Onderhoud hoortoestellen
Door de jaren heen zijn hoortoestellen steeds beter van kwaliteit en meer onderhoudsarm geworden. Om die reden zijn de drie-maandelijkse controlebeurten enkele jaren geleden vervangen door halfjaarlijkse controles en recent is men in verschillende bedrijven al overgestapt om dit soort controlebeurten nog slechts één keer per jaar uit te voeren. Voor sommige hoortoestellen is dat heel goed mogelijk, voor andere is dat wellicht te lang, maar gemiddeld genomen is deze periode realistisch. Wel moeten er tussendoor, door de cliënt zelf, slangetjes en tubes vernieuwd worden, terwijl dat vroeger door de audicien werd gedaan. Veel onderdelen in een hoortoestel doen het of doen het niet. Er zitten haast geen onderdelen meer in een toestel die het maar een beetje kunnen doen. De controlewerkzaamheden tijdens periodieke controles richt zich tegenwoordig dan ook meer op het onderhouden van het contact met de cliënt en het controleren van de ontwikkeling van zijn/haar hoorhandicap. Dit maakt het periodiek ontvangen van cliënten overigens niet minder belangrijk. Sterker nog, ik denk dat het een heel sterk punt vormt als u ieder jaar met uw cliënt evalueert of zijn hoortoestel nog naar tevredenheid functioneert en de ontwikkeling van het gehoorverlies controleert. Later zullen we het nut hier verder van toelichten. Periodieke onderhoudsbeurten van uw cliënt nemen niet weg dat diezelfde cliënt u op een zeker tijdstip verrast met een storing in zijn hoortoestel. Zodoende krijgt u kennelijk op twee manieren met onderhoud aan hoortoestellen en cliënten te maken ◘ ◘
Bezoeken n.a.v. controle afspraken Bezoeken n.a.v. plotseling optredende storingen
Deze twee vormen lichten we eerst even toe qua overeenkomsten en verschillen.
Bezoeken t.b.v. controle afspraken Deze bezoeken zijn in de eerste plaats op afspraak. Ze staan al ruim van te voren gepland. Deze afspraak verloopt volgens een bepaald ritueel. De volgorde van handelen ligt vast omschreven en verloopt volgens een min of meer logische volgorde. Er wordt tijdens deze sessie niet alleen naar het functioneren van het hoortoestel als technisch instrument gekeken, maar des te meer naar het functioneren van de harmonie tussen de cliënt en zijn hoortoestel. Past het hoortoestel nog bij het gehoorverlies van de cliënt. Sluit het nog aan bij de specifieke wensen en gebruiken van de cliënt en is het gehoor van de cliënt niet zodanig veranderd dat er voor een andere instelling gekozen moet worden, of zelfs een andere toestelkeuze. Ook worden de “restproblemen” van de cliënt geëvalueerd waarbij wordt gekeken of deze nog acceptabel zijn en of er wellicht accessoires of hulpmiddelen zijn die het leven van uw cliënt kunnen veraangenamen of vergemakkelijken.
Plotseling optredende situaties Anders dan bij de reguliere controle afspraak, betreft het hier meestal een plotseling optredende storing in het hoortoestel, doordat er iets in of aan het hoortoestel kapot gaat. Ook kan uw cliënt zelf een plotselinge verandering in zijn gehoor melden, waardoor de hoortoestelaanpassing niet meer functioneert zoals zou behoren. Zo’n storing kan niet wachten en behoeft directe opvolging. Bij zo’n storing komt “het functioneren van uw cliënt in combinatie met zijn hoortoestel” helemaal op de laatste plaats, alle prioriteit gaat uit naar het oplossen van de (ver)storing. Meestal komen dit soort cliënten 1
zonder afspraak binnen en is er voor een uitgebreid interview dan ook geen tijd beschikbaar. Daarbij dient te worden opgemerkt dat als de (ver)storing mogelijkerwijs in het gehoor van de cliënt gezocht moet worden, er wellicht een afspraak gemaakt moet worden om het gehoor opnieuw te meten en het hoortoestel opnieuw in te stellen. Met name plotseling optredende veranderingen in het gehoor dienen door de audicien uiterst serieus genomen te worden en mogen niet op de lange termijn geschoven worden. De achterliggende oorzaak zou zeer serieus kunnen zijn. In dit hoofdstuk zullen we het voornamelijk hebben over het zoeken naar storingen tijdens “controle afspraken”. Als deze methodiek volledig duidelijk is, is het zoeken naar “adhoc storingen” over het algemeen niet zo moeilijk meer. Vaak wordt zo’n storing door uw cliënt goed herkend en kan hij dus ook behoorlijk goed uitleggen waar het zeer zit.
