerst te kijken, zonder meteen te kiezen. Het besef van een studiekeuze is meer aanwezig bij heroriënteerders. Zij zullen gevoeliger zijn voor een bijsluiter met een cijfermatige weergave van de studie. Waarschijnlijk is dit niet interessant voor scholieren omdat het nog niet in hun wereldbeeld bestaat dat zij de opleiding niet zullen halen. 14

Ouders zijn een belangrijke factor bij de studie keuze in positieve of in minder positieve zin. Ligt aan referentiekader van de ouder of ze snappen wat er bij studiekeuze komt kijken, en of de ouders de student de ruimte geven om een eigen studiekeuze te maken. Er bestaat soms nog een taboe op het stoppen met je studie, maar ook op „twijfels hebben‟ over je studie. Dit kan ook met een persoonlijke overtuiging te maken hebben „ik faal als ik op hou‟. Keuze stress is een terugkomend thema in gesprekken de Centrum Studiekeuze heeft, wat ook te maken heeft met de maatregelen vanuit de overheid (met betrekking tot studiefinanciering). Centrum Studiekeuze geeft aan dat DE goede keuze niet bestaat, en dat dit oké is. Fasen in het keuzeproces eerste fase: besef dat je een keuze moet maken (is vaak niet bij scholieren) begrijpen dat je in actie moet komen tweede fase: onrust, het niet weten is vaak heel ongemakkelijk, geeft heel veel onrust en spanning. geeft soms de impuls om maar snel een keuze te maken, en soms ook de verkeerde. onrust moet geaccepteerd worden en toegelaten worden om er uit te komen fase 3: vrij uit onderzoeken naar alle opleidingen, zonder gelijk een keuze te maken. fase 4: vergelijkingen maken met de dingen die je gezien hebt met je verstand en met je gevoel, sfeer, werkomgeving, nader onderzoeken welke vakken er worden gegeven, kijk de boeken in. Inzichten User Interview - Aankomende Studenten open dag Hogeschool Utrecht Zie Bijlage 5 Locatie: Hogeschool Utrecht, Faculteit Communicatie & Journalistiek Datum: 10 maart 2012 Inzichten: Vier van de zeven geïnterviewden gaven aan dat ze naar de open dag waren gekomen om meerdere opleidingen te bezoeken, de voornaamste redenen om naar de open dag te komen zijn om de sfeer van de school te proeven, om meer informatie te krijgen over specifieke opleidingen en omdat ze al weten dat ze in Utrecht willen studeren. Vijf van de zeven geïnterviewden is of gaat ook nog naar een andere open dag van een andere of dezelfde hogeschool, de meeste hebben zich voorbereid op de open dag via het internet en de website van de Hogeschool Utrecht en vonden deze manier ook prettig werken. Veel gehoorde opmerkingen zijn dat het handig is dat je alle opleidingen verzameld hebt en kunt bekijken. De open dag wordt prettig bevonden omdat de inhoud van de opleiding concreet wordt voor de scholieren en ouders. Vier van de zeven geïnterviewden gaven aan dat ze de sfeer van de Hogeschool Utrecht fijn vinden en zich er prettig voelen, dit zou een reden kunnen zijn om voor de Hogeschool Utrecht te kiezen maar een andere reden kan ook zijn omdat de Hogeschool Utrecht goed te bereiken is en omdat het dichtbij de geïnterviewden hun huis is. 15

De meeste geïnterviewden stelden zich voor dat ze op de opleiding die ze gaan kiezen zich zelf gaan ontwikkelen en dat ze moeten gaan samenwerken in projectgroepen met andere klasgenoten. Vanuit de Hogeschool Utrecht verwachten ze dat er goede begeleiding en ondersteuning tijdens de studie is, daarnaast verwachten ze dat er een solide basis wordt gelegd om in het bedrijfsleven aan de slag te gaan

Belangrijkste resultaten Naar aanleiding van alle inzichten die verkregen zijn met behulp van de diverse instrumenten, is er een selectie gemaakt van de belangrijkste inzichten voor het verdere onderzoek. Stakeholder interview Marketing & Communicatie afdeling Hogeschool Utrecht Het interview met de afdeling Marketing & Communicatie heeft geresulteerd in een breder en duidelijker beeld over hoe de marketing en communicatie binnen de Hogeschool Utrecht werkt. Stakeholder interview Uitval Deskundige - „Warm welkom‟ vanuit de Hogeschool Utrecht voor de aankomende student; - Het gevoel van waardering voor de aankomende student; - Na periode A ebt dit gevoel van waardering weg; - Het intake assessment is een pilot dat september jl. (2011) van start is gegaan. De eerste resultaten van periode A duiden een lichte verhoging in cijfers en een verhoging in ECT‟s van de controlegroep; - Weerstand onder Studieloopbaan begeleiders richting het intake assessment. Stakeholder interview Centrum Studiekeuze - Oriëntatie zorgt voor betere keuzes; - Informatie moet relevant zijn voor studenten; - De ontvanger moet klaar zijn voor de keuze, zijn/haar referentiekader moet juist zijn. Deze zijn gebaseerd op ervaringen met eerder opleidingen, ervaringen van de persoon, psychologische ontwikkeling van de persoon. User Interviews open dag Hogeschool Utrecht - Goede sfeer is een belangrijke reden voor de keuze van de school; - Ontwikkeling op het gebied van samenwerking en op persoonlijk vlak; - De aankomende student informeert zich voornamelijk op basis van het internet; - De aankomende student verwacht dat de begeleiding vanuit de school van goed niveau is. Op basis van de inzichten die verkregen zijn door middel van de interviews is er een customer journey map opgesteld, om een verduidelijking te krijgen in de touchpoints van de aankomende student met de Hogeschool Utrecht. Deze customer journey map (zie afbeelding 2, of Bijlage 7) heeft de basis gevormd voor het concept dat is ontwikkeld in het kader van dit onderzoek. Verder details over dit concept staan beschreven in het hoofdstuk „Conclusies‟.

16

Afbeelding 2.

Betrouwbaarheid instrument Omtrent de betrouwbaarheid van de gebruikte instrumenten is het noodzakelijk om een aantal aspecten te benoemen. Stakeholder interviews De respondenten van de stakeholder interviews werden geacht vanuit hun eigen expertise te antwoorden, binnen het relatief afgebakende domein van de functie van de respondent. Aangezien deze stakeholders aangeven geïnteresseerd te zijn in het onderzoek en dat er nog grond te winnen valt bij de aankomende student, is het waarschijnlijk dat de stakeholders naar waarheid de gestelde vragen beantwoorden. User interviews

17

De respondenten van de user interviews werden geacht vanuit hun persoonlijke perceptie te antwoorden. Hierbij geldt de self reporting error als kritische kanttekening, waarbij het mogelijk is dat de respondent bepaalde antwoorden geeft, maar deze niet of anders doet. Shadowing Binnen shadowing is het mogelijk dat de onderzoekster te veel haar aanwezigheid laat blijken aan de participant. Bij de shadowing-tool heeft de onderzoekster enkele vragen gesteld aan de participant om het proces te doorgronden, hierdoor moet de betrouwbaarheid van het onderzoek kritisch bekeken worden.

Verschillen tussen groepen In de stakeholder interviews zijn de antwoorden gegeven vanuit de expertise van de respondent. In de user interviews, met de aankomend studenten van de open dag op de Hogeschool Utrecht, is er antwoord gegeven vanuit de persoonlijke perceptie van de respondent.

18

Conclusies Deelvragen: Is de informatievoorziening wel het probleem? Uit het onderzoek is gebleken dat de informatievoorziening richting studenten niet het probleem is dat bijdraagt aan de uitval van eerstejaars studenten. Dit blijkt uit het interview met de Marketing en Communicatie afdeling van de Hogeschool Utrecht, het interview met Centrum Studiekeuze en de user interviews. Door het interview met de projectleider van de faculteit Communicatie en Journalistiek, Miriam Eleveld, werd duidelijk dat er aandacht geschonken wordt aan het valideren door middel van een intake assessment. Middels dit intake assessment wordt bevestigd of de informatie naar behoren terecht is gekomen bij de scholier. Hoe kiezen studenten(scholieren) een studie? Uit de interviews met de Marketing en Communicatie afdeling van de Hogeschool Utrecht en met Centrum Studiekeuze is naar voren gekomen dat de Hogeschool Utrecht en Centrum Studiekeuze hun informatievoorziening afstemmen op het volgende studiekeuze proces: Fase1: besef dat je een keuze moet maken (is vaak niet bij scholieren), het begrijpen dat je in actie moet komen. Fase 2: onrust, het niet weten is vaak heel ongemakkelijk, dit geeft heel veel onrust en spanning. Het geeft soms de impuls om maar snel een keuze te maken, en soms ook de verkeerde. De onrust moet geaccepteerd worden en toegelaten worden om uit die onrust te komen. Fase 3: vrij uit onderzoeken naar alle opleidingen, zonder gelijk een keuze te maken. Fase 4: vergelijkingen maken met de dingen die je gezien hebt met je verstand en met je gevoel, sfeer, werkomgeving, nader onderzoeken welke vakken er worden gegeven, kijk de boeken in. Een kritische noot hierbij is dat als de scholier nog niet de goede basis heeft om dit proces in te gaan, de informatie niet naar behoren opgenomen wordt door de scholier. Daar staat tegen over dat als een scholier intensief bezig is geweest met zich te oriënteren op verschillende opleidingen, zij vaker de goede keuze maken. Onderzoeksvraag: Draagt de informatievoorziening van de Hogeschool Utrecht bij aan het voorkomen van de uitval van eerstejaars studenten? Uit het onderzoek is gebleken dat de informatievoorziening van de Hogeschool Utrecht bijdraagt aan het voorkomen van uitval van eerstejaars studenten, het is echter zo dat de scholier in het studiekeuze proces een goede basis moet hebben om deze informatie naar behoren op te nemen. Oriënteren en het verzamelen van informatie is een belangrijke fase in het studiekeuze proces en als een scholier dat intensief heeft gedaan zal hij/zij ook eerder een geschikte keuze maken. Met deze kennis is het onderzoek zich gaan verschuiven naar de periode waarin studenten twijfels kunnen krijgen over hun studiekeuze. Uit de gesprekken die zijn gehouden op de open dag van de Hogeschool Utrecht faculteit Communicatie en Journalistiek is gebleken dat de scholieren/studenten behoefte hebben aan begeleiding en ondersteuning in de studieloopbaan. Zie ook afbeelding 3. 19

Afbeelding 3.

20

Concept De „Studie Coach‟ is een webapplicatie die de student ondersteund tijdens zijn studie proces, het is de digitale lijn tussen student en Studieloopbaan begeleider (hierna benoemd als SLB‟er). Met de „Studie Coach‟ zal de communicatie tussen SLB‟er en student beter worden. Door middel van de „Studie Coach‟ zal de informatie van de student ook centraler verzameld worden. Het voordeel van deze methode is dat de informatie beter van SLB‟er naar de volgende SLB‟er overgedragen kan worden. Hierdoor hoeft de student niet elke keer opnieuw zijn verhaal opnieuw te vertellen. Daarnaast heeft elke opleiding heeft bepaalde kerncompetenties. Tijdens de opleiding werken studenten aan deze kerncompetenties. Via de „Studie Coach‟ kunnen deze kerncompetenties die gericht zijn op de gehele opleiding, digitaal documenteren. De „Studie Coach‟ helpt de student overzicht te houden van zijn competenties en een overizicht krijgen in hoe ver hij is met het behalen van deze competenties. De SLB‟er kan feedback geven op de ontwikkeling van de student. Binnen de „Studie Coach‟ is er ook een mogelijkheid voor de student en de SLB‟er om afspraken met elkaar te maken. De agenda‟s van beide partijen worden met elkaar vergeleken en vrije ruimtes worden getoond.

Wireframes Op basis van het concept zijn er diverse wireframes opgesteld, waarmee we met de doelgroep een usability test hebben afgenomen. Deze wireframes zijn een eerste visualisatie van het concept. Zie Bijlage 8 voor een grotere weergave van de afbeeldingen. Home-pagina

Afspraken-pagina

21

Agenda-pagina

Agenda-pagina 2

Competentie-pagina

Inbox-pagina

22

Usability test Aan de hand van een van tevoren opgestelde takenlijst moesten de participanten de wireframes van het prototype doorlopen. De takenlijst bestond uit negen vragen/taken, die de participant moest uitvoeren. Hierbij werd aan de participant gevraagd om hardop te denken en aan te wijzen waar deze op het scherm zou klikken. Het gehele instrument en de antwoorden zijn te vinden in Bijlage 8.

Uitkomsten usability test Demografische gegevens Geslacht

Leeftijd

Niveau

Huidige opleiding

Participant 1

Vrouw

18

MBO

ROC Sociaal Cultureel Werk

Participant 2

Man

20

MBO

ROC Audiovisuele Producties

Participant 3

Man

21

HBO

HU Culturele en Maatschappelijke Vorming

Participant 4

Man

17

MBO

ROC Bedrijfsadministratie

Participant 5

Vrouw

19

MBO

ROC Audiovisuele Producties

Participant 6

Man

21

MBO

ROC Multimedia Audiovisueel

Usability Resultaten NA = Niet aanwezig. Deze vraag is niet aan de desbetreffende participant gesteld. 1. Je wilt weten of er nieuws is over je faculteit, waar kan je dat vinden? Participant 1

- Participant klikt gelijk de correcte link aan „Nieuws over de faculteit‟.

Participant 2

- Participant zoekt in het menu naar de knop „Nieuws‟. - Participant ziet de nieuws-box op de home-pagina. - Participant klikt op de correcte link „Nieuws over de faculteit‟.

Participant 3

- Participant zoekt in het menu naar de knop „Nieuws‟. - Participant ziet de nieuws-box op de home-pagina. - Participant klikt op de correcte link „Nieuws over de faculteit‟.

Participant 4

- Participant zoekt in het menu naar de knop „Nieuws‟. - Participant ziet de nieuws-box op de home-pagina. - Participant klikt op de correcte link „Nieuws over de faculteit‟.

23

Participant 5

- Participant geeft aan dat het mogelijk onder „Inbox‟ zou kunnen staan. - Participant ziet het dan in de nieuws-box staan. - Participant klikt op de correcte link „Nieuws over de faculteit‟.

Participant 6

- Participant scant het scherm. - Participant klikt op de correcte link „Nieuws over de faculteit‟.

2. Je moet een eerste afspraak maken met je SLB’er, kijk wanneer hij/zij tijd heeft voor een afspraak. Participant 1

- Participant weet niet precies het verschil tussen „Agenda‟ en „Afspraak‟ en vraagt om verduidelijking. - Na verduidelijking klikt de participant op „Afspraak‟.

Participant 2

- Participant klikt op „Afspraak‟.

Participant 3

- Participant klikt op „Afspraak‟.

Participant 4

- Participant klikt op „Afspraak‟.

Participant 5

NA

Participant 6

- Participant twijfelt tussen „Agenda‟ en „Afspraak‟. - Participant klikt op „Agenda‟. - Participant bemerkt dat dit zijn eigen agenda is. - Participant klikt op „Afspraken‟.

3. Je wil op 10 maart om 12.00 uur een afspraak maken met je SLB’er, hoe doe je dit? Participant 1

- Participant klikt op de afspraak-pagina op de correcte link.

Participant 2

- Participant klikt op de afspraak-pagina op de correcte link.

Participant 3

- Participant ziet de agenda van de SLB‟er. - Participant ziet de ingeroosterde SLB-tijd. - Participant klikt op de afspraak-pagina op de correcte link.

Participant 4

- Participant klikt op de afspraak-pagina op de correcte link.

Participant 5

NA

Participant 6

- Participant geeft aan dat de gevraagde tijd, om de afspraak te maken, mogelijk is.

24

- Participant geeft aan dat hij de afspraak in zijn agenda zou zetten, en contact zou opnemen met zijn SLB‟er. [Onderzoekster geeft aan dat er nog geen scherm gemaakt is dat hierna zal volgen, zij legt uit dat er een nieuw venster zal verschijnen waarin de mogelijkheid bestaat om de afspraak te maken en bevestigen.] 4. Je wil weten of de afspraak in je eigen agenda staat, hoe doe je dit? Participant 1

- Participant klikt op „Agenda‟ en geeft aan dat de gemaakte afspraak in de agenda staat.

Participant 2

- Participant klikt op „Agenda‟ en geeft aan dat de gemaakte afspraak in de agenda staat.

Participant 3

- Participant klikt op „Agenda‟ en geeft aan dat de gemaakte afspraak in de agenda staat.

Participant 4

- Participant klikt op „Agenda‟ en geeft aan dat de gemaakte afspraak in de agenda staat.

Participant 5

NA

Participant 6

- Participant klikt op „Agenda‟ en geeft aan dat de gemaakte afspraak in de agenda staat.

5. Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant 1

NA

Participant 2

- Participant wil op de home-knop in zijn browser klikken, maar realiseert zich dat dit niet zou werken. - Participant klikt op het HU logo.

