Onderzoek van Scholen: ICT en het Onderwijs HANDLEIDING VOOR SCHOOLCOÖRDINATOREN
European Schoolnet Service d’Approches Quantitatives des faits éducatifs
Inhoud Inleiding ................................................................................................................................................ 2 1. OVERZICHT VAN DE ORGANISATIE VAN DE OPZET VAN HET ONDERZOEK ..................................... 3 2. VERANTWOORDELIJKHEDEN EN TAKEN ............................................................................................ 5 3. CONTACTINFORMATIE ........................................................................................................................ 7 4. INLOGGEN OP DE WEBSITE ALS SCHOOLCOÖRDINATOR ................................................................. 7 5. TAAK 1: INFORMATIEVERSCHAFFING VOOR DE STEEKPROEF VAN DE KLAS(SEN) ....................... 8 A)
KOLOM 1 ‘NAAM VAN DE KLAS’ ..................................................................................................... 8
B)
KOLOM 2 ‘AANTAL LEERLINGEN’ IN DEZE KLAS ........................................................................... 9
C)
KOLOM 3 ‘AANTAL UITGESLOTEN LEERLINGEN’ ........................................................................... 9
6. TAAK 2: INFORMATIEVERSCHAFFING VOOR DE STEEKPROEF VAN DE LERAREN ....................... 10 A)
LERAREN IDENTIFICEREN ............................................................................................................. 11
B)
IN AANMERKING KOMENDE LERAREN NUMMEREN ...................................................................... 11
7. TAAK 3: AFNAME VAN HET ONDERZOEK ....................................................................................... 13 A)
AFNAME BIJ LEERLINGEN (NIET BIJ GROEP 5 BASISONDERWIJS) ............................................. 13
B)
AFNAME BIJ LERAREN EN DIRECTEUR ........................................................................................ 14
8. TAAK 4: FOLLOW-UP ACTIVITEITEN MET BETREKKING TOT HET ONDERZOEK ............................ 14 APPENDIX A: BRIEF EN FORMULIER VOOR TOESTEMMING VAN DE OUDERS .......................................................... 15 APPENDIX B: BRIEF AAN OUDERS .................................................................................................................. 16 APPENDIX C: BRIEF AAN LERAREN ................................................................................................................. 17
Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
De opvattingen die gegeven worden in dit werk zijn die van degenen die hieraan bijdragen en geven niet noodzakelijkerwijs de opvattingen weer van de Europese Commissie. Deze studie wordt uitgevoerd in opdracht van het Directoraat‐generaal Informatiemaatschappij en Media van de Europese Commissie, © Europese Commissie 2011
1 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
Inleiding Het doel van deze handleiding is de Schoolcoördinator (SC) door de twee taken te loodsen op de scholen die deelnemen aan het Onderzoek van Scholen: ICT en het Onderwijs(ESSIE): respondenten zoeken en het verzamelen van gegevens organiseren. Het doel van het ESSIE is om de vooruitgang te beoordelen die gemaakt is op het gebied van de Informatie‐ en Communicatietechnologie in het onderwijs in alle 31 Europese landen. We zullen online enquêtes met betrekking tot beschikbaarheid, gebruik en houdingen ten opzichte van onderwijstechnologie afnemen bij directeuren, leraren en – alleen op scholen van het voortgezet onderwijs – leerlingen. Om de vooruitgang in ICT in alle landen te vergelijken is het heel belangrijk steekproeven van hoge kwaliteit van scholen en mensen in elk land te krijgen. Alleen op de juiste wijze geselecteerde en representatieve respondenten kunnen onbevooroordeelde, accurate en internationaal vergelijkbare bevindingen opleveren. Het ESSIE onderzoek zal gegevens verzamelen op drie niveaus: 1. Schoolniveau, 2. Klas/leraarniveau en 3. Leerlingniveau (niet groep 5 basisonderwijs) Het is zeer belangrijk dat de SC’s alle procedures volgen die in deze handleiding worden omschreven om geldige internationaal vergelijkbare gegevens te verkrijgen. U zult bijgestaan worden door het internationale consortium dat verantwoordelijk is voor de uitvoering van het onderzoek: de ‘Service d’Approches Quantitatives des faits éducatifs (SAQFE) op de Faculteit van het Onderwijs van de Universiteit van Luik in België en European Schoolnet (EUN). U kunt indien nodig ook contact opnemen met uw Nationale Coördinator. Dank u voor uw steun.