Controle afspraken in het algemeen Uiteraard hebben uw cliënten veel verschillende soorten hoortoestellen. We denken dan aan AHO’s, MIHO’s, CIC’s en Open aanpassingen. Ook bezitten ze een scala aan verschillende accessoires en hulpmiddelen die op, aan of in combinatie met deze hoortoestellen functioneren. Moeten die bij zo’n periodieke controle dan allemaal op een andere manier gecontroleerd worden? Neen, op zich is een groot deel van de dialoog, die u met uw cliënt houdt telkens weer gelijk. Het maakt daarbij niet uit of uw cliënt een CIC of een AHO draagt. Het gesprek over de ontwikkeling van zijn gehoorverlies is bijvoorbeeld voor beiden soorten toestellen gelijk; ook de otoscopie kent geen verschillen en het gesprek rond de prestaties van het hoortoestel kent ook geen verschillen. Als je kijkt op welke onderdelen het gesprek en de controle zich dan wel onderscheiden, is dat vrijwel uitsluitend betreffende zaken die specifiek met het hoortoestel, het oorstukje en / of schaaltje te maken hebben. Als we dat in ogenschouw nemen, kunnen we een controleafspraak altijd min of meer gestructureerd laten verlopen. Er zullen echter altijd wel wat overlappingen blijven bestaan. Zo is otoscopie bijvoorbeeld zo’n onderdeel dat veelal bedreven wordt n.a.v. verschillende uiteenlopende klachten. Otoscopie zie je dan ook meerdere keren terug komen binnen deze gestructureerde aanpak. Hoewel we spreken over een gestructureerde aanpak is het geenszins de bedoeling dat de spontaniteit uit het gesprek wordt gehaald. We moeten goed beseffen dat het om een gesprek gaat tussen twee mensen. Je kunt dat willen structureren, dat is goed als leidraad en als hulpmiddel om niets te vergeten, maar voorop dient te staan dat het allemaal vloeiend moet verlopen. Dat het een natuurlijke dialoog is, waarbij best af en toe wat uitgewijd mag worden naar belendende onderwerpen. Als u telkens maar weer terug komt bij de materie, met als doel dat u alle onderwerpen die u moet controleren en of bespreken, aan het eind ook echt gehad heeft. Een groot voordeel van een controleafspraak is, dat u weet wie er komt. Dat geeft u de gelegenheid om voor te bereiden en in te lezen. Vooropgesteld dat er wat te lezen valt natuurlijk. Veel audiciens zijn niet zulke beste verslagleggers. U kunt dit als praktijk assistent overigens zelf natuurlijk ook aanmoedigen. In ieder geval kunt u zich normaliter aan de hand van de gegevens in de status inlezen omtrent de cliënt. Te denken valt dan aan specifieke problemen die zich voor deden in het aanpastraject en de periode daarna. U kunt een beeld vormen van eventuele klachten die bij een vorige controle geuit werden. U kunt u ook inleven op de accessoires die uw cliënt bij zijn toestel heeft aangeschaft. Kortom bereid u voor op de komst van uw cliënt. Als u goed voorbereid bent, zult u waardering oogsten. Bij periodieke controle van hoortoestellen kan de gevolgde procedure zich als volgt opdelen ◘ ◘ ◘ ◘ ◘ ◘ ◘ ◘
Ontvangst en welkom Openingsvragen Algemene vragen Otoscopie Toesteltype specifiek Toestel toebehoren Remote Control Accessoires en hulpmiddelen
2
◘
Afscheid
We behandelen deze onderwerpen hieronder uitgebreid
Ontvangst en welkom Dit onderdeel is erg belangrijk en wordt vaak onderschat als onderdeel in het gehele proces rond de periodieke controleafspraak. Een warme en beleefde ontvangst, waarbij de cliënt ervaart dat hij verwacht wordt, dat hij gewenst is en dat u er zin in heeft, zet alle filters in de goede stand. Enthousiasme. Het aannemen van de jas, het aanbieden van een kopje koffie als er even gewacht moet worden en bovenal eerlijke informatie over de wachttijden. Allemaal zaken die bij de ontvangst thuishoren. Meer hierover kunt u lezen in Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.
