www.researchportal.be - 24 Jun 2016 16:03:57
Onderzoeksprojecten (1 - 322 van 322) Zoekfilter: Classificaties: Pers- en communicatiewetenschappen
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-UGent, Lieselotte Goessens Vrije Universiteit Brussel Abstract: Omroep, muziek en ideologie: de constructie van Vlaamse culturele identiteit(en) door middel van de muziekprogrammatie van de Vlaamse radio-omroep anno 1929-1939 Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • KATIA SEGERS
De paradox van activisme: Het al of niet combineren van gewelddadige, institutionele en populaire benaderingen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project is een gevalstudie van een transnationaal netwerk, Climate Justice Action network (CJA), dat betrokken is in de protest demonstraties rond de klimaatconferenties van de VN. Het project steunt op literatuur omtrent sociale bewegingen, media en democratie, en burgerschap. Gebaseerd op participatieve observatie en diepte-interviews met mensen betrokken in de protestacties rond de klimaatconferenties van de VN (COP17 in Durban en COP18 in Asia), voorziet dit project in een gedetailleerde en systematische analyse van de oneensgezindheden binnen sociale bewegingen tussen de ontoegankelijke perspectieven van radicale activisten en de activisten die voorstander zijn van brede communicatie en institutionele onderhandelingen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER
Over de grenzen heen: scenarioschrijven voor verschillende media Brussel - 15/09/2011 - 17/09/2011 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Over de grenzen heen: scenarioschrijven voor verschillende media Brussel - 15/09/2011 - 17/09/2011 Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • RONALD GEERTS
Sponsoring: 20 years of private television conferentie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sponsoring: 20 years of private television conferentie Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBCommunication University of China, XU_Guiquan Vrije Universiteit Brussel Abstract: Joint PhD overeenkomst voor Xu Guiquan Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER
Discussieplatform: Van Vismet tot publiek forum. Over het belang van een ernstig genomen publieke sfeer Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoeks- en discussieplatform heeft als uitgangspunten het bestuderen van trends binnen het journalistiek landschap en de media-industrie in het algemeen. Het wil een bijdrage leveren aan de kwaliteit van journalistieke verslaggeving en de publieke sfeer. Dit door middel van doorgedreven wetenschappelijk onderzoek dat ook systematisch onder de aandacht wordt gebracht. Tevens wil het onderzoeks- en discussieplatform de kloof verkleinen tussen wetenschappelijk onderzoek en de mensen die actief zijn binnen het medialandschap. Het op poten zetten van nieuwe onderzoeksprojecten, het inventariseren en coördineren van bestaand/lopend onderzoek in een geïntegreerd onderzoeksprogramma en de bekendmaking ervan is tevens een belangrijke opdracht van het onderzoeks- en discussieplatform. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Studieopdracht: Digitale kloof tweede graad in Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek bestaat uit drie delen: 1) een kritische analyse van recente en vernieuwende inzichten in wetenschappelijk onderzoek in binnen - en buitenand omtrent het sociale fenomeen digitale kloof, 2) een zinvolle inventarisatie van digitale inclusie-initiatieven in Vlaandeeren, 3) een probleemidentificerende en probleemoplossende brainstormoefening met stakeholders uit het Vlaamse werkveld. Bij elk van de drie delen ligt de nadruk niet alleen op het kritisch analyseren van de bevindingen, maar ook op het aanreiken van haalbare en realistische oplossingen. Zo peilden de onderzoekers onder meer naar de manier waarop beleidsmakers, maar vooral ook de organisaties die op het terrein rond digitale
inclusie werken, omgaan met deze problematiek en welke acties ze in de toekomst kunnen volgen. Het staat vast dat de sector een stuk verder staat in zijn analyse en aanpak dan velen denken. Bovendien beschikt deze sector over expertise, inzichen en kennis omtrent de knelpunten en mogelijke oplossingen. Door de aandacht te richten op de sector zelf wensten we allereerst probleemidentificeren en probleemoplossend te werken. De verkegen inzichten kunnen een aanzet geven tot een aangepast beleid. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Leo VAN AUDENHOVE
Alumni event SCOM 2009, "Brussel, stad van Communicatie" 20 mei 2009 Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Vakgroep Communicatiewetenschappen van de Vrije Universiteit Brussel organiseerde op woensdag 20 mei 2009 voor de derde keer haar Alumni-event op de VUB Campus Etterbeek. Deze editie stond in het teken van 'Brussel, Stad van Communicatie'. Als vestigingsplaats van de belangrijkste communicatie- en reclameagentschappen, mediabedrijven, persagentschappen, internationale journalisten en lobbyisten kan Brussel terecht de claim van hoofdstad van de communicatie maken. Als Vakgroep Communicatiewetenschappen willen wij deze claim versterken. Ook al omdat we n.a.v. de universitaire doorlichtingscommissie als beste opleiding Communicatiewetenschappen in Vlaanderen uit de bus kwamen voor de accreditatie van 2008. Ook voor de laatste editie namen weer enkele honderden van oud-studenten Communicatiewetenschappen deel. De avond werd ingeleid door de Rector, prof. dr. Paul De Knop, met zijn visie over de rol van Brussel en de Vrije Universiteit Brussel in het bredere universitaire en maatschappelijke landschap. Daarna hield prof. dr. Jean Paul Van Bendegem, decaan van de Faculteit Letteren & Wijsbegeerte, een lezing waarin hij zijn ideeën toelichtte over de universiteit van de toekomst. Gastdocent en directeur van think.BBDO, Fons Van Dyck, sloot het geheel af met een statement over 'Het Merk Brussel, het merk VUB'. Aansluitend vond de 'meet-and- greet' plaats, waarbij de alumni vergast werden op Brusselse streekproducten. De after-party werd ingezet met een optreden van Lapaz, een poprock groep waarin VUB studenten actief zijn, waarna de DJs van XLAir het overnamen tot in de late uurtjes. Foto's gemaakt tijdens het event door fotografe Bernadette Mergaerts kunnen hier bekeken worden. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • ERIC DE VOS
Doorlichting communicatie en imago-analyse Gemeenstebestuur Zwevegem. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In opdracht van het gemeentebestuur organiseerde de dienst Informatie en communicatie een onderzoek naar de gemeentelijke communicatie. Het tweeledig onderzoek: communicatie-audit en imago-analyse werd tijdens de maanden mei en juni 2008 gevoerd door het Centrum voor Media en Cultuurstudies van de Vrije Universiteit Brussel, onder leding van prof. Katia Segers en vorser Nick Resmann. In het kader van dit onderzoek werden op 9 en 10 juni 2008 focusgroepsgesprekken gevoerd met Zwevegemse burgers. Het onderzoeksrapport werd aan het Schepencollege voorgesteld op 9 juli 2008. De onderzoeksresultaten vormen de basis voor een nieuwe huisstijl en communicatieplan, ook in het vooruitzicht van de centralisatie van gemeentediensten in een Nieuw Administratief Centrum Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • KATIA SEGERS
Subcontract related to EC contract tussen EC en ENCIP : New approaches to Telecommunications Policy (MEDA). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Project Activity: TS1-Training Seminar 1: Task description: the task consist in preparing 2 session and training the participants Commitment: Commitment for the training session is 2 days Conditions: this task includes 4 days of preparation. -Project Activity: CS1 - Case Study 1: Task description: The task consists in preparing a working papaer of 20-25 pages on the study of a Belgian case on regulatory auestions. Commitment: Commitment for the working paper is 10 day(s). - Project Activity: ST1-Study Tour 1: Task Description: The task consists in organisating a visit to the National Regulator of Belgium Commitment: Commitment for the includes 1 days Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
De macht van sociale media in het nieuws. Een multimethodisch onderzoek naar de invloed van Twitter op het journalistieke bronnengebruik. Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt de impact van sociale media op nieuws in de Vlaamse publieke sfeer door (1) inter-media agenda-setting relaties te onderzoeken tussen traditionele en nieuwe media; (2) te onderzoeken hoe sociale media als bron gebruikt wordt in traditioneel nieuws (en vice versa) en (3) te onderzoeken hoe journalisten sociale media beoordelen en gebruiken als bron in nieuwsbijdragen. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Pieter Verdegem
When Data and Journalism Collide: Sourcing Practices and Knowledge Production in Data Journalism Universiteit Gent Abstract: Onderzoek naar de wijze waarop innovatieve journalistiek gebruik maakt van databestanden en kwantitatieve methoden om nieuws te verzamelen, te bewerken, te analyseren en te visualiseren. Centraal staat de rol van datajournalistiek in relatie tot accountability en het democratisch potentieel van de methode. Het openstellen van tradtioneel gesloten kanalen voor nieuwsproductie voor het publiek waarbij dat
publiek mee het onderzoek mogelijk maakt naar een brees veld van nieuws in relatie tot het beleidsniveau is het centrale kenmerk dat in verschillende case studies comparatief wordt bekeken. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Karin Van De Wal
DICIS - Digitale Cinema Studies. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Luc Pauwels
Online religie in een transnationale context: representatie en beleving van jainisme in diasporagemeenschappen Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek wil ontwikkelingen in Jainisme in de diaspora ontwaren en verklaren door een analyse van online activiteiten en een reeks interviews op verschillende plaatsen in de diaspora. Zo zal het niet alleen de meest recente ontwikkelingen van Jainisme onderzoeken, maar ook een case-study zijn voor religie in de context van migratie en de rol die ICT daarin kan spelen. Organisaties: • Talen en Culturen
Onderzoekers: • Eva De Clercq
Seksuele diversiteit op het kleine scherm: Een kwalitatief onderzoek naar de representatie van en het publieke debat over holebi's en transgenders in Vlaamse televisiefictieseries Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is het begrijpen van de socioculturele rol van holebi- en transgenderrepresentaties in Vlaamse televisiefictie. Het project vertrekt van een culturele media studies perspectief, welke argumenteert dat populaire cultuur een plaats is waar hegemonische discoursen worden bestendigd en uitgedaagd. Dit project is specifiek geïnteresseerd in hoe media seksuele diversiteit representeren in relatie tot heteronormativiteit. Organisaties: • Vakgroep Klinische biologie, microbiologie en immunologie
Onderzoekers: • Sofie Van Bauwel
Gepersonaliseerde reclame op sociale netwerksites: het samenspel tussen reclame-effectiviteit en privacybezorgdheid van de gebruiker. Universiteit Antwerpen Abstract: "Gepersonaliseerde reclame" of reclameboodschappen die persoonlijk gericht zijn naar, en op maat gemaakt zijn van de individuele gebruiker zijn alomtegenwoordig op sociale netwerksites (SNS) zoals het populaire Facebook. Overheden worstelen met de mogelijkheden en implicaties van dit nieuwe fenomeen. Bovendien uiten beleidsmakers en belangengroepen in toenemende mate hun bezorgdheid omtrent privacy. Het huidige project onderzoekt hoe gepersonaliseerde reclame op SNS privacybezorgdheid opwekt en doe deze zich verhoudt ten aanzien van de effectiviteit. De centrale onderzoeksvraag is: "Wat is de impact van verschillende vormen van gepersonaliseerde SNS reclame op de privacybezorgdheid van de gebruikers en op de effectiviteit van de advertenties?" Drie deelprojecten benaderen deze onderzoeksvraag vanuit verschillende oogpunten. (i) Het eerste deelproject vertrekt vanuit de hypothese dat de effectiviteit van gepersonaliseerde advertenties een curvilineaire functie beschrijft met de mate van personalisatie. Er is een optimaal niveau van personalisatie waar effectiviteit en privacybezordheid in balans zijn. Deze hypothese wordt getest door middel van een experimenteel opzet waarbij de hoeveelheid van persoonlijke gegevens wordt gemanipuleerd. (ii) Het tweede deelproject doelt door middel van een factoriële survey de impact van specifieke, reeds gebruikte, maar ook in de toekomst toepasbare factoren (i.e. plaats van de advertentie, hoeveelheid personalisatie, gevoeligheid van de data, type organisatie) van gepersonaliseerde advertenties op privacybezorgdheid te verklaren. (iii) Het laatste deelproject onderzoekt middels een experiment technisch mogelijke, toekomstige toepassingen van gepersonaliseerde advertenties. Deze benadering is cruciaal voor de toepasbaarheid en relevantie van de onderzoeksresultaten in een snel evoluerende digitale omgeving. Samengevat, het project onderscheidt zich door zijn innovatieve methodologische aanpak en zijn oriëntatie naar toekomstige toepassingen. Resultaten dragen bij tot de privacy- en reclameliteratuur. Een kritische evaluatie kan overheidsacties in verband met de bescherming van privacy op SNS en de empowerment van gebruikers ten aanzien van persuasieve communicatie inspireren. Bovendien kan het een kader bieden voor adverteerders bij de creatie van privacy-vriendelijke advertenties. Het project kent dus niet alleen een wetenschappelijke, maar ook een uitgesproken professionele en maatschappelijke relevantie. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Karolien Poels • Evert Van den Broeck
The dynamic relationship between (social) media use and risk behavior KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Kathleen Beullens • Femke Geusens
Wie geeft erom? Een kwantitatieve en kwalitatieve multimethodologische studie naar de percepties van en reacties op gemediatiseerd menselijk lijden door de Vlaamse bevolking.
Universiteit Gent Abstract: Vanuit een interdisciplinaire benadering onderzoekt dit project de percepties van en reacties op gemediatiseerd menselijk lijden door de Vlaamse bevolking. Aan de hand van een combinatie van expertinterviews, een kwantitatieve publiekssurvey en focusgroepinterviews wordt nagegaan hoe mediateksten interageren met de heersende morele en emotionele standpunten en discursieve praktijken van mediaconsumptie in relatie tot gemediatiseerd menselijk lijden. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Stijn Joye
(De)constructie van het nieuws over gezondheid: een transdisciplinair onderzoek naar berichtgeving over seniorengerelateerde thema?s. Universiteit Gent Abstract: Op basis van een transdisciplinaire samenwerking tussen communicatiewetenschappen, sociolinguïstiek, geneeskunde en sociologie, onderzoekt dit project de impact van het fel gewijzigde medialandschap op de nieuwsberichtgeving over gezondheid, met een focus op seniorengerelateerde thema?s. Vanuit een holistisch perspectief wordt de rol van verschillende stakeholders geanalyseerd: de farmaceutische industrie, beleidsinstanties, nieuwsmedia, belangengroepen en het grote publiek. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Piet Bracke • Thierry Christiaens • Karin Van De Wal • Daniël Biltereyst • Geert Jacobs
The impact of sexualizing messages in childrens media KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Steven Eggermont • Jolien Trekels
Het kind-effect in media-research: hoe kinderen media-adoptie, media-gebruik en media-regels beïnvloeden in het gezin. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Jan Van den Bulck • Kathleen Custers • Sara Nelissen
De impact van seksualiserende boodschappen in media gericht op kinderen. KU Leuven Abstract: Het concept van seksualisering van kinderen verwijst naar het proces waarbij jongeren worden geïntegreerd en gesocialiseerd in een cultuur die groot belang hecht aan uiterlijk, heteroseksuele aantrekkingskracht en romantisch en seksueel succes. Moderne media worden verondersteld een determinerende rol te spelen in dit proces. Studies hebben tot op heden echter nooit systematisch aandacht besteed aan seksualisering als een empirisch te observeren media-effect. Daarom is het eerste doel van dit project om, aan de hand van een longitudinale vragenlijst bij 10- tot 14-jarigen, te onderzoeken of seksualiserende media een impact hebben op een geseksualiseerd zelfconcept (i.e. een combinatie van zelf-objectivering, zelf-seksualisering en de instemming met stereotypen over de mannelijke/vrouwelijke rol in relaties). Ten tweede wordt nagegaan of een geseksualiseerd zelfconcept gerelateerd is aan lichaamsontevredenheid, appearance anxiety en laag zelfvertrouwen. Tot slot zal het proje ct persoon Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Steven Eggermont
AdLit : reclamegeletterdheid in een Nieuwe Media-omgeving : onderzoek naar de kennis van minderjarigen met betrekking tot overreding bij nieuwe advertentieformaten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil nagaan in hoeverre minderjarigen gewapend zijn (m.a.w. in welke mate kunnen ze inhoud van reclame onderscheiden en zijn ze in staat om hier consequent mee om te gaan in hun handelen) tegen de nieuwe vormen die publiciteit aanneemt. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave • Koen Ponnet • Karolien Poels
AdLit : reclamegeletterdheid in een Nieuwe Media-omgeving : onderzoek naar de kennis van minderjarigen met betrekking tot overreding bij nieuwe advertentieformaten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil nagaan in hoeverre minderjarigen gewapend zijn (m.a.w. in welke mate kunnen ze inhoud van reclame onderscheiden en zijn ze in staat om hier consequent mee om te gaan in hun handelen) tegen de nieuwe vormen die publiciteit aanneemt. Organisaties: • Marketing
Onderzoekers: • Patrick De Pelsmacker
IWT SBO 130008: AdLit Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Martin Valcke • Olivier Cauberghe
Het meten van kosten en effecten van cybercriminaliteit in België - BBC Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Lieven De Marez • Pieter Verdegem
Waarom delen adolescenten persoonlijke informatie online? Een longitudinale studie bij adolescenten naar het vrijgeven van persoonlijke informatie en beschermend gedrag op sociale netwerk sites. Universiteit Antwerpen Abstract: Het gebruik van sociale netwerksites (SNS) is gedurende het laatste decennium sterk gestegen. Gezien deze sites zich ontwikkelen op basis van persoonlijke informatie, stellen onderzoekers zich kritische vragen bij de mogelijke implicaties voor adolescenten wanneer ze persoonlijke informatie meedelen. Nochtans zijn er nog drie belangrijke beperkingen terug te vinden in het huidige onderzoek rond het vrijgeven van persoonlijke informatie op SNS. Deze beperkingen vormen dan ook de inspiratie voor de drie doelstellingen van dit project. Ten eerste spitsen de meeste studies zich toe op enerzijds de informatie die wordt meegedeeld op de online profielen en anderzijds de privacyinstellingen die gebruikt worden. Het vrijgeven van persoonlijke informatie terwijl men de SNS gebruikt is minder onderzocht. Door zowel de voorspellers als de gevolgen van het meedelen van persoonlijke informatie door adolescenten tijdens het gebruiken van SNS te analyseren, wil dit project een bijdrage leveren aan de literatuur. Daarenboven focust dit project ook op het beschermend gedrag van jongeren tijdens het gebruik van SNS. Ten tweede, de meeste studies zijn datagedreven, terwijl dit project wil vertrekken vanuit een theoretische basis. Het meedelen van persoonlijke informatie door adolescenten zal onderzocht worden aan de hand van een uitgebreid model gebaseerd op de Theorie van het Gepland Gedrag. Daarnaast zal de Protectie Motivatie Theorie gebruikt worden om zowel het bewustzijn als de ervaring die jongeren hebben met bepaalde risico's tijdens het meedelen van persoonlijke informatie op SNS te onderzoeken en na te gaan hoe dit beschermend gedrag stimuleert. Ten slotte maken de meeste studies gebruik van een cross-sectioneel onderzoeksdesign. Daarom is het implementeren van een longitudiaal onderzoekdesign de derde doelstelling van dit project. Het gebruik van dit design maakt het mogelijk om de evolutie in de gedragingen van adolescenten, na het ervaren van concrete gevolgen van het meedelen van persoonlijke informatie, in kaart te brengen. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave • Koen Ponnet • Joris Van Ouytsel
Cyberpesten en Stress in School en op het Werk: naar een kruisbestuiving tussen verschillende onderzoekstradities. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Heidi Vandebosch
De organisatieontwikkeling van nationale belangengroepen in een Europees vergelijkend perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers
Sociale onzichtbaarheid overwinnen: een transnationale studie naar emancipatie en sociale interventie op het terrein van digitale beeldpraktijken. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Luc Pauwels • Paolo Favero
De macht van sociale media in het nieuws. Een multimethodisch onderzoek naar de invloed van Twitter op het journalistieke bronnengebruik. Universiteit Antwerpen
Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Het project onderzoekt de invloed van sociale media op het journalistieke bronnengebruik en het nieuws. Er wordt uitgegaan van de hypothese dat de macht van sociale media als nieuwsbron afhangt van verschillende factoren, waaronder de socialemedia-actor, het medium dat het nieuws brengt, het onderwerp van het nieuws, en de mate waarin het nieuws deel uitmaakt van de dagelijkse routineberichtgeving. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst • Steve Paulussen
De mediatoerist: 'mediatie', beeldcreatie en betovering in toeristische ervaringen van Antwerpen, Napels en Helsinki. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Paolo Favero
Expertisecel wetenschapscommunicatie Universiteit Gent Abstract: Het project betreft geen onderzoek, maar het functioneren van een expertisecel wetenschapscommunicatie. Deze cel, ingebed in de afdeling Communicatie van de UGent, heeft als missie efficiënte, effectieve en interactieve wetenschapscommunicatie aan de UGent te stimuleren, door enerzijds een faciliterende en coachende rol te spelen en anderzijds zelf initiatieven op te zetten, waarbij de uiteindelijke doelstellingen altijd zijn: sensibiliseren, interesse wekken, informeren en opinie vormen. Organisaties: • Directie Bestuurszaken
Onderzoekers: • Kristof De Moor
Community media's bijdrage tot conflictresolutie in Cyprus Vrije Universiteit Brussel Abstract: Gemeenschapsmedia hebben de voorbije jaren veel aandacht gekregen, maar hun rol in conflict resolutie is daarbij onderbelicht gebleven (met enkele uitzonderingen, zoals bijvoorbeeld Rodriguez' (2011) werk in Colombia). Met een focus op het verdeelde eiland Cyprus, en het daar actieve Community Media Centre (CCMC) - opgericht in 2009 - is de onderzoeksvraag van dit project hoe de representatie van het politieke en het sociale, en de organisatie van participatie door gemeenschapsmedia kunnen bijdragen aan een verschuiving van antagonisme naar agonisme binnen de Cypriotische publieke ruimte. In dit agonistisch-democratische model, ontwikkeld door Mouffe (2005), wordt vijandigheid vervangen voor de aanvaarding van de tegenstander. De theoretische ruggengraat van dit project wordt door dit agonistisch model aangeleverd, in combinatie met modellen inzake democratische mediapraktijken, inclusief de zogenaamde vredesjournalistiek. Dit project, dat in samenwerking met een Grieks-Cypriotische universiteit loopt, heeft vier onderzoeksfasen. In fase 1 wordt een literatuuronderzoek gecombineerd met focusgroepen met stakeholders over de meer algemene rol van media in conflictrepresentatie. In fase 2 zal een selectie van CCMC projecten en producties geanalyseerd worden, en in fase 3 (gegrond in actieonderzoek) zullen een reeks van interventies (podcasts) geproduceerd worden, en zal het productieproces etnografische geanalyseerd worden. In fase 4 zal vervolgens een receptieonderzoek georganiseerd worden inzake de geanalyseerde producties en interventies. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER
De vijfde macht of een echokamer van de vierde macht? De impact van sociale media op het journalistieke bronnengebruik en de agendasetting-functie van de mainstream nieuwsmedia. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit doctoraatsonderzoeksproject is na te gaan in welke mate en op welke manier sociale media een invloed hebben op het journalistieke bronnengebruik en de agenda-setting-functie van de mainstream-nieuwsmedia. Op basis van een driefasig multimethodisch onderzoeksopzet zal deze studie statistische data en diepgaande inzichten opleveren over de rol van sociale media binnen de continue nieuwsstroom in de hedendaagse, genetwerkte publieke sfeer. In een eerste fase zal een grootschalige kwantitatieve analyse gebeuren van de nieuwsoutput van vijf verschillende mediakanalen - kranten, televisie, radio, internet (nieuwswebsites) en sociale media – teneinde de 'inter-media agenda-setting' tussen de oude en nieuwe media in kaart te brengen. Vervolgens wordt aan de hand van een verdere inhoudsanalyse nader onderzocht hoe sociale media als nieuwsbron in de mainstream nieuwsoutput verwerkt worden en omgekeerd. Om een nog grondiger inzicht te verwerven in de manier waarop sociale media als nieuwsbron gebruikt worden in de dagelijkse journalistieke nieuwsgaring, zullen in een derde onderzoeksfase reconstructie-interviews worden gevoerd met professionele journalisten. Het onderzoek focust op drie genres binnen de journalistieke berichtgeving, namelijk politiek, economisch en gerechtelijk nieuws (incl. misdaadverslaggeving). Door voort te bouwen op theorieën van 'agenda-setting' en 'gatekeeping' en door de specifieke focus op sociale media zal dit project zowel op theoretisch, methodologisch als empirisch vlak een unieke en originele bijdrage leveren aan de bestaande kennis over de manier waarop het nieuws tot stand komt en zich verspreidt binnen de hedendaagse crossmediale, genetwerkte nieuwsecologie. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst • Steve Paulussen • Raymond Harder
Agenda setting in de genetwerkte publieke sfeer. De rol van sociale media in het publieke debat in verkiezingsperiodes Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt de impact van sociale media op het publieke debat tijdens verkiezingsperiodes door na te gaan (1) hoe politici sociale media gebruiken tijdens de verkiezingscampagne; (2) hoe sociale media de communicatiestromen en (machts)relaties tussen politici, journalisten en burgers veranderen en (3) in welke mate de sociale media de agenda van de traditionele nieuwsmedia beïnvloeden, en vice versa. Organisaties:
• Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Pieter Verdegem
Differential Subaceptibillity to Health Intervention KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Steven Eggermont • Kathleen Beullens • Jolien Vangeel
International Cultivation KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Jan Van den Bulck • Lennert Coenen
International Cultivation KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Jan Van den Bulck • Elisabeth Timmermans
Seksualisering in en door kindermedia. De inhoud, het gebruik en het effect van seksualiserende boodschappen bij 9- tot 12-jarigen. Media-inhoud met een seksuele ondertoon voor kinderen: oe gaan kinderen er mee omen heeft het een invloed op hen? KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Steven Eggermont • Ann Rousseau
Sexualisation In and Through Childrens Media. The Content of Sexualising Media Messages and their Use by 10 to 12 Year Olds KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Steven Eggermont
Kom je dichterbij? Een longitudinale studie omtrent de zelfonthulling van adolescenten en de ontwikkeling van sociaal kapitaal in sociaalnetwerksites. Universiteit Antwerpen Abstract: Sociaalnetwerksites (SNS) zijn snel geëvolueerd tot het geprefereerde online communicatiemiddel van jongeren. Wanneer adolescenten SNS gebruiken, dan onthullen ze informatie over zichzelf omtrent, onder meer, hun persoonlijke ervaringen. Bovendien vormen ze nieuwe relaties en verdiepen ze bestaande contacten, wat bijdraagt tot hun sociaal kapitaal. Het onderzoek over jongeren, zelfonthulling en sociaal kapitaal vertoont echter enkele beperkingen die dit onderzoek wenst aan te pakken. Tot nu toe heeft onderzoek zich geconcentreerd op de studie van profielinformatie van SNS-gebruikers. Ook werden algemene schalen toegepast om zelfonthulling op SNS te meten. Nochtans kunnen jongeren veranderingen ervaren in domeinen die belangrijk zijn in hun persoonlijk leven, zoals hun uiterlijk en relaties. Ze zijn vaak ook geneigd om hierover op SNS te berichten. Daarom wil dit onderzoek het zelfonthullingsgedrag van jongeren in verschillende domeinen van hun persoonlijk leven op een longitudinale manier onderzoeken. Dit onderzoek wil inzicht verwerven in de manier waarop zelfonthulling in verschillende levensdomeinen zich ontwikkelt en gelinkt kan worden aan de voldoening die jongeren ervaren op psychologisch en sociaal vlak. Wat de psychologische aspecten betreft, wil dit onderzoek bijdragen aan de literatuur door de antecedenten (b.v. persoonlijkheidskenmerken) en gevolgen (b.v. welbevinden) na te gaan van het zelfonthullingsgedrag van adolescenten. Bovendien wordt nagegaan hoe voldoening op bepaalde vlakken leidt tot veranderingen in zelfonthulling. Wat de sociale aspecten betreft, onderzoekt deze studie de relatie tussen zelfonthulling en veranderingen in het sociaal kapitaal van jongeren. Maar ook hoe wijzigingen in sociaal kapitaal mogelijks zelfonthulling beïnvloeden, wordt longitudinaal onderzocht. Tot slot, naast de mogelijke positieve gevolgen van zelfonthulling op vlak van welbevinden en sociaal kapitaal, wordt de impact van negatieve ervaringen bestudeerd. In het bijzonder gaat het onderzoek na hoe zelfonthullingen kunnen leiden tot bepaalde negatieve gevolgen en hoe dit op zijn beurt zelfonthullingen kan beïnvloeden. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave • Koen Ponnet • Ellen Van Gool
De mediatisering van intimiteit en seksualiteit in de leefwerelden van jongeren: Een onderzoek naar relaties, verlangen en seksualiteit als digitale media praktijken. Universiteit Gent Abstract: Dit project focust op de intieme en seksuele praktijken van jongeren, gerelateerd aan het gebruik van sociale media. De doelstelling van dit project is (1) een verkenning van mediacultuur in relatie tot jongeren, intimiteit, seksualiteit en sociale media, en (2) aan onderzoek naar hoe deze mediacultuur mogelijk een invloed heeft op de mediagerelateerde praktijken van jongeren. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Sofie Van Bauwel
Hedendaagse scherm culturen in Zuid - Oost-Europa . Een multilevel onderzoeksproject over film en televisie -industrie, culturen en publiek in vergelijking met de Europese Unie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers
Visuele dimensies vanglobalisering en culturele uitwisseling in steden. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Luc Pauwels
Media en identiteiten in een geglobaliseerde samenleving. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Alexander Dhoest
Media en identiteiten in een geglobaliseerde samenleving. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Alexander Dhoest
Sociale onzichtbaarheid tegengaan: een studie van emancipatie en sociale interventies in het domein van de hedendaagse digitale beeldvormingpraktijken in Zuid-Afrika . Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Paolo Favero
Verhalen bij gezondheidscommunicatie: een multidiscplinaire benadering om het begrip te vergroten van de rollen en het gebruik van verhalen bij het overbrengen van gezondheidsinformatie en het wijzigen van levensstijl. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Heidi Vandebosch
Post-AGB sterren in de Kleine en Grote Maggenhaense wolken: stellaire evolutie in perspectief.nbsp; KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Sterrenkunde
Onderzoekers: • Hans Van Winckel
Spectroscopie van halfgeleiders/isolator en metaal/isolator grensvlakdipolen.
KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Halfgeleiderfysica
Onderzoekers: • Valeri Afanasiev • Andre Stesmans • Michel Houssa
'Blanton the (r)evolutionary': Een contextualisering van Jimmie Blantons contrabasspel. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Alexander Dhoest
Digitale beeldcultuur getest: een grootschalige studie naar jonge filmpublieken in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers
Automatische monitoring voor Cyberspace Toepassingen (AMiCA) Universiteit Antwerpen Abstract: Hoewel het gebruik van het internet door kinderen meestal volkomen veilig en verrijkend is, zijn er ook risico's verbonden aan het gebruik van vooral social networking sites (SNS). Verschillende initiatieven werden opgezet om kinderen te beschermen tegen deze potentiële bedreigingen door preventie en door in te grijpen als het misloopt, maar gezien de enorme overvloed aan informatie is het onmogelijk voor de belanghebbenden om alle potentieel schadelijke situaties (zoals cyberpesten, suïcidaal gedrag of grooming door pedofielen) te traceren. Het automatisch traceren van schadelijke inhoud en schadelijke gedragingen vereist een crossmedia filtering aanpak, die onmiddellijk risico's kan detecteren, die kritieke situaties doorgeeft aan moderatoren van sociale netwerksites en die accurate kwantitatieve informatie verstrekt zodat longitudinale en beleidsondersteunende informatie ter beschikking komt over de online veiligheid van kinderen. Deze filtering zal gebeuren rekening houdend met de verwachtingen en online ervaringen van adolescenten en kinderen en ook gebruik makend van een aanpak die op een respectvolle en zorgzame manier omgaat met privacy-gevoelige informatie. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Walter Daelemans
Automatische monitoring voor Cyberspace Toepassingen (AMiCA) Universiteit Antwerpen Abstract: Hoewel het gebruik van het internet door kinderen meestal volkomen veilig en verrijkend is, zijn er ook risico's verbonden aan het gebruik van vooral social networking sites (SNS). Verschillende initiatieven werden opgezet om kinderen te beschermen tegen deze potentiële bedreigingen door preventie en door in te grijpen als het misloopt, maar gezien de enorme overvloed aan informatie is het onmogelijk voor de belanghebbenden om alle potentieel schadelijke situaties (zoals cyberpesten, suïcidaal gedrag of grooming door pedofielen) te traceren. Het automatisch traceren van schadelijke inhoud en schadelijke gedragingen vereist een crossmedia filtering aanpak, die onmiddellijk risico's kan detecteren, die kritieke situaties doorgeeft aan moderatoren van sociale netwerksites en die accurate kwantitatieve informatie verstrekt zodat longitudinale en beleidsondersteunende informatie ter beschikking komt over de online veiligheid van kinderen. Deze filtering zal gebeuren rekening houdend met de verwachtingen en online ervaringen van adolescenten en kinderen en ook gebruik makend van een aanpak die op een respectvolle en zorgzame manier omgaat met privacy-gevoelige informatie. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Heidi Vandebosch • Karolien Poels
De marktplaats van ideeën: minder eigenaars, minder ideeën? Een interdisciplinair onderzoek naar impact van mediaeigendomsconcentratie op diversiteit aan media-inhoud, -productie en –outlets in longitudinaal en internationaal vergelijkend perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project combineert inzichten van communicatie-, politieke en economische wetenschappen voor een analyse van de kenmerken van de huidige mediaconcentratie (en mediaconglomeraten) en de impact hiervan op inhoudsdiversiteit in historisch en internationaal vergelijkend perspectief, om zo te antwoorden op de vraag of media eigendomsconcentratie de diversiteit aan issues, actoren, standpunten en discoursen in de media beperkt. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst • Hildegarde Van den Bulck • Jan Bouckaert • Pieter Maeseele
De morele attitudes van preadolescenten op het gebied van online privacy: de mediërende en interagerende rol van leeftijd, gender identiteit en familiecultuur Vrije Universiteit Brussel
Abstract: Dit project onderzoekt de morele waarden van preadolescenten (9-14-jarigen) rekening houdend met online privacy in sociale interactie op het Internet en de bemiddelende rol van leeftijd, gender identiteit en familie cultuur hieromtrent. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Jos PIERSON • Jo Renate BAUWENS
Reward: Rewarding healthy food choices Universiteit Gent Abstract: In het REWARD-project onderzoeken we hoe beloningsgevoeligheid van kinderen en jongeren samenhangt met eetgewoonten. We willen verklaren waarom kinderen en jongeren vaak kiezen voor ongezond voedsel met een hoge beloningswaarde. Wanneer we het verband tussen beloningsgevoeligheid en eetgewoonten begrijpen, willen we uitzoeken hoe we kinderen en jongeren kunnen leren om gezondere keuzes te maken door in te spelen op beloningsgevoeligheid. Organisaties: • Vakgroep Ontwikkelings-, persoonlijkheids- en sociale psychologie • Vakgroep Maatschappelijke gezondheidkunde • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Lea Maes • Caroline Braet • Stefaan De Henauw • Patrick Kolsteren
Music: auditory cheesecake or evolutionary necessity? Advancing the uses-and-gratifications theory for music, utilizing principles of evolutiontheory, psychology and neurology. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Keith Roe • Anne Dickmeis
Sociale steun in het internettijdperk: Relaties tussen stressors, probleemgedrag en computer-gemedieerde sociale steun bij adolescenten. KU Leuven Abstract: Onderzoek heeft aangetoond, dat aan de ene kant, sociale relaties -of sociale steun- van specifiek belang zijn voor adolescenten wanneer deze in contact komen met stresssituaties. Aan de andere kant heeft het sociale Internetnbsp;geleid tot een wijziging van de sociale relatiesvan adolescenten. Deze bevindingen leiden tot de vraag of de positieve impact van sociale relaties op stress eveneens plaatsvindt binnenin een context van computer-gemedieerde communicatie. Bijgevolg is heteerste doel van deze studie nagaan hoe computer-gemedieerde sociale steun moet worden begrepen en gemeten (CMSS). Zo zal er getracht worden een definitie van CMSSS te formuleren en een meting van CMSS te ontwikkelen. Ten tweede zal onderzocht worden of computer-gemedieerde communicatie (CMC), net zoals traditionele sociale steun, gerelateerd is aan adolescenten hun niveau van ervaren stress. De stress-relieve-hypothese zal bevestigd worden als meer CMC geassocieerd is met een dalend niveau van stress, de n Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Steven Eggermont • Eline Frison
Relationschip between media use and sleep quality KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Jan Van den Bulck • Liese Exelmans
De impact van mediagebruik op roekeloos rijgedrag bij jongeren: een longitudinaal onderzoek. KU Leuven Abstract: Verkeersongevallen zorgen dagelijks voor 3242 overlijdens en jaarlijks voor 20 tot 50 miljoen gewonden (World Health Organization, 2004). Aangezien het zo'n belangrijke doodsoorzaak is, is het van groot belang dat alle oorzakelijke factoren van verkeersongevallen onderzocht worden. Verschillende onderzoekers hebben hun bezorgdheid geuit over de afbeelding van rijden in de media (Arnett, Irwin Halpern-Felsher, 2002; Harré, 2000; Reinhardt-Rutland, 2007). Vermits jongeren erg veel tijd spenderen aan het spelen van videogames en het kijken naar televisie, vrezen zedat de afbeeldingen van rijden in deze media mogelijk een impact hebbenop het rijgedrag van jongeren. Recent onderzoek vond steun voor het bestaan van deze relatie (Beullens, 2009). Echter, een heel aantal vragen blijven vooralsnog onbeantwoord. In de huidige studie wordt de richting van dit verband verder onderzocht en wordt er nagegaan door welke variabelen het gemodereerd en gemedieerd wordt. De methode die hirvoor gehanteerd Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Jan Van den Bulck • Kathleen Beullens
Internationale cultivatie - en culturatie processen in een niet-Amerikaanse cultuur. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract
Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Jan Van den Bulck
Totstandkoming van groepsidentiteiten langs etnische en religieuze lijnes: on- en offline netwerken in de Lage Landen en het VK. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Instituut voor Mediastudies
Onderzoekers: • Keith Roe • Leen d'Haenens • Joyce Koeman • Baldwin Van Gorp
Effectiviteit van merkplaatsing: Naar een integrerend raamwerk. Universiteit Antwerpen Abstract: Brand placement of merkplaatsing, het (tegen betaling) visueel en/of auditief opnemen van merkproducten of merkkentekens in media programma's, is één van de alternatieven die vandaag door marketers gebruikt worden om hun commerciële boodschap oventuigender te brengen. Het huidige onderzoeksvoorstel verenigt traditionele theorieën rond reclame en informatieverwerking met bestaande theoretische kaders over brand placement om nieuwe vraagstukken op te lossen die de literatuur totnogtoe grotendeels genegeerd heeft. Het onderzoek stelt een serie van 4 studies voor, waarin 4 verschillende types van moderatoren aan bod komen: karakteristieken van de brand placement (bvb. prominentie, plot connectie), contexteffecten (bvb. perceptie van of voorliefde voor het programma), geïntegreerde marketing communicatie (bvb. interactie met andere vormen van communicatie, zoals traditionele reclame) en bekendmaking (de expliciete onthulling dat merken in het programma of de film geplaatst zijn in ruil voor sponsering of betaling). Er worden ook steeds verschillende uitkomstvariabelen (merkherinnering, houding tegen over het merk, aankoopintentie, attitude tov. brand placements, activering, etc.) gemeten. Op die manier moet het voorgestelde onderzoek ons in staat stellen om een breed raamwerk op te bouwen over de effectiviteit van brand placement, beschouwd vanuit verschillende invalshoeken. In de eerste studie worden op basis van een inhoudsanalyse relevante karakteristieken van brand placements (bvb. lengte, positie op scherm, interactie, etc.) in kaart gebracht. Door middel van kwalitatief onderzoek (focusgroepgesprek en diepteinterviews) wordt gepeild naar hoe kijkers brand placements met uiteenlopende karakteristieken verwerken. Daarna wordt aan de hand van een veldonderzoek en experimenten, nagegaan hoe verschillende karakteristieken samen bijdragen tot de effectiviteit van brand placements. In een tweede studie wordt bestudeerd in welke mate de effectiviteit van verschillende brand placement karakteristieken al dan niet contextafhankelijk is. Of iemand al dan niet van het programma houdt, kan de reactie tegenover de placements in het programma beïnvloeden. Ook het genre (thriller, komedie) van het programma, kan een rol spelen. Door middel van een aantal veldexperimenten en lab experimenten wordt nagegaan wat de interactie is tussen kenmerken van de placement en kenmerken van de context, op relevante maatstaven met betrekking tot effectiviteit. In de derde studie wordt de interactie van brand placement en andere communicatievormen bestudeerd: hoe kan bijkomende communicatie (bvb. traditionele reclame) het effect van brand placements versterken, of kan communicatie voor concurrende merken voor verwarring zorgen? Ook de inhoud van de communicatie (bvb. endorser) en de timing van de comunicatie (voor of na programma) komt aan bod. De vierde studie omvat een reeks aan elkaar gerelateerde experimenten over het effect van bekendmaking (de expliciete onthulling dat merken in het programma of de film geplaatst zijn in ruil voor sponsering of betaling) op de effectiviteit van merkplaatsing. In dit onderzoek wordt bekendmaking op verschillende manieren gemanipuleerd: bekendmaking vs. geen bekendmaking, timing van de bekendmaking (voor, tijdens, na programma), niveau van bekendmaking (generiek, productcategorie, merkspecifiek) en modaliteit (visueel, auditief, audio-visueel). Organisaties: • Marketing
Onderzoekers: • Patrick De Pelsmacker • Nathalie Dens • Yana Avramova
Homonegativiteit en genderdeviantie: een vergelijkende analyse van de verhouding tussen opvattingen over gender en seksualiteit in Vlaanderen, Nederland en de Verenigde Staten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project richt zich op de vraag in hoeverre en op welke wijze houdingen ten aanzien van holebiseksualiteit zijn te verklaren vanuit houdingen ten aanzien van gender. Het corpus van hiertoe bestudeerde teksten bestaat uit boek- en filmrecensies uit de periode 1960 tot heden. Per vergeleken regio (Vlaanderen, Nederland, de VS) worden telkens twee geschreven media (een weekblad en een dagblad) geanalyseerd. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Bart Eeckhout • Alexander Dhoest • Tim Savenije
Conflict, fictie en identiteit: een multi-methodische studie naar de productie, inhoud en receptie van Koerdische TV-fictie in een transnationale context. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers:
• Philippe Meers • Roel Vande Winkel • Kevin Smets
Kinderen en persuasieve communicatie op het Internet. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave • Koen Ponnet • Ini Vanwesenbeeck
Cinema Located. Een onderzoek naar plaats, ruimte en sociale beleving van cinema in Gent. (1982-2012) Universiteit Gent Abstract: Cinema Located is een onderzoek naar de plaats, de ruimte en de sociale beleving van de hedendaagse cinema. Het onderzoek situeert zich binnen New Cinema History en houdt een empirische analyse in van de structuur van de hedendaagse cinemacultuur, onderzoek naar de programmering en de populariteit van film en een studie van de beleving van cinema in de multiplex van Gent. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
Het verband tussen (het gebrek aan) communicatie over seksualiteit in private en publieke contexten en seksualiteitsbeleving en seksueel welzijn bij vrouwen met een ruggenmergletsel Universiteit Gent Abstract: Vijf studies analyseren via thematische analyse, interpretatieve fenomenologie en autoethnografie hoe vrouwen met een ruggenmergletsel hun seksualiteit beleven, hoe deze percepties samenhangen met hun (gebrek aan) communicatie-ervaringen omtrent seksualiteit in intieme interactie (met partners, vrienden) en publieke contexten (zorgsector, media, onderwijs), en hoe deze ervaringen kunnen verklaard worden door de percepties/evaluaties van private en publieke actoren omtrent communicatie over seksualiteit. Organisaties: • Vakgroep Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Geert Van Hove
Onderzoek naar de effectiviteit van communicatiestrategieën via sociale media van gouvernementele organisaties in tijden van crisis Universiteit Gent Abstract: Via sociale media kan informatie op een snelle manier verspreid worden naar een groot publiek tijdens een crisis. Bestaand onderzoek focust vooral op communicatiestrategieën tijdens de post-crisisfase gericht op reputatieherstel. Een taak van primordiaal belang tijdens een crisis is het publiek informeren. Bijgevolg wil dit doctoraaatsproject nagaan hoe de communicatie via sociale media tijdens de crisis managementfase kan worden geoptimaliseerd. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Liselot Hudders • Veroline Cauberghe
Platform Journalistiek Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Brussels Platform voor Journalistiek (BPJ) is een initiatief van de Universitaire Associatie Brussel. Het wil het onderwijs over en het onderzoek naar journalistiek binnen de associatie in wederzijdse dialoog en samenwerking versterken en promoten. Zo streeft het Platform naar synergieën tussen de Bachelor en Master Journalistiek van de EhB en de Master Communicatiewetenschappen van de VUB. Op het vlak van onderzoek wordt een versterkte samenwerking tussen de onderzoeksgroepen BIJouS (EhB), Cemeso en iMinds-SMIT (VUB) nagestreefd met het oog op nationale en internationale erkenning en excellentie. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Efficiëntie vs impactbesef. Een Batesoniaanse epistemologie van persoonlijke ICT-gebruik in een genetwerkte wereld Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor dit project zullen we de epistemologische basis waarop ICT-gebruik plaats vindt systematiseren en verduidelijken. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Karl VERSTRYNGE • Yoni VAN DEN EEDE • CAROLINE PAUWELS
Diversiteit van het nieuws. KU Leuven Abstract: De diversiteit qua actoren, bronnen, thema's en gehanteerde nieuwsframes zal longitudinaal (2003-2015) en mediaplatformvergelijkend (televisienieuws en kranten) in het nieuws in Vlaanderen in kaart worden gebracht. Naast indices van open diversiteit zal ook de reflectieve diversiteit van het TV-nieuws worden onderzocht: nl. hoe divers is het publiek dat naar het VRT- en VTM-nieuws kijkt?
Organisaties: • OE Instituut voor Mediastudies
Onderzoekers: • Leen d'Haenens • Baldwin Van Gorp
Friendly ATTAC (Adaptieve Technologische Tools Tegen Cyberpesten). Universiteit Antwerpen Abstract: Friendly ATTAC beoogt de ontwikkeling van een effectieve, ICT-gerelateerde tool tegen cyberpesten door gebruik te maken van adaptieve virtuele scenario's. Om dit doel te bereiken wordt onderzoek uitgevoerd en (vervolgens) samengebracht vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Heidi Vandebosch • Karolien Poels
Culturele waarden in het nieuws: een vergelijkende inhoudsanalyse van nieuws over de Islam in de Europese pers Hogeschool-Universiteit Brussel Abstract: Culturele waarden in het nieuws: een vergelijkende inhoudsanalyse van nieuws over de Islam in de Europese pers Organisaties: • HUB Onderzoeksgroep ‘Brussels Centrum voor Studies in Journalistiek’
Onderzoekers: • HEDWIG DE SWAELE • STEFAN MERTENS • JAN SERVAES
Expertisecel voor de popularisering wetenschap, techniek en technologische innovatie aan de universiteiten van de Vlaamse Gemeenschap. KU Leuven Abstract: Uitbouw en realisatie van een expertisecel voor de popularisering wetenschap, techniek en technologische innovatie aan de universiteiten van deVlaamse Gemeenschap. Organisaties: • Faculteit Wetenschappen
Onderzoekers: • N. N.
Steunpunt2012 Media KU Leuven Abstract: Het Steunpunt Media is het aanspreekpunt en expertisecentrum voor alles wat met nieuws en media te maken heeft. In opdracht van de Vlaamse Overheid doet het steunpunt wetenschappelijk onderzoek naar nieuwsberichtgeving en mediawijsheid in Vlaanderen. De focus van het onderzoek ligt op de volledige nieuwscyclus: van de nieuwsselectie door de journalist tot de mediakeuze van de mediagebruiker.Het Steunpunt Media maaktdeel uit van de steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek van de Vlaamse Overheid voor de periode 2012-2015.De vier Vlaamse universiteiten die onderzoek doen naar nieuws- en massamedia zijn partner van het Steunpunt: de Universiteit Antwerpen, de KULeuven, de Vrije UniversiteitBrussel en de Universiteit Gent. Organisaties: • OE Centrum voor Politicologie
Onderzoekers: • Peggy Valcke • Marc Hooghe
Het circuleren en transformeren van globale klimaatverandering in het publieke discours. Een onderzoek naar de beeldvorming door maatschappelijke actoren, de nieuwsmedia en het publiek Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit onderzoeksvoorstel is de analyse van het circuleren en transformeren van de betekenis(sen) van globale klimaatverandering in lokale publieke discours, door te focussen op het reflexieve circuit tussen de beeldvorming door maatschappelijke actoren, de nieuwsmedia en het publiek. Dit onderzoeksopzet maakt het mogelijk om conclusies te trekken niet alleen over de bijdrage van nieuwsmedia tot het stimuleren van democratisch debat en democratisch burgerschap met betrekking tot de kwestie klimaatverandering, maar eveneens over hoe over deze kwestie effectiever kan gecommuniceerd worden vanuit het perspectief van democratische politiek. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Ilse Loots • Pieter Maeseele
Hoe individuele politieke actoren omgaan met informatie. De determinanten van blootstelling, aandacht en actie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt hoe individuele politieke actoren informatie verwerken over echte problemen in de samenleving, over mogelijk oplossingen voor die problemen en over hoe mensen over die problemen denken. We onderzoeken welke kenmerken van de boodschap zelf, van de zender en van de ontvanger van de informatie invloed hebben op de manier waarop politieke elites worden blootgesteld aan en aandacht hebben voor de informatie en op de manier waarop ze op die informatie reageren. Empirisch steunt het project op een aantal complementaire methodes die worden toegepast op een steekproef van politieke elites in België. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Steunpunt MEDIA (2012-2015). Universiteit Antwerpen
Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Hildegarde Van den Bulck
De vaardigheid van kiezers om beleidsstandpunten van partijen te plaatsen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil de variabelen onderzoeken die bepalen hoe accuraat een kiezer een politieke partij kan plaatsen op verschillende beleidsdomeinen. Dit wordt onderzocht door middel van een kiezer en elite survey. Er is specifieke aandacht voor kiezers' partijdigheid en politieke kennis als determinanten aangezien er literatuur is die aangeeft dat deze variabelen het inschatten van politieke partijen kan bepalen. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Yves Dejaeghere
Steunpunt Media Universiteit Gent Abstract: Dit steunpunt is een samenwerkingsverband tussen de departementen communicatiewetenschappen van de universiteiten UGent, UAntwerpen, VUBrussel en KULeuven.Doelstelling is het verzamelen, anlyseren en ontsluiten van beleidsrelevante gegevens en het voeren van beleidsrelevant wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot nieuwsmedia. De deelnemers verlenen ook wetenschappelijke dienstverlening in het bereik van het beleidsdomein media. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Karin Van De Wal
Steunpunt voor beleidsrelevenant onderzoek (3de generatie): MEDIAMON: Steunpunt Media Monitoring: Beheersovereenkomst 2012-2015 Samenwerkingsovereenkomst Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Steunpunt Media is het aanspreekpunt en expertisecentrum voor alles wat met nieuws en media te maken heeft. In opdracht van de Vlaamse Overheid doet het steunpunt wetenschappelijk onderzoek naar nieuwsberichtgeving en mediawijsheid in Vlaanderen. De focus van het onderzoek ligt op de volledige nieuwscyclus: van de nieuwsselectie door de journalist tot de mediakeuze van de mediagebruiker. Het Steunpunt Media maakt deel uit van de steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek van de Vlaamse Overheid voor de periode 2012-2015. De vier Vlaamse universiteiten die onderzoek doen naar nieuws- en massamedia zijn partner van het Steunpunt: de Universiteit Antwerpen, de KULeuven, de Vrije Universiteit Brussel en de Universiteit Gent. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Dave SINARDET • CAROLINE PAUWELS • KATIA SEGERS
Wetenschapscommunicatie in een wereldwijde context. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Pieter Maeseele
Sociale determinanten van gezondheid: de mediërende en modererende rol vunication inequality. KU Leuven Abstract: Hoewel de rol van sociale factoren (socio-economische status, sociaalecologische contexten en sociale netwerken) in de ontwikkeling van individuele en collectieve verschillen in gezondheidstoestand goed gedocumenteerd is, is het begrip van de communicatie-gerelateerde mechanismen waarmee dergelijke factoren invloed uitoefenen relatief onvolledig. Dit onderzoeksproject heeft als doel om te reageren op dit gebrek aan empirisch bewijs. Het project bouwt voort op de doctorale studie van de onderzoeker over de rol van communicatie-ongelijkheid in de totstandkoming van verschillen in HIV / AIDS-gerelateerde cognitieve en affectieve uitkomsten tussen bevolkingsgroepen. Daarenboven breidt dit onderzoeksproject zich uit tot de beoordeling van de rol van communicatie-ongelijkheid op het niveau van gedragsuitkomsten. Daarnaast, maakt het project gebruik van zowel grote representatieve datasets, zoals de Demographicand Health Surveys(DHS) verzameld over meerdere landen als van nationaal verzamelde Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Steven Eggermont • Mesfin Awoke Bekalu
Vertaling in het nieuws: een etnografisch ondersteunde taalpragmatische studie van de rol en aard van vertaling bij de nieuwsredactie in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Journalisten beweren vaak dat ze buitenlands nieuws niet 'vertalen', dat ze steeds (nieuwe) nieuwsartikelen produceren. Onderzoek toont aan dat journalisten af en toe weldegelijk dienen te vertalen, en hun artikelen dus niet gewoon baseren op anderstalige bronnen. Door te kijken
naar de verschillen en gelijkenissen tussen een corpus nieuwsartikelen (afkomstig van kranten en nieuwssites) en een corpus (anderstalige) persberichten en telexberichten waarop deze artikelen zijn gebaseerd, door interview af te nemen bij journalisten en door participerende observatie bij Vlaamse nieuwsredacties, willen we achterhalen wat nu juist de rol en aard van vertalen is binnen de nieuwsredactie. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)
Onderzoekers: • Jozef Verschueren • Leona Van Vaerenbergh
Cinema located. Een onderzoek naar plaats, ruimte en sociale beleving van cinema in Gent (1982-2012) Universiteit Gent Abstract: Dit postdoctoraal project wil de bioscoop als sociale ruimte en als amalgaam van economische, culturele en politieke structuren beter begrijpen. De structuur, de programmering en de beleving van bioscoopbezoek in de multiplex van Gent (1982-2012) worden onderzocht aan de hand van verschillende empirisch onderzoeksmethoden en een combinatie van onderzoeksresultaten. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
?Gender, een multi-gelaagd issue in de journalistiek.? Een longitudinaal multimethodisch onderzoek naar genderongelijkheid in het journalistieke veld in Vlaanderen. Universiteit Gent Abstract: Hoewel het aantal vrouwelijke journalisten de laatste jaren aanzienlijk is toegenomen, blijft het journalistieke veld gekenmerkt door een diepgewortelde gendersegregatie. Subtiele mechanismen houden genderongelijkheid in de journalistiek in stand. Dit onderzoeksproject wil nagaan in hoeverre twee recente ontwikkelingen in de mediasector ? commercialisering en digitalisering - een invloed hebben op de onderliggende mechanismen van gendersegregatie in de journalistiek. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Karin Van De Wal • Sofie Van Bauwel
België 1933 - 1945: Een multimediale beeldconstructie in het Derde Rijk Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject reconstrueert welk beeld in het Derde Rijk (1933-1945) van ?België? (resp. Vlaanderen en Wallonië) werd gecreëerd. Als basis voor de studie wordt gekozen voor een representatief corpus van diverse media (kranten, tijdschriften, boeken en films) vanuit de hypothese dat de nazi-propaganda deze media complementair, d.w.z. met verschillende functies en doeleinden, in het beeldvormingsproces heeft ingezet. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Bruno De Wever
De discursieve constructie van het levenseinde: mediarepresentaties van medische beslissingen rond het levenseinde en hun recepties Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tegenwoordig is de levensverwachting drastisch gestegen. Deze demografische evolutie gaat gepaard met een culturele verandering met de opkomst van een nieuwe aanpak mbt de dood en het sterven, waarin een goede dood gezien wordt als een cruciaal aspect voor de kwaliteit van het leven. Het project zal zich focussen op de media representaties van het sterfproces, en hun gevolgen. Meer specifiek zal dit project zich richten op de media voorstelling rond sterfte als gevolg van een chronische ziekte en de beslissingen rond zorg aan het levenseinde die samengaan met het dit proces. De belangrijkste vraag is: Hoe vertegenwoordigen de printmedia de identiteit van de stervende onderwerp, met betrekking tot de bouw van (de goede) dood, ziekte en het institutionele kader, en hoe worden deze constructies ontvangen? Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER
De positie van UNESCO in het globale communicatiebeleid bij het begin van het digitale tijdperk: Een analyse van het beleidsdiscours met betrekking tot de informatiesamenleving. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De thesis analyseert de positie van UNESCO in de globale communicatiebeleid sinds het begin van de digitale tijdperk en communicatietechnologieën. Terugblikkend op de historische achtergrond van UNESCO, zowel activiteiten op het domein van communicatie als de particuliere diplomatische context van de laatste deccenia, analyseert het onderzoek het beleidsdiscours van de Organisatie mbt de mogelijkheden en risico's die de digitale technologie en de kwestie van toegang tot informatie in het digitale tijdperk met zich meebrengen. Zij evalueert daarin verder hoe dit discours werd beïnvloed door de theoretische en politieke debatten op de "informatiemaatschappij" gezien de impact van epistemische gemeenschappen. Het onderzoek past de analysemethode toe van argumentatieve beleid voor de beoordeling van relevante beleidsdocumenten van UNESCO. Deze analyse wordt gecombineerd met expertinterviews van interne en externe UNESCO-actoren van de afgelopen decennia teneinde individuele posities en denken als epistemische gemeenschappen te identificeren. Het doel van het project is gebaseerd op een beoordeling van de verschillende theorieën rond de 'Informatiemaatschappij' en het beleidsdiscours van soortgelijke instellingen, om het standpunt van UNESCO te beoordelen, en dit niet alleen als actor in de communicatiepolitiek, maar ook als aanstichter van een alternatieve "Informatiemaatschappij" concept dat de maatschappelijke, educatieve en culturele dimensies benadrukkend. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Leo VAN AUDENHOVE
Wie sponsort de klimaatverandering? Een onderzoek naar de beeldvorming en receptie van de klimaatverandering in de nieuwsmedia.
Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoeksproject omvat een grondige mediasociologische analyse van de beeldvorming van klimaatverandering in de media en bij het publiek. De centrale onderzoeksvraag is of en in welke mate nieuwsmedia bijdragen tot een beeldvorming van klimaatverandering als een debat over politieke keuzes tussen alternatieve (technologische) toekomsten, of integendeel, als een kwestie van technocratische besluitvorming of marktwerking. In een eerste onderdeel is het objectief het maken van een crossmediale en crossnationale vergelijking van de mate waarin nieuwsmedia als (i) de openbare en commerciële omroep, (ii) een reeks nieuwe en alternatieve media, en (iii) enkele binnenlandse en buitenlandse kwaliteitskranten, verschillen in hun beeldvorming van klimaatverandering. In een tweede onderdeel verschuift de focus naar het publiek door de rol van deze beeldvorming te onderzoeken bij de beeldvorming van verschillende deelpublieken aan de hand van een receptieonderzoek. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Pieter Maeseele
Europees media en communicatie beleid (Lifelong Learning: Erasmus, Jean Monnet) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Lifelong Learning Programma (LLP) stelt particulieren in staat om in alle stadia van hun leven stimulerende leermogelijkheden in heel Europa voort te zetten. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Zuid-Afrikaanse schermculturen tussen convergentie en globalisering. Een meerlaging onderzoeksproject over mediaindustrieën en hun doelpubliek. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers
De functie en betekenis van muziek in de vorming en evolutie van een holebisubcultuur in de stad Antwerpen (1960-2010) Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil tot een beter begrip komen van de functie van muziek in processen van subculturele identificatie, met bijzondere aandacht voor de holebigemeenschap in Antwerpen. Het is bekend dat muziek een belangrijke rol speelt in de vorming en zelfdefinitie van minderheden en subculturen, maar haar rol in de holebigemeenschap is nog niet grondig bestudeerd. Bovendien werden de Vlaamse holebicultuur en haar geschiedenis nog nauwelijks academisch bestudeerd. Het is onze bedoeling om ten eerste in kaart te brengen welk muzikaal repertoire en welke muzikale functies gedeeld werden in de holebiscene van het grootste stedelijke centrum in Vlaanderen, Antwerpen, tussen 1960 (de start van de Antwerpse holebibeweging) en 2010. Ten tweede zullen we analyseren hoe dit repertoire en het gebruik ervan fungeren als subcultureel kapitaal en zo bijdragen tot de vorming van een of meerdere holebisubculturen. Er wordt gebruik gemaakt van een combinatie van kwalitatieve methoden (archiefonderzoek, documentanalyse, diepte-interviews met informanten en participanten in de holebicultuur) om een holistisch zicht te krijgen op historische processen en evoluties in deze muzikale culturen. Dit project brengt inzichten samen uit de mediastudies, holebi-/queer studies en geschiedenis, met als doel de afstand tussen deze disciplines te overbruggen binnen een specifieke case-study. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Henk de Smaele • Bart Eeckhout • Alexander Dhoest
Publieksbevraging openbare omroep. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de opdrachtgever. UA levert aan de opdrachtgever de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck • Heidi Vandebosch • Alexander Dhoest • Steve Paulussen
Identificatie en definitie van 'chilling effect' en het recht op expressievrijheid Universiteit Gent Abstract: Het project wil juridische en conceptuele duidelijkheid verschaffen betreffende het in rekening brengen van een mogelijk 'chilling effect' in relatie tot de uitoefening van de expressievrijheid zoals gewaarborgd door art. 10 van het Europees Mensenrechtenverdrag. Naast een grondige znalyse van de rechtspraak in Europa en de Verenigde Staten, zullen interviews en surveys met actoren die een invloed uitoefenen op de expressievrijheid of die een cruciale rol hierin spelen bijkomende informatie opleveren om het fenomeen als juridische constructie en als realiteit verder te kunnen verduidelijken en kritisch analyseren. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Dirk Voorhoof
Een analytische, kritische discours-aanpak voor publieke en media debatten over genetisch gemodificeerde gewassen en voeding in Azië . Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.
Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Pieter Maeseele
De Impact van Media-multitasking op de Plezierbeleving van Media en Informatieverwerking Universiteit Gent Abstract: Het voorstel focust op media-multitasking, een fenomeen dat een recente verandering weerspiegelt in media-consumptie. De doelstelling bestaat eruit om de kennis omtrent media-multitasking te vergroten door 1) de implicatie op media-plezier te onderzoeken, 2) hoe aandacht gespendeerd wordt aan media boodschappen en hoe deze verwerkt worden, en 3) welke persoonlijkheidskenmerken en capaciteiten hierop een invloed kunnen hebben. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Veroline Cauberghe
Vervolg-onderzoek van de experten op onpartijdigheid bij de VRT. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de opdrachtgever. UA levert aan de opdrachtgever de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck
Het versterken van de sociabiliteit van media architectuur. KU Leuven Abstract: Het belang van de gebouwde omgeving als drager van sociale interactie vermindert gestaag door de stijgende populariteit van moderne communicatietechnologieën. Tegelijk leiden de nieuwste ontwikkelingen in beeldschermterchnologie en bouwmaterialen tot nieuwe vormen van 'media-architectuur', die althans theoretisch nieuwe vormen van 'interactie' met mens en plaats mogelijk kunnen maken. Momenteel blijft deze media architectuur echter beperkt tot commerciële, artistieke of entertainment-doeleinden, creëert ze nauwelijks een relatie met de sociale realiteit van een plek ennegeert ze vaak de aanwezige architecturale en stedelijke kwaliteiten.Dit onderzoek heeft als doel om de sociale kwaliteiten van media architectuur te onderzoeken volgens twee assen: het analyseren van de functionele parameters die de sociale ontwikkeling en de identiteit van een stedelijke omgeving kunnen versterken en het ontwikkelen van nieuwe architecturale interfaces door het programmeren van ruimtelijke kwaliteit en Organisaties: • Departement Architectuur
Onderzoekers: • David Geerts • Dirk De Grooff • Andrew Vande Moere
Content-, gedrags- en contactrisico's en -kansen voor Vlaamse kinderen online met de nadruk op digitaal kwetsbare groepen. KU Leuven Abstract: Dit onderzoeksproject heeft als doel de impact van socio-demografische,psychologische en contextfactoren op de digitale geletterdheid van kinderen te onderzoeken, evenals hoe de graad van digitale geletterdheid vankinderen van invloed is op hun online en offline activiteiten en vaardigheden. Meer in het bijzonder is het de bedoeling om die kinderen die online kwetsbaarder zijn dan andere kinderen te identificeren en na te gaan hoe digitale geletterdheid precies een rol speelt in de blootstelling van kinderen aan online risicos en kansen. De situatie in België zal vergeleken worden met die in andere Europese landen. In een eerste fase zullen de resultaten van 25 000 Europese kinderen (9- to 16-jarigen) worden geanalyseerd. De Vlaamse respondenten (n=600) zullen een tweede maal worden gecontacteerd (2011) en een derde maal (2012) op basis van een survey op basis van dezelfde vragen. Dit longitudinaal gekoppelde waarnemingen-design maakt het mogelijk om een conceptueel model te ontwikkel Organisaties: • OE Instituut voor Mediastudies
Onderzoekers: • Keith Roe • Leen d'Haenens
De contextuele ontwikkeling van cyberpestgedrag in de vroege adolescentie: een longitudinale en sociale netwerkanalyse Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek rond cyberpesten vertoont drie leemtes: 1) er bestaat geen valide en betrouwbaar meetinstrument, 2) er is weinig aandacht voor de sociale context waarin het cyberpesten gebeurt en 3) er zijn nauwelijks longitudinale gegevens. Het doel van de voorstudie is daarom de ontwikkeling van een multidimensionaal meetinstrument. Het eigenlijke onderzoek is een panelstudie bij leerlingen uit het secundair onderwijs, waarbij het sociale netwerk van de leerlingen wordt in kaart gebracht. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Heidi Vandebosch
Gemedieerde aanraakervaringen in een online winkel: De rol van beeldinteractiviteit, gebruikerscontrole en type toestel. Universiteit Antwerpen Abstract: Aanraking is een belangrijke bron van informatie voor consumenten. In online winkels is het onmogelijk een product aan te raken. Wij benaderen deze beperking door de creatie en de effecten van online aanraking te bestuderen. We testen in welke mate aanraking kan gecreëerd worden dmv beeldinteractvititeit. We onderzoeken de rol van gebruikerscontrole. Tot slot bekijken we hoe het type toestel (muis vs aanraking) de aanrakingseffecten modereert. Organisaties:
• Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Karolien Poels
Wat ons verbindt: Onderzoek naar de kracht van sociale informatie-uitwisseling en gedeelde maaltijden op gevoelens van samenhorigheid, coöperatie en vertrouwen in vluchtige interacties. Universiteit Antwerpen Abstract: Vele hedendaagse samenlevingen worden gekenmerkt door vluchtige interacties. We communiceren met velen, maar vaak ontbreekt een samenhorigheidsgevoel, wat leidt tot verminderd vertrouwen en - samenwerking. Vorige studies en theorieën suggereren dat praatjes over beroemdheden en gedeelde maaltijden de kracht hebben om mensen met elkaar te verbinden, zelfs in de context van vluchtige contacten. Dit zal getest worden via sociale experimenten. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Charlotte De Backer
'When ads walk a tightrope.' Een studie naar de inlvloed van privacygevoeligheid op de effectiviteit van gepersonaliseerde advertenties op sociale netwerksites. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project handelt over "personalised advertising" op sociale netwerksites. Dit zijn reclameboodschappen die persoonlijk gericht zijn naar, en op maat gemaakt zijn van, de individuele gebruiker van de sociale netwerksite. Het project beoogt in kaart te brengen op welke manier personalisatie zo efficiënt mogelijk kan worden ingezet binnen advertenties op sociale netwerksites. Hierbij wordt de mediërende rol van ''privacy concern'' in rekening genomen. Het onderzoek is opgedeeld in drie complementaire deelprojecten en focust op toekomstige applicaties. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave • Karolien Poels • Evert Van den Broeck
Vlaams Kenniscentrum Mediawijsheid. Universiteit Antwerpen Abstract: Het Kenniscentrum Mediawijsheid stimuleert de kennisopbouw en -deling bij organisaties en werkers in het brede veld van mediawijsheid. Het Kenniscentrum biedt praktijkondersteuning en werkt aan praktijkontwikkeling. Het Kenniscentrum Mediawijsheid werkt actief samen met de relevante stakeholders uit de overheid en het veld en bevordert de dialoog en samenwerking tussen die stakeholders. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave • Heidi Vandebosch • Karolien Poels
Digitale Games en Gender. een studie naar het gamegebruik van vrouwen als samenspel tussen object, tekst en context Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit doctoraatsproject is om de betekenissen te bestuderen die vrouwelijke spelers toekennen aan games en om na te gaan hoe ze zich identificeren als gamer. We doen hiervoor beroep p het concept "triple articulation" dat ervan uitgaat dat mediatechnologieën betekenisvol zijn door de mediatekst die ze uitdragen, de context waarin ze zich voordoen en de fysieke vorm die ze aannemen. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Jan Van Looy
Kunstenplatform. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Project mbt het verstrekken van een doctoraat in de kunsten Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • KATIA SEGERS
Security and privacy for Online Social Networks "SPION" Vrije Universiteit Brussel Abstract: We stellen een snelle groei vast van een nieuwe generatie participatieve en collaboratieve netwerktechnologieën die individuen een platform bieden voor gesofisticeerde vormen van online sociale interactie. Honderden miljoenen mensen gebruiken vandaag sociale netwerken. Deze netwerken veranderen onze sociale en professionele interacties en tot op een zekere hoogte ook onze maatschappij zelf. Dit project vertrekt van de vaststelling dat sociale netwerken aanleiding geven tot belangrijke bezorgdheden op het vlak van veiligheid en privacy. Een belangrijke tendens daarbij is dat aanbieders van sociale netwerk diensten de verantwoordelijkheid voor die privacy aspecten meer en meer verschuiven naar de gebruikers, een proces dat we verderop responsabilizering noemen. De hoofddoelstelling van dit project is deze tendens tegen te gaan door die verantwoordelijkheid terug meer te verschuiven naar de aanbieders en infrastructuur on- derliggend aan online sociale netwerken. We willen die doelstelling bereiken door een inzicht op te bouwen in dat responsabilizerings-proces, door de verwachtingen van gebruikers, gemeenschappen en organizaties met betrekking tot privacy te bestuderen, en door oplossingen aan te bieden die enerzijds het maken van privacy- beslissingen vereenvoudigen en anderzijds de risico's en bedreigingen rond privacy het hoofd bieden. Het project wordt vanuit een tweeledig perspectief aangepakt: vanuit valorisatieperspectief en vanuit wetenschappelijke perspectief. 1. Valorizatie-doelstellingen en -aanpak De valorizatie-doelstellingen van het project omvatten het stimuleren van de bewustwording rond privacy, en het aanbieden van oplossingen voor geavanceerde privacy- en veiligheidsopties vanuit een multi-disciplinair oogpunt: zowel de wettelijke, de sociale, de technische, de economische en
de gedragsdimensies worden bekeken. Het project wil ook een beter begrip opbouwen van de verantwoordelijkheden van service providers en organizaties en de controleerbaarheid van het naleven van die verantwoordelijkheden. Andere doelstellingen zijn het wegwerken van digitaal analfabetisme, en het makkelijker maken voor individuen en gemeenschappen om zich sociaal verantwoordelijk te gedragen. De SPION gebruikersgroep omvat 17 gemotiveerde leden die een variteit aan sectoren vertegenwoordigen. Er zijn vertegenwoordigers van de publieke sector (bv tewerkstelling), de onderwijs-sector (scholen, ouders, leerkrachten, ...), gebruikers-organisaties en bedrijven die te maken hebben met sociale netwerk-technologie. 2. Wetenschappelijke doelstellingen en onderzoeksaanpak Dit project vertrekt van de vaststelling dat online sociale netwerken aanleiding geven tot een aantal belangrijke bezorgdheden op het vlak van veiligheid en privacy, bijvoorbeeld met betrekking tot het verzamelen van gegevens in digitale dossiers, secundaire gegevensverzameling, cyberstalking en aansprakelijkheidsrisico's. Tekortkomingen in het ontwerp van sociale netwerken op het gebied van veiligheid en privacy leiden tot risico's voor individuele gebruikers en belast hen met het omgaan met deze risico's. Naar dit fenomeen wordt ook verwezen met de term 'responsabilizering' van individuen. Bovendien benvloeden de negatieve gevolgen van zwakke veiligheids- en privacypraktijken ook gemeenschappen, organisaties, bedrijven, en dus ook de maatschappij in het algemeen. Nochtans kunnen sociale netwerkinfrastructuren die zorgvuldig ontworpen zijn nieuwe opportuniteiten bieden voor veilige en privacyversterkende vormen van interactie die samenwerking en vertrouwensrelaties in de hand kunnen werken. Om verbeterde ontwerpen te ontwikkelen benaderen we het probleem vanuit verschillende disciplines, die doorheen het project zullen gentegreerd worden. Met behulp van deze multi-disciplinaire benadering streven we ernaar te ontdekken hoe actuele vormen van responsabilizering individuen en gemeenschappen benvloeden en wat hun noden zijn met betrekking tot de problemen in kwestie. Op basis van deze resultaten zullen we op iteratieve wijze een aantal veiligheids- en privacytools ontwikkelen en evalueren vanuit een onderwijskundig-, sociotechnisch en juridisch oogpunt. Deze tools zullen organisaties, bedrijven en software-ontwikkelaars in staat stellen sociale netwerken te verbeteren zodat responsabilizering tot een minimum wordt herleid. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Jos PIERSON
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-UGent, Tom Evens Vrije Universiteit Brussel Abstract: Machtstrijd op televisie: een politiek-economische analyse van de machtsevenwicht in uitzender naar distributeurs markten. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • PIETER BALLON
The Online Stage. Heteronormatieve zelfrepresentatie en identiteitsconstructies bij jongeren in online communicatieinteracties: een multimethodisch publieksonderzoek Universiteit Gent Abstract: Media zijn verspreiders van betekenissen die vormgeven aan culturele opvattingen omtrent gender en seksualiteit. Deze opvattingen zijn veelal heteronormatief, wat mogelijke implicaties heeft op de gender en seksualiteitsbeleving van individuen. Nieuwe online media als sociale netwerk sites kennen een stijgend belang. Dit onderzoek wenst te beschrijven hoe jongeren heteronormatieve assumpties articuleren en eventueel versterken of doorbreken in deze online omgevingen. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Sofie Van Bauwel
EMSOC: User Empowerment in a social media culture. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Media en communicatie ondergaan fundamentele veranderingen door wetenschappelijke doorbraken en digitalisering binnen de informatie- en communicatietechnologie (ICT). Dit gaat samen met een verhoogde convergentie en een overgang van massamedia en persoonlijke media naar media voor 'massa-zelfcommunicatie' (mass self-communication). Gemedieerde communicatie wordt steeds vaker participatief en gepersonaliseerd door middel van sociaal computergebruik (Web 2.0). We betreden een sociale media cultuur die de wederzijdse adaptatie tussen participatieve mediatechnologieën enerzijds en sociale communicatie en samenwerking anderzijds in zich verenigt. In deze sfeer staat de gebruiker centraal, maar enkel in die mate dat hij/zij daadwerkelijk in staat is om zijn kansen te grijpen en de uitdagingen aan te gaan in de digitale mediaomgeving. Het doel van EMSOC is om vanuit kritisch interdisciplinair perspectief te onderzoeken in welke mate en hoe mensen 'empowered' dan wel 'disempowered' worden vanuit hun dagelijkse omgang met sociale media. We gaan na op welke wijze de kwetsbaarheid van mensen (al of niet) verandert als gevolg van nieuwe vormen van online communicatie en interactie en welke antwoorden we hierop kunnen bieden vanuit een sociaal, beleidsmatig, media, juridisch en pedagogisch perspectief. Dit onderzoek rond zelfbeschikking voor gebruikers (user empowerment) in een sociale media cultuur is opgebouwd rond drie maatschappelijke dimensies: 1. Inclusie: er is geen vanzelfsprekende link tussen sociale media en 'user empowerment' aangezien niet alle gebruikers kunnen, mogen of willen deelnemen aan of via digitale media. Om de relatie tussen sociale media en de bevolking te begrijpen is het belangrijk in kaart te brengen wie welk soort toegang heeft tot sociale mediatechnologieën en -diensten en waarom. EMSOC: We doen in dit verband onderzoek naar kwetsbaarheid in de context van een geconvergeerde mediacultuur. Dit verwijst enerzijds naar kwetsbare groepen die dreigen uitgesloten te geraken uit de samenleving en de rol van media en anderzijds naar kwetsbaarheid in relatie tot mediagebruik en beleidsdoelstellingen. Tevens zullen mogelijkheden onderzocht worden om zulke kwetsbare groepen zelf de mogelijkheid te bieden uitsluiting te voorkomen of te verminderen. 2. Mediawijsheid: niet alle gebruikers beschikken over de nodige vaardigheden (literacy) om optimaal gebruik te maken van sociale media in hun eigen leven en werk. Iemand die wel over voldoende digitale mediawijsheid beschikt weet welke toepassingen hij of zij kan gebruiken voor bepaalde doeleinden. EMSOC: Het onderzoek is gericht op het concept van mediawijsheid in een digitale omgeving. We besteden aandacht aan de notie van nieuwe
mediawijsheid vanuit gebruikersperspectief enerzijds en vanuit cultureel en onderwijsperspectief anderzijds. 3. Privacy: veel gebruikers zijn zich onvoldoende bewust van de evoluties en gevolgen van de bewaring, analyse en verspreiding van hun digitale activiteiten (digital footprint). Enkel sociale media consumenten die voldoende digitaal geletterd en zelfreflexief zijn, kunnen hun persoonlijke gegevens en privacy adequaat beschermen. EMSOC: We onderzoeken de (on)doordringbaarheid tussen private en publieke sfeer inzake massa-zelfcommunicatie. Daarbij gaan we enerzijds dieper in op aspecten van profilering, virtuele identiteit, privacy en surveillance vanuit gebruikersperspectief. Anderzijds worden profiling, fundamentele rechten en gebruikerscontrole vanuit juridisch perspectief onderzocht. Organisaties: • Recht Wetenschap Technologie en Samenleving • Studies van Media Informatie en Tele-Communicatie • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Jos PIERSON • Mathias VERMEULEN • SERGE GUTWIRTH • Dorien BAELDEN
EMSOC: user emprovement in a social media culture Universiteit Gent Abstract: Doel van EMSOC is om vanuit kritisch interdisciplinair perspectief te onderzoeken in welke mate en hoe mensen ?empowered?/?disempowered? worden vanuit hun dagelijkse omgang met sociale media. We gaan na op welke wijze de kwetsbaarheid van mensen (al of niet) verandert als gevolg van nieuwe vormen van online communicatie en interactie en welke antwoorden we hierop kunnen bieden vanuit sociaal/beleidsmatig/media/juridisch/pedagogisch perspectief. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Ronald Soetaert • Lieven De Marez
Nonverbale technieken in persuasieve communicatie KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Keith Roe • N. N. • Dirk De Wachter
Schenking met specifieke bestemming: Corelio Leerstoel Media en Maatschappij Vrije Universiteit Brussel Abstract: Corelio stelt zich tot doel wetenschappelijke samenwerkingsverbanden met de Brusselse instellingen van het hoger onderwijs uit te bouwen. Dit samenwerkingsverband heeft tot doel om gemeenschappelijke projecten op te zetten op verschillende wetenschappelijke terreinen, jaarlijks geconcretiseerd via onderzoekscontracten, sponsoring, expertises en consulting, stagemogelijkheden voor studenten. De Vakgroep Communicatiewetenschappen wenst een leerstoel 'Media en maatschappij' in te richten. Jaarlijks wordt via een rotatiesysteem het thema bepaald aansluitend bij de specifieke invalshoek van een van de vier profielen binnen de master SCOM: Strategische bedrijfscommunicatie en marketing - media, democratie en journalistiek - media en cultuur - informatiesamenleving en globalisering. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • KATIA SEGERS
Nieuwe paradigmen voor het Visualizeren van Stedelijke Informatie. KU Leuven Abstract: Ondanks het feit dat het algemeen bewustzijn over de belangrijke economische, maatschappelijke en milieu-gerelateerde uitdagingen in onze moderne steden stijgt, heeft een meerderheid van de inwoners weinig vat op deprincipes en structuren van deze problemen. Om deze belanghebbenden actief te kunnen betrekken in een meer kwalitatieve en duurzame stedelijke leefwijze, is een nieuwe manier van communiceren nodig die zowel discursieve als pictorale informatie integreert. Het doel van dit onderzoek is de ontwikkeling van nieuwe visualisatie- en interfaceparadigmen die de algemene kennis van burgers verhogen en tegelijk stedenbouwkundigen toegang geven tot betere informatie voor het modelleren en analyseren van degebouwde omgeving. Dit gebeurt vooral door de communicatie van informatie omtrent, en gesitueerd binnenin, deze omgeving zelf. Door nieuwe informatie-interfaces te ontwikkelen op de grens van de natuurlijke habitatsvan de betrokkenen - de alledaagse 'fysieke' stedelijke omgeving en Organisaties: • Departement Architectuur
Onderzoekers: • Dirk De Grooff • Jan Schreurs • Erik Duval • Andrew Vande Moere
Historische film als kritisch palimpsest. KU Leuven Abstract: Het debat over historische film is tot dusver hoofdzakelijk gebaseerd op een corpus aan films die zich in de negentiende of twintigste eeuw afspelen waarbij er quasi enkel aandacht was voor de relatie tussen de filmische representatie en de gekende historische feiten van een bepaalde periode. Deze werkwijze schiet evenwel tekort voor films die zich in de middeleeuwen afspelen omwille van de relatieve schaarste in historische kennis over deze periode. Daarenboven is er weinig aandacht voor de niet-historische bronnen die filmmakers vaak gebruiken om hun representatie van het verleden vorm te geven, hoewel het plausibel is dat ook deze een invloed hebben op het historische besef van de kijker.Dit onderzoek wil zich op deze twee blinde vlekken focussen. Omwille van de relatieve schaarste aan historische kennis valt aan te nemen dat films die zich in de middeleeuwen afspelen meer gebruik moeten maken van niet-historische bronnen. Hoewel deze bronnen vaak gezien worden als een soort 'inbraa
Organisaties: • OE Instituut voor Mediastudies
Onderzoekers: • Tom Verschaffel • Wilhelmus Hesling • Tom Vercruysse
"Who's In? Who's Out?" Een vergelijkende analyse van zelf-representaties door seksuele en genderminderheden in cyberspace in Polen, Schotland en Turkije. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject bestudeert hoe leden van seksuele en genderminderheden (activisten, redacteurs en mediagebruikers) zichzelf voorstellen via online media. In het bijzonder wil het project representatiepraktijken onderzoeken bij verschillende seksuele en genderminderheden (lesbiennes, homo's, biseksuelen, transgenders, interseksuelen en/of zich als queer identificerende individuen) en in een uiteenlopende nationale, culturele en religieuze context (Polen, Schotland en Turkije). Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Bart Eeckhout • Alexander Dhoest • Lukasz Szulc
De impact van contextfactoren op de effectiviteit van in-game advertising. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het project is om bij te dragen aan het onderzoek omtrent de effectiviteit van in-game advertising. Hierbij zal gefocust worden op het effect van verschillende contextfactoren op de werking van het reclamemedium, aangezien dergelijke factoren mogelijk een sterke invloed uitoefenen en de kennis hieromtrent nog steeds gelimiteerd is. Deze contextfactoren betreffen de digitale spelbeleving van de speler, de frequentie van blootstelling aan geïntegreerde reclameboodschappen, en de besturing van digitale games. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Karolien Poels • Laura Herrewijn
Kruispunten en identificaties in mediagebruik: etniciteit, seksualiteit en generaties. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Dit project onderzoekt de intersectie tussen verschillende bronnen van identificatie: nationaliteit, etniciteit en seksuele oriëntatie. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Alexander Dhoest
De intellectuele en diplomatische rol van UNESCO in internationale communicatie politiek aan het begin van de digitale tijdperk: de ontwikkeling van noties en concepten, 1989 tot 2001. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze thesis analyseert de intellectuele en diplomatieke rol van de United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) in internationale communicatie politiek tijdens de jaren 1990. De nadruk ligt op de ontwikkeling van digitale informatie- en communicatietechnoloqieen tot volwaardige massamedia ten gevolge van de opkomst van het internet. Het onderzoek schetst eerst de historische achtergrond van UNESCO's activiteiten op communicatieqebied en de diplomatieke context tijdens de jaren 1990, om vervolgens de debatten binnen UNESCO over de kansen en bedreigingen van digitale media en vraagstukken rond informatietoegang in gedigitaliseerde samenlevingen te bediscussieren. Empirisch bestaat het onderzoek uit een gedetailleerde analyse van relevante UNESCO-documenten en interviews met belangrijke spelers tijdens de onderzochte tijdsperiode. Theoretisch steunt het project op theorieen over de "informatiesamenleving" en discourses over "global governance" op gebied van communicatie. Deze thesis heeft als theoretisch doel om na te gaan welke rol UNESCO heeft als speler in internationale communicatie politiek en als instigator van een alternatieve invulling van de informatiesamenleving, waarbij de nadruk ligt op sociale, educatieve en culturele dimensies. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Leo VAN AUDENHOVE
VUB Onderzoekscontingent Sabbatical Leave 2013 (Call 2012). Toekenning aan Prof. dr. Nico Carpentier: Community media, conflict resolution and Cyprus. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Media samenleving, conflict resolutie en Cyprus Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversità Cattolica del Sacro Cuore, Airaghi Giulia Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doctoraat van Giulia Airaghi bestudeert hedendaagse praktijken van ruil, en lokaliseert deze praktijken binnen het politieke veld. Deze laatste contextualisering wordt theoretisch ondersteund door het werk van de Belgische politieke filosofe Chantal Mouffe. Het onderzoek zelf is gebaseerd op een digitale etnografie van drie specifieke barter websites. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers:
• Nico CARPENTIER
HIV/AIDS-related Information Needs, Media Use and Communication Behaviour of Urban and Rural Populations of Ethiopia a Comparative Study KU Leuven Abstract: Gezien de onevenredige verspreiding en impact van HIV/AIDS in populaties met een laag inkomen, is er een toegenomen interesse in de sociale ecologie van de pandemie (e.g., armoede, analfabetisme, culturele normen, enz.) en het verschil in kwetsbaarheid dat dergelijke factoren met zich meebrengen. Er wordt gesteld dat, verder kijkend dan de meer reductionistische causaliteitsbenadering op het individuele niveau, preventie interventies zich zouden moeten richten op socio-ecologische factoren op het macroniveau. In hetzelfde opzicht suggereren studies in het domein van degezondheidscommunicatie dat communicatieprocessen een macro-sociaal perspectief behoeven, door verder te kijken dan psychologische overwegingenop het individuele niveau. Een groeiende wetenschappelijke evidentie toont aan dat media en message effecten zich voordoen op het kruispunt vanverschillende niveaus, en niet zozeer op een enkelvoudig domein van invloed. Gebaseerd op deze internationale onderzoeksliteratuur en theor Organisaties: • OE School vr Massacommunicatieresearch
Onderzoekers: • Steven Eggermont • Mesfin Awoke Bekalu
Social Cross-Media Experiences. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • OE Instituut voor Mediastudies
Onderzoekers: • David Geerts
Een index om de perceptie van de communicatie van de ECB te meten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds ECB. UA levert aan ECB de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Engineering Management
Onderzoekers: • David Martens
Europese Telecommunicatie: Audiovisueel en Mediabeleid: Bestuur en internationaal debatvoering Vrije Universiteit Brussel Abstract: Europese Telecommunicatie: Audiovisueel en Mediabeleid: Bestuur en internationaal debatvoering Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Onderzoeksactivteiten uitvoeren volgens de bepalingen van Project Co-operation Agreement (PCA) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Vlaamse Radio- en Televisieorganisatie - VRT' hebben voor het project ' Onderzoeksactivteiten uitvoeren volgens de bepalingen van Project Co-operation Agreement(PCA)' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • An JACOBS
Media en politiek discours in het post communistische Oekraïne. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project onderzoekt de post communistische veranderingen van de media en het politieke discours in Oekraïne. Welke vertogen waren dominerend in de constructie van de politieke realiteit? Het project draagt bij aan theorievorming over het concept "politiek discours" en de rol van de media bij de vorming van de publieke opinie in het huidige Oekraïne. De case behandelt de constructie van het concept Europese integratie in het officiële en openbare discours van Oekraïne. De verschillende interpretaties van Europese integratie die we verwachten te vinden kunnen een verklaring vormen voor de tegenstrijdige geopolitieke oriëntaties en opvattingen over Europese identiteit van de belangrijkste politieke actoren. Een uitgebreid onderzoek zal plaatsvinden naar het discours van het 'pro-Europese' en het 'pro-Russische' politieke kamp als de twee dominante transformatie discoursen die in de Oekraïense publieke sfeer respectievelijk gepresenteerd worden als een 'post- koloniaal' en een 'post-imperialistisch' discours . De EU-integratie werd een van de cruciale concepten in de theoretische reflectie over Oekraïense politiek, en is als dusdanig een belangrijk onderdeel van de constructie van de Oekraïense identiteit. De beelden over Europa spelen niet alleen een rol in de strijd om de macht over symbolen, maar ook in de collectieve identiteitsconstructie. De moderne Oekraïense identiteiten zijn gebaseerd op enerzijds het verwijzen naar de waarde van Europa en anderzijds het verwerpen van de waarde van Europa. Tegenstanders van de integratie in Europa bouwen de Oekraïense identiteit op in strijd met de Europese identiteit, door te verwijzen naar andere symbolische centra zoals de 'Russische wereld'. Organisaties: • Facultaire Onderzoeksgroep PSW
Onderzoekers: • Christ'l De Landtsheer • Oleksii Polegkyi
Monitor Diversiteit (radio-omroepen). Universiteit Antwerpen
Abstract: Het opzet van het project is het meten van diversiteit op de radio zoals die naar voren komt bij de luisteraars. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Nieuw frame voor arbeidsongschiktheid en invaliditeit. KU Leuven Abstract: Volgens heel wat actoren versterken de termen arbeidsongeschiktheid en invaliditeit de negatievebeeldvorming rond de betrokken personen. Ze vertegenwoordigen een stigma, schaden het zelfvertrouwen en verhinderen deze personen om greep te krijgen op hun leven en hun moeilijkhedente overwinnen. In samenwerking met de Koning Boudewijnstichting onderzoekt het Instituut voor Mediastudies hoe een evenwichtiger beeldvorming rond deze statuten tot stand kan komen. Op basis van een kwalitatieve analyse van diverse media, zoals kranten en tijdschriften, brengt het onderzoek de frames betreffende arbeidsongeschiktheid en invaliditeit in kaart. Vervolgens worden eveneens counterframes ontwikkeld, d.w.z. frames die het onderwerpen minder of niet als probleem definiëren.Met de resultaten van dit onderzoek kan het RIZIV aan de slag om de begeleidingvan deze personen op vernieuwende manieren in te vullen. Organisaties: • OE Instituut voor Mediastudies
Onderzoekers: • Baldwin Van Gorp
Impact of climate change and globalisation on safety of fresh produce - governing a supply chain of uncompromised food sovereignty Universiteit Gent Abstract: Veg-i-Trade doet onderzoek naar uitdagingen en problemen m.b.t. voedselveiligheid in de globale keten van verse groenten en fruit. Binnen Veg-i-Trade (multidisciplinair project, 23 partners waarbij UGent coördinator) worden de risico?s, risicofactoren en de impact van beheersmaatregelen ingeschat m.b.t. zowel chemische als microbiële voedselveiligheidsgevaren. Hiervoor wordt een hele breed gamma aan tools toegepast waaronder risicobeoordelingsmodellen, staalname en analyseplannen, veldstudies (voor- en naoogst), diagnostische instrumenten en risico-communicatie. Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Mieke Uyttendaele
De legitimatie van het publieke omroepbestel in de 21ste eeuw: op zoek naar een nieuwe theoretische onderbouw Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het voorgestelde onderzoek is, ten eerste, om te onderzoeken welke theoretische argumenten voor en tegen de publieke omroep zijn aangebracht. Dit gebeurt vanuit een multidisciplinair theoretische en historische hoek, waarbij de dynamische interpretaties van de openbare dienst na verloop van tijd geïnterpreteerd worden. Ten tweede, verschuivend naar het empirisch gedeelte van de studie, zal het onderzoek uitmaken welke middelen (d.w.z. retoriek en beleidsinstrumenten) nationale regeringen toepassen om de publieke omroep te legitimeren. De studies lopen in de UK, Duitsland, Nederland en Vlaanderen. Verder zal het onderzoek toelichten of een 'grand theory' voor de publieke omroep nog steeds mogelijk is in de 21ste eeuw, en zo ja, bespreekt het de belangrijkst elementen voor zo'n theorie. Organisaties: • Studies van Media Informatie en Tele-Communicatie • Internationaal en Europees recht • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Sebastian OBERTHUR • CAROLINE PAUWELS • Karen DONDERS
De contextuele ontwikkeling van cyberpestgedrag in de vroege adolescentie: een longitudinale en "social network" analyse. Universiteit Antwerpen Abstract: De studie speelt in op drie leemtes in het bestaande onderzoek rond cyberpesten: 1) een gebrek aan een valide en betrouwbaar meetinstrument, 2) een gebrek aan aandacht voor de concrete sociale context waarin het cyberpesten plaatsvindt en 3) een gebrek aan longitudinale gegevens. Het doel van de voorstudie is daarom de ontwikkeling van een multidimensionaal meetinstrument voor cyberpesten. Het eigenlijke onderzoek wil aan de hand van een methode die reeds beproefd is bij het klassieke pesten ¿ nl. Social Network Analysis (SNA) ¿ een diepgaander inzicht verschaffen in "wie-wie-cyberpest", "wie-door-wie-gecyberpest-wordt" en "wiewie-ziet-cyberpesten". Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave • Heidi Vandebosch
De nieuwe 'vox populi'? Een studie naar het journalistieke gebruik van sociale media als nieuwsbron in Vlaamse kranten Universiteit Antwerpen Abstract: Deze studie gaat na hoe inhoud van sociale media gebruikt en 'geremedieerd' wordt in de nieuwsberichtgeving van traditionele mainstream-media. Eerst zal een beschrijvende kwantitatieve inhoudsanalyse worden uitgevoerd op alle artikels die in 6 opeenvolgende weken in 2013 verschenen zijn in 7 Vlaamse kranten waarin expliciet verwezen wordt naar Facebook, Twitter of YouTube als informatiebron. De inhoudsanalyse zal een globaal beeld geven van het gebruik van sociale media als nieuwsbron in de dagelijks routineberichtgeving in kranten. Vervolgens zal op een representatieve steekproef van deze nieuwsitems een kwalitatieve inhoudsanalyse worden uitgevoerd om na te gaan hoe de inhoud van sociale media behandeld wordt in de nieuwsberichten. De kwalitatieve analyse zal focussen op de betrouwbaarheid die journalisten toekennen aan sociale media als nieuwsbron. Worden sociale media vooral gebruikt als primaire of als secundaire bron? Hoe (vaak) wordt de inhoud van sociale media letterlijk geciteerd? Worden de sociale media voorgesteld als representatief of indicatief voor de publieke opinie? En hoe gaan journalisten om met problemen omtrent de geloofwaardigheid, authenticiteit en objectiviteit van sociale media? Om deze vragen nog verder uit te diepen, zal de inhoudsanalyse worden aangevuld met 'reconstructie-interviews' met krantenjournalisten, teneinde gedetailleerde informatie te verwerven over de manier waarop zij gebruik maken van sociale media in hun dagelijkse nieuwsgaring. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Steve Paulussen
