Beleid Risico inventarisatie en evaluatie veiligheid en gezondheid Gastouderbureau EigenOppas Om veiligheids- en gezondheidsrisico’s tot een minimum te beperken, zijn alle bekende scenario’s voor alle gastouders gevat in dit beleid. Gastouders zijn bekend met dit beleid en hieraan wordt jaarlijks aandacht besteedt bij de RI&E herhalingsbezoeken. RI&E Wanneer een gastouder start, wordt voorafgaand aan de opvang een RI&E uitgevoerd. Daarna wordt jaarlijks op de opvanglocatie een RI&E uitgevoerd, het GOB kan er voor kiezen dit vaker te doen. Verbouwing of verhuizing Bij verbouwing of verhuizing zal de gastouder het GOB vooraf informeren en verzoeken een nieuwe RI&E uit te voeren zodra de verhuizing of verbouwing heeft plaatsgevonden. Afspraken en sociale controle Vaak kan er met de aanwezige kinderen al afspraken gemaakt worden. Ook de sociale controle hierbij, een ouder kind corrigeert een jonger kind, speelt een belangrijke rol. Bij deze oplossingenlijst wordt er dan ook vanuit gegaan dat de gastouder goed kan inschatten of een kind al toe is aan het maken van afspraken. Het huis van de gastouder is anders dan thuis, maar benadert de thuissituatie vaak dicht. Toch kunnen er andere regels gelden dan bij het kind thuis. De gastouder communiceert met de vraagouder en hieruit zal blijken of er belangrijke verschillen zijn in regels. Er wordt geprobeerd het kind zo min mogelijk in de war te brengen. Echter mag een kind ook leren dat de regels niet overal hetzelfde zijn. De huisgenoten van de gastouder worden op de hoogte gebracht van de regels die tijdens de opvang gelden en gedragen zich daarnaar. Wanneer zij in contact komen met de gastkinderen, zullen zij dezelfde regels hanteren als door de gastouder gebruikt worden. Scenario- en oplossingenlijst Alle reeds bekende veiligheids - en gezondheidsrisico’s en scenario’s zijn in dit beleid opgenomen middels de scenario- en oplossingenlijst. Deze lijst is opgebouwd uit 3 onderdelen; 1. Brandveiligheid 2. Veiligheid in en om de opvanglocatie 3. Gezondheid en hygiëne in en om de opvanglocatie De bijbehorende scenario– en oplossingenlijst is geen statische lijst maar wordt bijgewerkt zodra op een opvanglocatie een nieuw risico wordt gevonden waarvoor een plan van aanpak noodzakelijk is. Bij aanpassingen worden de ouders geïnformeerd middels de maandmail die zijn maandelijks ontvangen. Het beleid inclusief de scenario– en oplossingenlijst staat bereikbaar voor alle gastouders op www.eigenoppas.nl/informatie.php
Brandveiligheid 1
Heeft u de kinderen geleerd om voorzichtig om te gaan met vuur? Het is verstandig de kinderen te waarschuwen voor de gevaren van vuur en ze uit te leggen hoe er veilig mee om te gaan.
2
3
Hangt of legt u wel eens iets over de verwarming? Het is beter om geen spullen op de verwarming te leggen. Door de warmte kunnen sommige dingen gaan schroeien en uiteindelijk vlam vatten. Gebruikt u altijd schoon en droog hout voor in uw open haard? Droog en schoon hout is de enige juiste brandstof. Gooi nooit kolen, gelakt hout en papierrestanten in de open haard. In open vuur vormen ze koolmonoxide. Een allesbrander bestaat niet.
4
Staan uw brandbare schoonmaakmiddelen op een veilige plaats? Brandbare schoonmaakmiddelen moeten op een koele en droge plaats bewaard worden, waar kinderen niet bij kunnen (hoog opbergen of afgesloten kast)
5
Wordt uw schoorsteen minstens eenmaal per jaar geveegd? U doet er goed aan uw schoorsteen minstens één keer per jaar en voor het stookseizoen te laten vegen.
6
Wordt uw CV/geiser/gaskachel eenmaal per jaar gecontroleerd en schoongemaakt? Eenmaal per jaar schoon laten maken. Sluit hiervoor een onderhoudscontract af met een installatiebedrijf. Voor huur woningen is dit de taak van de verhuurder. Zorg wel voor toegang in uw woning!
7
Is de ruimte waar uw CV hangt goed geventileerd? Zorg voor een goede ventilatie in de ruimte. Een CV moet altijd een directe afvoer naar buiten hebben!
8
Maakt u regelmatig het filter van uw afzuigkap schoon? Het rooster van de afzuigkap moet regelmatig vetvrij worden gemaakt. Dan werkt de afzuigkap natuurlijk veel beter en is de kans van vuuroverslag bij vlam in de pan kleiner.
9
Bewaart u spuitbussen uit de buurt van zon, branders en waakvlam? Spuitbussen kunnen ontploffen en zijn brandbaar, dus uit de zon houden!
10
11
Laat u uw apparatuur wel eens stand-by staan? Apparaten zo veel mogelijk alleen stand-by laten staan als u er voor korte tijd geen gebruik van maakt en als u zelf thuis bent. Gebruikt u verdeeldozen om meer apparaten op 1 stopcontact aan te sluiten? Het aansluiten van teveel apparaten op één wandcontactdoos kan overbelasting veroorzaken. Hierdoor ontstaat (overmatige) warmteontwikkeling, dat brand tot gevolg kan hebben.
12
Liggen er bij u snoeren onder het tapijt? Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 1
Snoeren onder het tapijt kunnen beschadigen of doorbranden. 13
Laat u brandende kaarsen en waxinelichtjes wel eens onbeheerd staan? Hoe simpel ook, ze kunnen altijd omvallen als u er niet bij bent.
14
Staan uw kaarsen op brandgevaarlijke plaatsen (bijv. bij gordijnen, kinderen)? Kaarsen moet u nooit zo neerzetten dat ze gemakkelijk een ander voorwerp in brand kunnen steken door bijvoorbeeld omvallen of tocht.
15
Kunnen kinderen bij u thuis bij lucifers en aanstekers komen? Kinderen en vuur gaan niet samen! Bewaar vuurgevaarlijke voorwerpen buiten bereik van kinderen.
16
Heeft u een rookmelder? U moet minimaal één rookmelder hangen in de gang of hal tussen keuken en woon- en slaapvertrekken. Heeft uw huis meerdere verdiepingen, ook nog op elke etage en de zolder één.
17
Heeft u de rookmelder ook (juist) opgehangen? Een rookmelder kopen, betekent ook ophangen. Helaas laat nog steeds driekwart van de bezitters de rookmelder in de verpakking zitten. Oorzaak: gemakzucht!
18
Weet u zeker dat uw rookmelder werkt (heeft u de batterij getest)? Controleer jaarlijks of de rookmelder nog werkt d.m.v. de testknop op de melder. En vervang meteen een lege batterij!
19
Heeft u een blusdeken in huis? Met een kleine blusdeken kunt u een beginnende brand zelf blussen.
20
21
eet u hoe u een blusdeken kunt gebruiken? Lees de gebruiksaanwijzing bij uw blusdeken of kijk op veiligheid.nl. Kunt u thuis beginnende brandjes snel blussen met water? (bijv. met tuinslang) Bedenk goed waar u water of een blusdeken binnen handbereik heeft.
22
23
Heeft u een uitwerpladder in huis? Een opvouwbare ladder is een uitkomst als u boven woont en niet beschikt over een goede tweede vluchtroute. Probeer de ladder altijd eerst uit of deze de goede lengte heeft! Weet u waaraan u een uitwerpladder goed kunt bevestigen? Bevestigen aan de vensterbank, verhuisbalk, radiator of raamkozijn.
24
Is de uitwerpladder lang genoeg om tot de grond te komen? Test of uw uitwerpladder ook lang genoeg is om tot te grond te kunnen afdalen!
25
Heeft u een vluchtplan? Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 2
Een vluchtplan is de verzamelnaam voor een plan dat uw hele gezin kent om in geval van brand uw huis tijdig te verlaten. 26
27
Oefent u uw vluchtplan regelmatig met uw huisgenoten? Uw vluchtplan moet u ook regelmatig oefenen om te zien of het werkt en of er misschien iets aan uw situatie veranderd is. Zijn er afspraken over wie voor kinderen en huisdieren zorgt bij brand? Neem deze afspraken op in uw vluchtplan.
28
Is uw vluchtroute in huis vrij van obstakels (fiets, kratjes, et cetera)? Zorg dat uw vluchtroute ook vrij is (fiets, kratjes, et cetera)!
29
Zijn uw deuren snel te openen, hangen uw sleutels op een vaste plek? Een vaste plek voor uw huissleutels is van levensbelang. Het komt nog steeds vaak genoeg voor dat mensen een brandend huis te laat kunnen ontvluchten, omdat de deuren zijn afgesloten en in de paniek de sleutels onvindbaar zijn!
30
Blust u een vlam in de pan met water? Een vlam in de pan NOOIT blussen met water. Altijd van u af een deksel over de pan schuiven en laten zitten tot de vlam is gedoofd. Ditzelfde kunt u doen met een kleine blusdeken.
31
Weet u hoe u het beste kunt handelen bij brandwonden? Eerst lauw stromend water, de rest komt later. Kijk op veilig-heid.nl om te zien wat u wel en niet moet doen bij brandwonden.
32
Heeft u voldoende water in de buurt als u barbecuet? Zorg dat er altijd een emmer water, zand of de tuinslang in de buurt is bij het barbecueën.
33
34
Loopt u wel eens weg terwijl pannen op het vuur staan? Droogkokende pannen, oververhit vet en olie. Gewoon omdat u zelf even iets anders bent gaan doen. Een van de meest voorkomende oorzaken van woningbranden! Reikt u wel eens met wijde kleding (bijv. ochtendjas) over uw fornuis? Draag nooit kleding met wijdvallende mouwen boven een gaspit. Dit lijkt een open deur, maar helaas oorzaak van kledingbranden die zeer ernstige brandwonden veroorzaken!
35. Rookt u wel eens in bed? Rook nooit in bed, een brandende sigaret kan uw bed snel in brand zetten als u in slaap valt. 36
Heeft u isolatiemateriaal met brandvertragende eigenschappen? Gebruik zo veel mogelijk brandvertragend isolatiemateriaal. Maakt de kans bij kortsluiting op brand een stuk kleiner.
37
Gebruik u bij het afbranden van verf een gasbrander? Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 3
Als de gasvlam in contact komt met droog hout, stofresten of gordijnen is brand snel ontstaan. Vooral bij klussen thuis één van de meest voorkomende brandoorzaken! 38
Ventileert u de ruimte wanneer u met brandbare middelen werkt? Werken met brandbare middelen vereist goede ventilatie. Let vooral op het symbool ZEER ONTVLAMBAAR op het etiket van de verpakking.
