ONDERWIJSNIEUWSBRIEF Jaargang 9, nummer 3, juni 2013
IN DEZE UITGAVE: 1. Binnenklimaat in klaslokalen verbeteren 2. Uit de praktijk: binnenklimaat bij Panta Rhei 3. Gewone scholieren hebben geen last van zorgleerlingen 4. Trainingskalender 5. Handvaten bij subsidie op werkplezier 6. Leraren willen gewoon lesgeven 7. Deelnemen aan Marathon Eindhoven
1.
BINNENKLIMAAT IN KLASLOKALENVERBETEREN
aan het vernieuwde Bouwbesluit, dat in april 2012 van kracht werd. Normen aangescherpt Met de komst van het Bouwbesluit 2012 zijn de normen aangescherpt en zijn meerdere regels en voorschriften samengevoegd tot één besluit. Een van de meest in het oog springende veranderingen is dat de maximale CO2-concentratie van klasse B is verlaagd van 1.000 ppm naar 950 ppm. Voor nieuwbouw geldt minimaal klasse B. En klasse C (1.200 ppm) geldt alleen nog voor bestaande bouw en niet meer voor nieuwbouw. Hiermee kan een gezonder binnenklimaat in schoolgebouwen worden bereikt.
‘Don’t you love your children?’ Dat is de vraag die Jan Sundell stelde aan een zaal vol Nederlanders. Deze vooraanstaande onderzoeker uit Zweden bracht een bezoek aan een Nederlands congres over het binnenmilieu. Het binnenmilieu op scholen laat namelijk vaak te wensen over. Muffe klaslokalen. Lokalen die ’s zomers meer weg hebben van een sauna. Tocht, en niet alleen in de winter. Droge ogen en kelen. Leraren die elke dag lesgeven met hoofdpijn. Kinderen die ’s middags wel erg snel wegsuffen en slechter presteren. En erger: onnodige astma-aanvallen en overdracht van infectieziekten via de lucht zoals verkoudheden, griep, middenoorontsteking en longontsteking. Geschat wordt dat het binnenklimaat op circa 80 procent van de scholen niet voldoet aan de gestelde normen. Vernieuwd bouwbesluit De normen waaraan het binnenklimaat op scholen moet voldoen, zijn vastgelegd in de Arbocatalogus en gebaseerd op het Programma van Eisen (PvE) Frisse Scholen. Omdat de minimumeisen voor binnenklimaat laag waren en de eisen bovendien gebaseerd waren op het oude Bouwbesluit 2003, heeft Agentschap NL het PvE onlangs aangepast
Juist moment Als een schoolgebouw aan renovatie toe is, is dat hét moment om deze problemen aan te pakken. Als er verbouw- en nieuwbouwplannen zijn of nieuwe klimaatinstallaties nodig zijn, is het belangrijk vooraf eisen te stellen aan het ontwerp van het gebouw of de installaties. Ondersteuning door HumanCapitalCare HumanCapitalCare heeft veel ervaring in de onderwijsbranche en kan uw organisatie hierdoor goed ondersteunen. We kijken indien gewenst mee bij het beoordelen van de bestektekeningen, adviseren bij het programma van eisen of bij het in kaart brengen van de actuele situatie in uw school door het uitvoeren van metingen. Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met het projectbureau van HumanCapitalCare. 1/5
ONDERWIJSNIEUWSBRIEF
2.
