Ondernemingsplan
Energiecooperatie Zuiderlicht Start Vanuit het Olympisch Gebied “Meedoen is belangrijker dan winnen”
Schone energie van lokale bronnen
Versie 3, Amsterdam, november 2012 Status definitief ter goedkeuring aan bestuur van Energiecooperatie Zuiderlicht Opgesteld door velen, waaronder Yolanda Sikking, Ronald van Oijen, Anne Stijkel, Marion Bloem, Pauline Westendorp
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
1
Inhoudsopgave Aanleiding
Pag 4
1. Missie
5
2. Markt 2.1 Energie in de wereld 2.2 Energie in Amsterdam 2.3 Marktonderzoek in het Olympisch Gebied
6 6 6 6
3.Energiecooperatie 3.1 Visie, missie en motto 3.2 SWOT-analyse 3.3 Ambities 3.4 Doelstellingen 3.5 Strategie 3.6 Gebied 3.7 Doelgroepen en samenwerkingspartners 3.8 Rollen 3.9 Positionering 3.9 Stappenplan
8 8 9 10 10 10 11 12 12 14 15
4. Organisatie 4.1 Coöperatie 4.2 Ledenorganisatie
16 16 17
5. Financiën
19
6. Communicatie
20
Bijlagen: Bijlage 1. Windturbines in Amsterdam Bijlage 2. Lokale energie initiatieven in Amsterdam Zuid Bijlage 3. Actiepunten Doetank Vervoer mei 2012 Bijlage 4. Amsterdamse Bos
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
2
1. Missie In Amsterdam is uitstoot van fossiele brandstoffen uit vervoermiddelen en energiecentrales. Wij ademen onnodig deze fijnstof in. De longen van onze kinderen schijnen een kwart kleiner te zijn dan ze zouden kunnen zijn. De techniek om op schone energie over te gaan bestaat. Het geld is beschikbaar. Het gaat om de wil om over te stappen op een maatschappij waar we alles doen op schone energie. Aan het IJsbaanpad in het Olympisch gebied in Amsterdam Zuid liggen zo’n 180 woonboten. Sinds 2006 zijn veel bewoners bezig met schone energie. Inmiddels heeft zo’n 25 procent van de bewoners zonnepanelen op het dak. Veel bewoners hebben ook zonneboilers, maken gebruik van warmtepompen, houtpellets, of doen bewust aan energiebesparing. Energiecooperatie Zuiderlicht wil deze ervaringen delen en vermenigvuldigen door een energiebedrijf op te richten dat zoveel mogelijk gebruik maakt van lokale bronnen. Visie Energiecooperatie Zuiderlicht Burgers en bedrijven in de Metropoolregio Amsterdam wonen, werken en verplaatsen zich op lokale duurzame energie.
§ § §
Burgers en bedrijven: iedereen die woont of werkt bij overheid, bedrijfsleven of maatschappelijke organisaties. Lokale duurzame energie: energie opgewekt uit hernieuwbare bronnen zoals zon, wind, biomassa of aardwarmte binnen een straal van 60 km. Metropoolregio Amsterdam: op korte termijn ligt de focus op het Olympisch Gebied (Bedrijventerrein Schinkel t/m Kop Zuidas bij de RAI en van het Vondelpark t/m het Amsterdamse bos). Vanaf 2020 is dit heel Amsterdam Zuid. En daarna is het focusgebied de Metropoolregio Amsterdam.
Energiecooperatie Zuiderlicht start een coöperatie voor en door bewoners, bedrijven en organisaties. Daarin zijn wij niet uniek. In Nederland zijn zo’n 300 vergelijkbare initiatieven actief. In Amsterdam is bijvoorbeeld in maart 2012 ‘Amsterdam Energie’ gestart. Energiecooperatie Zuiderlicht ziet lokale energiebedrijven niet als concurrerend maar juist aanvullend en zoekt een nauwe samenwerking met andere lokale energiebedrijven, het Amsterdamse bedrijfsleven en de overheid om haar missie te verwezenlijken. Als we onze kennis inzetten om in een keer een gebied op 100% schone energie om te krijgen, maken we enorme stappen. Energiecooperatie Zuiderlicht start met 3.000 welwillende inwoners en 300 bedrijven om deze middels een 5 jaren plan over te zetten op lokale duurzame energie. In dit ondernemingsplan beschrijven we hoe we onze missie gaan realiseren!
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
3
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:03 Verwijderd: 2015
2. Markt 2.1 Energiemarkt in de wereld Nederland draait voor 96% op fossiele energiebronnen als kolen, gas en olie. De Nederlandse gasvoorraad raakt op. De energieprijzen zijn de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen, een trend waarvan deskundigen verwachten dat deze zich de komende jaren zal voortzetten. Landen als Duitsland, België, Zweden en Denemarken kennen een krachtig stimuleringsbeleid en daardoor ligt het percentage duurzame energie daar ruim boven de 10% van de totaal gebruikte energie. Nederland bungelt met 4% onderaan in de Europese lijst van deze percentages. De markt voor duurzaamheid, schone energie en milieutechnologie vertoont een enorme groei. Duurzaamheid is ook een drijfveer voor veel startende ondernemers. Tegelijk zien we dat er onder inwoners en bedrijven wel veel interesse is om te investeren in energiebesparing en duurzame opwekking. Veel bewoners van Amsterdam hechten aan duurzaamheid, energiebesparing en duurzame energie. En ook de gemeente Amsterdam staat voor een actief duurzaamheidbeleid en heeft burgerparticipatie hoog in het vaandel. De gemeente zet met een plan voor 35 windmolens en zonnepanelenacties de seinen op groen. Kortom, de omstandigheden voor een Energiecooperatie Zuiderlicht zijn gunstig. In tal van Nederlandse gemeenten zijn lokale duurzame energiebedrijven volop in ontwikkeling. Door 1 burgers, bedrijven en/of overheden geïnitieerd. Op de wikia van Boon staat een lijst met 150 initiatieven. Burgerinitiatieven als Texel Energie, publiek/private samenwerkingen (Haarlemmermeer) of een overheidsinitiatief (provincie Flevoland). Een initiatief is kansrijk, mits het gebruik maakt van lokale kracht en zich kan ontwikkelen tot een professionele organisatie met een breed draagvlak, of haar ambities beperkt en zich richt op kleinschalige projecten met een sterke nadruk op sociale cohesie.
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:04 Verwijderd: 149
Professionaliteit vraagt een zeer forse investering van de initiatiefnemers. Een van de manieren om snelle voortgang te boeken op dit terrein is om samenwerking aan te gaan met andere energiebedrijven zoals Grunneger Power, Noord Hollandse Energie Cooperatie (NHEC), Amsterdam Energie of met andere marktpartijen voor de inkoop van energie.