Openingsvragen Als u samen met uw cliënt op een rustig plekje bent gaan zitten (niet staan), opent u het gesprek met de bekende vraag: “Hoe is het gegaan de afgelopen periode”. Hierop barsten de meeste cliënten los en uw doel is bereikt: “Hij is aan het praten; het ijs is gebroken”. Doorgaans geeft deze response van uw cliënt weinig concrete informatie. Om die reden gaan we al vrij snel de vragen wat meer gericht stellen. In tegenstelling tot wat u wellicht geleerd heeft mogen daar best een aantal gesloten vragen bij zitten. Gesloten vragen geven u vaak concrete antwoorden. Open vragen zijn de poort naar geleuter en dat kost tijd. Die tijd moet u zo efficiënt mogelijk gebruiken voor dingen die wel relevant zijn. Zo verzamelt u in de eerste fase van dit gesprek informatie over de volgende onderwerpen, die voor alle soorten hoortoestellen even belangrijk zijn ◘ Zijn er klachten over het draagcomfort van het hoortoestel Te denken valt hierbij aan pijn veroorzaakt door het oorstukje of een te kort slangetje. Ook een te los achter het oor hangend toestel kan vervelend zijn en het draagcomfort verminderen. Bij IHO’s en CIC’s denken we meer aan de pasvorm van het schaaltje. Ook kan het schaaltje niet vast genoeg zitten en/of uit het oor lopen. Ook kunnen klachten leiden naar verouderde thin-tubes tips of domes ◘ Hoe klinkt de eigen stem bij spreken Occlusieklachten blijven één van de meest gehoorde klachten met hoortoestellen, ongeacht of het hierbij gaat om MIHO’s CIC’s of AHO’s. De Nederlandse audicien zou dit onderwerp veel serieuzer moeten nemen. Vandaar deze vraag, met naar u de uitdaging om de aanwezige klachten goed te inventariseren en te beoordelen op de mogelijkheid of noodzakelijkheid om hier verbetering in te brengen. Dit zal voor praktijk assistenten overigens vaak in samenspraak met de audicien dienen te gebeuren. ◘ Zijn er in de afgelopen draagperiode pijnklachten geweest Pijnklachten worden meestal veroorzaakt door het oorstukje en een eventueel gekrompen slangetje, dat het oorstukje en het hoortoestel naar elkaar trekt. U ziet dan op de bovenkant van het oor (onder de toonbocht) een deuk in de huid, die pijnlijk rood kan zijn. In het oor is vaak de bovenkant van de anthelix geraakt. Dit is te zien aan irritatie van de huid, rode plekken en zelfs kleine open wondjes. Wees bij dit soort open wondjes extra voorzichtig met uw eigen hygiëne. Desinfecteer veel en vaak. Denk daarbij aan uw otoscoop, uw lichtpen en uiteraard het oorstukje zelf. Bij CIC’s en MIHO’s komen spontaan optredende pijnklachten hoogstzelden voor. ◘ Zijn er in de afgelopen draagperiode klachten over jeuk geweest Jeuk komt bij alle soorten hoortoestellen voor. In dat geval is er extra aandacht vereist bij otoscopie, waarbij we letten op irritatie van de huid in de gehoorgang, schilfertjes en otitis externa. Juist open aanpassingen vertonen ook vaak pijn en jeuk klachten, doordat de tips niet goed in de gehoorgang passen. ◘ Gaat het dragen van combinatie bril en hoortoestel zonder problemen De combinatie van het dragen van een bril en hoortoestellen, wil met name bij AHO’s nog wel eens voor wat problemen zorgen. Opnieuw de lengte van het slangetje en een betere stand van de nippel kunnen het dragen plezieriger maken. Ook verwijzing naar de opticien om brilpoten te laten bijstellen behoort tot de mogelijkheden. Wij raden u af om zelf aan brilpoten te buigen. 3
◘ Hoe is het resultaat bij gebruik van hulpmiddelen Te denken valt aan ringleiding, telefoon, solo apparatuur. Het is altijd fijn als u weet welke middelen uw cliënt reeds tot zijn beschikking heeft en dus al gekocht heeft. Inlezen dus. U kunt met die kennis beter inhaken op problemen en gespreksonderwerpen en u kunt ook beter oplossingen aandragen. Het staat een beetje stom als u een draadloze koptelefoon aan het aanprijzen / verkopen bent, terwijl de cliënt er al een heeft. ◘ Is het gehoorverlies de afgelopen periode veranderd Een heel belangrijke vraag is, of de cliënt denkt dat zijn gehoorverlies de afgelopen periode veranderd is. De hele instelling van het hoortoestel is gebaseerd en persoonlijk afgesteld op het gehoorverlies van uw cliënt. Op het moment dat dit gehoorverlies veranderd is, moet dit behoorlijke gevolgen hebben voor het resultaat en het plezier waarmee de toestellen gedragen worden. Over het algemeen zullen toestellen met een volumeregelaar hierdoor minder problemen geven dan toestellen zonder, doordat de cliënt hiermee voor een wat hogere versterking kan kiezen. We moeten echter oppassen voor gewenning aan het toestel. Veel cliënten geven te kennen dat zij denken dat hun gehoor achteruit is gegaan omdat ze zonder hoortoestel niet meer kunnen functioneren, hetgeen vroeger nog wel ging. De werkelijkheid is dan dat ze nu aan het toestel gewend zijn en het eigenlijk niet meer kunnen missen, door een vorm van erkenning van hun probleem. Als deze vraag echter bevestigend wordt beantwoord, verdient het aanbeveling om middels een screening audiogram te controleren of er echt sprake is van een verandering. Is dit echt het geval, dan zal diagnostische audiometrie moeten plaatsvinden, waarna het toestel door de audicien opnieuw dient te worden ingesteld. Bij hele grote veranderingen van het gehoorverlies, moet de audicien besluiten of het raadzaam is om uw cliënt door te verwijzen naar de KNO-arts. Blijf ook na het afnemen van een screening audiogram, zonder verhoogd gehoorverlies, alert op het spraakverstaan. Het is altijd mogelijk dat uw cliënt ook zonder wezenlijke achteruitgang van het toonaudiogram toch een slechtere spraakdiscriminatie heeft verworven. Om die reden kan het maken van een spraakaudiogram in het vrije veld met hoortoestellen een heel goed beeld geven of er reden tot bezorgdheid is. Je zou je zelfs af moeten vragen of deze meting niet standaard thuis hoort in een jaarcontrole. (Als u bij contactlens specialist voor controle komt zou u het ook raar vinden als hij alles nameet, behalve of u wel scherp genoeg kunt zien.)