2 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
1. OVERZICHT VAN DE ORGANISATIE VAN DE OPZET VAN HET ONDERZOEK Dit onderzoek zal gegevens verzamelen van scholen (directeuren), klassen (leraren) en leerlingen op ISCED1 niveau 1 (groep 5 basisschool), ISCED niveau 2 (2de klas VMBO of onderbouw HAVO/VWO) en ISCED niveau 3 (5de klas Bovenbouw HAVO/VWO). Om praktische redenen worden geen leerlingenenquêtes afgenomen op ISCED niveau 1 (groep 5 basisonderwijs). De opzet van het Onderzoek van Scholen: ICT in het Onderwijs (ESSIE) is te zien in Tabel 1. Uw school is via een steekproef gekozen voor één (of misschien meer) doelleerjaren. Concentreer u op de doeljaren waarvoor uw school is geselecteerd.
! Let op: het doeljaar is het 3e cijfer uit identificatienummer. 1 : « ISCED level 1 » groep 5 basisonderwijs 2 :
« ISCED level 2 »
2de klas VMBO of onderbouw HAVO/VWO
3 :
« ISCED level 3 academic »
5de klas Bovenbouw HAVO/VWO
Bijvoorbeeld:
ID : 36203102
→2
2de klas VMBO of onderbouw HAVO/VWO
1
ISCED is de Internationale Standaardclassificatie in het Onderwijs (ISCED‐97), in 1997 aangenomen door de Algemene Conferentie van UNESCO
3 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
Tabel 1. Overzicht van de organisatie van de opzet van het Onderzoek (N = totale aantal)
ISCED1
ISCED2
Doeljaar
groep 5 basisonderwijs
2de klas VMBO of onderbouw HAVO/VWO
ISCED3 ACADEMIC 5de klas Bovenbouw HAVO/VWO
Scholen Wie geeft antwoord? Op welk instrument? Klassen binnen scholen Wie geeft antwoord? Op welk instrument? Leerlingen binnen klassen
Scholen Directeuren
Aantal N=300 per land N=300 per land Directeuren‐ enquête N=1 per school
N=300 per land N=300 per land Directeuren‐ enquête N=1 per school
N=300 per land N=300 per land Directeuren‐ enquête N=1 per school
N=1 per school Leraren‐ enquête N=0
N=3 per school Leraren‐ enquête N=alle leerlingen in steekproef‐ klassen Leerlingen‐ enquête
N=3 per school Leraren‐ enquête N=alle leerlingen in steekproef‐ klassen Leerlingen‐ enquête
Op welk instrument?
Klassen Leraren Leerlingen
Geen leerlingen‐ enquête
Tabel 2 geeft u meer bijzonderheden met betrekking tot de soorten enquêtes die moeten worden ingevuld op elk onderwijsniveau en wie die moet invullen. Tabel 2. Beschrijving van de enquêtes die moeten worden ingevuld volgens onderwijsniveau Bij groep 5 basisonderwijs Er moeten 2 soorten online enquêtes ingevuld worden. De online enquête voor Directeuren wordt ingevuld door de directeur van de school. De directeur kan indien nodig bij het invullen van vragen over technische aspecten bijgestaan worden door de ICT‐coördinator (of equivalent) van de school. De online enquête voor Leraren wordt ingevuld door de leraar die de hoofdverantwoordelijkheid over de klas heeft. Als meer dan één leraar de hoofdverantwoordelijkheid heeft, dan wordt een van de leraren op willekeurige wijze geselecteerd (zie verderop). Er zijn geen leerlingenenquêtes.
