Onderweg. Vergeven is een bevrijding. Ag e n d a. 28 a u g u s t u s 2009

bussum

Onderweg

Kerkblad

va n d e

P r o t e s ta n t s e G e m e e n t e

te

B u ssu m

Jaargang 20 Nummer 14

28 augustus 2009 In

dit nummer:

M aatregelen inzake M exicaanse griep zie pag 5 Vastgoedontwikkelingen zie pag 6 K erk in de vakantie

zie pag

7

foto Klaas Oosterom

Agenda

Kerktoren in de steigers. Zo stond op zaterdag 15 augustus 2009 de toren van de Wil­hel­minakerk in de steigers. Inmiddels is hij geheel ingepakt. Het begin van een ingrijpende renovatie van de toren. Lees meer over wat er met het vastgoed van onze gemeente gaat gebeuren en is gebeurd op blz. 6.

Vergeven is een bevrijding Op 3 augustus overleed na een verkeersongeluk Ferdi E. Hij vermoordde in 1987 de zakenman Gerrit Jan Heijn. In 2001 kwam hij na een gevangenschap en TBS-behandeling vrij. Na zijn dood volgde een stroom van reacties in de media. Op de Podium-pagina van het Dagblad Trouw stond 8 augustus onderstaand artikel. Hoe kan het dat de weduwe Heijn de familie van Ferdi E. veel sterkte toewenst? Dat is toch verraad aan je man? Zo’n misdadiger verdient toch geen vergeving, maar levenslang? Er is bewondering, maar ook onbegrip. Mag een mens vergeven, is dat niet voorbehouden aan de Opperrechter? Had de familie van Ferdi E. geen vergiffenis moeten vragen? Voor veel mensen is kunnen vergeven afhankelijk van de dader: die moet eerst berouw tonen. Hij moet als het ware op de knieën. Dan verleent het slachtoffer vergiffenis. Dit is wat men vaak onder vergeving verstaat. Voor de ander is vergeving meer ‘vergeten’: verdringen van wat er ooit gebeurd is. Maar het

blijft een gevoelige plek. Wat is vergeving dan wel? Met het verstand is vergeving in eerste instantie niet te begrijpen. Dat maakt het ook zo moeilijk. Werkelijke vergeving is dat je een ander mens vanuit je hart alle goeds toewenst. Dat je voorbij iemands daden gaat, dat je vooral voorbij je eigen verdriet gaat. Het begint met dat je bereid bent om je pijn, haat en wrok los te laten. Dat is de eerste stap. Dat kun je alleen als je je eigen gekwetstheid onder open hebt gezien en die ook accepteert. Dan pas kun je loslaten. Wat er dan gebeurt is een wonder. Dan vindt de heling plaats. Soms is er de mogelijkheid dat een slachtoffer met de ex-dader in gesprek kan komen.

Elke zo 17.00 uur Spieghelkerk Avonddienst Elke za en di 10.00-12.00 uur Verlosserkerk Stiltecentrum Deze zomer Calvijntentoonstellingen in Dordrecht Za 29 augustus 10.00-16.00 uur Wilhelminaplantsoen Boekenmarkt op Bussum Cultureel Za 29 augustus 10.00-16.00 uur Wilhelminaplantsoen CCIV-presentatie op Bussum Cultureel Wo 2 september 14.00 uur Wilhelminakerk Start Wilhelminasoos Wo 2 september 19.30 uur Mariakerk (Koepelkerk) Oecumenisch Avondgebed voor Vrede Zo 6 september 11.45 uur Wilhelminakerk Church2Day Do 10 september 8.15 uur vanaf Trefpunt Gemeente-uitje Sion naar Appeltern en Tinmuseum Za 12 september vanaf 13.30 uur Speelmiddag rond de Verlosserkerk Zo 13 september Startzondag Zo 13 september 14.30 uur Trefpunt start Vossenjacht-fietstocht Vr 11 september verschijnt Bussum Onderweg nr 15

In het uiteindelijke tweegesprek vindt vaak de heling plaats. Soms is dat vergeving. Zo’n gesprek brengt in ieder geval een doorbraak tot stand. Mensen krijgen weer greep op hun leven en hun gevoel van veiligheid keert terug. Ook daders worden er beter van, omdat een dader gaat inzien wat voor leed hij heeft veroorzaakt. Dit kan nu juist het verVervolg op pagina 2 B ussum O n de rweg • 1

Vervolg van pagina 1

schil maken om het leven een positievere wending te geven. Vergeven heeft ook een lichamelijk effect. Als slachtoffer ervaar je (soms ook onbewuste) woede en frustratie. Dan blijven we maar vastgeketend aan het verleden, boos, vol wrok en intens verdrietig. Je verwacht steeds dat het verleden zal veranderen. Maar dat is onmogelijk. Het verleden zal nooit meer veranderen, dat moet je accepteren. Door vergeving neem je weer de volledige verantwoordelijkheid voor je eigen leven. Bij daders geldt hetzelfde principe, maar spelen iets andere zaken. Er zijn daders die werkelijk spijt hebben. Die ‘levenslang’ hebben door wroeging en schuldgevoel. Sommige mensen zullen zeggen dat het verdiend is, maar schieten we daar werkelijk iets mee op? Wordt daarmee de maatschappij veiliger? En bovendien, niet elke daad is opzettelijk. Denk aan verkeersdoden. Gerechtigheid vraagt dan om straf en boete. Ook een dader moet met zichzelf in het reine komen. Ook hier is vergeving het werkelijke antwoord, namelijk zelfvergeving. Zelfvergeving begint met verantwoording nemen voor de effecten van je daden. Het betekent accepteren van wat je gedaan hebt, accepteren van je donkere zijde. En dat een dader voorbij zijn daden kan kijken en kan zien dat hij meer is dan alleen die ene vreselijke misstap.

Rest de vraag of Ferdi E. recht had op vergeving. Iedere dader die een gebaar maakt naar een slachtoffer of nabestaande, zet zelf de stap naar zijn eigen vergeving. Het helpt het slachtoffer zondermeer als een dader oprecht is, maar het is geen voorwaarde om te kunnen vergeven. Als slachtoffer bevrijd je jezelf juist door te beslissen dat je niet langer wilt lijden en haten. De innerlijke ruimte

Hank Heijn-Engel en Albert de Haan Mevrouw Heijn schreef met Alex Verburg ‘De verzoening’, uitgeverij Arbeiderspers, 2006.

Naschrift

In bovenstaand artikel en bij de algemeen geldende christelijke teneur over ‘vergeving’ mis ik een belangrijk punt. Dat van de beschuldiging. Alweer meer dan 20 jaar geleden stelde Jean-Jacques Suurmond (predikant, therapeut, Trouwcolumnist), dat wij mensen niet kunnen vergeven als we niet eerst de beschuldiging concreet en helder geformuleerd hebben laten horen. Want je bent het aan de andere partij en jezelf verschuldigd om te laten weten waar die vergeving over gaat en waarvoor gegeven wordt. Soms kun je de ‘dader’ niet meer spreken (omdat die overleden is of uit het gezicht verdwenen); in zo’n geval kun je de beschuldiging op papier zetten en deze ‘brief’ in gebed voor Gods aangezicht leggen. Zo wordt de beschuldiging toch tastbaar en verwoord. Daarna kun je wat je opschreef wegdoen. Vervolgens kan het proces van vergeving beginnen. Zo’n proces kan z’n tijd nodig hebben maar het is in gang gezet waarbij vergeving de uiteindelijke doorbraak kan geven en werkelijke verlossing van schuld en boete mogelijk is. Die uitspraak van hem is mij altijd bij gebleven. Wat Suurmond toen heeft duidelijk gemaakt, pas ikzelf nog steeds toe. Ik vroeg hem nu om een reactie op dit artikel en hij zei mij dat hij van Hannah Arendt (filosofe) geleerd heeft dat vergeving letterlijk ‘geven’ is: je vergeeft de ander onvoorwaardelijk - of die spijt betuigt of niet. Zo bevrijd je ook jezelf. Maar voordat je dat doet, houd je wel eerst duidelijk die ander verantwoordelijk voor het onrecht dat hij je heeft aangedaan. Echte vergeving gaat niet ten koste van het slachtoffer, maar betekent juist het einde van slachtofferschap. De conclusies uit het artikel mogen waar zijn, maar zonder de beschuldiging niet te verkrijgen; er zitten twee zijden aan een medaille. Atty Nienhuis

Eindelijk telefoon Half juni zijn we verhuisd naar Delden. Een heerlijk huis waar we weinig aan op hoefden te knappen. Wij hadden tijdig een nieuw telefoonnummer gekregen, maar in Delden deed de telefoon en internet het niet. Een vriendje erbij gehaald, een neefje, helpdesk gebeld, nog een keer helpdesk gebeld ( in het huis van Oma, want daar zat nog vaste telefoon en Heleen’s moeder kreeg in onze verhuisweek een lichte beroerte en zit na het nodige overleg in een prima verpleeghuis in Delden), helpdesk constateerde dat er een monteur moest komen, maar het computersysteem van de KPN werkte niet, zodat ze geen monteur konden bereiken. Twee dagen later teruggebeld: U wordt binnen 48 uur teruggebeld, maar ja er zat wel een weekend tussen. Monteur kwam; bleek de verkeerde monteur: U wordt binnen 48 uur teruggebeld. Een kleine irritatie kon ik niet onderdrukken. Ik werd binnen 48 minuten teruggebeld. En de volgende dag werkte het. Men was ‘vergeten’ mij in de centrale aan te sluiten. Nu ik weer kan internetten en kan telefoneren, heb ik het gevoel weer in de running te zijn. Ik communiceer met de gemeenteleden van Bussum als vanouds en ik voel me niet langer geïsoleerd. Voor de goede orde: Benteloseweg 151, 7491 XA Delden, T 074 – 3491744, E [email protected]. Voortaan staan deze gegevens ook in de colofon. In noodgevallen heeft het kerkelijk bureau en de scriba van de AK ook mijn mobiele nummer. Mede namens Heleen wil ik u van harte danken voor de vele hartelijke verhuiskaarten, die wij mochten ontvangen. Het leek voor sommigen of ik al met pensioen ben, maar dat is nog niet het geval. U moet het nog een jaar met mij doen. Hartelijke groet vanuit Delden, Kees Bergström 2 • B ussum O n de rweg • Breed

die dan ontstaat vervult je met diep ontzag. Het vergt wel heel veel moed van beide partijen. Maar dan ga je weer voelen, kun je weer groeien. En er weer voor anderen zijn.