Otoscopie Hierna volgt een inspectie van de oren m.b.v. een otoscoop, een lichtstaaf en/of een lichtbron. Veel audiciens werken in het donker, iets wat ik u bepaald niet aanraadt. Zorg voor voldoende licht, ook als u een buitenoor inspecteert. Hiervoor kunt u de lichtbron van de otoscoop gebruiken, maar deze is vaak zeer gericht en bovendien staat de lichtvlek niet in het verlengde van de staaf. De lichtpen geeft al een wat bredere lichtbundel, maar de lichtopbrengst is niet geweldig om grotere oppervlakten aan te lichten. Steeds vaker zie je dat audiciens een sterke lichtbundel tot hun beschikking hebben, die ze o.a. gebruiken bij het maken van afdrukken. De hoge lichtintensiteiten die LED’s tegenwoordig kunnen bewerkstelligen maken deze lichtbron, die geen warmte produceert, ook bijzonder geschikt, temeer daar ze met batterijen te voeden zijn en hierdoor klein en handzaam zijn. Met de otoscoop wordt de gehoorgang bekeken. We voeren een standaard otoscopie uit, waarbij we controleren op de aanwezigheid van irritaties, beschadigingen, verkleuringen en niet in de laatste plaats cerumen. Voor sommige hoortoestelgebruikers is een geringe hoeveelheid cerumen al voldoende om ervoor te zorgen dat het hoortoestel regelmatig piept. De beoordeling is aan u om de cliënt eventueel te waarschuwen dat een oor verstopt kan raken, of zelfs (preventief) door te sturen voor het schoonmaken van het oor, bij huisof KNO-arts De oorschelp controleert u eveneens op ongewone verkleuringen, drukplekken van het oorstukje, beschadigingen of wondjes. We kijken in de concha goed naar drukplekken van het oorstukje. Verder gaat veel aandacht uit naar de helixranden waarop (met name bij wat oudere mannen) kleine beschadigingen kunnen zijn gemuteerd tot met korstjes bedekte zweertjes. (Chondrodermatitis nodularis helicis) Als u deze aantreft dient u te overwegen of verwijzing naar een KNO-arts raadzaam is. Praktijk assistenten doen dat in
4
samenspraak met een gediplomeerde audicien. Wees ook alert op andere huidafwijkingen, die kortgeleden zijn ontstaan.
Algemeen deel Binnen dit deel van de periodieke controle gaan we wat dieper op sommige punten in. Ook nu kunt u dezelfde vragen stellen aan iemand die een AHO, een MIHO of een CIC draagt U heeft een aantal van deze vragen wellicht al gesteld bij de openingsvragen. ◘ Heeft het toestel de afgelopen tijd goed gefunctioneerd Een algemene vraag die problemen inventariseert die er eerst niet waren. We denken hierbij voornamelijk aan de geluidskwaliteit. We denken ook aan klachten door vocht, die het toestel af en toe laten wegvallen. Ook zou u kunnen denken aan kraken, ruisen of ander spontaan optredend geluid, hetgeen veroorzaakt kan worden door het gebruik inferieure batterijen. ◘ Fluit het toestel wel eens Deze vraag heeft u al eens eerder gesteld, dus u zou hem hier ook weg kunnen laten. Het fluiten van een hoortoestel is echter een zeer belangrijke klacht die u niet mag missen. ◘ Hoeveel uur per dag draagt u het toestel en waar wordt het toestel gedragen Middels deze vraag krijgt u een indruk van de intensiteit waarmee het toestel gebruikt wordt. Daarnaast krijgt u een beeld van de hoeveelheid ervaring die uw cliënt met het toestel heeft opgedaan. Bovendien kunt u voorzichtig concluderen dat er met een toestel dat nooit gedragen wordt iets aan de hand is. In dat geval moet u proberen erachter te komen waarom het toestel weinig of niet gedragen wordt. Als toestellen in de kast komen te liggen is nog de cliënt, nog de audicien daarmee gebaad. Het imago van hoortoestellen krijgt een deuk en er wordt waarschijnlijk slechte reclame voor u gemaakt. Probeer uw cliënt in zo’n geval weer gemotiveerd te krijgen door te zoeken naar de oorzaak waarom het toestel niet bevalt. Praktijk assistenten kunnen hiervoor steun zoeken bij een gediplomeerde audicien. ◘ Voldoet het toestel nog steeds aan de verwachtingen In het begin van de gewenningsperiode zijn er doelstellingen geformuleerd waaraan het hoortoestel zou moeten beantwoorden. Het zou geweldig zijn als die doelstellingen van toen nog in de status aanwezig zouden zijn. Nog sterker zou het zijn als u het aandurft om die zelfde doelstellingen steeds weer door te lopen om te kijken of deze nog steeds behaald worden. Vraag ook naar nieuwe doelstellingen en bekijk of die eveneens gehaald worden en neem die een volgende keer ook weer mee. ◘ Zijn er klachten over de geluidskwaliteit Deze vraag lijkt enigszins op een of meerdere van de vorige vragen. Het is onze bedoeling te weten te komen of er problemen met de toestellen zijn, die u op kunt lossen. Uitdaging is daarbij, om ook verborgen