1
http://nl.lokaleduurzameenergiebedrijven.wikia.com/wiki/Lokale_duurzame_energiebedrijven_wiki
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
4
2.2 Energiemarkt in Amsterdam De huidige energiemarkt in stadsdeel Zuid en de gemeente Amsterdam ziet er als volgt uit. Kenmerken van stadsdeel Zuid: § 138.000 mensen (80.000 huishoudens) § 95.000 werkzame personen § 20.000 bedrijven § 65 scholen en minstens 10 hoge scholen en universiteiten § Miljoenen toeristen § Restaurants § Veel mogelijkheden: afval uit restaurants en markten, Schiphol, kassen, hout, Amsterdamse Bos, veiling, etc. Energiegebruik per jaar: § 160 mln. m3 gas § 600 mln. kWh § Brandstof voor vervoer: 160 mln. liter (2.000 liter per hh) Bron O+S Amsterdam (http://www.os.amsterdam.nl/feitenencijfers/stadsdelen/20305/) Energieverbruik Amsterdam De Amsterdamse energie komt nu nog voor zo’n 95% uit fossiele bronnen. Een deel van de Amsterdamse bewoners en bedrijven neemt groene elektriciteit en/of groen gecompenseerd gas af van één van de bestaande energiebedrijven. Het areaal aan duurzame opwekking is nog te verwaarlozen (zo’n 5%) maar groeit langzaam, met name in de vorm van zonneboilers, zonnepanelen, wind en enkele warmte/koudeopslagprojecten. Energiedoelstellingen Amsterdam De komende jaren wil de gemeente Amsterdam als aanjager en bruggenbouwer een impuls geven aan verduurzaming van de stad. De gemeente wil in 2025 veertig procent minder CO2 uitstoten dan in 1990. Amsterdam organiseert EnergieCafé’s waar mensen samenkomen die direct of indirect te maken hebben met de overgang van fossiele naar duurzame energie. Verder schakelt de stad met alle mogelijke middelen over op duurzame energie. Zo wil Amsterdam de productie van duurzame elektriciteit met windenergie de komende tijd fors uitbreiden. Zie de Windvisie in bijlage 1. Het stadsdeel Zuid sluit met haar milieubeleidsplan 2011 – 2014 aan bij het energiebeleid van de stad Amsterdam. Het stadsdeel Zuid streeft ernaar om in 2020 klimaatneutraal te zijn. Om deze ambitie waar te maken, wil het stadsdeel lokale duurzame energieproductie op grote schaal mogelijk maken en daarbij niet langer aangewezen zijn op fossiele brandstoffen. Dat kan bereikt worden door flink op de aankoop van energie te bezuinigen, of door zelf duurzame energie op te wekken. In stadsdeel Zuid zijn veel andere initiatieven voor lokale duurzame energie actief. Zie bijlage 2. 2.3 Marktonderzoek in het Olympisch Gebied Decide heeft in samenwerking met de RUG onderzoek gedaan naar de behoeftes van zo’n 150 respondenten.
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:26 Met opmaak: Markeren Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:25 Verwijderd: In samenwerking met de VU en
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:25 Verwijderd: wordt
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
5
3. Energiecooperatie Zuiderlicht Energiecooperatie Zuiderlicht wil met en voor Amsterdammers duurzame energie opwekken. Daarnaast willen we als kenniscentrum, bemiddelaar en serviceorganisatie zoveel mogelijk Amsterdammers ondersteunen in hun individuele ambities en plannen.
3.1 Visie, missie en motto Visie Burgers en bedrijven in de Metropoolregio Amsterdam wonen, werken en verplaatsen zich op lokale duurzame energie.
Missie Energiecooperatie Zuiderlicht bundelt de krachten van mensen en organisaties die vanuit de gedachte ‘duurzaam en lokaal’ aan de slag willen met energie besparen en het opwekken van duurzame energie in de Metropoolregio Amsterdam. De coöperatie koopt indien nodig groene energie (elektriciteit, gas en brandstof voor vervoer) in en levert waar mogelijk goedkoper dan de regionale leveranciers.
Motto Onder het motto, schone energie van lokale bronnen / schone energie in eigen hand, inspireren wij Amsterdammers tot een duurzame levensstijl en investeren wij in collectief duurzame oplossingen.
3.2 SWOT analyse (juni 2012) Onze kracht: • We zijn een kleine, laagdrempelige organisatie die snel kan schakelen • Initiatiefnemers en klanten ontmoeten elkaar op straat en bij de winkels • De kern is de kracht van burgers en bedrijven rondom het Olympisch Stadion en de Zuidas. Dit zijn energieprofessionals. • Gebundelde kennis van de leden samen is een unieke kracht • We werken aan lowtech, spraakmakende projecten, bijvoorbeeld biogas uit GFT uit Amsterdam Zuid en gras uit het Amsterdamse Bos en uit kippenmest van 200 kippen op de Zuidas. • We werken aan wat wel kan, we laten los wat niet kan Onze zwaktes in jaar 1: • (nog) geen inkomsten van betekenis, organisatie nog in opbouw, nog geen vet op het bot • (nog) vrij smalle basis met 15 geïnteresseerden • afhankelijk van tijd die initiatiefnemers maken voor de opstart
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:31 Met opmaak: Markeren
6
Onze kansen: • Activeer de achterban van enthousiaste en deskundige vrienden, buren en collegae • Toegang tot een breed professioneel netwerk • Amsterdamse college heeft participatie en burgerinitiatieven hoog in het vaandel staan en maakt ruimte voor duurzame projecten (wind, zon, biogas) • Landelijke overheid is niet betrouwbaar op duurzame energie waardoor burgers, bedrijven en lokale overheid elkaar opzoeken om samen initiatieven te starten • Met stijgende energieprijzen en dalende prijzen voor duurzame energieopties, is overheidssteun niet meer nodig (als de landelijke subsidie die naar fossiele energie gaat ook stopt, dat is nu nog 6 miljard per jaar voor fossiel en 2 miljard per jaar voor duurzame energie). Onze bedreigingen: • Als jong burgerinitiatief is onze organisatorische en financiële basis nog smal. Onze ambitieuze doelen (kansen en mogelijkheden zijn vrijwel eindeloos) zijn alleen haalbaar als we er in slagen tijdig te groeien en te professionaliseren. Tegenmaatregel: prioriteiten stellen en focus op hoofdlijnen, goede werkafspraken, strakke monitoring. • Duurzame energie is (vaak) nog afhankelijk van overheidssteun en het is onduidelijk of die steun blijft. Tegenmaatregel: zoeken naar commercieel haalbare toepassingen zonder subsidies • Steun voor lokale initiatieven vooral met de mond beleden, als puntje bij paaltje komt kiest de overheid voor aanbesteding en marktpartijen. Tegenmaatregel: zolang de organisatie professioneel staat kunnen we de concurrentie met de markt aan • Opbouw van de coöperatie trekt zware wissel op de initiatiefnemers, als trekkers afhaken kan de organisatie een flinke terugslag krijgen. Tegenmaatregel: zorg voor goede delegatie van taken en verantwoordelijkheden, goede documentatie en back-ups. Biedt de initiatiefnemers zicht op een onkostenvergoeding op langere termijn • Claims van teleurgestelde leden: Energiecooperatie Zuiderlicht geeft adviezen, organiseert acties. Dat kan ook wel eens verkeerd uitpakken en schade veroorzaken. Tegenmaatregel: goede bestuurders- en algemene aansprakelijkheidsverzekering. Altijd disclaimers opnemen dat leden hun eigen keuzes maken en verantwoordelijkheid hebben • Projecten kunnen ook wel eens verliesgevend zijn. Tegenmaatregel: alle projecten van enige omvang in project BV’s.