39
Rolt u verlengsnoeren helemaal uit bij gebruik? Rol verlengsnoeren altijd helemaal uit, opgerold worden ze te warm, wat brand tot gevolg kan hebben.
40
Zijn uw gas- en elektraleidingen in goede staat? Gasleidingen kunt u zelf controleren met een kwastje met zeep sop. Vormen zich belletjes, dan heeft u een lek. Bij elektraleidingen moet u letten op bedradingen waar leidingen bloot liggen, veiligheidsstopcontacten, aardlekschakelaarcontrole, de aansluitingen van toestellen en controle van de stekkers. Beter is altijd advies te vragen bij het gas- en energiebedrijf waar u gas en licht van betrekt. 41 Zijn de zekeringen doorverbonden met zilverpapier? Zekeringen mogen niet doorverbonden zijn met zilverpapier. Met het aanbrengen van zilverpapier verbindt men de elektriciteit door zonder zekering. Bij de volgende kortsluiting zal veel warmte vrijkomen waardoor brand kan ontstaan. 42
Is de aardverbinding nog in orde? De aardverbinding moet in orde zijn. Tegenwoordig worden aardpennen de grond ingeslagen die voor aarde zorg dragen. Gelet moet worden of dit systeem is aangebracht en niet te erg geoxideerd is.
43
Zijn er kunststofschrootjes, lamellen of piepschuimmaterialen aanwezig? Indien brandbare schrootjes, lamellen of piepschuimmaterialen in de vluchtwegen zijn aangebracht kan dit door de enorme verstikkende rookverspreiding een ernstig probleem vormen. Aanbevolen wordt om brandvertragende schroten aan te brengen. Iets duurder, maar een stuk veiliger.
44
Worden het filter en de luchtafvoer slang van de wasdroger regelmatig van stof ontdaan? De afvoerslang voert vochtige lucht maar ook stof af. De slang en het filter kunnen door het stof verstopt raken, waardoor de warmte zich kan ophopen. Het gevolg daarvan kan zijn dat de motor niet meer gekoeld wordt en daardoor in brand kan raken.
45
Verkeert de gasslang naar het gasfornuis in goede conditie? De gasslang naar het gasfornuis moet goedgekeurd zijn met een GIV-keurmerk. De aansluitingen moeten voorzien zijn van rubberen afsluitingsringen. De slang zelf moet gecontroleerd worden op scheurtjes en knikken. Indien de slang gebreken vertoont, moet deze direct vernieuwd worden. Als het gasfornuis in een keuken is ingebouwd en men de slang niet kan controleren, dient een koperen leiding te zijn aangebracht.
46
Zijn er interne verbouwingen (bijvoorbeeld het omleggen van leidingen) geweest, waardoor het risico op een brand groter is geworden?
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 4
Bij een verbouwing waarbij bijvoorbeeld een muur is weggehaald of leidingen zijn omgelegd, kan het zijn dat niet meer wordt voldaan aan de brandveiligheidseisen. De brandweer kan na de verbouwing bij u langskomen om dit te controleren. 47
Worden de sigaretten op een veilige manier uitgemaakt of weggegooid? Sigarettenpeukjes worden nog wel eens vergeten. Vallen van de rand van de asbak of rollen tussen de kussens van een bank of stoel in. Het schuimrubber van stoelen en banken is uiterst brandbaar. Let daarom altijd op dat de sigaretten veilig worden uitgemaakt.
48
Is de elektrische deken in orde? Elektrische dekens kunnen brand veroorzaken. Meestal ligt de oorzaak in het opbergen van de deken na het winterseizoen. De deken wordt dan te scherp opgevouwen, waardoor na een aantal jaren de bedrading kan beschadigen. Het advies is dan ook om bij het opbergen van de deken deze niet te scherp te vouwen.
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 5
Veiligheid in en om de opvanglocatie
• • • •
Trap Kind valt van de trap af Plaats boven en onder aan de trap een veiligheidshekje. Leg geen spullen op de trap. Gebruik geen loopstoeltje. Kinderen mogen niet alleen op de trap.
•
Kind valt aan de zijkant van de trap Balustrade plaatsen van minimaal 1 m hoogte. Balustrade stevig bevestigen. Balustrade verhogen naar minimaal 1 m. Ruimte tussen balustrade en trap verkleinen. Opstapmogelijkheden verwijderen. Huidige balustrade vervangen door een balustrade met verticale spijlen. Kind valt doordat het niet bij de trapleuning kan aanbrengen van een extra kinderleuning op 60 cm hoogte aan de muurkant. Kinderen mogen niet alleen op de trap.
• • • • •
Kind valt doordat de trapleuning niet goed vast zit Leuning aan muursteunen bevestigen. Loszittende muursteunen opnieuw in de muur vastzetten. Nieuwe leuningen plaatsen. Kind glijdt van de leuning en valt Stoer gedrag niet tolereren. Obstakels aanbrengen die glijden ontmoedigen.
• • • • • •
• • • • • •
Kind struikelt over een kapotte trede Traptreden die kapot zijn repareren. Trapbekleding vastzetten of geheel verwijderen of vervangen. Dektrede vervangen van geheel uitgesleten traptrede. Kind glijdt uit op een gladde trede Antislipstrip langs trapneuzen aanbrengen. Antislip coating op stenen treden aanbrengen. Trapbekleding vervangen.
• •
Kind klimt in of door de balustrade en valt Balustrade met een spijlafstand groter dan 10 cm afschermen met bijv. een plaat (bij voorkeur multiplex, 18 mm dik). Balustrade met een spijlafstand groter dan 10 cm vervangen door een type met een spijlafstand van 10 cm of minder. Kind raakt bekneld tussen de treden van een open trap Open trap vervangen door een dichte trap. Extra latjes aan de achterkant van de trap maken, zodat de opening kleiner wordt. Kind raakt bekneld tussen de spijlen van de balustrade Balustrade met een spijlafstand groter dan 10 cm afschermen met een plaat. Balustrade met een spijlafstand groter dan 10 cm vervangen.
• • •
Vloer Kind struikelt over een oneffenheid Losse vloerbedekking en vloermatten vastzetten of vervangen. Op- en afstapjes markeren door bijv. stickers, verf of antislipstrip. Laat geen losse voorwerpen op de grond slingeren.
• • • • •
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 6
• • • •
Kind glijdt uit over natte vloer Buiten bij de voordeur een rubberen mat of metalen rooster met opvangbak plaatsen. Binnen bij de voordeur een goede voetenmat neerleggen. Binnen bij de voordeur een droogloopzone aanbrengen. Spreek met de kinderen af; niet rennen in de gang. Kind glijdt uit over vloermat Vloermat vastleggen.
• •
Muur Kind bezeert zich aan een oneffenheid Schroeven en spijkers tot 1.50 m hoogte verwijderen. Uitstekende delen afschermen.
• •
Garderobe Kind botst tegen kapstokhaak Kapstokhaken afschermen met een plank. Kapstokhaken afschermen met een grote ronde dop of kurk.
• • • • •
• • • •
• • • •
Deur Kind krijgt zijn vingers tussen de deur Veiligheidsstrip tot minimaal 1.20 m hoogte aanbrengen. Deurbuffer plaatsen. Voor deuren die open mogen blijven staan, kan een deurklem of wig onder de deur worden geplaatst. Bij deuren die op een kier mogen blijven staan, kan een deurblok worden gebruikt. Afspraken met kinderen dat niet gegooid wordt of gespeeld wordt met deuren Kind valt door glas in deur Voor laag doorlopende ruiten bij voorkeur veiligheidsglas gebruiken Laag doorlopende ruiten markeren, bijv. met stickers. Vensterglas van laag doorlopende ruiten voorzien van veiligheidsfolie of stickers. Vensterglas of draadglas van laag doorlopende ruiten afschermen met een balk/plank of kunststof plaat. Raam Kind valt door ruit Voor laag doorlopende ruiten bij voorkeur veiligheidsglas gebruiken Laag doorlopende ruiten markeren, bijv. met stickers. Vensterglas van laag doorlopende ruiten voorzien van veiligheidsfolie of stickers. Vensterglas of draadglas van laag doorlopende ruiten afschermen met een balk/plank of kunststof plaat.
• • •
Verwarming Kind verbrandt zich aan hete radiator/buizen Radiator afschermen met omkasting van gaatjesboard. Radiator afschermen zodat het kind niet bij de verwarming kan komen Radiotor waar kind bij kan komen, knijpen zodat de temperatuur laag blijft
• •
Kind botst of valt tegen radiator Radiator afschermen door achterkant bank ertegen te plaatsen. Voldoende loopruimte creëren bij radiatoren. Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 7
Kind komt met hand klem te zitten tussen de radiator Ledenradiator afschermen met omkasting van gaatjesboard.
• • • •
Overig Kind eet sigaretten of medicijnen Sigaretten of medicijnen mogen niet in het huis rondslingeren. Kind stopt kleine voorwerpen (kraaltjes, steentjes e.d.) in de mond Kleine voorwerpen verwijderen, denk ook aan munten, paperclips, harde snoepjes en speelgoed van oudere kinderen zoals knikkers en kralen. Regelmatig controleren op kleine voorwerpen. Kind struikelt over kinderwagen of andere voorwerpen die in de gang staan Zorgen voor voldoende bergruimte voor buggy, kinderwagen en autostoeltje.
• • •
Kind rent naar buiten De deur voorzien van een deurklink of draaiknop boven de 1.50 m. De deur op de knip of op slot. Dranger op de deur bevestigen, zodat de deur niet open blijft staan. Slaapkamer Meubilair
• •
Kind klimt uit bed en valt Kinderen die wakker zijn uit bed halen. Gebruik niet te dikke matrassen, echter minimaal 8 cm dik. Zachte ondergrond naast de bedden leggen. Babybed laag zetten als het kind kan zitten. Geen speelgoed en knuffels in bed laten liggen die als opstapje gebruikt kunnen worden. Kinderen tot 1,5 jaar in een bed met een opstaande rand van minimaal 60 cm laten slapen. Kinderen tussen 1,5 jaar en 2,5 jaar in een bed laten slapen met een opstaande rand van minimaal 70 cm. Oudere kinderen boven 2,5 jaar op stretchers laten slapen. Kinderen tussen de 2,5 en 6 jaar nooit in het bovenste stapelbed leggen.
• • • •
Kind klimt vanaf het bed uit het raam en valt Bed niet naast een te openen raam zetten. Raam voorzien van raambeveiliger. Ramen vervangen door ramen met raamsluitingen. Geen opstapjes bij het raam zetten.