klachten boven water te halen, hetgeen kan lukken door uw vraag af en toe eens op een andere manier te stellen ◘ Zijn er klachten over de bediening / is de bediening nog helemaal duidelijk Het blijkt steeds weer dat de bediening van hoortoestellen soms niet helemaal duidelijk was, of niet meer is. Sommige functies worden niet elke dag gebruikt en op een gegeven moment is uw hoogbejaarde cliënt domweg vergeten waarvoor dat ene knopje nou ook al weer diende. Maak gebruik van deze vraag door uw cliënt nog eens rustig uit te leggen waar alle knopjes voor dienen, hoe een batterij verwisseld moet worden, en bespreek ook nog eens welke programma’s er op het toestel zitten, indien van toepassing. Als er een begeleider meegekomen is, betrek deze ook bij uw uitleg. Hoe meer mensen weten hoe hoortoestellen werken, hoe beter ….. en al helemaal in de directe omgeving van uw cliënt. ◘ Worden de bedieningssignalen voldoende gehoord Veel toestellen geven geluidjes tijdens de bediening ter bevestiging van het commando. Vaak kunnen cliënten deze pieptonen niet goed of duidelijk genoeg horen. Als u deze klacht noteert, moet bekeken worden of de tonen harder gezet kunnen worden of dat een andere frequentie uitkomst kan bieden. Praktijk assistenten roepen hiervoor assistentie in van een gediplomeerde audicien.
5
◘ Hoeveel batterijen verbruikt het toestel Inventarisatie van het batterijverbruik geeft u een dubbelcontrole op hoeveel uw cliënt het toestel draagt. Als uw cliënt meldt dat een batterij wel 6 weken meegaat, dan dienen er bij u alarmbellen te gaan rinkelen. Als echter gemeld wordt dat ze na 1 week leeg zijn, terwijl 2 normaal zou zijn, is dit wellicht reden om toch nog een keer te kijken of het toestel ’s nachts wel goed wordt uitgezet. In het ergste geval, moet het stroomverbruik van het toestel op de Aurical nagemeten worden en moet het resultaat vergelijken worden met de fabrieksdocumentatie. PA’s doen dat eventueel in samenwerking met de audicien. ◘ Is de geluidsterkte van het hoortoestel naar wens We hebben al gevraagd of het gehoor veranderd is. Deze vraag staat daarmee in verband. Ook kunt u wellicht opmaken of er sprake is van voldoende gewenning aan het toestel. Beginnende cliënten krijgen vaak niet meteen de volle gecalculeerde versterking aangeboden. Er is dan sprake van gewenningsprogramma’s of adaptatiestanden. Als iemand dan voldoende aan het toestel gewend is, wordt het toestel een adaptatiestand hoger gezet. Vaak wordt dit door de tijd heen vergeten. Aan u, om te inventariseren of hiervan sprake is. Zo ja, dan moet de audicien het toestel een stap harder zetten ◘ Heeft uw cliënt wel eens last van harde geluiden. Bij veel cliënten wordt tijdens de gewenningsperiode de begrenzing van de maximale output voor het laatst ingesteld. De gevoeligheid van uw cliënt voor harde geluiden kan gedurende de gebruiksperiode veranderen. Als uw cliënt te kennen geeft vaak last te hebben van harde geluiden, kan een UCL-test een optie zijn. Ook kan eerst met een wat hogere output begrenzing geëxperimenteerd worden. Praktijk assistenten zoeken in dat geval ondersteuning van een audicien. ◘ Wordt de T-stand gebruikt en voldoet die aan de verwachtingen Ook hier weer de link naar het begrip van uw cliënt betreffende de bediening. Veel mensen kopen een hoortoestel onder meer voor gebruik in de kerk. Hier is de ringleiding erg belangrijk. Bekijk of dit nog allemaal bekend is en of het ook daadwerkelijk gebruikt wordt. Overigens is dit natuurlijk ook een goede kans om de Tstand van het hoortoestel te demonstreren op de ringleiding die u in de winkel ter beschikking heeft. Wellicht een opstapje naar een verkoop. ◘ Wordt er voldoende gebruik gemaakt van de diverse aanwezige programma's Veel hoortoestellen beschikken over meerdere programma’s. Veel cliënten zijn dat echter al lang al vergeten en gebruiken alleen nog het eerste programma. Indien dat het geval is, is het aan u om ervoor te zorgen dat de doelstelling van die andere programma’s nog eens onder de aandacht worden gebracht. Demonstreer ze. Het zou ook kunnen zijn dat de doelstelling van zo’n programma niet langer opportuun is. Wellicht is het dan interessant om een nieuwe doelstelling te genereren en deze door de audicien te laten instellen. ◘ Zou er nog een hogere adaptatiestand ingesteld kunnen worden Deze vraag kwam al eerder aan de orde, in relatie tot het volume van het toestel. Het kan echter ook zo zijn dat er in het verleden keihard afgesproken was om nu een adaptatiestand hoger in te stellen. Aan u om hieraan te denken en dit eventueel in samenwerking met de audicien te bewerkstelligen.