Participant 3

- Participant is even stil. - Participant klikt op de foto van de SLB‟er.

Participant 4

- Participant geeft aan niet te weten waar hij zou moeten klikken. - Participant klikt op de foto van de SLB‟er.

Participant 5

- Participant moet even nadenken. - Participant klikt op „Inbox‟.

Participant 6

- Participant geeft aan dat deze op „vorige‟ zou klikken. - Participant is even stil. - Participant klikt op de foto van de SLB‟er.

6. Je hebt in de les een product gemaakt dat aansluit bij je competenties, vul je bewijsvoering bij je competenties in. 25

Participant 1

- Participant klikt op „Competenties‟. - Participant klikt op het input-veld naast „bewijsvoering‟.

Participant 2

- Participant klikt op „Competenties‟. - Participant klikt op het input-veld naast „bewijsvoering‟.

Participant 3

- Participant klikt op „Competenties‟. - Participant klikt op het input-veld naast „bewijsvoering‟.

Participant 4

- Participant klikt op „Competenties‟. - Participant klikt op het input-veld naast „bewijsvoering‟.

Participant 5

- Participant twijfelt tussen „Competenties‟ en „Afspraken‟. - Participant klikt op „Competenties‟. - Participant klikt op het input-veld naast „bewijsvoering‟.

Participant 6

- Participant klikt op „Competenties‟. - Participant klikt op het input-veld naast „bewijsvoering‟.

7. Je hebt een vraag over je competenties en deze wil je vragen aan je SLB’er, hoe zou jij dat aanpakken? Participant 1

- Participant klikt op „Inbox‟ en geeft aan “Het lijkt me dat je hiermee een mailtje kan sturen.” - Participant klikt op het input-veld en klikt daarna op „Verzenden‟.

Participant 2

- Participant klikt op „Afspraken‟. - Participant geeft aan dat hij graag persoonlijk contact hierover zou hebben met zijn SLB‟er. - Participant krijgt uitleg over de mogelijkheid om een bericht naar de SLB‟er te sturen. - Participant zoekt de knop „Mail‟. - Participant klikt op de link „Nieuws over de opleiding‟. - Participant wordt gewezen op „Inbox‟. - Participant geeft aan dat hij hier niet aan gedacht had. - Participant klikt op „Inbox‟. - Participant klikt op het input-veld. - Participant geeft aan dat hij persoonlijk contact prettiger zou vinden.

Participant 3

- Participant ziet de inbox-container. - Participant verbaast zich er over dat hier geen input-veld is. - Participant klikt op de inbox-container. - Participant klikt op het input-veld en klikt daarna op „Verzenden‟.

Participant 4

NA

Participant 5

NA

Participant

- Participant geeft aan dat hij niet zeker weet of hij met de „Inbox‟ ook berichten

26

6

kan sturen. - Participant klikt op „Inbox‟. - Participant klikt op het input-veld en klikt daarna op „Verzenden‟.

8. Je wil weten wanneer de deadline en het tentamen voor vak 1 is, zoek deze data op. Participant 1

- Participant weet niet precies het verschil tussen Agenda en Afspraken. - Na verduidelijking klikt de participant op Agenda. - Participant ziet de data voor de deadline en het tentamen voor vak 1.

Participant 2

- Participant klikt op „Agenda‟. - Participant klikt direct op de correcte data in de „Agenda‟-pagina.

Participant 3

- Participant klikt op „Agenda‟. - Participant klikt direct op de correcte data in de „Agenda‟-pagina.

Participant 4

- Participant klikt op „Agenda‟. - Participant klikt direct op de correcte data in de „Agenda‟-pagina.

Participant 5

- Participant klikt op „Agenda‟. - Participant klikt direct op de correcte data in de „Agenda‟-pagina.

Participant 6

- Participant klikt op „Afspraken‟. - Participant geeft aan dat hij het niet bij „Afspraken‟ kan vinden. - Participant klikt op „Agenda‟. - Participant klikt op de correcte data in de „Agenda‟-pagina.

9. Je bent klaar met de “Studie Coach” , log jezelf uit. Participant 1

- Participant klikt op „Uitloggen‟.

Participant 2

- Participant klikt op „Uitloggen‟.

Participant 3

- Participant klikt op „Uitloggen‟.

Participant 4

- Participant klikt op „Uitloggen‟.

Participant 5

- Participant klikt op „Uitloggen‟.

Participant 6

- Participant klikt op „Uitloggen‟.

Inzichten en Aanbevelingen op basis van de usability test Hier volgen de belangrijkste inzichten en aanbevelingen die op basis van de usability test naar voren zijn gekomen. 1. Je wilt weten of er nieuws is over je faculteit, waar kan je dat vinden? Inzichten: De participanten konden niet allemaal direct de correcte link „Nieuws over de faculteit vinden‟. Nadat zij de pagina gescand hadden, konden ze de correcte link wel vinden. Aanbevelingen: Mogelijk een extra button met „Nieuws‟ in de navigatie. 27

2. Je moet een eerste afspraak maken met je SLB’er, kijk wanneer hij/zij tijd heeft voor een afspraak. Inzichten: Twee van de participanten hadden moeite met het verschil tussen de begrippen „Agenda‟ en „Afspraak. Drie van de participanten koos gelijk voor de correcte link „Afspraak‟. Aanbevelingen: De termen „Agenda‟ en „Afspraak‟ zouden geconcretiseerd kunnen worden door bijvoorbeeld „Mijn agenda‟ en „Afspraak maken‟, waardoor hier mogelijk geen onduidelijkheid meer ontstaat. 3. Je wil op 10 maart om 12.00 uur een afspraak maken met je SLB’er, hoe doe je dit? Inzichten: Op het moment dat de participanten aangekomen waren op de „Afspraken‟-pagina, hadden zij geen moeite met de datum/tijd te vinden voor de te maken afspraak. Een enkele participant gaf aan dat deze de afspraak in zijn agenda zou willen zetten en contact op zou willen nemen met zijn SLB‟er. Aanbevelingen: Op het moment van de usability test was er nog geen vervolg-pagina waar de afspraak daadwerkelijk gemaakt en bevestigd kon worden. Daarom kan hier nog geen aanbeveling over gegeven worden en moet dit verder worden getest. 4. Je wil weten of de afspraak in je eigen agenda staat, hoe doe je dit? Inzichten: Geen van de participanten heeft moeite met deze vraag. Allen kijken in de „Agenda‟ en bevestigen dat daar de gemaakte afspraak aanwezig is. Aanbevelingen: Geen. 5. Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Inzichten: Alle participanten hadden moeite met het terug geraken op de home-pagina. Zij gaven aan dat ze op het HU logo zouden klikken, op de foto van de SLB‟er zouden klikken, of via de browser naar de vorige pagina zouden gaan. Aanbevelingen: Een home-button in de navigatie is een absolute noodzaak. Daarnaast zou de foto van de SLB‟er of het HU logo als “onzichtbare” home-button kunnen fungeren. 6. Je hebt in de les een product gemaakt dat aansluit bij je competenties, vul je bewijsvoering bij je competenties in. Inzichten: Een enkele participant twijfelde tussen „Competenties‟ en „Afspraken‟. Alle andere participanten hadden geen moeite met het vinden van de „Competenties‟ en het invoeren van de bewijsvoering in het input-veld. Aanbevelingen: Mogelijk zou de term „Competenties‟ geconcretiseerd kunnen worden, maar omdat slechts een enkele participant hier moeite mee had, heeft dit geen hoge prioriteit. 7. Je hebt een vraag over je competenties en deze wil je vragen aan je SLB’er, hoe zou jij dat aanpakken? Inzichten: Diverse participanten geven aan dat zij moeite hebben met de term „Inbox‟, zij weten niet zeker of ze hier ook een bericht kunnen sturen. Op het moment dat zij op de „Inbox‟-pagina zijn hebben zij geen moeite met het sturen van het bericht. Een enkele participant geeft aan dat hij hier liever persoonlijk contact zou willen met zijn SLB‟er.

28

Aanbevelingen: De term „Inbox‟ zou herzien kunnen worden, aangezien de participanten hier moeite mee hadden. Deze zou bijvoorbeeld veranderd kunnen worden in „Berichten‟. 8. Je wil weten wanneer de deadline en het tentamen voor vak 1 is, zoek deze data op. Inzichten: Twee van de participanten hadden moeite met het verschil tussen „Afspraken‟ en „Agenda‟. Toen zij op de „Agenda‟ terecht kwamen zagen zij wel de correcte data. De andere participanten ondervonden geen problemen bij het zoeken naar de deadline en het tentamen van vak 1. Aanbevelingen: De termen „Agenda‟ en „Afspraak‟ zouden geconcretiseerd kunnen worden door bijvoorbeeld „Mijn agenda‟ en „Afspraak maken‟, waardoor hier mogelijk geen onduidelijkheid meer ontstaat. 9. Je bent klaar met de “Studie Coach” , log jezelf uit. Inzichten: Participanten hadden geen moeite met het uitloggen van de „Studie Coach‟. Aanbeveling: Geen.

29

Aanbevelingen Vanuit de inzichten die zijn verkregen tijdens het onderzoek en de daar opvolgende usability test met het low-fidelity prototype, kunnen er aanbevelingen worden gemaakt op verschillende niveaus. De niveaus zullen opgedeeld worden op micro, meso en marco niveau. De aanbevelingen op micro niveau zijn de aanbevelingen waar de minste tijd en energie in gaat zitten. Op een meso niveau zal er eerst meer onderzoek moeten worden gedaan om weer nieuwe inzichten te krijgen die leiden tot een beter product. De aanbevelingen op marco niveau zullen betrekking hebben op onderzoek dat het product zal verbreden, zodat het door verschillende doelgroepen te gebruiken is. Mirco Op micro niveau is het van belang dat de web-applicatie geoptimaliseerd wordt. De belangrijkste punten die bij de usability test naar voren kwamen waren: Hoge prioriteit - een home-button; - concretisering van termen zoals „agenda‟ en „afspraken‟, dit zou kunnen veranderd worden in „mijn agenda‟ en „afspraak maken‟; - Een extra pagina maken waarin een afspraak gemaakt kan worden, deze was nog niet aanwezig tijdens de eerste usability test en zal nog getest moeten worden; - Verduidelijking van de term „Inbox‟, er moet meer onderzoek gedaan worden naar wat deze inbox precies zal inhouden. Deze term zou mogelijk veranderd kunnen worden in „Berichten‟. Lage prioriteit - Een extra button in de navigatie voor „Nieuws‟, hoewel er verder onderzoek gedaan moet worden naar de inhoud van deze button; Daarnaast is het van belang dat de web-applicatie nog verschillende iteraties doormaakt voordat deze ontwikkeld kan worden. Zo moeten bovengenoemde veranderingen doorgevoerd worden, maar daarnaast is het noodzaak om de applicatie verder te visualiseren en ook deze te testen met de doelgroep. Meso Op meso niveau zal er meer onderzoek moeten worden gedaan naar de SLB‟er en zijn werk. Hoe verloopt het contact tussen de SLB‟er en de studenten, wat zijn de wensen en verwachtingen die een SLB‟er heeft bij zijn begeleiding van de student. Met deze vragen moeten we duidelijkheid krijgen in het functioneren van de SLB‟er en de manier waarop de „Studie Coach‟ ondersteuning kan bieden aan het werk van de SLB‟er. Hierop aansluitend zou er een tweede applicatie moeten worden ontworpen met andere functionaliteiten voor de SLB‟er. Deze moet afgestemd worden op de wensen en verwachtingen van de SLB‟er die aan de hand van het onderzoek naar voren zijn gekomen.

30

Deze resultaten zijn belangrijk voordat er een high fidelity prototype gemaakt kan worden. Omdat deze applicatie vanuit beide kanten getest moet worden. Hierbij is een onderzoek onder SLB‟ers essentieel. Macro Het onderzoek dat is uitgevoerd voor de „Studie Coach‟ is vooral gericht op het onderwijs aan de Faculteit Communicatie & Journalistiek. Waar het onderzoek is begonnen bij de communicatie afdeling van de Hogeschool Utrecht, is het onderzoek steeds specifieker gericht geworden op de Faculteit Communicatie & Journalistiek. Op macro niveau zal er onderzoek moeten worden gedaan naar alle faculteiten van de Hogeschool Utrecht. Op welke manier deze functioneren en onderzoek doen naar de mogelijkheden van het invoeren van het intake assessment. Zo zou de „Studie Coach‟ ook hier een ondersteunende functie kunnen hebben.

31

Limitaties Voordat de „Studie Coach‟ een volwaardig product kan worden die student en SLB‟er ondersteund in de communicatie, het leerproces en de begeleiding, zal er meer onderzoek moeten worden gedaan. De resultaten uit dit onderzoek zijn gebaseerd op gesprekken met stakeholders en toekomstige studenten. Hierbij is geen rekening gehouden met de wensen en verwachtingen van de SLB‟er zijn. Tijdens het verwerken van de resultaten werd de rol van de SLB‟er steeds duidelijker. De SLB‟er begeleid de student tijdens zijn leerproces en is hierbij het meest betrokken. Daardoor is het belangrijk dat er meer onderzoek wordt gedaan naar de rol van de SLB‟er. Ook het onderzoek onder toekomstige studenten is niet volledig. Tijdens het onderzoek zijn er tijdens de open dag van de Hogeschool Utrecht op de faculteit Communicatie en Journalistiek interviews afgenomen met toekomstige studenten. Onder deze studenten bevonden zich weinig studenten die een MBO hadden afgerond. Daarnaast waren er geen studenten die tijdens de HBO opleiding gestopt waren. Voor een totaal beeld van alle doelgroepen zou het interessant zijn om ook deze groepen studenten te onderzoeken. Er zal een tweede iteratie moeten komen waarin de resultaten uit de eerste usability test verwerkt kunnen worden in de frameworks. Ook zal in deze zelfde periode onderzoek moeten worden gedaan naar de SLB‟er. Deze resultaten zouden meteen verwerkt kunnen worden in de tweede iteratie. Deze tweede iteratie zou getest kunnen worden met studenten die zich nu in het eerste jaar van hun studie bevinden.

32

Referenties ¹. Osterwalder, A., Pigneur, Y. (2010/13 juli). Business Model Canvas. Binnengehaald 13 februari 2012, van http://www.businessmodelgeneration.com/canvas. ². Goodwin, K. (2009). Designing for the digital age; How to create human-centered products and services. Indianapolis: Wiley Publishing. ³. Skid Notermans is op 6 maart 2012 naar de Community Challenge van Hyper Island bij AKQA in Amsterdam geweest, daar hebben zij concepten bedacht via een methode waarbij je met je insights in de breedste zin ideeën gaat bedenken en opschrijven en vanuit daar gaat convergeren naar één of meerdere concepten. ⁴ . Stickdorn, M., Schneider, J. (2011). This is service design thinking. Hoboken: John Wiley & Sons. ⁵ . HBO raad, afdeling Informatie & Communicatie. (2011). HBO-raad. Binnengehaald 10 februari 2012, van http://www.hbo-raad.nl/.