• •
Kind valt uit bed doordat het de spijlen/zijwand zelf kan verwijderen. Kinderveilige sluiting op het bed plaatsen. Kind niet in een bed met verwijderbare spijlen/zijwanden laten slapen.
• •
Het bed valt om en het kind komt beklemd te zitten Stabiel bed aanschaffen. Kind zakt door het bed heen Bed vervangen door een stevig bed.
• • •
Kind komt klem te zitten tussen de spijlen De hoogte verstelling van het bed goed vastzetten. Koop een bed met spijlbreedte 4,5 – 6,5 cm. Spijlen moeten doorlopen tot de bodem.
• • • • • • •
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 8
• • •
Een kind komt klem te zitten tussen het matras en de bedombouw Een stevig matras van minimaal 8 cm dikte gebruiken. Gebruik een goed passend matras dat maximaal 2 cm kleiner is dan de bedombouw. De hoogte verstelling van het bed goed vastzetten.
• •
Gastouder stoot zich tegen bed omdat het (te)donker is in de slaapkamer Klein lichtje laten branden voor beter zicht. Opstelling bedden en meubilair wijzigen, zodat er meer ruimte tussen de bedden is.
• •
Kind raakt verstrikt in de koordjes van de raamdecoratie Bed niet naast loshangende koordjes zetten. Koordjes hoog weg binden.
• • •
Baby overlijdt aan wiegendood Volg de adviezen op ter preventie van wiegendood Leg een baby altijd op de rug te slapen. Voorkom dat een baby te warm ligt. Gebruik geen dekbedje. Ventileer de slaapkamer regelmatig. Gebruik geen kussen, hoofd- en zijwandbeschermers, zeiltjes, tuigjes, koorden of voorwerpen van zacht plastic in bed. Maak het bed kort op, zodat de voetjes tegen het voeteneinde liggen of gebruik een slaapzakje. Niet roken waar de kinderen aanwezig zijn. Rust en regelmaat. Houd voldoende toezicht.
• • • • •
Door warmtestuwing raakt het kind oververhit Geen dekbed gebruiken bij kinderen onder de 2 jaar. Niet te veel dekens gebruiken. Kamertemperatuur meten. Verwarming goed regelen. Temperatuur kinderen controleren door voelen aan de voeten of in de nekplooi.
• • • • • • •
Kind komt onder de dekens of tegen zijkant terecht Bedje laag opmaken. Kind in een slaapzak laten slapen. Kussens en stootranden weghalen. Kind verstrikt zich in een tuigje in bed Geen tuigjes gebruiken in bed.
• • •
Kind blijft met kleding aan knop van het bed hangen Knoppen en andere uitsteeksels van het bed verwijderen. Geen wijde pyjama’s laten dragen. Geen spenen aan koorden om de nek hangen.
• •
Kind bezeert zich aan oneffenheid of scherpe rand van het bed Controleer een houten bed op splinters en verwijder deze door schuren. Controleer een metalen bed op roestvorming en schuur en verf zonodig het bed. Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 9
•
Controleer het bed op scherpe randen en hoeken, rond deze zonodig af of zet er een beschermrand of -hoekje op.
• • • •
Kind in onderste stapelbed stoot hoofd tegen het bovenste bed Vrije ruimte tussen twee bedden is minimaal 68 cm. Zacht materiaal tegen onderkant van bovenste bed maken. Kind draait zich van aankleedtafel af Aankleedkussen gebruiken. Baby op de grond verschonen. Opstaande randen aan de zijkant van de aankleedtafel plaatsen. Altijd bij kind blijven.
• • •
Kind rolt aan de achterkant van de aankleedtafel af Aankleedtafel tegen een muur zetten. Opstaande rand aan de achterkant van de aankleedtafel maken. Altijd bij kind blijven.
• •
• • • • • • • • • • •
Kind stoot zich tegen (scherpe) hoek van de aankleedtafel Hoeken laten afronden. Aankleedtafel uit de looproute plaatsen, opstelling ruimte wijzigen. Tafelhoekjes op de hoekpunten plaatsen. De aankleedtafel is niet stevig genoeg en het kind valt hierdoor Aankleedtafel op een andere ondergrond plaatsen, bijv. een plank eronder leggen. De te korte poten opvullen. De aankleedtafel aan de muur vastmaken. Zware spullen onderin het kastje leggen. De laden begrenzen, zodat ze niet te ver uitgetrokken kunnen worden of helemaal niet gebruiken. Wielen blokkeren. Nieuwe aankleedtafel aanschaffen.
• • • • •
De aankleedtafel is niet stevig en stort in De aankleedtafel controleren op houtrot, houtworm en/of roest en daartegen behandelen. Nieuwe aankleedtafel aanschaffen. Een opklapbare aankleedtafel klapt tijdens gebruik in Het bevestigingsmechanisme controleren en aandraaien. Extra bevestiging plaatsen. Nieuwe aankleedtafel aanschaffen.
• • • •
Vloer Kind struikelt over een oneffenheid Losse vloerbedekking en vloermatten vastzetten of vervangen. Op- en afstapjes markeren, bijv. door stickers, verf of antislipstrip. Geen losse snoeren, hiervoor een kabelgoot aanbrengen. Laat geen losse voorwerpen op de grond slingeren.
• • • •
Gastouder struikelt over speelgoed dat op de grond is gevallen Klein lichtje laten branden voor beter zicht. Gebruik gordijnen waardoor nog schemerlicht naar binnen komt. Gedempt daglicht de kamer in laten vallen. Vloer regelmatig controleren op speelgoed en andere voorwerpen.
•
Kind glijdt uit over natte vloer Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 10
• • • •
Buiten bij de voordeur een rubberen mat of metalen rooster met opvangbak plaatsen. Binnen bij de voordeur een goede voetenmat neerleggen. Binnen bij de voordeur een droogloopzone aanbrengen. Schoonmaakregime aanpakken, bijv. ander schoonmaakmiddel of andere tijden. Kind glijdt uit over gladde vloer Vloerkleed vastleggen.
• • • •
Deur Kind krijgt zijn vingers tussen de deur Veiligheidsstrip tot minimaal 1.20 m hoogte aanbrengen. Deurbuffer plaatsen. Voor deuren die open mogen blijven staan kan een deurklem of wig onder de deur worden geplaatst. Bij deuren die op een kier mogen blijven staan kan een deurblok worden gebruikt.
•
Kind valt door glas in deur Voor laag doorlopende ruiten bij voorkeur veiligheidsglas gebruiken. Laag doorlopende ruiten markeren, bijv. met stickers. Vensterglas van laag doorlopende ruiten voorzien van veiligheidsfolie. Vensterglas of draadglas van laag doorlopende ruiten afschermen met een balk/plank of kunststof plaat. Huisregels bepreken, bijv. geen geintjes en pesterijen bij ramen.
• • • •
Verwarming Kind verbrandt zich aan hete radiator/buizen Geen bedden naast de verwarming plaatsen. Radiator afschermen met omkasting van gaatjesboard. Buizen afschermen met isolatiebuizen. Voldoende loopruimte creëren bij radiatoren.
• • • •
• • •
Kind botst of valt tegen radiator Voldoende loopruimte creëren bij radiatoren (opstelling ruimte wijzigen). Ledenradiator afschermen met omkasting van gaatjesboard. Kind komt met hand klem te zitten tussen de radiator Radiator afschermen met omkasting van gaatjesboard. Verlichting Kind struikelt door onvoldoende licht Lamp vervangen voor een sterkere lamp (meer Watt).
Lamp wordt stuk gegooid en glas valt naar beneden Onbeschermde verlichting vervangen door armatuur met afgeschermde lampen. Elektra • • • • • •
Kind komt in contact met elektriciteit Kindveilige wandcontactdozen plaatsen. Controleren of op alle groepen een aardlekschakelaar gemonteerd is. Lage stopcontacten voorzien van stopcontactbeveiligers. Stopcontacten boven 1.50 m hoogte plaatsen. Geen losse snoeren, hiervoor een kabelgoot aanbrengen. Elektrische apparaten zo opstellen dat ze niet bereikbaar zijn voor kinderen. Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 11
• •
Overig Kind stopt kleine voorwerpen (kraaltjes, steentjes e.d.) in de mond Kleine voorwerpen, zoals munten, paperclips etc verwijderen. Regelmatig controleren op kleine voorwerpen. Kind wordt aan de handen opgetild en elleboog uit de kom Kind niet aan handen optillen, maar onder oksels of in de middel of onder de billen optillen.
• • • •
Woonkamer Kind valt, struikelt, botst of glijdt uit Kind struikelt over een oneffenheid Losse vloerbedekking en vloermatten vastzetten of vervangen. Op- en afstapjes markeren bijv. door stickers, verf of antislipstrip. Geen losse snoeren, hiervoor een kabelgoot aanbrengen. Laat geen losse voorwerpen op de grond slingeren.
•
Kind struikelt door onvoldoende licht Lamp vervangen voor een sterkere lamp (meer Watt).
•
Kind glijdt uit over natte vloer Buiten bij de voordeur een rubberen mat of metalen rooster met opvangbak plaatsen. Binnen bij de voordeur een goede voetenmat neerleggen. Binnen bij de voordeur een droogloopzone aanbrengen. Kind glijdt uit over gladde vloer Vloerkleed vastleggen.
• • •
Kind of gastouder struikelt over speelgoed Speelgoed na gebruik opruimen. Voldoende bergruimte voor speelgoed creëren. Loopruimte en speelruimten van elkaar scheiden.
• • •
Kind stoot zich tegen meubilair Voldoende loopruimte om meubilair creëren. Scherpe randen en punten afronden of afschermen. Tafelhoekjes plaatsen op scherpe hoekpunten.
• • •
Kinderen botsen tegen elkaar Ruimte anders indelen. Meer vrije ruimte per kind creëren, bijv. door meubels weg te halen. Spreek met de kinderen af; niet rennen in de binnen
• • •
Kind botst tegen objecten Ruimte anders indelen. Kind in de gaten houden of het eventueel slecht ziet of motorische problemen heeft. Spreek met de kinderen af; niet rennen in de binnen
• • •
• • • •
Kind krijgt zijn vingers tussen de deur Veiligheidsstrip tot minimaal 1.20 m hoogte aanbrengen. Deurbuffer plaatsen. Voor deuren die open mogen blijven staan, kan een deurklem of wig onder de deur worden geplaatst. Bij deuren die op een kier mogen blijven staan, kan een deurblok worden gebruikt. Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 12
• • • • •
Kind snijdt zich aan glas of splinter Kind valt door glas in deur Voor laag doorlopende ruiten bij voorkeur veiligheidsglas gebruiken Laag doorlopende ruiten markeren, bijv. met stickers. Vensterglas van laag doorlopende ruiten voorzien van veiligheidsfolie. Vensterglas of draadglas van laag doorlopende ruiten afschermen met een balk/plank of kunststof plaat. Huisregels bepreken, bijv. geen geintjes en pesterijen bij ramen.