De wisselwerking tussen nieuws en politiek. Een vergelijkende studie bij politieke journalisten en politici in Zwitserland en Nederland. Universiteit Antwerpen Abstract: De nieuwsmedia zijn een centrale speler in de hedendaagse westerse democratieën. Toch is onze kennis over hun politieke invloed beperkt en hebben we nood aan meer onderzoek naar de manieren waarop media en politiek interageren. Deze studie gebruikt een actorbenadering om de relatie tussen politieke journalisten en politici in Zwitserland en Nederland te onderzoeken. Het doel is om enerzijds de factoren te identificeren die de kans verhogen dat de communicatie van politici wordt overgenomen door de media. En anderzijds na te gaan welke kenmerken van het nieuws maken dat politici reageren op berichtgeving en tot politieke actie overgaan. Door middel van een factorial survey onder politieke journalisten en politici worden kenmerken van de boodschap zoals de status van de actor, het thema, of type van politieke actie getest. Door het comparatieve design wordt ook de invloed van systeemkenmerken in het onderzoek betrokken. Het vergelijken van resultaten tussen landen en actoren zal ons een beter inzicht geven in hoe politiek nieuws tot stand komt en welke effecten dit nieuws heeft op het gedrag van politici. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst • Luzia Helfer
Wijsheid voor de massa, wijsheid van de massa? Journalistieke genres, nieuwsproductie en publieksparticipatie in de negentiende eeuw (casus Brussel, 1780-1900). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit projectvoorstel beoogt het hedendaagse debat rond 'user-generated content' mediahistorisch te duiden. Te gemakkelijk wordt immers verondersteld dat publieksparticipatie in nieuws een actueel gegeven is. In dit voorstel wordt een negentiende-eeuwse voorloper van 'usergenerated content' voor de casus Brussel onderzocht. Minstens tot het midden van de negentiende eeuw, wanneer de beroepsjournalist verschijnt, leverden burgers de inhouden voor het nieuws in de Brusselse media. Tot aan de afschaffing van het dagbladzegel (1848) waren kranten een ontoegankelijk en elitair medium. Voor het binnenlandse nieuws gold het pamflet tot dan als enige massamedium. Zachte nieuwsinhouden zijn terug te vinden in almanakken, het meest populaire leesmateriaal uit deze periode dat ook in het bereik van lagere sociale groepen lag. De onderzoeksbetrachting van dit voorstel omvat de reconstructie van de publieksparticipatie in de zachte en harde nieuwsproductie in het Brussel van de negentiende eeuw. In een diachronische en vergelijkende opzet die pamfletten, almanakken en kranten voor de periode1780-1900 omvat, zal worden onderzocht hoe deze negentiende-eeuwse Brusselse voorloper van het fenomeen van 'user-generated content' zich manifesteerde (1) op het vlak van de nieuwsproductie (2) op het vlak van de publieksparticipatie versus het aandeel van professionelen (3) wat de relatie publieksparticipatie en journalistieke genre aanbelangt. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS • Nico CARPENTIER • CATHARINA LIS
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversidade Federal da Bahia, Daniele Pereira Canedo Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het promoveren van culturele diversiteit, marktintegratie of beiden? Analyse van het filmbeleid van Mercosur vergeleken met zijn Europese partner en tegenhanger Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversity of Tartu, Krista Lepik Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie rond de participatie van Estlandse kennisinstituten rond overheids- en cultuurgerelateerde onderwerpen Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER
Van digitale naar maatschappelijke participatie: opportuniteiten en uitdagingen (De sociale staat van Vlaanderen 2013) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Verschillende drempels zoals beperkte financiele middelen, taalproblemen of een beperkt cultureel en sociaal kapitaal belemmeren de digitale en maatschappe- lijke participatie van kwetsbare bevolkingsgroepen (Marien & Van Audenhove, 2011). Onderzoek geeft aan dat digitale en sociale uitsluiting elkaar bovendien negatief be- invloeden en vaak zelfs versterken (van Dijk, 2005; Brotcorne e.a., 2010). Vanuit ver- schillende hoeken wordt ingezet op het gebruik van digitale media voor het (her) insluiten van kwetsbare doelgroepen. Gesteld wordt dat digitale media, waaronder ook sociale media, individuen de mogelijkheid geven om gemakkelijker, beter, snel- ler en meer te participeren in verschillende maatschappelijke domeinen (Michiels e.a., 2007). Er wordt met andere woorden heel wat potentieel gezien in het gebruik van digitale media voor het vergroten van de bredere maatschappelijke insluiting en participatie van individuen of gemeenschappen. Er blijven echter nog heel wat cruciale vragen onbeantwoord. In de eerste plaats wat de relatie betreft tussen digitale en maatschappelijke participatie. Lopen de breuk- lijnen voor beide fenomenen gelijk en zijn diegenen die het meeste risico lopen op maatschappelijke uitsluiting ook noodzakelijk diegenen die minder digitaal partici- peren in de maatschappij? Versterkt een gebrek aan digitale vaardigheden bestaande maatschappelijke participatiekloven? Vraagt maatschappelijke participatie om een zekere vorm van digitale participatie of kunnen beide probleemloos om elkaar heen? In de tweede plaats rijzen er vragen wat het potentieel van digitale media betreft voor het vergroten van maatschappelijke participatie. Welke aspecten en methodieken zijn cruciaal opdat dergelijke initiatieven succesvol zijn en wat zijn mogelijke valkuilen? Deze bijdrage zet in op het identificeren en toelichten van de opportuniteiten en uitdagingen van het gebruik van digitale media voor het vergroten van de maat- schappelijke participatie van groepen die momenteel minder of niet participeren. De focus ligt hierbij op (1) een theoretische reflectie
over de relatie tussen digitale en maatschappelijke participatie, (2) een overzicht van de stand van zaken op vlak van digitale en maatschappelijke participatie in Vlaanderen, (3) een verkenning van mogelijke toekomstige evoluties van digitale participatie in Vlaanderen op basis van 2 brainstormsessies met stakeholders en (4) een kritische analyse van 4 interessante internationale praktijkvoorbeelden. Op basis van de inzichten uit die verschillende onderdelen worden ten slotte een aantal doelgerichte en concrete beleidsaanbevelin- gen geformuleerd. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Ilse MARIEN • Jos PIERSON • Dana SCHURMANS • Leo VAN AUDENHOVE • Dorien BAELDEN
Het stimuleren van film en media in Palestina. De versterking van de bachelor Mediastudies en de ontwikkeling van een minor Film bij het departement Media van de Al Quds universiteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers
Gent Kinemastad. Een multimethodisch onderzoek naar de ontwikkeling van de filmexploitatie, -programmering en beleving in de stad Gent en randgemeenten (1896-2010) als case binnen een internationaal comparatief New Cinema History Onderzoek Universiteit Gent Abstract: Dit project wil in het kader van de New Cinema History perspective within film and media studies, whereby researchers concentrate upon the social embedding and the lived experiences of cinemagoing. The project focuses upon the history film exhibition, programming and cinemagoing in Ghent and its suburbs (1896-2010). Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
Maatschappelijk engagement via de media Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' KONING BOUDEWIJNSTICHTING' hebben voor het project ' Maatschappelijk engagement via de media' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER
Antwerpen Kinemastad. Een mediahistorisch onderzoek naar de naoorlogse ontwikkeling van de filmexploitatie en receptie in de stad Antwerpen (1945-2010) met focus op het Rex-concern. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt een multimethodisch onderzoek naar de naoorlogse ontwikkeling van filmexploitatie en -receptie in de stad Antwerpen (1945-2010) met focus op het Rex-concern. Door systematische analyse van de ontwikkeling van het Antwerpse bioscooplandschap en een grootschalig receptieonderzoek naar pers- en publieke discoursen zal de link worden gelegd tussen institutionele geschiedenis en filmbeleving. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers
Cognitieve ontwikkeling in een digitale wereld: kinderen en persuasieve communicatie op het internet. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave • Koen Ponnet • Ini Vanwesenbeeck
Gamen in de huishoudelijke sfeer - een exploratief onderzoek naar de rol die computerspellen spelen in het leven van alledag Universiteit Gent Abstract: Door middel van een multi-methodische aanpak draagt dit project bij tot onderzoek aangaande het gebruik en de rol die computerspellen spelen in het leven van alledag. Twee theorieën uit traditionaal mediaonderzoek zullen worden gecombineerd: de domesticatie theorie en het media attendence model. Teneinde het dynamische karakter van betekenisgeving te vatten zal er longitudinaal en cross-sectioneel onderzoek worden verricht. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Veroline Cauberghe • Jan Van Looy
Dienstenovereenkomst Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' VRT' hebben voor het project ' Dienstenovereenkomst' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Karen DONDERS
Kunstinitiatief en artistieke politiek: een institutionele, financierings- en programmatiegeschiedenis van de Filharmonische Vereniging van Brussel en het NIR en hun respectievelijke orkesten tussen 1929 en 1960. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een door de overheid gedomineerd kunstinitiatief is een geografisch en in tijd beperkt fenomeen. Buiten continentaal Europa en buiten de periode 1945 tot heden wordt het kunstinitiatief gekenmerkt door een samenspel van publieke én private krachten. Ook in België zijn tal van kunstinstellingen opgericht als initiatief van enkele vooraanstaande burgers. Hun afhankelijkheid t.o.v. de overheid is pas gegroeid vanaf de jaren 1930 als gevolg van een professionaliseringsproces en de opkomst van de welvaartsstaat. Voor deze periode werd echter nog geen systematische historische studie verricht naar de oprichting en institutionalisering van de belangrijkste orkesten en concertorganisaties, waarbij de interactie tussen particulier en publiek initiatief centraal staat én waarbij de impact van institutionele en financiële aspecten op het artistiek beleid wordt onderzocht. Gezien de leemte drong zich in eerste instantie een exploratief onderzoek op. In dit reeds verricht preliminair onderzoek werden (1) de bronnen inzake de Belgische orkesten en orkestorganisaties in de archieven geïnventariseerd en (2) een relationele databank ontworpen. Deze exploratieve fase vormt de aanzet voor dit interdisciplinair onderzoek waarbij de problematiek vanuit een musicologisch, historisch en kunstsociologisch perspectief op doctoraatsniveau zal wordt bestudeerd. Dit onderzoek stelt zich daarbij tot doel de relatie bloot te leggen tussen de financierings- en institutionele geschiedenis enerzijds en het artistieke beleid en muzikale programmering anderzijds van de twee belangrijkste concertorganisaties van België, de Filharmonische Vereniging van Brussel (een privaat initiatief) en het NIR (een publiek initiatief), met hun respectievelijke orkesten, het Nationaal Orkest van België en het Groot Symfonie Orkest van het NIR tijdens de periode 1929-1960. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Lien DE CANG • KATIA SEGERS
Markt voor diensten, in de vorm van een onderhandelingsprocedure zonder reclame, op een analyse van de culturele diversiteit in de Franstalige Belgische filmproductie 1995-2010 Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Observatoire des Politiques Culturelles, Ministère de la Fédération Wallonie-Bruxelles' hebben voor het project ' Marché de services, sous la forme d'une procédure négociée sans publicité, portant sur une analyse de la diversité culturelle dans la production cinématographique belge francophone 1995 - 2010' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
AANPASSINGEN ONDERZOEKSPLAN BEHOEFTEN- EN PRIORITEITENANALYSE TALENTMANAGEMENT IN DE AUDIOVISUELE SECTOR Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Mediarte.be' hebben voor het project ' AANPASSINGEN ONDERZOEKSPLAN BEHOEFTEN- EN PRIORITEITENANALYSE TALENTMANAGEMENT IN DE AUDIOVISUELE SECTOR ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Het gebruik van narratieve impressiemanagementtechnieken en gerelateerde economische gevolgen in een IPO context. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek inventariseert en verklaart het gebruik van verbale impressiemanagement technieken door ondernemingen in een IPO prospectus en wat de mogelijke economische gevolgen hiervan zijn. Organisaties: • Accountancy en financiering
Onderzoekers: • Walter Aerts
Vooronderzoek 'Verzameling Audiovisuele data". Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek heeft tot doel een eerste stap te zetten in de aanpak van de problematiek van audiovisuele dataverzameling in Vlaanderen (en bij uitbreiding België). Deze voorstudie heeft tot doel hier een belangrijke insteek toe te leveren door middel van de uitwerking van een actieplan. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers:
• Philippe Meers
Studie Net Neutraliteit (internet) en de maatregelen voor het beheer van het handelsverkeer Vrije Universiteit Brussel Abstract: Netwerken en diensten voor de elektromechanische transmissie van signalen vormen de ruggengraat van de informatiemaatschappij en vormen dus een essentieel instrument voor de economie en de burgers. De ontwikkeling van deze netwerken en elektronischecommunicatiediensten, de verbetering van de kwaliteit ervan en de uitbreiding van de dekking van de netwerken alsook van het gebruik van deze diensten staan dan ook centraal binnen de Europese strategie die gericht is op economisch herstel en vernieuwing. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • PIETER BALLON
Onderzoek naar de beeldvorming rond jong ouderschap bij kwetsbare jongeren. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit onderzoek, in opdracht van het Vlaams departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media, is drieledig. Ten eerste wordt de representatie van jong ouderschap op de Vlaamse televisie geanalyseerd. Ten tweede zal gekeken worden naar de receptie van televisieinhouden omtrent het onderwerp bij kwetsbare jongeren. Een derde, onderliggende, doelstelling bestaat erin om via participatieve onderzoekstechnieken na te gaan hoe kwetsbare jongeren betekenis geven aan de mediarepresentatie van jong ouderschap en welke rol sociale media kunnen spelen in dit proces van receptie en betekenisgeving. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans • Hildegarde Van den Bulck • Michel Walrave • Heidi Vandebosch • Alexander Dhoest • Koen Ponnet • Karel Neels • Steve Paulussen • Pieter Maeseele
Onderzoeksplatform (O*platform) Draagvlak Ontwikkelingssamenwerking (PULSE) 2009-2013. Projectdeel "ICT en nieuwe media" Vrije Universiteit Brussel Abstract: De media spelen een belangrijke rol in de perceptie van onze wereld. Dit is niet minder het geval voor onze visie op de ontwikkelingsproblematiek en internationale relaties. Talrijke studies tonen aan dat de klassieke media zoals kranten en televisie de ontwikkelingslanden op een stelselmatige manier misrepresenteren, vaak op een negatieve manier. Daarbij komt dat door de commercialisering van media en de entertainmentalisering van het nieuws steeds minder aandacht besteed wordt aan internationaal nieuws en nieuws omtrent de ontwikkelingsproblematiek en dit zowel in de geschreven als audiovisuele pers. Dit zou ertoe kunnen leiden dat 1) de publieke opinie steeds minder geïnformeerd is over de ontwikkelingsproblematiek, 2) vanuit het standpunt van donoren en NGO's klassieke media steeds minder een kanaal vormen om boodschappen over deze problematiek te verspreiden. Daartegenover staat dat nieuwe digitale kanalen zijn ontstaan zoals het Internet, digitale interactieve televisie en mobiele communicatie, die nieuwe, meer interactieve vormen, van communicatie toelaten. Deze kanalen laten een sterkere 'narrowcasting' toe en maken het mogelijk doelgroepen te bereiken die via de klassieke media onbereikbaar zijn geworden. Vraag is of deze nieuwe kanalen ook mogelijkheden bieden om bredere groepen terug bij de problematiek te betrekken. Binnen dit O*platform is het de bedoeling om na te gaan in welke mate deze nieuwe kanalen deel kunnen uitmaken van een vernieuwde mediamix in functie van sensibilisering en communicatie omtrent ontwikkelingssamenwerking. We doen dit op basis van 1) een brede analyse van gebruik van nieuwe media in het algemeen, 2) een diepgaande analyse van het gebruik van nieuwe kanalen door geselecteerde donoren en NGO's in het buitenland. De voordelen en concrete toepassingsmogelijkheden van deze nieuwe communicatiekanalen worden in samenspraak met de verschillende actoren besproken en geanalyseerd in functie van de eerder gedefinieerde doelgroepen. Bovendien worden (inter)nationale 'best cases' voorgesteld en geëvalueerd. Organisaties: • Studies van Media Informatie en Tele-Communicatie • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Leo VAN AUDENHOVE • Dorien BAELDEN
"Soap skilled teenagers" Een pubieksonderzoek naar populaire tienerseries in de hedendaagse Vlaamse media Universiteit Gent Abstract: Met dit onderzoek willen we nagaan wat de invloed van kijken naar populaire tienerseries is op de identiteitsontwikkeling van jongeren. We gaan na welke (seksuele) scripts jongeren leren via hun favoriete series. Vooral de seksuele identiteit zal specifiek onderzocht worden: met name de hyperseksualiteit van de media en de rol die deze speelt in hoe jongeren denken over seksualiteit en seksueel gedrag. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
Celebrity-activisme: een empirisch onderzoek naar de samenwerking tussen sociale bewegingen en bekende Vlamingen. Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale vraag van dit project is welke invloed het engagement van celebrities heeft op de werking van sociale bewegingen, en op de relaties van deze middenveldorganisaties met elkaar en de burgers-consumenten. In welke mate en op welke manier is de steun van een bekende figuur een noodzaak voor een sociale beweging in een door media en marktdenken gedomineerde samenleving? Op welke manier beïnvloedt de aanwezigheid van een celebrity-activist het denken en doen binnen een beweging of actiegroep? Hoe evolueren de verhoudingen tussen bewegingen die wel en niet een beroep doen op beroemde boegbeelden, en tot slot: welke impact heeft de introductie van celebrityactivisten op het grote publiek? Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck
Cinema & diaspora. Een comparatieve studie naar etnische filmculturen in Antwerpen: Indiase, Noord-Afrikaanse, Turkse en Joodse cinema. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de filmculturen van diaspora (etnische groepen) in België. Op basis van een casestudy (Antwerpen) worden Indische, Noord-Afrikaanse, Turkse en Joodse filmculturen vergeleken. Structurele analyses (distributie en -exploitatie) worden gekoppeld aan publieksonderzoeken. Bijzondere aandacht gaat uit naar de mate waarin deze filmculturen bijdragen tot de constructie van culturele identiteiten. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers • Roel Vande Winkel
Cinema & diaspora. Een comparatieve studie naar etnische filmculturen in Antwerpen: Bollywood, Noord-Afrikaanse, Turkse en Joodse cinema Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de filmculturen van diaspora (etnische groepen) in België. Op basis van een casestudy (Antwerpen) worden Indische, Noord-Afrikaanse, Turkse en Joodse filmculturen vergeleken. Structurele analyses (distributie en -exploitatie) worden gekoppeld aan publieksonderzoeken. Bijzondere aandacht gaat uit naar de mate waarin deze filmculturen bijdragen tot de constructie van culturele identiteiten. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers • Roel Vande Winkel
Celebrity-activisme: Een empirisch onderzoek naar de samenwerking tussen sociale bewegingen en bekende Vlamingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Een analyse van de impact van het toenemende celebrity-activisme: de samenwerking tussen het maatschappelijke middenveld en Bekende Vlamingen. Dit omvat de invloed van het celebrity-activisme op inhoud en werking van sociale bewegingen en op de relaties van deze organisaties met de burgers-consumenten. Een comparatief case design wordt ingevuld met een multimethodische dataverzameling en analyse. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst • Hildegarde Van den Bulck
Eerst het eten, dan de moraal: de rol van (nieuwe) media in het verval van de gezamenlijke maaltijd en de impact op de ontwikkeling en activering van morele attitudes en moreel gedrag Universiteit Antwerpen Abstract: Mede door de opgang van televisiegebruik is de gezinsmaaltijd in verval, waardoor ook rituelen van morele socialisatie teloorgaan, wat kan verklaren waarom lage frequenties in gezinsmaaltijden correleren met negatief psychologisch welzijn. Dit project beoogt de relatie tussen eetpatronen, moraliteit en welzijn te analyseren, waarbij de rol van nieuwe media, alsook het samen eten buiten de gezinscontext betrokken worden als nieuwe invalshoek. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Charlotte De Backer
Klimaatverandering, nieuwsmedia en democratisch debat: een onderzoek naar de beeldvorming in de media en de invloed hierop van verscheidene maatschappelijke groepen Universiteit Antwerpen Abstract: De voorbije jaren is algemeen erkend geworden dat klimaatverandering op vandaag één van de grootste politieke uitdagingen vormt voor de geïndustrialiseerde wereld. Dit brengt belangrijke vragen met zich mee met betrekking tot de maatschappelijke rol van nieuwsmedia en de relatie tussen media, macht en democratie. Dit projectvoorstel schuift klimaatverandering naar voor als een risicoconflict tussen verscheidene maatschappelijke groepen met tegengestelde waarden en belangen en stelt daarbij als centrale onderzoeksvraag of en in welke mate nieuwsmedia in Vlaanderen een breed democratisch debat over klimaatverandering stimuleren. Om deze vraag te beantwoorden, worden in dit projectvoorstel twee analyseniveaus gecombineerd: in een eerste fase (§ 1) wordt de beeldvorming van klimaatverandering door verscheidene maatschappelijke actoren in de samenleving die een belang hebben bij een bepaalde beeldvorming in kaart gebracht. In een tweede fase (§ 2) wordt een crossmediale en crossnationale vergelijking gemaakt van de beeldvorming van klimaatverandering in: (i) het journaal van de publieke omroep één en de commerciële omroep VTM, (ii) een reeks van nieuwe en alternatieve media over het politiek-ideologische spectrum heen (bijvoorbeeld DeWereldMorgen, Uitpers, In Flanders Fields, The Brussels Journal), en (iii) twee Vlaamse (De Standaard and De Morgen), twee Nederlandse (NRC Handelsblad and de Volkskrant) en twee Amerikaanse kwaliteitskranten (The Wall Street Journal and The New York Times). Het belang van de resultaten van dit onderzoek situeert zich op drie verschillende niveau's: (i) empirisch, in termen van het verzamelen van belangrijke gegevens over de rol van lokale nieuwsmedia in het huidige debat over klimaatverandering, (ii) theoretisch, in termen van theorieontwikkeling over de rol van nieuwsmedia in risicoconflicten, en (iii) beleidsmatig, in termen van het verzamelen van belangrijke gegevens die toekomstige strategieën voor het opzetten van een breed democratisch debat over wetenschap en technologie van dienst kunnen zijn. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Pieter Maeseele
Lerende, veranderende en schuivende kiezers. De effecten van de Antwerpse lokale campagne van 2012 op kiezers. Universiteit Antwerpen Abstract: Leren kiezers iets bij tijdens de eindspurt naar de stembusgang? Deze vraag staat centraal in publieke opinie onderzoek: politieke kennis is immers cruciaal voor een goed functioneren van de democratie (Delli Carpini & Keeter, 1996). De verkiezingen voor het Antwerpse stadsbestuur van 2012 vormen een goede case om zulke campagne-effecten te onderzoeken. Het betreft een lokale campagne, waardoor de thema's dichter bij de burger staan en er dus een grotere kans op leereffecten is. Daarnaast belooft de verwachte tweestrijd tussen Patrick Janssens en Bart De Wever ook de nodige media-aandacht teweeg te brengen. Door die toegenomen 'flow of information' verhoogt de kans dat de burger ook daadwerkelijk iets leert over politiek. Dit project bestudeert veranderingen in politieke kennis van Antwerpse kiezers tijdens de campagne door
middel van een panelbevraging. Er wordt gekeken naar (veranderingen in) de kennis over partijstandpunten over lokale thema's (leren). Bijkomend wordt onderzocht hoe kiezers, eens ze geïnformeerd zijn, reageren: veranderen ze van partij, of passen ze hun eigen standpunten aan 'hun' partij aan (veranderen)? En worden de campagnethema's dan ook belangrijker in de stemkeuze (schuiven)? Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Jonas Lefevere
Geïntegreerde Marketing Communicatie: Synergieën creêren door reclame in verschillende media Universiteit Antwerpen Abstract: Het project (een longitudinale studie van echte reclames in 4 landen) onderzoekt mogelijke synergieën tussen verschillende media om return te maximalizeren (gunstigere reacties tegenover reclame, activatie (informatie zoeken, website bezoeken, mond-tot-mond) en verkoop). We onderzoeken modererende effecten zoals socio-demografische profiel (leefdtijd, sociale klasse, ...), media gebruik en connectedness, koopgedrag en cross-culturele verschillen. Organisaties: • Marketing
Onderzoekers: • Nathalie Dens
Biometrisch ontwerp voor Casual Games (BD4CG): aanbieden technische speltest services aan de spelindustrie. Universiteit Antwerpen Abstract: Het BD4CG project heeft als doel game ontwikkelaars een methodologie te geven bij het ontwikkelen van innovatieve games waarbij de speler centraal staat. Deze methodologie integreert de betrokkenheid van de speler, een open communicatie tussen spelers en ontwikkelaars, prototyping, een korte levenscyclus van het project en een samenhangend project management raamwerk. Bij het project zijn zowel de game industrie als onderwijs instellingen betrokken, Zij samen ontwerpen en evalueren een set objectieve meetinstrumenten die gebruikt kunnen worden om de ervaringen tijdens de ontwikkeling van een game te evalueren. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Karolien Poels
Het virtuele beleefd: van virtuele morele praktijken naar een ethiek voor virtuele sociale werelden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De belangrijkste onderzoeksvraag is: In welke mate en met welke ethische gevolgen is er dis/continuïteit tussen morele praktijken in 'echte' en virtuele werelden? Het project is interdisciplinair, met een combinatie van een media-sociologisch (beschrijvende ethiek) en filosofische studie (normatieve ethiek) van online morele praktijken en reflecties. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Karl VERSTRYNGE • CAROLINE PAUWELS • Jo Renate BAUWENS
Museumcommunicatie in de 21ste eeuw Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject heeft twee (interagerende) objectieven: het bestuderen van de relatie van het Estse Nationale Museum (ENM) met haar publieken, en de mogelijkheidsvoorwaarden van het ontwikkelen van ENM communicatie en publieksparticipatie door een reeks van online en offline interventies. Elk van deze twee objectieven zal gefocust worden op drie domeinen: het publieke debat over het ENM, het bouwproces van het nieuwe ENM en de museuminhoud. Om het tweede objectief te realiseren zullen ook 3 reeksen van interventies georganiseerd worden: een online discussie omgeving om het publieke debat te stimuleren; De organisatie van virtuele en face-to-face rondetafelgesprekken; De constructie van een virtuele museumruimte en een fysieke ruimte om publieksparticipatie te doen toenemen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER
Onderzoeksovereenkomst: de begeleiding van het doctoraat van Lieselotte Goessens, getiteld "Omroep, politiek en ideologie. Onderzoek naar de muziek-programmering en -beleid aan het NIR/INR en de omroepverenigingen tijdens de periode 1929-1960." Vrije Universiteit Brussel Abstract: Omroep, politiek en ideologie. Onderzoek naar de muziek-programmering en -beleid aan het NIR/INR en de omroepverenigingen tijdens de periode 1929-1960. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • KATIA SEGERS
Ondersteuning voor opstart en uitbouw van onderzoeksnetwerk JIIP. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' TNO Quality of life' hebben voor het project ' Ondersteuning voor opstart en uitbouw van onderzoeksnetwerk JIIP.' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Studies van Media Informatie en Tele-Communicatie • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers:
• CAROLINE PAUWELS • PIETER BALLON
International Francqui Professor Leerstoel 2010-2011 : toegekend aan Prof. dr. Jostein Gripsrud. (University of Bergen, Norway) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Platform van lokale overheden en communicatoren ter bevordering van wetenschap (PLACES). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Universitat Pompeu Fabra. UA levert aan Universitat Pompeu Fabra de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Pieter Maeseele
De federale paradox herbekeken. Sub-staat nationalistisch discours van politieke partijen in verkiezingsprogramma's en televisiedebatten van vier federale landen (1968-2010). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Dave Sinardet
(Zelf)beelden van postkoloniaal West- en Centraal Afrika. Afrikaanse en Europese filmische representaties in vergelijkend perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doctoraal project bestudeert het zelfbeeld van West- en Centraal Afrika zoals het gerepresenteerd wordt in de postkoloniale narratieve langspeelfilms van 1963 tot 2007, en vergelijkt deze representaties met die van de Europese cinema uit dezelfde periode. De vergelijking levert een cultuurfilosofische kritiek op Eurocentrische representaties van 'de Ander', vanuit postcolonial filmstudies, het post-structuralistische differentiedenken van de antropologie en van de deconstructiefilosofie. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Erik Oger • Philippe Meers
Waarom halen vrouwelijke politici het nieuws niet? En waarom worden ze anders beschreven als ze dat wel doen? Een comparatief onderzoek in acht landen. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek in verscheidene landen toont aan dat vrouwelijke politici minder media-aandacht krijgen en bovendien ook anders verschijnen in het nieuws. Het doel van dit project bestaat uit het achterhalen waarom dit zo is. Om deze vraag te beantwoorden, ondernemen we een comparatieve en longitudinale inhoudsanalyse van politieke actoren in kranten (2000-2010) in acht landen. Om na te gaan of de afwezigheid van vrouwelijke politici in de media een probleem is vanuit de massamedia dan wel voortvloeit uit de politieke realiteit, houden we rekening met 'real world'-verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke politici op vier niveaus: (1) individuele journalist, (2) media routines en nieuwswaarden, (3) mediaorganisatie en (4) politiek systeem. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Debby Vos
Sociale marketing in low-involvement situaties: een cue management perspectief Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject streeft naar het verhogen van de effectiviteit van sociale campagnes door te onderzoeken of ?cue management?, ontwikkeld in een commerciële context, eveneens van toepassing is bij sociale marketing. Cue management betreft de planning van persuasieve campagnes in low-involvement situaties. Aangezien de informatieverwerking in low-involvement situaties intuïtief gebeurt, onderzoekt cue management hoe cues de effectiviteit van campagnes kunnen verhogen. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Patrick Vyncke
The forgotten audience? Een onderzoek naar de rol van fictionele TV-programma's bij de identiteitsconstructie van allochtone jongeren in Vlaanderen: Een publieksonderzoek aan de hand van een visueel etnografische benadering Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksvoorstel wil aan de hand van een kwalitatief publieks- en receptieonderzoek ingaan op de betekenis van populaire (televisie)fictie voor allochtone jongeren. Centraal staat de vraag naar de impact van populaire fictionele TV-programma's op de vorming van de identiteit van allochtone jongeren. Op deze vraag proberen we een antwoord te vinden aan de hand van een recent tot ontwikkeling gekomen methode de visuele etnografie. Organisaties:
• Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
Digitale strategieën in primaire HIV en AIDS preventiecampagnes: zin of onzin? Een multidisciplinair onderzoek naar de invloed van online dialoog op communicatiepatronen van risicogroepen in Zuid-Afrika, Namibië en Zambia. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek beoogt inzichten te bekomen in een aantal aspecten van innovatieve primaire HIV en AIDS preventieprogramma's. Gebaseerd op de vaststelling uit de literatuur dat er steeds meer nadruk wordt gelegd op het belang van sociale verandering en dialoog, zal dit onderzoek nagaan welke rol het internet, met interactiviteit en anonimiteit als unieke eigenschappen, kan spelen in het stimuleren van dialoog. Het internet is een waardevolle bron van 'user generated content', welke veel kan vertellen over het taalgebruik en de , houdingen van gebruikers ten opzichte van bepaalde onderwerpen, zoals HIV en AIDS. Dit onderzoek zal nagaan hoe deze user generated content aangewend kan worden als input voor de ontwikkeling van preventieprograrnma's op maat van risicogroepen. De analyse van online materiaal is een relatief nieuw gegeven, Op methodologisch vlak zal dit onderzoek daarom een fundamentele bijdrage leveren aan de online etnografie als een onderzoeksmethodologie in ontwikkeling. Het empirische kader van dit onderzoek zal uitgevoerd worden aan de University of the Western Cape (UWC, Zuid-Afrika), de University of Zambia (UNZA) en de University of Namibia (UNAM). Prof. Dr. Tania Vergnani, hoofd van het HIV departement van UWC, heeft reeds haar medewerking en infrastructurele ondersteuning bevestigd. Via UWC hebben we toegang tot het zamanawe netwerk waarvan UNZA en UNAM deel uit maken. Organisaties: • Studies van Media Informatie en Tele-Communicatie • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Leo VAN AUDENHOVE • Dorien BAELDEN