33

Bijlage 1 Business model canvas Op de hogescholen is er veel uitval van studenten, hoe kunnen wij de experience verbeteren zodat de uitval op hogescholen minder is. Building Blocks Customer Segments Bedrijfsleven Studenten (mbo-doorstroom, van het middelbaar, uit het bedrijfsleven, international) Ouders (indirect, staan achter de student) De staat Channels Websites Open dagen Contact uren met studenten Via Via informatie ( vrienden- zij gaat dus ik ga ook/ ouders- willen graag dat je een bepaalde richting op gaat) Studie Advies Bureaus Decaan Voorlichtingscampagnes Middelbare voorlichtingscampagne Customer Relationships Customer Segments Studenten willen een diploma die hun voorbereid op het bedrijfsleven Staat: kosten onderwijs blijven stijgen, die kosten moeten lager Studenten willen goed onderwijs dat past bij de tijd waarin ze leven De staat wil meer hoog opgeleiden Hogere slagingspercentages op Europees niveau zodat de kennis economie in staat blijft Studenten willen kennis vergaren, is een professionele relatie ongoing tot afstuderen Value Propositions Kennis & Visie Leuke tijd op school Meer kennis voor de kennis economie Meer innovatie ideeën uit Nederland “hoog”opgeleide mensen voor de samenleving Competentie ontwikkeling Diploma Hoger salaris -> Meer belasting omdat hoogopgeleiden een hoger salaris hebben Key Resources Docenten Organisatie Structuur Gebouwen Faciliteiten Data Kennis 34

Communicatie met bedrijfsleven Key Activities Voorlichting Onderwijs Klaarmaken voor de maatschappij Kennis die aansluit op het werkveld Marketing Innovatie Key Partners Alumni Bedrijfsleven Studie keuze centra Bestuur Leraren Middelbaar onderwijs Studenten De Staat Revenue streams Staat: stelt geld voor studenten beschikbaar waardoor studeren aantrekkelijk wordt Studenten betalen bepaald bedrag voor kwalitatief onderwijs (collegegeld) Staat betaald op dit moment voor gemiddeld onderwijs & verwacht hogere kwaliteit Staat betaald subsidies voor scholen berekend op het aantal aanmeldingen van studenten en het afstudeer percentage Cost Structure Marketing Innovatie Docenten Gebouwen Faciliteiten Kortingen door studenten uitval

35

Bijlage 2 Marketing communicatie van de HU Introductie van geïnterviewde Naam: Leeftijd: - Welke rol speel je binnen de marketing & communicatie afdeling? - Wat heb je gedaan voor je deze functie bekleedde? - Welke opleiding heb je gevolgd? Algemeen - Voor wie worden de marketing en communicatie plannen geschreven? - Wie hebben een beslissende rol in het maken van de marketing en communicatie plannen? - Wat is de rol van het marketing en communicatie afdeling in de communicatie van de hogeschool naar nieuwe studenten toe? - Wordt er gekeken naar hoe andere hogere scholen communiceren? Heeft dit invloed op de keuzes die bij de hogeschool worden gemaakt? - Op welke manier worden middelbare scholen betrokken in de communicatie over studies die op de HU gegeven worden? - Heeft de communicatie afdeling van de HU ook contact met decanen? - Wat verkrijgt de HU uit dit contact? Studenten - Als je de studenten mag beschrijven als doelgroep hoe worden de studenten dan beschreven? - Is er een verschil in het benaderen van/ communiceren naar toekomstige studenten en studenten die van opleiding wisselen? - Zou je kunnen beschrijven hoe er naar een toekomstige student of studenten die van opleiding wisselen wordt gecommuniceerd/hoe een student benadert wordt. - Wordt er aan doelgroep onderzoek naar studenten gedaan? Worden studenten verdeeld in verschillende segmenten? - Zijn er bepaalde keuzes in de communicatie die gemaakt worden om de student over te halen een opleiding te volgen? - Speelt geld een rol in het benaderen van toekomstige studenten? Over de school en het systeem - Communiceert de hoge school in totaal een bepaalde boodschap of wordt deze per faculteit bepaald? - Zijn er bepaalde theorieën die gebruikt worden om de boodschappen te communiceren? Introductie van geïnterviewde Naam: Lonneke van Rooy Leeftijd: 31 jaar Welke rol speel je binnen de marketing & communicatie afdeling? Werkt in het marketing beleids team, zorgt voor de coordinatie van de bachelor werving Wat heb je gedaan voor je deze functie bekleedde? internationale werving van de HU Welke opleiding heb je gevolgd? 36

Bedrijfscommunicatie aan de universiteit van nijmegen. Algemeen Voor wie worden de marketing en communicatie plannen geschreven? 60 fte werken er op de marketing en communicatie, op oudenoord een centraal team daarnaast zitten er op de faculteiten ook nog verschillende mensen. Er is een marketing beleids team een communicatie beleids team, een communicatie team voor de HU diensten (staf diensten) webteam, huisstijl team, evenementen team (open dagen, sneak previews, meeloop dagen) nieuws en redactie team(voor de teksten en nieuwsberichten) elke locatie heeft één strategisch marketing communicatie adviseur die weet wat er in de faculteit speelt en soms schrijft die persoon zelf het marketing en communicatie plan en soms wordt dat gedelegeerd naar iemand die binnen de faculteit kennis heeft over de zaken. De plannen die worden geschreven vinden vaak op locatie plaats. Wie hebben een beslissende rol in het maken van de marketing en communicatie plannen? hangt er van af wie het maakt maar de strategisch adviseur en de managers bepalen of het uitgevoerd wordt, en het hangt er van af of het past binnen de strategie van de HU. eigenlijk moet alles aansluiten bij de visie die de HU heeft en als je je plan niet kan terugkoppelen aan die visie dan kan het ook niet uitgevoerd worden. Visie van de HU staat op de website, kernwaarden en speerpunten: nu is heel belangrijk om onderwijs te verbeteren, kwaliteit in onderwijs en niet in alles er omheen. internationalisering, en focus op europees en internationale uitstraling om diploma‟s een internationale waarde te geven. Wat is de rol van het marketing en communicatie afdeling in de communicatie van de hogeschool naar nieuwe studenten toe? grote rol, vooral richting aankomende student. Marketing richt zich vooral op aankomende studenten en communicatie richt zich vooral op de interne communicatie (studenten communicatie/staf communicatie) Naar aankomende studenten vanuit marketing een nauwe samenwerking met de student service desk Wordt er gekeken naar hoe andere hogere scholen communiceren? Heeft dit invloed op de keuzes die bij de hogeschool worden gemaakt? Jazeker er wordt vergeleken met andere hogescholen en er zijn overleg groepen om kennis met elkaar te delen en elkaar te inspireren. bijvoorbeeld op het gebied op social media. Van elkaar leren!! je bent zowel concurrent als collega, kijk maar naar de universiteit utrecht Op welke manier worden middelbare scholen betrokken in de communicatie over studies die op de HU gegeven worden? Heeft de communicatie afdeling van de HU ook contact met decanen ? Wat verkrijgt de HU uit dit contact? Account managers die hebben contact met de decanen en elk jaar worden het hele jaar door de middelbare scholen bezocht om te bespreken hoe de afgeleverde scholier het op de HU doet en we kijken per school naar percentages van studenten die het eerste jaar halen of de 4 jaar hebben volbracht om te vergelijken en te kijken welke middelbare scholen het goed doen en slecht doen. Er is een decanenkring waarin overleg plaats vind om de overgang van middelbare school naar hogeschool goed te laten aansluiten. Ontwikkeling van tests, studiekeuzetest aanpassen, studieloopbaan orientatie op middelbare school aanpassen? gebeurt ook MBO. werkt wel twee richtingen uit maar grootste gedeelte uit HU want die brengen de informatie en nieuws over opleidingen, we zorgen dat decanen op de hoogte zijn van wat er speelt binnen het 37

onderwijs en de ontwikkelingen in onze hogeschool, zodat zij dat aan scholieren kunnen uitleggen. klassikale voorlichting door studenten van de HU en student service desk staat op informatie markten. Studenten Als je de studenten mag beschrijven als doelgroep hoe worden de studenten dan beschreven? Is er een verschil in het benaderen van/ communiceren naar toekomstige studenten en studenten die van opleiding wisselen? (Zou je kunnen beschrijven hoe er naar een toekomstige student of studenten die van opleiding wisselen wordt gecommuniceerd/hoe een student benadert wordt. doorvragen) Wij weten heel duidelijk wie onze aankomende studenten zijn en het is veel moeilijk om te weten wie er switcht omdat dat een proces is wat in hun hoofd afspeelt. we hebben een CRM systeem dat bijhoudt wat iemand doet bij de HU, brochure aanvragen, opgeven voor open dag, meeloopdag, sneak preview. scholieren geven aan op welke middelbare school ze zitten en waneer ze verwachten hun diploma te halen, die kunnen we zeer nauwgezet volgen en we weten dat dat een redelijk homogene groep is van middelbare scholieren met een havo of vwo diploma. MBOers is al veel moeilijker want je hebt scholieren die gelijk doorstuderen/eerst gaan werken en er bij studeren/werken en dan later weer studeren. groep die al bij ons studeert en ergens overwegen om te gaan veranderen, die groep is veel moeilijker te vinden want dat proces speelt zich veel meer af in het hoofd, er is wel een centrum studie keuze om ze te adviseren en workshops te volgen. advies is heel neutraal. Wordt er aan doelgroep onderzoek naar studenten gedaan? Worden studenten verdeeld in verschillende segmenten? ja veel onderzoek daar naar. onderzoek onder MBO en middelbaar met hoe orienteer je je op een vervolg studie ( hoe gaat dat studiekeuze proces) en dat proces dat daar uit kwam heeft de HU de communicatie op afgestemd. bijv: - begin bij profiel keuze op middelbare (weinig bemoeienis van HU, zijn wel profiel filmpjes met opties) - heel breed orienteren( wat vind ik leuk, wat kan ik, wat vinden vrienden en ouders) algemene gidsen bestellen, websites bezoeken, gesprekken met decanen (algemene communicatie, communiceren van themas) - dan richtingen orienteren, scholieren weten vaak eerst waar ze willen studeren, naar 1 of 2 plekken naar open dag, op de open dag worden de verschillen tussen de opleidingen uitgelegd, handjevol met opleidingen die ze interesseren, dan kan een meeloop dag of sneak preview volgen (realistischere weergave) - op basis daarvan maakt een scholier een keuze dan is er een brochure met wat de opleiding inhoudt en gaat nadenken of dat de keuze echt wordt, ga ik dit 4 jaar doen? Onderzoek uit 2008, wordt tussendoor getoetst in kleiner verband, klopt dit nog? Meer marktonderzoek, studenten die dit proces verlopen is het rendement hoger? werkt de studiekeuzetest? hoe kunnen we dat verbeteren? blijkt uit cijfers dat scholieren die zich beter orienteren een betere keuze maken. wat het precieze effect is weten we nog niet zo goed want met sommige dingen zijn we nog niet lang genoeg bezig (sneak preview, CRM systeem) Zijn er bepaalde keuzes in de communicatie die gemaakt worden om de student over te halen een opleiding te volgen? Nee, niet overhalen. Zeker sinds de focus op kwaliteit ligt hebben we liever minder studenten en goed onderwijs. We zijn al behoorlijk groot en we willen nu alleen maar kwalitatieve studenten. kwaliteit werven. Door zoveel mogelijk voorlichtingsactiviteiten, intake gesprekken waar nog een gesprek met opleiding is (gebeurt vaak met studenten die niet georienteerd hebben) verifiëren 38

of de scholier wel het goede beeld heeft van de opleiding en als dat niet zo is wordt de scholier geholpen naar de goede opleiding. Opleiding mag niet selecteren, dus moet voorzichtig daar mee zijn. dus niet gebaseerd op cijfers maar op motivatie van de scholier. Motivatie is heel moeilijk te begrijpen maar speelt een hele grote rol. is bijvoorbeeld een moeilijk punt bij autochtone studenten, die kiezen veel voor status (Economie bijv.) maar hebben daar geen motivatie voor. Waar de hogeschool in de toekomst heel erg op moet letten: waar de studenten uitval het hoogst is en dat is bij de opleidingen die breed georienteerd zijn, vaag in het begin wat je gaat doen (MER, commerciele economie) wat er op de website staat is gewoon wat het verhaal is, wordt niets aan gesleuteld, wat daarin staat is ook hoe het gebeurt, geen marketing praatjes. Speelt geld een rol in het benaderen van toekomstige studenten? ja natuurlijk, je hebt een potje en dat is gebaseerd op het aantal afgestudeerden, en voor de studenten die het niet halen krijg je niets voor. Hu wil met dat geld goede docenten, beter voorzieningen, osiris en andere organisaties. kwalitatieve studenten verbeteren ook het onderwijs. om deze te filteren is ook het negatief bindend studieadvies ingevoerd, is landelijk opgelegd van uit de overheid. die verplichten ons som om dingen te doen: voorbeeld over die brochure die nu wordt gemaakt als bijsluiter, met allerlei percentages en cijfers. Hoe maken we het studiesucces waar (binnen 4 jaar afstuderen)? Over de school en het systeem Communiceert de hoge school in totaal een bepaalde boodschap of wordt deze per faculteit bepaald? Zijn er verschillen tussen de verschillende faculteiten in de manier waarop er gecommuniceerd wordt met toekomstige studenten. (zo ja , op welke manier verschillen ze dan?) (past heel erg bij de vorige vraag dus bij de vorige vraag daar misschien meer op doorvragen) marketing en communicatie werkt voor de opleidingen en faculteiten, zij kunnen die niks opleggen dus opleidingen en faculteiten trekken soms hun eigen plan. Als er dus vanuit een opleiding wordt besloten dat die veel studenten willen krijgen doet Marketing en communicatie daar niks aan. Of als opleidingen minder populair worden gaan ze naar marketing communicatie toe met de vraag: wat gaan jullie daar aan doen? Scheelt heel erg per faculteit, bij voorbeeld economie en management willen overal numerus fixus omdat er te veel leerlingen kwamen dat de kwaliteit daar onder leed. willen kwalitatief onderwijs bieden. er is een Hu breed beleid maar je moet heel goed kijken naar specifieke situaties. bij FNT wordt gekeken naar hoe de faculteit gepromoot kan worden (meisjes aanspreken) bij andere faculteiten worden meer opleidingen gepromoot. Opleiding bepaald dat er wat gaat gebeuren, soms word dan marketing en communicatie in geschakeld en ook doet de opleiding het zelf. Met het advies van marketing communicatie hoeft de opleiding niets te doen, het is een advies, als zij het anders willen gebeurt dat. Zijn er bepaalde theorieën die gebruikt worden om de boodschappen te communiceren? communicatie modellen: intern: trap van Quirke. heel theoretisch. extern niet specifiek gebruik gemaakt van bepaalde modellen, is ook heel onpersoonlijk. strategie is vooral gericht op gesprekken met scholieren, onderzoek naar hoe de scholier zich orienteerd, maar ook veel bij jezelf na gaan. we hebben een maatschappelijke verantwoording we zijn niet zo commercieel als die modellen.

39

Bijlage 3 Interview Uitval van Studenten - Deskundige Introductie geinterviewde Naam: Leeftijd: - Wat is uw rol binnen de HU? - Wat heb je gedaan voor dat je deze functie bekleedde? - Welke opleiding heeft u gevolgd hiervoor? Algemeen - Wat ben je aan het onderzoeken? - Waarom ben je dit aan het onderzoeken? - Wat is de hoofdvraag/onderzoeksvraag? - Wat is precies de reden dat dit onderzoek gestart is? - Heb je een hypothese van waaruit je werkt? - Op welke manier doe je dit onderzoek? - Wat zijn de belangrijkste resultaten uit het onderzoek tot nu toe? - Wat zijn opvallende zaken in het onderzoek? - Hoe gaan de resultaten van het onderzoek gebruikt worden? - Kijk je naar de informatie verschaffing op middelbare scholen en van de HU? En op welke manier? - Houden jullie ook contact met middelbare scholen, halen jullie daar ook informatie vandaan over de studenten? - Heb je het keuze proces van scholieren onderzocht? - Wat heeft de HU aan een onderzoek naar de uitval van studenten? - Zijn er nog meer onderzoeken naar de uitval van studenten binnen de HU? - Wat is er bijzonder aan dit onderzoek? Introductie geinterviewde Naam: Miriam Eleveld Leeftijd: 48 Wat is uw rol binnen de HU? Projectleider, van projecten die te maken hebben met instroom en uitval. Wat heb je gedaan voor dat je deze functie bekleedde? Ik was de opleidingsmanager bij de FEM, deeltijd. Welke opleiding heeft u gevolgd hiervoor? Ik ben op een hele rare manier terecht gekomen, ik kom uit de marketing hoek. Ik kom uit het bedrijfsleven en ben ooit overgestapt naar het onderwijs omdat me dat heel leuk was, en omdat het erg handig was met drie kinderen. En daar ben ik dus een beetje in door gegroeid en toen ben ik erg ziek geworden en kon ik daarna niet meer zoveel werken. Toen kreeg ik de baan van projectleider aangeboden. Het was niet echt een hele bewuste keuze, maar dat vind ik prima. Algemeen Wat ben je aan het onderzoeken? Waarom ben je dit aan het onderzoeken? Wat is de hoofdvraag/onderzoeksvraag? 40