Boekenmarkt Zaterdag 29 augustus: Bussum Cultureel. Het Wilhelmina­ plantsoen en omgeving gonst weer van activiteiten, waaronder een boekenmarkt. Verre Naaste staat er met twee kramen ‘Uitgelezen’ boeken. Naast een ruime keus uit populaire boeken ook boeken voor liefhebbers: over (klassieke) muziek, antiquarische boeken, oude albums met plakplaatjes, Boekenweek, Kunst, Natuur, Oorlog en Bezetting, English books, Poëzie, Literatuur en over literatuur, Boeken van Nobelprijswinnaars Literatuur, enz. Van harte welkom op deze zaterdag van 10 uur ’s morgens tot 4 uur ’s middag. Zaterdag 5 september GEEN boekenmarkt in het Trefpunt. Oosterom

Kosters bij de nieuwe naamborden Is het u al opgevallen? Op de drie kerkgebouwen van onze gemeente hingen verschillende naamborden, met daarop de tekst: SOW Bussum. Sinds 2008 is de naam van de SOW-gemeente veranderd in Protestantse Gemeente te Bussum en moesten de borden gewijzigd worden. Als voorbeeld is het oude bord van de Spieghelkerk gebruikt en het materiaal is afkomstig van overcomplete kerkbanken. Na zagen, schuren, plakken en daarna vele keren lakken, hangen sinds enkele weken de nieuwe borden aan de drie kerkgebouwen. Het is een prima vrijwilligersinitiatief en een verfraaiing van de kerken. Bedankt Gerard Sollman. Namens het moderamen van de Algemene kerkenraad, PHD

Kosterechtpaar Piet en Elly Vos

Kosterechtpaar Annemarie en Gerard Sollman. Gerard maakte de nieuwe naamborden

Sion-kosters Margreet van de Velde en Bert Bakker. De derde Sion-koster, Wijnand Veldhuizen, was met vakantie

Alle foto’s: Klaas Oosterom

Kosterechtpaar Lidy en Jan Stuivenberg

Gastendienst in de Meent Misschien vindt u het wel aardig om een overzicht te krijgen van de komende vier gastendiensten. 13 september Prof. Dr. J. v.d.Hoeven uit Baarn 11 oktober Ds. R.A. Veen uit Huizen. 8 november Ds. J de Vries uit Eemnes. 13 december Ds. H.J.Bodisco Massink uit Weesp. Wij gaan als Gastendienst het tiende jaar al weer in. Maar twintig jaar daarvoor waren hier ook al diensten, de tweede zondag van de maand. De diensten zijn in het wijkcentrum, De Kruisdam, en beginnen om 10 uur. Dat is achter het winkelcentrum. Wilt u meer weten, bel me dan.

Woorden

die me raken

Vakanties gebruik ik meestal om te doen wat ik ook buiten de vakanties veelvuldig doe: lezen. In de afgelopen vakantie had ik onder meer een mooi boek over Albert Einstein bij me (Einsteins licht, Een wonder van relativiteit, door Martijn van Calmthout). Op veel foto’s lijkt deze man met zijn wilde bos haar en donkere ogen wat afwezig te kijken en soms ook wat triestig. Waarom, zou je vragen, voor een man die zoveel heeft ontdekt, zoals de relativiteit, het deeltjeskarakter van licht en de beroemdste natuurkundige formule ter wereld: E = mc2? Is het misschien omdat deze diepzinnige man nog meer had willen ontdekken van het wonder van de werkelijkheid? Hij schreef eens: ‘Hoe meer ik weet, des te meer ik besef dat ik niet weet.’ Kennelijk was Einstein ervan overtuigd dat, hoeveel wij ook menen te weten, we maar een fractie begrijpen van het universum. Einstein hield ook rekening met het bestaan van God, die voor hem de diepste macht in en achter de werkelijkheid was. Zijn spiritualiteit was er één van verwondering en bescheidenheid. Hij schreef: ‘We lijken op een klein kind dat een enorme bibliotheek betreedt, die gevuld is met boeken in vele talen. Het kind beseft dat iemand die boeken moet hebben geschreven, maar het weet niet hoe en begrijpt de talen niet waarin ze geschreven zijn. Het kind heeft een vaag vermoeden van een geheimzinnige orde achter de indeling van de boeken, maar het kent deze niet. Dat is volgens mij de houding die zelfs de meest intelligente persoon ten aanzien van God aanneemt. Wij zien een universum dat wonderschoon is opgezet en aan bepaalde wetten beantwoordt maar we hebben slechts een vaag begrip van deze wetten. Ons beperkte verstand ziet in dat een mysterieuze kracht de hemelen beweegt.’ Als ik tijdens mijn vakantie in de Pyreneeën ’s nachts naar de heldere en oneindig lijkende sterrenhemel keek, kon ik deze woorden alleen maar beamen. ds. Stephan de Jong

Renate Nouwen Helleman, T 035 – 69 33 727 Breed • B ussum O n de rweg • 3

Speelmiddag 2009

Speelmiddag 2008

Heeft de macht van het getal ons te pakken? Sloven jullie je zo uit om zoveel mogelijk kinderen te ontvangen op de speelmiddag die zaterdag 12 september van half twee tot half vijf wordt gehouden. Dat kunnen we niet ontkennen. Maar als dit de enige drijfveer zou zijn, dan was het wel slecht met ons gesteld. Ons doel is om kinderen met hun ouders op een speelse manier in contact te brengen met wat voor velen vreemd is, ‘de kerk.’ En dan niet zo zeer met het instituut, maar met een kerk waar men wat anders hoort, zoals minister Donner de z.g. beschermers van het Joods Christelijke gedachtegoed heeft aangeraden. Een kerk waar ruimte is voor wie vastgelopen zijn, anders is, of een plek om op adem te komen, na te denken over de zin van het leven en je laten inspireren door de bijbelse verhalen van vergeving, verzoening. Dat is onze bedoeling niets meer en niets minder.

En daar hebben wij u (jou) bij nodig. In de vorige Onderweg deden we al een oproep; nu worden we concreter. We verspreiden 2500 zogenaamde Glossy Kranten met een inlegvel voor de speelmiddag op 12 september en een aankondiging voor de viering op Startzondag 13 september. Verleden jaar hadden we 2000 folders en binnen de kortste keren waren er genoeg gemeenteleden om ze te verspreiden. Dit jaar zetten we er nog een tandje bij. De inlegvellen met onze eigen activiteiten moeten ook nog in de kranten worden gestopt. En dat wordt weer een gezellige morgen. De juiste datum weten we nog niet maar dat hoort u gauw genoeg. En dat instoppen kan iedereen! En als we met velen zijn is het zo gepiept. Uiteraard mogen de kran-

ten niet in de kerk blijven liggen. Het is de bedoeling dat ze worden verspreid. Bussum kent korte en lange straten en er zijn in onze gemeente mensen die niet meer zo jong zijn, maar op hun gemak een straatje van 50 of 60 van deze kranten willen wegbrengen. En er zijn gemeenteleden die meer kunnen, die nemen dan een wat langere straat. En er zijn nog meer gemeenteleden die sterker zijn dan we dachten; die nemen natuurlijk een lange straat. En we kiezen zoveel mogelijk straten waar veel kinderen wonen. En als ieder een portie voor zijn rekening neemt en nog wat posters mee wil nemen dan hebben wij het gevoel dat de hele gemeente (liefst Bussum Breed) achter ons staat. En niet alleen hebben wij krantenbezorgers nodig. Maar er moeten ook nog

Startzondag 13 september 2009 Bussum-brede vossenjacht-fietstocht

Georganiseerd door de wijkgemeente Oost en Centrum in samenwerking met de tieners van de Jeugdkerk

Wie vindt alle bijbelse vossen? Wie kan de opdrachten aan? Wie lost de puzzelzin op?

Papa’s, mama’s, Opa’s,Oma’s, ooms en tantes, grote broers en zussen, en andere betrokkene durven jullie met onze kinderen op Vossenjacht? Als onderdeel van de start voor het nieuwe seizoen hebben we een mooie fiets­ tocht georganiseerd voor alle leden van onze wijkgemeenten. Het is extra spannend voor kinderen vanwege de vossenjacht. Echter, het is zeker zo ontspannend voor ouderen die gezellig met elkaar een mooi tochtje over de hei kunnen fietsen. Onderweg is een koek-en-zopiekar en na de tocht wacht ons heerlijk geurende najaarssoep met een gezellige krentenbol. En natuurlijk de prijsuitreiking! Ouderen die liever niet fietsen zijn vanaf 16.00 uur van harte welkom in de Wilhel­minakerk om de fietsers welkom te heten en een kopje soep mee te eten. 14.30 – 15.00 uur Start bij de Verlosserkerk, daar krijgt elk groepje een routebeschrijving. 16.30 – 17.00 uur Aankomst Wilhelminakerk; daar staat de soep klaar. Einde ±18.00 uur. Mathilde Vos- Elsinga en Arie Vijn 4 • B ussum O n de rweg • Breed

andere activiteiten op de speelmiddag zelf worden ingevuld. We hebben mensen nodig om de Megasjoelbak te bemannen, de speelmiddag duurt drie uur dus 3 mensen ieder een uur, dan blijft het leuk. Doelschieten idem dito. Eén of twee schilder assistenten voor Jochem Norde. Hulpjes voor de speurtocht enz. enz. En als slot van alles houden we weer een pannekoekenfuif en daar zijn bakkers of baksters voor nodig. Heel de gemeente in de benen, dat geeft een lekker gevoel. Geef je naam op bij Lidy Stuivenberg (de koster van de Verlosserkerk) T 69 17 309 Rien Parhan: T 69 39 278, Gretha de Groot: T 69 16 340 of Arie Vijn: T 69 15 881. Beraadsgroep Apostolaat

De grabbelton Uit andere berichten heeft u kunnen lezen dat er op 12 september een speelmiddag is voor kinderen tot 12 jaar op het parkeerterrein van de Verlosserkerk. Een vast onderdeel is de grabbelton. Evenals verleden jaar doen wij weer een beroep op u of nog iets kleins voor een klein kind in een la heeft liggen. Iets leuks, een gekke balpen, een velletje stickers, een sleutelhanger als het maar klein is. En als u het dan ook nog leuk in wil pakken zijn we helemaal gelukkig. In de Spieghelkerk, de Wilhelmina­ kerk en de Verlosserkerk zetten we een doos neer en daar kunt u uw pakje(s) in doen en vindt het zijn bestemming vanzelf. Uiteraard bent u ook hartelijke welkom met uw kinderen of kleinkinderen. Arie Vijn

Maatregelen inzake Mexicaanse griep

Record opbrengst oud papier januari t/m juli 2009

Het moderamen van de algemene kerkenraad heeft voorgesteld in alle vier de wijken een aantal hygiënische maatregelen te treffen om de mogelijke verspreiding van de Mexicaanse griep tegen te gaan. Het virus wordt vooral overgedragen door lichamelijk contact, met name door de handen. Van gemeenteleden wordt daarom verwacht dat ze voor ze naar de kerk gaan thuis goed hun handen wassen, voorzichtig omgaan met handen geven en kussen. Eveneens wordt u dringend verzocht de gestencilde liturgieën mee naar huis te nemen. Bij twijfel of u wellicht griep hebt, wordt u verzocht thuis te blijven. Dit is zo’n beetje de eerste keer dat een kerkenraad oproept NIET naar de kerk te komen, maar thuis te blijven!!! (mirabile dictu, B) De deurknoppen en collectezakken worden regelmatig hygiënisch gereinigd. Bij het avondmaal is er één die het brood deelt en worden kleine bekertjes of wegwerpbekertjes eenmalig gebruikt. Na afloop van de kerkdienst geven ouderling en predikant voorlopig geen hand meer. Zou de epidemie erger worden, dan gebruiken we geen liedboeken, maar gestencilde liturgieën en wordt er niet meer tijdens de dienst, maar bij de uitgang gecollecteerd. De maatregelen worden vooralsnog afgekondigd voor de periode van 1 september 2009 tot 3 januari 2010.