4 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
Bij 2de klas VMBO of onderbouw HAVO/VWO Er moeten 3 soorten online enquêtes ingevuld worden. De online enquête voor Directeuren wordt ingevuld door de directeur / locatieleider van de school. De directeur kan indien nodig bij het invullen van vragen over technische aspecten bijgestaan worden door de ICT‐coördinator (of equivalent) van de school. De online enquête voor Leraren wordt ingevuld door drie leraren (een leraar Wetenschappen, Wiskunde en Nederlands) van de geselecteerde klas. Als er meer dan één leraar Wetenschappen en Wiskunde is, wordt slechts één van de leraren Wetenschappen en Wiskunde op willekeurige wijze geselecteerd (zie verderop). Het zal echter eerst nodig zijn het concept ‘klas’ te definiëren omdat leerlingen van de ene naar de andere klas kunnen verhuizen afhankelijk van het vak op lager secundair onderwijs (of eerste graad) (zie verderop). De online enquête voor Leerlingen wordt ingevuld door alle leerlingen in de steekproefklas. Bij 5de klas Bovenbouw HAVO/VWO Er moeten 3 soorten online enquêtes ingevuld worden. De online enquête voor Directeuren wordt ingevuld door de directeur / locatieleider van de school. De directeur kan indien nodig bij het invullen van vragen over technische aspecten bijgestaan worden door de ICT‐coördinator (of equivalent) van de school. De online enquête voor Leraren wordt ingevuld door drie leraren (een leraar Wetenschappen, Wiskunde en Nederlands) van de geselecteerde klas. Als er meer dan één leraar Wetenschappen en Wiskunde is, wordt slechts één van de leraren Wetenschappen en Wiskunde op willekeurige wijze geselecteerd (zie verderop). Het zal echter eerst nodig zijn het concept ‘klas’ te definiëren omdat leerlingen van de ene naar de andere klas kunnen verhuizen afhankelijk van het vak op 5de klas Bovenbouw HAVO/VWO (zie verderop). De online enquête voor Leerlingen wordt ingevuld door alle leerlingen in de steekproefklas.
2. VERANTWOORDELIJKHEDEN EN TAKEN Uw verantwoordelijkheden zijn: 1) informatie verschaffen over leraren, klassen en leerlingen binnen uw school. Hierdoor kan het systeem automatisch selecteren wie deelneemt aan het onderzoek. 2) de afname van het onderzoek regelen. In de volgende hoofdstukken zullen wij 1) u uitleggen welke informatie we nodig hebben en hoe u die op de website kunt invoeren en 2) u stap voor stap begeleiden bij hoe u de afname van het onderzoek en de follow‐up organiseert. Tabel 3 geeft u een overzicht van de taken die u voor dit onderzoek moet uitvoeren. Tabel 3. Overzicht van de taken van de schoolcoördinator
5 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
Naam van de Taak – stap voor stap
Taak 0
Ga naar de website van Log in op de website van het onderzoek het onderzoek
Taak 1
Geef de klas(sen) voor de steekproef
Lijst van alle klassen in het doeljaar
augustus‐oktober
Taak 2
Geef de namen van de leraren voor de steekproef Afname onderzoek
Bepaal welke leraren de enquêtes moeten invullen
augustus‐oktober
‐ indien gewenst , brief voor toestemming van de ouders sturen ‐ leerling‐sessies organiseren waarop zij de enquêtes kunnen invullen (niet voor groep 5 basisonderwijs) ‐ geef ID’s (gebruikersnamen) en wachtwoorden aan leraren en directeur zodat zij de enquêtes kunnen invullen Zorg ervoor dat alle deelnemers de enquête hebben ingevuld
oktober‐november
Taak 3
Taak 4
Follow‐up van het onderzoek
Beschrijving
Tijdlijn (afhankelijk van het begin van het schooljaar) augustus‐oktober
oktober‐november
6 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
3. CONTACTINFORMATIE Een samenwerkingsverband van twee instellingen (Consortium) is verantwoordelijk voor het uitvoeren van het onderzoek. Dit zijn European Schoolnet (EUN) en de Service d’Approches Quantitatives des Faits Educatifs (SAQFE) van de Faculteit van het Onderwijs van de Universiteit van Luik in België. Als u vragen hebt over het verzamelen van de informatie over leraren en klassen voor de steekproef, aarzelt u dan niet contact op te nemen met de Nationale Coördinator. Uw Nationale Coördinator is Naam Emailadres Kennisnet
[email protected]
4. INLOGGEN OP DE WEBSITE ALS SCHOOLCOÖRDINATOR Ga naar de ESSIE website en log in met de loginnaam en het wachtwoord die u als schoolcoördinator via email zijn toegezonden.
