Titel Leesstrategieën Duits
Vak/onderwerp Nederlands, Duits, Engels, Frans Hardware-eisen Systeemeisen: Windows 95 of hoger, Pentium processor, 100 MHz, 8 Mb intern geheugen, 40 Mb vrije ruimte, SVGA-beeldscherm, 640 x 480 pixels, cd-romspeler, 24-bits kleurenkaart, netwerk mogelijk. Oefenprogramma over leesstrategieën gebaseerd op eindexamenteksten. De oefeningen zijn stapsgewijs opgebouwd van zinnen naar teksten. Ook voor andere talen leverbaar.
Algemeen Leesstrategieën is een interactief oefenprogramma om te leren lezen dat tevens kan worden ingezet bij Nederlands-als-tweede-taal-onderwijs. Er zijn ook versies voor Duits, Engels en Frans leverbaar. Het programma richt zich op het aanleren en oefenen van strategieën bij het lezen van Nederlandse teksten. De doelgroep bestaat uit leerlingen met een basiswoordenschat van zo’n 2000 woorden. Uitgangspunten en doelstellingen “De leerling leert gebruik te maken van de woorden en tekstdelen die hij begrijpt om tot de inhoud van de hele tekst door te dringen.” “ Leerlingen leren de starre manier waarop ze vaak teksten benaderen, los te laten.” Leerstof Inhoud Een corpus van eenvoudigere en moeilijker teksten. Ordening Na het opstarten en invoeren van een naam en klas komt de leerling in het hoofdmenu, waarin gekozen moet worden voor een van de vier modulen. Het programma Leesstrategieën kent vier modulen: · Van woord naar zin · Van zin naar zin · Van zin naar blok · Van blok naar strekking De oefeningen kennen een stapsgewijze opbouw van zinnen naar teksten. De oefeningen bij ‘Van woord naar zin’ betreffen het onderscheid tussen belangrijke en minder belangrijke woorden in een zin. Bij ‘Van zin naar zin’ is er aandacht voor de verbindingswoorden tussen zinnen. Dit betreft zowel verwijswoorden als structuurwoorden (voegwoorden). In de derde reeks oefeningen, die horen bij ‘Van zin naar blok’, komen alinea´s aan de orde en de betekenis van een alinea voor het begrijpen van een tekst. De vierde groep oefeningen, over ‘Van blok naar strekking’, richt de aandacht van de leerling op de structuur van de gehele tekst. Het gaat daarbij onder meer om de functie van kopjes boven tekstdelen. Bij ‘ Van woord naar zin’ zijn er de volgende oefenvormen: - Woorden verdwijnen. De leerling mag een beperkte tijd naar een zin kijken. Als de tijd om is verdwijnen de minder belangrijke woorden en blijven een paar belangrijke woorden van de zin over. De leerling dient via een meerkeuzevraag met behulp van de overgebleven woorden aan te geven waar de zin over gaat.
© SLO/NICL – 2003 – pagina: 1 van 5
- Woorden ontbreken. De leerling ziet alleen de belangrijke woorden van de zin. Via een meerkeuzevraag moet worden aangeven waar de zin over gaat. - Belangrijke woorden. De leerling wordt verteld waar een zin over gaat en moet aangeven wat belangrijke woorden zijn. - Onderwerp van de zin. De leerling moet via een meerkeuzevraag aangeven waar een zin over gaat. Daarna moeten worden aangegeven wat belangrijke woorden zijn. Bij ‘Van zin naar zin’ zijn er de volgende oefenvormen: - Signaalwoord kiezen. In een zin ontbreekt een verbindingswoord. De leerling moet via meerkeuzevraag aangeven welk woord ontbreekt. - Signaalwoorden kiezen. In een zin ontbreekt een aantal belangrijke verbindingswoorden. De leerling dient via een meerkeuzevraag aan te geven welke woorden ontbreken. - Zinnen afmaken. Het tweede stuk van een zin ontbreekt. De leerling moet via een meerkeuzevraag de zin afmaken. - Juiste zinsvolgorde. De zinnen van een tekst zijn door elkaar gehusseld. Alleen de eerste zin is gegeven. De leerling moet de overige zinnen in de juiste logische volgorde plaatsen. Bij ‘Van zin naar blok’ zijn er de volgende oefenvormen: - Woorden ontbreken. In een tekst ontbreekt een aantal minder belangrijke woorden. De leerling moet via een meerkeuzevraag met behulp van de overgebleven woorden aangeven waar de tekst over gaat. - Zinnen ontbreken. In een tekst ontbreekt een aantal minder belangrijke zinnen. De leerling dient via een meerkeuzevraag met behulp van de overgebleven zinnen aan te geven waar de tekst over gaat. - Belangrijke zinnen. Bij een tekst wordt een vraag gesteld. De leerling moet eerst in de tekst de belangrijke zinnen aangeven waarin de informatie staat die nodig is om antwoord te geven op de vraag. Daarna blijven van de tekst alleen de zinnen over die gekozen zijn. Met behulp hiervan