•
Kind valt door ruit Voor laag doorlopende ruiten bij voorkeur veiligheidsglas gebruiken. Laag doorlopende ruiten markeren, bijv. met stickers. Vensterglas van laag doorlopende ruiten voorzien van veiligheidsfolie. Vensterglas of draadglas van laag doorlopende ruiten afschermen met een balk/ plank of kunststof plaat. Huisregels bepreken, bijv. geen geintjes en pesterijen bij ramen.
• • • • • • •
Kind krijgt splinter in vinger Meubilair regelmatig controleren op splinters. Splinters van meubilair afschuren. Meubilair controleren op afbladderende verf. Meubels opschuren en verven. Lamp wordt stuk gegooid en glas valt naar beneden Onbeschermde verlichting vervangen door armatuur met afgeschermde lampen. Vinnen niet gooien met speelgoed of andere voorwerpen.
• • • •
Scherpe rand van speelgoed verwondt kind Speelgoed regelmatig controleren of het nog heel is, of scherpe randen heeft.
• • •
Kind verwondt zich aan scherp speelgoed of splinters aan speelgoed Speelgoed dat stuk is of waar scherpe randen aanzitten weggooien. Speelgoed waar splinters aan zitten schuren. Schroeven moeten verzonken zijn, liefst speelgoed dat gelijmd is gebruiken.
• • •
Kind valt door open raam of balkon Raam voorzien van raambeveiliger. Ramen vervangen voor ramen met raamsluitingen. Geen opstapjes bij het raam zetten.
• • • • • •
Elektra Kind komt in contact met elektriciteit Kindveilige wandcontactdozen plaatsen. Controleren of op alle groepen een aardlekschakelaar gemonteerd is. Lage stopcontacten voorzien van stopcontactbeveiligers. Stopcontacten boven 1.50 m hoogte plaatsen. Geen losse snoeren, hiervoor een kabelgoot aanbrengen. Elektrische apparaten zo opstellen dat ze niet bereikbaar zijn voor kinderen.
• • •
Kind trekt aan elektriciteitssnoer en krijgt apparaat op zich Snoeren door kabelgoten laten lopen. Snoeren ver weg stoppen, buiten bereik van kind Apparaten vastzetten. Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 13
• • • • • •
Giftige stoffen Kind eet van schoonmaakmiddel Schoonmaakmiddelen opbergen in een afgesloten kast. Schoonmaakmiddelen opbergen in een kast met een hoge klink (minimaal 1.50 m) of slot. Schoonmaakmiddelen hoog opbergen. Gifwijzer of gifkaart ophangen. Schoonmaken op een ander tijdstip. Kastdeur altijd afsluiten. Kind eet sigaretten of medicijnen Sigaretten opbergen in een afgesloten kast en niet laten rondslingeren.
• • • •
Kind eet giftige planten Giftige planten verwijderen. Giftige planten hoog zetten. Weet wat er in de tuin en de directe omgeving staat voor planten soorten Leer kinderen eerst vragen voordat ze iets in de mond stoppen
• • •
Verbranding Kind heeft toegang tot lucifers/aansteker Lucifers en aanstekers opbergen in een kast of lade met slot. Kinderveilige aanstekers gebruiken. Altijd opbergen na gebruik.
• • • •
Warme dranken (bijv. thee en koffie) van de gastouder of een ouder kind komen over een klein kind heen Warme dranken bewaren in thermoskannen. Geen warme dranken als kinderen op schoot zitten. Kopjes ver op tafel/aanrecht zetten. Geen tafelkleden gebruiken, maar placemats.
• • • • • •
Kind verbrandt zich aan hete radiator/buizen, open haard of allesbrander/kachel Geen bedden naast de verwarming plaatsen. Open haard of kachel afschermen met een hekje. Voldoende loopruimte creëren bij radiatoren, kachels e.d. Open haard of kachel niet laten branden als er kleine kinderen in de buurt zijn. Oudere kinderen leren wat het gevaar is van open haarden en kachels. Niet spelen met vuur/de open haard.
• • •
Meubilair Baby valt uit de box Opstaande rand van de box moet minimaal 60 cm zijn. Box laag zetten als een baby kan zitten. Zachte ondergrond naast de box leggen.
• •
Kind klimt uit de box door op speelgoed te gaan staan Speelgoed dat als opstapje kan dienen uit de box halen. Oudere kinderen die uit de box kunnen klimmen (vanaf 2,5 jaar) niet meer in de box zetten. Kind zit klem tussen spijlen van de box Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 14
Koop een box met spijlbreedte 4,5 – 6,5 cm.
• • •
Kind valt tijdens het in of uit de kinderstoel klimmen Stoelen kopen die stabieler zijn. Kinderen onder begeleiding de stoel in en uit laten klimmen Kinderen klimles geven.
• • • •
Kind valt uit een (kinder)stoel Doe (beweeglijke) kinderen een tuigje aan. Gebruik een stoelverkleiner bij kleine kinderen. Stoel met hoge rugleuning aanschaffen. De beweeglijke kinderen naast de gastouder laten zitten.
•
Kind valt met kinderstoel en al om, doordat het zich afzet tegen de tafel Zet de stoel met een haak vast aan de tafel. Gebruik geen tafels met brede randen. Bij verstelbare kinderstoelen de hoogte zo kiezen, dat de voeten niet tegen de rand gezet kunnen worden. Stoel ver van de tafel af zetten.
• • •
Kast valt om en kind komt onder kast terecht Kast verankeren aan de muur. Plaats de zwaarste dingen onderin de kast. Niet in kast klimmen, vragen als je iets van de bovenste plank wilt hebben.
• • •
Verstikking Kind stikt door koordje om de nek Koordjes en strikjes aan speelgoed mag niet langer zijn dan 22 cm. Stiksel van speelgoedbeest controleren of deze niet los laat. Controleren of textiel niet gaat rafelen.
• • •
Kind raakt verstrikt in de koordjes van de raamdecoratie Koordjes hoog wegbinden.
• •
Kind dreigt te stikken, doordag het kleine voorwerpen in de mond stopt Controleer speelgoed en verwijder speelgoed dat stuk is. Als er zowel oudere als jongere kinderen zijn, moet het speelgoed met kleine onderdelen in een afgesloten kast/doos worden opgeborgen. Zorg dat kleine kinderen gescheiden van de grotere spelen. De groten kunnen bijv. aan de tafel spelen, zodat de kleintjes er niet bij kunnen. Speelgoed met onderdelen kleiner dan 3,5 cm zijn niet toegestaan als alle kinderen jonger dan 3 jaar zijn. Als er speelgoed is waar de kleintjes echt niet aan mogen komen, laat de oudere kinderen er dan mee spelen als de kleintjes naar bed zijn. Als groot en klein samenspelen, dan met speelgoed van de kleintjes of speel zelf mee. Laat grotere kinderen hun speelgoed na gebruik goed opruimen.
• •
Speengedeelte wordt van fopspeen afgebeten en kind krijgt deze achter in de keel Spenen regelmatig controleren op scheurtjes. Spenen regelmatig vervangen.
• • • • •
Kind verslikt zicht in stukje eten Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 15
• •
Per leeftijd bekijken welk eten geschikt is, niet te vroeg met hard eten starten. Kinderen rustig laten eten, bijv. één bordje met partjes fruit rond geven en om de beurt laten eten. Overig Kind zit met voet tussen wiel kinderfiets Driewielers mogen geen spaken hebben.
• • •
Kind wordt door huisdier gebeten Huisdier afschermen in een aparte ruimte/kooi/ren. Dieren nooit alleen laten met de kinderen. Kinderen leren omgaan met dieren.
•
Buitenruimte Speeltoestel Kind valt van speeltoestel bij landing Bij glij-, schommel- en zwaaionderdelen een zachte ondergrond laten doorlopen tot 2 m in de bewegingsrichting. Rul zand, boomschors of rubberen tegels aanbrengen, minimaal 1,5 m rondom het toestel. Uitgesleten bodemmateriaal aanvullen. Ingeklonken zand losharken en eventueel aanvullen. Als zich een obstakel in de valbaan bevindt: obstakel verwijderen of toestel verplaatsen. Trampolines ingraven, voorzien van ee net of op zachte ondergrond plaatsen.
• • • • • • • • • • • • •
Kind valt door defect materiaal Onderdelen met speling opnieuw vastzetten. Onderdelen met speling vervangen. Wankel toestel opnieuw ingraven. Wankel toestel vervangen. Bij wankelen fundering laten nakijken. Bij wankelen toestel opnieuw laten plaatsen. Ontbrekende sporten aanbrengen. Ontbrekende traptrede aanvullen. Antislip op treden aanbrengen. Klimtouwen van juiste dikte aanbrengen (16 - 45 mm). Klimtouwen goed verankeren. De uitloop van de glijgoot loopt niet horizontaal: toestel vervangen. Instabiel schommelzitje vervangen door ander model.
• • •
Omheining Kind rent al spelend de straat op Ontbrekende omheining aanbrengen. Zelfsluitend hek plaatsen. Dranghek/fietsenpoortje plaatsen op rand van de stoep.
• •
Kind doet hek open en rent de straat op Klink van het hek hoger plaatsen. Kinderveilige sluiting op het hek plaatsen.
• •
Het hek blijft open staan en een kind loopt de straat op Zelfsluitend hek plaatsen. Ouders en huisgenoten leren dat het hek gesloten wordt
• • • • •
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 16
• • • •
Kind bezeert zich aan de omheining Scherpe onderdelen verwijderen. Kapotte planken vervangen. Kapot gaas vervangen. Omheining vervangen. Kind kruipt onder de omheining en komt klem Ruimte tussen de onderkant van de omheining en de bodem verkleinen. Kind kruipt tussen de spijlen door en komt klem te zitten Hek vervangen door een hek waarbij de afstand tussen de spijlen kleiner is, maximaal 10 cm. Bij een verschil in hoogte aan weerszijden van het hek moet de spijlafstand maximaal 9 cm zijn.
• • • •
Kind klimt op de omheining en valt Klimmen bemoeilijken door opstapmogelijkheden te verwijderen. Geen horizontale elementen in de omheining onder de 70 cm gebruiken. Ander type hek plaatsen. Hoger hek plaatsen, minimaal 1.20 m.
• • •
Kind klimt over de omheining Ander type hek plaatsen. Klimmen bemoeilijken door opstapmogelijkheden te verwijderen. Geen horizontale elementen in de omheining onder de 70 cm gebruiken.
•
Kind snijdt of bekneld zich Kind komt met nek klem te zitten tussen traptreden Afstand tussen de treden vergroten of verkleinen (kleiner dan 8,9 cm en groter dan 23 cm). Toestel of trap vervangen.