3.3 Ambities De ambities zijn: § Lokaal: de energie die we nog nodig hebben, wekken we duurzaam op, in de Metropoolregio Amsterdam; § Eigendom: de eindgebruiker is mede-eigenaar van de opwekkingsinstallaties. De opwekking gebeurt zoveel dicht mogelijk bij de eindgebruiker; op geschikte locaties in of nabij de stad wekken we grootschaliger duurzame energie op; § Regie: de uitvoerders en gebruikers brengen we samen om maximaal van elkaar te kunnen leren en profiteren; § Interesse: zoveel burgers en bedrijven in Metropoolregio Amsterdam interesseren voor en betrekken bij onze duurzame energieprojecten;
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
7
§
§
Coöperatie: dit alles realiseren we vanuit een coöperatie waarvan alle Metropool Amsterdammers lid kunnen worden. Een organisatie zonder winstoogmerk, die opkomt voor de belangen van de leden. Het belangrijkste voordeel van een lokale energiecoöperatie is, dat er geen “op aandeelhouderwaarde gerichte” leden zijn en dat de leden van de coöperatie zelf bepalen aan welke duurzame projecten in Metropoolregio Amsterdam zij de winsten besteden. Voordeel van de coöperatieve vorm is dat de leden zelf hun verantwoordelijkheid nemen voor een belangrijk deel van de eigen energievoorziening. Daardoor worden we ons bewust van ons eigen energieverbruik. Door klein te beginnen levert dit in de toekomst ook veel sociale energie op. Vrienden, klanten (andere term, misschien leden?) en cooperanten: buurtbewoners en bedrijven kunnen kiezen om vriend te worden van Energiecooperatie Zuiderlicht en onderstrepen daarmee de ambities van de coöperatie maar hebben geen inspraak op de ALV. Naast vrienden kent de coöperatie ook klanten en cooperanten. Klanten kunnen particulieren, VVE’s en organisaties (waarmee niet alleen de organisatie, maar ook de met haar verbonden huishoudens, werknemers, gebruikers of huurders kunnen profiteren van de producten van het energiebedrijf) zijn die gas en stroom afnemen van de coöperatie. Klanten hebben daarmee wel invloed op de koers van de coöperatie middels de ALV. Cooperanten leveren een financiële bijdrage (in veelvouden van 250 euro) en hebben net als klanten zeggenschap door middel van de ALV.
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:56 Verwijderd: Leden en
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:01 Verwijderd: mensen
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:56 Verwijderd: lid èn
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:56 Verwijderd: klant
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:57 Verwijderd: De leden
3.4 Doelstellingen
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 14:58
De doelstellingen van Energiecooperatie Zuiderlicht op langer termijn zijn: • In 2017 is het Olympisch gebied (Bedrijventerrein Schinkel t/m Zuidas en Vondelpark t/m Amsterdamse Bos) netto energieproducerend; • In 2020 is Amsterdam Zuid netto energieproducerend. • In 2030 is Metropoolregio Amsterdam netto energieproducerend.
Verwijderd: zijn particulieren, VVE’s en organisaties (waarmee niet alleen de organisatie, maar ook de met haar verbonden huishoudens, werknemers, gebruikers of huurders kunnen profiteren van de producten van het energiebedrijf)
Deze doelstellingen realiseren we door en voor zoveel mogelijk Metropoolregio Amsterdammers, bewoners en bedrijven, eigen energie op te wekken, aan elkaar te leveren en zo producenten te worden van lokale duurzame energie. Eigen duurzame energie opwekken, kan individueel of samen. Dit kan door een windaandeel te kopen, door zonnepanelen en zonneboilers op eigen dak, door energieproducerende grond elders te kopen of te huren, of deel te nemen aan andere energieprojecten. Energiecooperatie Zuiderlicht zorgt zonder winstoogmerk voor scherpe prijzen, kennis en controle op afspraken met leveranciers. Ook willen wij voor onze leden alleen of in samenwerking met andere energiecoöperaties, energie gaan inkopen en leveren. Daarbij kijken we verder dan alleen zonne-energie en windenergie. We kijken ook naar de mogelijkheden om warmte en elektriciteit te maken uit planten, bomen en afval. Zo kunnen we voldoende verdienen om andere grootschalige energieprojecten op te zetten. Producten en doelgroepen Loket Vrienden van 2020 gratis
€20 per jaar
Kinderspaarsysteem Nnb
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:10 Verwijderd: en
Klant
Coöperant
Stroom
Gas
Pellets
€50 per jaar
€250 tot €5000 eenmalige lening
Kostprijs +€0,01
Kostprijs +€0,01
Kostprijs +€0,01
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:34 Tabel met opmaak Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:30 Verwijderd: Fan
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:25 Opmerking [1]: Aandelen of lening
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
8
Huishoudens Opa’s oma’s Bedrijven Werknemers
X X X X
X X X X
X X X X
X X X X
X
X
X
X
X
X
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:38
Doelstelling voor:
2013
2015
2017
Vrienden van 2020
250 vrienden
2500 vrienden
20.000 vrienden
Stroom en gas
100 klanten
2000 klanten
10.000 klanten
Klanten groene stroom Klanten groen gas
330.000 kWh 160.000 m3 (equiv.)
6.600.000 kWh
33.000.000 kWh
3.200.000 m3 (equiv.)
10.000.000 m3 (equiv.)
Coöperanten
10
100
500
Inkoopprojecten
1
1
1
Aandelen in een windmolenproject Zonnetuin à 100 m2
1
1+1=2
Uitgaven / aantallen Kost €20 per jaar Betalen een redelijke energieprijs
2+3=5
Verwijderd: Wat leveren we ?
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:36 Verwijderd: Wat leveren we ?
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:35 Verwijderd: Lidmaatschap
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:20 Verwijderd: 3.000
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:35
Gasverbuik vermindert met 10% per jaar €5000 eenmalig Zonnepanelen, Zonneboilers, Pelletketels, Pellets, Huishoudelijke apparatuur 5x = €22,5 mln.