We zijn bezig met een pilot, die heet intake assessment bij DC en BC. Die loopt dit hele jaar, maar vooruitlopend daarop en gebaseerd op de eerste ruwe resultaten is al besloten om intake assessment uit te rollen naar alle opleidingen, behalve journalistiek. Journalistiek niet omdat ze daar met nieuwe selectie toetsen gaan werken. (Wat houdt zo‟n intake assessment in?) Het is echt het maken van een assessment, daar zitten een aantal onderdelen in van persoonsgegevens, achtergrond gegevens tot echt competenties, capaciteiten, motivaties. En daarin wordt dus vooral gekeken naar de reden om de opleiding te doen, waar zitten eventuele deficiënties en wat kunnen wij als faculteit aanbieden. We hebben heel veel in huis. Dus die koppeling, het is een eerste kennismaking voor wat meer achtergrondinformatie over die student, die bijvoorbeeld de SLB‟er kan gebruiken. En het is, zoals we dat noemen, een „warm welkom‟. Het gevoel voor de student dat we hem echt belangrijk vinden, en daar aandacht en tijd en geld in steken. (Wat is precies de reden dat dit onderzoek gestart is?) Dat onderzoek is gestart door de FCJ, dus eigenlijk door de directeur van de FCJ omdat de uitval vrij hoog is. Binnen de hele FCJ ligt dat ongeveer op 50% en dat is zelfs iets hoger dan landelijk. Dus het was wel het idee van „we moeten wat‟, en een intake assessment zou daar aan kunnen helpen. (Waarom hebben jullie gekozen voor een intake assessment? Waren er ook andere opties?) Wellicht zijn die er, maar er is een psychologisch adviesbureau in de arm genomen NOA in Amsterdam en die hebben onderzoek gedaan, een literatuurstudie om te kijken wat überhaupt de redenen zijn dat iemand uitvalt, wat kun je daar met dat intake assessment aan doen? En dat was eigenlijk zo hoopgevend dat die richting is gekozen. Heb je een hypothese van waaruit je werkt? De hypothese is de hiermee de uitval verminderd kan worden, maar het is echt een pilot. Er is sowieso besloten we gaan een intake assessment doen. Dan is de helft van BC en DC studenten random opgeroepen, en de helft dus niet. Die twee worden tegen elkaar afgezet. En het is een proces dat nog loopt. Op welke manier doe je dit onderzoek? De manier is dus om bij een deel dit assessment wel te doen, en een deel niet. Een controle groep en een onderzoeksgroep. Wat zijn de belangrijkste resultaten uit het onderzoek tot nu toe? Dat studenten het leuk vinden om te doen, ze reageren er heel positief op. Ze vinden het ook zinnig, de meeste studenten hebben ook echt het gevoel dat er wat uit komt. Alhoewel de meeste wel roepen „maar ik heb niks meer over mezelf geleerd‟. Dus daar zit ook iets in van „ja, ja, ja, ik ken mezelf heus wel‟. Daar zit die dubbel dip. Ze hebben het allemaal ook wel ervaren als „goh, ik word gezien‟, dat warme. Maar helaas ebt dat gevoel in de eerste periode wel weg. Dus daar moeten wij wat mee. En verder kun je zien na periode A dat het gemiddelde cijfer iets hoger ligt bij de groep die een intake heeft gehad. Ongeveer 0,26%, niet echt veel maar het is pas één periode. En het gemiddelde aantal EC dat dan behaald is ligt ook hoger, 1,25 hoger. En dat is na één periode natuurlijk best wel wat. Je hoopt natuurlijk dat je daar wat mee kan. Wat zijn opvallende zaken in het onderzoek? Nou, niet echt cijfermatig. Je merkt dat SLB‟ers het niet allemaal direct zien zitten. Dus dat is ook een aandachtspunt. (Waarom is dat denk je?) Omdat ze zoiets hebben van „nou, is dat wel nodig? ik doe toch al een gesprek‟. En dat is dus 41

een aandachtspunt voor het uitrollen naar de andere opleidingen. Dat je met de SLB en het eerste jaar iets moet doen om het veel meer in te bedden en om te zorgen dat het succesvol is. Anders laat je gewoon een kans liggen denk ik. Dus daar ben ik nu mee bezig. Hoe gaan de resultaten van het onderzoek gebruikt worden? Er komt een rapport van NOA eind maart, na periode C en er komt een rapport in september/ oktober, als het jaar echt afgesloten is. Zodat je dan echt cijfers naast elkaar kan zien. (Kijk je naar de informatie verschaffing op middelbare scholen en van de HU? En op welke manier?) Houden jullie ook contact met middelbare scholen, halen jullie daar ook informatie vandaan over de studenten? Nee, eigenlijk alleen omgekeerd. We informeren decanen over hoe wij daarmee omgaan. En daar hoort bijvoorbeeld ook „kiesadvies-wijzer‟ bij, dat is ook nieuw om nieuwe scholieren beter bewust te maken van de keuze die ze gaan maken. En daar hoort dus intake assessment bij, dus we communiceren het wel. Maar we moeten natuurlijk iedereen toelaten die toelaatbaar is, dus in die zin kunnen wij er niet zo veel mee. (Weet je of decanen hier ook zelf mee bezig zijn?) Dat is heel wisselend per school. De ene school is er heel actief mee en de andere niet zo. Toen ik met de „kiesadvies-wijzer‟ de scholieren-panels ging doen, vond de ene school het geweldig en die levert echt scholieren aan en de ander heeft zoiets van „ja, nouja, ach‟. En daar heb je geen grip op denk ik. (Skid merkt op dat het vanuit de HU wel eenrichtingsverkeer is, en weinig beweging vanuit de andere kant). Nee, alhoewel er nu wel ongeveer 6 prefered suppliers zijn, er zijn echt een paar scholen in de omgeving waar contact mee is en daar zitten wel accountmanagers op. Je zou aannemen dat dat dus wat meer tweezijdig wordt. Maar daar weet ik niet het fijne van. (Betekend prefered supplier dat dat scholen zijn waarvan je graag scholieren zou zien? ) Ja. (En zegt dat wat over de kwaliteit van de scholieren?) Dat zou ik aannemen. Als je daar meer over zou willen weten dan zou je dat bij die accountmanagers kunnen navragen. Eentje heet Desiree Engel, dat is een accountmanger. Die zou je daar meer over kunnen vertellen. Heb je het keuze proces van scholieren onderzocht? Ja, maar dat zit niet zozeer in dit project. Dat zit veel meer in de „kiesadvies-wijzer‟, en landelijk gezien weten we dat met name internet een grote bron is, de hu-site, en toch ook decanen en het kringetje om de persoon heen. En daarom is de „kiesadvies-wijzer‟ ook ontwikkeld, om diegene die geinteresseerd zijn educatie op journalistiek, om die te helpen een keuze te maken. En die staat net sinds de tweede week van januari online, dus het is ook nog spannend hoe dat gaat uitpakken. Wat heeft de HU aan een onderzoek naar de uitval van studenten? Het gaat om het tegengaan van uitval van studenten. Deze resultaten van de intake worden gemonitord, en volgend jaar worden alle opleidingen gemonitord. Dit jaar is de nul-meting en vanaf volgend jaar wordt dat gemeten wat het resultaat is, en wat de cijfers zijn op uitval met name.

42

Zijn er nog meer onderzoeken naar de uitval van studenten binnen de HU? Vast wel, maar dat weet ik niet. De FEM is al verder met intake assessments in elk geval. Die hebben ook ongeveer dezelfde input al wij. Maar verder weet ik het eigenlijk niet. Wat is er bijzonder aan dit onderzoek? Wat ik positief vind, en leuk vind is dat studenten het echt heel leuk vinden. Dat was in augustus, maar dan komen hier allemaal scholieren en die vinden het echt heel leuk om mee te doen. Nou moet ik zeggen dat we ze ook een lunch hadden aangeboden, maar ze vonden het echt leuk! „Mag ik dat rapport dan houden?‟, dat valt heel goed. En dat vond ik ook heel positief. Dat assessment draait dan meteen een rapport uit. Dat assessment wordt dan hier gedaan, en wordt ook naar hun eigen e-mail verstuurd. Het is een hele organisatie. Er gaan dan een kleine 1200 studenten ingetaked worden. Het is heel spannend allemaal. Dit wordt ook over meerdere dagen verspreid. Voor die toekomstige studenten is dan het stukje waardering erg belangrijk? Ja Dat is dan wel iets voor ons om mee te nemen. Ja, nou, wat ik zeg, ik ben nu heel erg bezig om te kijken hoe we dat kunnen voortzetten. CMD is wel een klein, hecht clubje dat natuurlijk nu wel erg aan het groeien is. De uitval is vrij laag. Maar we hebben natuurlijk een hele grote opleiding, zoals CM bijvoorbeeld, één van de dingen die ik nu ga proberen te realiseren is dat het niet alleen het intake assessment is, maar vooral ook daarna, zorgen dat je studenten ziet, en dat ze zich veilig voelen. Daar kan die intake een mooie aftrap zijn, maar je moet er mee door. Dat is wel mijn overtuiging. Skid legt uit dat we straks het onderzoek moeten vertalen naar een prototype dat we ook weer moeten testen met toekomstige studenten. En we zaten al heel erg te denken aan wellicht een applicatie, die misschien daarin wel zou kunnen passen. Die door de periode heen ook nog vraagt hoe het met de resultaten van de student gaat bijvoorbeeld. Dat is misschien iets wat er op in zou kunnen spelen. Reageert heel enthousiast. Waar ik wel echt tegen aan loop, is dat er wel ontzettend veel enquetes uit gaan, en dat studenten daar wel een beetje moe van worden. Voor mij is het heel belangrijk om op afstand te zeggen dat we het blijven volgend, en een enquete is dan wel een logisch middel, maar dat wil ik eigenlijk niet inzetten. Het werkt wel goed bij grote groepen mensen. Ja, maar als je ziet hoe laag de respons is, en hoe vervelend studenten het vinden, dan vind ik niet dat ik dat in moet zetten. Ik probeer hem wel in te zetten in de NSE, maar ook daar... Als dat anders kan, ik weet niet hoe zo‟n applicatie moet gaan werken.. Wij ook nog niet, maar het is een hersenspinsel voor een kant waarop we ons willen begeven. Ik vind dit wel heel interessant, doe maar snel. En voor wanneer is dit? We moeten aan het eind van periode C een prototype af hebben, en aan het eind van periode D een product. Oke, dat is dan misschien wel.. misschien tegen die tijd eens kijken of iets eerder ook eigenlijk, of dit misschien bij één of twee opleidingen ingezet kan worden. Wanneer begint jullie volgende assessment? We beginnen voor CM, dat is de grootste opleiding, na de loting, 20 juli ongeveer. Dan gaan we het wat gespreid aanbieden. En in week -2 en -1 vinden verder alle andere assessments plaats. Dat wordt echt mega druk. We kunnen je in ieder geval op de hoogte houden van de vorderingen. Ja, heel graag. Dat lijkt me wel mooi om dat mee te pakken.

43

Is het mogelijk om zelf zo‟n assessment af te nemen, of in te kijken? Dan moet ik even vragen of ze jullie toegang kunnen geven. Dat zal ik even aanvragen.

44

Bijlage 4 Interview Centrum Studiekeuze Introductie geinterviewden Naam: - Wat is uw functie binnen Centrum Studiekeuze? - Welke functie heeft u gehad voor deze functie? - Welke opleiding heeft u gedaan voordat u begon bij deze functie? Algemeen: - Wat doet Centrum studiekeuze? - Welke mensen begeleid Centrum studiekeuze? - Op wat voor manier begeleid Centrum studiekeuze mensen? - Wat valt u op tijdens het begeleiden van de mensen bij de keuzes die ze maken? - Zijn er verschillen tussen beginnende studenten en studenten die al bezig zijn? - Zijn scholieren hier lang mee bezig of doen ze alles op het laatste moment? - Heeft het switchen van studenten dan te maken met de informatie winning die ze doen? - Op welk moment in het proces van studiekeuze, krijgen jullie de meeste scholieren/studenten bij centrum studiekeuze? - Welke informatiebronnen adviseren jullie scholieren/studenten om te gebruiken (als ze het niet weten)? Introductie geinterviewden Naam: Jacky Limvers en Leonore Zuijderhoudt Wat is uw functie binnen Centrum Studiekeuze? Beide studiekeuze adviseurs Welke functie heeft u gehad voor deze functie? Leonore: bij de universiteit loopbaanbegeleiding voor medewerkers (arbeidsmarkt) en reintegratie werkzaamheden. Jacky: loopbaanbegeleider bij universiteit en op de communicatie afdeling bij de universiteit nu twee banen, als loopbaanadviseur bij universiteit en studiekeuze centrum voor studenten. Welke opleiding heeft u gedaan voordat u begon bij deze functie? Leonore: hotelschool en daarna psychologie aan de Universiteit Utrecht tijdens die studie terecht gekomen bij loopbaanbegeleiding als secretaresse en daarna steeds meer verantwoordelijkheden. Jacky: kunsthistoricus ( master godsdienstwetenschappen) is na de studie bewust gaan zoeken naar een baan met meer contact met personen. Algemeen: 800 zittende studenten die langs komen en 200 scholieren op jaarbasis. Ook op open dagen speed coaching Wat doet Centrum studiekeuze? Welke mensen begeleid Centrum studiekeuze? Op wat voor manier begeleid Centrum studiekeuze mensen? 45

Begeleiden studenten van de hogeschool en de universiteit Utrecht bij hun twijfels en vragen over studiekeuze. - eerstejaars die twijfelen over hun studie - eerstejaars die weten dat dit niet de goede studie is - Studie A en B vind ik interessant welke is de goede keuze - begeleiding in minor keuze - begeleiding bij master keuze studiekeuze gaat over wat je interessant vind maar ook wat je kan. d.m.v.: intakegesprek, individueel traject(2/3 gesprekken), of workshop(in een groep) Ook training aan decanen, SLB‟ers en studieadviseurs op de hogescholen geven. weinig contact met MBO, is maar een kleine groep personen dus is niet heel belangrijk. Wat valt u op tijdens het begeleiden van de mensen bij de keuzes die ze maken? Zijn er verschillen tussen beginnende studenten en studenten die al bezig zijn? Vanuit Havo en VWO of soms MBO je geen idee hebt wat je te wachten staat, en je mist het referentiekader om een specifieke studie goed te beoordelen. Daar komen veel foute studies keuzes uit voort vindt Jacky. Een student die al een keer een foute studiekeuze heeft gemaakt kan beter zien wat relevant is en wat je niet moet doen bij een studiekeuze en kan die beter beoordelen wat hem of haar wordt voorgeschoteld. Ligt ook aan de ontwikkeling van de persoon en de ervaringen die die heeft opgedaan, een scholier is nog met hele andere dingen bezig en weet ook nog niet wat het inhoud om te studeren, een half jaar studeren kan al een heel verschil maken en zie je al heel veel verandering in de ontwikkeling. Het besef dat er meer bij komt kijken dan dat ze toen gedaan hebben is er. Zijn scholieren hier lang mee bezig of doen ze alles op het laatste moment? Dat wisselt nog al, en uit onderzoek blijkt dat studenten die wat langer van te voren die keuze gemaakt hebben, samen met nog een aantal andere factoren die belangrijk zijn bij goed kiezen, dat die er inderdaad meer mee bezig waren. Meer hebben rond gekeken, meer informatie hebben aangevraagd, soms ook op papier hebben gezet waarom een bepaalde opleiding interessant is, dus de motieven voor een opleiding. Ze hebben meer gesproken met mensen er over, meer soorten studies bekeken, meer richtingen. Die vallen minder uit dan de studenten die dat meer last minute doen of die vooral heel gericht zijn op één studie en geen andere dingen hebben bekeken. En soms ook niet die studie echt bekeken hebben, los nog van hun eigen beeld. Of dat beeld klopt met hoe de studie werkelijk is. [Jacky benoemt het onderzoek van Surf] hebben jullie daar al iets van gehoord of gezien, surf is een grote organisatie die zich bezig houdt met ICT en onderwijs en die heeft een jaar of 3, 4 geleden geld beschikbaar gesteld voor allerlei projecten om de matching tussen de scholier en de opleiding beter te maken. Er zijn nu allerlei projecten bezig tussen hogescholen en universiteiten op dat gebied. En een van de onderzoeken die daar voor een aanname was is dat ze zagen dat mensen die zich laat inschreven ook sneller uitvielen, dat was echt significant. Heeft het switchen van studenten dan te maken met de informatie winning die ze doen? Onder andere. Informatie winning bestaat uit „weet ik wat voor vakken ik krijg en wat die vakken inhouden? en of dat is wat ik dacht dat het was? of ga ik hier leren wat ik dacht te gaan leren. Soms ook het beroepsperspectief, „wil ik dit eigenlijk wel? of ik had me er een andere voorstelling bij gemaakt‟ Er zijn allerlei redenen waarom ze uitvallen. Ook als ze het wel interessant vonden, of het wel past bij wie zij zijn. Die match. Of bijvoorbeeld de vorm van onderwijs spreekt minder aan. Te theoretisch, te praktisch, het niveau. Er zijn allerlei redenen voor uitval. [Jacky] ik denk dat je ook moet meenemen dat die scholier of jonge student ontzettend in 46