• • • •
Kind blijft met koordje van capuchon (achter glijbaan) hangen V-vormige constructies afdichten. Kieren waarin kleding kan haken, dichtmaken. Scharnieren afschermen. Toestel vervangen.
•
• • • • •
Kind verwondt zich aan scherpe rand van speeltoestel Beschadigd hout repareren. Beschadigd hout vervangen. Roestplekken schuren en opnieuw lakken. Uitstekende schroeven laten verzinken. Uitstekende schroeven voorzien van een (nieuwe) bescherming, bijv. een beschermdop. Uitstekende schroeven vervangen door afgeronde siermoeren. Afgebroken onderdelen verwijderen. Afgebroken onderdelen vernieuwen. Toestel vervangen. Handgrepen met afrondingsstraal van minder dan 20 mm vervangen.
• •
Kind krijgt splinter in hand Beschadigd hout repareren. Beschadigd hout vervangen.
• • • • •
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 17
• • •
Roestplekken schuren en opnieuw lakken. Snijden aan zwerfvuil in zandbak Zandbak dagelijks controleren op zwerfvuil, ook in verband met struikelen. Zandbak dagelijks afdekken (wel zorgen voor ventilatie openingen). Vinger van kind komt klem te zitten in holle buis Holle buizen voorzien van een afdichting, bijv. met een beschermdop.
• •
• • • • •
Beknellen van vingers bij schommel Ketting vervangen als schakelopening groter is dan 6 mm. Ketting op grijphoogte van hoesje voorzien (bijv. binnenband of tuinslang) als schakelopening groter is dan 6 mm. Kind botst tegen een kind, speeltoestel of fiets Kind botst tegen kind op de schommel Schommel verplaatsen als deze in de looproute staat. Hekje om schommel plaatsen. Een zitje weghalen als de afstand tussen de zitjes kleiner is dan 30 cm + 1/5 van de schommellengte (lengte van het touw of de ketting). Het toestel vervangen als de afstand tussen zitje en paal kleiner is dan 20 cm + 1/5 van de schommellengte (lengte van het touw of de ketting). Zwaar zitje vervangen door lichtgewicht type van kunststof. Kind botst tegen een speeltoestel Toestel verplaatsen als het te dicht bij obstakel of ander toestel staat.
• • • • •
Kind botst tegen een fiets Fietsen in fietsenrekken plaatsen. Voldoende fietsenstallingen plaatsen. Degelijke fietsenstallingen plaatsen. Het fietsenrek een goede plaats geven. Spelmateriaal voor buiten opruimen.
• • •
Stoten tegen rand van de zandbak Beschadigde rand repareren. Ruwe rand glad maken. Rand van de zandbak bij grote beschadigingen vervangen. Ondergrond Kind struikelt over boomwortel Herbestraten van ondergrond.
• • • •
Kind struikelt over een oneffenheid Verzakte tegels recht leggen. Kapotte tegels vervangen. Herbestraten van ondergrond. Kuilen egaliseren.
• • • • • •
Kind glijdt uit op een natte plek Bemoste gedeelte schoonmaken, bijv. met hogedrukreiniger. Slechte afwatering opheffen. Ondergrond schuin laten aflopen. Afwatering aanleggen. Afwatering ontstoppen. Bij sneeuw/ijs stoep vegen of pekel strooien. Kind struikelt over speeltoestel Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 18
• •
Fundering afdekken met zand. Toestel opnieuw ingraven.
• • • •
Overig Kind wordt omver gelopen Een apart speelgedeelte inrichten voor de jongste kinderen. Voldoende loopruimte creëren om speeltoestellen heen. Bij te weinig ruimte, speeltoestellen verwijderen. Obstakels, zoals prullenbakken, buiten looproute plaatsen.
• • •
Kind eet van giftige struik Giftige planten en struiken verwijderen. Van klimop de blaadjes snoeien tot 1.50 m hoogte. Kinderen leren te vragen of het veilig is voordat ze iets in de mond stoppen
• • • • • • • • •
Kind raakt te water Water afschermen met hek. Bij een vijver het kind alleen aan de hand in de buurt van de vijver Vijver in de tuin dempen en zandbak van maken. Waterkant veiliger maken door een duidelijke overgang water/land. Waterdiepte zo ondiep mogelijk. Hoogte verschil wateroppervlak/land zo klein mogelijk. Talud niet te steil. Gemeente aanspreken over veiligheid open water. Altijd toezicht houden bij peuterbadje.
• • •
Kind snijdt zich aan tuingereedschap Tuingereedschap in een afgesloten schuurtje opbergen. Tuingereedschap direct na gebruik opbergen. Geen gevaarlijk tuingereedschap gebruiken als er kleine kinderen in de buurt zijn.
• • • •
Toilet en badkamer Kind dreigt te verdrinken in bad Laat een klein kind nooit alleen in bad. Laat een klein kind nooit met een ouder kind alleen. Gebruik geen badzitje. Laat een klein kind niet alleen in de badkamer.
• • • •
Vergiftiging Kind drinkt schoonmaakmiddelen of shampoo Schoonmaakmiddelen en shampoo opbergen in een afgesloten kast. Schoonmaakmiddelen en shampoo opbergen in een kast met een hoge klink (minimaal 1.50 m). Schoonmaakmiddelen en shampoo hoog opbergen. Gifwijzer of gifkaart ophangen. Kastdeur altijd afsluiten. Schoonmaken op een ander tijdstip.
• • •
Kind eet van toiletblokje Toilet afsluiten voor kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Toiletblokje verwijderen. Deur van toilet afsluiten met sleutel.
• •
Kind snuffelt in afvalbakje Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 19
• • •
Toilet afsluiten voor kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Deur van toilet afsluiten met sleutel. Afvalbakje hoog plaatsen.
• •
Overig Kind glijdt uit op natte vloer Schoonmaakregime aanpakken, bijv. ander schoonmaakmiddel of andere tijden. Stroevere tegels laten leggen.
• • •
Kind brandt zich aan heet water Plaats thermosstatische mengkranen of mengkranen met temperatuurbegrenzer. Kranen afschermen waar kinderen komen of worden gewassen. Geen opstapjes in de buurt plaatsen van kranen waar kinderen niet hoeven te komen of worden gewassen.
• • •
Keuken Verbranding Kind brandt zich aan de kookplaat Keuken afsluiten voor jonge kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Keuken afsluiten voor jonge kinderen door hekje te plaatsen voor keukendeur. Fornuisrekje plaatsen.
• • • •
Kind brandt zich aan de oven(ruit) Keuken afsluiten voor jonge kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Keuken afsluiten voor jonge kinderen door hekje te plaatsen voor keukendeur. Ovenruit beschermer plaatsen. Als kinderen de oven mogen gebruiken, dan moet de oven niet te hoog staan.
• • • • • • •
Kind loopt brandwonden op door de waterkoker over zich heen te trekken Snoer niet los laten hangen, bijv. kabelgoot plaatsen of in het apparaat oprollen. Waterkoker zo plaatsen dat een kind er niet bij kan, bijv. hoog of ver naar achteren. Kind trekt een pan van het fornuis Keuken afsluiten voor jonge kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Keuken afsluiten voor jonge kinderen door hekje te plaatsen voor keukendeur. Fornuisrekje plaatsen. Stelen naar achteren laten wijzen tijdens het koken. Zoveel mogelijk de achterste pitten gebruiken tijdens het koken.
• • • • • •
Kind brandt zich aan heet water Plaats thermosstatische mengkranen of mengkranen met temperatuurbegrenzer. Kranen afschermen waar kinderen komen of worden gewassen. Geen opstapjes in de buurt plaatsen van kranen waar kinderen niet hoeven te komen of worden gewassen. Warme dranken (bijv. thee en koffie) van de gastouder of een ouder kind komt over een jong kind heen Warme dranken bewaren in thermoskannen. Geen warme dranken drinken als kinderen op schoot zitten. Kopjes ver op tafel /aanrecht zetten. Geen tafelkleden gebruiken, maar placemats. Kopjes gebruiken met goede oortjes. Warme dranken rustig aan tafel drinken.
•
Kind heeft toegang tot lucifers/aansteker Lucifers en aanstekers opbergen in een kast of lade met slot.
• • • •
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 20
• •
Kinderveilige aanstekers gebruiken. Altijd opbergen na gebruik.
• • • • •
Overig Kind snijdt zich aan een mes Keuken afsluiten voor jonge kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Keuken afsluiten voor jonge kinderen door hekje te plaatsen voor keukendeur. Keukenlade afsluiten door ladeslot aan te brengen. Vaatwasser goed afsluiten als er messen in staan. Kinderen mogen niet in de keuken als er gekookt wordt.
• • • • • • •
Kind drinkt van schoonmaakmiddelen Keuken afsluiten voor jonge kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Keuken afsluiten voor jonge kinderen door hekje te plaatsen voor keukendeur. Schoonmaakmiddelen opbergen in een kast met een hoge klink (minimaal 1.50 m). Schoonmaakmiddelen hoog opbergen. Gifwijzer of gifkaart ophangen. Schoonmaken op een ander tijdstip. Kastdeur altijd afsluiten.
• • • •
Kind glijdt uit over natte vloer Buiten bij de voordeur een rubberen mat of metalen rooster met opvangbak plaatsen. Binnen bij de voordeur een goede voetenmat neerleggen. Binnen bij de voordeur een droogloopzone aanbrengen. Spreek met de kinderen af; niet rennen in de gang.
• • • • •
Kind trekt plastic zak over het hoofd Keuken afsluiten voor jonge kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Keuken afsluiten voor jonge kinderen door hekje te plaatsen voor keukendeur. Plastic zakken opbergen in een kastje met slot. Kind opent de vuilnisemmer Keuken afsluiten voor jonge kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Keuken afsluiten voor jonge kinderen door hekje te plaatsen voor keukendeur. Bergruimte
• • • • • • •
Kind drinkt van schoonmaakmiddelen Deur van bergruimte afsluiten met sleutel. Bergruimte afsluiten voor jonge kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Gifwijzer of gifkaart ophangen. Advies: kastdeur altijd afsluiten. Kind klimt in wasdroger of wasmachine Bergruimte afsluiten voor jonge kinderen door klink op 1.50 m hoogte aan te brengen. Deur van bergruimte afsluiten met sleutel.
• • •
Kind valt van de trap af Plaats boven en onder aan de trap een veiligheidshekje. Leg geen spullen op de trap. Kinderen mogen niet alleen op de trap.