Wij hebben met elkaar over januari t/m juli 2009: 401.649 kilo oud papier ingezameld, een schitterende score. Over dezelfde periode in 2008 hebben wij 399.006 kilo ingezameld, dus een stijging van 2.643 kilo. Het zal er waarschijnlijk om gaan spannen of wij het record van 2008 dit jaar weer gaan halen. Begin 2010 zullen wij de eindstand mailen. Het bestuur vraag zich af of “de crisis” ook is toegeslagen in het oud papier aanbod......... Onderstaand overzicht van de kilo’s:

Ds. Kees Bergström

2007

2008

2009

januari

55.254

58.305

56.119

februari

37.681

52.380

65.697

maart

39.380

39.060

53.220

april

50.790

64.882

57.020

mei

45.962

58.519

59.604

juni

52.957

67.580

57.023

juli

51.495

58.280

52.966

augustus

36.640

47.600

september

47.654

70.727

oktober

57.000

58.358

november

51.580

68.100

december

58.388

69.880

584.781

713.671

Totaal

Een vroege start Church2day begint al vóór de officiële start van het seizoen! De startzondag is dit jaar gepland op 13 september, maar Church2day begint al de zondag daarvoor, zondag 6 september. Willem Zijlstra zal dan weer op zijn geheel eigen wijze inhoud geven aan deze bijeenkomst. We verheugen ons dan nu ook al op zijn komst. Wycliffe Het afgelopen seizoen werd er tijdens Church2day een inzameling gehouden voor Wycliffe bijbelvertalers. Dit doel was gekozen nadat wij de familie Bachet als sprekers hadden mogen ontvangen. Wij zijn dankbaar dat we namens alle bezoekers van Church2day het mooie bedrag van € 565,00 konden doneren voor het goede werk dat deze organisatie doet. Alle gevers hartelijk dank daarvoor! Het collectedoel voor het komende seizoen zal tijdens de eerste Church2day bekend worden gemaakt, maar het zal zeker weer een aansprekend doel zijn. De eerstvolgende Church2day is op 6 september om 11.45 uur in de Wilhelminakerk. Vooraf is er gelegenheid om koffie of thee te drinken. Noteer ook alvast 7 februari 2010 in uw agenda. Dan komt Andries Knevel weer spreken. Informatie over Church2day: http://www.church2day.nl Bart Buitelaar

401.649

Bestuur van het Comité Oud Papier (Fred Westerhuis, Piet Vos, Stefan Vos)

Bijbelse vrouwenportretten De kunstenares Anneke Kaai is geen onbekende in Bussum. Zij exposeerde enige jaren geleden in de Wilhelminakerk “Psalmen in Beeld’ en in de avonddiensten werd steeds een schilderij bij de preek betrokken. Nu exposeert zij tot en met 12 september (Open Monumenten­ dag) in de St. Joriskerk in Amersfoort 30 Vrouwenportretten (totale serie). Die laatste dag is zij ook zelf aanwezig om uitleg te geven. De serie Bijbelse Vrouwenportretten is in mei 2007 voltooid. De serie is vervaardigd met acryl op plexiglas en heeft een formaat van 60x80 cm. Op deze werken zijn de karaktertrekken en emoties van de vrouwen verbeeld. Anneke Kaai vond het boeiend om naast haar abstracte werk de uitdaging met het ‘portret’ aan te gaan en verplaatst zich in de emotie van de desbetreffende vrouw. In deze serie zien we verschillende verwerkingsvormen, waarin duidelijk te zien is dat zij op weg is naar het ‘eigentijdse’ portret. Naast een aantal portretten wordt het innerlijk van de betreffende vrouw uitgebeeld in een abstractie. De werken spreken de toeschouwer aan en blijken een diepe indruk achter te laten.

Breed • B ussum O n de rweg • 5

Vastgoedontwikkelingen Zeven jaar geleden is begonnen met het maken van plannen om grootschalig onderhoud te plegen aan de kerkelijke gebouwen en pastorieën van de Protestantse Gemeente te Bussum. Dit was heel noodzakelijk vanwege het feit dat dit jarenlang achterwege was gelaten. Nadat de plannen gereed waren en het kerkelijk besluitvormingsproces doorlopen, is gestart met de uitvoering van deze plannen. Begonnen is met het aanpakken en het doorspuiten van de riolen. Daarna kwamen de meer grotere operaties aan de beurt, zoals het schilderwerk en de restauratie van de toren van de Spieghelkerk. Ongetwijfeld is het u opgevallen dat er nu steigers staan om de toren van de Wilhelminakerk. Het is de bedoeling om de toren van de Wilhelminakerk grondig te herstellen. Dit in combinatie met het vernieuwen van de zendinstallatie van T-Mobile. Verder zal ook in deze periode de gevelrenovatie en het vernieuwen van de ramen van de Spieghelkerk plaatshebben. Naar verwachting zullen beide werken nog voor het einde van dit jaar gereed zijn. Daar­mede is dan een einde gekomen aan een zevenjarig plan voor groot onderhoud van de kerkelijke gebouwen. Deze gebouwen staan er dan weer pico bello bij voor een reeks van jaren. Wij zijn blij en dankbaar dat dit heeft kunnen plaatsvinden. En wij vertrouwen en hopen nu dat met ieders inzet de huidige preekplekken kunnen worden gehandhaafd. In de afgelopen periode zijn verkocht de woningen Alberdingk Thijmlaan, de Wisentstraat, de Meentweg en zeer recent de Marconiweg. Gekocht is een woning aan de Brinklaan die momenteel in aanbouw is. Uit comfort- en exploitatieoverwegingen wordt deze woning een modernere pastorie dan die aan de Meentweg. De Protestantse Gemeente te Bussum heeft nu de volgende eigendommen: 1. de pastorie aan de Koekoeklaan; 2. de in aanbouw zijnde woning aan de Brinklaan; 3. de Spieghelkerk; 4. de Verlosserkerk en last but not least 5. de Wilhelminakerk met bijbehorende woning. Everard Sonnenberg (vice-voorzitter CvK, portefeuille vastgoed)

Een uitgelezen boek Het Jodendom

Van het Kerkelijk Bureau Collectes

De opbrengsten van de collectes in juli 2009 1e collecte € 1916,81 2e collecte € 1644,95

Kerkbalans 2009 Kerkbalans per juli 2009 Toegezegd € 354.151,Ontvangen € 246.384.-

Avondgebed voor Vrede 2 september Het oecumenische Avondgebed voor Vrede is deze maand op woensdag 2 september om 19.30 u. in de Mariakerk (Koepelkerk). We bereiden ons voor op de Vredesweek die van 20-27 september plaats vindt onder het motto: ‘Naar een nieuw klimaat van vrede’. In een wereld die vol is van allerlei soorten onvrede en vijandschap proberen we met elkaar de inspiratie die tot vrede leidt, levend te houden. In de Vredesweek zal er op zondag 27 september om 10 u. in de Ev.-Lutherse kerk aan de Mecklenburglaan een oecumenische Vredesdienst worden gehouden, waarover u in het volgende nummer nader bericht ontvangt. Namens de Oecumenische werkgroep Avondgebed voor Vrede, Bruno Nagel

Feestelijke opening De Bron

Op zaterdag 29 augustus om 14.00 uur wordt op het Juliana­ plein 94 de nieuwe vestiging van Pelgrim Boeken&Muziek De Bron (voorheen christelijke boekenwinkel de Bron) feestelijk geopend door wethouder drs. Herman Schoon. Als landelijke primeur zal het nieuwste boek van de Bussumse schrijfster Linda Klein worden gepresenteerd: Om nooit te vergeten, een ontroerend prentenboekje voor kinderen over leven en dood, met gesprekstips voor volwassenen en illustraties van Nynke Mare Talsma. Tussen 11.00 en 15.00 uur zal er muziek zijn van het Gooise 40+ Gospelkoor Good News, o.l.v. Margreet Veerman en een trio rond de Bussumse panfluitist Sipke Terlouw, die Israëlische muziek ten gehore zal brengen.