Als uw school wordt geselecteerd voor meer dan één leerjaar, zorgt u er dan voor dat u de juiste ID‐ login en het juiste wachtwoord gebruikt voor het daarmee corresponderende leerjaar (deze zijn voor elk leerjaar verschillend). Als u schoolcoördinator bent voor meer dan één leerjaar, moet u de taken voor elk doeljaar apart uitvoeren.
7 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
5. TAAK 1: INFORMATIEVERSCHAFFING VOOR DE STEEKPROEF VAN DE KLAS(SEN) Voor het verschaffen van de gegevens van de klassen voor de steekproef vult u het online ‘klassenlijstformulier’ in. In Tabel 4 ziet u een voorbeeld van een leeg klassenlijstformulier. Om dit formulier in te vullen, moet u: a) de klaseenheid omschrijven en de naam van de klas geven (kolom 1) b) het aantal leerlingen in de klas geven (kolom 2) c) zo nodig het aantal uitgesloten leerlingen geven (kolom 3) Tabel 4. Voorbeeld van een klassenlijstformulier
a) KOLOM 1 ‘NAAM VAN DE KLAS’ Kolom 1 bevat een lijst van alle klassen op uw school van het leerjaar die deelnemen aan het onderzoek. Volg de instructies hieronder volgens het onderwijsniveau waar u verantwoordelijk voor bent. Indien uw school verschillende locaties of vestigingsplaatsen heeft, gelieve dan enkel de klassen uit uw vestigingsplaats op te nemen in de klassenlijst. Voor het invullen van kolom 1 met een lijst van de namen van de klassen, stelt u eerst de klaseenheid vast. Klassen die in aanmerking komen voor ESSIE zijn alle klassen (binnen de school) waarin leerlingen van het doelleerjaar zitten. groep 5 basisonderwijs 1. Maak een lijst van alle klassen binnen de school die leerlingen bevatten in groep 5 basisonderwijs. 2. geef een unieke klasnaam waarmee u de klas kunt identificeren.
8 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
2de klas VMBO of onderbouw HAVO/VWO Leerlingen kunnen van de ene klas naar de andere verhuizen afhankelijk van het vak. Daarom moeten we het concept ‘klas’ definiëren. Voor dit onderzoek definiëren we de klas als de leergroep van leerlingen voor het vak Nederlands op deze school 1. Maak een lijst van de klassen binnen de school die leerlingen bevatten in de 2de klas VMBO of onderbouw HAVO/VWO 2. geef ze elk een unieke klasnaam waarmee u de klas kunt identificeren. 5de klas Bovenbouw HAVO/VWO Leerlingen kunnen van de ene klas naar de andere verhuizen afhankelijk van het vak. Daarom moeten we het concept ‘klas’ definiëren. Voor dit onderzoek definiëren we de klas als de leergroep van leerlingen voor het vak Nederlands op deze school. 1. Maak een lijst van alle klassen binnen de school die leerlingen bevatten in 5de klas Bovenbouw HAVO/VWO en 2. geef een unieke klasnaam waarmee u de klas kunt identificeren.
b) KOLOM 2 ‘AANTAL LEERLINGEN’ IN DEZE KLAS Voer het aantal leerlingen in van het doelleerjaar in elke klas. Als er klassen zijn waarin meerdere leerjaren zitten, bijvoorbeeld groep 4 en 5, moeten alleen de leerlingen uit groep 5 worden meegeteld. groep 5 basisonderwijs Hoewel er geen leerlingenenquêtes worden gehouden in het basisonderwijs, is het toch van belang om het aantal leerlingen voor de verschillende klassen in groep 5 in te vullen. De reden hiervoor is dat wij de gegevens die verzameld worden van groep 5 leerkrachten willen koppelen aan het aantal leerlingen. Neemt u a.u.b. alle leerlingen van het doelleerjaar op in kolom 2, ook degenen die de enquêtes niet kunnen invullen (zie volgend onderdeel).
c) KOLOM 3 ‘AANTAL UITGESLOTEN LEERLINGEN’ U kunt besluiten een aantal leerlingen binnen klassen of hele klassen uit te sluiten om de volgende drie categorieën van redenen: 1. Anderstalige leerlingen: Dit zijn leerlingen voor wie de taalbarrière van de test te hoog is. Typisch zal een leerling die minder dan een jaar instructie heeft gehad in de taal van de enquête, moeten worden uitgesloten.