Verwijderd: leden
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:48 Verwijderd: 5.000
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:36 Verwijderd: leden
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:36 Verwijderd: leden
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:20 Verwijderd: 1.000
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:48 Verwijderd: 3.000
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:37 Verwijderd: 3.300
1
Biogascentrale
1+4=5 1 1
5+5=10 1
Tankstation voor biogas Houtpelletmachine
1
1
1
1
1
Vervoerscooperatie
1
1
1
Aandeel in coöperatie Aandeel in coöperatie Aandeel
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:49 Verwijderd: 9.900
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:37 Verwijderd: 1.600
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:49 Verwijderd: 3.500
Aandeel in machine Aandelen in vervoermiddelen (ook boten)
Kengetallen: In 2012 gebruikt 1 huishouden jaarlijks 3300 kWh en 1600 m3 gas. 1 windmolen van 3 MW levert stroom voor 1800 huishoudens.
3.5 Strategie De strategie is mensen inspireren mee te doen, via “peer to peer” contact. Zelf doen door de leden staat centraal. Energiecooperatie Zuiderlicht is allereerst opgericht om mensen te ondersteunen bij het realiseren van hun eigen plannen om samen energie op te wekken met een VvE, woningcorporatie, voetbalclub, bedrijventerrein of buurt. Of het nu gaat om zonnepanelen, een zonneboilersysteem,
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
9
biogascentrale, houtpellets of participaties in een windpark. Daar waar dit bijdraagt aan het behalen van onze doelstellingen zullen wij informeren, communiceren, lobbyen, onderzoeken en projecten uitvoeren. De realisatie van duurzame opwekkingssystemen en het daadwerkelijk verlagen van het energiegebruik staat voorop. De eventuele winst wordt door de leden gedeeld en herbestemd. Daarnaast koopt de coöperatie groene energie (elektriciteit, gas en brandstof voor vervoer) in en levert waar mogelijk goedkoper dan de andere leveranciers.
3.6 Gebied De focus is klein beginnen in het Olympisch gebied, maar breidt uit tot Amsterdam Zuid en de Metropoolregio Amsterdam om zo voldoende energie en kracht te krijgen.
Tot 2017 Olympisch gebied: contouren zijn met de twee ovalen aangegeven.
3.7 Doelgroepen en samenwerkingspartners Als het op concreet (samen)werken aankomt, kiezen we zoveel mogelijk lokale partners. Hier volgt een lijst: • • • • • •
Bedrijven o.a.: Rabobank, Greenchoice, Alliander, stadsdeel Zuid Gemeente (LES van DRO) Provincie: Onderwijs instellingen: Organisaties: Et cetera: zie bijlage 2 voor partners
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
10
3.8 Rollen Energiecooperatie Zuiderlicht werkt nauw samen met Wij krijgen Kippen aan een platform waar allerlei initiatieven uit Amsterdam Zuid een plek krijgen, een platform waaruit mensen kunnen kiezen. Leden kunnen natuurlijk gewoon groene energie afnemen, maar ze kunnen er ook voor kiezen om actief deel te nemen aan groene initiatieven: gezamenlijk zonnepanelen en zonneboilers en zuinige apparatuur inkopen, deelname in een windmolenproject, hout, biogas en schone deelauto's, deelbakfietsen, een deelbusje en e-scooters en fietsen. Om de hiervoor geschetste doelen te kunnen behalen speelt Energiecooperatie Zuiderlicht de volgende rollen: 1. Energiecooperatie § voor en door haar leden Zuiderlicht is een § die contact, samenwerking en kennisuitwisseling stimuleert coöperatie; § die opkomt voor de belangen van haar leden § informatievoorziening en advies geeft aan haar leden zodat zij zelf duurzame energie kunnen opwekken. Via onderzoek, voorlichting, ontzorg trajecten en gezamenlijke inkoop ondersteunen we onze leden bij de aanschaf van opwekapparatuur als windmolens, zonnepanelen, zonneboilers, een biogascentrale en houtpellets. Een tankstation voor biogas. 2. Energiecooperatie Zuiderlicht is een platform van groene initiatieven;
§ §
§ §
3. Energiecooperatie Zuiderlicht is een energiebedrijf;
§ § § §
4. Energiecooperatie Zuiderlicht is een serviceorganisatie;
§
5. Energiecooperatie Zuiderlicht is een
§
§
Brengt groene initiatieven samen verder (zie voorbeeldprojecten onder deze tabel) die voor en met alle Amsterdammers projecten opzet gericht op duurzame energieopwekking, energiebesparing en efficiënt energiegebruik die zich aanbiedt als partner van gemeente, provincie, woningcorporaties, bewonersorganisaties en bedrijfsleven die haar leden, kennis, middelen en netwerk graag inzet om haar partners te ondersteunen bij de uitvoering van projecten gericht op energiebesparing en duurzame opwekking Dat duurzame energieopwekking ontwikkelt, realiseert en beheert Dat de door haar opgewekte energie verkoopt aan haar leden en derden Dat samenwerkt met andere duurzame energiebedrijven om een gebalanceerd energieaanbod te kunnen garanderen Dat haar opbrengsten herinvesteert in nieuwe projecten gericht op duurzame opwekking en energiebesparing die haar leden ondersteunt bij energiebesparing en duurzame energieopwekking die via gezamenlijke inkoop financieel voordeel probeert te behalen voor haar leden die de beschikbare kennis en ervaring rondom energieopwekking en energiebesparing bundelt, ontsluit en beschikbaar stelt aan haar leden
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
11
kennisorganisatie;
Ad 2: Energiecooperatie Zuiderlicht is een platform van groene initiatieven. § Elektriciteit uit windturbines: Energiecooperatie Zuiderlicht wil deelnemen aan het windproject van de gemeente Amsterdam en haar leden de mogelijkheid bieden financieel te participeren en stroom af te nemen. Zie verder bijlage 1 waarin dit gedetailleerder wordt beschreven. § Biomassa: samen met het Amsterdamse Bos wil Energiecooperatie Zuiderlicht komen tot produceren en investeren in een biomassapers/pelleteermachine voor het leveren van biogas; § Aanbieden van e-deelauto's (eventueel in eigen beheer), elektrische deelbakfietsen, een deelbusje, e-scooters; § Realiseren van grootschalige zonnecentrales op daken van overheidsgebouwen, scholen, bedrijven en appartementencomplexen. Deze centrales worden door (of samen met) Energiecooperatie Zuiderlicht gerealiseerd en geëxploiteerd. De opgewekte stroom komt ten goede aan de gebouweigenaren of wordt door Energiecooperatie Zuiderlicht verkocht aan leden en relaties; § Op de langere termijn onderzoeken we of Energiecooperatie Zuiderlicht ook een rol kan en wil spelen op het gebied van warmte/koude opslag; § In het geval van opwekking wil Energiecooperatie Zuiderlicht wel een rol spelen als projectontwikkelaar en exploitant, maar niet als fabrikant of installatiebedrijf. Ad 3 Energiecooperatie Zuiderlicht is een energiebedrijf. In 2013 leveren we groene elektriciteit en gas door met 1 van de volgende partijen in zee te gaan: 1. Grunneger Power heeft per 14 april 2012 haar eigen coöperatieve energiebedrijf opgericht. Het is mogelijk voor Energiecooperatie Zuiderlicht om in de opstartfase via Grunniger Power energie af te nemen. De groene stroom van Grunneger Power wordt voor 50% opgewekt door waterkracht en voor 50% door wind - optioneel pogen ze tot met 10% zonne-energie in te kopen. Ze vergroenen stroom door aankoop van certificaten Garanties van Oorsprong (GvO's). GvO's zijn het bewijsmiddel dat elektriciteit afkomstig is van windkracht, waterkracht, zonnekracht of biomassa-installaties. GvO's zijn een jaar geldig, zodra de aan de garantie gekoppelde elektriciteit is verbruikt, wordt de garantie uit de markt gehaald om te voorkomen dat het opnieuw wordt verkocht. GvO's staan onder beheer van CertiQ een dochteronderneming van Tennet. De gasprijs is ten opzichte van het gemiddelde ietsjes lager, de stroomprijs een fractie hoger dan gemiddeld. Dit is aantrekkelijk voor alle klanten omdat gas vaak 2/3 van de energiekosten uitmaakt. Tevens kunnen klanten vaak makkelijker besparen op stroomverbruik, en dit levert, bijvoorbeeld met een zonnestroom installatie, meer voordelen op. 2. Amsterdam Energie 3. NHEC: Noord Hollandse Energie Cooperatie 4. Aenergie 5. VEC: Vereniging Energie Cooperaties
3.9 Positionering: redenen om klant te worden Energiecooperatie Zuiderlicht is een van vele energieleveranciers. Veel mensen zien het switchen van energieleverancier als veel gedoe, ze hebben weinig zicht op hun energierekening en het gevoel dat het toch een beetje één pot nat is met al die energiebedrijven. Willen mensen kiezen voor een groene leverancier, dan moet duidelijk zijn wat ons onderscheidt van bijvoorbeeld Greenchoice. Hier volgen goede argumenten om te switchen:
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
12
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:37 Met opmaak: Markeren
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:39 Verwijderd:
1.