Toestel specifieke beschouwing Nu volgt een technische controle van het toestel. Dit is voor de diverse types hoortoestellen weer voor een deel gelijk. Eerst volgt een algemeen deel, daarna de meer specifieke handelingen t.b.v. een AHO toestel met charmefoon, een AHO in open uitvoering en een MIHO of CIC
Beoordeling AHO in het algemeen Sommige audiciens geven er de voorkeur aan om deze handelingen in de werkplaats te doen, buiten het oog van de cliënt; anderen maken er een hele show van, hetgeen een cliënt meestal wel kan waarderen. Eerlijkheid gebied te bekennen dat je in de meeste gevallen met het toestel niet zoveel kunt doen. Het doet het of het doet het niet. 6
◘
Om te beginnen haalt u het oorstukje los en reinig dit altijd in de ultrasoon reiniger. o Pas goed op dat u het linker en het rechter toestel kunt herkennen of gescheiden houdt
◘ Vervolgens gaat u met de stetoclip het toestel beluisteren. U luistert naar het toestel en let op of u ruis, kraak, of een ongebruikelijk geluid hoort. We waarschuwen u echter nu al dat het herkennen van storingen in het geluid van hoortoestellen veel ervaring vraagt. Als je nog niet zo vaak naar hoortoestellen geluisterd hebt, kun je storingen slecht herkennen. Als u twijfels heeft over het geluid, vraag dan het oordeel van de audicien ◘ Beoordeling buitenkant toestel U bekijkt het toestel nauwgezet. Desnoods gebruikt u een leesbril, een vergrootglas of een oogloep om details goed te kunnen bekijken. Gebruik weer voldoende licht. o Zoek naar beschadigingen. o Kijk of alle schroefjes goed vast zitten; zo niet draai ze dan voorzichtig vast. o Controleer of alle afdekplaatjes aanwezig zijn in het bijzonder het afdekplaatje voor de connector van de programmeer kabel. o Zijn de links rechts labels nog aanwezig, zo niet, zijn de toestellen niet omgeruild? Labels aanbrengen ◘ Microfoon U bekijkt het microfoonopeningen uitgebreid. Desnoods gebruikt u een leesbril, een vergrootglas of een oogloep om details goed te kunnen bekijken. Gebruik weer voldoende licht. o Haal eventuele filters los als die verontreinigd zijn o Zijn de microfoonopeningen schoon? ◘ Zo niet, voorzichtig schoonmaken, ◘ Nergens mee in de microfoon opening steken ◘ Geen vloeistoffen in de microfoon opening spuiten ◘ Geen perslucht gebruikten ◘ Zijn er microfoon bescherm filters aanwezig Zo ja, moeten die periodiek vervangen worden? ◘ Luister of een directionele microfoonstand werkt. ◘
Volumeregelaar ◘ Is de volumeregelaar schoon? ◘ Luister of een eventuele volumeregelaar storingsvrij werkt ◘ Controleer of u de waarschuwingsgeluiden ook hoort, zo niet neem contact op met de audicien om te kijken of ze wel aan staan.
◘
MTO schakelaar ◘ ◘ ◘ ◘ ◘ ◘
Is de schakelaar of drukknop schoon? Functioneert de schakelaar goed? Functioneert de T-stand naar behoren? Is er een MT-stand in gebruik en functioneert deze naar behoren? Zijn de waarschuwings beeps te horen bij overschakelen? Gaat het toestel uit op de 0?
◘
Batterijlade / Aan uit schakelaar ◘ Is de batterijlade schoon? Zo niet schoonmaken met wattenstaafje met alcohol ◘ Zijn de batterijcontacten schoon? Zo niet schoonmaken met wattenstaafje met alcohol, maar pas op voor pluisresten aan de contacten ◘ Functioneert de aan uit schakelaar goed?