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 21
Gezondheid en hygiëne in en om de opvanglocatie
• •
• •
• •
• •
• • • • • •
Kind komt via ongewassen handen van gastouder in contact met ziektekiemen draag altijd zorg voor een goede handhygiëne was de handen op cruciale momenten Voor; • het aanraken en bereiden van voedsel • het eten of het helpen bij eten • wondverzorging Na; • hoesten, niezen en snuiten • toiletgebruik • het verschonen van een kind • het afvegen van de billen van een kind • contact met lichaamsvochten zoals speeksel, snot, braaksel, ontlasting, wondvocht of bloed • buiten spelen • contact met vuile was of de afvalbak • schoonmaakwerkzaamheden Kind komt via onzorgvuldig gewassen handen van gastouder in contact met ziektekiemen draag altijd zorg voor een goede handhygiëne handen wassen doe je als volgt; • gebruik stromend water • maak de handen nat en neem vloeibare zeep • wrijf de handen over elkaar en zorg ervoor dat water en zeep over de gehele handen worden verdeeld • spoel de handen al wrijvend af onder stromend water • droog de handen af met een schone droge handdoek, gebruik het liefst papieren handdoeken Kind komt in contact met ziektekiemen van zieke gastouder of gezinslid van gastouder draag altijd zorg voor een goede handhygiëne besluit, wanneer in het gezin van de gastouder iemand buiktyfus, paratyfus, bloederige diarree of open tbc heeft, dat er geen kinderen worden opgevangen. Overleg eventueel met de plaatselijke GGD overleg bij een mogelijk besmettelijke ziekte zoals diarree of huiduitslag met een arts of de GGD als de gastouder (of één van de gezinsleden van de gastouder) ziek van vakantie terug komt (en dus nog geen kinderen heeft kunnen besmetten) moet worden overwogen of er wel opvang geboden kan worden Kind komt in contact met pus of vocht uit blaasjes/wondjes van ander kind dep het pus/vocht regelmatig met bijvoorbeeld een wattenstaafje dek de wond af dek een loopoor af met een steriel gaasje stip open waterwratjes met jodium aan en dek ze af materialen en oppervlakken die verontreinigd zijn met pus of vocht goed schoon maken was de handen na aanraking met pus of vocht
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 22
• • • • • •
Verder kan overdracht van ziektekiemen op andere kinderen worden voorkomen door voor het zieke kind een aantal dingen te regelen; gebruik eigen handdoek geef het kind eigen speelgoed reinig speelgoed voordat andere kinderen dit krijgen was de handen van de kinderen na krabben aan wondjes en/of blaasjes gebruik eigen bestek en beker voorkom dat het kind met koortslip anderen zoent Kind komt in contact met ziektekiemen door aanhoesten of niezen door gastouder Draag zorg voor een goede hoesthygiëne, de volgende maatregelen zijn van belang; • voorkom aanhoesten. Hoest of nies niet in de richting van een ander. • Houd tijdens het hoesten of niezen de hand voor de mond • was na hoesten, niezen of neus snuiten de handen Kind komt in contact met ziektekiemen door aanhoesten of niezen door ander kind • • • • •
Leer kinderen een goede hoesthygiëne aan, de volgende maatregelen zijn van belang; voorkom aanhoesten. Leer de kinderen tijdens hoesten of niezen het hoofd weg te draaien of het hoofd te buigen Wijs kinderen er op dat ze tijdens het hoesten of niezen de hand voor de mond moeten houden laat kinderen de handen wassen als blijkt dat deze na hoesten, niezen zichtbaar vuil zijn
Niemand zal ontkennen dat het vrijwel onmogelijk is om kinderen na ieder kuchje de handen te laten wassen. Maak zelf een inschatting wanneer dit nodig is. Spreek bijvoorbeeld af dat wanneer handen zichtbaar vuil zijn, wassen noodzakelijk is. Voor de gastouder geldt dat handen in ieder geval gewassen moeten worden na een hoestbui, voor het smeren van boterhammen en voor en na het verzorgen van wondjes. Verder zal de gastouder die bijvoorbeeld verkouden is en dus veelvuldig hoest, extra alert moeten zijn op een goede hygiëne.
• • •
Kind komt via snot van ander kind in contact met ziektekiemen laat kinderen regelmatig hun neus snuiten en gooi gebruikte zoekdoekjes of tissues na gebruik meteen weg wijs de oudere kinderen er op dat vuile zakdoekjes meteen opgeruimd moeten worden zorg dat er voldoende tissues binnen handbereik staan Kind komt door gezamenlijk gebruik van zakdoek in contact met ziektekiemen gebruik telkens voor ieder kind een schone zakdoek
• •
Kind komt via spuugdoekje of slab van ander kind in contact met ziektekiemen gebruik voor ieder kind schone spuugdoekjes/slabbers ruim doekjes na gebruik op
• •
Kind komt via washandje waarmee handen of monden van meerdere kinderen ‘gewassen’ worden in contact met ziektekiemen gooi gebruikte washandjes meteen in de was en gooi wegwerpwashandjes weg ruim gebruikte washanden meteen op
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 23
• • •
Kind raakt besmet met ziektekiemen via ander kind dat met ongewassen handen van toilet komt leer de kinderen dat ze na toilet bezoek hun handen moeten wassen let er op dat kinderen na het toiletbezoek hun handen wassen zorg voor een op kinderen afgestemde wastafel of een opstapje
• • • •
Kind raakt besmet met ziektekiemen via ander kind dat met onzorgvuldig gewassen handen van toilet komt leer kinderen hun handen goed wassen (zie ook “handen wassen doe je als volgt”) zorg voor een op kinderen afgestemde wastafel of een opstapje gebruik vloeibare zeep gebruik wegwerphanddoekjes
• • •
Kind komt door gebruik van grote closetpot in contact met ontlasting/urine gebruik een wc-bril verkleiner gebruik bij closetpotten een opstapje leer de kinderen plaats te nemen op het toilet zonder de handen op de pot/ wc-bril te zetten Als kleine kinderen zelfstandig naar het toilet gaan, gaat er doorgaans een heuse klimpartij vooraf aan de kleine of grote boodschap. Omdat kinderen die door een gastouder worden opgevangen, normaal gesproken geen peutertoilet ter beschikking hebben, hangen de kleintjes vaak diep in pot. De handjes steunen op de (intensief gebruikte en dus snel vervuilde) rand van de closetpot of wc-bril.
• •
Kind komt door aanraken vuil potje in contact met ontlasting/urine reinig de potjes na elk gebruik zet potjes buiten bereik van kinderen
• •
Kind komt door aanraken vuile luier in contact met ontlasting/urine gooi vuile luiers direct weg gebruik een gesloten afvalbak
• •
Kind komt door verontreinigde verschoontafel/aankleedkussen in contact met ontlasting/urine reinig de verschoonplek na ieder kind of gebruik een schone onderlegger vervang het aankleedkussen als het tijk gescheurd is Het tijk van een aankleedkussen zal na verloop van tijd scheuren. Hierdoor is het kussen niet goed te reinigen. Het schuimrubber kan besmet raken en zal bij het schoonmaken van het kussen vocht opnemen. Nat geworden schuimrubber is een paradijs voor micro-organismen.Vervang daarom kapotte verschoonkussens. Kind komt door on(zorgvuldig)gewassen handen gastouder in contact met ontlasting/urine was handen na verschonen van kinderen of het afvegen van de billen
• • •
Kind komt via het afdrogen van handen aan een vuile handdoek of gebruik vuile kraan in contact met ziektekiemen gebruik wegwerphanddoeken pak bij zichtbare verontreiniging én minimaal elk dagdeel een schone handdoek reinig de kraan (handcontactpunt) minimaal dagelijks
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 24
Kind komt via speelgoed dat wordt meegenomen naar het toilet in contact met ziektekiemen voorkom dat kinderen speelgoed mee naar het toilet of de verschoonruimte nemen Kind komt door poetsen met zichtbaar vuile tandenborstel in contact met ziektekiemen spoel de borstel na gebruik zorgvuldig uit
• • •
Kind komt door gebruik andermans tandenborstel in contact met ziektekiemen of bloed zorg ervoor dat ieder kind een eigen, duidelijk herkenbare tandenborstel heeft noteer de naam van het kind met een watervaste stift op de steel van de borstel. gebruik geen leukoplast omdat de leukoplast moeilijk schoon te spoelen is en lang nat blijft.
• • • •
Kind komt via onhygiënisch opgeborgen tandenborstel in contact met ziektekiemen of bloed sla de borstel na gebruik droog berg tandenborstels rechtop staand op zodat ze aan de lucht kunnen drogen berg de tandenborstels gescheiden op, zorg dat de borstels niet tegen elkaar aankomen reinig bekers wekelijks
• • • • • •
Kind krijgt door het eten van onhygiënisch bereid voedsel ziektekiemen binnen gebruik de hygiënecode draag altijd zorg voor een goede handhygiëne werk met schoon keukenmateriaal in een schone werkomgeving verhit rauwe ingrediënten tot minimaal 75°C in de kern bewaar geen restjes scheid voedselbereiding en verschonen
• • • • • •
Kind krijgt gifstoffen of ziektekiemen binnen door het eten van bedorven voeding berg gekoelde producten na aankoop meteen in de koelkast op bewaar gekoelde producten onder 7°C bewaar zuigelingenvoeding en moedermelk onder 4°C haal producten zo kort mogelijk voor gebruik uit de koelkast gooi gekoelde producten die langer dan dertig minuten buiten de koelkast zijn geweest weg controleer de houdbaarheidsdatum voor gebruik Bedorven voedsel zal minder vaak gezondheidsproblemen veroorzaken dan besmette voeding. Bederf is over het algemeen goed te zien. Beschimmelde jam wordt weggegooid. Als voeding besmet is met ziektekiemen is dat niet te zien, te ruiken of te proeven. Het product oogt smakelijk en ruikt lekker. Dit maakt risico’s groot.
Baby krijgt door ongekoeld meegebrachte borstvoeding ziektekiemen binnen afgekolfde moedermelk moet door ouders gekoeld vervoerd worden Baby krijgt ziektekiemen binnen door meegebrachte (thuis) bereide poedermelk accepteer alleen zuigelingenvoeding in poedervorm.
• •
Baby krijgt ziektekiemen binnen via onhygiënisch bereide flesvoeding Gebruik gekookt water voor zuigelingenvoeding die voor de hele dag bereid wordt ontdooi bevroren moedermelk in de koelkast of onder de kraan met stromend water van ongeveer 20°C Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 25
• •
gebruik flesvoeding tijdens het voeden niet langer dan één uur buiten de koeling gooi resten flesvoeding weg Omdat de allerkleinsten bijzonder kwetsbaar zijn, is het raadzaam om extra zorgvuldig om te gaan met hun voeding. Zo is het voor de hand liggend dat de gastouder rondom flesvoeding extra aandacht aan een goede handhygiëne besteedt.