2.
3. 4.
5.
Wij leveren groene stroom tegen aantrekkelijke prijzen (gegarandeerd goedkoper dan andere energieleveranciers). Wij doen niet aan ingewikkelde kortingsacties, wij zijn meteen duidelijk over de kosten en houden onze tarieven dus ook eenvoudig. De winsten uit de verkoop van energie investeren we niet alleen groen maar ook zoveel mogelijk in lokale energieprojecten. Als coöperatie weren we aandeelhouders die aandelen kopen om maximale geldwinst te behalen uit hun investering. Onze energie nemen wij (voorlopig) af bij een ander energiebedrijf. Betrouwbaarheid en veiligheid zijn gegarandeerd. Bovengenoemde partijen hebben een professionele organisatie achter zich staan (bijv Trianel Energie B.V.) die de administratie voor hen verzorgt. Verder voldoen ze aan de strenge voorwaarden van de NMA. De levering van gas en stroom is verzekerd. Energiecooperatie Zuiderlicht is aanspreekpunt, of een van de bovengenoemde partijen, als we dat liever willen. Wij betrekken Amsterdammers actief bij lokale duurzame energieopwekking. Zo brengen we samen een lokale concentratie van duurzame én sociale energie tot stand en werken we samen aan een betaalbare en toekomstvaste energievoorziening. Zelf doen door de leden staat centraal. Wij kiezen bewust voor een manier van werken waarin we technisch naar vernieuwing (groene energie) streven, en tegelijk naar een prettiger omgaan met onze eigen directe omgeving.
3.10 Stappenplan De route voor Energiecooperatie Zuiderlicht is: 1. Verslag gesprek Amsterdamse Bos maken 2. Oprichten coöperatie “Energiecooperatie Zuiderlicht ” 3. Enquête bij 1000 (tbv een respons van 150) burgers en bedrijven uitzetten in de buurt, ook over vervoer! 4. Producten en prijzen samenstellen 5. Eenvoudige website starten 6. Bankrekening openen 7. Loket openen met studenten vier dagdelen in de week ism initiatiefnemers 8. Zonnepanelen op Arsenal organiseren 9. Partij zijn bij nieuwbouw Stadionplein en Havenstraatterrein 10. Maandelijks geïnteresseerden uitnodigen, lokale krachtige partners vinden 11. Start werving leden. Bijdrage vragen van € 20 per persoon per jaar. Waarde creëren met aantrekkelijk aanbod voor leden (flinke korting op zonnepanelen bij goede en deskundige installateur) 12. Doetanks oprichten met verschillende expertises. 13. Energie opwekken via aansprekende projecten 14. Partners werven 15. Professionaliseren van de organisatie 16. Offertes voor energie inkoop. 17. Start energie productie
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
13
4. Organisatiemodel 4.1 Coöperatie Voor Energiecooperatie Zuiderlicht kiezen we als organisatiemodel voor een coöperatie. In december 2012 wordt het energiebedrijf officieel opgericht. De coöperatie streeft naar 1500 vrienden en 1000 klanten (leden) medio 2014, waarvan ruim 20 actief betrokken zijn als bestuurslid of commissielid. In de statuten staat dat alle leden 1 stem hebben. Tezamen kiezen de leden tijdens de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering uit haar midden een bestuur van 3 personen en bevestigen zij de voorgestelde doetanks.
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:43 Verwijderd: 3000
Bestuur Het bestuur bestaat in juli 2012 uit een voorzitter, penningmeester en secretaris. De bestuursleden zijn actief meewerkende voorlieden en leveren een meer dan gemiddelde bijdrage aan het werk van de coöperatie. Bestuursleden zijn vrijwilligers.
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:44 Met opmaak: Markeren
Doetanks De coöperatie kent een aantal doetanks van mensen met verschillende expertises. Het aantal en de onderwerpen zijn afhankelijk van de interesse onder de leden. Elke doetank een eigen voorzitter. Deze voorzitter hoeft geen bestuurslid te zijn maar wordt wel 4x per jaar uitgenodigd voor een gezamenlijke vergadering van het bestuur en alle doetankvoorzitters. Gedacht wordt aan de volgende doetanks: • Opzet Energiecooperatie Zuiderlicht (Yolanda) • Aandelen in een windmolen in Zuid Oost of Noord • Investeren in zonnepanelen (Ika) • Biogas uit GFT, kippenmest en Amsterdamse Bos (Andrea) • Vervoer (Han) • Hout uit Amsterdamse Bos (Pauline) • Enquête olv Gabriella en Matthijs (VU) • Inkoop stroom en gas (Ronald)
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:44 Verwijderd: Enquete
Project BV’s en stichtingen De grotere projecten, zoals de ontwikkeling van het windpark, brengen we onder in een aparte rechtspersonen zoals bijvoorbeeld een BV of NV. Energiecooperatie Zuiderlicht is (mede) eigenaar van deze rechtspersoon, levert bestuursleden en draagt zorg voor de uitvoering van de activiteiten.