◘
Telefoon ◘ ◘
Rammelt de telefoon bij schudden in de kast? Zo ja opsturen voor reparatie Fluit het hoortoestel bij afsluiting
7
Specifieke handelingen t.b.v. de charmefoon versie ◘
Toonbocht ◘ ◘ ◘ ◘
Is de toonbocht schoon Is de toonbocht niet lek (afsluiten en controleren op piepen) Zit de toonbocht stevig op het toestel Zit er een filter in de toonbocht en is die niet verstopt.
Vanaf nu gaan we ons bezig houden met het oorstukje, dat inmiddels schoon is. Buiten het oor (in de werkplaats) beoordelen we de volgende zaken ◘
Oorstukje te beoordelen buiten het oor o Is het oorstukje schoon. o Zijn er barsten of scheuren. o Geen ruwe vlakken of scherpe punten o Zijn de ventingen open en schoon o Is het knietje niet gescheurd, lek of geknikt. Zo ja vervangen o Altijd een nieuw slangetje aanzetten.
◘
Gedragen in het oor de volgende zaken o Is de pasvorm nog goed o Staat de nippel nog in de goede stand Zo niet, corrigeren of vervangen
Specifieke handelingen t.b.v. de open aanpassingen Gezien het feit dat een open hoortoestel vrijwel identieke eigenschappen heeft als zijn charmefoon gebonden broeder, kunnen we het ons permitteren om t.b.v. het toestel zelf te verwijzen naar hoofdstuk 0 T.b.v. de behandeling van de tube en de tip verwijzen we naar onderstaande punten Tube Zit de de tube nog wel stevig op het toestel. Is de tube schoon ◘
Tube en tip te beoordelen buiten het oor o Zit de tube nog wel stevig op het toestel o Is de tube schoon. o Zijn de ventingen in de tip open en schoon o Is de koppeling op het toestel niet gescheurd, lek of geknikt. Zo ja vervangen
◘
Gedragen in het oor de volgende zaken o Is de lengte van de tube goed gekozen o Zit de tip op de juiste diepte in de gehoorgang o Heeft de tip de juiste diameter o Wordt de tip door afklemming niet afgesloten o Is het te overwegen om een maatgemaakte versie te adviseren
MIHO’s en CIC’s Voor MIHO’s en CIC’s volgen we een iets andere procedure die u hieronder aantreft. Uiteraard is deze procedure voor een deel gelijk aan de AHO procedure. Sommige audiciens geven er de voorkeur aan om deze handelingen in de werkplaats te doen, buiten het oog van de cliënt anderen maken er een hele show van, hetgeen een cliënt meestal wel kan waarderen. Eerlijkheid
8
gebied te bekennen dat je in de meeste gevallen met het toestel niet zoveel kunt doen. Het doet het of het doet het niet.
◘ Beluister het toestel met de stetoclip U luistert naar het toestel en let op of u ruis, kraak, of een ongebruikelijk geluid hoort. We waarschuwen u echter nu al dat het herkennen van storingen in het geluid van hoortoestellen veel ervaring vraagt. Als je nog niet zo vaak naar hoortoestellen geluisterd hebt, kun je storingen slecht herkennen. Als u twijfels heeft over het geluid, vraag dan het oordeel van de audicien ◘ Beoordeling buitenkant toestel U bekijkt het toestel nauwgezet. Desnoods gebruikt u een leesbril, een vergrootglas of een oogloep om details goed te kunnen bekijken. Gebruik weer voldoende licht. o Zoek naar beschadigingen. o Controleer of alle afdekplaatjes aanwezig zijn in het bijzonder het afdekplaatje voor de connector van de programmeer kabel. o Kijk of batterijdekseltjes nog goed sluiten ◘ Microfoon U bekijkt het microfoonopeningen uitgebreid. Desnoods gebruikt u een leesbril, een vergrootglas of een oogloep om details goed te kunnen bekijken. Gebruik weer voldoende licht. o Haal eventuele filters los als die verontreinigd zijn o Zijn de microfoonopeningen schoon. ◘ Zo niet, voorzichtig schoonmaken, ◘ nergens mee in de microfoon opening steken, ◘ geen vloeistoffen in de microfoon opening spuiten, ◘ geen perslucht gebruikten. ◘ Zijn er microfoon bescherm filters aanwezig Zo ja, moeten die periodiek vervangen worden ◘
Volumeregelaar indien aanwezig ◘ Is de volumeregelaar schoon? ◘ Luister of een eventuele volumeregelaar storingsvrij werkt. ◘ Controleer of u de waarschuwingsgeluiden ook hoort, zo niet neem contact op met de audicien om te kijken of ze wel aan staan.
◘
M/O schakelaar ◘ ◘ ◘ ◘
Is de schakelaar of drukknop schoon? Functioneert de schakelaar goed. Zijn de waarschuwing-beeps te horen bij overschakelen Gaat het toestel uit op de 0
◘
Batterijlade / Aan uit schakelaar ◘ Is het batterijbakje schoon? Zo niet, schoonmaken met wattenstaafje met alcohol ◘ Zijn de batterijcontacten schoon? Zo niet, schoonmaken met wattenstaafje met alcohol, maar pas op voor pluisresten aan de contacten. ◘ Functioneert de aan-uit schakelaar goed?