ontwikkeling is. Een half jaar kan heel veel uitmaken, maar ook in de ontwikkeling van de hersens. Daar is de laatste tijd veel over gepubliceerd. Dus hoe goed je objectieve informatie ook is, je valt altijd ergens in een bodem. En als die bodem niet geprepareerd is om dat te ontvangen, dat is wat er volgens mij ook heel vaak gebeurd. Dan heb je eigenlijk nog niets aan hele goeie informatie. Op welk moment in het proces van studiekeuze, krijgen jullie de meeste scholieren/studenten bij centrum studiekeuze? Als je het hebt over scholieren dan zou ik denken dat 40% wordt gestuurd door een bezorgde moeder. De scholier ligt lekker op de bank tv te kijken en die moeder begint zich steeds meer zorgen te maken. Het is al maart en je moet je voor mei opgeven. En die moeder belt ons dan op. Dat is een grote groep. Die groep komt niet in beweging, maar daar zijn verschillende redenen voor. En ik zou zeggen een groep van 30% die zijn echt perfectionistisch, dat zijn vaak de meisjes die kunnen alles en die willen alles maar die durven niet te kiezen. Want ze zijn bang dat ze fout kiezen. En dan is er nog 30% van alles. Zo ongeveer, uit de losse pols. [Leonore] Dit is meer een inschatting van de begeleiding, bij bijvoorbeeld de open dagen hebben we echt van alles. Van de perfectionistische kiezers tot degene met „geen idee‟. Welke informatiebronnen adviseren jullie scholieren/studenten om te gebruiken (als ze het niet weten)? De wat meer neutrale bronnen zoals studiekeuze123 en Icares.com en daarnaast hebben wij allemaal gidsen en die zijn ook goed. Dat soort bronnen, en ik raad ook aan om eerst een beetje te kijken zonder meteen te kiezen. Daarvoor kun je die bronnen ook heel goed gebruiken. [Chantal vertelt over de studie bijsluiter] zouden dat ook belangrijke bronnen kunnen zijn voor scholieren of hebben ze dat niet nodig? Ik denk dat er maar een kleine groep is die dat heel erg mee laat wegen. Misschien wel de heroriënteerders. Die zullen daar wat meer gevoelig voor zijn. Als een scholier een studie kiest gaat hij er niet vanuit dat het fout zal gaan. En pas als het fout gaat denkt hij pas „hoe had dat kunnen gebeuren‟. Dan ga je bij een volgende keuze veel zorgvuldiger kijken naar bijv. uitval van het eerste jaar en of dat een signaal is of de studie misschien anders is dan hij lijkt. Dan krijg je pas vragen. [Leonore] Dat besef van een studiekeuze is er dan meer aanwezig, omdat ze die ervaring hebben. En eerder is dat nog niet zo zeer in hun wereldbeeld, maar is het meer kiezen wat ze leuk/interessant vinden, als ze al weten wat ze interessant vinden. Dat is een andere beleving. [Jacky] En als ze al een studie kiezen omdat ze écht een studie willen kiezen, en niet gewoon maar mee gaan in wat er van ze verwacht wordt. Die komen we ook veel tegen. Dan zijn ze bijvoorbeeld pissig op hun ouders en laten dan hun eerste studie mislukken. Dit doen ze misschien niet bewust, maar dan is het „zie je wel dat het toch niks voor mij is‟. Dat is natuurlijk een totaal onvolwassen houding, maar soms worden mensen ook zo aangesproken door hun ouders. Hebben jullie ook veel te maken met ouders? Die komen mee naar open dagen, maar ook naar individuele gesprekken van de scholieren. Merken jullie dat dit invloed heeft? Soms. Sommige ouders gaan soms achteruit zitten, of gaan niet mee het gesprek in, of die mogen niet mee het gesprek in. Maar het varieert enorm. Bij sommige ouders denk je „een beetje lucht geven zou niet verkeerd zijn‟ en andere ouders zijn daar heel prettig en 47

ondersteunend in. Ze zijn er niet altijd bij, maar ze zijn soms wel in het gesprek. Dat hoor je, of dat zie je, of dat vraag je. En ouders zijn ook vaak een belangrijke factor als het gaat om studiekeuze. Dan is er nog verschil tussen ouders die wel of niet gestudeerd hebben, die daar in mee kunnen denken of beseffen wat het inhoud. Maar ook ouders die bijvoorbeeld zelf hoger opgeleid zijn, daar kunnen ook verwachtingen liggen binnen de gezinslijn. Om tradities te moeten voortzetten of verwachtingen of hoop. Of ouders die het idee hebben dat na vwo de universiteit komt. Er liggen allerlei dingen onder, dus ja, ouders kunnen een hele belangrijke factor zijn. In positieve of in minder positieve zin. Denken jullie dat een tussenjaar, voor scholieren die het niet weten, een uitkomst kan zijn of werkt dit averechts? Ja en nee. Soms zou het zo fijn zijn als iemand wat lucht zou krijgen. Sommige studenten hebben snoeihard gewerkt op het vwo, alleen maar buffelen en ruimte voor niets anders, die zijn gewoon aan even wat ruimte voor zichzelf toe. Ook omdat in die levensfase vaak zoiets als identiteit ontwikkelen, wie ben ik, met wie wil ik me omringen etc. belangrijk wordt. Dan kan een tussenjaar heel waardevol en voedend zijn. Ook omdat je in dat tussenjaar werkt of een cursus doet, naar het buitenland gaat, en andere dingen op doet daar. Er is ook onderzoek gedaan naar het hebben van een tussenjaar, waar de resultaten niet per se positief van zijn. Ik durf alleen niet te zeggen of dat van toepassing was op scholieren of studenten. [korte onderbreking doordat er een jongen op een gesprek wachtte] [Maeglin] Ik kan me voorstellen dat het voor sommige mensen toch een drempel is om hier naartoe te gaan. Soms zit er een beetje een taboe op, om met je studie te stoppen of om überhaupt twijfels te hebben over je studie, zeker als het iets is wat je „altijd al gewild had‟. Dan is dat heel lastig. Bijvoorbeeld met geneeskunde of diergeneeskunde waar ook veel mensen naar toe willen, maar waar weinig mensen worden aangenomen. Soms is er een taboe of een persoonlijke overtuigen van „ik faal als ik ophoud‟. Hoe gaan jullie om met studenten die moeite hebben om te stoppen? of waarbij van een taboe sprake is? Als er een taboe op ligt worden deze studenten wel vaak doorverwezen, maar natuurlijk zullen we ook een boel studenten niet zien, die hier misschien wel bedding zouden kunnen vinden om zelf weer constructiever door te gaan dan ze al deden. Dus helaas zullen we ook studenten missen en proberen we ook zo veel mogelijk rechtstreeks de studenten te benaderen dat ze altijd naar ons toe kunnen komen. En gratis voor het intakegesprek. En dit kan ook gebeuren door middel van de SLB‟er, de decaan, de student psycholoog, of de tutor vanuit de universiteit. Dan worden ze wel doorgestuurd. Die zien we dus lang niet allemaal, maar wel een aantal, gelukkig, en dan heb je het bijvoorbeeld over keuze stress, of het faalgevoel. Dan ga je in gesprek over „hoe dat dan zit‟, hoe het zit wat dat falen betreft en soms liggen daar eerdere faalervaringen onder en is het meer een bevestiging. Maar soms ook niet, soms hadden ze zich heel erg verheugd en zou dit het helemaal moeten zijn, en dan ineens valt het zo tegen. En vaak omdat ze zich dan op één ding gefocust hebben en er verder niet is, dan is de desillusie des te groter. Dan is het zaak om dat te begeleiden, en dat doen we dan. Bijvoorbeeld bij keuze stress „hoe weet ik dan bij de volgende keuze dat die wel goed genoeg zal zijn?‟ dan komt er vaak aan bod dat het nu wel echt DE juiste keuze zijn. Zo zijn er nog een aantal terugkerend 48

thema‟s die je dan moet herkennen en aanpakken. Of wat je met elkaar aangaat. Merken jullie ook dat de lat hoger ligt door de maatregelen vanuit de overheid? (mbt. studiefinanciering) Het is wel meer een thema in de gesprekken, dat het nu DE goeie keuze moet zijn. Het is natuurlijk maar zeer de vraag of de goeie keuze wel bestaat. We geven altijd aan dat er misschien wel 3 of 4 studies zijn die goed genoeg zijn om te doen. We proberen ook duidelijk te maken dat zoiets als de perfecte keuze niet bestaat en dat je dan misschien nog wel 3, 4 jaar bezig kunt zijn met kiezen, en het niet gaat vinden. En dat dat oke is. Maar die keuze stress, de druk die ze ervaren van goed moeten kiezen, is wel een vaker terugkomend thema, vanuit mijn eigen beleving dan. [Chantal heeft het over master-keuze] Het wordt inderdaad steeds minder vrijblijvend. Je zou eventueel nog kunnen uitwijken naar Belgie, maar ik weet niet voor hoe lang dat nog mogelijk is. En sommige mensen kiezen er voor om wel die extra studie of master te doen en zijn zich dan bewust van de kosten. Het is in ieder geval minder uitnodigend om je echt goed te scholen, extra, als je dat zou willen. Maeglin: we hadden het in het begin over de workshops die jullie geven, wat moet ik me daar bij voorstellen? Leonore: workshop is voor studenten die twijfelen over hun studie, of studenten die al zijn gestopt. ze gaan twee keer een dagdeel met maximaal 10 studenten en 1 trainer aan de slag met een drietal onderwerpen. eerste dagdeel: bewustwording over hoe koos ik eerder, welke stappen heb ik genomen, wat had ik nog moeten doen, en wat heb ik toen niet gedaan? Hoe wil ik nu de studiekeuze aanpakken. Om weer vertrouwen te krijgen over dat ze best wel een goede studiekeuze kunnen maken, ze krijgen handvatten om een goede studiekeuze te maken. Kijken naar wie ben ik, en waar liggen mijn kwaliteiten en talenten. vanuit welke waarden leef je en welke zijn belangrijk voor mijn studiekeuze en de werkomgeving. welke interesse gebieden heb je. (oefeningen en tests) tussenliggende weken krijgen ze huiswerk opdrachten mee die gaan over wie ze zijn en kwaliteiten en talenten en ook dus die tests. tweede deel: de informatie die ze over zichzelf hebben gevonden daar gaan ze mee de vertaalslag maken naar de studiekeuze, dus wat betekent dat voor beroepsperspectief, en wat voor studie kan ik daar aan koppelen. dan gaan ze aan de slag met de boeken en overige informatie die bij het centrum studiekeuze aanwezig is. Om een aantal opleidingen te vinden die ze interessant vinden. aan het eind van de workshop maken ze een stappenplan met wat ze gaan doen om tot een studiekeuze te komen. aan het eind van de workshop hebben ze nog geen keus kunnen maken, maar ze weten in ieder geval dat ze nu zelf door kunnen in het studiekeuze proces. Chantal: Welke fases zijn er in het keuze proces? Leonore: dat kan ik je toe mailen (hebben we ook ontvangen) de fasen van taborski] eerste fase: besef dat je een keuze moet maken (is vaak niet bij scholieren) begrijpen dat je in actie moet komen

49

tweede fase: onrust, het niet weten is vaak heel ongemakkelijk, geeft heel veel onrust en spanning. geeft soms de impuls om maar snel een keuze te maken, en soms ook de verkeerde. onrust moet geaccepteerd worden en toegelaten worden om er uit te komen fase 3: vrij uit onderzoeken naar alle opleidingen, zonder gelijk een keuze te maken. fase 4: vergelijkingen maken met de dingen die je gezien hebt met je verstand en met je gevoel, sfeer, werkomgeving, nader onderzoeken welke vakken er worden gegeven, kijk de boeken in. Chantal: hebben jullie nog contact met mensen na deze workshops en begeleiding? Leonore: minder dan we zouden willen, we hebben er in 2010 wel onderzoek naar gedaan over 2 jaar begeleiding. was een wens voor ons, maar het is heel lastig om te monitoren waar het aan de begeleiding ligt en waar het aan de ontwikkeling van de student ligt. Het zou leuk zo om meer te volgen wat er gebeurt met de student. Als ze bij ons weggaan duurt het vaak nog maanden voordat ze een keuze maken dus dan zijn wij allang uit beeld daarom is het ook moeilijk om het te monitoren. In het individuele traject is daar wel meer ruimte voor omdat de scholier/student het tempo bepaald. soms zitten er tussen gesprekken 3 weken maar en kunnen ook 2 maanden tussen zitten waardoor je ook in een andere fase van het proces terecht komt, en dan kan je wat meer meemaken welke keuze ze gaan maken. Maeglin: Omdat jullie beide van heel verschillende opleidingen komen die niet echt aansluiten bij centrum studie keuze, volgen jullie dan ook cursussen om een student of scholier te begeleiden. En moet ik die cursus dan zien als een psychologische basis of is gaat dat op een andere manier: Wat heb je nodig om deze studenten te begeleiden? Gespreksvaardigheid is heel belangrijk, goed kunnen luisteren, horen wat gezegd wordt en wat niet gezegd wordt. allerlei lagen in gespreksvoering. Weten welke thema's er spelen bij studiekeuze, dus de fases. valkuilen en patronen, er zijn grote lijnen en patronen in studiekeuze die je leert kennen als je wat meer gesprekken hebt gehad. Gespreksvaardigheid is het allerbelangrijkst om echt iemand te kunnen horen en om in staat te zijn om iemand te laten nadenken over zichzelf en daar ook de vrijheid, ruimte en veiligheid toe te bieden. Dat je tot de kern van de persoon kan komen en vanuit die oorspronkelijke persoon en niet eventuele omgeving, wensen en opgelegde dingen verder te kunnen werken. Soms is er meer aan de hand met een student/scholier zoals spanningen, psychische en psychiatrische problemen. Dan wordt er doorverwezen naar een psycholoog want daar zijn ze niet voor opgeleid. Maar het is wel een voordeel om psychologische kennis te hebben om toch meer tot de kern van de persoon te kunnen komen. Ook trainingsvaardigheid is belangrijk, we begeleiden studenten individueel en in workshop dus dan moet je kennis hebben van groepsdynamiek, en groepsproces, zorgen dat de veiligheid bewaard wordt en dat iedereen aan bod komt. en dat er dan ook slagen kunnen gemaakt worden in iemands ontwikkeling. Je moet geboeid zijn door mensen, en ze willen verder helpen op wat voor manier dan ook, en natuurlijk moet je wel wat over opleidingen weten en arbeidsmarkt richtingen.

50

Bijlage 5 Interview vragen toekomstige studenten Leeftijd: Geslacht: Vooropleiding: (Woonplaats:) Algemeen open dagen: Voor welke opleiding kom je naar de open dag? Heb je ook interesse in andere opleidingen? Waarom kom je naar deze open dag? Ben je al naar andere open dagen geweest? Op welke manier heb je, je informatie over deze open dag verkregen? Wat vond je de prettigste manier om aan deze informatie te komen? De Hogeschool Utrecht algemeen: Wat spreekt je zo aan bij de Hogeschool Utrecht? Wat stel je je voor bij de opleiding waar je naar toe gaat? Wat verwacht je van de Hogeschool Utrecht?

51

Uitwerkingen Interview Respondent 1 Leeftijd: 17 Geslacht: man Vooropleiding: VWO, toch HBO omdat het meer praktisch is. Woonplaats: Rotterdam Algemeen open dagen: Voor welke opleiding kom je naar de open dag? Journalistiek Heb je ook interesse in andere opleidingen? CMD, Cultuur en maatschappelijk werk Waarom kom je naar deze open dag? Meer weten over de opleiding, een gevoel krijgen bij de school Ben je al naar andere open dagen geweest? Nee, niet naar een andere hogeschool. Op welke manier heb je, je informatie over deze open dag verkregen? Via het internet heb ik meer informatie verzameld. Wat vond je de prettigste manier om aan deze informatie te komen? Ik vond dat de informatie op de website makkelijk te vinden was De Hogeschool Utrecht algemeen: Wat spreekt je zo aan bij de Hogeschool Utrecht? Gezellige school, aanbod is goed, vriendelijk sfeer. Wat stel je je voor bij de opleiding waar je naar toe gaat? Goeie opleiding, gezellige sfeer op school en tussen studenten . Wat verwacht je van de Hogeschool Utrecht? Goeie begeleiding vanuit school, goeie les stof aanbieden.

52

Respondent 2 Leeftijd: 18 Geslacht: man Vooropleiding: havo Woonplaats: Friesland Algemeen open dagen: Voor welke opleiding kom je naar de open dag? Digitale Communicatie Heb je ook interesse in andere opleidingen? CMD Waarom kom je naar deze open dag? Een vriend van me studeert in Utrecht HBO rechten, deze had goeie verhalen over de HU en over Utrecht als studenten stad. Ben je al naar andere open dagen geweest? Ja ben naar de hogeschool van Leeuwarden geweest, maar hier hadden ze niet het aanbod van de HU Op welke manier heb je, je informatie over deze open dag verkregen? Heb de informatie opgezocht via internet, wel vond ik dat de informatie over de communicatie opleidingen het meest op elkaar leken. Wat vond je de prettigste manier om aan deze informatie te komen? Het internet De Hogeschool Utrecht algemeen: Wat spreekt je zo aan bij de Hogeschool Utrecht? Sfeer op school is goed, je voelt je snel welkom. Hartelijke manier van omgaan van iedereen binnen de school. Wat stel je je voor bij de opleiding waar je naar toe gaat? Een opleiding waar ik mijn creativiteit een beetje kwijt kan , waar ik veel leer. Waar veel leuke mensen op zitten. Wat verwacht je van de Hogeschool Utrecht? Kan ik nu nog moeilijk zeggen.