UIT DE PRAKTIJK: BEOORDELING BINNENKLIMAAT BIJ PANTA RHEI
HumanCapitalCare heeft onlangs scholengemeenschap Panta Rhei geadviseerd over het binnenklimaat naar aanleiding van de verbouwing die op stapel staat. HumanCapitalCare begeleidde scholengemeenschap Panta Rhei in Amstelveen bij het doen van de Risico-Inventarisatie & Evaluatie (RI&E). Tijdens het traject gaf de veiligheidscoördinator van de school aan dat ze binnenkort gaan verbouwen. Louis Bruins, hoger veiligheidskundige van HumanCapitalCare: “In de (voorlopige) ontwerpfase hebben we schetsen/ bouwtekeningen beoordeeld en teruggekoppeld waar aandachtspunten liggen. Bij het lezen van het bestek viel op dat er zeker aandacht werd besteed aan het binnenklimaat, maar dat de link met het Programma van Eisen Frisse Scholen nog niet aanwezig was. Dat hebben we aangekaart en Panta Rhei heeft dit voortvarend opgepakt. Zo vond op hun school onlangs een netwerkbijeenkomst van VOION plaats waarin aandacht was voor wat nu precies een Frisse school is, wat het belang is van een goed binnenklimaat en welke stappen je daarvoor kunt nemen.” Flinke stappen Bruins is blij. “Naar aanleiding van diverse punten die uit onze begeleiding van de RI&E en de hulp in het verbouwtraject naar voren kwamen, heeft Panta Rhei flinke stappen gezet. Zo hebben ze contact met de gemeente opgenomen omdat de sporthal die zij huren ook geen RI&E heeft en om na te gaan of ze een brandvrije kast met afzuiging kunnen krijgen. Ook is binnen de eigen school een inventarisatie gemaakt van de aanwezige en in gebruik zijnde gevaarlijke stoffen, wordt het overall veiligheidsplan herzien en is de psychosociale arbeids-belasting van de
Jaargang 9 nummer 3, juni 2013
fysieke belasting gesplitst waardoor een beter overzicht is ontstaan.” Goed voor docenten en leerlingen Het doel van HumanCapitalCare is om ervoor te zorgen dat het binnenklimaat, maar natuurlijk ook andere veiligheids- en gezondheidsgerelateerde punten binnen de scholen zo optimaal mogelijk zijn. Goede arbeidsomstandigheden bevorderen immers de prestatie van docenten en leerlingen.
3.
'GEWONE' SCHOLIEREN HEBBEN GEEN LAST VAN ZORGLEERLINGEN
Als in een klas veel kinderen zitten die extra zorg nodig hebben, blijkt de rest van de klas daar niet onder te lijden. “Het lijkt erop dat leerkrachten in staat zijn beide groepen kinderen in één klas goed te begeleiden”, zegt onderwijsonderzoeker Jaap Roeleveld in een bericht van het ANP/Trouw. 'Gewone' kinderen scoren in een klas met 25 tot 50 procent zorgleerlingen cognitief en sociaal-emotioneel net zo goed als kinderen in een klas met veel minder leerlingen met een speciale onderwijsbehoefte.
Nieuwe wet Bijna een kwart van de kinderen in het reguliere basisonderwijs is een zorgleerling. Dit aantal zal de komende jaren toenemen. Volgens de nieuwe wet op het Passend Onderwijs is elke school vanaf augustus 2014 verplicht een passende plek te vinden voor een leerling, ongeacht diens capaciteiten en 2/5
ONDERWIJSNIEUWSBRIEF
handicaps. Dit moet ertoe leiden dat zorgleerlingen minder snel worden doorgestuurd naar het 'dure' speciaal onderwijs. Ongegronde vrees Voor leerkrachten lijkt het een hele opgave scholieren met sterk uiteenlopende behoeften in één klas te hebben en veel ouders zijn hier ongerust over. “Maar uit ons onderzoek blijkt die vrees ongegrond”, aldus Roeleveld, medeauteur van het rapport Prestaties en loopbanen van zorgleerlingen dat de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) deze week presenteert. De onderzoekers vergeleken de prestaties van kinderen in klassen met verschillende percentages zorgleerlingen op diverse scholen. Ze maakten daarbij gebruik van databestanden waarin de ontwikkeling van tienduizenden scholieren is vastgelegd. De studie is bedoeld als nulmeting. Aan de hand van deze meting wordt de komende jaren gevolgd wat de effecten zijn van de invoering van de wet op het Passend Onderwijs.
Jaargang 9 nummer 3, juni 2013
•
•
•
•
•
•
•
4.