moet het antwoord worden gegeven. Bij ‘ Van blok nar strekking’ zijn er de volgende oefenvormen: - Alinea’s samenvatten. De leerling leest een lange tekst die bestaat uit meerdere alinea’s. Via een meerkeuzevraag moet worden bepaald wat de juiste samenvatting is van iedere alinea. - Titel bepalen. De leerling moet via een meerkeuzevraag de juiste titel van een tekst bepalen. - Verborgen tekst. De leerling leest een lange tekst waarbij het middenstuk van de tekst verdwijnt. Met behulp van de overgebleven delen dient een meerkeuzevraag over de inhoud van de tekst te worden beantwoord. - Verborgen alinea’s. De leerling krijgt twee lange teksten waarbij een aantal alinea’s verdwijnt. Met behulp van de titel en de overgebleven alinea’s moet een meerkeuzevraag over de inhoud van de verdwenen alinea’s worden beantwoord. De afbeelding 1 tot en met 3 tonen schermen tijdens oefeningen. Voorafgaand aan een oefening wordt de leerling ingelicht over de inhoud van de oefening. De vragen binnen een oefening zijn meerkeuze. Soms moet de leerling kiezen uit vier opties, soms zal er een woord of tekstgedeelte moeten worden aangegeven in de tekst. Bij een fout antwoord krijgt de leerling één herkansing. Tijdens de oefeningen zijn steeds de volgende knoppen steeds actief: ‘Terug naar het menu’, ‘Hulp opvragen’, ‘Scores opvragen’ ‘Programma verkleinen’ en ‘Programma verlaten’. Verwerking De schermen zijn sober qua kleur. Het gebruik van een grote letter maakt de teksten prettig leesbaar vanaf het scherm. De uitlegmodulen werken volgens een boomstructuur. Met 'verder' kan een leerling een vertakking verder bladeren, met ‘terug’ een stap terugzetten. Doordat tijdens oefeningen ook de antwoorden onthouden worden, is het zo mogelijk om feedback terug te halen. Echter een eenmaal gegeven antwoord kan niet meer worden veranderd! De leerling speelt de hoofdrol in zijn eigen film, die voor- en achteruit kan worden gedraaid. Het programma is volledig muisgestuurd (op het invoeren van een naam na.) Op elk moment kan een oefening worden afgebroken door op ‘menu’ te klikken. Gebruik leerkracht
© SLO/NICL – 2003 – pagina: 2 van 5
De docent kan volstaan met boekstaven van de vorderingen op het moment dat de leerling aan het einde van een module is gekomen. Differentiatie Er is differentiatie in de breedte (hoeveelheid). Zwakke leerlingen kunnen extra oefeningen maken. Het programma stuurt niet op basis van resultaten van leerlingen. Evaluatie Een aparte toetsmogelijkheid is er niet. Resultaten blijven bewaard, maar zijn niet uit te printen. De beschrijving van de resultaten is beperkt tot een overzicht van wat goed ging en wat fout (zie afbeelding 4). De feedback tijdens oefeningen is soms van het niveau goed/fout, soms is er een toelichting. Documentatie Er is geen aparte handleiding bij de software. Op het cd-rom/diskettedoosje staan de systeemeisen. Op de cd-rom staat een tekstbestand met een uitgebreidere beschrijving van het programma. Ook via de website www.escape-educatief.nl is informatie te vinden. Opmerkingen Er is van dit programma een netwerkversie beschikbaar. Voor ondersteuning krijgt de gebruiker toegang tot een helpdesk. De kopieerbeveiliging werkt met een sleuteldiskette. In onze testversie werkte dit niet onder Windows XP, wel onder Windows 2000.
Schermvoorbeelden
© SLO/NICL – 2003 – pagina: 3 van 5
© SLO/NICL – 2003 – pagina: 4 van 5
Colofon SLO, Stichting leerplanontwikkeling Nationaal informatiecentrum leermiddelen ® Postbus 2041, 7500 CA Enschede Telefoon: (053) 4840246 Fax: (053) 4307 692 Website: http://www.leermiddelenplein.nl/nicl E-mail:
[email protected] Copyright Op deze tekst berust copyright. Niets uit deze beschrijving mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in geautomatiseerde gegevensbestanden, of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, het zij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Bron Deze beschrijving is afkomstig uit de leermiddelendatabase van het Nationaal informatiecentrum leermiddelen. Voor actuele gegevens over de samenstelling en leverbaarheid van het hierboven beschreven softwarepakket verwijzen wij u naar deze leermiddelendatabase [http://www.leermiddelenplein.nl/nicl). De beschrijving is samengesteld conform het 'Beschrijvingsmodel Educatieve Software'. Dit model is opvraagbaar via de hier bovengenoemde website.
© SLO/NICL – 2003 – pagina: 5 van 5