Joodse godsdienst in historisch perspectief. Dit boek van Isodore Epstein (1864-1962) geeft een overzicht van de joodse religie, gepresenteerd tegen de achtergrond van ruim 4000 jaar joods geschiedenis. Vanaf de reis van Abraham tot aan de stichting van de staat Israël beschrijft Epstein de groei en ontwikkeling van de joodse leer in theorie en praktijk. Ruime aandacht heeft hij voor profeten, wetgevers, wijzen, rabbi’s, filosofen en mystici. Zij allen hebben er toe bijgedragen dat het jodendom de levende religieuze kracht is die het vandaag de dag nog steeds is. Epstein vertaalde de volledige Talmoed in het Engels, maar het meest werd hij bekend door dit boek. Voor deze nieuwe Nederlandse editie werd de uit 1964 daterende vertaling van Henriëtte Boas bewerkt door David Gaillard en schreef rabbijn Ralph Evers een voorwoord. Paperback, als nieuw, Het Spectrum derde druk 2000. Dit boek kost € 10. Bel Oosterom op T 035-69 14 336. Hij verkoopt ook via Internet en op inloopzaterdagen in Het Trefpunt gelezen boeken, die mensen hem schenken, voor het Verre Naaste project van de PG te Bussum. Dat project is deze jaren: voedselzekerheid voor boeren in Noord-Kameroen. 6 • B ussum O n de rweg • Breed

Kerk in de vakantie

Naar de kerk gaan is niet het eerste waar een gezin, op vakantie in het midden van Frankrijk, met alle verlokkingen van de omgeving en het mooie weer, aan denkt. Een bijzonder kerkgebouw in korte broek bezichtigen is tot daar aan toe, maar het bijwonen van een ‘culte’ (dienst) op zondagmorgen is wat anders. Onder-­ staand een korte impressie van onze ervaring. Frans-Nederlandstalige dienst We hadden ook vorige zomers al aankondigingen gezien van een FransNederlandstalige protestantse kerkdienst in Sancerre, niet ver van ons vakantiehuis in de Bourgogne, maar het was er niet van gekomen. Toen we dit jaar weer langs het mooie kleine kerkje in Sancerre liepen en de aankondiging van een ‘culte franco-néerlandais’ op zondag 26 juli jl. zagen, namen we voor om die zondag met ons gezin die dienst bij te wonen. De Franse protestantse kerk Allereerst wat informatie over de protestantse kerk in Frankrijk. Slechts 2% van de Fransen is protestant; Frankrijk is voor het grootste deel (62%) katholiek. L’Église Réformée de France (ERF), ontstaan in de Reformatie, is de eerste protestantse kerk van Frankrijk. De huidige ERF is ontstaan in 1938 door samenvoeging van verschillende vrije en orthodoxe richtingen. De actieve en betrokken kern van de ERF wordt gevormd door 50.000 huishoudens (op een totaal van 62,1 miljoen Fransen). Tussen de 300.000 en 400.000 personen nemen deel aan de diensten van de ERF. De ERF is samen met l’Eglise Evangé­lique luthérienne de France (EELF) en l’Union des Eglises protestantes d’Alsace-Lorraine (EPAL) verenigd in la Communion protestante luthéro-réformée (CPLR). De ERF is een “open” kerk. Ze ontvangt iedereen die onderkent dat “Jésus-Christ est le Seigneur”. De ERF houdt vanwege het open karakter geen lijst van haar leden bij. Nog enkele cijfers (bron: www. eglise-reformee-fr.org). Ongeveer 50.000 huishoudens dragen bij aan de financiën van de ERF (met een gemiddelde jaarbijdrage van € 384). De ERF telt 492 gemeenten en heeft 881 kerkgebouwen, waar op meer of minder regelmatige basis diensten worden gehouden. De ERF heeft 340 predikanten en 70 pastors. 29% van hen zijn vrouwen. De gemiddelde leeftijd van de predikanten is 47 jaar. 18% van de predikanten is van buitenlandse afkomst.

Boven de hoofdingang van de Protestantse kerk in Sancerre prijkt de tekst “Hier is het huis van God, met een verwijzing naar Gen. 28:17” (foto Inge de Groot)

De kerkdienst Zondagmorgen 26 juli. Na een half uurtje rijden arriveren we in Sancerre, het bekende wijnstadje boven op de heuvel waartegen de wijnranken staan die de basis zijn van de naar de stad vernoemde wijn. Het stadje is nog in diepe rust, maar voor het kleine kerkgebouw van de communauté de Cosne – Sancerre – Bords de Loire van de ERF staat al een groepje mensen; voor het grootste deel Nederlandse vakantiegangers, net als wij. We worden welkom geheten door pasteur Josaphat Paluku en ds. Barend Weegink, predikant te Katwijk aan Zee, en algemeen secretaris van de Confessionele Vereniging binnen de PKN. Het kerkje is van binnen sleets en klein, maar is vanmorgen bijna helemaal vol (ca. 25 Fransen en ca. 50 Nederlanders). Volgens de pasteur een zeldzaam en heuglijk feit (hetgeen ertoe leidde dat de collecte in het bijzonder werd benadrukt!). De liturgie is tweetalig, en pasteur Paluku en ds. Weegink wisselen elkaar af. Onder de orgelbegeleiding van organist Peter Witteveen uit Vaassen zingen we psalmen (in oude en nieuwe berijming) en liederen uit de bundel van Joh. De Heer. Aanvankelijk zingen de Fransen en Nederlanders door elkaar elk in hun eigen taal; later zingen steeds meer Nederlanders mee in het Frans; we zijn tenslotte te gast. De tweetalige Bijbellezingen (Samuël 3: “puis il ouvrit les portes de la maison d’Eternel” (toen opende hij de deuren van het huis des Heren) en Johannes 14) worden door ds. Weegink uitgewerkt in een degelijke preek die een opmaat vormde voor de belijdenis (‘confirmation’) die twee jongens die morgen zouden doen.

Belijdenis Deze jongens, circa 16 en 18 jaar oud, waren kinderen van Nederlandse ouders die zes jaar geleden naar Frankrijk geëmigreerd waren. Zij volgden catechesatie bij pasteur Paluku, en deden thans in het openbaar belijdenis van hun geloof. In Frankrijk is dat een heel ritueel, knielen degenen die belijdenis doen, en hebben de ouders en de ambtsdragers daarbij een inhoudelijke rol. De Apostolische Geloofsbelijdenis (‘Le Symbole des Apôtres’) is vergelijkbaar. Na meer dan anderhalf uur op ongemakkelijk zittende, korte en harde, kerkbanken – een grote prestatie van onze kinderen die misschien toch liever in het zwembad zouden zijn – volgde de heenzending en (Franse) zegen (‘bénédiction’), en werden we uitgenodigd voor koffie en limonade – op straat voor de kerk – en een barbecue in de tuin van de oude pastorie (‘presbytère). Herkenbaar De Franse cultuur is meer dan de taal, wijn, kaas en chansons. Ook religie behoort daartoe. Wie de kans krijgt eens mee te maken hoe de Franse protestanten hun eredienst vieren, kunnen wij dat zeer aanraden. Het is verrassend, en geeft een machtig gevoel van universaliteit en grootsheid, dat temidden van een zo verschillende cultuur en op een afstand van circa 700 kilometer, zoveel herkenbaar is in de geloofsbeleving. De gemeente van onze Heer kent letterlijk geen grenzen, niet tussen wijken, niet tussen landen en niet tussen talen, en dat is een mooie ervaring, zo op een zonnige zondagmorgen in Sancerre. Jan Frans de Groot (wijkgemeente West) Breed • B ussum O n de rweg • 7

“Een huis van rust”

Ontroerend

Deze woorden schreef iemand laatst in het voorbedenboek dat in het Stiltecentrum in de Verlosserkerk aanwezig is. Het verbaast ons niet dat hij deze woorden had opgeschreven. Nee, hij komt niet veel, want tegenwoordig woont hij in Hilversum, zeg maar in een rumoerige omgeving. Af en toe stapt hij op de bus richting Bussum, en komt in het Stilte­ centrum en daarna wil hij zijn verhaal weer eens kwijt. En dat is geen vrolijk verhaal. Maar het wonderlijke is dat hij laat merken dat hij op één of andere manier toch weer opgeladen is en zoals hij zelf zegt “weer moed gevat heeft”. En dat geeft je dan het gevoel, dat je die morgen niet voor niets in het Stiltecentrum heb gezeten. Geen diepzinnig gesprek, maar een kop koffie en je verhaal kwijt kunnen en even alleen zijn is kennelijk al genoeg. Het opmerkelijke is dat al die jaren dat het Stiltecentrum fungeert, er heel weinig verloop is onder de mensen die het Stiltecentrum bemannen. Maar nu slinkt het team toch een beetje. En om te voorkomen dat anderen dan meer aanwezig moeten zijn, zoeken we versterking. Het is moeilijk om de sfeer, de waardering en de missionaire noodzaak van het Stiltecentrum in een artikeltje aan te prijzen. U moet het ervaren. En dat kan alleen maar als u een paar keer mee draait en daarna kunt altijd nog zeggen, dat is niets voor mij. Wilt u meer weten, wij zijn altijd bereid om verdere informatie te verschaffen. Bel Gretha de Groot, T 035 - 69 16 340. U kunt ook dinsdagmorgen of zaterdagmorgen bij de mensen die het Stiltecentrum bemannen terecht voor meer informatie. Arie Vijn, T 035 - 69 15 881

“Eemland-Reizen organiseerde tweemaal een touringcartocht naar het Duitse bedevaartsoord Kevelaer. Zodra ik een geleide had gevonden reserveerde ik twee plaatsen. Omdat de eerste bus reeds vol was geboekt werden wij voor de tweede genoteerd. Na de koffie met gebak in de omgeving van Eind­hoven reden we richting Roermond om daar in te schepen voor een vaartocht op de Maas met lunch aan boord. In de middag bereikten we onze bestemming Kevelaer, waar we enige uren hadden die ieder naar eigen inzicht kon besteden. Omdat Kevelaer een bedevaartsplaats is, gingen mijn geleide en ik naar de kerk. Er werd net een eucharistieviering gecelebreerd. Wij kwamen binnen op het moment dat de priester het evangelie uit Johannes 9 voor zou lezen. Het was alsof dit Bijbelverhaal voor mij die dag op het leesrooster stond want dat ging over mij: De Blindgeborene. De terugreis werd door een drie-gangen diner onderbroken”. Frits Zweed Naschrift redactie Velen in Naarden en Bussum kennen de heer Frits Zweed. Hij loopt vaak over straat met zijn rood-witte blindenstok of met een geleide, maar hij bezoekt ook veel bijeenkomsten, waaronder kerkdiensten. Hij is uitstekend op de hoogte van wat er dichtbij en veraf gebeurt. Zo stuurt hij de redactie nogal eens een artikel van hem zelf of van iemand anders. Dit is er zo een. Kevelaer speelde in het verleden een bijzondere rol voor de Nederlandse katholieken in het protestantse noorden waar alle katholieke geloofsuitingen verboden waren. Zij konden in Kevelaer in het openbaar hun geloof uitoefenen.