9 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
2. Leerlingen met ernstige leerproblemen: Dit zijn leerlingen die, naar de professionele mening van de directeur of een ander bevoegd personeelslid, beschouwd worden als intellectueel niet in staat om de enquête in te vullen. 3. Lichamelijk gehandicapte leerlingen: Dit zijn leerlingen die zodanig lichamelijk gehandicapt zijn dat ze de enquête niet kunnen invullen. U kunt er natuurlijk voor kiezen zulke leerlingen in staat te stellen om deel te nemen door iemand de enquête voor hen te laten invullen. Probeert u a.u.b. het aantal uitgesloten leerlingen en klassen zo klein mogelijk te houden. In de derde kolom van het klassenlijstformulier voor de steekproef vult u het aantal uitgesloten leerlingen in. Als alle leerlingen van een klas overeenkomen met een van de hierboven omschreven categorieën, dan zal het totale aantal doelleerlingen (kolom 2) gelijk zijn aan het aantal uitgesloten leerlingen (kolom 3). Tabel 5 toont een voorbeeld van een ingevuld klassenlijstformulier. Tabel 5: Voorbeeld van een ingevuld klassenlijstformulier
Zodra u zeker weet dat de lijst accuraat is ingevuld, stuur de lijst dan in voor de steekproef. Het online systeem zal willekeurig een klas kiezen en naar u terugsturen. De willekeurige steekproef van klassen op elke school wordt daarom gedaan door het online systeem en uw taak is het verschaffen van de juiste informatie. Kijk uit: wanneer u eenmaal op de “steekproefknop”hebt geklikt, kunt u niet meer terug om de informatie te wijzigen die u hebt ingevoerd, zelfs als u één klas vergeten hebt. De willekeurig gekozen klas zal op het scherm verschijnen en ook naar uw emailadres gestuurd worden.
6. TAAK 2: INFORMATIEVERSCHAFFING VOOR DE STEEKPROEF VAN DE LERAREN Voor de steekproef van de leraren, moet u het ‘lerarenlijstformulier’ invullen. Dit houdt in a) leraren identificeren en b) in aanmerking komende leraren nummeren.
10 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
a) LERAREN IDENTIFICEREN groep 5 basisonderwijs
U selecteert de leraar die de eindverantwoordelijkheid heeft over de klas. Als er meer dan één leraar eindverantwoordelijk is, moeten beide leraren op het lerarenlijstformulier gezet worden. 2de klas VMBO of onderbouw HAVO/VWO Drie leraren worden geselecteerd om de enquête in te vullen: één leraar wiskunde, één leraar wetenschappen en één leraar die lesgeeft in de belangrijkse taal voor instructie (d.w.z., de leerkracht Nederlands). Alle leraren wiskunde, wetenschappen en Nederlands die aan leerlingen uit de opgegeven klas lesgeven, moeten op de lijst gezet worden. Wetenschappen omvat scheikunde, natuurkunde, biologie en aardrijkskunde, als die apart onderwezen worden. 5de klas Bovenbouw HAVO/VWO Drie leraren worden geselecteerd om de enquête in te vullen: één leraar wiskunde, één leraar wetenschappen en één leraar die lesgeeft in de belangrijkse taal voor instructie (d.w.z., de leerkracht Nederlands). Alle leraren wiskunde, wetenschappen en Nederlands, die aan leerlingen uit de opgegeven klas lesgeven, moeten op de lijst gezet worden. Wetenschappen omvat scheikunde, natuurkunde, biologie, en aardrijkskunde, als die apart onderwezen worden.
b)
IN AANMERKING KOMENDE LERAREN NUMMEREN
Alle in aanmerking komende leraren moeten op een lijst worden gezet met gebruikmaking van het online ‘lerarenlijstformulier’. Om geheimhouding te garanderen worden de namen van leraren niet geregistreerd, maar alleen het aantal leraren. groep 5 basisonderwijs Dit is gewoonlijk één leraar of misschien twee (bv. parttime) leraren per klas. 2de klas VMBO of onderbouw HAVO/VWO Het aantal leraren voor drie vakken (Nederlands, wetenschappen en wiskunde) moet apart worden vermeld in een lijst. Denk eraan dat wetenschappen scheikunde, natuurkunde, biologie en aardrijkskunde kan omvatten.