'Het Huis van de toekomst?' De openbare omroep in een netwerksamenleving: een geografisch-comparatief en kritischevaluerend onderzoek naar de impact van digitalisering bij publieke omroepen in een geconvergeerd digitaal medialandschap. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Context en situering: De openbare omroep als instelling heeft sinds zijn oprichting steeds zijn legitimiteit weten te behouden, al is hij op geen enkel moment niet-gecontesteerd gebleven. In eerdere en actuele discussies werd de instelling inderdaad onder vuur genomen en werden vragen gesteld rond de culturele opdracht, marktfalen en concurrentievervalsing, de ambiguïteit van Staatssteun binnen een Europese context, de (on)afhankelijkheid tegenover de politieke klasse en de financieringsregeling; evenzeer werden de verschillende functies net vanuit diverse hoeken verdedigd (o.m. Armstrong, 2005; Biltereyst, 2004; Jacka, 2003; Harisson & Woods, 2001; Saeys & Coppens, 2003; Ward, 2003). Daartegenover staat een publieke omroep die doorheen de jaren diverse veranderingen onderging en zich diende in te passen in een constant evoluerend medialandschap (Raboy, 2003; Steemers, 2003; Syvertsen, 2003). In het huidige landschap tekenen zich echter een aantal tendensen af die veel meer ingrijpende verschuivingen met zich kunnen meebrengen op lange termijn. Het betreft hier de rol en invulling van de openbare omroep binnen een digitaal medialandschap en de invloeden die de instelling ondergaat als gevolg van deze tendensen. In verschillende landen is reeds enkele jaren merkbaar hoe de publiekrechtelijke omroepen de digitale ontwikkelingen opvangen, inpassen en exploiteren binnen hun werking en zich daarbij opwerpen als aanbieders van een reeks nieuwe diensten (o.m. BBC, 2004; WRR, 2005). Ook bij ons profileert de openbare omroep zich sterk op het digitale vlak en stelt de instelling nieuwe mediaontwikkelingen centraal om in de overheidsopdracht te voldoen (VRT beheersovereenkomst 2007-2011). Illustratief hierbij is de cross-mediale opstelling voor de realisatie van de zogenaamde 'cultuurdelta' en de invulling van het driesporenbeleid, het on-demand aanbieden van gedigitaliseerde programma-inhoud, het bewandelen van interactieve pistes binnen bepaalde publiekssegmenten (bvb. Ketnet-games voor jongeren) en de uitbreiding van diensten rond nieuwe programma's (bvb. start-torun-podcast n.a.v. het programma Vlaanderen Sportland) (VRT jaarverslag 2006). Probleem- en vraagstelling: Er dringt zich met andere woorden een nieuwe discussie op waarbij de focus komt te liggen op hoe de omroep onder invloed van diverse ontwikkelingen zich zal positioneren naar de toekomst toe en hoe een aantal verschuivingen tekenend zijn voor alle geledingen van de instelling. Deze transitieprocessen vormen de basis voor dit onderzoek. De overkoepelende onderzoeksvraag is dan ook in welke mate de openbare omroep onder invloed van die tendensen verschoven is en verder zal verschuiven binnen een 21ste eeuws digitaal convergerend landschap. Blijft de omroep daarbij een instelling die los en relatief onafhankelijk binnen het medialandschap kan fungeren of evolueert de omroep naar een knooppunt of actor binnen de netwerkmaatschappij, een 'hub' (Barabàsi, 2003; Castells, 2006) en platform dat als een doorgeefluik van diensten fungeert? De hypothese die opgeworpen wordt is dat onder diverse invloeden de instelling zal evolueren naar het tweede, zij het op incrementele wijze. Om de centrale vraag te beantwoorden wordt uitgegaan van een geografisch-comparatieve case study-analyse van de digitale verschuivingen bij vier publieke omroepen en wel op drie niveaus: (1) Een eerste niveau is dat van de financiering. De problematiek hierbij is tweeledig: enerzijds moet de omroep een niet onaanzienlijk deel van de financieringsbronnen aanwenden om tegemoet te komen aan een aantal nieuwe digitale uitdagingen. Anderzijds biedt digitalisering ook perspectieven voor marktinkomsten. Een analyse van de geldstromen en de nieuwe markten die aangeboord worden is hierbij aan de orde. Specifieke aandacht gaat naar de inkomsten uit de digitale diensten, de businessmodellen die daarbij naar voor geschoven worden en de mate waarin deze juridisch sluitend alsook maatschappelijk aanvaardbaar zijn. Een aantal spanningsvelden, voornamelijk gesitueerd rond de vraag of de omroep haar digitale content wel mag vermarkten, worden eveneens geduid (bvb. mag de omroep extra inkomsten genereren uit sms-spelletjes? Kan de omroep programma's in preview tegen betaling aanbieden voor het eigenlijke uitzenden?). (2) Een tweede niveau is dat van content (inhoud). Digitale ontwikkelingen laten toe nieuwe vormen van content te ontwikkelen (bvb. online aanbieden van schoolpakketten, user-generated content, community media, enz). Vraag is hoe de omroep omgaat met nieuwe vormen van content, hoe die content naar verschillende (nieuwe) distributieplatformen verspreid wordt en in welke nieuwe domeinen de omroep zich gaat bewegen. Diverse deelaspecten worden onder de loep genomen: primo, de eigen productie, secundo, de digitale archieven, tertio, de samenwerking met andere actoren bij het aanmaken van content (de relatie met leveranciers, productiehuizen, culturele instellingen, facilitaire bedrijven) (o.m. in Alm & Lowe, 2003) en quattro, de publieksbetrokkenheid en vormen van publieksgegenereerde mediacontent (o.m. in Himmelstein & Aslama, 2003). Aandacht gaat bij de analyse uit naar de samenwerkingsmodellen die het gevolg zijn van die ontwikkelingen, de creatieve én maatschappelijke meerwaarde die de aldus gegenereerde output met zich meebrengt en binnen welke juridische, in casu auteursrechterlijke, krijtlijnen dit gebeurt. (3) In derde instantie werpen we ons licht op het niveau van de structuur en organisatie van de omroep. Een omwenteling op de niveaus van financiering (1) en content (2) brengt ook een reeks organisatorische en structurele wijzigingen met zich mee. Een voorbeeld is het samenbrengen van nieuwsredacties om nieuwsberichten efficiënter via de diverse kanalen te verspreiden. Daarbij dient geduid te worden welke gevolgen een cross-mediale bedrijfsorganisatie met zich meebrengt. Ook kan de vraag gesteld worden wat hiervan de repercussies zijn voor de transparantie van de instelling. Voor dit onderzoek wordt een analyse beoogd van de betrokken actoren in het aanbieden van nieuwe diensten, de verschuivingen op het vlak van de interne werking en de gevolgen voor het werkklimaat. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Monitor diversiteit 2012. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek naar de diversiteit in het aanbod op de Vlaamse televisiemarkt, voornamelijk met betrekking tot diversiteit op vlak van kleur, gender, leeftijd en mensen met een handicap. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Knut De Swert
Risico communicatie in de nucleaire noodsituaties. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit doctoraal onderzoek is tweeledig, enerzijds een conceptuele en theoretische analyse van bestaande modellen voor risicocommunicatie en anderzijds de empirische evaluatie van feitelijke communicatiestrategieën in verband met nucleaire risico's. Meer specifiek willen we een model ontwerpen voor risicocommunicatie bij nucleaire noodgevallen vóór, tijdens en na een nucleaire crisis. Hiertoe doen we ten eerste een diepgaande studie van de factoren die de (gedragsmatige) reactie op risicocommunicatie beïnvloeden. Ten tweede identificeren we een aantal specifieke doelgroepen op basis van deze factoren. Ten derde ontwikkelen en testen we uiteenlopende communicatiestrategieën in verschillende fasen van de communicatiecyclus voor de geselecteerde doelgroepen. Het belangrijkste instrument dat voor deze studie wordt gebruikt, is een grootschalig survey-onderzoek bij de Belgische bevolking. Om de retentie- en accepteringsgraad van de communicatie in de context van een nucleair noodplan te meten, zal tevens experimenteel onderzoek geïntegreerd worden in dit survey-onderzoek, aangevuld met focusgroep gesprekken. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Thijssen • Tanja Perko
TV and the nation in global city. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Alexander Dhoest
Reclamewijsheid bij kinderen en jongeren ten aanzien van nieuwe reclamevormen Universiteit Gent Abstract: In dit project werd de reclamewijsheid bij kinderen en jongeren onderzocht ten aanzien van de nieuwe reclamevormen die in een digitaal tijdperk gebruikt worden om deze doelgroepen te bereiken. Naast het meten van de reclamewijsheid werd onderzocht welke beleidsmaatregelen getroffen kunnen worden om deze wijsheid te verhogen (cf. educatie, regulering, sensibilisering). Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Veroline Cauberghe
Scientific visualisation and visual scientific literacy: a study of new imaging practices and their impact on knowledge building and communication. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Erasmus Mundus. UA levert aan Erasmus Mundus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Luc Pauwels
Elektronisch Nieuwsarchief. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondanks het feit dat nieuwsuitzendingen op radio en televisie duidelijk de belangrijkste bron van informatie zijn geworden binnen de hedendaagse samenleving, stellen we vast dat dit materiaal grotendeels onontgonnen blijft in politicologisch en media-onderzoek. Een van de belangrijkste oorzaken hiervoor is het ontbreken van een adequate en vlot toegankelijke archivering en onsluiting van dit materiaal. Via dit project worden de mogelijkheden onderzocht om radio- en televisienieuwsuitzendingen op electronische wijze te archiveren, en via een gerichte catalogisering, te ontsluiten ten behoeve van het sociaal-wetenschappelijk onderzoek. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Bedwinging of besmetting? De invloed van federalisering op het etno-politiek discours van politieke partijen en elites. De casus België (1968-2007). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek wil inzicht verschaffen in de rol die processen van federalisering spelen in de matiging dan wel radicalisering van het etnopolitiek discours van politieke partijen en elites in België. Hiertoe wordt dit discours diachronisch geanalyseerd aan de hand van kwalitatieve inhoudsanalyse van partijpolitieke verkiezingsprogramma's en verkiezingsuitzendingen op televisie tussen 1968 en 2007. Daarbij wordt zowel gelet op (evoluties in) concrete standpunten als op expliciete en impliciete elementen van (sub-)nationale identiteitsconstructie. Organisaties: • Facultaire Onderzoeksgroep PSW • Extremisme en democratie
Onderzoekers: • Caspar Mudde
De rol van de politieke partijen in de politieke agenda-setting. Een longitudinaal onderzoek in België. Universiteit Antwerpen Abstract: De studie onderzoekt de rol van politieke partijen in het bepalen van de politieke agenda in België. De Amerikaanse en Europese benaderingen van politieke agenda-setting worden geïntegreerd binnen een longitudinaal, multi-actor perspectief om zo de netto impact van partijen op een reeks van politieke agenda's te meten. Partijvoorkeuren worden daarbij niet als gegeven beschouwd maar worden in hun context bekeken en verklaard. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Televisie 2.0: aanbod en gebruik van transmediale fictie Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek bestudeert transmediale TV-fictie, d.w.z. fictieseries die uit meer bestaan dan een TV-programma. In de eerste fase focust het onderzoek op het aanbod: hoe en waarom doet de transmediale tendens zich voor en uit welke onderdelen kan de uitgebreide televisietekst bestaan? In de tweede fase wordt het gebruik onderzocht: hoe reageert het publiek op de uitnodiging om zich via diverse kanalen te engageren met een serie? Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Alexander Dhoest
Reclame in digitale spellen: attitudes, persuasieve impact, en modererende factoren Universiteit Antwerpen Abstract: Digitale spellen zijn het snelst groeiende reclamemedium. Dit maakt reclame in digitale spellen een zeer relevant onderzoekstopic. Dit project beoogt algemene attitudes van spelers ten aanzien van deze nieuwe en populaire reclamevorm na te gaan. Ten tweede, heeft het project als doel om te onderzoeken hoe de persuasieve impact van reclame in digital spellen wordt gemodereerd door emotionele en contextuele factoren zoals digitale gamebeleving. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Karolien Poels
Consumentenreacties op diverse merkstrategieën in een interactieve context Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt effecten van interactiviteit op marketingcommunicatie voor diverse merkstrategieën om te weten hoe interactiviteit reacties op nieuwe producten beïnvloedt. In twee studies worden nieuwe merken vs. extensies van bekende merken en smalle vs. brede merken tegen elkaar gezet. Verwacht wordt dat interactiviteit andere communicatie-effecten zal uitlokken voor verschillende merkstrategieën, in functie van cognitieve capaciteit. Organisaties: • Marketing
Onderzoekers: • Nathalie Dens
Realisatie van een wetenschapswinkel en deelname aan de wetenschapsweek (ed. 2006/2008) Universiteit Gent Abstract: Het project betreft geen onderzoek, maar de uitvoering van activiteiten in het kader van wetenschapscommunicatie. Verplichte activiteiten zijn de realisatie van een wetenschapswinkel, een "virtuele" winkel waar non-profitorganisaties terecht kunnen voor gratis (of goedkoop) onderzoek en advies, en de deelname aan de Vlaamse wetenschapsweek. De andere activiteiten zijn vrij te kiezen door de UGent. Organisaties: • Directie Onderzoeksaangelegendheden
Onderzoekers: • Kristof De Moor
Out on Screen': een op 'queer theory'-gebaseerd wetenschappelijk onderzoek naar de maatschappelijke en emancipatorische rol van holebirepresentaties in de hedendaagse beeldcultuur Universiteit Gent Abstract: In opvolging van Halls concept 'politics of representation' en Queer Theory wil dit onderzoeksproject een beter inzicht krijgen in de maatschappelijke en emancipatorische rol van holebirepresentaties in de hedendaagse beeldcultuur (voornamelijk film- en televisiefictie). Centraal in het onderzoek staat het nagaan van de plaats van deze beelden binnen onze samenleving en hun rol met betrekking naar gelijkgerechtigheid. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
Steunpunt BBTR : Buitenlands beleid, toerisme en recreatie.(Spoor buitenlands beleid en Spoor Toerisme en recratie) VUB = Onderzoeksdomein 2 : " Culturele diversiteit en subsidiariteit binnen de Vlaamse cultuursector, en in het bijzonder binnen de aud... Vrije Universiteit Brussel Abstract: VUB = Onderzoeksdomein 2 : " Culturele diversiteit en subsidiariteit binnen de Vlaamse cultuursector, en in het bijzonder binnen de audiovisuele sector : een impactstudie en beleidsevaluatie (2008-2000) Organisaties: • Studies van Media Informatie en Tele-Communicatie • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • GERT NULENS • CAROLINE PAUWELS
Ondersteuning voor de opstart en uitbouw van onderzoeksnetwerk JIIP Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' TNO Quality of life' hebben voor het project ' Ondersteuning voor de opstart en uitbouw van onderzoeksnetwerk JIIP' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS • PIETER BALLON
Evaluatie MDGSPOT.be (Millenniumdoelstellingen) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Wereldmediatheek vzw' hebben voor het project ' Evaluatie MDGSPOT.be (Millenniumdoelstellingen)' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Leo VAN AUDENHOVE
Denkbeelden in het postgenomisch tijdperk. Wetenschapsfilosofisch onderzoek naar de betekenis van complexiteitsdenken in Systeem Biologie voor de moleculaire biologie en filosofie van de biologie, de duurzaamheidsgedachte in de landbouw en beeldvorming in Universiteit Gent Abstract: Dit interdisciplinaire project brengt onderzoek uit de wijsbegeerte, de moleculaire biologie, de landbouwwetenschappen, en de communicatiewetenschappen samen. In het bijzonder onderzoekt het in hoeverre het complexiteitsdenken in de huidige filosofie van de biologie en de Ssyteem Biologie de orthodoxie van het gencentrisme ondervragen en bijsturen, en welke implicaties een denken in termen van organismen als complexe en dynamische systemen heeft voor het wetenschappelijk-maatschappelijk debat rond duurzame landbouw en voor de beeldvorming rond biologie en (genetisch gemodificeerde) organismen in diverse media. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Gertrudis Van de Vijver • Hans Verstraeten
Ontstaan, betekenis en rol van het supplement: een genologische en geneaologische studie van Britse 19de-eeuwse periodieken en hun addenda Universiteit Gent Abstract: Het voorgestelde onderzoek zal (1) de verschillende vormen beschrijven waarin die voorkomen: als addenda, secties, bijlagen en zelfs afzonderlijke tijdschriften met daaraan gekoppeld genretheoretische conclusies over ondermeer de voorwaarden voor het ontstaan van supplementen (economische redenen, technische of vormimmanente redenen), voorwaarden voor het voortbestaan en de consequenties daarvan voor het literaire veld (2) een genealogie opstellen die de ontwikkeling van een reeks tijdschriften in kaart brengt, de relatie tussen die periodieken, hun redacties en de netwerken aan de basis van die redacties verduidelijkt en de rol van supplementen aangeeft in het voortbestaan en overleven van negentiende-eeuwse periodieken. Organisaties: • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Maryse Demoor
Mediageletterdheid, actief burgerschap en cultuurparticipatie. Een verkennende analyse. Universiteit Antwerpen Abstract: Met behulp van SCV-survey 2010 wordt er op zoek gegaan naar de manier waarop hoeveelheid mediagebruik enerzijds en gradaties in mediageletterdheid anderzijds samen een invloed uitoefenen op actief burgerschap en cultuurparticipatie. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers
De effectiviteit van verschillende boodschapstrategieën in gezondheidscampagnes: de impact van de modererende invloed van type of gezondheidsrisico en persoonlijkheidskenmerken op het belang van cognitieve versus affectievecomponenten in één- versus twee Universiteit Gent Abstract: Deze studie onderzoekt de effectiviteit van verschillende boodschapstrategieën in gezondheidscampagnes. Hierbij gaat de aandacht vooral uit naar de impact van de modererende invloed van type of gezondheidsrisico, evenals verscheidene persoonlijkheidskenmerken, op het belang van cognitieve versus affectieve componenten in één- versus tweezijdige boodschappen. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Patrick De Pelsmacker • Veroline Cauberghe
Effectieve Spectrum Sensing ter inschakeling van communicatieve en economische stimulatie, naar (co-) operationele concepten: ESSENCES.
Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project richt zich zowel op de belangrijkste technische en wettelijke uitdagingen om flexibele spectrumgebruik. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS • PIETER BALLON
Monitor Diversiteit 2011. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek naar de diversiteit in het aanbod op de Vlaamse televisiemarkt, voornamelijk met betrekking tot diversiteit op vlak van kleur, gender, leeftijd en mensen met een handicap. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Knut De Swert
Evidence-based ICT interventies tegen (cyber-) pesten onder jongeren. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is om op een wetenschappelijk onderbouwde manier te onderzoeken hoe ICT-gebaseerde interventies (of interventie-onderdelen) kunnen worden gebruikt in de strijd tegen (cyber)pesten. De nadruk ligt zowel op het in kaart bregen van het probleem (cyber)pesten als op het ontwikkkelen en testen van dynamische, state-of-the-art ICT-toepassingen om het probleem aan te pakken. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Heidi Vandebosch • Karolien Poels
Eenheid in diversiteit? De creatie van een interne markt voor media. 20 jaar televisie zonder Grenzen en verder dan private televisie in Europa. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Eenheid in diversiteit? De creatie van een interne markt voor media. 20 jaar televisie zonder Grenzen en verder dan private televisie in Europa. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS • Karen DONDERS
How issues make news. Universiteit Antwerpen Abstract: Hoe bepaalde onderwerpen het nieuws maken: een vergelijkende analyse van de oorzaken en gevolgen van media aandacht in België, Frankrijk, Zwitserland en de Verenigde Staten. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Amber Boydstun
Pilootproject: het e-safety label. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EUN Partnership AISBL . UA levert aan EUN Partnership AISBL de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave • Heidi Vandebosch • Karolien Poels • Charlotte De Backer
Study on statistical, ecosystems and competitiveness analysis of the Media and Content industries Vrije Universiteit Brussel Abstract: Description of work packages: WP 1: meetings and workshops WP 2.1: Statistical report WP 2.2: The media and content industries analysis report Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS • PIETER BALLON
Overeenkomst / Het opstellen van een advies betreffende de ontwerpbeslissing over de markt voor televisieomroep van 21 december 2010. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' SACD' hebben voor het project ' Overeenkomst ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke
vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Ontwikkeling van een visueel en multimediaal georiënteerde methodologie voor onderzoek van websites als sociaalculturele databron. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject wil een wezenlijke bijdrage leveren tot de onwikkeling van een meer geëigend onderzoeksinstrumentarium voor de wetenschappelijke ontsluiting van het internet als sociale en culturele databron. In het bijzonder wordt de ontwikkeling beoogd van een analyseinstrument dat het verbale en puur inventariserende niveau weet te overstijgen en de rijke visuele en multimediale structuur en inhoud van het internet op gepaste wijze kan vatten en wetenschapplijk hanteerbaar maken. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Luc Pauwels
Media, gender en etniciteit: beeldvorming van allochtone vrouwen in en door de Vlaamse audiovisuele nieuwsmedia. Een inhouds- en receptieanalyse. Universiteit Antwerpen Abstract: Doel en objectieven Berichtgeving over (en de perceptie hiervan door) allochtone vrouwen is een fel bediscussieerd, maar veel minder onderzocht thema. Zeker in relatie tot de specifieke positie van vrouwen binnen de allochtone gemeenschap en hun deelname aan het maatschappelijk leven, wordt de rol van media als belangrijk beschouwd. In eigen land is dit debat echter vaak meer op indrukken dan onderzoek gebaseerd, enkele interessante studies niet te na gesproken (cf. d'Haenens & Koeman, 2005). In het buitenland zijn er wel voorbeelden van onderzoek naar de perceptie van deze berichtgeving door een bepaalde etnische groep vrouwen (cf. o.a. Gillespie, 1995) maar die gaan meestal niet gepaard met een gedetailleerde studie van de specifieke inhoud van de berichtgeving over deze groep. Dit onderzoek wil een nieuw licht werpen op dit thema door een studie van de inhoud van televisienieuws- en duidingsprogramma's te combineren met kwalitatief onderzoek naar de perceptie van deze mediaberichten door de allochtone vrouwen zelf. De relatie tussen media en gender-specifieke etniciteit wordt onderzocht, in een eerste fase, door een inhoudelijke analyse van de representatie en framing van allochtone vrouwen in een uitgebreide steekproef van non-fictie televisieprogramma's. In een tweede fase wordt via kwalitatief receptieonderzoek inzicht verworven in de manier waarop allochtone vrouwen omgaan met deze berichtgeving: hun kijkgedrag, perceptie en interpretaties van mediaberichtgeving over dit thema. Centraal wordt er hierbij van uitgegaan dat deze receptie moet worden gekaderd in het ruimere mediagebruik alsook de ruimere belevingscontext van deze vrouwen. In een derde fase worden de resultaten van het eerste en tweede luik teruggekoppeld naar experten (televisiemakers, allochtonenverenigingen, ..); mensen die zich bezighouden met de themathiek maar tot op heden weinig beroep kunnen doen op systematisch onderzoek naar de relatie tussen de inhoud van de berichtgeving en de manier waarop die beleefd en geïnterpreteerd wordt door allochtone vrouwen. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Magda Michielsens • Hildegarde Van den Bulck
Intertekstualiteit en informatiestromen. Universiteit Antwerpen Abstract: Taalkundige studie van de wijze waarop betekenissen worden gegenereerd en getransformeerd in informatiestromen binnen de context van de globalisering. Bijzondere aandacht gaat uit naar intertekstuele processen benaderd vanuit etnografisch ondersteund taalpragmatisch ideologieonderzoek, met focus op verschillen in het gebruik van implicietheid en differentiatie in de verwijzing naar bronnen. De concrete casus die onderzocht zal worden betreft de internationale geschreven media in het Engels, de geschreven pers in het Nederlands in Vlaanderen, en de geschreven pers in het Frans in België, Frankrijk, Congo en West-Afrika. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)
Onderzoekers: • Patrick Dendale • Jozef Verschueren • Walter De Mulder
Tekstreductie bij live ondertiteling met spraakherkenning. Universiteit Antwerpen Abstract: Schrijven met spraakherkenning is een erg waardevolle en snelle methode gebleken om live televisieprogramma's van (intralinguale) ondertitels te voorzien. Toch zorgen de vaak erg hoge spreeksnelheid van het te ondertitelen bronmateriaal en de beperkte leessnelheid van de kijkers ervoor dat er ingekort en aangepast moet worden. Dit onderzoek gaat op zoek naar de ideale reductiegraad voor de ondertiteling van live programma's. Aan de hand van twee opeenvolgende experimenten worden zowel productie als receptie van real-time ondertitels belicht. Organisaties: • Management
Onderzoekers: • Luc Van Waes • Mariëlle Leijten
Stemgedrag van Belgische Europarlementsleden (2004-2009). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek analyseert het stemgedrag van de 24 Belgische MEPs tijdens de legislatuur 2004-2009. Aan de hand van meer dan 4.000 roll-call votes wordt per MEP een stemprofiel opgesteld (kwantitatief onderzoek). Daarnaast wordt voor belangrijke stemmingen het individueel stemgedrag onderzocht (kwalitatief onderzoek). Deze tweevoudige analyse is onontbeerlijk om MEPs ter verantwoording te roepen in de aanloop naar de verkiezingen van juni 2009. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers:
• Steven Van Hecke
IBBT - MICT Universiteit Gent Abstract: MICT (Media & ICT) is een onderzoeksgroep die deel uitmaakt van het IBBT (Interdisciplinair Instituut voor Breedband Technologie), maar ook als zelfstandige onderzoeksgroep opereert binnen Universiteit Gent, vakgroep Communicatiewetenschappen. De onderzoeksgroep (MICT) heeft naast een sterke en brede sociaalwetenschappelijke methodologische expertise (zowel in kwantitatief als kwalitatief onderzoek), inhoudelijke competenties in vier domeinen: (1) mediastructuren, -strategieën en -gebruik (2) beleid en regulering inzake telecommunicatie en media (3) adoptie en diffusie van ICT en (4) computer-mediated communication en communities. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Eric Van Heesvelde
De bevoogding voorbij? Het spanningsveld tussen pedagogisering en commercialisering in de leefwereld van kinderen Universiteit Gent Abstract: Het vertrekpunt van dit onderzoek lit in de economische (het kind als consument) en politieke (het kind als participerend burger) veranderingen die zich in de tweede helft van de twintigste eeuw in onze Westerse samenleving rond kindzijn hebben voorgedaan. Deze studie wil vanuit een kindgericht perspectief de implicaties in kaart brengen van de hoger beschreven maatschappelijke veranderingen voor zowel de huidige vormgeving aan kindzijn als voor de actuele leefwereld van kinderen. Organisaties: • Vakgroep Pedagogiek
Onderzoekers: • Bruno Vanobbergen
De rol van niet-efficiëntieoverwegingen in de toepassing van artikel TFEU (ex artikel 81 EC) in de audiovisuele en telecomsector. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mijn doctoraal onderzoek analyseert de rol van niet-efficientieoverwegingen in de toepassing van de Europese concurrentieregels, meerbepaald de 'antitrust'-regel m.b.t. overeenkomsten tussen ondernemingen (Art. 101 TFEU, ex Art. 81 EC). Het vertrekpunt is de observatie dat het karakter en de doelstellingen van het het Europese concurrentiebeleid fundamenteel gewijzigd zijn de afgelopen 50 jaar. Sinds 1962 evolueerde het beleid - parallel met eerdere ontwlkkelingen in de VS - van een formalistische, multi-valued benadering naar een praktijk die in toenemende economische georienteerd is en in een steeds grotere mate klemtoon legt op de doelstelling economische efficientle te bevorderen. Het onderwerp onderzoekt de implicaties van deze trend voor de inachtneming van overwegingen die een enge economische efftcientle-fccus overstijgen. De beslissingspraktijk van de Europese Commissie in de audiovisuele en telecommunicatiesector wordt hiervoor aan een grondige juridische analyse onderworpen. Beide sectoren vormen een erg relevante case studie voor het onderwerp. Niet alleen omwille van het toenemende belang van concurrentiebeleid in deze sectoren (als gevolg van liberallserinq, deregulering en concentratietendenzen) maar ook omdat hier vaak bredere publieke belangen opduiken wanneer de concurrentieregels worden toegepast. Sommige van de meest scherpe discussies over de huldige rol en finaliteit van de concurrentieregels worden dan ook in deze context gevoerd. Het onderzoek focust op de rol van vier specifieke nietefficientieoverwegingen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
De bevoogding nabij? Het spanningsveld tussen pedagogisering en commercialisering in de leefwereld van kinderen. Over kinderen en gezonde voeding. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject vertrekt vanuit de economische (het kind als consument) en politieke (het kind als partciciperend burger) veranderingen die zich in de tweede helft van de twintigste eeuw in onze Westerse samenleving rond het kindzijn hebben voorgedaan. Steunend op het paradigma van de Sociology of Childhood en zijn methodologische consequenties en via de inbreng van een historische dimensie wil deze studie vanuit een kindgericht perspectief de implicaties in kaart brengen van deze veranderingen voor zowel de huidige vormgeving aan het kindzijn als voor de actuele leefwereld van kinderen. Deze studie beoogt zo een wetenschappelijke bijdrage te leveren aan meer empirische kennis over de relatie tussen kind, opvoeding en cultuur. Deze probleemstelling zoals gearticuleerd in het goedgekeurde FWO-project werd intussen geoperationaliseerd naar een studie van het discours omtrent gezondheid van en naar kinderen toe, waarbij toegespitst wordt naar het discours omtrent gezonde voeding. Onderzocht wordt (1) hoe pedagogische én commerciele actoren via reclame- en voorlichtingscampagnes kinderen aanspreken met betrekking tot hun visie over gezonde voeding en (2) hoe kinderen hier zelf mee omgaan. Daarbij staat de beleving van het "kindzijn" centraal en worden kinderen aanzien en benaderd als ervaringsdeskundigen. Hiertoe zal op representatieve wijze onderzocht worden wat gezondheid en meer bepaald gezonde voeding betekenen voor Vlaamse kinderen, welke hiervoor hun informatiebronnen ziin en hoe zij zelf omgaan met de spanning tussen de commerciele en eerder pedagogische gezondheidsboodschappen in hun leefwereld. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • KATIA SEGERS
De rol van federalisering in het etno-politiek discours van politieke partijen en elites. De casus België (1968-2007) Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale doelstelling van dit project is dan ook het onderzoeken van de rol die federaliseringsprocessen in België hebben gespeeld in de evolutie van het etno-politiek discours van politieke partijen en elites. Onder 'etno-politiek discours' verstaan we zowel politieke standpunten als (manifeste en latente) nationale identiteitsconstructie (voor verdere details van de operationalisering, zie methodologie). Hoofdonderzoeksvraag is hoe het discours doorheen de periode zich ontwikkeld heeft en meer bepaald of dit gematigd dan wel geradicaliseerd is. Organisaties: • Burgerschap, gelijkheid en diversiteit (CED)
Onderzoekers: • Dave Sinardet • Petra Meier
Wetenschappelijke opdracht rond visuele communicatie. Universiteit Antwerpen
Abstract: Wetenschappelijke opdracht rond visuele communicatie. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Luc Pauwels
Digitas. Digital Asylum-Seekers - Media onderwijscursus voor ouders en grootouders Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het DIGITAS project ontstond uit de behoefte aan een media-educatie gerelateerde opleiding die bestemd is voor trainers en leerkrachten die werken met ouders en oudere leerlingen en die zich niet laat opsluiten in een 'protectionistische' paradigma, maar gericht is op 'demystificatie' van media. DIGITAS veronderstelt dat (multi)media zullen blijven bestaan en dat de opmars van digitale technologieën heeft bijgedragen tot het ontstaan van nieuwe culturele vormen die een multimodale geletterdheid vereist. Deze culturele praktijken die vaak worden toegeschreven aan de jeugd, bieden kansen voor informeel en intergenerationeel leren. In het kader van een voortgaande consolidatie van het Europees beleid inzake mediageletterdheid, wordt de impact van het project gezien als het bijdragen aan de ontmanteling van het 'protectionistische' paradigma, met name op het gebied van het volwassenenonderwijs en het leren op latere leeftijd. Tegelijkertijd wil DIGITAS de aandacht vestigen op het belang van 'zachte' vaardigheden in relatie tot het gebruik van ICT en nieuwe media. DIGITAS produceerde een cursus op die beschikbaar is in de Comenius / Grundtvig Training Database en waarvan een trainissessie werd opgeleverd aan begeleiders en trainers uit het volwassenenonderwijs, met online ondersteuning op een Moodle Virtual Learning Environment en door een handboek voor trainers en een handboek voor studenten. Project partners: Asociatia Epsilon III (Boekarest, RO) - coördinator, Universitatea Bucuresti (Boekarest, RO), ONAGEB.SPAIN S.L. (Zaragoza, ES), Vrije Universiteit Brussel (Brussel, BE), Ankara Universitesi (Ankara, TR), Instituto Politecnico do Porto (Porto, PT), IMOTEC (Vilnius, LT), Polo Europeo della Conoscenza (Verona, IT) Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Leo VAN AUDENHOVE
Internetobservatorium. Universiteit Antwerpen Abstract: Internetobservatorium. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave • Heidi Vandebosch
Van Charter naar Tools. Een kwalitatief onderzoek naar de toepassing van het ICOMOS Ename Charter op scheepserfgoed Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt hoe aan de hand van de ?ICOMOS Ename Charter principes? een ?interpretatie en presentatie?-instrumentarium kan ontwikkeld worden dat kadert binnen een integraal en duurzaam erfgoedbeleid én gericht is op de specifieke context van maritiem en scheepserfgoed. Het Charter bepaalt de basisdoelstellingen/principes voor de interpretatie en presentatie van erfgoedsites en ziet ze als wezenlijk onderdeel van erfgoedbehoud. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Lieven De Marez
Onderzoek naar de effecten van het media-educatieproject "Kranten in de klas" op het leesgedrag en aankoopgedrag inzake kranten van de deelnemers aan het project en het gezin. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project stelt scholen en leerkrachten van het lager en secundair onderwijs gedurende twee opeenvolgende schoolweken gratis kranten ter beschikking. Het KIK project wil leerlingen uit het lager en secundair onderwijs kennis laten maken met kranten, hen er actief mee laten werken in schoolverband en leerlingen helpen om kritische mediagebruikers te worden. Zodoende verwerven de leerlingen niet alleen mediageletterdheid en actualiteitskennis, maar werken ze ook op interactieve wijze aan de (vakoverschrijdende) eindtermen. KIK wil bijdragen tot het vormen van kritische en goed geïnformeerde jonge burgers door bruggen te bouwen tussen onderwijs, krant en maatschappij. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • KATIA SEGERS
Bescherming en promotie van de Vlaamse cultuur en identiteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project betreft een tussentijdse evaluatie van de beheersovereenkomst 2007-2011 tussen de VRT en de Vlaamse Gemeenschap. De evaluatie heeft betrekking op het evoluerende medialandschap en de rol van de VRT daarin en meer bepaald naar het deelgebied van de evaluatieopdracht die verband houdt met de bescherming en de promotie van de Vlaamse cultuur en identiteit. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck
Bevraging bevolking ter voorbereiding van de nieuwe beheersovereenkomst van de VRT met de Vlaamse regering. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de visie van het publiek op de toekomstige plaats en rol van de openbare omroep in de samenleving. Op basis van een literatuurstudie over de taak en toekomst van de publieke omroep, wordt een (online) survey afgenomen bij een representatieve steekproef van Vlamingen (1500 respondenten). De analyse en interpretatie van de data leidt tot een eindrapport waarin de visie van het publiek geanalyseerd wordt en implicaties voor de toekomstige beheersovereenkomst besproken worden.
Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck • Heidi Vandebosch • Alexander Dhoest
Inhoud in een digitale omgeving. Een interdisciplinair onderzoeksproject naar Vlaamse E-publishing Trends (FLEET) Universiteit Gent Abstract: FLEET is een multidisciplinair onderzoeksproject rond de veranderende rol van aanbieders en ontvangers van informatie in een gedigitaliseerde netwerkmaatschappij. Het project maakt een grondige analyse van de sociale, economische, inhoudelijke, juridische en technologische ontwikkelingen op het vlak van online-nieuwsproductie en -consumptie, met bijzondere aandacht voor de impact hiervan op het medialandschap in Vlaanderen. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Karin Van De Wal
Wat is het bereik geweest van het leesbevorderend initiatief 'voor nu en nog heel lang'? Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Stichting Lezen Vlaanderen vzw' hebben voor het project ' Wat is het bereik geweest van het leesbevorderend initiatief 'voor nu en nog heel lang'? ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Jo Renate BAUWENS
Codificatieluik Monitor Diversiteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek naar de diversiteit in het aanbod op de Vlaamse televisiemarkt, voornamelijk met betrekking tot diversiteit op vlak van kleur, gender, leeftijd en mensen met een handicap. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Knut De Swert
André Vandenbunder en filmstudies : naar een valorisering van het wetenschappelijk archief van een pionier van de filmtheorie en -semiotiek in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: André Vandenbunder (1918-2002) was professor semiotiek aan de toenmalige UIA en docent filmanalyse en filmsemiotiek aan het Filmmuseum Brussel. De doelstelling van dit project is: 1. De elektronische ontsluiting, en geannoteerde publicatie in boekvorm van het werk van Vandenbunder over de semiotiek van de film en de filmanalyse. 2. De wetenschappelijke en maatschappelijke situering in Vlaamse/Belgische en internationale context. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers
Zelfbeelden van postkoloniaal West- en centraal Afrika. Een verkennend onderzoek naar Afrikaanse en Europese filmische representaties in vergelijkend perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: Het verkennend project wil een aanzet geven tot het bestuderen van het zelfbeeld van West- en Centraal Afrika zoals het gerepresenteerd wordt in de postkoloniale narratieve langspeelfilms van 1963 tot 2007, en vergelijkt deze representaties met die van de Europese cinema uit dezelfde periode. De vergelijking levert een cultuurfilosofische kritiek op Eurocentrische representaties van 'de Ander', vanuit 'postcolonial filmstudies', het post-structuralistische differentiedenken van de antropologie en van de deconstructiefilosofie. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers
Berichtgeving over de internationale samenleving: feiten, impact en actieruimte. Universiteit Antwerpen Abstract: Het Vlaams Vredesintstituut wil een impuls geven in het streven naar een geweldloze samenleving. Daartoe werd dit project voorgesteld dat er uit bestaat dat de berichtgeving over de internationale samenleving (buitenlandberichtgeving) in de Vlaamse nieuwsmedia vanuit een drievoudige vraagstelling wordt onderzocht. Ten eerste, is de vraag hoe het zit met de feiten, hoe staat het met de kwaliteit en de kwantiteit van de buitenlandberichtgeving in Vlaanderen. Ten tweede gaat het om de impact van de buitenlandberichtgeving op de attitudes van de kijkers/lezers/luisteraars. Ten derde wordt de vraag gesteld naar de mogelijke beleidsruimte die de Vlaamse overheid heeft om een rol te spelen in het stimuleren van meer of betere buitenlandberichtgeving in de Vlaamse media. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Tekstreductie bij live ondertiteling met spraakherkenning. Universiteit Antwerpen
Abstract: Schrijven met spraakherkenning is een erg waardevolle en snelle methode gebleken om live televisieprogramma's van (intralinguale) ondertitels te voorzien. Toch zorgen de vaak erg hoge spreeksnelheid van het te ondertitelen bronmateriaal en de beperkte leessnelheid van de kijkers ervoor dat er ingekort en aangepast moet worden. Dit onderzoek gaat op zoek naar de ideale reductiegraad voor de ondertiteling van live programma's. Aan de hand van twee opeenvolgende experimenten worden zowel productie als receptie van real-time ondertitels belicht. Organisaties: • Management
Onderzoekers: • Luc Van Waes
Nacht van de Onderzoekers Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt met de ?Nacht van de Onderzoekers? een groot publieksevenement georganiseerd rond de wetenschap en technologie achter de sport. Bedoeling van het evenement is het publiek beter vertrouwd te maken met het beroep van onderzoeker. Het event wordt samen met de Hogeschool Gent en de Arteveldehogeschool georganiseerd, en bestaat uit o.m. een wetenschapsmarkt, wetenschapscafés, lezingen en animatie. Organisaties: • Directie Bestuurszaken
Onderzoekers: • Isabel Paeme
Professionele tijdschriften in de 19de-eeuw: medische tijdschriften Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek wil nagaan op welke manier professionele organisaties in de negentiende eeuw tijdschriften lanceerden om hun collectieve identiteiten en ambities te definiëren. Het project spitst zich toe op de medische tijdschriften. Organisaties: • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Maryse Demoor
Ontstaan, betekenis en rol van het supplement: een genologische en genealogische studie van Britse negentiendeeeuwse periodieken en hun addenda Universiteit Gent Abstract: Tijdens de Lange Negentiende Eeuw gaven Britse tijdschriften uit alle genres zogenaamde "supplementen" uit diverse nu veronachtzaamde addenda (bv. Geschenkjes, speciale edities omtrent actuele kwesties, advertentiebladen) die zich op allerlei significante manieren tot het gesupplementeerde tijdschrift kunnen verhouden. Wij onderzoeken deze functies, met nadruk op de aard van de supplementen en de positionering van de tijdschriften waarbij ze werden uitgegeven. Organisaties: • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Maryse Demoor
De receptie van publieksparticipatie. Een publieksgerichte evaluatie van het politieke in hedendaagse participatieve omroeppraktijken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject evalueert de receptie van publieksparticipatie in mainstream audiovisuele programma's en omroepwebsites omtrent politieke thema's. De bevindingen zullen een bijdrage leveren aan debatten over de aard en intensiteit over de crisis in democratische participatie, en meer specifiek in de rol en potentiële bijdrage van omroepen in het versterken en verdiepen van de kwaliteit van burgerparticipatie in het democratische proces. De mogelijkheden van gemedieerde participatie in het politieke debat, zijn door verschillende vormen van publieksparticipatie in televisie- en radioprogramma's, sterk toegenomen. Deze transformatie heeft plaatsgevonden met op de achtergrond de veranderingen in het politieke landschap en cultuur, de toegenomen economische competitie tussen de omroepen en de innovaties in interactieve informatie en communicatietechnologieën (oa gsm, e-mail & Internet). Met dit project beschrijven we de verschillende manieren waarop audiovisuele programma's bijdragen aan de veranderende politiek-culturele realiteit. Het belangrijkste onderzoeksinstrument wordt de gevalstudie van televisie- en radioprogramma's en van omroepwebsites, waardoor een reeks methodes met elkaar in combinatie gebruikt kunnen worden: interviews, on-line surveys, focusgroep discussies en kwalitatieve en kwantitatieve analyses van programma's en websites / discussiefora. Organisaties: • Culture, Emancipation, Media and Society • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Maaika SANTANA • Nick RESMANN • Nico CARPENTIER • Leo VAN AUDENHOVE
Ethische en sociale transities in online/offline direct marketing Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Belgium Direct Marketing Association (BDMA) vzw' hebben voor het project ' Transities in direct marketing, privacy and deontologie. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Jos PIERSON
Reacties op verschillende reclamestrategieën voor verscheidene merkstrategieën bij nieuwe productintroducties. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project heeft tot doel onderzoek te verrichten naar de impact van verschillende soorten reclamestrategieën (rationeel, emotioneel, en gemengd emotioneel) voor nieuwe productintroducties (lijnextensie, merkextensie en nieuw merk). Hierbij worden de persoonlijkheidskenmerken
van het doelpubliek in acht genomen. Het onderzoek situeert zich dus binnen het kader van consumentengedrag, reclame en merkenbeleid. In eerste instantie zal de effectiviteit van uiteenlopende reclamestrategieën voor verschillende merkstrategieën voor nieuwe producten bestudeerd worden. Hierbij zal speciale aandacht geschonken worden aan gemengde emoties in reclame. In een tweede fase zal de modererende rol van bepaalde persoonlijkheidskenmerken op de effectiviteit van uiteenlopende reclamestrategieën voor verschillende merkstrategieën voor nieuwe producten worden nagegaan. Tot slot zal gepeild worden naar het effect van herhaling op de effectiviteit van uiteenlopende reclamestrategieën voor verschillende merkstrategieën voor nieuwe producten. Organisaties: • Marketing
Onderzoekers: • Patrick De Pelsmacker • Nathalie Dens
Mediaframing en de attitudevorming over het gebruik van tabak, alcohol en softdrugs bij jongeren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project handelt over de relatie tussen populaire tv-series en de vorming van een attitude over genotmiddelen bij Vlaamse jongeren tussen 12 en 18 jaar. Er wordt daarbij, theoretisch en methodologisch, een brug geslagen tussen enerzijds framing-onderzoek en anderzijds het onderzoek naar representatie en stereotypering. Naast een analyse van het toepassen van frames in een case study over het gebruik van alcohol in TV-series, vindt een experiment plaats om het effect van deze frames op de beeldvorming bij jongeren na te gaan. De uitkomst van dit project beoogt in eerste plaats een beter begrip van deze wisselwwerking tussen mediaframes en publieksframes in relatie tot het gebruik van alcohol in TV-series en jongeren, maar beoogt daarnaast ook het testen van deze nieuwe conceptuele en methodologische inzichten in andere case studies. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck
Politieke agenda-setting en de media: wie leidt, wie volgt? Universiteit Antwerpen Abstract: De bedoeling van dit project is na te gaan of, in welke mate, en hoe de massamedia de politieke agenda bepalen. Door hun sterk divergerende onderzoeksopzet waren de resultaten van vorig onderzoek tegenstrijdig. Dit project overstijgt deze tegenstellingen door de methoden van beide soorten politiek agenda-settingsonderzoek, kwantitatief (tijdreeksanalyse) en kwalitatief (interviews), te combineren. Het project omvat tijdreeksanalyse van mediale en politieke tijdreeksen, selectie van een tiental cases voor meer diepgaand onderzoek, framinganalyse van de berichtgeving over deze cases en interviews met bevoorrechte getuigen over dezelfde cases. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Het gebruik van het Engels in Vlaamse media. Een empirisch onderzoek naar de culturele connotaties van het Engels. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoek wordt het gebruik van het Engels in Vlaamse media bestudeerd. Aan de hand van drie case studies wordt door middel van een kwantitatieve en kwalitatieve analyse onderzocht welke culturele waarden het Engels in deze media symboliseert. Bijzonder punt van aandacht daarbij is de rol van subculturen en lifestyles. De bevindingen worden gekoppeld aan theorieën rond culturele globalisering en globalisering van de media. Organisaties: • Taal, media en socialisatie
Onderzoekers: • Annick De Houwer • An Kuppens • Philippe Meers
De sociale constructie van het jonge kind. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksprogramma heeft als doel om te beschrijven en verklaren op welke manier taalgebruik een rol speelt in de sociale constructie van het jonge kind als kind. De sociale constructie door taal van het kind als kind vindt niet alleen plaats in de micro-context van de ouder-kind-interactie, maar ook in meer institutionele settings zoals kleuterscholen en de media. Al deze verschillende soorten settings zullen aan bod komen in het onderzoek en met elkaar vergeleken worden. Op termijn zijn er ook interculturele vergelijkingen mogelijk zijn. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Taal, media en socialisatie
Onderzoekers: • Annick De Houwer
Cultuur op publieke omroepen. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van het project is het onderzoek naar het aanbod van cultuur op een selectie van openbare omroepen in Europa, met het oog op het creëren van benchmarks voor de evaluatie van het cultuuraanbod op de Vlaamse openbare omroep VRT. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck • Heidi Vandebosch • Alexander Dhoest
Media in verkiezingstijd: Naar een verklaring van de inhoud van de verkiezingsberichtgeving in internationaal comparatief perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: De bedoeling van dit project is de verschillen en gelijkenissen in de inhoud van de verkiezingsberichtgeving in vier gelijkaardige landen in kaart te brengen en te verklaren. Ter verklaring zal zowel worden gekeken naar de (gegeven) structurele kenmerken van het media-politieksysteem in de bestudeerde landen alsook, op basis van een eigen en originele survey, naar de politieke cultuur van omgang tussen politici en journalisten.
Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Peter Van Aelst
Reacties op en doelmatigheid van angstprikkels in reclame en sensibiliseringscampagnes. Modererende factoren binnen het Extended Parallel Process Model. Universiteit Antwerpen Abstract: Reacties op en doelmatigheid van angstprikkels in reclame en sensibiliseringscampagnes. Modererende factoren binnen het Extended Parallel Process Model. Organisaties: • Marketing
Onderzoekers: • Patrick De Pelsmacker
Live-ondertiteling met spraaktechnologie: Procedure voor kwaliteitsverbetering. Universiteit Antwerpen Abstract: Met logging software wordt een analyse gemaakt van live-ondertitelingsprocedures voor televisie waarbij een 'respeaker' gebruik maakt van spraaktechnologie om ondertitels te produceren volgens de block-methode en de scrollingmethode. Het onderzoek betreft het rendement van de spraakherkenning, de ondertitels geproduceerd volgens beide methodes en de cognitieve schrijfprocessen die daar deel van uitmaken. Einddoelen: het verbeteren van de logging en het uitwerken van procedures voor de kwaliteitsverbetering van live ondertiteling. Organisaties: • Management
Onderzoekers: • Luc Van Waes • Mariëlle Leijten
Een panelonderzoek naar de vorming van stemintenties in de aanloop naar de parlementsverkiezingen van 2007. Universiteit Antwerpen Abstract: In het kader van de federale verkiezingen van 2007 wordt via een emailpanel een deel van het Vlaamse electoraat gevolgd in de aanloop naar de stembusgang. Hoe, wanneer en waarom kiest de kiezer? Dit project bouwt verder op eerdere panelstudies en laat toe (een deel van) de respondenten te volgen gedurende een volledige legislatuur. De resultaten dragen bij aan de wetenschappelijke kennis over het belang van hedendaagse verkiezingscampagnes en partij-identificatie. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst
Studie over de beeldvorming van vrouwen en mannen in de reclame in België. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek kadert in de resolutie 3-1341 van de Belgische Senaat betreffende het imago van vrouwen en mannen in reclame (aangenomen op 9 maart 2006). Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen wordt hierin gevraagd om een diepgaand onderzoek te verrichten naar het beeld van vrouwen in de reclame. 1.1. Het onderzoek moet worden gevoerd in het kader van de maatschappelijke plicht om geweld te voorkomen en te strijden tegen discriminatie van vrouwen. Alle betrokkenen, zoals bijvoorbeeld de professionele reclamemensen (adverteerders, communicatiebureaus, vertegenwoordigers van de perswereld, de televisie en de affichage), vertegenwoordigers uit de maatschappij (van de vrouwenraden, NGO's,¿) en regelingsorganen, worden uitgenodigd om deel te nemen aan de uitvoering van het onderzoek. 1.2. Teneinde de rechten van de persoon te beschermen en het non-discriminatiebeginsel te versterken, moet dit verslag concrete voorstellen bevatten voor een betere regeling van de bestaande relaties tussen de verschillende spelers en voor meer begrip en bewustzijn, indien nodig via een actualisering van de geldende wet- en regelgeving. 1.3. Op basis van dat onderzoek moet een bundel richtlijnen worden opgesteld inzake de afbeelding van vrouwen en mannen in reclame. Deze richtlijnen moeten de reclamemakers kunnen helpen bij het uitdenken van positieve beelden van mannen en vrouwen en bij het uitbannen van elke vorm van discriminatie op grond van het geslacht. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck
Identiteitsconstructie in glasnost en post-Sovjetrussische cinema (1985-2005). Universiteit Antwerpen Abstract: In dit doctoraat wil ik nagaan hoe nationale en regionale identiteiten in Russische speelfilms worden geconstrueerd en dit gedurende twee decennia met het uiteenvallen van de Sovjetunie als keerpunt (1985-2005). Ik zal het abstracte begrip `identiteit' vertalen in een aantal concrete parameters, zoals zelf/ander relaties, die dan observeerbaar zullen zijn in de speelfilms. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck • Jasmijn Van Gorp
Beeldcultuur tussen ideologie, economie en beleving. Een onderzoek naar de maatschappelijke rol van bioscoopwezen en filmconsumptie in Vlaanderen (1895-2004) in interactie met moderniteit en verstedelijking. Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale doelstelling van dit project is: Een diachroniscbe analyse van de maatschappelijke rol van beeldcultuur in Vlaanderen (1895-2004) als een resultante van het spanningsveld tussen commerciele en ideologiscbe belangen (in bet bijzonder verzuiling) en de concrete beleving doorheen een onderzoek naar bioscopen en
filmconsumptie in interactie met moderniteit, publieke ruimte en verstedelijking. Deze doelstelling wordt gerealiseerd in drie luiken: LUIK 1 Dit luik omvat een grondige inventarisatie van bestaande en historische bioscopen in V1aanderen (1895-2004) met oog voor de geografische spreiding en de krachtverhoudingen tussen het commerciele en het verzuilde circuit. LUIK 2 Een grondige analyse van de interactie van ideologie (in het bijzonder verzui1ing), economie en beeldcultuur via diachronisch onderzoek naar bioscopen, filmvertoning en programmering in grootstede1ijke (Antwerpen en Gent), kleinstedelijke (Deinze, Lier) en rurale context (Geel, nog te bepa1en locatie). LUIK 3 Een grondige analyse van de interactie van ideologie, economie en beeldconsumptie via historisch receptieonderzoek bij publieken naar de rol van bioscopen en filmconsumptie (bioscoop/video/DVD/televisie/intemet) in de beleving van vrijetijdscultuur in Antwerpen, Gent, Deinze, Lier, Geel en een nog te bepa1en locatie. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers • Marnix Beyen
Beeldmedia, propaganda en politiek (ii) - een onderzoek naar nazi-filmpolitiek in België en Europa Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek beoogt een grondige analyse van de Nazi-politiek inzake productie, distributie, exploitatie en receptie van filmpropaganda in België, alsook een internationaal vergelijkend onderzoek met andere bezette Europese landen. In een tweede fase worden de inzichten uit dit Belgisch onderzoek met comparatieve dimensies getoetst aan bestaande modellen en theorieën inzake propaganda en aan recentere gevallen van propagandistisch gebruik van beeldmedia. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
Onderzoek en evaluatie van de jongerenjournaals Jam en Zoom. Universiteit Antwerpen Abstract: In deze studie zal het eerste seizoen (september 2007-juni 2008) van de jongerenjournaals (VTM-VMMa) en Jam (VT4-SBS Belgium) geëvalueerd worden. Hoet voornaamste uitgangspunt bij deze evalutie vormen de bepalingen in de contracten tussen beide TV-maatschappijen en de Vlaamse overheid (die de programma's subsidieert). Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck • Heidi Vandebosch • Alexander Dhoest
Pers en politiek in situaties van extreme crisis : casestudie Rwanda en Burundi. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoeksproject naar de relatie tussen pers en politiek in situaties van extreme crisis staan de vragen naar de rol van de pers in politieke transitie en naar de rol van de media in conflictresolutie en -preventie centraal. Rwanda en Burundi maken momenteel een politieke transitie door maar worden eveneens geconfronteerd met een situatie van zowel economische, sociale als politieke crisis. In welke mate beïnvloedt deze crisis de relatie tussen pers en politiek ? Organisaties: • Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en -beheer - overige • Politieke economie van de Grote Meren Regio
Onderzoekers: • Filip Reyntjens • Eva Palmans
De UNESCO en het internationaal communicatiebeleid. Een analyse van de veranderende rol van de UNESCO als beleidsforum voor internationale communicatie (1975-2005) Universiteit Gent Abstract: Vanaf 1945 tot de jaren tachtig speelde de UNESCO een belangrijke rol in de internationale regulering van media en communicatie. De terugtrekking van de Verenigde Staten en Groot-Brittanië uit UNESCO in 1984 leidde tot de marginalisatie van de UNESCO als forum bij uitstek voor onderzoek, debat, overleg en beleid inzake internationale communicatie. De analyse van bronnen van verschillende aard zal zo veel mogelijk facetten van deze rol van UNESCO blootleggen. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
Paniek in Context. Een multimethodisch onderzoek naar de evolutie van het publieke debat over geweld in de audiovisuele media in België (1912-2005) Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject kijkt vanuit een historisch perspectief naar de verschuivingen en constanten in het Belgische publieke debat over geweld in film. We gaan na WIE tussen 1912 en 2004 WAT zegt over de invloed van geweld in film OP WELKE GROEP. Dit discours wordt geduid aan de hand van de economische, politieke, juridische, sociale context enerzijds en de mediumspecifieke context anderzijds. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Daniël Biltereyst
Armoede in de Belgische pers (1980-2003) : de representatie van de arme binnen een individueel of een maatschappelijk schuldmodel ? Universiteit Antwerpen Abstract: Armoede in de Belgische pers (1980-2003) : de representatie van de arme binnen een individueel of een maatschappelijk schuldmodel ?
Organisaties: • Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES)
Onderzoekers: • Luc Pauwels • Jean Vranken
Culturele identificatie met Vlaamse tv-fictie: receptie-onderzoek naar de vorming van identiteiten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de hedendaagse receptie van en identificatie met Vlaamse televisiefictie. Ten eerste worden de tekstuele kenmerken van hedendaagse tv-fictie in kaart gebracht. De kernvraag daarbij is: hoe wordt Vlaanderen voorgesteld? Bijzonder punt van aandacht daarbij is de voorstelling van 'normaliteit'. Op dit niveau situeren we de hedendaagse invulling van nationale identiteit in tv-fictie: datgene wat wordt voorgesteld als de 'common sense', het alledaagse en vanzelfsprekende. Ten tweede wil dit project de kijkerreacties op hedendaagse Vlaamse tvfictie te onderzoeken. Hoe worden beelden van Vlaanderen door de kijkers ervaren, en identificeren ze zich ermee? Veel wijst erop dat een vaste notie van nationale identiteit plaats ruimde voor minder stabiele, diverse vormen van identificatie. Om dit te onderzoeken gebruiken we kwalitatief publieksonderzoek. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Alexander Dhoest
Tieners en ICT: risico's en uitdagingen. Universiteit Antwerpen Abstract: De voornaamste doelstellingen van dit onderzoek zijn: 1) Inzicht verschaffen in de nieuwe sociale relaties die tot stand komen door het ICT-gebruik; 2) Inzicht verschaffen in de risicofactoren die ICT-gebruik met zich mee kan brengen om van daaruit efficiënte instrumenten aan te reiken die alle betrokken partijen in staat stellen risico's te herkennen; 3) Beschermingsmaatregelen formuleren teineinde beleidsaanbevelingen te kunnen aanreiken. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Michel Walrave
Armoede in de Belgische pers (1985-2005): de representatie van de arme binnen een individueel of een maatschappelijk schuldmodel? Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoek wordt nagegaan hoe de Belgische pers 'armoede' en 'de arme' voorstelt. Welke verschillen en evoluties merken we in de representatie van armoede? Leggen de media de verantwoordelijkheid voor armoede impliciet of expliciet bij de arme zelf of bij de maatschappij? Een kwantitatieve en kwalitatieve inhoudsanalyse wordt toegepast op berichten over armoede van vier Nederlands- en vier Franstalige kranten in de periode van 1985 tot 2005. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES)
Onderzoekers: • Jean Vranken
Politiek impressiemanagement in Vlaanderen: op de weg van soundbites, persoonlijkheidsprofielen en het optimale uiterlijk van politici. Universiteit Antwerpen Abstract: Het projectvoorstel wil de studie van politiek impressiemanagement in Vlaanderen wetenschappelijk op de kaart zetten binnen de internationale wetenschappelijke context. Recente onderzoeksmodellen en experimenten betreffende de gebruikte soundbites (metaforen in de media), het uiterlijk van de politici, en hun persoonlijkheidsprofielen via de media worden toegepast om het impressiemanagement van Vlaamse politici en politieke partijen vast te stellen. Bijzondere aandacht zal daarbij besteed worden aan de verkiezingsperiodes. Organisaties: • Facultaire Onderzoeksgroep PSW
Onderzoekers: • Christ'l De Landtsheer
Wetenschappelijke studie en maatschappelijke stimulering van film- en beeldcultuur in de Antwerpse regio en in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt het opstarten van een nieuw domein van wetenschappelijk onderwijs, onderzoek en dienstverlening binnen de Antwerpse regio - met name de wetenschappelijke studie van de film- en beeldcultuur - en de duurzame verankering ervan binnen de wetenschappelijke, artistieke, culturele en educatieve instellingen die vandaag reeds op dit vlak actief zijn. Dit project omvat het opzetten van een eigentijds wetenschappelijk opleidingsprogramma (master in Filmstudies en Beeldcultuur) dat uniek is in Vlaanderen om vervolgens fundamentele en beleidsgerichte onderzoekslijnen binnen dit brede terrein van de visuele geletterdheid tot ontwikkeling te brengen. Daarnaast zullen tal van wetenschappelijke en culturele evenementen (congressen, symposia, tentoonstellingen, lezingenreeksen, filmfestivals) op het getouw worden gezet om ook het ruimere publiek te betrekken. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Luc Pauwels • Philippe Meers
Politieke correctheid, solidariteit en gelijke kansen. Een discoursanalyse van de berichtgeving over minderheden in de Vlaamse media. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In politiek-maatschappelijke debatten en in de media wordt sinds de jaren 90 regelmatig gewag gemaakt van politieke correctheid. Politieke correctheid is een geladen term, waarvan de oorsprong verre van duidelijk is en de betekenis veranderlijk en contextafhankelijk is. Vanuit een traditie van kritisch discoursonderzoek wil dit onderzoek ten eerste een historisch en theoretisch kader schetsen van politieke correctheid en van de visie op taal waarop politieke correctheid steunt (historisch-theoretisch). Ten tweede wil het via een kwantitatieve mapping van politieke
correctheid in de Vlaamse pers een overzicht geven van de verschillende discours over politieke correctheid en de evoluties daarin (empirisch descriptief). Dit kwantitatieve vooronderzoek vormt de basis voor de selectie van cases die kwalitatief zullen worden onderzocht. Ten derde wil het onderzoek immers via een (kwalitatieve) discoursanalyse het functioneren van discours over politieke correctheid in discours over de multiculturele samenleving en de Vlaamse identiteit onderzoeken. Via een analyse van mediateksten en ander bronnenmateriaal wil het politieke correctheid analyseren als onderdeel van discursieve strategieën (empirisch analytisch). Het wil tevens een bijdrage leveren aan de methodologische aspecten van discoursonderzoek, o.a. door een combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve methoden van tekstonderzoek. Organisaties: • Culture, Emancipation, Media and Society • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER • Benjamin DE CLEEN
De leefbaarheid van lokale radio in een multimediale context Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek beoogt een studie van de leefbaarheid en de toekomst van lokale radio in Vlaanderen in het huidige convergerende en multimediale medialandschap. Daarvoor wordt een representatief staal van radioprojecten bevraagd. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Eric Van Heesvelde
Consumptie als bouwsteen van identiteit. De rol van consumptie in de constructie en expressie van identiteit van jongeren. Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale onderzoeksvraag in dit doctoraatsproject is hoe jongeren consumptie hanteren als een instrument voor de constructie en communicatie van hun identiteit. In de huidige postmoderne maatschappij is de identiteit van individuen immers niet langer op voorhand bepaald, maar moet deze zelf geconstrueerd worden. Bovendien moet men deze identiteit ook op een doeltreffende wijze naar anderen communiceren. Consumptie speelt in beide processen een centrale rol. Objecten worden namelijk vaak aanzien als extenties van het zelf. Constructie van de eigen identiteit vindt echter niet plaats in het luchtledige. Consumptie wordt eveneens gehanteerd als communicatiemiddel van identiteit (cfr. Veblen: demonstratieve consumptie). Bij deze twee domeinen zullen niet alleen de keuzes van jongeren centraal staan, maar ook waarom zij welke keuzes maken. De invloed van de peergroup wordt verondersteld hierin van cruciaal belang te zijn. Men koopt namelijk vaak objecten om zich te identificeren met bepaalde groepen of juist om zich te distantiëren van andere. De socio-demografische en economische achtergrond, het gedragen waardenpatroon, de ruimere vrijetijdsbestedingen en het mediagebruik worden eveneens als mogelijk belangrijke invloedsfactoren naar voor geschoven. De benadering van het onderzoek is hoofdzakelijk kwantitatief van aard. Het doel is om door middel van een grootschalige survey bij de 12- tot 18-jarigen in Vlaanderen, een antwoord te formuleren op de verschillende onderzoeksvragen. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans • Jeremi Van Gorp