Zending en Diaconaat ZWO-commissie: Secr. P.Kuijper • T: 035-69 15 494 E: [email protected] • ING 246170 Zending Protestantse Gemeente Bussum

Diaconie: J. Post • Postadres: H.A. Lorentzweg 59 • 1402 CC Bussum • T: 035-69 30 810 • E: [email protected] Bankrek. ING 505555 Diaconie Protestantse Gemeente te Bussum

Zendingscampagne 2009: tussenrapportage De zendingscampagne loopt als u dit leest al weer geruime tijd. We beloofden u op de hoogte te houden van de groei van de opbrengst. De girocampagne heeft tot die datum € 12.500 opgebracht, dat is iets minder dan vorig jaar omstreeks deze tijd. Dan zijn er al vijf van de zeven kerkcollecten gehouden voor de zending. De opbrengst daarvan zal circa € 2.500 zijn. Het totaal is dan per 20 augustus circa € 15.000. In de opbrengstbalk geven we deze tussenstand weer:

waarbij aan het eind rechts de verwachte en geplande opbrengst aan het eind van het jaar 2009 staat: € 21.500. We zijn er dus nog niet. Misschien zijn de vakantiekosten wat meegevallen? Wellicht wilt u van uw overvloed hier iets delen met Anghelus? Wellicht denkt u “dat is waar ook, ik zou mijn bijdrage voor 2009 nog regelen.” Dan is deze toevoeging voor u geschreven. Het gaat om het wereldwijde programma van Kerk in Actie: mede namens Bussum worden talrijke zendingsprojecten gesteund. Het zendingswerk verdient onze steun. En mocht u de toegezonden acceptgiro kwijt zijn: geen nood. U kunt uw bijdrage nog altijd overmaken naar ING-rekening 246170 ten name van Zending Protestantse Gemeente te Bussum. Gewoon nog even doen! 8 • B ussum O n de rweg • Zending en Diaconaat • Ouderenwerk en -pastoraat

6 september: collecte voor Roemenië/Anghelus Voor de vijfde maal in het jaar 2009 wordt er gecollecteerd voor onze partnergemeente Anghelus in Roemenië. Bussum heeft bepaalde verplichtingen op zich genomen. De belangrijkste zijn op dit moment een garantie voor de salarissen van de mensen die zijn betrokken bij de naschoolse opvang in het vernieuwde Gemeenschapshuis en de ondersteuning van Judit voor haar diaconale en sociale werk in Anghelus. In de kroniek over Anghelus kwamen en komen deze en andere zaken regelmatig aan de orde. De collecte op 6 september draagt bij om de kosten die verbonden zijn aan samenwerking Bussum-Anghelus in 2009 te dekken. Van harte aanbevolen!

Zendings­ kalenders 2010 Zoals gebruikelijk heeft de ZWOcommissie weer zendingskalenders ingekocht voor het komende jaar. Het thema is ‘Dialoog met het penseel’. Dat thema is prachtig uitgewerkt door de schilder Jyoti Sahi uit India. In Chris­ tenen in India staan voor de grote uitdagingen. Hoe kunnen we ons geloof vorm geven in een land dat de bakermat is van veel grote godsdiensten? Hoe moeten we omgaan met een onrechtvaardige verdeling van de welvaart? Hoe kunnen we gelijkheid prediken waar er grote verschillen zijn vanwege een oeroud en diepgeworteld kastensysteem? Met zijn schilderkunst laat op deze kalender Jyoti Sahi zien hoe christendom en India zich tot elkaar verhouden. Er zijn 150 kalenders ingekocht. Wees er dus vlug bij, want op=op. Vanaf 1 september staat de verkoop open. De kalender kost € 6,50. Van harte aanbevolen. PK/ZWO-commissie

Anghelus/Roemenië (148) Schoolbus sponsors bedankt! De sponsoring voor de schoolbus in het schooljaar 20092010 is weer rond. De kinderen kunnen allemaal, onafhankelijk van de financiële situatie van de ouders weer naar school. De ouders zijn blij dat aan de toekomst van hun kinderen wordt gewerkt. Alle sponsors krijgen binnenkort een bericht over de afwikkeling. Ds. István Mátyás heeft inmiddels gerapporteerd dat in het vorige schooljaar voor 31 kinderen financiële steun voor het busabonnement nodig was. Dat is iets minder dan het jaar daarvoor, maar dat komt omdat – zoals eerder al werd verteld – de kinderen die in het naburige dorpje Ghidfalau naar school gaan gratis reizen: de burgerlijke gemeente betaalt de bus, beter: het busje. Op de foto, genomen uit mijn ‘logeerkamer’ in het Gemeen­ schaps­huis, is die bus te zien. De gratis schoolbus naar Ghidfalau (foto Piet Kuijper)

Catechese Ds. Mátyás geeft uiteraard ook catechese. Van de 30 kinderen die gezien de leeftijd in aanmerking komen, doen er 28 mee. Deze zijn verdeeld in vier groepen: 6-, 7- en 8-jarigen, 9-, 10- en 11-jarigen, 12- en 13-jarigen, en 13- en 14-jarigen. Tenslotte is er dan nog de belijdeniscatechese. Dat is al met al een heel programma. Vanaf het zesde levensjaar ben je welkom en wordt er door de kerk op je gerekend. En dan te bedenken dat de gemeente in Anghelus kleiner is dan elk van onze drie wijkgemeenten: ca. 500 zielen. Als ik deze cijfers op me laat inwerken, word ik een beetje jaloers… PK/Werkgroep Anghelus-Roemenië

Ouderenwerk en -pastoraat Ds. mw. Jac. de Blois • dinsdag en vrijdag 9.30-17.00 uur Anthonius Hof • T: 035-69 31 456 • privé: T: 030-27 18 676 E: [email protected] Pastor mw A. Brouwer • Lopes Diaslaan 387 1222 VK Hilversum • T : 035-68 54 399 • M: 06 10634749

Berichten uit Huize Godelinde In Memoriam Johannna Aufdemkampe-Sluimer Woensdag 12 augustus is in verpleeghuis Naarderheem Johanna Aufdemkampe-Sluimer overleden. Zij is 93 jaar geworden. Sinds begin 2006 woonde zij in Huize Godelinde. Me­vrouw Aufdemkampe was tweemaal weduwe en zij had twee kinderen.

E: [email protected] Pastor dhr. J. Molensky (pastor in Patria) • T 033-2464968 M 06-17322422 • E [email protected] Pastor mw. J. Visser-Leijstra • Zuidsingel 3 • 1241 EH Kortenhoef T: 035-6560950 • ’s maandags 08.30-09.15 uur • E: [email protected]

Op hoge leeftijd leerde zij in een revalidatiecentrum in Amsterdam de heer Cees Verberk kennen. Deze verhuisde naar Huize Godelinde om dichter in de buurt van zijn dochter te wonen. Twee maanden later kreeg ook mevrouw Aufdemkampe daar een kamer. Tussen hen beiden ontwikkelde zich een hechte vriendschap, die hun beider levensavond verrijkt heeft. Samen luisterden zij veel naar muziek. Ook aan de Levens­ verhalengroep namen zij deel en zij bezochten de kerkdiensten. In 2007 overleed de heer Verberk. Het gemis van haar goede vriend werd verzacht door de trouwe bezoekjes van zijn dochter,

die zij als een eigen dochter beschouwde. Wat haar kenmerkte was de rust die zij uitstraalde en de evenwichtigheid en wijsheid, waarmee zij de dingen des levens aanvaardde. Daarbij vond zij steun in haar geloof, maar ook in de boeddhistische levensbeschouwing. Enkele weken geleden werd zij getroffen door een herseninfarct, waarvan zij eerst nog leek op te knappen. Maar heel bewust gaf zij aan dat het haar nu genoeg was en dat zij verlangde naar het levenseinde. Vervolg op pagina 10

Ouderenwerk en -pastoraat • Protestantse wijkgemeente Oost • Verlosserkerk • B ussum O n de rweg • 9

Vervolg van pagina 9

In de afscheidsdienst op 17 augustus in crematorium Westgaarde in Amsterdam lazen we woorden van de wijsheidsleraar Prediker, dat “alles zijn tijd heeft”; ook de tijd om te sterven. “Neem, Heer, mijn beide handen” stond er boven de rouwkaart en daaruit spreekt een verlangen naar geborgenheid en rust. Wij mogen erop vertrouwen, dat die Heer haar handen in de zijne genomen heeft en haar zo heeft thuisgehaald. Niet alleen haar kinderen en familie zullen haar lieve persoonlijkheid missen, maar ook veel bewoners en verzorgenden van Huize Godelinde. Wanneer u dit kerkblad leest is mijn vakantie net begonnen. Op 28 september hoop ik weer op mijn post te zijn. In deze vrije periode valt ook een reis naar Japan, waar tegen die tijd hopelijk een gezond kleinkind zal zijn geboren. Zoals u weet vervangt pastor Anne Brouwer mij in die periode en in ernstige situaties kunt u een beroep op haar doen. Ik hoop dat het u allen goed gaat en dat wij elkaar te zijner tijd weer mogen ontmoeten. “Gott befohlen” zegt mijn Duitse vriendin altijd bij het afscheid en ik zeg het haar graag na, als een wens voor u.

Start Wilhelminasoos

Eind augustus, de vakanties zijn ongeveer voorbij en het gewone leven komt weer op gang, tot spijt voor de een, tot groot genoegen voor een ander. Van verschillende leden van onze soos weet ik dat zij blij zijn dat het weer zover is en we weer gaan beginnen. Op woensdag 2 september om 2 uur hopen wij aan een mooi, nieuw soosseizoen te beginnen in de Wilhelminakerk. Onze soos is een zeer Bussum-Breed gebeuren. Ieder die van spelletjes en gezelligheid houdt is bij ons welkom. Onze leden komen uit allerlei verschillende kerken en sommigen zijn helemaal niet aan een kerk verbonden, maar ieder voelt zich thuis. Zo willen wij graag een warm en gezellig plekje zijn in het centrum van Bussum, waar we toch iets kunnen laten zien wat Geloof en Kerk in deze tijd te bieden hebben. Nieuwe leden zijn ook van harte welkom en kunt u niet op eigen gelegenheid naar de kerk komen, dan is er de mogelijkheid van vervoer. Voor € 2,50 wordt u opgehaald en weer thuisgebracht. Wij hebben een stel fijne chauffeurs die dit heel trouw en graag doen en waar wij ook heel blij mee zijn. Als u hiervan gebruik wilt maken kunt u contact opnemen met mevrouw Aafke Mulder, Oosterpad 35, T 035 - 69 34 842. Dan is er nog een groep medewerksters waar we heel gelukkig mee zijn en dat zijn onze thee/koffie-schenksters. Ook die kunnen wij niet missen. In deze groep is versterking nodig. Wij hopen dat iemand uit de gemeente tijd heeft en bereid is om eens in de drie weken hierin te willen meedraaien. Ook hiervoor kunt u zich opgeven bij mevrouw Mulder. En dan komt het feest ter gelegenheid van ons 30-jarig bestaan nu al heel dichtbij. Op 14 oktober is het zover. Alleen daarom zou je al lid worden. Graag tot ziens op 2 september om 2 uur in de Wilhelminakerk. Netty Douma

Pastor Annie Visser

Protestantse wijkgemeente Oost H.A. Lorentzweg 59 • 1402 CC Bussum • T: 035-69 17 309 Koster: mw. A. Stuivenberg-van Dijk • De Ruiterlaan 10 T: 035-69 17 309 Predikant (parttime): ds. H.W. van Beelen • H.A. Lorentzweg 59 • 1402 CC Bussum • Tel. spreekuur ma di do 9.00-9.30 uur • M: 06-41 67 53 09 • E: [email protected] Kerkelijk werker: mw. Anne Brouwer • Lopes Diaslaan 387 1222 VK Hilversum • T: 035-68 54 399 • M: 06-10 63 47 49 E: [email protected]