11 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
5de klas Bovenbouw HAVO/VWO Het aantal leraren voor drie vakken (Nederlands, wetenschappen en wiskunde) moet apart worden vermeld in een lijst. Denk eraan dat wetenschappen scheikunde, natuurkunde, biologie en aardwetenschappen kan omvatten.
Tabel 6 laat een voorbeeld zien van een lerarenlijstformulier voor 5de klas Bovenbouw HAVO/VWO niveau. Tabel 6. Voorbeeld van een ingevuld lerarenlijstformulier
Als u er zeker van bent, dat de lijst nauwkeurig is ingevuld, stuur dan de lijst voor de steekproef in door op het vakje “STEEKPROEF” te klikken. Nadat het ingevulde lerarenlijstformulier is ingestuurd voor de steekproef, zal het online systeem met een letter reageren. De steekproefleraar is degene van wie de eerste letter van de achternaam (familienaam) begint met deze steekproefletter of begint met de volgende in alfabetische volgorde. Als er twee leraren zijn van wie de achternaam begint met dezelfde letter, dan is de steekproefleraar degene van wie de achternaam het eerste komt in alfabetische volgorde. groep 5 basisonderwijs Het systeem reageert met één letter. 2de klas VMBO of onderbouw HAVO/VWO Het system reageert met drie letters (één voor de leraar Nederlands, één voor de leraar wetenschappen en één voor de leraar wiskunde). 5de klas Bovenbouw HAVO/VWO Het systeem reageert met drie letters (één voor de leraar Nederlands, één voor de leraar wetenschappen en één voor de leraar wiskunde). Laten we een voorbeeld bekijken (zie Tabel 6). Als klas “class 3” is opgegeven voor de steekproef op5de klas Bovenbouw HAVO/VWO , dan moet u het aantal leraren voor Nederlands (“Main Language of Instruction”) wetenschappen en wiskunde apart op een lijst zetten. Stel dat er in klas “class 3” maar één leraar Nederlands is en er twee leraren wiskunde en twee leraren wetenschappen zijn. Na het insturen van het formulier reageert het systeem met een letter voor de leraren wiskunde en wetenschappen, maar niet voor de leraar
12 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
Nederlands omdat er geen gegevens voor de steekproef nodig zijn (zie Tabel 7). De enige Nederlands wordt geselecteerd om de Lerarenenquête in te vullen. De steekproefleraar wiskunde is de leraar van wie de achternaam met een ‘M’ begint. Als zo’n leraar niet bestaat, selecteer dan een leraar van wie de achternaam begint met een ‘N’. Als zo’n leraar niet bestaat, selecteer dan een leraar van wie de achternaam begint met een ‘O’ enz... Als er twee leraren wiskunde zijn van wie de achternaam begint met de letter ‘M’, selecteer dan de leraar van wie de achternaam het eerst komt in alfabetische volgorde. Een zelfde procedure geldt voor de leraar wetenschappen. Denk eraan dat u geen gegevens hoeft te verzamelen voor directeuren / locatieleiders omdat er gewoonlijk maar één per school / locatie is. Tabel 7. Voorbeeld van een ingevuld lerarenlijstformulier
7. TAAK 3: AFNAME VAN HET ONDERZOEK Nadat de klas(sen) en leraar(leraren) zijn aangewezen voor de steekproef, ontvangt u een automatische email met daarin logins en wachtwoorden voor de leerlingen, leraren en directeuren. Het systeem maakt automatisch ID’s en wachtwoorden aan om anonimiteit van de gegevens te garanderen. Wij schatten dat het online invullen van de enquête ongeveer 15 tot 20 minuten in beslag zal nemen. Het online systeem voor de afname van het onderzoek zal gedurende vier weken toegankelijk zijn maar zal eind november sluiten.