53

Respondent 3 Leeftijd: 16 Geslacht: man Vooropleiding: havo Woonplaats: Nijkerk Algemeen open dagen: Voor welke opleiding kom je naar de open dag? Digitale Communicatie Heb je ook interesse in andere opleidingen? CMD Waarom kom je naar deze open dag? Om me verder te oriënteren op de opleidingen Ben je al naar andere open dagen geweest? Ik ben naar de open dag geweest in Amesfoort, daarnaast wordt de opleiding Digitale Communicatie niet overal gegeven dus was de HU het dichtst bij mijn huis. Ik wil nog graag thuis wonen (moeder knikt instemmend) Op welke manier heb je, je informatie over deze open dag verkregen? Heb de informatie opgezocht via internet, heb de informatie goed kunnen vinden (Moeder merkt op dat ze zelf de site erg onoverzichtelijk vond, wel was de informatie over de opleidingen duidelijk) Wat vond je de prettigste manier om aan deze informatie te komen? De open dag, je ziet wat de opleidingen inhouden. Wat je in het eerst jaar gaat doen. De Hogeschool Utrecht algemeen: Wat spreekt je zo aan bij de Hogeschool Utrecht? Mooi gebouw, vriendelijk sfeer, dichtbij huis Wat stel je je voor bij de opleiding waar je naar toe gaat? Een goeie opleiding , en leuke mensen. Ik hoop iets te leren over management. Ben erg aan het twijfelen tussen de opleidingen. Het lijkt allemaal te draaien om ontwerpen. Wat verwacht je van de Hogeschool Utrecht? Begeleiding van de Decaan, tijdens het studie proces (heb het achteraf verteld over de SLBers en dat je die elk jaar hebt.)

Respondent 4 Leeftijd: 22 Geslacht: man Vooropleiding: VWO Aangetroffen voor het lokaal van DC, het is zijn eerste keer dat hij een HBO opleiding gaat kiezen. Algemeen open dagen: Voor welke opleiding kom je naar de open dag? 54

Ik kwam voor de opleidingen business management en CMV en ik ben met een paar vrienden, we waren te vroeg uit de bus gestapt en het verkeerde gebouw in gegaan, maar ik vind dit er ook wel interessant uit zien. Heb je ook interesse in andere opleidingen? Ja ik kwam dus voor de opleidingen CMV en Business Management Waarom kom je naar deze open dag? Ik was dus het verkeerde gebouw in gelopen, maar ik kom naar de HU omdat ik Utrecht een leuke stad vind en hier graag wil studeren en omdat ze de opleidingen hebben waar in ik geïnteresseerd ben. Ben je al naar andere open dagen geweest? Nee want ik vind Utrecht leuk. Op welke manier heb je, je informatie over deze open dag verkregen? In het begin zei hij eigenlijk dat hij zich niet goed voorbereid had maar na wat doorvragen over wat hij in zijn hand heeft, verteld hij dat hij een orientatie gids heeft (zo‟n algemeen ding over alle opleidingen) hij heeft de brochures van de opleidingen die hij op de open dag wilde bezoeken (CMV en Business Management) en hij heeft van te voren gekeken op de website. Wat vond je de prettigste manier om aan deze informatie te komen? Hij vond de brochure het fijnst want daar stond hele gerichte informatie in en het was uitgebreid zo kreeg hij wel een goed beeld. De Hogeschool Utrecht algemeen: Wat spreekt je zo aan bij de Hogeschool Utrecht? Ik heb VWO gedaan maar ik wil graag naar een HBO want ik vind het niet fijn om alles alleen te doen en bij de HU wordt er veel praktijk gedaan en in projecten met groepjes gewerkt.

Wat stel je je voor bij de opleiding waar je naar toe gaat? Veel samen werken met klasgenoten en projecten doen waar je later ook wat aan hebt. Wat verwacht je van de Hogeschool Utrecht? Dat ze me voorbereiden op een echte baan.

55

Respondent 5 Leeftijd: 24 Geslacht: Man Vooropleiding: MBO (GLU niet afgemaakt en wel diploma voor Audiovisuele techniek aan het MediaCollege Amsterdam) Woonplaats: Amersfoort Algemeen open dagen: Voor welke opleiding kom je naar de open dag? Voor Digitale Communicatie Heb je ook interesse in andere opleidingen? niet echt, misschien CMD, wil niet alleen maar websites bouwen Waarom kom je naar deze open dag? Omdat ik de sfeer wilde proeven en ik wil nog een paar vragen stellen aan studenten en leraren. Ben je al naar andere open dagen geweest? Nee maar ik ga nog naar de open dag van de HKU Op welke manier heb je, je informatie over deze open dag verkregen? Ik heb op de website gekeken en thuis heb ik nog de brochures van de opleiding DC liggen Wat vond je de prettigste manier om aan deze informatie te komen? de website want daar kon ik informatie over alle opleidingen vinden De Hogeschool Utrecht algemeen: Wat spreekt je zo aan bij de Hogeschool Utrecht? Het is makkelijk te bereiken met het OV en mijn vriendin zit ook op de HU Wat stel je je voor bij de opleiding waar je naar toe gaat? Ik wil mezelf verder ontwikkelen want ik heb nu alleen nog maar geproduceerd, ik wil nu veel meer samen werken en projecten doen en mij kunnen specialiseren Wat verwacht je van de Hogeschool Utrecht? Dat ze me opleiden.

56

Respondent 6 Leeftijd: 17, bijna 18 Geslacht: vrouw Vooropleiding: VWO, examenjaar Woonplaats: Alkmaar Algemeen open dagen: Voor welke opleiding kom je naar de open dag? Ik kom voor de opleiding journalistiek. Heb je ook interesse in andere opleidingen? Nee, ik weet al heel lang dat ik journalistiek wil gaan doen. Waarom kom je naar deze open dag? Omdat ik toch graag de school wilde zien en zien wat de sfeer een beetje was. Ben je al naar andere open dagen geweest? Via mijn middelbare school moeten we verplicht de open avond van inHolland bezoeken. Daar heb ik een stuk of acht studies bekeken. Ik wist dat ik iets met taal wilde doen, want ik wilde vroeger graag kinderboeken schrijfster worden. Ook heb ik naar universitaire studies gekeken, omdat ik bijna klaar ben met VWO, maar dit vind ik vaak te theoretisch. Op welke manier heb je, je informatie over deze open dag verkregen? Eerst ben ik gaan googelen, en toen kwam ik op de website van de Hogeschool Utrecht uit. Ook ben ik met vrienden gaan praten. Een van mijn vriendin studeert ook journalistiek, weliswaar in een andere stad, maar hij heeft mij al wel veel kunnen vertellen. Wat vond je de prettigste manier om aan deze informatie te komen? Een combinatie van deze dingen, zodat ik mijn eigen beeld kan vormen. Andere mensen vragen stellen vind ik heel belangrijk, en veel andere dingen zijn wel op internet te vinden. De Hogeschool Utrecht algemeen: Wat spreekt je zo aan bij de Hogeschool Utrecht? Ik vind het wel een gezellig gebouw. En er is duidelijke informatie. Vanmiddag heb ik een hoorcollege over journalistiek gevolgd, en de uitleg was helder. Verder lijkt Utrecht me wel een leuke stad, maar daar heb ik me nog niet heel erg op georienteerd. Wat stel je je voor bij de opleiding waar je naar toe gaat? Ik denk dat je het [journalistiek] echt moet willen. Dat de studie een stuk zwaarder is dan hij lijkt. Wat verwacht je van de Hogeschool Utrecht? Dat ze me goed begeleiden, en me voorbereiden op het “echte” leven. Respondent 7 Leeftijd: 16 Geslacht: vrouw Vooropleiding: havo, examenjaar Woonplaats: de Bilt, Utrecht Algemeen open dagen: Voor welke opleiding kom je naar de open dag? Voor journalistiek en ook bedrijfscommunicatie. 57

Heb je ook interesse in andere opleidingen? Nee, dit zijn eigenlijk de enige waarvoor ik naar de open dag kom. Waarom kom je naar deze open dag? Ik heb interesse in communicatie en taal, en daarnaast is de HU dicht bij mijn huis. Dan kan ik fietsend naar school komen. Ben je al naar andere open dagen geweest? Ja, ik ben naar de open dag van journalistiek in Zwolle geweest, maar ik vond het reizen naar Zwolle te ver. Op welke manier heb je, je informatie over deze open dag verkregen? Via het internet. Wat vond je de prettigste manier om aan deze informatie te komen? Via het internet was prima, maar ik vond de presentatie van de studie net ook heel leuk. De Hogeschool Utrecht algemeen: Wat spreekt je zo aan bij de Hogeschool Utrecht? Het is dicht bij mijn huis, en verder komen er mensen vanuit alle streken van het land. Dat maakt het makkelijk om nieuwe mensen te leren kennen en dat is iets wat ik belangrijk vind. Wat stel je je voor bij de opleiding waar je naar toe gaat? Ik verwacht dat ik veel moet schrijven, en dat je daar de hele dagen mee bezig bent. Wat verwacht je van de Hogeschool Utrecht? Een goeie ondersteuning en dat de sfeer op school en in de klas goed is.

58

Bijlage 6 Shadowing Toekomstige Student Naam: Joeri Andreas Leeftijd: 24 jaar Woonplaats: Amersfoort bij zijn ouders Vooropleiding: Audiovisuele techniek aan het MediaCollege Amsterdam Werk: Fulltime bij Smulders Audiovisueel in Amersfoort Hij heeft een relatie met Lynn Pijpers (21 jaar, woont in Amersfoort) en zijn hobby‟s zijn longboarden, motorrijden en gamen. Joeri heeft al ervaring met het kiezen van een opleiding omdat hij op MBO niveau al 2 opleidingen heeft gedaan, aan het Grafisch Lyceum Utrecht (daar is hij gestopt omdat hij het niet leuk vond om alleen maar achter zijn computer te zitten en bezig te zijn met programmeren) en de studie Audiovisuele techniek aan het MediaCollege Amsterdam heeft afgerond. Joeri is daarna gaan werken en is uiteindelijk terecht gekomen bij Smulders Audiovisueel in Amersfoort en heeft daar ook al ervaring opgedaan in wat hij leuk vindt en wat hij wil doen. In een interview dat wij achteraf hebben gehouden geeft hij dan ook aan dat hij weet dat zijn kwaliteiten bij geluid/audio en belichting liggen en dat hij dat ook leuk vindt om te doen, maar dat hij nog verdieping zoekt in marketing communicatie om commercieel sterker te staan en dat hij graag zou willen leren zijn eigen projecten te leiden en op te zetten, en crossmediaal te werk wilt gaan. Ik kwam Joeri tegen bij binnenkomst aan de tafel met informatiemappen. Joeri heeft gelijk een informatiemap meegenomen en vroeg waar hij moest zijn voor de Digitale Communicatie. De medewerker wees hem de weg en hij liep rechtstreeks naar het lokaal van Digitale Communicatie. Joeri was heel gericht opzoek naar informatie over de vakken en gaat gelijk op zoek naar de literatuur die voor de vakken nodig is. In het midden van het lokaal staat een tafel met de boeken en hij twijfelt niet om een boek op te pakken en deze in te kijken. Over de meeste boeken was hij positief alleen over de boeken die gingen over programmeren was hij negatief. Daarna is hij verder gaan kijken in het lokaal en vond hij een overzicht met de vakken en vakinhoud van het eerste jaar. Hij heeft het overzicht aandachtig bekeken en hij gaf aan dat hij vond dat er te veel vakken bij zaten die over programmeren gaan, maar dat hij de rest van de vakken wel interessant vond. Joeri hoort dat er over enkele minuten een presentatie wordt gegeven door een leraar en wil deze graag bijwonen, in de tussentijd besluit hij naar een andere tafel te lopen om producten van studenten te bekijken. Bij de producten die hij in zijn handen heeft kijkt hij vaak verward en is hij op zoek naar uitleg, dat zegt hij dan ook. Bij de presentatie luistert Joeri aandachtig naar wat er gezegd wordt en als er verteld wordt over de vakinhoud zie je dat Joeri verward kijkt. Later wordt duidelijk waarom; hij vraagt dan aan de 59

leraar waarom er in de presentatie bijna niets wordt verteld over de vakken waarbij er moet geprogrammeerd worden en waarom dat op het overzicht in het lokaal duidelijk wordt aangegeven. De leraar heeft daar geen antwoord op en verteld dat dit misschien een verouderde presentatie is en dat wat op de overzichten staat waarheid is. Dat maakt het voor Joeri wel duidelijk en hij geeft dan ook aan dat hij deze opleiding absoluut niet wil gaan doen. Omdat Joeri in de informatiemap heeft gelezen dat CMD ook een opleiding is die raakvlakken heeft met zijn interessegebied. Joeri begint met rondlopen in het eerste lokaal dat hij tegen komt en daar liggen producten die studenten hebben gemaakt, hij vind dit interessant en bekijkt alles aandachtig. Hij is niet verward over wat de producten zijn en knikt af en toe (als blijk dat hij het begrijpt). Hij raakt in gesprek met een docent die hem informeert over een presentatie die over een aantal minuten begint, hij zegt dat hij deze graag wilt bijwonen. Joeri kijkt nog even verder en loopt dan door naar het lokaal waar de presentatie is, hij luistert wederom aandachtig en je kan zien dat hij enthousiaster wordt van de presentatie. Hij herkent termen die gebruikt worden en knikt dan ook mee. Achteraf vertelt hij mij dat hij vond dat deze presentatie betrouwbaarder overkomt omdat er geen verschillen met de andere informatie is. Joeri blijft na de presentatie ook nog even zitten om de informatie te laten bezinken en raakt in gesprek met de docent die duidelijk interesse in hem heeft. Joeri verteld over wat hij heeft gedaan hiervoor en waarom hij dacht dat hij bij Digitale Communicatie goed zou zitten. De docent geeft hem nog wat meer uitleg over de opleiding omdat hij zich daar nog niet in heeft verdiept en Joeri krijgt ook gelijk zijn vragen beantwoord. Na de presentatie en het gesprek met de docent loopt Joeri tevreden weg en heeft hij het gevoel dat hij goed geïnformeerd is. Hij geeft aan dat hij ook nog bij de HKU naar de open dag gaat om daar rond te kijken maar dat hij nu erg positief is over CMD en negatief is over Digitale Communicatie.

60

Bijlage 7 Customer Journey Map

61

Bijlage 8 Usability Test: Test van de applicatie Je bent aangenomen op de HU en bent net begonnen aan je eerste jaar, je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider ) geeft aan dat je gebruik moet gaan maken van de „Studie Coach‟. De Studie Coach is een web-applicatie die jou als student ondersteund tijdens je studie. Je kan direct via deze applicatie contact opnemen met je SLB‟er , afspraken maken en werken aan je competenties. Taken - Je wilt weten of er nieuws is over je faculteit, waar kan je dat vinden? - Je moet een eerste afspraak maken met je SLB‟er, kijk wanneer hij/zij tijd heeft voor een afspraak. - Je wil op 10 maart om 12.00 uur een afspraak maken met je SLB‟er, hoe doe je dit? - Je wil weten of de afspraak in je eigen agenda staat, hoe doe je dit? - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? - Je hebt in de les een product gemaakt dat aansluit bij je competenties, vul je bewijsvoering bij je competenties in. - Je hebt een vraag over je competenties en deze wil je vragen aan je SLB‟er, hoe zou jij dat aanpakken? - Je wil weten wanneer de deadline en het tentamen voor vak 1 is, zoek deze data op. - Je bent klaar met de “Studie Coach” , log jezelf uit. User interview na afloop van de usability test Welk gevoel krijg je van de „Studie Coach‟? Wat vind je van de functies van de „Studie Coach‟? Zou je deze functies regelmatig gebruiken? Welke functies meer? en welke functies minder? Wat vind je ervan om zo contact met je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider) te hebben? Mis je nog iets? of vind je iets overbodig? en waarom. Is deze „Studie Coach‟ de betrokkenheid die je zou verwachten vanuit de opleiding? NB: NA = Niet aanwezig. Deze vraag is niet aan de desbetreffende participant gesteld.

62

Participant 1 Geslacht: Vrouw Leeftijd: 18 Huidige opleiding: ROC Sociaal Cultureel Werk Test van de applicatie Je bent aangenomen op de HU en bent net begonnen aan je eerste jaar, je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider ) geeft aan dat je gebruik moet gaan maken van de „Studie Coach‟. De Studie Coach is een web-applicatie die jou als student ondersteund tijdens je studie. Je kan direct via deze applicatie contact opnemen met je SLB‟er , afspraken maken en werken aan je competenties. Taken - Je wilt weten of er nieuws is over je faculteit, waar kan je dat vinden? Participant klikt gelijk de juiste link aan „Nieuws over de faculteit‟. - Je moet een eerste afspraak maken met je SLB’er kijk wanneer hij/zij tijd heeft voor een afspraak. Participant vraagt verduidelijking over menu-knop „Agenda‟. “Is deze alleen voor mij zelf of ook voor anderen? En wat houdt „Afspraak‟ in?”. De agenda is voor jezelf, daar kan je je eigen overzicht zien. „Afspraak‟ is om een afspraak te maken met je SLB‟er. Participant klikt op „Afspraak‟. [Onderzoekster opent „Afspraak‟-pagina.] - Je wil op 10 maart om 12.00 uur een afspraak maken met je SLB’er, hoe doe je dit? Participant klikt op de afspraak-pagina op de correcte link. [Onderzoekster geeft aan dat er nog geen scherm gemaakt is dat hierna zal volgen, zij legt uit dat er een nieuw venster zal verschijnen waarin de mogelijkheid bestaat om de afspraak te maken en bevestigen.] -Je wil weten of de afspraak in je eigen agenda staat, hoe doe je dit? Participant klikt op „Agenda‟ en geeft aan dat de gemaakte afspraak in de agenda staat. [Onderzoekster gaat terug naar de „Home‟-pagina.] - Je hebt in de les een product gemaakt dat aansluit bij je competenties, vul je bewijsvoering bij je competenties in. Participant klikt „Competenties‟ aan. [Nieuw venster] Waar zou je je bewijsvoering invullen? Participant klikt op het input-veld naast „bewijsvoering‟. [Onderzoekster gaat terug naar de „Home‟-pagina.] - Je hebt een vraag over je competenties en deze wil je vragen aan je SLB’er, hoe zou jij dat aanpakken? Participant klikt op „Inbox‟ en geeft aan “Het lijkt me dat je hiermee een mailtje kan sturen.” [Onderzoekster gaat naar „Inbox‟-pagina] Waar zou je het invullen? Participant klikt op het input-veld en klikt daarna op „Verzenden‟. [Onderzoekster gaat terug naar de „Home‟-pagina.]