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:45
Vrieden, klanten (leden) en cooperanten Tijdens het opstellen van dit ondernemingsplan, heeft Energiecooperatie Zuiderlicht 0 vrienden, klanten (leden) of cooperanten. Deze worden geïnspireerd om actief mee te doen als bestuurslid, doetanklid, energieambassadeur of vrijwilliger voor of bij een van onze activiteiten. Bureau Energiecooperatie Zuiderlicht heeft veel ambities. Om de slagkracht en continuïteit te vergroten wil Energiecooperatie Zuiderlicht voor een beperkt aantal taken professionele ondersteuning inschakelen. Deels via het inschakelen van freelancers. Energiecooperatie Zuiderlicht wil in de ontwikkelfase nog geen personeel in dienst nemen. De professionals worden aangestuurd door het bestuur. Voor de uitvoering van haar projecten wil Energiecooperatie Zuiderlicht gebruik maken van het bestaande kantoor aan het IJsbaanpad 78-D in Amsterdam. Hier moet ruimte zijn voor minimaal twee werkplekken.
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
14
Verwijderd: NV
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:45 Verwijderd: L
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:46 Verwijderd: leden
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:46 Verwijderd: Leden
Serviceorganisatie De serviceorganisatie draagt direct bij aan de aantrekkelijkheid van Energiecooperatie Zuiderlicht als ledenorganisatie en pakken we daarom al direct op. Kennis- en projectorganisatie Ook deze rol draagt bij aan de versterking van de ledenorganisatie en pakken we daarom al direct op. Ledenorganisatie Direct vanaf haar oprichting is Energiecooperatie Zuiderlicht al een coöperatie met leden.
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:47
Energiebedrijf De eerste jaren gebruiken we om projecten te ontwikkelen die moeten leiden tot deelname aan het windpark in Amsterdam, zonnecentrales en warmte en elektriciteit maken uit planten, bomen en afval. De focus ligt de komende jaren dus vooral op het ontwikkelen, daarbij volgen we parallelle paden: windpark, zonnecentrales, biogas en hout.
4.2 Ledenorganisatie Ledenwerving Om de hiervoor geschetste doelen en rollen te realiseren is het van groot belang dat de Energiecooperatie Zuiderlicht gekend en erkend is en een zo breed en groot mogelijke achterban vertegenwoordigt. Dit vertalen wij in eerste instantie in een zo groot mogelijk aantal vrienden en klanten. Iemand wordt lid als hij: 1. De coöperatie kent en de doelstellingen onderschrijft 2. Zich aangesproken voelt door de doelstellingen, activiteiten, uitstraling en imago van de coöperatie en die wil ondersteunen 3. De verwachting heeft dat zijn lidmaatschap het behalen van die doelstellingen dichterbij brengt 4. Via het lidmaatschap toegang krijgt tot aantrekkelijke producten en diensten 5. Voordeel kan behalen en daarmee de contributie kan 'terugverdienen' Een groot deel van de huidige leden zijn vooral lid geworden uit sympathie voor de doelstellingen, de aanpak en het concept van de coöperatie. Om door te groeien tot een grote coöperatie van 10.000 leden in 2017 zullen we ook mensen moeten aanspreken die meer gericht zijn op de hierboven genoemde punten 4 en 5. Het lidmaatschap moet direct aantrekkelijk zijn voor het lid. Energiecooperatie Zuiderlicht moet dus zorgen voor zowel zichtbaarheid als een aantrekkelijk aanbod. We formuleren de volgende korte termijn doelstellingen voor ledenwerving: 1. Het opbouwen van een soepel lopende ledenorganisatie, met goede ledenadministratie, goede communicatie met de leden en het in de ledenadministratie opnemen van zoveel mogelijk informatie over de kennis, kunde en interesse van de leden. 2. Het uitwerken van een duidelijk herkenbaar en aantrekkelijk aanbod voor leden, rondom een centraal thema 3. Het organiseren van acties die leiden tot een ledenvoordeel en het zo aantrekkelijk maken voor Amsterdammers om lid te worden (en te blijven), bijvoorbeeld het realiseren van kostenvoordeel voor leden door gezamenlijke inkoop van besparingsmaatregelen 4. Het organiseren van een aantal activiteiten gericht op naamsbekendheid en ledenwerving, zoals aanwezigheid bij markten, wijkfeesten en braderieën
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
15
Opmerking [2]: Herzien
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:49 Opmerking [3]: Moeten het eerst eens worden over de termen en bevoegdheden van vrienden/klanten/leden/cooperanten, dan kan dit consistent worden doorgevoerd in het ondernemingsplan.
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:18 Verwijderd: coöperatie
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:22 Verwijderd: leden
5. Het regelmatig uitsturen van nieuws- en persberichten om onze zichtbaarheid en bekendheid te vergroten 6. Het organiseren van thematische acties, waarbij mensen hun betrokkenheid bij de actie kunnen tonen zonder direct lid te hoeven worden. Zo kunnen meer Amsterdammers op een laagdrempelige wijze kennis maken met de coöperatie. 7. Het organiseren van wijkgerichte informatie- en voorlichtingsbijeenkomsten 8. Het opbouwen van een samenwerkingsrelatie met zoveel mogelijk partners die direct of indirect betrokken zijn bij energietransitie. Denk hierbij aan ondernemersverenigingen, bewonersverenigingen, verenigingen van eigenaren, woningcorporaties, volkstuinverenigingen en milieugroepen. 9. Het regelmatig publiceren van nieuwsberichten, persberichten en artikelen, om zo publiciteit te krijgen in de lokale en regionale pers 10. Het samen met partners uitvoeren van enkele aansprekende projecten met een grote publieke zichtbaarheid. Bijvoorbeeld het realiseren van een zonnecentrale op een schooldak of appartementencomplex.
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
16
5. Financiering Energiecooperatie Zuiderlicht maakt onderscheidt tussen drie onderdelen, die zich alle drie in principe zelf moeten bedruipen. 1. Coöperatiebudget : dit omvat alle kosten en baten voor de opbouw en instandhouding van de ledenorganisatie 2. Projectenbudget voor het uitvoeren van een aantal korte termijn projecten. Hierbij proberen we zoveel mogelijk te werken met een budget per project. 3. Project BV’s/NV's: budget voor de grote opwekkingsprojecten die we onderbrengen in een aparte BV of NV. De middelen van de coöperatie bestaan uit: - Lidmaatschapsgelden van vrienden - Lidmaatschapsgelden van klanten; - Bijdragen van cooperanten; - Winst uit ondernemerschap; - Giften, erfstellingen, legaten, subsidies; - Leningen van leden, onder de voorwaarden en bedingen als geregeld in een huishoudelijk reglement (is dit niet hetzelfde als cooperanten); - Leningen van derden; - Andere geldmiddelen.
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:14 Met opmaak: opsommingstekens en nummering Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:14 Verwijderd: partners
Ook willen we met behulp van giften/lidmaatschapsgelden onze organisatie professionaliseren en capaciteit vrijmaken door die leden die zich substantieel inzetten voor de coöperatie een uurvergoeding te betalen.