a) AFNAME BIJ LEERLINGEN (NIET BIJ GROEP 5 BASISONDERWIJS) Om leerlingen en hun ouders te informeren bevat deze handleiding een concept voorbeeldbrief (Appendix B). Omdat de enquête anoniem wordt afgenomen is toestemming van de ouders niet nodig. Voor scholen die, vanuit oogpunt van zorgvuldigheid, toch toestemming willen vragen aan de ouders bevat deze handleiding een brief en een formulier voor toestemming aan de ouders (zie Appendix A). We adviseren u een aparte sessie voor leerlingen te organiseren om verlies van instructietijd te beperken. Het organiseren van meerdere leerling‐sessies kan nodig zijn als het aantal computers met internettoegang lager is dan het aantal leerlingen in the klas. Een andere reden waarom u wellicht meer dan één leerling‐sessie moet organiseren, zou kunnen zijn dat niet alle leerlingen ten tijde van de afname aanwezig waren door ziekte of door verschillende lesroosters, vooral bij programma’s in het beroepsonderwijs.
13 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
Om redenen van tijdsefficiëntie adviseren wij u de individuele sessies op elke computer te openen met de logins en wachtwoorden van de leerlingen voordat de leerlingen de klas binnenkomen. Deel geen logins en wachtwoorden van leerlingen aan leerlingen uit om misbruik te vermijden. Leerlingen mogen de enquêtes niet online thuis invullen noch op enige andere plaats zonder toezicht van de schoolcoördinator. We stellen voor dat u leerlingen helpt tijdens de afname als zij vragen zouden hebben over items of de antwoorden ervan – dit is geen examen! – of als er een technisch probleem is. De leerlingen moeten de gehele enquête invullen tijdens de sessie omdat ze hun antwoorden niet kunnen opslaan en op een ander tijdstip inloggen. Omdat dit geen prestatietest is, kunnen verschillende leerlingen de enquête op verschillende tijdstippen invullen. Iedere leerling in de klas heeft een periode van vier weken om te enquête in te vullen. Het is belangrijk de leerlingen te motiveren om de enquête zo volledig mogelijk in te vullen. U zou kunnen beginnen met de leerlingen de doelstellingen van het onderzoek uit te leggen en hun uit te leggen hoe belangrijk het is dat zij eerlijk en serieus antwoord geven op de vragen die gesteld worden en te zeggen dat er geen goede of foute antwoorden zijn. Verzeker hen er ook van dat als ze vragen hebben of op problemen stuiten bij het invullen van de enquête, u er bent om hen te helpen.
b) AFNAME BIJ LERAREN EN DIRECTEUR Wellicht wilt u eerst de leraren informeren over de algemene doelstellingen van het onderzoek en dat het een kort onderzoek betreft. In Appendix C vindt u daartoe een conceptbrief. Vervolgens kunt u de logins en wachtwoorden uitdelen aan de directeur en leraar/leraren. Zij kunnen de enquête online thuis invullen als dat beter uitkomt. In tegenstelling tot de leerlingen kunnen zij hun antwoorden wel opslaan en op een ander tijdstip opnieuw inloggen om de antwoorden af te maken of zo nodig te wijzigen.
8. TAAK 4: FOLLOW-UP ACTIVITEITEN MET BETREKKING TOT HET ONDERZOEK Zorg er a.u.b. voor dat alle leerlingen, leraren en de directeur de enquête invullen voordat het online systeem sluit (eind november). De Nationale Coördinator kan het aantal enquêtes volgen dat door de leerlingen in iedere school wordt ingevuld. Hij/zij is er om u te ondersteunen, dus aarzel niet contact met hem/haar op te nemen als het nodig is.