63

- Je wil weten wanneer de deadline en het tentamen voor vak 1 is, zoek deze data op. Participant klikt op „Afspraken‟ en zegt “Dan lijkt het me dat het onder afspraken staat.. of misschien bij „Agenda‟.. [stilte] ja, het kan ook bij „Agenda‟. Want als je je eigen agenda zou moeten invullen, dan kan het zijn dat het daar niet staat en bij „Afspraken‟ wel.” [Onderzoekster geeft aan dat de participant bij de agenda zelf onderdelen in kan vullen, maar dat deze ook al ingevuld is met diverse data uit het jaarrooster. Onderzoekster gaat naar het scherm van „Agenda‟.] Participant ziet de data voor de deadline en het tentamen voor vak 1. [Onderzoekster gaat terug naar de „Home‟-pagina.] - Je bent klaar met de “Studie Coach” , log jezelf uit. Participant klikt op „Uitloggen‟. Interview na afloop van de usertest: Welk gevoel krijg je van de „Studie Coach‟? “Ik vind het heel handig. En aangezien er ook nog een gewoon contact-uur met je SLB‟er hebt, lijkt dat me prima.” Wat vind je van de functies van de „Studie Coach‟? „Ik vind ze handig.” Zou je deze functies regelmatig gebruiken? “Ik denk het wel ja.” Welke functies meer? en welke functies minder? “Inbox en Agenda veel, je Competenties heb je ook wel nodig. Alleen komt Afspraken niet een beetje overeen met Agenda?” Wat vind je ervan om zo contact met je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider) te hebben? “Prima. Als ik kijk naar het contact dat ik heb met mijn stagebegeleider en loopbaanbegeleider dan moet ik echt 100 mailtjes versturen voordat je drie weken later eindelijk een reactie hebt. En als dat met zoiets als de „Studie Coach‟ niet meer is dan denk ik dat dat beter zou werken.” Mis je nog iets? of vind je iets overbodig? en waarom. “Mijn rooster, maar die zou eventueel ook in de Agenda kunnen staan. En op dit moment vind ik de knop „Afspraak‟ overbodig, omdat je meestal je afspraken in je agenda zet.” Daarnaast vraagt de participant of de SLB‟er niet helemaal gek zou worden van de mailtjes via dit systeem. De onderzoekster geeft aan dat wij dit op dit moment nog niet onderzocht hebben. Is deze „Studie Coach‟ de betrokkenheid die je zou verwachten vanuit de opleiding? “Ja, dat lijkt me wel. Wij werken nu met Blackboard, maar dat werkt altijd met vele omwegen waar ik me erg aan stoor.”

64

Participant 2 Geslacht: Man Leeftijd: 20 Huidige opleiding: ROC Audiovisuele Producties Test van de applicatie Je bent aangenomen op de HU en bent net begonnen aan je eerste jaar, je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider ) geeft aan dat je gebruik moet gaan maken van de „Studie Coach‟. De Studie Coach is een web-applicatie die jou als student ondersteund tijdens je studie. Je kan direct via deze applicatie contact opnemen met je SLB‟er , afspraken maken en werken aan je competenties. Taken - Je wilt weten of er nieuws is over je faculteit, waar kan je dat vinden? Participant zegt “Ik zou eerst in het menu gaan zoeken naar een knop nieuws, maar als ik even goed rond kijk zie ik dat er aan de rechterkant een vak met nieuws is en daar kan ik nieuws vinden.” Participant klikt op de nieuws-box op de rechterkant van het scherm. - Je moet een eerste afspraak maken met je SLB’er kijk wanneer hij/zij tijd heeft voor een afspraak. Participant zegt “Ik zou dan op het menu op de afspraak knop drukken”. Participant klikt op de correcte link op de home pagina. [Onderzoekster opent „Afspraak‟-pagina] - Je wil op 10 maart om 12.00 uur een afspraak maken met je SLB’er, hoe doe je dit? Participant zegt “Volgens mij kan dan wel want er staat hier 12p SLB-tijd.” Daarna klikt hij op de correcte link op de afspraak-pagina. [Onderzoekster geeft aan dat er nog geen scherm gemaakt is dat hierna zal volgen, zij legt uit dat er een nieuw venster zal verschijnen waarin de mogelijkheid bestaat om de afspraak te maken en bevestigen.] -Je wil weten of de afspraak in je eigen agenda staat, hoe doe je dit? Participant klikt op „Agenda‟ en geeft aan dat de gemaakte afspraak in de agenda staat. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant is even stil en zegt “Daar moet ik wel even over nadenken. Ik zou op de home-knop in mijn browser klikken, maar dan kom ik natuurlijk terug op mijn google-homepagina, dus dat gaat fout. Ik ben nogal een snelle klikker. Dan denk ik dat ik gewoon hier zou klikken [wijst HU logo aan] want dan kom je meestal wel weer ergens terug op de home-pagina”. [Onderzoekster gaat naar „Home‟-pagina] - Je hebt in de les een product gemaakt dat aansluit bij je competenties, vul je bewijsvoering bij je competenties in. Participant klikt „Competenties‟ aan. [Onderzoekster opent „Competenties‟-pagina] Waar zou je je bewijsvoering invullen? Participant moet even nadenken. Hij geeft aan moeite te hebben met de lorum-ipsum tekst van de competenties. Hij denkt dat als daar de omschrijving van de competentie staat, hij het onderstaande input-veld wel kan invullen. Participant klikt op het input-veld.

65

- Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op het HU logo. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je hebt een vraag over je competenties en deze wil je vragen aan je SLB’er, hoe zou jij dat aanpakken? “Dan zou ik weer naar afspraken gaan.” Participant klikt op „Afspraken‟. [Onderzoekster gaat naar „Afspraak‟-pagina] Dan kom je hier terecht? Participant bekijkt de pagina en komt er niet helemaal uit. Hij bekijkt wanneer de SLB‟er tijd heeft. Participant geeft aan dat hij er graag een afspraak over zou willen maken. [Onderzoekster geeft aan dat de mogelijkheid er bestaat om een korte mail te sturen naar de SLB‟er, waarop deze snel zou kunnen reageren.] Participant geeft aan dat hij op zoek zou gaan naar „Mail‟ en dat hij dit niet uit de functionaliteiten kan opmaken. Participant klikt vanuit de home-pagina naar de link „Nieuws over de opleiding‟. “Misschien dat ik daar wat meer kan vinden.” [Onderzoekster wijst de participant op de „Inbox‟] “Oh, daar had ik nog helemaal niet over nagedacht.” Participant klikt op „Inbox‟. [Onderzoekster opent „Inbox‟-pagina.] Participant klikt op het input-veld. “Het is op zich wel handig, maar ik vind het persoonlijker fijner om 1- op-1 contact te hebben. Daarom zou ik misschien eerder gaan voor een afspraak, dat doe ik bij mij op school ook. Dan onthou ik het veel beter. Maar misschien werkt het wel voor iemand anders die een kleine vraag heeft.” - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op het HU logo. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je wil weten wanneer de deadline en het tentamen voor vak 1 is, zoek deze data op. Participant klikt op „Agenda‟. [Onderzoekster gaat naar de „Agenda‟-pagina.] Participant klikt direct op de correcte data in de „Agenda‟-pagina. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op het HU logo. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je bent klaar met de “Studie Coach” , log jezelf uit. Participant klikt op „Uitloggen‟. Interview na afloop van de usertest: Welk gevoel krijg je van de „Studie Coach‟? “Beetje onpersoonlijk, maar ik heb wel het gevoel dat ik sneller antwoord krijg.” Wat vind je er onpersoonlijk aan? “Misschien is dat wat persoonlijker, maar ik hou meer van een 1-op-1 gesprek, zodat er geen onduidelijkheden kunnen ontstaan. Dat ik voor 100% snap wat de bedoeling is. En als ik daarvoor elke keer weer moet mailen. Ik ga dan liever voor een persoonlijk gesprek. Maar voor kleine dingetjes kan het wel even snel. En dat mail contact zou ook eventueel voor dringende dingen kunnen, wanneer mijn SLB‟er zo snel mogelijk tijd heeft, zonder dat ik daarvoor ik de agenda moet kijken.” Wat vind je van de functies van de „Studie Coach‟? 66

“ Ik denk dat het wel heel handig is, mits de SLB‟er het wel goed in de gaten houdt. Ik begrijp dat als je „s avonds iets stuurt, je misschien niet direct antwoord krijgt, maar ik vind wel dat ze dan „s ochtends als ze beginnen met werken moeten reageren. En dan eigenlijk elk uurtje even moeten kijken of er iets nieuws is.” Zou je deze functies regelmatig gebruiken? “Voor kleine vraagjes wel.” Welke functies meer? en welke functies minder? “Ik denk dat de agenda en afspraken maken wel heel makkelijk is, dus dat zou ik ook wel doen. Maar berichten misschien wat minder. Misschien voor de kleine dingetjes, maar voor grotere dingen zou ik toch graag persoonlijk contact willen. ” Wat vind je ervan om zo contact met je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider) te hebben? “Een beetje onpersoonlijk, maar wel handig voor kleine dingetjes.” Mis je nog iets? of vind je iets overbodig? en waarom. “Voor zover ik weet niet. Misschien nog een map waar je dingetjes zoals werkstukken of verslagen in kan opslaan. Bij het ROC hebben we Blackboard, waar je dingen kan opslaan. Als ik die stukken kan opslaan hierop, dan kan ik ook de SLB‟er vragen of hij er naar wil kijken voor eventuele verbeterpunten. Ik vind de foto misschien een beetje overbodig, hoewel dit ook niet heel veel uitmaakt. Misschien is het ook wel handig. Ook mogen de links die onder „Nieuws‟ staan wat groter” Is deze „Studie Coach‟ de betrokkenheid die je zou verwachten vanuit de opleiding? “Ik vind het systeem op zich wel fijn, omdat je dan veel makkelijker contact kan hebben met school, dat je niet heel lang hoeft te wachten op dingen. Qua betrokkenheid vind ik het dus aan de ene kant wel fijn, en aan de andere kant kun je eigenlijk ook wel afspraken maken om persoonlijke dingen te doen dus op zich is het wel ideaal om mee te werken.”

67

Participant 3 Geslacht: Man Leeftijd: 21 Huidige opleiding: HBO HU Culturele en Maatschappelijke Vorming Test van de applicatie Je bent aangenomen op de HU en bent net begonnen aan je eerste jaar, je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider ) geeft aan dat je gebruik moet gaan maken van de „Studie Coach‟. De Studie Coach is een web-applicatie die jou als student ondersteund tijdens je studie. Je kan direct via deze applicatie contact opnemen met je SLB‟er , afspraken maken en werken aan je competenties. Taken - Je wilt weten of er nieuws is over je faculteit, waar kan je dat vinden? Participant geeft aan dat hij als eerste op zoek ging in de navigatie aan de linkerkant maar kon het daar niet vinden. Daarna zag hij de nieuws-berichten en kon gelijk de juiste link aanklikken „Nieuws over de faculteit‟. - Je moet een eerste afspraak maken met je SLB’er kijk wanneer hij/zij tijd heeft voor een afspraak. Participant geeft aan dat hij in de navigatie „Afspraken‟ ziet staan. Hij klikt hierop. [Onderzoekster opent „Afspraak‟-pagina] - Je wil op 10 maart om 12.00 uur een afspraak maken met je SLB’er, hoe doe je dit? Participant zegt dat hij de agenda van de SLB‟er ziet. Hij ziet dat er op de gezochte tijd „SLB-tijd‟ gepland staat. Participant klikt op de juiste datum en tijd. [Onderzoekster geeft aan dat er nog geen scherm gemaakt is dat hierna zal volgen, zij legt uit dat er een nieuw venster zal verschijnen waarin de mogelijkheid bestaat om de afspraak te maken en bevestigen.] -Je wil weten of de afspraak in je eigen agenda staat, hoe doe je dit? Participant vraagt verduidelijking „Of het in mijn agenda staat?‟ Onderzoekster beaamt dit. Participant klikt op „Agenda‟ en geeft aan dat de gemaakte afspraak in de agenda staat. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant is even stil en zegt “Ik zou op de foto van de SLB‟er klikken.” [Onderzoekster gaat naar „Home‟-pagina] - Je hebt in de les een product gemaakt dat aansluit bij je competenties, vul je bewijsvoering bij je competenties in. Participant zegt “Dat is duidelijk, dan klik ik op competenties.” Participant klikt „Competenties‟ aan. [Onderzoekster opent „Competenties‟-pagina] Participant zegt “Ik ga er vanuit dat ik in dit scherm [wijst input-veld naast bewijsvoering aan] gewoon kan typen.” Participant klikt op het input-veld. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op de foto van de SLB‟er. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina]

68

- Je hebt een vraag over je competenties en deze wil je vragen aan je SLB’er, hoe zou jij dat aanpakken? Participant is even stil en zegt dan “Nou, ik zie een venster met inbox. Ik zie hier geen tekstvlakje. Maar wellicht als ik hier op kan klikken, dat ik dan een bericht zou kunnen sturen.” Participant klikt op de container „Inbox‟ in het midden van het beeldscherm. [Onderzoekster opent „Inbox‟-pagina.] Participant geeft aan dat hij begrijpt dat dit het mailcontact is met zijn SLB‟er, en dat hij via het input-veld een bericht zou kunnen versturen. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt de foto van de SLB‟er. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je wil weten wanneer de deadline en het tentamen voor vak 1 is, zoek deze data op. Participant denkt even na. Hij zegt “Ik heb me waarschijnlijk al ingeschreven, dus ik zou naar agenda gaan. Participant klikt op „Agenda‟. [Onderzoekster gaat naar de „Agenda‟-pagina.] Participant klikt direct op de correcte data in de „Agenda‟-pagina. “Dit lijkt me duidelijk.” - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op het HU logo. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je bent klaar met de “Studie Coach” , log jezelf uit. Participant klikt op „Uitloggen‟. “Duidelijk.” Interview na afloop van de usertest: Welk gevoel krijg je van de „Studie Coach‟? “Op zich is het allemaal heel logisch. Ik vind dit [wijst op inbox-vak op het midden van het scherm] niet helemaal duidelijk. Ik begrijp dat het mijn berichten zijn, maar ik zou niet gelijk weten dat ik hier een bericht kan verzenden. De agenda doet precies wat ik in m‟n hoofd hebt met m‟n afspraken en deadlines. Competenties is handig.” Wat vind je van de functies van de „Studie Coach‟? NA. Zou je deze functies regelmatig gebruiken? “Ja, vooral de agenda. Het is fijn dat je zo‟n overzicht hebt.” Welke functies meer? en welke functies minder? [Onderzoeker vraagt gelijk door naar welke functies minder] “Ik denk dat dat het nieuws is, behalve de roosterwijzigingen dat is wel interessant. Mits daar ook het gewone rooster staat. Maar nieuws over de opleiding, faculteit en school is niet iets waar ik vaak naar zal zoeken.” Wat vind je ervan om zo contact met je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider) te hebben? “Ja, het is handig voor als je weinig tijd of veel huiswerk hebt, maar ik vind persoonlijk contact toch wel het fijnste.Maar dat je een afspraak kan maken is wel handig. Ik vraag me alleen af hoe zeker het dan is dat de afspraak ook staat, want de SLB‟er kan zelf ook dingen inplannen.” [Onderzoeker geeft aan dat het de bedoeling is dat de SLB-contacturen vast staan, en dat je 69

daar je contact kan inplannen] “Maar wat nou als er een collega-student van mij is die elke week een afspraak met de SLB‟er maakt, waardoor er geen tijd meer is voor mijn afspraak?” Dat zou een probleem kunnen zijn. “Dat zou ik wel vervelend vinden.” Mis je nog iets? “Nee, ik denk het niet. Want als ik op agenda klik, krijg ik ook mijn agenda met mijn deadlines en afspraken voor school. En dat is al ingevuld dus dat vind ik wel fijn. Ik denk dat het juist door de simpelheid wel compleet is.” Is er iets dat je onduidelijk vond? “Ik zat net ergens wel over te twijfelen, volgensmij over nieuws over de faculteit. Dat was even zoeken, omdat ik zocht naar nieuws in de navigatie. Maar dat zou van mij niet opgenomen hoeven te worden want dat gebruik ik niet echt. Alleen misschien het rooster wel, maar dat zou ook binnen de agenda mogen.” Vond je iets overbodig? “Ja, dat HU logo hoeft van mij niet zo groot.” Is deze „Studie Coach‟ de betrokkenheid die je zou verwachten vanuit de opleiding? “Het is betrokkenheid op een ander level denk ik. Want als een SLB‟er ben je totaal niet betrokken want je besteed het afspraken maken uit aan een programma, en dat doe je dan in principe niet meer zelf. Dus daarin mist wel een stukje betrokkenheid. Maar gezien dat SLB‟ers vaak ook andere taken hebben en niet reageren op mail of wellicht op bepaalde dagen van de week werken, dan is dit wel heel handig. En de home-button was wel even lastig. Ik zou binnen de navigatie bovenaan zetten. Hoewel ik er wel uit kwam door op de SLB‟er te klikken.” Participant 4 Geslacht: Man Leeftijd: 17 Huidige opleiding: ROC Bedrijfsadministratie Test van de applicatie Je bent aangenomen op de HU en bent net begonnen aan je eerste jaar, je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider ) geeft aan dat je gebruik moet gaan maken van de „Studie Coach‟. De Studie Coach is een web-applicatie die jou als student ondersteund tijdens je studie. Je kan direct via deze applicatie contact opnemen met je SLB‟er , afspraken maken en werken aan je competenties. Taken - Je wilt weten of er nieuws is over je faculteit, waar kan je dat vinden? Participant heeft verdere uitleg nodig over wat de „faculteit‟ inhoud. [Onderzoekster legt uit wat dit inhoudt.] Participant klikt op de nieuws-venster aan de rechterkant van de pagina. Waar begon je met zoeken? Participant geeft aan te hebben gekeken naar de navigatie aan de linkerkant. - Je moet een eerste afspraak maken met je SLB’er kijk wanneer hij/zij tijd heeft voor een afspraak. Participant klikt op „Afspraken‟. [Onderzoekster opent „Afspraak‟-pagina]