VOLOP INTERESSANTE TRAININGEN
Na de zomervakantie start HumanCapitalCare weer met diverse trainingen/workshops. Bijvoorbeeld om kennis van medewerkers te vergroten, om te zorgen dat mensen beter in hun vel zitten en langduriger inzetbaar blijven of om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen. Het aanbod is groot, evenals de diversiteit. •
Verzuimbegeleiding voor leidinggevenden: handvaten voor het voorkomen en terugdringen van verzuim. In 3 dagdelen op 2, 16 en
• •
•
30 september of 31 oktober, 14 en 28 november. Verzuimsysteem e-care: meer inzicht in ziekteverzuim, leren monitoren en sturen en digitale dossiervorming. In 1 dag, op 8 oktober. Preventiemedewerker: gedegen basiskennis over arbozaken. In anderhalve dag op 27 juni en 5 september. Stagnerende re-integratie: proactief leren inspelen op stagnerende reintegratie van medewerkers. In 1 dag op 23 oktober. Stresshantering en assertiviteit: herkennen van stresssignalen, leren omgaan met spanningen en conflicten. In vier dagdelen op 17 september, 1 en 22 oktober en 5 november. Balans in werk en privé: het leren combineren van taken en verantwoordelijkheden door bewustwording, herkenning van valkuilen en het nemen van de regie. In vier dagdelen op 30 oktober, 13 en 27 november en 11 december. Vitaal ouder worden: wie ben je, waar sta je voor en wat wil je: leren vooruitkijken en een doel hebben om betrokken en gemotiveerd te blijven werken. In vier dagdelen op 10 en 24 oktober en 7 en 21 november. Bedrijfshulpverlening – basis: het aanleren van levensreddende handelingen en omgaan met brandbestrijding, incl. erkend diploma van NIBHZ. In 2 dagen op 2 en 9 oktober. Bedrijfshulpverlening – herhaling. In 1 dag op 3 oktober. Fysieke belasting: inzicht, mogelijke gezondheidseffecten en methodiek om het in kaart te brengen. In 1 dag op 6 november. Arbomeester: kennismaken met de vernieuwde Arbomeester en opstellen van eigen RI&E. In anderhalve dag op 25 september in Enschede en waarschijnlijk 9 oktober in Son. De terugkomdag wordt nog bepaald.
Heeft u interesse in een van deze trainingen? Of wilt u meer informatie over de inhoud, de 3/5
ONDERWIJSNIEUWSBRIEF
data en de kosten? Neem dan contact op met het projectbureau van HumanCapitalCare in uw regio.
Nieuwsbrief ontvangen? HumanCapitalCare verstuurt deze onderwijsnieuwsbrief naar iedereen die geïnteresseerd is. Denkt u dat deze nieuwsbrief interessant is voor uw collega, de preventiemedewerker of iemand anders in uw omgeving? Geef dan gerust aan dat zij zich kunnen aanmelden voor deze gratis nieuwsbrief die vier maal per jaar verschijnt en informatie bevat die interessant is voor mensen die werkzaam zijn in het onderwijs.
5.
HUMANCAPITALCARE BIEDT HANDVATEN BIJ SUBSIDIE OP WERKPLEZIER
Zoals in de vorige nieuwsbrief beschreven, heeft het Vervangingsfonds een ‘Tenderregeling Werkplezier’ in het leven geroepen voor scholen in het periodiek onderwijs. HumanCapitalCare is voor u actief op zoek gegaan naar ideeën en mogelijkheden.