• • • • • • • •
Kind krijgt ziektekiemen binnen via onzorgvuldig gereinigde fles/speen gebruik eenvoudig te reinigen flessen geef ieder kind een eigen fles spoel flessen na gebruik meteen schoon reinig de flessen in de afwasmachine reinig flessen van kinderen jonger dan zeven maanden niet in de afwasmachine, maar kook die na elke voeding uit bewaar de schone flessen op hun kop, zet ze op een schone handdoek kook flessen voor kinderen ouder dan zeven maanden dagelijks gedurende drie minuten uit kook spenen dagelijks één minuut uit Kind krijgt door gebruik andermans drinkbeker, fles of bestek ziektekiemen binnen • reinig drinkbeker/fles na ieder gebruik • geef kinderen per maaltijd eigen servies
• • •
• •
• • • • •
• • •
• • • • • •
Kind komt door aanraken afval in contact met ziektekiemen gebruik een pedaalemmer plaats de pedaalemmers buiten bereik van de kinderen maak de pedaalemmers dagelijks leeg Kind komt via vuile vaatdoek in contact met ziektekiemen spoel de vaatdoek na gebruik met heet stromend water uit pak bij zichtbare verontreiniging, na vuile kluisjes én minimaal elk dagdeel een schone vaatdoek Kind krijgt door gebruik vuile of andermans fopspeen ziektekiemen binnen reinig de fopspeen door regelmatig uitkoken vervang de fopspeen regelmatig gebruik de fopspeen zo min mogelijk zorg voor eigen herkenbare fopspenen voor ieder kind berg de fopspenen gescheiden van elkaar op Kind komt door gezamenlijk gebruik van het beddengoed in contact met ziektekiemen gebruik bij gedeelde bedjes voor kinderen vanaf twee jaar persoonsgebonden hoofdluiers, die goed kunnen worden ingestopt verschoon zichtbaar vuil beddengoed meteen gebruik eigen slaapzakjes Kind komt via vuil speelgoed in contact met ziektekiemen berg speelgoed dat niet in gebruik is in afgesloten kasten op reinig zichtbaar verontreinigd speelgoed meteen reinig babyspeelgoed dat in de mond genomen wordt dagelijks reinig speelgoed dat uitnodigt om in de mond te nemen (bijvoorbeeld een plastic boterham) dagelijks schaf eenvoudig te reinigen speelgoed aan (bijvoorbeeld zonder holle ruimtes) schaf slijtvast speelgoed aan Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 26
• •
• •
• • •
vervang beschadigd speelgoed (beschadigd speelgoed is lastig schoon te houden) houd speelgoed voor binnen en buiten gescheiden Kind komt via vuile verkleedkleren in contact met ziektekiemen koop alleen verkleedkleren die op 60°C gewassen kunnen worden en was ze maandelijks laat zieke kinderen (met een koortslip bijvoorbeeld) niet in de verkleedhoek spelen, als dat toch gebeurt: extra wasbeurt Kind komt via onzorgvuldig of niet gewassen stoffen speelgoed / knuffels in contact met ziektekiemen was knuffels en stoffen speelgoed maandelijks schaf alleen stoffen speelgoed / knuffels aan die op 60°C gewassen kunnen worden laat zieke kinderen (met een koortslip bijvoorbeeld) liever niet met knuffels spelen, als dat toch gebeurt: extra wasbeurt Kind komt via met ontlasting vervuild zwemwater in contact met ziektekiemen gebruik zwemluiers
• • •
Kind komt door zichtbaar vervuild zwemwater in contact met ziektekiemen verschoon water dagelijks bij tussentijdse vervuiling (door bijvoorbeeld vogelpoep) water gedurende de dag verversen berg badjes die niet gebruikt worden droog op Kind krijgt ziektekiemen binnen doordat waterspeelgoed aanzet tot het drinken van zwemwater kies het juiste speelgoed voor in het badje, geef de kinderen wel eendjes maar geen (drink)bekertjes Kind komt door eten, drinken / snoepen in het zwembadje in contact met ziektekiemen laat kinderen niet eten of drinken in het zwembadje
•
Kind komt via (uitwerpselen van) ongedierte in contact met ziektekiemen weer plaagdieren uit de woning door kieren en naden af te dichten verpak etensresten en ruim kruimels op berg afval in gesloten containers of zakken op monteer (bij veel overlast) een hor of vliegenlamp op de plaats waar vliegen de woning binnen komen ruim uitwerpselen van ongedierte direct op
• • •
Kind komt door bijten of krabben dier in contact met ziektekiemen wees alert op beten of krabben van een dier zorg voor voldoende begeleiding bij bezoek aan dieren voeren van dieren vraagt om zorgvuldigheid
• • • •
•
Gezondheidsrisico’s als gevolg van het binnenmilieu Kind verblijft in een ruimte die bedompt ruikt zet ramen of ventilatieroosters de hele dag open of zet de mechanische ventilatie in een hogere stand. als dit niet afdoende helpt, moet overwogen worden om meer ventilatiemogelijkheden (ramen, roosters of mechanische ventilatie) te creëren Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 27
•
• •
zet twee tegenover elkaar gelegen ventilatiemogelijkheden open omdat dwarsventilatie het meest efficiënt is (door hooggeplaatste ventilatieopeningen te kiezen kunnen tochtgevoelens voorkomen worden) ventileer extra tijdens bewegingsspelletjes ventileer gedurende de nacht (als dat niet kan (vanwege vandalisme of inbraak) zet dan in de vroege ochtend de ramen en deuren wijd open) Kind verblijft in een te koude ruimte
•
• •
• • • • • • • •
• • • • • •
• • • •
• • •
plaats een thermometer in de ruimte(s) waar de kinderen verblijven. controleer regelmatig de temperatuur. de temperatuur in de verblijfsruimte mag niet lager zijn dan 17°C en in de slaapruimte niet lager dan 15°C plaats thermostaatknoppen op radiatoren voor temperatuurbeheersing plaats in een te koude ruimte een extra (elektrische) radiator Kind verblijft in een te warme ruimte plaats een thermometer in de verblijfsruimte(s). controleer regelmatig de temperatuur stel de temperatuur in de verblijfsruimte op 20°C in en pas het ventilatiegedrag aan wanneer de temperatuur oploopt breng zonwering aan en neem die tijdig (boven de 22°C) in gebruik als de temperatuur binnen oploopt boven de 25°C, zet dan de ramen en deuren wijd open of gebruik een ventilator aan het plafond als de temperatuur oploopt boven de 30°C, houd dan platte daken nat. Als dit bij herhaling gebeurt, laat dan extra (dak)isolatie aanbrengen ventileer ’s nachts extra bij warm weer om de woning af te koelen gebruik geen apparaat voor luchtkoeling of maak wekelijks de onderdelen schoon waarop condens zit Kind verblijft in een muf ruikende (vochtige) ruimte controleer de luchtvochtigheid regelmatig, streef naar een luchtvochtigheid tussen de 40% en 60% ventileer meer als de luchtvochtigheid (in het stookseizoen) een week lang hoger blijft dan 60% bestrijd de oorzaak van een te hoge vochtigheidsgraad pas ventilatiegedrag aan als de activiteit daarom vraagt (veel activiteit = veel vocht). voer bij warm weer vocht af door ‘s nachts te ventileren condensatie kan worden uitgesloten door temperatuurverschillen van meer dan 5°C te voorkomen Kind verblijft in een te droge ruimte controleer de luchtvochtigheid regelmatig, streef naar een luchtvochtigheid tussen de 40% en 60% leg schone natte doeken op de radiatoren gebruik geen waterbakjes: deze geven te weinig vocht af en moeten wekelijks gereinigd worden om de groei van algen en andere micro-organismen te voorkomen gebruik geen bevochtigapparaten (ze verspreiden veel verontreiniging en vergen daarom een intensief en zorgvuldig onderhoud) Kind komt in aanraking met allergenen via stoffering van verblijfsruimtes was textiel op minimaal 60°C voorzie niet wasbare textiel (zoals kussens of matrassen) van een mijtenwerende hoes gebruik bij voorkeur geen 2e hands meubels, matrassen en vloerkleden die niet op 60°C te reinigen zijn Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 28
• • • •
koop wasbare gordijnen beperk het gebruik van losse vloerkleden kies voor kortpolig en dus makkelijk te reinigen vloerkleden kies bij nieuwe vloerbedekking voor gladde, goed te reinigen vloerbedekking
• •
Kind verblijft in een ruimte met rook In de opvanglocatie mag nooit gerookt worden, ook niet buiten de opvangtijden ventileer extra tijdens het branden van kaarsen, zet de ramen wijd open na het uitblazen van kaarsen
•
•
• • • • • • • •
• • • • •
• • • • • •
• •
Kind verblijft in stoffige ruimte besteed bij meubilair op poten waartussen het niet gemakkelijk schoonmaken is, of constructies die niet precies op de vloer aansluiten, extra aandacht aan een goede schoonmaak let (voor zover dit van toepassing is) bij de inrichting op de mogelijkheden tot stofnesten (plaats meubilair dicht bij de wanden zodat er geen stof tussen kan vallen of juist verder van de wand zodat er makkelijk schoon gemaakt kan worden) gebruik zoveel mogelijk gesloten opbergruimtes gebruik stofvrij schoolkrijt maak het schoolbord schoon met een vochtige doek spoel wekelijks stof van bladeren en stengels van planten kies geen planten met harige bladeren (geraniums of kaaps viooltjes) reinig vloer en meubilair dagelijks reinig de hoger gelegen oppervlakken wekelijks reinig verticale oppervlakken maandelijks Kind wordt blootgesteld aan vluchtige stoffen door het gebruik van spuitbussen, lijm of terpentine gebruik geen spuitbussen (verf, haarlak en luchtverfrissers) in ruimtes met kinderen kies lijm op waterbasis gebruik geen wasbenzine, terpentine, verfafbijtmiddelen of andere chemicaliën met oplosmiddelen waar kinderen bij zijn gebruik geen verf, vlekkenwater of boenwas want die kunnen veel vluchtige stoffen afgeven gebruik geen sterk geurende producten, kies ook reinigingsmiddelen met zo weinig mogelijk geur Kind wordt blootgesteld aan gassen uit (open) verbrandingstoestellen laat geisers, cv-ketels en kachels periodiek controleren laat geisers zonder afvoerkanaal naar buiten vervangen door een ander soort toestel laat afzuigkappen zonder afvoerkanaal naar buiten vervangen door een ander soort toestel koken op elektra heeft de voorkeur boven koken op een open gastoestel. ventileer extra wanneer een gasoven gebruikt wordt een gesloten (kombi)-CV-ketel heeft de voorkeur boven een toestel dat verbrandingslucht aanzuigt uit een binnenruimte De aan- en afvoer van verbrandingstoestellen kan gezondheidsrisico’s opleveren. Een CV-ketel die lucht uit de woning gebruikt, moet bijvoorbeeld een ruime luchttoevoer hebben. Verbrandingstoestellen verbruiken zuurstof uit de lucht. Kind verblijft in ruimte met asbest laat verdachte materialen onderzoeken op asbest laat niet-hechtgebonden asbest verwijderen door een erkend asbestverwijderingsbedrijf Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 29