70

- Je wil op 10 maart om 12.00 uur een afspraak maken met je SLB’er, hoe doe je dit? Participant klikt op de „SLB-tijd‟. [Onderzoekster geeft aan dat er nog geen scherm gemaakt is dat hierna zal volgen, zij legt uit dat er een nieuw venster zal verschijnen waarin de mogelijkheid bestaat om de afspraak te maken en bevestigen.] -Je wil weten of de afspraak in je eigen agenda staat, hoe doe je dit? Participant klikt op „Agenda‟. [Onderzoekster opent de „Agenda‟-pagina] Participant ziet de afspraak in zijn agenda staan. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant is even stil en zegt “Ik heb geen idee. Misschien als je hier op klikt [wijst SLB-foto aan] dat je dan op de home-pagina komt.” We gaan er vanaf nu vanuit dat je zo terug komt op de home-pagina. [Onderzoekster gaat naar „Home‟-pagina] - Je hebt in de les een product gemaakt dat aansluit bij je competenties, vul je bewijsvoering bij je competenties in. Participant klikt op op „Competenties‟. [Onderzoekster opent „Competenties‟-pagina] Kan je het invullen? Participant is even stil. “Als ik hierop klik [wijst input-veld aan].” - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op de foto van de SLB‟er. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je hebt een vraag over je competenties en deze wil je vragen aan je SLB’er, hoe zou jij dat aanpakken? NA. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op de foto van de SLB‟er. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je wil weten wanneer de deadline en het tentamen voor vak 1 is, zoek deze data op. Participant zegt “Ik denk onder agenda.‟ Participant klikt „Agenda‟. [Onderzoekster gaat naar de „Agenda‟-pagina.] Participant klikt direct op de correcte data in de „Agenda‟-pagina. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op de fotovan de SLB‟er. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je bent klaar met de “Studie Coach” , log jezelf uit. Participant klikt direct op „Uitloggen‟. Interview na afloop van de usertest:

71

Welk gevoel krijg je van de „Studie Coach‟? “Slecht. Ik vind het echt onpersoonlijk. Want je hebt toch de SLB‟er om mee te praten over je toekomst enzo. Je zou dit beter in persoon kunnen doen, over je competenties enzo hoe je dat moet doen. Dit is misschien handig als extraatje als je dingen besproken hebt en het dan digitaliseerd. ” Wat vind je van de functies van de „Studie Coach‟? “ Klein, ik vind het kort maar drie dingen. Ik zou er eigenlijk meer in willen.” Wat zou je er nog meer in verwachten? “Bij je competenties, je leerdoelen, wat meer voorbeelden van opdrachten en over je stage e.d.” [Onderzoekster legt uit dat de „Studie Coach‟ alleen op toepassing gaat zijn van je overkoepelende loopbaan, en niet op afzonderlijke vakken.] Mis je de punten die je net benoemd hebt dan ook? “Dat weet ik dan eigenlijk niet. Ik denk dat het toch wat uitgebreider zou moeten.” Zou je deze functies regelmatig gebruiken? “Af en toe denk ik wel, ik denk niet elke dag.” Welke functies meer? “Ik denk „Agenda‟.” En welke functies minder? “Ik denk „Competenties‟, daar kijk je eens in de zoveel tijd eens naar.” Wat vind je ervan om zo contact met je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider) te hebben? NA. Vind je nog iets overbodig? “Nou, nee. Ik vind dit alleen een beetje apart [wijst op de foto van de SLB‟er]. Dat zou misschien een foto van jezelf kunnen zijn, omdat het jou gegevens zijn.” Zou je daar je eigen foto willen? “Nou, het hoeft van mij niet. Maar meestal is het zo als je je inlogt, zoals ik bij „Taakmap‟ heb. Dan zie je je eigen foto, omdat het echt jouw dossier is.” Is deze „Studie Coach‟ de betrokkenheid die je zou verwachten vanuit de opleiding? “Nee, SLB‟er gaat echt om gesprekken, persoonlijk, dit is misschien een extraatje.”

72

Participant 5 Geslacht: Vrouw Leeftijd: 19 Huidige opleiding: ROC Audiovisuele Producties Test van de applicatie Je bent aangenomen op de HU en bent net begonnen aan je eerste jaar, je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider ) geeft aan dat je gebruik moet gaan maken van de „Studie Coach‟. De Studie Coach is een web-applicatie die jou als student ondersteund tijdens je studie. Je kan direct via deze applicatie contact opnemen met je SLB‟er , afspraken maken en werken aan je competenties. Taken - Je wilt weten of er nieuws is over je faculteit, waar kan je dat vinden? “Ik denk in de inbox, of.. euhm.” Participant klikt op de correcte link in het nieuws-vak aan de rechterkant van de pagina. “Hier staat het bij nieuws.” - Je hebt in de les een product gemaakt dat aansluit bij je competenties, vul je bewijsvoering bij je competenties in. Participant zegt “Bij competenties of bij afspraken misschien.. ik denk bij competenties.” Participant klikt op op „Competenties‟. [Onderzoekster opent „Competenties‟-pagina] Kan je het invullen? Participant klikt direct op het juiste inpunt-veld. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant moet even nadenken. Participant klikt op „Inbox‟. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je hebt een vraag over je competenties en deze wil je vragen aan je SLB’er, hoe zou jij dat aanpakken? Participant klikt op „Afspraken‟. [Onderzoekster opent „Afspraken‟-pagina] Participant zegt “Hmm, nee dus.” Participant klikt op „Inbox‟ en zegt “Terug naar home.” [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] Participant geeft aan dat ze het niet weet. “Ik heb geen idee.: [Onderzoekster laat aan de participant de „Inbox‟-pagina zien, maar legt daarbij uit dat het ook via de „Afspraken‟-pagina mogelijk zou kunnen. Voor een korte vraag verwijst ze naar de „Inbox‟-pagina.] [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je moet een eerste afspraak maken met je SLB’er kijk wanneer hij/zij tijd heeft voor een afspraak. Participant klikt op „Agenda‟. [Onderzoekster opent „Afspraak‟-pagina] - Je wil op 10 maart om 12.00 uur een afspraak maken met je SLB’er, hoe doe je dit? Participant klikt op de „SLB-tijd‟. [Onderzoekster geeft aan dat er nog geen scherm gemaakt is dat hierna zal volgen, zij legt uit dat er een nieuw venster zal verschijnen waarin de mogelijkheid bestaat om de afspraak te maken en bevestigen.] 73

-Je wil weten of de afspraak in je eigen agenda staat, hoe doe je dit? Participant klikt op „Afspraken‟. [Onderzoekster blijft op de „Afspraken‟-pagina] Participant klikt op „Agenda‟-pagina. [Onderzoekster opent „Agenda‟-pagina.] Staat de afspraak in je agenda? Participant beaamt dit. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op „Inbox‟. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je wil weten wanneer de deadline en het tentamen voor vak 1 is, zoek deze data op. Participant is even stil en vraag om herhaling van de vraag. [Onderzoekster herhaalt de vraagstelling.] Participant zegt “Dan denk ik bij agenda.” Participant klikt op „Agenda‟. [Onderzoekster opent de „Agenda‟-pagina.] Kan je het hier vinden? Participant zegt “Ja.”. Participant wijst de correcte data in de agenda aan. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op „Inbox‟. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je bent klaar met de “Studie Coach” , log jezelf uit. Participant klikt direct op „Uitloggen‟. Interview na afloop van de usertest: Welk gevoel krijg je van de „Studie Coach‟? “Op zich wel een goeie, alleen ik denk dat het makkelijker is als er echt een „home‟ knop staat.In plaats van alleen „Inbox‟. Dat „Home‟ duidelijker is. ” Wat vind je van de functies van de „Studie Coach‟? “ Goed. Dat je heel makkelijk contact op kan nemen, en dat je al je afspraken en je agenda in een ding hebt zitten.” Mis je er nog iets in? “De home-knop, verder niet.” Zou je deze functies regelmatig gebruiken? “Ja.” Welke functies meer? “Ik denk allemaal wel. Want je kan natuurlijk met je SLB‟er smssen, maar als je het zo doet kun je meteen afspraken maken en ze in je agenda zetten. Dat maakt het wel makkelijker.” Wat vind je ervan om zo contact met je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider) te hebben? “Ik vind het wel handig omdat je het dan gelijk vast op internet hebt staan. En als een van de twee de afspraak dan niet nakomt, dan kun je zeggen „Ja, maar het staat op internet‟.” Vind je nog iets overbodig? “Nee, eigenlijk niet.” Vind je nog iets onduidelijk? 74

“Nee.” Is deze „Studie Coach‟ de betrokkenheid die je zou verwachten vanuit de opleiding? “Ja, op zich wel, want wij doen het nu gewoon met sms, maar dat werkt eigenlijk niet. Dit zou veel beter zijn, voor mijn kant en ook vanuit de SLB‟er, die heeft dan meer overzicht.”

75

Participant 6 Geslacht: Man Leeftijd: 21 Huidige opleiding: ROC Multimedia Audiovisueel Test van de applicatie Je bent aangenomen op de HU en bent net begonnen aan je eerste jaar, je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider ) geeft aan dat je gebruik moet gaan maken van de „Studie Coach‟. De Studie Coach is een web-applicatie die jou als student ondersteund tijdens je studie. Je kan direct via deze applicatie contact opnemen met je SLB‟er , afspraken maken en werken aan je competenties. Taken - Je wilt weten of er nieuws is over je faculteit, waar kan je dat vinden? Participant klikt na even gekeken te hebben op de juiste link „Nieuws over de faculteit‟. - Je hebt in de les een product gemaakt dat aansluit bij je competenties, vul je bewijsvoering bij je competenties in. Participant klikt „Competenties‟ aan. [Onderzoekster opent „Competenties‟-pagina] Waar zou je je bewijsvoering invullen? Participant vraagt verduidelijking over de vraag. [Onderzoekster herhaalt de vraagstelling en verduidelijkt deze.] Participant zegt “Dat kan ik hier intypen [wijst op het input-veld]” Participant klikt op het input-veld. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant zegt “Normaal zou ik vorige doen, maar even kijken..” Participant is even stil. Participant klikt op de foto van de SLB‟er. [Onderzoekster gaat naar „Home‟-pagina] - Je hebt een vraag over je competenties en deze wil je vragen aan je SLB’er, hoe zou jij dat aanpakken? Participant zegt dat hij voor inbox zou gaan en zegt “Ik weet niet of je daar ook dingen kan sturen?” Participant klikt op „Inbox‟. [Onderzoekster opent de „Inbox‟-pagina] Waar zou je het invullen? Participant klikt op het input-veld. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op de foto van de SLB‟er. [Onderzoekster opent de home-pagina] - Je moet een eerste afspraak maken met je SLB’er kijk wanneer hij/zij tijd heeft voor een afspraak. Participant klikt op „Agenda‟, maar zegt ook gelijk “Of afspraak.. Ik kijk eerst in de agenda.” [Onderzoekster opent „Agenda‟-pagina] Participant merkt op “Dit is mijn eigen agenda.” Wat zou je dan doen? Participant zegt dat hij dan naar „Afspraken‟ zou gaan. Participant klikt op „Afspraken‟. 76

[Onderzoekster opent „Afspraken‟-pagina] Participant zegt “Dan zou ik het inplannen in een van deze aangegeven tijden.” - Je wil op 10 maart om 12.00 uur een afspraak maken met je SLB’er, hoe doe je dit? Participant zegt dat de gevraagde tijd mogelijk is. Hoe zou je dat doen? Participant zegt “Dan zou ik het in m‟n agenda zetten en contact opnemen met mijn SLB‟er.” [Onderzoekster geeft aan dat er nog geen scherm gemaakt is dat hierna zal volgen, zij legt uit dat er een nieuw venster zal verschijnen waarin de mogelijkheid bestaat om de afspraak te maken en bevestigen.] -Je wil weten of de afspraak in je eigen agenda staat, hoe doe je dit? Participant klikt op „Agenda‟ en geeft aan dat de gemaakte afspraak in de agenda staat. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op de foto van de SLB‟er. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je wil weten wanneer de deadline en het tentamen voor vak 1 is, zoek deze data op. Participant zegt „Bij „Afspraken‟ denk ik.” [Onderzoekster opent de „Afspraken‟-pagina.] Participant kijkt even en zegt dan “Het zal wel in m‟n „Agenda‟ staan.” Participant klikt op „Agenda‟. [Onderzoekster opent de „Agenda‟-pagina] Kan je het hier vinden? Participant zegt “Ja.” Participant klikt de correcte data aan. - Nu wil je terug naar het Home-scherm, hoe doe je dat? Participant klikt op de foto van SLB‟er. [Onderzoekster gaat terug naar „Home‟-pagina] - Je bent klaar met de “Studie Coach”, log jezelf uit. Participant klikt op „Uitloggen‟. Interview na afloop van de usertest: Welk gevoel krijg je van de „Studie Coach‟? “Duidelijk, ik bedoel het is allemaal obvious en makkelijk te vinden.” Wat vind je van de functies van de „Studie Coach‟? “Ook duidelijk, hetzelfde eigenlijk. Als ik iets zoek, weet ik waar ik heen moet. Het staat er duidelijk.” Zou je deze functies regelmatig gebruiken? “Ja.” Welke functies meer? “Ik gebruik nu Blackboard en dat vind ik echt een kut-systeem. Dat gebruik ik eigenlijk nooit, dus als ik zoiets heb.. ik vind dit al beter dan Blackboard. Het is overzichtelijker.” Welke functie vind je het belangrijkste?

77

“De communicatie met je SLB‟er en je afspraken afstemmen op je agenda.” Wat vind je ervan om zo contact met je SLB‟er (Studieloopbaan begeleider) te hebben? “Het is handig, want ik neem aan dat die man of vrouw altijd druk is, en zo kan hij of zij de tijd nemen om je bericht te lezen en te beantwoorden. Dat vind ik heel handig.” Mis je nog iets? “Niet echt, misschien een profiel.” Zou je graag je eigen informatie willen zien? “Misschien in het kort.” Welke informatie verwacht je dat in het profiel zou staan? “M‟n persoonlijke gegevens misschien, zodat mijn SLB‟er weet wie ik ben” Zou je dat ook binnen je eigen gedeelte van „Studie Coach‟ willen zien? “Ja, misschien dat je een foto en wat informatie van jezelf ziet en en die kan aanpassen.” Is deze „Studie Coach‟ de betrokkenheid die je zou verwachten vanuit de opleiding? “Ja, van wat ik nu gewend ben in ieder geval wel. Ik weet niet hoe het bij het HBO gaat, maar ik vind dit wel beter dan Blackboard.”

78

Bijlage 9 wireframes Home-pagina

79

Afspraken-pagina

80

Agenda-pagina

81

Agenda-pagina 2; na het maken van de afspraak.

82

Competentie-pagina

83

Inbox-pagina

84