Verlosserkerk

Psychopastoraat: mw. Wil Vooijs • T: 035-64 09 147 Scribaat: T.W. Nieboer • Ceintuurbaan 310 • 1403 AN Bussum T: 035-69 10 912 • E: [email protected] Postadres: H.A. Lorentzweg 59 • 1402 CC, t.a.v. scribaat wijk Oost Wijkkas: A. Staal • Augusta de Witlaan 8 • 1403 GM T: 035-69 34 588 • ING 1328422 t.n.v. Wijkkas Oost PKN Bussum te Bussum Autodienst: Hannie de Berg • T: 035-6933492

Startzondag

Vossenjacht-fietstocht

Zondag 13 september is de Startzondag. We luiden een nieuw seizoen in met een nieuw thema: “Wij geloven”. Met dit thema sluiten we aan bij de landelijke kerk, die voor de komende 3 jaren de drieslag “Geloof, hoop en liefde” aanreikt. Dit jaar dus “geloof” of “Wij geloven”. Voor velen van u is het geloof zoiets als tanden poetsen of eten. Het maakt zo´n deel uit van het leven, dat je je niet kunt voorstellen dat het er niet is. Maar geloven is ook een zoektocht, waarbij je een weg zoekt in het leven en je steeds afvraagt: waar sta ik, waar wil ik heen? Het is de bedoeling dat wij in het seizoen dat voor ons ligt, het geloofsgesprek op gang brengen en oefenen. Gek genoeg zijn wij niet altijd gewend over ons geloof te spreken, het is iets intiems en privé´s, en we houden het soms liever voor onszelf. Misschien zijn we bang te spreken over wat ons diep raakt. Bovendien is soms moeilijk voor te stellen dat voor een ander geloven iets heel anders is dan voor jou. Toch biedt de gemeente van Christus vooral een plek, om samen te praten over geloven. Als dat gesprek in de gemeente niet plaatsvindt, waar dan wel? Ds. Heleen van Beelen

s’ Middags om 14.30 uur na de middagdutjes van jong en oud is er een Vossenjacht op de fiets. We organiseren deze fietstocht samen met de wijkgemeente van de Wilhelmina­ kerk. De fietstocht met vossenjacht is leuk voor alle leeftijden. We eindigen met een kop soep in de Wilhel­minakerk. Ouderen die liever niet fietsen zijn vanaf 16.00 uur van harte welkom in de Wilhelminakerk om de fietsers welkom te heten en een kopje soep mee te eten. Arie Vijn en Mathilde Vos- Elsinga

10 • B ussum O n de rweg • Protestantse wijkgemeente Oost • Verlosserkerk • Protestantse wijkgemeente Centrum • Wilhelminakerk

Protestantse wijkgemeente Centrum Wilhelminakerk Wilhelminaplantsoen 14 • T: 035 - 6917525 Koster: P. Vos Predikant: ds. H.J. van Dijk • Noorderweg 9 • 1401 TV Bussum • M: 06 - 47 09 91 99 • T: 035 - 69 49 104 b.g.g. 035 - 69 49 860 • E: [email protected]

Scriba: Caroline Elskamp • T: 035 - 69 10 108 E: [email protected] Wijkkas: Postbank 1644111 t.n.v. Wijkkas SoW-kerk Centrum Bussum te Naarden

Startzondag 13 september 2009 De startzondag in de Wilheminakerk kent dit jaar 3 elementen: - de gezinsdienst, - de markt der mogelijkheden en - een vossenjacht-fietstocht. In dit nummer van Bussum Onderweg vindt u een toelichting bij elk van deze elementen voorafgegaan door een uitleg van het jaarthema “een leven lang geloven”. Voor de informatie over de vossenjacht-fietstocht wordt verwezen naar het bericht voorin.

Jaarthema: Een leven lang geloven Voordat de zomervakantie het kerkelijk werk op een wat lager pitje zette hebben we met elkaar op de kerkenraad uitgebreid nagedacht over de plannen voor het komende jaar. Wat we graag willen is een programma neerzetten dat aansluit bij de verschillende leeftijdsgroepen in onze gemeente. Daarover is ook al voor die kerkenraad geruime tijd gebrainstormd. Zo passeerden met het oog op het jaarthema verschillende titels zoals ‘mensen onderweg’ en ‘geloven voor alle leeftijden’ totdat we uiteindelijk uitkwamen op ‘een leven lang geloven’. Daar bedoelen we ook mee dat het in de kerkelijke gemeente gaat om mensen onderweg, sterker nog om mensen die een leven lang onderweg zijn en die op die weg met alle vragen

en wederwaardigheden die horen bij de verschillende levensfases proberen een leven lang te geloven. Intussen is er ook informatie vanuit de landelijke kerk gekomen waarin men het thema “Wij geloven” aanbeveelt. Drie jaar lang wil men met dit thema bezig zijn waarbij dan verschillende accent gelegd worden te weten: ‘geloof’ ‘hoop’ en ‘liefde’. Het mag duidelijk zijn dat dit thema niet strijdig is met het onze en waar mogelijk zullen we dan ook graag gebruik maken van het materiaal dat hier aangereikt wordt. Wij hebben er zin in, u ook? ds. Henk van Dijk plan verder uit te werken. Je kunt ook rondlopen en horen en zien wat er gebeurt in onze wijkgemeente en wie erbij betrokken zijn.

Gezinsdienst Wilhelminakerk

En natuurlijk is er koffie. Mis je bepaalde activiteiten of zou je met anderen een activiteit willen opzetten, ga dan naar de wensenkraam en kijk ook eens bij de vacaturebank. U/je begrijpt, het is een plaats van vraag en aanbod. Wie weet ontstaan er mooie gezamenlijke initiatieven en worden vacaturen opties. Arie Piet Onze startzondag op 13 september 2009 zal in het teken staan van het gezin. Het belooft een leuke dienst te worden waar de kinderen, maar zeker ook de ouderen van zullen genieten. Onze kinderen blijven bij ons in de dienst en zijn met ons getuige van het verhaal van Zacheüs. We zullen horen en zien hoe hij Jezus ontmoette. Ook zullen we te weten komen hoe Zacheüs nu eigenlijk uit die hoge boom klauterde. Kortom een leuke dienst voor jong en oud.

Vossenjacht-fietstocht

Markt der mogelijkheden

Ouderen die liever niet fietsen zijn vanaf 16.00 uur van harte welkom in de Wilhelminakerk om de fietsers welkom te heten en een kopje soep mee te eten.

Na de eredienst verschuift de aandacht naar de marktkramen. Bij de marktkramen vind je plannen voor jong en oud. Je kunt informatie vragen, je kunt je opgeven om mee te doen als deelnemer, in de leiding of, in sommige gevallen, om een

s’ Middags om 14.30 uur na de middagdutjes van jong en oud vervolgen wij ons programma voor deze start van het nieuwe seizoen met een Vossenjacht op de fiets. We organiseren deze fietstocht samen met de wijkgemeente van de Verlosserkerk. De fietstocht met vossenjacht is leuk voor alle leeftijden. We eindigen met een kop soep in de Wilhelminakerk.

Mathilde Vos-Elsinga

Protestantse wijkgemeente Centrum • Wilhelminakerk • B ussum O n de rweg • 11

Protestantse wijkgemeente West Spieghelkerk Nieuwe ’s Gravelandseweg 34 • T: 035-69 12 406 Koster: Mevr. A.M. Sollman-Haverkamp • T: 035-69 12 406 b.g.g. 035-69 30 679. Predikant: ds. S. de Jong • Meentweg 52 • 1405 JC Bussum T 035-70 70 486 • E [email protected]

Kerkelijke lente De herfst is kerkelijk gezien een soort lente: het nieuwe seizoen komt uit de knop en bloeit weer open. Er zullen oud vertrouwde activiteiten zijn en nieuwe. De bijbelkring start in oktober, net als vorig seizoen op de tweede woensdag van de week. Er zal weer een gesprekskring worden opgezet voor wie belijdenis willen doen of al hebben gedaan. De Chill­Church, voor 12plussers, bouwt voort op zijn prille begin van afgelopen voorjaar. De cantorijleden schrapen de kelen. De vele commissies in de kerk gaan weer aan de slag. Er zijn ook plannen voor enkele nieuwe initiatieven, waarover u zo gauw mogelijk hoort. Dit op het gebied van kerk in de buurt zijn. De kerkelijke lente begint met de startzondag op 13 september. Het thema ervan is: ‘Mens onder de zon’. Laten we

Scribaat: H. Dooijes • Nieuwe Hilversumseweg 76 1406 TJ Bussum • T: 035-69 17 080 E: [email protected] Wijkkas: ING 556835 t.n.v. Wijkkas West / Protestantse Gemeente Bussum te Hilversum.

het licht en de warmte van de zomer meenemen naar het komende winterseizoen: kerk zijn onder Gods zon. We hopen op bloei- en groeizaam weer. ds. Stephan de Jong

In Memoriam Marieke de Jong - Taal (1970 -2009), een sterke, kordate vrouw Op 29 juli 2009, twee maanden na de feestelijke doopdienst waarin haar dochtertje Josephine samen met anderen gedoopt is, is Marieke de Jong-Taal overleden. Woorden schieten te kort om het verdriet om deze jonge moeder van 39 uit te drukken. Marieke was een sterke, levenslustige vrouw, die goed kon organiseren. Dat heeft ze tot op het laatst van haar leven gedaan. In de laatste weken is ze zelfs nog met haar gezin

op vakantie naar haar geliefde Frankrijk geweest, totdat dat helaas niet meer ging. Haar man Reinier droomde zelfs dat Marieke in haar eigen rouwdienst de liturgieën stond uit te delen. Op 5 augustus hebben we haar in de Spieghelkerk herdacht. Daarbij klonken de woorden van 1 Korinthiërs 13: “Al ware het dat ik met de tongen der mensen en der engelen sprak, maar ik had de liefde niet, ik ware schallend koper of een rinklende cymbaal. Ik zou wel geluid maken, maar er zou niets zinnigs uitkomen. Nu zien wij nog door een spiegel in raadselen, maar straks van aangezicht tot aangezicht. Nu ken ik onvolkomen, maar dan zal ik ten volle kennen, zoals ik zelf gekend ben”. De collecte aan de uitgang voor het Koningin Wilhelminafonds bedroeg € 1622. ds. Kees Bergström