•
• • • • • •
laat hechtgebonden asbest ook verwijderen of zorg dat het zo wordt afgeschermd dat het niet kan beschadigen Kind krijgt schadelijke stoffen binnen via ventilatievoorziening controleer of er verbrandingsgassen kunnen binnenkomen; als een uitlaat of schoorsteen aan de gevel zit op minder dan 2 meter van een opening voor de toevoer van ventilatielucht (roosters, ramen en deuren) als een uitlaat of schoorsteen op een plat dak zit op minder dan 4 meter van een aanzuigpunt voor mechanische luchttoevoer schakel bij vermoeden dat via de ventilatiekanalen verontreinigde lucht binnenkomt een deskundige in controleer en reinig ventilatieroosters 3-maandelijks of eerder als ze zichtbaar vuil zijn vervang luchtfilters van een mechanische luchttoevoer periodiek volgens de gebruiksaanwijzing, of vaker als ze eerder zichtbaar vuil zijn
• •
Kind wordt blootgesteld aan lawaai als er aanwijzingen voor geluidsoverlast zijn is het raadzaam om een deskundige in te schakelen plan luidruchtige activiteiten goed in zodat geluidsoverlast voorkomen kan worden gebruik radio en tv alleen gericht zodat het geluid niet storend is
• •
Kind drinkt water uit loden leiding laat loden leidingen vervangen gebruik flessenwater met een laag natrium-gehalte
•
• •
• • • •
Kind verblijft in ruimte met huisdieren die een allergie kunnen oproepen overleg met ouders wanneer er dieren in de woning worden toegelaten. doe dit ook bij een bezoek aan een kinderboerderij laat kinderen na contact met dieren hun handen wassen Kind verblijft in ruimte met planten die een allergie kunnen oproepen kies planten/bloemen die allergeen arm zijn, zie voor een overzicht van allergene planten de gezondheidsinformatie kies geen onderzetters van hout, riet of gras in verband met schimmelgroei verschoon potgrond jaarlijks reinig potten en schotels regelmatig met water en een borstel om schimmelvorming te voorkomen Kind verblijft in vervuilde ruimte doordat schoonmaak ontoereikend is waarborg een goede schoonmaak
• • • •
• •
Kind verblijft in ruimte tijdens schoonmaakwerkzaamheden stofzuig op momenten dat er geen kinderen zijn of zet de ramen wijd open tijdens het stofzuigen of gebruik een stofzuiger met een hepa-filter gebruik bij handmatig stofwissen stofbindende doeken gebruik geen sponsen, deze zijn moeilijk te reinigen en blijven na gebruik lang nat (vermenigvuldiging micro-organismen) zet de ramen wijd open tijdens het opmaken van bedden en het opvouwen van wasgoed Kind komt in contact met allergenen via het beddengoed was dekbedden en dekens maandelijks was dekbedovertrekken en hoeslakens wekelijks Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 30
•
gebruik bij gedeelde bedjes voor kinderen vanaf 2 jaar persoonlijke hoofdluiers, die goed kunnen worden ingestopt
• •
Kind komt in contact met allergenen of huisstofmijten via verkleedkleren was verkleedkleren maandelijks schaf alleen verkleedkleren aan die op 60°C gewassen kunnen worden
• •
Kind komt in contact met allergenen of huisstofmijten via knuffels was knuffels en stoffen speelgoed maandelijks schaf alleen knuffels aan die op 60°C gewassen kunnen worden Gezondheidsrisico’s als gevolg van het buitenmilieu Kind wordt blootgesteld aan stuifmeel van gras, onkruid of bomen die een allergie kunnen oproepen kies de juiste aanplant
• • •
Kind komt via in zandbak aanwezige ontlasting (hond/kat) in contact met ziektekiemen span een fijnmazig net (of ander ventilerend materiaal) over de zandbak waarmee wordt voorkomen dat honden en katten toegang hebben tot de zandbak laat kinderen niet eten of drinken in de zandbak laat de kinderen na het spelen in het zand de handen wassen schep eventuele uitwerpselen van honden en katten met ruim zand uit de zandbak. als uitwerpselen van honden of katten in het zand worden aangetroffen, die er langer dan 3 weken in hebben gelegen (na een vakantieperiode bijvoorbeeld), is verschonen van het zand noodzakelijk
•
Kind wordt gebeten door een teek zorg dat kinderen bij wandelingen in bossen of spelen in struiken beschermende kleding dragen (denk hierbij aan dichte schoenen, lange broek en een pet) controleer kinderen op teken en tekenbeten
•
•
• • • • •
• • • • •
Kind wordt gestoken door bij of wesp plaats een hor voor raam of deur om insecten te weren beperk in de buitenruimte zoet eten en drinken vermijd plakkerige handen en monden bij buitenspelende kinderen gebruik voor de jongere kinderen bij buiten drinken rietjes om te voorkomen dat een bij of wesp in de mond of keel terecht komt verwijder planten die bijen of wespen aantrekken Kind krijgt zonnesteek richt de ruimte waar kinderen buiten spelen zo in dat er voldoende schaduw is, maak bijvoorbeeld gebruik van parasols of zonneschermen let op dat kinderen niet te lang in de zon spelen beperk de duur van het buitenspelen bij extreme hitte pas het spel aan, zodat grote inspanning wordt vermeden gebruik petjes om hoofd en nek tegen de zon te beschermen Kind droogt uit laat kinderen bij hoge temperaturen extra drinken
• •
Kind verbrandt door zon smeer kinderen in met een voor deze leeftijdscategorie bedoelde zonnebrandcrème creëer speelplekken in de schaduw Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 31
• •
• •
• •
plaats badjes onder een parasol gebruik petjes en T-shirts met lange mouwen om kinderen tegen de zon te beschermen Kind raakt onderkoeld beperk de duur van het buiten spelen bij extreem lage temperaturen zorg voor goede kleding als het erg koud is
Kind komt in contact met bestrijdingsmiddelen gebruik op de plaats waar de kinderen buiten spelen geen voor kinderen schadelijke bestrijdingsmiddelen zet de stukken van de speelplaats waar met gevaarlijke bestrijdingsmiddelen gewerkt wordt tijdelijk af Kind wordt blootgesteld aan chemisch vervuilde grond schakel als er aanwijzingen voor bodemverontreiniging zijn een deskundige in Kind wordt blootgesteld aan verontreinigde buitenlucht schakel als er aanwijzingen voor luchtverontreiniging zijn een deskundige in Gezondheidsrisico’s ten gevolge van (het uitblijven van) medisch handelen
• • • • • • • • • •
• • •
• •
Kind krijgt medicatie verkeerd toegediend werk met een protocol medicijnverstrekking . maak hieromtrent afspraken met het gastouderbureau geef alleen medicijnen die in de originele verpakking met bijsluiter worden aangeleverd lees de bijsluiter voor het verstrekken van het medicament hanteer een afvinklijst zodat wordt voorkomen dat een medicijn twee keer wordt toegediend hanteer een medisch dossier van kinderen en zorg ervoor dat betrokkenen op de hoogte zijn van de inhoud van de dossiers zorg ervoor dat gezondheidskenmerken en bijzonderheden op dit vlak in het dossier van het kind zijn vastgelegd geef medicijnen niet voor het eerst, verstrek alleen medicamenten die al eerder thuis verstrekt zijn leg een schriftelijke procedure met betrekking tot calamiteiten als gevolg van verstrekking een geneesmiddel / zelfzorgmiddel vast zorg dat bekend is welke huisarts een kind heeft zorg voor een afspraak met huisarts in de buurt, zodat in geval van calamiteiten hierop terug gevallen kan worden Kind krijgt bedorven medicament toegediend controleer de houdbaarheidsdatum van het medicijn voordat het toe-gediend wordt bewaar medicijnen zonodig in de koelkast bewaar medicijnen in de originele verpakking Kind krijgt paracetamol zonder diagnose leg vast wanneer er pijnstillers of koortsverlagende medicijnen verstrekt worden Paracetamol wordt veel gebruikt en lijkt een ‘onschuldig’ medicament. Door het gebruik van paracetamol bestaat echter het risico dat symptomen onderdrukt worden wat tot een foute inschatting kan leiden. Een kind kan ernstiger ziek zijn dan op grond van het gedrag verwacht zou worden. Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 32
• • •
• • • •
Kind wordt niet of onjuist medisch behandeld door onvolledige of onjuiste medische dossiers draag zorg voor een ‘medisch’ dossier voor elk kind houd het dossier actueel denk aan gegevens over allergieën en vaccinaties
Kind wordt ondeskundig medisch behandeld door gastouder breng in kaart welke bevoegdheden je als gastouder hebt, ga daar bij uit van de wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (wet big) gebruik schriftelijke instructies voor medicijnverstrekking besteed als je niet bevoegd of bekwaam bent, medische handelingen uit aan bijvoorbeeld de thuiszorg zorg ervoor dat je een geldig kinder-EHBO-diploma hebt Kind komt via koortsthermometer in contact met ziektekiemen gebruik eventueel hoesjes om te voorkomen dat de thermometer verontreinigd raakt reinig de thermometer na gebruik met water en zeep desinfecteer de thermometer voor en na gebruik met alcohol 70%
• • •
• • •
•
• •
Kind komt in contact met ziektekiemen via zalf of crème let op een goede handhygiëne bij het insmeren met crème of zalf gebruik spatels, vingercondooms of rubber handschoenen bij het gebruiken van crème of zalf gebruik bij voorkeur geen potjes, door het gebruik van tubes of wegwerpflacons neemt de kans op besmetting af Kind komt door onhygiënisch wondverzorging in contact met andermans bloed of wondvocht was handen voor- en na wondverzorging draag wegwerphandschoenen bij elk contact met bloed, wondvocht of lichaamsvochten die zichtbaar met bloed zijn vermengd verwijder gemorst bloed met handschoenen aan, neem het bloed op met een papieren tissue (maak de ondergrond schoon met water en zeep spoel het oppervlak schoon en droog na en desinfecteer daarna met ruim alcohol 70%) dek wondjes met een waterafstotende pleister af en verwissel de pleister of het verband regelmatig, doe dit in ieder geval als het doordrenkt is met wondvocht of bloed was met bloed bevuilde kleding en linnengoed op 60°C zorg voor een protocol waarin staat wat te doen als er sprake is van bloed-bloedcontact (aanwezig op www.eigenoppas.nl/informatie.php)
Versie d.d.03/05/2010 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming worden vermenigvuldigd. 33