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
17
Begroting Zuiderlicht 2013-2016 alle bedragen incl BTW aantal vrienden aantal klanten aantal cooperanten bijdrage vrienden bijdrage per vriend winst per klant Cooperant (particulier) Cooperant (bedrijf)
2013 250 100 10 € 20 € 50 pm € 250 € 5.000
2014 1.500 1.000 40 € 20 € 50 pm € 250 € 5.000
2015 2.500 2.000 50 € 20 € 50 pm € 250 € 5.000
2016 5.000 Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:48 3.000 Verwijderd: leden 110 Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:46 € 20 atiepartners € Verwijderd: 50 pm Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:49 € 250 Verwijderd: fan € 5.000 Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:07 Verwijderd: klant
Inkomsten leden klanten bijdrage cooperanten Totaal
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:51 Verwijderd: t?
€ 5.000 € 5.000 € 50.000 € 60.000
€ 30.000 € 50.000 € 200.000 € 280.000
€ 50.000 € 100.000 € 250.000 € 400.000
€ 100.000 Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:51 € 150.000 Verwijderd: cooperatiepartner € 550.000 Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 15:46 € 800.000 Verwijderd: cooperatiepartners
Kosten Oprichting Bestuur onkosten Faciliteiten IT en kantoor ed Marketing&Communicatie Online presence Reservering Loket Operations Energieinvesteringen Totaal Saldo Cumulatief
€ 1.250 € 500 € 250 € 15.000 € 3.000 €0 € 3.120 € 26.426 € 10.000 € 59.546
€0 € 500 € 20.000 € 10.000 € 5.000 € 3.000 € 12.480 € 52.853 € 150.000 € 253.833
€0 € 500 € 50.000 € 30.000 € 10.000 € 3.000 € 12.480 € 52.853 € 230.000 € 388.833
€0 € 500 € 50.000 € 50.000 € 10.000 € 3.000 € 12.480 € 52.853 € 570.000 € 748.833
€ 454 € 454
€ 26.167 € 26.621
€ 11.167 € 37.334
€ 51.167 € 62.334
Deze tabel geeft nog niet weer wat de opbrengst per energieafnemende klant is en de kosten per klant. Dit business model wordt in 2013 uitgewerkt, samen met cooperanten (particulieren en bedrijven) Ervaring Windvogel en Ecopower: rendement 3-7% per jaar Achtergestelde aandelen €5.000 105 € 525.000 Gewone aandeelhouders: €5.000 105 € 525.000
6. Communicatie
Uit te werken met partners.
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
18
Office 2004 Test Drive …, 20-11-12 16:09 Verwijderd: en cooperatiepartners.
Bijlage 1. Windenergie voor Amsterdammers (status per april 2012) Deelname aan een windmolen is een belangrijke pijler onder de coöperatie Energiecooperatie Zuiderlicht . Het stelt ons in staat een goed deel van de ambitie in te vullen (opwekking en doorlevering van groene stroom) en de overwaarde van de windmolen – dat normaal gesproken volledig in de vorm van dividend naar de leden gaat – zal door Energiecooperatie Zuiderlicht opnieuw geïnvesteerd worden in duurzame energie projecten.
Gemeentebeleid: Windvisie De gemeente Amsterdam wil haar klimaatdoelstelling mede invullen met behulp van windenergie. Amsterdam heeft de ambitie om de CO2-uitstoot in 2025 met 40% te laten afnemen ten opzichte van 1990. Dit doel is vastgelegd in de Energiestrategie Amsterdam 2040. Windmolens op land zijn één van de meest efficiënte vormen om duurzame elektriciteit op te wekken. De gemeente heeft een haalbaarheidsonderzoek laten uitvoeren om de meest geschikte locaties in Amsterdam te bepalen (zie rapport Windvisie). De Windvisie laat zien dat er op dit moment in de stad kansen zijn om genoeg windmolens te realiseren om een derde van de Amsterdamse huishoudens van duurzaam opgewekte elektriciteit te voorzien. Welke gebieden? In de Windvisie worden, aanvullend op de Haven waar nu al 36 windmolens staan, gebieden aangewezen waar de ontwikkeling van windenergie kansrijk is. De zoekgebieden zijn: de Noorder IJplas, de Noordelijke IJoevers, Ring A10 Noord, Zeeburgereiland, Nieuwe Diep, Sciencepark, Diemerpark, Gemeenschapspolder, Gaasperplas, de Hoge Dijk, Amstel III en de kop van de Amstelscheg. De komende zes weken wordt iedereen uitgenodigd op dit initiatief te reageren. Na de ter visie periode wordt de Windvisie deze zomer ter vaststelling voorgelegd aan de gemeenteraad.
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
19
Een belangrijk onderdeel van de Windvisie de uitnodiging aan de Amsterdammers om met de gemeente mee te denken over manieren die het mogelijk maken dat bewoners en lokale ondernemers profijt hebben van lokale windmolens. De uitwerking van de verschillende modellen om de Amsterdammers te laten meeprofiteren vindt in april t/m juni 2012 plaats in nauw overleg met geïnteresseerden. Hoe gaat het verder? Het vaststellen van de Windvisie is een uitwerking van Structuurvisie Amsterdam 2040 'Economisch Sterk en Duurzaam'. Het is nog geen beslissing om de windmolens meteen te gaan bouwen. Na vaststelling van de Windvisie worden gebieden nader uitgewerkt en als het ware 'windklaar' gemaakt. Hiervoor moet het juridisch planologisch kader worden aangepast en vergunningen worden verleend. Bij dat proces zullen omwonenden en lokale ondernemers nauw worden betrokken. Daarbij spelen de stadsdelen een belangrijke rol, omdat zij in verschillende gebieden de rol van bevoegd gezag hebben. De samenwerking met stadsdelen, maar ook met omliggende gemeenten en bewoners en private partijen, krijgt vorm in de Windcoalitie, waarin iedereen die een actieve rol in de gebiedsontwikkeling speelt, samenkomt, samenwerkt en uiteindelijk samen kan profiteren van renderende investeringen. Participatie door Energiecooperatie Zuiderlicht Uit de Windvisie blijkt dat er ruimte is voor participatie. Burgers en bedrijven zijn aan zet. Tot 1 juli 2012! Het doel van Energiecooperatie Zuiderlicht is om uit te groeien tot een professioneel lokaal duurzaam energiebedrijf. Een belangrijk middel om dat doel te bereiken is participatie in het Amsterdamse windpark. Met financiering van haar leden en partners kan Energiecooperatie Zuiderlicht deelnemen aan het windpark. De opgewekte groene stroom wordt tegen een aantrekkelijk tarief geleverd aan diezelfde leden en partners. Energiecooperatie Zuiderlicht zal het initiatief nemen om samen met haar leden en partners een plan te ontwikkelen voor deelname aan de windturbines. Begin 2012 worden vrijwel alle grotere bedrijven in Zuid benaderd en wordt er met de geïnteresseerde bedrijven een intentieverklaring getekend om de ontwikkeling gezamenlijk verder op te pakken. Voor de meeste bedrijven is de verduurzaming van hun bedrijfsvoering de belangrijkste reden om mee te doen.