In Memoriam

Exposities

Jannetje Raval-Honing

Tijdens mijn sollicitatie en kennismakingsgesprekken in Bussum, heb ik wel verteld over één van mijn liefhebberijen: kunst. Ik houd mij bezig met schilderen, keramiek en fotografie en heb onder meer een parttime opleiding gevolgd aan de kunstacademie in Arnhem. Sommige mensen vragen me wel eens waar mijn werk te zien is. Nu exposeer ik niet zo vaak, maar in september toevallig op twee plaatsen: twee exposities in Amsterdam, die ook nog op het raakvlak van religie en cultuur liggen. De eerste is in Stormgalerie, van 4-27 september, en is getiteld: ‘De schoonheid van het verschil - Het jaar van Darwin’. Met enkele kunstenaars die ik uit Arnhem ken, proberen we een artistieke reactie op het werk van Charles Darwin te geven. Zondag 6 september 2009 om 15.00 uur is de officiële opening van de expositie door prof. dr. Marcel Dicke, entomoloog in Wageningen, winnaar van de Spinoza prijs. Het is aardig om te weten dat Stormgalerie een initiatief is van oud-Spieghelkerkster Martine Mulder, de dochter van onze gemeenteleden Trieneke en Arie Mulder (Stormgalerie: Derde Oosterparkstraat 201, Amsterdam, openingstijden vr. 17.00-20.00 u., za. en zo. 15.00-18.00 u., www.stormlab.nl). De tweede expositie is een groepsexpositie van theologen en vindt plaats in de Oranjekerk, van 12 september - 10 oktober. Deze is getiteld ‘Vrede ... onder ogen’ en vindt plaats in het kader van het jubileum van Kerk en Vrede. De opening vindt plaats op zaterdag 12 september om 17.00 u. (Oranjekerk: Tweede van der Helststraat/ hoek Ceintuurbaan, openingstijden: ma. en vr. middag van 15.00-17.00 u., na de zondagse erediensten, of op afspraak, 0206795559, www.oranjekerk.org) ds. Stephan de Jong 12 • B ussum O n de rweg • Protestantse wijkgemeente West • Spieghelkerk

Op 18 juli overleed Jannetje Raval-Honing, Zeggemeent 34, na een lang leven. Zij werd geboren in Huizen in 1915 en werd 94 jaar oud. In dit lange leven trokken geluk en verdriet hun spoor. Jannetje verloor vroeg haar eerste man. Haar tweede man kende veel ziekte en zij heeft hem lang verzorgd. Het geluk lag voor haar vooral in haar drie kinderen, haar kleinkinderen en achterkleinkinderen. Graag liet zij foto´s van hen zien en vertelde over hun wederwaardigheden. Velen herinneren Jannetje als een vriendelijke vrouw. Ze hield van gezelligheid, vond het heerlijk om bezoek te krijgen en ging graag mee met onder meer de reisjes van Sawedah. Tot voor kort kwamen we haar tegen, wandelend met haar rollator op de Meent of in Bussum. Ze was blij met de plek waar ze woonde en hoopte tot haar dood in haar huis te kunnen blijven wonen. Dat is ook gebeurd. Na een kort, onverwacht ziekbed is zij vredig in haar slaap overleden. Zij werd na een korte herdenkingsplechtigheid begraven op de algemene begraafplaats in Bussum. Moge zij geborgen zijn in God. ds. Stephan de Jong

Ook zij reden Een paar weken geleden keken we terug op het afscheid van drie trouwe kerkgangers: Bertus, Ria en Brigitte. Zij waren verhuisd naar hun nieuwe tehuis in Hilversum. In dat artikeltje werden er een paar families bedankt voor het regelmatig rijden van deze mensen naar de kerk. Iemand wees me erop dat ik daarbij de familie Van der Kruk over het hoofd had gezien. Hen kennende zullen ze daar niet wakker van hebben gelegen. ’t Was wel dom van me en daarom noem ik bij deze toch even hun naam.

Bevestiging nieuwe kerkenraadsleden De kerkenraad van Wijkgemeente West is gelukkig u te kunnen mededelen dat drie van onze gemeenteleden bereid zijn toe te treden tot onze kerkenraad. Dit zijn: Mevrouw A. Hompes-Boorsma (diaken), de heer J. Korf (ouderling) en de heer A. van Dam (ouderling-kerkrentmeester). Behoudens rechtsgeldige bezwaren, die schriftelijk kunnen worden ingediend bij de kerkenraad tot uiterlijk 31 augustus 2009, is de kerkenraad voornemens deze gemeenteleden te bevestigen in de kerkdienst van 6 september 2009. H. Dooijes, scriba

ds. Stephan de Jong

Giften wijkkas West Ontvangen giften voor de wijkkas in de periode 01-05-2009 t/m 31-07-2009:

Protestantse Gemeente Bijstand in het pastoraat: vacant Secretariaat: E. Wolswinkel • Laarderweg 184 • 1403 RM Bussum • T: 035-69 33 772 • E: [email protected]

Via ING: Mw. R. € 1000,00; mw. H. € 50,00. Hartelijk dank! Lucke Heise (penningmeester)

wijkgemeente Sion Erediensten in de Spieghelkerk om 8.55 en 17.00 uur (T: 035-69 12 406) I: www.pknbussum.nl/sion

Nieuws van de jongerengesprekskring De jongerengesprekskring is het afgelopen seizoen zes keer op zondagavond na de middagdienst bij elkaar gekomen. De kring werd vroeger altijd geleid door Andries Knevel, maar die moest vanwege drukke werkzaamheden vaak afzeggen. Besloten is toen als jeugd zelf bij elkaar te komen en thema’s te bespreken die met de Bijbel en het geloof te maken hebben. Voor brood, koffie en thee wordt gezorgd. Dat smaakt prima tussen de opbouwende gesprekken door. Op de laatste avond spraken we samen met Jaap Mouissie over verschillende aspecten van het Jodendom. Erg boeiend! Vrijdag 19 juni hielden we een afsluitende barbecue bij Pieter en Marleen Rebel. Aan de Rietmeent was het gezellig druk. Ondanks dreigende buien konden we buiten zitten en we lieten ons de verschillende gerechten, die Pieter en Marleen voortreffelijk klaar hadden gemaakt, goed sma-

Zieken in de gemeente Als één lid lijdt in de gemeente, lijden alle leden mee. Zo zou het moeten zijn in de christelijke gemeente. Daarom noem ik dit keer enkele gemeenteleden van Sion die in hun leven een moeilijke periode mee maken. Wij denken aan zr. Harkema, die al enkele maanden in het ziekenhuis in Blaricum ligt. Zij heeft veel pijn aan haar rug en wacht op opname in Naarderheem. Br. Van Soest

ken. We kijken terug op een gezellige en leuke afsluiting van het afgelopen seizoen. De eerste avond van het nieuwe seizoen staat gepland op zondag 27 september na de middagdienst. We zitten vol ideeën voor het komende jaar: themasprekers, behandelen van een (Bijbelstudie)boekje. Op deze eerste avond zullen we daar verder vorm aan geven. Ook hebben we Jaap Mouissie weer uitgenodigd voor een vervolggesprek over het Jodendom. Momenteel telt de jongerengesprekskring zo’n tien deelnemers. Dat kunnen er natuurlijk altijd meer worden. Alle jongeren zijn van harte welkom voor het nieuwe seizoen

heeft sinds oktober 2008 te kampen met elkaar opvolgende ziektes. Begin juli was opnieuw opname in het ziekenhuis noodzakelijk vanwege het niet goed functioneren van de beide nieren. Gelukkig is hij nu weer thuis. Zr. Mouissie kwam door een ongeluk met haar fiets in Zwitserland zwaar ten val en lag 8 dagen in het ziekenhuis van Bern. Zij is nu weer thuis, maar zal nog enige tijd moeten revalideren. Br. Minekus heeft inmiddels vele chemo-

Roeland van Mourik

kuren ondergaan en is daardoor erg vermoeid. Br. Breevaart is onlangs begonnen aan een serie bestralingen. Br. Burggraaf heeft een week in het ziekenhuis gelegen vanwege klachten van benauwdheid. Hij is nu weer op zijn kamer in Godelinde. Ziekte kan erg ingrijpend zijn, zeker als je ernstig ziek bent. Je wordt dan op Vervolg op pagina 14

Protestantse wijkgemeente West • Spieghelkerk • Wijkgemeente Sion • B ussum O n de rweg • 13

Vervolg van pagina 13

jezelf teruggeworpen. Dan kunnen er allemaal vragen komen, waarom, waartoe? Die vragen zijn niet zo makkelijk te beantwoorden. Maar het is wel geweldig om tijdens bezoeken te horen welke rol het geloof kan spelen als je ziek bent. Vragend en tastend kan er soms zomaar nieuw licht ontstaan op bepaalde Bijbelgedeelten en bepaalde Psalmen. Dan kun je zomaar gaan zingen, zoals zr. Harkema tegen me zei: “Maar- blij vooruitzicht dat mij streelt – ik zal, ontwaakt, uw lof ontvouwen, U in gerechtigheid aanschouwen, Verzadigd met uw godd’lijk beeld”.

Dan ben je rijk, ook al ben je ernstig ziek. We wensen de zieken in het ziekenhuis maar ook thuis van harte Gods nabijheid toe. Dan is het goed!

Vakantie De vakantieperiode nadert zijn einde weer. Voor velen is het gewone leven weer begonnen. Sommigen gemeenteleden moesten noodgedwongen, bv. door ziekte en ouderdom, thuis blijven, anderen hopen misschien later nog te gaan. Soms kun je – ondanks een goede vakantie die je hebt gehad – er tegen op

zien om weer te beginnen. Er kan zoveel op je afkomen op je werk, in de kerk of in je gezin. We zitten zo gauw weer in een bepaalde sleur. Waar is dan de rust en die inspiratie die we hebben opgedaan? Hoe houd je vast wat je ontvangen hebt? Ik hoop van harte dat u de afgelopen tijd ook geestelijke rust ontvangen hebt, d.w.z. rust van Boven, van de Here God zelf. Die rust geeft echte ontspanning. Die rust tilt ons er weer boven uit, als er weer veel werk te verzetten is. Die rust geeft echte recreatie, een herschepping. Dat wens ik u van harte toe! Elo Wolswinkel

U legt Uw hand op mij (Ps. 139) Het was zondagmiddag 16 augustus een bijzondere kerkdienst in Sion. Ds. Smelt was weer in ons midden na twee en half maand verblijf in Lima. De kerk was goed gevuld met ouderen, jonge gezinnen en ook kinderen, gemeenteleden maar ook familie en vrienden van Robert, Ria en Willem Hagen. Robert mocht belijdenis doen van zijn geloof en daarmee de Here zijn ja-woord geven en daarna gedoopt worden. Daarna werd hun zoon Willem gedoopt. Een bijzonder gebeuren of, zoals ds. Smelt zei: “De doopbediening vindt op verschillende leeftijden plaats, maar het zijn geen twee verschillende dopen. We belijden één doop. Het geloof speelt op beide leeftijden een belangrijke rol, zonder dat het de basis van de doop is. Dát is de genade van God in Jezus Christus”. Ds. Smelt stelde Psalm 139 centraal in de dienst. Wat er ook gebeurt in ons leven, wat er ook mis kan gaan, God wil ons omringen met Zijn liefde van het begin tot aan het eind. Hij wil Zijn hand op ons en mij leggen. Dat is een overweldigende boodschap! Daar kun je alleen maar van zingen: Abba, Vader, U alleen, U behoor ik toe!