Reacties op verschillende reclamestrategieën voor verscheidene merkstrategieën bij nieuwe productintroducties. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project heeft tot doel onderzoek te verrichten naar de impact van verschillende soorten reclamestrategieën (rationeel, emotioneel, en gemengd emotioneel) voor nieuwe productintroducties (lijnextensie, merkextensie en nieuw merk). Hierbij worden de persoonlijkheidskenmerken van het doelpubliek in acht genomen. Het onderzoek situeert zich dus binnen het kader van consumentengedrag, reclame en merkenbeleid. In eerste instantie zal de effectiviteit van uiteenlopende reclamestrategieën voor verschillende merkstrategieën voor nieuwe producten bestudeerd worden. Hierbij zal speciale aandacht geschonken worden aan gemengde emoties in reclame. In een tweede fase zal de modererende rol van bepaalde persoonlijkheidskenmerken op de effectiviteit van uiteenlopende reclamestrategieën voor verschillende merkstrategieën voor nieuwe producten worden nagegaan. Tot slot zal gepeild worden naar het effect van herhaling op de effectiviteit van uiteenlopende reclamestrategieën voor verschillende merkstrategieën voor nieuwe producten. Organisaties: • Marketing
Onderzoekers: • Patrick De Pelsmacker • Nathalie Dens
Toepassingen, behoeften, modellen voor breedband in cultuur - werkpakket 2: breedbandbehoeften in de culturele sector Universiteit Gent Abstract: Het invateriseren van de behoeften van instellingen uit de culturele sector met betrekking tot ICT en breedbandtoepassingen. Het onderzoek bevat een grootschalige survey bij een brede waaier van culturele instellingen die varieert van musea tot jeugdorganisaties, ergoederenigingen, bibliotheken, ? Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Eric Van Heesvelde
Optimalisering van het zorgtraject van thuispatiënten met behulp van telematicatoepassingen.(Meerjarig ondersteuningsprogr. voor de uitbouw van de informatiemaatschappij. 2001-2008) Vrije Universiteit Brussel Abstract: geen abstract beschikbaar Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Medische Sociologie
Onderzoekers: • FREDDY LOUCKX • CAROLINE PAUWELS • MARCUS LEYS • Sofie DE ROUCK
Mediatisering, Professionalisering en Personalisering. Over de politieke communicatie tijdens de Belgische verkiezingscampagne van 2003. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de rol van de media in de hedendaagse verkiezingscampagne. De media zijn niet enkel het belangrijkste kanaal waarlangs politici en partijen de kiezer bereiken, maar ze zijn ook uitgegroeid tot een centrale en autonome speler in de campagne. Door middel van een kwantitatieve en kwalitatieve analyse van de Vlaamse media tijdens de verkiezingen van 2003 (kranten + TV) proberen we op die centrale rol van de media meer zicht te krijgen. Het project focust op de Belgische verkiezingen in 2003, maar de analyse zal in internationaal comparatief perspectief gebeuren (o.m. afspraken met Nederlands onderzoeksteam daarover). Organisaties: • Politieke wetenschappen • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Peter Van Aelst
Media-invloeden op zwaarlijvigheid bij kleuters gewikt en gewogen. Universiteit Antwerpen Abstract: In deze studie wordt de (directe en indirecte) invloed van media op zwaarlijvigheid bij kleuters onderzocht. Vroeger onderzoek heeft een verband aangetoond tussen televisiegebruik en blootstelling aan reclamespots en (respectievelijk) een gebrek aan beweging en een overmatige consumptie van vet- en suikerrijk voedsel. In de gezondheidsvoorlichting wordt benadrukt dat (media)campagnes ook gebruikt kunnen worden om het obesitasprobleem te (helpen) voorkomen en bestrijden. Om data te verzamelen over de media-, voedings- en bewegingspatronen van kinderen, en over de attitudes, kennis en (interveniërende) gedragingen van hun ouders, zal een gestandaardiseerde vragenlijst worden ontwikkeld. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Heidi Vandebosch
De plaats van de wetenschap in de geschreven pers. Universiteit Antwerpen Abstract: In deze studie staat de rol van de geschreven pers in het communiceren over wetenschap centraal. Meer concreet gaat dit onderzoek na wat de plaats is van wetenschap in de Vlaamse dag- en weekbladen en hoe het wetenschappelijk bedrijf (Vlaams maar ook internationaal) hier in beeld komt. Deze analyse wordt aangevuld met een beschrijving van het redactioneel beleid inzake wetenschapsberichtgeving en de rol van de (wetenschaps)journalist hierin. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans
Project ZORRA (Zien, Opsporen en Reageren op Reclame en Advertenties) in het kader van het emancipatie en gelijke kansen beleid. Universiteit Antwerpen Abstract: ZORRA is een initiatief van het Centrum voor Vrouwenstudies aan de Universitaire Instelling Antwerpen en kadert in het onderzoeksprogramma "Grenzen aan de mediale constructie van gender" (ID P106/PSWE003057, UNIT 106/PSWE000009). Als meldpunt verzamelt ZORRA reacties van consumenten op stereotype vrouw- en manbeelden in reclame, advertenties en andere mediaproducten in Vlaanderen. Om de beeldvorming van in het ijzonder vrouwen positief te beïnvloeden worden de reacties van het publiek voorgelegd aan de reclame- en mediamakers, d.m.v. voortdurende dialoog via o.m. de ZORRA-website en ZORRA-Nieuwsbrief. Organisaties: • Vrouwenstudies • Departement Sociologie - overige
Onderzoekers: • Magda Michielsens
De articulatie van nationale identiteit in de Belgische audiovisuele media-inhouden in het licht van de globalisering en postmodernisering van het medialandschap en de ruimere samenleving. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt een analyse van de hedendaagse rol van de media in collectieve identiteitsvorming.Meer bepaald wil het onderzoek nagaan of en hoe noties van nationale identiteit ' in de moderniteit de meest centrale vorm van collectieve identificatie ' in een globaliserende en postmoderne samenleving nog gearticuleerd worden, specifiek in de audiovisuele media in België. De Vlaamse en Franstalige audiovisuele media vormen een uitgelezen studiedomein hiertoe daar de collectieve identiteitsarticulaties binnen deze gemeenschappen en hun media altijd al een centraal en complex gegeven hebben gevormd. Het project wil gaan kijken hoe omroepen collectieve identiteiten articuleren, creëren en onderhouden in veranderende media en maatschappij. Enerzijds wordt hiertoe een theoretisch kader geschetst. Anderzijds wordt een concreet onderzoek gedaan, toegespitst op de Vlaamse en Franstalige audiovisuele mediainhouden, gesitueerd binnen de belangrijkste maatschappelijke verschuivingen van de laatste decennia Hiertoe wordt zowel het beleid dienaangaande van de publieke en commerciële omroepen bestudeerd, als ook de concrete uitingen daarvan via een inhoudsanalyse van programma's. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Hildegarde Van den Bulck
De rol van sociale netwerken en socialiserende omgeving in de communicatieve ontwikkeling van jonge kinderen in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: De rol van sociale netwerken en socialiserende omgeving in de communicatieve ontwikkeling van jonge kinderen in Vlaanderen. Organisaties: • Taal, media en socialisatie
Onderzoekers:
• Annick De Houwer
Internetpanel gemeenteraadsverkiezingen 2006. Universiteit Antwerpen Abstract: De UA voert voor de opdrachtgever volgend project van wetenschappelijk onderzoek uit: Internetpanel gemeenteraadsverkiezingen 2006. Dit project bestaat uit het bevragen van minstens 20.000 burgers uit de vijf provinciehoofdsteden van Vlaanderen en in een aantal andere gemeenten in VIJF golven voor en na de gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006. Het onderzoek gebeurt in samenwerking met de KULeuven, de UG, en de Universiteit Hasselt. De onderzoekers rapporteren de resultaten van het onderzoek eerst in De Standaard. Daarna zijn de resultaten vrij voor andere media Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
De kr@nt van morgen. Nog steeds op papier? Een verkenning van de mogelijkheden van online-kranten. Universiteit Antwerpen Abstract: De nieuwe technologie en het daarmee gepaard gaande nieuwe economische denken betekenen voor de traditionele krantenuitgevers een enorme uitdaging. Indien de uitgever echter op een intelligente manier inspeelt op de nieuwe evoluties dienen zich niet alleen bedreigingen, maar ook een hele hoop opportuniteiten aan. Bijgevolg hebben vele binnen- en buitenlandse dagbladen dan ook een site op Internet. In een recent onderzoek (zie ook http://www.uia.ac.be/psw/ekrant) spitsen we ons toe op de websites van de nationale Vlaamse dagbladpers (d.w.z. de kranten van de VUM, de RUG, de Persgroep en De Tijd). Is er sprake van complementariteit of kannibalisme? Hoe staat de lezer tegenover elektronische kranten (zowel praktisch, inhoudelijk, vormelijk als gevoelsmatig)? Hoe ziet de toekomst van 'de krant' in het algemeen eruit? Naast dit actuele onderzoek wordt verder onderzoek verricht naar de informatiesamenleving in zijn algemeenheid en het steeds wijzigende onlinekrantenlandschap in Vlaanderen. Tenslotte zal gepoogd worden aan de hand van een theorieën omtrent de slaagkansen en maatschappelijke toe-eigening van nieuwe technologieën en interactieve media (o.a. diffusion theory van Rogers, critical mass theory, 30-year rule van Saffo, 3 stages of technology van Naisbitt, uses and gratifications, `dual acceptance' van Chen) tot een model te komen dat ons in staat stelt een prognose te maken over het verdere toekomstverloop en de kansen van het internet en van elektronische kranten in het bijzonder. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Herman Van Pelt • Hildegarde Van den Bulck
Studie rond de opdracht van de VRT Universiteit Gent Abstract: Naar aanleiding van de besprekingen over een nieuwe beheersovereenkomst van de VRT (2007-2011) wil de bevoegde minister een studie laten uitvoeren over de opdrachten van de VRT. Op 29 november 2004 richtte Geert Bourgeois een officieel schrijven aan de voorzitter van de Vlaamse Mediaraad waarin hij opdracht geeft tot een dergelijke studie. Drie elementen moeten daarin aan bod komen: een wetenschappelijk rapport over de opdracht van de publieke omroep, een bevraging van 'georganiseerd Vlaanderen' en een bevraging van het publiek. Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Elsa De Bens
Informatiebeleid voor de jeugd. Universiteit Antwerpen Abstract: Tegenwoordig worden jongeren, door de groeiende kennis ¿ en informatiemaatschappij, overspoeld door informatie over tal van onderwerpen. Er is een overaanbod aan informatie waardoor zij het bos door de bomen niet meer zien. Dit bemoeilijkt het nemen van de juiste beslissingen. Immers, niet alle informatie is even objectief en duidelijk, noch gerelateerd aan hun informatiebehoeften. Bovendien is de informatie niet altijd bereikbaar of toegankelijk. Jongeren hebben nood aan meer op hen toegespitste informatie om duidelijkheid te krijgen over wat hun mogelijkheden zijn om er vervolgens zelf iets mee te kunnen doen. Adequate informatie is daarom een eerste vereiste opdat jongeren hun weg in de huidige samenleving vinden. Dit onderzoek, inventariserend en verkennend van aard, beoogt de ontwikkeling van een samenhangend informatiebeleid voor de jeugd. Meer bepaald wordt er op basis van een veldbeschrijving nagegaan welke actoren een expliciete functie vervullen met betrekking tot jeugdinformatie en binnen welke beleidsdomeinen expliciete informatie-initiatieven worden opgezet. Daarnaast wordt met behulp van diepte-interviews onderzocht in welke mate de informatie terecht komt bij de beoogde doelgroep en op welke wijze de doelgroep wordt betrokken bij de totstandkoming van informatie. Op basis van de onderzoeksresultaten zullen beleidsaanbevelingen worden geformuleerd aan de Vlaamse overheid over het huidige aanbod. Bovendien zullen er suggesties worden geleverd om de participatie van jongeren in het informatieaanbod te verhogen. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans • Michel Walrave • Heidi Vandebosch
Naar een electronisch nieuwsarchief in Vlaanderen. Lopende en retrospectieve digitale archivering van radio- en televisienieuwsuitzendingen van Vlaamse omroepen. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondanks het feit dat nieuwsuitzendingen op radio en televisie duidelijk de belangrijkste bron van informatie zijn geworden binnen de hedendaagse samenleving, stellen we vast dat dit materiaal grotendeels onontgonnen blijft in politicologisch en media-onderzoek. Een van de belangrijkste oorzaken hiervoor is het ontbreken van een adequate en vlot toegankelijke archivering en onsluiting van dit materiaal. Via dit project worden de mogelijkheden onderzocht om radio- en televisienieuwsuitzendingen op electronische wijze te archiveren, en via een gerichte catalogisering, te ontsluiten ten behoeve van het sociaal-wetenschappelijk onderzoek. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Marc Hooghe
Taalgebruik en sociale identiteit van Antwerpse jongeren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project bestudeert de manier waarop jongeren hun sociale identiteit construeren d.m.v. hun taalgebruik in interacties met andere jongeren en volwassenen. Er wordt gebruik gemaakt van een gemengde methodologie waarbij zowel observationele als gerapporteerde gegevens worden gebruikt. Respondenten zijn jongeren van 14 tot 16 jaar uit het Antwerpse en de volwassenen met wie ze te maken krijgen. Analyses zijn zowel kwalitatief als kwantitatief. Organisaties: • Taal, media en socialisatie
Onderzoekers: • Annick De Houwer
De politieke communicatie van het Vlaams Blok in comparatief en longitudinaal perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoek wordt ervan uitgegaan dat het succes van extreem-rechtse partijen niet alleen wordt veroorzaakt door het falen van de andere politieke partijen, maar voor een stuk kan worden verklaard door de strategie van de betrokken extreem-rechtse partijen. We gaan er meerbepaald vanuit dat de externe politieke communicatie van het Vlaams Blok verschilt van die van andere politieke partijen. De belangrijkste hypothese is dat het discours van het Vlaams Blok zich kenmerkt door populisme. Dat wordt systematisch nagegaan in longitudinaal (vanaf 1987) en in comparatief (alle grote Vlaamse partijen) perspectief. Onze tweede hypothese is dat er in de politieke communicatie van het Vlaams Blok nogal wat evolutie zit. Het populisme van het Vlaams Blok is er steeds geweest, maar het komt pas de laatste jaren op de voorgrond. Pas bij de verkiezingen van 1995, 1999 en 2000 werd volop de populistische kaart getrokken en ontpopte het Vlaams Blok zich tot een echte protestpartij die juist daardoor haar electorale netten zeer breed kon uitwerpen. Toen aan het eind van de jaren '80 de eerste successen werden geboekt, was het Vlaams Blok een Vlaams-nationalistische partij, daar kwam al snel het antimigrantenthema bij, wat later volgde veiligheid en criminaliteit om tenslotte te culmineren in een soort van algemeen en principieel populisme. Die evolutie lijkt hand in hand te gaan met een verzachting van het partijimago. Beide hypothesen zullen empirisch worden onderzocht. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Consumptie als bouwsteen van identiteit. De rol van consumptie in de constructie en expressie van identiteit van jongeren. Universiteit Antwerpen Abstract: De centrale onderzoeksvraag in dit doctoraatsproject is hoe jongeren consumptie hanteren als een instrument voor de constructie en communicatie van hun identiteit. In de huidige postmoderne maatschappij is de identiteit van individuen immers niet langer op voorhand bepaald, maar moet deze zelf geconstrueerd worden. Bovendien moet men deze identiteit ook op een doeltreffende wijze naar anderen communiceren. Consumptie speelt in beide processen een centrale rol. Objecten worden namelijk vaak aanzien als extenties van het zelf. Constructie van de eigen identiteit vindt echter niet plaats in het luchtledige. Consumptie wordt eveneens gehanteerd als communicatiemiddel van identiteit (cfr. Veblen: demonstratieve consumptie). Bij deze twee domeinen zullen niet alleen de keuzes van jongeren centraal staan, maar ook waarom zij welke keuzes maken. De invloed van de peergroup wordt verondersteld hierin van cruciaal belang te zijn. Men koopt namelijk vaak objecten om zich te identificeren met bepaalde groepen of juist om zich te distantiëren van andere. De socio-demografische en economische achtergrond, het gedragen waardenpatroon, de ruimere vrijetijdsbestedingen en het mediagebruik worden eveneens als mogelijk belangrijke invloedsfactoren naar voor geschoven. De benadering van het onderzoek is hoofdzakelijk kwantitatief van aard. Het doel is om door middel van een grootschalige survey bij de 12- tot 18-jarigen in Vlaanderen, een antwoord te formuleren op de verschillende onderzoeksvragen. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans • Jeremi Van Gorp
Impact van gemengde emotionele reclamestimuli en mediacontext op de respons op en de effectiviteit van reclame voor 'good cause' producten en boodschappen, en de modererende rol van socio-demografische en persoonlijkheidskarakteristieken. Universiteit Antwerpen Abstract: Impact van gemengde emotionele reclamestimuli en mediacontext op de respons op en de effectiviteit van reclame voor 'good cause' producten en boodschappen, en de modererende rol van socio-demografische en persoonlijkheidskarakteristieken. Organisaties: • Marketing
Onderzoekers: • Patrick De Pelsmacker • Nathalie Dens
De animatiefilmsector in Vlaanderen: traditie en vernieuwing onder de loep. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek is een eerste gestructureerde blauwdruk van de Vlaamse animatiefilmsector. Het gaat om een beschrijving van de sector op gebied van actoren, structuren, activiteiten en problematieken maar ook om een analyse van de discoursen die heersen in de sector. De probleemstelling van het onderzoek luidt: Wat is de huidige toestand van de Vlaamse animatiefilmsector? Deze problematiek zal besproken worden aan de hand van de volgende onderzoeksvragen: Kan een Vlaamse animatiefilmsector afgebakend en gedefinieerd worden? Wat is het profiel van mensen die actief zijn in de sector? Wat is het profiel van bedrijven en hun activiteiten in de sector? Wat zijn de opinies van de verschillende actoren binnen de sector over hun eigen Vlaamse animatiefilmsector? Wat is de verhouding tussen de opleiding en doorstroming naar de sector? Op welke wijze gaat de overheid om met animatiefilm? Wat zijn de concrete cijfers van de (gesubsidieerde) animatiefilmproductie? Hoe kan de Vlaamse animatiefilm gesitueerd worden in een ruimer Europees perspectief, naar algemene tendensen en cijfermatig? Op basis van de voorgaande onderzoeksvragen komen we tot een veldanalyse, die de actoren, krachtlijnen en spanningsvelden in de sector in kaart brengt, aangevuld met een sterkte-zwakte analyse. Deel één is een database, geconstrueerd om de actoren uit de sector te inventariseren. Het tweede onderdeel wordt gevormd door de vragenlijsten bij de animatieprofessionals, producenten en organisaties en tevens bij de laatstejaarsstudenten van de verschillende animatieopleidingen. Het derde deel bevat de interviews die afgenomen worden met de vertegenwoordigers van de verschillende partijen uit de sector. De cijfergegevens
vormen het vierde deel. Het gaat in eerste instantie om cijfermateriaal uit de subsidiedossiers verzameld op het VAF en op Administratie Media. Deze dossiers bevatten gedetailleerde informatie over de budgettering, de financiering (aandeel van de Vlaamse Gemeenschap en de participaties) en de uitgaven van de ingediende projecten. Daarnaast worden cijfergegevens over de Europese animatiefilmproductie geïntegreerd: het profiel van projecten op Cartoon Forum en Cartoon Movie, een overzicht van door Eurimages gesteunde projecten en bezoekcijfers voor Europese animatiefilm van het European Audiovisual Observatory. In het literatuuronderzoek worden ten slotte denkkaders over de audiovisuele sector aangehaald om ze daarna specifiek toe te spitsen op animatie. Het speelfilmbeleid in de context van de mediastrategieën van de EU wordt toegelicht en er wordt gebruik gemaakt van onderzoek naar de animatiefilm in Europa. Het onderzoek beoogt aan de hand van de resultaten een aantal wegen uit te stippelen die een mogelijke oplossing kunnen bieden voor de complexe problematiek, met concrete aanbevelingen aan beleid en overheid om de situatie te verbeteren. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Philippe Meers
Pilootproject: 'Wetenschap en samenleving in interactie'. Universiteit Antwerpen Abstract: Pilootproject: 'Wetenschap en samenleving in interactie'. Organisaties: • Plantenfysiologie • Moleculaire Plantenfysiologie en Biotechnologie
Onderzoekers: • Ann Van der Auweraert
Vergelijkend onderzoek over de mogelijkheden en beperkingen van telewerktypen. (Onderaanneming van het project ALLINCLUSIVE / Europees Sociaal Fonds). Universiteit Antwerpen Abstract: Tijd- en plaatsonafhankelijk werken door middel van ICT, telewerken of e-werken genoemd, wordt in dit project theoretisch en empirisch onderzocht. De verschillende mogelijkheden en beperkingen van e-werken, valkuilen en succesfactoren die ondervonden worden door telewerkers en hun werkgevers worden nagegaan, omtrent onder meer interne communicatie, management en coaching van telewerkers en de combinatie werk/privé-leven. Organisaties: • Media & ICT/Interpersoonlijke relaties in Organisaties & Samenleving (MIOS)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans • Michel Walrave
Who elected WTO ? De politieke legitimiteit van internationale organisaties (EU en WTO). Universiteit Antwerpen Abstract: Er is wat mis met de politieke legitimiteit van internationale politieke organisaties zoals de WTO, IMF, World Bank, FTAA, EU en G8. Dit blijkt uit de antiglobaliseringsbeweging die niet alleen mobiliseert tegen de negatieve sociale en ecologische gevolgen van economische globalisering, maar die ook de voet dwars zet tegen wat ze het `ondemocratische karakter' van de internationale besluitvorming noemt. De voortschrijdende emigratie van beslissingsmacht van de nationale staat naar internationale organisaties maakt de politieke legitimiteitkwestie inderdaad opnieuw prangend. De geografische en sociale afstand tussen het besluitvormingscentrum en de bevolking is sterk gegroeid. Dat is een van de centrale debatten in de literatuur omtrent multilevel governance. Het is de legitimiteitscrisis van de internationale organisaties die het voorwerp is van dit onderzoek. Als cases werd geopteerd voor twee internationale organisaties die sterk van elkaar verschillen, maar die beide model kunnen staan voor twee uitersten op het continuüm van intergouvernementeel naar supranationaal: de Europese Unie (EU) en de World Trade Organisations (WTO). De volgende aspecten worden onderzocht. In heel het debat speelt de antiglobaliseringsbeweging een vooraanstaande rol. Vandaar dat het de moeite loont om deze beweging onder de loep te nemen. Wie zijn deze mensen? Wat willen ze? Hoe mobiliseren ze? Een hele rist onderzoeksmethoden worden hierbij gehanteerd. Gezien internationale organisaties ver af staan van de bevolking, mogen we veronderstellen dat de rol van de media in het creëren van kennis en houdingen over die organisaties erg belangrijk is. Daarom wordt een uitgebreide media-analyse ondernomen, in de meest diverse media, zowel gefocust op bepaalde topbijeenkomsten (Laken ' EU en Quatar 'WTO) als longitudinaal. Hoeveel en wanneer berichten de media over EU en WTO en hoe doen ze dat dan? Politieke legitimiteit is niet alleen een kwestie van structuren die al dan niet democratisch zijn, het heeft ook en misschien vooral te maken met de perceptie van die politieke instellingen. Daarom is de attitude van de bevolking tegenover EU en WTO een belangrijk aspect. Op basis van de beschikbare surveys zullen we de houding van de Belgische bevolking tegenover EU en WTO analyseren en in verband brengen met de andere legitimiteitaspecten die we onderzoeken. Organisaties: • Politieke wetenschappen • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Stefaan Walgrave • Hildegarde Van den Bulck
Stemtest 2004. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project gaat om de wetenschappelijke ondersteuning van de VRT-programma's Doe de Stemtest voor de verkiezingen van 2004. Het project verleent steun aan de ontwikkeling van de stemtestvragen en ontwikkelt het statistische systeem dat tot een stemadvies leidt. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Over de rol van de media tijdens de Belgische verkiezingscampagne van 2003. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de rol van de media in de hedendaagse verkiezingscampagne. De media zijn niet enkel het belangrijkste kanaal waarlangs politici en partijen de kiezer bereiken, maar ze zijn ook uitgegroeid tot een centrale en autonome speler in de campagne. Door middel van een kwantitatieve en kwalitatieve analyse van de Vlaamse media tijdens de verkiezingen van 2003 (kranten + TV) proberen we op die centrale rol van de media meer zicht te krijgen. Het project focust op de Belgische verkiezingen in 2003, maar de analyse zal in internationaal comparatief
perspectief gebeuren {o.m. afspraken met Nederlands onderzoeksteam daarover). Organisaties: • Politieke wetenschappen • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Globale informatie- en communicatieregimes en de informatiemaatschappij in Afrika. Een kritische analyse van het beleid van de WTO, Wereldbank en ITU. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De nieuwe informatie- en communicatietechnologieën,ontstaan door de convergentie van telecom, computers en audiovisuele media, worden voorgesteld als de langverwachte wondermiddelen die de onderontwikkeling van het Zuiden zullen kunnnen oplossen. Ook Afrikaanse landen koesteren de hoop dat de uitbouw van een informatiematschappij, die via deze ICT's toegang zou verschaffen tot informatie en alsdus kan leiden tot kennis, een uitweg kan bieden uit de jarenlange impasse van onderontwikkeling. Internationale organisaties zoals de WTO, Wereldbank en ITU bepalen steeds meer het kader waarbinnen deze informatiemaatschappij kan ontwikkeld worden. Het globale informatie- en communicatieregime dat aldus ontstaat, houdt wienig rekening met de specifieke politieke, socio-economische en institutionele problematiek van het Afrikaanse continent. Het universele model dat vooropgesteld wordt, pleit vooral voor een liberalisering van de informatie- en communicatiemarkt. Dit model biedt geen garantie op de ontwikkeling van Afrika. Dit onderzeoksproject wil het internationaal informatie- en communicatieregime en de impact ervan op Afrika in kaart brengen, de achterliggende referentiekaders van de verschilende actoren blootleggen, an alternatieven voorstellen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Media emancipatie effect rapportage (MEER). De ontwikkeling van een genderassessmentinstrument voor audiovisuele mediaproducten. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project willen wij het reeds bestaande onderzoek over media & gender doelmatig benutten: we zullen de reeds ontwikkelde analyseinstrumenten integreren om een praktisch evaluatie-instrument, de MEER, te ontwikkelen waarmee audiovisuele mediaproducten (radio- en televisieprogramma's en in verkennende fase websites) geëvalueerd kunnen worden op gender en emancipatierelevantie. Het definitieve en afgewerkte eindproduct, de MEER, zal bestaan uit een handboek met een gebruiksvriendelijke softwareapplicatie en een trainingsaanbod voor de eindgebruikers- Hiermee willen we positieve beeldvorming m/v bespreekbaar maken in een breed forum van mediamakers en beleidsmensen: attitudeverandering, ontwikkeling van gendersensitieve vaardigheden, aanpassing van de professionele codes van mediamakers aan de vereisten van genderbeeldvorming is 0.1. noodzakelijk om genderassessment van mediaproducten op langere termijn zowel maatschappelijk als binnen de professies aanvaardbaar te maken. Organisaties: • Vrouwenstudies • Departement Sociologie - overige
Onderzoekers: • Magda Michielsens
Participatievriendelijkheid van politieke websites in huidige en toekomstige EU lidstaten. Universiteit Antwerpen Abstract: Het projectvoorstel wil bijdragen aan de cyberdemocracy in de EU door het opzetten van een onderzoeksnetwerk voor participatievriendelijkheid van politieke Websites. Vanuit de politieke theorievorming worden schemata ontworpen en uitgetest om te komen tot reproduceerbare prototypes van participatievriendelijke politieke Websites. Organisaties: • ONDERZOEKSGROEP COMMUNICATIEWETENSCHAP • Facultaire Onderzoeksgroep PSW
Onderzoekers: • Christ'l De Landtsheer
Politieke agenda-setting en de media. Naar een longitudinaal en multivariaat model. Universiteit Antwerpen Abstract: Op basis van een unieke longitudinale dataset zal de rol van de Belgische media in het bepalen van de Belgische politieke agenda onder de loep worden gehouden. Het meeste onderzoek over de media en de politieke agenda wees op de beperkte politieke rol van de massa. De media zijn volgers, geen makers van de politiek. Die voorlopige conclusie zal getoetst worden aan de hand van een dataset die de hele jaren '90 omvat en die bestaat uit 10 verschillende agenda's, waaronder de massamediale agenda een hele reeks politieke agenda's. Organisaties: • Politieke wetenschappen • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Agenda setting in België. Universiteit Antwerpen Abstract: Het gaat om een longitidinaal (jaren '90), comparatief (Vlaanderen-Franstalig België), empirisch onderzoek naar de publieksagenda, de media-agenda, de politieke agenda en de beleidsagenda en de manier waarop ze met elkaar in verband staan. Daartoe worden verschillenden database aangelegd aan de hand van dezelfde codeboeken en daarna met elkaar in verband gebracht. Deze kwantitatieve analyse wordt aangevuld met een aantal kwalitatieve casestudies. Organisaties: • Bedrijfsbeleid • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Financiële steun aan congres voor de organisatie van de studiedag 'Zappen door wetenschapscommunicatie', 17.11.2003, Vlaams Parlement, Brussel.