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
20
Bijlage 2 Lokale energie initiatieven in Amsterdam Zuid
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
21
Bijlage 3. Actiepunten Doetank Vervoer 1, mei 2012 Aanwezig: Han, Peter Jan, Pauline Mogelijk delen: • Auto’s • Busje • Aanhanger • Elektrische bakfiets • Boten • Camper • Stofzuiger • Autowassen Voorwaarden systeem: • Geen gedoe • Voldoende parkeerplek • Smartphone nodig? • Marion wat is ervaring? Plekken beschikbaar? Subsidies? Uitzoeken: • Wat wil men hier in buurt? Enquete ism VWZ? VU? • Vragenlijst O+S (HAN) • Wat kost deelplek • Diefstal • Energieherberg voor klein vervoer • Mensen die onderhoud plegen, wassen, stofzuigen krijgen hoeveel gratis kms? • Voorbeeldprojecten uitzoeken (Han) • Voorbeeldprojecten bezoeken ism Wij krijgen Kippen (Aafke/Pauline) • Verschillen tussen aanbieders vinden: o
• • •
Elektrische smart huren per km www.car2go.nl
o Auto’s (ver) huren uit de buurt www.snappcar.nl www.mywheels.nl www.wego.nu www.greenwheels.nl o Particuliere Clio €0,35 per km + €0,13 per km benzine Ook meedenken over nieuwbouw Stadionplein en Havenstraat? Welke partners erbij vragen? Samen een nieuwe Tesla S kopen? 3/6 voor Pauline en Ika, 1/6 voor drie anderen? 1 deel kost €5.000, geeft recht op 60 dagen per jaar.
Offertes voor het mooiste systeem uitzoeken: • Entree in het systeem • Exit uit het systeem • Reserveren • Ritadministratie • Betalingsadministratie • Sleutel • Schadeclaims Schadechecksysteem • Wassen, stofzuigen, onderhoud • Winterbanden • Verzekering • Eigendom
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
22
Bijlage 4. Amsterdamse Bos De mogelijkheden van het Amsterdamse bos als duurzame voorloper zijn verkend tijdens een expertmeeting Duurzaamheid op 22 maart 2011. Een van de uitgangspunten was dat het Amsterdamse Bos leverancier kan zijn van biomassa. Het Bos kan een spil of platform worden voor duurzame bedrijvigheid voor bedrijven en bewoners in de omgeving. Het Bos hoeft niet alles zelf te organiseren maar kan samenwerken met een lokaal energiebedrijf. De organisatie en de ruimte kunnen fungeren als aanjager en verbinding in een proces waarbij kleine stappen tot grote resultaten kunnen leiden. Het Bos is een geschenk van het verleden in relatie tot de problematiek van fijnstof- en CO2-uitstoot door autoverkeer en vliegverkeer. Door de A9 en Schiphol en de voedselrijke grond groeit het Bos hard vergeleken met productiebos op de Veluwe of zandgronden. We kunnen de CO2-productie van de A9 benutten door er een bosbouwtechnisch plan voor te ontwikkelen. Hierin benoemen we de ideale soorten om te verbouwen (oogstprogramma en groenblijvende soorten). Groene zones langs de A9 kunnen periodiek als werkgelegenheidsproject worden ingezet. Het Bos moet echter geen productiemachine worden. Het is zaak om dicht bij de identiteit van het Bos te blijven (geen maïs of graan verbouwen). Randvoorwaarden • Beheerplan • Uitvoeringsplan/oogstplan • Energiekaart/atlas • Regels en kaders stellen Aanbevelingen/mogelijke richtingen energie • Voldoe aan de eigen behoefte (en lokale behoefte) aan brandstof met biomassa • Wijs een deel aan als productiebos • Kijk naar de potentiële productie en vermarkt deze (kwantificeer potentieel aan energieproductie, maak kosten-batenanalyse) • Inventariseer afnemers energie/biomassa (groen gas opnemen in OV-concessie zoals in Nijmegen?) • Zoek samen met andere groenbeheerders en boeren samenwerking in een energiebedrijf (zorg voor voldoende volume) • Onderzoek samenwerkingsverbanden (klassieke energiebedrijven of lokale partijen) • Onderzoek subsidies en financiering • Investeer in een biomassapers en pelleteermachine (niet zuinig onderhouden, maar oogsten) • Gebruik grondstof uit de omgeving om de installatie economisch rendabel te maken • Biomassapers: sap vergisten en cellulose verbranden o gemakkelijk te verwerken o gemakkelijk te transporteren o bedrijfszeker proces • De Amstelveense Poel is een grote bron van nutriënten (bagger), wat kansen biedt om aan te sluiten bij de biomassaproductie. • Vergisting baggerfase, riet gebruiken > kringloop Randvoorwaarden • Breng materiaalstromen (hout, groen, biomassa) in beeld • Stem energiestromen/behoeften op elkaar af • Stem beheer af op productie van biomassa binnen kaders natuurwaarde • Kies voor strategische uitbreiding met oog op productie • Goede voorzieningen Overige aanbevelingen Zonnepanelen
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
23
• Inventariseer gebouwen en plekken • Inventariseer energiebehoefte intern en extern • Maak schaalgrootte zodanig dat het economisch rendabel is Voorbeeld quick win: zonnepanelen op het dak van de Geitenboerderij. Dit kun je laten meefinancieren door burgers die voor de investering vouchers krijgen die recht geven op betaling in natura. Betrokken experts o.a.: Marijke Andeweg, hoofd Amsterdamse Bos, Kasper Spaan, Waternet, Christiaan van Hegelsom, architectenbureau Studio Noa, Astrid Vermeulen, Stadsdeel Nieuw West, Cees Groot, Klimaatbureau Amsterdam, Abram de Boer van Brug, Greenarchitects, Malcolm Aalstein, Ingenieursbureau Amsterdam, Frits van den Berg, GGD Amsterdam, Ton van Oostwaard, gemeente Amstelveen, Heidi de Boer, Stadsdeel Zuid, Willem van der Pol, gemeente Amstelveen Actielijst: Actie Uitrekenen hoeveel biomassa we hier als afval en hout in Zuid hebben en een hoe grote biogascentrale we kunnen neerzetten in Zuid.
Achtergrond Ze hebben het voor Oost Utrecht stad uitgerekend en kwamen daar op ongeveer 10 MW. Die levert per uur (als 10 MW het elektrisch vermogen is van de generator die op biogas draait) volgens mij 10.000 kWh.
Ondernemingsplan Energiecooperatie Zuiderlicht
Wie www.Probos.nl en Ger Kupers (voorzitter opgewekt.nu)
Wanneer
24