◘
Cerumenfilters ◘ ◘ ◘
Zijn de cerumenfilters schoon Zitten de filters stevig op het toestel Zijn de juiste kleuren aanwezig i.v.m. links rechts notatie.
Vanaf nu gaan we ons bezig houden met het schaaltje ◘
Schaaltje te beoordelen buiten het oor o Is het schaaltje schoon. 9
o o o o o
◘
Reinigen met spuitbus of tissues Zijn er barsten of scheuren. Geen ruwe vlakken of scherpe punten Zijn de ventingen open en schoon Is het toestel fluitvrij
Gedragen in het oor de volgende zaken o Is de pasvorm nog goed
Remote Control RC Bij de toestellen van uw cliënt hoort wellicht ook een afstands bediening. Als dat het geval is. dan zijn er een aantal zaken die u moet controleren. Heeft uw cliënt geen afstands bediening maar is hij wel te verkrijgen dan helpt u uw cliënt nog een keer herinneren dat zo’n hulpmiddel verkrijgbaar is. Sommige cliënten weten simpelweg niet meer dat het artikel bestond en nemen het u kwalijk dat u dat tussentijds nooit gezegd heeft. Bij een afstand bediening, een Remote Control, zoals hij door veel fabrikanten wordt genoemd, dienen de volgende zaken beoordeeld te worden ◘
Zijn de batterijen leeg of aan vervanging toe
◘
Communicatie met hoortoestel o Reageert het hoortoestel goed op de RC o Is de T-stand te activeren o Is de M-stand te activeren o Is de MT-stand te activeren o Kan het toestel met de RC harder en zachter gezet worden o Werken de beeps ook op de RC o Is de directionele microfoonstand in en uit te schakelen o Zijn eventuele overige programma’s te activeren
◘
Voor SmartLink o Is de FM ontvangst te activeren o Is de bluetooth verbinding via de SmartLink tot stand te brengen o Is de laadtijd van de accu’s nog normaal
◘
Is de bediening van de Remote Control voor uw cliënt nog helemaal duidelijk. Vaak worden maar enkele van de vele toetsen gebruikt en ontglipt het begrip van de overige toetsen langzaam maar zeker, waardoor uw cliënt wellicht geen gebruik zou maken van een voor hem nuttige optie.
◘
Is de RC schoon en onbeschadigd
Toestel toebehoren Tijdens dit deel van het gesprek richt u uw aandacht op de zaken die bij het toestel horen. U noemt de zaken even op en vraagt of alles daar nog goed mee gaat. Als u een negatief antwoord krijgt vraagt u door. Als een genoemd artikel onbekend is, dan legt u uit. We gaan deze artikelen niet uitgebreid in dit hoofdstuk behandelen. Hieromtrent is echter op verschillende plaatsen in deze syllabus meer te lezen. We noemen de volgende artikelen die u kunt noemen ◘
Schoonmaakset 10
◘ ◘ ◘ ◘ ◘ ◘
Batterijtester Droogset Droogtabletten Reinigingsspuitbussen Reinigingstissues
Daarnaast kunt u praten over accessoires als: ◘ ◘
◘ ◘ ◘ ◘
Ringleiding Draadloze koptelefoons o Infrarood o FM Draadloze microfoons en/of communicatie apparatuur Telefoons Wekkers Wek en waarschuwing apparatuur
Afscheid en afspraak Als u op bovenstaande, min of meer structurele manier een gesprek met uw cliënt heeft gehouden, heeft u voor het komende jaar de puntjes weer op de i gezet. Het is de bedoeling dat uw cliënt een goed gevoel heeft bij zijn komst naar u toe. Dat hij niet het gevoel heeft dat hij met een kluitje in het riet werd gestuurd; dat hij serieus genomen werd en dat er in alle rust naar zijn bevindingen is geluisterd, zonder dat zaken werden overdreven. Er zijn hem wellicht een aantal accessoires gepresenteerd, zonder dat er druk achter zat om die te verkopen. U mag uw cliënt uiteraard duidelijk maken dat u er altijd voor hem bent. Overdrijf dit echter ook weer niet, want dan ligt de gedachte voor de hand dat je altijd maar zo binnen kan komen stuiteren. Vraag liever of uw cliënt bij problemen even een afspraak met u maakt, zodat u de tijd voor hem kunt nemen teneinde hem zo optimaal mogelijk te kunnen helpen. Ook het afscheid nemen van uw cliënt hoort bij de procedure. Maak desgewenst gelijk een afspraak voor de volgende controle of vertel nog een keer hoe die afspraak gemaakt zal gaan worden. Wij denken dat u op deze manier een goede relatie onderhoudt met uw cliënt en vertrouwen erop dat dit voortleeft onder familie en vrienden.
11