Universiteit Antwerpen Abstract: Financiële steun aan congres voor de organisatie van de studiedag 'Zappen door wetenschapscommunicatie', 17.11.2003, Vlaams Parlement, Brussel. Organisaties: • Moleculaire Plantenfysiologie en Biotechnologie
Onderzoekers: • Ann Van der Auweraert
Ontwikkeling en gebruik van informatie- en communicatietechnologie binnen de kleinschalige professionele context : gebruiksgerichte analyse met innovatiestrategische implicaties en sociale en technologische aspecten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt het verwerven van fundamenteel gerichte sociaal-wetenschappelijke kennisopbouw binnen de communicatiewetenschappen aangaande ontwikkeling en gebruik van technologie voor informatie en communicatie bij kleinschalige economische entiteiten binnen de professionele context. De vraag s welke interpretatieve, sociale en technologische aspecten een rol spelen bij de interactie tussen aanbod en toe-eigening van informatie- en communicatietechnologie (ICT) door kleine KMO's ook wel 'Small Office & Home Office' (SOHO) genoemd (d.i. 0 tot 9 medewerkers). Tot op heden vormt dit kleinschalig professioneel publiek een ontbrekende schakel binnen het sociaaltheoretische onderzoek, ondanks hun maatschappelijk en economisch belang. Het huidige dominante discours heeft een economische dan wel een technologisch deterministische inslag, waarbij men veelal vanuit de praxis in grote organisaties. De centrale stelling van dit project is de nietextrapoleerbaarheid van slaag- en faalfactoren van ICT bij grote bedrijven naar de SOHO-context, net zo min als die bij de residentiële gebruikers. de voornaamste bijdrage bestaat erin na te gaan welk dan wel die slaag- en faalfactoren in de SOHO-context zijn. Door middel van een multimethodische onderzoeksopzet distilleren we hieruit een empirisch model dat de factoren van ontwikkeling en gebruik van ICT integreert. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Informatietechnologie-beleid van internationale organisaties in Zuidelijk Afrika. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Internationale instellingen spelen een belangrijke rol op het vlak van de implementatie van nieuwe informatietechnologieën in Afrika. Hun beleid houdt echter voornamelijk rekening met techno-economische aspecten. Met de specifieke socio-culturele context van de beoogde doelgroep wordt weinig rekening gehouden. Dergelijk beleid kan leiden tot onaangepaste technologie, een negering van de gebruiker en een versterking van westerse elites en belangen. NGO's, werkzaam in Afrika op het vlak van IT, bewijzen dat een andere aanpak wel kan leiden tot een succesvolle implementatie van IT.Dit onderzoek wil de achterliggende referentiekaders waarin een bepaald beleid is ingebed, blootleggen. Tevens wil het uitzoeken op het normatief beleidsdiscours afwijkt van het werkelijke toegepaste beleid. Een verder aandachtspunt zijn de externe en interne factoren die leiden tot succes of falen van IT-projecten.Deze bevindingen worden later geïntegreerd en moeten leiden tot een 'ander' beleidsmodel dat ook voor internationale organisaties haar voordeel kan hebben. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Acceptatie van Nieuwkomers/Nieuwkomers-Welkomers, onderzoek nieuwkomers in de geschreven media. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de berichtgeving (krantenberichten) over asielzoekers en vluchtelingen in opdracht van de Koning Boudewijnstichting. Omdat die berichtgeving sterk afhankelijk kan zijn van specifieke gebeurtenissen zal er zowel aandacht besteed worden aan routineberichtgeving (periode 31.08.02 tot 31.08.03) als aan crisisberichtgeving (periode 23.10.00 tot 29.04.01). Bij de analyse worden kwantitatieve inhoudsanalyse en technieken voor kwalitatief-interpreterende analyses met elkaar gecombineerd. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Luc Pauwels
Informatietechnologie en internationale organisaties in Zuidelijk Afrika. Een kritische analyse en prospectieve evaluatie van beleid en projecten Vrije Universiteit Brussel Abstract: Internationale instellingen spelen een belangrijke rol op het vlak van de implementatie van nieuwe informatietechnologieën in Afrika. Hun beleid houdt echter voornamelijk rekening met techno-economische aspecten. Met de specifieke socio-culturele context van de beoogde doelgroep wordt weinig rekening gehouden. Dergelijk beleid kan leiden tot onaangepaste technologie, een negering van de gebruiker en een versterking van westerse elites en belangen. NGO's werkzaam in Afrika op het vlak van IT, bewijzen dat een andere aanpak wel kan leiden tot succesvolle implementatie van IT. Dit onderzoek wil de achterliggende referentiekaders waarin een bepaald beleid is ingebed, blootleggen. Tevens wil het uitzoeken of het normatief beleidsdiscours afwijkt van het werkelijke toegepaste beleid. Een verder aandachtspunt zijn de externe en interne factoren die leiden tot succes of falen van IT-projecten. Deze bevindingen worden later geïntegreerd en moeten leiden tot een "ander" beleidsmodel dat ook voor internationale organisaties haar voordeel kan hebben. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Onderzoek naar de structuur, werking en functie van alternatieve communicatievormen: graffiti. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek heeft tot doel de menselijke communicatie die buiten de traditionele studies van de georganiseerde, geïnstitutionaliseerde, geavanceerde en commerciële media vallen te onderzoeken. Door de overheersende aandacht die uitgaat naar massamedia, wordt een grote groep van diverse communicatiekanalen, behorend tot de interpersoonlijke- en groepscommunicatie, over het hoofd gezien. Toch nemen deze media een constructieve en belangrijke plaats in onze samenleving in. Vanuit sociaal en cultuurwetenschappelijk oogpunt beschouwd, vervullen alternatieve media een belangrijke rol in opinievorming en sociale cohesie. Het onderzoek naar deze communicatiekanalen kan tevens indicatief zijn voor nauwelijks waarneembare veranderingsprocessen binnen de samenleving. Omwille van zijn dwingende economische en sociale impact op de huidige samenleving werd gekozen voor het onderzoeksonderwerp 'graffiti'. Organisaties:
• Communicatiewetenschappen • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • HANS VERSTRAETEN • HUBERT DETHIER
De inforamtiemaatschappij en telecommunicatiebeleid in het Nieuw zuid-Afrika. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds het aan de macht komen van de ANC-geleide regering in 1994 neemt het concept van de inforamtiesamenleving IS een belangrijke plaats in, in het politieke discours in Zuid-Afrika. Informatie- en communicatietechnologie ICT en telecommunicatie vormen en belangrijk onderdeel van het ontwikkelingsbeleid. Enerzijds wenst de regering ICT's te gebruiken om informatie en diensten naar haar bevolking te verspreiden. Via teleonderwijs en tele-gezondheidszorg wil ze achter gestelde bevolkingsgroepen versneld toegang geven tot deze dienstverlening. Anderzijds is ze er zich van bewust dat een wijdvertakte telecommunicatie-infrastructuur, en dus een degelijk telecommunicatiebeleid, een absolute voorwaarde vormt voor het welslagen van haar IS-beleid. Dit onderzoek stelt zich tot doel het IS-beleid kritisch te analyseren in het licht van de huidige theorievorming omtrent de IS. In eerste fase wordt een analyse van het politieke discours in Zuid-Afrika getoetst aan de huidige theorievorming. Het tweede deel omvat een historisch-diachronische analyse van het gevoerde beleid. Daarbiij wordt enerzijds ingegaan op de beleidsvorming zelf. Anderzijds wordtruime aandacht besteed aan de implementatie, de doeltreffendheid en de haalbaarheid. Door de confrontatie tussen beleidsvorming en implementatie wordt getracht nieuwe inzichten te verkrijgen omtrent de relatie en de problemen tussen beide in dit voor ontwikkelingslanden nieuwe beleidsterrein. In een laatste deel worden de conclusies uit het tweede deel teruggekoppeld naar de politieke discours en naar de theorie omtrent de IS. De doelstelling is om vie een ontwikkelingsland en om deze theorieën bij te stellen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Man, vrouw en hun representaties: een onderzoek naar de interactie van gendervertogen in tekst en subject door middel van tekstanalyse en receptie-onderzoek Vrije Universiteit Brussel Abstract: Seksuele identiteiten zijn de laatste jaren meer en meer opengetrokken, en er is dan ook sprake van een ware "discursieve explosie" waarbij oude en nieuwe identiteiten de kop op steken. Het onderzoek wil de gendervertogen in verschillende populaire media-teksten nagaan, en onderzoeken hoe respondenten die lezen. In een eerste stadium zal daarom onderzocht worden welke prestaties van mannelijkheid en vrouwelijkheid terug te vinden zijn in televisieprogramma's als "het swinpaleis", "ideale maten" en "blind date", evenals in tijdschrift artikels en foto's. In een tweede stadium zullen die teksten dan voorgelegd worden aan respondenten en door middel van kwalitatieve verwerking van dieprteinterviews zal gepoogd worden na te gaan hoe de discoursen die leven in het subject interageren met de tekstuele vertogen. Andere vragen die behandeld zullen worden zijn o.a. of mensen contradictorische discoursen (h)erkennen en vervolgens verwerpen of aanvaarden; welke tekstuele aspecten zijn bindend en dus niet vatbaan voor polysemie? Gebruik makend van een foucaultiaanse vertoog-analyse, hoopt het onderzoek dan ook een antwoord te vinden op de aloude vraag naar de kracht van de media in identiteitsvorming, en wat de mensen met deze gerepresenteerde identiteiten doen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • HANS VERSTRAETEN
Research and interdisciplinary assessment on the information society: networks, uses and roles of the State Vrije Universiteit Brussel Abstract: Volgend op de reeds bestaande samenwerking op onderzoeksvlak tussen de drie betrokken partners CITA-CRID, LENTIC en SMITwerd er besloten om een interuniversitaire attractiepool op te zetten rond een project dat een grondig onderzoek en evaluatie wil opzetten over het begrip informatiemaatschappij en meer in het bijzonder de informatiesnelwegen in België. Uitgaande van een diepgaand conceptueel onderzoek en een grondige empirische analyse wil dit onderzoeksteam bijdragen tot het uitwerken van bruikbare beleidsopties voor de informatiemaatschappij. Bovendien zullen publicaties en regelmatig geplande open seminaries bijdragen tot de valorisatie van dit onderzoek. Het onderzoek wordt gestructureerd rond drie assen : economie van de innovatie en ontwikkeling van netwerken,gebruikersdynamieken en rol van de staat in de informatiemaatschappij, die elk een conceptueel, empirisch en een evaluatief prospectief luik zullen bevatten Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Media, signification and information. The mediatization of the public sphere: between dualization and democratization. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De volgende probleemstelling ligt aan de basis van dit onderzoeksproject: centrale onderzoeksvraag is welke rol televisie, de nieuwe informatietechnologie en de pers als informatiemedia spelen bij de hedendaagse transformatie van de publieke sfeer, waarbij de aandacht meer in het bijzonder gaat naar het onderzoek van eventuele maatschappelijke dualiseringsprocessen. Deze basisproblematiek wordt in dit GOAonderzoeksvoorstel vooral onderzocht op het niveau van het publiek: hoe gaat de televisiekijker met dergelijke transformatie en dualisering om, wat heeft dit allemaal concreet voor de mediagebruiker te betekenen en waar komen deze betekenissen eigenlijk vandaan? Dit onderzoek naar significatieprocessen bij het publiek bevat twee essentiele niveaus:1. Het semantische niveau: na een inhoudelijke analyse van de drie verschillende mediavormen en de sociale, technische en integratieve codes die hierbij gehanteerd worden, wordt hier vooral onderzocht welke significatieprocessen er door het publiek geconstrueerd worden. In welke mate is hier sprake van dominante, aberante of genegocieerde decodering ?2. Het pragmatische niveau: hoe wordt de gedecodeerde significatie geïntegreerd in het dagdagelijks sociale handelen van de mediagebruiker? Hier wordt televisiekijken, het omgaan met bv. Internet en het dagelijks lezen van een krant beschouwd als een onderdeel van een sociale practijk. De sociale kijksituatie speelt hierbij uiteraard een wezenlijke rol. Hier zal vooral onderzocht worden welke sociale interactieprocessen er al dan niet door televisiekijken, informatietechnologie en het lezen van kranten of weekbladen op gang worden gebracht. De ideologische macht, zowel van de zender als van de ontvanger, wordt immers pas echt duidelijk op dit pragmatische niveau cfr. John B. Thompson, 1990, blz. 225-238, 1995; Peter Dahlgren, 1995, blz. 18-23; Joshua Meyrowitz, 1985,1995).Dergelijke significatieprocessen komen echter niet in het luchtledige tot stand. Integendeel, elk significatieproces functioneert binnen reeds vooraf gestructureerde sociale relaties en de kijker put hierbij voortdurend uit een reservoir van mogelijkheden, competenties en middelen die sociaal in hoge mate ongelijk verdeeld zijn (zie Klaus Bruhn Jensen, 1995; J. Corner, 1991). Daarom zullen deze significatieprocessen onderzocht worden bij drie verschillende deelpublieken, die op het vlak van beschikbaarheid over economisch, cultureel, sociaal en symbolisch kapitaal (P. Bourdieu, 1979) op een significante wijze van elkaar verschillen. Vooraf zal nagegaan worden in welke mate dualiseringsprocessen aan het werk zijn op het vlak van de toegang tot en de beschikbaarheid over deze verschillende soorten kapitaal. Dan zal concreet en diepgaand onderzocht worden welke rol het al dan niet beschikken over deze soorten kapitaal speelt bij de significatieprocessen van de drie deelpublieken i.v.m. het informatieve aanbod van de media. Belangrijk
hierbij is echter dat geen van de drie deelpublieken omwille van de mindere toegang tot een van de kapitaalvormen en op basis van een reeds vooraf geformuleerde deficiet-hypothese, mag gestigmatiseerd worden als zijnde minder of meer competente ''significatie-producenten'' . In dit onderzoeksproject staat precies de vraagstelling centraal hoe verschillende publieksgroepen van en uit het evoluerend televisueel informatieaanbod welke betekenissen construeren, produceren en integreren in hun eigen leven. Dat diverse televisiepublieken naargelang hun sociaaleconomisclle, politieke en culturele achtergrond welbepaalde significatiepatronen vertonen, wordt weliswaar doorgaans als een evidentie beschouwd, maar werd nauwelijks op systematische wijze onderzocht. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Sociologie
Onderzoekers: • MARK ELCHARDUS • DEBBIE DEGEETER • HANS VERSTRAETEN
Mogelijkheden en grenzen voor een Vlaams telecommunicatiebeleid: Strategische en regulatorische voorwaarden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voorgesteld onderzoek beoogt de reorganisatie van het institutioneel kader van de Belgisch/Vlaamse telecommunicatie- en multimedieregulering ( en indirect van de aanverwante sectoren), met nadruk op de bevoegdheidsperspectieven voor de gemeenschappen. Het is daarbij de bedoeling op bestaande trends beleidsmatig te anticiperen. Dit beleidsvoorbereidend onderzoek is noodzakelijk, enerzijds in het licht van de nieuwe diensten en gedespecialiseerde infrastructuren die opgang maken als gevolg van de technologische convergentie tussen telecommunicatie en omroep, en anderzijds wanneer een eventuele gedeeltelijke regionalisering van de telecommunicatiebevoegdheden ter sprake komt. Verschillende beleidsscenario's en strategische opties voor de Vlaamse gemeenschap inzake telecom- en multimediaregularing kunnen onderzocht en tegenover elkaar afgewogen worden. Hiertoe worden twee essentiële databanken opgezet die aan alkaar gelieerd zullen worden. De eerste "strategische" databank beoogt een volledige inventarisering van de verschillende initiatieven die in Vlaanderen ondernomen worden door de verschillende actoren binnen de sector. De tweede "juridische" databank zal een volledig overzicht geven van relevante wetgeveing en regulering binnen het telecommunicatiebeleid (tarifering, universele dienstverlening, dit zowel op nummering, vergunningen, interconnectie en frequentiebeheer) en binnen het media- en cultureel beleid, dit zowel op Europees, federaal als regionaal vlak. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Vieringen en natievorming: een historisch onderzoek naar de politieke en culturele rol van feestdagen, 1945 - heden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De studies van Benedict Andersen Imagined Communiuties: reflections on the origins and spread of Nationalism (1983) , Ernest Gellner Nation and Nationalism (1983) en Ernest Hobsbawn Nation and Nationalism since 1780. Programme , Myth , Reality ( 1990 ) hebben reeds de complexe relaties tussen naties , staten en nationalisme onderzocht. Verder specifiek onderzoek is vereist om na te gaan op welke wijze deze samenleving door diverse politiek-culturele bewegingen worden ingevuld en gehanteerd. Zo een onderzoek kan ons inzicht verschaffen in de uiteenlopende visies ten aanzien van de Belgische samenleving , Vlaamse , Waalse en Brusselse identiteit en de eigen natie en/of gemeenschap.Via deze studie willen we aan de hand van een analyse van de toespraken en de gehanteerde symboliek op de Vlaamse 11 juli-, de waalse september - en de Belgische 21 juli-vieringeen onderzoekenin welke mate de eigen natie vormwordt gegeven. De cruciale rol van Brussel als strijdplaats zal in het onderzoek centraal staan . Deze studie zal diverse relevante historische , sociologische en antropologische studies en methodes integreren.De centrale vraag is in welke mate ( politieke-culturele ) vieringen gebruikt worden om de eigen gemeenschap, natie , en /of identiteit vorm te geven. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Geschiedenis
Onderzoekers: • ELS WITTE • ANJA DETANT
Hollywood als droomfabriek. Een onderzoek naar de transformaties van de narratief-visuele codes en maatschappelijke ideologie van Holluywood. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Als meest dominante filmtraditie staat de Hollywood-cinema regelmatig ter discussie wegens de (onmogelijke) negatieve effecten die zij zou uitoefenen, waarbij o.a. sensationalisme en het uitdragen van een kapitalistische ideologie wordt verweten. Empirisch onderzoek om deze stellingen te onderbouwen ontbreekt meestal. Vandaar de nood aan een wetenschappelijke studie die de aard van deze Amerikaanse cultuurproducten, haar narratief-visuele codes en maatschappelijke ideologie, onderzoekt. Via literatuur-onderzoek, genre-studie en met name tekstuele analyses wordt getracht een antwoord te bieden op de vraag welke sociale "realiteit" de Hollywood film portreteert, welke ideologie zij propageert, hoe deze welbepaalde werkelijkheidsconstructie is te verklaren en aan welke veranderingen zijn onderhevig is. Hiervoor maken we gebruik van theoretische inzichten en onderzoeksmethoden uit verschillende onderzoeksdomeinen (o.a. semiologie, filmkunde, American Studies). De uiteindelijke onderzoeksresultaten worden gerelateerd aan productie- en consumptiestudies m.b.t. de Hollywood-cinema. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • HANS VERSTRAETEN
Audiovisuele media en beeldvorming van etnische minderheden Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit onderzoek wordt nagegaan welke de invloed is van massamediale berichtgeving over etnische minderheden bij de creatie van een desbetreffend subjectief sociaal realiteitsbeeld bij kinderen, en hoe dit beeld -via het kritisch analytisch leren omgaan met media (beeldopvoeding)kan worden bijgestuurd. Volgende hypothesen worden gesteld: primo: kinderen die afhankelijk zijn van de mediaberichtgeving voor hun informatie over etnische minderheden zullen een beeld van deze bevolkingsgroep hebben dat overeenstemt met het beeld dat de mediaberichtgeving weergeeft. Dit beeld zal significant verschillen met het beeld van etnische minderheden bij kinderen die beroep kunnen doen op andere bronnen voor informatiewerving over deze groepen. Secundo: daar racisme niet aangeboren maar aangeleerd wordt, kan het onder speciale voorwaarden ook worden afgeleerd. Op basis van literatuuronderzoek, inhoudsanalyse van kinderprogramma's aangaande de problematiek en (kwalitatief) publieksonderzoek, zal een lessenpakket worden samengesteld dat het mogelijk moet maken het subjectieve sociale realiteitsbeeld dat de doelgroep mede via het symbolische sociale realiteitsbeeld heeft gevormd, bij te sturen. Organisaties:
• Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • HANS VERSTRAETEN
OZR project SF12: Acquisitie, disseminatie en gebruik van marktkennis in een nieuwe marktomgeving.. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Door de toenemende concurrentie is er een grote impact van innovatie op het ondernemingsgebeuren, wat mede aanleiding geeft tot kortere product levenscycli en de noodzaak tot snellere vervanging van het bestaande productengamma. Een ineffectieve externe communicatie en in het bijzonder positionering, blijkt volgens recente studies een sleutelrol te spelen bij het falen van nieuwe producten. De ontwikkeling en commercializatie van nieuwe producten is evenwel strategisch gezien van groot belang. Dit onderzoeksproject beoogt de ontwikkeling en het empirisch testen van een theoretisch denkkader, dat de externe communicatie, de determinanten en de impact ervan integreert. We spitsen ons hierbij toe op de introductie van nieuwe producten, met het oog op het verwerven van inzichten die de performantie van toekomstige introducties kunnen verbeteren. Organisaties: • Bedrijfseconomie en Strategisch Beleid
Onderzoekers: • ROSETTE S'JEGERS • Maggie GEUENS
Het welbevinden in de schoolsituatie bij leerlingen Secundair onderwijs : de ontwikkeling van een bevragingsinstrument. (OBPWO-1998) Vrije Universiteit Brussel Abstract: In opdracht van het Departement Onderwijs werd een onderzoek uitgevoerd met als doel het ontwikkelen van een valide en betrouwbaar meetinstrument voor de onderwijsinspectie, waarmee ze het welbevinden van leerlingen secundair onderwijs in de schoolsituatie kunnen peilen. De onderzoeksvragen waren: 1) welke belevingsaspecten in klas en school, als leer- en leefomgeving, achten leerlingen relevant m.b.t. hun welbevinden; 2) welke indicatoren meten op valide wijze de graad van welbevinden m.b.t; de geïdentificeerde belevingsaspecten; 3) met welke belevingsaspecten correleert het algemeen welbevinden in de schoolsituatie het hoogst; 4) Welke kenmerken van de school verhogen de kans op een positieve beleving van de schoolsituatie? In een gerichte literatuurstudie werden bestaande onderzoeksgegevens en -instrumentaria gescreend om tot een inventaris van belevingsaspecten en -indicatoren te komen. Vervolgens werden panelgesprekken met 57 panels van 6 leerlingen opgezet verdeeld over de verschillende onderwijsnetten, onderwijsvormen, graden. Ook schoolgrootte, en ligging van de school werden als strata meegenomen. De semi-gestructureerde panelgesprekken leverden een overzicht op van belevingsaspecten die voor leerlingen zelf in de schoolsituatie het meest relevant leken i.f.v. hun welbevinden en ze leverden tevens het materiaal voor itemconstructie t.b.v. het meetinstrument. Voor de diverse belevingsaspecten werden de indicatoren tevredenheid (cognitief - oordeel), gevoel (de affectieve beleving) en gedrag (mogelijk gevolg van coping met verstoord welbevinden)bevraagd. Een pilootversie van het meetinstrument werd voorgelegd aan expertenpanels (leerlingenbegeleiders en inspectie) en vervolgens getest op meer dan 300 leerlingen. Na bijsturing van het instrument werd een steekproef van meer dan 2000 leerlingen bevraagd. Het onderzoek resulteerde in een meetinstrument met een hoge betrouwbaarheid (interne consistentie, test-retest. De diverse schalen en subschalen waren: 1. Klas en school 1.1. inspraak in de klas 1.2. contacten met leerkrachten 1.3. het leerproces 1.4. infrastructuur en voorzieningen 1.5. actieplannen 1.6. schoolklimaat 1.7. regelgeving 1.8. inspraak op schoolniveau 1.9. contacten met andere personeelsleden 1.10. opvang bij problemen 2. studiedruk en leerprogramma 2.1. studiedruk 2.2. leerprogramma, leerinhoud 2.3. puntensysteem 3. het eigen gedrag 4. contacten met vrienden De bevraging wees uit dat het welbevinden van de leerlingen secundair onderwijs matig goed is. Er zijn evenwel significante verschillen tussen scholen. Aan de hand van scoreprofielen die aan het instrument werden toegevoegd, kunnen scholen bepalen hoe zij gemiddeld scoren t.a.v. het gemiddelde in het Vlaamse secundair onderwijs en aan welke domeinen zij specifiek moeten werken om positief in te werken op het welbevinden van de leerlingen op hun school. Organisaties: • Lerarenopleiding
Onderzoekers: • NADINE ENGELS
Leerlingenparticipatie in het secundair onderwijs tussen theorie en praktijk : Een internationaal vergelijkend onderzoek naar modellen voor leerlingenparticipatie, met een evaluatie van de toepasbaarheid in Vlaanderen. (OBPWO-1998) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project wil in het kader van de beleidsdoelstellingen om meer inspraak van leerlingen te realiseren in het onderwijs nagaan wat de bestaande vormen van leerlingenparticipatie zijn en aan de hand van zowel kwalitatief als kwantitatief onderzoek modellen voor een goed functionerende leerlingenparticipatie opbouwen. In een eerste luik diende er worden gekeken naar de praktijk en evaluatie van leerlingenparticipatie in het buitenland aan de hand van een literatuurstudie. In een tweede luik zou dan op basis van deze resultaten een vragenlijst worden opgesteld om aan leerlingen van het vierde en het zesde jaar secundair onderwijs voor te leggen. In een eerste luik werd dus een literatuurstudie gemaakt rond modellen van leerlingenparticipatie in binnen- en buitenland, rond evaluaties van die leerlingenparticipatie, en rond de mogelijke effecten van participatie op school. Zo konden een aantal patronen worden gevonden die voor het tweede luik (m.n. het veldwerk in de scholen) konden worden gebruikt. Ten eerste de opdeling formele en informele leerlingenparticipatie. Doorgaans maakt men in studies over leerlingenparticipatie een onderscheid tussen de formele leerlingenparticipatie en de informele leerlingenparticipatie. Onder formele leerlingenparticipatie verstaat men de participatie die in zekere
zin wettelijk door de school wordt georganiseerd, via een of ander leerlingenorgaan. De informele graad van leerlingenparticipatie betekent dan de mate waarop een leerlingbetrokken schoolkimaat aanwezig is, de mate waarop de leerlingen kunnen participeren aan het dagelijkse, het informele leven van de school: kunnen de leerlingen vrij hun mening uiten, in welke mate wordt er naar hen geluisterd, kunnen ze vrij naar leerkrachten of directie stappen met voorstellen of problemen, enz. Deze twee aspecten komen dan ook uitgebreid in de vragenlijst aan bod. Ten tweede de positieve effecten van leerlingenparticipatie. Bij het promoten van leerlingenparticipatie vindt men in de literatuur twee grote uitgangspunten terug. Enerzijds worden er vaak linken met 'later' gemaakt. In die zin is participatie op school noodzakelijk omdat jongeren moeten voorbereid zijn op het latere leven in de samenleving, waar men participatie van burgers verwacht. Anderzijds wijzen vele auteurs op het 'nu' van participatie. Zij menen dat men vooral moet kijken naar de huidige rechten en wensen van leerlingen als zijnde volwaardige burgers in onze samenleving. Participatie is volgens deze auteurs dan ook belangrijk voor de huidige ontwikkeling en het huidig welbevinden van de leerlingen. Omdat deze twee uitgangspunten herhaaldelijk naar voren komen, menen we dat we - bij het nagaan van de effecten van participatie - ons moeten toespitsen op deze twee elementen. We zullen dan ook toetsen of het verband tussen participatie en een aantal belangrijke burgerschapswaarden enerzijds, en het verband tussen participatie en het (school)welbevinden van de leerlingen anderzijds ook effectief bestaat. Het eerste werkingsjaar (oktober 1999-september 2000) startte met een literatuurstudie en secundaire analyses op bestaande databanken. Op basis van deze resultaten werd dan een vragenlijst opgesteld die zowel voor leerlingen van het vierde als leerlingen van het zesde jaar zou gelden. In de maanden september-oktober 2000 werd dan de steekproef getrokken, waarna de 90 geselecteerde scholen konden worden aangeschreven. Het eigenlijke veldwerk startte in november 2000. Momenteel zitten we in de eindfase van het veldwerk. Hierna zal de verwerking van de gegevens en het opstellen van het eindrapport kunnen gebeuren. Organisaties: • Sociologie
Onderzoekers: • MARK ELCHARDUS • SASKIA DE GROOF
Telecommunicatie, liberalisering en ontwikkeling in de Derde Wereld. Een kritische analyse en prospectieve evaluatie van het telecommunicatiebeleid in Zuidelijk Afrika Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject wenst, vanuit een communicatiewetenschappelilk standpunt, de veranderingen in de telecommunicatiesector en het telecommunicatiebeleid in Zuidelijk Afrika, in zijn brede sociale, politieke, culturele en econonomische context te bestuderen. Bij dit alles willen we vooral nagaan binnen welk specifiek kader de veranderingen plaatsvinden en wat de gevolgen zijn voor de sector zelf, maar ook voor de ontwikkeiingen in het maatschappelijke veld. We stellen ons concreet de volgende vragen: In hoeverre ziin de assumpties van de Maitlandcommissie, die liberalisering van telecommunicatie gelijksteld met ontwikkeling, van toepassing in de context van de ontwikkelingslanden?Welke interne en externe factoren beïnvloeden het beleidsproces?Wat zi jn de maatschappelijke gevolgen van een zich veranderend telecommunicatiebeleid?In hoeverre zijn de Westerse concepten die nu gebruikt worden, daadwerkelijk geldig in een ander maatschappelilk veld?Wat betekent dit voor de theorievorming rond telecommunicatie, telecommunicatiebeleid en algemene endogene ontwikkeling? Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
De audiovisuele media als factor in de relatie tussen de publieke opinie en het politieke apparaat. De dubbele gatekeeping functie van de vierde macht. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project onderzoeken we de rol van de politieke journalist in de relatie tussen het electoraat en de politieke wereld. We gaan uit van de hypothese dat de verhouding tussen beide ingrijpend is veranderd gedurende de laatste decennia, als gevolg van sterk uiteenlopende factoren die voortspruiten uit zowel de gewijzigde realiteit van de journalistieke practijk als uit de gewijzigde benadering van de media door de politieke klasse. Er wordt een historische reconstructie gemaakt van de manieren waarop contacten tussen politici en journalisten worden (en werden) georganiseerd, gebaseerd op diepte-interviews met een representatieve reeks betrokken pertijen, (vroegere en huidige politieke journalisten en hoofdredacteuren, woordvoerders en stafmedewerkers politici). De nadruk ligt in dit onderzoek op een uitgebreide inhoudsanalyse met als object de imagovorming van politici in de audoi-visuele media en editorialen in de geschreven pers op korte en middellange termijn. Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • ELS WITTE
Aansprakelijkheid op de informatiesnelweg : recht in aanvaring met de digitale maatschappij. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het projectvoorstel betreft een grondig onderzoek van het aansprakelijkheidsrecht in de sector van de informatienetwerken waar zich een aantal nieuwe actoren (access en service providers, beheerders van servers, telecommunicatieleveranciers, aanbieders van netwerken) hebben aangeboden waardoor het aansprakelijkheidsrecht een nieuwe dimensie krijgt binnen het post-industriele informatietijdperk. De groeiende popularisatie van het wereldwijde informatie- en communicatienetwerk Internet heeft in het bijzonder aan de oppervlakte gebracht dat het grensoverschrijdend karakter van dit netwerk diverse problemen stelt van uiteenlopende aard. Er zijn immers nadelen en risico's verbonden aan het gebruik van digitale snelwegen: criminaliteit, laster en eerroof, negationisme, schending van de rechten van de mens, problemen van beveiliging, onzekerheid dat informatie correct is of dat het effectief ontvangen wordt, confidentialiteit van gegevens, enz... De focus van het onderzoek zal meer bepaald gericht zijn op de juridische voorwaarden waaronder de diverse categorieën van ISP's aansprakelijk kunnen gehouden worden voor onrechtmatige daadsacties en illegale inhoud die via hun servers en infrastructuur gepleegd worden en verspreid worden. Het vernieuwende aspect van dit onderzoek is derhalve dat het een antwoord zal trachten te geven op de vraag of en in welke mate de diverse Internet-actoren aansprakelijk zijn. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Rechtsontwikkeling - Rechtsvergelijking - Europees Recht
Onderzoekers: • BARTHOLOME DE SCHUTTER • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Capaciteitsopbouw Telecommunicatie- en Informatiebeleid voor de Universiteit van Zuid-Afrika (UNISA) (Intern. interuniversitaire samenwerkingproject begroting 1998) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt aanvullende onderwijs- en onderzoeksondersteuning voor het departement Communicatiewetenschappen van UNISA op het vlak van telecommunicatie en informatiebeleid, d.m.v. een uitwisseling van docenten en doctorandi. Het project concentreert zich daarbij op het, voor Afrika unieke Advanced Posgraduate Certificate in Telecom & Information policy (°1997, UNISA). De bijdrage van de Vlaamse partners (VUB, KUB) behelst de inbreng van specifieke expertise mbt. Europees en internationaal media- en telecommunicatiebeleid en convergentie.Hierdoor dragen de Vlaamse partners bij tot een voor Zuid-Afrika zeer belangrijke sector (cfr. hun recente Green & White papers) in het kader van het Reconstruction & Development plan, alsook in het kader van de beoogde democratisering. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Meisjes op het slechte pad: tussen dievegges en prostitués.Een interdisciplinair onderzoek naar meisjescriminaliteit in de 19e eeuw. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aansluitend en steunend op het lopend onderzoek 'Stoute kinderen in Vlaanderen, vormt dit onderzoek een bijkomende kwalitatieve analyse van het fenomeen en het sociaal karakter van meisjescriminaliteit in de 19e eeuw. Wat is het karakter en de sociale achtergrond van meisjescriminaliteit en meer specifiek van vermogensdelinquentie? Hoe verhoudt dit zich tot de perceptie van het probleem meisjescriminaliteit ? Op welke manier sluitten de negentiende-eeuwse institutionele oplossingen voor delinquente meisjes hierop aan?Dit kwalitatief onderzoek zal geschieden aan de hand van de vonnissen van de correctionele rechtbaken van de provincie Antwerpen voor de 19de eeuw (steekproefjaren). Hieraan zal een onderzoek naar de negentiende-eeuwse discours, de criminologische theorieën en de perceptie van vrouwencriminaliteit gekoppeld worden. Ook de specifieke gevangenispraktijk omtrent vrouwelijke minderjarige gedetineerden en de hervormingsexperimenten (heropvoedingsscholen) in de loop van de negentiende eeuw maken volledig deel uit van deze analyse. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CATHARINA LIS
Wetenschappelijk ondersteuningsprogramma voor de verspreiding van de Telecommunicatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het "wetenschappelijk ondersteuningsprogramma ter verspreiding van de telecommunicatie" vertrekt van een groeiende kloof tussen enerzijds de "technologische scenario's" van bestaande onderzoeksprogramma's die bijna uitsluitend gebaseerd zijn op een logica van het aanbod en anderzijds de nauwelijks onderzochte behoeftes van potentiële telecommunicatiegebruikers. Het programma wil "user-oriented" zijn en is gericht naar andere gebruikerssectoren dan de gevestigde grootgebruikers: kleine professionele gebruikers, de non-profit sector en de federale administraties en Wetenschappelijke en Culturele Instellingen. Het programma is opgebouwd rond drie delen: -ontwikkelen van gerichte experimentele toepassingen -uitwerken van een pool van interdisciplinaire expertise -opzetten van een User Forum inzake telecommunicatie Het geheel van het programma beoogt wetenschappelijke en technologische expertise op te bouwen om de verspreiding van telecommunicatietoepassingen bij niet grootgebruikers te ondersteunen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Titel vermeld in boek als bijlage : Media en technologie Gebruik en acceptatie v. informatie en communicatie technol ogie:een constructieve en techniology assessment benadering met het oog op het realiseren v.e. publieksgericht innov.b Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het politiek -ekonomische discours en de research-prioriteiten inzake Informatie en Communicatie Technologie(ICT) worden grotendeels bepaald door een technologische optimistische visie: wat technologisch kan ,zal ook lukken.Totaal andere realiteit staat daar echter tegenover :technologie kan niet uit haar maatscappelijke context geïsoleerd worden, en is deels een sociale constructie .Dit betekent dat gebruikers een rol spelen in hey informatietechnologische innovatieproces.Geleidelijk beginnen wetenschappelijke inzichten in de sociale dynamieken en de gebruikersaspecten van ICT veld te winnen.Dit lopende OZR-project knoopt hierbij aa, door intensief empirisch en theoretisch onderzoek te verrichten naar 'de actieve' inbreng van 'residentiële ' gebruikers in het innovatieproces.Het onderzoek bevindt zich momenteel in de empirische fase.Daarvoor is deels externe financiering aangezocht , maar voor de verdere verloop van het empirisch onderzoek wordt bijkomende OZRfinanciering gevraagd. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Social learning in multimedia Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek beoogt, vanuit sociaal-maatschappelijk oogpunt, de analyse van de aanbodstrategieën (actor-analyse) en gebruikersdynamieken (consumenten-analyse) inzake multimediadienste (MMD) en de modelbouw hiervan naar de Vlaamse context toe. Daarnaast wordt nagegaan welke cluster van direkte en indirekte belanghebbenden de innovatie inzake MMD draagt, welke processen in Vlaanderen de innovatie inzake MMD dragebn en welke rol het beleid kan spelen om deze innovatie te schragen. De beoogde gebruikersgroep zijn de kleinschalige en thuiswerkende professionele gebruikers.Het onderzoek naar de succes- en faalfactoren van MMD, moet leiden tot de uitwerking van een generisch model, relevant voor de Vlaamse context en bijgevolg voor de uitbouw van een vlaams breedbandig netwerk; in het bijzonder Telenet Vlaanderen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Publicatie van een boek over de politieke en economische geschiedenis van de telecommunicatiesector in België 17981998 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie over telecombeleid in België (1798-1998) en publicatie van een boek hierover Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN
Kosten en baten van tweetaligheid bij Brusselse Ambtenaren. Een exploratief onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit interfacultaire, exploratieve project kadert binnen het sociaal-economisch-politiek-taalkundig klimaat van Brussel. De wet schrijft voor dat alle ambtenaren tweetalig moeten zijn. Er zijn aanwijzingen dat dit niet altijd het geval is. Tevens zijn er aanwijzingen dat de aard van de tweetaligheid het doel - met name het communiceren met de ander- voorbij schiet. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Germaanse Talen • Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector
Onderzoekers: • MONA GRINWIS PLAAT STULTJES • PIERRE VAN DE CRAEN • ANJA DETANT
Stoute kinderen in Vlaanderen Een interdisciplinair onderzoek naar de sociale politiek t.a.v. 'onhandelbare' kinderen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek baseert zich op een seriële steekproefsgewijze bevraging van de gerchtelijke archieven voor Vlaanderen over de periode 1830-1930. Het staat toe de oorsprong en ontwikkeling van de articulatie van een maatschappelijk, juridisch en pedagogisch vertoog en een praktijk van sociale politiek in het belang van 'stoute' kinderen, interdisciplinair te begrijpen en verklaren. Onderzoek naar het ontstaan en de uitdeiningvan de sociale zorg en kontrole t.a.v. het kind steunt op een reeds stevige internationale wetenschappelijke traditie m.b.t. de sociale kontroletheorieën. Daarom dat hier een stap verder gegaan wordt door het aksent te leggen op de duiding van formele en informele vormen van weerstand vanwege het kind en/of zijn familie t.a.v. sociale sociale interventies. Een dieper inzicht naar de zich wijzigende interakties tussen kind, familie en Staat in het lange termijn perspektief wordt betracht. Hiervoor wordt een casuïstische benadering van gerechtelijke dossiers betrokken op een analyse van de interventies en doelstellingen van andere aktoren zoals de familie, de autoriteiten en andere 'pedagogische' professionelen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Pedagogiek en Orthopedagogiek • Criminologie
Onderzoekers: • CHRISTIAN ELIAERTS • FRANKY SIMON • CATHARINA LIS
Multimediaal archief- en documentconsultatiesysteem voor de Muntschouwburg en andere culturele instellingen (nr.8). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het operationaliseren van een multimediaal interactief archied en documentatiesysteem dat een antwoord biedt aan de accute informatieen communicatiebehoeften van de KMS, en dit zowel intern, inter en extern. Het systeem dient gebruiksvriendelijk te zijn, en daarom worden gebruikers vanaf de vroegste fases van ontwikkeling bij het project betrokken. Het systeem zal in een pilootopstelling gedemonstreerd worden aan een selectie gebruikersgroepen in de KMS, wetenschappelijke en culturele instellingen en publieksgroepen. Organisaties: • Onderzoekscentrum Archivistiek en Hedendaags Documentbeheer • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • JUUL VERHELST • JEAN-CLAUDE BURGELMAN