Jaargang 9 nummer 3, juni 2013
Duidelijke richting Uit diverse onderzoeken naar medewerkerstevredenheid die HumanCapitalCare vaak uitvoert, komt naar voren dat het werkplezier kan worden beïnvloed (en vergroot) door te werken aan de volgende factoren: • autonomie in de werkzaamheden • een goede onderlinge werksfeer met collega’s en support van de leidinggevende • ontplooiingsmogelijkheden binnen de organisatie en persoonlijke hulpbronnen • zelf de regie nemen over je loopbaan. Inspiratie HumanCapitalCare biedt als mogelijk subsidiabel project inspiratieworkshops voor het team, evenals coaching en begeleiding van het management om te werken aan deze factoren. Natuurlijk met als doel om op deze manier de innerlijke gezondheid te vergroten en het werkplezier te verhogen. Interesse? Geïnteresseerd om met HumanCapitalCare dit traject in te gaan? Neem dan voor meer informatie contact op met een van onze adviseurs arbeid en organisatie: Yvon van Leeuwen in Enschede (
[email protected]), Nancy Loomans in Son (
[email protected]) of Sanne Thijssen in Maastricht (
[email protected]).
De tijdelijke subsidie (minimaal € 4.000,- en maximaal € 30.000,- ) richt zich op vernieuwende projecten die zorgen voor het verminderen van de werkdruk en het verhogen van het werkplezier. Er zijn drie periodes waarin subsidie kan worden aangevraagd. De tweede periode loopt van 1 september tot 15 november 2013.
4/5
ONDERWIJSNIEUWSBRIEF
6.
LERAREN WILLEN GEWOON LESGEVEN
Leraren in het basisonderwijs zijn de vele extra taken naast het reguliere lesprogramma zat. Zo'n 80 procent heeft last van hoge werkdruk en die wordt voornamelijk veroorzaakt door activiteiten buiten het lesgeven. Dat blijkt uit een onderzoek van CNV Onderwijs onder leden. Onderwijzers klagen over de grote hoeveelheid administratieve taken zoals het schrijven van uitgebreide handelingsplannen voor leerlingen die extra zorg nodig hebben en groepsplannen. Ook vinden ze dat
Jaargang 9 nummer 3, juni 2013
middelbare scholen vindt dat de school te veel activiteiten op zich neemt naast het lesgeven. Zo'n 80 procent zegt te weinig tijd te krijgen voor de niet-lesgevende taken en 77 procent vind de hoeveelheid administratie en papierwerk te veel. CNV Onderwijs zette vragenlijsten over werkdruk uit onder zijn leden. Ruim 700 docenten in het voortgezet onderwijs en 3565 basisschoolleraren vulden die in. (Bron: ANP)
7.
DEELNEMEN AAN MARATHON EINDHOVEN?
13 oktober a.s. vindt de 30e editie van de Marathon Eindhoven plaats. Uitnodigingen om met HumanCapitalCare mee te lopen, worden deze maand verstuurd. Als arbo- en gezondheidsdienst streven we samen met onze opdrachtgevers naar gezonde en vitale medewerkers. Nu en in de toekomst. Daarom kunnen (medewerkers van) klanten van HumanCapitalCare via ons deelnemen aan de bedrijvenloop (halve marathon) of aan de hele marathon. De uitnodigingen hiervoor worden deze maand verstuurd.
maatschappelijke onderwerpen te snel bij de school worden neergelegd. Volgens voorzitter Helen van den Berg van CNV Onderwijs is er sprake van een vast patroon. “Er is een incident of gebeurtenis met veel mediaaandacht, er komen Kamervragen en vervolgens worden centraal uit Den Haag maatregelen genomen en bij scholen neergelegd.” Obesitas, drugs en pesten Zo vindt bijna de helft van de ondervraagde leraren dat het lesprogramma over obesitas geschrapt kan worden en hoeft van een derde de aandacht voor drugs en alcohol niet. Ook wil zo'n 43 procent van de leraren van schoolzwemmen af. Wel wil een overgrote meerderheid dat aandacht voor het pesten op scholen behouden blijft.
Tot nu toe hebben we ieder jaar veel deelnemers uit de onderwijssector gehad, daar hopen we ook dit jaar weer op!
Hebt u vragen of input voor de volgende onderwijsnieuwsbrief? Neem dan contact op met ons:
[email protected]. We wensen we u een hele fijne vakantie!
VO Ook in het voortgezet onderwijs is er sprake van hoge werkdruk door extra taken, zegt CNV. Ruim de helft van de docenten aan 5/5