14 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
APPENDIX A: BRIEF EN FORMULIER VOOR TOESTEMMING VAN DE OUDERS Schooladres Datum Beste Ouder of Voogd, Europees Onderzoek van Scholen: ICT en het Onderwijs Ik schrijf u om u mede te delen dat de klas van uw kind geselecteerd is om deel te nemen aan een onderzoek dat georganiseerd wordt door European Schoolnet namens de Europese Commissie. European Schoolnet is een netwerk van Europese landen dat werkt aan de verbetering van lesgeven en leren op scholen. Het doel van de online enquête is om up‐to‐date informatie te verzamelen over het gebruik van technologie door jongeren voor leerdoeleinden; de enquête wordt vroeg in het najaar op school ingevuld en neemt ongeveer 15 minuten in beslag om in te vullen. Geen individu of school kan worden herkend uit de antwoorden en er wordt geen gevoelige informatie verzameld. De antwoorden worden gebruikt om scholen, Ministeries van onderwijs en de Europese Commissie waardevolle informatie te verschaffen om te helpen zorgen voor onderwijs van hoge kwaliteit voor jongeren in de 21ste eeuw. Deze school heeft ermee ingestemd deel te nemen aan het onderzoek omdat wij geloven dat de resultaten van waarde zullen zijn voor onze leerlingen. Ik zou u daarom dankbaar zijn als u het toestemmingsformulier hieronder zou willen invullen en retourneren vóór DATUM. Mocht u vragen hebben, aarzelt u dan niet contact op te nemen met de school. Dank u bij voorbaat voor uw steun. Hoogachtend, Directeur Europees Onderzoek van Scholen: ICT en het Onderwijs Formulier voor toestemming van de ouders Ik geef er toestemming voor dat mijn kind deelneemt aan het Europees Onderzoek van Scholen: ICT en het Onderwijs. Naam van het kind:................. Handtekening van de ouder:............... Datum: ..................................
15 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
APPENDIX B: BRIEF AAN OUDERS Schooladres Datum Beste Ouder of Voogd, Europees Onderzoek van Scholen: ICT en het Onderwijs Ik schrijf u om u mede te delen dat de klas van uw kind geselecteerd is om deel te nemen aan een onderzoek dat georganiseerd wordt door European Schoolnet namens de Europese Commissie. European Schoolnet is een netwerk van Europese landen dat werkt aan de verbetering van lesgeven en leren op scholen. Het doel van de online enquête is om up‐to‐date informatie te verzamelen over het gebruik van technologie door jongeren voor leerdoeleinden. De enquête wordt in het najaar op school ingevuld. Het invullen neemt ongeveer 15 minuten in beslag. De enquete is anoniem; er kan geen individu of school worden herleid uit de antwoorden en er wordt geen gevoelige informatie verzameld. De antwoorden worden gebruikt om scholen, Ministeries van onderwijs en de Europese Commissie waardevolle informatie te verschaffen om te helpen zorgen voor onderwijs van hoge kwaliteit voor jongeren in de 21ste eeuw. Mocht u vragen hebben, aarzelt u dan niet contact op te nemen met de school. Dank u bij voorbaat voor uw steun. Hoogachtend, Directeur
16 Service Contract SMART 2010/0039
Handleiding voor Schoolcoördinatoren ESSIE 2011
APPENDIX C: BRIEF AAN LERAREN Aan: leraren die deelnemen aan het Europees Onderzoek van Scholen: ICT in het Onderwijs Beste Collega, Voor het eerst worden scholen in heel Europa systematisch onderzocht met betrekking tot de toegang, het gebruik en de invloed van informatietechnologie op het leren. U bent geselecteerd om deel te nemen en wij danken u bij voorbaat voor uw medewerking. Het Onderzoek van Scholen: ICT en het Onderwijs wordt gefinancierd door het Directoraat‐generaal Informatiemaatschappij en Media van de Europese Commissie en wordt gesteund door Ministeries van onderwijs. Het onderzoek wordt uitgevoerd door European Schoolnet en de Universiteit van Luik. Voor Nederland is Kennisnet de Nationale Coördinator. Het doel is de vooruitgang te meten in de beschikbaarheid en het gebruik van ICT in de 31 Europese landen. Het onderzoek s neemt ongeveer 20 minuten in beslag om in te vullen. Informatie die u verschaft, wordt uitsluitend gebruikt voor het onderzoek en uw privacy en de veiligheid van de gegevens zijn gegarandeerd. Geen individuele personen zullen herkenbaar zijn. Het onderzoek zal resultaten voortbrengen die van waarde zijn voor planning en besluitvorming met betrekking tot het inzetten, beheer en gebruik van technologie op school. Deze resultaten worden in 2012gepubliceerd worden in nationale en internationale rapporten. Uw Schoolcoördinator kan u meer informatie geven. U kunt ook de website van het onderzoek bezoeken: http://essie.eun.org. Uw tijd en steun worden op prijs gesteld. [[[ONDERTEKEND]]]
17 Service Contract SMART 2010/0039