Na de dienst was er een fijne ontmoeting met elkaar. Het was goed om ook daar onze toekomstige predikant Robert Eisinga met zijn gezin te ontmoeten.

Echtpaar Hagen-Langerak met hun zoon Willem (foto J.H. Mouissie)

Bijbelleesrooster vrijdag 28 augustus Jesaja 48:12-22 zaterdag 29 augustus Psalm 70 zondag 30 augustus Jesaja 49:1-7 maandag 31 augustus Jesaja 49:8-13 dinsdag 1 september Jesaja 49:14-23 woensdag 2 september Jesaja 49:24-50:3 donderdag 3 september 2 Koningen 5:1-8 vrijdag 4 september 2 Koningen 5:9-19a zaterdag 5 september 2 Koningen 5:19b-27 zondag 6 september Psalm 74:1-12 maandag 7 september Psalm 74:13-23 dinsdag 8 september 2 Koningen 6:1-7 woensdag 9 september 2 Koningen 6:8-23 donderdag 10 september 2 Koningen 6:24-7:2 vrijdag 11 september 2 Koningen 7:3-20 Uit: www.bijbelgenootschap.nl. Hier vindt u het jaarrooster plus bij elke lezing een toelichting. 14 • B ussum O n de rweg • Wijkgemeente Sion

Adressen Verlosserkerk • H.A. Lorentzweg 59 Wilhelminakerk • Wilhelminaplantsoen 14 Spieghelkerk • Nieuwe ‘s Gravelandseweg 34 Naarderheem • Amersfoortsestraatweg 1 • Naarden De Antonius Hof • Lange Heul 32 Patria • Ceintuurbaan 281 Huize Godelinde • Jozef Israëlslaan 1 De Essen • H.A. Lorentzweg 81 De Zandzee • Iepenlaan 354 Vrije Evangelische Gemeente • Oud Bussummerweg 70 Open Kerk • Mariakerk (Koepelkerk) • Brinklaan 42 Grote Kerk • Naarden-Vesting Witte Kerk • Kon. Wilhelminalaan 50 • Naarden Lutherse kerk • Mecklenburglaan 50

Kerkdiensten Zondag 30 augustus

10.00 pastor. Joh.G. de Jager, “Kindertijd” ( 0 t/m 10 jr. ) Collectes PG Bussum Centrum Wilhelminakerk 10.00 mw.ds. H.A. Keur, Kinder­ (1) ) Oost: Wijkproject nevendienst, 4-12 jr, crèche, Stoelen/ daklozen Spoorzoeken Centrum: Wijkproject West Spieghelkerk 10.30 ds. S. de Jong, KindernevenDrugspastoraat dienst, 4-13 jr, crèche West: Wijkproject Sion Spieghelkerk 08.55 ds. J.A. Brussaard kinderfonds Almere 17.00 ds. I. Hoornaar Sion: Wijkproject Naarderheem 10.30 mw.ds. P.J. Viveen- Molenaar De Hoop Grote Kerk Naarden 10.00 ds. A. Meek (2) Plaatselijke gemeente Evangelisch Lutherse Kerk 10.00 drs. W.F. Metzger HA De Antonius Hof 10.30 mw.ds. J. de Blois Woensdag 2 september

Oost Verlosserkerk

Mariakerk (Koepelkerk) De Essen

Donderdag 3 september Mariakerk (Koepelkerk) Zondag 6 september

19.30 Avondgebed voor de vrede 10.45 ds. A. Meek 12.30 ds. H.J. van Dijk Middagpauzegebed

Oost Verlosserkerk

10.00 ds. J.H.B.M. Haakman HA, “Kindertijd” ( 0 t/m 10 jr. ) Collectes PG Bussum Centrum Wilhelminakerk 10.00 ds. H.J. van Dijk, Kinder­ (1) Roemenië/ Anghelus nevendienst, 4-12 jr, crèche Sion: H.G.J.B. 11.45 Church2Day (2) Wijkkas West Spieghelkerk 10.30 ds. S. de Jong, Kindernevendienst, 4-13 jr, crèche Sion Spieghelkerk 08.55 ds. A. v.d. Meer 17.00 ds. G. van Goch HA Naarderheem 10.30 ds. G.W. Oostermann Grote Kerk Naarden 10.00 ds. L.J.Th. Heuvelman Evangelisch Lutherse Kerk 10.00 dr. B.M.J. Nagel De Antonius Hof 10.30 pastoor N. de Gooijer Donderdag 10 september Mariakerk (Koepelkerk)

Huize Godelinde

12.30 pastor R. Nagelhout Middagpauzegebed 15.30 ds. K. Bisschop

Zondag 13 september Oost Verlosserkerk 10.00 Startzondag Centrum Wilhelminakerk 10.00 Collectes PG Bussum (1) Verre Naaste Sion: Jeugdwerk Sion West Spieghelkerk 10.30 (2) Plaatselijke gemeente Sion Spieghelkerk 08.55 17.00 Naarderheem 10.30 Grote Kerk Naarden 10.00 Evangelisch Lutherse Kerk 10.00 De Antonius Hof 10.30

mw.ds. H.W. van Beelen “Kindertijd” ( 0 t/m 10 jr. ) ds. H.J. van Dijk, Kinder­ nevendienst, 4-12 jr, crèche, Spoorzoeken ds. S. de Jong, Kindernevendienst, 4-13 jr, crèche ds. I. Hoornaar ds. M. van Campen mw.ds. P.J. Viveen- Molenaar ds. A. Meek drs. W.F. Metzger mw.ds. J. de Blois

Woensdag 16 september De Essen

10.45 ds. H. J. van Dijk

Donderdag 17 september Mariakerk (Koepelkerk)

12.30 pastor N. Smit Middagpauzegebed 10.00 ds. S. de Jong



De Zandzee

De diensten van de vier wijken zijn ook via KerkWebRadio en internet (http://www.pknbussum.nl) te beluisteren. Contactpersoon voor gebruik van Kerkwebradio: Mw. Elly Vos. T 035-69 175 25

Wilt u Bussum Onderweg gratis en in kleur per e-mail ontvangen (naast de papieren versie)? Geef u op: [email protected]

Protestantse Gemeente te Bussum Kerkelijk Bureau: H.A. Lorentzweg 59 • 1402 CC Bussum T: 035-69 18 852 • F: 035-69 82 431 E: [email protected]. Geopend: maandag en woensdag van 10.30 - 12.30 uur • vrijdag van 8.30-10.30 uur. I: www.pknbussum.nl Bussumbrede predikant: Ds. C. Bergström Benteloseweg 151 • 7491 XA Delden T: 074 - 34 91 744 E: [email protected] Scribaat Algemene kerkenraad: p/a H. A. Lorentzweg 59 • 1402 CC Bussum • E: [email protected]. Protestantse Gemeente te Bussum: ING 400820

De redactie verwacht uw kopij voor nummer 15 uiterlijk woensdag 2 september.

Colofon ‘Bussum Onderweg’, is het kerkblad van de Protestantse Gemeente te Bussum, dat elke 2 of 3 weken verschijnt. Ontvangers wordt één maal per jaar om een bijdrage in de kosten gevraagd. Redactieadres: [email protected] of H.A. Lorentzweg 59 1402 CC Bussum Redactie: Inge de Groot T: 035-69 40 247 Atty Nienhuis T: 035-69 50 222 Klaas Oosterom T: 035-69 14 336 Ruurd Werner T: 035-69 23 090 Administratie Bussum Onderweg: Aanmelden, opzeggen, adres­ wijziging, opmerkingen over de bezorging: Kerkelijk Bureau T 035-69 18 852 E [email protected]. Opmaak, advertenties, druk: Practicum Media, Soest T: 035-60 12 100. Verzending: Mailing Service, Amersfoort. Kerkdiensten • B ussum O n de rweg • 15

misschien heeft u wel …misschien heeft u wel wensen… 100 laatste 100 laatste wensen…

edereen denkt af en toe na over afscheid nemen. De één wat meer dan de ander. Maar wat uw persoonlijke wensen zijn, het nemen. is honderd beter een Maar overlijden wordt Iedereen denktook af en mogen toe na over afscheid De éénkeer wat meer dandat de ander. wat persoonlijke wensen ook mogen het Informeert is honderd keerubeter dat een overlijden wordt geregeld dooruween uitvaartspecialist die uzijn, kent. gerust naar ons totaalpakket geregeld door eenen uitvaartspecialist die u kent. u gerust naar ons totaalpakket voor de bestevoor uitvaartzorg -verzekeringen die Informeert u zich maar kunt wensen. de beste uitvaartzorg en -verzekeringen die u zich maar kunt wensen.

We kennen elkaar elkaar We kennen Bussum, Monuta De Jager, Nieuwe Hilversumseweg 59, Tel: (035) 691 65 76 MeerDe informatie? gratis 0800-0033 of kijk op www.monuta.nl Monuta Jager, Bel Nieuwe Hilversumseweg 59, Tel: (035) 691

Bussum, Meer informatie? Bel gratis 0800-0033 of kijk op www.monuta.nl

65 76

Hier had uw advertentie kunnen staan

HONING in uw woning Voor al uw wit-, behangen schilderwerk G. Honing schilderwerken Chopinlaan 3 3741 HE BAARN Tel. 035-5262586 06-25387372 La Nouvelle Lingerie

goed in uw meest persoonlijke mode!

Wij repareren alle merken naaimachines, met prijsopgave en 3 maanden garantie.

Voormeulenweg 64-66, Bussum , tel. 035-6915881 Vrij parkeren voor de deur!

Praktische hulp na een borstoperatie met BORSTPROTHESES Inlichtingen en advies: Mevr. Kramer

P. DIJS Huizerweg 27a 1401 GG BUSSUM Telefoon 035-6912848

Borg Beveiligingsbedrijf

Uw installateur in de buurt Voor meer info: www.vermuntbv.nl H. Lambostraat 2 • 1401 VA Bussum 035 - 694 53 64 • [email protected]

- Groenvoorziening - Aanleg en Onderhoud van tuinen

P. Dijs, Churchillstraat 30 , 1411 XD Naarden , 035 - 6945699